VIAXE A UN MUNDO PERDIDO

Maio 2013-Xaneiro 2014 Museo Centro Gais Cidade da Cultura de Galicia Santiago de Compostela

GAIS CIDADE DA CULTURA

ORINOCO Viaxe a un mundo perdido

GAIS CIDADE DA CULTURA

A Cidade da Cultura presntase como un punto de conexin de Galicia con resto do mundo e un motor para impulsar proxectos culturais innovadores. Construda no cumio do Gais, un dos montes que rodean Santiago de Compostela, o arquitecto norteamericano Peter Eisenman deseou esta cidade que semella xurdir da terra para erixirse como unha icona da Galicia contempornea, dialogando coa Compostela milenaria, Patrimonio da Humanidade e destino do Camio de Santiago. Este novo espazo, destinado creatividade e ao coecemento, acolle catro institucins culturais: Museo Centro Gais. A sa beleza e flexibilidade convrteno no espazo perfecto para acoller exposicins de gran dimensin, eventos culturais internacionais e espectculos de artes escnicas. Biblioteca e Arquivo de Galicia. Preservan a memoria bibliogrfica e documental da comunidade e actan como cabeceiras da rede pblica de bibliotecas e arquivos. Centro de Emprendemento Creativo. Acolle a Axencia Galega de Industrias Culturais (AGADIC), que impulsa o tecido empresarial no sector cultural, e o espazo de coworking Emprende Cultura Gais. Centro de Innovacin Cultural (CINC). Sede da Fundacin Cidade da Cultura e da Axencia para a Modernizacin Tecnolxica de Galicia, que aglutina os servizos tecnolxicos da Administracin galega.

GAIS CIDADE DA CULTURA

ORINOCO Viaxe a un mundo perdido

Coleccin Orinoco
Tras viaxar durante trece anos por algunhas das institucins culturais mis importantes de Alemaa, Francia, Suza, Repblica Checa, Finlandia, Suecia, Rusia, Dinamarca ou Eslovenia e recibir mis de sete millns de visitantes, a Cidade da Cultura de Galicia, en colaboracin coa Fundacin Cisneros, trae por primeira vez Pennsula Ibrica a Coleccin Orinoco, a mostra de arte tnica mis importante de Latinoamrica pertencente Coleccin Patricia Phelps de Cisneros. A Coleccin Orinoco unha homenaxe excepcional tradicin cultural das doce etnias que habitan o Amazonas venezolano: Deruwa (Piaroa), Yekuana, Yanomami, Hwi (Guahibo), Eepa (Panare), Wakunai (Curripaco), Baniva, Bar, Puinave, Warekena, Tsase (Papoco) e Hoti. Composta por unha ampla seleccin de obxectos utilitarios de cada un dos grupos indxenas, a coleccin consta de mis de 1.500 pezas recompiladas durante dcadas de exploracins: mscaras, cestera, adornos corporais, instrumentos musicais, plumarios, canoas, remos e instrumentos de pesca, obxectos de uso cotin e mxico-relixiosos, que estn construdos con materiais da selva, partes de animais, plantas e minerais. A Coleccin Orinoco propn unha inmersin no chamado Mundo Perdido, un lugar protexido e clido

GAIS CIDADE DA CULTURA

ORINOCO Viaxe a un mundo perdido

no corazn da selva amaznica, onde apenas o un por cento da luz solar logra alcanzar o chan ao medioda pero no que o ser humano atopou hai doce mil anos un acolledor fogar onde atopar todo o necesario para vivir. A mostra un canto natureza virxe e ao respecto polo medio natural e un recoecemento s culturas tradicionais e a sa supervivencia respectuosa coa contorna.

do maior nmero de exemplos recentes e antigos da artesana, os utensilios e outros artefactos da vida diaria destas poboacins indxenas. Unha misin que se prolongou durante mis de tres dcadas de incursins ao corazn do mundo perdido e que se complementara coa adquisicin de algns obxectos do etngrafo Edgardo Gonzlez Nio e, posteriormente, de Walter Coppens. Mis al de conservar este patrimonio indxena, a familia Cisneros tratou de espertar a conciencia internacional dos pobos, a sa cultura e as ameazas da sa existencia poendo en marcha un programa dedicado a estudar, conservar, publicar e educar sobre esta coleccin.

A orixe: trinta anos de exploracins

Guiados polo amor Amazona Venezolana, a familia Cisneros estableceu como misina recompilacin

GAIS CIDADE DA CULTURA

ORINOCO Viaxe a un mundo perdido

Contido visual e didctico

Co obxectivo de amosarlle ao espectador o hbitat e a forma de vida destas tribus indxenas, as mis de 1.500 pezas que integran a coleccin distribense en tres ambientes: crenzas e rituais, natureza e vida coti. Unha mostra que se complementa cunha seleccin de imaxes que reproducen as sas culturas, paisaxes e exuberante natureza procedente de das excepcionais coleccins: a realizada por Edgardo Gonzlez Nio ao longo das sas expedicins e a do naturalista, fotgrafo e explorador Charles Brewer Caras. Msica ceremonial de catro etnias da Amazona e catro pezas audiovisuais axudarn ao espectador a introducirse nunha das rexins mis salvaxes, inaccesiblse e mxicas do planeta. Como complemento interactivo, esta Coleccin conta cun novedoso website educativo para estimular o

coecemento internacional e fomentar o respecto cara as culturas da selva venezolana: www.orinoco.org. Este recurso multilinge presenta os aspectos mis destacados da mostra, artigos sobre os modos e vida dos grupos indxenas, un glosario multimedia e un mapa interactivo de Venezuela.

Distincins
Este histrico percorrido cheo de beleza e dun gran contido didctico que recibiu importantes distincins como o Leone DOro di San Marco (Venecia), un dos premios mis prestixiosos de Europa, en recoecemento calidade esttica excepcional da coleccin, a sa importancia histrica e o valor educativo.

GAIS CIDADE DA CULTURA

ORINOCO Viaxe a un mundo perdido

Fundacin Cisneros

A Fundacin Cisneros unha institucin privada, sen nimo de lucro, fundada pola mecenas venezolana Patrica Phelps de Cisneros e o seu marido Gustavo A. Cisneros, actualmente presidida por Adriana Cisneros de Griffin. A sa misin mellorar a educacin en Amrica Latina e fomentar o coecemento global sobre as contribucins de Venezuela cultura mundial. Un obxectivo que leva a cabo a travs da promocin de bolsas de arte latinoamericano, a excelencia na educacin das artes visuais e o fomento dun alto nivel de coecementos tcnicos entre os artistas latinoamericanos. A longo prazo, os seus innovadores programas fortalecen o tecido social, promoven a liberdade de expresin e o pensamento democrtico, impulsan o progreso econmico e afianzan o entendemento entre as nacins latinoamericanas. As principais iniciativas da Fundacin Cisneros son:

Coleccin Patricia Phelps de Cisneros: ten como obxectivo principal promover unha maior apreciacin da diversidade, a sofisticacin e variedade de expresins artsticas de Latinoamrica, as como apoiar a innovacin, a creatividade, a educacin e investigacin no campo da arte latinoamericana. Actualizacin de Maestros en Educacin (AME): rede virtual internacional de ensino/ aprendizaxe baseado nas TIC para promover a capacitacin dos mestres de educacin bsica de Amrica Latina. Todas elas implemntanse en diversos pases latinoamericanos a travs de alianzas locais e enmarcadas dentro da visin de Responsabilidade Social Empresarial da Organizacin Cisneros, orientada a fomentar o desenvolvemento sostible e crear capital social na rexin.

GAIS CIDADE DA CULTURA

ORINOCO Viaxe a un mundo perdido

Coleccin Patricia Phelps de Cisneros

Con sede en Nova York e Caracas, a Coleccin Patricia Phelps de Cisneros (CPPC), un dos principais programas da Fundacin Cisneros, traballa para promover unha maior apreciacin da diversidade, a sofisticacin e variedade da arte de Amrica Latina as como para fomentar a excelencia na educacin artstica e a formacin de profesionais da arte latinoamericana. Estes obxectivos lgranse a travs da conservacin, estudo, presentacin e promocin da cultura material latinoamericana, desde obxectos etnogrficos ata a arte contempornea. As actividades da CPPC inclen exposicins, publicacins e bolsas para a investigacin e a producin artstica. A Coleccin Patricia Phelps de Cisneros carece de museo propio cun claro obxectivo: levar o seu legado cultural a calquera lugar do planeta, permitindo a sa difusin entre un maior nmero de pblicos diferentes e apoiar a institucins culturais que queren incorporar a arte latinoamericana ao seu discurso sen contar con obras ou coleccins propias.

Unha coleccin de coleccins

A Coleccin Patricia Phelps de Cisneros , en realidade, unha coleccin de coleccins de arte tnica (que acoller a Cidade da Cultura a travs da Coleccin Orinoco), colonial, moderna, paisaxstica e contempornea e que supn un dos maiores esforzos de preservacin de recursos culturais levados a cabo por esta institucin.

Coleccin Orinoco: a Cidade da Cultura acoller a coleccin tnica da Coleccin Patricia Phelps de Cisneros, formada por un grupo de documentos e obxectos etnogrficos das doce etnias que habitan na conca do Orinoco. Coleccin de Arte Contempornea: O ncleo desta coleccin est composto, na sa mayora, por artistas latinoamericanos. Non obstante, como reflexo da situacin global da arte contempornea, tamn incle obras de artistas doutras partes do mundo.

Coleccin de Arte Moderna: obras de artistas latinoamericanos do sculo XX, concentrndose na abstraccin xeomtrica en Arxentina, Brasil, Uruguai e Venezuela. Coleccin de Arte Colonial: incle pinturas, mobiliario e obxectos relixosos creados entre o sculo XVII e mediados do sculo XIX en Latinoamrica. Estas pezas amosan o alto nivel de manufactura e a variedade de culturas que influenciaron a cultura material do mundo colonial. Coleccin de Artistas viaxeiros a Latinoamrica: pinturas, debuxos, acuarelas, gravados e fotografas que plasman a variedade de paisaxes que os artistas europeos atoparon no novo continente. A coleccin incle obras de arte que foron creadas por artistas viaxeiros que chegaron a Amrica por unha variedade de razns, inclundo expedicins comerciais, artsticas, ou por simple aventura, desde principios do sculo XVII ata finais do XIX.

GAIS CIDADE DA CULTURA

ORINOCO Viaxe a un mundo perdido

a Coleccin Patricia Phelps de Cisneros en Espaa

Unha viaxe a Espaa en 1973 e a compra dunha obra contempornea do espaol Manuel Rivera, Tiritaa, constituron o punto de partida da Coleccin Patricia Phelps de Cisneros. A partir dese momento, comezou a forxarse unha Coleccin e unha misin que, inicialmente focalizada en Latinoamrica e Estados Unidos, desde hai algns anos incrementa a sa presenza en Espaa co obxectivo de contribur de forma decisiva a rachar estereotipos e incentivar o coecemento da arte de Amrica Latina tamn neste pas.

Fundacin Juan March

Amrica fra. La abstraccin geomtrica latinoamericana (Febreiro-Maio 2011) No marco do seu activo programa de prstamos, a Coleccin Patricia Phelps de Cisneros contribuiu a esta exposicin con 22 pezas representativas da sa coleccin de Arte Moderna, integrada por obras de artistas latinoamericanos do sculo XX e enfocada, precisamente, na abstraccin xeomtrica en pases como Arxentina, Brasil, Uruguai e Venezuela.

Este esforzo levou Coleccin Patricia Phelps de Cisneros a establecer lazos con importantes institucins de Espaa vinculadas coa arte contempornea como a Fundacin Juan March, a Fundacin Arte y Mecenazgo, o Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofa e, agora, a Cidade da Cultura de Galicia.

Fundacin Arte y Mecenazgo

Coleccin Patricia Phelps de Cisneros: Coleccin privada, vocacin pblica (13 de outubre de 2011) Patricia Phelps de Cisneros participou no programa de conferencias Crculo Arte y Mecenazgo da Fundacin Arte y Mecenazgo (FAM), a travs da ponencia Coleccin Patricia Phelps de Cisneros: coleccin

GAIS CIDADE DA CULTURA

ORINOCO Viaxe a un mundo perdido

privada, vocacin pblica. Nomes como o de Glenn D. Lowry, director do MoMA, ou Chris Dercon, director da Tate Modern, tamn participaron nestas conferencias.

Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofa

Co fin de impulsar as sas relacins e incentivar o coecemento da arte contempornea de Amrica Latina en Espaa, o Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofa e a Coleccin Patricia Phelps de Cisneros asinaron en abril de 2011 un convenio de colaboracin para o desenvolvemento de proxectos culturais conxuntos durante 5 anos. Para a CPPC, este acordo representa un fito importante na sa historia, que marca o auxe desta nova etapa de actividade en Espaa. Repensar los modernismos latinoamericanos: flujos y desbordamientos (2-3 de marzo de 2012)

Como primeira accin levada a cabo no marco do acordo de colaboracin con o MNCARS celebrouse o Seminario Repensar los Modernismos Latinoamericanos: flujos y desbordamientos, que convocou aos especialistas internacionais mis importantes neste mbito co obxectivo do sentido da abstraccin xeomtrica dentro do debate histrico, crtico e institucional contemporneo. La Invencin Concreta: Coleccin Patricia Phelps de Cisneros (23 de xaneiro 16 de setembro de 2013) O 22 de xaneiro de 2013 inaugurouse a primeira exposicin da CPPC en Europa, a maior mostra da Coleccin en toda a sa historia. A exposicin, que alberga mis de 187 obras da Coleccin de Arte Moderna moitas delas nunca expostas antes en Espaa-, busca contribuir de forma decisiva ao obxectivo comn de rachar estereotipos e incentivar o coecemento da arte de Amrica Latina no mundo.

GAIS CIDADE DA CULTURA

ORINOCO Viaxe a un mundo perdido

Patricia Phelps de Cisneros

Considerada unha das persoas mis influntes do mundo da arte ocupa o posto nmero 27 no listado de 100 que elabora cada ano a revista Art Review-, Patricia Phelps leva mis de catro dcadas dedicada ao apoio e promocin da cultura latinoamericana no mundo a travs da unin coas mis prestixiosas institucins culturais. Xunto co seu esposo, Gustavo A. Cisneros, creou a Fundacin Cisneros, unha organizacin filantrpica privada dedicada a mellorar a educacin en Amrica Latina e promover o coecemento do patrimonio cultural da rexin. No seu afn por compartir a sa visin latinoamericanista co mundo, Patricia Phelps de Cisneros apoia diversas institucins culturais no continente americano e Europa. As, fundadora e presidenta do Comit para Amrica Latina e o Caribe, e desde 1992, foi membro do Consello Directivo do Museo de Arte Moderno de Nova York (MoMA). Ademais, Membro Fundador do CIMAM (Comit Internacional do ICOM para Museos e Coleccins de Arte Moderna); membro do Comit Internacional e

do Comit para Adquisicins de Amrica Latina da Tate, Londres; membro do Comit Internacional da Fundacin Amigos de Museo del Prado, do Comit Internacional do Museo Berggruen e do comit de Amigos Americanos da Fondation Beyeler, entre outros. En recoecemento ao seu labor para fortalecer e promover a cultura e a educacin, Patricia Phelps de Cisneros foi galardoada con importantes premios, entre os que destacan: o Leone dOro di San Marco, de Venecia; a Cruz da Lexin de Honra, outorgada pola Repblica de Francia, a Medalla de Ouro do Americas Society, o Premio Gertrude Vanderbilt Whitney ao Mellor Patronato das Artes, da Escola de Pintura e Escultura Skowhegan en Maine, o Premio da Fundacin Iris do Bard Graduate Center: Decorative Arts, Design History, Material Culture en Nova York e un Doutorado Honoris Causa en Belas Artes pola Universidade de Wheaton en Massachusetts.

GAIS CIDADE DA CULTURA

ORINOCO Viaxe a un mundo perdido

Museo Centro Gais

O Museo Centro Gais presntase como un dos edificios con mis posibilidades da Cidade da Cultura de Galicia, combinando a sa vocacin expositiva cunha oferta aberta a diferentes disciplinas artsticas e culturais. A espectacularidade da sa fachada, os case 43 metros de altura e os seus mis de 16.000 metros cadrados de superficie permtenlle despregar unha oferta que incle exposicins de gran formato xunto a actividades ldicas, formativas e de divulgacin. Desde a sa apertura ao pblico en novembro de 2011, o Museo Centro Gais foi escenario da maior exposicin da Cidade da Cultura ata o momento e unha das mis ambiciosas das organizadas en Galicia: Gallaecia Petrea, unha viaxe pola Historia de Galicia desde o seu nacemento ata a actualidade a travs do seu patrimonio ptreo. De forma paralela, o Museo Centro Gais tamn acolleu Cdices: Xoias das catedrais galegas na Idade Media, unha mostra nica na que o visitante puido contemplar reunidos e por primeira vez cdices e libros medievais nunca expostos con exemplares nicos en Europa como o orixinal Cdice Calixtino. Estas das grandes mostras evidencian a vocacin expositiva do Museo Centro Gais que, non obstante, se abre a outras disciplinas artsticas, convertndose en escenario de grandes eventos como se demostrar en 2014 cando o Museo sexa a sede da feira Womex, ademais de albergar todo tipo de espectculos: desde danza contempornea, a artes escnicas ou grandes concertos, coa presenza de artistas punteiros da escena internacional como o mestro cubano Paquito DRivera.

GAIS CIDADE DA CULTURA

ORINOCO Viaxe a un mundo perdido

patronos fundacin gais

As seguintes empresas, institucins e persoas decidiron participar e apoiar activamente a Cidade da Cultura de Galicia, demostrando o seu firme compromiso con Galicia e coa cultura.

Todas as empresas, institucins e persoas que conforman o Padroado da Fundacin Gais comparten cos responsables e os xestores da Cidade da Cultura de Galicia a idea de apostaren decididamente pola cultura en Galicia, tanto polo seu valor como eixe de cohesin social, como pola sa capacidade para fomentar o progreso sostible da sociedade galega.