BA BMYO ELEKTRK BLM

BLGSAYAR DONANIM DERS 27.02.2006

DERSN MFREDATI
1. PCyi oluturan temel birimleri tanyabilme. 2. Standart PCnin nasl monte edildiini uygulamal bir biimde kavrayabilme. 3. Sabit diskler, disketleri, CDROMlar, iletiim portlarn tanyabilme. 4. Modemleri,yazclar, ethernet ve SSCI kartlarn, ses kartlarn ve tv kartlarn tanyabilme. 5. Bilgisayarn btn donanmlarn birletirerek yeni bir PC oluturabilme. 6. Gnlk ve i hayatnda bilgisayar kullanm

Bilgisayarsz bir hayat dnebiliyor musunuz?

1. Her hangi bir konuda belge oluturup, rapor yazabilirsiniz dileke, zgemi, sipari formu, (WORD) 2. Yazdnz bilgileri kada dkebilirsiniz 3. yerinde grafik uygulamalarnda kullanabilirsiniz 4. ile ilgili teknik resim izimlerinde (AUTOCAD) 5. Belgeleri tarayarak bilgisayar ortamna atabilirsiniz (SCANER) 6. Fotorafnz bilgisayar ortamna atabilirsiniz 7. eitli konularda sunu hazrlaya bilirsiniz (POWERPONT) 8. Elektronik tablolarda hesaplama ilemleri yapabilirsiniz (EXCEL) 9. Birok verinizi dzenli olarak listeleyebilirsini (ACCESS) 10.Fax-alp gnderebilirsiniz 11.nternete balanabilirsiniz 12.Mail alp-gnderebilirsiniz

13. Grntl haberleebilirsiniz 14. Yazarak haberleebilirsiniz 15.Film izleyebilirsiniz 16.Oyun oynaya bilirsiniz 17.Televizyon izleyebilirsiniz 18.Mzik dinleyebilirsiniz 19.Mobil telefonlar, hesap makineleri ile dolayor, 20.Saysal alan cihazlardan birka santim farkla yerimizi buluyor, CPRS 21.Evimizde otururken dnyann br ucundaki bir arive girebiliyor, kopya edebiliyoruz. 22.Evimizden veya iyerimizden bir ok resmi ii grebiliyoruz. E-devlet , E-niversite UYGULAMA 1:zgemi (CV) hazrlyoruz.Fotorafl Son teslim tarihi :06.03.2006

Bilgisayar Nedir?

Bilgisayar ; kullancdan veya evre birimlerinden gelen verileri alp, Aritmetiksel(+,-,*,/) ve Matksal (<,>,=,or,and,xor) ilem yapabilen, stenilen verileri kaydedip, gerektiinde yeniden ulaan, Hzl ve hatasz lem Yapan, Donanm ve yazlm ilikisiyle alan, elektronik cihazlardr.

Bilgisayarlar verileri kullanarak ilem yapar

Veriler : saylar, harfler, rakamlar, belgeler, resimler,
lemler : hesaplamalar,karlatrmalar,dngler, (+,-,*,/) (<,>,=,or,and,xor)

Tm bu veriler ve yaplan ilemler bilgisayarda saylar ile temsil edilir. Tm bilgisayarlar saysaldr.
Bilgisayardaki tm ilemler temelde 1 ve 0 kullanlarak gerekletirilir.

Elektronik devrenin ak olmas 1, kapal olmas da 0 deerine karlk gelir.

Devreleri ap kapama ilemini transistrler yapar.

 Basit bir elektrik devresi dnelim. (bir ak, bir anahtar, bir lambadan olusun) Eer anahtar ak olursa akm geii olur, devre tamamlanr ve lamba yanar ve retilen sonu 1 dir.

Eer anahtar kapal olursa, akm geii olmaz, devre tamamlanamayaca iin lamba yanmaz ve retilen sonu 0 dr.
ekil sy:30

rnek : klavyeden A harfine bastmzda bunun ilemci tarafndan nasl alglandn ve nasl sonu ortaya ktn inceleyelim
Klavyeden baslan karakter

:A

Karakterin 10 lu sistemde karl : 65

Karakterin 2 li sistemde karl : 1000001 Devrelerin durumu :

Say sistemleri; sembollerden ve bu sembolleri kullanma yntemlerinden meydana gelir.

En ok kullanlanlar, 16, 10lu ve 2li say sistemidir. 10 tabanndaki her bir saynn rakamlar, 10un kuvvetleri biiminde sadan sola doru okunmaya balanr ve her bir rakam arpan olarak ileme girer. Bilgisayarn en ok kulland say sistemi 2li say sistemidir. Bu say sisteminde sadece 2 tane sembol kullanlr 1 ve 0.
On tabanndaki bir say ikili tabana evrilirken srekli 2 ye blnr rnek:sy:36

Kapasite lm birimleri kkten bye Bit:En kk birim bittir. Bilgisayar iinde karakterler ikilik say siteminde 8 haneli bir sayyla ifade edilir. te bu saynn her bir basamana 1 Bit denir. Biraz nceki rnekte : A karakteri 1000001 saysyla ifade edilir. te bu saynn her basamana 1 Bit denir. O zaman Bilgisayar iindeki her bir karakter 8 bitten oluur. A karakteri=8 Bit, + kararkteri=8 bit.

Byte (Bayt) : Bilgisayar iinde her karakter ayn zamanda 1 Bytetr. rnein A karakteri=1 Byte = 8 Bit.
Yukardaki eitliklere gre 1 Byte=8 Bit sonucu karlabilir.

Bit ve Bayt
Birim Bit() Tanm 1 ve 0 dan meydana gelen 2 li rakamdr. rnek Bir devrenin ak 0 konumu 0 Volt, kapal 1 durumu 5volt olarak gsterilir.

Byte(B)

8 bit 1 byte oluturur.

Buda ASCII formatnda bir karakteri ifade eder. A,C, 2,% gibi.
640 KB bellek gibi Disket kapasitesi : 1.44MB Cd Rom : 700MB RAM : 256 MB gibi Sabit Disk : 120 GB

KiloByte(KB) MegaByte(MB)

1 KB = 1024 Byte 1 MB = 1024 KB

GigaByte (GB)

1 GB = 1024 MB

TeraByte (TB) 1 TB = 1024 GB PetaByte (PB) 1 PB = 1024 TB

1000 adet Britannica ansiklopesidi 1000*1000 adet Britanica ans.

25 yazs ka Byte dr. 2 karakter yani 2 byte yani 16 bit dir. Soru: ANADOLU kelimesi ka Byte ve ka Bittir. zm: ANADOLU kelimesi 7 karakterden olumaktadr. 1 Karakter=1 Byte olduu iin bu kelime 7 Bytetr. 1Byte=8 bit olduundan dolay bu kelime 8x7=56 Bittir.

54 says ka byte ile ifade edilebilinir. 110110 dur 2 li sistemde. Yani 6 bit dir. Yani 8 bit e syor o zaman 1 byte n iine syor. 54 says 1 byte ile ifade edilir.
285 saysn ka byte ile ifade ederiz. 100000000 dur 2 li sistemde. Yani 9 bit. 1 byte = 8 bit e smad. Demekki 285 says 2 byte ile ifade edilir. 2048 KB ka MBdr? zm: 1024 tane KB=1 MB olduundan 2048 KB=2 MBtr. nk 2048in iinde 2 tane 1024 vardr.

Resimler, sesler, filimler gibi verilerin ifadesi ise

Bilgisayar belleinde resim ok sayda paraya blnr. Bu paralarn her birine (PXEL) nedir. Piksel says ne kadar ok ise znrlk o kadar iyidir. Bir resmin znrl ise resmin yatay ve dikeydeki piksel saylar ile ifade edilir. rnek : 640x480, 800x600, 1024x768
rnek : Masa st, sa tk, ayarlar, znrlk ls seilip ayarlayp baklr.

 Siyah beyaz resimlerde, her piksel ak yada kapal deerini alr ve birer bit ile ifade edilir. Renkli ve gri resimlerde,her piksel birden fazla bit ile temsil edilir. Yani her biksel en az 1 byte(8bit), en fazla 4 byte(32bit) ile temsil edilir. Ksacas renk deeri artka onu saklamak iin gerekli bellek deeri artar. Sesler, analog ses sinyalleri rneklenerek saysal biimde karlklar alnarak ikili olarak temsil edilir. Video, hem ses, hem resimlerin birleimidir.

Bilgisayarlarn tarihsel geliimi

ENIAC, 30 ton arlnda; 9x15 metrelik bir oday doldurmakta; hesaplama vurumlar 1500 elektromekaniik rleden (yolvericiden) geip 18.000 den ok radyo lambasndan akmaktayd. ENIAC' altrmak iin 150.000 vat enerji gerekliydi. ENIAC, yalnzca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu. Lambalalarn hepsi altnda, mhendis ekibi bir problemi zmek iin 6000 kabloyu elle fie takarak ENIAC' kuruyorlard. 600 mhendis tarafndan iletiliyordu ve dakikada 5000 ilem yapma yeteneine sahipti.

lk bilgisayar ENIAC

1.1951-1959 arasndaki retilen bilgisayarlarda vakum tpleri kullanld. Bu tpler bir ampul byklnde, ok fazla enerji harcamakta ve ok fazla s yaymakta idiler. Veri ve programlar magnetik teyp ve tambur gibi bilgi saklama aralaryla sakland. Veriler ve programlar bilgisayara delgi kartlar ile ykleniyordu. 2. 1959-1964 arasnda retilen bilgisayarlarda transistrler (10 bin adet) kullanld. COBOL, FORTRAN, ALGOL yksek dzeyli diller ve iletim sistemleri gelitirildi. 1964-1970 arasnda, retilen bilgisayarlarda entegre devreler kullanld, onbinlerce devre kk bir silikon chip'e yerletirildi. Dk maliyet, yksek gvenirlilik, ufak boyutlar, dk enerji harcamas ve hzl olmas bu chip'lerin mikro-bilgisayar yapmnda kullanlmasna neden oldu. 3. 1970'li yllardan sonra, byk apl tmleik devreler kullanlmaya baland. Bilgisayar donanmnda bu teknolojinin kullanlmas bilgisayarn hesaplama hzlarn ve gvenirliliini arttrm ve hacimleri ok kltmtr.

4.1980den sonra transistrlerin yerine mikrociplerin(tek bir tmleik devre yongalarnn ) kullanld bilgisayarlardr. Bu gn kullandmz bilgisayarlar bu kuaa aittir. Ancak her gn yenilikler eklenmekte, bilgisayarlarn alma hz ve kapasitesi arttrlmaktadr. 5. Gnmzde,1990lardan balayarak bilgisayar teknolojisine egemen olmas beklenen beinci kuak bilgisayarlara doru bir ilerleme grlyor. ok daha gl olaca dnlen bu bilgisayarlar byk ihtimalle, bugnklere gre daha fazla insan beynine benzer bir biimde alacaklar. Bunun iin de kendi deneyimlerinden renebilmeleri gerekecek. Beinci kuak bilgisayarlar insanlarla konuabilecek, onlar dinleyebilecek ve belki de dncelerini de anlayabilecekler

 lk popler grafiksel iletim sistemi 1984 ylnda, Apple Macintosh'u srdnde piyasaya girdi. Microsoft firmas Macintosh iin szlk ilemci ve elektronik tablo program yazd.

lk IBM Kiisel Bilgisayar, 1981 ylnn Austos aynda pazara kard

Gnmzde bilgisayar tipleri

1. 2. Kiisel Bilgisayarlar (Personal Computer) : Masa st bilgisayarlar da denir. Gnmzde en ok kullanlan bilgisayarlar. Dizst Bilgisayarlar (Laptop) : Notebook, tanabilir bilgisayarda denir. Bir pille alt ve hafif olduklar iin tanabilir zellie sahiptirler. Sunucu Bilgisayarlar (Server Computer) : Bir hizmet amac olarak gece gndz srekli kullanlan bilgisayarlardr.Bu bilgisayarlar web sunucusu365 gn 24 saat aktr, ftp sunucusu, mail sunucusu, mail sunucusu, yazdrma sunucusu, veritaban sunucusu, uygulama sunucusu olarak kullanlrlar. Bu bilgisayarlarda birden fazla ilemci, ok sayda sabit disk, byk miktarda bellek bulunur. istasyonlar (Workstation) : zel konfigrasyonlarla ve bir grup olarak almalar iin tasarlanan bilgisayarlardr.Sunucu bilgisayarlara balanarak alrlar. PDA (El Bilgisayar) :zel kalem kullanlr el yazsn tanyabilir, ekranlar dukunmatiktir.internte balanr, notlar tutulur. Tablet PC : zel kalem kullanlr el yazsn tanyabilir. Sesi tanyp verilen komutu yapabilir. Dzist bil kullanclarda daha fazla kolaylk salamak iin tasarlanmltr.

3.

4.

5. 6.

Bilgisayar temelde 4 paradan oluuyor kasasmonitr-klavye-mause Kasann n ksm:(sh:50)

Ama kapama dmesi Reset dmesi :bilgisayar yeniden balatmak istediinizde bu dmeyi kullanrz. CD-RW CD-R Disket Src G Sabit disk alma Mikrofon-hoperlr girii USB aygtlar

 Kasann arka blmnde (sh:51) 1.220V elektrik girii elektrik kablosunun takld yer. Bilgisayarn elektrik balants bu noktadan yaplyor. 2.Elektrik ama kapama dmesi : kasann g kaynana gelen elektrii ap kapatr. 3.G kaynana ait soutucu fan 4.Fare balant noktas. Genelde yeil renkli. Klavye giriinin sa 5. Klavye balant noktas. PS/2 uyumlu ise. 6.Kasa iini soutmak iin kullanlan ekstra fan. 7.USB balant noktas. USB uyumlu kamera-yazc-tarayc bu noktadan taklr. 8.Seri balat noktalar.Genellikle harici modemler balanr. 9. Seri balant noktalar. Eski tip fareleri balamak iin. 10. Paralel balant noktalar: Eski tip yaz- tarayc balant noktalar iin. 11.12. On board ses kart bulunan ana kartlarda ses giri k balant noktalar. Hoperlr-mzik seti balamak iin. 13.Monitr girii.monitrde 2 kablo olur biri grnt iin dieri elektrik iin. 14.A balants iin eternet kartnn balant noktas. 15. Joistick balant noktas. On bort ses kart olan ana kartlarda bulunur. 16. Harici ses kartna ait hoparlr, mikrofon ve ses giri noktalar.

BLGSAYAR

DONANIM

YAZILIM

CPU MERKEZ LEM BRM Central Processor Unit

GR BRM

REM BELLEK KONTROL BRM ARTMETK VE MANTIKSAL LEM BRM

IKI BRM

DEPOLAMA BRM

 DONANIM YAZILIM

 Giri Birimi: Bilgisayara d ortamdan veri girilmesini salayan birimlerdir. 1.Klavye 2.Fare 3.Ekran 4.Cd-Rom,disk,disket 5.Scaner(Tarayc) 6.Mikrofon 7.Modem k Birimi: Bilgisayar ortamnda ilenen verilerin d ortama aktarlmasn salayan birimlerdir. 1.Ekran 2.Yazc(Printer) 3.izici(Ploter) 4.Hoparlr 5.Disk,Disket,CD