PHAÀN DAO ÑOÄNG CÔ HOÏC

* Dao ñoäng ñieàu hoøa vaø con laéc loø xo:

A. Dao ñoäng ñieàu hoøa laø chuyeån ñoäng coù phöông trình tuaân theo qui luaät sin hoaëc cosin theo thôøi
gian:
x = Asin( ωt + ϕ )
dx
B. Vaän toác töùc thôøi v = = ωA cos(ωt + ϕ)
dt
Δx (x 2 − x1 )
C. Vaän toác trung bình vTB = =
Δt (t 2 − t1 )
dv
D. Gia toác töùc thôøi: a = = −ω2 A sin(ωt + ϕ)
dt
Δv
E. Gia toác trung bình: aTB =
Δt
F. Heä thöùc ñoäc laäp: ω A = ω2 x2 + v2
2 2
l0 K
a = - ω2 x
r -A
G. Chieàu daøi quó ñaïo baèng 2A f
Δl 0
H. Quaõng ñöôøng ñi trong 1 chu kyø laø 4A O
I. Ñoä bieán daïng taïi vò trí caân baèng thaúng ñöùng r
P
mg +A
p = f0 → mg = KΔl hay Δl =
K
m Δl x
J. Chu kyø: T = 2 π = 2π
K g
K. Ñoä bieán daïng khi con laéc naèm treân maët phaúng nghieâng 1 goùc α so vôùi phöông naèm ngang
mg sin α
Δl =
K
L. Chieàu daøi taïi vò trí caân baèng lCB = l0 + Δl
M. Chieàu daøi toái ña: lmax = l0 + Δl + A
N. Chieàu daøi toái thieåu: lmin = l0 + Δl - A
l +l
Ta suy ra: lCB = max min
2
1
O. Cô naêng: E = Et + Eñ = KA2
2
1
Vôùi Eñ = KA2cos2( ωt + ϕ ) = Ecos2( ωt + ϕ )
2
1
Et = KA2sin2( ωt + ϕ ) = Esin2( ωt + ϕ )
2
P. Dao ñoäng ñieàu hoøa coù theå xem nhö hình chieáu cuûa moät chuyeån ñoäng troøn ñeàu leân moät ñöôøng
thaúng naèm trong maët phaúng cuûa quó ñaïo:
Δα
* Taàn soá goùc ω cuûa dao ñoäng ñieàu hoøa baèng vaät toác goùc ω = cuûa chuyeån ñoäng troøn
Δt
ñeàu.
* Thôøi gian Δt chuyeån ñoäng cuûa vaät treân cung troøn baèng thôøi gian Δt dao ñoäng ñieàu hoøa di
chuyeån treân truïc Ox.
 r
Q. Löïc phuïc hoài fPH laø löïc taùc duïng leân vaät dao ñoäng ñieàu hoøa khi noù coù li ñoä x so vôùi vò trí caân
baèng:
FPH = -Kx = -KAsin( ωt + ϕ )
* Taïi vò trí caân baèng x = 0 neân fmin = 0
* Taïi vò trí bieân xmax = A neân fmax = KA
r
R. Löïc ñaøn hoài fÑH = -Kx* Vôùi x* laø ñoä bieán daïng cuûa loø xo
Veà ñoä lôùn fÑH = Kx*,
1. Khi loø xo treo thaúng ñöùng:
mg
* Taïi vò trí caân baèng thaúng ñöùng: x* = Δl = neân
K
f0 = K Δl
* Choïn truïc Ox chieàu döông höôùng xuoáng, taïi li ñoä x1
f1 = K( Δl + x1) = K( Δl + Asin( ωt1 + ϕ ))
* Giaù trò cöïc ñaïi (löïc keùo): fmax keùo = K( Δl + A)
* Giaù trò cöïc tieåu phuï thuoäc vaøo Δl so vôùi A
a/ Neáu A < Δl thì fmin = K(Δl − A)
b/ Ngöôïc laïi A ≥ Δl thì
+ fmin = 0 luùc vaät chaïy ngang vò trí loø xo coù chieàu daøi töï nhieân.
+ Khi vaät leân cao nhaát: loø xo neùn cöïc ñaïi x*max = A - Δl sinh löïc ñaåy ñaøn
hoài cöïc ñaïi : fmax ñaåy = K(A - Δl )
* Do fmax keùo > fmax ñaåy neân khi chæ noùi ñeán löïc ñaøn hoài cöïc ñaïi laø noùi löïc cöïc ñaïi keùo
2. Khi loø xo doác ngöôïc: quaû caàu phía treân, thì löïc taùc duïng leân maët saøn cuûa vaät laø löïc ñaøn hoài
nhöng :
fmax ñaåy = K( Δl + A)
fmax keùo = K(A - Δl ) Khi A > Δl
3. Neáu loø xo naèm treân maët phaúng nghieâng α thì ta coù keát quaû vaãn nhö treân nhöng
mg sin α
Δl =
K
S. Töø 1 loø xo chieàu daøi ban ñaàu l0, ñoä cöùng K0 neáu caét thaønh 2 loø xo chieàu daøi l1 vaø l2 thì ñoä cöùng
K1 vaø K2 cuûa chuùng tæ leä nghòch vôùi chieàu daøi:
K 0 l1 K 0 l2
= ; =
K1 l 0 K 2 l0
- Ñaëc bieät: Neáu caét thaønh 2 loø xo daøi baèng nhau, do chieàu daøi l1 = l2 giaûm phaân nöûa so vôùi
l0 neân ñoä cöùng taêng gaáp 2: K1 = K2 = 2K0
T. Gheùp loø xo coù 2 caùch
1/ Gheùp song song: Ñoä cöùng K// = K1 + K2
- Khi treo cuøng 1 vaät khoái löôïng nhö nhau thì: K1 K2 hoaëc K1
1 1 1
= 2+ 2 m
T// T1 T2
2

m K2
- Hai loø xo gioáng nhau gheùp song song
K1 = K2 = K thì K// = 2K
2/ Gheùp noái tieáp: chieàu daøi taêng leân neân ñoä cöùng giaûm xuoáng
K1 K2 m
 1 1 1
= +
K nt K1 K 2
- Khi treo cuøng 1 vaät khoái löôïng nhö nhau thì
Tnt2 = T12 + T22
K
- Hai loø xo gioáng nhau gheùp noái tieáp thì Knt =
2
Giaûng vieân Nguyeãn Höõu Loäc, TT Luyeän thi ÑH chaát löôïng cao Vónh Vieãn