TAJUK 2.3 1.

Pendahuluan

PROGRAM KHATAM AL-QURAN MODEL ENAM BULAN

Bahagian ini bertujuan memberi penjelasan mengenai model 6 bulan Khatam alQuran dan cara pelaksanaannya. 2. Takrif Model 6 bulan khatam al-Quran ialah program yang menumpukan kepada penguasaan kemahiran membaca al-Quran menggunakan kaedah Iqra pada enam bulan pertama tahun satu dan aspek khatam al-Quran pada 6 bulan pertama tahun 2 hingga tahun 6. 3. Objektif a. Murid-murid dapat membaca al-Quran dengan lancar dan bertajwid. b. Murid dapat menghabiskan bacaan al-Quran sebanyak 30 juzu. 4. Kumpulan Sasaran Semua murid beragama Islam tahun 2 hingga tahun 6 sekolah rendah. 5. Strategi Pelaksanaan 5.1 Tempoh pelaksanaan Murid tahun 2 hingga 6 akan mengikuti aktiviti model Enam Bulan Khatam alQuran selama enam bulan pertama setiap tahun. Bagi bulan berikut dan seterusnya mereka akan mengikuti kurikulum Pendidikan Islam berdasarkan sukatan Pendidikan Islam yang sedia ada. 5.2 Peruntukan Waktu Pengajaran dan pembelajaran berfokus kepada tilawah al-Quran selama 6 bulan mulai Januari hingga Jun dengan peruntukan masa empat kali seminggu. Dua waktu selebihnya digunakan untuk program Asas Ulum Syariah dan Jawi. 5.3 Proses Pengajaran dan Pembelajaran. i ii iii Semua murid membaca al-Quran menggunakan mushaf Rasam Uthmani Murid-murid membaca al-Quran mengikut kaedah talaqqi dan musyafahah Proses talaqqi dan musyafahah di dalam kelas dikendalikan oleh Guru Pendidikan Islam (GPI) yang mengajar berbantu sekurang-kurangnya seorang guru pembimbing yang boleh terdiri daripada GPI lain, guru akademik biasa, pentadbir sekolah, kakitangan sekolah dan murid turus. iv Merekod bacaan setiap murid di dalam Buku Rekod Bacaan al-Quran masing-masing. v Panduan proses P&P boleh dirujuk dari contoh Modul Pengajaran

Pembelajaran Model 6 bulan. vi Murid yang tidak menguasai bacaan al-Quran hendaklah meneruskan pembelajaran dengan kaedak Iqra. vii Aktiviti-aktiviti pemulihan seperti kelas pemulihan atau kem al-Quran perlu diadakan kepada murid-murid yang tidak dapat membaca (ummi) al-Quran. 5.4 6. Agihan bacaan adalah seperti lampiran.

Agihan Tugas 6.1 Ketua sektor Pengurusan Pendidikan Islam dan Moral, Penolong Pengarah Kurikulum, Penyelia Pendidikan Islam negeri dan daerah bertanggungjawab: a. memberi taklimat pelaksanaan projek b. Memantau pelaksanaan projek. c. Menyedia laporan projek.

6.2

Guru Besar bertanggungjawab: a. menubuhkan Jawatankuasa Pelaksana peringkat sekolah. b. mengadakan mesyuarat penyelarasan pelaksaan projek. c. memberi taklimat kepada guru dan pembimbing guru yang terlibat. d. memastikan projek ini dapat dilaksanakan dengan sempurna. e. memantau pelaksaan projek. f. Mengesahkan laporan yang dibuat oleh guru dan dihantar ke JPN selepas tamat pelaksanaan projek.

6.3

Guru Panitia Pendidikan Islam bertanggungjawab a. bertindak sebagai setiausaha jawatankuasa pelaksanaan peringkat sekolah. b. memantau pelaksanaan projek. c. mengadakan mesyuarat dan perbincangan bagi mencari Guru Pembimbing. d. menyemak laporan.

6.4

Guru Pendidikan Islam bertanggungjawab : a. mengenalpasti mengumpul data guru pembimbing al-Quran. b. memastikan setiap murid memiliki buku Rekod Bacaan Al-Quran. c. membuat pengesahan bacaan setiap murid seminggu sekali dalam buku Rekod Bacaan Al-Quran. d. memaklumkan sebarang masalah murid dengan guru pembimbing kepada jawatankuasa pelaksanaan peringkat sekolah. e. melaporkan pencapaian projek ke Sektor Pengurusan Pendidikan Islam, JPN dengan mengisi Borang Laporan Penilaian Projek Khatam Al-Quran Model 6 Bulan.

6.5

Guru Pembimbing: a. membantu dan membimbing murid sehingga khatam al-Quran. b. mencatat bacaan murid dalam buku Rekod Bacaan Al-Quran.

c.mengenalpasti kelemahan murid dan membuat catatan dalam Rekod Bacaan Al-Quran. d. sentiasa berbincang dengan guru yang mengajar untuk menyelesaikan sebarang masalah. 7. Kaedah Pengajaran dan Pembelajaran Model 6 Bulan Khatam al-Quran menekankan penggunaan kaedah talaqqi dan Musyafahah. Kaedah ini dilaksanakan melalui prosses berikut: a. Murid mendengar bacaan dari guru. b. Murid membaca dengan bimbingan guru, pembimbing/murid turus. c. Guru, pembimbing/murid turus membetulkan bacaan murid. d. Guru, pembimbing/murid turus mengesahkan bacaan murid dengan memberikan pujian atau mengiayakan. 8 Penilaian Penilaian ringkas perlu dilakukan secara mingguan kepada murid bagi mengesahkan murid tersebut benar-benar menguasai bacaan yang direkodkan oleh guru pembimbing. Penilaian secara menyeluruh hendaklah dilakukan di akhir tahun bagi menentukan tahap pencapaian bacaan al-Quran setiap individu. Guru boleh memilih manamana ayat untuk menilai murid. Penilaian ini hendaklah berdasarkan panduan berikut: Agihan markah a. b. Jumlah ayat : 60 markah 40 markah Kualiti bacaan :

Markah jumlah ayat dikira berdasarkan jumlah ayat tertinggi yang dibaca oleh murid iaitu; Ayat tertinggi X 60_____ Jumlah ayat keseluruhan Kualiti bacaan seseorang murid dinilai berdasarkan aspek bacaan berikut: POTONGAN MARKAH PERKARA YANG DINILAI

40 30 20 10

39 29 19 9

38 28 18 8

37 27 17 7

36 26 16 6

35 25 15 5

34 24 14 4

33 23 13 3

32 22 12 2

31 21 11 1

i. Hukum nun dan mim sakinah ii. Wajibal al-Ghunnah, makhraj dan sifat huruf. iii. Mad dan Qalqalah iv. Bertukar-tukar kalimah v. Menyalahi makhraj dan sifat huruf iv. Berulang-ulang menyebut kalimah yang sama.

Markah Keseluruhan Catatan: a. b. c. d. Potongan dibuat bermula dari angka 40 (40). Setiap satu kesalahan dipotong satu markah. Setiap kesalahan yang berulang dipotong satu markah sahaja. Apabila menggunakan elemen dalam perkara yang dinilai, guru perlu mengambilkira keupayaan murid di tahun dua, tidak disamakan dengan keupayaan murid sekolah menengah atau orang dewasa. e. f. Pihak sekolah perlu menyediakan jumlah al-Quran mushaf Rasm Uthmani yang mencukupi. Pelaksanaan Projek Khatan al-Quran Model Enam Bulan memerlukan kerjasama daripada semua pihak terutama guru pembimbing untuk mempastikan projek ini berjaya dengan cemerlang. Adalah diharapkan guru dan pentadbir sekolah sentiasa mencari jalan untuk mengatasi segala permasalahan yang timbul semasa melaksanakan projek ini secara positifberasaskan permuafakatan.

UNIT 2 TAJUK 1. PENDAHULUAN

KAEDAH PENGAJARAN ASAS TILAWAH AL-QURAN PROGRAM KHATAM AL-QURAN MODEL TASMI

Buku ini bertujuan memberi penjelasan mengenai Model Tasmi khatam al-Quran dan dan cara pelaksanaannya. 2. TAKRIF

program

Model Tasmi Khatam al-Quran ialah satu program membimbing dan merekod perkembangan bacaan al-Quran murid secara individu berdasarkan program

yang diatur bagi membolehkan murid khatam semasa berada di sekolah kebangsaan dan di laksanakan di luar jadual waktu. 3. OBJEKTIF a. b. 4. Murid dapat membaca al-Quran dengan bertajwid. Murid dapat mengkhatamkan bacaan al-Quran 30 juzuk.

KUMPULAN SASAR Semua murid beragama Islam tahun 2 hingga tahun 6 sekolah rendah.

5.

STRATEGI PELAKSANAAN 5.1 5.2 Semua murid hendaaklah menggunakan al-Quran Rasm Uthmani. Setiap murid perlu mempunyai guru pembimbing yang dilantik oleh pihak sekolah. 5.3. Pembimbing boleh dilantik daripada sesiapa sahaja yang berkebolehan dan berkemampuan seperti guru pendidikan Islam (GPI), guru-guru agama, ibubapa, guru-guru akademik di sekolah, Pelajar-Pelajar Maahad Tahfiz dan lain-lain. 5.4 Guru pembimbing hendaklah membimbing bacaan dan merekod bacaan murid dalam buku rekod bacaan setiap kali di tasmi. 5.5 Murid yang tidak dapat membaca al-Quran perlu dibimbing secara

berterusan menggunakan kaedah dan aktiviti yang sesuai seperti Kem Literasi al-Quran, kelas tambahan dan sebagainya oleh guru Pendidikan Islam. 5.6 5.7 Setiap murid mesti memiliki buku rekod bacaan al-Quran yang disediakan oleh pihak Kementerian Pendidikan Malaysia. Guru Pendidikan Islam hendaklah menilai dan mengesahkan pencapaian murid sekurang-kurangnya sekali seminggu dalam buku rekod bacaan murid. 5.8 5.9 Guru Pendidikan Islam hendaklah memastikan murid-murid mendapat bimbingan dari guru pembimbing sebelum penilaian dilaksanakan. Murid dikehendaki membaca al-Quran berdasarkan agihan muka surat yang disandang seperti dalam lampiran. 5.10 Murid-murid yang cemerlang boleh meneruskan bacaan tanpa terikat dengan agihan juzu yang dicadangkan. 5.11 Bagi melaksanakan agihan yang dicadangkan murid digalakkan membaca al-Quran setiap hari supaya mereka tidak membaca banyak ayat dan bagi membolehkan memberi tumpuan kepada kualiti bacaan. Ini penting terutama bagi murid yang belum menguasai bacaan.

5.12 Murid boleh membaca dan mentasmi

bacaan al-Quran pada bila-bila

masa (Luar jadual waktu) sama ada di rumah atau di sekolah. 5.13 Pihak sekolah hendaklah membuat penilaian dan menyediakan laporan kepada JPN. 6. AGIHAN TUGAS 6.1 Ketua Sektor Pengurusan Pendidikan Islam dan Moral, Penolong Pengarah Kurikulum, penyelia Pendidikan Islam Negeri dan Daerah bertanggungjawab: a memberi taklimat pelaksanaan projek b. Memantau pelaksanaan projek. c. Menyedia laporan projek 6.2 Guru Besar bertanggungjawab: a. menubuhkan Jawatankuasa Pelaksana peringkat sekolah b. mengadakan mesyuarat penyelarasan pelaksaan projek c. memberi taklimat kepada guru dan pembimbing guru yang terlibat d. memastikan projek ini dapat dilaksanakan dengan semourna e. Memamtau pelaksaan projek f. Mengesahkan laporan yang dibuat oleh guru dan dihantar ke JPN tamat pelaksanaan projek. 6.3 Guru Panitia Pendidikan Islam bertanggungjawab a b c d 6.4 a. b. c. bertindak sebagai setiausaha jawatankuasa pelaksanaan peringkat sekolah. memantau pelaksanaan projek mengadakan mesyuarat dan perbincangan bagi mencari Guru Pembimbing menyemak laporan Guru Pendidikan Islam bertanggungjawab : mengenalpasti mengumpul data guru pembimbing al-Quran memastikan setiap murid memiliki buku Rekod Bacaan Al-Quran membuat pengesahanbacaan setiap murid seminggu sekali dalam buku Rekod Bacaan Al-Quran. d. menaklumkan sebarang masalah murid denan guru pembimbing kepada jawatankuasa pelaksanaan peringkat sekolah e. melaporkan pencapaian projek ke Sektor Pengurusan Pendidikan Islam, JPN dengan mengisi Borang Laporan Penilaian Projek Khatam Al-Quran Model 6 Bulan 6.5Guru Pembimbing a. membantu dan membimbing murid sehingga khatam al-Quran b. mencatat bacaan murid dalam buku Rekod Bacaan Al-Quran c. mengenalpasti kelamahan murid kelemahan murid dan membuat catatan dalam Rekod Bacaan Al-Quran

d. sentiasa berbincangn dengan guru yang mengajar untuk menyelesaikan sebarang masalah. 7. Kaedah Pengajaran dan Pembelajaran Model 6 Bulan Khatam al-Quran menekankan penggunaan kaedah talaqqi dan Musafahah. Kaedah ini dilaksanakan melalui prosses berikut: a. b. c. d. murid mendengar bacaan dari guru Murid membaca dengan bimbingan guru, pembimbing/murid turus. Guru, pembimbing/murid turus membetulkan bacaan murid Guru, pembimbing/murid turus mengesahkan bacaan murid dengan memberikan pujian atau mengiayakan. 8 Penilaian Penilaian ringkas perlu dilakukan secara mingguan kepada murid bagi mengesahkan murid tersebut benar-benar menguasai bacaab yang dikelolakan oleh guru pembimbing. Penilaian secara menyeluruh hendaklah dilakukan di akhir tahun bagi menentukan tahap pencapaian bacaan al-Quran setiap individu. Guru boleh memilih mana-mana ayat untuk menilai murid. Penilaian ini hendaklah berdasarkan panduan berikut:

Agihan markan a. b. Jumlah ayat : 60 markah 40 markah Kualiti bacaan :

Markah jumlah ayat dikira berdasarkan jumlah ayat tertinggi yang dibaca oleh murid itu: Ayat tertinggi X 60 ____________________ Jumlah ayat keseluruhan Kualiti bacaan seseorang murid dinilai berdasarkan aspek bacaan berikut: 40 30 20 10 POTONGAN MARKAN 39 38 37 36 35 34 33 29 28 27 26 25 24 23 19 18 17 16 15 14 13 9 8 7 6 5 4 3 32 22 12 2 31 21 11 1 PERKARA YANG DINILAI i. Hukum nun dan mim sakinah ii. Wajibal al-Ghunnah, makhraj dan sifat huruf. iii. Mad dan Qalqalah iv. Bertukar-tukan kalimah

v. Menyalahi makhraj dan sifat huruf iv. Berulang-ulang menyebut kalimah yang sama Markah Keseluruhan Catatan: a. b. c. d. Potongan dibuat bermula dari angka 40 (40) Setiap satu kesalahan dipotong satu markah Setiap kesalahan yang berulang dipotong satu markah sahaja Apabila menggunakan elemen dalam perkara yang dinilai, guru perlu mengambilkira keupayaan murid di tahun dua, tidak disamakan dengan keupayaan murid sekolah menengah atau orang dewasa. e. Secara keseluruhannya pelaksanaan model tasmi memerlukan kerjasama daripada semua pihak terutama guru pembimbing untuk mempastikan projek ini berjaya dengan cemerlang. Adalah diharapkan guru dan pentadbir sekolah sentiasa mencari jalan untuk mengatasi segala permasalahan yang timbul semasa melaksanakan projek ini secara positifberasaskan permuafakatan.

PANDUAN PENGGUNAAN BUKU REKOD BACAAN AL-QURAN 1. Tujuan Buku ini bertujuan menyediakan satu mekanisma pemantauan dan sumber maklumat perekembangan pencapaian murid kea rah khatam al-Quran. 2. Fungsi Buku ini berfungsi untuk a. b. c. d. e. merekod tarikh bacaan mencatat bilangan ayat yang dibaca memastikan aktiviti bimbingan oleh guru pembimbing mengesahkan aktiviti bimbingan oleh Guru Pendidikan Islam Diisi sama ada oleh Guru Pendidikan Islam atau guru pembimbing atau kedua-dua mereka apabila perlu 3. Penjelasan Format

i.

Lajur Tarikh a. b. Tarikh berlaku bacaan Diisi oleh guru atau murid

ii.

Lajur Juzu a. b. Juzu yang sedang dibaca oleh murid Diisi oleh guru pembimbing atau murid

iii.

Lajur Surah a. b. Surah yang sedang dibaca oleh murid Diisi oleh guru pembimbing atau murid

iv.

Lajur Ayat Yang Telah Dibaca a. b. c. Dicatat nombor ayat yang telah dibaca pada tarikh berkenaan. Contoh: Jika dibaca ayat 5,6,7 dan 8 maka di catat ayat 5 8. Bacaan dengan kualiti yang yang memuaskan hati pembimbing sahaja Dicatat. Diisi oleh guru pembimbing

Lajur Jumlah ayat Yang Telah Dibaca a. Dicatat jumlah ayat yang telah dibaca dengan mencampurkan keseluruham ayat yang telah dibaca bacaan terakhir. b. Diisi oleh guru pembimbing atau murid oleh murid sehingga sesi

vi

Lajur Tandatangan Pembimbing a. b. Ditanda oleh guru pembimbing atau murid Ditandatangani setiap kali setelah pembimbing berpandukan Pelaksanaan berpuashati kriteria Model Tasmi dengan selesai kualiti sesi bacaan, apabila bacan 7 murid atau dengan panduan

dalam borang penilaian buku Panduan Al-Quran, perkara

pelaksanaan Model 6 Bulan Khatam al_Quran dan Modul Pengajaran dan Pembelajaran perkara 7. vii. Lajur Tandandatangan Guru Pendidikan Islam a. b. Ditanda oleh Guru Pendidikan Islam Ditandatangani setiap kali setelah pembimbing berpandukan Pelaksanaan berpuashati kriteria Model Tasmi dengan selesai kualiti sesi bacaan, apabila bacan 7 murid atau dengan panduan

dalam borang penilaian buku Panduan Al-Quran, perkara

pelaksanaan Model 6 Bulan Khatam al_Quran dan Modul Pengajaran dan Pembelajaran perkara 7. viii. Lajur Catatan a. b. Diisi sama ada oleh Guru Pendidikan Islam atau guru pembimbing atau kedua-dua mereka apabila perlu. Catatan boleh mengandungi aspek kelemahan atau kekuatan murid, permasalahan yang timbul, cara penyelesaian dan perkara-perkara yang difikirkan sesuai. 4. Pengurusan Buku a) Murid hendaklah membawa buku ini setiap kali sesi bacaan dan sesi penilaian ringkas. b) Murid hendaklah menjaga keselamatan dan kebersihaan buku dengan baik. c) Status buku ini adalah sulit kecuali untuk penggunaan pihak yang terlibat sahaja. d) Maklumat dalam buku ini tidak boleh diubah atau dipinda tanpa kebenaran dari pihak pengurusan sekolah. e) Jika seseorang murid bertukar sekolah, buku ini hendaklah dibawa bersama. f) Buku ini hendaklah dirujuk untuk mendapatkan nombor ayat tertinggi yang selesai dibaca oleh murid bagi tujuan penilaian.

BUKU REKOD BACAAN AL-QURAN Bulan Januari Tahun:

Nama Guru Pembimbing 1:. Nama Guru Pembimbing 2:. AYAT JUMLAH T.TANGAN T.TANGAN YANG AYAT PEMBIMBING GPI DIBACA TERKUMPUL

TARIKH DIBACA

JUZU SURAH

CATATAN

* Perlu diperbanyakkan mengikut jumlah bulan persekolahan

BIL 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25.

FORMAT REKOD CATATAN GURU PENDIDIKAN ISLAM AYAT TERAKHIR NAMA MURID JUZU SURAH DIBACA

26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40.

KEPUTUSAN PENIALIAN PROJEK RINTIS j-QAF PERINGKAT SEKOLAH

BIL NAMA MURID JUMLAH AYAT TERKUMPUL (60 MARKAH) KUALITI BACAAN (40 MARKAH) JUMLAH MARKAN KESELURUHAN GRED

1 2 3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 Petunjuk: 80 ---100 = A 60 --- 79 = B 50 --- 59 = C 40 --- 49 = D 0 --- 39 = E

Anda telah meneliti menguji

Program Khatam al-Quran Model Enam Bulan dan Program sekurang-

Khatam al-Quran Model Tasmi. Anda telah cuba menghayatinya sepenuhnya. Bagi penghayatan anda sila penuhkan buku rekod bacaan al-Quran kurang dua kelas dari kelas yang anda mengajar di sekolah.