More Detentions for DTP

http://www2.bianet.org/bianet/print/127079-wikileaks-versus-kapitalizm

Wikileaks versus Kapitalizm?..

Wikileaks bir snf hareketi deil ama hzla snf mcadelesinin bir paras haline geliyor. Zira kapitalist toplumlarda toplumsal eitsizlik veya tahakkm yaplar, snf smrs ve bununla balantl ideolojik mcadele olmakszn srdrlemiyor. Irak topraklarnn 20 Mart 2003 gn balayan igal srecinin, temellendirildii "kitle imha silahlar" ile ilgili yalanlar kamuoyunun dikkatine sunan Dr. David Christopher Kelly, 2003 Temmuz'unda gizemli bir cinayete kurban gitti. [1]. Daha nce Birlemi Milletler'in Irak'taki silahlara ilikin aratrma ekibinde yer alan Dr. Kelly, o sralarda, ngiltere Savunma Bakanl'nda biyolojik silah uzman olarak alyordu. 2002 ylnda Savunma Bakanlna bal bir birimde (Defence Intelligent Staff) Irak'taki kitle imha silahlarn aratrmakla grevlendirilen Kelly, tam 37 kez bu lkeye giderek, kendisine verilen dosyadaki gezici silah laboratuarlarn aratrd.

Dr. David Kelly'yi anmsayan var m?

2003 Austos'unda, 1997 ile 2003 yllar arasnda Tony Blair'in letiim ve Strateji Direktr olarak alan Alastair Campbell tarafndan hazrland anlalan dosyada, "Irak'n son derece ykc kimyasal ve biyolojik silahlara sahip olduu" iddias yer almaktayd. Kelly, 5-11 Haziran 2003 tarihleri arasnda Irak'a giderek "gezici silah laboratuar" olduu iddia edilen iki yeri gezdi ve fotoraflad. The Observer'n 15 Haziran 2003 tarihli saysnda "bir ngiliz bilim adam ve biyolojik silah uzmannn" u ifadelerine yer verildi: "Bunlar biyolojik silah laboratuar filan deil, buralar biyolojik silah yapmak iin kullanamazsnz, grnleri bile benzemiyor. Bunlar tam olarak, Irak'llarn beyan ettikleri gibi, balonlara doldurulan hidrojen gaznn retildii tesisler." [2] Irak'ta 45 dakika ierisinde harekete geebilen lmcl silahlar olmadn kavramas ve bu bilgiyi basna szdrmas, Dr. Kelly'yi Blair Hkmeti'nin bir numaral dman haline getirmek iin yeterli olmutu. 15 Temmuz 2003 gn, meclisteki D likiler Komisyonu'na ifade veren Kelly, bundan 2 gn sonra l bulundu... lmnn ardndan Blair Hkmeti tarafndan kurulan Hutton Komitesi'nin hazrlad raporla, ifadenin Kelly'ye ait olduu teyid edildi. 8 Temmuz'da Hkmet, BBC Muhabiri Andrew Gilligan'n gizli bir savunma grevlisiyle grt ve kitle imha silahlaryla ilgili bilgi szdrd kamuoyuna duyuruldu. BBC, haber kaynayla ilgili bilgi isteyen Hkmete olumsuz yant vererek hem muhabirini, hem de haber kaynan korudu[3]. O srada iletiim metotlar konusunda hayli eletirilen Campbell'n, BBC ile mcadelesinde Kelly'yi kulland iddia edildi, bir sre sonra da Campbell istifa etmek zorunda kald ama peinden BBC Ynetim Kurulu Bakan Gavyn Davies ve Genel Mdr Greg Dyke' da srkledi. Hkmetin konuyla ilgili gerekleri srarla gizlemesi ve arptmas, bu uurda bir bilim adamnn lmne, iki st dzey yneticinin istifasna, bir gazetecinin iini kaybetmesine ve daha da nemlisi, belki de binlerce insann hayatna malolabilecek kirli ilerin zerine gitmek konusunda dier gazetecilerin isteksiz davranmasna neden oldu. Btn bunlar, Kelly'nin akladndan daha fazla ey bildiini ama kamuoyuyla paylaamadn, bu cesur bilim adamnn ulat sonucun ise iddia sahiplerini ok fazla rkttn gsteriyor[4]. lmnn intihar olup olmad hl bir muamma olsa da Dr. Kelly'nin lmnde, ngiliz Hkmeti ve mttefiki ABD bir numaral sanklardr. Ancak bu kirli sava deifre etmek uruna hayatn kaybeden Dr. Kelly'nin lmn kuatan bilgiler 70 yl boyunca sakl kalacak. Oysa ok iyi biliyoruz ki, zamannda aklanmayan bilgi, artk bilgi deil, mzelik bir eser olabilir sadece...

Bradley Manning'i anmsayacak myz?

Dr. Kelly'nin dramatik yksn anmsatan ve u sralarda btn dnyay etkisi altna alm bulunan bir baka kii, Irak'ta grev yaparken ABD Savunma Bakanl'nn gizli bilgileri paylamak iin kulland SIPRNet'teki -Secret Internet Protocol Router Network- gizli belgeleri Wikileaks'e szdrd iddia edilen Bradley Manning adl gen asker. 2010 Mays'ndan bu yana cezaevinde ve ok kt artlar altnda tutulan Manning, 50 ksur yla mahkum olabilir... Dman kuvvetleri hakkndaki bilgileri analiz etmekle grevli olan 22 yandaki er Bradley Manning, yaymlandnda insanlar dehete dren 12 Temmuz 2007 tarihli Amerikan saldrsnn video grntlerini ve daha sonra, Amerikan diplomatlarnn yazmalarn ieren 260 bin civarnda belgeyi Wikileaks'e

1 of 6

18.01.2011 11:29

More Detentions for DTP

http://www2.bianet.org/bianet/print/127079-wikileaks-versus-kapitalizm

szdrd iin Mays 2010'da tutukland. 12 Temmuz 2007 tarihinde Apai helikopterleri tarafndan gerekletirilen Badat'taki saldrlarn ilkinde Reuters alanlarndan, 22 yandaki Namir Noor-Eldeen'in de iinde olduu 9 kii katledilmitir. Ardndan gelen ikinci atete ise, nceki saldrda yaralanan Reuters muhabiri Saeed Chmagh'la birlikte iki kii daha ldrlm, iine girmeye altklar minibste bulunan ocuklar ise yaralanmtr. nc saldr ise, silahl ve silahsz insanlarn kap sndklar bir binay hedef alm, binadaki ou kadn ve ocuk onlarca sivil hayatn kaybetmitir. Olayda 2 elemann kaybeden Reuters, 2007 ylnda Bilgi Edinme Yasas'na dayanarak, askerler tarafndan kaydedilen grntleri talep ettiyse de, bu talep geri evrilmitir. Manning tarafndan szdrld ileri srlen bu kaytlar, 5 Nisan 2010 tarihinde Wikileaks tarafndan yaymlanmtr[5]. TADS (Target Acquisition and Designation Sights, Pilot Night Vision System) adl askeri bir sistemle kaydedilen video, izleyenleri dehete dren, sivillere ynelik plak bir iddeti gstermektedir. Manning, arkadayla yapt ve bir ihanetin belgesi olacak grmelerde, elindeki belgelerin "neredeyse kriminal bir perde arkas ilikiyi" yansttn, "birinci dnyann, nc dnyay nasl smrdn detayl olarak gsterdiini" yazm. Wikileaks ise kaynak gvenlii politikas nedeniyle, kendisine gnderilen 251 bin 287 diplomatik telgrafn Manning'e ait olduunu reddediyor ama unu belirtmekten de geri durmuyor: "Eer belgeleri szdran Brad Manning ise, o phesiz bir milli kahramandr!"

Julian Assange
Telgraflarn kamuoyuna szmasyla birlikte, dnyann egemen glerinde gzlenen byk tela, Avustralya'l gazeteci, aktivist, "muhbir" ("whistleblower") web sitesi Wikileaks'in kurucusu Julian Assange'n cezaevine tklmasn, ok kapsaml karalama kampanyalarn, Wikileaks'in mali kanallarnn tkanmasn, hatta lm tehditlerini de beraberinde getirdi. Ancak Assange, hem Wikileaks araclyla yaptklar, hem de bunlarn egemen blokta yaratt kzgnlkla gelen gzden drme giriimlerine kar zekice planlanm pskrtme taktikleri sayesinde kresel bir kahramana dnt. nsanlar en fazla karsna alabilecei tecavz davalaryla ilgili tavr da bunlara eklenmeli. Hem sve Mahkemelerine, hem de bu konuda az sulanan gazetecilere "kimseye tecavz etmedim, bu benim kiisel alanmdr, seks hayatmn detaylarna inmeye hi heveslenmeyin" dedi zetle. Wikileaks, 28 Kasm 2010 tarihinde balayan son byk dalgadan nce, Trkiye'de hemen hibir yanks olmayan ok nemli ifaatlarda bulundu. Assange ve arkadalar WikiLeaks'i 2006 ylnda kurdu ve dnya kamuoyu onlar; Kenya'daki yargsz infazlar, Afrika topraklarna braklan zehirli atklar, ABD'de 1952 ylndan bu yana faaliyet gsteren Scientology tarikatnn iyzn, Guantanamo Kamp'ndaki insanlk d uygulamalar, zlanda Bankas Kaupthing ile svire merkezli Julius Baer Bankas'nn gizledikleri, kriz yaratan ok nemli bilgileri kamuoyuna szdrdnda tand[6]. 2010'da ise Assange, ABD'nin Afganistan ve Irak'ta yapt ve kamuoyundan gizlenen hukuk d uygulamalarla ilgili binlerce dokman fa ederek kresel kapitalizmi feci ekilde rahatsz etti... Kasm Aynn sonunda hreti nihayet Trkiye'ye de ulaacak olan Assange, Amerikan diplomatlarna ait telgraflar yaymlamaya balamadan nce, kendisinin etkisiz hale getirilmesi durumunda yaymlanmak zere ifrelenmi bir dosyay (insurance.aes256) internet ortamna sald ve bu ar byk lde karln buldu. Hem etik olarak doru hem de heyecanl bir servene hazr olduu anlalan yeryznn deiik yer ve kesimlerinden binlerce insan bu "sigorta" dosyasn indirip, kendi kaynaklaryla yeniden paylama at. . Gndelik hayatnn byk ksmn bilgisayar ekran karsnda geiren, grece gen bir aktivist grubu, arnn yaylmasnda ve birbirini takip eden "hacktivist" eylemlerde ve dzenli bilgi akn bakalarnn kontrolne brakmakszn birebir salamada etkili oldu ve olmaya da devam ediyor. Zira, yine sanrm, zellikle eski kuak gibi "gemiin ykn" ve "gemiin terbiyesini" tamayan bu kesimlerin, hem kendileri, hem de btn dnya iin amasz fakatsz bir zgrln ne menem bir ey olduu konusunda derin bir igrs var. Halihazrda bu kurulua, kapitalizmin trl eit tahakkmc uygulamasn deifre eden belgeler yamakta. Wikileaks bunlar alyor, ayklyor, belli bir politik strateji erevesinde zenle setii basn-yayn organlarnda yaymlanmalarn salyor. Wikileaks; ABD'denNew York Times, ngiltere'den Guardian, Fransa'dan Le Monde, Almanya'dan Der Spiegel ve spanya'dan El Pais'e belirli kurallara uymalar artyla belgeleri servis etti. 28 Kasm 2010 Pazar gnnden itibaren bu kurulular tarafndan yaymlanmaya balayan belgeler, yeryzndeki btn barbar ynetimleri ve sermaye gruplarn ciddi biimde telalandrd. Assange, Kenya'daki yargsz infazlar ifa etmesi nedeniyle 2009'da Af rgt Medya dl'n kazand. 2010'da ise Time Dergisi'nin "Yln Adam" yarmasnda "okuyucunun tercihi" dlne layk grld ama halihazrda, ayak bileine balanan elektronik kelepeyle takip ediliyor ve henz tam tarihi belli olmayan durumasna kadar ev hapsinde tutuluyor. Daha ziyade internet medyasnda yer alan ynla haber ve rportajlarda rastladmz aklama ve ifadeler, Assange'n bir nevi "aforizma jeneratr" gibi altn, yani, yapt ilerin gerisinde bir felsefi arayn olduunu anlyoruz. Bu felsefeyi beenmeyebiliriz, kendi sol vizyonumuzla alakasz bulabiliriz ama bu kadar llp biilmi bir giriimin ba oyuncusu hakknda, eer pheciliiniz paranoyayla yer deitirmeyecekse, eer insanlarn size syledii "iyi" eylerin arkasnda hep bir bit yenii, bir sinsi kurnazlk, bir komplo arayan ktrmlemi bir ruhunuz yoksa, ona hayranlk da

2 of 6

18.01.2011 11:29

More Detentions for DTP

http://www2.bianet.org/bianet/print/127079-wikileaks-versus-kapitalizm

duyabilirsiniz.. .Trkiye'de

Wikileaks...

Wikileaks olaynn dnyada yaratt sarsntlar, Trkiye'de pek karln bulamad. Genel olarak "biz zaten bunlar biliyorduk"la balayp, "bunlar CIA'nn yeni oyunu" ile devam eden bir dizi "klasik" yorumun deiik versiyonlar eitli mecralarda kendisine yer buldu. Trkiye medyas her zaman olduu gibi, keseri yine kendisine yonttu ve ne ABD'nin dnya yzeyindeki yoksul halklar iin tasarlad kapsaml sava planlarna, ne de dnya enerji devlerinin ve ila tekellerinin yeryzn cehenneme eviren gizli kapakl ilerine itibar etmedi. Bu medya daha ziyade, Ankara'dan geilen telgraflardaki sansasyonel ifadelere odakland. Bu telgraflarda en ok dikkat eken bilgiler; Babakan'n svire'de 8 gizli hesab bulunduu, Savunma Bakan Vecdi Gnl'n, Fethullah Glen Hareketine yakn olduu sylenen Ahmet Davutolu hakknda "olaanst tehlikeli" demesi, AKP Milletvekillerinin paragzl ve benzerleri oldu. AKP'ye yakn yayn organlar, zellikle bu partiyi ypratacan dndkleri bilgileri ya grmezden geldiler ya da gzelce arpttlar. AKP'ye yakn grnmeyen (sadece imdilik!) medya kurulular ise, Wikileaks'i nasl yerli yerine oturtacaklar konusunda bir kafa karkl yaadlar. Ama her halukarda, bir kez daha Trk medyasnn cehaleti ve kibri ortaya km oldu. Hibir ulusal gazete, deifre edilen belgeleri ve Wikileaks'i enine boyuna tartan, akan bilgileri dzenli olarak aktaran ve bilgilerini gncelleyen, ksacas hakikaten "aratrmac" denebilecek gazetecilik rnekleri vermedi. Trkiye'de, Wikileaks'in gerek balamn kavrayamamann nemli bir gstergesi, onun Taraf Gazetesi ile karlatrlmas oldu[7]. Oysa Taraf'la Wikileaks arasndaki en bariz fark, bunlardan birinin, insanln zgrleimi adna konuan bir vicdan olmad ok belli birtakm g odaklarndan servis edilen belgeleri, sk gazetecilik szgelerinden geirmeksizin, ou kez maniple edici bir tarzda, kimi zaman gazeteci kimliini imha edecek lde acul, Trkiye'ye zg bir liberal mecra olmasdr. Taraf'n, Trkiye'deki hakim gazetecilik pratiinin btn kusurlarn bnyesine barndran ve ayn zamanda bu kusurlar kimi yerlerde "ileriye" tayan bir aktr olduu rahatlkla sylenebilir. Trkiye'de yaplan gazeteciliin en mhim kusuru ise klasik anlamda gazetecilik yapmamalardr. Bu lkede g ilikilerinin, baka deyile, iinde yer ald holding karlarnn iine gmlm, eer bir zamanlar var idiyse bile artk zerkliini tmden yitirmi, 5 n 1k kural adna en fazla 2 n karabilen bir gazeteci tipinin, bylesi bir haberciliin peinde komas neredeyse imkanszlamtr. Wikileaks ise, kurucusunun deyiiyle "bilimsel gazetecilik" yapyor ve bu tr, "sradan bir insann okuduu haberin doruluunu test etmek zere, haberin kaynana ilikin orijinal materyallere serbest eriimini salayan bir gazetecilik"[8] eklinde tanmlyor. Tanm itibaryla klasik gazetecilik srelerinden ve normlarndan olduka farkl bir tr bu ve nmzdeki srete dnyann en nemli gazetecilik kurumlar ve etik gazetecilik yapmak isteyenler bu tre "yabanc" kalmamak iin gayret gstermeye devam edecek gibi grnyor. Trkiye'deki hakim medyann, hatta onun iinde yer alan ve gazetecilii salt para ve hret iin yapmadn dnebileceimiz gazetecilerin Wikileaks'e ve benzer giriimlere bakn deitirmesi ise, ksa vadede ok mmkn grnmyor, uzun vadede ise bunu yapmak zorunda kalacaklarndan phe duymamamz gerekir. te yandan, genel kamuoyu tepkilerine bakldnda, Trkiye toplumunun bu tip olaylara ilikin umursamaz ya da gvensiz tutumu sanrm, Trkiye'nin klasik hukuk devleti normlarnn ok uzanda kalmasndan kaynaklanyor. Hakkn arayann bana gelebilecek binbir trl bask, insanlarn deitirmeye, yani politika yapmaya olan istekliliini de neredeyse ortadan kaldryor. En u rnei u sralarda internet paylam sitelerinde dolaan komik videoda grlen ve "halk tepkisi" olarak sunulan eyin, sosyolojik olarak Trkiye halklarnn yapsn yansttn syleyemiyoruz. Kameraman arkadayla kt stanbul sokaklarnda, tam da arad eyi bulmu grnen Hrriyet muhabirinin ynelttii "Wikileaks nedir" sorusuna "kestanedir" diyen vatanda[9], aslnda bu lkenin tam da ona doru/gerek bilgi sunmasn beklediimiz ama bundan czaml gibi kaan medyann elence figrne dnyor bir kez daha.... Wikileaks'in kurucusu Jullian Assange, Guardian okurlarnn sorularna verdii bir yantta, dorudan sansr mekanizmalaryla tannan in gibi lkelerin, ABD gibi szde ifade zgrln savunan lkelerden daha fazla zgrlk ve deiim olasl barndrdn iddia ediyor. Zira ona gre bu tr denetim takntl lkelerde "sz", hl tehlikeli bir ey olarak alglanyor[10]. Eer bu nerme doruysa, Trkiye'de de szn deerinin ok yksek olduunu rahatlkla syleyebiliriz. Serbest brakldnda kendi varoluu iin byk tehdit haline gelen bir sz egemenlerin kontrolnden karmak, o yzden daha stratejik bir nem kazanyor. Yeniden, szn dolama girecei en yaygn ortamlara, yani hakim medyaya dnp baktmzda, bunlarn tekelsi yaplar araclyla ne denli yozlatn, sradan insanlara mikrofon uzatmann, onlar salt bir komedi unsuru olarak, zaman zamansa politik meruiyet adna kullanmaya indirgendii bir manzarayla kar karya kalyoruz. Ve bu bize, Trkiye'de solun bamsz sz retme ve datma kanallarn yaratmasnn ve entelektel hegemonya mcadelesinin ne denli acil bir grev olduunu bir kez daha hatrlatyor. Ama ne yazk ki Trkiye'de Wikileaks'i yeterince ve yntemli bir biimde irdelemek zahmetine katlanmayp, olay aibeli bir giriimden balayp komplo teorilerine kadar uzanan bir dizi yaklamla grmeyi tercih eden sol eilimli yaynlar oldu. Bunlardan bazlar, ak ya da rtk biimde, Wikileaks'in ABD ve CIA tarafndan tertiplenen bir psikolojik sava arac[11] ya da genel olarak "emperyalist bir komplo" olabilecei zerinde durdu. Bu cenahtan ykselen ve Taraf'la Wikileaks'i karlatrma modasna uyan yorumlar ise kanmca solun dnyay anlama kapasitesinde nemli bir erozyonu iaret etti. rnein, Yeni Harman Dergisi'nin son

3 of 6

18.01.2011 11:29

More Detentions for DTP

http://www2.bianet.org/bianet/print/127079-wikileaks-versus-kapitalizm

saysnda Baar Baaran, "muktedirlere ramen byle bir abann asla pazarlanamayaca"n savunurken, Wikileaks ile Taraf' karlatrd. Daha ok bilineni daha az bilinenle karlatrmak yaygn ve yararl bir yntemdir ama Baaran bu ikiliden "yararl bir karlatrma" karamad. stne stlk, Bradley Manning'i, Ergenekon davasnn balamasnda nemli rol olan Tuncay Gney'le yan yana koyarak ecinselliklerini vurgulad. Oysa ne szdrlan belgeleri sofistike bir gazetecilik kurgusuyla ve evrensel insanlk deerleriyle sunan Wikileaks, gazetecilii son derece aibeli Taraf'la, ne de kt cezaevi koullarnda yarglanmay bekleyen Manning, Kanada'da yksek koruma duvarlar arasnda yaayan Gney'le kyaslanabilir. Ama insan bir kez yalnkat pheyi deerli bir gazetecilik normu olarak grrse, cinsiyetilik de bu banal pheciliin esasl bir bileeni olarak syleme kolayca dahil olacaktr.[12] Wikileaks'in, elindeki belgeler, 1966 ylndan gnmze kadar kapitalizmin yeryz halklarna reva grd cehennemi, sistemli bir bakla aktarmaya devam edecek gibi grnyor. Ondan bir devrim rgt yaratmak samadr elbette ama Trkiye'de sosyalizmi sahiplenenler, siyasi iktidar ykmaya alrken bilgi iktidarn merkeze almak durumundadr. Dolaysyla Trkiye'de Trk ve Krt solu, Wikileaks'in nmze koyduu bu son derece kritik ve kapsaml bilgi setini ayklayp hem politik hem de anlalr bir btn olarak Trkiye halklarna sunmay grev edinmelidir. Bu kolay bir i deil, ama Trkiye'de sosyalistlerin ii ne zaman kolay oldu ki?

Wikileaks neden nemlidir?

Wikileaks, bugne kadar rastladmz internet tabanl alternatif haber kaynaklarndan daha farkl bir fenomen bana kalrsa, en azndan yle olduuna dair gl emareler var. Bilinen her hangi bir yerleik iktidarla organik bir ba yok, bundan sonra olmayacan da kendisi sylyor; kendisini, yerleik iktidar mevzilerini hedef alan bir yaplanma olarak sunuyor. Bir baka zellii; bunun kresel dzlemde/genel bir mcadele olarak tezahr etmesi. Yani Wikileaks, dnyadaki btn insanlar ilgilendiren sorunlarla urayor; sadece dnyann belli bir blgesi ya da dnyadaki belli bir sorun ya da belli bir toplumsal kesimle ilgilenmiyor. Bu ilgi, gl etik deerlerle btnlemi grnyor. u ana kadar yaptklarna bakarak Wikileaks'in bilgi retim tekellerini, kendi gcn dayatarak bir lde zndrdn syleyebilirim. Dnyann en gl ama en saygn haber medyalarnn retici ve datc gc, onun rnne olan mthi ihtiyalar nedeniyle baml bir gce dnyor. Bu bana ok nemli grnyor, sadece biimsel adan bile... Marjinal bir g, kendisini bir biimde yerleik gce dayatmad zaman, etkisiz kalmaya mahkum oluyor. Wikileaks rneinde ise marjinalliin tesine oktan geilmi durumda.

Medyada g/iktidar ilikileri ve Wikileaks

Medyada g/iktidar ilikilerini aka grebileceimiz, birbirleriyle balantl dzeyden bahsedebiliriz: Eriim, smr ve temsil dzeyleri. Birincisi, dnya yzeyindeki herkes, eit biimde bilgiye eriemiyor, onu kendi yararna kullanamyor. Eriim sorunu, aka, snfsal bir sorun. Ama yalnzca gelir dzeyleriyle ilgili deil, baz rnlere tam olarak eriebilmeniz, onlar arzu edilen doyum seviyesinde kullanabilmeniz iin, "kltrel sermayeye" de ihtiyacnz var. ngilizce bilmiyorsanz rnein, bu dnyada retilen en kaliteli eserlere eriiminiz snrl demektir. Smr szcn, "artk deer" smrs olarak alyorum ve genel mlkiyet rejimi ile balantlandryorum. Gnmzde medya, devasa bir kr maksimizasyonu alandr ve muktedirlerin siyasetinde, gemitekinden ok daha stratejik bir nem kazanmtr. Hem dorudan retici olunan sektrlerde, hem de reklam yoluyla, baka sektrlerde karn maksimizasyonunun entegre bir gcdr. Ksacas medya bugn "ideolojik aygt" olmaktan ziyade, bizatihi smr ilikilerinin nemli bir parasdr. Piyasann taleplerini gerekletirmek, talebi canlandrmak iin reklama ihtiya duyan bir sistemden sz ediyoruz. Ve her retim sistemi gibi medyann arklar da emek smrs ile dnyor. Burada geni halk kesimlerinin yararna ierik retmek isteyen, bazen adna "kamu bekisi" denilen medya profesyonellerinin bu smr ilikileri iinde bu ulvi grevi yerine getirmeleri, isteseler bile, ok zor. Bunlarn kendi smrlerine kar bakaldrmalarnn nnde de nemli engeller var. Bilgi retimi ve datmnn kontrol, emein kontrolnden de geiyor. Temsil ise, kitlesel iletiim ortamlarnda dolama giren ve youn olarak kullanlan ieriklerle ilikili bir soyutlama dzeyi. Hakim medya ierikleri genellikle ayrmc dilin, belli formatlarn, terimlerin, belli toplum kesimlerine ait sorunlarn arlk tad materyallerden oluuyor. rnein haber medyasnda geleneksel haber deerleri zerinden sekinlerin sz nemli klnrken, sekin olmayanlar sadece negatif bir olayn nesnesi olarak haber deeri kazanabiliyor, her zaman madur ya da tekinsiz zneler olarak resmediliyor... Btn bu dzeyleri dndmzde, Wikileaks'in ayrks bir konum elde etme olaslna sahip olduunu sylemek gayet mmkn. Zorba ynetimlerin, orta yere dklen utan verici belgeler nedeniyle iktidarlarn kolayca brakacaklar dnlemez, onlar daha fazla zorlayacak toplumsal gler gerek. Ancak gazetecilerin gerekle, siyasetle kurduklar iliki zerine daha fazla dneceklerini, ama eylemsiz kaldklar mddete bu dncelerin fiziki sonular olamayacan varsaymak mmkn. Halkn -ya da halklarn demeli-, bu bilgiyle ne yapacan bilmesi iin, siyasetin iine ekilmesi gerekir. Bunu salayacak dinamikleri yarattmz lde ok deerli bilgilere sahip olmak, gz ard edilemez, nemsizletirilemez bir

4 of 6

18.01.2011 11:29

More Detentions for DTP

http://www2.bianet.org/bianet/print/127079-wikileaks-versus-kapitalizm

gce dnecek... Herhangi bir eletirel giriim, yaratt etkinin nitelii ve balantl olarak, harekete geirebildii insan says ile de llmeli. Bana kalrsa Wikileaks, bu anlamda gerek bir "kresel" etki yaratt. Hayatn bilgisayar karsnda idame ettiren ama asla ebleh sayamayacamz (ki eblehletiren; ekrandan ziyade, ekrandan taandr, yani, "ara mesajdr" diyen teknodeterminist MacLuhan hakl deildir...) bir insan kesimi -ki bunlarn ounlukla yeni bir kuak olduunu dnmemiz iin oka kant var- yeryzndeki smrgen glere kar ok bilinli bir kar saldry rgtleyebildiler. Bu saldrnn lei ve etkisi, u an itibaryla sekonder bir meseledir bence.

Kapitalizmin "iindeki dman" ve snf mcadelesi

Wikileaks bir snf hareketi deil ama hzla snf mcadelesinin bir paras haline geliyor. Zira kapitalist toplumlarda toplumsal eitsizlik veya tahakkm yaplar, snf smrs ve bununla balantl ideolojik mcadele olmakszn srdrlemiyor. Snf mcadelesini, ok farkl tezahrleri karmak bir sre olarak gryorsak, Wikileaks, snf mcadelesini emekiler ve ezilenler lehine olacak bir noktaya getirip braksa dahi, snfsal bir hareket olmu saylacaktr. Mevcut kapitalist basn altnda snfsal tavrlarn giderek daha da billurlaacan, grnmez klnan snfsal tahakkm yaplarnn daha da grlr hale geleceini ve bunlarla birlikte snf bilincinin de ykselebileceini dnmek iin yeterince kant var. Ama snf mcadelesi tarihte hibir zaman kendiliinden, mdahalesiz biimde ykselmemitir, bunun iin nc giriimlere, politize birey ya da gruplara ihtiya var kukusuz. 1976 ylnda yaymlad Inside the Company: CIA Diary adl kitabyla Amerikan hkmetinin Latin Amerika'daki diktatrlklerle ibirliini deifre eden eski CIA Ajan Philip Agee, Vietnam Sava'nda binlerce insann lmnden sorumlu Richard Nixon' tahtndan eden eski FBI Ajan Mark Felt ("Derin Grtlak"), yine Vietnam Sava srasnda sadece halktan deil Kongre'den de gizlenen bilgileri basna szdran ve daha sonra btn dkmanlar biraraya getirerek Pentagon Papers' yaymlayan askeri analist Daniel Ellsberg, srail'in nkleer silah programn ngiliz basnna szdran teknisyen Mordechai Vanunu, ngiliz Savunma Bakanl uzman Dr. Kelly, ABD askeri Manning ve daha pek ok cesur insan, halktan gizlenen en korkun gerekleri ifa ederken, hayatlarn ortaya koydular. Assange gibileri, bu ifaatlar en uygun formlar bulmak iin youn bir kolektif emei seferber ederek rettikleri meruiyet politikalaryla bu bilgiyi halka geri verdi. Bilgi iktidarn ykmaya dnk btn ilerinde Assange, gazetecilere, ok uzun zamandr takmaya mecallerinin bile kalmad ethos'larn anmsatt. "Gazetecilik yle deil, byle yaplr" dedi ve dnyann en nemli gazeteleri bu sesi dinlemek zorunda kald. Dnyay ynetenler, retim ve denetim aralarna sahip olanlar, ne kadar urarlarsa urasnlar, her eyi kontrol edemeyeceklerini bir kez daha anladlar. Btn bu hikayelerdeki deimeyen unsurlardan biri, egemenlik yaplar ierisinde "grevli" insanlarn adaletsizlie, kirli oyunlara, smrnn binbir eidine, maniplasyona, kitlesel aldatmacalara, "ieriden" bakp isyan etmeleridir. Kapitalizmi atrdatacak gler, onu radikal biimde eletirenlerin yan sra, onun "memurlar" olarak her yerdeler. Kapitalizmin "iindeki dmanlar", onun yklmasnda nc roller oynayabilirler ve oynuyorlar da. Yargsz infazlara, protestocular coplamaya, cezaevindekine ikence etmeye, entelektelleri susturmaya ya da inanlrlklarn ortadan kaldrmaya gc yeter ama kapitalizm, iindeki dman nihai olarak bitiremez, onunla birlikte yaamaya mecburdur... * * *

Hayat deiiyor, deiimi anlamaya alyoruz. nsanlar bunu her zaman yaptlar, anlamaya altlar. Bazlar, bazen deitirmeye de alt. Ve gn geldi anlamak, deitirmenin yars oldu; insan topluluklar bir arada bar iinde yaamay salt bir fikir olarak deil, bir zorunluluk olarak da kavradlar. Ama baz eyler deimiyor. nsanlarn fiziksel olarak bir araya geldikleri eylemlerin nemini hala yadsyamyoruz. Yeni gibi grnenlerin, eskinin bir devam olup olmad her zaman sorgulanmal. Yeni medya ya da yeni sosyal ortamlar, yeni medyalar da bunlar arasnda. Bilgiye serbest eriimin, eit eriim ve eit temsilin, smrsz bir dnyann mmkn olabilmesi, g/iktidar yaplarnn nne, kar konulamayacak bir g ymakla ilgilidir. Her zaman byleydi, imdi de byle. Dr. Kelly ve Bradley Manning gibi insanlarn kahramanca giriimleri, bunlar destekleyip ileriye tayacak rgtl glerin olmad yerde, gnyzne kmay bekleyecektir. 2006 ylnda gsterime giren V for Vendetta, adl filmin kahraman olan V, u anda wikileaks destekilerinin en nemli simgelerinden biri. Filmin esinlendii, parlamento bombacs Guy Fawkes, bu filmde yeniden hayat buldu ve bize ilham verdi. Ama Fawkes yzyllar nce, 1606'da halkn gzleri nnde idam edilmiti, Kelly ldrld, Vanunu tam 18 yl hapis yatt, Manning'in akbeti mehul. Kiiler gider, eylemler ve fikirler kalr kukusuz ama onlardan film deil, devrim yapmann zaman gelmitir bence... (GA[13]/EK) [1] gal, Irak topraklarnda yaayan 1 milyon civarnda insann hayatn kaybetmesine, 4 milyondan fazla insann yerinden edilmesine neden oldu. Dnya Salk rgt tarafndan dle layk grlen Irak'taki salk sisteminin temel talar olan 2 bin doktor, bu kirli savata katledildi. lkeden kaarak Suriye'ye snan kadnlardan 50 bininin fuhua zorland syleniyor. Nihal Hassan (2007) "'50,000 Iraqi refugees' forced into prostitution", The Independent, 24 Haziran. http://www.independent.co.uk/news/world/middleeast/50000-iraqi-refugees-forced-into-prostitution-454424.html

5 of 6

18.01.2011 11:29

More Detentions for DTP

http://www2.bianet.org/bianet/print/127079-wikileaks-versus-kapitalizm

[2] Peter Beaumont, Antony Barnett ve Gaby Hinsliff (2003) "Iraqi mobile labs nothing to do with germ warfare, report finds", The Observer, 15 Haziran, http://www.guardian.co.uk/world/2003/jun/15/iraq [3] Hatta, Hkmetin gazetecilerin zgrlne karmadn, burada bir intikamn sz konusu olmadn vurgulamasna ramen srarla BBC'yi sulayan tavrna kar kurum, meselenin artk bir komediye dntn, Savunma Bakanl'nn bu konuda btn gvenilirliini yitirdiini ve kaynaklarn tartmaya amayacaklarn bildiren bir aklama yaymlad. BBC'nin bu tavr, insann aklna ister istemez, bizdeki "kamu hizmeti yayncs" TRT'yi getiriyor ama bu karlatrmay yapmak pek ok bakmdan abes grnyor... [4] Bu konuda ayrntl bilgi edinmek isteyenler, u adreslere bakabilir: The Guardian (2003) "Timeline: Dr David Kelly", 18 Temmuz, http://www.guardian.co.uk/media/2003/jul/18/politicsandiraq.iraq, The Independent (2010) "Forget conspiracies: the official version is scandalous enough", 23 Ekim, http://www.independent.co.uk/news/uk/home-news/forget-conspiracies-the-official-version-is-scandalousenough-2114230.html [5] http://www.collateralmurder.com/ [6] 28 Kasm'dan bu yana etkisizletirilmeye allan Wikileaks'in 22 Aralk 2010 tarihli ayna sitesinde u ar yer alyor: "Dnyann ihtiya duyduu belgelere sahip misiniz? Gvenli bir ekilde hakikati ortaya karmanza yardm ederiz. Biz, hkmetlerinin ve kurumlarnn etik olmayan davranlarn ortaya karmaya alan btn lke halklarnn yardmcsyz ve maksimum politik etki yaratmay amalyoruz. Halktan gizlenen, sansrlenen ya da bulanklatrlan belgeleri ifa ederiz. yesi olduklar topluluklar ve basn alarma geiren okurlara gveniriz/yaslanrz. Haydi bakalm!" http://mirror.wikileaks.info/ (eriim tarihi: 25 Aralk 2010) [7] Mehve Evin (2010) "Taraf'la Wikileaks arasndaki 10 fark", Milliyet, Cadde Eki, 31 Temmuz, http://cadde.milliyet.com.tr/2010/07/31/YazarDetay/1270417/taraf-la-wikileaks-arasindaki-10-fark; Serdar Turgut (2010) "Taraf Trkiye'nin Wikileaks'idir", Habertrk, 16 Aralk, http://www.haberturk.com /medyatik_manset/haber/581904-taraf-turkiyenin-wikileaksidir [8] ada habercilik, "kaynaa baml" bir haber sylemine dayanyor. Gazeteci hibir zaman "ben" zamiriyle konuamyor, adn anmad zamanlarda bile, "gvenilir kaynan" szn kitlelere aktarabiliyor ve bu kaynaklar esasen g/iktidar blounda yer alan kii ve kurumlar olduu iindir ki, haber, sradan insanlarn deil onlarn szn yeniden retiyor... [9] Hrriyet WebTV (2010) "Ac bir Trkiye gerei", http://webtv.hurriyet.com.tr/category.aspx?cid=2& vid=11816#, Aralk. Bu hakikaten insan gldren videoda yer verilen bir vatanda, meseleyi bir yerinden tutuyor aslnda: "Wikileaks bir bilgisayar profesrdr." Bu tip rportajlarn hem seilen yer, hem seilen insanlar ve hem de yayna kan nihai videoya dahil edilenler bakmndan bir "kurgu" olduu; iinde belli dzeyde bilgi ve gr barndran yantlarn, yeterince komik ya da "mnasip" olmad iin aykland da unutulmamal... [10] The Guardian (2010) "Julian Assange answers your questions", 3 Aralk, http://www.guardian.co.uk /world/blog/2010/dec/03/julian-assange-wikileaks [11] Kemal Okuyan (2010) "Wikileaks ABD karlarna hizmet ediyor", 30 Kasm, soL, http://haber.sol.org.tr/yazarlar/kemal-okuyan/wikileaks-abd-cikarlarina-hizmet-ediyor-36341?page=1, Yiit Gnay (2010) "Wikileaks'ten niye phelenmek gerek?", 3 Aralk, soL, http://haber.sol.org.tr /dunyadan/wikileaks-ten-niye-suphelenmek-gerek-haberi-36470 Balangta Wikileaks'le ilgili olarak grece iyi bir gazetecilik yapan soL Dergisinin bu giriimi anlamlandrma abas, sonraki yorumlarnda daha ziyade "Amerikan karlarna hizmet eden bir komplo" fikrini ne kard. "soL'un Wikileaks dosyas" iin u adrese bakabilirsiniz: http://haber.sol.org.tr/dunyadan/solun-wikileaks-dosyasi-haberi-36272 [12] Baar Baaran (2010) "Operasyonel bir gazetecilik olarak Wikileaks", Yeni Harman, Say: 148, Aralk, s. 10-11. [13] Glseren Adakl: Bu yazy kaleme alrken hem kafamn ok da basmad internet uygulamalar konusunda beni aydnlatan, hem de ilgin eletirileriyle grm derinletiren Murat Glsaan'a teekkr etmek isterim.

Ankara - B A Haber Merkezi 10 Ocak 2011, Pazartesi Glseren ADAKLI

6 of 6

18.01.2011 11:29