Ornekler Ve Saglama

SAP2000
Yaplar Sonlu Elemanlarla zmleme ve Boyutlama Yazlmlar Serisi
RNEKLER ve SALAMA KILAVUZU
COMPUTERS & ENGINEERING

Version 6.1, Temmuz 1997 Trke bask 1.1.2001
TELF HAKKI
Copyright Computer & Structures, Computers & Engineering. Her hakk sakldr. SAP2000 program ve ilgili tm yazl belgeler sahiplik ve oaltma haklar sakl rnlerdir. Evrensel sahiplik haklar Computers & Structures Inc.'a aittir. Trke yazl belgelerin sahiplik haklar Computers & Engineering kuruluuna aittir. Computers & Structures Inc. ve Computers & Engineering kurulularndan yazl izin alnmadan programn lisanssz kullanm veya yazl belgelerinin oaltlmas tamamen yasaktr. Daha ayrntl bilgi, yazlm lisans ve belgelerin kopyalar iin bavuru adresi: Trkiye, Almanya ve Rus Fed. Devletleri Ana Datm: COMPUTERS & ENGINEERING Holzmhlerweg 87-89 D-35457 Lollar, ALMANYA Tel: 0049 6406 73667 Fax: 0049 6406 4745 E-Mail: baser@comp-engineering.com http://www.comp-engineering.com http://www.csiberkeley.com ftp://ftp.csiberkeley.com/webdld
Copyright Computers and Structures Inc., 1978-2000 Copyright Computers & Engineering 1992-2000 CSI Logo'su Computers & Structures Inc. kuruluunun tescilli ticari markasdr. SAP2000 Computers & Structures Inc. kuruluunun ticari markasdr.
SAP2000 rnekler ve Salama Klavuzu Sayfa:i COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667
SORUMLULUK
SAP2000 programnn ve yazl belgelerinin hazrlanmasna byk zaman, aba harcanm ve maddi fedakarlk yaplmtr. Program tam olarak test edilmi ve kullanlmtr. Bununla birlikte program kullanrken, kullanc, programn gvenilirlii veya kesinlii konusunda program hazrlayan veya datanlarn herhangi bir sorumluluk almadn veya bunu ima etmediini kabul eder ve anlar. Program, betonarme erevelerin boyutlamas iin ok pratik bir aratr. Programn bundan nceki srmleri ok baarl olmu ve eitli tr yaplarda kullanlmtr. Bununla beraber kullanc, bu klavuzu tamamen ve dikkatlice okumal ve betonarme hesabnda program algoritmalarnn kapsamad durumlar iyice anlamaldr. Kullanc, programn temel varsaymlarn aka anlamal ve programn oluturduu sonular kendisi bamsz olarak kontrol etmelidir.
SAP2000 rnekler ve Salama Klavuzu Sayfa:ii COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667
TEEKKR
Bu rnn bugnk durumuna gelmesinde yllar boyu sren deerli almalaryla katk salayan btn mhendis meslekdalarmza teekkr ederiz. zellikle orjinal SAP serisi programlarnn kavramsallatrlmas ve gelitirilmesinden sorumlu, California Berkeley niversitesi emekli profesrlerinden Dr. Edward L. Wilson zel olarak anyoruz. Kendisinin devam eden orijinal zmler retmesi, programn bu versiyonunda kullanlan esiz kavramlar oluturulmasnda rol oynamtr.
SAP2000 rnekler ve Salama Klavuzu Sayfa:iii COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667
Yukardan Bak Penceresi Ana Balk ubuu Balk st Men Ana Ara ubuu
Simge Durumuna Kltme Dmesi
Ekran Kaplatma Dmesi
Kapatma Dmesi Yan Ara ubuu
Durum ubuu mle Yeri Koordinatlar
Gncel Birimler
SAP2000 MENLERNN TANIMLARI

SAP2000 komutlarna Uygulama Simgeli (konlu) Ana Ara ubuu, Yan Ara ubuu, ve st Men'den (Pull Down) eriilecektir. Bununla birlikte Uygulama Simgeli ara ubuklar st Mende bulunan ilemlerin ouna, daha abuk eriimi salar. Atama (Assign) ilemi srasnda hatrlamanz gereken iki nemli nokta vardr. Birincisi; bir deeri atayacanz nesneyi belirtmeden nce o deeri tanmlam (Define) olmalsnz. kincisi; nce elemanlar semeli (Select) sonra onlara yeni byklkler atamal (Assign) ya da eskilerini deitirmelisiniz .
SAP2000 rnekler ve Salama Klavuzu Sayfa:iv COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667
indekiler
rnek 1 rnek 2 rnek 3 rnek 4 rnek 5 rnek 6 rnek 7 rnek 8 rnek 9 ki Boyutlu ereve, Statik ve Dinamik Ykler Bathe ve Wilson erevesi, zdeerler Analizi Boyutlu ereve, Dinamik Ykler ASME erevesi, zdeerler Analizi Boyutlu aprazl (kontrvantmanl) ereve, Dinamik Ykler Kiri, Dzgn Harmonik Ykler Dzlem Makas, Statik Ykler Boyutlu Bina, Dinamik Ykler Patch Test, nceden Tanmlanm Deplasman Yk 1 7 11 15 19 23 27 31 33 35 41 45 49 53 57 61 65 67 71 75
rnek 10 Dz Kiri, Statik Ykler rnek 11 Eri Kiri, Statik Ykler rnek 12 Burulmu Kiri, Statik Ykler rnek 13 Elastik Mesnetli Temel Kirii, Statik Ykler rnek 14 Drtgen Plak, Statik Ykler rnek 15 Konsol Plak, zdeer Problemi rnek 16 Scordelis-Lo at, Statik Ykler rnek 17 Yarm Kre Kabuk, Statik Ykler rnek 18 kinci Mertebe Etkileri ile Dzlem ereve rnek 19 ki dzlem erevenin arpmas, Zaman Tanm Alannda Dorusal Olmayan (Nonlinear) Analiz rnek 20 Srtnme Pandll, Taban zolatrleri zerinde 3 Boyutlu ereve ile Zaman Tanm Alannda Dorusal Olmayan Analiz
SAP2000 rnekler ve Salama Klavuzu Sayfa:v COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667
Giri
Bu klavuz SAP2000 Yap Analiz Program ile zlm eitli problem rneklerini kapsamaktadr. rnekler SAP2000 programnn baz zelliklerini tantmaktadr. Deerlendirme amacyla, bu klavuzda kullanlan rneklerin sonular, kitaplarda verilen teorik sonular ve dier analiz programlar sonular ile karlatrlmtr. Deerlendirme rnekleri arasnda, her trl yap elemanlar iin, hem statik hem de dinamik rnekler bulunmaktadr. Bu klavuzdaki her rnek iin u bilgiler salanmtr: Problemin ksa bir tantm Kullanlan nemli SAP2000 seenekleri Modelin retiminde kullanlan veri datasnn tanm nemli sonularn, varsa kitaplarda bulunan teorik sonular ve/veya dier analiz programlar ile karlatrmalar
Baz rnekler birka tip eleman, deiik rg aralklar ve farkl mesnet artlar iin zlmtr. Bu zmlerden elde edilen nemli sonular, karlatrma amac ile verilmitir. Veri bilgisi dosyalar ve seilmi kt dosyalar SAP2000\Examples alt dizininde bulunmaktadr. Baz rnekler iin, deiik tip eleman ve/veya rg boyutlar ile birden ok veri dosyas salanmtr. Her rnek iin u dosyalar salanabilir: .SDB uzantl SAP2000 Modeli dosyas. Bu dosyay amak iin File > Open komutu kullanlr. .S2K uzantl ve text formatnda veri dosyas. SAP2000 modeli text olarak retildi ise File > Import komutu ile .S2K olarak alr. Farkl tanml uzantlarda Binary sonu dosyalar. Bu dosyalar varsa analiz sonular ekranda izlenebilir. Baz rnekler iin deiik zmleri ieren birden fazla veri dosyas salanmtr. Veri dosyalarndan SAP2000 Nonlineer (veya Plus) iin hazrlanm olanlarn SAP2000 Standard srmnde almayacana dikkat ekilir. Birimlerle ilgili not. rneklerde kullanlan birimler her an istenilen birim sistemine dntrlebilir. Sa alt kedeki Gncel Birimler kutusunu tklaynz.
SAP2000 rnekler ve Salama Klavuzu Sayfa:vi COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667
rnek 1
K BOYUTLU EREVE, STATK VE DNAMK YKLER
TANIM Bu rnekte yatay ve dey statik etkiler ve bir davran spektrumu ile tanml yatay dinamik etkiler ile ykl iki boyutlu yedi katl bir ereve yaps tantlmaktadr. Yap, bir keresinde mod birletirme yntemiyle ve bir kere de taban ivmesiyle zaman zaman tanm alannda hesaplanmtr. Bu problemin dier bir bilgisayar yazlm ile zm Kaynak [1]' de bulunabilir. ereve ile statik ykler ekil 1-8 de gsterilmitir. Sismik tahrik ekil 1-2 de gsterilmitir, ve bu 1940 El Centro Depreminin N-S (KuzeyGney) bileenine eittir. ereve ve ykleri Ref. [1] dekinin ayndr. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER ki boyutlu ereve analizi Rijit Kat Diyafram Dm noktalarnda yatay ykler Dey dzgn yayl ykler Mod Birletirme Yntemiyle analiz Taban tahrikine zaman tanm alannda (time history) hesap yntemiyle tepki
VER DATASI Kullanlan model ekil 1-1 ve 1-2' de gsterilmitir. Kip-nch birimleri kullanlmtr. lk dosyadaki data, yapy dey ve yatay statik ve mod birlrtirme yntemiyle analiz etmek iindir. Bu analiz iin veri dosyas ismi FRAME dir. kinci veri dosyas dinamik analizi tekrarlar fakat taban ivmesini zaman tanm alan (time history) yk olarak uygular. Bu zm iin veri dosyas ismi FRAMETH dr. Taban ivmesi ise ELCENTRO isimli dosya ile salanmtr. (ekil 1-8).
SAP2000 rnekler ve Salama Klavuzu Sayfa:1 COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667
FRAME dosyasndaki uygulama ilk olarak aklanmaktadr. Dey ykler kiriler zerinde dzgn yayl yk olarak 1 nolu yklemede verilmitir. D kolonlarn her kattaki yatay (Y ynnde) deplasmanlar o katta rijit diyafram olarak modellenmitir. Ayrca kat ktleleri sadece yatay (Y) ynnde tanmlanmtr. Yukarda bahsedilen modelleme teknikleri zlecek denklem saysn azaltmak iin yaplmtr ve bahsedilen kaynakta da kullanlmtr. Rijit diyafram modellemesi ile kirilerdeki eksenel deformasyonun engellenmesi ve dey ynde kat ktlelerinin olmay problemi yedi doal salnm modlu dinamik analiz haline dntrmektedir. Yedi modun hepsi analizde salanmtr. Otomatik AISC kesit deerleri seenei bu rnekte kullanlmamtr ve kesit deerleri dardan girilmitir. FRAMETH veri dosyas, FRAME dosyasna eittir. Bununla beraber statik ve davran spektrumu ykleri kullanlmamtr. Bunun yerine Y dorultusunda taban ivmesi tanmlanmtr. vme datas eit olmayan zaman aralklaryla salanmtr. kt zaman aralklar 0.02 saniyedir ve tepki ilk 8 saniye iin hesaplanmtr. Btn modlarda 0.05 deerinde snm katsays kullanlmtr. SONULARIN KARILATIRILMASI Kaynak [1]' de sonular sadece yatay statik ve dinamik analiz iin verilmitir. nemli sonularn karlatrlmal analizi ekil 1-3, 1-4 ve 1-5 de verilmitir. Her iki program iin de statik sonular ayndr. Mod Birletirme Yntemi ile hesapta sonular mkemmeldir ve zaman tanm alannda hesapta iyidir. Kaynak [1]' deki program modal kombinezonlarn toplamnn kare kk (Square Root of the Sum of the Squares SRSS) yntemini kullanmaktadr. SAP2000 ise SRSS e ek olarak kombinezonlarn Tam Kuadratik Kombinezonunu da (Complete Quadratic Combination CQC) kullanmaktadr. ekil 1-5 de SAP2000 tarafndan kullanlan iki deiik zm tekniine gre sonular (CQC, SRSS) verilmektedir. Bu rnein seilmi zm ktlar yapnn yatay ykleri altnda ve altnc modu ekil 1-6 ve 1-7 de verilmitir. Bina tepesinin zaman-deplasman grafii ise ekil 1-9 da gsterilmitir. KAYNAKLAR 1."Statik and Dynamic Analysis of Multistory Frame Structure Using DYNAMIC/EASE2," Engineering Analysis Corporation and Computers/Structures International.
Dzlem ereve rnei ekil 1-1
Dzlem ereve rnei Modeli ekil 1-3
Deer
(22) Nolu Dm Noktasnda Yatay Deplasman 1 Nolu Elemanda Eksenel Yk 1 Nolu Eleman (1) Nolu Dm Noktasnda Moment
SAP2000 1.450764 69.99 2324.68
Kaynak [1] 1.450764 69.99 2324.68
Statik Yatay Yk Sonularnn Karlatrlmas ekil 1 -3
MODE
1 2 3 4 5 6 7
SAP2000 1.2732 0.4313 0.2420 0.1602 0.1190 0.0951 0.0795
Kaynak [1] 1.2732 0.4313 0.2420 0.1602 0.1190 0.0951 0.0795
Titreim Peryotlar Sonularnn Karlatrlmas ekil 1-4
SAP2000 Deer Davran Spektrumu (CQC)

5.431 261.5 9916
Kaynak [1]
Davran Zaman Davran Zaman Spektrumu Tanm Spektrumu Tanm (SRSS) Alannda (SRSS) Alannda Hesap Hesap
5.437 261.7 9864 5.486 263.0 9104 5.438 261.8 9868 5.46 258.0 8740
(22) Nolu Dm Noktasnda Yatay Deplasman 1 Nolu Elemanda Eksenel Yk 1 Nolu Eleman (1) Nolu Dm Noktasnda Moment
Dinamik Analiz Sonularnn Karlatrlmas ekil 1-5
Yatay Yk Deplasman ekil 1-6
6. Mod ekli ekil 1-7
El Centro Zemin vme Verisi ekil 1-8
Dm Noktas 22 de Yatay Deplasman ekil 1-9
rnek 2
BATHE ve WILSON EREVES ZDEERLER ANALZ
TANIM Bu rnekte Kaynak [1]'de zm bulunan 10 aklkl, dokuz katl iki boyutlu bir ereve tantlmaktadr. ereve, malzeme ve kesit zellikleri ekil 2-1 de gsterilmitir. Ktle ve dier birimler kyaslamann yaplaca Kaynak [1] ve 2' ye uygundur. Sadece ilk zdeer hesaplanmtr. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER ki boyutlu ereve zdeer Analizi
VER DATASI Kullanlan model ekil 2-1' de gsterilmitir. Kip-foot birimleri kullanlmtr. Elemanlarn birim boyda ktleleri gsterilmitir. Program zdeer analizinde kullanlacak dm noktas ktlelerini otomatik olarak hesap etmektir. Bu rnek iin veri dosyas ad FRAMEBW'dir.
9@10'
10 @ 20'
Tipik Kesit Deerleri: Alan = Atalet Momenti = Elastisite Modl = Birim Boydaki Ktle = 3 ft2 1 ft4 4.3*105 ksf 3 kip sec2 / ft / ft
Bathe ve Wilson - ereve rnei ekil 2-1
SONULARIN KARILATIRILMASI SAP2000 tarafndan hesaplanan ile Kaynak [1] ve 2' de verilen zdeerlerin karlatrlmas ekil 2-2' de gsterilmitir. Uyum mkemmeldir.
Mod 1 2 SAP2000 0.589541 5.52696 KAYNAK [1] 0.589541 5.52695 KAYNAK [2] 0.589541 5.52696
ekil 2-2 zdeerlerin Karlatrlmas
KAYNAKLAR 1. Bathe, K.J. and Wilson, E.L., "Large Eigenvalue Problems in Dynamic Analysis," Journal of the Eng. Mech. Div., ASCE, Vol.98, No.EM6, Proc. Paper 9433, Dec. 1972. 2. Peterson, F.E., "EASE2, Elastic Analysis for Structural Engineering, Example Problem Manual," Engineering Analysis Corporation, Berkeley, California, 1981.
rnek 3
BOYUTLU EREVE, DNAMK YKLER
TANIM Bu rnekte, iki katl, rijit diyafram demeli boyutlu ereveli bir yap tantlmaktadr. Problem Kaynak [1] deki ile ayndr. Yap ereve kirilemeleri ekil 3-1 ve ekil 3-2 de gsterilmitir. Yap planda her iki ynde simetrik olmakla beraber her kattaki arlk noktalar ekil 3-1' de 28 ve 29 nolu noktalar ile gsterilmi olup merkezde kayk ve X = 38 feet ile Y = 27 feet koordinatlarndadrlar. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER boyutlu ereve analizi Rijit diyafram modeli Mod birletirme Yntemi ile analiz
VER DATASI Model ekil 3-1 ve ekil 3-2' de gsterilmitir. Kip-foot birimleri kullanlmtr. Tm kat ktlesinin verilmesi iin her katta arlk merkezinde ek noktalar tanmlanm ve kat ktleleri bu noktalara atanmtr. Her iki katta birer rijit diyafram bamll tanmlanmtr. 1. Kattaki dm noktalar kendi iinde balanmtr. 2. Kattaki dm noktalar da yine kendi iinde balanmtr. Bylece bu noktalarn X ve Y deplasmanlaryla Z ekseni etrafndaki dnmeleri birbirine balanm olmaktadr. Kaynak [1]' e uyumlu olabilmek iin elemanlara herhangi bir dnme rijitlii girilmemitir. Yapnn sadece 4 doal modu olduuna dikkat edilmelidir. Drt modun tamam hesaplarda kullanlmtr.
13'
13'
25'
35' 25' 35'
1. Kat Arlk Merkezi (28 Noktas) Koordinatlar (38,27,13) 2. Kat Arlk Merkezi (29 Noktas) Koordinatlar (38,27,26) Tipik Kat Ktlesi = 6.212 kip-sec2 / ft
Boyutlu ereve rnei Boyutlar ekil 3-1
SONULARIN KARILATIRILMASI SAP2000 sonular ile Kaynak [1] sonularnn 4 salnm modu ve 29 nolu noktann X deplasmanlar banda karlatrlmas ekil 3-3' de verilmitir. Uyum mkemmeldir. KAYNAKLAR 1. Peterson, F. E.,"EASE2, Elastic Analysis for Structural Engineering, Example Problem Manual" Engineering Analysis Corporation, Berkeley, California, 1981
DEER Peryot, Mode 1 Peryot, Mode 2 Peryot, Mode 3 Peryot, Mode 4 X-Deflection, Joint 29
SAP2000 0.2271 0.2156 0.0733 0.0720 0.0201
KAYNAK [1] 0.2271 0.2156 0.0733 0.0720 0.0201
Boyutlu ereve rnei Sonularnn Karlatrlmas ekil 3-3
Yerel eksenler Kiriler 25-30, 37-42

2 3 1
38 39 26 27
40 1 28 29
42 30
37 25
Yerel Eksenler Kiriler 19-24, 31-36

2 3 1 31 21 19 33
35 34 23 32 20 22
36 24
Z Y X 16 7 11 4 2 5 14 18 17 8 15 6 2 3 18 9 1 3
Yerel Eksenler Kolonlar 1-18
13 10 1
Tipik Kesit Deerleri: Alan = Atalet Momenti = Atalet Momenti = Elastisite Modl =
Kolonlar 4 ft2 1.25 ft4 1.25 ft4 3.5*105 ksf
Kiriler 5 ft2 1.67 ft4 2.61 ft4 5.0*105 ksf
Boyutlu ereve rnei - Elemanlarn Numaralandrlmas ekil 3-2
rnek 4
ASME EREVES, ZDEERLER ANALZ
TANIM Bu rnekte tek katl, iki ynde de tek aklkl, boyutlu ve ekil 4-1' de gsterildii gibi 2-in elik borular ile 2.75-in elik kpler ile yaplm olan bir yap tantlmaktadr. ereve sistemi Kaynak [1] ve Kaynak [2] ile ASME 1972 Program Verification and Qualification Library (Kaynak [3]) de modellenen gibidir. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER boyutlu ereve analizi ubuk elemanlarda rijit blge tanm zdeerler analizi Ritz vektr analizi
VER DATASI Model ekil 4-2' de gsterilmi ve veri dosyas sunulmutur. Pound- in birimleri kullanlmtr. Borular, ubuk (FRAME) eleman tanm kullanlarak modellendirilmitir. Kaynak [1] ile uyum salayabilmek amacyla ubuk eleman birim arlklar girilmemi ve ktleler sadece dm noktalarnda elik kpler iin tanmlanmtr. Kaynak [1]' de tanmlanan ktleler aynen girilmitir. Ktleler 14 noktada ynde tanmland iin bu problemde 3x14=42 dinamik serbestlik derecesi bulunmaktadr. lk 24 mod, hem zdeer hem de Ritz vektr analizi kullanlarak bulunmutur. Ritz vektr analizi kullanlan veri dosyas ismi FRAMASME' dir. zdeerler analizi iin istenilen mode saysn vermek yeterlidir.
SONULARIN KARILATIRILMASI Kaynak [1] ve Kaynak [2]' nin 42 serbestlik derecesini 24'e indirmek amacyla yaklak sonular bulan Guyan Azaltma Yntemini kullanmas sonucu bu Kaynaklar ile SAP2000 sonular arasnda tam bir karlatrma mmkn deildir. lk 12 doal frekans iin karlatrmalar ekil 4-3' de verilmitir. SAP2000 sonular hem Ritz vektr analizi hemde zdeer analizi iin verilmitir. Ritz Vektrleri ve Eigen Vektrleri (zdeerler) kullanlarak sonular iki takm halinde sunulmutur. SAP2000 sonularyla Kaynak [1] ve [2] karlatrlmasnda uyum iyidir. lk 11 mod iin Eigen ve Ritz Vektrleri sonular ayndr. Genelde sadece Eigen Vektrleri yapnn doal modlarn salar. Ritz vektrleri ise Mod Birletirme ve Zaman Tanm Alannda Hesap yntemleri iin daha iyi bir taban yaratr fakat Eigen Vektrlerdeki ayn frekanslar retmeyebilir. KAYNAKLAR 1. Peterson, F.E., "EASE2, Elastic Analysis for Structural Engineering, Example Problem Manual," Engineering Analysis Corporation, Berkeley, California, 1981. 2. DeSalvo, G.J. and Swanson, J.A. ANSYS, Engineering Analysis System, Examples Manual, Swanson Analysis Systems, Inc., Elizabeth, Pennsylvania, 1977. 3. Program Verification and Qualification Library, ASME Pressure Vessel and Piping Division, Commitee on Computer Technology, 1972.
2 7 .2 5 0 "
1 7 .2 5 0 "
1 8 .6 2 5 "
2 " B o ru (h e p s i a y n ) 2 .7 5 " k p
ASME ereve rnei ekil 4-1
Tipik Kesit Deerleri: Boru: D ap = 2.375 in, Et Kalnl = 0.154" Elastisite Modl = 27.9*106 psi Poisson Oran = 0.3 Dm Noktas Ktleleri = 8.942*10-3 lb-sec2/in 3, 6, 13 ve 16 Dm Noktalar Ek Ktleleri = 16.439*10-3 lb-sec2/in
ASME ereve rnei - Model ekil 4-2
MOD 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
SAP2000 RTZ ANALZ 114 119 141 222 399 422 450 550 774 800 909 955
SAP2000 ZDEER ANALZ 114 119 141 222 399 422 450 550 774 799 909 946
Kaynak [1] ve Kaynak [2] 112 116 138 218 404 423 452 554 736 762 853 894
* Her iki sonu da 42 ila 24 dinamik serbestlik dereceli Guyan azaltma yntemine gredir.
Tabii Frekans Sonularnn Karlatrlmas ekil 4-3
rnek 5
BOYUTLU APRAZLI EREVE, DNAMK YKLER
TANIM Bu rnekte katl, L eklinde deplasman engellenmi ve kat demeleri rijit diyafram olarak alan bir ereve sistemi tantlmaktadr. Yap drt benzer ereveden olumakta ve ereve elemanlar sadece eksenel ykler tamaktadr. ereve sistemi ekil 5-1' de gsterilmitir. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER boyutlu ereve analizi Sadece eksenel yk tayan ereve elemanlar Rijit diyafram modeli Mod Birletirme Yntemi ile analiz
VER DATASI 1. ereve iin kullanlan model ekil 5-2' de gsterilmitir. Kip-in birimleri kullanlmtr. 2,3 ve 4. ereveler dm noktas numaralar ( 12 er artmas) ve eleman numaralar (21' er artmas) hari tamamen ayndr. Refarans (1) de kullanlan modele uygunluk asndan 2 ve 3. erevelerin ortak kolonlar ikier kere modellendiine dikkat ediniz. 1,2 ve 3. katlar iin kat arlk merkezleri srasyla 49,50 ve 51. dm noktalardr. X ve Y ynlerinde ktleler ile Z eksenine gre ktle atalet momentleri kat arlk merkezlerinde verilmitir. Her katta btn noktalar rijit diyafram olarak birletirilmitir. Kullanlan model Kaynak (1) deki ile ayndr. Mod Birletirme Yntemi ile analizde sadece ilk iki mod kullanlmtr.
Veri dosyasnn ismi FRAMBRAC'dr. SONULARIN KARILATIRILMASI SAP2000 analiz sonular ile Kaynak (1)' deki zmler karlatrlmtr. Uyum mkemmeldir. (ekil 5-3) KAYNAKLAR 1. Peterson. F.E. "EASE2, Elastic Analysis for Structural Engineering, Example Problem Manual," Engineering Analysis Corporation, Berkeley, California, 1981.
EREVE
2 40' KTLE MERKEZ
EREVE
3 MY
IZ 33'-4" 33'-4" Y EREVE 1
MX
20'
EREVE
20'
PLAN
3@12'
X 20' 20' GRN T P K K AT K T L E L E R , M X V E M Y = 1 . 2 4 2 2 4 k i p - s e c / i n 3 2 T P K K AT K T L E ATA L E T M O M E N T , I Z = 1 7 4 . 9 0 7 X 1 0 k i p - s e c - i n

2
40'
Boyutlu, aprazl ereve rnei ekil 5-1
EREVE 1
Tipik Kesit Deerleri: Alan = 6 in2 Elastisite Modl = 29500 ksi
Boyutlu aprazl ereve rnei - Modeli ekil 5-2
DEER Peryot, Mod 1 Peryot, Mod 2 Eksenel Kuvvet, Eleman 1 Eksenel Kuvvet, Eleman 4 Eksenel Kuvvet, Eleman 5
SAP2000 0.326887 0.320640 279.47 194.50 120.52
KAYNAK [1] 0.326887 0.320640 279.48 194.50 120.52
Boyutlu aprazl ereve rnei Sonularnn Karlatrlmas ekil 5-3
rnek 6
KR, DZGN HARMONK YKLER
TANIM Bu rnekte zamanla deiken dzgn harmonik ykler etkisi altnda bir ucu iki boyutta ankastre olarak tutulmu bir kiri tantlmaktadr. Kiri ekil 6-1' de gsterilmitir. Problem Kaynak (1) deki ile ayndr. Kiri iki defa zlmtr. Birincisinde snmsz dzgn harmonik ykleme seenei kullanlm, ikincisinde ise zaman tanm alannda periyodik ykleme ile zlmtr. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER ki boyutlu ereve analizi Dzgn harmonik ykler Periyodik ykleme iin zaman tanm alannda hesap
VER DATASI Model ekil 6-1' de gsterilmitir. Pound-in birimleri kullanlmtr. Dzgn harmonik ykleme kuvvet (zorlama) fonksiyonunun frekans saniyedeki tur says verilerek salanmtr. Bu problem iin Veri dosyas ismi BEAM' dir. Zaman tanm alannda hesapta zamana bal titreim datas iin, ykn zaman fonksiyonu (sins dalgas) blm, eit aralkl (ve yklemenin tam bir turunu kapsayan) 37 nokta ile ifade edilmitir. ekil 6-2 ye bkz. Bu rnek iin veri data dosyas BEAMTH dr.
SONULARIN KARILATIRILMASI Kaynak (1)' de kiriin orta noktasndaki deplasman deeri -0.0541 sin 300 t olarak bulunmutur. SAP2000 ise ayn noktadaki deeri -0.054535 olarak bulmaktadr. Refarans (1) deki zmde sadece ilk alt modu kulland dnlecek olursa, uyumun mkemmel olduu sonucuna varlabilir. KAYNAKLAR 1. Paz, M., "Structural Dynamics, Theory and Computations," Van Nostrand Reinhold, 1985.
.
200 Sin 300 t
240 in = 30X10 psi ELAST S TE MODL 4 ATALET MOMENT = 100 in 2 B R M UZUNLUKTAK KTLE = 0.1 lb-sec /in/in Y 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 2 2 6 7 7 8 8 9 9 10 10 11 X
6
DM NOKTASI NUMARASI ELEMAN NUMARASI
Kiri rnei ekil 6-1
Kiri rnei - Ykn Zamana gre Deiimi ekil 6-2
Kiri rnei - Merkezde Deplasman ekil 6-3
rnek 7
DZLEM MAKAS, STATK YKLER
TANIM Bu rnekte iki boyutlu bir makas tantlmaktadr. Tm elemanlar sadece eksenel ykler tayabilmektedir. Sistem ekil 7-1' de verilmitir. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER ki boyutlu kafes analizi Dey dm noktas ykleri
VER DATASI Kullanlan model ekil 7-1' de gsterilmitir. Pound-foot birimleri kullanlmtr. 1. ykleme hareketli ykler ve 2. ykleme de z arlklardr. Yklerin kombinezonlar 1 ve 2 ise srasyle hareketli ykler ve z arlklardr. Ykleme kombinezonu 1 ise hareketli ykler ile z arlklarn kombinezonlardr. Veri dosyas ad TRUSS' dr. SONULARIN KARILATIRILMASI Bu zm iin karlatrlacak sonular yoktur ve zm sadece rnek olarak verilmitir.
Dzlem Makas rnei ekil 7-1

12' 12'
600 #L
18
600 #L 2655 #D
1 50
4290 #D
8
18
3 4
1200 #L 8520 #D
1200 #L 5310 #D
19 19
51
3 5
1200 #L 8520 #D
1200 #L 5310 #D
20 20
52 3
3 6
= Node ID's
16 (@ 10' EACH)
1200 #L 8520 #D
1200 #L 5310 #D
21
8 = Element ID's AREA = 8 in

2
53
3 7
21
1200 #L 8520 #D
1200 #L 5310 #D
22 22
54 5
3 8
1200 #L 8520 #D
1200 #L 8150 #D
23 23
55
7
3 9
1200 #L 8520 #D
24
1200 #L 5220 #D
35
7 56 7 24
4
4 0
76
7 1
66
600 #L 4290 #D
25 26
1200 #L 5220 #D
36
8 8 9 9
77
57
67
7 2
1200 #L 5220 #D
37
78
7 3
68
600 #L
58 10
1200 #L 5220 #D
4290 #D
38
27 27
79
3
4 2
69
10
1200 #L 8520 #D
28
1200 #L 5220 #D
59 11 11
4
39
80
28
1200 #L 8520 #D
29
1200 #L 8150 #D
60
4 5
12 12
29
1200 #L 8520 #D
30
1200 #L 5310 #D
61
4 6
13 13
30
1200 #L 8520 #D
31
1200 #L 5310 #D
TYPICAL PROPERTIES
62
4 7
14 14
31
1200 #L 8520 #D
32
1200 #L 5310 #D
63
4 8
15 15
32
1200 #L 8520 #D
33
1200 #L 5310 #D
64
4 9
16 16
33
MODULUS OF ELASTICITY= 29500 ksi
600 #L 4290 #D
34
600 #L 2655 #D
65
17
rnek 8
BOYUTLU BNA, DNAMK YKLER
TANIM Bu rnekte iki katl, boyutlu ereveli bir yap tantlmaktadr. Sistem ekil 8-1' de gsterilmitir. Kat demeleri rijit diyafram olarak modellenmilerdir. Yap simetrik deildir ve bina eksenlerine 30 a ile yatay dzlemde etkiyen dinamik yklere maruzdur. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER boyutlu ereve analizi Rijit diyafram modeli ki ynde Mod Birletirme Yntemi ile analiz
VER DATASI Kullanlan model ekil 8-1' de gsterilmitir. Kip-foot birimleri kullanlmtr. 19 ve 20 nolu denge noktalar srasyla 1. ve 2. katlardaki esas noktalardr, ve X ve Y ynlerindeki ktleler ile Z eksenine gre ktle atalet momentleri bu dm noktalarnda tanmlanmlardr. Alt mod da zmde kullanlmtr. Davran spektrumu bina eksenleri 30 derece ile yatay dzlemlerde tanmlanmtr. Veri dosyas ad BUILDING' dir. SONULARIN KARILATIRILMASI Bu zm iin karlatrlacak sonular yoktur ve zm sadece rnek olarak verilmitir.
Tipik Kesit Deerleri: Tipik Kolon: 18" x 18" Tipik Kiri: 12" x 24" Elastisite Modl = Tipik Kat Ktleleri Mx ve My = Tipik Kat Atalet Momenti, Iz=
4.3*105 ksf 3.88 kip sec2 / ft 1011 kip sec2 - ft
Boyutlu Bina rnei ekil 8-1
rnek 9
PATCH TEST, NCEDEN TANIMLANMI DEPLASMAN YKLEMES
TANIM Bu rnekte kelerdeki deplasmanlar nceden tanmlanm deiik ekilli elemanlardan oluan bir drtgen plak tantlmaktadr. Plak ekil 9-1' de gsterilmitir. Drtgen plan iinde noktalar ve kelerdeki tanmlanm nceden deplasmanlar Kaynak [1]' deki gibidir. Problem hem dzlem gerilme elemanlar, hemde SHELL elemanlar kullanlarak zlmtr. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER 4-noktal PLANE elemanlar kullanlarak dzlem gerilme analizi Deplasman tanmlanmas SHELL eleman kullanarak plak eilme ve membran analizi
VER DATASI Kullanlan model ekil 9-1 de gsterilmitir. Kenar dm noktalarnda nceden tanmlanan deplasmanlar aadaki formller ile hesaplanmtr.
Bu formller sabit gerilme blgelerini tanmlamaktadr.
y 2 x v = 103 ( y + ) 2 2 2 3 ( x + xy + y ) w = 10 2 x x = 103 ( y + ) 2 y y = 103 ( x ) 2

u = 103 ( x + )
PLANE elemanlar zm iin sadece X ve Y yerdeitirmeleri tutulmamtr. Dier tm serbestlik dereceleri tutulmutur. SHELL elemanlar zmnde, bu tip elemanlarda zar formlasyonunun eleman dzlemine dik ynde dnme rijitlik bileimleri verdiinden alt serbestlik derecesinin tm serbest braklmtr. Bu rnek iin PLANE elemanlar kullanan veri dosyas ismi PATCHPLN, SHELL elemanlarn kullanan veri dosyas ismi ise PATCHSHL' dir. SONULARIN KARILATIRILMASI Bu problem iin teorik sonular zar kuvvetleri bileenleri Sxx = Syy = 1333 ve Sxy = 400 ve plak eilme bileenleri Mxx= Myy= 1.111 x 10 ve Mxy = 0.333 x 10 dir. Bu teorik deerler SAP2000 tarafndan da salanmtr. KAYNAKLAR 1. MacNeal, R.H. and Harder, R.C., "A Proposed Standard Set of Problems to Test Finite Element Accuracy," Finite Elements in Analysis and Design 1 (1985), p.p.3-20, North-Holland.
-7 -7
Kalnlk = 0.001 Elastisite Modl = 1.0*106 Poisson Oran = 0.25
3 4 5 6
Nokta koordinatlar: X=0.04 Y=0.02 X=0.08 Y=0.08 X=0.18 Y=0.03 X=0.16 Y=0.08
Patch Test rnei ekil 9-1
rnek 10
DZ KR, STATK YKLER
TANIM Bu dz kiriin boyutlar ekil 10-1 de gsterilmitir. Bu kiriin ularnda ortogonal dorultuda birim ykler ve birim dnme yk vardr. Bunlarn her biri ayr yk durumu olarak hazrlanmtr. Bu kiri Kaynak [1] de teklif edildii gibi farkl rg geometrileriyle modellenmitir. Problem trl zlmtr; SHELL eleman kullanarak, 9 dml dzlem gerilme PLANE stress eleman kullanarak ve SOLID elemanyla. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER SHELL Eleman Analizi Dzlem gerilme seenekli PLANE eleman kullanm Uyumsuz modlar olan ve olmayan SOLID eleman
VER DATASI Daha nce bahsedildii gibi, eitli rg geometrileri kullanlm ve sonular sunulmutur. Dikdrtgensel bir rg sistemi kullanarak SHELL elemanlarndan meydana gelen dz kiri. Dosya ismi: STRBMSHL Dikdrtgensel bir rg sistemi kullanarak PLANE elemanlarndan meydana gelen dz kiri. Dosya ismi: STRBMPLN Uygun olmayan eilme modlu SOLID elemanlaryla, dikdrtgensel bir rg sistemi kullanarak. Dosya ismi: STRBMSOL
ekil 10-1 ile 10-3 bu elemanlar kullanlarak hazrlanan modelleri gstermektedir.
Utaki birim yklemeler her dm noktasnda aadaki ekilde uygulanmtr; SHELL eleman iin1/2 lerde, PLANE eleman iin her ke noktasnda 1/6 s, kenar orta noktasnda 4/6 s olarak ve SOLID elemanlarnda ise her dm noktasnda 1/4 olarak. Bu, elemanlara uygulanan tutarl yk takmlarn ifade eder. SHELL ve SOLID elemana uygulanan burulma kuvveti ise kuvvet ifti olarak ifade edilmitir. SHELL elemann kullanarak hazrlanan modelde, ankastre utaki dm noktalar eksenel ynde, dzlem d ynnde ve dzlem d moment yaratacak dnmelere kar tutulmulardr. Dzlem iinde, enlemesine ynde ise yerel Poisson etkisi olmamas iin sadece bir dm noktasnda tutulmutur. Bununla beraber dier dm noktasnda enlemesine mesnet reaksiyonu yk olarak salanmtr. PLANE elemanlar kullanarak kurulan modeldeki ankastre utaki dm noktalar eksenel ynde tutulmutur. Bunlardan biri ayrca dzlem iinde (SHELL elemannda olan nedenlerden dolay) enlemesine ynde tutulmutur. Bununla birlikte dier dm noktalarnda enlemesine mesnet reaksiyonlar yk olarak salanmtr. Btn dnmeler ve btn dm noktalar iin dzlem d dorultularda tutulmutur. SOLID eleman kullanlarak kurulan modelde ankastre utaki dm noktalar da eksenel ynde tutulmulardr. Bu noktalardan biri ayrca enlenmesine ynde (SHELL elemannda olduu gibi) tutulmutur. Bu, modeli stabil yapmaya yetmemektedir. Model hala eksenel dorultuda dnebilmektedir. Dier mesnette, bu dnmeyi nlemek iin enlemesine ynde ok kk yatay yaylar kullanlmtr. Bununla beraber, dier dm noktalarnda, enlemesine ynde ykler salanmtr. Btn dm noktalarndaki btn dnmelerde tutulmutur. SONULARIN KARILATIRILMASI Her tr elemanla ve farkl rgl modellerle elde edilen u deplasmanlar ve teorik sonular ekil 10-4, 10-5 ve 10-6 da karlatrlmtr. SHELL eleman iin sonular (dzensiz rgl haldeki dzlem ii kesme ve birim burulma haricinde) iyidir. Burulma (twist) sonular ok serttir. Eleman, SHELL elemanyla ince plak dnmesi hareketi iin modellendirmeye nazaran ok kalndr. Dzlem ii kesmedeki dzensiz rg davran, elemanlarn en/boy oran azaltlarak ve daha sk eleman kullanlarak dzeltilebilir. 9 dml PLANE eleman iin sonular btn rg tiplerinde mkemmeldir. 4 dml PLANE eleman eilmede ok serttir ve eilme davrann hassas olarak yakalamak iin daha sk rg gerekecektir. SOLID elemann dikdrtgen rgl, uyumsuz modlar kullanarak elde edilen sonular, birim burulma dnda iyidir. Burulma davrann hassas olarak yakalamak iin kiri boyunca daha fazla eleman gerekmektedir. Uyumsuz eilme modlu SOLID eleman modeli eilme modunda ok serttir. Tekrar daha sk rgl bir model daha iyi sonular verecektir.
KAYNAKLAR 1. MacNeal, R.H. and Harder, R.C.,AProposed Standard set of Test Finite Element Accuracy, Finite Elements in Analysis and Design 1 (1985), pp. 3-20, NorthHolland.
. Z
2 1
4 3
6 5 a)
8 7
10 9
12 11
14 13 X
D ze n li
e k illi
E le m a n la r
Z 45 6 2 3 5 b) Z . 2 1 1 3 4 2 5 c) 6 3 7 P a ra le lk e n a r 8 4 9 e k illi 45 10 5 11 E le m a n la r 12 6 13 X 14 T ra p e z 3 7 e k illi 45 12 5 9 E le m a n la r . 11 6 13 X
2 1 1
8 4
10
14
U ZUN LU K G E N L K K A L IN L IK E L A S T S T E M O D L P O IS S O N O R A N I Y KLEM E: SERBEST
= = = = =
6 .0 0 .2 0 .1 7 1 .0 X 1 0 0 .3 0 B R M YK
KENARDA
Dz Kiri rnei SHELL Elemanl Model ekil 10-1
. LEKS Z Z 27 28 1 . 14 1 2 3 4 5 6 7 6 8 9 10 11 12 29 30 2 31 32 3 33 34 4 35 36 5 37 38 6 26 0.1 13 Y 39 0.1 .
6 6
D M NO KTASI NUM ARASI E LEMAN NUM ARASI
Dz Kiri rnei - PLANE Elemanl Model ekil 10-2
L E K S Z 28 27 26 20 19 18 17 16 15 1 3 2 2 4 3 5 6 .0 4 6 . 5 7 6 0 .1 21 0 .2
Z
24 23 . 22
25
1 6 6 DM ELEM AN N O K TA S I NUMARASI NUMARASI
1 N U M A R A L I D M N O K TA S I A N K A S T R E D R . 8 , I5 V E 2 2 N U M A R A L I D M N O K TA L A R I EKSEN EL O LAR AK TUTULM U TU R.
ekil 10-3 Dz Kiri rnei - SOLID Elemanl Model
YK DORULTUSU Uzama Dzlem d kesme Dzlem ii kesme Burulma
Drtgensel rg 3.000 x 10-5 0.4263 0.1072 0.00233
SAP2000 Yamuksal rg 3.000 x 10-5 0.4266 0.00221 0.00233
Parallelkenar rg 3.000 x 10-5 0.4266 0.0790 0.00233
TEORK 3.000 x 10-5 0.4321 0.1081 0.00321
SHELL Eleman Kullanarak Utaki Deplasmanlarn Yk Dorultusunda Karlatrlmas ekil 10-4
YK Drtgensel Drtgensel DORULTUSU rg rg 4 Dml 9 Dml Eleman Eleman

Uzama Dzlem ii kesme 3.000 x 10-5 0.0101 3.000 x 10-5 0.1076
SAP2000 Yamuksal rg 9 Dml Eleman

3.000 x 10-5 0.1063
Paralelkenar rg 9 Dml Eleman

3.000 x 10-5 0.1065
TEORK
3.000 x 10-5 0.1081
Dzlem gerilme (PLANE) Eleman Kullanarak Utaki Deplasmanlarn Yk Dorultusunda Karlatrlmas ekil 10-5
YK DORULTUSU Uzama Dzlem d kesme Dzlem ii kesme Burulma
Uyumsuz Eilme Modlu SAP2000 Drtgensel rgl
Uyumsuz Eilme Modlar Olmadan SAP2000 Drtgensel rgl
TEORK 3.000 x 10-5 0.4321 0.1081 0.00321
3.000 x 10-5 0.4284 0.1072 0.00286
3.000 x 10-5 0.0109 0.0101 0.00286
SOLID Eleman Kullanarak Utaki Deplasmanlarn Yk Dorultusunda Karlatrlmas ekil 10-6
rnek 11
ER KR, STATK YKLER
TANIM Bu rnekte ekil 11-1' de gsterilen konsol kiri tantlmaktadr. Kiri serbest ucunda birim kuvvetler ile yklenmitir. Problem Kaynak [1]' de verilenin ayns olup SHELL ve PLANE elemanlar kullanlarak zlmtr. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER SHELL (KABUK) eleman analizi PLANE eleman analizi (dzlem gerilme seenei ile)
VER DATASI SHELL (KABUK) elemanlarnda kullanlan veri dosyas ismi CRVBMSHL, PLANE elemanlarnda kullanlan veri dosyas ismi ise CRVBMPLN' dir. SONULARIN KARILATIRILMASI Serbest utaki yk ynndeki deplasmanlar Kaynak [1]' deki teorik sonular, her iki eleman tipi iin ekil 11-2' de karlatrlmtr. PLANE elemanlar zm iin, ne kadar ok eleman rgs tanmlanrsa sonu o kadar geree yaklamaktadr. Bu rnekteki eleman says olduka yetersizdir. SHELL (KABUK) elemanlar iin dzlem ii (zar) sonular iyi, dzlem d (eilme) sonular ise o kadar iyi deildir. Nedeni, kalnln genilie orannn byk olmasnn yaratt dnme mukavemetinin sebep olmasdr.
KAYNAKLAR 1. MacNeal, R. H. ve Harder, R.C.,"A Proposed Standard Set of Problems to Test Finite Element Accuracy," Finite Elements in Analysis and Design 1(1985), p.p. 3-20,North-Holland
. Y 14 7 6 13 6 5
12 5 4 11
4 3 10 90 15 16 Z 3 3 DM ELEM AN N O K TA S I N U M A R A S I NUMARASI 2 3 2 9 .
1 1 8 X
MESNET
A P D I A P YA Y K A L IN L I K E L A S T S T E M O D L P O IS S O N O R A N I Y K LE M E : SERBEST
= = = = = = KENARDA
4 4 9 0 1 0
.12 .32 0 .1 7 .0 X 10 .2 5 B R M Y K
Eri ekilde Kiri rnei - SHELL Elemanl Model ekil 11-1
SAP2000 YK DORULTUSU Dzlem ii kesme Dzlem d kesme 9 Dml PLANE Eleman 0.0775 SHELL Eleman 0.0851 0.4518
TEORK
0.0873 0.5022
Deplasmanlarn Karlatrlmas ekil 11-2
rnek 12
BURULMU KR, STATK YKLER
TANIM Bu rnekte burulmu bir konsol kiri tantlmaktadr. Bo uta birim ykler verilmitir. Problem Kaynak [1]'deki ile ayndr, ve SHELL (KABUK) elemanlar kullanlarak zlmtr. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER SHELL (KABUK) elemanlar
VER DATASI Model ekil 12-1' de gsterilmi ve veri dosyasnn yazc kts verilmitir. zmde SHELL (KABUK) eleman modeli kullanlmtr. Veri dosyas ismi TWSBMSHL' dir. SONULARIN KARILATIRILMASI U noktalarda yk ynlerindeki deplasmanlar Kaynak [1]'deki teorik sonular ile kyaslanmtr. Uyum mkemmeldir. KAYNAKLAR 1. MacNeal, R. H. ve Harder, R.C.,"A Proposed Standard Set of Problems to Test Finite Element Accuracy," Finite Elements in Analysis and Design1(1985), p.p. 3-20,North-Holland.
Y 13 X
27 14 13 1 1
28 14 2 2
29
30 4
31 5
32 6
7 33
8 34
9 35
10
12 26 10 11 22 23 24 36 37 38 39
11
12
Z UZUNLUK GENLIK KALINLIK B U R U L M A M K TA R I ELASTSTE MODL POISSON ORANI = = = = = = 12.0 1.1 .32 90 6 29.0X10 0.22 .
14 D M NOKTASI NUMARASI 14 ELEMAN NUMARASI
YKLEME: SERBEST KENARDA B R M YK
Burulmu Kiri rnei ekil 12-1
YK DORULTUSU Dzlem ii kesme Dzlem d kesme
SAP2000 SHELL Eleman 12 x 2 rg 0.005413 0.001770
TEORK 0.005424 0.001754
Yk Dorultusunda stte Deplasman Karlatrlmas ekil 12-2
rnek 13
ELASTK MESNETL TEMEL KR STATK YKLER
TANIM Bu rnekte elastik temel zerine oturmu bir basit kiri tantlmaktadr. Kiriin yars ekil 13-1' de gsterilen ekilde modellenmitir. Geometri ve ykler Kaynak [1] ile ayndr. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER Dzlem gerilmeler seenei ile PLANE eleman retimi Elastik temel modeli iin yaylar
VER DATASI Kullanlan model ekil 13-1'de gsterilmitir. Pound-in birimleri kullanlmtr. Dokuz keli PLANE eleman modeli dzlem gerilmeler seenei ile kullanlmtr. 10 eleman kullanlarak kiriin yars modellenmi ve snr artlarnn salanmas iin simetri kullanlmtr. Elastik mesnet modeli iin yaylar kullanlmtr. Veri dosyas ad BEAMONFN' dir. SONULARIN KARILATIRILMASI Kiriin ortasndaki deplasman ile maksimum eilme gerilmesi (st ve alt liflerdeki deerlerin ortalamas) Kaynak [1] ile karlatrlmtr. Karlatrma uyumludur. (ekil 13-2).
KAYNAKLAR 1. Peterson, F. E.,"EASE2, Elastic Analysis for Structural Engineering, Example Problem Manual," Engineering Analysis Corporation, Berkeley, California,1981.
.
Z 43.4 43 1 22 2 3 4 5 6 7 8 9 10 42 lbs./in. 63 3.556893 in.
20 21 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 k/2
7.113786 Y
in.
. k = 156.25 lbs./in.
20 @ 6 in.=120 in.
3 D M N O K TA S I N U M A R A S I 3 ELEMAN NUMARASI KALINLIK ELASTSTE = 1 in. 6 = 30X10 psi
MODL
Elastik Mesnetli Temel Kirii rnei ekil 13-1
ENLEMESNE DEPLASMANLAR Eksendeki Yeri 0 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60 66 72 78 84 90 96 102 108 114 120 SAP2000 1.0458 1.0336 0.9973 0.9373 0.8546 0.7507 0.6275 0.4874 0.3335 0.1695 0.0002 Teorik 1.0453
MAKSMUM ELME MOMENT SAP2000 18029 Teorik 18052 17773 17206 16327 15106 13501 11462 8930 5839 2119
1.0331 17751 0.9967 17183 0.9367 16304 0.8541 15082 0.7502 13476 0.6270 11436 0.4870 8902 0.3331 5810 0.1693 2089 0.0000
Elastik Mesnetli Temel Kirii rnei Sonularnn Karlatrlmas ekil 13-2
rnek 14
DRTGEN PLAK, STATK YKLER
TANIM Bu rnekte ekil 14-1' de gsterilen drtgen plak tantlmaktadr. Bu problem 2 x 2 ve 2 x 10 boyutlarndaki iki drtgen plak iin zlmtr. Birincisi tekil nokta ykler, ikincisi ise dzgn yayl ykler olmak zere iki ykleme durumu kullanlmtr. Problem ayr ayr hem sistem ular tutulmu, hem de serbest halde zlmtr. zm SHELL (KABUK) ve SOLID elemanlar kullanlarak yaplmtr. Geometri, kesit zellikleri ve ykler Kaynak [1]' de verilenin aynsdr. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER SHELL (KABUK) elemanlar kullanlarak dzlem eilme analizi SOLID (TULA) elemanlar kullanlarak dzlem eilme analizi Statik yk analizi
VER DATASI SHELL (KABUK) elemanlar kullanlarak oluturulan model ekil 14- 1' de gsterilmitir. Plan drtte birinde 6 x 6 rg elemanlar kullanlmtr. Tutulmu ke noktalar ile SHELL (KABUK) eleman modeli ve basit mesnetli ke noktalar ile SOLID (TULA) eleman modeli veri dosyalar salanmtr. Uyumsuz eilme modlar SOLID (TULA) eleman zmnde kullanlmtr. Tutulmu ke noktalar ile SHELL (KABUK) eleman modeli veri dosyas ad RCPLTSHL ve basit mesnetli ke noktalar ile SOLID (TULA) eleman modeli veri dosyas ad RCPLTSOL' dir. ki modelde de 2 x 10 boyutlarnda plaklar kullanlmtr.
SOLID (KABUK) eleman modellerinde biri SHELL (KABUK) eleman modelinden 100 kat, dieri 1000 kat kaln iki tip kalnlk kullanld halde, ayn yayl yk tanmlanmtr. SONULARIN KARILATIRILMASI Merkez deplasmanlar, farkl snr artlar , ykleme durumlar ve iki deiik eleman iin teorik sonular ile ekil 14-2 ' de karlatrlm ve uygunluu grlmtr. SOLID (TULA) elemanlar ile yaplan daha kaln modeller, modelleme oranlar daha uygun olduu iin daha doru sonular verirler. KAYNAKLAR 1. MacNeal, R. H. ve Harder, R.C.,"A Proposed Standard Set of Problems to Test Finite Element Accuracy, " Finite Elements in Analysis and Design (1985), pp.320, North-Holland
Kabuk (Shell) Eleman Kalnl = 0.0001 Tula (Solid) Eleman Kalnl = 0.1 veya 0.1 Elastisite Modl = 1.7472*107 Poisson Oran = 0.3 Ykleme: Dzgn Yayl Yk = 1.0*10-4 Ykleme: Merkezi Yk = 4.0*10-4 Snrlar: Serbest Mesnetli veya Ankastre
Dikdrtgensel Plak rnei ekil 14-1

SAP2000 Ykleme S n r artlar Kenar Oran (b/a) 1.0 5.0 1.0 5.0 1.0 5.0 1.0 5.0
0.0001 Kalnlnda Kabuk Eleman 0.01 Kalnlnda Tula Eleman 0.1 Kalnlnda Tula Eleman
TEORK 4.062 12.97 1.26 2.56 11.60 16.96 5.60 7.23
Basit Mesnetli Dzgn Yayl Yk Ankastre Tekil Yk Basit Mesnetli Ankastre
4.061 12.92 1.29 2.60 11.77 17.74 5.76 7.80
3.175 9.37 0.83 1.83 8.76 6.40 3.44 1.78
4.084 12.91 1.30 2.61 11.89 15.97 5.87 6.39
Merkezdeki Deplasmann Karlatrlmas ekil 14-2

rnek 15
KONSOL PLAK, ZDEER PROBLEM
TANIM Bu rnekte, ilk be zdeeri hesap edilen bir konsol plak tantlmaktadr. Plak ekil 15-1 de gsterilmektedir. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER Plak eilme analizi iin SHELL (KABUK) elemanlar zdeer analizi Byk problem zm: 4900' in zerinde dinamik serbestlik derecesi
VER DATASI 10 x 10, 19 x19 ve 40 x 40 olmak zere deiik rg dzeni kullanlmtr. 19 x 19 rg dzeni iin kullanlan model ekil 15-1' de gsterilmitir. Kip-in birimleri kullanlmtr. Ktle matrisinin yaratlabilmesini salamak amacyla plak iin birim ktleler tanmlanmtr. 19 x 19 rg dzeni iin veri dosyas PLATE ve 40 x 40 rg dzeni iin ise LARGEPLT' dir. SONULARIN KARILATIRILMASI Kaynak [1]' de kiri mod ekilleri ile Ritz Analiz Yntemi kullanlarak bulunmu ve yapnn be doal frekans verilmitir. SAP2000 sonular ile Kaynak [1] sonularnn karlatrlmas ekil 15-2' de gsterilmitir.
Birinci, nc ve drdnc mod deerlerinin karlatrmalar kusursuzdur, fakat beinci ve ikinci mod deerlerinde karlatrma, teorik zmlerde plak ekilleri kiri eilme ekilleri ile tanmland iin, dierleri kadar iyi deildir. SAP2000' nn deiik rg dzeni iin yapt zmler birbirlerine ok yakndr. KAYNAKLAR 1. Harris, C. M. and Crede, C. E., "Shock and Vibration Handbook," McGraw Hill,1976
.
Y
24"
19
381
eit
aralk
400
24"
19 .
eit
aralk .
21 20 21222324 1 2 3 4 5 6 1
41
60 38 40 9 1 0 11 1 2 1 3 1 4 1 5 1 6 1 7 1 8 1 9 2 0 21
ANKASTRE MERKEZ
KENAR
PLAN
P l a k 2 4 "x 2 4 "x 1 " Elastisite Modl Ktle younluu
= =
29500 ksi 0.49/1728/386.4
kip-sec
/in/in
Konsol Plak rnei ekil 15-1
MOD 1 2 3 4 5
SAP2000 40 x 40 RGL 0.01779 0.00647 0.00284 0.00221 0.00186
SAP2000 19 x 19 RGL 0.01781 0.00648 0.00285 0.00223 0.00187
SAP2000 10 x 10 RGL 0.01787 0.00654 0.00288 0.00228 0.00190
* Kaynak [1] 0.01790 0.00732 0.00292 0.00228 0.00201
*Kiri modal ekilleriyle Ritz yntemini kullanarak
Tabii Titreim Peryotlarnn Karlatrlmas ekil 15-2
rnek 16
SCORDELIS-LO ATI, STATK YKLER
TANIM Bu rnekte ekil 16-1' de gsterilen betonarme silindirik bir at tantlmaktadr. at sistemi yerekimi ykleri altnda analiz edilmektedir. Problem Kaynak [1]' de nerildii ekilde zlmtr. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER boyutlu SHELL (KABUK) analizi Yerekimi ykleri analizi Byk problem zm: 7991 statik sebestlik derecesi
VER DATASI ekil 16-1' de gsterildii gibi sistemin drtte birinin tanmland 6 x 6 rg dzeni ve yarsnn tanmland 18 x 72 rg dzeni olmak zere iki model hazrlanmtr. Veri dosyas salanmtr. Pound-foot birimleri kullanlmtr. Simetri, snr artlarnn tanmlanmasnda kullanlmtr. Dzgn yayl yk tanm iin birim arlk tanmlanmtr. 6 x 6 rg dzeni iin veri dosyas ad ROOF ve 18 x 72 rg dzeni iin ise LARGEROOF' dur. SONULARIN KARILATIRILMASI
Serbest kenin ortasndaki dey deplasmann teorik deeri 0.3086, Kaynak' de sonlu elemanlar davran karlatrmas iin verilen deer ise 0.3024' dir. SAP2000 6 x 6 rg dzeni iin 0.3068 ve 18 x 72 rg dzeni iin 0.3012 deerlerini vermektedir. SAP2000' nn 6 x 6 rg dzeni iin verdii deplasman ve eilme momenti deerleri Kaynak [2]' de verilen teorik deerler ve Kaynak [3]' de verilen teori ile karlatrlmas ekil 16-2 ve ekil 16-3' de gsterilmitir. Karlatrmalar uygundur. SAP2000 eilme momentleri iin dm noktalarndaki deerlerin ortalamalar kullanlmtr. KAYNAKLAR 1. 2. 3. MacNeal, R. H. ve Harder, R.C.,"A Proposed Standard Set of Problems to Test Finite Element Accuracy" Finite Elements in Analysis and Design (1985), p.p.320,North-Holland Zienkiewski, O. C., "The Finite Element Method" McGraw-Hill, 1977 Scordelis, A. C. ve Lo, K. S., "Computer Analysis of Cylindrical Shells " Journal of the American Concrete Insttute, Vol.61 1964
Kabuk (Shell) Eleman Kalnl = Elastisite Modl = Poisson Oran = Arlk Yk = Snr artlar: Eri kenarda basit
3 in 4.32*108 psf 0.0 90 psf (Alanda dzgn yayl) mesnetli, dz kenarda serbest
Scordelis-Lo at rnei ekil 16-1
Yeri
Mesnette Eksenel Deformasyon SAP2000 6x6 rg Teorik 0.0000 0.0005 0.0018 0.0029 0.0024 -0.0017 -0.0118 0.0004 0.0009 0.0020 0.0030 0.0021 -0.0016 -0.120
Orta kesitte Dey Deplasmanlar SAP2000 6x6 rg Teorik 0.046 0.031 -0.013 -0.078 -0.155 -0.234 -0.307 0.045 0.027 -0.018 -0.082 -0.155 -0.241 -0.309
0 6.67 13.33 20.00 26.67 33.33 40.00
ekil 16-2
Mevki
Orta kesitte enlemesine momentler SAP2000 6x6 rg Teorik -2099 -1987 -1614 -1045 -408 37 -2090 -2000 -1620 -1000 -430 100
Mesnette burulma momentleri SAP2000 6x6 rg Teorik -91 -359 -698 -982 -1183 -1248 0 -380 -670 -1000 -1240 -1290
0 6.67 13.33 20.00 26.67 33.33
Eilme Momenti Sonularnn Karlatrlmas ekil 16-3
rnek 17
YARIM KRE KABUK, STATK YKLER
TANIM Bu rnekte ekil 18-1' deki gibi kelerinden noktasal ykler ile yklenmi, bir yarm kre kabuk yap tantlmaktadr. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER boyutlu kabuk analizi
VER DATASI ekil 18-1' de gsterilen model kullanlmtr. Yarm kre kabuun drtte birinde 8 x 8 rg dzeni kullanlmtr. Simetri, snr artlarnn salanmasnda kullanlmtr. Serbest kenin orta noktasnda dengeyi salayabilmek iin dey ynde nokta bamllklar tanmlanmtr. Veri dosyas ismi SHELL' dir. SONULARIN KARILATIRILMASI Ykleme ynnde deplasman iin teorik alt snr, merkezde bulunan delik yokken, 0.0924'dir. Kaynak [1] 0.094 deerini, SAP2000 ise 0.0937 deerini vermektedir. Karlatrmalar mkemmeldir.
KAYNAKLAR 1. MacNeal, R. H. ve Harder, R.C.,"A Proposed Standard Set of Problems to Test Finite Element Accuracy," Finite Elements in Analysis and Design1(1985), p.p.3-20, North-Holland
.
2 1
18
83 62 64 74 63 56
75 66 57 48
SERBEST
57 58 59 60 49 61
65 48 56 40
SYM
47 32 38 24 29 20
41 33
SYM
39 25
30 17 21 7 9 12 1 3 4 2 5 3 6 4 7 6 5 8 9
16 8
Y
11
10
F = 1.0 (on quadrant) .
F = 1.0 (on quadrant)
SERBEST
6 Dm Noktas Numaras 6 Eleman Numaras
YARIAP KALINLIK ELAST S TE MODL POISSON ORANI
= = = =
10.0 0.4 7 6.825x10 0.3
YKLEME: GSTER LEN TEK L YKLER
Yarm Kre Kabuk rnei ekil 17-1
rnek 18
KNC MERTEBE ETKLER LE DZLEM EREVE (P-Delta)
TANIM Bu rnekte, ekil 27-1' de gsterilen, iki boyutlu, tek katl, tek aklkl, temellerinden ankastre bal ereve tantlmaktadr. erevelerden ilki, 1000 poundluk bir yk tam ortasnda, dieri ayn yk eksantrik olarak tamaktadr. Kritik burkulma yk, simetrik yatay telenmesiz durumda, 6082 pound (P cr = 2.552E I / h2) ve asimetrik yatay telenme modunda 1784 pounddur (P cr = .7482EI / h2). Bu rnein verilmesindeki ama, SAP2000' n bu tip problemlerdeki zm zelliklerini gstermektir. Denge denklemleri kullanlarak, bu tip problemlerin teorik sonular elde edilebilinir. Denge denklemleri iin tablolar Kaynak[1]' de verilmitir. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER erevelerin ikinci mertebe etkileri ile zm (P-Delta)
VER DATASI SAP2000 FRAME (ubuk) eleman seenei kullanlarak iki ereve modellenmitir. Ykler eleman ykleri olarak erevelerin kirilerine uygulanmtr. Veri dosyas salanmtr. Pound-in birimleri kullanlmtr. Teorik sonular, eksenel ve kayma deformasyonlar olmadan elde edilmitir. Bu davran elde etmek iin, elemanlarn eksenel alanlar ok byk ve kayma alanlar da sfr (bu, program tarafndan kayma deformasyonlarnn olmad varsaym olarak alglanr) alnmtr. Elemanlardaki eksenel deformasyonlarn olmamasnn, dm noktalarnn tutulmas ile ilgisi olmadna dikkat edilmelidir. Bahsedilen tipte bir uygulama, elemanlardaki eksenel yklerin de sfrlanmasna ve dolays ile ikinci mertebe etkilerinin olumasna engel olurdu. PDELTA bilgi blounda, relatif deplasman tolerans olarak 0.001 ve sonu daha abuk yaknsad halde, maksimum
iterasyon says olarak 10 kullanlmtr. Eksenel ve yatay ykler bir ykleme durumunda modellenmi ve PDELTA bilgi blounda yk katsays olarak bir kullanlmtr. Veri dosyas ismi PORTALPD' dir. SONULARIN KARILATIRILMASI ekil 27-2' de, iki tip ykleme iin de, yatay deplasmanlar, dm noktalar dnmeleri, ve eleman u momentleri ile teorik sonular ve ikinci mertebe etkileri ihmal edilerek yaplm model kyaslanmtr. SAP2000 ve teorik sonularn kyaslamas mkemmeldir. Teorik sonular, elemanlardaki eksenel ykler de kullanlarak, a metodu ile hesaplanmtr. Bu durumda, rijitlikler ve tama faktrleri, sabit deil, eksenel ykn fonksiyonlar durumundadr. Bu fonksiyonlar Kaynak [1]' de verilmilerdir. erevelerde, ikinci mertebe etkilerinin incelenmesi ok ilgin sonular vermektedir. Simetrik tip yklemede, eksenel basn ykleri sebebi ile kolon rijitliklerinde meydana gelen azalma, kiri u momentlerinde (kolon tepe momentlerinde) azalmaya fakat kolon dip momentlerinde artmaya sebep olmaktadr. Asimetrik yklemede ise, eksenel ykn ounu tayan kolonda benzer etkiler gzkmektedir. Fakat, eksenel ykn azn alan kolon, kyasla daha rijitlemekte ve ikinci mertebe etkileri kullanlrsa, iki ucunda da, daha fazla moment etkileri almaktadr. KAYNAKLAR 1. Livesley, R.K., ve Chandler, D.B., "Stability Functions for Structural Frameworks," Manchester University Press, ngiltere, 1956.
ekil deitirmeden sonra ekil deitirmeden nce
(a) Aklk ortasnda tekil yklemede ekil deitirme
(b) Eksantrik tekil yklemede ekil deitirme
Aklk, L = Ykseklik, h = Alan, A = Atalet Momentleri, I22 ve I33 = Elastisite Modl, E =
100 in 100 in 1 in2 1/12 in4 29*106 psi
Portal ereve rnei ekil 18-1
Deer
P-Delta l SAP2000 Teorik 0.09192 4606.6 8254.0 128.6
P-Delta sz SAP2000 ve Teorik 0.08620 4166.7 8333.3 125.0
2 No.lu Noktada Dnme (2) 1. No.lu Noktada Moment (M12) 2. No.lu Noktada Moment (M21) Kesme Kuvveti (F)
0.09178 4589.1 8260.4 128.5
(a) Aklk Ortasnda Tekil Yklemeli ereve
Deer
P-Delta l
SAP2000 Teorik 1.893 0.1013 0.0367 2544.9 6088.6 4456.9 6153.0 101.4
P-Delta sz
SAP2000 & Teorik 1.385 0.0924 0.0369 2455.4 6919.6 3794.6 5580.4 93.75
Yanal Deplasman ( ) 6 No.lu Noktada Dnme (6 ) (8 ) 5. No.lu Noktada Moment ( M56 ) 6. No.lu Noktada Moment ( M65 ) 7. No.lu Noktada Moment ( M78 ) 8. No.lu Noktada Moment ( M87 ) Kesme Kuvveti (F)
1.894 0.1014 0.0367 2550.9 6183.6 4503.5 6124.9 101.6
(b) Eksantrik Yklemeli ereve
rnek 19
K DZLEM EREVENN ARPIMASI-ZAMAN TANIM ALANINDA DORUSAL OLMAYAN (NONLINEAR) ANALZ
TANIM
ki aklkl yedi katl dzlem ereve ve bir aklkl 4 katl dzlem ereve lineer olmayan boluk balant elemanlar (Nllink) kullanlarak birletirilmitir. Sistemin 1940 Kuzey-Gney El-Centro deprem datas kullanlarak zaman tanm alannda lineer olmayan analizi yaplmaktadr. ekil 19-1 de yapnn geometrisi gsterilmitir. KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER ki boyutlu ereve analizi Tek eksenli Nllink boluk balant elemannn kullanm Zaman tanm alannda (Time-history) lineer olmayan analiz
VER DATASI Her iki katta birer rijit diyafram bamll uygulanmtr. Kip-inch birimleri kullanlmtr. 3. kolon aksndaki dm noktalar 4. kolon aksndaki kar gelen dm noktalaryla Nllink boluk elemanlar kullanlarak balanmtr. Bu elemanlarn lokal 1 akslar global X dorultusudur ve boluk elemanlar zellikleri lokal 1 dorultusundadr. Boluk elemanlarndaki alma deplasman iki yapnn arasndaki mesafeyi koruyacak ekilde 0,25 inch tir.
Lineer olmayan boluk eleman rijitlii 1000 k/in olarak alnmtr. Bu rijitlik temas noktasnn civarndaki baml blgenin rijitliinin bir tahminidir. Modlar hesaplamak iin kullanlan lineer efektif rijitlik sfr olarak alnmtr, nk boluk elemanlar normal olarak aktr. Lineer olmayan rijitlik veya lineer efektif rijitlik deerleri balayc elemanlarn rijitliklerine gre ok byk olduu dnlerek kullanlmamasna dikkat edilmelidir. Rijitliin hayli yksek deerleri saysal hassasl salar bu da zmn etkinliini ve doruluunu azaltr. Balang vektrleri yer ivmesi ve lineer olmayan deformasyon ykleri olan; Ritz vektrleri kullanlarak modlar hesaplanmtr. Yapnn btn 11 modu istenmitir. Bu rnek iin veri datas POUNDdur. Yer ivmesinin zaman tanm alanndaki datas ELCNTHU dosyasndadr.
SONULARIN KARILATIRILMASI
Bu rnek yalnzca bir uygulama iin verilmitir. ekil 19-2de tipik sonu grafii gsterilmitir. Bu grafik 3. ve 4. kolon akslarnn deplasmanlar ve 4. Kattaki balant kuvveti deikenlerini gstermektedir. ki kolon aks kendi fazlar iinde hareket ediyor ve belirlenmi balang aklndan daha az akla sahipse veya iki aks faz d hareket ediyorsa balant kuvvetinin retildii grafikten kolayca anlalabilir. Byk bir ounlukla arpma etkisi binalar kendi fazlar iinde tutma etkisine sahiptir. Sunum amal olarak deplasmanlar 100 faktr ile bytlmtr.
Boluk Mesafesi
Lokal Eksen 1 NLLINK Boluk Eleman
at 6.Kat 5.Kat 4.Kat 3.Kat 2.Kat 1.Kat Taban Balang noktas GRN
arpan ki erevenin Geometrisi ekil 19-1
arpan Kolonlarn Deplasmanlar ve 4. Kattaki arpma Kuvveti ekil 19-1
rnek 20
SRTNME PANDLL, TABAN ZOLATRLER ZERNDE 3 BOYUTLU EREVE LE ZAMAN TANIM ALANINDA DORUSAL OLMAYAN (NONLINEAR) ANALZ
TANIM
Bu iki katl, srtnme pandll taban izolatrleri kullanlarak taban izolasyonlu (zel yayl) 3 boyutlu erevedir. Yap birbirine dik iki dorultuda Loma Prieta ivme datalar kullanlarak deprem hareketine maruz braklmtr. Yapnn geometrisi ekil 20-1de gsterilmitir.
KULLANILAN NEML SAP2000 SEENEKLER

boyutlu ereve analizi ki eksenli lineer olmayan srtnme pandll balant eleman kullanm Lineer olmayan zaman tanm alannda statik(quasistatik) analiz Lineer olmayan zaman tanm alannda analiz
BLGSAYAR MODEL
Yap 9 kolon aksl ve 12 aklkl betonarme ereve olarak modellenmitir. Kip-inch birimleri kullanlmtr. Elastisite modl 3000 ksi olarak alnmtr. Betonun kendi arl 150 pcf olarak alnmtr. Kat demesi zemin ve 1. Kat seviyelerindeki btn deme aklklarnda 8'' kalnlnda alnmtr. kinci kat seviyesinde, iki kenar kirii ve ke kolonda birlikte konulmam ve bu seviyede simetrik olmayan bir kat seviyesine ekil 20-1de gsterildii gibi neden olmutur. Rijid diyafram her kata uygulanmtr. Kat demeleri shell membrane elemanlar olarak modellenmitir. Bunlar yalnzca ktle oluturmak iin kullanlm ve rijit diyaframlara bal olarak rijitlikleri ihmal edilmitir. Referans [1]de tanmlanan srtnme pandll tip taban izolatrleri SAP2000 lineer olmayan izolatr 2 elemanlar kullanarak modellenmitir.
zolatr zellikleri aada tanmlanmtr: 1 dorultusundaki rijitlik (dey) : 1E3 2 ve 3 dorultusundaki rijitlik (yatay) : 1E2 Yksek hzdaki srtnme katsays: 0.04 Dk hzdaki srtnme katsays: 0.03 Hza bal srtnme katsaysndaki deiimi belirleyen parametre:20 2 ve 3 ynlerindeki temas yzeyi yarap: 60 Tek yk durumu binann kendi arldr. Sismik analizden nce bu yk durumu izolatrlerdeki uygun srtnme davrann anlamak iin uygulanacaktr. Aada anlatld gibi bu bina arl zaman tanm aral analizinin bir paras olarak mutlaka uygulanmaldr. 17 Ritz vektr modal analiz iin istenmitir, bu analizde iki yatay yer ivmesi, dey yk ve btn lineer olmayan deformasyon ykleri balang yk vektrleri olarak kullanlmtr. 27 lineer olmayan deformasyon yk vardr, 9 izolatrn her biri iin var olan her 3 serbestlik derecesinden birisi bu yklere kar gelmektedir. Fakat, 18 yatay serbestlik derecesinden 3 rijit diyaframa bal olarak bamszdr. Program otomatik olarak 15 baml balang yk vektrn elimine eder. Bu yzden bamsz balang yk vektrlerinin says 15dir. 17 modun toplam iin, iki yer ivme deerlerini ilk olarak yazarak, iki balang yk vektr iin iki Ritz vektr retilir. Kalan 13 tane iinde bir Ritz vektr retilir. Lineer olmayan davran yakalamak iin lineer olmayan deformasyon yklerinin balang yk vektrleri olarak kullanlmas ok nemlidir. Bu durumda, her bir izolatrdeki normal kuvvet yeterince iyi tanmlanmaldr nk kesme kuvveti iddetle buna baldr. ki zaman tanm alannda analiz gerekletirilmitir. lki zarlk statik(quasistatik) analizidir. Bu analiz herbir saniye iin 10 zaman aral ierir ve toplam sre 10 sn. dir. lk be saniyede yk lineer olarak tam deere kadar arttrlr ve kalan 5 saniye iinde de dengeye gelmesine izin verilir. Btn modlarda titreimi nlemek iin % 99 snm oran kullanlmtr. kinci analiz ilk analizden balar ve sismik ivme uygular ve 40 sn. iin 0.02 sn. aralarla 2000 zaman aral ierir. zolatrlerin srtnme zelliklerinden dolay byk enerji snm beklendiinden, btn modlar iin sfr snm oran kullanlmtr ve bu styapda az hasar oluturur. Bu rnek iin data dosyas ISOLATOR2 dir ve zaman tanm alan (deprem datalar) Dosyalar LP-THO ve LP-TH90 dr. SONULARIN KARILATIRILMASI Bu rnek yalnzca bir uygulama iindir. Karlatrma iin herhangi bir sonu mevcut deildir. Tipik izimler zaman tanm alan iin gsterilmitir. ekil 20-2 giri datalarnn zaman deikenini, kinetik ve potansiyel (ekil deitirme), snm ve srtnme enerjilerini gsterir. Bu enerjilerin hibiri sfrdan balamazlar nk onlar zarlk zaman tanm alanndan itibaren balarlar. ekil 20-3 ikinci kattaki 1. kolon aksndaki deplasmanlarn zaman deikeni ile deiimini gstermektedir. ekil 20-4, 1. kolon aksnn altndaki izolatrlerdeki iki dorultudaki kayma kuvvetinin etki diyagramn gsterir. ekil 20-5, 1. kolon aksnn altndaki izolatrn X dorultusundaki hareketinin kuvvet ve deplasman grafiini gstermektedir.
2. Kat
1. Kat Ba lang Noktas Taban
zolatr 2 - Eleman Btn Mesnetlerde Ayn
Yarap
Srtnme Pandll Sistemin telenmi Pozisyonu
Dorusal Analiz
zolatr 2 - Eleman
(ki Eksenli Srtnme veya Srtnme Pandl)
Dorusal Olmayan Analiz
3 Boyutlu ve Tabanda Srtnme Pandl zoleli ereve Modeli ekil 20-1
Sismik Tanm Zaman Alannda Enerjinin Deiimi ekil 20-2
Sismik Zaman Tanm Alannda Kolon 1'in stndeki Yatay telenmeler ekil 20-3
Sismik Zaman Tanm Alannda Kolon 1'in Altndaki zolatrde Kesme Kuvveti Etkileimi ekil 20-4
Sismik Zaman Tanm Alannda Kolon 1'in Altndaki zolatrdeki telenmeye Kar Gelen Kesme Kuvveti ekil 20-5

Ornekler Ve Saglama

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ornekler Ve Saglama

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SAP2000

Yaplar Sonlu Elemanlarla zmleme ve Boyutlama Yazlmlar Serisi

RNEKLER ve SALAMA KILAVUZU

COMPUTERS & ENGINEERING

Simge Durumuna Kltme Dmesi

Ekran Kaplatma Dmesi

Kapatma Dmesi Yan Ara ubuu

Durum ubuu mle Yeri Koordinatlar

SAP2000 MENLERNN TANIMLARI

Dzlem ereve rnei ekil 1-1

Dzlem ereve rnei Modeli ekil 1-3

SAP2000 1.450764 69.99 2324.68

Kaynak [1] 1.450764 69.99 2324.68

Statik Yatay Yk Sonularnn Karlatrlmas ekil 1 -3

SAP2000 1.2732 0.4313 0.2420 0.1602 0.1190 0.0951 0.0795

Kaynak [1] 1.2732 0.4313 0.2420 0.1602 0.1190 0.0951 0.0795

Titreim Peryotlar Sonularnn Karlatrlmas ekil 1-4

SAP2000 Deer Davran Spektrumu (CQC)

Dinamik Analiz Sonularnn Karlatrlmas ekil 1-5

Yatay Yk Deplasman ekil 1-6

6. Mod ekli ekil 1-7

El Centro Zemin vme Verisi ekil 1-8

Dm Noktas 22 de Yatay Deplasman ekil 1-9

Bathe ve Wilson - ereve rnei ekil 2-1

ekil 2-2 zdeerlerin Karlatrlmas

35' 25' 35'

Boyutlu ereve rnei Boyutlar ekil 3-1

SAP2000 0.2271 0.2156 0.0733 0.0720 0.0201

KAYNAK [1] 0.2271 0.2156 0.0733 0.0720 0.0201

Boyutlu ereve rnei Sonularnn Karlatrlmas ekil 3-3

Yerel eksenler Kiriler 25-30, 37-42

Yerel Eksenler Kiriler 19-24, 31-36

Yerel Eksenler Kolonlar 1-18

Kolonlar 4 ft2 1.25 ft4 1.25 ft4 3.5*105 ksf

Kiriler 5 ft2 1.67 ft4 2.61 ft4 5.0*105 ksf

Boyutlu ereve rnei - Elemanlarn Numaralandrlmas ekil 3-2

ASME ereve rnei ekil 4-1

ASME ereve rnei - Model ekil 4-2

Tabii Frekans Sonularnn Karlatrlmas ekil 4-3

2 40' KTLE MERKEZ

IZ 33'-4" 33'-4" Y EREVE 1

X 20' 20' GRN T P K K AT K T L E L E R , M X V E M Y = 1 . 2 4 2 2 4 k i p - s e c / i n 3 2 T P K K AT K T L E ATA L E T M O M E N T , I Z = 1 7 4 . 9 0 7 X 1 0 k i p - s e c - i n

Boyutlu, aprazl ereve rnei ekil 5-1

Tipik Kesit Deerleri: Alan = 6 in2 Elastisite Modl = 29500 ksi

Boyutlu aprazl ereve rnei - Modeli ekil 5-2

SAP2000 0.326887 0.320640 279.47 194.50 120.52

KAYNAK [1] 0.326887 0.320640 279.48 194.50 120.52

Boyutlu aprazl ereve rnei Sonularnn Karlatrlmas ekil 5-3

200 Sin 300 t

DM NOKTASI NUMARASI ELEMAN NUMARASI

Kiri rnei ekil 6-1

Kiri rnei - Ykn Zamana gre Deiimi ekil 6-2

Kiri rnei - Merkezde Deplasman ekil 6-3

Dzlem Makas rnei ekil 7-1

8 = Element ID's AREA = 8 in

MODULUS OF ELASTICITY= 29500 ksi

4.3*105 ksf 3.88 kip sec2 / ft 1011 kip sec2 - ft

Boyutlu Bina rnei ekil 8-1

Bu formller sabit gerilme blgelerini tanmlamaktadr.

y 2 x v = 103 ( y + ) 2 2 2 3 ( x + xy + y ) w = 10 2 x x = 103 ( y + ) 2 y y = 103 ( x ) 2

Kalnlk = 0.001 Elastisite Modl = 1.0*106 Poisson Oran = 0.25

Patch Test rnei ekil 9-1

ekil 10-1 ile 10-3 bu elemanlar kullanlarak hazrlanan modelleri gstermektedir.

U ZUN LU K G E N L K K A L IN L IK E L A S T S T E M O D L P O IS S O N O R A N I Y KLEM E: SERBEST