GEBZE YKSEK TEKNOLOJ ENSTTS DYB_501 SONLU ELEMANLAR VE YAZILIM UYGULAMALARI

NSZ Bu web sitesi Gebze Yksek Teknoloji Enstits Sonlu elemanlar ve yazlm uygulamalar temel hesaplamalara, bilgisayar programlamaya ve diferansiyel denklemlere; saysal analiz yntemlerdeki matris oluturma genel bilgisine aina olduu varsaylmaktadr. Yeni balayanlar iin nerimiz sayfalar ve konu anlatmlarnn beraberinde verilmi olan matlab ak program kodlarn takip etmeleridir. Dier ynden program kodlarna kolay ulam iin yukardaki ksa yol dmelerini kullanabilirler.

YT
veren retim yesi sorumlu deildir.

Web sitesinde yaymlanan MATLAB kodlar eitim amal yaynlanmaktadr ve hibir ekonomik beklenti ngrlmektedir. Bu sitede yaymlanan kodlar kiiler tarafndan kullanlabilir. Programlarda meydana gelebilecek hatalardan web designer ve bu dersi

dersini alan yksek lisans ve doktora rencileri iin hazrlanmtr. rencilerin fizikteki

1. SONLU ELEMANLAR: STIFFNESS MATRSLER 1.1. Giri Bu konunun amac saysal analiz yntemlerinde problemleri zerken sonlu elemanlar stiffness matrisinin oluturulmasnda baz rneklerden faydalanmaktr. lk olarak, balca saysal analiz yntemlerinden bahsedelim: 1) Ayrk Yntemler DEM ; Ayrk Eleman Yntemi (Distinct Element Method): Ayr

ayr hareket eden rijit elemanlar iin hareket denklemini zer. 2) Sreklilik Problemleri

FDM ; Sonlu Farklar Yntemi (Finite Different Method): :

Sonlu Farklar yaklamyla diferansiyel denklemlerin genel ilkelerini zer.

YT
Lineer ve lineer olmayan snr deeri problemlerini zer. rnekler vermeye alacaz.

FEM ; Sonlu Elemanlar Yntemi (Finite Element Method):

BEM ; Snr Eleman Yntemi (Boundary Element Method):

Sadece snrlar, ayrklatrlm Green fonksiyonlar yaparak integral denklemlerini zer. Sonlu elemanlardeki ana problem lokal yada global stiffness matrislerini bulmak ve outurmaktr. Aada ubuk eleman, kiri eleman plane stres ve plane strain ile ilgili baz

1.2. Truss eleman iin Stiffness Matris

ekil 1. Truss eleman (E=Elastisite modl, A=Kesitin alan , L=uzunluk , k= katsay)

G
Yol gstermesi asndan

YT
F= EA
L

Kuvvet=stiffness*deformasyon

ktruss=

EA L

Her spring eleman iin bir stiffness matris tanmlayabiliriz ( ekil 1de gsterilmektedir). Burada n*n boyutlu stiffness matristeki n, elemana bal olarak bulunan serbeslik derecesidir. ekil 1 ile verilen rnekte serbestlik derecesi ikidir.

[k] {u}= {f}

eitliini uyguluyoruz. Burada [k]=stiffness matris, {u}=yerdeitirme vektr, {f}= kuvvet vektrdr.

U
=E*
Stress=E*strain

ubuk (Truss) iin

F/A= EA
L

 k11 k12 k21 k22

ui fi = uj fj

fxi= fxj=

EA EA EA ( ui uj ) = ui uj (eitlik 1.) L L L EA EA EA ( ui uj ) = ui uj (eitlik. 2.) L L L

EA EA fxi L L ui = fxj EA EA uj L L
EA 1 1 ui fxi = L 1 1 uj fxj
end displacement

G
dntrlmesi.

YT
Truss iin stiffness matrisi end forces

Sonlu elemanlar yntemini ..ken takip ettiimiz 3 adm unlardr: a) Girdi dosyasnn n veri ilemi b) Oluturulan sistem matrisinin hesab

c) Veri ilemden gemi saysal kt dosyasnn grafik ve kontur tablosuna

1 ve 2 numaral eitlikleri dzenlersek.;

Kk bir rnek ile: Aadaki ekilde verilmi eitliin stifness matrisini ve sistemini yaznz;

*) problemi zmek iin izleyeceimiz admlar; 1) Elemanlara ayrma 3) Stiffness matrisi yazma 4) Global matrisi birletirme 5) global matrisi dzenleme 2) Serbestlik derecelerini tanmalama

YT
6) Bilinmeyen yerdeitirmeler iin matrisi zme 7) Elemann isel kuvvetlerini zmek.

Yukarda gsterildii gibi sistemde 4 nokta, 3 eleman ve 3 serbestlik derecesi vardr.

Eleman 1 iin:
k1 k1 k1 k1

G
Global matrisi birletirme;

k1 + k2 k2 0

k2 k2 + k3 k3

0 u2 0 k3 u3 = 0 k3 u4 F

U
Eleman 2 iin:
k2 k2 k2 k2

Eleman 3 iin:
k3 k3 k3 k3

[k] {u}= {f},

U1, U2, U3 iin zm: Elemann isel kuvvetleri; Eleman 1 iin;

fi k1 k1 0 = fj k1 k1 u2
Eleman 2 iin;
ui fxi 1 1 = u fxj 1 1 j

Eleman 3 iin;

G
ui fxi 1 1 = u fxj 1 1 j

YT
fi k3 = fj k3 k3 u3 k3 u4
1) Lokal koordinatlardaki Truss iin stiffness;

Sonlu elemanlar problemlerini zerken karlalan baz artlar tanmlama:

2) Globak koordinatlardaki truss iin dnm matrisi

teta = = (
yj yi xj xi

= tan 1

YT
u j = u j .cos + v j sin
^ ^

ui = ui .cos + vi sin

^ ui ^ vi ui cos sin 0 0 ^ = [ ] uj 0 0 cos sin uj ^ vj

{Lokal koordinatlardaki deformasyon}=[Dnm matrisi]{Global koordinatlardaki deformasyon}

U
Dnm matrisi

{u} = [T ] U

{}
^

2.

SONLU ELEMANLARDA BAZI UYGULAMALAR

MATLAB kodlarndan faydalanma 2.1. Truss eleman iin rnek soru

Mevcut kuvvetleri yerdeitirmeleri znz.

ve

nodal

YT

2.2. Frame eleman iin rnek soru

zm stratejisi (MATLAB KODU) Noktalar ve eleman zelliklerini tanmlama Serbestlik derecelerini tanmlama Lokal koordinatlardaki eleman stiffness matrisini tanmlama Eleman dnm matrsilerini tanmlama Global koordinatlardaki stiffness matrisini tnamlama Global stiffnes matrisi ve vektrn tanmlama Global olarak stiffness matrisinin dzenlenmesi

U
MATLAB kullanarak Frame elemann yerdeitirme ve isel kuvvetlerini hesaplayan bir program yaznz (E=25KN/m)
zm stratejisi (MATLAB KODU)

2.3. Plane stress ve Plane strain eleman iin soru

Plane stress iin Plane Strain kod tanmlama.

zm stratejisi (MATLAB KODU)

YT