Professional Documents
Culture Documents
Dự trữ bắt buộc
Dự trữ bắt buộc
***************
QUYT NH
iu 1. T l d tr bt buc i vi tin gi bng ng Vit Nam p dng cho cc t chc tn dng nh sau: 1. T l d tr bt buc i vi tin gi khng k hn v c k hn di 12 thng bng ng Vit Nam p dng nh sau: a. Cc ngn hng thng mi Nh nc (khng bao gm Ngn hng Nng nghip v Pht trin nng thn Vit Nam), Ngn hng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam, ngn hng thng mi c phn th, ngn hng lin doanh, chi nhnh ngn hng nc ngoi, ngn hng 100% vn nc ngoi, cng ty ti chnh l 3% trn tng s d tin gi phi d tr bt buc. b. Ngn hng Nng nghip v pht trin nng thn Vit Nam, ngn hng thng mi c phn nng thn, Qu tn dng nhn dn trung ng, ngn hng hp tc l 1% trn tng s d tin gi phi d tr bt buc. 2. T l d tr bt buc i vi tin gi t 12 thng tr ln bng ng Vit Nam p dng nh sau: Cc ngn hng thng mi Nh nc, Ngn hng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam, ngn hng thng mi c phn th, Ngn hng thng mi c phn nng thn, ngn hng lin doanh, chi nhnh ngn hng nc ngoi, ngn hng 100% vn nc ngoi, ngn hng hp tc, cng ty ti chnh, cng ty cho thu ti chnh, Qu tn dng nhn dn trung ng l 1% trn tng s d tin gi phi d tr bt buc. iu 2. T l d tr bt buc i vi tin gi bng ngoi t p dng cho cc t chc tn dng nh sau: 1. T l d tr bt buc i vi tin gi khng k hn v c k hn di 12 thng bng ngoi t p dng nh sau: a. Cc ngn hng thng mi Nh nc (khng bao gm Ngn hng Nng nghip v pht trin nng thn Vit Nam), Ngn hng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam, ngn hng thng mi c phn th, ngn hng lin doanh, chi nhnh ngn hng nc ngoi, ngn hng 100% vn nc ngoi, cng ty ti chnh l 7% trn tng s d tin gi phi d tr bt buc. b. Ngn hng Nng nghip v pht trin nng thn, ngn hng thng mi c phn nng thn, Qu tn dng nhn dn trung ng, ngn hng hp tc l 6% trn tng s d tin gi phi d tr bt buc. 2. T l d tr bt buc i vi tin gi t 12 thng tr ln bng ngoi t p dng nh sau: a. Cc ngn hng thng mi nh nc (khng bao gm Ngn hng Nng nghip v pht trin nng thn Vit Nam), Ngn hng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam, ngn hng thng mi c phn th, ngn hng lin doanh, chi nhnh ngn hng nc ngoi, ngn hng 100% vn nc ngoi, cng ty ti chnh, cng ty cho thu ti chnh l 3% trn tng s d tin gi phi d tr bt buc.
b. Ngn hng Nng nghip v pht trin nng thn Vit Nam, ngn hng thng mi c phn nng thn, Qu tn dng nhn dn trung ng, ngn hng hp tc l 2% trn tng s d tin gi phi d tr bt buc. iu 3. Quyt nh ny c hiu lc thi hnh k t k duy tr d tr bt buc thng 3 nm 2009 v thay th Quyt nh s 3158/Q-NHNN ngy 19 thng 12 nm 2008 v iu 2 Quyt nh s 2951/Q-NHNN ngy 03 thng 12 nm 2008 ca Thng c Ngn hng Nh nc. iu 4. Chnh Vn phng, V trng V Chnh sch tin t, Th trng cc n v thuc Ngn hng Nh nc, Gim c Ngn hng Nh nc Chi nhnh tnh, thnh ph, Tng gim c (Gim c) cc t chc tn dng chu trch nhim thi hnh Quyt nh ny.
MB = C+R+E = kD + rD + eD = D(k+r+e) => D = 1/(k+r+e) x MB (1) T (1) c th nhn thy ngay biu thc (1/k+r+e) l h s to tin gi D trn c s tin cung ng MB. Trong mu s (k+r+e) lun lun nh hn 1 v D lun lun ln hn MB rt nhiu bi chnh l qui lut trong ch lu thng tin giy ni chung. Mt khc, nu tng h s trn cng tin gn n 1 ngha l cng chng t mt c ch lu thng tin t qu yu km v tr tr. Thng thng nhng nc c nn vn minh thanh ton cao th h s k v e cng nh, ngha l t l tin mt v t l tin d tr m bo an ton thanh khon ca NHTM cng nh so vi tin gi D. Thng k ch t 0,2 n 0,1 v e t 0,04 n 0,02. Ring h s r ph thuc vo trng thi cung ng tn dng ra nn kinh t ca cc NHTM m NHTW c quyn ch ng qui nh c th cho tng thi k khc nhau. Thng thng t l d tr bt buc bnh qun cc nc khu vc l 5 n 7% hay h s r t 0,05 n 0,07. Vit nam ti thi im hin nay: cc h s trn ni chung cao hn cc nc c trnh qun tr ngn hng kh trong khu vc khong t 20 n 40%, ngha l ti Vit nam hin nay c th c tnh cc h s trn giao ng trong khong: k=0,28 n 0,15; e=0,05 n 0,025; r =0,09 n 0,06=> Tng h s giao ng t 0,42 n 0,235 ngha l h s nhn tin gi giao ng t 1/0,42 n 1/0,235 = 2,38 n 4,25 ln. Do quan h hm s nghch nn nu cc t l khc khng i m cho r thay i gi s tng h s r ln mc t 0,1 n 0,08 th h s nhn tin gi s thay i kh mnh theo hng gim i (v mu s tng ln): t 1/0,43 n 1/0,255=2,32 n 3,92. T cch tip cn trn, c th pht trin cc suy lun da vo bn cht kinh t ca cc khi tin t cho cch tnh cc tc ng ca r n h s nhn tin t v h s pht trin tn dng trong nn kinh t nhm iu tit lng tin cung ng v do lng phng tin thanh ton (M2) cng nh tng lng tn dng cp ra nn kinh t nh sau: Theo nh ngha: M2 = D + C = D + kD = D(1+k) = (1+k)/(k+r+e) x MB. (2) T biu thc nh ngha M2 theo cng thc (2), cho thy biu thc (1+k)/(k+r+e) chnh l h s nhn tng phng tin thanh ton hay cn gi l h s nhn tin t. Hu ht cc ch tiu cu thnh M2 gm MB v cc h s k,r,e u l nhng bin s hon ton do NHTW lm ch v kim sot c thng qua qui nh ca chnh mnh v h s r v qua bo co nh k bt buc ca cc NHTM bit c cc h s k v e ca tng NHTM v tnh c s bnh qun cho ton ngnh ngn hng trong tng thi k. Nu xut hin thm (v nn kinh t m th ng nhin phi xut hin) mt s loi ngoi t khc tham gia vo tng phng tin thanh ton th NHTW ch c th lm ch v kim sot c M2 thc trong iu kin nn kinh t khng b Dola ho. Ngha l ton b tin mt ngoi t (v d Cf) v ton b tin gi ngoi t (v d Df) phi c thng nht kim sot qua NHTW NHTW ni t ho ngoi t khi n tham gia thanh ton trong ni a v tr li nguyn hnh thi ca n khi thanh ton quc t thng qua NHTM bng chuyn khon hoc bng tin mt ngoi t chi tr gi tr nhp hng ho, dch v hay tr n ngoi lnh th - Ngha l buc ngoi t phi "chy" ngc chiu vi ni t qua Ngn hng trc khi tham gia lu thng hng ho, dch v ni a th NHTW mi hon ton c th kim sot c ton b khi lng M2 tnh ti c nhn t ngoi t lm c s tin cy cho vic hoch nh v iu hnh chnh sch tin t thch hp. n gin, trong cc tnh ton ni trn xem nh qui i v nhp cc nhn t ngoi t vo ni t ri. Xt v tc ng ca r n tng nng lc cung ng tn dng ra nn kinh t bng mt c ch truyn ti thng qua nghip v kim sot ca NHTW c th thy nh sau:
Nu gi V l vn t c ca cc NHTM (l ch tiu NHTW lun lun c bo co theo lut nh) v gi L l tng nng lc tn dng c th cho vay ra nn kinh t ca ton b h thng cc NHTM th din bin c m t nh sau: Tng ngun T1= D+V = D+vD = D(1+v) (v l h s qui i V ra D) Tng s dng ngun T2 = L+R+E = L+D(r+e). Theo nguyn l v cn bng ti khon: T1 = T2 => D(1+v) = L+ D(r+e) => L=D(1+v) - D(r+e) = D(1+v-r-e). Nu thay D t (1), ta c: L = (1+v-r-e)/(k+r+e)xMB (3). Cng thc (3) cho thy biu thc (1+v-r-e)/(k+r+e) chnh l h s nhn tn dng ra nn kinh t so vi MB. Trong biu thc h s nhn tn dng c xut hin r c t s, c mu s nhng tri du v du (+) li vn nm mu s nn quan h gia r vi lng tn dng ra nn kinh t L vn l quan h nghch bin. Gi s ly s liu d tnh trung bnh Vit nam hin nay vi: v=0,12; k=0,25; r=0,09; e=0,03 th h s nhn tn dng s l: (1+0,12-0,09-0,03)/(0,25+0,09+0,03)=1/0,37=2,7. Ngha l c c 1 ng tin c bn (MB) cung ng vo lu thng th c th to c 2,7 ng cho vay ra nn kinh t. iu cng c ngha rng c rt v NHTW 1 ng tin cung ng th s gim nng lc cp tn dng ra nn kinh t 2,7 ng. V d tng D phi trch DTBB ti cc NHTM Vit nam hin nay khong 750.000 t ng, nu NHNN tng t l d trc bt buc ln 1%, tc l rt v NHNN 7.500 t th ng ngha vi vic gim nng lc cung tn dng ca cc NHTM ra nn kinh t l 2,7x7.500 =20.500t ng. Nh vy bng nghip v ca mnh, NHTW hon ton c th gin tip tc ng c hiu qu r rt v "lp tc" vo cu trc tng nng lc cp tn dng ca h thng ngn hng ra nn kinh t tham gia vo vic iu tit v kim sot lm pht. Th hai, v tc ng ca DTBB n mt bng li sut tn dng. Xut pht t phng php xc nh mc chi ph hon vn (C+V) cho tng nhm khch hng & loi dch v c th tip cn c cc mc gi trong kinh doanh dch v ngn hng (li sut, t gi, hoa hng, ph dch v khc...) sc cnh tranh trong tng thi k ca tng NHTM - y l cng vic mang tnh tng hp, kh khn v quan trng bc nht ca hot ng qun tr kinh doanh ca NHTM. Chng ta bit rng mi sn phm suy cho cng u ch c 2 nhm chi ph to thnh gii hn di ca gi bn. l: i) chi ph trc tip (lng, in, nhin liu, trang thit b chuyn dng c tui th trong vng 1 nm, cc chi ph trc tip khc...) v ii) Chi ph gin tip (khu hao, qun l, d phng ri ro, chi ph gin tip khc...). Di y l cch tnh ton v phn tch gi cho nhm sn phm chnh ca NHTMVN "vay cho vay" trong u t tn dng: Cng thc xc nh gi ngng hiu qu ng nhin phi l: Lscvo=C+V (trong Lscvo l li sut cho vay ng bng chi ph hot ng hp l, cha tnh n li nhun cho vay ca NHTM, C l chi ph hot ng hp l, V l chi lng). Gi M l tng ngun huy ng phn b cho mc ch u t tn dng, th (aM) s l tng d n ln nht c th
c, trong : a l h s s dng vn th: (a= (1- (r+e)). => M x Lstg = aM x Lscvo=> Lstg/Lscvo = a vi (0<1#0) =>Lscvo = Lstg/a =>y chnh l gi ngng hiu qu ca hot ng cho vay (Tr.: Lstg: li sut huy ng bnh qun). Trong cng thc ni trn, a c quan h nghch bin vi Lscvo. Nu tng t l DTBB thng qua tng h s r th h s s dng vn a = (1-(r+e)) s cng nh hn 1, lm cho gi ngng hiu qu Lstg/a cng tng ln v NHTM cho vay ra s kh hn v 2 l: i) ngi vay khng sn sng tr gi cao bi li sut chnh thc phi do th trng quyt nh; ii) NHTM khng h ngay c li sut tin gi lm cho li nhun ca NHTM c th rt thp, v: nu ti thi im tnh ton, trn th trng c li sut cho vay (Lscv) cng loi l i, th (i - Lscvo = DT) chnh l doanh thu rng trn mt n v sn phm trong hot ng u t tn dng ca NHTM. Trc y ta gi hiu s ny l "chnh lch li sut bnh qun u ra - u vo". Nh vy, tuy trong DT khng "nhn" thy chi ph vn gm li sut huy ng, DTBB (R), d tr m bo thanh ton (E), nhng chnh li l b phn chi ln nht (u vo) "n" vo h s a m ngi mua tn dng (ngi vay) phi tr thng qua li sut vay vn (u ra)...Do DTBB l mt nhn t rt quan trng tham gia quyt nh mc gi ngng hiu qu ca hot ng cho vay ca NHTM, t tc ng trc tip n nng lc cung ng tn dng ra nn kinh t ca h thng NHTM. Trong thi gian qua, c bit l vo thi gian cui 2007, u 2008 nh hin nay tnh trng lm pht trn th trng Vit nam ang c chiu hng gia tng mc ng bo ng (ring 2 thng u nm 2008, lm pht ln ti 6,02%!), NHNN phi s dng ng b cc gii php chng lm pht nh: tng li sut ti cp vn, tng DTBB v s pht hnh tn phiu bt buc i vi b phn ln cc NHTM cho vay trong lnh vc cng nghip, dch v, tiu dng (gm 41 NHTM, ngoi khu vc dch v cho nng dn, vng su, vng xa). Trong s cc gii php trn, vic tng DTBB v tng li sut ti cp vn l nhng nghip v quan trng v mang tnh ph bin ca NHTW ni chung v NHNN VN ni ring. Cc gii php ny khng nh quyn lc v trch nhim trc tip ca NHNN i vi vic bo v gi tr sc mua ca ng tin do NHNN pht hnh ra vi t cch l NHTW.
Vn lm pht vo thi im u nm 2008 ny ang l im nng ca kinh t v m Vit nam. Vic NHNN v ang cng lc thc hin nhiu gii php ng b chng lm pht thng qua s dng cc cng c CSTT, trong c vic tng v m rng din i tng tin gi ti NHTM phi trch DTBB vo thi im ny tuy s tc ng gy kh khn cho tim lc m rng tn dng ca cc NHTM, nhng l rt cn thit ( chng lm pht, NHTW Trung quc phi nng DTBB ln ti 14,5% hi cui nm 2007) v kp thi gp phn quyt nh trong cc n lc ca Chnh Ph v ch trng kim sot lm pht ngay t u nm 2008.
CSDL QGPL - V t l d tr bt buc i vi cc T chc tn dng. Th t, 11/11/2009 19:07 pm NGN HNG NH NC S: 191/1999/Q-NHNNl CNG HO X HI CH NGHA VIT NAM c lp - T do - Hnh phc ----- o0o ----H Ni , Ngy 31 thng 05 nm 1999
QUYT NH CA THNG C NGN HNG NH NC V t l d tr bt buc i vi cc T chc tn dng THNG C NGN HNG NH NC Cn c Lut Ngn hng Nh nc s 01/1997/QH10 v Lut Cc t chc tn dung s 02/1997/QH10 ngy 12 thng 12 nm 1997; Cn c Ngh nh s 15/CP ngy 02 thng 3 nm 1993 ca Chnh ph v nhim v, quyn hn v trch nhim qun l nh nc ca B, c quan ngang B; Theo ngh ca V trng V Chnh sch tin t, QUYT NH: iu 1. T l d tr bt buc ca cc T chc tn dng (bao gm c ng Vit Nam, ngoi t) nh sau: 1. i vi tin gi khng k hn v c k hn di 12 thng ca cc ngn hng thng mi quc doanh, ngn hng thng mi c phn th, chi nhnh ngn hng nc ngoi, ngn hng lin doanh v cng ty ti chnh: 6% trn tng s d tin gi. 2. i vi tin gi khng k hn v c k hn di 12 thng ca cc Ngn hng thng mi c phn nng thn, Ngn hng hp tc, qu tn dng nhn dn trung ng, qu tn dng nhn dn khu vc: 4% trn tng s d tin gi. 3. i vi tin gi c k hn t 12 thng tr ln: 0% trn tng s d tin gi. 4. i vi tin gi ca cc t chc tn dng c s d tin gi phi tnh d tr bt buc di 500 triu ng v tin gi ca qu tn dng nhn dn c s, Hp tc x tn dng v Ngn hng phc v ngi ngho, t l d tr bt buc l 0%. 5. Trng hp t chc tn dng c Thng c Ngn hng Nh nc cho php huy ng vn bng vng hin vt v cho vay bng vng hin vt th i vi s vn huy ng bng vng hin vt , t l d tr bt buc l 0%. Trng hp t chc tn dng c Thng c Ngn hng Nh nc cho php huy ng vn bng vng hin vt
nhng chuyn i s vng hin vt huy ng c thnh vn bng tin cho vay th s vn chuyn i thnh tin phi thc hin d tr bt buc nh quy nh d tr bt buc bng tin. Chi tit cc loi tin gi quy nh ti iu 11 ca Quy ch d tr bt buc ban hnh km theo Quyt nh s 51/1999/Q-NHNNI ngy 10 thng 2 nm 1999 ca Thng c Ngn hng Nh nc. iu 2. Tin d tr bt buc bng ng Vit Nam ca cc t chc tn dng gi trn ti khon tin gi khng k hn ti S Giao dch Ngn hng Nh nc hoc Chi nhnh Ngn hng Nh nc tnh, thnh ph ni t chc tn dng t tr s chnh; tin d tr bt buc bng ngoi t ca cc t chc tn dng gi trn ti khon tin gi khng k hn ti S Giao dch Ngn hng Nh nc. iu 3. Tin gi d tr bt buc ca cc t chc tn dng gi ti Ngn hng Nh nc trong phm vi mc d tr bt buc quy nh c p dng mc li sut 0%/thng. iu 4. Ngn hng Nh nc tr li phn vt tin d tr bt buc ca t chc tn dng (bao gm c ng Vit Nam v ngoi t) gi trn ti khon khng k hn ti Ngn hng Nh nc nh sau: 1. i vi phn vt tin d tr bt buc bng ng Vit Nam: Ngn hng Nh nc tr li bng li sut tin gi khng k hn bng ng Vit Nam ca t chc tn dng gi ti Ngn hng Nh nc do Thng c Ngn hng Nh nc quy nh trong tng thi k. 2. i vi phn vt tin d tr bt buc bng ngoi t: Ngn hng Nh nc tr li bng li sut tin gi ngoi t khng k hn ca t chc tn dng gi ti Ngn hng Nh nc do Thng c Ngn hng Nh nc Vit Nam quy nh trong tng thi k. iu 5. Ngn hng Nh nc pht phn thiu tin d tr bt buc ca cc t chc tn dng trong k duy tr c quy nh ti iu 14 ca Quy ch D tr bt buc ban hnh km theo Quyt nh s 51/1999/Q-NHNNI ngy 10/2/1999 ca Thng c Ngn hng Nh nc c th nh sau: 1. i vi phn thiu tin d tr bt buc bng ng Vit Nam trong "k duy tr d tr bt buc" chu mc pht bng 150% li sut ti cp vn Ngn hng Nh nc cng b trong tng thi k, tnh trn phn thiu ht cho c "k duy tr d tr bt buc". 2. i vi phn thiu tin d tr bt buc bng ngoi t trong "k duy tr d tr bt buc" chu mc pht bng 150% trn li sut cho vay bng la M i vi t chc kinh t do Thng c Ngn hng Nh nc Vit Nam quy nh trong tng thi k, tnh trn phn thiu ht cho c "k duy tr d tr bt buc". iu 6. Quyt nh ny c hiu lc thi hnh k t ngy 01 thng 6 nm 1999 v p dng tnh k duy tr d tr bt buc thng 6 nm 1999. Quyt nh ny thay th Quyt nh s 52/1999/Q-NHNNI ngy 10/2/1999 ca Thng c Ngn hng Nh nc. iu 7. Chnh Vn phng, Chnh Thanh tra Ngn hng Nh nc, Th trng cc
n v thuc Ngn hng Nh nc Vit Nam, Gim c Chi nhnh Ngn hng Nh nc tnh, thnh ph, Ch tch Hi ng qun tr v Tng Gim c (Gim c) cc t chc tn dng chu trch nhim thi hnh Quyt nh ny./. NGN HNG NH NC PH THNG C ( k)
L c Thu
Lut Ngn hng Nh nc Vit Nam s 06/1997/QHX sa i, b sung ngy 17/06/2003: Ti khon 5 iu 9 Lut quy nh: D tr bt buc l s tin m t chc tn dng phi gi ti Ngn hng Nh nc thc hin chnh sch tin t quc gia; Ti iu 20 Lut quy nh tip: 1. NHNN quy nh t l d tr bt buc i vi tng loi hnh t chc tn dng v tng loi tin gi vi mc t 0% n 20% tng s d tin gi ti mi t chc tn dng trong tng thi k... Theo quy nh trn th NHNN l c quan c thm quyn quy nhc th v t l d tr bt buc. Vn bn php lut hin ti ang c hiu lc c NHNN ban hnh quy nh v vn ny l Q 1141/Q-NHNN c ban hnh ngy 28/05/2007. Theo t l d tr bt buc i vi tin gi khng k hn, tin gi c k hn di 12 thng bng VND i vi ngn hng quc doanh, ngn hng thng mi c phn, lin doanh, chi nhnh ngn hng nc ngoi, cng ty ti chnh tng t 5% ln 10%; ring i vi Ngn hng Nng nghip v Pht trin nng thn (Agribank), t l trn l 8% tnh trn tng s d tin gi phi d tr bt buc. i vi tin gi VND k hn t 12 thng n di 24 thng tng t 2% ln 4%. i vi tin gi ngoi t k hn di 12 thng tng t 8% ln 10%; vi k hn t 12 thng n di 24 thng tng t 2% ln 4%. (Theo http://vietnamnet.vn/kinhte/taichinh/2007/06/710641/).
y ban Basel v gim st ngn hng l mt din n cho s hp tc thng xuyn v cc vn lin quan hng, c tr s ti Thy S. nh: TL (TBKTSG Online) Cc nh qun l ngn hng cc nc thuc y ban Basel v gim st ngn hng ngy 12 tha thun v quy nh mi i vi ngn hng nhm xy dng h thng ti chnh ton cu n nh hn.
Quy nh mi buc cc ngn hng tng t l d tr bt buc ln 7%, cao hn t l d tr bt buc 4% ca cc khi kim tra sc chu ng ca ngn hng vo nm 2009. T l ny c cho l s gip cc ngn hng trnh t nh cuc khng hong ti chnh va qua.
Tuy nhin, d tr bt buc tng c th lm gim li nhun ca cc ngn hng, nhiu ngn hng cnh bo hnh i vay ca khch hng v hn ch cho vay.
Cc nh qun l cho bit quy nh mi s m bo kt ni h thng ngn hng ton cu trnh i mt vi c chnh khng cn thit. Trc , cuc khng hong ti chnh nm 2008 2009 khin cc chnh ph phi s d cu ngnh ngn hng.
Cc nh lnh o ton cu d kin s ph duyt tha thun trn ti Hi ngh thng nh G20 t chc Se 11. Sau , cc nc tham gia Basel s t ng p dng quy nh mi cho cc ngn hng trong nc.
Tuy nhin, cc nh qun l cng nhn thy nhiu nn kinh t ang suy yu v c gng gii quyt mi lo ngi cc n tng trng kinh t. Cc nh qun l ca mt s nc c th s cho php cc ngn hng trong nc v nh mi.
Vi cc ngn hng, quy nh mi yu cu h t b cc nghip v ri ro cao v d tr nhiu hn i ph v cch ny, li nhun ca nh u t v lng ca ngi lao ng trong ngnh ngn hng s t hn.
Vi ngi tiu dng, quy nh mi va c li va c hi khi li sut tin gi tng ln th chi ph i vay cng khn hn.
Ph ch tch ph trch chnh sch ca Hip hi Ngn hng M Mary Frances Monroe ni mi ngi s thy t chn c tc ng.
Quy nh mi s tc ng nhng mc khc nhau n ngnh ngn hng ton cu. Cc ngn hng ti M, Ca lng ln d tr bt buc, ngun d tr ny s lm gim mc n ca h v do lm gim ri ro.