ZAKON O VISOKOM OBRAZOVANjU

I OSNOVNE ODREDBE lan 1. Ovim zakonom ureuju se: principi i ciljevi visokog obrazovanja u Republici Srpskoj (u daljem tekstu: Republika), nivoi visokog obrazovanja, osnivanje, organizacija i rad visokokolskih ustanova, obezbjeenje kvaliteta u oblasti visokog obrazovanja, obrazovna djelatnost, prava i obaveze akademskog osoblja i studenata, tijela u oblasti visokog obrazovanja, postupak priznavanja stranih visokokolskih isprava, finansiranje visokokolskih ustanova, kao i druga pitanja od znaaja za obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja. lan 2. (1) Visoko obrazovanje je djelatnost od opteg drutvenog interesa u Republici. (2) Ovim zakonom uspostavljaju se principi i standardi pruanja visokog obrazovanja, u skladu sa stratekim ciljevima evropskog prostora visokog obrazovanja. lan 3. (1) Visoko obrazovanje zasniva se na sljedeim principima: a) akademske slobode i akademska samouprava, b) autonomija visokokolske ustanove, v) jedinstvo nastave i naunoistraivakog, odnosno umjetnikog rada, g) otvorenost prema javnosti i graanima, d) uvaavanje humanistikih i demokratskih vrijednosti evropskih i nacionalnih tradicija, ) ukljuivanje u evropski prostor visokog obrazovanja i unapreivanje mobilnosti nastavnog osoblja i studenata, e) potovanje ljudskih prava i graanskih sloboda, ukljuujui zabranu svih vidova diskriminacije, ) uee studenata u upravljanju i odluivanju, posebno u vezi sa pitanjima koja su od znaaja za kvalitet nastave, z) ravnopravnost visokokolskih ustanova, bez obzira na oblik svojine, i) obezbjeivanje kvaliteta i efikasnosti studiranja, j) koncept cjeloivotnog obrazovanja i k) afirmacija konkurencije obrazovnih i istraivakih usluga radi poveanja kvaliteta i efikasnosti visokokolskog sistema. (2) Gramatiki izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu za oznaavanje mukog ili enskog roda podrazumijevaju oba roda. lan 4. Osnovni ciljevi visokog obrazovanja su: a) sticanje, razvijanje, zatita i prenoenje znanja i sposobnosti posredstvom nastave i naunoistraivakog rada s ciljem doprinosa razvoju sposobnosti pojedinaca i drutva, b) pruanje mogunosti pojedincima da, pod jednakim uslovima, steknu visoko obrazovanje i obrazuju se tokom itavog ivota i

v) uspostavljanje i razvijanje saradnje u visokom obrazovanju. lan 5. (1) Pristup visokom obrazovanju imaju sva lica koja su zavrila etvorogodinju srednju kolu u Republici i Bosni i Hercegovini (u daljem tekstu: BiH), kao i uenici koji su zavrili srednju kolu u inostranstvu. (2) Radi upisa na visokokolske ustanove u Republici, uenici koji su srednju kolu zavrili u inostranstvu duni su dokaz o zavrenoj srednjoj koli, svjedoanstvo ili diplomu, nostrifikovati u Ministarstvu prosvjete i kulture (u daljem tekstu: Ministarstvo). (3) U postupku nostrifikacije iz stava 2. ovog lana priznae se svjedoanstvo ili diploma koje pokazuju nivo obrazovanja koji se sutinski ne razlikuje od obrazovanja u Republici i BiH. (4) Postupku nostrifikacije iz stava 2. ne podlijeu svjedoanstva ili diplome steene u Republici Srbiji, na osnovu Sporazuma o uzajamnom priznavanju dokumenata u obrazovanju i regulisanju statusnih pitanja uenika i studenata (''Slubeni glasnik Republike Srpske'', broj 79/05). (5) Pristup visokom obrazovanju ne moe biti ogranien direktno ili indirektno na osnovu: pola, rase, seksualne orijentacije, fizikog nedostatka, branog stanja, boje koe, jezika, vjeroispovijesti, politikog ili drugog miljenja, nacionalnog, etnikog ili socijalnog porijekla, veze sa nekom nacionalnom zajednicom, imovine, statusa steenog roenjem, broja godina ili nekog drugog statusa. lan 6. (1) Visokokolska ustanova utvruje kriterijume i nain na osnovu kojih se obavlja klasifikacija i izbor kandidata za upis, uzimajui u obzir: a) uspjeh u prethodnom obrazovanju, b) vrstu prethodnog obrazovanja, v) rezultate postignute na prijemnom ispitu, g) rezultate postignute na ispitu za provjeru sklonosti i sposobnosti i d) druge rezultate znaajne za upis kandidata. (2) Kandidat za upis na studije prvog ciklusa polae prijemni ispit ili ispit za provjeru sklonosti i sposobnosti. (3) Redoslijed kandidata za upis na studije prvog ciklusa utvruje se na osnovu kriterijuma iz stava 1. ovog lana, na nain i u postupku predvienim optim aktom visokokolske ustanove i konkursom. (4) Na studije drugog i treeg ciklusa kandidat se upisuje pod uslovima, na nain i po postupku koji su predvieni optim aktom visokokolske ustanove i konkursom, u skladu sa ovim zakonom. II NIVOI VISOKOG OBRAZOVANjA lan 7. (1) Djelatnost visokog obrazovanja ostvaruje se kroz akademske i strukovne studije. (2) Akademske studije omoguavaju studentu da: a) stekne znanja u prouavanju teoretskih i metodolokih pojmova i vjetine za prenos i primjenu teorijskih znanja u praksi, za rjeavanje sloenih tehnikih i radnih problema, posebno pronalaenje novih izvora znanja i primjenu naunih metoda, b) razvije sposobnost komuniciranja u disciplini i izmeu disciplina i

v) razvija vjetine profesionalne kritike i odgovornost, inicijativu i samostalnost u donoenju odluka i upravljanju sloenim procesima rada. (3) Sastavni dio akademskih studijskih programa je uestvovanje u istraivakom radu ili praktinoj nastavi. (4) Strukovne studije omoguavaju studentu da: a) stekne znanja i sposobnosti za korienje naunih metoda u rjeavanju sloenih tehnikih i radnih problema, b) razvije vjetine komuniciranja u disciplini i izmeu disciplina i v) razvija vjetine strune kritike i odgovornost, inicijativu i samostalnost u odluivanju i upravljanju. (5) Obavezni sastavni dio strukovnih studijskih programa je praktina nastava. lan 8. (1) Visoko obrazovanje organizuje se u tri ciklusa. (2) Prvi ciklus visokog obrazovanja traje najmanje tri, a najvie etiri godine i vrednuje se sa najmanje 180, odnosno 240 bodova, u skladu sa Evropskim sistemom prenosa bodova (European Credit Transfer System, u daljem tekstu: ECTS). (3) Studije drugog ciklusa organizuju se nakon prvog ciklusa studija, traju jednu ili dvije godine i vrednuju se sa 60, odnosno 120 ECTS bodova i to na nain da u zbiru sa prvim ciklusom iznose 300 ECTS bodova. (4) Studije treeg ciklusa organizuju se nakon drugog ciklusa akademskih studija, traju tri godine i vrednuju se sa 180 ECTS bodova. (5) Jedan semestar studija vrednuje se sa 30 ECTS bodova u svakom ciklusu. (6) Izuzetak od stava 2. ovog lana su studije medicine, stomatologije, farmacije i veterine koje traju pet ili est godina i vrednuju se sa najmanje 300 ECTS bodova, koje se izvode kao integrisane studije (jedinstveni studijski program koji obuhvata prvi i drugi ciklus) i na kojima se stiu zvanja koja se ureuju Zakonom iz lana 9. stav 2. ovog zakona. lan 9. (1) Zavretkom prvog, drugog ili treeg ciklusa studija lice stie pravo na odreenu akademsku titulu, odnosno struno ili nauno zvanje u odreenoj oblasti. (2) Zvanja koja stiu lica iz stava 1. ovog lana ureuju se posebnim zakonom. lan 10. (1) Lica koja su zavrila studij prema propisima koji su bili na snazi do stupanja na snagu ovog zakona mogu traiti od visokokolske ustanove u kojoj su stekli zvanja da im u postupku utvrenim statutom visokokolske ustanove izda javnu ispravu o ekvivalenciji ranije steenog zvanja s novim zvanjem, u skladu sa zakonom iz lana 9. stav 2. ovog zakona. (2) Ako je visokokolska ustanova na kojoj je steeno nauno i struno zvanje prestala sa radom, Ministarstvo e odrediti visokokolsku ustanovu koja e postupiti u skladu sa stavom 1. ovog lana. (3) Lica iz stava 1. ovog lana imaju pravo i na izdavanje dodatka diplomi. III VISOKOKOLSKE USTANOVE lan 11. (1) Visokokolske ustanove su univerziteti i visoke kole.

(2) Visokokolske ustanove iz stava 1. ovog lana su neprofitne i obavljaju svoju djelatnost kao javnu slubu, a dobit koju ostvare koriste za razvoj i unapreenje vlastite djelatnosti visokog obrazovanja. lan 12. (1)Univerzitet je visokokolska ustanova koja: a) se bavi nastavnim i naunoistraivakim radom, izvodi sva tri ciklusa studija, sa ciljevima koji ukljuuju unapreenje znanja, misli i kolstva u Republici, obrazovni, kulturni, drutveni i ekonomski razvoj, promociju demokratskog drutva i postizanje najviih standarda nastave i naunoistraivakog rada i b) realizuje najmanje pet razliitih studijskih programa iz najmanje tri oblasti obrazovanja. (2) Visoka kola je visokokolska ustanova koja: a) se bavi nastavnim i naunoistraivakim radom i izvodi studije prvog ciklusa sa ciljevima koji ukljuuju pripremu i obuku pojedinaca za struni, ekonomski i kulturni razvoj i promociju demokratskog drutva i postizanje visokih standarda nastave i uenja i b) realizuje najmanje jedan studijski program iz jedne oblasti obrazovanja. lan 13. (1) Oblasti obrazovanja iz lana 12. ovog zakona i nii nivoi klasifikacije istih, utvruju se Pravilnikom o oblastima obrazovanja, u skladu sa meunarodnom standardnom klasifikacijom obrazovanja. (2) Pravilnik iz stava 1. ovog lana donosi Ministar prosvjete i kulture (u daljem tekstu: ministar). lan 14. (1) Visokokolske ustanove mogu biti javne i privatne. (2) Osniva javnih visokokolskih ustanova je Narodna skuptina Republike Srpske (u daljem tekstu: Narodna skuptina) u ime Republike. (3) Osniva privatne visoke kole moe biti domae pravno ili fiziko lice, kao i strano pravno ili fiziko lice zajedno sa domaom visokokolskom ustanovom, u skladu sa ovim zakonom i zakonom koji regulie oblast javnih slubi. (4) Osniva privatnog univerziteta moe biti domae pravno lice, kao i strano pravno lice zajedno sa domaom visokokolskom ustanovom, u skladu sa ovim zakonom i zakonom koji regulie oblast javnih slubi. (5) Univerzitet iz stava 4. ovog lana ne moe se osnovati ukoliko osnivai prethodno nisu izveli jednu generaciju studenata iz najmanje pet razliitih studijskih programa iz najmanje tri oblasti obrazovanja, te pokazali rezultate u naunoistraivakom radu. (6) Naziv visokokolske ustanove odreuje osniva, u skladu sa zakonom. lan 15. (1) Visokokolska ustanova moe poeti da radi i obavlja djelatnost visokog obrazovanja ako ispunjava propisane kadrovske, prostorne i materijalno-tehnike uslove za izvoenje nastave. (2) Visokokolska ustanova ispunjava kadrovske uslove za poetak rada i obavljanje djelatnosti ako na svakom studijskom programu ima u radnom odnosu sa punim radnim

vremenom najmanje jednu polovinu od ukupnog broja nastavnika potrebnih za izvoenje nastave na svim nastavnim predmetima koje izvodi, za sve godine studija. (3) Prilikom utvrivanja ispunjenosti kadrovskih uslova na studijskim programima iz oblasti medicinskih i zdravstvenih nauka, nastavnici klinikih grana medicinskih nauka, koji su na visokokolskoj ustanovi u radnom odnosu sa nepunim radnim vremenom a imaju zakljuen ugovor o radu sa punim radnim vremenom sa zdravstvenom ustanovom koja je nastavna baza visokokolske ustanove, smatrae se nastavnicima sa punim radnim vremenom. (4) Izuzetak od stava 2. ovog lana je visokokolska ustanova koja poinje sa radom ili sa izvoenjem novog studijskog programa, a planira upis studenata samo u prvu godinu studija, koja je duna da obezbijedi kadrovske uslove u skladu sa stavom 2. ovog lana za prvu godinu studija. (5) Za vie godine studija na kojima se jo ne izvodi nastava, visokokolska ustanova iz stava 4. ovog lana duna je da obezbijedi izjave najmanje jedne polovine nastavnika o namjeri da na visokokolskoj ustanovi zasnuju radni odnos sa punim radnim vremenom kada pone izvoenje nastave na viim godinama studija. (6) Visokokolska ustanova iz stava 4. ovog lana duna je da za godinu studija koja se prvi put izvodi u toj akademskoj godini, dostavi dokaze Ministarstvu o zasnivanju radnog odnosa sa punim radnim vremenom sa licima iz stava 5. ovog lana, najkasnije do poetka akademske godine. (7) Ukoliko visokokolska ustanova ne dostavi dokaze iz stava 6. ovog lana, ne moe nastaviti sa izvoenjem tog studijskog programa, a duna je da zateenim studentima obezbijedi nastavljanje i zavretak kolovanja u skladu sa stavom 10. ovog lana. (8) Javna visokokolska ustanova ispunjava prostorne uslove za poetak rada i obavljanje djelatnosti ako ima odgovarajui prostor u sopstvenom vlasnitvu, vlasnitvu Republike ili jedinice lokalne samouprave. (9) Privatna visokokolska ustanova ispunjava prostorne uslove za poetak rada ako ima odgovarajui prostor u sopstvenom vlasnitvu. (10) Radi obezbjeivanja nastavljanja i zavretka studija zateenim studentima, u sluaju prestanka rada visokokolske ustanove ili prestanka izvoenja odreenog studijskog programa, visokokolska ustanova duna je, uz zahtjev za utvrivanje ispunjenosti uslova za poetak rada i obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja, dostaviti jedan od dokaza: a) sporazum sa drugom akreditovanom visokokolskom ustanovom ili b) bankarsku garanciju u iznosu od 50% kolarine po upisanom studentu. (11) Prije isteka roka vaenja bankarske garancije iz stava 10. ovog lana, visokokolska ustanova duna je dostaviti Ministarstvu novu bankarsku garanciju. (12) Visokokolska ustanova obavlja djelatnost visokog obrazovanja u sjeditu ili van sjedita, ako ima odobrenje Ministarstva. (13) Vlada Republike Srpske (u daljem tekstu: Vlada) donosi uredbu o uslovima za osnivanje i poetak rada visokokolskih ustanova i o postupku za utvrivanje ispunjenosti uslova. lan 16. (1) Inicijativu za osnivanje javne visokokolske ustanove moe pokrenuti jedinica lokalne samouprave, odnosno vie jedinica lokalne samouprave zajedno ili pravno lice koje priprema i, putem Ministarstva, podnosi Vladi Elaborat o opravdanosti osnivanja visokokolske ustanove (u daljem tekstu: Elaborat), radi dobijanja saglasnosti na isti. (2) Osniva privatne visokokolske ustanove iz lana 14. st. 3. i 4. ovog zakona priprema i, putem Ministarstva, podnosi Vladi Elaborat, radi dobijanja saglasnosti na isti.

(3) Elaborat treba da potvrdi drutvenu potrebu i svrsishodnost osnivanja visokokolske ustanove, s ciljem da se ostvari kvalitet znanja podudaran sa evropskim standardima, popuni nedostatak kadrova u odreenim oblastima, a da se pri tom ne ugrozi opti interes. (4) Elaborat sadri dokaze o opravdanosti osnivanja visokokolske ustanove, detaljan opis, status i strukturu visokokolske ustanove, duinu trajanja studija, prijedlog studijskog programa, struni naziv koji se stie zavretkom studija, nain ispunjavanja propisanih uslova za rad visokokolske ustanove, te procjenu i izvore potrebnih finansijskih sredstava za osnivanje i izvoenje studijskih programa. (5) Ministarstvo e zatraiti miljenje Savjeta za razvoj visokog obrazovanja i osiguranje kvaliteta (u daljem tekstu: Savjet) i nadlenih ministarstava ili drugih organizacija, nadlenih za oblast za koju se osniva visokokolska ustanova, i ista, uz Elaborat, proslijediti Vladi. (6) Vlada odlukom utvruje opravdanost osnivanja visokokolske ustanove i daje saglasnost na Elaborat. lan 17. (1) Nakon donoenja odluke o opravdanosti osnivanja i davanja saglasnosti na Elaborat o opravdanosti osnivanja javne visokokolske ustanove, ministar donosi rjeenje kojim se imenuje komisija eksperata. (2) Komisija eksperata ima pet lanova koji se imenuju iz reda naunih radnika iz matinih naunih ili umjetnikih oblasti za koju se osniva visokokolska ustanova. (3) Zadatak komisije eksperata je da: a) predloi studijski program, b) predloi pravila studiranja, v) predloi nacrt statuta visokokolske ustanove, g) predloi broj studenata za upis u prvu godinu studija, d) objavi javni poziv za izbor nastavnika i saradnika i na osnovu prijava kandidata predloi listu nastavnika i saradnika za zasnivanje radnog odnosa i ) podnese izvjetaj ministru u roku utvrenim rjeenjem iz stava 1. ovog lana. (4) Na osnovu izvjetaja komisije eksperata o ispunjenosti uslova za osnivanje javne visokokolske ustanove, na prijedlog Vlade, Narodna skuptina donosi odluku o osnivanju javne visokokolske ustanove. (5) Na osnovu odluke o osnivanju javna visokokolska ustanova se upisuje u sudski registar i stie svojstvo pravnog lica.

lan 18. (1) Nakon donoenja odluke o davanju saglasnosti na Elaborat o opravdanosti osnivanja privatne visokokolske ustanove, osniva donosi odluku o osnivanju, u skladu sa propisima koji se odnose na osnivanje ustanova. (2) Osniva privatne visokokolske ustanove podnosi Ministarstvu zahtjev za izdavanje saglasnosti za osnivanje. (3) Uz zahtjev iz stava 2. ovog lana osniva privatne visokokolske ustanove podnosi: a) odluku o osnivanju, b) prijedlog statuta i v) odluku o imenovanju lica ovlaenog za zastupanje.

(4) Ministarstvo je duno odluiti o zahtjevu iz stava 2. ovog lana u roku od 30 dana od dana podnoenja zahtjeva. (5) Na osnovu odluke o osnivanju i saglasnosti Ministarstva, privatna visokokolska ustanova se upisuje u sudski registar i stie svojstvo pravnog lica. lan 19. (1) Visokokolska ustanova, u roku od 60 dana od dana upisa u sudski registar, podnosi Ministarstvu zahtjev za licenciranje. (2) U postupku licenciranja utvruje se da li visokokolska ustanova ispunjava uslove za poetak rada i obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja, u skladu sa ovim zakonom. (3) Uz zahtjev iz stava 1. ovog lana, visokokolska ustanova duna je dostaviti i dokaz o uplaenim sredstvima za provoenje postupka licenciranja. (4) Ministar formira za pojedini studijski program komisiju za licenciranje koja, u skladu sa uredbom iz lana 15. stav 13, provjerava ispunjenost uslova za poetak rada i obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja. (5) lanovi komisije za licenciranje pojedinog studijskog programa imenuju se sa liste domaih i meunarodnih eksperata koju utvruje Savjet. (6) U izuzetnim sluajevima, ako na listi domaih i meunarodnih eksperata iz stava 5. ovog lana nema eksperata iz polja obrazovanja, odnosno iz ue oblasti obrazovanja kojoj pripada studijski program ili je planirano da se pojedini oblici nastave izvode kao obrazovanje na daljinu, ministar e imenovati lana komisije iz reda domaih ili meunarodnih eksperata iz odgovarajueg polja obrazovanja, odnosno iz ue oblasti obrazovanja, odnosno eksperta za oblast obrazovanja na daljinu, a u skladu sa kriterijumima za izbor eksperata koje utvruje Savjet. (7) Komisije iz stava 4. ovog lana podnose ministru izvjetaj o utvrivanju ispunjenosti uslova za poetak rada i obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja. (8) lanovi komisije za licenciranje imaju pravo na naknadu za rad. (9) Ministar donosi rjeenje kojim utvruje iznos sredstava koje je visokokolska ustanova duna uplatiti na ime trokova provoenja postupka licenciranja, kao i rjeenje o visini naknade za rad lanova komisije za licenciranje. (10) Ako visokokolska ustanova u roku iz stava 1. ovog lana ne podnese zahtjev za utvrivanje ispunjenosti uslova za poetak rada i obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja, Ministarstvo e po slubenoj dunosti obavijestiti nadleni sud radi brisanja visokokolske ustanove iz sudskog registra.

lan 20. (1) Na osnovu izvjetaja komisija iz lana 19. stav 7. ministar donosi rjeenje kojim se utvruje ispunjenost uslova za poetak rada i obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja. (2) Prije donoenja rjeenja iz stava 1. ovog lana, ministar moe traiti miljenje Savjeta. (3) Rjeenje ministra iz stava 1. ovog lana je konano i protiv istog nije dozvoljena alba, ali se moe pokrenuti upravni spor pred nadlenim sudom u roku od 30 dana od dana prijema rjeenja. (4) Ministar izdaje dozvolu za rad visokokolskoj ustanovi na osnovu rjeenja iz stava 1. ovog lana.

(5) Ministar pravilnikom propisuje izgled i sadraj dozvole za rad iz stava 4. ovog lana, kao i izgled i sadraj dozvole za izvoenje novog studijskog programa iz lana 22. stav 7. ovog zakona. (6) Ako komisija iz lana 19. stav 4. ovog zakona utvrdi da visokokolska ustanova ne ispunjava neki od uslova iz lana 15. ovog zakona i uredbe iz lana 15. stav 13. ovog zakona, odredie rok u kojem je osniva duan da otkloni utvrene nedostatke. (7) Ministar e donijeti rjeenje kojim se odbija zahtjev visokokolske ustanove za utvrivanje ispunjenosti uslova za poetak rada i obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja, ako visokokolska ustanova u roku iz stava 6. ovog lana ne otkloni utvrene nedostatke. (8) Rjeenje ministra iz stava 7. ovog lana je konano i protiv istog nije dozvoljena alba, ali se moe pokrenuti upravni spor pred nadlenim sudom u roku od 30 dana od dana prijema rjeenja. (9) Nakon pravosnanosti rjeenja iz stava 7. ovog lana, Ministarstvo po slubenoj dunosti dostavlja rjeenje nadlenom sudu radi brisanja visokokolske ustanove iz sudskog registra. lan 21. (1) Nakon izdavanja dozvole za rad, visokokolska ustanova podnosi zahtjev za upis u Registar visokokolskih ustanova i Registar nastavnika i saradnika. (2) Visokokolska ustanova moe da pone da obavlja djelatnost visokog obrazovanja nakon upisa u Registar visokokolskih ustanova. (3) Ministar donosi Pravilnik o voenju Registra visokokolskih ustanova i Registra nastavnika i saradnika. lan 22. (1) Visokokolska ustanova koja je upisana u Registar visokokolskih ustanova moe podnijeti zahtjev za licenciranje novog studijskog programa, najkasnije do 31.12. tekue godine za narednu akademsku godinu. (2) Uz zahtjev iz stava 1. ovog lana, visokokolska ustanova duna je dostaviti Elaborat o opravdanosti izvoenja novog studijskog programa i dokaz o uplaenim sredstvima za provoenje postupka licenciranja. (3) Ministarstvo e zatraiti miljenje o elaboratu iz stava 2. ovog lana od Savjeta i nadlenog ministarstva ili drugih organizacija, nadlenih za oblast za koju se licencira novi studijski program. (4) Nakon pribavljenih miljenja iz stava 3. ovog lana, ministar moe formirati komisiju za licenciranje studijskog programa u skladu sa lanom 19. st. 5, 6, 7. i 8. ovog zakona ili donijeti rjeenje o odbijanju zahtjeva iz stava 1. ovog lana. (5) Rjeenje iz stava 4. ovog lana je konano i protiv istog nije dozvoljena alba, ali se moe pokrenuti upravni spor pred nadlenim sudom u roku od 30 dana od dana prijema rjeenja. (6) Komisija iz stava 4. ovog lana utvruje ispunjenost uslova za izvoenje novog studijskog programa, u skladu sa uredbom iz lana 15. stav 13. i podnosi ministru izvjetaj o utvrivanju ispunjenosti uslova za poetak izvoenja studijskog programa. (7) Postupak donoenja rjeenja o ispunjenosti uslova za izvoenje novog studijskog programa i izdavanja dozvole za izvoenje novog studijskog programa vri se u skladu sa lanom 20. ovog zakona. (8) Visokokolska ustanova moe poeti sa izvoenjem novog studijskog programa nakon izdavanja rjeenja o ispunjenosti uslova za izvoenje novog studijskog programa i dozvole za izvoenje studijskog programa.

(9) Visokokolska ustanova koja je upisana u Registar visokokolskih ustanova, za izvoenje novih studijskih programa moe koristiti i odgovarajui prostor u zakupu, ija povrina ne moe biti vea od 25% povrine prostora propisanog lanom 15. st. 8. i 9. ovog zakona. lan 23. (1) U pravnom prometu mogu istupati visokokolske ustanove koje imaju dozvolu za rad i koje su upisane u Registar visokokolskih ustanova, a organizacione jedinice univerziteta u skladu sa statutom univerziteta. (2) Statusne promjene i prestanak rada visokokolske ustanove, vre se u skladu sa zakonom. (3) Visokokolska ustanova koja prestaje sa radom duna je zateenim studentima obezbijediti nastavak i zavretak kolovanja, u skladu sa lanom 15. stav 10. ovog zakona. lan 24. (1) Statut je osnovni opti akt visokokolske ustanove kojim se ureuje: a) organizacija, organi i nain rada, upravljanje i rukovoenje visokokolskom ustanovom, b) nazivi i vrsta studijskih programa, v) obavljanje naunoistraivakog, strunog ili umjetnikog rada, g) postupak izbora u akademska zvanja, d) nain ostvarivanja prava i obaveza osoblja i studenta, ) organizovanje osoblja i studenata i e) evidencija. (2) Senat visokokolske ustanove utvruje prijedlog statuta, uz prethodno pribavljeno miljenje upravnog odbora. (3) Nakon utvrivanja prijedloga statuta od strane senata, visokokolska ustanova dostavlja prijedlog statuta sa miljenjem upravnog odbora Ministarstvu, radi dobijanja saglasnosti. (4) Ako Ministarstvo utvrdi neusklaenost statuta sa ovim zakonom i drugim zakonskim propisima, daje uputstva visokokolskoj ustanovi o otklanjanju utvrenih nedostataka. (5) Ministarstvo daje saglasnost na prijedlog statuta visokokolske ustanove u ime Vlade. (6) Senat usvaja statut nakon dobijene saglasnosti Ministarstva. (7) Promjena statuta visokokolske ustanove vri se na nain i u postupku predvienom za donoenje statuta. IV OBEZBJEENjE KVALITETA U OBLASTI VISOKOG OBRAZOVANjA lan 25. (1) Visokokolska ustanova sprovodi kontinuirano, po pravilu na kraju akademske godine, a najvie u intervalima od tri akademske godine, postupak samovrednovanja i ocjene kvaliteta svojih studijskih programa, nastave i uslova rada. (2) Visokokolska ustanova, odnosno organizaciona jedinica visokokolske ustanove sprovodi postupak iz stava 1. ovog lana u skladu sa procedurama za obezbjeenje kvaliteta visokokolske ustanove i kriterijumima samovrednovanja. (3) Izvjetaj o samovrednovanju i ocjeni kvaliteta objavljuje se tako da bude dostupan akademskom osoblju i studentima u toj ustanovi.

(4) Na zahtjev Ministarstva, odnosno komisije strunjaka iz lana 30. stav 5. ovog zakona, visokokolska ustanova dostavlja informaciju o postupku i rezultatima samovrednovanja, kao i druge podatke od znaaja za ocjenu kvaliteta. lan 26. (1) Akreditacija je postupak obezbjeenja kvaliteta visokokolske ustanove ili studijskog programa, zasnovan na samovrednovanju visokokolske ustanove i ocjeni nezavisnih strunjaka, s ciljem prepoznavanja i unapreenja kvaliteta visokog obrazovanja u okviru evropskog prostora visokog obrazovanja. (2) Akreditacija se provodi u tri faze: a) samovrednovanjem od strane visokokolskih ustanova, b) vanjskom provjerom od strane komisije strunjaka i v) donoenjem odluke o akreditaciji. (3) Postupak akreditacije se provodi za: a) novoosnovane visokokolske ustanove i za nove studijske programe, s ciljem utvrivanja ispunjenosti minimalnih standarda, to predstavlja poetnu akreditaciju i b) za postojee visokokolske ustanove i studijske programe, s ciljem vrednovanja dostignutog nivoa kvaliteta, u skladu sa vaeim standardima i kriterijumima u oblasti osiguranja kvaliteta. (4) Postupak licenciranja propisan l. 19. i 20. ovog zakona predstavlja postupak poetne akreditacije iz stava 3. taka a) ovog lana. (5) Visokokolske ustanove upisane u Registar visokokolskih ustanova iz lana 21. st. 1. i 2. ovog zakona imaju poetnu akreditaciju. lan 27. (1) Postupak akreditacije iz lana 26. stav 3. taka b) ovog zakona provodi Agencija za akreditaciju visokokolskih ustanova Republike Srpske (u daljem tekstu: Agencija), u saradnji sa Agencijom za razvoj visokog obrazovanja i osiguranje kvaliteta u BiH. (2) Agencija ima svojstvo pravnog lica, sa pravima i obavezama utvrenim ovim zakonom, standardima i uputstvima za osiguranje kvaliteta. (3) Agencija je samostalna, nezavisna i neprofitna organizacija. lan 28. (1) Agencijom rukovodi direktor, koji ima zamjenika. (2) Direktora i zamjenika direktora Agencije imenuje Narodna skuptina na prijedlog Vlade, nakon provedenog postupka javne konkurencije. (3) Mandat direktora, odnosno zamjenika direktora traje pet godina i po isteku mandata mogu biti ponovo imenovani na istu funkciju jo jedan mandat. (4) Agencijom upravlja upravni odbor koji ima pet lanova. (5) lanove upravnog odbora Agencije bira Narodna skuptina na period od etiri godine, na prijedlog Vlade, nakon provedenog postupka javne konkurencije, s mogunou reizbora na jo jedan mandat. (6) Statutom Agencije utvruje se nain obavljanja djelatnosti, djelokrug i nain rada organa upravljanja i rukovoenja, te druga pitanja od znaaja za djelatnost i poslovanje Agencije. lan 29.

Agencija se finansira iz budeta Republike i iz vlastitih prihoda. lan 30. (1) Postupak akreditacije iz lana 26. stav 3. taka b) ovog zakona provodi se na zahtjev visokokolske ustanove. (2) Visokokolska ustanova iz stava 1. ovog lana moe da podnese zahtjev za akreditaciju Agenciji, nakon sprovedenog postupka samovrednovanja i ocjene kvaliteta u skladu sa lanom 25. ovog zakona. (3) Agencija, u saradnji sa Agencijom za razvoj visokog obrazovanja i osiguranje kvaliteta u BiH, donosi kriterijume za akreditaciju visokokolskih ustanova i studijskih programa i usvaja listu strunjaka za ocjenjivanje i reviziju kvaliteta i davanje preporuka o akreditaciji visokokolskih ustanova, odnosno njihovih studijskih programa. (4) Agencija svojim aktom blie ureuje postupak akreditacije i postupak formiranja i rada komisije strunjaka za akreditaciju, koja se imenuje sa liste iz stava 3. ovog lana, u skladu sa Zakonom. (5) Komisija strunjaka iz stava 4. ovog lana vrednuje kvalitet visokokolske ustanove i studijskog programa u skladu sa kriterijumima i standardima za osiguranje kvaliteta u visokom obrazovanju. lan 31. (1) Na osnovu izvjetaja i ocjene komisije strunjaka i uzimajui u obzir preporuku Agencije za razvoj visokog obrazovanja i osiguranje kvaliteta u BiH, direktor Agencije moe: a) donijeti rjeenje o akreditaciji, b) uputiti pismo oekivanja ili v) donijeti rjeenje kojim se odbija zahtjev za akreditaciju. (2) Rjeenjem o akreditaciji potvruje se standard kvaliteta rada visokokolske ustanove, odnosno potvruje se da svi ili dio studijskih programa koje ona izvodi zadovoljavaju traeni standard kvaliteta. (3) Pri svakoj akreditaciji utvruje se rok sljedeeg postupka akreditacije. (4) Pismo oekivanja je akt kojim se ukazuje na nedostatke u pogledu ispunjenosti standarda kvaliteta studijskog programa, odnosno visokokolske ustanove i izraava oekivanje da e navedeni nedostaci biti otklonjeni u datom roku. (5) Direktor Agencije e donijeti rjeenje kojim se odbija zahtjev za akreditaciju za sve ili dio studijskih programa koje izvodi visokokolska ustanova na osnovu ocjene komisije strunjaka da visokokolska ustanova ne ispunjava standarde za osiguranje kvaliteta u visokom obrazovanju ili ako visokokolska ustanova u roku iz stava 4. ovog lana ne otkloni utvrene nedostatke. (6) Rjeenje iz stava 5. ovog lana je konano i protiv istog nije dozvoljena alba, ali se moe pokrenuti upravni spor pred nadlenim sudom u roku od 30 dana od dana prijema rjeenja. lan 32. Visokokolska ustanova iji je zahtjev za akreditaciju odbijen moe podnijeti novi zahtjev za akreditaciju po isteku roka od godinu dana od dana donoenja rjeenja kojim se odbija zahtjev za akreditaciju. V OBRAZOVNA DJELATNOST lan 33.

(1) Prijedlog plana upisa studenata visokokolske ustanove dostavljaju Ministarstvu najkasnije do 31. decembra, za narednu akademsku godinu. (2) Na prijedlog Ministarstva, Vlada daje saglasnost na plan upisa javnih visokokolskih ustanova najkasnije do 30. marta tekue godine za narednu akademsku godinu. (3) Visokokolske ustanove dostavljaju Ministarstvu podatke o studentima upisanim u prvu godinu studija najkasnije do 30. oktobra, o emu Ministarstvo informie Vladu. lan 34. (1) Visoko obrazovanje moe se sticati redovno ili vanredno, u skladu sa statutom visokokolske ustanove. (2) Visokokolska ustanova u strukturi studijskog programa propisuje oblike i naine izvoenja nastave za vanredni studij. (3) Nain izvoenja vanrednog studija ureuje se statutom visokokolske ustanove, uz obavezu sticanja ECTS bodova, kao i na redovnom studiju. (4) Pojedini oblici nastave mogu se organizovati uenjem na daljinu, ali se ispiti moraju odravati u sjeditu visokokolske ustanove navedenom u dozvoli za rad. (5) Blii uslovi i naini ostvarivanja uenja na daljinu ureuju se uredbom iz lana 15. stav 13. ovog zakona i optim aktom visokokolske ustanove.

lan 35. (1) Visokokolska ustanova, odnosno fakultet ili umjetnika akademija duna je da organizuje predavanja i druge oblike nastave za sve studente koji stiu visoko obrazovanje na nain propisan lanom 34. stav 1. ovog zakona. (2) Visokokolska ustanova, odnosno fakultet ili umjetnika akademija duna je da na nain dostupan javnosti informie studente: a) o nainu, vremenu i mjestu odravanja nastave, b) ciljevima, metodama i sadrajima nastave, v) sadrajima, metodama, kriterijumima i mjerilima ispitivanja, g) nainu obezbjeivanja javnosti na ispitu, d) nainu ostvarivanja uvida u rezultate ispita i provjera znanja i ) o ostalim pitanjima od znaaja za studente. (3) Obaveze iz st. 1 i 2. ovog lana visokokolska ustanova ureuje optim aktima visokokolske ustanove i fakulteta ili umjetnike akademije. (4) Nastavnici i saradnici u visokokolskoj ustanovi mogu izvoditi predavanja, vjebe i druge oblike nastave na jednom od jezika konstitutivnih naroda BiH po vlastitom izboru. (5) Studenti mogu polagati ispite na jednom od jezika konstitutivnih naroda po vlastitom izboru. (6) Dio nastave moe se izvoditi i na jednom od stranih jezika, ukoliko to zahtijeva priroda studijskog programa. lan 36. (1) Nastavni predmeti tokom studiranja u pravilu su jednosemestralni. (2) Nastavni predmeti mogu biti obavezni, izborni i fakultativni, to se utvruje studijskim programom.

(3) Nastavnim planom studija u prvom i drugom ciklusu utvruje se najmanje 20, a najvie 25 asova nastave sedmino. (4) Izuzetak od odredbe iz stava 3. ovog lana predstavljaju studijski programi za iju je meunarodnu uporedivost neophodan vei broj asova nastave sedmino, za koje visokokolska ustanova koja ih izvodi, moe podnijeti Ministarstvu zahtjev za dobijanje saglasnosti za poveanje broja asova. lan 37. (1) Obim studija izraava se zbirom ECTS bodova. (2) Svaki nastavni predmet iz studijskog programa iskazuje se brojem ECTS bodova. (3) Izmeu razliitih studijskih programa moe se vriti prenos ECTS bodova. (4) Kriterijumi i uslovi prenoenja ECTS bodova propisuju se statutom visokokolske ustanove, odnosno sporazumom visokokolskih ustanova ili posebnim meunarodnim programima razmjene studenata. lan 38. (1) Zbir od 60 ECTS bodova odgovara prosjenom ukupnom angaovanju studenta u obimu 40-asovne radne sedmice tokom jedne akademske godine i sastoji se od: a) nastave, b) samostalnog rada, v) kolokvijuma, g) ispita, d) izrade zavrnih radova, ) praktinog rada i e) obavljanja volonterskog rada, u skladu sa propisima koji reguliu ovu oblast. (2) Visokokolska ustanova u strukturi studijskog programa propisuje koji su oblici angaovanja iz stava 1. ovog lana obavezni za studente na tom studijskom programu. (3) Blii kriterijumi za odreivanje ECTS bodova po predmetima utvruju se aktom visokokolske ustanove. lan 39. (1) Akademska godina u pravilu poinje 01. oktobra i traje 12 mjeseci, a sastoji se od nastave, ispitnih rokova i raspusta, to se preciznije ureuje optim aktom visokokolske ustanove. (2) Nastava u akademskoj godini moe se organizovati u: a) dva semestra, u kojima nastava traje po 15 sedmica, b) tri trimestra, u kojima nastava traje po 10 sedmica ili v) blokove, u ukupnom trajanju od 30 sedmica, ije se pojedinano trajanje utvruje optim aktom visokokolske ustanove. (3) Nastava pojedinanih predmeta, po pravilu, organizuje se i izvodi u toku jednog semestra, jednog trimestra ili jednog bloka, a najdue u toku dva semestra ili tri trimestra. lan 40. (1) Nastavnim planom utvruje se: a) trajanje studija, b) nastavni predmeti i njihov raspored po godinama i semestrima i v) broj sati za razne oblike nastave.

(2) Nastavni plan se objavljuje prije poetka nastave za narednu akademsku godinu na nain da bude dostupan javnosti. lan 41. Studijski program je skup obaveznih, izbornih i fakultativnih predmeta, sa okvirnim sadrajem, ijim se savladavanjem obezbjeuju neophodna znanja i vjetine za sticanje diplome odgovarajueg nivoa i vrste studija. lan 42. (1) Studijskim programom utvruju se: a) naziv i ciljevi studijskog programa, b) model studijskog programa, v) oblast obrazovanja kojoj pripada studijski program, g) vrsta studija i ishod procesa uenja, d) struni, akademski, odnosno nauni naziv, ) uslovi za upis na studijski program, e) lista obaveznih i izbornih predmeta sa okvirnim sadrajem, ) nain izvoenja studija i polaganja ispita za sve oblike sticanja visokog obrazovanja, z) trajanje studija i potrebno vrijeme za izvoenje pojedinih oblika studija, i) predvieni broj asova za pojedine predmete i njihov raspored po godinama, j) bodovna vrijednost svakog predmeta iskazana u skladu sa ECTS bodovima, k) bodovna vrijednost zavrnog rada iskazana u skladu sa ECTS bodovima, l) uslovi upisa studenta u sljedei semestar ili trimestar, odnosno sljedeu godinu studija, te preduslovi za upis pojedinih predmeta i grupe predmeta, lj) nain izbora predmeta iz drugih studijskih programa, m) uslovi za prelazak sa drugih studijskih programa u okviru istih ili srodnih oblasti studija i n) ostala pitanja od znaaja za izvoenje studijskog programa. (2) Ako se studijski program ili dio studijskog programa realizuje u obliku uenja na daljinu, moraju se definisati posebni uslovi iz stava 1. t. ) do m) ovog lana, potrebni za realizaciju studijskog programa. (3) Izmjene studijskog programa ili promjena oblika ili naina izvoenja nastave vre se po postupku utvrenom za njegovo donoenje. (4) Licencirana visokokolska ustanova moe vriti izmjene odobrenog studijskog programa najvie do 20 ECTS bodova bez ponovnog licenciranja tog studijskog programa i o izvrenim izmjenama duna je obavijestiti Ministarstvo u roku od 30 dana od izvrenih izmjena. (5) Izmjene iz stava 4. ovog lana ne mogu se primjenjivati retroaktivno. lan 43. Studijski programi koje nudi visokokolska ustanova prilagodljivi su tako da omoguavaju ulazak i izlazak u odgovarajuim fazama studija i, u zavisnosti od napretka koji je student ostvario, dodjelu kvalifikacija ili ECTS bodova, uz potovanje vaeeg ECTS-a. lan 44. (1) Studijski program za sticanje zajednike diplome je program koji organizuju i izvode dvije ili vie visokokolskih ustanova koje imaju dozvolu za rad za taj studijski program.

(2) Nain izvoenja studijskog programa iz stava 1. ovog lana propisuje se optim aktom visokokolskih ustanova koje ga organizuju. lan 45. Uspjenost studenata u savladavanju pojedinog nastavnog predmeta kontinuirano se prati tokom nastave, na nain predvien studijskim programom, u skladu sa optim aktima. lan 46. (1) Ispit se polae u sjeditu visokokolske ustanove koje je navedeno u dozvoli za rad. (2) Visokokolska ustanova moe, u skladu sa studijskim programom i statutom, organizovati polaganje ispita van sjedita samo ako se radi o ispitu iz nastavnog predmeta iji karakter to zahtijeva. lan 47. Student sa invaliditetom ima pravo da polae ispit na nain prilagoen njegovim mogunostima, u skladu sa statutom visokokolske ustanove. lan 48. (1) Student polae ispit po zavretku nastave iz tog nastavnog predmeta, na nain predvien studijskim programom, u skladu sa statutom visokokolske ustanove. (2) Svi oblici provjere znanja su javni. (3) Uspjeh studenata na ispitu izraava se ocjenom od pet (ne zadovoljava) koja se ne upisuje u indeks, do ocjene 10 (izvanredan uspjeh). (4) Visokokolska ustanova moe, za neke oblike nastave, utvrditi i drugi, nenumeriki nain ocjenjivanja. (5) Optim aktima visokokolske ustanove blie se ureuju nain polaganja ispita i ocjenjivanje na ispitu, u skladu sa ovim zakonom. lan 49. (1) Ispitni rokovi su: januarsko-februarski, junsko-julski i septembarski. (2) Izuzetak od odredbe iz stava 1. ovog lana je da visokokolska ustanova moe organizovati i aprilski ispitni rok. (3) Ispitni rok sadri dva ispitna termina. (4) Student stie uslove za upis naredne godine studija ako je u studijskoj godini u koju je upisan ostvario 60 ECTS bodova. (5) Izuzetak od odredbe iz stava 1. ovog lana je organizovanje oktobarskog ispitnog roka za studente kojima je preostalo da izvre obaveze na najvie dva nastavna predmeta, odnosno najvie 15 ECTS bodova iz studijskog programa upisane godine, radi ostvarenja ukupnog broja od 60 ECTS bodova potrebnih za upis naredne godine. (6) U sluaju da student iz stava 5. ovog lana ne ispuni uslove za upis naredne godine studija, obnavlja godinu i ima pravo da prati nastavu i polae ispite iz naredne godine studija do broja bodova koje je ostvario u prethodnoj godini studija. (7) Visokokolska ustanova za studenta iz stava 6. ovog lana utvruje ispite koje moe sluati i polagati u narednoj godini studija, o emu vodi posebnu evidenciju. (8) Podaci upisani u evidenciju iz stava 7. ovog lana upisuju se u studentsku knjiicu i matinu knjigu nakon to student upie godinu studija za koju je voena evidencija.

(9) Apsolventski sta traje 12 mjeseci od isteka posljednje godine studija. (10) Po isteku apsolventskog staa, student ima pravo da polae ispite uz naknadu trokova. lan 50. (1) Poslije tri neuspjela polaganja istog ispita, student ima pravo da, na lini zahtjev, polae ispit pred ispitnom komisijom. (2) Student ima pravo da nadlenom organu visokokolske ustanove podnese prigovor na dobijenu ocjenu, ako smatra da ispit nije obavljen u skladu sa zakonom i optim aktom visokokolske ustanove, u roku od dva dana od dobijanja ocjene. (3) Nadleni organ visokokolske ustanove u roku od tri dana od dobijanja prigovora, u skladu sa odredbama opteg akta visokokolske ustanove, razmatra prigovor i donosi odluku po prigovoru. (4) Ako se usvoji prigovor studenta, student ponovo polae ispit pred ispitnom komisijom u roku od sedam dana od dana prijema odluke iz stava 3. ovog lana. (5) Postupak iz st. 2, 3. i 4. ovog lana i odredbe o formiranju i nainu rada ispitne komisije utvruju se optim aktima visokokolske ustanove. lan 51. (1) Studijskim programom prvog ciklusa moe biti predvien zavrni rad. (2) Studijski program drugog ciklusa sadri obavezu izrade zavrnog rada. (3) Studijski program treeg ciklusa sadri obavezu izrade doktorske disertacije. (4) Broj bodova kojima se iskazuje zavrni rad, odnosno zavrni dio studijskog programa ulazi u ukupan broj bodova potrebnih za zavretak studija. (5) Nain i postupak pripreme i odbrane zavrnog rada, odnosno disertacije ureuju se optim aktom visokokolske ustanove. lan 52. (1) Struni, nauni ili umjetniki rad za koji nadleni organ utvrdi da je plagijat smatra se nitavim, kao i nagrade, zvanja i titule koje je lice koje se koristi plagijatom steklo na osnovu takvog rada. (2) Visokokolska ustanova duna je da proglasi nitavim sve nagrade, zvanja i titule koje je lice iz stava 1. ovog lana steklo na toj ustanovi, na osnovu takvog rada. (3) Postupak utvrivanja plagijata ureuje se statutom visokokolske ustanove u skladu sa Zakonom. VI INSTITUCIONALNA AUTONOMIJA I PRAVNI SUBJEKTIVITET lan 53. Visokokolske ustanove uivaju slobodu u nastavnom i naunoistraivakom i umjetnikom radu u okviru dobijene dozvole za rad, bez mijeanja organa vlasti. lan 54. Ne moe se uskratiti ili ograniiti sloboda visokokolskih ustanova da: a) inoviraju pruanje visokog obrazovanja u okviru svojih licenci i

b) nude studijske programe za sticanje znanja i vjetina potrebnih radi ostvarenja ciljeva visokog obrazovanja. lan 55. Visokokolske ustanove, u skladu s odredbama ovog zakona, imaju pravo da: a) izaberu svoja upravna i rukovodna tijela, b) urede svoje strukture i aktivnosti sopstvenim pravilima u skladu s ovim zakonom, drugim vaeim zakonima i svojim statutima, v) izaberu nastavno i drugo osoblje, g) utvrde pravila studiranja i uslova upisa studenata, d) samostalno utvruju, razvijaju i primjenjuju studijske programe, istraivake i umjetnike projekte, ) samostalno ostvaruju nastavnu, istraivaku i umjetniku saradnju i djelatnost sa drugim visokokolskim ustanovama i e) dodjeljuju zvanja nastavnom i drugom osoblju, u skladu sa ovlaenjima iz ovog zakona. lan 56. (1) Javna visokokolska ustanova u skladu sa ovim zakonom: a) upravlja zemljitem i zgradama koje su u njenom vlasnitvu, te uz saglasnost osnivaa daje u zakup zemljite i zgrade, u skladu sa lanom 137. stav 2. ovog zakona i statutom visokokolske ustanove, b) prima sredstva iz bilo kojeg zakonitog izvora i istim upravlja, v) predlae Ministarstvu, prije raspisivanja konkursa za upis novih studenata, visinu kolarine za narednu akademsku godinu za sve studijske programe, u skladu sa mjerilima koja se odreuju optim aktom visokokolske ustanove i kojima se utvruje odnos izmeu visine kolarine i trokova studija za jednu akademsku godinu, g) utvruje visinu drugih naknada u skladu sa zakonom, d) zapoljava osoblje u skladu sa pravilnikom o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta, ) uspostavlja pravne odnose sa studentima i e) zakljuuje sporazume sa drugim visokokolskim ustanovama u BiH i inostranstvu. (2) Javna visokokolska ustanova statutom i optim aktima ureuje ovlaenja iz stava 1. ovog lana. lan 57. (1) Odluku o visini kolarine na privatnoj visokokolskoj ustanovi donosi visokokolska ustanova. (2) Visokokolska ustanova iz stava 1. ovog lana duna je, prije raspisivanja konkursa za upis novih studenata, objaviti visinu kolarine za sve studijske programe za koje vri upis na nain dostupan javnosti. VII ORGANIZACIJA VISOKOKOLSKE USTANOVE lan 58.

(1) Organizacione jedinice univerziteta izvode nastavni, naunoistraivaki ili umjetniki rad u jednoj ili vie obrazovnih i naunih oblasti i mogu biti: a) fakulteti, b) akademije i v) naunoistraivaki instituti. (2) Organizacija i nadlenosti organizacionih jedinica blie se utvruju statutima i drugim optim aktima univerziteta i organizacionih jedinica. (3) Univerzitet ima svojstvo pravnog lica. (4) Organizacione jedinice nemaju status pravnog lica. (5) Radi promocije inicijative organizacionih jedinica, statutom univerziteta precizira se na koji nain i u kojem omjeru organizaciona jedinica ima akademska i finansijska ovlaenja i odgovornosti. (6) Optim aktom univerziteta, a u skladu sa propisima kojima se ureuje oblast trezorskog poslovanja, reguliu se pitanja u vezi sa otvaranjem rauna posebnih namjena organizacionih jedinica, nain raspolaganja vlastitim prihodima, donacijama ili na drugi nain pored budetskog finansiranja. (7) Organizaciona jedinica univerziteta koristi peat i tambilj univerziteta dopunjen svojim nazivom. lan 59. (1) Fakultet je organizaciona jedinica univerziteta koja izvodi akademske studijske programe sva tri ciklusa studija i razvija naunoistraivaki rad u jednoj ili vie naunih oblasti. (2) Fakultet moe izvoditi i strukovne studijske programe. (3) Umjetnika akademija je organizaciona jedinica univerziteta koja izvodi studijske programe iz oblasti umjetnosti i koja razvija umjetniko stvaralatvo i naunoistraivaki rad u oblasti nauka o umjetnosti. (4) Fakulteti i umjetnike akademije imaju statut koji mora biti usklaen sa statutom univerziteta. lan 60. (1) Radi unapreivanja naunoistraivakog rada, univerzitet u svom sastavu ili u sastavu svojih organizacionih jednica moe imati naunoistraivake institute, u skladu sa statutom univerziteta. (2) Naunoistraivaki institut iz stava 1. ovog lana obavlja naunoistraivaku djelatnost radi ostvarenja opteg interesa, pod uslovima: a) da je statutom univerziteta utvren kao posebna organizaciona cjelina, b) da ima prostor, opremu i druga sredstva potrebna za ostvarivanje naunoistraivakih programa i projekata i v) da na institutu ima angaovane istraivae kompetentne za istraivanje u naunoj oblasti za koju se osniva institut, od kojih je najmanje jedan sa punim radnim vremenom na univerzitetu u zvanju redovnog ili vanrednog profesora. (3) Rad naunoistraivakog instituta finansira se iz prihoda ostvarenih realizacijom naunoistraivakih programa i projekata i drugih izvora, a rad naunoistraivakih instituta u sastavu javnih univerziteta sufinansira se iz budeta Republike, a prema pravilima utvrenim aktom visokokolske ustanove. (4) Statutom univerziteta ureuju se organizacija, djelatnost, upravljanje i rukovoenje, kao i druga pitanja od znaaja za rad naunoistraivakog instituta. (5) Naunoistraivaki institut moe ostvarivati dio akreditovanih studijskih programa na univerzitetu, u skladu sa statutom, odnosno optim aktom univerziteta.

(6) Naunoistraivaka djelatnost ureena je posebnim zakonom. (7) Radi komercijalizacije rezultata naunoistraivakog ili umjetnikog rada, visokokolska ustanova moe biti osniva centra za transfer tehnologije, inovacionog centra, poslovno-tehnolokog parka, u skladu sa zakonom.

lan 61. (1) Organi univerziteta su: a) upravni odbor, b) senat i v) rektor. (2) Organi visoke kole su: a) upravni odbor, b) senat i v) direktor. (2) Organi fakulteta, odnosno umjetnike akademije su: a) nastavno-nauno, odnosno nastavno-umjetniko vijee i b) dekan. (3) Visokokolska ustanova moe uspostaviti i druga tijela i organe, u skladu sa statutom visokokolske ustanove. lan 62. (1) Upravni odbor visokokolske ustanove obavlja poslove utvrene zakonom i statutom visokokolske ustanove, a naroito: a) daje miljenje o statutu visokokolske ustanove, b) predlae rektoru ili direktoru pravilnik o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta, po prethodno pribavljenom miljenju organizacionih jedinica, v) utvruje planove finansiranja i razvoja, g) donosi godinji program rada visokokolske ustanove, na prijedlog senata visokokolske ustanove, d) donosi finansijski plan i usvaja godinji obraun, ) usmjerava, kontrolie i ocjenjuje rad rektora ili direktora u domenu finansijskog poslovanja, e) odluuje o korienju sredstava preko iznosa utvrenog statutom visokokolske ustanove, ) odluuje o prigovoru zaposlenih na odluke tijela visokokolske ustanove koji su u prvom stepenu odluivali o pravima, obavezama i odgovornostima zaposlenih iz radnog odnosa i z) podnosi osnivau najmanje jedanput godinje izvjetaj o poslovanju visokokolske ustanove, i) donosi odluku o formiranju i ukidanju organizacionih jedinica na univerzitetu na prijedlog senata i j) daje saglasnost na statut organizacionih jedinica u skladu sa svojim nadlenostima. (2) Upravni odbor ima najmanje sedam, a najvie 11 lanova i ine ga predstavnici: akademskog osoblja, neakademskog osoblja, studenata i osnivaa. (3) Predstavnici osnivaa, ije imenovanje vri Vlada, ine najvie jednu treinu ukupnog broja lanova upravnog odbora.

(4) Predstavnike akademskog i neakademskog osoblja bira i imenuje senat visokokolske ustanove u postupku javne konkurencije, po proceduri utvrenoj statutom visokokolske ustanove. (5) Najmanje jedan lan upravnog odbora bira se iz reda studenata, a bira ga studentsko predstavniko tijelo po proceduri utvrenoj posebnim aktom, a imenuje ga senat visokokolske ustanove. (6) lanovi upravnog odbora imenuju se na period od etiri godine, osim predstavnika studenata iji mandat traje jednu godinu. (7) Predsjednik upravnog odbora bira se iz reda akademskog osoblja. lan 63. (1) Odgovornost za poslovanje javne visokokolske ustanove snosi upravni odbor. (2) Odgovornost za poslovanje privatne visokokolske ustanove snose osniva, odnosno skuptina osnivaa i upravni odbor. lan 64. (1) Odgovornost za akademska pitanja u visokokolskoj ustanovi ima senat kao najvie akademsko tijelo koje ine predstavnici akademskog osoblja i studenata. (2) Senat visokokolske ustanove odluuje o svim akademskim pitanjima, a posebno: a) odluuje o pitanjima nastavne, naune, umjetnike i strune djelatnosti visokokolske ustanove, b) donosi statut i druge opte akte visokokolske ustanove uz prethodno pribavljeno miljenje upravnog odbora i saglasnost Ministarstva, v) donosi opte akte u skladu sa zakonom i statutom visokokolske ustanove, g) donosi studijske programe prvog, drugog i treeg ciklusa studija, d) bira rektora i prorektore univerziteta, odnosno direktora visoke kole, ) objavljuje konkurs za izbor nastavnika i saradnika u skladu sa pravilnikom iz lana 62. stav 1. taka b) i vri izbor akademskog osoblja na prijedlog nastavno-naunog i nastavnoumjetnikog vijea organizacione jedinice, e) imenuje komisije u postupku sticanja doktorata nauka, ) daje saglasnost na izvjetaje u postupku sticanja naunog zvanja doktora nauka, z) dodjeljuje poasna zvanja profesor emeritus, te poasni doktor nauka, i) predlae Ministarstvu broj studenata za upis u prvu godinu studija, j) daje prijedlog upravnom odboru za osnivanje i ukidanje fakulteta i drugih organizacionih jedinica na univerzitetu i k) daje saglasnost na statut organizacionih jedinica u skladu sa svojim ovlaenjima. lan 65. (1) Senat visokokolske ustanove odluuje o akademskim pitanjima na prijedlog strunih organa fakulteta, odnosno drugih organizacionih jedinica, kao i drugih organa visokokolske ustanove. (2) Najmanje jednu treinu od ukupnog broja lanova senata ine redovni profesori. (3) U sastavu senata mora biti najmanje 15% lanova iz reda studenata predstavnika studenta, sa svih ciklusa studija koji se organizuju na visokokolskoj ustanovi. (4) Broj lanova, sastav, postupak izbora i nain rada senata utvruje se statutom visokokolske ustanove. (5) Dekan ne moe biti lan senata visokokolske ustanove.

(6) Upravni odbor moe donijeti odluku da lanovi senata imaju pravo na naknadu za svoj rad, koja se isplauje iz vlastitih prihoda visokokolske ustanove, u skladu sa finansijskim planom. lan 66. (1) Univerzitetom rukovodi rektor, u skladu sa zakonom i statutom univerziteta. (2) Visokom kolom rukovodi direktor, u skladu sa zakonom i statutom visoke kole. lan 67. (1) Rektor univerziteta, odnosno direktor visoke kole obavlja poslove utvrene zakonom i statutom visokokolske ustanove, a naroito: a) zastupa i predstavlja visokokolsku ustanovu, b) organizuje i rukovodi radom visokokolske ustanove i odgovoran je za zakonitost rada, v) donosi pojedinane akte u skladu sa zakonom i statutom visokokolske ustanove, g) predlae opte akte u skladu sa zakonom i statutom visokokolske ustanove, d) predlae tijelima visokokolske ustanove mjere za unapreenje rada, ) predlae upravnom odboru mjere za efikasno i zakonito obavljanje djelatnosti visokokolske ustanove, e) predlae osnove planova rada i razvoja visokokolske ustanove upravnom odboru, ) donosi pravilnik o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta za javne visokokolske ustanove, uz prethodnu saglasnost Ministarstva, z) izvrava odluke upravnog odbora i drugih organa visokokolske ustanove, i) odluuje o korienju sredstava do iznosa utvrenog statutom visokokolske ustanove, j) odluuje o pravima, obavezama i odgovornostima radnika iz radnog odnosa, k) odluuje o radnom statusu akademskog osoblja na prijedlog nauno-nastavnog vijea organizacione jedinice, l) podnosi upravnom odboru izvjetaj o finansijskom poslovanju visokokolske ustanove, lj) izvrava finansijski plan, m) uestvuje u radu Rektorske konferencije Republike Srpske (u daljem tekstu: Rektorska konferencija) i Rektorske konferencije BiH, odnosno u radu Konferencije visokih kola Republike Srpske (u daljem tekstu: Konferencija visokih kola) i n) obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom i statutom visokokolske ustanove. (2) Protiv odluka rektora ili direktora visoke kole iz stava 1. ovog lana moe se podnijeti prigovor upravnom odboru visokokolske ustanove. (3) Protiv konane odluke upravnog odbora moe se pokrenuti upravni spor pred nadlenim sudom. lan 68. (1) Rektor univerziteta, odnosno direktor visoke kole za svoj rad u domenu akademskih pitanja odgovara senatu. (2) Rektor univerziteta, odnosno direktor visoke kole za svoj rad u domenu poslovanja odgovara upravnom odboru, u skladu sa odredbama ovog zakona koje se odnose na odgovornost za poslovanje visokokolske ustanove. lan 69.

(1) Za rektora moe biti izabran nastavnik u nauno-nastavnom zvanju redovnog profesora, koji je u radnom odnosu sa punim radnim vremenom na univerzitetu na koji se prijavljuje na konkurs za rektora. (2) Izuzetak od stava 1. ovog lana je da za rektora moe biti izabran i redovni profesor iz klinikih grana medicine i stomatologije, koji je u radnom odnosu sa nepunim radnim vremenom na univerzitetu na koji se prijavljuje na konkurs za rektora, a ima zakljuen ugovor o radu sa punim radnim vremenom sa zdravstvenom ustanovom koja je nastavna baza univerziteta, uz obavezu da prije preuzimanja funkcije rektora zasnuje radni odnos sa punim radnim vremenom na univerzitetu. (3) Za direktora visoke kole moe biti birano lice koje ispunjava uslove za nastavnika visoke kole i koje je u radnom odnosu na neodreeno vrijeme, sa punim radnim vremenom na visokoj koli u kojoj je kandidat za direktora. (4) Rektora univerziteta, odnosno direktora visoke kole bira senat, na osnovu javnog konkursa. (5) Rektor univerziteta, odnosno direktor visoke kole bira se na period od etiri godine sa mogunou jednog reizbora. (6) Postupak izbora i razrjeenja, te razlozi za smjenu rektora univerziteta, odnosno direktora visoke kole prije isteka mandata ureuju se statutom visokokolske ustanove. lan 70. Rektor univerziteta, odnosno dekan fakulteta ili direktor visoke kole, finansijski direktor visokokolske ustanove i osniva privatne visokokolske ustanove ne moe biti lice koje je pravosnanom presudom osueno za krivino djelo u obavljanju slubene dunosti. lan 71. (1) Struni organ fakulteta, odnosno umjetnike akademije je nastavno-nauno vijee odnosno nastavno-umjetniko vijee (u daljem tekstu: vijee). (2) Vijee ine nastavnici i saradnici u radnom odnosu sa punim radnim vremenom na visokokolskoj ustanovi, koji izvode nastavu na studijskim programima na toj organizacionoj jedinici, i predstavnici studenata svih ciklusa studija, koje organizuje organizaciona jedinica u broju koji ne moe biti manji od 15% ukupnog broja lanova vijea, u skladu sa statutom univerziteta. (3) lanovi vijea iz reda studenata biraju se neposredno na organizacionoj jedinici, iz reda najuspjenijih studenata, vodei rauna o ravnomjernoj zastupljenosti svih godina i ciklusa studija. (4) Visokokolska ustanova optim aktom propisuje nain i postupak izbora lanova vijea iz reda studenata. (5) Izuzetak od stava 2. ovog lana je da lan vijea moe biti i nastavnik u naunonastavnom zvanju iz klinikih grana medicine i stomatologije, koji je u radnom odnosu sa nepunim radnim vremenom na univerzitetu, a ima zakljuen ugovor o radu sa punim radnim vremenom sa zdravstvenom ustanovom koja je nastavna baza univerziteta. (6) U radu vijea mogu uestvovati, bez prava odluivanja i odgovorni nastavnici na predmetima studijskih programa koji se izvode na organizacionoj jedinici, a koji su na tom univerzitetu u radnom odnosu sa nepunim radnim vremenom, u skladu sa statutom univerziteta. (7) Vijee u okviru svoje nadlenosti: a) donosi statut fakulteta, odnosno umjetnike akademije, b) daje miljenje i prijedloge senatu o akademskim, naunim, umjetnikim i strunim pitanjima, u skladu sa statutom univerziteta,

v) daje prijedloge senatu u vezi sa promjenama u strukturi i sadraju studijskih programa i nastavnim metodama, g) daje prijedlog rektoru u vezi sa radnim statusom akademskog osoblja, d) bira predstavnika u senat univerziteta, ) predlae program razvoja organizacione jedinice, e) obrazuje komisiju za podnoenje izvjetaja za izbor u nauno-nastavno, odnosno umjetniko-nastavno zvanje i utvruje prijedlog odluke o izboru kandidata, ) imenuje komisije u postupku izrade zavrnog rada na drugom ciklusu studija i z) obavlja i druge poslove u skladu sa statutom i drugim optim aktima univerziteta i fakulteta, odnosno umjetnike akademije. lan 72. (1) Organ rukovoenja fakulteta ili umjetnike akademije je dekan, a organ rukovoenja naunoistraivakog instituta je direktor. (2) Dekan, odnosno direktor predstavlja organizacionu jedinicu, odgovaran je za zakonitost rada i ima prava i obaveze u skladu sa zakonom i statutima univerziteta i organizacione jednice. (3) Za dekana organizacione jedinice moe biti imenovan nastavnik u nauno-nastavnom zvanju koji je zaposlen sa punim radnim vremenom na tom univerzitetu i lan je vijea te organizacione jedinice. (4) Izuzetak od stava 3. ovog lana je da za dekana moe biti imenovan i nastavnik u nauno-nastavnom zvanju iz klinikih grana medicine i stomatologije, koji je u radnom odnosu sa nepunim radnim vremenom na univerzitetu, a ima zakljuen ugovor o radu sa punim radnim vremenom sa zdravstvenom ustanovom koja je nastavna baza univerziteta, uz obavezu da po izboru za dekana zasnuje radni odnos sa punim radnim vremenom na univerzitetu. (5) Dekana imenuje i razrjeava rektor, na prijedlog vijea organizacione jedinice, po proceduri utvrenoj statutom univerziteta. (6) Dekan donosi pojedinane akte u skladu sa zakonom i statutima i optim aktima univerziteta i fakulteta ili umjetnike akademije. (7) Dekan za svoj rad odgovara vijeu fakulteta ili umjetnike akademije i organima univerziteta, u skladu sa statutom univerziteta. (8) Izbor i razrjeenje direktora organizacione jedinice utvruje se statutom univerziteta. (9) Postupak razrjeenja dekana, te razlozi za smjenu prije isteka mandata, utvruju se statutom univerziteta. lan 73. (1) Visokokolska ustanova moe propisati statutom funkciju i poslove finansijskog direktora. (2) Finansijski direktor: a) predlae opte akte iz oblasti finansijskog poslovanja, b) predlae planove finansiranja i razvoja, v) sprovodi finansijski plan, usmjerava i kontrolie rad u domenu finansijskog poslovanja i g) izvrava odluke organa u skladu sa zakonom i statutom. (3) Za svoj rad finansijski direktor odgovara rektoru i upravnom odboru. (4) Postupak i uslovi izbora, poslovi i ostala pitanja koja se odnose na funkciju finansijskog direktora ureuju se statutom. VIII AKADEMSKO OSOBLjE

lan 74. (1) Akademsko osoblje uiva slobodu da ispituje i testira primljeno znanje i da nudi nove ideje i miljenja, a da se time ne izlae opasnosti od gubitka zaposlenja ili bilo koje druge privilegije koju eventualno u visokokolskoj ustanovi uiva, to se regulie statutom visokokolske ustanove, a u skladu sa zakonom. (2) Statut visokokolske ustanove sadri i odredbe koje: a) osiguravaju akademskom osoblju slobodu organizovanja i okupljanja u skladu sa zakonom i b) tite akademsko osoblje od diskriminacije prema bilo kojem osnovu, kao to je: pol, rasa, seksualna orijentacija, brani status, boja koe, jezik, vjeroispovijest, politiko ili drugo miljenje, nacionalno, etniko ili socijalno porijeklo, povezanost sa nekom nacionalnom zajednicom, imovina, roenje ili bilo koji drugi status. lan 75. Akademsko osoblje visokokolske ustanove ima pravo da objavljuje rezultate svog istraivakog rada, u skladu s pravilima koje visokokolska ustanova ima u vezi sa korienjem prava na intelektualnu svojinu, potujui prava autora, visokokolske ustanove i treih lica. lan 76. (1) Akademska zvanja na visokokolskim ustanovama su: nauno-nastavna, umjetnikonastavna, nastavna i saradnika. (2) Nauno-nastavna i umjetniko-nastavna zvanja na univerzitetu su: a) redovni profesor, b) vanredni profesor i v) docent. (3) Nastavna zvanja na visokoj koli su: a) profesor visoke kole i b) predava visoke kole. (4) Saradnika zvanja na univerzitetu su: a) lektor, b) vii asistent, v) vii umjetniki saradnik, g) asistent i d) umjetniki saradnik. (5) Saradnika zvanja na visokoj koli su: a) asistent i b) umjetniki saradnik. (6) Na univerzitetu se mogu sticati i nauna i istraivaka zvanja, u skladu sa propisima koji reguliu naunoistraivaku djelatnost i statutom univerziteta. lan 77. (1) Minimalni uslovi za izbor akademskog osoblja u nauno-nastavna i saradnika zvanja na univerzitetu su: a) za asistenta moe biti biran kandidat koji ima zavren prvi ciklus studija sa najmanje 240 ECTS bodova i najniom prosjenom ocjenom 8,0 ili 3,5,

b) za vieg asistenta moe biti biran kandidat koji ima zavren drugi ciklus studija sa najniom prosjenom ocjenom i na prvom i na drugom ciklusu studija 8,0 ili 3,5, odnosno kandidat koji ima nauni stepen magistra nauka, v) za lektora moe biti biran kandidat koji ima zavren drugi ciklus studija sa najniom prosjenom ocjenom i na prvom i na drugom ciklusu studija 8,0 ili 3,5, odnosno nauni stepen magistra nauka, te objavljene strune i naune radove, g) za docenta moe biti biran kandidat koji: 1) ima nauni stepen doktora nauka u odgovarajuoj naunoj oblasti, 2) ima najmanje tri nauna rada iz oblasti za koju se bira, objavljena u naunim asopisima i zbornicima sa recenzijom i 3) pokazane nastavnike sposobnosti, d) za vanrednog profesora moe biti biran kandidat koji: 1) ima proveden najmanje jedan izborni period u zvanju docenta, 2) ima najmanje pet naunih radova iz oblasti za koju se bira, objavljenih u naunim asopisima i zbornicima sa recenzijom nakon izbora u zvanje docenta, 3) ima objavljenu knjigu (naunu knjigu, monografiju ili univerzitetski udbenik) ili patent, odnosno originalni metod u odgovarajuoj naunoj oblasti, priznat kao zatiena intelektualna svojina, nakon izbora u zvanje docenta i 4) je bio lan komisije za odbranu magistarskog ili doktorskog rada, ili ima mentorstvo kandidata za stepen drugog ciklusa, ) za redovnog profesora moe biti biran kandidat koji: 1) ima proveden najmanje jedan izborni period u zvanju vanrednog profesora, 2) ima najmanje osam naunih radova iz oblasti za koju se bira objavljenih u naunim asopisima i zbornicima sa recenzijom, nakon sticanja zvanja vanrednog profesora, 3) ima najmanje dvije objavljene knjige (naunu knjigu, monografiju ili univerzitetski udbenik) nakon sticanja zvanja vanrednog profesora, 4) je uspjeno realizovao mentorstvo kandidata za stepen drugog ili treeg ciklusa i 5) ima uspjeno ostvarenu meunarodnu saradnju sa drugim univerzitetima i relevantnim institucijama u oblasti visokog obrazovanja. (2) Prilikom izbora u nauno-nastavna zvanja uzima se u obzir i vrednovanje nastavnikih sposobnosti u okviru sistema kvaliteta univerziteta. lan 78. (1) Minimalni uslovi za izbor u nastavno-umjetnika i saradnika zvanja u koje se bira akademsko osoblje na studijskim programima na univerzitetu, ako je za nastavni predmet od naroitog znaaja umjetniki kriterijum, su: a) za umjetnikog saradnika moe biti biran kandidat koji: 1) ima zavren prvi ciklus studija sa najmanje 240 ECTS bodova i najniom prosjenom ocjenom 8,0 ili 3,5 i 2) najmanje tri umjetnika ostvarenja na kolektivnim prezentacijama. b) za asistenta moe biti biran kandidat koji ima zavren prvi ciklus studija sa najmanje 240 ECTS bodova i najniom prosjenom ocjenom 8,0 ili 3,5, v) za vieg umjetnikog saradnika moe biti biran kandidat koji: 1) ima zavren drugi ciklus studija na najniom prosjenom ocjenom i na prvom i na drugom ciklusu studija 8,0 ili 3,5, 2) javno predstavljene oblike umjetnikog stvaralatva, g) za vieg asistenta moe biti biran kandidat koji: 1) ima zavren drugi ciklus studija na najniom prosjenom ocjenom i na prvom i na drugom ciklusu studija 8,0 ili 3,5, odnosno prvi ciklus studija sa najmanje 240 ECTS bodova i najniom prosjenom ocjenom 8,0 ili 3,5 i

2) javno predstavljene oblike umjetnikog stvaralatva, d) za docenta moe biti biran kandidat koji: 1) ima zavren drugi ciklus studija, 2) ima javno predstavljene oblike umjetnikog stvaralatva i 3) pokazane rezultate u nastavnom radu, ) za vanrednog profesora moe biti biran kandidat koji: 1) ima zavren drugi ciklus studija, 2) proveden najmanje jedan izborni period u zvanju docenta, 3) vei broj javno predstavljenih oblika umjetnikog stvaralatva koje predstavlja samostalan doprinos razvoju umjetnosti, 4) priznanja za uspjeno djelovanje u odgovarajuoj oblasti umjetnosti i 5) pokazane rezultate u nastavnom radu, e) za redovnog profesora moe biti biran kandidat koji: 1) ima zavren drugi ciklus studija, 2) proveden najmanje jedan izborni period u zvanju vanrednog profesora, 3) javno predstavljena izuzetna umjetnika djela koja su znaajno doprinijela razvoju kulture i umjetnosti u akademskoj i drutvenoj zajednici, 4) priznanja za uspjeno djelovanje u odreenoj oblasti, 5) pokazane rezultate u nastavnom radu i 6) koji je dao znaajan doprinos podizanju nastavnog i umjetnikog kadra. (2) Prilikom izbora u umjetniko-nastavna zvanja uzima se u obzir i vrednovanje nastavnikih sposobnosti u okviru sistema kvaliteta univerziteta. lan 79. (1) Minimalni uslovi za izbor u nastavna i saradnika zvanja na visokoj koli su: a) za asistenta moe biti biran kandidat koji ima zavren prvi ciklus studija sa najmanje 240 ECTS bodova i najniom prosjenom ocjenom 8,0 ili 3,5, b) za predavaa visoke kole moe biti biran kandidat koji ima: 1) zavren drugi ciklus studija sa najniom prosjenom ocjenom i na prvom i na drugom ciklusu studija 8,0 ili 3,5, odnosno nauni stepen magistra nauka, 2) pokazane nastavnike sposobnosti i 3) objavljena najmanje dva nauna rada iz oblasti za koju se bira, objavljena u naunim asopisima i zbornicima sa recenzijom i v) za profesora visoke kole moe biti biran kandidat koji ima: 1) nauni stepen doktora nauka u odgovarajuoj naunoj oblasti, 2) ima najmanje tri nauna rada iz oblasti za koju se bira, objavljena u naunim asopisima i zbornicima sa recenzijom i 3) pokazane nastavnike sposobnosti. (2) Na visokoj koli nastavu mogu izvoditi i lica koja imaju zvanje redovnog profesora, vanrednog profesora i docenta, izabrana u zvanje na univerzitetima. (3) Prilikom izbora u nastavna zvanja uzima se u obzir i vrednovanje nastavnikih sposobnosti u okviru sistema kvaliteta visoke kole. lan 80. (1) Minimalni uslovi za izbor u nastavna i saradnika zvanja na visokoj koli, ako je za nastavni predmet od naroitog znaaja umjetniki kriterijum, su: a) za umjetnikog saradnika moe biti biran kandidat koji: 1) ima zavren prvi ciklus studija sa najmanje 240 ECTS bodova i najniom prosjenom ocjenom 8,0 ili 3,5 i

2) najmanje tri umjetnika ostvarenja na kolektivnim prezentacijama. b) za asistenta moe biti biran kandidat koji ima zavren prvi ciklus studija sa najmanje 240 ECTS bodova i najniom prosjenom ocjenom 8,0 ili 3,5, v) za predavaa visoke kole moe biti biran kandidat koji ima: 1) zavren najmanje prvi ciklus studija sa najmanje 240 ECTS bodova i najniom prosjenom ocjenom 8,0 ili 3,5, 2) javno predstavljene oblike umjetnikog stvaralatva i 3) pokazane nastavnike sposobnosti i g) za profesora visoke kole moe biti biran kandidat koji ima: 1) zavren drugi ciklus studija sa najniom prosjenom ocjenom i na prvom i na drugom ciklusu studija 8,0 ili 3,5, 2) javno predstavljene oblike umjetnikog stvaralatva i 3) pokazane nastavnike sposobnosti. (2) Na visokoj koli nastavu mogu izvoditi i lica koja su izabrana u zvanje na umjetniko-nastavnim predmetima na univerzitetima. (3) Prilikom izbora u umjetniko-nastavna zvanja uzima se u obzir i vrednovanje nastavnikih sposobnosti u okviru sistema kvaliteta visoke kole. lan 81. Blii uslovi za izbor u nauno-nastavna, umjetniko-nastavna, nastavna i saradnika zvanja utvruju se optim aktom visokokolske ustanove. lan 82. Prilikom izbora u isto ili vie zvanje uzimaju se u obzir samo objavljeni radovi, knjige i rezultati vlastitih istraivanja u primjeni, projekti, te mentorstva, odnosno javno predstavljeni oblici umjetnikog stvaralatva u vremenu od posljednjeg izbora. lan 83. Period na koji se bira akademsko osoblje na univerzitetu je: a) umjetniki saradnik na period od etiri godine sa mogunou jednog ponovnog izbora, b) asistent na period od etiri godine bez mogunosti ponovnog izbora, v) vii umjetniki saradnik na neodreeno vrijeme, g) vii asistent na period od pet godina s mogunou jednog ponovnog izbora, d) lektor na period od pet godina s mogunou jednog ponovnog izbora, ) docent na period od pet godina s mogunou ponovnog izbora, e) vanredni profesor na period od est godina s mogunou ponovnog izbora i ) redovni profesor na neodreeno vrijeme. lan 84. Period na koji se bira akademsko osoblje na visokoj koli je: a) umjetniki saradnik na period od etiri godine sa mogunou jednog ponovnog izbora, b) asistent na period od etiri godine bez mogunosti ponovnog izbora, v) predava visoke kole na period od pet godina s mogunou ponovnog izbora i g) profesor visoke kole na neodreeno vrijeme.

lan 85. (1) Prije poetka svakog semestra/trimestra visokokolska ustanova utvruje odgovorne nastavnike i saradnike za taj semestar/trimestar. (2) Za odgovorne nastavnike i saradnike odreuju se nastavnici i saradnici u visokokolskoj ustanovi koji ispunjavaju propisane uslove i koji su izabrani u propisanom postupku prema ovom zakonu ili zakonu koji je bio vaei u vrijeme kada su izabrani u zvanje. (3) Univerzitet moe da angauje nastavnike sa drugog univerziteta za izvoenje dijela nastave, u skladu sa propisima koji reguliu oblast rada i zapoljavanja, ukoliko, u prethodno provedenoj proceduri javnog konkursa, nije bilo mogue izvriti izbor u zvanje nastavnika. (4) Visoka kola moe da angauje nastavnike sa druge visoke kole, odnosno univerziteta za izvoenje dijela nastave, u skladu sa propisima koji reguliu oblast rada i zapoljavanja, ukoliko, u prethodno provedenoj proceduri javnog konkursa, nije bilo mogue izvriti izbor u zvanje nastavnika. lan 86. (1) Univerzitet moe, na prijedlog fakulteta ili druge organizacione jedinice, dodijeliti zvanje profesor emeritus redovnom profesoru, penzionisanom poslije stupanja na snagu ovog zakona, koji se posebno istakao svojim naunim, odnosno umjetnikim radom, stekao meunarodnu reputaciju i postigao rezultate u obezbjeivanju nastavno-naunog, odnosno umjetnikog podmlatka u oblasti za koju je izabran. (2) Profesor emeritus moe uestvovati u izvoenju nastave na drugom i treem ciklusu studija, uestvovati u izradi istraivakih projekata i biti lan komisije za izbor u zvanja, a ne moe biti odreen za odgovornog nastavnika iz lana 85. stava 1. ovog zakona. (3) Postupak i uslovi dodjele zvanja i prava lica iz stava 1. ovog lana blie se utvruju optim aktom univerziteta. (4) Prava i obaveze lica koje je izabrano u zvanje iz stava 1. ovog lana utvruje se ugovorom o angaovanju za izvoenje nastave. (5) Univerzitet moe dodijeliti i zvanje poasni doktor nauka, u skladu sa uslovima i procedurama utvrenim statutom univerziteta i opteprihvaenim standardima u naunoistraivakoj i obrazovnoj djelatnosti. lan 87. (1) Nastavu stranih jezika na nematinom fakultetu i nastavu vjetina moe izvoditi i nastavnik stranog jezika, odnosno vjetina, koji je zavrio osnovne studije ili drugi ciklus studija s najmanjom prosjenom ocjenom 8,0 ili 3,5 i na prvom i na drugom ciklusu studija, koji ima objavljene strune radove u odgovarajuoj oblasti i sposobnost za nastavni rad. (2) Optim aktom visokokolske ustanove blie se ureuje: a) nain izbora i b) vrijeme na koje se bira nastavnik stranog jezika, odnosno vjetina. lan 88. (1) Istaknuti naunik, strunjak ili umjetnik moe da uestvuje u ostvarivanju dijela nastave na nastavnom predmetu na visokokolskoj ustanovi, u skladu sa statutom. (2) Na akademiji umjetnosti saradnici mogu, u saradnji sa nastavnikom, izvoditi nastavu iz dijela programa ili pojedinih oblika strunog, odnosno umjetnikog rada, obuku iz strunih znanja i vjetina, vjebe i druge poslove utvrene statutom.

lan 89. (1) Izbor akademskog osoblja vri se na osnovu javnog konkursa, u skladu sa uslovima i kriterijumima utvrenim zakonom, statutom visokokolske ustanove i opteprihvaenim standardima u datoj struci. (2) Konkurs za izbor nastavnika i saradnika objavljuje se najkasnije est mjeseci prije isteka vremena za koje je nastavnik, odnosno saradnik biran. (3) Izbor u zvanje nastavnika i saradnika visokokolska ustanova obavlja u roku od est mjeseci od dana objavljivanja konkursa. (4) U sluaju da procedura izbora akademskog osoblja nije zavrena u roku iz prethodnog stava, nee se pokretati postupak raskida ugovora o radu do okonanja postupka izbora, a najdue u roku od godinu dana od dana raspisivanja konkursa. lan 90. (1) Visokokolska ustanova moe, bez raspisivanja konkursa, da angauje nastavnika sa druge visokokolske ustanove, iz inostranstva, u svojstvu gostujueg profesora. (2) Za gostujueg profesora iz stava 1. ovog lana visokokolska ustanova sprovodi proceduru izbora u nauno-nastavno zvanje, na prijedlog vijea organizacione jednice, u skladu sa l. 9195. ovog zakona. (3) Izuzetak od stava 1. ovog lana je da, u sluaju potrebe izvoenja nastave u polju umjetnosti, gostujui profesor moe biti i istaknuti umjetnik. (4) Angaovanje lica iz stava 1. ovog lana vri se na osnovu sporazuma izmeu visokokolskih ustanova, u kojem se precizira oblik radnog angaovanja i raspodjela radnog vremena nastavnika na svakoj od visokokolskih ustanova. (5) Prava i obaveze lica iz stava 1. ovog lana ureuje se ugovorom o angaovanju za izvoenje nastave, pod uslovima i na nain propisan optim aktom visokokolske ustanove, a u skladu sa ovim zakonom i zakonom kojim se regulie zapoljavanje stranih dravljana. lan 91. (1) Vijee organizacione jedinice univerziteta, odnosno senat visoke kole obrazuje komisiju za podnoenje izvjetaja o prijavljenim kandidatima. (2) Komisija iz stava 1. ovog lana se sastoji od najmanje tri nastavnika iz naunog polja, od kojih je najmanje jedan iz ue naune oblasti za koju se nastavnik, odnosno saradnik bira. (3) Prilikom imenovanja komisije iz stava 1. ovog lana, najmanje jedan lan komisije mora biti u radnom odnosu na drugoj visokokolskoj ustanovi. (4) lanovi komisije iz stava 1. ovog lana su u istom ili viem zvanju od zvanja u koje se kandidat bira. (5) Vijee organizacione jedinice univerziteta razmatra izvjetaj komisije iz stava 1. ovog lana i utvruje prijedlog odluke o izboru kandidata za odreeno nauno-nastavno, odnosno umjetniko- nastavno zvanje, koji zajedno sa svim izbornim materijalom dostavlja senatu. lan 92. Izvjetaj komisije iz lana 91. ovog zakona sadri: a) biografske podatke o prijavljenim kandidatima, b) pregled i miljenje o dosadanjem naunom, strunom, odnosno umjetnikom radu prijavljenih kandidata, v) podatke o objavljenim radovima, g) miljenje o ispunjavanju drugih uslova utvrenih ovim zakonom, d) prijedlog za izbor kandidata u odreeno zvanje nastavnika, odnosno saradnika i

) druge elemente propisane podzakonskim aktom i statutom visokokolske ustanove. lan 93. (1) Kandidat za izbor u nauno-nastavno zvanje, koji ranije nije izvodio nastavu u visokokolskim ustanovama, duan je da pred komisijom koju formira vijee organizacione jedinice, odnosno senat visoke kole, odri predavanje iz nastavnog predmeta ue naune oblasti za koju je konkurisao. (2) Visokokolska ustanova duna je da javno oglasi vrijeme odravanja predavanja iz stava 1. ovog lana. lan 94. (1) Izbor kandidata u nauno-nastavna, umjetniko-nastavna, nastavna i saradnika zvanja vri senat. (2) Odluka o izboru u zvanje donosi se veinom glasova ukupnog broja lanova senata, a na osnovu prijedloga odluke vijea fakulteta i izvjetaja komisije iz lana 91. ovog zakona. lan 95. (1) Kandidat moe podnijeti zahtjev za preispitivanje odluke o izboru kandidata u nauno-nastavna ili umjetniko-nastavna zvanja senatu, u roku od 15 dana od dana prijema obavjetenja o odluci senata. (2) Odluka senata, po zahtjevu za preispitivanje, je konana i protiv iste se moe pokrenuti upravni spor. lan 96. (1) U pogledu prava, obaveza i odgovornosti akademskog osoblja i drugih lica zaposlenih u visokokolskoj ustanovi primjenjuju se zakonski propisi kojima se ureuju radni odnosi, ako ovim zakonom nije drugaije odreeno. (2) Prilikom zapoljavanja administrativnog osoblja u javnoj visokokolskoj ustanovi, vodie se rauna o ravnopravnoj zastupljenosti pripadnika konstitutivnih naroda i nacionalnih manjina. lan 97. (1) Akademsko osoblje zakljuuje ugovor o radu s visokokolskom ustanovom na neodreeno ili odreeno vrijeme u skladu sa statutom visokokolske ustanove, uz obavezu provoenja ponovnog izbora u isto ili izbora u vie zvanje po isteku perioda na koje su izabrani. (2) U sluaju da lica iz stava 1. ovog lana koja su zakljuila ugovor o radu na neodreeno vrijeme, ne budu izabrana u isto ili vie zvanje zbog neispunjavanja obaveza iz ugovora o radu, pokrenue se postupak raskida ugovora o radu. (3) Obaveza provoenja ponovnog izbora iz stava 1. ovog lana prestaje nakon to nastavnik bude izabran u zvanje redovnog profesora na univerzitetu i profesora visoke kole na visokoj koli, te nakon to saradnik bude izabran u zvanje vieg umjetnikog saradnika na univerzitetu. lan 98. (1) Nastavnik i saradnik imaju pravo na mirovanje rokova za izbor u akademska zvanja i na mirovanje prava i obaveza iz radnog odnosa, u vrijeme dok obavljaju dunost rektora ili

prorektora u visokokolskoj ustanovi, u skladu sa njenim statutom ili dok obavljaju drugu javnu funkciju. (2) Nastavniku ili saradniku koji se nalazi na porodiljskom odsustvu ili bolovanju due od godinu dana izborni period se produava za to vrijeme. (3) Nastavniku poslije pet godina rada provedenih na visokokolskoj ustanovi moe biti odobreno plaeno odsustvo u trajanju od jedne kolske godine radi strunog i naunog usavravanja, u skladu sa statutom visokokolske ustanove. (4) Ako se nastavnik ili saradnik odlue za korienje prava iz stava 1. ovog lana, duan je da se obrati visokokolskoj ustanovi zahtjevom za odobrenje. (5) Visokokolska ustanova duna je odluiti o zahtjevu iz stava 4. ovog lana u skladu sa zakonom i optim aktom visokokolske ustanove. lan 99. (1) Nastavnik, odnosno saradnik visokokolske ustanove moe zakljuiti ugovor o dopunskom radu na drugoj visokokolskoj ustanovi samo uz prethodnu saglasnost poslodavca sa kojim ima zasnovan radni odnos sa punim radnim vremenom. (2) Optim aktom visokokolske ustanove ureuju se uslovi i postupak davanja saglasnosti za angaovanje nastavnika na drugoj visokokolskoj ustanovi.

lan 100. Nastavniku prestaje radni odnos na visokokolskoj ustanovi na kraju kolske godine u kojoj je navrio 68 godina ivota, kao i mogunost nastavnikog angaovanja po bilo kom osnovu, uz izuzetak profesora emeritusa. lan 101. Penzionisani profesori mogu biti lanovi u komisijama za izbore u akademska zvanja do navrenih 75 godina ivota, ukoliko nema mogunosti da se u komisiji angauju nastavnici iz radnog odnosa. IX STUDENTI lan 102. (1) Studenti koji su upisani na visokokolsku ustanovu zakljuuju ugovor sa visokokolskom ustanovom, u skladu sa ovim zakonom i statutom visokokolske ustanove. (2) Statutom univerziteta rektor moe dati ovlaenje dekanu fakulteta ili umjetnike akademije da zakljuuje ugovor sa studentima upisanim na toj organizacionoj jedinici. (3) U ugovoru iz stava 1. ovog lana navodi se nain obezbjeivanja nastavljanja i zavretka kolovanja u sluaju prestanka rada visokokolske ustanove ili prestanka izvoenja odreenog studijskog programa, a u skladu sa lanom 15. stav 10. ovog zakona. (4) Studentu koji je upisan na visokokolsku ustanovu izdaje se studentska knjiica indeks. lan 103. U skladu sa statutom visokokolske ustanove, studenti imaju pravo:

a) da koriste biblioteku i druge usluge za studente koje se nalaze u visokokolskoj ustanovi, b) da uestvuju na izborima za studentska mjesta u studentskim predstavnikim tijelima i drugim tijelima ustanovljenim u skladu sa statutom visokokolske ustanove, kao i da se bore za zatitu autonomije i digniteta visokokolske ustanove, v) da uestvuju u sistemu osiguranja kvaliteta visokokolske ustanove i g) na priznavanje i prenos bodova izmeu akreditovanih visokokolskih ustanova u Republici, BiH i u inostaranstvu, u skladu sa ovim zakonom. lan 104. Studenti upisani na visokokolsku ustanovu imaju obaveze da: a) prisustvuju predavanjima, vjebama, seminarima i drugim oblicima nastave organizovanim u okvirima predmeta studijskog programa, u skladu sa njihovim statusom, b) se pridravaju pravila koja je ustanovila visokokolska ustanova, v) ukazuju duno potovanje prema pravima osoblja i drugih studenata i g) ukazuju dunu i punu panju svom studiju i uestvuju u akademskim aktivnostima. lan 105. Statut visokokolske ustanove sadri odredbe koje: a) osiguravaju slobodu studenata da, u skladu sa ovim zakonom, ispituju i testiraju primljena znanja i da nude nove ideje i miljenja, a da se time ne izlau opasnosti od gubitka svog statusa ili bilo koje druge privilegije koju eventualno u visokokolskoj ustanovi uivaju, b) osiguravaju studentima, u skladu sa zakonom, slobodu govora, organizacije i okupljanja studenata, v) tite studente od diskriminacije prema bilo kojem osnovu, kao to je: pol, rasa, seksualna orijentacija, brani status, boja koe, vjera, jezik, politiko ili drugo miljenje, nacionalno, etniko ili socijalno porijeklo, povezanost sa nekom nacionalnom zajednicom, imovina, roenje ili bilo koji drugi status i g) pruaju pravine i nepristrasne mehanizme rjeavanja disciplinskih pitanja koja se tiu studenata. lan 106. (1) Studenti imaju pravo da iznesu svoja miljenja u pogledu kvaliteta nastave ili drugih usluga visokokolske ustanove, a statut visokokolske ustanove ureuje pravino rjeavanje takvih pritubi, u roku koji ne moe biti dui od 30 dana. (2) Okolnosti pod kojima studenti ispisani iz akademskih ili disciplinskih razloga, kao i albeni postupci razraeni su statutom visokokolske ustanove. (3) Studenti imaju pravo da ospore pred nadlenim sudom konane odluke visokokolske ustanove iz stava 2. ovog lana koje se na njih odnose. lan 107. (1) Studentu se na njegov zahtjev odobrava mirovanje prava i obaveza u sluaju: a) tee bolesti, b) upuivanja na strunu praksu u trajanju od najmanje est mjeseci, v) njege djeteta do godinu dana ivota, g) odravanja trudnoe, d) vrenja rukovodnih funkcija u studentskom predstavnikom tijelu i

) u drugim sluajevima predvienim optim aktom visokokolske ustanove. (2) Pravilima studiranja odreuje se organ, procedura i uslovi ostvarivanja prava iz stava 1. ovog lana. lan 108. (1) Student odgovara za povredu obaveze koja je u vrijeme izvrenja bila utvrena optim aktom visokokolske ustanove. (2) Za teu povredu obaveze studentu se moe izrei i mjera iskljuenja sa studija na visokokolskoj ustanovi. (3) Pokretanje disiplinskog postupka zastarjeva po isteku est mjeseci od dana saznanja o uinjenoj povredi, odnosno 12 mjeseci od kada je povreda uinjena. (4) Optim aktom visokokolske ustanove utvruju se lake i tee povrede obaveza studenata, disciplinski organi i disciplinski postupak za utvrivanje odgovornosti studenta.

lan 109. Organizovanje smjetaja i ishrane studenata vri se u skladu sa zakonom koji regulie oblast studentskog standarda. lan 110. (1) Status studenta prestaje: a) zavretkom studijskog programa i dobijanjem zvanja za koje se student koluje, b) ispisom iz visokokolske ustanove prije zavretka studija, v) kada student ne upie godinu studija, a ne miruju mu prava i obaveze studenta, g) ne obnovi upis u istu godinu u propisanom roku, a ne miruju mu prava i obaveze studenta i d) kada visokokolska ustanova izrekne studentu disciplinsku mjeru iskljuenja sa visokokolske ustanove. (2) Status redovnog studenta, pored uslova iz stava 1. ovog lana, prestaje i kada student dva puta obnovi istu studijsku godinu i ne stekne uslov za upis u viu godinu studija. lan 111. (1) Statut ili drugi opti akt visokokolske ustanove predvia uspostavljanje studentskog predstavnikog tijela koje zastupa i titi interese studenata i daje doprinos drutvenim, kulturnim, akademskim ili fiziko-rekreativnim potrebama studenata, na osnovu demokratskih principa i u skladu sa zakonom. (2) Nain izbora i broj lanova studentskog predstavnikog tijela utvruje se optim aktom visokokolske ustanove. (3) Pravo da biraju i da budu birani za lana studentskog predstavnikog tijela imaju svi studenti visokokolske ustanove, odnosno organizacione jedinice, upisani na studije u akademskoj godini u kojoj se bira studentsko predstavniko tijelo. (4) Mandat lanova studentskog predstavnikog tijela traje godinu dana. (5) Izbor lanova studentskog predstavnikog tijela odrava se svake godine, najkasnije do 30. novembra tekue godine, tajnim i neposrednim glasanjem.

(6) Studentsko predstavniko tijelo, u skladu sa ovim zakonom i statutom visokokolske ustanove, donosi akt u kome detaljnije ureuju nain rada i naziv studentskog predstavnikog tijela. (7) Visokokolske ustanove su dune da obezbijede prostorne i druge uslove za rad studentskih predstavnikih tijela, u skladu sa statutom visokokolske ustanove. (8) Studentska predstavnika tijela se ukljuuju u Uniju studenata Republike Srpske. (9) Rad Unije studenata Republike Srpske regulisan je posebnim zakonom. lan 112. (1) Radi ostvarivanja prava i zatite interesa studenata, studentsko predstavniko tijelo bira i smjenjuje predstavnike studenata u organima visokokolske ustanove, u skladu sa statutom visokokolske ustanove i aktom studentskog predstavnikog tijela iz lana 111. stav 6. ovog zakona. (2) Izbor lanova vijea organizacione jedinice iz reda studenata vri se u skladu sa lanom 71. st. 3. i 4. ovog zakona. X PRAVA, OBAVEZE I ODGOVORNOSTI NADLENIH ORGANA lan 113. Vlada je nadlena da: a) donosi, na prijedlog Ministarstva, godinje akcione planove za sprovoenje strategije razvoja obrazovanja u Republici Srpskoj, b) obezbjeuje sredstva javnim visokokolskim ustanovama za finansiranje sva tri ciklusa nastave, istraivanja i umjetnikog rada, u skladu sa upisnom politikom i vaeim propisima u oblasti visokog obrazovanja i finansijskog poslovanja, v) obezbjeuje posebna sredstva javnim visokokolskim ustanovama radi ostvarivanja jednakih uslova za ostvarivanje prava na visoko obrazovanje studentima sa invaliditetom, g) utvruje broj studenata za upis u prvu godinu studija za sve cikluse studija na javnim visokokolskim ustanovama, na prijedlog Ministarstva, i d) utvruje visinu kolarine za studente koji sufinansiraju svoje kolovanje na javnim visokokolskim ustanovama, na prijedlog Ministarstva. lan 114. Ministarstvo je odgovorno za: a) koordinaciju i razvoj visokog obrazovanja u Republici, b) predlaganje Vladi akcionih planova za sprovoenje strategije razvoja obrazovanja u Republici, v) kreiranje upisne politike u skladu sa ciljevima razvoja visokog obrazovanja i potrebama trita rada, g) sprovoenje procedure licenciranja visokokolskih ustanova u Republici, d) voenje Registra visokokolskih ustanova i Registra nastavnika i saradnika i drugih podataka od znaaja za razvoj sistema visokog obrazovanja, ) propisivanje oblika i sadraja javnih dokumenata koje izdaju visokokolske ustanove, e) voenje registra o priznavanju stranih diploma, ) predlaganje Vladi broja studenata za upis u prvu godinu studija za sve cikluse, z) predlaganje Vladi visine kolarine, na prijedlog javnih visokokolskih ustanova, i) promociju integracije nastavnog i istraivakog rada i stimulaciju istraivakih programa na univerzitetima i visokim kolama,

j) promociju mobilnosti studenata i nastavnog osoblja i obezbjeenje mobilnosti studenata i nastavnog osoblja unutar Republike, BiH, evropskog podruja visokog obrazovanja i u svijetu, k) promociju i obezbjeenje saradnje izmeu visokokolskih ustanova u Republici, BiH i visokokolskih ustanova u regiji i u svijetu, l) promociju i zakonsku mogunost jednakog pristupa visokom obrazovanju, strunom razvoju i obuci, cjeloivotnom uenju i svim drugim aspektima visokog obrazovanja u Republici i lj) podravanje i podsticanje jaih veza izmeu sektora visokog obrazovanja, industrije, privrede i drutva. XI TIJELA U OBLASTI VISOKOG OBRAZOVANjA lan 115. (1) Rektorska konferencija Republike Srpske utvruje i zastupa zajednike interese univerziteta u Republici i ostvaruje saradnju sa institucijama u oblasti obrazovanja u Republici, BiH, Evropi i svijetu. (2) Punopravni lanovi Rektorske konferencije su rektori licenciranih univerziteta u Republici. (3) Rad i funkcionisanje Rektorske konferencije ureuje se statutom. (4) Statut Rektorske konferencije donosi Rektorska konferencija, na prvom sazivu, konsenzusom. (5) Rad Rektorske konferencije finansiraju univerziteti, u skladu sa njihovim statutima. (6) Rektori licenciranih univerziteta u Republici mogu da budu i lanovi Rektorske konferencije Bosne i Hercegovine. lan 116. (1) Konferencija visokih kola utvruje i zastupa zajednike interese visokih kola u Republici i ostvaruje saradnju sa institucijama u oblasti obrazovanja u Republici, BiH, Evropi i svijetu. (2) Punopravni lanovi Konferencije visokih kola su direktori licenciranih visokih kola u Republici. (3) Rad i funkcionisanje Konferencije visokih kola ureuje se statutom. (4) Statut Konferencije visokih kola donosi Konferencija visokih kola, na prvom sazivu, konsenzusom. (5) Rad Konferencije visokih kola finansiraju visoke kole, u skladu sa statutom. lan 117. (1) Ministar imenuje lanove Komisije za informisanje i priznavanje dokumenata iz oblasti visokog obrazovanja (u daljem tekstu: Komisija za informisanje) iz reda nastavnika visokokolskih ustanova sa meunarodnim iskustvom. (2) Predsjednika Komisije za informisanje imenuje Vlada, na prijedlog ministra, iz reda nastavnika visokokolskih ustanova sa meunarodnim iskustvom. (3) Administrativne i strune poslove za Komisiju za informisanje obavlja sekretar Komisije za informisanje koji je zaposlen u Ministarstvu. lan 118.

Komisija za informisanje je nadlena: a) za informisanje i priznavanje u oblasti visokog obrazovanja, b) za koordinaciju meuentitetske i meunarodne razmjene akademskog osoblja, studenata i programa u oblasti visokog obrazovanja, v) za predstavljanje Republike u projektima na nivou BiH i u meunarodnim projektima u oblasti visokog obrazovanja iz svoje nadlenosti, g) da, posredstvom mrea za informisanje u BiH i meunarodnih mrea centra za informacije, prua informacije visokokolskim ustanovama u Republici u vezi sa stranim visokokolskim ustanovama i programima u svrhu priznavanja stepena i diploma za dalje kolovanje na visokokolskim ustanovama u Republici, BiH i da predstavlja Republiku u tim mreama (mree ENIC/NARIC), d) da daje obavjetenja i miljenja o stranim diplomama u svrhu nastavka kolovanja na visokokolskim ustanovama u Republici i BiH, ) da odluuje u skladu sa propisima o priznavanju diploma steenih van Republike i BiH, radi zaposlenja i u druge profesionalne svrhe i e) da daje savjete i informacije o pitanjima unutar svog mandata zainteresovanim stranama. lan 119. (1) Komisijom za informisanje rukovodi predsjednik. (2) Rad Komisije za informisanje finansira se iz budeta Ministarstva. (3) Sastav i nain rada Komisije ureuje se Pravilnikom o sastavu i nainu rada Komisije za informisanje i priznavanje dokumenata iz oblasti visokog obrazovanja. (4) Ministar donosi pravilnik iz stava 3. ovog lana. lan 120. (1) Vlada formira Savjet, kao svoje savjetodavno tijelo, radi unapreivanja kvaliteta visokog obrazovanja. (2) Savjet djeluje kao nezavisno, savjetodavno akademsko tijelo. (3) Administrativno-tehnike poslove za Savjet obavlja Ministarstvo. (4) Rad i funkcionisanje Savjeta ureuje se Poslovnikom o radu Savjeta, u skladu sa odredbama ovog zakona. (5) Poslovnik o radu donosi Savjet dvotreinskom veinom glasova od ukupnog broja svojih lanova. lan 121. (1) Savjet ima 11 lanova iz reda univerzitetskih profesora, vrhunskih naunika, odnosno umjetnika iz raznih naunih oblasti, odnosno iz oblasti umjetnosti, koje putem javnog konkursa imenuje Vlada. (2) Struktura lanova Savjeta, u pravilu, odraava nacionalni sastav konstitutivnih naroda i ostalih. (3) Rok za prijavljivanje kandidata za lanove Savjeta je 20 dana od dana objavljivanja javnog konkursa. (4) Lista prijavljenih kandidata stavlja se na uvid javnosti u roku od 10 dana od isteka roka za prijavljivanje kandidata. (5) Primjedbe i prijedlozi u vezi sa prijavljenim kandidatima mogu se dostaviti u roku od 30 dana od dana stavljanja liste kandidata na uvid javnosti.

(6) Ministarstvo upuuje Vladi prijedlog kandidata u roku od 90 dana od dana objavljivanja javnog konkursa. (7) Mandat lanova Savjeta traje etiri godine. (8) Isto lice moe biti izabrano za lana Savjeta najvie dva puta. (9) Savjet bira predsjednika iz reda svojih lanova. (10) lanovi Savjeta imaju pravo na naknadu za rad. (11) Rad Savjeta se finansira iz budeta Ministarstva.

lan 122. (1) Rad Savjeta je javan. (2) U radu Savjeta, u skladu sa optim aktima Savjeta, mogu bez prava odluivanja da uestvuju predstavnici visokokolskih ustanova i studenata. (3) Savjet za potrebe svog rada moe da obrazuje posebna radna tijela. (4) Savjet podnosi Vladi izvjetaj o svom radu najmanje dva puta godinje. lan 123. Nadlenosti Savjeta su: a) pruanje savjeta i davanje miljenja Vladi, Ministarstvu, Rektorskoj konferenciji i visokokolskim ustanovama o politici rada i razvoja visokog obrazovanja u Republici, b) analiza stanja u oblasti visokog obrazovanja, te predlaganje i podsticanje donoenja mjera za unapreenje visokog obrazovanja, v) predlaganje kriterijuma, pravila i uputstava za licenciranje visokokolskih ustanova i studijskih programa, g) davanje miljenja o drutvenoj opravdanosti osnivanja visokokolskih ustanova i novih studijskih programa na visokokolskim ustanovama u Republici, d) uee u domaim i meunarodnim projektima iz oblasti razvoja i osiguranja kvaliteta visokog obrazovanja, ) davanje preporuka Ministarstvu o upisnoj politici i preporuka o kolarinama na javnim visokokolskim ustanovama, e) davanje preporuke o kriterijumima stipendiranja i drugim oblicima finansijske podrke studentima, ukljuujui definisanje elemenata studentskog standarda, ) utvrivanje kriterijuma za izbor domaih i meunarodnih eksperata koji se imenuju u komisije za licenciranje i z) utvrivanje liste domaih i meunarodnih eksperata sa koje se imenuju komisije za licenciranje u transparentnoj proceduri javnog poziva. XII PRIZNAVANjE STRANIH VISOKOKOLSKIH ISPRAVA I VREDNOVANjE STRANIH STUDIJSKIH PROGRAMA lan 124. (1) Priznavanje strane visokokolske isprave je postupak kojim se imaocu te isprave utvruje pravo u pogledu nastavka obrazovanja, odnosno u pogledu zapoljavanja. (2) Postupak priznavanja stranih visokokolskih isprava sprovodi se u skladu sa odredbama ovog zakona. (3) Ministarstvo vodi registar priznatih stranih diploma u svrhu zapoljavanja.

lan 125. (1) U postupku priznavanja stranih visokokolskih isprava radi nastavka obrazovanja u sistemu visokog obrazovanja imaocu strane visokokolske isprave utvruje se pravo na nastavak poetog visokog obrazovanja, odnosno pravo na ukljuivanje u nivoe visokog obrazovanja. (2) U postupku priznavanja stranih visokokolskih isprava radi zapoljavanja imaocu strane visokokolske isprave utvruje se vrsta i nivo zavrenog studija, steeni struni, odnosno akademski ili nauni naziv, kao i vrsta i nivo studija u Republici kojem odgovara studij zavren u inostranstvu. lan 126. (1) U postupku priznavanja strane visokokolske isprave sprovodi se vrednovanje stranog studijskog programa, na osnovu vrste i nivoa postignutih znanja i vjetina. (2) Jednom izvreno pozitivno vrednovanje odreenog stranog studijskog programa vai za sve naredne sluajeve kada je rije o istom studijskom programu. (3) Vrednovanje se vri na osnovu podatka o stranoj visokokolskoj ustanovi na kojoj se studijski program izvodi, sistemu obrazovanja u zemlji u kojoj je steena inostrana diploma, prava koja ta diploma daje u zemlji u kojoj je steena i drugim okolnostima znaajnim za priznavanje, a koje pribavlja Ministarstvo. (4) Ministarstvo daje podatke o visokokolskoj ustanovi i sistemu obrazovanja u Republici, u postupku vrednovanja radi priznavanja domae visokokolske isprave u inostranstvu. lan 127. (1) Priznavanje strane visokokolske isprave radi nastavka obrazovanja u sistemu visokog obrazovanja obavlja visokokolska ustanova, na nain i po postupku propisanim zakonom, podzakonskim aktom i optim aktom te ustanove. (2) U postupku priznavanja strane visokokolske isprave uzimaju se u obzir: a) sistem obrazovanja u zemlji u kojoj je steena strana visokokolska isprava, b) studijski program, v) uslovi upisa na studijski program, g) prava koja daje ta visokokolska isprava u zemlji u kojoj je steena i d) druge injenice od znaaja za priznavanje strane visokokolske isprave. (3) Ovlaeni organ visokokolske ustanove, odnosno organizacione jedinice visokokolske ustanove donosi rjeenje o zahtjevu za priznavanje. (4) Protiv rjeenja iz stava 3. ovog lana moe se podnijeti prigovor senatu visokokolske ustanove, u roku od 15 dana. (5) Odluka senata iz stava 4. ovog lana je konana. lan 128. (1) Postupak priznavanja ne sprovodi se: - kada je javna isprava steena na teritoriji bive SFRJ do 6. aprila 1992. godine, - za javne isprave i dokumente iz l. 4. i 5. Sporazuma o uzajamnom priznavanju dokumenata u obrazovanju i regulisanju statusnih pitanja uenika i studenata (''Slubeni glasnik Republike Srpske'', broj 79/05), steene na akreditovanim visokokolskim ustanovama u Republici Srbiji.

(2) Javna isprava iz stava 1. ovog lana ima isto pravno dejstvo kao javna isprava izdata na teritoriji Republike Srpske.

XIII

EVIDENCIJE I JAVNE ISPRAVE lan 129.

(1) Visokokolska ustanova, odnosno organizaciona jedinica ustanove vodi: a) matinu knjigu studenata, b) evidenciju o izdatim javnim ispravama, v) evidenciju o ispitima i g) druge evidencije koje je propisalo Ministarstvo. (2) Podaci upisani u evidenciju prikupljaju se, obrauju, uvaju i koriste za potrebe obavljanja djelatnosti visokokolske ustanove, odnosno njene organizacione jedinice, za potrebe Ministarstva i za obavljanje zakonom utvrenih poslova. (3) Podaci iz evidencije koriste se tako da se obezbjeuje zatita identiteta studenata, u skladu sa zakonom. (4) Ministar donosi Pravilnik o sadraju i nainu voenja evidencije koju vodi visokokolska ustanova. lan 130. (1) Na osnovu podataka iz evidencije, visokokolska ustanova i fakultet, odnosno umjetnika akademija kao njena organizaciona jedinica, izdaje javne isprave, u skladu sa zakonom, podzakonskim aktom i statutom. (2) Javne isprave u smislu ovog zakona su: a) studentska knjiica indeks, b) diploma o steenom visokom obrazovanju, v) dodatak diplomi, g) uvjerenje o poloenim ispitima i d) uvjerenje o steenoj akademskoj tituli, odnosno zvanju u odreenoj oblasti. (3) Visokokolska ustanova izdaje javne isprave na jezicima konstitutivnih naroda, irilinim ili latininim pismom, zavisno od zahtjeva stranke. (4) Kada se nastava ostvaruje na nekom od stranih jezika, javne isprave se izdaju na obrascu koji je tampan dvojezino na jeziku jednog od konstitutivnih naroda, irilinim ili latininim pismom, zavisno od zahtjeva stranke, i na jeziku i pismu na kojem se izvodi nastava. (5) Na zahtjev studenta, visokokolska ustanova izdaje javnu ispravu o savladanom dijelu studijskog programa, koje sadri podatke o nivou, prirodi i sadraju studija, kao i postignute rezultate. (6) Na osnovu podataka iz evidencije, visokokolska ustanova, odnosno fakultet ili umjetnika akademija kao njena organizaciona jedinica, izdaje duplikat diplome o steenom visokom obrazovanju poslije proglaenja originalne diplome nevaeom u Slubenom glasniku Republike Srpske. (7) Diploma iz stava 6. ovog lana ima znaaj originalne diplome. (8) Na novoj diplomi se stavlja oznaka da se radi o duplikatu diplome, koja je izdata poslije proglaenja originala diplome nevaeom. lan 131.

(1) Diploma se ovjerava suvim igom visokokolske ustanove. (2) Dodatak diplomi obavezno se izdaje uz diplomu i sadri vjetine, kompetencije i znanja nosioca diplome i druge podatke u skladu sa zakonom, podzakonskim aktom i statutom. (3) Ministar donosi Pravilnik o sadraju javnih isprava koje izdaju visokokolske ustanove. lan 132. (1) Diplomu i dodatak diplomi potpisuju rektor i dekan fakulteta, odnosno umjetnike akademije, u sastavu univerziteta. (2) Diplomu i dodatak diplomi visoke kole potpisuje direktor. (3) Dodatak diplomi ovjerava se peatom visokokolske ustanove. (4) Zajedniku diplomu i dodatak diplomi potpisuju ovlaena lica visokokolskih ustanova koje izvode studijski program za sticanje zajednike diplome. lan 133. (1) Lice koje nema javnu ispravu o steenom visokom obrazovanju, a evidencija o tome, odnosno arhivska graa je unitena, nestala ili nedostupna, moe da podnese zahtjev osnovnom sudu u mjestu prebivalita ili boravita, zbog utvrivanja zavrenog kolovanja. (2) Rjeenje suda kojim se dokazuje da je lice steklo visoko obrazovanje zamjenjuje diplomu o zavrenom visokom obrazovanju. lan 134. Diploma, dodatak diplomi i uvjerenje o steenom zvanju oglaavaju se nitavim: a) ako ih je izdala nelicencirana visokokolska ustanova, b) ako ih je potpisalo neovlaeno lice ili v) ako imalac diplome nije ispunio sve ispitne obaveze na studiju na nain i prema postupku koji je utvren zakonom, podzakonskim aktom i studijskim programom visokokolske ustanove. XIV FINANSIRANjE VISOKOKOLSKIH USTANOVA lan 135. (1) Sredstva za obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja javnim visokokolskim ustanovama obezbjeuju se iz sljedeih izvora: a) budeta Republike, b) vlastitih prihoda, v) budeta jedinica lokalne samouprave, g) donacija i d) drugih izvora. (2) Sredstva za obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja privatnim visokokolskim ustanovama obezbjeuje osniva iz sljedeih izvora: a) vlastitih prihoda, b) donacija i v) drugih izvora.

(3) Novana sredstva iz st. 1. i 2. ovog lana pripadaju visokokolskoj ustanovi i organizacionoj jedinici koja ih je ostvarila i koriste se u skladu sa zakonom, statutom i usvojenim finansijskim planom. (4) Visokokolske ustanove mogu se finansirati samo iz onih izvora koji ne utiu na njihovu autonomiju. (5) Za korienje finansijskih sredstava, u skladu sa finansijskim planom i propisima koji reguliu oblast visokog obrazovanja i finasijskog poslovanja, odgovoran je rektor univerziteta, odnosno direktor visoke kole. lan 136. (1) Sredstvima budeta Republike finansiraju se plate i naknade zaposlenih, u skladu sa propisima koji reguliu plate zaposlenih u oblasti obrazovanja i u skladu sa standardima i normativima za finansiranje javnih visokokolskih ustanova. (2) Ministar donosi Pravilnik o standardima i normativima za finansiranje javnih visokokolskih ustanova. (3) Na javnim visokokolskim ustanovama sredstvima budeta Republike sufinansiraju se: a) naunoistraivake djelatnosti, b) trokovi materijala i usluga, v) oprema i uslovi za studiranje studenata sa invaliditetom, g) trokovi za nabavku stalnih sredstava, d) meunarodne razmjene studenata i akademskog osoblja i ) programi i projekti studentskih organizacija. (4) U vezi sa t. d) i ) stava 3. ovog lana ministar donosi pravilnike o sufinansiranju: a) meunarodne razmjene studenata i akademskog osoblja i b) programa i projekata studentskih organizacija. (5) Uee budeta Republike u sufinansiranju trokova iz stava 3. ovog lana utvruje se na osnovu propisa kojima se regulie izvrenje budeta i usvojenim budetom Republike za kalendarsku godinu. lan 137. (1) Vlastite prihode visokokolske ustanove ostvaruju putem: a) kolarina, b) upisnina, v) projekata i naunoistraivakog i umjetnikog rada, ukljuujui prihode od organizovanja nauno-strunih skupova i konsultantskih usluga, g) usluga laboratorijskih ispitivanja i atestiranja, d) seminara i drugih vidova obuke prema programima cjeloivotnog uenja, ) izdavake djelatnosti, izrade elaborata i ekspertiza, e) iznajmljivanja poslovnog prostora, a u skladu sa standardima i normativima za finansiranje javnih visokokolskih ustanova i ) ostalih prihoda od registrovanih djelatnosti navedenih u aktu o osnivanju visokokolske ustanove. (2) Vlastite prihode iz stava 1. t. v), g), d) i e) ovog lana visokokolska ustanova moe ostvarivati na nain i po postupku kojim se ne ometa odvijanje osnovne djelatnosti visokokolske ustanove. lan 138.

(1) kolarina iz lana 137. stav 1. taka a) na javnim visokokolskim ustanovama je iznos novanih sredstava kojima student uestvuje u sufinansiranju ukupnih trokova njegovog studija na javnoj visokokolskoj ustanovi. (2) Ministar predlae Vladi visinu kolarine za sve studijske programe na javnim visokokolskim ustanovama, na prijedlog visokokolskih ustanova i u skladu sa utvrenom upisnom politikom za tu godinu. (3) Vlada donosi odluku o visini kolarine za sve studijske programe na javnim visokokolskim ustanovama za svaku akademsku godinu, u skladu sa stavom 2. ovog lana. (4) Pravo upisa u narednu godinu studija u svojstvu studenata koji se finansiraju iz budeta Republike imaju studenti koji se rangiraju u okviru ukupnog broja studenata ije se studije finansiraju iz budeta. (5) Rangiranje studenta iz stava 4. ovog lana utvruje se prema rang-listi koja se formira na osnovu broja ostvarenih ECTS bodova i postignutog uspjeha, na nain i po postupku utvrenim optim aktom visokokolske ustanove. (6) Visina kolarine na privatnoj visokokolskoj ustanovi utvruje se u skladu sa lanom 57. stav 1. ovog zakona. (7) Upisnine iz lana 137. stav 1. taka b) su naknade koje studenti plaaju prilikom upisa na visokokolsku ustanovu, i to: a) administrativni trokovi upisa, b) naknade za nepoloene ispite studenata koji obnavljaju godinu, v) naknade za komisijske ispite, g) naknade za priznavanje diploma za studente koji prelaze sa drugih fakulteta zbog nastavka kolovanja, d) naknade za tampanje diploma, diplomskih ispita i trokova promocije i ) naknade koje se plaaju pri upisu svakog semestra. lan 139. (1) Sredstva ostvarena od vlastitih prihoda visokokolska ustanova, odnosno njihove organizacione jedinice rasporeuju za: a) unapreenje djelatnosti visokokolskih ustanova, b) naknade radnicima koji su neposredno uestvovali u sticanju vlastitiog prihoda, u skladu sa zakonskim propisima kojima se reguliu radni odnosi i plate i v) direktne materijalne trokove nastale aktivnou kojom se stie vlastiti prihod. (2) Upravni odbor visokokolske ustanove donosi pravilnik o kriterijumima za raspodjelu vlastitih prihoda, u skladu sa pravilnikom iz lana 136. stav 2. ovog zakona, na osnovu prijedloga vijea organizacionih jedinica. (3) Aktom iz stava 2. ovog lana precizira se na koji nain i u kom omjeru organizaciona jedinica ima finansijska ovlaenja i preuzima odgovornost unutar visokokolske ustanove i to tako da se precizno evidentiraju i odrede prihodi i rashodi svih organizacionih jedinica, potujui odnos uinjenih rashoda i ostvarenih prihoda unutar organizacione jedinice. lan 140. U svrhu zadovoljavanja javnih potreba u oblasti visokog obrazovanja moe se uspostavljati saradnja javnog i privatnog sektora, u skladu sa propisima kojima se regulie javno-privatno partnerstvo.

XV NADZOR I KAZNENE ODREDBE lan 141. (1) Upravni nadzor nad radom visokokolskih ustanova i zakonitou akata donesenih od strane visokokolskih ustanova, na osnovu ovog zakona, vri Ministarstvo. (2) Upravni nadzor se sprovodi tako da se ne naruava autonomija i ne ometa rad visokokolske ustanove. lan 142. (1) Inspekcijski nadzor nad primjenom ovog zakona vri Republika uprava za inspekcijske poslove Republike Srpske, putem prosvjetne inspekcije. (2) U vrenju nadzora prosvjetni inspektor je ovlaen i duan da: a) zabrani rad visokokolskoj ustanovi koja obavlja rad bez odobrenja Ministarstva, b) naloi preuzimanje odgovarajuih mjera i radnji radi otklanjanja utvrenih nepravilnosti ili nedostataka u roku koji odredi, v) naloi visokokolskoj ustanovi da poniti ispite koji nisu obavljeni u skladu sa ovim zakonom, odnosno statutom visokokolske ustanove, g) naloi zabranu rada licima koja nisu zavrila odgovarajui obrazovni program na licenciranim visokokolskim ustanovama, d) naloi zabranu rada licima koja nisu u skladu sa ovim zakonom stekla odgovarajue nauno-nastavno zvanje, ) naloi visokokolskoj ustanovi da poniti upise studenata koji su upisani suprotno odredbama ovog zakona i statuta visokokolskih ustanova, e) naloi visokokolskoj ustanovi da poniti javne isprave koje su izdate suprotno odredbama ovog zakona i statutima visokokolskih ustanova, ) podnese zahtjev za pokretanje prekrajnog postupka protiv odgovornog lica, z) podnese zahtjev za pokretanje krivinog postupka protiv odgovornog lica, i) podnese izvjetaj nadlenom organu o uinjenom krivinom djelu i j) preduzme druge mjere i radnje za koje je zakonom i drugim propisima ovlaen. (3) Prosvjetna inspekcija po slubenoj dunosti oglaava nitavom diplomu, odnosno dodatak diplomi iz razloga utvrenih u lanu 134. ovog zakona, ako to ne uini visokokolska ustanova u ostavljenom roku. lan 143. (1) Novanom kaznom od 3.000 KM do 9.000 KM kaznie se za prekraj visokokolska ustanova: a) ako ne dozvoli pristup visokom obrazovanju na osnovu: pola, rase, seksualne orijentacije, fizikog ili drugog nedostatka, branog stanja, boje koe, jezika, vjeroispovijesti, politikog ili drugog miljenja, nacionalnog, etnikog ili socijalnog porijekla, veze sa nekom nacionalnom zajednicom, imovine, roenja, broja godina ili nekog drugog statusa (lan 5. stav 4), b) ako upie studenta suprotno odredbama lana 6. st. 1, 2. i 3. ovog zakona, v) ako ne objavi nastavni plan prije poetka nastave za narednu akademsku godinu (lan 40. stav 2),

g) ako izvri izmjenu studijskog programa suprotno lanu 42. st. 3. i 4. ovog zakona i ako ne obavijesti Ministarstvo o izvrenim izmjenama studijskog programa, d) ako ne organizuje polaganje ispita u skladu sa lanom 46. ovog zakona, ) ako ne omogui javnost prilikom provjere svih oblika znanja (lan 48. stav 2), e) ako organizuje polaganje ispita suprotno utvrenim rokovima i terminima (lan 49. st. 1, 2. i 3), ) ako ne omogui studentu ostvarivanje prava iz lana 49. stav 6. ovog zakona, z) ako prije raspisivanja konkursa za upis novih studenata ne utvrdi i Ministarstvu ne predloi visinu kolarine za narednu kolsku godinu za sve studijske programe (lan 56. stav 1. taka v), i) ako izvri izbor u zvanja suprotno odredbama l. 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83. i 84. ovog zakona, j) ako ne utvrdi odgovornog nastavnika i saradnika (lan 85), k) ako ne raspie konkurs za izbor akademskog osoblja (lan 89), l) ako ne zakljui ugovor sa studentom koji je upisan na tu visokokolsku ustanovu (lan 102. stav 1), lj) ako ne vodi ili ako vodi neuredno matinu knjigu studenata, evidenciju o izdatim javnim ispravama, evidenciju o ispitima i druge evidencije propisane od strane Ministarstva (lan 129. stav 1) i m) ako ne uskladi statut ili druge opte akte sa ovim zakonom (lan 157). (2) Za prekraj iz stava 1. ovog lana kaznie se i odgovorno lice u visokokolskoj ustanovi, novanom kaznom od 500 KM do 1.500 KM. lan 144. (1) Novanom kaznom od 5.000 KM do 15.000 KM kaznie se za prekraj visokokolska ustanova: a) ako dodijeli zvanja koja nisu predviena zakonom iz lana 9. stav 2. ovog zakona, b) ako je prilikom licenciranja planirala upis studenta samo u prvu godinu studija, a nakon dobijanja dozvole za izvoenje studijskog programa u prvoj godini njegovog izvoenja, izvrila upis studenta u vie godine studija (lan 15. st. 2. i 4), v) ako ne dostavi bankarsku garanciju (lan 15. stav 11), g) ako obavlja djelatnost visokog obrazovanja van sjedita bez odobrenja Ministarstva (lan 15. stav 12), d) ako obavlja djelatnost visokog obrazovanja u Republici, a nije upisana u registar iz lana 21. stav 2, ) ako izvodi studijski program za koji nije dobila rjeenje o ispunjenosti uslova i dozvolu za rad (lan 22. stav 8), e) ako ne dostavi plan upisa i podatke o upisanim studentima u skladu sa lanom 33. st. 1. i 3. ovog zakona, ) ako ne izvri upis kandidata u prvu godinu studija u skladu sa planom upisa (lan 33. stav 2) i z) ako, suprotno podacima iz evidencije koju vodi, izda javnu ispravu (l. 130, 131. i 132). (2) Za prekraj iz stava 1. ovog lana kaznie se odgovorno lice u visokokolskoj ustanovi za prekraj iz stava 1. ovog lana novanom kaznom od 1.000 KM do 3.000 KM.

lan 145. Novanom kaznom od 600 KM do 2.000 KM kaznie se lice koje objavi struni, nauni ili umjetniki rad, a za koji se utvrdi da je plagijat (lan 52. stav 1). XVI PRELAZNE I ZAVRNE ODREDBE lan 146. (1) Lica koja su zavrila studij prema propisima koji su bili na snazi do stupanja na snagu ovog zakona mogu da koriste struna i nauna zvanja u skladu sa propisima prema kojima su ih stekla. (2) Do donoenja zakona iz lana 9. stav 2. ovog zakona, dodjeljivanje zvanja vrie se u skladu sa odredbama ranije vaeih propisa, a najdue u roku od dvije godine od dana stupanja na snagu ovog zakona. lan 147. (1) Lica izabrana u akademska zvanja (nastavnici i saradnici) koja ta zvanja imaju na dan stupanja na snagu ovog zakona zadravaju ta zvanja do isteka perioda na koje su birani. (2) Zapoeti izbor u zvanje nastavnika, saradnika i profesora emeritusa prema propisima koji su vaili do dana stupanja na snagu ovog zakona okonae se prema tim propisima, u roku od est mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona. (3) Lica koja imaju zvanje asistenta, a koja su upisana na odgovarajue studije treeg ciklusa van Republike bez prethodno zavrenog drugog ciklusa studija do dana stupanja na snagu ovog zakona, mogu biti birana u zvanje vieg asistenta jedanput, ukoliko su tokom prvog i treeg ciklusa zajedno ostvarili 300 ECTS bodova, s tim da se odredba o izboru u isto zvanje iz lana 83. taka g) ovog zakona moe primijeniti pod uslovom da su zavrili studij treeg ciklusa. (4) Lice kome je dodijeljeno zvanje profesora emeritusa prema zakonu koji je vaio do dana stupanja na snagu ovog zakona zadrava taj status. (5) Mandat organa visokokolske ustanove, koji su izabrani prema propisima koji su vaili do dana stupanja na snagu ovog zakona, traje do vremena isteka mandata na koji su birani. (6) Mandat lanova Savjeta, predsjednika i lanova Komisije za informisanje, koji su izabrani prema propisima koji su vaili do dana stupanja na snagu ovog zakona, traje do vremena isteka mandata na koji su birani. (7) Prosvjetna inspekcija sprovee nadzor nad zakonitou izbora nastavnika i saradnika na svim visokokolskim ustanovama u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona. lan 148. (1) Studenti upisani na diplomski i postdiplomski studij, prema odredbama Zakona o univerzitetu (,,Slubeni glasnik Republike Srpske, br. 12/93, 14/94, 99/04 i 92/05), mogu zavriti ove studije po zapoetom nastavnom planu i programu, uslovima i pravilima studija, najdue do kraja kolske 2012/2013. godine. (2) Ako je visokokolskoj ustanovi, na koju su upisana lica iz stava 1. ovog lana, u meuvremenu oduzeta dozvola za rad, ista je duna zateenim studentima obezbijediti zavretak kolovanja na drugoj licenciranoj visokokolskoj ustanovi koja izvodi isti ili srodan studijski program.

(3) Stupanjem na snagu ovog zakona studenti koji ne dovre diplomski i postdiplomski studij u roku predvienom u stavu 1. ovog lana mogu studije nastaviti u skladu sa ovim zakonom. lan 149. (1) Lica koja su stekla ili e stei akademski naziv magistra nauka, odnosno lica koja su ispunjavala uslove za pokretanje postupka za sticanje naunog zvanja doktora nauka, prema Zakonu o univerzitetu, mogu stei nauni stepen doktora nauka odbranom doktorske disertacije u skladu sa navedenim zakonom. (2) Lica iz stava 1. ovog lana imaju pravo da zaponu postupak za sticanje naunog stepena doktora nauka do poetka akademske 2013/2014. godine, na univerzitetima koji su osnovani u skladu sa Zakonom o univerzitetu na onim studijskim programima na kojima je izvedena najmanje jedna generacija studenata postdiplomskog studija, s tim da se nauni stepen doktora nauka moe stei zakljuno sa 30.09.2016. godine. lan 150. Visokokolske ustanove, koje su dobile dozvolu za rad i ispunjavaju kadrovske uslove prema propisima koji su bili na snazi do stupanja na snagu ovog zakona, dune su da obezbijede kadrovske uslove u skladu sa lanom 15. stav 2. ovog zakona najkasnije do poetka akademske 2013/2014. godine. lan 151. (1) Upis studenata u prvu godinu studija u skladu sa odredbama ovog zakona vrie se od akademske 2011/2012. godine. (2) Odredbe lana 33. ovog zakona primjenjivae se od poetka akademske 2010/2011. godine. (3) Studenti upisani na studij u obliku uenja na daljinu prema odredbama ranije vaeeg zakona zadravaju taj status do poetka akademske 2011/2012. godine. (4) Visokokolska ustanova na koju su upisani studenti iz stava 3. ovog lana duna je da status ovih studenata uskladi sa odredbama lana 34. ovog zakona do poetka akademske 2011/2012. godine. lan 152. (1) Odredba lana 49. stav 2. ovog zakona primjenjivae se do poetka akademske 2013/2014. godine. (2) Student koji nije ostvario uslov iz lana 49. st. 4. i 5. ovog zakona za upis naredne godine studija ima pravo upisa naredne godine pod uslovima: a) upis u akademsku 2010/2011. i 2011/2012. godinu sa pravom prenosa najvie dva predmeta, odnosno najvie 15 ECTS bodova u narednu godinu studija i b) upis u akademsku 2012/2013. i 2013/2014. godinu sa pravom prenosa jednog predmeta, odnosno najvie 8 ECTS bodova u narednu godinu studija. lan 153. (1) Odredbe lana 113. taka d) primjenjivae se od akademske 2011/2012. godine. (2) Odredbe lana 138. st. 4. i 5. ovog zakona primjenjivae se od akademske 2011/2012. godine.

lan 154. Zapoeti postupci za osnivanje, odnosno dobijanje rjeenja o ispunjenosti uslova za rad, prema propisima koji su vaili do stupanja na snagu ovog zakona, okonae se prema tim propisima, a najdue u roku od dvije godine od dana stupanja na snagu ovog zakona. lan 155. Vlada e u roku od devet mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti uredbu o uslovima za osnivanje i poetak rada visokokolskih ustanova i o postupku utvrivanja ispunjenosti uslova (lan 15. stav 13). lan 156. Ministar e u roku od devet mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti pravilnik: a) o oblastima obrazovanja (lan 13. stav 2), b) o izgledu i sadraju dozvole za rad i izgledu i sadraju dozvole za izvoenje novog studijskog programa (lan 20. stav 5), v) o Registru visokokolskih ustanova i Registru nastavnika i saradnika (lan 21. stav 3), g) o sastavu i nainu rada Komisije za informisanje i priznavanje dokumenata iz oblasti visokog obrazovanja (lan 119. stav 3), d) o sadraju i nainu voenja evidencije koju vodi visokokolska ustanova (lan 129. stav 4), ) o sadraju javnih isprava (lan 131. stav 3), e) o standardima i normativima za finansiranje javnih visokokolskih ustanova (lan 136. stav 2), ) o sufinansiranju meunarodne razmjene studenata i akademskog osoblja (lan 136. stav 4. taka a) i z) o sufinansiranju programa i projekata studentskih organizacija (lan 136. stav 4. taka b). lan 157. Visokokolske ustanove e uskladiti svoje statute i druge opte akte sa odredbama ovog zakona u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona. lan 158. (1) Ovaj zakon ne odnosi se na teoloke fakultete, visoke teoloke kole i teoloke akademije i Visoku kolu unutranjih poslova. (2) Visokokolske ustanove i visoke kole iz stava 1. ovog lana mogu biti u sastavu univerziteta, to se regulie posebnim ugovorom.

(3) Za akademska pitanja visokokolskih ustanova iz stava 1. ovog lana nadlean je senat univerziteta. lan 159.

Stupanjem na snagu ovog zakona prestaje da vai Zakon o visokom obrazovanju (Slubeni glasnik Republike Srpske, br. 85/06 i 30/07). lan 160. Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u Slubenom glasniku Republike Srpske.

Broj: 01-977/10 Datum: 08. jul 2010. godine

PREDSJEDNIK NARODNE SKUPTINE Mr Igor Radojii