Professional Documents
Culture Documents
1. Sáng-thế ký
1. Sáng-thế ký
1:1
Ban u
Sng Th K Dn Nhp
Ta
H-b-r: tyvarb bereshith Ban u
Hy-lp: ge,nesij genesis
57
2003 TBBMI
7.5.03a. 17
58
Cu hi Sng Th
Ban u Chng ta t u n?
V sao c iu c trn th gii ny? C hy vng g khng?
2003 TBBMI
7.5.03a. 18
58
57
Tc quyn ca Sng Th K
Quan im truyn thng: Mi-se Quan im Ph bnh: JEDP
J
Jehovah (Gi-h-va) 850 TC
P
T l B lut 450 TC
56
2003 TBBMI
7.5.03a. 19
59-62
58
AI? Hi thnh
Cc s
CT
Cc dn tc
Cc t ph
Quan im vng xoay Cc chi phi Christ lch s Y-s-ra-n Cc tin tri Thy t l Cc vua Quan xt
58
SNG TH K Hi thnh
Cc s Christ
CT
Cc dn tc
Y-s-ra-n
Thy t l
58
SNG TH K = 2369 nm
a-vt p-ra-ham
Jesus
Ngy nay
Hi thnh
Hng thy
Sng to
3 0 0 0
2 0 0 0
1 0 0 0
1 0 0 0
2 0 0 0 Sng to m
Dn 32:13
7.5.03c. 23
Gi-ri-c hin i
JOSHUA Jericho/Ai
7.5.03c. 42
56
Tin s
Cc s kin 1-11
2083 nm
286 nm
56
Tin s
Cc s kin 1-11
Cc chng tc
Cc ngy sng to
Ngy 1: nh sng trng v cc v sao Ngy 2: Nc v
khong khng
64
Ngy 3: t, bin
v cy ci
Ngy 6:
Sng 1:3-31
Sng to
S sng to
S sng to ca CT ngy 1
Ngy 1
S sng to ca CT ngy 1
V t l v hnh v trng khng, s m ti trn mt vc, Thn c Cha Tri vn hnh trn mt nc (2).
S sng to
S sng to ca CT ngy 1
S sng
c Cha Tri phn rng, Phi c s sng; th c s sng. c Cha tri thy sng l tt lnh, bn phn r sng ra cng ti (3-4).
S sng to
S sng to ca CT ngy 1
Ngy th nht
c Cha Tri gi s sng l ngy, s ti l m. Vy c bui chiu v bui mai, y l ngy th nht (5).
S sng to
S sng to ca CT ngy 2
Ngy 2
c Cha Tri li phn rng, Phi c mt khong khng gia nc ng phn r nc cch vi nc (6).
S sng to ca CT ngy 2
S sng to
Khng trung
Ngi lm nn khong khng, phn r nc di khong khng cch vi nc trn khong khng; th c nh vy (7).
S Sng to
S sng to ca CT ngy 2
Bu tri
S sng to
S sng to ca CT ngy 2
Ngy th hai
S Sng to
S sng to ca CT ngy 3
Ngy 3
c Cha Tri li phn rng, Nhng nc di tri phi t li mt ni, v phi c ch kh cn by ra; th c nh vy (9).
t & bin
S sng to
S sng to ca CT ngy 3
S sng to
S sng to ca CT ngy 3
Thc vt
c Cha Tri li phn rng, t phi sanh cy c: c kt ht ging, cy kt qu ty theo loi m c ht ging trong mnh trn t, th c nh vy. t sanh cy c, c c ht ty theo loi, cy kt qu c ht trong mnh, ty theo loi; c Cha Tri thy iu l tt lnh (11-12).
S sng to
Ngy th ba
S sng to ca CT ngy 3
S Sng To
S sng to ca CT ngy 4
Ngy 4
c Cha Tri li phn rng, Phi c cc v sng trong khong khng trn tri ng phn ra ngy vi m, v dng lm du nh th tit ngy v nm (14);
S Sng To
Li dng lm v sng trong khong khng trn tri soi xung t; th c nh vy (15).
S Sng To
S sng to ca CT ngy 4
Mt Tri
S Sng To
S sng to ca CT ngy 4
Mt Trng
S Sng To
S sng to ca CT ngy 4
Cc ngi sao
S Sng To
S sng to ca CT ngy 4
Ngy th t
c Cha Tri t cc v trong khong khng trn tri, ng soi sng t, ng cai tr ban ngy v ban m, ng phn ra s sng vi s ti; c Cha Tri thy iu l tt lnh. Vy, c bui chiu v bui mai, y l ngy th t (17-19).
S Sng To
Ngy 5
S sng to ca CT ngy 5
c Cha Tri li phn rng, Nc phi sanh vt sng cho nhiu (20a)
S Sng To
S sng to ca CT ngy 5
Chim chc
v cc loi chim phi bay trn mt t trong khong khng trn tri (20b).
S Sng To
S sng to ca CT ngy 5
C voi
c Cha Tri dng nn cc loi c ln cc vt sng hay ng nh nc m sanh nhiu ra, ty theo loi (21a)
S Sng To
v cc loi chim hay bay, ty theo loi; c Cha Tri thy iu l tt lnh (21b).
S Sng To
S sng to ca CT ngy 5
Thm nhiu
c Cha Tri ban phc cho cc loi m phn rng, Hy sanh sn, thm nhiu, lm cho y dy di bin, cn cc loi chim hy sanh sn trn t cho nhiu (22).
S Sng To
S sng to ca CT ngy 5
Ngy th nm
S Sng To
S sng to ca CT ngy 6
Loi th
c Cha Tri li phn rng, t phi sanh cc vt sng ty theo loi: tc sc vt, cn trng v th rng u ty theo loi; v c nh vy. c Cha Tri lm nn cc loi th rng ty theo loi, sc vt ty theo loi, v cc cn trng trn t ty theo loi; c Cha Tri thy iu l tt lnh (24-25).
S Sng To
S sng to ca CT ngy 6
Loi ngi
c Cha Tri phn rng, Chng ta hy lm nn loi ngi nh hnh ta v theo tng ta; ng cai qun loi c bin, loi chim tri, loi sc vt, loi cn trng b trn mt t, v khp c t (26).
S Sng To
S sng to ca CT ngy 6
Ngi n
Ngi dng nn loi ngi ging nh hnh c Cha Tri Ngi dng nn ngi nam cng ngi n (27).
S Sng To
S y quyn v loi chim trn tri c Cha Tri ban phc cho loi ngi v phn rng, Hy sanh sn thm nhiu, lm cho y dy, hy lm cho t phc tng;
S Sng To
Thc n c Cha Tri li phn rng, Ny, Ta s ban cho cc ngi mi th c kt ht mc khp mt t, v cc loi cy sanh qu c ht ging; y s l n cho cc ngi (29)
S Sng To
Thc n
cn cc loi th ngoi ng, loi chim trn tri, v cc ng vt khc trn mt t, phm ging no c s sng th ta ban cho mi th c xanh ng lm n; th c nh vy (30).
S Sng To
S sng to ca CT ngy 6
Ngy th su
c Cha Tri thy cc vic Ngi lm tht rt tt lnh. Vy, c bui chiu v bui mai, y l ngy th su (31).
S Sng To
S sng to ca CT ngy 7
Tm tt
33
Mt ch hm cha tt c
Sng 1:26-28 c Cha Tri phn rng Chng ta hy lm nn loi ngi nh hnh ta v theo tng ta, ng cai qun loi c bin chim tri sc vt cn trng b trn mt t, v khp c t c Cha Tri ban phc cho loi ngi v phn rng, Hy sanh sn v thm nhiu; lm cho y dy t, hy lm cho t phc tng. Hy qun tr loi c di bin, loi chim trn tri cng cc vt sng hnh ng trn mt t. Khi 22:5 m khng cn c na, v chng s khng cn n nh sng n hay nh sng mt tri, v Cha l c Cha Tri s soi sng cho. V chng s tr v i i.
Ch ca Kinh Thnh: c Cha Tri m rng quyn cai tr ca Ngi n cho con ngi
Mng lnh
Cc Giao c
ng nghim
c Cha Tri T Hu (1:1) S sng to ch bi Li (1:4) S sng to d dng Mt tri, mt trng c sng to (1:16) Chia s quyn cai tr vi con ngi (1:26)
337
Christ cai tr trn mi s cng vi cc thnh (ph 1:9-10;
28; 2:19)
2 Cor. 4:4)
Xut 19:6)
(Mat 13)
S sa ng ca loi ngi
(Sng 3)
Giao c N-
ISRAEL
Hi thnh
Ngi mi (ph 2:15)
Giao c Pa-lt-tin
Giao c p-ra-ham
Sng 15:18 (tk. Phc 30:1-10) li ha: t t sng Ai-cp n sng -ph-rt (s 27:12) S hu t i i (Sng 17:8) hu lu y/phc hi Qua t ny c th gii c phc (s 14:1-2)
Israel b on pht v t chi ng M-si-a b ui khi t ha trong vng 19 th k (70SC- 1948) nhng hin nay c phc hi mt phn (x 37:1-7) ng Christ l hi thnh n th thuc linh (ph. 2:1922; 2 C 6:16)
Dng di
Sng 12:1-3
Giao c a-vt
2Sa 7:12-16 li ha vnh vin: Con chu (nh khng b tuyt dit) Vng quc (triu i chnh tr) Ngai vng (quyn cai tr cho cc con chu) n th (con trai s xy)
Phc
Giao c Mi
Gi 31:31-34 li ha: S tha th c Thnh Linh c tr Tm lng, bn tnh, tm tr mi Ti hip Israel v Giu-a Khng cn truyn gio Lut Mi-se c thay th vi ba yu t u ca Giao c Mi (Lu 22:20; 2C 3:6)
Tt c u c lm mi (Khi 21:5)
Giao c Mi-se
Tm thi (Gal 3:19) v c iu kin (Phc 28) phi by ti li (R 7:7) v chnh n Israel (Gal 3:23-25)
Kinh Thnh gm cha s nhn mnh v giao c kp. Vai tr ca Israel t p-ra-ham n ng Christ c m rng k n Hi Thnh (lin tc) nhng Hi Thnh khng bao gi thay th cho dn tc nh l dn Israel mi (khng lin tc). Israel s mt ln na hng v tr ni bt trn th gii sau khi tin cy ng Christ khi Ngi tr li ln th hai.
Quan im ca ti v ch ca Cu c
33
Cu c k thut Vic c Cha Tri phc hi con ngi d phn trong vic cai tr vng quc Ngi v s vinh hin ca chnh Ngi c y thc trong vn -en nhng b nh mt trong s Sa ng v hon tt trong s cu chuc con ngi qua Israel nh l vng quc thy t l v cui cng qua ng M-si-a, ng s cai tr nh l Cu Cha v Vua hon thnh giao c p-ra-ham
Cc ngy Sng to
Ngy 1: nh sng Ngy 2: Nc v
khong khng
trng v cc ngi sao
33
Ngy 3: t v
bin
Ngy 6: Th vt v
con ngi
Sng 1:3-31
S Sng To
S sng to ca CT ngy 7
Ngy 7
Ngy th by, c Cha Tri lm xong cc cng vic Ngi lm, v ngy th by, Ngi ngh cc cng vic Ngi lm (2:2).
S Sng To
S sng to ca CT ngy 7
Sa-bt
Ri, Ngi ban phc cho ngy th by, t l ngy thnh, v trong ngy , Ngi ngh cc cng vic dng nn v lm xong ri (2:3).
Cc thuyt sng to
24-gi mt ngy Ngy-thi i Vn chng Tin Sng To Hai giai on 1 ngy = 24 gi ngha en 1 ngy = mt thi i khng xc nh 7 ngy = mang tnh biu tng
Sng to | gin on | Ti sng to 1:1 1:2-2:3 Sng to | gin on | Sng to
71
1:1-2:3
2:4-25
Sng 1
1:1 lin h vi 1:2-3 nh th 34 no? Sng to nguyn thy (Quan im truyn thng)
Leupold, Keil, Cassuto
1- Sng to t ch khng c g ca khi nguyn thy trong ngy th 1
Ban u c Cha Tri dng nn tri t (1:1) 2- Ba mnh phn bit, song song m t tnh trng ca tri t ngay sau khi s sng to v tr.
V, t l v hnh v trng khng, s m ti trn mt vc, Thn c Cha Tri vn hnh trn mt nc (1:2 NIV)
3- Mt cu tng thut c lp cho thy cch m c Cha Tri hnh ng bi Li ca Ngi. c Cha Tri phn rng, Phi c s sng, th c s sng (1:3)
Allen Ross, Creation & Blessing, 718
34
S sa ng ca Sa-tan
2- Sa-tan sa ng gia 1:1 v 1:2, ko theo s on pht ca c Cha Tri, iu ny t tri t vo trng thi hn n
V, t tr nn v hnh v trng khng, s m ti trn mt vc, Thn c Cha Tri vn hnh trn mt nc (1:2 Ghi ch ca bn NIV)
3- Mt cu tng thut, c lp m t bc u tin ti thit v ci to tri t b phn xt c Cha Tri phn rng, phi c s sng, th c s sng (1:3)
Allen Ross, Creation & Blessing, 718-19, 721
34
S sa ng ca Sa-tan
1- Mnh quan h (ph thuc mang tnh thi gian vi 1:2) hoc tiu Khi c Cha Tri bt u sng to tri v t (1:1) 2- Ba mnh hon cnh vi ngha ph nh, phn bit m t iu kin ca tri t khi c Cha Tri phn.
V, t l v hnh v trng khng, s m ti trn mt vc, Thn c Cha Tri vn hnh trn mt nc (1:2) 3- Mt cu tng thut c lp cho thy cch thc trong c Cha Tri ti to/ti thit k tri t vo trng thi hin ti ca n (khng phi sng to t ch khng c) sau cuc on pht ca Ngi.
V c Cha Tri phn, Phi c s sng, th c s sng (1:3)
Allen Ross, Creation & Blessing, 719-20
Thuyt vm hi nc
64 c xut ln u tin bi Isaac Newton vo nm 1874 Tm c s ng h trong cu Phi c mt khong khng gia nc ng phn r nc cch vi nc (Sng 1:6) Cung cp lng nc cho cn hng thy ton cu (Sng 7:11) C th ko di tui th thi tin nc lt (gim bc x) c tha nhn gia vng nhng ngi ng h thuyt tri t tr c bn ci si ni!
Chuyn v nghin cu sng to Henry/John Morris, Duane Gish Joseph Dillow, Ken Ham Tri t tr Nhng ngy sng to 24-gi Nc lt ton cu Vm hi nc
answersingenesis.org genesispark.org icr.org critiques Ross at: icr.org/pubs/imp/imp-217.htm
V sao 24 gi?
S sng to ngay tc th
Cc tng tri c lm nn bi c Gih-va, c c binh tri bi hi th Ngi m c (Thi 33:6)
Chc chn y khng c tng v s tr hon, hoc mt tin trnh th-v-sai st, hoc hon tt dn dn, tng bc mt
(John Whitcomb, The Early Earth, 24)
V sao 24 gi?
Ch c a 8:26 (bn cnh Sng 1) ni n bui chiu & bui mai v vi ngha en V, s hin thy v cc bui chiu v bui mai m ni n l tht; Nhng ngi hy gi kn s hin thy , v n quan h vi sau nhiu ngy (in the future) (NASB).
V sao 24 gi?
S sng to ngay tc th (Thi 33:6) bui chiu v bui mai Tnh t ch con s (th nht)
Trong ting H-b-r, khi ngy (yom) c ng trc bi mt tnh t ch con s, ngy y lun lun mang ngha en!
V sao 24 gi?
S sng to ngay tc th (Thi 33:6) bui chiu v bui mai Tnh t ch con s (th nht) Khun mu cho lm vic & ngh ngi
Thi gian
V sao 24 gi?
S sng to ngay tc th (Thi 33:6) bui chiu v bui mai Tnh t ch con s (th nht) Khun mu cho lm vic & ngh ngi Mt tri v mt trng khng c cho n ngy th t
74
80
75
79f
Sng-th K 2
Dng t c Gi-h-va (Yahweh) Ch ni n ngy 6 Sng to A-am & -va Ny l dng di (toledot) (11 ln)
Nhng v tr kh d ca -en
Eden
Tigris
Euphrates
Genesis 1-2
Barry Beitzel, Moody Atlas, 75
35
Ci g y?
S sng to bc vo Sng 3
35
c thn c Cha Tri ti cao Tt c u Tt lnh Con ngi v ti Khng c au n v iu c Thng cng vi c Cha Tri
Sng-th K 3
Khut phc s cm d
Nghi ng Khc t Tm tr Sa-tan cai Cm xc tr chng li CT
ch Bt tun
64
Sng 3
2.
3.
Cc vt th gian
So snh mt vi phn on ch cht
Th gian (1Ging 2:15-16)
M tham ca xc tht
Ngun ca s cm d
Mong mun ca thn xc khng tin knh tnh dc ngoi hn nhn tham n v.v. Tham lam, tham mun (iu rn th 10)
-va (Sng 3)
Thy n ngon
ng Christ (Mat 4)
ha nn bnh
M tham ca mt
p mt
S hu tt c cc nc
S kiu ngo ca i
Kt qu ca s sa ng l g (3:7-24)?
Cho c A-am v -va (7-12)
T l v n da th (3:21)
S cu chuc c bo trc
58
Ph h ca Sng 5 & 11
Sng 5 cha ng mt ph h ko di
Ph h Sng-th K 5
86
86
86
86
2.
86
A-am
Christ
86
2.
3. 4.
5.
Nhng giai on thi gian di Nhng khong ngn hn T nhin nht Cho thy cha-con Giu-e 14
H-nc, l t by i k t A-am, ni tin tri rng. . . (Giu-e 14a, NASB)
Hai Quan im
Nin i xuyn sut Kinh Thnh c nhng d liu cn thit vch nn dng thi gian lch s cn bn ca Cu c Nhng gin on ph h C nhng ch gin on khng c cp n trong Kinh Thnh Nhng thng tin ph h hn khng c dng nh mt ngun duy nht cho nhng s kin c nin i
qua mt giai on thi gian rt di m khng lu hoc rt t Vic b st nhng tn khng quan trng l quy tc hn l ngoi l Trong th gii c sinh" n gin biu th tr thnh t ph ca, nhng xa n ni t ph c xem l cha S thiu hi ha tn ti gia nin i Cu c v cc ln bang
mc d nm ri rc trong nhiu ch Khi thng tin nin i ny c h thng ha y , th mt nin i xuyn sut c minh chng
90
Methuselahs Death
2487
2487
Mt nin i xuyn sut c thc hin cch chnh xc cho thy M-tu-s-la cht trong trn i Hng Thy!
56
Tin s
Chng tc
Cc cu hi v Sng 6:1-4
1. 2. 3. 4. 5. Ai l cc con trai ca c Cha Tri (c. 2)? Ai l cc con gi ca loi ngi (c. 2)? Gii hn i ngi 120-nm (c. 3) ng nhng nm n in cho n cn hng thy hay tui th c nhn? C phi nhng ngi khng l N-phi-lim l con ca con trai c Cha Tri v con gi loi ngi khng (v. 4)? C phi ngi N-phi-lim trn t i v i sau cho thy h khng th c con chu ca con trai c Cha Tri khng? Lm th no ngi N-phi-lim ti Ca-na-an nu h b tiu dit trong trn hng thy (Phc 13:33)?
6.
1 Enoch 7
Chuyn xy ra sau khi cc con trai ca loi ngi gia tng trong nhng ngy y, la cc con gi ca h c sinh ra, thanh lch v p .
1 2 V
khi cc thin s,* cc con trai ca tri, trng thy h, bn phi lng h, v ni vi nhau, Hy n, chng ta hy chn nhng ngi v cho chng ta t con ci ca loi ngi, v chng ta hy sinh con ci.
3 Ri
ngi lnh o Samyaza ni vi h; ta e rng cc ngi khng kh nng thc hin s vic to bo ny;
*An Aramaic
text reads "Watchers" here (J.T. Milik, Aramaic Fragments of Qumran Cave 4 [Oxford: Clarendon Press, 1976], p. 167).
1 Enoch 7
V rng ch mt mnh ta I s phi chu kh v ti c nghim trng ny.
4 5 Nhng
ti th;
6 v
rng buc chng ti bi li nguyn ra chung, rng chng ti s khng thay i nh, nhng thc hin k hoch ca chng ti quyt nh .
7 Ri
h th vi nhau, v rng buc nhau bng li nguyn chung. Ton b h l hai trm, h xung ti Ardis, l nh cao ca dy ni Armon.
1 Enoch 7
vy dy ni ny c gi l Armon,* bi v h th trn , v buc h vi nhau bng li nguyn chung.
8 V 9 y
l tn ca cc th lnh ca h: Samyaza, who was their leader, Urakabarameel, Akibeel, Tamiel, Ramuel, Danel, Azkeel, Saraknyal, Asael, Armers, Batraal, Anane, Zavebe, Samsaveel, Ertael, Turel, Yomyael, Arazyal. y l nhng ngi hon ho ca hai trm thin s, v v nhc nh cng vi h.
* Mt. Armon, or Mt. Hermon, derives its name from the Hebrew word herem, a curse (Charles, p. 63).
1 Enoch 7
10 Ri
h ly v, mi ngi chn cho mnh; ngi m h bt u n gn, v vi ngi m h n ; dy h php thut, thn ch, v vic phn chia cc r v cc cy ci.
11 v
1 Enoch 7
dng ca h l 300 cubits [137 mt]. H n nut tt c cng kh m loi ngi sn xut; cho n khi n khng th nui h;
12 Vc 13 n
khi h quay sang chng li con ngi, n nut h; bt u lm hi n chim chc, loi th, b st, v c, n tht ca chng tng con mt,* v ung mu ca chng.
14 V 15 Ri
* Or, "one anothers flesh." R.H. Charles notes that this phrase may refer to the destruction of one class of giants by another (Charles, p. 65).
y khng phi l cch dng thng thng Con gi loi ngi l cch ni chung v khng mang ngha xu Khng c chng c rng nhng dng di ny tch bit S ng h ca h ch mi y v khng thch ng Loi ngi trong c. 1 phi lin kt vi loi ngi trong c. 2
Quan im Triu i tr v
Elohim (c Cha Tri) i khi biu th cho cc quan xt (Xut 21:6; 22:89, 28; Thi 82:1, 6-7) Mi quan h c Cha Tri - vua c gii thch nh cha vi con (2Sa 7:14) ng, nhng cc quan xt khng c trong ng cnh ny v th con trai c Cha Tri l thin s th r hn ng, nhng Sng 6 khng ni g v cc vua Mt nhm cc vua khng bao gi c gi l con trai c Cha Tri trong Cu c hoc cc bn vn c
S thi Atrahasis
Anu,
Sng-th
thn v tr cao i vi cc thn con ngi n o qu Atrahasis ng tu S dng hc n Bt cc con th 7 ngy ma Hi tic v cn nc lt (Arnold/Beyer, 21-31)
Yahweh, c Cha Tri duy nht Con ngi qu ti li N- ng tu S dng hc n CT em cc con th n Ma 40 ngy Li ha v cu vng (Sng 6-9)
65
K I N H T H N H
This is a sample page from The World of the Bible a PowerPoint Sunday School Series from eBibleteacher.com
Ngn tay
Gang tay
Lng bn tay
EBibleTeacher.co
o chiu di
INDEX
Kch thc tu N-
Tu di 300 cubits (450 feet - 137,16 mt),
rng 50 cubits (75 feet - 22,86 mt) v cao 30 cubits (45 feet 13,716 mt) Sng 6:15
INDEX
7 ngy ch i nc lt (7:4) 7 ngy ch i nc lt (7:10) 40 ngy nc lt (7:17a) 150 ngy nc dng ngp (7:24) c Cha Tri nh n N- (8:1) 150 ngy nc rt (8:3) 40 ngy ch i (8:6) 7 ngy ch i (8:10) 7 ngy ch i (8:12)
Gordon Wenham, Genesis 115, Word Biblical Commentary (Dallas: Word Books, 1994)
65
3:20 tc l k bi nghch th trc, v thi k N-, khi c Cha Tri nhn nhc ch i chic tu ng nn. Trong c t ngi c cu bi nc, l ch c tm ngi. 21 Php bp-tem by gi bn l nh tng ca s y. . .
83c
Flood Legends
Hawaii Babylonia
Nhng yu t chung: Lt ton cu Chic tu c cu
Mexico
Trc ht phi bit rng, trong nhng ngy sau rt, s c my k hay gim ch, dng li giu ct, theo tnh dc ring ca mnh, n m ni rng, Ch no li ha v s Cha n u? V t khi t ph chng ta qua i ri, mun vt vn cn nguyn nh lc bt u sng th.
Chng n c qun lng i rng bui xa bi Li c Cha Tri c cc tng tri v tri t, t ra t nc v lm nn gia nc, th gian by gi cng b hy ph nh vy, l b chm m bi nc lt. Nhng tri t thi by gi cng l bi li y m cn li, v dnh cho la, la s t n i trong ngy phn xt v hy ph k c.
y c phi l c mp khng?!
Ni A-ra-rt
Mt hnh nh chp t khng gian phn nh ph tuyt ca ni A-rart v nhng ni la nh khng hot ng nm ti pha ng Th Nh K. Ni A-rart cao hn mc nc bin 3 dm. Theo truyn thng, tu N- dng li trn ni ny.
Noahs Ark Mt. Ararat
NASA Photo
EBibleTeacher.com
INDEX
56
Tin s
Cc s kin 1-11
Chng tc
139
Ziggurats
144
Idolatry Today
QuickTime and a TIFF (Uncompressed) decompressor are neede d to see this picture.
American Idol
QuickTime and a TIFF (Uncompressed) decompressor are neede d to see this picture.
92
G-me
Gia-van T-ga-ma M-sic A-ru-r Tu-banh Lt
Cp-t Pht
Mizraim
The Lines of Japheth, Ham, & Shem
A-ram
Sng 10
Bng lit k cc dn tc
N- Gia-pht
92
Sino
Sin
Khi xy dng bng lit k cc dn tc thnh mt ph h n gin, ti mun xem c bao nhiu tn trong c chng thc trong cc k thut ca cc dn tc SG khc ti Trung ng [ti nhn thy ER rng] bng lit k cc dn tc lit k tt c cc dng h v b tc ca loi ngi DSchnh xc, cho d l trong nhng nhm chia nhm theo dn tc, ngn ng hay a l hc. Tt c nhng tn ny, khng c ngoi l, u chnh xc, v trong hn 25 nm nghin cu v phn tch, ti khng pht hin mt li no l nhm ln hoc sai RS st trong bng lit k cc dn tc.
2004 TBBMI
PG
Handbook pg. 15-16
8.0.02. 25
Bill Cooper, After the Flood (Chichester: New Wine, 1995), 38-39
c sng to cai tr
1:1-2:3
Tht bi ca gia nh
2:4-4:26
Dng di A-am
5
Tht bi ca gia nh
9:18-29
Dng di N-
10
Tnh yu thng khng lay chuyn ca c Cha Tri tip tc tm kim v phc hi con ngi vo a v qun tr di quyn Ngi
Adapted from Mann, Genesis, 13
c sng to cai tr
Khi u mi
11:10-26 1:1-2:3
Dng di A-am
5
Tht bi ca th gii
11:1-9
Tht bi ca th gii
6:1-8:19
Dng di N-
10
Khi u mi
8:20-9:17
c sng to cai tr
1:1-2:3
Khi u mi
8:20-9:17
Khi u mi
11:10-26
Tht bi ca th gii
6:1-8:19
Tht bi ca gia nh
2:4-4:26
Tht bi ca th gii
11:1-9
Tht bi ca gia nh
9:18-29
=
Dng di Tha-r
11:10-26
Dng di A-am
5
Dng di phc lnh
Dng di N-
10
3:15 4:25-26
Gia-cp
Gi-sp Tt c mi dn tc
Biu Sng-th
K
56
Tin s
Lch s thi cc t ph
Cy ph h gia nh t ph
91
Cc loi giao c
Giao c
C iu kin
B ch-Ch hu
V iu kin
S ban t ca vua
AJMJ
S ku gi C-P
GA
Sng 12:1-3
CON
PHC
L-S-B
7.5.03b. 12
60
GIAO C P-RA-HAM
Ta s lm cho ngi nn mt dn ln Ta s ban phc cho ngi; Ta s lm ni danh ngi, v ngi s thnh mt ngun phc. Ta s ban phc cho ngi no chc phc ngi, Ta s ra s ngi no ra s ngi; v cc chi tc ni th gian s nh ngi m c phc" (Sng 12:2-3)
Sng 15 s Ph chun
HNH THC VUA BAN T CA GIAO C P-RA-HAM
Ba yu tc c bn
Sng 12 1 V c Gi-h-va c phn cng p-raham rng, Ngi hy ra khi qu hng, vng b con v nh cha ngi, m i n x ta s ch cho. 2 Ta s lm cho ngi nn mt dn ln ta s ban phc cho ngi; Ta s lm ni danh ngi, v ngi s thnh mt ngun phc. 3 Ta s ban phc cho ngi no chc phc ngi, ra s k no ra s ngi; v cc chi tc ni th gian s nh ngi m c phc.
L-S-B
7.5.03b. 13
Ba yu t c bn
V c Gi-h-va c phn cng p-raham rng, Ngi hy ra khi qu hng, vng b T con v nh cha ngi, m i n x ta s ch cho. 2 Ta s lm cho ngi nn mt CON CI dn ln Ta s ban phc cho ngi; cng lm ni danh ngi, v ngi s thnh mt ngun phc.
ABRAHAM The CALL
Sng 12
L-S-B
Ta s ban phc cho ngi no chc phc ngi, PHC ra s k no ra s LNH ngi; v cc chi tc ni th gian s nh ngi m c phc.
Handbook pg. 19-24
2003 TBBMI
7.5.03b. 14
Nhng yu t c m rng
60
Giao c p-ra-ham
Sng 12:1-3
ABRAHAM
CON CHU
PHC
The CALL
L-S-B
12: 1
12: 2
12: 3
-C-P
Handbook pg. 19-24
2003 TBBMI
7.5.03b. 15
Nga en i i V iu kin
60
ABRAHAM
Con chu
Phc lnh
The CALL
L-S-B
Ngha en
i i
V iu kin
Handbook pg. 19-24
2003 TBBMI
7.5.03b. 16
21
Phc 30
2 Sa. 7
Gi 31
22
Christ rules over everything with saints (Eph. 1:9-10; Rev. 20:1-6; 22:5b)
Abrahamic Covenant
Land Covenant
land
ISRAEL
(National Focus)
CHURCH
The New Man (Eph. 2:15) Israel judged for rejecting Messiah by dispersion away from land for 19 centuries (AD 70AD 1948) but now partially restored (Ezek. 37:1-7)
MESSIANIC KINGDOM
Millennial Eternal
Full restoration New (Ezek. 37:8-28) Jerusalem Jerusalem (Rev. 21) world capital (Isa. 2:1-5)
Genesis 15:18 (cf. Deut. 30:1-10) promises: Land from Wadi of Egypt to Euphrates River (Isa. 27:12) Eternal possession of land (Gen. 17:8) after exile/restoration Whole world blessed via the land (Isa. 14:1-2)
Genesis 12:1-3
seed
Davidic Covenant
2 Samuel 7:12-16 promises perpetual: Sons (house never wiped out) Kingdom (political dynasty) Throne (right to rule by descendants) Temple (son to build it)
Christ is Head over His Church, which is a spiritual temple (Eph. 2:19-22; 2 Cor. 6:16)
Christ reigns over the world (Isa. 11) with saints (Rev. 5:10)
blessing
New Covenant
Jeremiah 31:31-34 promises: Forgiveness Indwelling Spirit New heart, nature, mind Reunification of Israel and Judah No need for evangelism Mosaic Law replaced with first three elements of the New Covenant (Luke 22:20; 2 Cor. 3:6)
Mosaic Covenant
Temporary (Gal. 3:19) and conditional (Deut. 28) to reveal sin (Rom. 7:7) and regulate Israel (Gal. 3:23-25)
Law abolished, fulfilled, and replaced at the cross (Rom. 7:1-6;1 Cor. 9:19-21; Heb. 8:13)
Scripture contains a dual kingdom-covenant emphasis. Israels role from Abraham to Christ is expanded to include the Church (co ntinuity) yet the Church never replaces the nation as the new Israel (discontinuity). Israel will again enjoy world prominence after trusting in Ch rist at His second coming.
Sng 12-21
Sng 12
Ri khi qu hng
Sng 13-14
Sng 15-16
Sng 17-21
Adapted from Rodney Decker, The Churchs Relationship to the New Covenant, BibSac 152 (July-Sept 1991): 304.
Genesis 12-21
Kh
C P
Kh
12:15-16
13:7 13:15 14:21
N
N Kh N
n ni mi Lm nn mt dn ln Tt c cc quc gia hoc b ra s, hoc nhn phc Ta ban t ny cho con chu ngi Sa-ra gn nh b bn cho Phara-n Ci nhau vi Lt Ban cho t Accusation wealth from self
Adapted from Rodney Decker, The Churchs Relationship to the New Covenant, BibSac 152 (July-Sept 1991): 304.
Sarah Laughs
Genesis 12-21
Kh
C P N
Con trai, con chu ng nh sao trn tri Sng lu Lm ca l A-ga & ch-ma-n
Bc i trc mt ta khng t vt Ct b Mc c vi thin s M-p & Am-mn Sa-ra & A-bi-m-lc ch-ma-n
P
LT N N N
Adapted from Rodney Decker, The Churchs Relationship to the New Covenant, BibSac 152 (July-Sept 1991): 304.
Sng 14:15
Lt trong Sng 19
Sng 22
2.
3. 4.
i k nim ny nh du v tr hang Mc-b-la ni chn p-ra-ham, Sa-ra, Y-sc, Gia-cp, v L-a. (Rachn c chn gn Bt-l-hem, ni b qua i.)
Genesis 1-2
Hang Mc-b-la
56
Tin s
Lch s t ph
Cuc i Gia-cp
56
Tin s
Lch s t ph
S KiN 1-11
Cc chng tc
Ngi H-b-r
Sng 27:1-40
2. Trong cuc chy trn, Gia-cp n B-tn, v c Cha Tri ha Ny Ta cng ngi, ngi i u s theo gn gi , v em ngi v x ny, v Ta khng bao gi b ngi cho n khi Ta lm xong nhng iu ta ha cng ngi [Sng 28:15].
3. Gia-cp t B-e-s-ba x Cana-an n nh La-ban (anh Rbe-ca) ti Cha-ran x Pha-an Aram [Sng 29].
1. Gia-cp
cp phc lnh ca -sau. -sau th s git ng. Giacp chy n Pha-an A-ram bao tn mng sng [Sng 27:43, 28:5, 10].
Gia-cp gp Ra-chn
Sng 29:1-30
4. Gia-cp lm vic 20 nm cho La-ban, ci hai con gi ca ng, Ra-chn v L-a, v thnh vng [Sng 29:30]. 5. Ri c Cha Tri bo Giacp, Hy tr v x ca t ph ngi, chn b con ngi v Ta s ph h ngi [Sng 31:3]. 6. Gia-cp cng gia nh v ti sn trn khi La-ban. La-ban i mt Gia-cp ti Mch-ba v h ng phn r [Sng 31:48-49]. 7. Gia-cp gp thin s ca c Cha Tri. ng t tn ni ny l Ma-ha-na-im (y l tri ca CT) khng nh rng CT vi ng [Sng 32:1].
Mizpah
8. Gia-cp chun b gp -sau. c Cha Tri gp Gia-cp ti Ph-ni-n. Gia-cp vt ln vi Ngi trn c m. c Cha Tri i tn ng l Israel, v ngi c vt ln cng c Cha Tri v ngi ta; ngi u c thng [Sng 32:28].
Sng 32:22-32
8. Gia-cp chun b gp -sau. c Cha Tri gp Gia-cp ti Ph-ni-n. Gia-cp vt ln vi Ngi trn c m. c Cha Tri i tn ng l Israel, v ngi c vt ln cng c Cha Tri v ngi ta; ngi u c thng [Sng 32:28].
9. Gia-cp gi ni ny l Ph-ni-n, Ti thy c Cha Tri i mt cng ti v ti c gii cu [Sng 32:30]. 10. By gi n Sng 33. Cui cng Gia-cp gp sau.
Gia-cp t tn l Ph-ni-n
Vic c Cha Tri chn Gia-cp cui cng c thng m khng cn n phn ca Gia-cp.
S chun b
Gia-cp thy -sau v on qun [33:1]. Nhng ngy trc, Gia-cp y s hi v cho cc by sc i trc trong khi ng li sau [32:20]. Sau khi c c Cha Tri ban phc [32:29], Gia-cp quyt nh chia gia nh mnh thnh tng nhm nh v cho h i trc [33:3]
Cuc gp mt
Gia-cp sp mnh xung t ly by ln.[33:3]
An Unexpected Reunion
Cuc hi ng khng mong i
- Cuc hi ng y vui mng v s ha gii - -sau chy n gp Gia-cp, m chong ly c v hn. - C hai u khc. [33:4] (20 nm trc , -sau th s git Gia-cp [27: 41].)
Gp gia nh Gia-cp [33:5-7] - Gia-cp gii thiu gia nh mnh vi -sau. - Gia-cp tha nhn c Cha Tri v cc con m lng nhn t ca Ngi ban cho ng.
Gia-cp xy bn th Si-chem
ng gi bn th l n n--h Israel ngha l CT, CT ca Israel, hoc ng quyn nng l c Cha Tri ca Israel.
ngha ca bn th
Gia-cp lm ha vi -sau
56
Tin s
Lch s t ph
S KiN 1-11
Cu chuyn v Gi-sp
Cc chng tc
Ngi H-b-r
S v tnh ca tr con
Sng 37:1-11
T lu i n ngc t
Sng 37-40
a v cao ca Gi-sp
Sng 41-50
Li chc phc ca Gia-cp cho 12 con trai l li tin tri (Sng 49)
Li chc phc ca Gia-cp cho 12 Blessing Judah & the Lesser con trai l li tin tri (Sng 49) Tribes
Sa-bu-ln Y-sa-ca
L-vi
Giu-a
Si-m-n
Ru-bn
Gt
Ru-bn
Nhng c Cha Tri toan lm iu ch cho em, hu cu mng sng nhiu ngi.
Sng 50:20 (NIV)
91
B-tu-n
La-ban L-a (L-a) Ru-bn, Si-mn, Y-sa-ca, Sa-bu-ln, Lvi, Giu-a (Xinh-ba) Gt, A-se
R-be-ca
Gia-cp
p-ra-im
Ma-na-se
Xanh lc = dng di c chc phc c quyn trng nam mc d khng ai trong s h l con trng (1 S 5:1-2)
Ci cht ca Gi-sp
(cu cui cng ca Sng-th K)
on Gi-sp qua i hng th c mt trm mi tui. Ngi ta xng thuc thm cho xc Gi-sp, v lim trong mt ci quan ti ti x -dp-t (50:26)
56
2003 TBBMI
7.5.03a. 19
56
Tin s
Lch s t ph
S KiN 1-11
Cc chng tc
Ngi H-b-r
Ban u
Chng ta t u n?
V sao c iu c trn th gii ny? C hy vng g khng?
Sng-th K dy chng ta khn ngoan . . . V t khi con cn th u bit Kinh thnh, vn c th khin con khn ngoan c cu bi c tin trong c Cha Gixu Christ.
2 Ti 3:15
56
Tin s
Lch s t ph
S KiN 1-11
Dn hon chnh
Cc chng tc
Ngi H-b-r
56
Tin s
Lch s t ph
S KiN 1-11
Li gii thiu
Ngi H-b-r
Mt ch cn i
56
Tin s
Lch s t ph
S t tr ca c Cha Tri
Christ: Dng di
Sng 3:15
Li gii thiu
Tnh tit
TIN CY
v
VNG LI
V khng c con ng no khc
Tin cy & vng li
Cu c
Sng-th K - Ma-la-chi
Lch s (17)
Vn th (5)
i Tiu
Cu c H-b-r Nh th no?
51
Cu c
Sng-th K S K Lut php (5)
Tin Tri (8) Trc Sau
Tc phm (11)
Masoretic
Cng mt Cu c. . . Ch khc th t! Do Thi gio: Lut php Tin tri Tc phm (24 sch) C-c gio: Lut php Lch s Vn th Tin tri (39 books)
Black