UT9042 GENETIK & MASYARAKAT

PEMBAHAGIAN SEL
Oleh: HAIRUL HAFIZ MAHSOL email:hairulha@ums.edu.my

Pembahagian sel

PENGENALAN
Sel menjalani pembahagian untuk menambahkan bilangan sel dalam badan organisma. Pembahagian sel adalah pembahagian nukleus dan sitoplasma untuk menghasilkan sel baru atau sel anak daripada sel lama atau sel induk. Bilangan kromosom dalam setiap sel soma adalah tetap dan wujud dalam pasangan. Keadaan ini disebut sebagai diploid.

Pembahagian sel

 Terdapat dua jenis pembahagian sel iaitu: Mitosis la adalah proses pembahagian sel yang menghasilkan dua sel anak. Bilangan kromosom adalah sama seperti sel induk iaitu diploid. Meiosis la adalah proses pembahagian sel yang menghasilkan empat sel anak. Bilangan kromosom sel anak adalah separuh daripada sel induk. Keadaan ini disebut haploid.
Pembahagian sel 4

MITOSIS
Mitosis berlaku dalam semua sel-sel haiwan dan tumbuhan (sel-sel soma atau sel-sel badan) kecuali pada sel-sel pembiakan. la melibatkan proses-proses: (a) pergandaan (replikasi) kromosom (b) pembahagian bilangan kromosom (c) pembahagian nukleus (kirokinesis) (d) pembahagian sitoplasma (sitokinesis). Mitosis berlaku semasa pembentukan sel-sel baru untuk pertumbuhan dan untuk menggantikan sel-sel cedera atau mati.
Pembahagian sel 5

KEPENTINGAN MITOSIS KEPADA SEL HAIWAN DAN TUMBUHAN Mitosis mengekalkan bilangan kromosom dalam nukleus sel soma. Ini adalah penting kerana kromosom adalah pembawa gen yang mengawal semua aktiviti sel soma. Mitosis mengekalkan sifat-sifat baik pada organisma. Ini disebabkan kandungan genetik dalam kromosom sel anak adalah sama seperti sel induk.

Pembahagian sel

 la menambahkan bilangan sel untuk pertumbuhan organisma. la menggantikan sel-sel yang rosak atau mati. Mitosis memainkan peranan penting dalam proses pembiakan aseks seperti penunasan dan pembiakan vegetatif. Mitosis membantu dalam perkembangan anak-anak baru daripada zigot dalam pembiakan seks.

Pembahagian sel

Pembahagian sel

PERINGKAT-PERINGKAT PROSES MITOSIS Mitosis adalah proses berterusan dan melibatkan 4 fasa yang utama iaitu: (a) Profasa (b) Metafasa (c) Anafasa (d) Telofasa.

Interfasa merupakan peringkat antara dua turutan mitosis.

Pembahagian sel

INTERFASA Interfasa dikenali sebagai peringkat rehat. Kebanyakan sel berada dalam peringkat ini setiap masa iaitu berada dalam keadaan normal. Kromosom tidak jelas kelihatan dan berupa bebenang panjang. Sel sedang membuat persediaan untuk menjalani mitosis. Contohnya seperti menggandaduakan DNA (bahan genetik), membentuk organel-organel baru, menghasil dan menyimpan tenaga.
Pembahagian sel 10

Pembahagian sel

11

PROFASA
AWAL Kromosom jelas kelihatan. la mengecut menjadi benang yang pendek dan tebal. Sentriol berpecah menjadi dua dan berada di kutub yang bertentangan serta membentuk gelendong bagi sel haiwan.

AKHIR Nukleolus dan membran nukleus hilang. Setiap bebenang kromosom kelihatan terdiri daripada dua kromatid yang terikat oleh sentromer di lengah. Setiap kromosom membahagi kepada dua secara memanjang.
Pembahagian sel 12

Pembahagian sel

13

Pembahagian sel

14

METAFASA
Jalur-jalur gelendung terbentuk. Kromosom menyusun secara lurus di satah khatulistiwa dengan bahagian sentromemya terikat pada gelendong.

Pembahagian sel

15

Pembahagian sel

16

ANAFASA
AWAL Sentromer membahagi kepada dua. Kromatid-kromatid kromosom mula berpisah dan bergerak ke kutub sel yang bertentangan. AKHIR Kromatid-kromatid membentuk dua kumpulan di setiap kutub sel yang bertentangan. Kromatid-kromatid di setiap kutub sel akan menjadi kromosom bagi sel yang baru.

Pembahagian sel

17

Pembahagian sel

18

Pembahagian sel

19

TELOFASA
AWAL Pembahagian sitoplasma (sitokinesis) berlaku untuk membentuk dua sel anak. Membran sel mencerut di bahagian tengah bagi sel haiwan. Plat sel yang akan membina dinding sel bam terbentuk di tengah sel tumbuhan.

Pembahagian sel

20

Pembahagian sel

21

 AKHIR Dua sel anak terbentuk. Nukleolus dan membran nukleus terbentuk semula dan membran nukleus mengelilingi setiap kumpulan kromosom. Kromosom tidak jelas kelihatan. Setiap sel anak yang terbentuk mempunyai bilangan dan jenis kromosom yang sama dengan sel induk, iaitu dalam keadaan diploid.

Pembahagian sel

22

Pembahagian sel

23

Pembahagian sel

24

Pembahagian sel

25

Pembahagian sel

26

Pembahagian sel

27

Pembahagian sel

28

Pembahagian sel

29

Pembahagian sel

30

Pembahagian sel

31

ANIMATION??