IV- ELEKTRK TESSATI GENEL TEKNK ARTNAMES BLM 1 Genel Esaslar 1.

1 Kapsam Bu Genel Teknik artname, zel ve tzel kiiler ile kamu kurulularna ait mevcut ve yeni yaplacak tm binalarda olmas gereken elektrik tesisatnda kullanlan malzeme ve mamuln zellikleri, temini, montaj ile genel esaslara dair teknik artlar kapsar. 1.2 Projeler Projeler umumiyetle tatbik edilecek eitli sistemlerin genel yerletirmelerini ve tip detaylarn ihtiva etmelidir. darenin yazl onay alnmadan bu projelerde hibir deiiklik yaplmayacak, verilen tip detaylara tatbikatta uyulacaktr. Projeler; kanun, tzk, ynetmelik, artnameler ve mahalli usul ve kaideler ile mecburi veya ihtiyari standartlara uygun yaplmal, Bayndrlk ve skn Bakanl Yap leri Genel Mdrl Elektrik Mhendislii Proje Dzenleme Esaslarna uyulmaldr. 1.3 Standartlara uygunluk rnler ilgili Trk standartlar ve/veya uygulamaya konulmu Avrupa Birlii standartlarnda verilmi kriterlere uygun olacaktr. Btn malzemeler artnamelerde belirtilen zelliklere ve Trk Standartlarna uygun olanlarndan ihzar edileceklerdir. Trk standard bulunmayan malzeme ve mamuller milletleraras bir standarda uygun olacaklardr. 1.4 Kanun, Tzk ve Ynetmeliklere uygunluk Mteahhit tesisin yapm, denenmesi ve iletilmesiyle ilgili her trl kanun, tzk ve ynetmeliklere, zellikle evre kirlenmesinin nlenmesi ve genel saln korunmasyla ilgili olanlara uygun i yapacaktr. Herhangi bir ekilde nizama balanmam hususlarda ise mteahhit geerli olan usul ve kaidelere uygun i yapacak veya hareket edecektir. Mteahhit; projelerde, teknik artnamelerde belirtilen hususlarn kanunlara, tzklere, ynetmeliklere, mecburi olarak yrrlkte olan standartlara veya mahalli artlara, usullere ve kaidelere uygun olduunu tahkik edecektir. Eer uygun olmayan herhangi bir husus mevcut ise idareyi yazyla ikaz edecektir. in sonunda ikaz etmedii, herhangi bir aykrlk ortaya karsa, mteahhidin bu hususu dzeltmesi iin yapaca masrafa karlk hibir deme yaplmayacaktr. 1.5 zin ve Ruhsatnameler Mteahhit gerek belediyeler gerekse dier kurululardan alnacak izin veya ruhsatnameler iin gerekli demeleri, denemeleri, almalar ve ilemleri yaparak ii devam ettirmek zorundadr. Su, havagaz, doalgaz, elektrik v.b.gibi belediyeye hizmetlerinin salanmas iin yaplacak tetkik ve denemeleri tamamlattrarak gerekli masraflar deyecektir. Bu masraflar genel masraflardan kabul edilecek ve mteahhide bunlar iin ayca bir bedel denmeyecektir. Bu deneme, muayene ve kontrollerin iyi netice verdiini ve istein kabul edildiini belirtir belgeleri mteahhit muhafaza edecek ve iin tesliminde kabul heyetine teslim edecektir. Tantma, letme ve Bakm el kitabna bunlarn fotokopileri konacaktr. 1.6 lmeler Montajl birim fiyatn tanmlanmasnda ve llmesinde esas alnan lme birimi ve skm bedelinin tanmlanmasnda ve llmesinde de esas alnacaktr. Tel kafes gibi mamullerin iten ie hava gei alan (tel alanlar dlmez) lme esas alnacaktr. - 190 -

1.7 Cihaz plakalar Her bir cihaz kartlamaz ve silinemez eklinde prin, alminyum v.b korozyona dayankl bir plaka zerine kaznarak yazl isim ve nemli zelliklerini belirtir birer plaka ile donatlacaktr. Plakalarda aada belirtilen bilgiler bulunacaktr. Mamuln ad ve plaka numaras, malt firmann ad ve adresi, Seri ve model numaras, Belirli artlardaki kapasitesi, Azami dayanabilecei basn, scaklk v.b. snrlamalar, malat firmaca belirtilmesi gerekli grlen dier bilgiler, Btn otomatik kontrol cihazlar zerinde veya bitiiinde monte edilecek bir plakada hangi cihaz kontrol ettii yukarda aklanan bilgiye ilaveten belirtilmi olacaktr. Gerekirse cihazlar numaralanacak ematik kontrol diyagram tablosu zerinde gerekli aklama yaplacaktr. 1.8 Tevzi tablolar Tevzi tablolar binann o ksmna ait btn sigorta ve alterleri ihtiva edecektir. Her bir sigorta ve alterin tablo numaras, etiket numaras, bulunduu yer ve yapt hizmet bu tabloda belirtilmi olacaktr 1.9 Tantma, iletme ve bakm el kitab Yklenici en az 5 nsha ciltlenmi olarak el kitab hazrlayacak ve idareye teslim edecektir. Bu el kitab aadaki bilgileri ihtiva edecektir: Her bir sistemin basit tarifi, bakm ve iletme esaslarnn izah, Tehizat detaylarnda, kontrol diyagramlarnda ve kontrol cihazlarnn elektrik diyagramlarnda gsterilen sistemin fonksiyonel paralarnn imalat tarafndan verilen para listelerini ve bu listelerde sistem, para, model numaralarn, imalat detay numaras, Her bir sigorta veya alterin yapaca vazifeyi, yerini ve plaka numarasn belirtir tablolar, Her tip cihazn bakmyla ilgili bilgileri, Her tip cihazn muhtemel arzalar ve tamiriyle ilgili bilgileri, Her cihaz iin en yakn mahalli satn alma, bakm, tamir ve yedek para servisinin firma ad, adresi ve telefon numaras, Kontrol diyagramnda, elektrik tesisat donatm emasnda ve projesinde mevcut her bir tehizat elemann tarif eden, ileyiini aklayan katalog veya teknik dokman, Projelerde mevcut dier cihazlara ait elektrik motorlarnn yardmc rle, uzaktan kumanda, kilitleme, koruyucu rle gibi tehizatn gsteren, monte edildii ekliyle hazrlanm elektrik donatm emalar, Yklenici, verilen bilginin tamam olup olmad hususunda kontrol tekilatnn grn de alarak, nihai durumuyla hazrlad el kitabnn fihristini hazrlayp idareye onanmak zere yazyla verecektir. Onanl fihristin bir kopyas kitapta bulunacaktr. Btn el kitabnn ierii, geici kabulden drt hafta evvel idareye teslim edilecektir. 1.10 Tesisatn retilmesi Mteahhit geici kabuln sonunda binay kullanacak olan kuruluun grevlendirecei iletme personeline, szlemesinde bakaca bir sre belirtilmedii takdirde (en az 15 en ok 30 gn) mddetle tesisat tantacak, iletme ve bakm ile onarmn retecektir. Bunun iin mteahhide her hangi bir nam altnda hi bir bedel denmeyecektir. - 191 -

1.11 alan sistemlerin kapatlmas, durdurulmas ve balama izni Ksmi bir sistemin montaj veya dier alan bir sisteme balanmas iin, alan bir (elektrik, buhar, pis su v.b.) sistemin durdurulmas gerekiyorsa bu husus gerekli kapatlma sresi de belirtilmek artyla en az be gn evvelden idareye yazl bildirilecek ve balantnn yaplabilecei hususunda idareden yazl izin alnacaktr. 1.12 Temizleme ve ayarlar Btn cihazlar iletmeye devredilmeden evvel tamamen temizlenmi olacaktr. Boyanm, kaplanm veya parlatlm yzeyler hasar grmse eski durumuna getirilecek ve btn donanm kabul edilebilecek durumda olacaktr. Sistemler her trl ayarlar yaplm, proje ve artnamelerde belirtilmi olan fonksiyonlarn tam olarak yerine getirir vaziyette teslim edilecektir. 1.13 Denemeler Btn boru donanm ve tehizat, artnamenin ilgili ksmlarnda belirtilmi olan test ve denemelere tabi tutulmu ve bu ilemler iin tm emniyet tedbirleri yklenici tarafndan alnm olacaktr. Test ve denemeler iin gerekli tm cihaz, malzeme ve hizmetler (elektrik, su, gaz, yakt, iilik v.b.) szlemede aksi belirtilmemise yklenici tarafndan temin edilecek ve bunlar iin hibir ilave deme yaplmayacaktr. Denemelerin yaplaca gn daha nce yazyla idareye bildirilecek ve denemede kimlerin bulunaca idarece tayin edilecektir. Denemelerde ortaya kacak btn hatalar, derhal yklenici tarafndan tamir edilecek, arzal paralar deitirilecek ve deneme kontrol heyetinin kabul edecei hale gelinceye kadar tekrar edilecek, idarece bunlar iin hibir ilave deme yaplmayacaktr. Denemede bir hasar meydana gelirse derhal yklenici tarafndan tamir edilecek, hasar gren para veya cihaz deitirilecek ve kontrol heyetinin beenecei hale getirilecektir. Denemeler heyetin tam kanaat sahibi olmasna kadar devam edecektir. Deneme sresi, hibir ekilde, her ksm iin belirtilmi olan sreden ksa olmayacaktr. 1.15 Sistemlerin ve Cihazlarn Geici Kabulden Evvel Bakm, Onarm ve Temizliklerinin Yaplmas Mteahhit geici kabule kadar monte ettii btn tesisat malzeme ve cihazlarnn bakmn yapmakla mkelleftir. Btn cihaz ve malzemeler nakledilme, depolama, montaj ve iin bitimine kadar monte edilmi olarak durduklar hallerde koruyucu bakmlar yaplm olarak muhafaza edileceklerdir. Btn sistemlerin montaj tamamlandktan sonra mteahhit sistemlerin artname ve projelerde belirtilmi, iletme artlarn mkemmelen tahakkuk ettirmelerini salamak iin gerekli btn denemelerin, ayarlamalarn, dengelemelerin yaplmasna kafi gelecek bir mddette tesisi altracak, bu esnada gerekiyorsa, sistemlerin montaj ekipleri veya imalat firma mmessilleri veya her ikisi birlikte tesisin istenen neticeyi vermesi iin gerekli almalar yapacaklardr. 1.16 D Duvarlardaki Aklklarn kapatlmas alma gerei geici olarak d duvarlarda alacak olan delik, kapak v.b.aklklardan bilhassa zemin seviyesinde ve daha aada olanlar en iyi ekilde kapatlm ve ieri su szdrmaz durumda bulundurulacaktr. Saanak, sel ve su basmas gibi ihtimaller iin gerekli tedbir alnmsa zerinde allmakta olan ksmlarda sorumluluk mteahhide ait olmak zere bu husus aranmayabilir. Ancak iin sonunda mteahhidin sorumlu olduu aklklar devaml kalc ekilde su geirmez olacaktr.

- 192 -

KNC BLM Kuvvetli Akm Elektrik Tesisat 2.1 Kapsam Doru akmlarda 600 V, alternatif akmlarda faz-ntr aras 250 V.dan az olan gerilim sistemlerini kapsar. 2.2 Tevzi tablolar ve panolar. 2.2.1- Satan mamul panolar ve tablolar Tablolar 0,5 m2 ye kadar en az 1 mm, 0,5 mnin zerinde en az 2 mm. kalnlkta, dzgn yzeyli DKP satan yaplacaktr. Saclarn kenarlar bklecek ve cvatalarla birbirine balanacaktr. Panolar 40 veya 50lik kebentten mamul, kuvvetli bir ereve dahilinde tespit edilecektir. Demir aksam bir kat slyen, iki kat mat tabanca boyas veya frn boyas ile boyanacaktr. darece ana tablonun arkadan geitli yaplmas istenmi ise, ana tablo arkasndaki bakm geidi, ahap zgara zerinde st PVC kaplama veya linolyumla rtl ahap deme ile yaplacaktr. Ana tablo 10 cm ykseklikte sval beton kaide zerinde tespit edilecektir. Tablo st, arka geitle birlikte 2mmlik sala kapanacaktr. Bu kapatma srasnda tablo ierisinin havalandrlmas dikkate alnacaktr. Ana panonun arka cephesinde sadece tevzi ubuk ve baralar, muhtelif iletken balantlar ve kablo ucu balantlar tesis edilip, sk sk kullanlacak her hangi bir l v.s. cihaz ve aletler buraya konulmayacaktr. Ana panolarda gerilim tayan plak ksmlar rastgele dokunmaya kar muhafaza altna alnacaktr. 42 volttan yksek nominal gerilimde; izolasyon maddesi ile rtlm olmayan btn ksmlar, ykseklikleri 180 cm.den az olduu takdirde rastgele dokunmay engelleyecek satan veya tel kafes v.b. malzeme ile yaplm blmler de emniyet altna alnacaktr. Bu husus iin tellerin lak ile boyanmas veya emaye edilmesi, muhafaza tertibat olarak kabul edilmez. Pano arkasndaki bakm geidi yetkisiz kimselerin girmesine veya dokunmasna kar kapatlm ise, gerilim tayan plak iletkenlerin rtlmesine (bu geidin 75 cm. olmas halinde bile) gerek yoktur. Bu takdirde el ile eriilebilen saha dahilinde ahaptan yaplm parmakla benzer muhafaza tertibatnn, mevcut olmas yeterli olacaktr. Bu artlar yerine getirilmedii takdirde gerilim tayan plak ksmlar ile oda hududu arasnda en az 1 metrelik bir aklk bulundurulacaktr. Her iki tarafa gerilim tayan plak ksmlar mevcut ise ara yerin genilii en az 2 metreye kartlacaktr. Bu takdirde her iki tarafta rastgele dokunmaya kar muhafaza tertibatnn alnmasna gerek yoktur. Tablonun nnde en az 90cmlik bo bir geit yeri braklacaktr. Tablo altnda panonun 40cmlik ksm bo braklacaktr. Tablonun arka tarafnda bulunan ve akm geirmeye mahsus olmayan btn demir aksam ile tablonun demir iskeleti topraklanacaktr. Topraa kar 250 volttan fazla bir gerilimin meydana gelmesinin mmkn olduu sistemlerde, iskelet ve erevenin btn demir ksmnn kendi aralarnda ve toprak baras ile ve kusursuz olarak balantsn ve bu balantnn devamn temin iin zel tertibat alnacaktr. Bu hususta 21.08.2001 tarih ve 24500 sayl Resmi Gazetede yaynlanan Topraklama Ynetmelii hkmlerine uyulacaktr. Btn pano ve tablolara ait tip testler yaptrlarak buna ait sonular idareye verilecektir Bu hususun temini iin montaj bittikten sonra nokta kayna veya kprleme ile uygun yerlerde balant meydana getirmek yeterli olacaktr. Tablo iindeki topraklama tertibat bakr bara ile yaplacak ve toprak iletkeni ile balanacaktr. Bkme tel toprak iine konmayacaktr. Ayrca tablodan izole edilerek bir ntr baras tesis edilecektir. - 193 -

Pano bykl ve saysnn tespitinde, kolon ve besleme hatlarnn says, k, kuvvet, daha sonra yaplabilecek ilaveler iin braklacak ve yedek ular da gz nnde tutulacaktr. Her alterin veya sigortann altna beslenilen yeri gsteren etiketler konacaktr. Ana tablolarda, genilik en az 500 mm., toplam ykseklik 1800 mm., derinlik 350 mm. olacaktr. Ana tablonun arkadan geili olmas halinde genilik 800-900 mm., ykseklik 2100 mm., derinlik 500 mm. olacaktr. Bu durumda panonun alttan 400 mmsi bo braklacaktr. Eer ana tablo kilitlenebilen bir yerde tesis edilmemi ise bakm geidi, giri kafesli ve kilitlenebilir bir kap ile muhafaza edilecektir. 100 amperden byk alter ve sigorta balantlar, kesin olarak baralar ile yaplacaktr. Tablo arkasnda bulunan iletkenler zel kroeler vastasyla muntazam bir sra haline getirilecek, baralar norm renklerle iaretlenecektir. Ana panoda kullanlacak baralarda fazlar siyah-kahverengi-gri, ntr ak mavi, toprak yeil bantl sar renkli olacaktr. Balant emas izilip erevelenerek ana pano odasna veya kontrol merkezine aslacaktr l aletleriyle alter, sinyal lambas v.s.nin seiminde bunlarn ekil birliine ve sa panolara uygun tipte olmalarna dikkat edilecektir. 2.2.2 Tali tablolar Tali tablolar, sva st veya gmme olarak monte edilecektir. Tali tablolarn boyutlar idarenin tasdik edecei projeye uygun olacaktr. Her sigorta veya alterin altnda beslenilen yeri gsteren madeni veya plastik etiketler bulunacaktr. 60 Ae kadar akm eken tablolar barasz yaplacak, 60 A.den fazla akm eken tablolarda, balantlar kablolarla alterden altere veya sigortadan sigortaya yaplmayp bakr baralar vastasyla ayr ayr yaplacaktr. Baralar norm renklerle iaretlenecektir. Tali tablolarda linye hatlar, yanmayan malzemeden izolasyonlu, uygun nitelikte klemensler vastasyla tabloya tutturulacak ve ntr hatlar da izole edilmi bakr bir baraya balanacaktr. Tabloya giri kolonlarnn faz iletkenleri sabit klemenslere ve ntr iletkenleri bakr baraya balanacaktr. Tali tablolar zerinde topraklama baras bulunacak, topraklama balants, bulunduu yerdeki tesisata uygun olarak yaplacaktr. 2.2.3 Etan tevzi tablolar Tesisat rutubete, toza ve mekanik darbelere kar koruyan malzeme ile yaplan mahallerde tablolar, birbirine eklenecek tipte ve contal kapaklar havi etan kutulardan yaplacaktr. 16mm2 den daha byk kesitte balantlar bakr baralar vastas ile yaplacaktr. Sigortalar kapak aldktan sonra, anahtar ve alterleri kapak kapal iken idare edecek ekilde dizayn edilecektir. 2.3 tesisat Burada zikredilmeyen hususlar iin TSE, EN, VDE, USE, IEC, CENELLEC veyahut benzeri standartlarn hkmleri esas kabul edilecektir. Sva altndaki btn tesisat TS veya uluslararas standartlara uygun PVC borularla yaplacaktr. Sva altndaki ini borular dik veya yatay olarak denecektir. Buatlarn priz veya anahtar hizasnda bulunmasna dikkat edilecektir. Dilatasyon yerlerinde boru geitleri, borularn serbeste oynayabilmesi iin manonlu olacak ve mekanik etkilere kar dayankl bir boru ile muhafaza altna alnacaktr. - 194 -

Yangn tehlikesi gsteren yerlerde tesisat, antigron cinsi kablolar yerine galvanizli gaz borusu iinde 26.07.2002 tarih ve 24827 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Binalarn Yangndan Korunmas Hakknda Ynetmelie uygun iletkenlerle etan olarak yaplabilecektir. Tali tevzi tablolarnn merkezi zeminden, 169 cm. ykseklikte olacaktr. Bu mesafe kontrol mhendisinin izniyle deitirilebilecektir. Btn k sortilerinin borular ahap takozlarla nihayet bulacaktr. Bu takozlarn ls tavan armatrleri iin 14x16x3 cm, askl armatrler iin 5x8x3 cm olacaktr. letkenler, sva altnda yaplacak tesisatn boru denmesi ikmal edilip sva ii tamamlandktan ve birinci badana tamamen kuruduktan sonra ekilecektir. Bir binada faz iletkenleri R-gri, S-siyah, Tkahverengi, ntr iletkeni ak mavi, koruma iletkeni (toprak) yeil bantl-sar renk olacaktr. Btn aydnlatma sortilerinin k noktalarna, armatrlerle balantlarn temine yarayan birer lstr klemens konacaktr. Buatlar zeminden en az 220 cm. ykseklikte olacak ve ayn oda veya koridorda bulunan buatlarn ayn seviyede olmalarna dikkat edilecektir. Tesisat tamamlandktan sonra sva dna tam veya ukurda kalm yahut arpk konmu bir buat grlrse masraf yklenicisine ait olmak zere dzelttirilecektir. Asma tavanl mahallerde buatlar asma tavann altnda bulunacaktr. Akm kapasitesi bakmndan bir fazla beslenmesi mmkn olmayan aydnlatma sisteminde (avize v.s. gibi) trifaze sortiler kullanlacaktr. Lamba sortileri iin en az 1,5 mmlik, priz sortileri, priz linyeleri ve lamba linyeleri iin en az 2,5 mmlik kesitte PVC izoleli iletkenler kullanlacaktr Sorti anahtarlar zeminden 110 cm., aplik armatrler zeminden 190 cm. ykseklie konacak ve ayn odada birka anahtar, sndrme dmesi bulunduu takdirde hepsi ayn seviyeye monte edilecektir. Prizler normal olarak yerden 40 cm. ykseklie konacaktr. Telefon, TV ve arma dmeleri prizlerle bir araya geldikleri takdirde ayn seviyede yanyana monte edilecektir. Gerek anahtar ve gerekse priz ykseklikleri Kontrol Mhendisinin izni ile deitirilebilecektir. Etan sortilere konulacak anahtar, armatr, priz ve bu gibi tesisatta kullanlacak btn malzemeler rutubetli yerler iin imal edilmi cinsten etan olacaktr. Prizler etan kapakl cinsten olacaktr. TSE standartlarna uygun PVC buatlar kullanlabilecek, bir buata en ok drt boru ile balant yaplabilecektir. Bu say aldnda kare buat veya ek kutusu konulacaktr. Buatlarn iindeki kablo balantlarnda yaltkan klemensler kullanlacaktr. Buatlarn satan olmas halinde sa kalnl en az 0,35 mm. olacaktr. Btn armatrler projelerde gsterilen tip ve gteki ampul ihtiva edecek byklkte olacaktr. Etan armatrlerin kaideleri tercihen porselen olacak, bulunmad takdirde kontrol mhendisinin muvafakat ile belirlenecektir. Gvenlik hatlarnn tespiti iin kaideler zerinde galvanizli veya paslanmaz metal vidalar kullanlacaktr. Kare buat kapaklar paslanmaz sa veya PVC olacak, drt vida ile buata tespit edilecek ve her bir yan 0,5 cm. kutudan taacak lde olacaktr. Zayf ve kuvvetli akm tesislerinde kullanlan buatlar yerden en az 220 cm. ykseklikte olacaktr. 2.4 Gvenlik hatlar a) Gvenlik hatlar ait olduklar tevzi tablolarna kadar devam edecek ve tablonun topraklama barasna balanacaktr. - 195 -

b) Potansiyel dengeleme baras ile ana tablo arasndaki iletken, E.T.T.Yne gre seilecektir. c) Ana ve tali tablolar arasndaki ve tali tablolarda topraklanacak cihazlar arasndaki bakr iletkenlerin kesitleri aadaki cetvele uygun olacaktr. d)Asansr iin kullanlacak topraklama gvenlik hatt, en az 25 mm bakr olacaktr. Faz iletken kesiti : 1,5 2,5 2,5 4 4 6 6 10 10 16 16 25 16 35 16 50 25 70 35 95 50 Toprak iletken kesiti : 1,5

Tablo giriinde, 30mA eik korumal kaak akm koruma rlesi (hayat koruma iin) kullanlacaktr. Ana tabloda ise 300mA eik korumal kaak akm koruma rlesi (yangna kar koruma iin) kullanlacaktr. Asansr kolon hattnda 30 mA Eik korumal ve bamsz bir kaak akm koruma rlesi kullanlacaktr. Rutubetli, ak hava veya korozyona sebebiyet veren yerlerde tesisat, etan ve yeralt kablosu cinsi malzeme ile yaplacaktr. Etan hatlarn denmesinde duvardan mesafeli bakalit kroeler kullanlacaktr. Kroe ve btn tespit vidalar galvanizli veya paslanmaz metal olacaktr. Rutubetli olmayan yerlerde tesisat zel galvanizli kroelerle yaplabilecek etan kablolar duvar geitlerinde, borular iine alnacak ve bu borulara etan kablolara has lastikli azlklar taklacaktr. Kroeler arasndaki mesafe 30 cm. yi gemeyecektir. Yan yana dizilen birok etan cinsi kablolarn kroeleri mterek bir paslanmaz metal konsol zerinden tespit edilecektir. Tesisatta kullanlacak btn kolon, ana hat ve besleme hatlar imalat boyuna uygun ve yekpare olacaktr, hi bir surette para para ksmlar eklenerek kullanlmayacaktr. Mecburi kalnmadka lambadan lambaya gei yaplmayacaktr. Tavana gelen ksmlara hi bir surette buat konulmayacaktr. Yalnz baz dekoratif dncelerle normalin stnde sorti kullanlmas gerektii hallerde veya binann mimari ekli gerei buat konacak stun, kiri veya duvar bulunmad hallerde, sorti ularna kolayca ulaabilecek tipte lstr klemensler koymak artyla lambadan lambaya gei olabilecek,.gerilim dmnn uygun olmas artyla bir sigorta devresine dokuzdan fazla k sorti balanmas mmkn olabilecektir. Etan kablolarn tali tablolara, armatrlere veya herhangi bir cihaza giriler, toz ve nem giriini nleyen zellikteki malzeme ile yaltlacaktr. Etan buatlarda gvenlik hatlarnn tespiti galvanizli veya paslanmaz metal cvatalar ile yaplacak, buatlarn ak azlar vidal tkalarla kapatlacak, kablolarn denmesi srasnda kavislerin kablo apnn alt mislinden daha kk yar apta bir kavis yaplmamasna dikkat edilecektir. Priz devreleri k devrelerinden ayr olacaktr. Ancak, zorunlu durumlarda ve tablolarn her birinde sadece bir priz bulunmas halinde aydnlatma devresine en ok bir priz, gerektiinde priz devresine bir lamba balanabilecektir. Byk tesislerde her tali tablonun tam yk altnda ektii akmn fazlara gre dengelenmesi, ana tabloda mevcut ampermetrelerin yardm ile kontrol edilecektir. Shhi tesisatta arza olduunda, elektrik bakmndan tehlike olmamas iin tavan ve duvarlara mmkn olduu kadar linye ve sorti hatlar ile buat, armatr vs. konulmamasna dikkat edilecektir. Klemenslerin akm tayan ksmlarnn buat kapaklarna dokunmasn nlemek iin buat dahilinde buat lsnde prespant katlar konulacaktr. Yan yana bulunan anahtar, sndrme dmesi, priz, telefon prizi, arma butonu vs. kombine kasalar dahilinde yaplabilecektir. PVC borular, sva altnda olmak zere boruya kadar yanyana denebilecektir. ten fazla borularn denmesinde, borular er er gruplara ayrlacak ve her bir grubun arasnda en az 4 cm. lik bir mesafe bulunacaktr. Yanyana dizilmesi zorunlu olan hallerde borular rabitz teliyle kaplanacaktr. - 196 -

2.5 Alak gerilim ebekesi ebeke 220/380 voltluk 3 fazl ve ntrl veya bir fazl alternatif akmla beslenecektir. Aa direkler zerine monte edilecek mesnet demirleri galvanizli ve aa vidal, demir traversler zerine konacak izolatr mesnetleri vidal, somunlu olacaktr. - 10 mm ye kadar tellerde N60, 35 mm ye kadar tellerde N 80 ve 35 mm den byk kesitlerde N95lik, hat ba sonlarnda ise bir st tip izolatr ve durdurucu direklerde ift izolatr kullanlacaktr. letkenler ve izolatrler belirtilen TSE standartlarna uygun olacaktr. Sigortalar yamur, sis ve duman girmeyecek ekilde korumal hat tipinde buonlu olacaktr. Alak gerilim ebekesinde topraklama Ynetmeliindeki hkmlere uygun olacaktr. levhalar, Elektrik Tesisat Topraklama

Parafudur bulunan ve topraklama yaplan direklerde toprak iletkenleri, zeminden itibaren 250 cm. yukar ve 50 cm aaya 1 1/2" boru iine alnacak ve gerek boru, gerekse iletken, diree tespit edilecektir. muntazam kroelerle Hava hatt ebekelerinde kullanlan metal direkler boyal veya galvanizli kebent demirden tekil edilecektir. Profil, tamamyla dz, anmam ve paslanmam Demir direkler bir kat slyen iki kat yal boya ile boyanacaktr. Direklerin diplerine 250 dozlu beton yaplacak ve temel iindeki ksm yasz passz olacak ve katiyen boyanmayacaktr. Temel lleri: 60 x 80 x 140 cm. (140 cm. derinlik) olacaktr. Btn direkler dikilirken, Elektrik Kuvvetli Akm Tesisler Ynetmeliine ve topraklama ynetmeliine uyulacaktr. Beton direkler TSE standartlarna uygun olarak imal edilmi olacak, nakliye esnasnda krlp hasara urayan direkler kabul edilmeyecektir. Ahap direkler, TSE standartlarna uygun dz, torna edilmi ve budaksz olacaktr. Payanda olarak kullanlacak direklerin aplar ortalama 16cm olacaktr. Lenteler en az 10 mm. apnda elik halat olacak ve gergi tertibatn haiz olacaktr. Aa direklerin toprak iinde kalacak ksmnn d yzeyi iyice yaklacak ve katranla emprenye edilecektir. Tepeler konik olarak kesilecek ve katranlanacaktr. Yeralt kablolar cadde, sokak ve alanlarda toprak seviyesinden en az 80 cm. derinlikte alacak kanallar iine dalgal bir ekilde denecektir. Bu yerlerin dnda derinlik en az 60 cm. olabilecek, kablo denirken altnda ve stnde 10cm olmak zere toplam 20cm kalnlnda kum tabakas bulunacak ve st ksm birinci snf tula ile enine olarak kapatlacaktr. Her tulann altna en fazla iki kablo konacaktr. Beton zemin altna denmesi gereken kablolar ile duvar kateden ksmlardan geen kablolar, PVC veya bzler ierisinden, yolu geen kablolar ise uygun apta galvanizli borular ierisinden geirilecektir. Bu halde veya zel durumlarda kablolarn bz iinden geirilmesi gerekirse bz ap 15 cm.den kk olmayacak ve alt yzeyinin derinlii 80 cm. olacaktr. Kablo denirken damarlda kendi apnn 12 mislinden, tek damarlda 15 mislinden daha kk yarapnda bir kavis yapmamasna dikkat edilecektir. Boru ve bzlerde girite kablolarn boru kenarlarna temas ederek zedelenmemesi iin nlem alnacaktr. - 197 -

Ar vastalarn getii yollar kateden kablo kanallarnn derinlii 100 cm. demir yollarn katedenlerin 200 cm. den az olmayacak ve bu kablolar galvaniz borular ierisinden geirilecektir. Kablolar denirken yere hibir surette srtnerek ekilmeyecektir. Kablolarn ek yerlerinde 150200 cm.lik bir fazlalk braklacaktr. Kanal, toprakla kapatlp sktrlacak ve artan toprak Kontrol Mhendisliinin veya Belediyenin gsterecei yere tanacaktr. Bozulmu yollar, tretuvarlar eski haline getirilecektir. Kullanlacak kablo, denecei yerin uzunluuna uygun yekpare olacak ve hi bir surette para para kablolar eklenerek kullanlmayacaktr. Ek yaplmas zorunlu hallerde kablo fabrikasnn kablo kesitine uygun azami makara boyu esas alnacaktr. Diree klarda kablo galvanizli boru ierisinden geirilecek ve borunun alt ucu kablo gei istikametinde kavis eklinde kvrlarak betona gmlecektir. Borunun toprak stnde kalan ksm 225 cm.den az olmayacak ve boru diree en az yerinden kroelerle tespit edilecektir. Kablonun boru stnde kalan ksmlar da yine kroelerle diree tespit edilecektir. Kablolar havai hat balklar ile son bulacaktr. Site eklindeki dank binalarn, tek yeralt kablosu ile beslenmesi durumunda bina girilerinde kablo buat kullanlmayp giri-k eklinde balant yaplacaktr. 2.6 evre aydnlatmas Projede iaret edilen yerlere projede yazl g ve cinste TSEye uygun malzemeden armatr konacaktr. evre aydnlatmas, demir boru veya alminyum dkm direkler zerinde bulunan harici tip armatr ierisindeki lambalarla yaplacaktr. Direkler, ampul cinsleri ve armatrlerin ekilleri projesinde belirtilen zellikte olacaktr. Direkler, beton temeller iine konacak, zeminden aadaki ksmda kablo giri menfezi ve st ksmnda klemens ve sigorta yuvas bulunacak ve bu yuva anahtarl bir kapak ile kapanacaktr. Direk bir kat slyen ve kontrollke beenilecek iki kat yal boya ile boyanacaktr evre aydnlatmasnn beslemesi; mstakil olarak yerletirilen bir trafo postasna ait tablodan yaplyorsa, en kt artl lambaya kadar olan gerilim dm %5i binalardan herhangi birine ait tablodan yaplyorsa % 1,5u gemeyecektir. D aydnlatmada direkten diree geite yeralt kablo buat kullanlmayacak, direk gvdelerinde giri k eklinde balant yaplacaktr. 2.7 Aydnlatma armatrleri Gmme ve sva st, reflektrl, floresans aydnlatma armatrleri Aydnlatma armatrleri, en az 0.5 mm kalnlnda DKP satan zel profilli, gvde srt ksmlarna ilave bklmlerle mukavemet kazandrlm, balastlarda oluan sy ve kullanld ortamdaki scak havay armatr dna transfer edecek ekilde biimlendirilmi zel hava kanallar bulunan kasal, zel ereveli, abuk ve kolay montaj ve mdahale imkan veren montaj paralar bulunan, simetrik yarasa kanad eklinde k dalm salayan, aydnlatlacak mahalde Bayndrlk ve skan Bakanl Elektrik Mhendislii Proje Dzenleme Esaslarnda belirtilen biim ve sayda olacaktr. Floresans aydnlatma armatrleri, floresans ampullere paralel ve dik olarak uzanan ift parabolik, % 99 saflk derecesinde anodize alminyum reflektrl olacaktr.(Tek paraboliklerde Floresans ampullere dik ekilde yaklak 610 cm aralklarla yerletirilmi anodize alminyum lamelli). - 198 -

Floresans ampullere paralel ve dik olarak uzanan reflektrlerin aralarnda kalan kare veya dikdrtgen gzlerin says, o armatrn kamama kontrol ile ilgilidir. Daha fazla sayda gz olmas armatrn kamama kontrolnn daha iyi olduu anlamna gelmektedir. Ancak baz tip armatrlerde bu gzlerin says armatr derinlii arttrlmak artyla azaltlabilir. Dolaysyla kamama kontrolnn nemli olduu mahallerde kullanlacak armatrler iin, reflektr derinlikleri ayn olan armatrler arasnda gz says fazla olan armatrler tercih edilecektir. IP 20 koruma snfl, idarenin beenecei renkte zel frn boyal, ISO 2808e gre minimum yzey rtme derecesi 50 5, TSE belgeli balant kablolu, balast ve starterli olacaktr. Floresan Aydnlatma Armatrde kullanlan duy, balast, starter duyu, klemens, kablo vb. paralarn CE sertifikasna sahip olmalar tercih sebebi olacaktr. Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan yaymlanan Floresan Aydnlatma Balastlarnn Enerji verimi ile ilgili Ynetmelii esaslarna uygun olacaktr. Armatr verimi % 70 den az olmayacaktr. dare gerektiinde verim deerine ilikin testleri muteber bir kurum laboratuvarnda yaptrarak bu deeri alaca belgeyle ispat etmesini imalatdan isteyebilecektir. Ik dalm, zel uygulama gerektiren mahallerde (bilgisayar ekranlarnn youn olduu brolar, hava liman kontrol merkezleri, v.b) aydnlatma hesaplar bu mahaller iin ngrlen zel k dalm standartlarna uygun armatrler iin yaplacak ve yine ayn zel k dalml dier armatrler ile ayn hesap parametreleri baz alnarak karlatrlacaklardr. rnek olarak kamama yapan fakat bu nedenle gerek verim ve gerekse k dalm ynnden avantajl olan bir armatr, kamama yapmayan, ancak bu zellii nedeni ile de k dalm daha dar ve verimi daha az olabilen, dolaysyla aydnlatma hesaplarnda yanllkla dezavantajl duruma debilecek bir armatrle karlatrlmayacaktr. Armatrlerde balast kayb en az olanlar tercih edilecektir. Btn elektronik balastlar Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan yaynlanan Flresan Aydnlatma balastlarnn Enerji verimi ile ilgili Ynetmeliine uygun olacaktr. 2.7.1 Yol aydnlatma armatrleri Bu armatrlerde, aydnlatma hesaplar ile belirlenecek gte sadece atelemeli tip yksek basnl sodyum buharl lambalar kullanlacaktr. ehirleraras yollarda alak basnl sodyum buharl lambalarda kullanlabilecektir. Armatr gvdesi SMC cam elyaf takviyeli polyester malzemeden scak pres teknii ile imal edilmi olacaktr. Gvde, lamba ve elektriksel elemanlar blm olmak zere iki blmden oluacaktr. Lamba blmnn koruma snf IP 66, elektriksel elemanlar blmnn ki ise IP 43 olacaktr. Elektriksel elemanlar blmnde bulunan balast, ateleyici ve kondansatr modler bir sistem oluturacak ekilde kolayca karlabilir bir plaka zerine monte edilmi olacaktr. Gerek lamba gerekse elektriksel elemanlar modlnn deiimi herhangi bir alet kullanmadan yaplabilecektir. Elektriksel elemanlar blm aldnda, bu blmdeki bakm ve/veya deitirme ilemlerinin gvenlik altnda yaplabilmesi iin zel bir bakl devre kesici yardmyla elektriksel elemanlar modl ebeke geriliminden otomatik olarak ayrlacaktr. 4260 mm apndaki boru girilerine uygun alminyum dkm direk montaj modl bulunacaktr. Montaj modlnn, iki adet allen cvata yardm ile diree montaj salanacaktr. Bu montaj modl, armatrn direk st ve konsola montajn salayacak ekilde yaplm olacaktr. Alminyum dkm direk montaj modl, armatrn direk st montajnda 39 ve 15 derecelik, konsola montajda ise 06 ve 12 derecelik eim alarna ayarlanabilmesini salayacaktr. Tek para alminyum reflektr, yksek saflkta alminyum ile vakum metalize kaplama yaplm olacaktr. - 199 -

Yksek yanstclk zelliine sahip faset reflektr, hem k dalm ve kamama kontrol bakmndan en iyi sonucu verebilecek, hem de en yksek verimi salayacak ekilde tasarmlanm olacaktr. Reflektr, armatrn deiik geometriye sahip yollara uyarlanabilmesi iin ayarlanabilir olacak ve bu ayar herhangi bir alet kullanmadan kolayca yaplabilecektir. Saydam armatr kapa, dz veya bombeli olabilecektir. Kapak, bombeli olmas halinde zamanla UV nlar nedeniyle sararmayan akrilik malzemeden, dz olmas halinde de sertletirilmi gvenlik camndan yaplacaktr. Armatr, kamama kontrol bakmndan ilgili uluslararas standartlar salayacaktr. I80<= 30 cd/1000 lm, I90<= 10 cd/1000 lm ve maksimum k iddeti dorultusunun deyle yapt a ( as) < 65 olacaktr. Armatrde kullanlan balast, duy, starter duyu, klemens, vb. paralar CE Avrupa standard sertifikasna sahip olacaktr. Sz konusu armatrlerin performans deerlendirmeleri, kullanlacaklar yol trne gre uluslararas standart ve tavsiyeler uyarnca yaplan aydnlatma hesaplarnda elde edilen kalite byklklerinin deerlerine gre yaplacaktr. Aydnlatmann kalite byklkleri, hem hesap yaplan yol iin uluslararas standart ve tavsiyeleri salayan, hem de mukayese edilen ve yine ayn standart ve tavsiyeleri salayan dier armatrler iinde en ekonomik sonular veren (direkt aklk/ykseklik oran daha byk olan, km bana enerji ynnden daha az enerji harcamas ile daha iyi aydnlatma performans salayan) armatrlerin kullanlmas tercih edilecektir. Armatrler EN 60598 2 3 standardna gre imal edilmi, yurdumuzda retilmesi halinde TSE belgeli olacaktr. Armatrn yurt dnda retilmesi halinde, retildii lkenin standart belgesine ve ayrca CE Avrupa standart belgesine de sahip olmas aranacaktr. 2.7.2 Projektrler Projektrler, aydnlatma hesaplar ile belirlenecek gte yksek basnl sodyum ve civa buharl, halojen, tp biimi metal halinde lamba ile kullanlacaktr. Projektr gvdesi ve elektriksel elemanlar blm enjeksiyon, cam elyaf takviyeli UV kararll salanm polikarbonat ve poliamid kombinasyonundan oluacaktr. Projektrn elektriksel yaltm snf II olacaktr. Projektrn balast, ateleyici ve kompanzasyon kondansatrn ihtiva eden elektriksel elemanlar blm, projektrn arkasndan sadece 4 adet vidann sklmesiyle alabilir ekilde olacaktr. Projektr n cam 5 mm kalnlnda temperlenmi cam, bu cam gvdeye 4 adet paslanmaz elik mandalla tespit edilecek ve bu mandallardan ikisinin almas halinde cam, dier ikisi zerinde askda kalabilecektir. Projektr montaj iin kullanlan ankraj eleman scak daldrma galvaniz lamadan, zerinde bulunan tm harici montaj paralar paslanmaz elikten ve projektrde kullanlan tm contalar silikon malzemeden yaplacaktr. zel olarak parlatlm reflektrler % 99 saflkta alminyumdan yaplm olacaktr. Projektrn toza ve neme kar koruma snf IP 65 olacaktr. Armatrde kullanlan balast, duy, starter duyu, klemens, vb. paralar CE Avrupa standard sertifikasna sahip olacaktr. - 200 -

Projektr armatrleri EN 60598 2 3 standardna gre imal edilmi, yurdumuzda retilmesi halinde yurdumuzda retilmesi halinde TSE belgeli olacaktr.. Projektr armatrnn yurt dnda retilmesi halinde, retildii lkenin standart belgesine ve ayrca CE Avrupa standart belgesine de sahip olmas aranacaktr. 2.8 Yatak ba nitesi 2.8.1 Youn bakm tipi yatak ba nitesi niteler, tbbi gaz tesisat ve elektrik tesisatlarnn birbirlerinden ayr olarak ekilebilecei ekilde adet kapal blmeden oluan, birinci kalite alminyumdan imal edilen profillerden oluacaktr. ayr kanal haiz ana gvde profili, yatak banda duvara monte edildii ekli ile bir alt kapak, bir st kapak ve bir n kapak alminyum profilleri ile tamamlanacak, n kapak profili tbbi gaz tesisat iin ayrlm olan orta blmeyi, alt ve st kapak profilleri ise kuvvetli ve zayf akm elektrik tesisatlarna ayrlm olan alt ve st blmeleri kapatacaktr. Alt ve st blmelerde tesisat ile birlikte aydnlatma elemanlar yer alacak, alt ve st kapaklarn bu armatrlere isabet eden ksmlar, effaf akrilik malzemeden imal edilecektir. Sz konusu tm kapaklar, bakm-onarm ve montaj amalar iin byk kolaylk salayacak yapda olacak, yatak ba nitesi zerindeki blmelerin herhangi bir noktasna rahatlkla ulalmasna olanak verecektir. Alminyum profillerin tamam, idarece belirlenecek eloksall veya elektrostatik toz boya ile boyanabilmesi mmkn olacaktr. niteler, aksine bir talep olmad durumda standart olarak beher yatakba iin 1800 mm uzunluunda imal edilecek ve seime bal olarak aada listelenen elektrik ve mekanik tesisat ve malzemelerini kapsamas mmkn olacaktr. a- nitedeki 1 adet dnen, 1 adet vakum, 1 adet hava prizi bulunacak, medikal gaz tesisat, ilgili mekanik tesisat Genel Teknik artnamesine gre olacaktr. b- Genel aydnlatma lambas (indirekt), 1 adet, st blmede monteli, c- st blmede monteli toprakl priz, 3 adet, d- Alt kapakta monteli topraklama nodu, 3 adet e- Alt kapakta monteli indirekt aydnlatma lambas anahtar, 1 adet, nite ierisinde kullanlan starter, balast, kondansatr, lamba duyu ve bunlarn montaj ayaklar, topraklama tesisat, kablajlar, klemensler ve rlelerin hepsinin malzeme ve iilii birinci kalite olacaktr. Kablajlar kablo kanallar ierisine alnacak, balant klemensleri bir klemens ray zerinde bir araya toplanacak, alt ve st blmeler aras zayf akm/kuvvetli akm kablo geileri spiral veya makaron ierisinden geirilerek akta braklmayacaktr. Floresans lambalarn arkalar, k akn kuvvetlendirecek ekilde ak renkli olacaktr. Medikal gaz k prizleri gazn cinsine gre farkl ve her birinin abone fileri bir dierine taklamaz zellikte olacaktr. Aydnlatma lambalar genel aydnlatma iin 36w, okuma ve vizite iin ise 18 w floresans lamba olacak ve elektronik balast kullanlacaktr. Youn bakm tipi yatak ba niteleri projesinde gsterilen sayda birli, ikili, l ve yan kapaklar mevcut olacak ve bu kapaklar istenilen renkte elektrostatik boya ilemine tabi tutulacaktr. Youn bakm tipi yatak ba niteleri TSEK belgesini haiz olacaktr. - 201 -

2.8.2 Hasta yatak ba nitesi niteler, medikal gaz ve elektrik tesisatlarnn birbirlerinden ayr olarak ekilebilecei ekilde adet kapal blmeden oluan, birinci kalite alminyumdan imal edilen profillerden oluacaktr. ayr kanal haiz ana gvde profili yatak banda duvara monte edildii ekli ile bir alt kapak, bir st kapak, ve bir n kapak alminyum profilleri ile tamamlanacak ve n kapak profili medikal gaz tesisat iin ayrlm olan orta blmeyi, alt ve st kapak profilleri ise kuvvetli ve zayf akm elektrik tesisatlarna ayrlm olan alt ve st blmeleri kapatacaktr. Alt ve st blmelerde tesisat ile birlikte aydnlatma elemanlar yer alacak, alt ve st kapaklarn lambalara isabet eden ksmlar, effaf akrilik malzemeden imal edilecektir. Sz konusu tm kapaklar, bakm-onarm ve montaj amalar iin byk kolaylk salayacak yapda olacak ve yatak ba nitesi zerindeki blmelerin herhangi bir noktasna rahatlkla ulalmasna olanak verecektir. Alminyum profillerin tamam, idarece belirlenecek renklerde eloksall veya elektrostatik toz boya ile boyanabilmesi mmkn olacaktr. niteler, aksine bir talep olmad takdirde standart olarak beher yatak ba iin en az 1500mm uzunluunda imal edilecek ve seime bal olarak aada listelenen elektrik ve mekanik tesisat ve malzemelerini kapsamas mmkn olacaktr. a- nitede 1 adet oksijen, 1 adet vakum prizi bulunacak, medikal gaz tesisat, ilgili Mekanik Tesisat Genel Teknik artnamesine gre olacaktr. b- st blmede monteli genel (indirekt) aydnlatma lambas, 1 adet, c- Alt blmede monteli okuma/vizite lambas, 1 adet, d- Alt kapakta monteli toprakl priz, 3 adet, e- Alt kapakta monteli telefon prizi, 1 adet, f- Alt kapakta monteli vizite lambas anahtar, 1 adet, g- Alt kapakta monteli indirekt aydnlatma lambas anahtar, 1 adet, nite ierisinde kullanlan starter, balast, kondansatr, lamba duyu ve bunlarn montaj ayaklar, topraklama tesisat, kablajlar, klemensler ve rlelerin hepsinin malzeme ve iilii 1. kalite olacaktr. Kablajlar kablo kanallar ierisine alnacak, balant klemensleri bir klemens ray zerinde bir araya toplanacak, alt ve st blmeler aras zayf akm/kuvvetli akm kablo geileri spiral veya makaron ierisinden geirilerek akta braklmayacaktr. Floresans lambalarn arkalarna gerektiinde k aksn kuvvetlendirecek ekilde renkli olacaktr. Medikal gaz k prizleri gazn cinsine gre farkl ve her birinin abone fileri bir dierine taklamaz zellikte olacaktr. Aydnlatma lambalar genel aydnlatma iin 36 w, okuma ve vizite 18 w floresans lamba olacak ve elektronik balast kullanlacaktr. Hasta yatak ba niteleri projesinde gsterilen sayda birli, ikili, l ve yan kapaklar mevcut olacak ve bu kapaklar istenilen renkte elektrostatik boya ilemine tabi tutulacaktr. Hasta yatak ba niteleri TSEK belgesini haiz olmaldr. Koruma ve gvenlik izolasyon g sistemi.

- 202 -

2.9 Kablo Tayc Ve Kanallar 2.9.1 Kapsam Projesinde kablo tayc ve kanallar konulan meknlardaki kablolarn, yatayda veya dikeyde, kapal veya ak, sac veya PVC, delikli veya deliksiz, tavanda, duvarda veya deme altnda, tanmas ilerini kapsar. 2.9.2 Sistem Kablo tayc ve kanallar ile kablo tanabilmesi iin aada belirtilen blmlerden, projesinde gerekli grlenler, miktarlarna gre tespit edilerek sistem tesis edilecektir. a- Kablo merdivenleri, b- Kablo tayc ve kanallar, c- Tavan ve duvar destek elemanlar, d- Tavan ve duvar konsollar, e- Yatay- dikey dn ve balant paralar, f- Redksiyon ve birletirme paralar, g- Deme alt kanal, buat, dirsek, ekleme paralar, h- Deme alt prizi, kaidesi, kutusu, kasas vb. gibi dier paralar. 2.9.3 Bakr Data Kablolar 2.9.3.1 UTP Kablo: Kablo Cat5e standartlarna uygun iletiimi destekleyecektir. 100 Mhz iletiimi desteklemelidir. Kablonun d klf yksek younluklu PVC den maml olup iletkeni, plak ve kat bakr olacaktr. Kablo iletkeni, 24 (yirmidrt) AWG lsnde olacaktr. Kablo 4 (drt) adet sarmal iftli (twisted pair) iletkenli olacaktr ve iftler arasnda merkezi ayrc olmaldr. Yaltkan renkleri; Birinci ift iin Beyaz/Mavi x Mavi kinci ift iin Beyaz/Turuncu x Turuncu nc ift iin Beyaz/Yeil x Yeil Drdnc ift iin Beyaz/kahve x Kahve olmaldr. Kablonun D.C. direnci 70 Ohm/km olmaldr. Kablo d ap en az 5,5 mm olmaldr. UTP kablolar 20 ve +50 C scaklklar arasnda almal ve 0 ve +50 C arasnda ekimi yaplabilmelidir.

- 203 -

2.9.3.2 Patch Panel Kablo Duvar prizleri ile bilgisayarlar ve aktif cihazlarla patch paneller arasndaki balantlar patch kablolar ile yaplacaktr. Her bir aktif kullanc iin kullanc tarafnda 3 mt. kabin tarafnda 1 mt. patch cordlar verilecektir. Patch Kablolar Cat6 standardnda olacak ve RJ45 tipi u kullanlacaktr. Sabit esnek fi koruyucu (Boot) ile korunmu olmas gerekmektedir. Patch kablolar fabrikasyon sonlandrma ile sonlandrlm olmaldr. Patch Cordlar Stranded kablodan imal edilmi olup, iletken ap minimum 0,18mm2 olmaldr. Patch Cordlar 20C ve +50C scaklklarnda alabilecektir. Patch Cordlar kablo ile ayn renkte olacaktr. 2.9.3.3 Patch Panel: Patch Paneller 24 (Yirmidrt) RJ-45 portlu olacaktr. Patch Panellerin zerinde her bir port iin orijinal etiketleme yuvalar bulunmaldr etiketleme yuvalarnn effaf muhafazalar olacaktr. Patch Panel 19" (Ondokuz inch) kabinlere uygun olacak ve kabinete sabitlemek iin gerekli aparatlar patch panelin orijinal aparatlar olup birlikte gelecektir. Her bir patch panelin arkasnda sonlandrlan UTP kablolarn arlklarn tayacak gerekli mekanik tutucular entegre olarak bulunacaktr. Patch paneller gerektiinde 180 dndrlerek nden sonlandrma yaplabilecektir. Bu ilemi yaparken paneli kabinden skmeye gerek olmayacaktr. Patch panel kzakl bir sisteme sahip olacak, gerektiinde kabinden ne doru ekilecektir. Patch Panel EIA 568A/B standardnda sonlandrma yaplabilmelidir. 2.9.3.4 RJ45 Jack Tm UTP prizler EIA/TIA 568 A/B standardnda ve RJ 45 tipinde olacaktr. En az 500 kez patch kablo taklp karlmasn ve en az 100 kez kablo sonlandrlmay destekleyecek kadar alma mr olmaldr. Data prizlerinde kullanlan jacklar maket ba, crim tool vb. her hangi bir alet kullanmadan elle sonlandrma yaplabilecek bir mekanizmaya sahip olmaldr. Ayrca ayn jackn Crimp Tool ile de sonladrlabilen 110 tipi alternatifi de olacaktr. n yzn (patch kablo tarafnn) temas ular 1.25micrometre Au/Ni ile arka yzn (kablo sonlandrlan tarafn) temas ular Sn/Pb ile kapl olmaldr. 2.9.3.5 45x45 Priz erevesi Priz ereveleri 45mmye 45mm boyutlarnda olacaktr. RJ45 uyumlu yayl toz kapakl olacaktr. 2.9.3.6 UTP Kablo Kablo Cat6 standartlarna uygun iletiimi destekleyecektir. 250 Mhz iletiimi desteklemelidir. Kablo d klf yksek younluklu PVC olup, iletkeni plak ve kat bakr olacaktr. Kablo iletkeni, 24 (yirmidrt) AWG lsnde olacaktr. Kablo 4 (drt) adet sarmal iftli (twisted pair) iletken olacaktr ve iftler arasnda merkezi ayrc olmaldr. Yaltkan renkleri; - 204 -

Birinci ift iin Beyaz/Mavi x Mavi kinci ift iin Beyaz/Turuncu x Turuncu nc ift iin Beyaz/Yeil x Yeil Drdnc ift iin Beyaz/kahve x Kahve olmaldr. Kablonun D.C. direnci 70 Ohm/km olmaldr. Kablo d ap en az 6,5 mm olmaldr. UTP kablolar 20 ve +50 C scaklklar arasnda almal ve 0 ve +50 C arasnda ekimi yaplabilmelidir. 2.9.3.7 PATCH Kablo Duvar prizleri ile bilgisayarlar ve aktif cihazlarla patch paneller arasndaki balantlar patch kablolar ile yaplacaktr. Her bir aktif kullanc iin kullanc tarafnda 3 mt. kabin tarafnda 1 mt. patch cordlar verilecektir. Patch Kablolar Cat6 standardnda olacak ve RJ45 tipi u kullanlacaktr. Sabit esnek fi koruyucu (Boot) ile korunmu olmas gerekmektedir. Patch kablolar fabrikasyon sonlandrma ile sonlandrlm olmaldr. Patch Cordlar Stranded kablodan imal edilmi olup, iletken ap minimum 0,18mm2 olmaldr. Patch Cordlar 20C ve +50C scaklklarnda alabilecektir. Patch Cordlar kablo ile ayn renkte olacaktr. 2.10 Kablo merdivenleri Kablo merdivenleri, bata tablo aftlarndaki dikey kablo klar olmak zere projelerde kablo merdiveni olarak belirtilen yerlerde kullanlacaktr. Kablo merdiveninin ykseklik ve ynnn deitii yerlerde zel paralar kullanlacaktr. Kablo merdiveni imalatnda kullanlan malzeme, delme, bkme, kesme ve kaynak ilemlerinden sonra kabloya zarar verilmemesi iin yzey temizlii yaplarak scak daldrma ile galvaniz kaplanacaktr. Merdivenlerin birbirlerine eklenmelerinde, paslanmaz malzeme ile kapl cvata, pul, rondel vb. malzeme kullanlacaktr. Kablolarn merdivene tespiti iin, kontrolln istei ve onayna gre paslanmaz malzeme ile kapl metal kroeler ve kablo balar kullanlacaktr. Kablo merdivenleri ve kanallar en az 1.5 mm sacdan yaplacak ve sac kalnl kablolarn arlklarna, kanaln geniliine ve mukavemet hesaplarna gre bytlecektir. Kablo merdiven basamaklar 1.5 mm satan imal edilecek ve her 1 metrede en az 3 adet olacaktr. 2.11 Kablo tayclar Kablo tayclar, projesinde belirtilen yerlerde, kablolarn yatay dalm iin delikli satan yaplm kablo tayclar kullanlacaktr. Kablo tayc iine denecek zayf akm tesisat kablolar, mutlaka ayr bir blme iinde veya ayr kablo tayc iinde bulunacaktr. Kablolar, taycya en fazla 50 cm aralklarla plastik kablo ba ile tespit edilecektir.

- 205 -

Kablo taycnn ykseklik ve yn deitirdii yerlerde zel paralar kullanlarak konsol ve tijlerle, ask ekli ve yeri Kontrol Mhendisi ile birlikte mahallinde tespit edilecektir. Kablo tayc, imalatta yaplan sac delme, bkme ilemlerinden sonra scak banyolarda tamamen temizlenip scak daldrma ile galvaniz kaplanacaktr. Tayclarn birbirleri ve ek paralar ile eklenmelerinde balantlar, paslanmaz malzeme ile kapl cvata, pul, rondel v.b. ile yaplacaktr. Kablo tayc, zerine denen kablolardan ek almak gerektiinde, buat kullanlacaktr. Buatn tayc stne konulamamas halinde, tayc yanna balanacaktr. 2.12 Ykseltilmi deme alt kanal sistemi Sistem, ykseltilmi deme olan hacimlerde uygulanacaktr. Sistemde bulunan tm kablolar, montaj takiben kodlandrlacaktr. Ykseltilmi deme kanal, aynen sac kablo tayclarnda ve projesinde belirtilen geniliklerde olacaktr. Kanal zerinde, projesinde gsterildii takdirde; altndaki delikli sac kablo taycs sac kalnlnda olacaktr. Ykseltilmi deme kanal, serbest bir ekilde yere konulmayacak ve vidalanm bir ekilde oturtulacaktr. Ykseltilmi deme kanal altnda kullanlacak profiller, scak daldrma galvanizli olacaktr. Kanallarn kesilmemelerine dikkat edilecek, ancak kesilmesi gerekli olan yerlerde kesme ileminden sonra kesilen yer galvaniz boya ile boyanacaktr. Deme kanal sistemi; deme kaplamasnn yeterli ykseklikte olduu yerlerde kullanlacak, deme kanal, deme buat ve priz kutusu olmak zere niteden oluacak, tamamen deme altnda kalacak, tm kablo ve ek kutular, montaj mteakip kodlandrlacak ve numaralandrlacak, kanalar da kaba deme zerine terazisinde hassas bir ekilde denecektir. 2.13 Deme kanal Kanal, deme buat ve priz kutusu ile tam bir uyum iinde, ara blcler alt gvdeye punta kaynak ile tespit edilmi olacak, projesinde var ise kanal alt gvde, st gvde ve ara blclerden oluacaktr. Ara blcler, kanal ihtiya miktar kadar blecek ekilde alt gvdeye tespit edilmi olacaktr. Ara blclerin ykseklikleri, kanaln bel vermesini engelliyecek ekilde olacak ve arada boluk kalmayacaktr. Kanal boylar standart olacak ve kanal eklemelerinde deme kanal mufu kullanlacaktr. Kanallarn kesilmemelerine dikkat edilecek, ancak kesilmesi gerekli olan yerlerde kesme ileminden sonra kesilen yer galvaniz boya ile boyanacaktr. Kanallarn, aaya veya yukarya dnmesi gereken yerlerde, zel ke elemanlar kullanlacak ve ke elemanlar aynen deme kanal prensiplerinde olacaktr. Kanal sonlarnda, kanal sonu eleman kullanlacaktr.

- 206 -

Tm deme buatlar arasnda her bir gz iin ayr ayr klavuz teli braklacak, buatlar arasnda iletken ekilmesi gerektiinde klavuz telinin ucuna iletkenle beraber ikinci bir klavuz teli balanarak ekilecektir. Bu suretle buatlar arasnda kalan deme kanallar iinde devaml bir klavuz telinin kalmas salanm olacaktr. 2.14 Deme kanal buat Deme kanalnn yn deitirdii, telefon reletleri, priz klemenslerinin bulunduu yerler, priz k istenen yerlerde vb. gibi k gerektiren durumlarda deme kanal buat kullanlacak ve drt yz, deme kanalnn girecei llerde ak, taban 1,5 mm kalnlnda galvanizli satan imal edilmi olacak ve kanaln buat iine girmemesi iin durdurucular bulunacaktr. Buat zerinde montaj koruma kapa, montaj bitiminde bu kapak karlarak gerekli olan k kapa monte edilecektir. Bu suretle montaj srasnda buat iine pislik dolmamas salanm olacaktr. Buat alt tabannda ve st rt plakas kelerinde, ykseklik ayar vidalar bulunacak ve bu sayede hem montaj srasnda hemde montaj sonras iilik hatalarna kar tedbir alnm olacaktr. Buat iinde deiik trde kablolarn (telefon, data, enerji) birbirlerine temasn nlemek iin eitli tipte bariyer paralar kullanlacak ve deme kanal buatnn tm paralar galvanizli sactan imal edilecektir. 2.15 Deme priz kutusu ve prizleri eitli priz kombinasyonlar ieren deme prizleri, projesindeki verilere gre imalat fabrikada yaplacaktr. Prizler yanmaz, deforme olmaz malzemeden mamul zel kasalar iine tespit edilecek ve kasalar deme priz kutusu zerindeki delikli yuvalarna balanacaktr. Priz kutusu gvdesi yanmaz ve deforme olmaz malzemeden mamul olacak ve zerinde menteeli kapak bulunacaktr. Kapak, stnde gezinmeye dayankl, yeterince kaln galvaniz kapl sac paradan imal edilecek ve ayrca, hareketli kapak zerinde, kapan almas ve fi kablolarnn rahatlkla kabilmesi iin hareketli para bulunacaktr. Deme priz kutusu, gerektiinde deme buat iin veya ykseltilmi deme elemanlar montajna uygun ilaveleri de bnyesinde bulunacak, kablo giri klar iin zel kablo tutucu paralar olacaktr. Priz kutularndaki nitelerin tm bir sistem dhilinde kodlandrlacaktr. Normal enerji prizi ile kesintisiz enerji prizleri farkl olacak, kesintisiz enerji prizlerine dier cihazlarn filerinin taklmamas iin uyar etiketi ya da ilave konstrksiyon yaplacak, priz kutusu, tm aksesuarlar her trl ilave ve deiiklie cevap verebilecek, fi ve prizler kapan kapanmasna mani olmayacak, kablo giri ve klarnda karklk yaratmayacak ekilde tasarlanm olacaktr. Priz kutularnn dalm, projesinde belirtilen ekilde ve elemanlarnn tm yanmaya dayankl malzemeden olacak, sac gvdenin iinde topraklama klemensleri yer alacaktr. 2.16 PVC kanalllar Kanallar, idarenin seecei tipte dayankl plastik malzemeden, renk seenei ve birletirme aksesuarlarna sahip olacak, idarenin belirlemesi halinde kuvvetli ve zayf akm iin blmeli veya ayr ayr denebilecektir.

- 207 -

nsanlarn youn bulunduu, paniin yaanabilecei tm yaplar ve yksek katl binalar, hastaneler, tiyatrolar, okullar, sinemalar gibi toplu eitici ve elendirici meknlar, alveri merkezleri, bilgi ilem merkezleri, tneller, maden ocaklar, fabrikalar ve bunun gibi yap ve yerlerde, alev almaz, yangna dayankl ve gerekli dielektrik zelliini salayan halojensiz kablo kanallar, borular ve balant elemanlar kullanlacaktr. Her trl kablo kanal, zerine eitli tiplerde priz ve jaklarn montajna msait olacaktr. Dn, T kol, dirsek, her nevi aksesuarlar bulunan kanallar seilecek ve kullanlacaktr. Kanal ve aksesuarlarn retiminde birbirine uygunluu salanm olacaktr. Kanallarn denmesinde mutlaka dbel kullanlacak, kanal kastrmamak amacyla, dbeller kanal boyunca apraz olacak ekilde ve bu ilem duvarn durumuna gre sk aralklarla yaplacaktr. Kanallar, her trl geli, balant, giri, ke noktalarnda, kablolarn akta kalmasna ve dardan mdahale edilmesine engel olacak ekilde, gerekli balant ve elemanlarna (fittings) sahip olacaktr. Kablo kanallarnn montajnda, kanal zerinde deformasyon, esneme ve fiziksel akla neden olunmayacak, kanal kapaklar ve balant elemanlar, uygun bir yntem ile skca tespit edilecektir. Kanal kapa, kablo ekleme veya karma iin alp kapatldnda, mekanik zayflamaya yer vermeyecek bir yapya sahip olacaktr. Tama ve datma kanallar, yeterli kalnlkta ve d darbelere dayankl olacaktr. PVC kanallarn, zorunluluk gerektirmesi halinde idarece uygun grlen yerlerde, bunlarn yerine kablolar daha iyi koruma altna alacak ekilde altyap malzemeleri kullanlabilecektir. Kablo kanallar aleve dayankl, kendi kendine snen hammaddeden yaplm olmaldr. Yanmazlk derecesi UL94 V0 olmaldr. Kablo kanallarnn koruma snf IP 40 olmaldr. Kullanlan hammadde PVC M1 snf olmaldr ve raporla belgelendirilmelidir. Kablo kanallarnn alma ortam ss -40C ve +60C ye dayankl olmaldr. Bunun TSE den raporla belgelenmesi gerekir. Kablo Kanallar en az 2 mm standardnda olmaldr. Di elektrik akm en az 290 Kw/cm dayankl olmaldr ve bamsz bir kurulu tarafndan raporla belgelendirilmelidir. Kablo kanallar UV gne nlarna dayankl olmaldr. Tm Deiik ebatlardaki kanallar aras geilerde balant aksesuarlar olmaldr. Kablo kanal renkleri orijinal hammaddeden retilmi olup RAL 9016 olmaldr. En az 101 mm veya stndeki kanallar iten kilitlemeli ve folyo kapl olmaldr. Kullanlan i ke, d ke aksesuarlar menteeli tip hareketli olmaldr. Kanal tabanlarnda duvara montaj kolaylatran ablonlanm 25 cm aralklarla dikey ve yatay montaj delikleri mevcut olacaktr. En az 100x34 mm ve zerinde kanallar 3 ara blmeli, folyo kapl, iten kilitlemeli ve opsiyonel konulabilecei kzaklar mevcut olmaldr. Tempes kuralna uygun denmelidir. 2.17 Kablolar Kablolar Elektrik Kuvvetli Akm Tesisleri Ynetmeliine ve Binalarn Yangndan Korunmas Hakknda Ynetmelike uygun tipte seilecektir.

- 208 -

Kablolarn 2.16 da ilk paragrafta bahsedilen yerlerde kullanld durumlarda halojensiz olanlar kullanlacaktr. Acil durum devrelerinin aada belirtilen ksmlarnda kullanlacak kablolar, devre btnln Binalarn Yangndan Korunmas Hakknda Ynetmelike uygun olarak salayacak ve E90 zelliini tayacaktr. Sz edilen devre btnl DIN VDE 4102 standardna uygun olacaktr. Jeneratr beslemelerinde, Kuru ve slak yamurlama sistemi pompalar beslemelerinde, Duman atma fan beslemelerinde, Tahliye ve acil durum asansr beslemelerinde, Aleve dayankl ve halojensiz kablolar IEC 60331, 6104, VDE 0276-604,0266 Standardlarna sahip olacaktr. 2.18 Uygunluk Kriteri Kullanlan malzeme ve imalatn uygunluu, ilgili Trk standartlar ve /veya uygulamaya konulmu Avrupa Birlii standartlarnda verilmi kriterlere gre deerlendirilecektir. 2.19 lgili Standartlar: TSE IEC 60364-7-710,61558-2-215 standartlarnda olacak cihazn izolasyon izleme cihaz ile haberleebilir alarm paneli projelendirmesine ve ameliyathanenin topraklama tesisat gz nne alnarak yaplacaktr TS HD 60364-4-41 Binalarda Elektrik Tesisat Blm 4: gvenlik Korunmas Grup4: arpmasna kar korunma. TS IEC 60364-7-710 Binalarda Elektrik Tesisat Blm 7-710 .zel tesisat ve tbbi mahaller. TS IEC 60364-7-701 Binalarda Elektrik Tesisat Blm TS EN 61558-2-1- G transformatrlerinin, g besleme birimlerinin ve benzerlerinin gvenlii - Blm 2 - 1: Genel kullanm iin ayrma transformatrlerine ilikin zel kurallar TS EN 50091-2 Kesintisiz g sistemleri.

IEC 384-7-1 Kondansatrler Elektronik Cihazlarda Kullanlan, Sabit Blm 7-1: Bo Detay zellikleri: Sabit, Polistiren Film Dielektrikli Metal Yaprakl Doru Akm Kondansatrleri. Deerlendirme Seviyesi E IEC 384-8. Kondansatrler Elektronik Cihazlarda Kullanlan, Sabit Blm 8: Blm zellikleri: Seramik Dielektrikli Sabit Kondansatrler, Snf 1 TS 3769 EN 130200 Blm zellikleri-Kat ve Kat Olmayan Elektrolitli Sabit Tantal Kondansatrler TS 3542 nt G Kondansatrlerinin Dardan Korunmalar in Eriyen Telli Yksek Gerilim Sigortalar TS EN 60931-1 Kondansatrler - Beyan gerilimi 1 kVa kadar (dahil) olan alternatif akm sistemlerinde kullanlan, kendini onarmayan tip nt g kondansatrleri Blm 1 : Genel Performans, deneyler ve Beyan deerleri - Gvenlik kurallar - Tesis ve iletme klavuzu - 209 -

TS EN 60931-2 Kondansatrler- Beyan Gerilimi 1 kV'a Kadar (Dahil) Olan Alternatif Akm Sistemlerinde Kullanlan Kendini Onarmayan Tip nt G Kondansatrleri Blm 2: Yalandrma ve Hasarlandrma Deneyi TS EN 60931-3 Kondansatrleri- Beyan Gerilimi 1 kV'a Kadar (Dahil) Olan Alternatif Akm Sistemlerinde Kullanlan Kendini Onarmayan Tip nt G Kondansatrleri- Blm 3: Dahili Sigortalar TS EN 60831-1 Beyan Gerilimi 1000 V'ye Kadar Olan (Dahil) a.a. Sistemleri in Kendi Kendini Onaran Tipte Snt G kondansatrleri-Blm 1: Genel Hususlar, alma Nitelii, Deneyler ve Snr Deerleri, Gvenlik Kurallar, tesis ve letme in Klavuz TS EN 60831-2 Beyan Gerilimi 1 kV'ye Kadar Olan (Dahil) a.a. Sistemleri in Kendi Kendini Onaran Tipte Snt G Kondansatrleri Blm 2: Yalandrma Deneyi, Kendi Kendini Onarma Deneyi ve Tahrip Deneyi TS EN 61049 Kondansatrler-Tp Biimli Fluoresan ve Dier Boalmal Lamba Devrelerinde Kullanlan Performans Kurallar TS EN 60925 Balastlar-d.a.Beslemeli Elektronik-Tp Biimli Fluoresan Lambalar inPerformans Kurallar TS EN 60924 Balastlar-d.a. Beslemeli Elektronik-Tp Biimli Fluoresan Lambalar inGenel ve Gvenlik Kurallar TS EN 60928 Lambalarda Kullanlan Yardmc Donanmlar-Balastlar-A.a Beslemeli Elektronik Tp Biimli Fluoresan Lambalar in Genel ve Gvenlik Kurallar TS EN 60929 Balastlar- a.a. Beslemeli Elektronik- Tp Biimli Fluoresan Lambalar inPerformans Kurallar TS EN 60920 Balastlar-Tp Biimli Fluoresan Lambalar in-Genel ve Gvenlik Kurallar TS EN 60922 Balastlar-Boalmal Lambalar in (Tp Biimli Fluoresan Lambalar Dnda)Genel ve Gvenlik Kurallar TS EN 60923 Lambalarla ilgili yardmc donanmlar-Balastlar-Boalmal Lambalar in (Tp Biimli Fluoresan Lambalar Dnda)-Performans Kurallar TS EN 60730-2-3 Otomatik Kontrol Dzenleri-Elektrikli-Ev ve Benzeri Yerlerde Kullanlan Blm 2-3: Tp Biimli Fluoresan Lamba Balastlarnn Isl Koruyucular in zel Kurallar TS EN 61347-2-7 Lmba kontrol dzeni - Blm 2-7: Acil aydnlatmada kullanlan d.a. beslemeli elektronik balastlar - Belirli zellikler TS EN 61347-2-8 Lmba kontrol dzeni - Blm 2-8: Fluoresan lmbalarla kullanlan balastlar - Belirli zellikler TS EN 61347-2-9 Lmba kontrol dzeni - Blm 2-9: Boalmal lmbalarla (fluoresan lmbalar hari)kullanlan balastlar - Belirli zellikler

- 210 -

TS EN 60925/A2 Balastlar-d.a.Beslemeli Elektronik-Tp Biimli Fluoresan Lambalar inPerformans Kurallar Tadil 2 TS EN 61347-2-4 Lmba kontrol dzeni - Blm 2-4: Genel aydnlatma iin d.a. beslemeli elektronik balastlar - Belirli zellikler TS 86 EN 60269-1 Sigortalar - Alak gerilim tesisatlarnda kullanlan - Blm 1: Genel kurallar TS EN 60269-2 Sigortalar- Alak Gerilimli- Blm 2: Yetkili Personel Tarafndan Kullanlan Sigortalar in lave Kurallar(Balca Endstri Uygulamalar in Sigortalar) TS EN 60269-3 Sigortalar- Alak Gerilimli Blm 3: Eitimsiz Kiiler Tarafndan Kullanlan Sigortalar in lave Kurallar (Balca Ev ve Benzeri Yerlerdeki Uygulamalar in Sigortalar) TS EN 60269-4 Sigortalar-Alak Gerilim Tesisatlarnda Kullanlan- Blm 4:Yar letken Cihazlarn Korunmas in Kullanlan Deitirme Elemanlar le lgili lave Kurallar TS 5630 Otomatik Sigortalar -Vidalanabilir Tip,Ev ve Benzeri Yerlerdeki Tesisatlarda Ar Akma Kar Koruma in Kullanlan TS 5018 EN 60898 Devre Kesiciler - Ev Tipi ve Benzeri Tesisatlarda Ar Akma Kar Koruma in Kullanlan TS EN 60282-1 Sigortalar - Yksek gerilim - Blm 1: Akm snrlayc sigortalar TS 86 EN 60269-1 Sigortalar - Alak gerilim tesisatlarnda kullanlan - Blm 1: Genel kurallar TS 4016 EN 60470 Kontaktrler ve kontaktr esasl motor yol vericileri Yksek gerilim, alternatif akm TS 4016 EN 60470 Kontaktrler ve kontaktr esasl motor yol vericileri Yksek gerilim, alternatif akm TS EN 60947-4-1 Alak Gerilim Anahtarlama Dzeni ve Kontrol Dzeni-Blm 4: Kontaktrler ve Motor Yol Vericileri-Ksm 1: Elektromekanik Kontaktrler ve Motor Yol Vericileri TS EN 60947-4-2 Alak gerilim anahtarlama ve kontrol dzenleri-Blm 4-2: Kontaktrler ve motor yol vericileri a.a. yar iletken motor kontrol dzenleri ve yol vericiler TS EN 60947-4-3 Alak gerilim anahtarlama ve kontrol dzenleri - Blm 4-3: Kontaktrler ve motor yol vericileri Motorsuz ykler iin a.a. yar iletken kontrol dzenleri ve kontaktrler TS EN 60931-2 Kondansatrler- Beyan Gerilimi 1 kV'a Kadar (Dahil) Olan Alternatif Akm Sistemlerinde Kullanlan Kendini Onarmayan Tip nt G Kondansatrleri Blm 2: Yalandrma ve Hasarlandrma Deneyi TS EN 61095/A1 Elektromekanik Kontaktrler - Ev ve Benzeri Yerlerde Kullanlan

- 211 -

NC BLM ZAYIF AKIM ELEKTRK TESSATI 3.1- Kapsam Zayf akm tesisat, yangn alarm, telefon, seslendirme ve anons, VHF-UHF ve uydu anten ortak TV, acil aydnlatma, kapal devre TV (CCTV) ve veri iletiim (DATA) sistemlerini kapsar. Bu sistemlerin (blm 2.16 ikinci paragrafta) belirtilen mahallerde kullanlmas durumunda kablolarn halojensiz zellikli olmas gereklidir. Zayf akm acil durum devrelerinde devre btnl Binalarn Yangndan Korunmas Hakknda Ynetmeliin 83. maddesine uygun olacaktr. 3.2- Ikl ve numaratrl arma tesisat Tesisat, PVC boru ierisinde plastik izoleli, en az 0,75 mmlik iletkenlerle sva altna yaplacak ve iletken balantlar uygun nitelikteki klemensler ile yaplacaktr. Vzltlar, sesleri hafif olacak ekilde hizmet personelinin bulunduu yere veya koridora konulacaktr. arma lamba gloplar, effaf, yarm yuvarlak, d aplar yaklak 100 mm. olacaktr. Gloplarn iinde 24 V, 5 W.lk bir ampul bulunacaktr. Transformatrden en uzakta bulunan arma ve pilot lambalarnda gerilim dm % 10u gemeyecektir. Her bir ksm iin en yaknda bulunan tevzi tablosu iinde 220/24 V. ve en az 50 W.lk bir transformatr konulacak, mstakil sigortalar ile giri ve k emniyet altna alnacak, tesadf dokunmalara kar korunmal olacaktr. Sndrme dmeleri, drt ke veya yuvarlak, sva altna uygun olacaktr. Sndrme dmesi, kapnn al ynnn ters istikametindeki duvara ve kap kenarna yakn yere konulacaktr. Zorunlu hallerde lleri ayn olmak kayd ile duvarn d yzeyinde, kapnn uygun tarafna konulabilecektir. arma butonlar, prizler ile yan yana bulunduklarnda ayn seviyede, aydnlatma sortileri anahtarlarn yannda bulunduu takdirde anahtarlar ile ayn seviyede, mstakil kullanld takdirde yerden 80 cm. ykseklikte olacaktr. Vzlt, arma butonlarna basld srece ses verecek, butona basmaya devam edilmedii srece susacaktr. arma lambas, sndrme dmesine baslncaya kadar yanacaktr. Ayn hacimde birden fazla kl veya numaratrl arma butonu bulunduu takdirde, birincisi normal, dierleri paralel arma sortisi olarak anlacaktr. Numaratr tablosuna ait zil sortisi tesisat, kl sinyal tesisatnda belirtilen esaslara gre yaplacaktr. Numaratr ve zil, hizmet personelinin bulunduu mekna monte edilecektir. Pilot lambalar, ara blmelerden dolay koridorun bir ucundan teki ucuna kadar grnmesi mmkn olmayan yerlere konulacak ve bu blmdeki lambalarla birlikte yanacaktr. Megul (girilmez) uyar, tesisat (M) tipi armatr ile bir arma sortisinden teekkl edecektir. 3.3 Kap zili ve kap otomatii tesisat Kap zili tesisat, PVC boru ierisinde, plastik izoleli, en az 0,75 mmlik iletkenlerle sva alt olarak yaplacaktr. Tesisat mstakil bir sigortaya bal 220/8 voltluk bir transformatr ile beslenecektir. Apartmanlarda, d kap zil butonlar dey veya yatay zil panelleri zerinde toplanacak, panel zerindeki butonlarda isim yazlacak blm bulunacak ve effaf muhafazal olacaktr. Paneller, d ortam artlarna dayankl malzemeden ve etan olacaktr. - 212 -

Kap otomatii tesisat, PVC boru ierisinde, plastik izoleli, en az 0,75 mmlik iletkenlerle sva alt olarak yaplacaktr. Tesisat, kap zilinde mevcut 220/8 voltluk transformatrden beslenecektir. Transformatr, tesadf dokunmaya kar korunmal olacaktr. 3.4 Hemire ar sistemi 3.4.1 Sistemin program ve elemanlar Hemire ar sistemi, ar program, acil ar ar program olmak zere deiik program kapsayacaktr. program ve banyo/WC acil

Sistem, hemire istasyonundaki hemire konsolu, oda kontrol niteleri, kap st lambalar, oda giriindeki hemire teyit nitesi ve acil ar butonu ile WC/banyo ar butonundan oluacak, ayrca hasta yatak balarnda mevcut hemire ar armatrleri ile alacak ekilde uygunluk gsterecektir. 3.4.2 Sistemin hasta odasndaki elemanlar aadaki gibi olmaldr. Hasta oda kaps yan hemire nitesi (hemire teyit nitesi), Oda girilerinde duvarda hemirenin elinin kolayca eriebilecei veya dirsekle tetikleyebilecei bir yere monte edilecektir. Odadaki dier anahtarlar ile karmamas iin farkl bir ekil ve renkte (zerinde yeil renkli hemire sileti bulunmas gibi) ve hemire nitesi hasta ba nitesi zerine entegre edilmi ekilde olacaktr. 3.4.3 Hasta yatak balarndaki elemanlar 3.4.3.1 ar butonu: Her hasta iin hasta el setinde veya hastaba nitesi zerinde olmak zere bir adet ar butonu olacaktr. ar butonu hastaba nitesinin zerindeki hemire tarafndan grlebilir ekilde ve her hasta iin ayr ayr monte edilecek, dier anahtarlar ile karmamas iin farkl ekil veya renkte (zerinde krmz renkli hemire silueti bulunmas gibi) olacaktr. Hasta ar butonu, hastann tedavi edildii blmn zelliine uygun olacak tipte seilecektir. Sistemin WC/banyolarda yer alan elemanlar olan ar butonu ve LED indikatr aadaki zelliklerde olmaldr. ar butonu, ipli ekmeli ya da basmal, WC/banyo blmnden dorudan acil ar yapacak tipte ve su geirmez olacak, duvarda hastann kolayca ulaabilecei bir yere monte edilecektir. Anahtar zerinde krmz LED indikatr mevcut olacaktr. WC/banyodaki dier anahtarlar ile karmamas iin farkl ekil ve renkte (zerinde krmz renkli membran etiket ve hemire sileti gibi) olacaktr. 3.4.3.2 Hasta el seti soketi: Hastann, el setinde bulunan hemire ar butonunu kullanarak hemireyi armasna olanak verecek ve el seti soketi hasta yatakba nitesi zerinde yer alacaktr. Sistemin koridorlarda yer alan elemanlar aadaki gibi olacaktr. Kap st lambalar, koridorun her iki ynnde grnecek ekilde tasarlanm olacak, hasta ar yaptnda turuncu, hemire odaya gelip ar iptali yandnda yeil uyar verecektir. 3.4.3.3 Hemire ar konsolu Bu konsol, hemire ar deksinde (bankosunda) yer alacak, her bir hasta ve WCden yaplan arlar sesli ve grntl uyar olarak bu konsola ulaacaktr. Uygun yaplm kaplaj ile oda baznda adresli uyar olacaktr. Hasta baznda uyar istenilmesi halinde, bu husus zel teknik artnamesinde belirtilecektir. Her bir hasta koridorunda, projesine uygun olarak yaplan bir adet Hemire ar konsolu bulunacaktr. - 213 -

Konsol kablo balantlar paduit konnektr veya soketli tipte olacak ve 24 V DC ile alacaktr. Sistemde normal artlarda yani herhangi bir ar mevcut deil iken, ana elektrik lambas haricinde tm lambalar snk durumda bulunacaktr. Sisteme bal oda says ile orantl olarak gc belirlenmi DC besleme kayna ve merkez konsolu besleme iin gerekli g nitesi konsol yaknnda bir yere konacak ekilde temin edilecektir. Bu pano iindeki tm balantlar, klemenslerle yaplm ve tm etiketlenmi olacaktr. arya, arnn tipine ve verilen cevaba gre sistem ikaz klarnn durumlar aadaki ar programlarna ilikin maddelerde akland ekilde deiecektir. 3.4.3.4 ar program Hasta el seti veya yatakba nitesi zerindeki butona basarak ary balatabilecektir. ar sinyali; hasta kaps zerindeki lambalar krmz renkte yanacak ve sesli alarmda almaya balayacaktr. Ayrca hemire konsol nitesinde oda numaras ikaz verecektir. Hemire hasta odasna girdiinde hemire odada butonuna bastnda, ary cevaplandrm olacaktr. Hemire odada durumunda; oda kapsnda bulunan krmz klar snp, yeil klar srekli yanar duruma geecektir. Hemire odadan ayrlmadan nce hemire odada anahtarna tekrar basldnda odadan sisteme verilmi olan ve odada hemire bulunduunu belirten sinyal iptal edilmi olacaktr. 3.4.3.5 Acil ar program Hemire, kap giriindeki teyit butonuna basarak acil ary bildirecektir. Verilen acil ar sinyali; Hasta oda kaps zerinde ve hemire istasyonunda merkezi kontrol konsolunda acil ar olduunu belirten klar yanp sesli alarm almaya balayacaktr. Hasta odasna doktor veya ikinci bir hemire girdiinde acil ar iptal butonuna bastnda acil ary cevaplandrm olacaktr. Acil ar iptal butonuna baslarak sisteme hemirenin odada olduu bildirilince; oda kaps ile merkezi kontrol konsolunda bulunan krmz lambalar snp, normal bekleme konumuna geecektir 3.4.3.6 WC/banyo acil ar program Hasta, WC/banyoda bulunan butona basarak yada ipi ekerek wc/banyo acil arsn balatabilecektir. Acil ar sinyali, Hasta kaps ile hemire istasyonunda bulunan ve hemire istasyonunda ilgili odaya ait merkezi kontrol konsolundaki sesli ve kl alarm almaya balayacaktr. Hemire, oda kaps yannda bulunan hemire teyit nitesi zerindeki butona basarak odaya girdiinde wc/banyo acil ars alnd cevabn verecek ve normal konuma getirecek, bu durumda sesli alarm kesilecek ve tm ar ilemi bitirilmi olacaktr.

- 214 -

3.5 Bina ii telefon tesisat (ankastre) 3.5.1 Kapsam Bina ii telefon tesisat (ankastre), bina ana giri terminal kutusundan itibaren aboneye ait cihazlarn telefon ebekesine balantsn kapsamaktadr. 3.5.2 Tanmlar a) Kat telefon terminali: Kattaki telefon prizlerinden gelen hatlarla bina ana giri terminalinden gelen hatlarn birbirine baland terminaldir. b) Ara telefon terminali: Katlardaki telefon prizlerinden gelen hatlarla bina ana giri terminalinden gelen hatlarn birbirine baland terminaldir. c) Bina ana giri terminali: Kat ve ara telefon terminallerinden gelen hatlarla T.Telekom ebekesinden gelen hatlarn birbirine baland terminaldir. d)Telekom giri terminali: Telekom ebekesinin tesisata baland terminaldir. e)Ana hat tesisat: Kat ara telefon terminalleri ile bina ana giri terminali arasndaki balanty salayan tesisattr. f) Ara terminal kutusu: Birden fazla kata hizmet eden kapakl terminal kutusudur. g) Bina ana giri terminal kutusu: Bina ana giri terminali ile Telekom giri terminalinin monte edildii kapakl kutudur. h) Terminal blou: Telefon kablolarnn kat ara ve bina ana giri terminal kutularnda balantlarnn dzenli bir biimde yaplabilmesi iin kullanlan balant elemanlardr. Terminal bloklar sktrmal tipte (guick connect) olacaktr. Trk Telekom tarafndan kullanlan veya uygun grlen terminal bloku kullanlacaktr. Vidal balant elemanlar kullanlmayacaktr. 3.5.3 Telefon tesisat sortisi (telefon priz tesisat) Tesisat, telefon prizlerinden kat veya ara telefon terminallerine kadar PVC boru veya zel kanal iinden en az 0,5 mm apnda bakr iletkenli PVC izoleli, PVC klfl, aada (tablo1) verilen elektriksel zelliklere uygun bina ii telefon kablosu ekilmek suretiyle yaplacaktr. Kullanlacak malzemeler TSE Standartlarna uygun olacaktr. Telefon prizinden kat veya ara telefon terminaline kadar olan kablolar yekpare (eksiz) olarak ekilecek ve ular terminale balanacaktr. Tablo1: Telefon kablolarnn elektriksel zellikleri letken ap (mm) 0,5 20C maksimum evrim direnci ohm/ift.km) 182.12 Minimum izolasyon direnci (megaohm/km) 100 Maksimum efektif kapasitesi (nf/km) 120

3.5.4 Telefon tesisat paralel sortisi (telefon paralel priz tesisat) Tesisat, telefon prizinden paralel prizin konulaca yere kadar PVC boru veya zel kanal iinden en az 0,5 mm apnda bakr iletkenli PVC izoleli, PVC klfl tablo1 deki elektriksel zelliklere uygun, bina ii telefon kablosu ekilmek suretiyle yaplacaktr. Kullanlacak malzemeler TSE standartlarna uygun olacaktr. Paralel priz kablolar prizlerden itibaren yekpare olarak ekilecek ve ular telefon prizine balanacaktr. 3.6 Ana hat tesisat Tesisatta kat veya ara telefon terminalinden bina ana giri terminaline kadar PVC boru veya zel kanal iinden en az 0,5 mm apnda bakr iletkenli, PVC izoleli PVC klfl, Tablo 1'deki elektriksel zelliklere uygun, bina ii telefon kablosu kullanlmak suretiyle yaplacaktr. Kullanlacak malzemeler TSE standartlarna uygun olacaktr. - 215 -

Kablolar her kat veya ara telefon terminalinden bina ara giri terminaline kadar yekpare olarak ekilecek ve ular terminale balanacaktr. 3.6.1 Telefon terminal kutular 3.6.1.1 Kat ve ara terminal kutular Kat ve ara terminal kutular, yeterli korumay salayabilecek DKP sa veya PVC esasl bir malzemeden yaplacaktr. Kablolar termine etmek iin artnamede belirtilen ve projesine uygun telefon balantsn karlayacak terminal bloku kullanlacak ve bu terminal bloklar kutu iine yerletirilecektir. Kutular zeminden takriben 200 cm ykseklikte olacaktr. Kat ve ara terminal kutular, katlarda almaya uygun, nemli yerlerden ve kuvvetli akm tesisatndan uzakta yaplacaktr. Kat ve ara terminal kutular zorunlu olarak nemli yerlere tesis edilecek ise nem szdrmayacak ekilde sva st etanj malzeme kullanlacaktr. 3.6.1.2 Bina ana giri terminal kutular Bina ana giri terminal kutular, yeterli korumay salayabilecek bir malzemeden yaplacaktr. artnamede belirtilen ve projesine uygun kapasitede telefon balantsn karlayacak terminal bloku kullanlacak ve bu terminal bloku kutu iine monte edilecektir. Bina ana giri terminal kutularnda kullanlacak terminal bloklar artnameye ve projesine uygun kapasitede olacaktr. Bina ana giri terminal kutularna konacak bina ana giri terminal says ile Telekom giri terminal says eit olacak ve terminal minimum olarak belirlenen kablo ift saysndan az olmayacaktr. Ayn kutu iinde olmak kaydyla Telekom giri terminalleri ve bina ana giri terminalleri ayr ayr gruplandrlacaktr. Bina ana giri terminal kutular, ok katl binalarda her an giri ve k mmkn olan nemsiz, aydnlk, kuvvetli akm tesisatndan uzakta bina iinde bir duvara tesis edilecektir. 3.7 Trk Telekom ebekesine balant tesisat Binalarda Telekom giri terminalinin Telekom ebekesine balantsn salamak iin, bina ana giri terminal kutusunun bulunduu yerden, bina dna kadar telefon priz says 200'e kadar olan binalarda 50 mmlik iki adet boru ile k yaplacaktr. Boru, zeminden en az 40 cm derinlie ve tekniine uygun olarak denecektir. Telefon priz says 200'den fazla olan binalarda tasdikli projesinde belirtilen sayda ve aptaki borularla k yaplacaktr. Bina kablo girii ve n cephe parsel snr arasndaki mesafe 500 cm.den fazla ise bina giriine ebatlar en az 60x80 cm olan tali ek odas yaplacak ve buradan tretuvara kadar tekniine uygun olarak 100 mm apl boru denecektir. Bina kablo girii ile n cephe parsel snr arasndaki mesafe 500 cm'.en az ise bina ara giri terminal kutusundan tretuvara kadar iki adet 50 mm'lik boru denecektir. Bina tretuvara bitiik ise, bina ana giri terminal kutusundan tretuvara kadar iki adet 50 mm'lik boru denecektir. Birden fazla girii olan binalarda bir tane bina ana giri terminal kutusu olacaktr.

- 216 -

3.8 Bina ii telefon tesisat projelerinin hazrlanmasna dair esaslar Projelerin dzenleme ekli ile projelerde belirtilmesi gereken ve bu artnamede belirtilmeyen hususlarda Trk Telekom Bina i Telefon Tesisat Teknik artnamesine uyulacaktr. Tesisatn izolasyon direnci (tesisatta kullanlacak kablo ve terminalin alr durumdaki izolasyon direnci) 100 megaohmdan az olmayacaktr. Ayrca, terminallerden llen diyafoni zayflamas 70 dBden byk olacaktr. Tesisat nemli yerlerde etanj malzeme ile yaplacaktr. Tesisatta kullanlacak boru aplar, ekilen kablolarn d apnn en az iki kat olacaktr. Proje hazrlanmas ve imalatn yapmnda Trk Telekom artnamesine uyularak meskenlerde en az 2 adet telefon sortisi konulacaktr. Kat veya ara telefon terminalleri ile bina ana giri telefon terminalleri arasna ekilecek kablo ift adedi en az, daire saysnn iki kat olarak hesaplanacaktr. Ticari iyeri olarak yaplacak binalarda her i yerine en az telefon tesisi konulacaktr. Kat telefon terminalleri ile bina ana giri telefon terminalleri arasna ekilecek kablo ift adedi en az iyeri saysnn kat olarak hesaplanacaktr. Kamu binalarnda tasdikli projesinde belirtilen sayda telefon sortisi konulacaktr. Kat telefon terminalleri ile bina ana giri terminalleri arasna ekilecek kablo ift adedi en az ihtiyacn %20'si kadar fazla olacaktr. 3.9 Konvansiyonel yangn alarm sistemi 3.9.1 Kapsam Bu teknik artname, teknik artnamelere ve projelere uygun komple alr durumda bir yangn alarm sistemi iin gerekli tm malzeme ve ekipman temini ile montaj ve testleri yaplm olarak, her trl teknik alet ve servis i ve ilemlerini kapsar. 3.9.2 Sistem tasarm ve genel zellikleri Yangn alglama ve alarm sistemini oluturan cihazlar, TS EN 54n ilgili blmlerine gre test edilerek onaylandn gsterir standart belgesine sahip olacaktr. Yangn alglama sistemi TS CEN/TS 54-14e uygun olarak tasarlanacaktr. 3.9.3 Sistemin ana ve yardmc elemanlar Konvansiyonel yangn alarm santral, Konvansiyonel tekrarlayc yangn alarm paneli, Konvansiyonel detektrler, Konvansiyonel optik duman detektr, Konvansiyonel kombine scaklk detektr, Konvansiyonel optik duman ve scaklk detektr, Konvansiyonel karbon monoksit gaz detektr Konvansiyonel patlayc gaz detektr Foto-elektrik n (beam) detektr, Konvansiyonel dahili yangn ihbar butonu, Konvansiyonel harici yangn ihbar butonu, Dahili elektronik yangn ihbar sireni, Dahili elektronik yangn ihbar flar, Dahili elektronik yangn ihbar siren flar, Asma tavan ntesi Konvansiyonel yangn sndrme santral Sndrmeyi balatma butonu Elektronik yangn ihbar zili Harici elektronik yangn ihbar sireni, Harici elektronik yangn ihbar siren flr, Paralel ihbar lambas, - 217 -

3.9.4 Konvansiyonel yangn alarm santral Konvansiyonel yangn alarm santral, konvansiyonel optik duman, iyonize duman, kombine scaklk, optik duman ve scaklk, iyonize duman ve scaklk, n tipi duman, konvansiyonel dahili ve harici tip yangn ihbar butonlar, dahili ve harici tip sesli ve kl alarm cihazlarnn balantsna uygun olacaktr. Santral, gelimi elektronik teknolojisi ile imal edilmi olacak ve 5, 10, 15, 20, 25, 30, 40, 50, 60 veya 70 yangn blgesine sahip olabilecektir. Her bir yangn blgesine en fazla 25 adet konvansiyonel detektr, projede belirtilen sayda yangn ihbar butonu balanabilecektir. Yangn ihbar santralnda, standart olarak en az 1 adet spervize (hat kopuk ve ksa devre arza denetimi) edilmi sesli alarm k ve itfaiyeye ya da uzaktaki bir yangn mcadele merkezine ya da bir gzlem istasyonuna sinyalizasyon iin alarm ve arza klar bulunacaktr. Yangn ihbar santral, kendi bana alabildii gibi, RS 485 haberleme protokolu ile 2(tek) kablo zerinden tekrarlayc panel ile birlikte alabilecektir. Konvansiyonel yangn ihbar santral, alglama ve alarm cihazlarna giden tm hatlar ak devre, ksa devre ve hat zerinde bulunan cihazlarn yerinden sklmesi gibi arzalara kar srekli olarak denetim altnda tutulacaktr. Yangn ihbar santral, genel yangn alarm ve arza lambasna, her yangn blgesi iin ayr alarm ve arza lambalarna sahip olacak ve lokal sesli uyar cihaz bulunacaktr. Santral zerinde yetkisiz kiilerin santrale mdahale etmesini engelleyen kilit sistemi olacaktr. Yangn alarm santralnda, bakm veya servis amal her blge ayr ayr test edilebilecektir. Test konumuna alnan blgeden gelen yangn alarmlar, siren ve rle klarn aktif hale getirmeyecek ve belli bir sre sonunda otomatik olarak blgeler sfrlanacaktr. Test edilen blge iin kl uyar sinyali verilecektir. Yangn alarm santralnda, bakm, servis veya arza durumunda her blge bamsz olarak izole edilebilir olacak ve izole edilen blgeden gelen yangn alarmlar santral tarafndan deerlendirilmeyecektir. zole edilen blge iin kl uyar sinyali verilecektir. Ana beslemenin kesilmesi durumunda, yangn alarm sistemi alglama fonksiyonlarn en az 24 saat yerine getirebilecek ve bu srenin sonunda tm alarm verme, kontrol ve haberleme fonksiyonlarn en az 30 dakika sre ile yerine getirebilecek ekilde tam kapal, szdrmaz tip, bakm gerektirmeyen akmlatrler ile tehiz edilecektir. Santraln topraklanmas bamsz olarak 5 ohmdan byk olmayacak ekilde yaplacaktr. Konvansiyonel yangn alarm santral, TS EN 542 ve TS EN 544e standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.9.5 Konvansiyonel tekrarlayc yangn alarm paneli Yangn alarm sisteminde, alma gnleri, mesai saatleri dnda ve tatil gnlerinde tesisteki yangn kontroln yapabilmek iin ikinci bir mahalde ya da daha fazla mahallerde tekrarlayc panel monte edilecektir. Tekrarlayc panel, sistemin almasna ilikin sadece sfrlama (reset), alarm susturma ve tahliye kontroln ierecek, yangn ihbar kontrol panelinden gelen yangn ihbar bilgisini ve blge numarasn belirterek gsterecektir. - 218 -

Alarm annda tekrarlayc panel iindeki bir buz zer, gvenlik grevlilerini sesli olarak uyaracaktr. Tekrarlayc panel zerinde yetkisiz kiilerin mdahale etmesini engelleyen kilit sistemi olacak ve yangn alarm santralinde oluabilecek herhangi bir hata durumunu gsterebilecektir. Yangn alarm santral ile tekrarlayc panel arasnda ki balant RS 485 protokolne gre yaplacaktr. Konvansiyonel tekrarlayc yangn alarm paneli, TS EN 542 ve TS54-4 standart sertifikasna ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.10 Konvansiyonel detektrler 3.10.1 Genel zellikleri Konvansiyonel detektr zerinde en az bir adet kl gsterge bulunacak ve paralel ihbar lambas balantsna uygun olacaktr. Konvansiyonel detektrlerin elektronik devre kartlar (PCB), korozyona maruz kalmamalar iin hibir ekilde akta olmayacaktr. Konvansiyonel detektr zel bir soket vastasyla taklp sklebilecektir. Konvansiyonel detektrlerin soketleri zerinde herhangi bir elektronik eleman olmayacaktr. Konvansiyonel detektr soketleri, temasn salanmas iin klips gemeli olacaktr. 3.10.2 Konvansiyonel optik duman detektr Konvansiyonel optik duman detektr, 0,5 mikron ile 10 mikron arasndaki duman partikllerine duyarl olacak ve zellikle tterek yava gelien dumana ok hzl cevap verecektir. Konvansiyonel optik duman detektr, k sama prensibiyle alan bir fotoelektrik duman hcresine sahip olacaktr. Konvansiyonel optik duman detektr, TS EN 547 standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.10.3 Konvansiyonel kombine scaklk detektr Konvansiyonel kombine scaklk detektr, sya duyarl yar iletken vastasyla scakl alglayarak kontrol paneline haber verecektir. Konvansiyonel kombine scaklk detektr, sabit scaklk detektr ya da scaklk art hz detektr olarak alabilecektir. Konvansiyonel kombine scaklk detektr ve kafesi, ortamdaki sya hzl bir biimde cevap verecek ekilde tasarlanm olacak ve kesinlikle duman detektr kafesi kullanlmayacaktr. Konvansiyonel kombine scaklk detektr, TS EN 545 standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.10.4 Konvansiyonel optik duman ve scaklk detektr Duman ve scaklk detektrne ayn mahalde ihtiya olmas halinde kullanlacaktr.

- 219 -

Konvansiyonel optik duman ve scaklk detektr ve kafesi, ortamdaki dumana ve sya hzl bir biimde cevap verecek ekilde tasarlanm olacak ve kesinlikle duman detektr kafesi kullanlmayacaktr. Konvansiyonel optik duman detektr, 0.5 mikron ile 10 mikron arasndaki byklklerde duman partikllerine duyarl olacak ve zellikle tterek yava gelien dumana ok hzl cevap verecektir. Konvansiyonel optik duman detektr, k sama prensibiyle alan bir fotoelektrik duman hcresine sahip olacaktr. Konvansiyonel scaklk detektr, sya duyarl yar iletken vastasyla scakl alglayarak kontrol paneline haber verecektir. Konvansiyonel scaklk detektr, sabit scaklk detektr olarak alabilecektir Konvansiyonel optik duman ve scaklk detektr, TS EN 547, TS EN 54-5 standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. . 3.10.5 Konvansiyonel karbon monoksit gaz detektr: Karbon monoksit gazn alglayacak ve 85 dB ses iddetinde alarm verebilecektir. zerindeki bulunan adet LED sayesinde sistemin devrede, hata ve alarm konumunda olduunu gsterecektir. Test butonu ile LEDlerin ve buzzern almas kontrol edilebilecektir. 220V AC veya 12/24V DC besleme gerilimiyle alabilecektir. Konvansiyonel karbonmonoksit gaz detektr, TS EN 50291 standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.10.6 Konvansiyonel patlayc gaz detektr Doalgaz ve LPG gibi hidrokarbon esasl tm patlayc gazlar alglayacak ve 85 dBA ses iddetinde alarm verecektir. zerinde bulunan ledler sayesinde sistemin devrede, hata ve alarm konumunda olduunu gsterecektir. Test butonu ile LED lerin ve buzzerin almas kontrol edilebilecektir Konvansiyonel patlayc gaz dedektr TS EN 50194e standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvencesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.10.8 Foto-elektrik n (beam) detektr Yangn alarm sisteminde, geni hacim ve yksek tavanl meknlarda n tipi duman detektr kullanlacaktr. In tipi duman detektr, verici ve alc olmak zere 2 paradan oluacak ve kesinlikle yanstc kullanlmayacaktr. Verici ve alc arasndaki mesafe 5mden 100 metreye kadar alabilir olacaktr.

- 220 -

Alglama yntemi, verici tarafndan retilen kzl tesi (infrared) nn alc tarafndan alglanarak elektrik sinyaline evrilmesi ve bu bilgilerin mikroilemci tarafndan deerlendirilmesi esasna dayanacaktr. In dorultusunun ayar ve kzl tesi (infrared) sinyalin seviye ayar cihaz iinden yaplacak ve cihaz kapatlp normal alma konumuna getiinde bu ayarlar d etkenlerden dolay bozulmayacaktr. Alc zerine den kzl tesi (infrared) nn seviyesini gsteren cihaz iinde farkl renkte gsterge bulunacak ve bu gstergeler vastasyla baka bir cihaza gerek kalmadan sinyal ayar yaplabilecektir. In detektrnn alc ve verici cihazlarndaki elektronik PCB kartlar yzey montaj teknii ile retilmi olacaktr. Alc ve verici cihazlarn ierisinde bulunan mercekler % 100 camdan retilmi olacaktr. Alc cihazdaki elektronik alglama eleman, d ortamdaki manyetik giriimlerden etkilenmemesi iin metal muhafaza iinde olacaktr. Detektrn duman alglama hassasiyeti, %25, %50 ve %70 seviyelerine ayarlanabilir olacak ve n tipi duman detektrleri bir ift kablo (alglama hatt) zerinden beslenecek, , hibir ekilde harici beslemeye ihtiya duymayacaktr. In tipi duman detektrnn alma durumunu gsteren gstergeler, detektrn zerinde bulunacak ve ayr bir cihaz zerinde yer almayacaktr. Normal alma esnasnda zerindeki led yanp snecek, alarm durumunda ise, srekli yanacaktr. Detektrn sfrlanmas (reset) santral zerinden yaplabilir olacak ve harici bir reset nitesine ihtiya duyulmayacaktr. In tipi duman detektr her 60 dakikada % 0.5 kirlenme kompanzasyonu yapabilir ve kirlenme seviyesi snr deere geldiinde hata sinyali verebilir olacaktr. Alc zerinde paralel ihbar lambas k olacaktr. Alc ve verici cihazlar arasnda senkronize almay ve bilgi (data) haberlemesi iin J-Y(St) yangn kablosu kullanlacaktr. Harici bir g ve reset nitesine ihtiyac olmadan alabilir olacaktr. Normal alma esnasnda zerindeki led yanp snecek, alarm durumunda ise, srekli yanacaktr. In tipi duman detektr BS 58395 veya TS EN 5412ye ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.10.9 Konvansiyonel dahili yangn ihbar butonu Sistemde, manel ikaz eleman olarak alacak ve sva st ve sva alt montaja uygun olacaktr. Konvansiyonel dahili yangn ihbar butonlar, zerilerindeki plastik film kapl cam krlarak aktive edilecek ve cam krldnda normalde cama dayal duran bir mikro anahtar serbest hale gelerek konum deitirecek ve yeni bir cam taklncaya kadar bu durumda kalacaktr. Cam krldnda insan eline zarar vermeyecektir. Konvansiyonel dahili yangn ihbar butonu, bir test anahtar vastasyla camlar krlmadan da test edilebilir olacaktr. - 221 -

Konvansiyonel dahili yangn ihbar butonu, TS EN 54-11 standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. Harici kullanmda butonun koruma snf en az IP65 olmaldr. 3.10.10 Konvansiyonel harici Elektronik yangn ihbar butonu. Sistemde manel ikaz eleman olarak alacak ve sva st ve sva alt montaja uygun olacaktr. Konvansiyonel harici yangn ihbar butonlar, zerilerindeki plastik film kapl cam krlarak aktive edilecek, cam krldnda normalde cama dayal duran bir mikro anahtar serbest hale gelerek konum deitirecek ve yeni bir cam taklncaya kadar bu durumda kalacaktr.. Cam krldnda insan eline zarar vermeyecektir. zerinde YANGIN (FIRE) yazs yazl olacak ve nereye baslmas gerektiini belirten Cam Kr (break glass) ve Dmeye Bas (press here) yazlar cam zerinde bulunacaktr. Konvansiyonel harici yangn ihbar butonu, bir test anahtar vastasyla camlar krlmadan da test edilebilir olacaktr. Konvansiyonel harici yangn ihbar butonunun koruma snf en az IP 65 olacaktr. 3.10.11 Elektronik yangn ihbar sireni Dahili elektronik yangn ihbar sireni gvdesi salam, sya dayankl, estetik grnl, minimum 100 dBA/m ses iddetinde ve koruma snf en az IP 44 olacaktr. Dahili elektronik yangn ihbar sireni, TS EN 543 e ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.10.12 Dahili elektronik yangn ihbar flar Dahili elektronik yangn ihbar flarnn gvdesi salam, sya dayankl, minimum fla enerjisi 2,5 Joule, fla frekans 1 Hz, Xenon lambal, uzak noktada dahi grlebilir ve koruma snf en az IP 44 olacaktr. elektronik yangn ihbar flar, TS EN 54 e ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.10.13 Asma tavan nitesi Optik duman, iyonize duman, scaklk, kombine scaklk ve duman gibi konvansiyonel yangn ihbar detektrlerinin ta yn, alpan veya metal vb. tm asma tavan eitleri montajnda; sarkma veya bozulmalar engellemek ve mimari btnl salamak amacyla kullanlacaktr. Detektr soketlerinin monte edilecei asma tavan nitesi, ABS yapda olup, detektrler ile ayn renk ve malzemeden yaplm olmaldr. nite, asma tavan malzemesine en az iki metal kulakk ile sktrma prensibi ile monte edilecektir. Metal kulakklar paslanmaz malzemeden yaplm olup, vidalama prensibi ile alacaktr. Kesinlikle yayl mekanizma kullanlmayacaktr. Asma tavan nitesi, ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr.

- 222 -

3.11 Konvansiyonel yangn sndrme santral 3.11.1 Genel Esaslar Konvansiyonel yangn sndrme santral konvansiyonel optik duman, iyonize duman, sabit scaklk, scaklk art hz , optik duman ve scaklk detektrleri, konvansiyonel dahili ve harici tip yangn ihbar butonlar, sesli ve kl alarm cihazlar, sndrmeyi balatma ve bekletme butonu balantsna uygun olacaktr. Santral; 4 alglama ve 1 sndrme blgesine sahip olacaktr. Birinci ve ikinci alglama blgeleri sndrme knn aktif hale getirilmesinde kullanlacak, nc ve drdnc blgeler mahaldeki yangn korumasnda ilave blgeler olarak kullanlacaktr. Her bir yangn alglama blgesine en fazla 20 adet konvansiyonel detektr , snrsz sayda yangn ihbar butonu balanabilecektir. Sndrme kna 1 adet solenoid valf veya 4 adete kadar aktivatr balants yaplabilecektir. Hattn izlenmesi iin gerekli diren deeri santral zerinden ayarlanabilir olacaktr. Konvansiyonel yangn sndrme santral zerinde 2 konumlu sndrme kontrol (otomatik, manuel) salayan anahtar olacaktr. Santral, sndrme kontrolnn uzaktan yaplabilmesine imkan tanyacaktr. Santraldaki, yangn, sndrme ve hata durumlar LED gstergeler ve LCD ekranda detayl olarak gsterilecektir. Lokal sesli uyar cihaz bulunmaldr. Her yangn blgesi iin ayr alarm ve arza LEDleri bulunmaldr. LCD ekrandan uyar ve hata mesajlar grlebilecektir. Ekranda birden fazla mesaj varsa mesajlar arasnda dolamak mmkn olacaktr. Santral, g hatalarn, siren hattndaki hatalar, mikro ilemci ve hafza ksmlarnda oluacak hatalar, sndrme k hattndaki hatalar LED gstergeler ile gsterecektir. Aklerin arj durumu sistem tarafndan srekli kontrol edilecek, gerekli durumda aklerin arj otomatik olarak balatlp sonlandrlacaktr. Alglama blgelerinin giriine standart bir gecikme sresi atanabilecektir. Sndrme tpnden gelen gazn serbest brakldna ait dorulama bilgisi santral tarafndan izlenebilecektir. Balant hatt ksa devre ve hat kopuk durumlarna kar izlenecektir. Sndrme tpnden gelen tpteki gaz kaan veya gaz seviyesinin azaldn belirten bilgi santral tarafndan izlenebilecektir. Balant hatt ksa devre ve hat kopuk durumlarna kar izlenecektir. Alglama blgelerinin kilitlemeli veya kilitlemesiz almas seilebilir olacaktr. Alglama blge hatlarndaki ksa devre durumlarnn santral tarafndan yangn alarm olarak alglanmas seilebilecektir. Alglama blgeleri devre d braklabilecektir. Alglama blgeleri test konumuna alnabilecektir. - 223 -

Siren klar, rle klar, sndrme k devre d braklabilecektir. Santral uzaktan kontrol imkan sunacaktr. Bu kapsamda; sistemin alarm durumuna geirilmesi, alarm durumunun susturulmas, sistemin hata durumuna alnmas ve sistemin resetlenmesi mmkn olacaktr. Sndrme kna gecikme verilebilecek, bu sre ayarlanabilir olacaktr. Bu sre ekranda geri saym eklinde izlenecektir. Sndrme knn enerjili olarak kalaca sre programlanabilecektir. Bu sre ekranda geri saym eklinde izlenecektir. Sndrmeyi balatma butonu ile sndrme ilemi balatlabilecek, sndrmeyi bekletme butonu ile sndrme ilemi bekletilebilecektir. Bu butonlarn balant hatlar ksa devre ve hat kopuk durumlarna kar izlenecektir. Sndrmeyi balatma butonuna basldnda sndrme knn gecikmesiz olarak aktif olmas programlanabilecektir. Yangn sndrme santralnda alarm klar iki seviyeli olarak belirlenmi olmaldr. 1. blgeden yangn alarm geldiinde birinci seviye alarm klar, 1. ve 2. blgeden veya sndrmeyi balatma butonundan yangn alarm geldiinde 2. seviye alarm klar aktif olacaktr. Her bir alarm seviyesi iin itfaiyeye yada uzaktaki bir yangn mcadele merkezine yada bir gzlem istasyonuna sinyalizasyon iin alarm ve arza klar bulunacaktr. Siren klarna gecikme sresi atanabilecek ve bu sre programlanabilir olacaktr. Siren klarna atanacak gecikme nedeni, detektrlerden gelecek yangn alarmlar veya butonlardan gelecek yangn alarmlar olarak seilebilecektir. Konvansiyonel yangn sndrme santral, alglama, sndrme ve alarm cihazlarna giden tm hatlar kopukluk, ksa devre ve hat zerinde bulunan cihazlarn yerinden sklmesi gibi arzalara kar srekli olarak denetim altnda tutacaktr. Santral zerinde yetkisiz kiilerin santrala mdahale etmesini engelleyen kilit sistemi olacaktr. Santral mensne yetkisiz kiilerin mdahalesini engellemek iin ifreleme yaps olacaktr. Ana beslemenin kesilmesi durumunda yangn alarm sistemi, alglama fonksiyonlarn en az 24 saat yerine getirebilecek ve bu srenin sonunda tm alarm verme, kontrol ve haberleme fonksiyonlarn en az 30 dakika sre ile yerine getirebilecek ekilde tam kapal, szdrmaz tip, bakm gerektirmeyen akmlatrler ile tehiz edilecektir. Konvansiyonel sndrme santral, TS EN54-4 standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.11.2 Sndrmeyi balatma butonu Sndrmeyi balatma butonlar, zerindeki kurun mhr ile korunmu plastik koruyucu kapak kaldrldktan sonra plastik film kapl cam krlarak aktive edilmelidir. Cam krldnda normalde cama dayal duran bir mikro anahtar serbest hale gelerek konum deitirmeli ve yeni bir cam taklncaya kadar bu durumda kalmaldr. - 224 -

Buton bir test anahtar vastasyla camlar krlmadan da test edilebilmelidir. Yangn ihbar butonlarndan ayrt edilebilmesi iin sar renkli ve zerinde uyar yazsna sahip olmaldr. Buton TS EN54-11 sertifikasna sahip ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.11.3 Sndrmeyi bekletme butonu Sndrmeyi bekletme butonlar, zerindeki mantar butona baslarak aktive edilmelidir. Mantar buton kilitlenebilir olmal, istenildiinde evirerek eski konumuna getirilebilmelidir. Buton sar renkli ve zerinde uyar yazsna sahip olmaldr. Buton ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.11.4 Elektronik yangn ihbar zili Elektronik yangn ihbar zili 150 mm apndaki gvdesi ile salam ve sya dayankl olmaldr. Elektronik yangn ihbar zili, en fazla 25 mA akm tketimine sahip olmaldr. Elektronik yangn ihbar zili minimum 100 db/1mt ses iddetine sahip olmaldr. Elektronik yangn ihbar zili koruma snf en az IP51 olmaldr. Elektronik yangn ihbar zili, ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.11.5 Dahili elektronik yangn ihbar siren flar Dahili elektronik yangn ihbar siren flarn gvdesi salam, sya dayankl, minimum 100 dbA/m ses iddetinde, 10 ayr tona sahip minimum fla enerjisi 2,5 Joule, fla frekans 1 Hz, Xenon lambal, uzak noktada dahi grlebilir ve koruma snf en az IP 44 olacaktr. Dahili elektronik yangn ihbar siren flarn, TS EN 543 ye ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.11.6 Harici elektronik yangn ihbar sireni 3.11.6.1 Genel esaslar Harici elektronik yangn ihbar sireni gvdesi salam, sya dayankl ve estetik grnl, minimum 100 db/m ses iddetinde ve neme kar korumal, korozyona kar boyal ve koruma snf en az IP 65 olacaktr. Harici elektronik yangn ihbar sireni, TS EN 543 e ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr.

- 225 -

3.11.6.2 Harici elektronik yangn ihbar siren flar Harici elektronik yangn ihbar siren flar gvdesi salam, sya dayankl, minimum 100 db/1mt ses iddetinde ve minimum fla enerjisi 2,5 Joule, fla frekans 1 Hz, Xenon lambal, uzak noktada dahi grlebilir, neme kar korumal, korozyona kar boyal ve koruma snf en az IP 65 olmaldr. - Harici elektronik yangn ihbar siren flrn, TS EN 54-3e ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.11.7 Paralel ihbar lambas Yangn alarm detektrlerinin alglama yapmasyla paralel ihbar lambas kndan gelen sinyalle alacaktr. Detektrn zerindeki kl gstergeyi (led) grme ve izlemenin zor veya imkansz olduu mahallerde kullanlacaktr. Paralel ihbar lambas zerindeki gsterge (led), izleme kolayl iin krmz renkte ve 10 mm den kk olmayacaktr. Paralel ihbar lambas ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.12 Analog adresli yangn alarm sistemi 3.12.1 Kapsam Bu Teknik artname, ilgili ynetmeliklere ve onayl projelere uygun, komple alr durumda bir yangn sistemi iin gerekli tm malzeme ve ekipman temini, montaj ve testleri yaplarak iler halde teslimini kapsar. 3.12.2 Sistem tasarm ve genel zellikleri Yangn alglama ve alarm sistemini oluturan cihazlar, TS EN 54n ilgili blmlerine gre test edilerek onaylandn gsterir standart belgesine sahip olacaktr. Yangn alglama sistemi TS CEN/TS 54-14e uygun olarak tasarlanacaktr 3.12.3 Sistemin ana ve yardmc elemanlar Analog adresli yangn alarm santral, Analog adresli tekrarlayc paneli, Analog adresli detektrler, Analog adresli optik duman detektr, Analog adresli s detektr, Analog adresli kombine optik duman ve scaklk detektr, Adresli patlayc gaz dedektr, Adresli karbon monoksit gaz dedektr, Foto-elektrik n (Beam) detektr, Analog adresli yangn alarm butonu, Analog adresli saha kontrol modlleri, Analog adresli ksa devre izolatr modl, Analog adresli blge denetim modl, Analog adresli z gvenlikli blge modl, Analog adresli sesli alarm kontrol modl, Analog adresli rle modl, Analog adresli kontakt izleme modl, Dahili elektronik yangn ihbar sireni, Harici elektronik yangn ihbar sireni, Dahili elektronik yangn ihbar flar, - 226 -

Dahili elektronik yangn ihbar siren flar, Harici elektronik yangn ihbar siren flar, Paralel ihbar lambas, Asma tavan nitesi, Aktif hava rneklemeli hassas duman alglama sistemi, Endstriyel tip kombine gaz ve yangn alarm santral, Alev szdrmaz kzltesi (IR) gaz detektr, Alev szdrmaz kzltesi (IR) alev detektr, 3.12.4 Analog adresli yangn alarm santral Analog adresli yangn alarm santral, analog adreslenebilir duman, scaklk, n tipi duman, patlayc gaz, karbonmonoksit detektrleri, adreslenebilir dahili ve harici tip yangn ihbar butonlar, saha kontrol modlleri, ksa devre izolatrleri, dahili ve harici sesli alarm cihazlarnn balantsna uygun olacaktr. Santraln bir evrimine en az 127 normal adres balanabilecek ve detektr, buton ve saha kontrol modllerine bir adres verilebilecektir. evrim kablolar zerinde oluacak ksa devre durumlarn nleyecek ksa devre izolatrleri ise, herhangi bir adres tamayacaktr. evrimde bulunan cihazlar (detektrler, butonlar, saha kontrol modlleri), kesinlikle birbirlerinden ve birinin arzalanmas veya sklmesinden dier cihazlarn almas etkilenmeyecektir. Sistemin kapasitesi, 1, 2 veya 4 evrimli olabilecek ve bu evrimler arasnda fiziksel bir ba bulunmasna gerek olmayacaktr. Cihazlarn otomasyonunun yaplmas srasnda cihazn bulunduu evrim dndaki evrimlerdeki cihazlarda otomasyona katlabilecektir. Santral 12, 24 48 veya 16, 32, 64 tanmlanabilir blgeye sahip olacak ve tm blgesel yangn lambalarnn yanlarnda hangi yangn blgesine ait olduklarn gsteren mahal numaralar bulunacaktr. Yangn alarm santral kendi bana alabildii gibi byk, datlm sistemlerde analog adresli yangn alarm santral, RS 485 haberleme portu sayesinde, network sistemi ile birbirine balanabilecek ve bu ekilde alan sistemde, herhangi bir arza olutuunda sistemin komple kmesi engellenmi olacaktr. Ayrca sistemin ayn anda birden fazla yerden izlenmesi yaplabilecek ve genel alarm, hata gibi olaylarn kontrol mmkn olabilecektir. Santral, tamamen mikroilemci kontroll olacak ve dahili veya harici donanmnda olabilecek her trl hatay LCD ekrannda gsterebilir olacaktr. Yangn alarm santralnda genel yangn alarm ve arza lambas her yangn blgesi iin ayr alarm lambalar, aydnlatlm alfanumerik gsterge ve lokal sesli uyar cihaz bulunacak ve santral zerinden istenildii zaman, istenilen cihazn o andaki izole veya izole deil durumunu, o andaki analog deerini, hangi mantksal blgede olduunu, cihaza atanm mahal ismi ile beraber grlebilir olacaktr. Santral zerine gerektiinde mini tip termal printer veya masa st printer taklabilecek ve sistemin saati, verilmi olan uyarlarn zamannn tam olarak ne zaman verildiini tespit etmek asndan, gerek zamanl olacak ve sistemin ak dahil tm enerjisi kesilse bile silinmeyecektir. Santralde gece ve gndz saatlerinde farkl alma programlar uygulanabilecek ve ok dk younluktaki duman mevcudiyetinde durumun santralden erken mdahale edilebilmesi (sesli alarmlar almadan yangna mdahale edilmesi) iin n-alarm fonksiyonu olacaktr. Santral her detektr srekli olarak kirlenme dzeyi iin kontrol edecek ve kirlenme tespit edildiinde Servis Gerekiyor uyars verecektir.

- 227 -

Alglama ve alarm cihazlarna giden tm kablolar, uzak kontrol ve denetim merkezlerine iletiim maksadyla kullanlan tm hatlar kopukluk, ksa devre ve toprak kaa gibi arzalara kar srekli olarak denetim altnda tutulacaktr. Cihazlarn adreslerini, mahal isimlerini, sebep/sonu programlarn ve son 200 olaanst olay EEPROM hafzasnda tutacak ve bu veriler kesinlikle kaybolmayacaktr. Program, nceden yaplp santrale bilgisayarn haberleme portu zerinden kolayca aktarlabilecektir. Santraln program, santralde olabilecek muhtemel arzalar karsnda nlem olarak herhangi bir bilgisayar disketinde yedeklenebilecek ve programda yaplmak istenen deiiklikler, tm program yeniden yazmaya gerek kalmadan kolayca yaplabilecektir. Yangn alarm santralnn mikroilemcisi, detektrlerden gelen alarm sinyallerini son kez deerlendirecek, onaylayacak ve nce operatre sonra evreye, alarm organizasyonu erevesinde kademeli olarak yazl, sesli ve kl alarm halinde duyuracaktr. Kontrol ve sinyalizasyonu gerekletirecek ve operatrn mdahalesi dorultusunda gerekenleri yerine getirecektir. zel ifre sayesinde ilgili personelin dnda santrale gereksiz mdahalelerin yaplmasna engel olunacaktr. Santralde standart olarak en az 4 adet programlanabilir sesli alarm k ve itfaiyeye ya da uzaktaki bir yangn mcadele merkezine ya da bir gzlem istasyonuna sinyalizasyon iin zel, denetlenen, alarm ve arza klar bulunacaktr. Santrale tekrarlayc paneller ve mimik paneller balanabilecektir. Ana beslemenin kesilmesi durumunda yangn alarm sistemi, alglama fonksiyonlarn en az 24 saat yerine getirebilecek ve bu srenin sonunda tm alarm verme, kontrol ve haberleme fonksiyonlarn en az 30 dakika sre ile yerine getirebilecek ekilde tam kapal, szdrmaz tip, bakm gerektirmeyen akmlatrler ile tehiz edilecek ve santraln topraklanmas bamsz olarak 5 ohmdan byk olmayacak ekilde yaplacaktr. Santral TS EN 542 ve TS EN 54-4e ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip, retici firma mamul olacaktr. 3.12.5 Analog adresli tekrarlayc panel alma gnleri, mesai saatleri dnda ve tatil gnlerinde tesisteki yangn kontroln yapabilmek iin gvenlik grevlilerinin bulunduu odaya veya uygun baka bir mahale tekrarlayc panel monte edilecektir. Tekrarlayc panel, ana yangn alarm santral zerindeki tm gsterge ve kontrol butonlarna sahip olacak, sistemle ilgili tm alarm ve arza durumlar izlenebilecek ve sistem kontrolleri yaplabilecektir. Tekrarlayc panel de genel yangn alarm ve arza lambas, her yangn blgesi iin ayr alarm lambalar, en az 80 karakterli aydnlatlm alfanumerik gsterge, blgelerin adresleri detayl olarak aydnlatlacak, LCD ekran zerinde yazacak ve lokal sesli uyar cihaz bulunacaktr. Ana beslemenin kesilmesi durumunda yangn alarm sistemi, alglama fonksiyonlarn en az 24 saat yerine getirebilecek ve bu srenin sonunda tm alarm verme, kontrol ve haberleme fonksiyonlarn en az 30 dakika sre ile yerine getirebilecek ekilde tam kapal, szdrmaz tip, bakm gerektirmeyen akmlatrler ile tehiz edilecek ve santraln topraklanma direnci mstakil olarak gerekli ohm da yaplacak, tekrarlayc panel TS EN 542 ve TS EN 54-4e uygun ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr.

- 228 -

3.13 Analog adresli detektrler 3.13.1 Genel zellikler Analog adresli detektrler mikroilemci kontroll olacaktr. Analog adresli detektrlerin yangn alarm eik deerleri, konulduklar ortama gre deien risk faktr erevesinde santralden ayarlanabilecek ve bylece ayn detektr deiik ortamlara konulduunda hassasiyetinin ayarlanmas yardmyla yangn alarmndaki gecikmeler minimumda tutularak risk yok edilecektir. Alarm durumunda hzl bir ekilde yangn alarm santrali ile elektronik kesme (interrupt) haberleecek, sinyal sresi 3,0 snlik sreyi amayacaktr. Analog adresli detektrler kendi kendilerini test edebileceklerdir. Ortam yznden oluan bir kirlenme sz konusu ise detektrler kirlenme miktarna gre kendilerini santralden alnan onay ile ayarlayacaktr. Eer kirlenme miktar belli snrlar aar ise detektr santrale bakm alarm (servis gerekiyor) verdirecektir. Eer zamannda bakm yaplmamsa detektr bu vaziyette alglama yapmann riskli olduunu belirten bir kirlilik hatas alarm verdirecektir. Ayrca detektrler, ortamdaki s veya dumann tehlikeli snra yaklatn, ama henz yangn snrn gemediini tespit ederlerse santrale yangn ncesi n alarm verdireceklerdir. Analog adresli detektrler zerinde en az 1 adet kl gsterge bulunacak ve paralel ihbar lambas balantsna uygun olacaktr. Detektr zel bir soket vastasyla taklp sklebilecek, Skunet durumunda LEDler yanp snmeli, alarm durumunda srekli yanacaktr. Analog adresli detektrler, sistemdeki yangn alarm santralnn iletiim protokolne uyumlu olacak ve santral ile detektrler arasndaki iletiim kesinlikle elektriksel evre kirliliinden etkilenmeyecektir. Analog adresli detektrler dijital elektronik devre SMD (yzey montaj aralar) tekniine sahip elemanlarndan oluacak ve elektromanyetik etkilere kar korunacaktr. Analog adresli detektrlerin yangn testi, alarm ve n alarm seviyelerinin ayarlanmas, santralden gnderilecek emirlerle kolaylkla yaplabilecektir. Analog adresli detektrler, ortam artlarndan etkilenmemesi iin yazlmsal olarak adreslenecektir. Bir detektrn soketinden sklmesi, sistemin almasn etkilemeyecektir. Sokette ayrca paralel ihbar lambas iin k kontaklar olacaktr. Detektr hatal montaj ve ters balant nedeni ile zarar grmeyecektir. Detektrn soketinden sklmesi durumunda yangn santralndan ihbar alnacaktr.detektr soketleri temasn salanmas iin klips gemeli olacaktr. 3.13.2 Analog adresli optik duman detektr Analog adresli optik duman detektr, 0,5 mikron ile 10 mikron arasndaki byklklerde duman partikllerine duyarl olacak, zellikle tterek yava gelien dumana ok hzl cevap verecek ve detektr k sama prensibiyle alan bir fotoelektrik duman hcresine sahip olacaktr. Analog adresli optik duman detektr, lt, duman seviyelerini bilgi olarak kontrol paneline yollarken, duyarllk kalibrasyonu ve elektronik devrenin alma performans panel tarafndan test edilerek, bu bilgilerde evrim kablosu zerinden kontrol edilecektir. Is, nem ve kirlilik gibi evresel etkiler alglama kabiliyetine engel olmayacaktr. Bakm srasnda veya temizlenmesi gerektiinde detektrn alglama haznesine basit bir skme aparat yardm ile ulalabilecek, detektrn alglama yapt yeri koruyan kafes karlabilir, rahata temizlenebilir ve hcresi deitirilebilir olacaktr. - 229 -

Analog adresli optik duman detektr zerinde 1 adet kl gsterge bulunacak ve paralel ihbar lambas balantsna uygun olacaktr. Detektr zel bir soket vastasyla taklp sklebilecek, alarm durumunda LEDler yanp snecektir. Analog adresli optik duman detektr TS EN 547 e ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.13.3 Analog adresli s detektr - Bir yar iletken scaklk alglaycnn lt scaklk, bir analog bilgi olarak kontrol paneline gnderilecektir. Detektr sabit scaklk detektr ya da scaklk art hz detektr olarak alacak ekilde programlanabilecek ve sabit scaklk aktivasyon deeri en az 4 farkl scaklktan birine ayarlanabilecektir. Analog adresli scaklk detektr kafesi, ortamdaki sya hzl bir biimde cevap verecek ekilde tasarlanm olacak ve kesinlikle duman detektr kafesi kullanlmayacaktr. Analog adresli scaklk detektr, alglad scaklk seviyelerini bilgi olarak kontrol paneline yollarken, duyarllk kalibrasyonu ve elektronik devrenin alma performans, panel tarafndan test edilerek, bu bilgiler de evrim kablosu zerinden kontrol edilecektir. Analog adresli s detektr zerinde 360lik bir gr as salayan kl gsterge bulunacak ve paralel ihbar lambas balantsna uygun olacaktr. Detektr zel bir soket vastasyla taklp sklebilecek, sknet durumunda LEDler yanp snecek ve alarm durumunda srekli yanacaktr. Analog adresli scaklk detektr TS EN 54-5 ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.13.4 Analog adresli kombine optik duman ve scaklk detektr Analog adresli kombine optik duman ve scaklk detektr, 0.5 mikron ile 10 mikron arasndaki byklklerde duman partikllerine duyarl olacak, zellikle tterek yava gelien dumana ok hzl cevap verecek ve detektr k sama prensibiyle alan bir fotoelektrik duman hcresine sahip olacaktr. Detektr ayn zamanda sabit scaklk detektr ya da scaklk art hz detektr olarak alacak ekilde programlanabilecek ve sabit scaklk aktivasyon deeri en az 4 farkl scaklktan birine ayarlanabilecektir. Analog adresli kombine optik duman ve scaklk detektr, alglad duman ve scaklk seviyelerini bilgi olarak kontrol paneline yollarken, duyarllk kalibrasyonu ve elektronik devrenin alma performans, panel tarafndan test edilerek, bu bilgiler de evrim kablosu zerinden kontrol edilecektir. Is, nem ve kirlilik gibi evresel etkiler alglama kabiliyetine engel olmayacak, bakm srasnda veya temizlenmesi gerektiinde detektrn alglama haznesine basit bir skme aparat yardm ile ulalabilecek, detektrn alglama yapt yeri koruyan kafes karlabilecek ve rahata temizlenebilir ve hcresi deitirilebilir olacaktr. Analog adresli kombine optik duman ve scaklk detektr zerinde 1 adet kl gsterge bulunacak ve paralel ihbar lambas balantsna uygun olacaktr. Detektr, zel bir soket vastasyla taklp sklebilecek, alarm durumunda LEDler yanp snecektir. - Analog adresli kombine optik duman ve scaklk detektr, TS EN 545 ve TS EN 54-7e uygun ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr.

- 230 -

3.14 Adresli patlayc gaz detektr Doalgaz ve LPG gibi hidrokarbon esasl tm patlayc gazlar alglayacak ve 85 dBA ses iddetinde alarm verecektir. zerindeki bulunan adet LED sayesinde sistemin devrede, hata ve alarm konumunda olduunu gsterecektir. Test butonu ile LEDlerin ve buzzern almas kontrol edilebilecektir. 220V AC veya 12/24V DC besleme gerilimiyle alabilecektir. Analog adresli sistemin evrim kablosuna herhangi bir modle ihtiya duymadan direkt balanacaktr. Adresli patlayc gaz detektr TS EN 50194 standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.15 Adresli karbonmonoksit gaz detektr Karbon monoksit gazn alglayacak ve 85 dB ses iddetinde alarm verebilecektir. zerindeki bulunan adet LED sayesinde sistemin devrede, hata ve alarm konumunda olduunu gsterecektir. Test butonu ile LEDlerin ve buzzern almas kontrol edilebilecektir. 220V AC veya 12/24V DC besleme gerilimiyle alabilecektir. Analog (akll, interaktif) adresli sistemin evrim kablosuna herhangi bir modle ihtiya duymadan direkt balanacaktr. Adresli karbonmonoksit gaz detektr, TS EN 50291 standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.16 Foto-elektrik n (beam) detektr Yangn alarm sisteminde, geni hacim ve yksek tavanl meknlarda n tipi duman detektr kullanlacaktr. In tipi duman detektr, verici ve alc olmak zere 2 paradan oluacak, kesinlikle yanstc kullanlmayacak ve verici ile alc arasndaki mesafe 5 mden 100 metreye kadar alabilecektir. Alglama yntemi, verici tarafndan retilen kzl tesi (infrared) nn alc tarafndan alglanarak elektrik sinyaline evrilmesi ve bu bilgilerin mikroilemci tarafndan deerlendirilmesi esasna dayanacak, n dorultusunun ayar ve kzl tesi (infrared) sinyalin seviye ayar, cihaz iinden yaplacak ve cihaz kapatlp normal alma konumuna getiinde bu ayarlar d etkenlerden dolay bozulmayacaktr. Alc zerine den kzl tesi (infrared) nn seviyesini gsteren cihaz iinde, farkl renkte gsterge bulunacak, bu gstergeler vastasyla baka bir cihaza gerek kalmadan sinyal ayar yaplabilecektir.

- 231 -

In detektrnn alc ve verici cihazlarndaki elektronik PCB kartlar yzey montaj teknii ile retilmi olacaktr. Alc ve verici cihazlarn ierisinde bulunan mercekler % 100 camdan retilmi olacaktr. Alc cihazdaki elektronik alglama eleman, d ortamdaki manyetik giriimlerden etkilenmemek iin metal muhafaza iine alnacaktr. Detektrn duman alglama hassasiyeti, %25, %50 ve %70 seviyelerine ayarlanabilecek, n tipi duman detektrleri bir ift kablo (alglama hatt) zerinden beslenecek ve hibir ekilde harici beslemeye ihtiya duymayacaktr. In tipi duman detektrnn alma durumunu gsteren gstergeler detektrn zerinde bulunacak, ayr bir cihaz zerinde yer almayacak, normal alma esnasnda zerindeki led yanp snecek ve alarm durumunda ise, srekli yanacaktr. Detektrn sfrlanmas (reset) santral zerinden yaplabilecek ve harici bir reset nitesine ihtiya duyulmayacaktr. In tipi duman detektr, her 60 dakikada % 0.5 kirlenme kompanzasyonu yapabilecek ve kirlenme seviyesi snr deere geldiinde hata sinyali verebilecektir. Alc zerinde paralel ihbar lambas k olacak, alc ve verici cihazlar arasnda senkronize almay ve bilgi (data) haberlemesi iin J-Y(St) yangn kablosu kullanlacaktr. Harici bir g ve reset nitesine ihtiyac olmadan alabilecek, normal alma esnasnda zerindeki led yanp snecek ve alarm durumunda ise, srekli yanacaktr. In tipi duman detektr, analog adresli yangn alarm sistemlerine blge denetim modl kullanarak balanabilecektir. In tipi duman detektr BS 58395 veya TS EN 5412 e ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.17 Analog adresli yangn alarm butonu Analog adresli yangn alarm butonu, sistemde manel ikaz eleman olarak alacak ve sva st ile sva alt montaja uygun mikro ilemci kontroll olmaldr. Analog adresli yangn ihbar butonlar, zerlerindeki plastik film kapl cam krlarak aktive edilecek, cam krldnda normalde cama dayal duran bir mikro anahtar serbest hale gelerek konum deitirecek ve yeni bir cam taklncaya kadar bu durumda kalacak, cam krldnda insan eline zarar vermeyecektir. Analog adresli yangn ihbar butonu zerinde en az 1 adet kl gsterge bulunacak, analog adresli yangn alarm santral ile haberletiinde zerindeki kl gsterge yanp snecek, butona basldnda ise srekli olarak yanacak, zerinde YANGIN (FIRE) yazs yazlacak, nereye baslmas gerektiini belirten Cam Kr (break glass) ve Dmeye Bas (press here) yazlar cam zerinde bulunacaktr. Analog adresli yangn ihbar butonu bir test anahtar vastasyla camlar krlmadan da test edilebilecektir. Analog adresli yangn ihbar butonu TS EN 54-11e ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip, retici firma mamul olacaktr.

- 232 -

3.18 Analog adresli saha kontrol modlleri 3.18.1- Analog adresli ksa devre izolatr modl Analog adresli yangn alarm santralnn evrimine balanacak ksa devre izolatrler, kapal bir evrim olarak tesis edilen bir evrimde detektr, buton ve modllerin arasna ortalama 20 analog adresli cihazda bir balanarak bir ksa devre durumunda evrimin tamamen devre d kalmasn nleyecektir. Ksa devre durumunda, izolatr kendiliinden aktif duruma geecek ve zerindeki kl gsterge yardmyla izolatrn durumu izlenebilecektir. Ayrca, ksa devre durumu analog adresli santraldan da izlenebilecek, arza ortadan kaldrldnda ise izolatr otomatik olarak devreden kacaktr. Ksa devre izalotr modl TS EN 54-17ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.18.2- Analog adresli blge denetim modl Analog adresli yangn alarm santral evrimine balanacak blge denetim modl konvansiyonel bir yangn blgesinin sisteme balanmas iin kullanlacak, blge denetim modl mikroilemci kontroll olacak ve konvansiyonel blge devresinde hem ksa devre hem de ak devreler iin arza denetimi yaplacaktr. Modler genileme zelliine sahip olacak, modl giri cihazlarnn herhangi bir kombinezonu ile aktive edilebilecektir. Modln zerinde cihazn alr, alarm ve arza durumlarn gsteren kl bir gsterge bulunacak ve modlle birlikte montaj kutusu 24 VDC besleme nitesi, arjr nitesi ve akler verilecektir. Analog adresli blge denetim modl, TS EN 54-18 standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.18.3- Analog adresli sesli alarm kontrol modl Analog adresli yangn alarm santral evrimine balanacak kontrol modl sesli alarm cihazlarn altrmak iin kullanlacak ve mikroilemci kontroll olacaktr. Modler genileme zelliine sahip olacak ve sesli alarm kontrol modlleri giri cihazlarnn herhangi bir kombinezonu ile aktive edilebilecektir. klar srekli veya kesikli alacak ekilde programlanabilecek, sesli alarm devrelerinde ak devre ve ksa devre arzalarna kar srekli denetim altnda tutulacak ve modln zerinde cihazn alr, alarm ve arza durumlarn gsteren kl bir gsterge bulunacaktr. Modlle birlikte montaj kutusu, 24 VDC besleme nitesi, arjr nitesi ve akler verilecektir. Analog adresli sesli alarm kontrol modl TS EN544 e uygun ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.18.4- Analog adresli role modl Analog adresli yangn alarm santral evrimine balanacak role modl, bir yangn durumunda kontrol edilmesi gereken cihazlarn aktivasyonu iin kullanlacak ve mikroilemci kontroll olacaktr.

- 233 -

Gerilimsiz, tek kutuplu kontaklar ile hem normalde ak hem de normalde kapal alma ve modler genileme zelliine sahip olacaktr. Analog adresli role modl, giri cihazlarnn herhangi bir kombinezonu ile aktive edilebilecek ve modln zerinde cihazn alr, alarm ve arza durumlarn gsteren kl bir gsterge bulunacaktr. Analog adresli role modl, TS EN 54-18 ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.18.5- Analog adresli kontakt izleme modl Analog adresli yangn alarm santral evrimine balanacak kontak izleme modl sprinkler sistemi, alarm girileri, genel amal yangn cihazlar, kontrol anahtarlar ve dier gvenlik cihazlarnn konumlarn izlemek iin kullanlacak ve mikroilemci kontroll olacaktr. Normalde ak ve normalde kapal kontaklar izleyebilecek ve modler genileme zelliine sahip olacaktr. Analog adresli kontak izleme modl, giri cihazlarnn herhangi bir kombinezonu ile aktive edilebilecek ve modln zerinde cihazn alr, alarm ve arza durumlarn gsteren kl bir gsterge bulunacaktr. Modlle birlikte montaj kutusu, 24 VDC besleme nitesi, arjr nitesi ve akler verilecektir. Analog adresli kontak izleme modl, TS EN 54-4e ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.19 Dhili elektronik yangn ihbar sireni Dhili elektronik yangn ihbar sireni, gvdesi salam, sya dayankl krmz renkte ve estetik grnl, minimum 100 dB/m ses iddetinde, 10 ayr tona sahip olacaktr. Sirenin koruma snf en az IP 44 olacak, TS EN 54-3 standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. Harici kullanmda sirenin koruma snf en az IP65 olmaldr. 3.20 Dahili elektronik yangn ihbar flar Dahili elektronik yangn ihbar flarnn gvdesi salam, sya dayankl, minimum fla enerjisi 2,5 Joule, fla frekans 1 Hz, Xenon lambal, uzak noktada dahi grlebilir olacaktr. Flrn koruma snf en az IP 44, TS EN 54 standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. Harici kullanmda flarl sirenin koruma snf en az IP65 olmaldr. 3.21 Dahili elektronik yangn ihbar siren flar Dahili elektronik yangn ihbar siren, flarnn gvdesi salam, sya dayankl, minimum 100 dB/m ses iddetinde 10 ayr tona sahip, minimum fla enerjisi 2,5 Joule, fla frekans 1 Hz, Xenon lambal, uzak noktada dahi grlebilir olacaktr. Siren flrn koruma snf en az IP 44, TS EN 54-3 standart sertifikasna e ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr.

- 234 -

3.22 Harici elektronik yangn ihbar sireni Harici elektronik yangn ihbar sireni, gvdesi salam, sya dayankl ve estetik grnl, minimum 100 dB/m ses iddetinde, 10 ayr tona sahip, neme kar korumal, korozyona kar boyal olacaktr. Sirenin koruma snf en az IP 65, TS EN 54-3 standart sertifikasna e ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.23 Harici elektronik yangn ihbar siren flr Harici elektronik yangn ihbar siren flar gvdesi salam, sya dayankl, minimum 100 dB/m ses iddetinde, 10 ayr tona sahip, minimum fla enerjisi 2,5 Joule, fla frekans 1 Hz, Xenon lambal, uzak noktada dahi grlebilir neme kar korumal ve korozyona kar boyal olacaktr. Siren flrn koruma snf en az IP 65, TS EN 54-3 standart sertifikasna ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.24 Paralel ihbar lambas 3.24.1 Genel Esaslar Paralel ihbar lambas, yangn alarm detektrlerinin alglama yapmasyla gelen sinyalle alacaktr. Detektrn zerindeki kl gsterge (led) grme ve izlemenin zor veya imknsz olduu mahallerde kullanlacaktr. Paralel ihbar lambas zerindeki gsterge (led), izleme kolayl iin krmz renkte ve 10 mm den kk olmayacaktr. Paralel ihbar lambas ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.24.2 Asma tavan nitesi - Optik duman, iyonize duman, scaklk, kombine scaklk ve duman gibi konvansiyonel yangn ihbar detektrlerinin ta yn, alpan veya metal vb. tm asma tavan eitleri montajnda; sarkma veya bozulmalar engellemek ve mimari btnl salamak amacyla kullanlacaktr. Detektr soketlerinin monte edilecei asma tavan nitesi, ABS yapda olup, detektrler ile ayn renk ve malzemeden yaplm olmaldr. nite, asma tavan malzemesine en az iki metal kulakk ile sktrma prensibi ile monte edilecektir. Metal kulakklar paslanmaz malzemeden yaplm olup, vidalama prensibi ile alacaktr. Kesinlikle yayl mekanizma kullanlmayacaktr. - Asma tavan nitesi, ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. - Aktif hava rneklemeli hassas duman alglama sistemi - ok hzl ve hassas duman alglama yaplmas gerekli ve zel koruma altna alnmas art olan; uak hangarlar, cephanelikler, bilgi ilem merkezleri, veri bankalar, deerli belge arivleri, telekomnikasyon merkezleri, bilimsel aratrma merkezleri, hasta youn bakm odalar, laboratuarlar, mze ve sanat galerileri, tarihi eserler ve benzeri binalarda, ayrca kompanzasyon, g ve kumanda panolar ile trafo binalarnda yangn henz balang aamasnda iken hissedebilen aktif hava rneklemeli yangn alglama sistemi kurulacaktr. -Aktif hava rneklemeli hassas duman alglama sistemi; ortamda bulunan havay rnekleme prensibi ile alacaktr. - 235 -

Aktif hava rneklemeli hassas duman alglama paneline, stten ve arka yzeyden en az 4 ayr PVC boru ile giri yaplabilecektir. Sisteme toplamda en fazla 200 metre alglama borusu kullanlabilecektir. Sistem, alglama borularna toplamda 100 adet alglama delii amaya msaade edecek pinomatik yapya sahip olacaktr. Aktif hava rneklemeli hassas duman alglama paneli, mahaldeki havay panele tayan borulardan herhangi birinde oluacak tkanma veya krlmay alglayacak ve operatre haber verecek yapda olacaktr. Borular; pinomatik hesapta belirlenen say ve apta delinerek, uygulama projesine uygun olarak yerine montaj yaplacaktr. Borular sehim vermeyecek ekilde kelepelerle sabitlenecektir. Aktif hava rneklemeli hassas duman alglama paneli, elektromanyetik giriimlerden etkilenmeyi nleyen metal kabin ierisinde; lazer alglama hcresi, havay emen aspiratr, srekli denetlenen filtre ve elektronik kontrol donanmndan oluacaktr. Hava rneklemeli hassas duman alglama paneli; alglamay lazer k kaynakl alglama hcresinde yapacaktr. Xenon k kaynakl alglama hcresine sahip paneller kesinlikle kullanlmayacaktr. Panel alfa nmerik LCD gstergeye sahip olacak. Panel zerinde en az 25 kademeli Bargraph (LED) duman seviye gstergesi bulunacaktr. Bargraph (LED) duman seviye gstergesinin her bir kademesi iin hassasiyet aral en az 0.0015 Obs/m olacaktr. Tam gsterimde hassasiyeti en az 0,03 Obs/m olacaktr. Aktif hava rneklemeli hassas duman alglama paneli, mahaldeki ortam artlarna bal olarak hassasiyet ayarn mikro ilemci kontroll tasarm sayesinde otomatik olarak yapacaktr. Toz ile duman arasndaki farklar ayrt edebilecek ve yalanc alarm vermeyecektir. Duman partikl hassasiyeti en az 0,0003 olacaktr. Aktif hava rneklemeli hassas duman alglama paneli en az 4 kademeli alglama ve alarm (1. alarm, 2. alarm, n alarm ve k) zelliine sahip olacaktr. Aktif hava rneklemeli hassas duman alglama paneli, grnmeyen duman partikllerinin alglanmas durumunda, n alarm (pre alarm) vererek operatr uyaracak ve ilgili mahallin kontrolne imkan tanyacaktr. Ayrca en az 4 adet alarm ve 4 adet hata rlesine sahip olacaktr. Aktif hava rneklemeli hassas duman alglama paneline programlama yaplabilmesi iin RS232 portu bulunacaktr ve RS-485 zerinden data haberlemesi yapabilecek ve en az 127 aktif hava rneklemeli yangn alglama paneli network alabilecektir. Sistem kendine zg yazlm ile grafik olarak PC zerinden izlenebilecektir. Hava rneklemeli paneller; gemie ynelik olaylarn raporlanmasn gerekletirecek yapda olacaktr. En az 200 olay (reset, alarm, alarm susturma, tahliye vb. gibi) hafzasnda tutacaktr. Aktif hava rneklemeli hassas duman alglama paneli; -10 C, + 60 C alma scaklna ve IP 50 koruma snfna sahip olmaldr. Aktif hava rneklemeli yangn alglama paneli, ebekeden beslendiinde sistemin salkl almasn temin edecek TS EN54-4 kalite belgesine sahip harici 24V DC (SMPS) anahtarlamal g kayna nitesine sahip olacaktr. ebeke kesildiinde akler otomatik olarak devreye girecek ve sistemin en 30 dakika sre ile kesintisiz olarak almasna devam edecektir. Aktif hava rneklemeli hassas duman alglama paneli, akl Analog adresli yangn alglama sistemlerine izleme modlleri ile entegre edilebilecek yapda olacaktr. - 236 -

Aktif hava rneklemeli hassas duman alglama paneli, TS EN54-20ye gre yangn hassasiyet deneyleri yaplm LPCB, Vds, FM, UL kalite belgelerine ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.25 Endstriyel tip kombine gaz ve yangn alarm sistemi 3.25.1 Endstriyel tip kombine gaz ve yangn alarm santral Endstriyel tip kombine gaz alarm santral, alev szdrmaz kzltesi (IR) gaz detektrlerinden gelen lmler ile konvansiyonel yangn alarm detektrleri ve yangn alarm butonlarndan gelen ihbarlar deerlendirip alarm verecek ekilde dizayn edilmi olacaktr. Panelin kapasitesi, 4 kanala kadar genileyebilir olacak, her gaz kanalna 1 adet gaz detektr, her yangn kanalna 20 adede kadar yangn detektr ve yangn ihbar butonu balanabilecektir. Yangn kanallar, yangn detektrlerinin patlama riski olan blgelerde kullanlma olaslna kar zener bariyer ile korunan detektr hatt kna ve normal detektr hatt kna sahip olacaktr. Endstriyel tip kombine gaz alarm santral zerinde; detayl sistem bilgisini, detektrlerin mahal bilgileri ve tm gaz seviyelerini e zamanl gsterebilen arkadan aydnlatmal alfa nmerik geni LCD ekran olacaktr. Gaz alarm detektr trne bal olarak lm cinsini (ppm, %LEL, %VOL) ayn ekranda belirtecektir. Tm sistem ilemleri ve bakm fonksiyonlar iin tular, alarm ve hata bilgisi iin uyar klar ve en az 85 dB ses iddetinde dahili sirene sahip olacaktr. Gaz kanallar, iki ayr seviyede (yksek ve dk) alarm vermeleri iin ayarlanabilecek, her bir kanal iin dk ve yksek alarm rlesi ve hata rlesi k olacaktr. Rle kontak gc en az 250 VAC 8 A gcnde olacaktr. Ayrca genel dk alarm, genel yksek alarm ve hata klar olacak, dk alarm kna gecikme verilebilecektir. Rleler, arza emniyetli tipte alabilmeli ve tm bobinler aktif olarak grntlenecektir. Her gaz kanal iin gaz detektrndeki gaz seviyesine gre deien 4-20 mA veya 1-5 V analog k olacaktr. DCS/SCADA/PLC sistemleri araclyla grntleme ve kontrol yapabilmek iin RS485 Modbus k olacaktr. Endstriyel tip kombine gaz alarm santral; alarm, hata ve sisteme mdahaleleri gsteren son 300 olay hafzasnda tutacaktr. Yazlm ile her hangi bir bilgisayardan hafzadaki kaytlara ulalabilecektir. Santral gerektiinde bir anahtar yardm ile harici bir yerden sfrlanabilecektir. IP54 koruma snfna sahip olacaktr. Kalibrasyon gerektiinde santral uyar verebilmeli ve tm giri ve klar tek bir butona baslmasyla kolayca test edilebilecektir. Endstriyel tip kombine gaz alarm santral, EN 50270 ve EN 61010-1 standardna sahip ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr.

- 237 -

3.25.2 Alev szdrmaz kzltesi (IR) gaz detektr Alev szdrmaz kzltesi (IR) gaz detektr, hidrokarbon gazlarn kzltesi n sourulmas prensibiyle alglayacak ve ift sensr kullanlarak retilmi olacaktr. Patlayc gazlar 0-100 LEL% aralnda alglanacaktr. Anlk tepki zaman T90da 3 saniyeden kk ve tekrarlanabilirlik %2 FSDden byk olmayacaktr. Alev szdrmaz kzltesi (IR) gaz detektr gvdesi LM alminyum alam ve toz polyester kaplanm olacaktr. Detektr % 90 orannda engellemeye kadar kusursuz alabilecek, optik (ayna) dzenein % 75 orannda kirlenmesi durumunda, kirlenme uyars verebilecektir. Sistemde buharlamay nleyen stma tertibat bulunacaktr. Kzltesi k (portu) ile z gvenlikli balant kullanlarak patlama tehlikesi bulunan mekanlarda tek kiinin kalibrasyon yapmas mmkn olacaktr. Detektrde iletiim iin RS-485 ve 4/20 mA sinyal k bulunacak, Windows CE ve MTBL611B tabanl yazlmlara uyum salayabilecektir. Alev szdrmaz kzltesi (IR) gaz detektr zerinde bulunan kl gsterge ile farkl (yeil, sar, krmz) renklerde normal alma, hata ve gaz alarm durumlarnn gsterilmesi gereklidir. MTBF (arzalar aras ortalama sre) mr minimum 10 yl olacak kadar dayankl olmaldr. Bu deer MIL standard 217F/212/91 ile dorulanacaktr. En az IP66 koruma snfna sahip olacaktr. Alev szdrmaz kzltesi (IR) gaz detektr; EN 50014, EN 50018, UL 1203 standartlarna sahip olacaktr. Gaz alarm standard pr EN50270, RF yayma EN50081-2, RF baklk EN50082-2 ve EEx d IIB+Hidrojen T6, UL ve Class 1,Div 1,Groups B,C&D onaylar bulunacak, ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.25.3 Alev szdrmaz kzltesi (IR) alev detektr Alev szdrmaz kzltesi (IR) alev detektr, ortamdaki alevi alglayabilecek ve hzl bir biimde cevap verecek, ayrca kullanlaca mahalden kaynaklanabilecek kirlenme, yalanma ve tozlanmadan etkilenmeyecek ekilde tasarlanm olacaktr. Alev szdrmaz IR alev detektr 3 adet IR sensre sahip olmal bu 3 ayr sensrden gelen bilgiyi kontrol ederek yalanc alarm riskini ortadan kaldracaktr. Alev szdrmaz IR alev detektr ortamda meydana gelebilecek ani alev parlamalarnda en fazla 2 saniye ierisinde sinyal verecek, kullanc istei ile bu sre 30 saniyeye kadar geciktirilebilecek ekilde tasarlanm olacaktr. Alev szdrmaz IR alev detektr 90 dikey ve 90 yatayda ani alev parlamalarn alglayacaktr. Alev szdrmaz IR alev detektrnn 4-20 mA k olacak ve mahaldeki alev byklne gre farkl iki sevide de alarm ve hata bilgisi verecek, ayrca 30 VDCde 2A veya 250 VACde 5A alarm ve hata rlesi kontana sahip olacaktr. - 238 -

MTBF (arzalar aras ortalama sre) mr minimum 100.000 saat olacak kadar dayankl olacaktr. En az IP66 koruma snfna sahip olacaktr. Endstriyel kombine gaz alarm santralna ve z gvenlikli blge denetim modl sayesinde Analog adresli yangn alarm santralna balanabilecektir. Alev szdrmaz kzltesi (IR) alev detektr; FM, CSA, NFPA, class I Div. 1 Groups B, C & D, NFPA class II Div. 1 Groups E, F & G ve CENELEC EExd II B T5 standartlarna sahip olacak ve ISO 9001 kalite gvence belgesine sahip retici firma mamul olacaktr. 3.26 Acil durum aydnlatma ve ynlendirme sistemi 3.26.1 Genel zellikler Normal aydnlatma sisteminin yangn, deprem, sabotaj, su baskn, elektrik arzas gibi nedenlerle devre d kalmas sonucu, bina karanlkta kaldnda, acil aydnlatma niteleri ile dardan aydnlatlarak, ya da ayn zelliklerde ieriden aydnlatlan, zerindeki yaz veya grafik gsterimlerle sadece k noktalarn veya gzerghlarn gstermek ve k noktalar ulam gzerghlarn aydnlatmak amacyla kullanlacak olan acil durum aydnlatma ve ynlendirme niteleri, aadaki artlar yerine getireceklerdir. Kesintide yanan modellerde lamba, ebeke gerilimi varken yanmayacak, ebeke gerilimi kesildiinde otomatik olarak yanacaktr. Tek lambal srekli yanan modellerde lamba, ebeke gerilimi varken yanacak, ebeke gerilimi kesildiinde yanmaya devam edecektir. ift lambal srekli yanan modellerde lambalardan biri ebeke devrede iken, dieri ebeke gerilimi kesildiinde yanacaktr. Acil durumda lambann akden yanma sresi, projesinde belirtilen sre kadar olacaktr. nitelerde yksek scakla dayankl arj edilebilir kuru tip nikel-kadmiyum ak bulunacaktr. Elektronik devre ile ak arasndaki balant, servise imkn salayacak ekilde geme konvektrl ve konvektrn ters taklmasn nleyen zellikte olacaktr. Ak zerinde imal edildii tarih, gerilim ve akm deerleri yazl olacak, ayrca nitenin yerine montaj tarihinin yazlabilmesi iin boluk bulunacak, montaj tarihi ile imalat tarihi aras alt ay gemeyecektir. Acil durum lambas bozulduu zaman akden akm ekilmesini nleyecek bir koruma devresi bulunacaktr. niteler, 1x8W olacak, ift lambal, srekli yanan modellerde 2x8W floresans lambal olacaktr. Lamba duylar TSE veya Avrupa standartlarna uygun olacaktr. niteler, 220V AC %10 ebeke geriliminde alacak, ebeke balant klemensi topraklanabilir tipte TSE ve Avrupa standartlarna uygun olacaktr. nite zerinde bulunan krmz LED lamba ile aknn arj edildii izlenebilecektir. niteler, 045 C ortam scakl ve % 2090 nemli evre artlarnda alacaktr. niteler, Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan onaylanm garanti belgeli olacaktr.

- 239 -

3.26.2 Acil durum aydnlatma niteleri 3.26.2.1 Etan tip 8w acil durum aydnlatma niteleri nite, genel zellikler blmnde belirtilen artlara uygun, tek yzl, tavana ve duvara monte edilebilir, sva st veya ankastre montaja uygun zellikte, harici ortamlarda kullanlabilecek ve koruma snf IP 65, polikarbonat malzemeden mamul, aleve kar koruma snf V2 olacaktr. 3.26.2.2 Etan tip 36 w acil durum aydnlatma niteleri nite, genel zellikler blmnde belirtilen artlara uygun, tavana ve duvara monte edilebilir, sva st montaja uygun zellikte, polikarbonat gvdeli, zellikle tozlu ve rutubetli, harici ve dahili ortamlarda kullanlabilecek, koruma snf IP 65, 36 W kompakt floresans lambal olacaktr. 3.26.2.3 Ynlendirilebilir 2050 w tek ya da ift spotlu acil durum aydnlatma niteleri nite, genel zellikler blmnde belirtilen artlara uygun, tek veya ift spotlu, elde tanabilir veya duvara monte edilebilir, spotlar yatay ve dey ynde ayarlanabilir zellikte, ebeke gerilimi varken lambalar snk, ebeke geriliminin kesilmesi durumunda derhal devreye girebilir olacaktr. niteler, 12V, 20W, 40W, 50W halojen lambal olacaktr. nitelerde bakm gerektirmeyen, kapal tip ak bulunacaktr. Ak zerinde imal edildii tarih, gerilim ve akm deerleri yazl olacak, ayrca nitenin yerine montaj tarihinin yazlabilmesi iin bir boluk bulunacaktr. Acil durum sresi sonunda gerilimi azalan akmlatr iin dk gerilim ve ar dearj koruma devresi bulunacaktr. nitenin zerinde ak geriliminin dk olduunu, yanp snerek gsteren sar renkli, ebekenin varln gsteren yeil renkli LED lambalar bulunacaktr. nitenin zerinde lambalarn bozulmu veya devre d olduunu yanp snerek gsteren sar renkli bir LED lamba bulunacak ve lambalarn yanmasn test edilebilecek bir test butonu bulunacaktr. Seyyar kullanmlarda, tama srasnda lambalarn gereksiz yanmamas iin lamba ama/kapama anahtarlar bulunacaktr. nitenin ebeke balants iin en az 150 cm boyunda toprakl kablolu fi bulunacaktr. niteler, frn boyal DKP sacdan mamul olup, koruma snf IP 50 olacaktr. nite iinde bulunan ak, tama srasnda saa sola hareket ederek devrelere zarar vermemesi iin kutu iinde, salam bir yere sabitlenmi olacaktr. 3.26.2.4 Dahili tip 8 w acil durum aydnlatma niteleri nite, genel zellikler blmnde belirtilen artlara uygun olacaktr. Tek yzl ve ift yzl olmak zere iki deiik tipte hem tavana hem de duvara monte edilebilecek zellikte ve yksek mekanlarda zincir veya tij ile aslabilir zellikte olacaktr. niteler, elik sacdan veya alminyumdan mamul toz boyal olup, koruma snf IP 50 olacaktr. nitelerde kullanlan yar geirgen fleksiglas panel, tek yzl ve ift yzl modellerde tek para olacak ve niteye yan kapaklarla sabitlenecektir. - 240 -

3.26.2.5 Dahili asma tavan tipi 8 w dekoratif acil durum aydnlatma niteleri nite, genel zellikler blmnde belirtilen artlara uygun, asma tavana ankastre monte edilebilecek zellikte, aydnlatma iin kullanlan nitenin alt kapa elik sac veya alminyumdan mamul olup, effaf geiren malzemeden mamul fleksiglasl penceresi bulunacak, elik sacdan veya alminyumdan mamul toz boyal ve koruma snf IP 50 olacaktr. 3.26.3- Acil durum ynlendirme niteleri 3.26.3.1- Etan tip 8 w acil durum ynlendirme niteleri nite, genel zellikler blmnde belirtilen artlara uygun, tek yzl, sva st veya ankastre montaja uygun, harici ortamlarda kullanlabilecek ve koruma snf IP 65, polikarbonat malzemeden mamul ve aleve kar koruma snf V2 olacaktr. Ynlendirme iin yar geirgen fleksiglas panele yeil zemin zerine beyaz yaz grafik veya iaret olacak ekilde, TSE standartlarna veya TSE tarafndan edeerlii kabul edilen standart ve ynetmeliklere uygun, serigrafi baskl, kendinden yapkanl etiket yaptrlm, nite zerindeki ynlendirme etiketi 24 m mesafeden grlebilecek ekilde minimum 12 cm yksekliinde olacaktr. 3.26.3.2 Dahili tip 8 w acil durum ynlendirme nitesi nite, genel zellikler blmnde belirtilen artlara uygun, tek yzl ve ift yzl olmak zere iki deiik tipte hem tavana hem de duvara monte edilebilecek zellikte ve yksek meknlarda zincir veya tij ile asmaya uygun olacaktr. nite, elik sacdan veya alminyumdan mamul toz boyal olup, koruma snf IP 50 olacak, ynlendirme etiketlerinin yaptrld yar geirgen flegsiglas panel, tek yzl ve ift yzl model nitelerde tek para olacak ve niteye yan kapaklarla sabitlenecektir Ynlendirme iin yar geirgen flegsiglas panele, yeil zemin zerine beyaz yaz, grafik veya iaret olacak ekilde, TSE standartlarna veya TSE tarafndan edeerlii kabul edilen standart ve ynetmeliklere uygun, serigrafi baskl kendinden yapkanl etiket yaptrlm olacaktr. nite zerindeki ynlendirme etiketi tek yzl modellerde 30 m mesafeden grnebilecek ekilde 15 cm, ift yzl modellerde 24 m mesafeden grnebilecek ekilde 12 cm yksekliinde olacaktr. 3.26.3.3 Dahili tip byk iaretli 8 w acil durum ynlendirme nitesi nite, genel zellikler blmnde belirtilen artlara uygun, tek yzl, sva st ve duvar montajna uygun, elik sacdan veya alminyumdan mamul toz boyal, koruma snf IP 50 olacaktr. nite yzeyinde ynlendirme iaretinin yaptrld yar geirgen flegsiglas plakann nitenin altna da k vermesi iin yar geirgen flegsiglas montajna uygun pencereler olacaktr. Ynlendirme iin yar geirgen flegsiglas panele, yeil zemin zerine beyaz yaz, grafik veya iaret olacak ekilde, TSE standartlarna veya TSE tarafndan edeerlii kabul edilen standart ve ynetmeliklere uygun, serigrafi baskl kendinden yapkanl etiket yaptrlm olacaktr. nite zerindeki ynlendirme etiketi, 32 m mesafeden grlebilecek ekilde minimum 16 cm yksekliinde olacaktr. 3.26.3.4 Dahili tip 8 w dekoratif acil durum ynlendirme nitesi nite, genel zellikler blmnde belirtilen artlara uygun, tek yzl ve ift yzl olmak zere iki deiik tipte, sva st ve dahili montaja uygun olacaktr. - 241 -

Tek yzl veya ift yzl modeller, tavan ve duvar montaj yaplabilecek ekilde olacaktr. nite, elik sacdan veya alminyumdan mamul toz boyal olup, koruma snf IP 50 olacak, ynlendirme iin yar geirgen flegsiglas panele, yeil zemin zerine beyaz yaz, grafik veya iaret olacak ekilde, TSE standartlarna veya TSE tarafndan edeerlii kabul edilen standart ve ynetmeliklere uygun, serigrafi baskl kendinden yapkanl etiket yaptrlm olacaktr. nite zerindeki ynlendirme etiketi, 24 m mesafeden grlebilecek ekilde, minimum 12 cm yksekliinde olacaktr. 3.26.4 Dahili asma tavan tipi kenardan aydnlatmal 8 w dekoratif acil durum ynlendirme nitesi nite, genel zellikler blmnde belirtilen artlara uygun, asma tavana ankastre monte edilebilecek zellikte olacaktr. Ynlendirme iin aaya doru sarkan effaf flegsiglasn kalnl minimum 8 mm olup, ynlendirme iareti pleksiglas zerine serigrafi yaplm olacaktr. Levha zerindeki ynlendirme iareti 17 m mesafeden grlebilecek ekilde 8.5 cm yksekliinde olacaktr. nite, elik sacdan veya alminyumdan mamul toz boyal, koruma snf IP 50 olacaktr. 3.26.5 Dahili tip kenardan aydnlatmal byk iaretli 8 w dekoratif acil durum ynlendirme nitesi nite, genel zellikler blmnde belirtilen artlara uygun, tavana veya duvara monte edilebilecek zellikte ve yksek meknlarda zincir veya tij ile asmaya uygun olacaktr. Ynlendirme iin aaya doru sarkan effaf flegsiglasn kalnl minimum 8 mm olup, ynlendirme iareti fleksiglas zerine serigrafi yaplm olacaktr. Levha zerindeki ynlendirme iareti 32 m mesafeden grlebilecek ekilde 16 cm yksekliinde olacaktr. nite, elik sacdan veya aluminyumdan mamul toz boyal olup, koruma snf IP 50 olacaktr. 3.26.6 Acil durum dntrme niteleri 3.26.6.1 Genel Esaslar Mevcut aydnlatma armatrlerinin lambalarn, acil durum aydnlatmasnda kullanmak amacyla, bu armatrlerin iine monte edilecek olan acil durum aydnlatma dntrme niteleri dier lambalar gibi anahtarla alp kapatlabilecek olup, enerji kesintisinde, onayl projesinde belirtilen sre kadar yanabilecektir. Anahtar ncesi (anahtarlanmam) ayn faz ile srekli beslenecektir. Aknn bal ve arj edilmekte olduunu gsteren LED, dardan grnecek ekilde armatre monte edilecek, kablo balantlar vidal veya hzl montaja uygun klemens ile yaplacak, nite termoplastik veya frn boyal DKP sacdan mamul ve koruma snf IP 20 olacaktr. 3.26.6.2 Drt ulu floresans lambalar iin acil durum aydnlatma dntrme kitleri nite, genel zellikler ve acil durum dntrme niteleri blmlerinde belirtilen artlara uygun olacaktr. Acil durum aydnlatma dntrme nitesi, elektronik modl ve yksek scakla dayankl arj edilebilir kuru tip nikel-kadmiyum ak paketinden oluacaktr. - 242 -

nite, aydnlatma armatrnn iine montaj yapmaya uygun ve 65Wa kadar standart ve kompakt tip floresans lambalara uyumlu bir ekilde alacaktr. nitenin balast lmen faktr 36Wa kadar lambalar iin %20den, 65Wa kadar lambalar iin %15den daha az olmayacaktr. nite, hem elektronik balast hem de sac balast ile almaya uyumlu olacaktr. 3.26.6.3 Ulu kompakt tip floresans lambalar iin acil durum aydnlatma dntrme kitleri nite, genel zellikler ve acil durum dntrme niteleri blmlerinde belirtilen artlara uygun olacaktr. Acil durum aydnlatma dntrme nitesi, elektronik modl ve bakm gerektirmeyen kuru tip akmlatrden oluacaktr. nite, 26Wa kadar 2 ulu kompakt floresans lambalarla uyumlu ekilde alacak ve balast lmen faktr %70den daha az olmayacaktr. Elektronik modl ile ak arasndaki balant servise imkan salayacak ekilde geme pabulu olacak, balant kablolar ters balant ihtimaline karlk polaritelerine gre iki ayr renkte olacaktr. 3.26.6.4 12v halojen lambalar iin acil durum aydnlatma dntrme kitleri nite, genel zellikler ve acil durum dntrme niteleri blmlerinde belirtilen artlara uygun olacaktr. Acil durum aydnlatma dntrme nitesi, elektronik modl ve bakm gerektirmeyen kuru tip akmlatrden oluacaktr. nite, 100Wa kadar 12V halojen lambalarla uyumlu bir ekilde alacak ve balast lmen faktr %100den daha az olmayacaktr. Elektronik modl ile ak arasndaki balant servise imkan salayacak ekilde geme pabulu olacak, balant kablolar ters balant ihtimaline karlk polaritelerine gre iki ayr renkte olacaktr. nite hem elektronik hem de sac transformatr ile almaya uyumlu olacaktr. 3.27- Genel yayn (seslendirme) ve anons sistemi 3.27.1 Kapsam Seslendirme ve anons yaplmas gerekli grlp hoparlr konulan meknlarda; acil veya genel amal anons iletimi, seminer veya konferans amal toplantlarda seslendirme, genel amal fon mzii yaynlanmas, sistemini kapsar. 3.27.2 Sistem Hoparlr konulan yerlere seslendirme, mzik yayn ve anons yaplabilmesi iin, aada belirtilen nitelerden projesindeki verilere gre gerekli grlen niteler, saylarna gre tespit edilerek sistem tesis edilecektir. Kaynak cihazlar (teyp, radyo, CD,MPG3), Preamplifikatrler (anons ve mzik), Kontrol modl (yangn alarm, anons, zamanlama, dijital kayt ile dinleme vb. gibi), - 243 -

Mikrofon nitesi veya mikrofon istasyonlar ve konsollar (genel ve acil anons iin), G amplifikatrleri, Ana ve ara datm kutular, Hoparlrler ve hat trafolar, Kanal seici panel ve ses kontrol, Kablolar. Cihaz dolab, 3.27.3 Genel zellikler Sistemin ana merkezi, projesinde belirtilen seslendirme odasnda bulunacaktr. Projesinde gsterilen yerde ve zellikleri bu artnamede belirtilen hoparlrler, ana merkez ile balantl tesis edilecek olup, projesine gre oluturulmu sistemin yine bu artnamede belirtilen her trl fonksiyonu iler vaziyette teslim edilecektir. Ana merkez, ses seviyesi yerinden veya merkezden ayarlanabilen mzik yayn yapabilecektir. Mzik yayn iin, kaynak seimi merkez niteden yaplacaktr. Sistemde kullanlan fonksiyonlarn tmne yetecek kadar kaynak ve mikrofon girii bulunacaktr. Projesinde belirtilen hoparlr tesisatna gre belirlenen amplifikatr veya dier cihazlar yeterli deil ise, bu yetersizlii ve olmas gereken deerleri gerekeleriyle birlikte yklenici, idareye dileke ile bildirmek zorundadr. Devreye alnacak genel yayn ve anons sistemi 24 saat aralksz olarak hizmet verebilecek zellikte olacaktr. Sistemi oluturan merkezi nitede bulunacak g amplifikatrleri, kaynak cihazlar ve dier cihazlar, projesinde belirtilmi ve idarece uygun grlm ise, standart ve teknie uygun olarak tasarmlanm cihaz dolab iinde muhafaza edilecektir. Sistem ile ilgili seim evraknda, sistem, cihaz ve niteler hakknda Trke tamamlayc bilgiler ve kataloglar yklenici tarafndan hazrlanp idareye verilecek olup, sistemin alma prensibi de aklanacaktr. Eer bu artname haricinde farkl hususlar var ise, gereke raporunda belirtilecektir. Sistemin bir knda yada var ise klarndan herhangi birinde anons yaplrken, dier klarnda mzik yayn devam edebilecektir. Mzik yayn srasnda, anons yaplmas halinde mzik yayn kesilecek ve anons bitiminde otomatik olarak devreye girecektir. Anons anahtar, personelin sistemdeki mikrofonlar ak brakmasn nlemek amacyla bas konu tipinde olacaktr. Sistemin tamamnda, entegre devrelerin baskl devreler zerine veya nitelerin birbirlerine balantlar soketler vastasyla yaplacaktr. Gerek anons ve gerek mzik yaynnda yanklanma, atlama ve uultu olmamas iin yklenici tarafndan btn teknik nlemler alnacaktr. - 244 -

daresince istenilmesi ve projesinde bulunmas halinde farkl hacimlerde mikrofon istasyonlar yaplabilecektir. Volm seviyesi, gerekli grldnde ve projesinde bulunmas halinde her hacim iin ayr ayr ve genel olarak merkezi kontrol biriminden kolaylkla ayarlanabilecektir. Tali mikrofon istasyonu bulunan sistemlerde acil durumlar iin, seslendirme merkezinde bulunan ana mikrofon istasyonunda, tali birimlerin yapt anonsu keserek, anons yapmak zere zel ncelik fonksiyonu bulunacaktr. Sistem, mevcut yangn ihbar sistemine balanabilir olacaktr. 3.27.4 Mikrofon ve nitesi Merkezi santralde kullanlacak mikrofonlar, masa st ve yksek kaliteli, dinamik veya kondenser zellikli anons mikrofonlar olacaktr. Seyyar tip olarak kullanlacak olan el tipi anons mikrofonu, masa st kullanma uygun tipte olacak, projesinde gsterilen yerde kullanlacak, ankastre balant paneli ve nceden merkeze ekilmi kablo yardm ile merkez anons nitesine giri yaplacaktr. Mikrofon nitesi ile cihazlar arasnda blendajl mikrofon ve bununla kombine kumanda hatlarn ihtiva eden zel kablosu, idarenin belirleyecei uzunlukta, nite ile beraber verilecektir. El tipi telsiz mikrofon sistemi, bir verici ve bir alc nitesi ile adaptrden oluacak, en az 10 saat mrl pil ile UHF bandnda alan minyatr bir yapda olacaktr. Anons iin anons butonuna basldktan sonra mzik yayn kesilecek veya arka fona alnacak ve ding dong sinyali devreye girecektir. Anons bittikten sonra mzik yayn devam edecek, mikrofon nitesi zerinde bulunan led, anons esnasnda srekli bir ekilde yanacak ve anonsun devrede olduunu gsterecektir. 3.27.5 G amplifikatr Sistemdeki hoparlrleri besleyecek olan g amplifikatrleri elektronik olarak koruma devrelerine sahip ve zerinde ak/kapal anahtar ile uyar klar olacaktr. Sistemde kullanlacak amplifikatrler geni frekans aralna, yksek oranda sinyal grlt oranna sahip, 220230 VAC50 Hz besleme gerilimi ile alr, sistemdeki hoparlrleri besleyecek ekilde k gcne sahip ve cihaz dolabna balants uygun zellikte olacaktr. 3.27.6 Preamplifikatrler Sistemin anons ve mzik yaynn gerekletirmek zere, cihaz dolabna balants uygun zellikte olmas gereken preamplifikatrlerin mzik ve anons amal olmalarna gre ve projesi gerei ihtiya miktar kadar girii bulunacaktr. Anons sisteminin preamplifikatr katnda ses seviyeleri ve ayarlar yaplabilecek, ak-kapal anahtar ile uyar bulunacaktr. Anons sisteminin preamplifikatr veya mikrofon ksmnda farkl tonlarda ding dong zellii bulunacak ve besleme gerilimi 220230 VAC50 Hz olacaktr. 3.27.7 Kaynak cihazlar 3.27.7.1 Stereo kasetalar teyp: Seslendirme sisteminde giri kaynaklarndan biri olarak kullanlacak olan teyp, standart kasetleri alabilecek zellikte, yar profesyonel olarak seilmeli, kafa yaps sert metalden, uzun mrl, ayrca ift kasetalardan oluacak teyp'in her iki kasetalarnda - 245 -

sonsuz konumu (oto reverse) zellii olacaktr. Bu ift kaset birbirleri ile kombine alacak, birbirlerine gei modlar olacak ve 2 Kanall - 4 izli tipte, tek yn-ift yn, sonsuz konumlu alma zelliinde, her kanal iin ayr 1 adet DC motor, 1 adet silme kafas ile 1 adet alma ve kayt kafas bulunan, standartlara uygun teyp hznda, sinyal grlt oran yksek, 220230 VAC50 Hz besleme gerilimi zelliklerine sahip olacaktr. 3.27.7.2 Stereo radyo: Seslendirme sisteminde bir kanaln kayna olarak kullanlacak zellikte stereo radyo, 5301600 KHz orta dalga (AM), 88108 MHz FM frekans ayar sahal tuner, 220230 VAC50 Hz besleme gerilimi zelliklerine sahip olacak ve mzik preamplifikatrne soketler vastasyla balanacaktr. 3.27.7.3 Stereo CD player: Yksek performansl filtreye, yksek disk stabilasyonuna ve her disk iin program kontrolne, idarece belirlenecek sayda disk alabilecek, disklerin alnmas iin programlanabilme, rast gele ya da sral alma gibi zellikleri haiz stereo CD player, mzik preamplifikatrlerine soketler vastasyla balanacaktr. 3.27.7.4 Stereo MPG3 player: Cihaz zerinde bulunan CD-ROM src, LCD ekran, ilgili kontrol butonlar ile CD zerindeki MPG3 dosyalarn okuyarak, istenilen MPG3 dosyasn srekli veya dnml almaya uygun bir yapda ve cihaz dolabna balants uygun olacaktr. 3.27.8 Cihaz dolab - Cihaz dolab, sistemi oluturan merkezi nite, g amplifikatrleri, ses kaynaklarnn (radyo, teyp, CD, MPG3) ve dier cihazlarn yerletirilmesine uygun olarak tasarlanm, 19 standardnda ve teknie uygun olacaktr. Cihaz dolabnn nnde caml ve kilitlenebilir bir kapak bulunacak, modler cihazlar, cihaz dolabnda bulunan yerlerine zel raylar ile itilerek irtibatlandrlacak ve sabitlenecektir. - Modllerin sisteme balanmas, zel fonksiyonlarna gre uygun fi ve prizler ile, giri-k ve besleme irtibatlar cihaz dolabnn zerinde bulunan konvektrler ile ve kapal kablo kanallar (tercihen metal kablo kanal) ierisinde yaplacaktr. Cihaz dolab en az 1,5 mm DKP sacdan imal edilecek ve bir kat astar, iki kat frn boya ile boyanacaktr. Dolap ierisinde yeterli seviyede havalandrmay salamak zere hava panjurlar bulunacak, gerekli grlmesi halinde sessiz ve s ykseldiinde otomatik olarak alan fan motorlar konulacaktr. Cihaz dolabnn altnda tekerlekler bulunacak ve rahata hareket ettirilebilir olacaktr. 3.27.9 Ana ve ara datm kutular Datm kutular, seslendirme tesisat kablolarnn eklenmeleri iin kullanlacak olup, 1,5 mm sacdan imal edilecek ve bir kat astar, iki kat frn boya ile boyanacaktr. Datm kutular iinde klemens gruplar bulunacak ve tm klemensler numaralanacaktr. Kullanlan tm klemensler ray tipi ve tamamen bakr alaml malzemeden imal edilmi olacaktr. Datm kutusu zerinde kablo girileri iin uygun llerde ve sayda rakorlar bulunacaktr. Ray tipi klemensler her bir kablo damar iin ayr olacak ve eer atlama yaplmas gerekiyor ise, bu atlamalar standartlara uygun zel aparatlar ile yaplacaktr. Datm kutusu kapa iinde ema takmak zere bir blm (cep) bulunacaktr.

- 246 -

3.27.10 Kanal seme ve ses ayar potonsiyometreleri Hoparlrlerin kanal seme ve ses seviyelerini ayarlamak iin, projesine uygun olarak gerekli kapasitede, hat ve hoparlr empedansna uygun, tek bir hoparlr veya grup hoparlrlerine kumanda edebilecek, kablo irtibatlar klemens vastasyla yaplan, ankastre veya sva st olarak ve deforme olmayacak cinsten dayankl tipte malzemeden imal edilmi olacaktr. 3.27.11 Hoparlrler Tm hoparlrlerin kablo balantlar, kullanlan kablo kesitleri ve gelebilecek kablo says gz nnde bulundurularak uygun nitelikte klemensler ile yaplacaktr. Hoparlr kabinleri, titreimleri nleyecek ekilde, hoparlrler ise, kullanlacak amplifikatr kna uygun ve hat trafolu olarak dizayn edilecektir. Hoparlrler harici-dahili, sva alt-sva st, tavan-duvar, sabit-seyyar, kolon, basnl vb. gibi tiplerde ve projesine gre imal edilmi olacaktr. Hoparlrlerin arka hacmini ieren akustik blm, tek para olarak imal edilerek, arka hacmin ses szdrmazl ve akustik grltlerden etkilenmemesi salanm olacaktr. Ayrca, bu blmn iinde bulunacak hoparlr ve hat trafosunun montajn engellemeyecek ekilde tecrit yaplacaktr. Beton, al, ahap tavan veya duvarlara konulacak hoparlrlerin montajnda, hoparlr sktrma yaylarnn bozulmasn nlemek zere montaj emberi oluturulacaktr. Ayrca, slak hacimlerde kullanlacak idarenin seecei hoparlrlerin, alminyum asma tavana uygun aparatlar ile montaj yaplacaktr. Hoparlrlerin grnen n yz, idarenin beenisine sunulacak, hoparlr aksam PVC, elik veya alminyum olacak ve tavan veya duvardaki aydnlatma armatrleri ile uyumlu olmasna dikkat edilecektir. Tavan ya da duvardaki veya dier tipteki hoparlrlerin gvdeleri arpmalara kar dayankl olacaktr. Projesinde istenilen glere uygun olarak, tek ve daha ok sayda hoparlr ihtiva eden metal bir kutudan oluan kolon tipi hoparlrlerin ynn saa-sola ve aa-yukar doru ayarlayabilecek ekilde bir dzenek bulunacaktr. Hoparlrlerin kaplama malzemesi metal, PVC veya ahaptan olacaktr. Frekans cevap erisi, 100Hz 13 K.Hz. arasnda dz ve geni olacaktr. 3.27.12 Hat trafosu Hoparlrlere ses datm, projesine gre tespit edilmi amplifikatrlerin k gerilimine uygun voltaj ile yaplacandan, hoparlrlerin uygulama gcne bal olarak kullanlacak hat trafolarnn, istendiinde gcn deitirebilmek iin empedans ular bulunacaktr. Tm hat trafolar hoparlr gvdesi iine, titreim yapmayacak ekilde yerletirilecek ve kullanlacak hat trafolarnn frekans bantlar, hoparlrlerin frekans bantlarn salayacak ekilde olacaktr. 3.27.13 Kablolar Seslendirme sisteminde kullanlacak kablolarn damar says, kesiti, tipi ve gerilimi projesinde belirtilen zellikleri ve standartlar karlayacak ve tm hoparlr kablolar, tm oklu kablolar ve tm mikrofon kablolar amalarna uygun olarak tasarlanm, projesinde belirtilen mesafelerde bozulma olmadan ve istenen kalitede ses verecek tipte, esnek kaplamaya sahip, manevra kabiliyeti bulunan, montaj kolayl salayacak ekilde olacaktr.

- 247 -

3.28 VHF-UHF ve uydu anten ortak TV sistemi 3.28.1 Kapsam Karasal TV, kablolu TV, uydu, merkezi video ve FM Radyo yaynlarnn, TV-Radyo prizlerine istenilen kalitede ulatrlmas sistemini kapsar. 3.28.2 Sistem TV-Radyo prizi konulan yerlere TV, radyo ve video yayn yaplabilmesi iin, aada belirtilen nitelerden projesindeki verilere gre gerekli grlen niteler; saylarna gre tespit edilerek sistem tesis edilecektir. Antenler (UHF-VHF, uydu), Merkez nite (receiver, decoder, stereo modlatr, video, audio, VCD, uydu sinyal alclar vb. gibi), Cihaz dolab, Amplifikatrler (ana hat, datm), Kablolar, Datc ve blcler, Prizler, Konnektrler. 3.28.3Genel zellikler TV datm ebekesi yayn merkezinde ilem uygulanm TV programlarnn, VHF-UHF (47 1000 MHz) bandnda TV prizlerine istenilen kalitede ulamas salanacak ekilde projelendirilecek ve uygulanacaktr. Datm sistemini oluturacak, datm elemanlarnn hepsi standartlara uygun olacaktr. Datm ebekesinde ayrlan kollar var ise, kollar birbirini etkilemeyecek ekilde yaltlacaktr. Datm kuvvetlendiricileri standartlara uygun, grlts az, TV prizlerinde istenilen sinyal dzeyi elde edilecek ekilde olacak ve sistemde olanaklar lsnde arka arkaya kuvvetlendirici balanmasndan kanlacaktr. Sistemde, programlarn yayn frekanslar gz nne alnarak, gerekli ekran ve zayflama zelliklerine sahip, 75 ohmluk koaksiyel kablolar kullanlacaktr. Yayn merkezinde ilem uygulanm TV programlar k, birletirilmi tek kablo haline geldikten sonra sistemdeki tm yaynlar TV alclarna min. 65 dBV - max. 84 dBV sinyal seviyesi olacak ekilde datlacaktr. Kurulacak sistem, Trk Telekom kablolu TV sistemine ve bu Kurumca belirlenen teknik zelliklere uygun olacaktr. Kablo TV sistemlerinde bina giriinde kilitlenebilir bir muhafaza iinde, daire says kadar ka sahip datclar bulunacaktr. Byk ve abone says fazla binalar iin bir merkezden datmak yerine, bina mimarisine uygun olarak birden fazla yerden datmaya ynelik tesisat yaplabilecektir. Bu durumda her datm noktasnda datclar kilitlenebilir muhafaza iine alnacaktr. Kablo TV zerinden salanacak interaktif hizmetler de gz nnde bulundurularak BDK (Bina Datm Kutusu)dan her daireye yldz datm olacak ekilde ayr kablo ekilecektir. - 248 -

Bina datmnda kullanlan aktif cihazlarn kullanld enerji bina genel harcamalarndan karlanacaktr. Ykselte iin gerekli enerji 16 A kesme gcnde anahtarl otomatik sigorta zerinden verilecek ve kilitlenebilir muhafaza iine konulacaktr. Bina Datm Kutusu, bina kuvvetli akm tesisatndan ayr topraklanacaktr. Bina Datm Kutusuna girite Kablo TV ebekesinden gelen sinyalin seviyesi minimum 65 dBV olacaktr. Tesisatta kullanlacak boru aplar ekilecek toplam kablonun d klf apnn en az iki kat olacaktr. Gerek datclardan abonelere kadar olan hat, gerekse ana hat datcdan tali datclara olan hat kablolar, yeni binalarda sva alt olarak, eski konutlarda ise sva st olrak daire giriine kadar kanalet iinde tesis edilecektir. Karasal TV/R, Uydu, Kablo TV vb. uygulamalar dikkate alnarak at ile BDK arasnda irtibat iin sva alt boru tesisi yaplacaktr. Sistemin salkl alabilmesi, montajn ve servisin kolayca yaplabilmesi asndan kablo balantlarnda uygun zellikte (F tipi vb. gibi) konnektr ve balant elemanlar kullanlacaktr. Sistemde kullanlan malzemeler, ileri ve geri ynde sinyal gndermeye, ileri yn iin 651000 MHz, geri yn iin 465 MHz bant geniliine uygun olacaktr. ebekede kullanlan her trl datc ve blclerin ak kalan ular 75 ohm terminaller ile kapatlacaktr. darece istenmesi durumunda merkeze 1 adet geni bandl 88108 MHz FM anteni ve amplifikatr taklarak prizlere FM yayn yaplacaktr. Uydu yaynlarnn almnda sadece demodlatr, modlatr tipi birleik cihazlar kullanlacaktr. leride, mevcut TV yaynlarnn stereo olarak yaynlanmas ihtimaline kar tm birleik cihazlar stereo olacaktr. Sistem, ayn anda deiik dillerde yayn yaplan programlar TV prizlerine iletebilecek zellikte olacaktr. Her bir kanal yayn iin gerekli olan cihazlar, bamsz olarak 220230 VAC50 Hz beslenmeye uygun olacak, herhangi bir arza durumunda sadece bir kanal devre d kalacak, dier kanallar etkilenmeyecektir. Tm cihazlar 19 standardnda dolap iine monte edilecek tipte olacak, dolap termostat kontroll fan ile soutulacaktr. Sistemin merkezi modler olacak ve her kanal birbirini etkilemeden servis iin sklp taklabilecektir. Merkez cihazlar kontroll olup, fonksiyonlar (giri-k kanal, filtre devreleri vb. gibi) programlanabilir olacak, seilen uydu kanallar gerekli grld anda programlanarak deitirilebilecektir. Dolap iine monte edilecek tm cihazlar kzaklar zerine monte edilecek, bakm srasnda kolayca kzaktan alnabilecek ve cihazlardan yaplan ayarlar kolay kontrol edilebilen tipte olacaktr. Her bir kanal yayn iin gerekli olan cihazlarn RF k seviyesi dijital olarak ayarlanabilecek, IF filtreler dar ve geni band olarak programlanabilecek ve resim kalitesine gre uygun olan band genilii seilebilir olacaktr.

- 249 -

Kullanlacak analog yaynlarn ileride dijital yayna gemesi istenildiinde modlatr kullanlabilmeli, sadece receiver ilave edildiinde sistem alabilir olacaktr. Televizyon kanallarnn iletiminde PAL B/G sistemi kullanlacaktr. Sistemin empedans 75 ohm olacaktr. Yayn merkezini tekil eden cihazlar en son teknolojiye uygun retilmi, tek yan band alabilen cihazlardan olacaktr. Uydu alc cihazlarn giri frekanslar 9502150 MHz aralnda olacaktr. Uydu alclar 3,7 4,2 GHz (C band) ve 10,712,75 GHz (KU band) yaynlarn da almaya uygun olacaktr. Uydu sinyal ilemcileri zerinden, RF k kanal veya frekans, IF giri frekans, RF k seviyesi, video polaritesi, IF band genilii, ses band genilii, ses tayc frekans, dekoder seimi, mono/stereo/dual ses seimi, giri ve k frekans, ayarlamalar yaplabilir olacaktr. 3.28.4 Amplifikatrler 3.28.4.1 Anahat amplifikatrleri Projesinde ana hatlar var ise, bu hatlarda kullanlacak olup, dk grltl, yksek k seviyeli, profesyonel tip olacaktr. Sistemde kullanlacak olan ana hat amplifikatrleri, deiiklik yaplmasna gerek olmadan Trk Telekom kablolu TV ebekesine balanabilecek ekilde, ileri ynde 641000 MHz, geri ynde 465 MHz datm yapabilecek zellikte ve ihtiyalara gre uygun modl taklmasna imkan tanyacaktr. Amplifikatrlerin giri nitesinde ayarlanabilir ekolayzr bulunacaktr. Projesindeki kanal says da gz nne alnarak, k sinyal seviyesi ayarlanabilir tipte olacaktr. Ana hatta kullanlacak amplifikatrn hattan beslenecek tipte olmas halinde kablo balantlarnda besleme artlarna uygun zellikte konnektrler kullanlacak, hattan beslenmeyenlerde ise, F tipi konnektrler kullanlacak ve besleme gerilimi de 220230 VAC50 Hz olacaktr. Amplifikatr, tm elektromanyetik etkilere kar ekranl, su geirmez, metal bir haznenin iinde ve modler yapda olacaktr. 3.28.4.2 Datm amplifikatrleri Datm amplifikatrleri, beslenecek priz says ile mesafeye ve projesindeki kanal saysna uygun seviyede k salayacak zellikte olacaktr. Datm amplifikatrleri 220230 VAC50 Hz besleme geriliminde, ileri ynde 651000 MHz, geri ynde 465 MHz datm yapabilecek zellikte olacaktr. Kablo balantlarnda F tipi vb. gibi konnektrler kullanlacaktr. Datm amplifikatrlerinden beslenen tm TV prizlerindeki alt ve st frekanstaki seviye deerleri min. 65 dBV, max. 84 dBV arasnda olacaktr. Datm amplifikatrlerinin k sinyal seviyesi ayarlanabilir tipte olacaktr. Merkezi datm amplifikatrnde 2 adet UHF, 1 adet VHF ve 1 adet FM anten girii olacaktr. - 250 -

3.28.5 Antenler 3.28.5.1 Uydu antenler Sistemde tesis edilecek uydu antenler alminyum svama tip ve tek para parabol veya pres ofset tip olacak, ok paral anten kullanlmas durumunda yksek verimli ve oksitlenmeye kar boyal olacaktr. Antenlerde her anten iin uygun olan LNB kullanlacak ve gerekli olan yerlerde conta ile koruma bantlar bulunacaktr. - LNBlerde ekilecek kablolar harici tip olacaktr. Uydu antenler verim ve mekanik dayankllk bakmndan yeterli olacaktr. 3.28.5.2UHF antenler UHF antenlerin frekans aral 470862 MHz (2169 nolu kanallar) olacaktr. Empedans 75 ohm, rzgra kar dayankll yksek olacaktr. Anteni oluturan elemanlarn says projesine ve bulunduu blgenin zelliine gre seilecek, eleman saysnn ok olmasna dikkat edilecektir. 3.28.5.3 VHF antenler VHF antenlerin frekans aral 174230 MHz (512 no.lu kanallar) olacaktr. Empedans 75 ohm, rzgra kar dayankll yksek olacaktr. Anteni oluturan elemanlarn says projesine ve bulunduu blgenin zelliine gre seilecek, eleman says en az 10 adet olacaktr. 3.28.6 Datc ve blcler Datc (tap-off) ve blcler (splitter), projesine gre sistemin dalmna uygun olarak seilecek, konnektr balantlar ve izolasyonlar ebekede kullanlacak kablolara uyumlu ve ilgili standartlara uygun olacaklardr. -Yaynn bina ii datmnda datclar (tap-off) kullanlacak ve bylece aboneler arasnda maksimum izolasyon salanm olacaktr. Abone ii datmnda blcler (splitter) kullanlacaktr. Datc ve blclerin herhangi bir ucundaki arza dier ular etkilemeyecektir. Btn datc ve blcler 41000 MHz band geniliini geirecek zellikte olacaktr. 3.28.7 Prizler Prizler geri dn destekleyen interaktif yapda olacaktr. Prizlerin TV ve radyo iin ayr k ular bulunacaktr. Prizler, radyo ucundan 88108 MHz, TV ucundan 465 MHz ve 471000 MHz frekanslar geirecek zellikte olacaktr. Sistemde kullanlacak TV-radyo prizleri, profesyonel tip ve metal muhafazal ve standartlara uygun olacaktr. - 251 -

3.28.8 Kablolar Dahili ve harici kablolardaki iletkenler, saf bakr veya gm kapl bakr olacaktr. Dahili ve harici koaksiyel kablolar, dk kaypl ve yalanmaya kar dayankl olacaktr. D hatlarda, harici artlara uygun kablo kullanlacaktr. Eriilebilir durumda olan kablolar, kemirici hayvanlarn verebilecei zararlara kar korumal olacaktr. - Tm kablolarn empedans 75 ohm olacaktr. Bina ii ve d datmnda kullanlacak kablolar, projesinde belirtilen tipe uygun olacaktr. 3.28.9 Konnektrler Ana hat balantlarnda kullanlan cihazlara uygun nitelikte konnektr kullanlacaktr. Konnektrler, dahili datmlarda kullanlan kablolara uyumlu zellikte olacaktr. 3.28.10 Cihaz dolab Sistemi oluturan merkezi nitedeki cihazlarn yerletirilmesine uygun olarak tasarlanm, 19 standardnda ve teknie uygun cihaz dolab kullanlacaktr. Cihaz dolabnn nnde caml ve kilitlenebilir bir kapak bulunacak, modler cihazlar cihaz dolabndaki zel raylar zerine monte edilecek, sabitlenecek ve bakm srasnda kolay sklebilir olacaktr. Modllerin sisteme balanmas, zel fonksiyonlarna gre uygun fi ve prizler ile giri-k ve besleme irtibatlar konnektrler ile yaplacak ve kablolar da kapal kablo kanallar (tercihen metal kablo kanal) ierisinde muhafaza edilecektir. Cihaz dolab en az 1,5 mm DKP sacdan imal edilecek ve bir kat astar, iki kat frn boya ile boyanacaktr. Dolap ierisinde yeterli seviyede havalandrmay salamak zere hava panjurlar bulunacak, gerekli grlmesi halinde, s ykseldiinde otomatik ve sessiz alan fan motorlar konulacaktr. Cihaz dolab, gelecekte kanal says artrlabilecek ekilde tasarlanacaktr. Dolap ierisindeki cihazlar ile bunlara ait ayar butonu ve gstergeler, birbirlerini engellemeyecek ve kolay ulalabilir ekilde yerletirilecektir. Sistemin kontrol iin dolap ierisinde bir test TV soketi bulunacaktr. 3.29 Karlkl konuma (diafon-interkom) sistemi 3.29.1 Kapsam Binada, daire ile d kap ve bina grevlisi arasnda, d kap ile bina grevlisi arasnda dahili konuma yaplabilmesi, daire iinden kap otomatiinin almas, i ve d kapdan daireye ar yaplmas sistemini kapsar. 3.29.2 Sistem Binada dahili konuma yaplabilmesi iin, aada belirtilen nitelerden projesindeki verilere gre gerekli grlen niteler saylarna gre tespit edilerek sistem oluturulacaktr. - 252 -

Ana sistem santral, Konuma niteleri (diafon, interkom, bro tipi), D kap paneli, Kablolar, 3.29.3 Genel zellikler Diafon bas konu-brak dinle, interkom ahizeli sistem esasna gre konumay salayacaktr. Konuma bittikten 1015 saniye sonra sistem otomatik olarak kapanacaktr. Bir daire konuurken, dier daireler konuamayacak ve dinleyemeyecektir. Dairelerde, istenilmesi halinde ift zil sesli olarak altrlabilecektir. D kap paneli fotoselli olacaktr. Kablo damarlarnn PVC kaplamalar farkl renklerde retilmi olacaktr. 3.29.4 Ana sistem santral Projesi dahilindeki diafon veya interkom saysn altrabilecek kapasitede olacaktr. Ana gvde darbelere kar dayankl olacaktr. Kablo balants iin, balant klemensleri ayrt edilebilir (farkl renkte) nitelikte olacaktr. Santral ve bina grevlisine ait cihaz ayn panel iinde olacaktr. Bina grevlisine ait odann dinlenmesini nleyen sistem bulunacaktr. Santral uygun zellikteki sigortalar ile korunacaktr. Sistem, 180240 VAC 50 Hz besleme geriliminde alabilir olacaktr. Sistemde kullanlacak amplifikatr kumanda devresi iin kullanlacak g kaynandan beslenecek ve santraldan beslenen tm diafon veya interkom nitelerine hizmet verebilecektir. 3.29.5 Konuma nitesi Daire ile d kap veya d kap ile bina grevlisi, daire ile bina grevlisi aras grmeyi salayacaktr. Bina giriindeki d kap otomatiini aacaktr. Elektronik kilitleme yapacak, bir daire konuurken dier daireler konuamayacak ve devreye giremeyecektir. Konuma bittikten sonra otomatik olarak kapanacak ve konumaya hazr hale gelecektir. Sistemin kullanmda olduunu gsterir megul uyar ledi (tercihen krmz renkli) bulunacaktr. Cihaz akken ve konuma yaplmad anda cihazn hazr halde altn gsterir uyar ledi (tercihen yeil renkli) bulunacaktr. Sva st montaj yaplabilir olacaktr. - 253 -

Kumanda buton, klemens ve vidalar oksitlenmeyecek ekilde retilmi ve kablo balantlarnn kolay yaplabilmesi iin ayrt edilebilir (farkl renkte boyanm) olacaktr. n panel izilmelere ve darbelere kar mukavemetli olacaktr. Konuma butonlar taklma ve krlmaya kar dayankl olacaktr. D ve i kap sesinin tannmas amacyla, idare tarafndan istenilmesi halinde iki ayr zil sesi verecektir. Hoparlrlerden przsz net bir ses elde edilecektir. Diafon nitesi bas konu-brak dinle esasna gre olacak, konuma ve arlar hoparlr vastasyla yaplacaktr. nterkom nitesi ahizeli sistem konuma esasna gre olacak, konumalar ahize zerindeki hoparlr ve mikrofon aracl ile yaplacaktr. Bir merkez ve nitelerden oluan bro tipi diafon bas konu-brak dinle esasna gre olacak, nitelerden merkeze sesli ikaz gnderilebilecek, konuma ve arlar hoparlr vastasyla yaplacaktr. 3.29.6 D kap paneli Hava karardnda yanacak, gn nda snecek ekilde fotoselli olacaktr. Zil panelleri modler yapda olacaktr. n panel d ortam artlarna dayankl plastik veya metal elemanlardan ve etanj olacaktr. n panel izilme, ypranma ve anmalara kar dayankl olacaktr. Sva st montaj yaplabilecek ve diafon sisteminde hoparlr, interkom sisteminde hoparlr ve mikrofon olacaktr. Estetik grn, montaj vidalar gizli ve montaj kolayl salanm olacaktr. Butonlar ift kontakl ve oksitlenmeye kar dayankl, takl kalma ve krlmaya kar dayankl olacaktr. Fotosel lambalar uzun mrl olacaktr. Panel zerindeki butonlarda isim yazlacak blm bulunacak ve effaf muhafazal olacaktr. Klemens ve vidalar oksitlenmeyen malzemeden retilmi olacaktr. D ortamda bulunmas dolaysyla elektronik aksam koruyan arka kapa bulunacaktr. D kap paneli ile daire niteleri arasnda iletiim, diafon sisteminde hoparlr zerinden, interkom sisteminde hoparlr ve mikrofon zerinden salanacaktr. 3.30 Veri iletiim (DATA) sistemi 3.30.1 Kapsam Bilgisayar data prizi konulan mekanlardaki bilgisayarlarn, bilgi ilem merkezi, bilgi ilem merkezine bal dier bilgisayarlar, Ulusal ya da uluslararas internet ve data servis salayclar vastasyla, bilgi ilem merkezine bal olmayan dier bilgisayarlar, projesinde ngrlm ise telefon, yangn ihbar, TV vb. gibi santrallar ve anons merkezi ile, veri, ses ve grnt iletiimini salayabilmek iin yerel alan a (LAN) oluturulmas sistemini kapsar. - 254 -

3.30.2 Sistem Data prizi konulan yerlere veri, ses ve grnt iletiimi yaplabilmesi iin, aada belirtilen nitelerden projesindeki verilere gre gerekli grlen niteler saylarna gre tespit edilerek sistem oluturulacaktr. Kablolar (fiber, bakr, patch), Fiber datm panosu, Bakr datm panosu, Patch panel, Kenar anahtarlar, Data prizi, Cihaz dolab, 3.30.3 Genel zellikler Kurulacak yerel alan a (LAN) ile ilgili olarak projesinde yazl tipte kablolama yaplacaktr. Kullanlan kablolar data prizlerinde sonlandrlacaktr. Kullanclarn yer deiiklii aktarma (patching) ile kolaylkla salanabilecektir. Kablolama sistemi EIA/TIA 568 standartlarna uygun olacaktr. Kullanlacak kablo ekipmanlar tesisata uyumlu olacaktr. Yapsal kablolama iin birden fazla anahtar (switch) kullanlmas durumunda, ana anahtar (backbone switch) kullanlmasna uygun olacak ve bu anahtar ile dier kenar anahtarlar (switch) arasndaki balant fiber optik kablo kullanlarak yaplacaktr. Proje dahilinde kurulacak bilgisayar a altyaps, yksek hzl mltimedya uygulamalarn gelecekte de destekleyecek, kolay ynetilebilir, kalc olacaktr. letiim altyapsn oluturan kablo bileenlerinin tm, ana cihaz dolabna ekilecektir. Cihaz dolab 19 standardnda fleksiglas veya cam kapakl, nden ve arkadan eriilmesi mmkn, kilitlenebilir tipte olacaktr. Dolap iinde gereken raf, montaj aksam, fan ve priz gruplar gibi ekipmanlar bulunacaktr. Kablo ularna taklan balant elemanlarnda fiziksel zayflk ve kablo syrlmas olmayacak, kablo klflar balant eleman iinde olacak ekilde sktrlacaktr. Kablolamadaki iilik, kullanlacak hattn band geniliini ve kalitesini etkileyen nemli bir unsur olup, yaplandrlan (denip sonlandrlan) her bakr kablo (UTP) iin empedans, zayflama lmleri yaplacaktr. Bu lm, her bakr balant iin ve kullanlacak bakr ek kablo (patch kablo), UTP datm paneli ve data prizi birbirine balandktan sonra llecektir. UPS sistemlerinden gelen kablolar, bilgisayarlarn bulunduu alanlarda UPS prizleriyle sonlandrlacaktr. UPS kablolamalarnda her bir data prizi kullancs iin en az 3 adet UPS prizi (monitr, kasa, yazc) olacaktr. Tm prizlerin dalm (UPS, data) odann fiziki durumu, kullanm amac ve oturma plan dikkate alnarak yaplacaktr. - 255 -

Kullanlacak UPS prizleri sadece bilgisayar filerinin balanabilmesine imkan verecek ekilde ve normal prizlerden farkl renkte olacaktr. UPS prizlerinde normal filerin taklmasn engelleyecek bacaklar bulunacaktr. Bilgisayar data sisteminin ar ve beklenmeyen yklere kar korunmasn salamak amacyla otomatik sigorta tablosu kurulacak ve iinde yer alacak otomatik sigortalarn tayabilecei en ok akm, sistemin kuruluu srasnda cihazlarn durumuna gre belirlenecektir. Bilgisayar sistemlerine ve donanm zelliklerine uygun ekilde (projesine gre) topraklama tesisat yaplacak, yaplan topraklamalar 1 ohmun altnda olacak, topraklama tesisatnda bakr ubuk ya da plakalar kullanlacaktr. zel tek artnamesinde belirtilmemi ise bilgisayar sisteminin tmn besleyecek gte ve en az 10 dakika sreli kesintisiz g kayna kullanlacaktr. Yapnn onayl projesinde genel amal kesintisiz g kayna bulunmad takdirde, sadece bilgisayar sistemini besleyecek kapasitede kesintisiz g kayna olacak ve sistem odas haricinde baka bir odaya konulacaktr. Sistem odas ve kesintisiz g kaynann bulunduu odalara, yangn ihbar santralna uyar veren detektrler konulacaktr. Sistem odasnda her server iin ayr ayr olmak zere (er) 3er adet UPS prizi olacaktr. Her ekilen priz hattna uygun amperajda ayr bir otomatik sigorta konulacaktr. Aktif cihazlar jak (RJ45) ile patch panellere balanacak, balantlarnda toprakl prizler kullanlacaktr. 3.31 Kablolar 3.31.1 Fiber optik kablo Fiber optik kablolar yangna kar s geciktirmeli olacaktr. OTDR test cihaz ile utan uca test edildikten sonra servise verilecektir. Tm fiber optik kablolar 19 standardnda cihaz dolabna monte edilen fiber datm panolarnda sonlandrlacaktr. Datm panolarnda balantlar ek fiber optik kablolar (patch kablo) ile yaplacak, kullanlacak cihaz ve kabinlere uygun nitelikte ve uzunlukta olacaktr. Fiber optik kablo sonlandrmas, olabilecek zayflama kayplarn en aza indirmek iin dzgn ve iyi cilalanm olacaktr. Fiber optik kablonun damar says sisteme uygun miktarda ve tm damarlar ayn panelde sonlandrlacaktr. Her bir fiber optik kablo damarnn, denme ve sonrasndaki zorlama ve esnemeye karn koruyucu zrh olacaktr. 3.31.2 Bakr kablo Projesinde yazl tipteki bakr kablolar ile kullanlacak balant elemanlar ilgili standartlara uygun olacaktr. Kablo dnda yksek younluklu PVC klflama olacaktr. Denecek kablonun, datm panosunda ve data prizinde sonlandrma, dikkatli ve kaliteli ekilde yaplacak, mekanik dayankllk salanacaktr. - 256 -

3.31.3 Patch kablo Patch panel ile Ethernet hub arasnda ki ve data prizi ile bilgisayarlar arasndaki balantlar, yeterli uzunluktaki patch kablolar ile yaplacaktr. ki ucunda RJ45 balant ucu bulunan ve fabrikada sonlandrlm en az cat-5 patch kablo olacaktr. 3.31.4 Bakr kablo datm panosu UTP kablolar, datm noktalarnda, RJ45 balant elemanl datm panosu zerinden, odalardaki data prizlerinde sonlandrlacaktr. Datm panosunun RJ45 datm ular, UTP kablo ekranlanmasna uygun ekilde sonlandrmay salayacaktr. Datm panosu zerinde ve her bir RJ-45 ucunda, etiketleme iin etiket yeri olacaktr. Etiket deitirilebilir ve effaf muhafaza iinde olacaktr. Datm panosu, 19 standardndna uygun olacak, UTP kablolarn mekanik arlklarn tayacak tutucular bulunacaktr. 3.31.5 Fiber kablo datm panosu Datm panosu zerinde yeterli sayda sonlandrma ucu olacaktr. Her bir fiber datm ucu aktif cihaza uyumlu balant elemanna sahip olacaktr Datm panosu zerinde, fiber datm ular iin deitirilebilir ve effaf muhafazal etiket yeri olacaktr. Datm panosu 19 standardndaki cihaz dolabna uygun olacak, fiber optik kablolarn mekanik arlklarn tayacak tutucular bulunacaktr. 3.32 Patch panel Patch paneller projesinde belirtilen sayda portlu olacaktr. Patch paneller cat-5e uyumlu modler yapda olacaktr. Tm kablolama altyapsnda performans verecek kablo, konnektr, kutu vb. gibi ekipmanlar kullanlacaktr. Patch panel zerinde etiketleme iin uygun alanlar bulunacaktr. Patch panel erevesi metal olacaktr. Datm panosu zerinde sistemde ihtiya duyulan kullanc says kadar RJ-45e uyumlu u olacaktr. Kullanc saysna ulamak iin birden fazla sonlandrma paneli kullanlacaktr. En az cat-5e olan kablolar, datm noktalarnda, RJ45 balant elemanl datm panosu zerinden odalardaki data prizlerinde sonlandrlacaktr. Datm panosunun RJ45 datm ular, UTP kablo ekranlamasna uygun ekilde sonlandrmay salayacaktr. 3.33 Kenar anahtarlar Cihaz, tek aside ihtiya duyulan adet ve lde port destekleyebilecek, ihtiya duyulan adet ve lde ethernet balanty salayabilecek kapasitede olacaktr. Cihaz, yedek g nitesine sahip olacaktr. Cihaz, terminal veya modem ile ynetilebilecek, istatistik bilgiler, alarmlar ve dier bilgiler sorgulanabilecektir. - 257 -

3.34 Data prizi Data prizi zerinde ihtiya duyulan sayda RJ45 balant soketi bulunacaktr. Data prizleri, UTP kabloya uygun olacaktr. Priz zerinde etiketleme yaplabilecek alan bulunacaktr. Prizler ve konnektrler ilgili standartlara uygun olacaktr. Prizler, mekanik arpmalara meydan vermeyecek ekilde yerden en az 40 cm. ykseklikte ve UPS prizi ile birlikte odann fiziki durumu, kullanm amac ve oturma plan dikkate alnarak yaplacaktr. 3.35 Cihaz dolab Cihaz dolab 19 standardna uygun genilikte ve patch panel ile aktif cihazlar barndracak tipte olacaktr. Dolabn n yz cam veya fleksiglas kapakl ve kilitli olacaktr. Sistem odasna konulacak cihaz dolab tekerlekli tipte ve 4 taraftan eriilebilir olacaktr. Sistem odas haricindeki dolaplar duvara monte edilebilir tipte, nden ve yandan kolay eriilebilir olacaktr. Tm dolaplarn ierisinde yeterli seviyede havalandrmay salamak zere hava panjurlar bulunacak, gerekli grlmesi halinde sessiz ve s ykseldiinde otomatik olarak alan fan motorlar konulacaktr. Tm dolaplarn ierisine, aktif cihazlara yetecek kadar UPS priz grubu konulacaktr. Datm panosu zerinde ve her bir RJ45 ucu iin deitirilebilir ve effaf muhafaza iinde etiketleme yeri, bakr kablolarn arlklarn tayabilecek mekanik tayclar olacaktr. Dolaplar yan yana eklenebilir ve her iki yan yzeyi sklebilir tipte olacaktr. 3.36 Kapal devre TV (CCTV) sistemi 3.36.1 Kapsam Kapal devre TV sistemi, projesinde kapsam belirlenen kameralardan alnan grntlerin, merkezdeki monitrlerden izlenmesi, grntlerin, profesyonel kayt cihazlarna kaydedilmesi, gerek duyulduunda bu kaytlarn, tekrar izlenmesi amacyla tesis edilecek sistemi kapsar. 3.36.2 Sistem CCTV sistemi aada yazl nitelerden oluacaktr: Matrix switcher (Video grnt anahtarlayc), Kontrol nitesi (Kontrol klavyesi), Dahili ve harici hareketli Dome Kameralar, Lensler, Monitrler (Siyah/beyaz renkli), Dijital kayt cihaz, Kapal devre televizyon sistemi merkezi konsolu, Drtl ekran blc, Kamera muhafazalar ve ayaklar, Multiplekser, - 258 -

Sistemin, bilgisayar kontrollu olmas halinde aadaki yazl niteleri de kapsayacaktr. Ana kontrol nitesi ve yazlm, Renkli resim basma printeri, 3.36.3 Genel kurallar Sistemi oluturan niteler, idarenin istei dorultusunda tespit edilerek onanl projesinde belirtilecektir. Sistemdeki monitr ve kameralarn siyah/beyaz veya renkli olmas, amacna gre idarece belirlenecektir. Sistemi oluturan cihazlarn, uluslararas standardlara uygunluu, istekli tarafndan belgelendirilecektir. Tesisatta kullanlan kablo ve balantlar, TS veya benzeri uluslararas standartlar tayacaktr. Bu sistemde kullanlacak cihazlarn, bu teknik artnamede spesifikasyonlar idarece, zel teknik artnamesinde belirlenecektir. Sistem mevcut yangn alarm sistemine balanabilir olacaktr. CCTV sistemi, gn nda ve gece her trl yapay aydnlatma koullarnda kapal ve ak alanlarda iyi bir grnt salayacak yetenee sahip olacaktr. Sistemin bilgisayar kontrollu olmas halinde yazlm, gelitirmeye msait olacaktr. Tesis edilen kameralardan gelen tm grntler, projede belirlenen kontrol odasnda kurulacak olan sistem merkezinde izlenecektir. Projede belirlenen yetkili kiilerin ofislerine birer adet monitr ve birer adet kontrol klavyesi yerletirilebileceinden cihazda yeterli sayda kontrol k bulunacaktr. Bunlarn her birinin kamera says, farkl olabilecektir. Bu monitrler, kendilerine bal olan kameralar sras ile tarayabilecektir. Kullancnn gerektiinde kendisine bal kameralardan birini manel olarak semesi ile kamera grntsnn izlenmesi salanabilecektir. Sistemdeki tm kullanclara yetki ve ncelik sralamas yaplabilecektir. 3.36.4 Matrix switcher (Video switcher ) Matrix switcher, mikroilemci kontroll ve modler yapda olacak, sistem istenildiinde ilave kartlar ile (kamera ve monitr saylar) genilemeye msait olacaktr. Sistemde en az bir adet klavye ve joystick bulunacak, tali istasyon bulunmas durumunda, bu say artrlabilecektir. Matrix switcher araclyla tm hareketli ve zoom lensine sahip kameralar kontrol edilebilecek ve matrix switcher en az aadaki zellikleri tayacaktr. Sisteme bal tm kameralar her trl konfigrasyonla, istenilen k noktasna ynlendirebilecektir. stenilen monitr, alarm monitr olarak seilebilecektir. Sistemde hareketli kamera bulunmas halinde, istenilen kamera turu zaman bazl olarak tanmlanabilecektir. Ekranda zaman/tarih, kamera numaras, kamera ve monitr ismi, target, preset ve alarm mesaj girilebilecektir. Sisteme istenildii zaman, kolayca yeni kamera, monitr veya kumanda nitesi ilave edilebilecektir. - 259 belirtilmeyen teknik

Sistem 220 VAC, 50 Hz ile beslenecektir. Sistem ayarlar, zerinden yaplabildii gibi idarenin belirleyecei lisansl iletim sistemi zerinden yaplabilecektir. Paralel yazc kna sahip olacaktr. Sistem video sinyali kayplarnda alarm verecektir. (Kamera boyanmas gibi.) Alarmlar, tanmlanan monitrler zerinde izlenebilecek, idarece, istenen sayda alarm ismi tanmlanabilecektir. Kullanc ve operatrlerin ifre gvenlik seviyesi korumal olacaktr. Rack montajna uygun olacaktr. Gvenlik merkezi balants iin RS 232 kna sahip olacaktr. Giri kontaktlarndan gelen bilgiler sayesinde, nceden programlanm otomatik fonksiyonlar balatabilecektir. Video matrix band genilii en az 12 MHz olacak, endstriyel renkleri geirilebilecek olacaktr. Grntnn ekranda kalma sresi ayarlanabilecektir. Video matrixe gelen btn kamera grntleri her biri 10/12 monitrlerde 4 kamera grnts srasyla grntlenebilecektir.(sequential tarama) Bu tarama srasnda monitrlerdeki grnt geileri senkron olacaktr. Kamera grnts istenildiinde manel olarak doldurulabilecektir. Monitr ekrannda ayarlanabilir karakter says en az 15 olacaktr. Video matrix, bilgisayar yardm ile programlanabilecektir. Sistem parametreleri ve kameralarn kimlik bilgileri kolaylkla ilenebilecektir. Kameralarn tarama sreleri operatr tarafndan programlanabilir olacak, uydu iletiim sisteminin kurumasna izin verilebilecektir. 3.36.5 Kumanda nitesi (Kontrol klavyesi) Kumanda nitesi zerindeki LCD ekran aydnlatlabilir, kolay kavranabilir, men ekranl ve tm ilemler izlenebilir olacaktr. Hareketli kameralar ve zoom fonksiyonlarn kontrol edebilecektir. Kendi kendini test etme zelliine sahip olacaktr. Alarm kontrol yapabilecektir. Sistem programlama, yaplabilir olacaktr. oklu dil desteine sahip ve ekran iletileri Trkeletirilebilir olacaktr. Multiplexer ve matrikslere balandnda otomatik olarak balanty alglayacak, baka bir ilem yapmadan iletmeye alnabilecektir. ok sayda multiplexer, matriks ve hareketli kamerann kontrolne imkn tanyacak ve tm fonksiyonlarnn yerine getirilmesini salayabilir olacaktr.

- 260 -

3.36.6 Kameralar (Siyah/beyaz-Renkli, dahili-harici, sabit-hareketli) Sistemin zelliine uygun olarak, kameralarn siyah beyaz veya renkli olmas, kullanc idarenin istei dorultusunda, tasarmc tarafndan belirlenecektir. Tm harici ve dahili kameralar, muhafazal olacaktr. Kameralarda hangi lensin kullanmnn uygun olduu, montajdan nce istekli tarafndan yerinde belirlenerek, izlenmek istenen alanlara gre uygun al lensler taklacaktr. Dahili kameralarn alma scakl 5 C ile + 50 C, harici kameralarn alma scakl 40 C ile + 50 0 C, bal nem % 20 % 80 ortamnda alabilir olacaktr. Uluslararas standardlara uygun imal edilmeyen cihazlar deerlendirilmeyecektir. Cihazlar, uluslararas standartlarn en az birine sahip olacak ve istekli tarafndan belgelendirilecektir. Kameralar, CCIR PAL, 625 satr, 50 resim/sn, 50 Hz (dikey), 15625 Hz (yatay) televizyon standardna sahip olacaktr. Standard veya yksek znrlkl siyah/beyaz kamera ile standard veya yksek znrlkl renkli kameralarn detayl teknik zellikleri, tasdikli projesinde ve zel teknik artnamesinde belirtilecektir. Hareketli dome kameralarda pan as, pan hz, zoom hz, fokus hz gibi detayl teknik zellikleri, tasdikli projesinde ve zel teknik artnamesinde belirtilecektir Hareketli kameralarn zoom objektiflerde; lens focal uzunluu, kameralarn taklaca yerlerin zelliine uygun olarak seilmi olacaktr. Kameralarda kullanlacak objektifler AUTORIOS olacak, kamerann bulunduu yere ve grlmesi istenen alana uygun odak uzunluklar seilecektir. Kademeli elektronik schuttera sahip olacaktr. Sinyal grlt oran en az 46 dB olacaktr. 3.36.7 Kameralara ait zel teknik artnamesinde ve tekliflerde, aadaki zellikler belirtilecektir: Sensr Yatay znrlk Ik hassasiyeti Shutter zamanlamas Video k Kazan Gamma Sinyal grlt oran Lens kontrol Senkronizasyon Besleme gerilimi Lens montaj tipi Programlama ara birimi Balantlar Tripod Elektronik zoom Blc ris sistemi IR dalga boyu - 261 -

Resim dzeltme Dinamik alan Ekran yazlar Blge tanmlama Pan as Pan hz Zoom hz Fokus hz Odak uzakl/zoom faktr Resim as 3.36.8 Lensler Kameralarda, hangi lensin kullanmnn uygun olduu, montajdan nce yklenici tarafndan yerinde belirlenerek, izlenmek istenen alanlara gre uygun al lensler taklacaktr. Objektiflerin kayt formatlar, kameraya uygun olacaktr. Kullanlacak oto iris lensler, kendiliinden konnektrl olacak ve herhangi bir lehim vs. gerektirmeyecektir. Lensler, siyah/beyaz ya da renkli kameralar ile kullanma uygun olacaktr. Lensler 1/4, 1/3, 1/2, 2/3 ya da 1 formatlarnda ve kullanlan kameralar ile uyumlu olacaktr. Lens diyafram ayar, otomatik ya da manel olarak yaplabilecektir. frared dzeltmeli lensler, gndz ve gece modlarnda (400 nm 1000 nm arasnda) hibir grnt kaybna sebep olmayacaktr. Lensler, C ya da CS montaj tipine uygun olacaktr. 3.36.9 Monitrler ( Siyah/beyaz renkli ) Monitrler, profesyonel kalitede, rack kabinlere monte edilebilir zellikte olacaktr. Monitrlerin besleme gerilimi, 230 VAC ( -/+ % 10 ) , 50 Hz olacaktr. n panelde on-off g anahtar, dikey-yatay sabitleme, parlaklk, kontrast, ses (sadece 20 iin) ve renk ayar dmeleri bulunacaktr. Monitrler, projesinde belirlenen ekran byklnde PAL sistem ve CCIR 625 satr, 50 resim/sn televizyon standardnda olacaktr. Monitrlere ait zel teknik artnamesinde ve tekliflerde, aadaki zellikler belirtilecektir: Siyah / beyaz renkli Resim Tp znrlk alma scakl Video girii Video k Ses ( sadece 20 iin) Band genilii (Renkli monitrlerde)

- 262 -

3.36.10 Profesyonel dijital video kayt cihaz Dijital video kayt cihaz, bir bilgisayar zerinden LAN, WAN ve telefon hatlar vastas ile uzaktan kontrol edilebilir olacaktr. Dijital video kayt cihaz, gsterim konumundayken bal olan btn kameralarn grntleri monitrde izlenebilir ve kamera hatas, alarm girilerinin aktivasyonu gibi sistem olaylarnn da otomatik kayd tutulabilir olacaktr. Dijital video kayt cihaz, arama ve deerlendirme konumunda, daha nce kayt edilmi olan btn grntlerin tekrar izlenip deerlendirmesine izin verecektir. Dijital video kayt cihaznn, kayt hafzas, belirli olaylarn kameralar baznda tekrar aranmasna izin verecektir. Bu konuma gei, ifre korumal olacak, yetkisiz kiilerin sisteme girii bu sayede engellenecektir. Arama ve izleme ilemleri yaplrken, kamera kaytlar kesintisiz olarak devam edecektir. Dijital video kayt cihaz, programlama konumunda, aadaki parametrelerin deitirilmesine izin verecektir: Farkl kullanclarn yetki seviyelerinin belirlenmesi, Kameralarn, alarm sensrlerinin ve dier giri-klarn konfigrasyonu, Kayt senaryolarnn tanmlanmas yaplacak konumda ve gsterim konumunda, hangi kameralarn gsterilecei, kayt edilecei ve kayt sreleri gibi parametreler ayarlanabilecektir. Her bir alarm senaryosu iin, alarm tetikleyen olaylar (alarm girileri, hareket alglama vb) hangi kameralarn, ne kadar sre ile alarm kayd yapaca bilgileri, sisteme tantlabilecektir. Alarm durumunda hangi adreslere e-mail gnderilecei ya da SMS mesaj tanmlamalar yaplabilecektir. Programlama konumuna giri, ifre korumal olacaktr. Alarm ncesi grntlerin kayd ve izlenmesi, en az 5 dakikaya kadar ayarlanabilir olacaktr. 3.36.10.1 Sistem zellikleri Bir videodan ayn anda izlenmesi istenen balant kadar, video girii ile alarm girii, PAL, video standard, Seenekli olarak her kamera iin canl dinleme ve ses kayd zellii, Tekniine uygun, istenen sayda, video grntsnn ayn anda gsterimi, Kayt hz :..........Resim/sn. Kayt kapasitesi: .................................. Seilebilir znrlk seviyesi:............................. Ayarlanabilir video sktrma oran:.......................... Bal olan her bir kamera iin ayr ayr seilebilir video hareket alglamas, Programlanabilir zaman kontrolleri, Ethernet veya ISDN zerinden uzak kumanda imkn, Monitr zerinde yazl bilgi gsterimi. - 263 -

3.36.11 Kamera muhafazalar ve ayaklar 3.36.11.1 Sabit kamera d muhafazas D mekn muhafazalar IP4/NEMA-3R koruma standardnda olacaktr. Camn buulanmasn nleyen fan, stc v.s. tehizata sahip olacaktr. Istc beslemesi 230 VAC, 50 Hz, gc max. 40 W olacaktr. 3.36.11.2 Hareketli dome kamera d muhafazas Muhafaza IP 6566, NEMA4 koruma standardnda olacaktr. 240km./h rzgr hzna kar dayankl olacaktr. alma evre scakl 40 C ile +50 C arasnda olacaktr. erisinde buulanmay nleyici fan, stc v.s. tehizat bulunacaktr. Istc beslemesi 230 VAC, 50 Hz, gc max. 40 W olacaktr. 3.36.12 Dahili kamera ayaklar Max. Yk kapasitesi, 3 Kg. Montaj kafas ayarlanabilir 360 saa sola, 90 aa yukar ayarlanabilir olacaktr. 3.36.13 Harici kamera ayaklar Max. yk kapasitesi, 9 Kg. Montaj kafas ayarlanabilir 360 saa sola, 180 aa yukar ayarlanabilir olacaktr. Kablo iinden geirilerek d etkilere maruz kalmas nlenecektir. 3.36.14 Drtl ekran blc Drtl Ekran Blc, monitr 4 eit paraya blerek bal olan drt kamerann grntsnn eit byklklerde monitrde gsterimini salayacak, blcnn btn ayarlar monitr zerinde kan programlama menleri sayesinde kolaylkla yaplabilir olacaktr. kinci bamsz bir ka balanacak bir video kayt cihaz sayesinde, video grntlerinin kesintisiz olarak kayt edilmesi salanacaktr. Sistem operatr isterse, tek bir kamerann grntsn monitrde tam ekran olarak izleyebilecektir. Tam ekran izleme konumunda, 4 kamerann kayd devam edecektir. Monitr zerinde her bir kamerann isim, tarih ve saat bilgileri gsterilecektir. Ekran blcnn 4 alarm girii, 1 alarm k olacaktr. Bu sayede, herhangi bir alarm durumunda, video kayt cihaznn, otomatik olarak kayda gemesi salanacaktr. Alarm durumuna geen kamerann grnts, otomatik olarak tam ekran konumuna geebilecek, drtl ekran blc 19 rac standardna uygun olacaktr. 3.36.15 Video hareket alglama sistemi Hareket alglama sistemi, S/B ya da renkli video grntsnde alabilecek, gerek zamanl dijital deerlendirme yapabilecektir. Sistem, izleme blgesinin kesin tanmlanmas iin 4096 tarama (64 yatay x 64 dikey) yapabilecektir. Resim ieriine hassasiyetin salanabilmesi iin sistem, en az 16 hassasiyet seviyesinde programlanabilecektir. - 264 -

Hareket alglama sistemi, istenildii gibi programlanabilen 250 sinyal penceresi tanmlayabilecek, her pencere iin n alarm, alarm, direkt alarm, alarm bloklama ya da k lm gibi tanmlamalar mmkn olacak ve her pencere iin, hassasiyet, alarm tetikleyici says, pencere sresi, yok olma sresi, linklenme sresi, alarm, n tetikleme, alarm ya da objeye zel uygulama, farkl bir alarm girii ve kontrol k tanmlanabilir olacaktr. Hareket alglama sistemi, btn parametreleri ile tanmlanm en az 4 adet kullanc programn hafzasnda saklayabilecektir. Hareket alglama sistemi bir PC zerinden alarm kontrol ve parametre programlamas iin ynetilebilecektir. Sisteme giri, 4 seviyeli ifre korumas ile salanacak, hareket alglama sistemi, deien k seviyelerine otomatik adapte olabilecek ve idarece belirlenen, lisansl iletim sistemli grafik bir ara birim ile kullanlabilecektir. 3.37 Uygunluk Kriteri

Kullanlan malzeme ve imalatn uygunluu, ilgili Trk standartlar ve /veya uygulamaya konulmu Avrupa Birlii standartlarnda verilmi kriterlere gre deerlendirilecektir. 3.38 lgili Standartlar: EN 54-4 Otomatik Yangn Alglayclarn (Detektrlerin)Bileenleri Ksm4: G kaynaklar. EN: 54-5 Yangn Alglama ve yangn alarm sistemleri Blm 5: s detektrleri nokta detektrler. EN:54-7 Yangn alglama ve alarm sistemleri blm 7 : Duman alglayclar Salan k veya iyonlama ile alan nokta detektrler. EN: 54-10 yangn alglama ve yangn alarm sistemleri EN.4-10/A1 Alev detektrleri- Nokta detektrler EN-54-11Yangn alglama ve alarm sistemleri Blm 11 : Elle altrlan alarm cihazlar. EN: 54-12 Yangn alglama ve alarm sistemleri Blm 12: Duman detektrleri Optik n demetiyle alan hat detektrleri. TS HD 311.6 S1 Manyetik bant ses kayt ve yeniden retim sistemleri Blm 6: Makrodan makroya sistemler TS HD 311.10 S1 Manyetik teyp ses kayd ve kayt sistemi Blm 10: Zaman ve adres kodlar TS HD 369.10 S4 Ses - Grsel video ve televizyon donanm ve sistemi Blm 10: Ses kaset sistemleri TS HD 527 S1 Manyetik bantl grnt kaydedicileri iin renk (krominoni) iaret / grlt (rastgele grlt) oran lme yntemi TS HD 544 S1 PCM kod zc / kodlayc ses kayt sistemi TS HD 546.4 S1 Telekontrol cihaz ve sistemleri Blm 4: Performans zellikleri TS HD 549 S1 Konferans sistemleri - Elektrik ve ses zellikleri - 265 -

TS HD 573 S1 Tip C sarmal video band kaydedicileri TS HD 574 S1 Tip B sermal video kaydediciler TS 976 EN 60268-5 Ses sistemi cihazlar - Blm 5: Hoparlrler.

DRDNC BLM Telefon Santrallar 4.1 Elektronik tip tam otomatik telefon santral 4.1.1 Kapsam Bu artname, kamu kurulularna ait yeni ina edilecek, onarm yaplacak veya mevcut binalar ile iyeri, otel, salk tesisleri, hkmet konaklar, okullar ve benzeri binalarda tesis edilecek, onayl projede belirtilen kapasitedeki telefon santralnn her nevi iilik, malzeme dahil iler halde teslimini kapsar. 4.1.2 Sistem Telefon santral sistemi g kayna, 20 d hat iin 1 takm operatr konsolu ve meguliyet panosu ile 4 kanal robot operatr ve sesli mesaj sistemi, dahili ar sistemi, ar kayt raporlama ve cretlendirme yazlm birimi ile kuru tip bakmsz ak gurubundan oluacaktr. 4.1.3 Genel zellikler Bu teknik artname, tamamen yar iletken (solid state) devre elemanlarndan olumu, merkezi ilemci (CPU) kontroll, yetkisiz kiilerin mdahale etmelerini nleyecek ekilde kilitli muhafazal, dolapl ve slotlu modler mimari yapda, elektronik tip tam otomatik telefon santral sisteminin teknik zelliklerini kapsamaktadr. Malzemeler yeni ve kullanlmam olacaktr. zerinde ekil bozukluu, izik, atlak, krk, pas, vb. olmayacaktr. D etkenlere kar dayankl ekilde imal edilmi, metal ksmlar ise koruyucu boya ile boyanm olacaktr. Sistemin ayn abone hattna, Trk Telekom A.. ( TT A..) onayl DP veya DTMF telefon cihazlar balanabilecektir. DTMF (frekans tonlu arama zellii olan) telefonlar, sistemin tm zelliklerinden yararlanabilecektir. Harici aramalarda aktarmann hatal yaplmas veya gereklememesi durumunda harici balant kesilmeden operatre balanabilecektir. Harici ve dahili abonelere, bekletme esnasnda mzik dinletme imkan bulunacak, istenildiinde sisteme harici bir mzik kayna (radyo, teyp vs.) balanabilecektir. Sistemin ierisinde yer alan tm elektronik devre kartlar modler srgl yapda olacak ve birbirlerinin yerine sistem alrken karlp taklabilecektir. Sisteme en az 30 (otuz) adet bamsz operatr konsolu balanabilecektir. Sistem alma voltaj, 180250 VAC, 50 Hz ebeke voltaj ve 48 Volt DC ak gurubu ile alabilecektir. Sistemin dahili ve harici hat devreleri ani ar gerilimlere kar korumal olacaktr. Sistem, -5C ile +45C evre scakl snrlar iinde ve %10 - %85 bal nemde alabilecektir. - 266 -

4.1.4 letim zellikleri Sistemdeki dahili aboneler, sistem yetkilisince girilecek program ile dahili, ehir ii, ehirleraras, milletleraras ve TT A.. aboneleriyle grmeye yetkili veya yetkisiz, ayrca ortak hafzadan aramaya yetkili abone olarak ayarlanabilecektir. Yetkili abonelerce aranmakta olan TTA abonesinin megul olmas halinde, nceden belirlenen ksa kodun tulanmas ile numarann tekrar aranmas salanacaktr. Beni takip et (follow me) zellii; aboneye gelen arlar abone tarafndan programla belirlenen baka bir aboneye ynlendirilebilecektir. Konferans: Dahili/harici en az abone arasnda konferans grmesi yaplabilecektir. Herhangi bir dahili aboneye gelen ar, ksa kod ve alan abonenin numaras tulanarak baka bir abone telefonundan alnabilecektir. Sistemdeki, abone ve harici hat devreleri sinyallemesi (TTA tipi), 12kHz ile 16kHz cretlendirme frekanslarn seebilen zellie sahip olacaktr. Programla gurup zellii verildiinde, gurup ierisinden bir aboneye ar geldiinde gurup ierisindeki baka bir abone tarafndan sadece tek tua basarak ar yakalanabilecektir. 4.1.5 Operatr konsolu Operatr konsolundan, abone ve servis gsterilerinin durumu izlenebilecek, harici ve dahili abonelere irtibat yaplabilecek ve programlar yklenebilecektir. Operatr konsolu olmadan sistem alabilecektir. Bu durumda gelen arlar, gece servisi olarak alan bir veya daha fazla aboneye ynlendirilebilecektir. Mikro telefon kullanlmadnda, konsol zerinden arlara cevap verilebilecektir. Handsfree sistemin dier ilevleri yaplabilecektir. Bu ilem iin ilave bir beslemeye (pil, adaptr, vb.) ihtiya olmayacaktr. Operatr konsolunda, ar trlerine gre uyar gstergeleri ile arza gstergeleri bulunacaktr. Operatr, arayan ve aranan abonelerle ayr ayr grebilecektir. Operatrn yapt konuma dierince duyulmayacaktr. Operatr, harici aboneyi, dahili aboneye balant yaptnda, dahili abone tarafndan cevap verilmediinde belirli bir sre sonra ar geri dnecektir. 4.1.6 Robot operatr ve mesaj kutusu Telefon santralnn ierisinde, her 20 d hat iin 1 (bir) adet srgl modler yapda, mevcut olan donanm ile ayn anda harici hattan gelen 4 (drt) arya nceden kaydedilmi bir mesaj ile karlama anonsu yaparken 4 (drt) arya da mesaj braklabilmesi veya dahili abonenin numaras tulattrlarak dahili aboneye direkt ulamas ve mesaj brakmasn sesli operatr olarak salayabilecek yapda olacaktr. Sistemde karlama anonsunun kayt sresi en az 3 dakika olacak ve okunan anonsun sona ermesi beklenmeden tulama yapmak mmkn olacaktr. Sistemde arayanlarn bir rn veya hizmetle ilgili bilgileri tulama yaparak alabilmelerini salayan Bilgi Hatt oluturulabilecektir. Harici hattan arayan kiinin, sistem ierisinde muhtelif seeneklere eriebilmesi ve sesli mesaj ynlendirmesi ile dhili aboneye eriimi salanacaktr. - 267 -

Gelen arlara dinletilmek zere kaydedilecek karlama mesaj, zel bir program ile sisteme bal herhangi bir abone telefonundan kaydedilebilecek ve kaydedilen mesajlar deitirilebilecektir. Sistemde her dahili abone iin megul, otomatik arama devrede, yanl numara tuladnz, aradnz abone cevap vermiyor, eksik numara tuladnz, mesajnz braknz eklinde sesli mesajlar arayan kiiye dinlettirilebilecektir. Manel ulamlarda (arayann dahili numaray bilmedii durumlar vb.) transferi yapacak olan kii sistemin kanalndan transfer yapt takdirde abonenin mesaj kutusu, otomatik olarak devreye girecektir. Sisteme kaytl olmayan yanl numara tulandnda veya harici aboneye yanl tulama yaptn sesli olarak bildirebilecek, tekrar numara tulama ve operatre dnme imkn tannacaktr. Sistemde harici aboneden, bir dahili abone arandnda, aranan abone megul veya yerinde olmad durumlarda arayan kii sesli olarak mesajn braklabilecek ve abone pasif olduunda belirli aralklarla telefonundan uyararak mesaj olduu bildirilebilecektir. 4.1.7 ar kayt, raporlama ve cretlendirme sistemi Santral-Bilgisayar veri iletiim program, idarece belirlenen lisansl iletim sistemi ortamnda telefon santral zerinden dhili abonelerin d hat ile yaptklar ar kayt bilgilerinin transfer edildii yazlm ve buna ait donanm dhil, en son teknoloji rn bilgisayar ve printeri verilecektir. Dahili abonelerin d hat ile yaptklar grmelerin tm veya belli bir ksm listelenebilecek ve istenildiinde yazcdan dkm alnabilecektir. Sistem yetkilisi tarafndan, belirli konumalar silinebilecek veya kopyalanabilecektir. Yetkisiz kiilerin program kullanmasn nlemek iin ifre ile giri salanacak ve istenildiinde bu ifre deitirilebilecektir. ar kayt sisteminde aadaki bilgiler printerden alnabilecektir. a) Konuma tr (ehir ii/ehirleraras/milletleraras) b) Konumann sra numaras, yapld tarih, saat/sresi, c) Konumann yapld d hat/aranan telefon numaras, d) Konumay balatan/bitiren abonenin numaras, kontr says ve creti. stenildiinde, gnn, / haftann, / ayn, hangi saatlerinde haberlemenin youn,/pasif olduuna ait grafiksel eriler olarak da izlenebilecektir. Abonelere istenildiinde grme kontr say ve yetkisi verilebilecek ve kstlanabilecektir. rnek; 115 nolu aboneye 100 kontr kadar kullanm yetkisi verildiinde 100 kontrlk grme sonras, otomatik olarak sistem tarafndan takip edilip grme kesilebilecektir. Bylelikle abonelerin limiti amalar da ayrca takip edilebilecektir. Sistemde filtreler oluturulabilecek, istenildiinde bir aboneye ait grme ve belirli abone guruplar iin toplu olarak grme bilgileri haftalk, aylk, yllk olarak, ayrca harici abonelerin grmelerine ait tm bilgiler raporlar halinde alnabilecektir. Yetkisiz abone telefonundan yetkili bir abone grme yapmak istediinde, kendi ifresini girerek grme yapabilecek ve grme bilgileri ar kayt dkmnden kendi abonesinden grme yapm gibi deerlendirilip cretlendirilebilecektir. 4.1.8 Teknik dokmanlar Teknik artname cevaplar ile ekinde sunulacak dokmanlar orijinal olacak, her sayfas imzalanacak, zerinde silinti, kaznt ve tahrifat yaplmayacaktr. Teklif edilen malzemeye ait kesin deerler yazlacak ve gerekli aklamalar yaplarak orijinal dokmanlarla belgelenecektir. - 268 -

Satc, teklif ettii rnleri yurt ii ve yurt dndaki kullanclar ile ilgili olarak referans listesi verecektir. 4.1.9 Garanti Satn alnacak malzemeler, yklenici tarafndan her trl iilik ve materyal ynnden kesin kabul tarihinden balayarak en az on sekiz (18) ay sre ile garanti edilecektir. Garanti sresi ierisinde kullanc hatas olmakszn meydana gelebilecek her trl arza ve eksiklik en ge 5 (be) i gn iinde masraflar ykleniciye ait olmak zere giderilecektir. Bu sre ierisinde arzas giderilemeyen malzemeler yenisi ile deitirilecektir. Satc szleme tarihinden itibaren 10 yl sre ile yedek para temin edeceini garanti edecektir. 4.2 ISDN tip saysal telefon santral 4.2.1 Kapsam Bu Teknik artname, son teknoloji rn (ISDN, IP, DECT zellikli) saysal telefon santral ile setlerin zelliklerinin belirlenmesi ve bina ii telefon tesisatna balanmas ilerini kapsar. 4.2.2 Genel zellikler Santraln retildii tesisler, ISO 9001 Kalite Belgesine sahip olacak ve istekli bu belgeyi idareye sunacaktr. Santral, TT (Trk Telekom) onay belgeli olacak ve bu belge teklif veren istekli tarafndan sunulacaktr. Teklif edilen santral, ITU-T (International Telecommunication Union Telecommunication) ve ETSI (Avrupa Telekomnikasyon Standartlar Kurumu) standartlarna uygun olacak ve ITU-T testleri ile ilgili labaratuvarlardan alnan raporlar teklifle birlikte idareye sunulacaktr. Teklif edilen santral, yeni ve kullanlmam olacak; zerinde ekil bozukluu, izik, atlak, krk, pas, vb. olmayacaktr. Son model ve son versiyon olmayan santral teklif edilmeyecektir. Santraln almasna ve kullancya ait tm zellikleri yazlm ile deitirilebilir olacaktr. Santral tamamen yar iletken (solid-state) devre elemanlarndan retilmi olacak ve istekli referans listelerini teklifle beraber verecektir. stekli, retici firmadan veya retici firmann Trkiyede yetkili distribtrnden ald, santraln sat ve montajn yapma yetkisini haiz olduunu gsteren belgeyi idareye sunacaktr. 4.2.3 Sistem zellikleri Teklif edilecek sistemler, modern ve son teknoloji altnda retilmi ve retici firmann en son versiyon rn olacaktr. Sistem, teknolojik gelimeleri takip edebilir ve sistem versiyonu yenilenebilir olacaktr. Santral, ilgili blmlerde verilen standart deerlere uygun olarak Euro ISDN, son teknoloji rn IP (Internet Protokol) ve DECT (Kablosuz Telefon Sistemi) zelliklerine sahip, tam otomatik bir yapda olacaktr. Call Center, CTI ve uzaktan bakm zelliklerini destekleyecektir. Santrallar, dnda ve iinde bir soutma sistemi, fleyici v.b. cihazlarn bulunmasn gerektirmeyecek ve +5 C ile +40 C scaklk aralnda ve %5 - %80 bal nem koullarnda alacak ekilde tasarlanm olacaktr. - 269 -

Sistemde tm metal aksam paslanmaya ve korozyona kar korunmu, teklif edilen sistem ve sistem malzemeleri en son tasarm ve yapda olacaktr. Sistemde modern, az g harcayan yar iletken elemanlar kullanlm, kendinden soutmal ve hi bir ekilde fan vs. gibi nitelerle soutulmam olacaktr. Telefon Santral/Santrallar, Trk Telekom Santralna, bu artnamede yer alan kapasitede analog ve/veya DID/DOD zellikli saysal ISDN PRA (PRI) hatlar ile balanacaktr. Sz konusu hatlar Euro ISDN standardnda olacaktr. Oluturulmu ve oluturulabilecek ebekelerde alabilmesi iin santral, analog ve saysal jonksiyon balantlarn (2 ve 4 telli E&M, ISDN QSIG, R2, vs.) destekleyecektir. Teklif edilen telefon santralnn analog ve saysal dahili ve harici hatlarnn toplam, santraln port saysdr. Sz konusu port says hesaplanrken, santral zerinde yer alan kartlarn kapasiteleri dikkate alnacaktr. Saysal harici hatlar istendiinde, her bir PRA hatlar 30 ve her bir BRA hatt 2 port olarak kabul edilecektir. Teklif edilen santraln port says 240 portu getii takdirde, tevsi kabiliyeti olacaktr. Tevsii istenen santrallarda, santraln kapasitesi analog harici hat, analog dahili hat, saysal dahili hat ve saysal harici hat (PRA, BRA) balantlarnn her birinde ayr ayr ve toplam portta da geerli olmak zere % 50 kabili tevsii olacaktr. Tevsi kapasitesine kart, kabinet ve modl ilavesi ile ulalacak olup sistemin ilemci, anahtarlama, bellek gibi sistem nitelerinde deiim ya da deiiklik yaplmayacaktr. Santral, ITU-T nerisinde belirtildii ekilde ISDN 2B+D 2 bilgi kanal (ses ve Data) + 1 iaretleme kanal Basic Rate Access ve 30B+D 30 bilgi kanal (ses ve Data) + 1 iaretleme kanal Primary Rate Access tayc servislerine uygun anahtarlama yapabilecektir. Telefon santral, kontrol nitesi ilemci, bellek ve anahtarlama ilevlerini yerine getiren birimlerden oluacaktr. Tevsii istenen santrallarda, sistem zerinde en az ikier adet ilemci, bellek ve anahtarlama niteleri bulunacaktr. Sz konusu birimler, arza annda kullanlmak zere yedek para amal malzemeler olmayacak ve sistem kabinetleri ierisinde yer alan fonksiyonel birimler olacaktr. Yazlm ve donanm ynnden tamamen modler bir sistem olacaktr. Sisteme istendii takdirde, CTI uygulamalar, ar merkezi fonksiyonlar donanm ve yazlm ilavesi ile kazandrlacak, sz konusu uygulama ve fonksiyonlar, santral retici firmas tarafndan gelitirilen rnler olacaktr. Harici arama yetkisi bulunan telefonlarn, alma saatleri dnda, yetkisiz kiilerce kullanlmasn engellemek amacyla sistem gece servisine geirilebilecektir. Sistem, esneklii asndan abone ve harici hat kartlarnn kabin iindeki yerleri sabit olmayacak ve gerektiinde yerleri deitirilebilir olacaktr. Kabinler ierisinde dk ve yksek gerilim ile ilgili uyar etiketleri bulunacaktr. Sistem aadaki nitelerle alabilecektir: Darbeli ve DTMF (frekans tonlu arama zellii) sinyallemeli analog telefon cihazlar, ki telli saysal telefon cihazlar, ISDN BRA (BRI) harici hat arayz (Euro ISDN ve Q.Sig), ISDN PRA (PRI) harici hat arayz (Euro ISDN ve Q.Sig), IP tabanl haberleme iin 10/100 Mbps ethernet arayz, Trk Telekom Santrallar, - 270 -

 Dier telefon santrallar (PABX), ISDN tabanl saysal (2 kanall) dahili abone arayz, IP aboneler ve devreler, 2 ve 4 telli srekli ve darbeli arayzleri, Dahili tanabilir el tipi telefon cihaz sistem (DECT standard) arayzleri, Faks cihazlar (Grup III ve IV) arayz, Veri aboneleri ve devreleri, Mesaj sistemi, cretlendirme sistemi, ar cihaz sistem arayzleri, Santraln bakm ve programlanmas iin 1 adet bilgisayar ve yazc verilecektir. Bu bilgisayar ve yazc vastas ile sistem ve abone verilerinin girilmesi, deitirilmesi, dkmnn ve trafik raporlarnn alnmas, bakm ve test programlarnn altrlmas, sonularnn izlenmesi, otomatik hata mesajlarnn izlenmesi mmkn olacaktr. Bilgisayar santrala RS232C ve tevsii istenen santrallarda ayrca LAN (Ethernet) zerinden balanabilecektir. Sistem zerinde bu balantlar iin uygun donanm bulunacak ve harici bir cihaz kullanlmayacaktr. Santral zerinde bakm iletme faaliyetleri ifre ile yaplacak, programlama yetkileri kategorilere ayrlabilecek ve her bir kategoride yaplabilecek programlama ilemleri belirlenebilir olacaktr. stendii takdirde RS232C ve ethernet arayz says kart ilavesi ile arttrlabilir olacaktr. Tevsii istenen santrallarda, sistemde standart en az 2 adet ethernet ve 4 adet RS 232 portu olacak, istendiinde port says ilave kartlar vastasyla 3 adet ethernet ve 16 adet RS 232 saysna kadar arttrlabilecek, bu portlara cretlendirme ve bakm terminalleri, modem, vs. taklabilir olacaktr. Santralda yaplan birtakm deiiklikler sistem belleine hemen aktarlabilecek ve bu srada abone bilgilerinin yeniden yklenmesini gerektirmeyecektir. Santraldeki abone ve sistem bilgileri, mevcut RAM bellein yan sra, Flash ROM gibi entegre devrelerinde ve tevsii istenen santrallarda ise, santral ierisinde yer alan bir sabit disk (hard disk) zerinde saklanacak ve gerektii durumlarda sistemi otomatik olarak ykleyecektir. Sz konusu yedekleme nitesi santraln iinde ve entegre olacak, bakm iletme bilgisayar ya da ayr bir bilgisayar nitesi bu amala kullanlmayacaktr. Santral, bnyesinde oluan arzalar otomatik olarak tespit edebilecek ve bir alarm ile otomatik olarak uyarlacaktr. Bakm iletme bilgisayarndaki alarm kaytlarnda, alarmlarn olu zamanlar, sebepleri ve yeri grlebilecektir. Tevsii istenen santrallarda, arzalara mdahale eden ya da programlama yapan kiilerin kayd tutulabilecek, sz konusu kaytlarda personel ve yaplan ilemler tutularak bu kaytlar saklanacaktr. Beklemeye alnan dahili ve harici arlara, sistem tarafndan mzik dinletilmesi amacyla tevsii istenen santrallarda ayrca CD player verilecektir. Santral ile ar sistemlerinin (pager) uyumlu alabilmesi iin, ESPA standardnda arayzler desteklenecek ve istendiinde bu arayzler santrala ilave edilebilecektir. ar cihaz balantsnda analog dahili ya da analog harici portlar kullanlmayacaktr. ar gndermek isteyen kiiler yalnzca aradklar ar abonesinin numarasn girecektir. Arayan kiinin numara bilgisini ar Sistemi telefon santralndan otomatik olarak alacak ve santral ile ar sisteminin ESPA standardndaki kanal says, tevsii istenen santrallarda 4 porta kadar arttrlabilir olacaktr. - 271 -

4.2.4- Abone zellikleri Abone balantlar ve harici hat eriimleri, idarenin istei dorultusunda aadaki yetki eitlerine gre programlanabilecektir. Kt niyetli kiilerin kullanmn engellemek amacyla, gece servisi ile normal mesai konumlarnda, abone yetkileri farkl olarak programlanabilecektir. Dahili arama yapmaya yetkili, zel haberleme ebekesini (Network) arama yapmaya yetkili, ehirii arama yapmaya yetkili, ehirleraras arama yapmaya yetkili, Uluslararas arama yapmaya yetkili, Trk Telekom A..nin uygulamakta olduu kod sisteminin, le bal ileler ile olan grmeleri kstlama zellii bulunacaktr. Telefon santralnn hafzasna, aboneler tarafnca ska aranan TT numaralar kaydedilebilecektir. Kaydedilen numaralar, yetki verilen aboneler tarafndan ksa kodlar ile aranabilecektir. Sistem hafzasna 1.000 adede kadar TT numaras kaydedilebilecektir. Ayrca, yetki verilen aboneler, kendilerinin ska aradklar harici hat numaralarn ahsi ksa kod olarak kullanabilecektir. Yetki konumlarna bal olarak, yetkili abone dier abonelerin grmelerine bir ton gndererek girebilecektir. Yetki konumlarna bal olarak, bir abone megul sesi ald dier bir abonenin grmesine, yalnzca arad abone tarafndan duyulabilecek bir ton gnderebilecek, bu ton sonra aranan abone telefonunu kapattktan sonra otomatik olarak arayan aboneye balanacaktr. Harici arama yapmak isteyen ancak, tm harici hatlar megul bulan abone, bir kod girerek boalan harici hattn, santral tarafndan telefonuna aktarlmasn salayabilecektir. Dier telefon santrallar ile jonksiyon balants yapld takdirde, megul bulunan jonksiyon hatlar ile meguliyeti biter bitmez balant kurulabilecektir. Abone, kendi telefonundan belli bir kodu girerek, gelecek olan arlarn tmn veya megul olduu durumlarda veya cevap verememe durumunda ynlendirilecei aboneyi belirleyecektir. Yukardaki ynlendirme zellikleri abonece belli bir kod girilerek iptal edilebilecek ve aboneler telefonlarn ynlendirdikleri pozisyonda iken, baka bir noktaya ynlendirme yapabileceklerdir. 4.2.5- ar alma zellikleri nceden tanmlanm gruba dahil olan herhangi bir abone, o gruptan bir aboneye gelen ary, sadece ilgili fonksiyon kodunun girilmesi (abone numara girmeden) ile cevaplayabilecektir. Ayn grup ierisinde yer almayan aboneler bile kendisine gelen ary, alan abone numaras ve kod yardm ile birbirlerinin arlarn toplayabilecektir. - Harici arama yetkisi verilen abone telefonlarna ifre tahsis edilebilecek ve kt niyetli kiilerin, yetkili telefonlar kullanmas bu yolla engellenebilecektir. Telefonun bandan ayrlan abone telefonuna girecei bir kod ile harici klara telefonunu kapayacaktr. En fazla 5 haneli olacak olan bu yetki kodu ile yetkisiz telefonlardan kendi telefonun yetki snfna ait tm zellikleri kullanlabilecektir. ifre abone tarafndan deitirilebilecei gibi, baz ifreler de sadece, bakm iletme terminalinden deitirilebilir olacaktr. Harici telefon grmelerinin masraflar, daha nce proje kodlar ile belirlenmi hesaplara kaydedilebilecektir. Bylece bu hesaplarda herhangi bir projenin kendi masraf yeri oluturulabilecektir. - 272 -

Sistemde tanmlanm telefonlarn ahizesini kaldrr kaldrmaz, nceden programlanm bir aboneyi, herhangi bir tulama yapmakszn otomatik aramas mmkn olacaktr. Aboneler, dahili ve hariciden arayanlar ile konferans balatabilecektir. Konferans ileminde en az 6 (alt) kii konferansa dahil olacak, konferans katlmclarndan 5 adede kadar harici hat olabilecektir. Konferanstan ayrlmak isteyen abone, telefonunu kapatarak konferanstan kabilecek, dier aboneler konferansa devam etmek istiyorlarsa, konumalarn srdrebilecek ya da baka bir kiiyi konferansa katabilecektir. Telefon santrallarnda DISA zellii olacaktr. Santralda, ekonomik yn seme (LCR) zellii bulunacak, bakm iletme terminalinden LCR tablolar oluturulabilecektir. Abone ahizeyi kaldrp, belirli bir sre numara evirmezse, otomatik olarak nceden programlanm aboneye eriim imkn olacaktr. Bu zellik, program yoluyla istenen her aboneye verilebilir ve gecikme sresi ayarlanabilir olacaktr. Aboneler, yetkileri dnda bir zellik uygulamaya altklarnda ya da harici arama yapmaya altklarnda, bir ton ses ile uyarlacaktr. Tanmlanm abonelerin oluturaca gruba verilecek bir numara ile ar geldii zaman, bu gruptan herhangi birinin cevap vermesi salanacaktr. Saysal abonelerdeki ef-sekreter uygulamalarnda aadaki zellikler bulunacaktr. Birden ok yneticiye bir sekreter balanabilmesi, Sekreter yneticinin, ynetici sekreterin meguliyetini izleyebilmesi, Yneticinin sekretere, sekreterin yneticiye tek tu ile ulaabilmesi, Yneticinin sekreteri, sekreter megul olsa dahi arayabilmesi, Yneticiye gelen arlarn nce sekretere gelmesi, sekreterin gerektiinde bu ary transfer edebilmesi, yneticinin ynlendirme zelliini geici olarak iptal edebilmesi, Santraln saysal aboneleri arasnda paralel abone grubu tanmlanabilecek, bu durumda gruba bir ar geldiinde, grup yelerinin ilgili tuu ayn anda alacak ve gelen ar, grup ierisindeki bir abone tarafndan sadece tua basarak yantlanabilir olacaktr. Saysal setlerin programlanabilir tularna, bakm iletme terminalinden abone numaralar tanmlanabilecek ve tulardan ilgili abonenin meguliyeti takip edilebilecektir. Sz konusu tua basarak dahili abone dorudan aranabilecek ya da bu aboneye gelen ar alnabilecektir. 4.2.6- Operatr zellikleri Sistem konfigrasyonunda bulunan her bir 20 analog harici hat ve her saysal harici hat (PRA) iin 1 er adet operatris konsolu ve kulaklk seti verilecektir. (rnein; Sistem 1 saysal harici hat (PRA) ve 16 analog harici hatl olarak isteniyorsa 2 adet operatris konsolu, sistem 1 saysal harici hat (PRI) ve 24 analog harici hatl olarak isteniyorsa 3 adet operatris konsolu teklif edilecektir.) Operatr konsollar, santrala 2 ya da 4 tel abone kablosu ile balanacak ve 0,5 mm2 dahili abone kablosu zerinden en az 800 metre uzaklkta alabilecektir. Konsolda arayan ve aranan abonenin numaras, bekleyen ar says, saat ve santralda oluan arza durumunun grlebilecei ekran ya da gstergeler grubu olacaktr. Operatr iletme terminalinden yaplacak programlamaya gre, grmelerin arasna girmeye yetkili olabilecek, bu durumda operatrn hatta olduunu gsterir bir ton (ses) duyulacak ve istendii takdirde ton gnderilmesi programlama ile iptal edilebilecektir., - 273 -

Operatr, gelen arlar mmkn olan en seri biimde alacak ve sadece istenen numaray evirerek transfer edebilecektir. Operatr, ar transferi ilemini bitirdikten sonra grmeden ayrlacak ve yaplan konumalar aboneler fark etmeden dinleyemeyecektir. Operatr, hatta girdiinde dier konumaclar bir tonla uyarlacaktr. Operatr, bakm iletme terminalinden yaplacak programlamaya gre, grmelerin arasna girmeye yetkili olabilecek bu durumda, operatrn hatta olduunu gsterir bir ton duyulacaktr. Operatr, araya girdii grmelerde, balanmak istedii aboneyi karsna alarak, dierinin zlmesini salayabilecektir. Operatr, aranan abonenin megul olmas halinde, arayan aktarabilecek ve belirli bir sre ierisinde abonenin meguliyeti bitmezse aktarlan kii operatre geri dnecektir. Hariten arayan kii birden fazla kii ile grme yapmak istiyorsa, seri ar zellii kullanlabilecek, aktarlan kii, dahili abone ile grmesi bitince operatre geri dnecek ve operatr dier abonelere balant yapabilecektir. Operatr, bo olan harici hatt otomatik olarak seebilecek, herhangi bir harici hatta eriim kodunu evirerek eriebilecektir. Operatr, bir harici hat numarasn arayp, herhangi bir dahili aboneye transfer edebilecektir. Operatr tarafndan, dahile transfer edilen bir harici hat, cevap verilmedii takdirde, belirli bir sre sonra tekrar operatr veya robot operatr ve mesaj kayt sistemine dnecektir. Operatr konsolunun alma sesi, gr kolayln salamak amacyla, operatr konsolu ekrann as ayarlanabilir olacaktr. Operatr, konsol zerinden bir tua basarak kendini geici olarak devre dna karabilecek, bu ilemden sonra, sz konusu konsola ar gnderilmeyecek ve gelen arlar dier konsollara datlacaktr. Operatr konsolu, dier bir konsola ar aktarabilecektir. Operatr, grt engelleyebilecektir. kiiyi dinlerken, kendi konumasnn karya gitmesini

4.2.7- Telefon setleri ve zellikleri 4.2.7.1- Saysal telefon Santralla beraber, bu artnamenin kapasite blmnde belirtilen miktarda saysal telefon seti verilecektir. Teklif edilen saysal setler, santralla ayn marka olacaktr. Telefon santral sisteminin nihai kapasitesinde abonelerinin tm saysal abone olabilecektir. 4.2.7.2- Tip1 saysal telefon seti Telefon setleri, santrala standart 2 (iki) tel ile balanacak olup, enerjisini santraldan alacak ve ayr bir adaptr ya da cihaz gerektirmeyecektir. Telefon, 0,5 mm. kablo zerinden santrala 800 metre uzaklkta alabilir olacak ve daha fazla tel ile balant salayan telefonlar teklif edilmeyecektir. Telefon cihaz, 2B+D hznda haberleme yapacaktr. Telefona taklabilecek opsiyonel veri adaptr ile iki tel zerinden ayn anda hem ses hem de veri iletiimi yaplabilecektir. Bu amala, santral ile abone arasnda ilave kablo ihtiyac olmayacaktr. Firma veri adaptr dokmantasyonunu teklif ile birlikte verecektir. - 274 -

Setler zerinde, en az 12 adet programlanabilir tu olacaktr. Sabit fonksiyonlu tular (ses arttrma/azaltma, hoparlr, hat alma/kapama, bekletme, transfer gibi) sz konusu sayya dahil olmayacaktr. Setlerde, en az 80 karakterlik LCD ekran olacaktr. Ekran zerinde, arayan dahili abonenin numaras ve ismi, ISDN hatlarndan gelen arlarda arayann numaras, saat ve tarih grlebilecektir. stendiinde, ar sresi veya cret bilgisi ekran zerinden grlecektir. Cihazn, ahizesiz grme (hands free) zellii olacaktr. Telefon ahizesi kaldrlmadan grme yaplabilecektir. Bu esnada kar taraf abonenin sesini, abone de kar tarafn sesini duyacaktr. Telefon ahizesi kaldrlmadan, dorudan dahili ya da harici arama arama yaplabilecektir. Cihazda sessiz (mute) ilevi bulunacaktr. Grme yaparken, bir tua basarak saysal abonenin sesinin kar tarafa gitmesi engellenecek, fakat, kar tarafn sesi duyulabilecektir. Tekrar sz konusu tua basldnda, saysal abone ve kar taraf grmesine devam edebilecektir. Saysal telefon seti ok hatl (multi-line) zelliinde olacaktr. Grme yaplrken, gelen ikinci ar, arayan dahili abonenin numaras ve ismi ekrandan grlebilecektir. kinci ar ikinci hat tuuna basarak yantlanacak, bu srada ilk ar otomatik olarak beklemeye alnacaktr. Hat says, istendii takdirde programlama ile arttrlabilecektir. Telefonun alma sesi, alma karakteri ve ahizeye gelen sesin sinyal seviyesi azaltlabilecek ya da arttrlabilecektir. Saysal set zerinden, sistemin hafzasnda kaytl ve tm dahili abonelerin numarasnn yer ald rehbere ulalabilecektir. stenen dahili abone, isimle aranabilecek, ayrca, harici numaralarda rehbere kaydedilerek arama yaplabilecektir. Rehber kapasitesi, en az sistem port kapasitesinin 4 kat kadar olacaktr. Abone yerinde olmadnda, kendisine gelen en az 10 arnn saklanabilmesi tercih edilecektir. Abone yerine gelerek cevapsz ar arama listesine girdiinde, kendisini arayan dahili abonenin numarasn, ismini yada ISDN hatlardan gelen arlarda arayann numarasn ve arama yaplan zaman grebilecektir. Saysal set zerinde, mesaj tuu tanmlanabilecektir. Aboneye, dhilden ya da hariten braklan mesaj olduunda, mesaj tuu yanp snerek aboneyi uyaracaktr. Abone mesaj tuuna basarak, kendisine braklan mesajlar, ifresini girdikten sonra dinleyebilecektir. 4.2.7.3- Tip2 saysal telefon seti Telefon setleri, santrala standart 2 (iki) tel ile balanacak olup, enerjisini santraldan alacak ve ayr bir adaptr ya da cihaz gerektirmeyecektir. Telefon, 0,5 mm kablo zerinden santrala 800 metre uzaklkta alabilecek ve daha fazla tel ile balant salayan telefonlar teklif edilmeyecektir. Telefon cihaz, 2B+D hznda haberleme yapacaktr. Telefona taklabilecek opsiyonel veri adaptr ile iki tel zerinden ayn anda, hem ses hem de veri iletiimi yaplabilecektir. Bu amala, santral ile abone arasnda ilave kablo ihtiyac olmayacaktr. stekli veri adaptr dokmantasyonunu teklif ile birlikte verecektir. Setler zerinde, en az 5 adet programlanabilir tu olacaktr. Sabit fonksiyonlu tular (ses arttrma/azaltma, hoparlr, hat alma/kapama, bekletme, transfer gibi) sz konusu sayya dahil olmayacaktr. Setlerde, en az 40 karakterlik LCD ekran olacaktr. - 275 -

Ekran zerinde, arayan dahili abonenin numaras ve ismi, ISDN hatlarndan gelen arlarda arayann numaras, saat, tarih bilgileri grlecektir. Cihazda, ahizesiz grme (hands free) zellii olacaktr. Telefon ahizesi kaldrlmadan grme yaplabilecektir. Bu esnada, kar taraf abonenin sesini, abone de kar tarafn sesini duyacaktr. Telefon ahizesi kaldrlmadan, dorudan dahili ya da harici arama yaplabilecektir. Cihazda sessiz (mute) ilevi bulunacaktr. Grme yaparken, bir tua basarak saysal abonenin sesinin kar tarafa gitmesi engellenecek, fakat kar tarafn sesi duyulabilecektir. Tekrar sz konusu tua basldnda, saysal abone ve kar taraf grmesine devam edebilecektir. Saysal telefon seti, ok hatl (multi-line) zelliinde olacaktr. Grme yaplrken, gelen ikinci ar ekrandan grlebilecektir. Arayan dahili abonenin numaras ve ismi ekrandan grlebilecek, ikinci ar, ikinci hat tuuna basarak yantlanacak, bu srada, ilk ar otomatik olarak beklemeye alnacak ve hat says, istendii takdirde programlama ile arttrlabilecektir. Telefonun alma sesi ve ahizeye gelen sesin sinyal seviyesi azaltlabilecek ya da arttrlabilecektir. Saysal set zerinde, mesaj tuu tanmlanabilecektir. Aboneye, dahiliden ya da hariten braklan mesaj olduunda, mesaj tuu yanp snerek aboneyi uyaracaktr. Abone, mesaj tuuna basarak, kendisine braklan mesajlar, ifresini girdikten sonra dinleyebilecektir. 4.2.8- Analog telefon Telefon santral ile istenen analog telefon setleri, Trk Telekom Onay Belgesini haiz olacak ve analog telefon istenmesi halinde, sz konusu belge teklifle birlikte verilecektir. Analog telefon setleri frekans tonlu arama (DTMF) zelliini destekleyecektir. 4.2.9- Dect sistemi (kablosuz telefon sistemi) stendiinde DECT sistemi, santral sisteminde kullanlabilecektir. DECT sistemi, santralla ayn bakm iletim bilgisayarndan ynetilecek ve santralla uyumlu DECT rnleri iin Trk Telekom Onay Belgesi verilecek ve bu belgedeki retici firma ayn zamanda, santraln retici firmas olacaktr. DECT sistemi baz istasyonlar, santral ierisinde yer alan bir kart ile sisteme balanacaktr. Baz istasyonlar, harici bir cihaza balanmayacak ve DECT abonelerinin kullanm iin, santralda herhangi bir abone ya da harici hat kullanmak gerekmeyecektir. Baz istasyonlar, hcresel kaplama alan oluturacaklar ve birbirleri arasnda kesintisiz telefon grmesine msaade edeceklerdir. Kapsama alan, ak alanda 300 metre, kapal alanda 50 metre olacaktr. Baz istasyonlarnda serbest dolam (roaming) ve kesintisiz grme (handover) zellii olacaktr. DECT telefonlar, baz istasyonlar arasndaki geite, grme kaybna uramayacaktr. DECT aboneleri, santraln hem DECT, hem de dier abonelerinden gelen arlarda, arayan numara gsterimi (CLIP), aranan numara (COLP), arayan isim gsterimi (COLP), aranan isim gsterimi (CONP), isimle arama, mesaj brakma, roaming (dolam) zelliklerini kullanabilecektir.

- 276 -

Teklif veren firmalar, DECT sisteminin ulaabilecei maksimum kapasiteyi ve sistemlerinin salad zellikleri belirteceklerdir. DECT terminalleri, en az 4 adet ebekeye kayt olabilecek, ebekeler otomatik ya da manuel olarak seilebilecek ve ebekeler arasnda ncelik tanmlanabilecektir. DECT aboneleri, sisteme yazlm ile tantlacak ve bu aboneler iin donanm gereksinimi bulunmayacaktr. Kablosuz telefon abonelerinin zellikleri, sisteme RS-232C ya da tevsii istenen santrallarda ayrca, ethernet ve santrala bal bakm iletme terminali zerinden yaplacak, ilave bir cihaz gerekmeyecektir. DECT terminalleri, en az 2 satr ve toplam 24 karakterlik ekrana sahip olacak, cihazlar en az 10 saat konuma ve 100 saat bekleme kapasiteli pil ile tehiz edilecektir. DECT telefonlarna gelen arlar, saysal telefon seti zerindeki bir tua basarak yantlanabilecektir. DECT sistemi, harici bir cihaz olmad iin, santraln enerji kaynandan beslenebilecektir. DECT telefonunda titreim, alarm, handsfree ve mute zelliklerinin olmas tercih sebebi olacaktr. 4.2.10- IP telefon uygulamalar (Internet Protokol) Santral, son desteklenebilecektir. teknoloji rn IP (Internet Protokol) uygulamalarn tamamen

IP uygulamalar, santralla ayn bakm iletim bilgisayarndan ynetilecek ve santralla ayn marka olacaktr. IP uygulamalar iin, ethernet anahtar (LAN switch), ynlendirici (router), vs. santral ierisinde yer alan bir kart ile sisteme balanacaktr. Sz konusu kart, a geiti (gateway) ve a koruyucusu (gatekeeper) zelliklerini salayacaktr. IP uygulamalar iin, harici bir cihaza gereksinim olmayacak, santralla irtibat iin herhangi bir abone ya da harici hat gerekmeyecektir. IP zellikleri, RS232C ya da ethernet ve santrala bal bakm iletme terminali zerinden yaplacak, ilave bir cihaz gerekmeyecektir. IP uygulamalarnda, bakm iletme ve uyum kolayl asndan kullanlacak IP telefon setleri, santralla ayn marka ve saysal setlerden ayr bir cihaz olacaktr. IP telefon uygulamalarnda ses, veri paketleri haline dntrlecektir. IP telefon (internet protokoln destekleyen telefon makinesi), internet gibi paket tabanl alar zerinden grnt ve bilgi konferansn yapmak iin gerekli protokolleri ieren standardlara (H.323) uygun olacaktr. Santral IP balantlarda, hizmet kalitesini belirleyen parametrelerden herhangi birinin (paket kayp oran, ortalama paket gecikme sresi gibi) olumsuz olmas durumunda, abone yetkisi dahilinde TT (Trk Telekom) ya da zel ebekeler zerinden arama yapabilecektir. IP telefon uygulamalar iin harici bir PC veya dier cihaz/dntrcler kullanlmayacak ve ihtiya duyulan kartlar dier dahili ya da harici abone kartlar gibi dorudan santral ierisinde yer alacaktr.

- 277 -

4.2.11- Robot operatr ve mesaj kayt (sesli posta) sistemi Santral, TT (Trk Telekom) hatlarna otomatik olarak cevap veren ve numaras DTMF olarak tulanan, dahili aboneye operatr aracl olmakszn aktarma yapabilen, dahili ve harici aramalarda abone megul ya da yerinde olmadnda aboneye ait mesajlar kayt yaplabilen robot operatr ve mesaj kayt sistemini ierecektir. Robot operatr ve mesaj kayt (sesli posta) sistemi santrala tamamen entegre ve santraldaki her 24 analog harici hat iin 4 kanal kapasitesinde olacaktr. (rnek; sistem 16 analog harici hatl olarak istenirse 4 kanall, sistem, 28 analog harici hatl olarak isteniyor ise 8 kanall, robot operatr ve mesaj kayt sistemi) Sistem, en az 2 dilde (Trke ve ngilizce) hizmet verebilecektir. Mesaj kayt sresi, tevsii istenen santrallarda en az 150 saat, dierlerinde ise, en az 10 saat olacaktr. Kiisel bilgilerin gvenlii iin, sistem ifre korumal olacak ve aboneler ifresini girdikten sonra mesajlarn dinleyebilecektir. Sistem enerjisini santral temin edecek olup, santral ile entegre olarak alacak, bilgisayar zerinde alan ayr bir harici sistem olmayacaktr. Elektrik kesintilerinde, santrala bal redresr ve ak grubu zerinden beslenecek ve ayr bir UPS sistemi gerekmeyecektir. Sistemde mesaj kayt zellii ve yetki verilmi abonelerin posta kutusu olacaktr. Santralda aboneye gelen arlar belirli bir sre iinde yantlanmazsa, otomatik olarak posta kutusuna ynlenecektir. Abone isterse, telefonuna gelen arlar dorudan posta kutusuna ynlendirebilecektir. Aboneler, birbirlerine sesli mesaj gnderebilecek ve mesaj kutularndaki mesaj baka bir aboneye ynlendirebilecektir. Saysal setlerle kullanmda, sz konusu setlere mesaj tuu tanmlanabilecek ve mesaj brakldnda bu mesaj tuu snerek aboneyi uyaracaktr. Abone, mesaj tuuna basmak suretiyle robot operatr ve mesaj kayt sistemine ulaabilecektir. Analog setlerde ise, belirli aralklarla ksa ziller gndermek suretiyle abonenin bekleyen mesaj olduu bildirilecektir. Bu sre ayarlanabilir olacaktr. Posta kutularna eriimde ifre korumas bulunacak ve ifre girilmesi srasnda, abonenin telefon numarasn girmesi gerekmeyecek ve sistem, aboneyi sadece ifre girmesi ile tanyacaktr. Sesli posta kutusuna eriildiinde, sistem, aboneye sesli olarak yapabileceklerini menler halinde okuyacak ve ilgili fonksiyonun seilmesiyle, abone ilemlerini yapacaktr. Abone, sesli posta kutusunda kendi karlama mesajn kaydedebilecektir. Tevsii istenen santrallarda birden fazla karlama mesaj seimi olacak, abone yerinden ayrlrken; istedii karlama mesajn aktif edebilecektir. Aboneye, normal zamanlarda, izinde ve grevli iken, kullanabilecei ayn posta kutusuna ait farkl karlama mesajlar sistemde bulunacak, karlama mesaj, abone telefonundan kaydedilebilecek ve istenildii zaman deitirilebilecektir. Tevsii istenen santrallarda teklif edilen robot operatr ve mesaj kayt sistemi, donanm ve yazlm ilavesi ile birleik mesaj sistemi (unified messaging) zellii kazanabilecek ve bu sayede ses ve faks mesajlarna, e-mail program zerinden eriilecektir.

- 278 -

4.2.12- cretlendirme ve faturalandrma sistemi cretlendirme ve faturalandrma ilemleri iin gerekli, donanm ve yazlm olacaktr. Tevsii istenen santrallarda, tevsi kapasitesi kadar, aboneye hizmet verecek cretlendirme sistemi dahil olacaktr. ar faturalama (cretlendirme) yazlm, idarece belirlenen lisansl iletme sistemine uygun olacaktr. Web zerinden istatiksel ve grafiksel bilgi alnabilecektir. Sistemde bulunan eski kaytlar arivlenebilecektir. Abone numaras, aranan numara, grme tipi (dahili-harici), grme balang ve biti zamanlar, grme sresi, tarih, saat bilgileri uygun saklama alanna kaydedilecek ve rapor halinde alnabilecektir. Ayrca santral grme bilgileri data ebekesi zerinden gnderilebilecek ve bu bilgiler yerel alan a (LAN) zerindeki bir PC den de alnabilecektir. cretlendirme ve faturalandrma sistemi, analog ya da saysal harici hatlardan yaplan grmeleri, abone baznda cretlendirecek ve analog harici hatlarn yars kadar 12 kHz kontr alglama devresi bulunacaktr. Tevsii istenen santrallarda, elektrik kesintilerinde ar bilgilerinin kaybolmamas amacyla, en az 2.000 adet ar bilgilerinin kaydedilebildii nite (buffer, vs.), sistemle beraber verilecektir. 4.2.13- letme ve bakm zellikleri Santral harici ve dahili hat kartlarn test edebilecek, test esnasnda bulunan olumsuzluklar, operatr konsoluna, bakm iletme terminaline ve tevsii istenen santrallarda kl ya da sesli uyar cihazna raporlanabilecektir. Test etme ilemi, otomatik olarak sistem tarafndan yaplabilecektir. Sisteme yeni program ve parametre girilebilecek, var olan program ve parametreler de deitirilebilecektir. Bu ilemler, RS232C zerinden bal PC, uzaktan modem ve tevsii istenen santrallarda ayrca, ethernet ve veri ebekesi (WAN) zerinden yaplabilecektir. Programlama srasnda santral normal almasna devam edecektir. Firmalar, uzaktan bakm ilemleri iin bir modem teslim edecektir. Modem ile santrala bal bir TT (Trk Telekom) hatt zerinden santrala ulalabilecek, balant kurulduktan sonra, uzak utaki bakm eleman santrala program, parametre girii yapabilecektir. Bakm srasnda, santral aboneleri telefonla grme yapmaya devam edebilecek ve haberlemede kesinti olmayacaktr. stendii takdirde, modem ile mdahale snrlar belirlenebilecek ve baz ilemlerin uzaktan yaplabilmesi engellenebilecektir. Sistemin tamamen enerjisiz kalmas durumunda, hard disk nitesinde saklanan sistem ve abone program parametrelerinde herhangi bir kayp olmayacak, enerjinin geri gelmesi durumunda, hi bir mdahaleye gerek kalmadan sistem, normal alma konumuna dnecektir. Ykleme srasnda, sistemde tespit edilen arzalarla ilgili uyarlar iin cihazlar teklife dahil olacaktr. 4.3 G kayna (redresr nitesi) Santraln beslenmesi iin yeterli kapasitede g kaynaklar bulunacaktr. Redresr nitesi ile beraber enerji kesintisi durumunda, sistemi en az 8 saat besleyecek bakmsz tip kuru ak grubu dahil olacaktr. G kayna, ehir ebekesi 220 VAC gerilim ve 50 Hz frekanstaki +/-%20 deiimlerden etkilenmeyecek yapda olacaktr.

- 279 -

Telefon santral sisteminin alma anma gerilimi 48 VDC olacaktr. Sistem 44 VDC54 VDC gerilim blgesinde alabilecektir. 4.4 Ana datm ats (MDF) Telefon santral ve bina kablolama tesisatnn balantlar iin ana datm ats (MDF) santralla birlikte verilecektir. Verilecek ana datm ats (MDF) iki blmden (santral ve bina taraf) oluacaktr. Ana Datm atsnn santral taraf, santraln kapasitesinde ve ebeke taraf ise santral kapasitesinin %50 fazlasnda kesmeli tip regletler ihtiva edecektir.

Tevsii istenen santrallarda, Ana Datm atsnn santral taraf, santraln tevsii kapasitesinde ve ebeke taraf ise santral tevsi kapasitesinin %50 fazlasnda kesmeli tip regletler ihtiva edecektir. Analog TT hatlar parafudur ile koruma altna alnm olacaktr. 4.5 Montaj ve eitim Santraln montaj mahalline sevki, montaj ve teslimi cretsiz olarak firma tarafndan yaplacaktr. Santral, sevkiyat esnasnda hasar grmesini nleyecek ekilde ambalajlanacak, sevk ve montaj srasnda doabilecek hasarlardan ve bunlarn giderilmesinden yklenici sorumlu olacaktr. Satn alnacak telefon santralnn ve ana datm atsnn montaj sresi teklifte belirtilecektir. Telefon santralnn montaj srasnda; abone aktarmlarnda, haberleme kesintisi minimum olacaktr. Sistemin iletilmesinde alacak 1 (bir) kiiye, hardware, software, arza bulma, bakm, operatr cihaznn kullanlmas, yetkilendirme ve santral zelliklerinin kullanlmasna ynelik sistem zerinde ve montaj mahallinde eitim verilecektir. Operatrlere, montaj esnasnda 2 gn sreli olarak kullanma eitimi verilecektir. 4.6 Teknik servis ve garanti Santral, yklenici tarafndan muayene ve kabul ilemlerinin tamamland tarihten itibaren, imalat ve montaj hatalarna kar en az 2 (iki) yl garanti taahhdnde bulunulacak, bu sre iinde meydana gelebilecek arza ve ortaya kabilecek fabrikasyon hatalarna kar, kendilerine tebli edilmesini mteakip en ge 12 (oniki) saat iinde mdahale ve 2 (iki) gn iinde cretsiz tamir edilecek, tamir edilemeyen cihaz, ilevsel olarak edeeri ile bedelsiz deitirilecektir. Satclar, garanti sresinden sonraki en az 10 (on) yl boyunca, creti karlnda yedek para, aksesuar ve sarf malzemesi temin etmeyi, santral bakm ve onarm yapmay ve yaptrmay taahht edeceklerdir. Yklenici ile istenildii takdirde yaplacak bir bakm-onarm szlemesi gereince, belirli zaman aralklaryla servis hizmetlerinin yerine getirilmesi istenebilecektir. 4.7 Tekliflerle birlikte istenen dokmanlar Teklif edilen santrala ait teknik artnamede, tm zellik ve nitelikleri belirlenen santrala ait orijinal dokmanlardan veya suretlerinden bir takm istekli tarafndan verilecektir. Tekliflerin istenebilecektir. verilmesi ve deerlendirilmesi srasnda, demonstrasyon yaplmas

- 280 -

Teklif edilen santral ithal ise, firmann retici firmadan ya da retici firmann yetkili kld distribtrden ald noter onayl yetki belgeleri verilecektir. Santral iin teknik servis verebilecek yeterli alt yapya (teknik personel ve servis nitesi) sahip olduu, retici firma tarafndan belgelenen sertifikalar sunulacaktr. Santraln, yurtii ve yurtd referans listesi verilecektir. (Referans listesinde bulunan santrallar, istenen santralla ayn zellikte olacaktr.) 4.8 Kontrol ve muayene Santraln yedek para ve aksesuarlarnn, dzenek ve tertibatnn ve santral oluturan her trl donanm malzemelerinin montaj ve dizayn ile firmann yetkili elemanlar tarafndan test prosedrne ve kullanm amacna uygun olarak altrlmalarndan sonra, oluturulacak komisyon tarafndan, teknik artnameye gre kontrol ve muayeneleri yaplacak, ayrca, imalat ve malzeme hatalarndan yoksun olmas, krk-atlak-deforme olmam halde bulunmas, fiziksel olarak kontrol edilecektir. Kontrol ve muayenede, santraln en yeni retim teknolojisine gre dizayn edilmi olmalar aranacaktr. Santral oluturacak paralardan herhangi birinin kullanlm olduu kanaatinin olumas halinde, cihaz reddedilecektir. Santraln dizayn, test, kontrol ve muayenelerinde gerekli tm ara-gere, sarf malzemesi giderleri ile kullanlacak personel, yklenici tarafndan cretsiz karlanacaktr. Kontrol ve muayene esnasnda, dizayn ve imalat hatalar sebebiyle, meydana gelebilecek kaza ve hasarlardan yklenici sorumlu olacaktr. Eksik ve hatal sevk edildii tespit edilen cihaz, tehizat, yedek para ve sarf malzemeleri, yklenici tarafndan gerek malzemesi ile ek bir cret talep edilmeksizin deitirilecektir. Herhangi bir uyumsuzluk durumunda yklenici, uyumsuzluu dzeltmek zorunda olacak ve dzeltilmesi imknsz ise, santral reddedilecektir. Yklenici yetkilileri, muayene srasnda hazr bulunmadklar takdirde, muayenenin yapl tarzna ve sonucuna itiraz edemeyeceklerdir. 4.9 Sistem kapasitesi Telefon santralnn kapasitesi aada belirtilmitir. Analog TT hatt Saysal PRA TT hatt Saysal BRA TT hatt Saysal PRA Q.Sig. hatt Saysal BRA Q.Sig. hatt E&M hatt Analog dahili hat Saysal dahili hat ESPA pager hatt Tip-1 saysal telefon seti Tip-2 saysal telefon seti Analog telefon seti DECT sistemi (kablosuz telefon sistemi) Dahili tip baz istasyonu Harici tip baz istasyonu - 281 .......adet ........ adet ........ adet ........adet 2 Mbit/sn. ........adet ........adet 2 Mbit/sn. ........adet ........ adet .......adet .......adet ........ adet .......adet .......adet .......adet

DECT telefon seti IP telefon (Internet Protokol) uygulamalar IP hatt IP telefon 4.10 Uygunluk Kriteri

........ adet

........ adet ........ adet

Kullanlan malzeme ve imalatn uygunluu, ilgili Trk standartlar ve /veya uygulamaya konulmu Avrupa Birlii standartlarnda verilmi kriterlere gre deerlendirilecektir. 4.11 lgili Standartlar TS EN 50136-1-3 Uyar sistemleri - uyar sistemleri ve cihazlar-Blm 1-3: Kamuya ak telefon an kullanan saysal haberleme sistemlerinde aranan zellikler TS EN 50136-1-4 Uyar sistemleri - uyar iletim sistemleri ve cihazlar -blm 1-4: Kamuya ak telefon an kullanan sesli haberleme sistemlerinde aranan zellikler TS EN 50136-2-3 Uyar sistemleri -uyar iletim sistemleri ve cihazlar -Blm 2-3: Kamuya ak telefon an kullanan saysal haberleme sistemlerinde aranan zellikler TS EN 50136-2-4Uyar sistemleri- uyar iletim sistemleri ve cihazlar-Blm 2-4: Kamuya ak telefon an kullanan sesli haberleme sistemlerinde aranan zellikler. TS EN 300210-3 V 1.2.4 Tmleik saysal ebeke hizmetleri - cretsiz telefon ek hizmetleri - saysal abone iaretleme sistemi bir nolu protokolu - Blm 3: Kullanc iin Deney odas yap zellikleri ve deney amalar TS EN 300210-5 V1.2.4 Tmleik hizmetler saysal ebekesi (ISDN) - cretsiz telefon (FPH) tamamlayc hizmeti - Saysal abone iaretleme sistemi No.1 (DSS1) protokol - Blm 5: ebeke iin deney dzenei yaps ve deney amalar (TSS ve TP) iin gerekli zellikler TS EN 300267-1 V 1.2.2 Tmleik saysal ebeke hizmetleri - Telefon 7KHz , grntl telefon , seslendirilmi resimli konferans tele hizmetleri - saysal abone iaretleme sistemi iin 1 nolu protokol blm 1: proforma zellikler iin protokol uygulama onay beyan TS EN 300267-2 V 1.2.2Tmleik saysal ebeke hizmetleri (ISDN) - 7KHz grntl telefon, seslendirilmi resimli telefon hizmetleri - Saysal abone iaretleme sistemi iin 1 nolu protokol Blm 2: Protokol uygulama uygunluk beyan ( PICS) - Performans zellikleri TS EN 300698-2 V1.1.1 Elektromanyetik Uyumluluk ve Radyo Spektrum Konular (ERM); VHF Bandlarnda alan Seyyar Deniz Hizmeti in Sularda Kullanlan Radyotelefon Vericileri ve Alclar; Blm 2: R ve TTE Direktifinin Madde 3.2'sine Gre Temel artlar Kapsayan Uyumlatrlm EN Standard TS EN 300698-3 V1.1.1 Elektromanyetik Uyumluluk ve Radyospektrum Konular (ERM); VHF Bandlarnda alan Seyyar Deniz Hizmeti in Sularda Kullanlan Radyotelefon Vericileri ve Alclar; Blm 3: R ve TTE Direktifinin Madde 3.3 (e)'sine Gre Temel artlar Kapsayan Uyumlatrlm EN Standard - 282 -

TS EN 300210-4 V 1.2.3 Tmleik servis saysal a (ISDN) Kablosuz telefon tamamlayc servis - Saysal abone sinyalleme sistemi No: 1:(DSS1) protokol - Blm 4: Ayrlm test (ATS) birimi ve ksmi protokol uygulamas test iin fazla bilgi a iin (PIXIT) proforma artname TS 12739 Yetkili Servisler-Kablolu, Kablosuz, Dect Telefonlar ve Telefon Santralleri inKurallar TS EN 301489-10 V1.3.1 Elektromanyetik uyumluluk ve radyo spektrum konular (ERM); Radyo cihaz ve hizmetleri iin elektromanyetik uyumluluk (EMC) standard - Blm 10: Birinci (CT1 ve CT1+) ve ikinci nesil kablosuz telefon (CT2) cihaz iin zel artlar TS EN 50360 nsanlarn Maruz Kald Elektromanyetik Alanlara (300 MHz-3 GHz) likin Temel Snrlamalar le Seyyar Telefonlarn Uygunluunu Gsteren rn Standard BENC BLM Asansr Tesisat 5.1 Kapsam Bu artname, yeni ina edilecek konut, iyeri, otel, salk tesisleri, hkmet konaklar gibi benzeri binalar ile mimari ve statik artlarn elverdii mevcut binalarda tesis edilecek elektrikle alan mekanik tahrikli (hidrolik ve halatl) asansrlerin her nevi iilik, malzeme temini ve deneme ilerinin yaplmasn kapsar. Asansr eitleri Snf I asansrler Snf II asansrler Snf III asansrler Snf IV asansrler Snf V asansrleri 5.2 Genel kurallar Asansr tesisatnn yapmnda, kabin anma ykleri, tanan insan saylar, kabin anma hzlar, kabin alanlar ve asansr boluklarna ait ller mecburi standart olarak yrrlkte bulunan. Asansrn avan ve tatbikat projeleri, Elektrik- Elektronik ve Makine mhendisleri tarafndan mtereken hazrlanr. Asansrn tesisi ile ilgili tatbikat projeleri ise asansr montaj yaplmadan nce ilgili makama onaylattrlr. Asansre ait mukavemet hesaplar ve mekanik projeler makine mhendisi tarafndan tanzim edilerek imzalanr. Asansrn mekanik ksmlarndan makine mhendisi, teknik uygulama sorumlusunun nezaretinde projeye uygun olarak yaplmasndan asansr firmas sorumludur. Asansrler, imalat firma seimine tabi olup, iin isteklisi tarafndan idarenin uygun grecei en az ayr markay temsilen er nsha teklif getirecek ve teklif veren isteklilerin; malat Belgesi, Garanti Belgesi, TSE Belgesi, Serbest Mhendislik ve Mavirlik Belgesi, Bro Tescil Belgesi, - Asansr Bakm Firmas Belgesi, - 283 : nsan tamak amacyla tasarlanm asansrlerdir. : Esas olarak insan tamak iin tasarlanm ancak, gerektiinde yk de tanabilen asansrlerdir. : Salk tesislerinde kullanlmak zere sedye v.b.tamak iin tasarlanm asansrlerdir. : Esas olarak yklerin ahslar refakatinde tanmas iin tasarlanm asansrlerdir. : ine insan giremeyen servis asansrleridir.

Teklif edilen komple asansr reticisinin, ISO 9001 kalite belgesine sahip olmas art aranacaktr. Tekliflerde teslim sresi, garanti sresi, yedek para durumu, asansrde kullanlacak malzemelerin cinsi ve menei aka belirtilerek gerekli teknik prospektsler, sanayi sicil belgesi, marka tescil belgesi gibi belgelerle birlikte ilgili idarenin seimine sunulacaktr. steklinin imalat firma olmas halinde teklif istenilmeden firma imalat seimsiz kabul edilecek, ancak, bu firmann Genel kurallar blmnn ikinci paragrafnda belirtilen belgelerinin olmas art aranacaktr.( Asansr Bakm Firmas Belgesi hari.) Kontrollke szleme ve teknik artnameler uymad iin kullanlmas istenmeyen malzeme ve cihazlar i bana getirilmi olsa bile ksa srede antiye dna karlacak, bundan dolay hibir bedel denmeyecektir. malat firma seiminin yaplmasndan sonra yerine uygun, elektrik ve mekanik hesaplar yaplm asansr imalat projeleri imalat firma tarafndan hazrlanarak ilgili idarenin onayna sunulacaktr. Proje tasdik ettirilmeden hibir ekilde imalat ve montaj yaplmayacaktr. Asansrlere ait mekanik hesaplar TS EN 81-1, 2 standartlarna gre yaplacaktr. Kabin duvarlarnn i yzeyleri ile kat ve kabin kaplarnn grnen yzeylerinin satine paslanmaz elik kaplamas, hijyenik artlarn salanmas bakmndan snf III asansrleri (hasta asansrleri) iin zorunlu olup, dier asansrler iin yapmc idarenin uygun grd kaplama yaplacaktr. Asansrlerde kabin ve kat kaplar tam otomatik olarak tesis edilecektir. Ancak, eski binalardaki asansrlerin yenilenmesi durumunda, mevcut asansr boluk lleri, tam otomatik kat kaps yaplmas iin elverili deil ise, sadece otomatik kabin kapl olarak yaplacaktr. dareler, kat ve kabin kaplarnn paslanmaz elik kaplanmas, ift hzl yerine kademesiz hz kontrol niteli veya kat kaplarnn yar otomatik olarak tesis edilmesi, 1m/sn den daha hzl asansr tesis edilmesi gibi zellikleri artnamede belirteceklerdir. Asansrler, genel kurallar iin TS 863 ve TS 1108, emniyet kurallar iin TS 10922, TS EN 811,2 standartlarna, yerletirme ve boyutlar iin yrrlkteki imar ynetmelii ncelik tamak zere tercihen TS 8237, 8238, 8239 standartlarna uygun olacaktr. Asansrler, kazaya meydan vermeyecek ekilde tesis edilecek, tm gvenlik sistemleri eksiksiz olarak standartlara uygun yaplacaktr. Konut d binalara yaplacak asansrlerin kapasite, hz vb. seimleri, proje ve etd safhasnda trafik analiz hesaplar yaplarak belirlenecektir. Konut d Kamu binalarnda, seilecek olan asansrlerin tama kapasitesi en az 630 kg. olacak, asansr saysnn birden fazla olmas halinde, asansrlerden en az bir adedinin kap genilii engellilerin kullanm iin minimum 900 mm. olacaktr. Yannda refakatcs olmayan zrl insanlarn kullanm iin planlanan asansrlerin kumanda cihazlar (buton yerleri) 95/16AT ek-1.1.6.1e gre dizayn edilecektir. Tekerlekli sandalyeli zrl insanlar tarafndan kullanlmak zere tasarlanm asansrlerde gerekli olan otomatik altrma iin kumanda cihazlar ve alarm tertibatlar ,kabin n ve arka duvarlardan en az 400mm bir mesafede yan duvar zerinde kabin taban seviyesinden 900mm ile 1200 mm aras ykseklie yerletirilmi olmaldr.( yana alan kaplarda kapanan tarafa ) ISO 4190/ 5-1982 Madde.5.2 Snf IV yk asansrlerinde tam otomatik kat kaplar yaplmas, idarenin istei ile olacaktr. - 284 -

Tesis edilecek olan asansrler, CE belgesinin zorunlu olarak yrrle girmesinden sonra CE belgeli olacaktr. Yeni yaplacak olan salk tesislerinde, seilecek olan snf III asansrlerin tama kapasitesi en az 1600 kg. olacaktr. Yatak kapasitesi 200'den fazla olan salk tesislerindeki snf III asansrlerden en az bir adedi TS. 82371.2.2.4/b maddesinde belirtildii gibi, zellikle hasta yataklarndaki hastalarn tbbi yardm cihazlar ile birlikte tanmas iin, 2500 kg. tama kapasiteli olarak yaplacaktr. Asansrler, geici kabulden sonra 1 yl mddetle kesin kabule kadar imalat firmann garantisi altnda bulunacaktr. Bu sre iinde, asansrlerde normal kullanmdan oluacak arza ve hasarlar imalat firma tarafndan, en ksa sre iinde giderilecektir. Yine bu sre zarfnda imalat firma, geici kabul ile kesin kabul arasndaki bir yl sre ile asansrlerin aylk periyodik bakm ve onarmn hibir cret talep etmeksizin yapacaktr. Bir yllk garanti sresi iinde, hatal kullanm dnda deitirilen yedek paralar iin imalat firma hibir bedel talep etmeyecektir. Ayrca imalat firma garanti sresi bitiminden sonra en az on yl mddetle sistemde kullanlacak olan yedek paralar cret mukabilinde temin etmekle mkelleftir. Garanti sresi sonucunda imalat firma, tercihen asansrn bakmn yapacak ve bakm creti olarak fahi cretler talep etmeyecektir. Bu konuda, emsal firmalarn bakm creti baz olarak alnacaktr. Tm bunlarn dnda imalat firma, (idarenin istemesi halinde) idarenin asansr ile ilgili teknik elemann, gerek montaj srasnda gerekse, montaj sonrasnda eitecek ve gerekli seminerleri verecek, ayrca, kurmu olduu sistemin montaj projelerini, elektrik emalarn ve TS EN 811/16da belirtilen asansr kullanm klavuzu ve seyir defterini idareye verecektir. Salk tesislerine yaplacak olan snf III asansrler, durak says ne olursa olsun mutlaka frekans kontroll kademesiz hzl olarak tesis edilecektir. Kamu hizmet binalarnda 3 durak dahil olmak zere daha fazla durak sayl asansrlerde toplamal kumanda donanm bulunacaktr. Ancak, lojman vb. binalarda tercihen 5 duraktan fazla durak sayl asansrlerde toplamal kumanda donanm kullanlacaktr. Otomatik jeneratr bulunmayan kamu binalarna tesis edilecek olan asansrlerde mutlaka acil kurtarma tertibat (enerji kesilmesinde asansr kabinini otomatik olarak en yakn kata getirerek ve kaplar otomatik olarak aan tahliye sistemi) bulunacaktr. Bunun dndaki kamu binalarnda tesisin nem ve zelliine gre, gerekesi idarece zel teknik artnamesinde belirtilmek art ile otomatik jeneratr bulunsa bile acil kurtarma sistemi tesis edilecektir. Sedye veya tekerlekli sandalye girii olan tam otomatik kapl asansrlerde en az 24 ayr noktadan etkili n perdesi (boy fotosel tertibat) kullanlacaktr. 1 ve 2. deprem blgesinde yaplacak olan asansrlerde deprem sensr bulunacaktr. Bu sensrn devreye girmesi halinde, asansr otomatik olarak ana duraa doru hareketlenecek ve bu esnada d arlar dikkate almayacaktr. Asansr ana duraa ulaarak yolcular boalttktan sonra otomatik olarak servis d konumuna gelecektir. Yangn ikaz sistemi bulunan kamu binalarna tesis edilecek olan asansrlerde, yangn ihbar halinde ana duraa dn sistemi bulunacaktr. Asansr otomatik olarak ana duraa doru hareketlenecek ve bu esnada arlar dikkate almayacaktr. Asansr ana duraa ulaarak yolcular boalttktan sonra otomatik olarak servis d konumuna geecektir. Ancak itfaiyenin kullanaca asansr bulunmas halinde asansr, zel bir anahtar ile altrlabilecektir. Asansr kumanda tablosuna kadar getirilecek olan yangn uyar sistemi tesisat, yangn uyar sistemini gerekletirecek olan firma tarafndan yaplacaktr. Mutfak ve amarhanelerde kullanlacak olan snf V asansrlerin kap ve kabinleri, sterilizasyon iin tercihen satine paslanmaz elik olarak yaplacaktr. - 285 -

Yaplacak olan asansrler, "Binalarn Yangndan Korunmas Hakknda Ynetmelik" hkmlerine uygun olacaktr. Bu artnamede bulunmayan hususlar iin ilgili TSE, VDE veya uluslararas standart hkmleri esas alnacaktr. Asansr oluturan paralardan bir veya birkann olmas halinde, bu paralara ait IEC veya CELENEC-EN standartlarna uygunluk belgeleri ibraz edilecektir. 5.3 Asansr boluu (kuyu-kuyu alt ve st boluu) Asansr kuyusu ve duvarlar, kuyu dibi ve kuyu tavan TS EN 811, 2 ve 3 standardnda belirtilen ilgili hkmlere uygun olarak yap yklenicisi tarafndan yaplacaktr. Asansr kuyusu, tercihen perde betondan yaplm olacaktr. Toz olumamas iin, perde beton plastik boya ile yap yklenicisi tarafndan boyanacaktr. Asansr kuyusunun tula duvar vb. malzemeden yaplm olmas halinde asansr raylar kesinlikle tula duvarlara mesnetlenmeyecektir. Bu durumda asansr raylarnn arkasna yeterli mukavemette elik profil veya putreller konulacak ve raylar bu elik profil veya putrellere balanacaktr. Bu putreller veya profiller mukavemet hesab imalat firmaca yaplarak yap yklenici tarafndan temin ve tesis edilecektir. Bir kuyuda birden fazla asansr bulunmas halinde, TS EN 811, 2 ve 3 standardnda belirtilen hkmlere uygun olarak, blmeler imalat firmann projelerine gre yap yklenici tarafndan imal edilmi olacaktr. Asansr kuyusunun kalc olarak aydnlatlmas TS EN 811, 2 ve 3 standardnda belirtilen artlara uygun olarak imalat firmann projelerine gre yap yklenici tarafndan imal edilmi olacaktr. 5.4 Makine ve makara daireleri Makine ve makara dairesi, tercihen kuyunun stnde, ncelikli olarak TS EN 811,2 olmak zere TSE 8237, 8238, 8239 standartlarnda belirtilen artlara ve llere gre, toza kar korunmu, havalandrlm ve aydnlatlm olacaktr. Makina ve makara dairelerinde her asansr iin mstakil bir enerji datm panosu bulunacaktr. Bu panoda, btn gerilim altndaki iletkenleri kesecek bir ana alter, her faz iin ayr bir sigorta, asansr kuyu ve makine dairelerinin aydnlatma sigortalar, faz koruma rlesi, toprak kaak rlesi, priz vb. elemanlar bulunacak ve bu elemanlarn teknik zellikleri imalat firma tarafndan belirlendikten sonra yap yklenici tarafndan imal edilecektir. Makina ve makara dairesi bir veya birden fazla sabit olarak tesis edilmi aydnlatma armatrleri ile yeterli ekilde TS EN 811,2 standardnda belirtilen artlara uygun olarak yap yklenicisi tarafndan imal edilecektir. Motorlarn bulunduu hacimlerde gz yanlmalarn nlemek (stroboskopik etki) iin tek fazdan beslenen floresans lambalar kullanlmayacaktr. Asansrn sabit ve hareketli blmlerinde bulunan elektrik enerjisi iletiminde kullanlmayan btn iletken malzeme toprak kaak rlesi zerinden topraklanacaktr. 5.5 Durak kaplar Asansr durak kaplar, TS EN 811,2 ile TS 8237, 8238, 8239 standartlarnda belirtilen hkmlere uygun olacaktr. Asansr boluunun aklsz olmas halinde ve bu durumda asansr kat kaplarnn kendi mesnetleri ile demeye balants salkl olarak yaplamyor ise, asansr kat kaplar ayr bir elik - 286 -

putrel veya profillere balanacaktr. Keza, asansr kaplarnn mesnetlenebilecei perde, kiri, kolon vb. malzeme, kaplarn mesnetlenme mesafesinin uzanda ise veya yok ise, kat kaplar yine putrel, kebent veya profil vb. malzemeler ile balanacaktr. Bu profil vb. malzemelerin mukavemet hesab imalat firmaca yapldktan sonra yap yklenicisi tarafndan temin ve tesis edilmi olacaktr. 5.6 Kabin Asansr kabini, TS EN 811,2 ile TS 8237, 8238, 8239 standartlarnda belirtilen hkmlere uygun olacaktr. Asansr kabin lleri tercihen TS. 8237, 8238, 8239 standartlarna uygun olacaktr. Asansr boluunun elverili olmamas halinde TS EN 811,2 standardnda belirtilen maksimum ve minimum kabin alan llerinde asansr kabini yaplacaktr. 5.7 Kabin kaplar. Asansr kabin kaplar, TS EN 811,2 ile TS 8237, 8238, 8239 standartlarnda belirtilen hkmlere uygun olacaktr. Kabin kurtarma hizmeti verenler ile kalc irtibat salayan ift yollu haberleme tertibat ile donatlmaldr. Kabin kullanm halinde veya kaps aldnda yeterli ekilde aydnlatlmaldr. Ayrca 1 volt gcnde aydnlatma yapabilmelidir. Enerji kesilmesi halinde acil kurtarma g tertibat devreye girecek ve emniyetli bir ekilde kaplarn almasn salayacaktr. 5.8 Ask tertibat, halat arln dengeleme ve ar hza kar koruma Asansrn ask tertibat, halatlar, makaralar, denge zincirleri, gvenlik tertibatlar, frenleme dzenekleri, hz regltr TS EN 811,2 standartlarnda belirtilen hkmlere uygun olacaktr. Asansr kabin anma hznn 0,63 m/s 'yi amas durumunda ani frenlemeli kabin gvenlik sistemi kullanlmayacaktr. Ancak, ani frenlemeli tampon etkili fren sistemi kullanlabilecektir. Kabin anma hznn 1.0 m/s 'yi amas durumunda ise, mutlaka kaymal fren sistemi kullanlacaktr. 5.9 Klavuz raylar, tamponlar ve snr gvenlik kesicileri Asansrn klavuz raylar, tamponlar, snr gvenlik kesicileri TS EN 811,2 standartlarnda belirtilen hkmlere uygun olacaktr. Asansrlerde kabin ve kar arln klavuzlanmas iin mutlaka ray kullanlacaktr. Kullanlacak olan raylar tercihen T eklinde ve asansr iin zel olarak imal edilmi olacaktr. 5.10 Tahrik sistemi Asansrn tahrik sistemi TS EN 811,2 standartlarnda belirtilen hkmlere uygun olacaktr. 5.11 Elektrik tesisat ve aksam Asansrn tm elektrik tesisat ve aksam TS EN 811,2 standartlarnda belirtilen hkmlere uygun olacaktr. 5.12 Elektrik arzalarna kar korunma, kumandalar, ncelikler Asansrn elektrik arzalarna kar korunmas, elektrik gvenlik sistemleri, gvenlik kontaklar, gvenlik devreleri, kumanda sistemleri, butonyer ve gstergeleri, durdurma ve alarm dzenekleri, yk kontrol sistem aksamlar TS EN 811,2 standartlarnda belirtilen hkmlere uygun olacaktr. Salk tesislerinde kullanlacak olan asansrlerin butonyer ve gstergeleri, sterilizasyon iin satine paslanmaz elik kapl olacaktr. - 287 -

Kamu binalarna tesis edilecek olan asansrlerde kullanlacak olan yk kontrol sistemleri gerekli hassasln salanmas iin, elektronik tipte olacaktr. - Asansr arzalarnn izlenebilmesi iin, kumanda tablolarnn bir blmnde TS 627ye uygun grsel izleme bulunacaktr. 5.13 kaz levhalar, iaretlemeler ve iletme talimatlar Kabin ii, kabin st, kat kaplar, kuyu, halat, makine ve makara daireleri vb. yerlere TS EN 811,2 standartlarnda belirtilen artlara gre etiketleme yaplacak olup, ilgili levha ve talimatnameler yklenici ve montaj firmas tarafndan temin edilerek taklacaktr. 5.14 Muayene, deney ve tutulacak kaytlar Tesis edilecek olan asansrlerin muayene, deney ve kaytlar, TS EN 811,2 standartlarnda belirtilen artlara uygun olacaktr. 5.15 Asansr planlar ve hesaplar Tm plan, ema ve hesaplar, TS EN 811,2 standartlarna uygun olarak yaplacak, imalat firma, firma seim ileminin yaplmasn mteakip ie balamadan nce aadaki evrak tasdike verecektir: Asansr kuyularnn enine ve boyuna dey kesitleri (lek 1/1001/50), Makine ve makara dairelerinin enine ve boyuna kesitleri ile stten grn (lek: 1/10 1/25), Kuyu ve kabin yatay kesiti (lek: 1/101/20), Kat ve kabin kaplarnn nden grn ve kesiti (lek: 1/101/20), Raylarn, halatlarn, kasnaklarn ve tayclarn mukavemet hesaplar, Asansr tesisatnn balant emas, kolon hatt, sigorta ve devre kesicileri, belsem hatt, gvenlik kontaklar, gvenlik devreleri, g devreleri, yerleim kontrol devresi, gvenlik sistemi, topraklama, bara ve datm emalar, Asansr tahrik makinesinin bulunduu zemine gelen yk hesaplar, Kuyu dibi yerleim plan, Kuyu emniyet boluklar, 5.16 Asansr tesisatnn kabul Kabulde asansr tesisatnn btn ksmlarnn artnameye, tasdikli plan, hesap ve resimlere gre yaplm olup olmad kontrol edilecektir. Btn gvenlik sistemleri, kap kilitleri, msaade edilen maksimum ykleme ile parat tertibatnn almas, snr alterleri ile fren sisteminin almas zellikle test edilecektir. 5.17 Uygunluk Kriteri

Kullanlan malzeme ve imalatn uygunluu, ilgili Trk standartlar ve /veya uygulamaya konulmu Avrupa Birlii standartlarnda verilmi kriterlere gre deerlendirilecektir.

- 288 -

5.18 lgili Standartlar: TS 1812 Asansrlerin Hesap,Tasarm ve Yapm Kurallar (Elektrikle alan nsan ve Yk Asansrleri in) EN: 81-1 Asansrler yapm ve montaj iin Gvenlik kurallar-Blm1. TS 1108 Asansrler Yk Tamak in-Elektrikli TS 4789 ISO 7465 nsan ve Yk Asansrleri-Klavuz Raylar, Asansr Kabinleri ve Kar arlklar iin-T Tipi TS 8237 ISO 4190-1 Asansrler - Yerletirme ile ilgili boyutlar - Blm 1: Snf I, snf II, snf III ve snf VI asansrler TS 8238 ISO 4190-2 Asansrler - Yerletirme ile ilgili boyutlar Blm 2: Snf IV asansrler TS 8239 Asansrler- Otomatik Kapl- Yerletirilmesi le lgili Boyutlar- Snf 5- Servis Asansrleri TS EN 13015 Asansr ve yryen merdivenlerin bakm Bakm talimatlar iin kurallar TS EN 627 Asansrlerin, Yryen Merdivenlerin ve Yryen Yolcu Bantlarnn Verilerinin Kaydedilmesi ve zlenmesi Kurallar TS EN 50214 Kablolar-Asansrler in Bklgen Kablolar TS 12255 Yetkili Tamir ve Bakm Servisleri- Asansrler, Yryen Merdivenler, Yryen Yolcu Bantlar- Genel Kurallar TS EN ISO 10535 zrllerin tanmas iin asansrler- zellikler ve deney metodlar TS 10922 EN 81-1 Asansrler- Yapm ve Montaj in Gvenlik Kurallar- Blm 1: Elektrikli Asansrler EN81-1/A1- Asansrler-Yapm montaj ve gvenlik kurallar. TS EN 81-2 Asansrler- Yapm ve Montaj in Gvenlik Kurallar- Blm 2: Hidrolik Asansrler TS EN 81-3 Asansrler- Yapm ve Montaj in Gvenlik Kurallar- Blm 3: Elektrikli ve Hidrolik Servis Asansrleri TS EN 12385-5 elik tel halatlar Gvenlik Blm 5: Asansrler iin halatlar TS EN 81-70 Asansrler- Yapm ve Montaj in Gvenlik Kurallar- Yolcu ve Yk Asansrleri iin zel Uygulamalar Blm 70 TS EN 81-28 Asansrler Yapm ve montaj iin gvenlik kurallar Yolcu ve yk asansrleri - Blm 28: Yolcu ve yk asansrlerinde uzaktan alrm TS EN 81-58 Asansrler Yapm ve montaj iin gvenlik kurallar - Muayene ve deneyler Blm 5 TS EN 81-72 Asansrler Yapm ve montaj iin gvenlik kurallar - Yolcu ve yk asansrleri iin zel uygulamalar Blm 72: tfaiyeci asansrleri 8: Kat kaplar iin yangna kar dayankllk deneyi TS EN 81-71 Asansrler Yapm ve montaj iin gvenlik kurallar: Yolcu ve yk asansrleri iin zel uygulamalar Blm 71: Kastl tahribata kar dayankl asansrler TS EN 81-73 Asansrler Yapm ve montaj iin gvenlik kurallar- Yolcu ve yk asansrleri iin zel uygulamalar Blm 73: Yangn annda asansrlerin davran - 289 -

TS EN 81-80 Asansrler - Yapm ve montaj iin gvenlik kurallar-Mevcut asansrler-Blm 80: Mevcut yolcu ve yk asansrlerinin gvenliini gelitirme kurallar TS EN 12015 Elektromanyetik uyumluluk Asansrler, yryen merdivenler ve yryen bantlar iin rn ailesi standard Emisyon TS EN 12016 Elektromanyetik uyumluluk - Asansrler, yryen merdivenler ve yryen bantlar iin rn ailesi standard Baklk

ALTINCI BLM Dizel Elektrojen (Jeneratr) Grubu ( Malzeme Ve Montaj) 6.1 Kapsam Bu blm, yapnn tasdikli projesinde belirlenen srekli kVA g (prime g kapasiteli, teferruatl dizel motorlu, buna akuple 400/231 volt, 50 Hz.lik uyar sistemli ve voltaj regltrl alternatr ve donanm, kumanda panosu, otomatik transfer sistemi, soutma sistemi, hava giri ve k sistemleri ile otomatik devreye girme tertibatl jeneratr grubunun temin, tesisi, tehizat, iyerine nakli, montaj ve iler halde temin edilmesi ve bu artnamede belirtilen gerekli dier aksesuarlar kapsar. Gerektiinde, dier gruplarla otomatik senkronize olarak paralel almasnn istenmesi halinde zel artnamede belirilecektir. 6.2 Boyutlarn kontrol Yklenici, jeneratrn monte edilecei mahallin tam ve doru boyutlarda bulunmasndan sorumlu olacaktr. Yklenici, herhangi bir ii yapmadan nce tespit ettii ihtilafl durumlar varsa nceden idareye bilgi verecek, tm yapsal deiiklikler iin, ie balamadan nce idarenin onayn alacaktr. Montaj yaplacak tm cihaz ve malzemeler son 5 yln retimi (generation) olacaktr. Kumanda panosu, alternatr zerine montajl olmayacak ase zerinden veya yer tipi olacaktr. Bu pano ile elektrojen grubu arasnda ekilecek kumanda kablolar iki tarafl konnektrl olacak, enerji kablolar ise, pabulu olarak irtibatlandrlacaktr. Sz konusu kablolar, TSE damgasna sahip olacaktr. Sinyalizasyon kablosu ok perli ve fleksbil olacaktr. l ve bakm elemannn elle eriebilecei her yer gerilim kaaklarna kar topraklanm olacak ve hayati tehlike arz eden gerilimler iin resim, iaret ve yazlarla uyar ihbarlar bulunacaktr. Ayn gteki elektrojen gruplarnda, ayn fonksiyonu yerine getiren elektriksel ve mekanik unsurlar iletme ve bakm kolayl ynnden, birbirleri ile gerekirse (ihtiya duyulduunda) deitirilerek kullanlabilecektir. Gruplarn paralel almas durumunda, kta gzn fark edebilecei titreimler meydana gelmeyecektir. zel teknik artnamesinde paralel alma istenmesi halinde, kusursuz bir paralel alma salanacaktr. Paralel alma esnasnda ve sabit yklerde, l aletleri ibrelerinde, titreim meydana gelmeyecektir.

- 290 -

6.3 Dizel motor Firma, dizel motorlara ait, her trl bilgiyi ieren manuelleri teklifi ile birlikte verecektir. Manuellerdeki bilgiler motor markas, modeli, gc, silindir says, aspiration tipi, bore/stroke boylar (mm olarak), boyutlar (uzunluk, genilik ve ykseklii mm. olarak), arl (kg), motor devri (devir/dk), gross engine output" ve net engine output u prime ve standby da kw. olarak, silindir hacmi, rulman tipi ve adedi, yakt sistemi, yakt sarfiyat, ekzost sitemi, soutma sistemi, yalama sistemi ve elektrik sistemi gibi bir motorun tanmlanp anlalmasna yardmc olacak her trl bilgiyi ierecektir. 6.4 Dizel motorun genel teknik zellikleri Motorlar, 4 zamanl, 10200 kVA aras mekanik, 200 kVAdan byk gruplar elektronik guvernrl, turbo arjl veya doal emili, srekli alma devri 1500 d/dak olacaktr. (1036 kVA arasndaki dizel motorlarn srekli alma devri, 3000 d/dak olabilir.) Dizel motoru, 24 saatlik bir alma periyodunun ve herhangi bir saatinde bir saat sre ile nominal gcnn %10 daha fazlas bir gc verebilecek ve performansnda herhangi bir dme olmayacaktr. Ancak, istenilen jeneratr gc jeneratrn tesis edilecei yerdeki rakma gre dizel motor g dmleri de hesaplanarak verecei net gcn, istenen gcn altnda kalmas durumunda, teklif uygun grlmeyecektir. Kontrol panosunda, ar su scaklnda ve dk ya basncnda devreye giren, k alarml ve otomatik durdurma sistemi mevcut olacaktr. Dizel motorlar, ya basnc, hararet, radyatr su seviyesi (radyatr su seviyesi arzas 100 kVA st motorlar iin geerlidir.) gibi hayati hususlarn denetimine imkan veren mirlere ve alglayclara sahip olacak, bunlardan iletilen arza ve ihbarlar tm alma konumlarnda otomatik kumanda panosu ile elektronik kontrol ve transfer paneli zerindeki gsterge ve ihbar nitelerine ulatrlp, kl, sesli alarmlarn verdirilmesi salanacaktr. Dizel motorlarn souk havalarda, rahatlkla alp yk altna girebilmeleri iin, soutma donanmlarna, yeterli glerde elektrikli n stclar taklacak, kumanda panosunda stc anahtar bulunacaktr. Elektrojen grubunda, evre scaklna bal olarak, dizel motorunu normal alma scaklnda tutacak ekilde stacak krom nikel borulu kaliteli stclar kullanlacaktr. Motorun ilk hareketi mar motoru ile elektrikli olup, ak ve elektrik donanm 12/24 Volt olacaktr. Motorun soutma sistemi hava veya su ile soutmal olacak, +50C ile -28C arasndaki evre scaklklarnda yeterli ekilde soutmay temin edebilecektir. Hava filtresi ar hizmet tipi olacaktr. Yakt sistemi direkt enjeksiyonlu olacaktr. Motor, kesikli g iin ISO 2534, DIN 6270 standartlarna, srekli g iin ise, ISO 3046, DIN 6270 standartlarna gre seilmi olacaktr. Kontrol panosunda motor ya basn gstergesi bulunacaktr. Dizel motorda yalama ya ve soutma suyu pompalar mevcut olacak, ya filtresi eleman, mazot filtresi eleman ve hava filtresi elemanlar deiebilir tip olacaktr. Yakt deposu, standart olarak 8 saat almaya yeterli olacak, depo zerinde gsterge, dolum ve boaltma vanas mevcut olacaktr. in zelliine gre gerek duyulduunda, zel teknik - 291 -

artnamede belirtilmek suretiyle idare, ikinci bir yakt deposu isteyebilecektir Yakt deposunun kna mazot iinde bulunabilecek suyun ayrtrlmas iin deitirilebilir elemanl su filtresi taklacaktr. Ekzost susturucusu ve esnek ekzost boru ve dirsekleri grupla birlikte verilecektir. Motorun almas iin gerekli her trl donanm dizel motor stnde birlikte verilecektir. Dizel motorla birlikte verilecek arj dinamosunun DC. k voltaj, mar motoru besleme voltajna eit olacaktr. arj dinamosunun ular elektronik kumanda panosuna kadar gtrlerek, arj redresr k ularnn da bulunduu bir klemenste son bulacaktr. Besleme, redresr veya arj dinamosundan otomatik olarak yaplacaktr. Teklif edilen dizel motorlar, en az yl sre ile elektrojen gruplar zerinde denenmi olacak ve bu husus belgelenecektir. Mar motorunu beslemek iin, uygun say ve kapasitede, bakmsz tip ak bataryas verilecektir. Otomatik devreye devreye girebilecektir. girme tertibatl elektrojen grubu en ok 15.sn. iinde

6.5 Motorun srekli net faydal gc Motorun srekli net faydal gc; motorun almas iin gerekli ateleme tertibat, mazot pompas, soutma suyu pompas, vantilatr v.s gibi yardmc tehizat iin sarfedilen g karldktan sonra, motorun verdii net gtr. Net faydal gce dahil olmayan devrelere ait g, teklifte ayrca belirtilecektir. 6.6 Motorun yakt sarfiyat Motorun yakt sarfiyat bota, 1/4, 2/4, 3/4 ve 4/4 ykte kWh bana gram cinsinden belirtilecek, yakt sarfiyat ayn g iin daha dk olan motorlar tercih edilecektir. Sarfiyat deerleri, deniz seviyesindeki normal artlara ve mahalli artlara gre ayr ayr verilecektir. malat firma tarafndan, tam ykteki yakt sarfiyatnn % 5 tolerans salayaca taahht edilerek, taahht edilen deerler almayacaktr. Grubun alaca mahal artlarnda srekli faydal gce gre garanti edilen fiili yakt sarfiyat lldnde, garanti edilen deerlerin almas durumunda, imalat firma ve yklenici birlikte sorumlu olacaktr. Motor nominal devir ve srekli net faydal tam gle alrken zgl yalama ya sarfiyat 3 gr/kwhden fazla olmayacaktr.Efektif deerler ayrca, net faydal tam gce gre lt/h olarak verilecektir. Teklifte, yalama sistemi hakknda da bilgi verilecektir. 6.7 Reglsyon Motorun regltr, alternatr motora akuple edilmi durumda iken ykn, tam yke nazaran ani olarak deimesi halinde devir says; Geici olarak % 15 Kalc olarak % 5i gemeyecektir. Normal alma scaklnda olan motorun, deimeyen ykte veya bo almas halinde devir says deiimi olmayacaktr. - 292 -

Bu artnamede kesin olarak belirtilmedii takdirde, dizel elektrojen gruplarnn paralel alaca kabul edilecek ve dizel grubu, tablodan kumanda edilecek ekilde, devir says ayar tertibat ile donatlacaktr. 6.8 Alternatrn teknik zellikleri Alternatr k voltaj 400/231 volt, frekans 50Hz, dalga ekli tam snsoidal, g faktr 0,801, arasnda olacaktr. evre artlar bakmndan -28C ila +50C scaklkta, bal nem %85, alma ykseklii 0 1000 m. ortamnda tam ykteki verimi % 90 veya daha byk olacaktr. Alternatr voltaj, aadaki arlarda nominal voltajn (+/-) %2sinden fazla deimeyecektir. Ykn sfrdan yzde yze kmas, G faktrnn 0,80den 1e, 1den 0,80e deiimi, Scakln -28 C ile +50' C arasnda deiimi, Motor hz deiiminin nominal hza orannn %4,50 olmas, Alternatrde, dengesiz yk oran % 30 seviyesine ktnda, k voltaj ve hz reglsyonunda bozulma olmayacaktr. Alternatrler, 12 saat arayla bir saat sre ile %10 ar ykle yklendiinde, hibir ekilde elektriksel ve mekaniksel bozulma meydana gelmeyecektir. Fazlarn ksa devre olmas halinde ksa devre akm, minimum 500 milisaniye sre ile nominal akmn 34 kat olacak fakat, sarglarda ve dier devre elemanlarnda (kumanda panosu dahil) herhangi bir hasar veya kavrulma meydana gelmeyecektir. Dizel motorunda istenmeyen hzn nominal hzn %50 fazlasna ulamas halinde, alternatr sarglarnda kayma veya mekaniki herhangi bir hasar meydana gelmeyecektir. Alternatrn verimi, teklifte Cos =10,80 iin 4/4, 3/4 ve 2/4 yklerde ayr ayr belirtilecektir. Alternatrn gerilimi, pano zerinden kilitleme mekanizmasna sahip bir potansiyometre veya pulse ile %5 snrlar iinde elle ayarlanabilecektir. Alternatr frasz, tek veya ift yatakl, elektronik otomatik gerilim regltrl olacaktr. Alternatr IEC 341, CE 123, BS 49995000, VDE 0530, NF 51100, NF II ve VE M10 standartlarna gre retilmi 4 kutuplu, 1500 d/d, frasz tip, elektronik voltaj regltr 50 C ortam scaklnda alabilme zelliine sahip olacaktr. Alternatrn termik snr gc, VDE 530'a uygun olacaktr. Alternatr IP2123 korumal, su sramas, iri taneli yabanc maddeler ve sert darbelere kar korunmu olacaktr. 6.9 Kumanda panosu Kumanda panosu, grup asesi zerinde montajl veya yer tipi pano eklinde frn boya veya toz boya ile boyanm olacaktr. Pano mekanik bakmndan, zerine monte edilen cihazlar rahatlkla tayabilecek kapakl ve kilitli olarak imal edilecektir. Pano lleri, teklifle birlikte verilecektir.

- 293 -

Btn l aletleri ve komitasyon birimleri (kumanda olarak) n kapakta toplanm olacaktr. Ayrca, bu birimlerle kabin ierisindeki dier birimler arasnda irtibat salayan kablolar, esnek bir yapda monte edilecek ve kapan alp kapanmasn gletirmeyecei gibi, zamanla ezilme, krlma v.s. meydana gelmeyecektir. zel olarak belirtilmedike gruplarn panolar, alternatr zerine monte edilmeyecek, ayr bir yerde olacak ve aadaki cihazlar ihtiva edecektir. 3 adet ampermetre, 1 adet voltmetre, 1 adet voltmetre komtatr (en az 7 pozisyonlu) 1 adet frekans metre, 2 adet kontaktr (transfer sistemi iin) 1 adet alma zaman saati, 1 adet dizel motor scaklk gstergesi, 1 adet motor dizel ya basn gstergesi, 1 adet manuel altrma anahtar veya butonu, 1adet manuel durdurma anahtar veya butonu, 1 adet termostatik kontrollu ceket suyu stc sigortas, 1 adet tampon arj redresr, 1 adet 3 faz ebeke kontrol sistemi, 1 adet dk voltaj nitesi, 1 adet termik koruyucu, 1 adet acil durdurma anahtar veya butonu, 1 adet alarm silme (reset) butonu, 1 Adet ak voltmetresi, 1 adet sesli ikaz durdurma butonu, Yeterli sayda tablo ii ve n aydnlatma lambalar, 1 adet otomatik devreye girme nitesi (programlanm mikro prossrl olup, dk ya basncnda dizel motor devir ykselmesinde, yksek soutma suyu scaklnda, dizel motor start almadnda, alternatr k vermediinde, dizel motor otomatik stop eder ve kl ikaz verir). 100 kVAdan sonra kumanda panosu dijital ve LCD gstergeli olacaktr. 1000 kVA ya kadar transfer sistemi kontaktrl, 1000 kVAdan daha yksek gce sahip gruplarda, motorlu alterli olacaktr. Tesisat besleme klar iin seilen alter ve kontaktrler, IEC 947 standardna sahip olacak ve AC 3 snf esas alnarak seilecektir. stekli, teklifinde kullanaca tm elektrik malzemelerinin orijinal teknik prospektslerini verecektir. Zayf akm devreleri sigorta ile korunacaktr. Enerji kablosu iin gerekli balant klemensi ve bakr baralar olacaktr. Btn kablolar, uluslararas renk veya rakamlara gre kodlanm ve emalara da ilenmi olacaktr. nitelerle d balantlar ve niteler aras balantlar konnektrlerle yaplacaktr. Kontrollke beenilmeyen konnektrler ve malzemeler, yklenici tarafndan deitirilecektir. l devrelerinde kullanlan ve 100 amperi geen ampermetreler iin, akm trafolar kullanlacaktr. Grup ve ebeke kontaktrleri, elektrikli ve mekanik kilitleme zelliine sahip olacaktr.

- 294 -

6.10 Otomatik altrma Grubun, tam otomatik almay salamas iin gerekli kablaj, rleler, kontaktrler, otomatik transfer alteri, mikro ilemci veya mikrocontroller ihtiva eden programlanabilir, dijital elektronik devreler gibi her trl cihazlar kapsayacaktr. Otomatik alma ekli yle olacaktr; ebeke voltaj reset edilmi snrlar dahilinde iken, ebeke kontaktr (alteri) kapatlacak (off) ve sistem ebekeden beslenecektir. ebeke voltajnn % 20 den fazla deimesi, 1 veya daha fazla fazn kesilmesi halinde, ebeke kontaktr (alter) alacak (on) ve jeneratr altrlacaktr.15 sn iinde jeneratr hazr olacak ve jeneratr hazr bilgisi ile jeneratr alteri kapatlacaktr (off). ebeke voltaj normale gelene kadar sistem jeneratrden beslenecek, ebeke tekrar normale dndnde, ebekenin kararl bir ekilde var olduu ayarlanabilir bir sre (3 dk.) izlenip daha sonra jeneratr kontaktr alacak (on), ebeke kontaktr ise, kapatlp (off) yk ebekeden beslenecektir. Jeneratr hemen durdurulmayacak, soutma iin ayarlanabilir bir sre (3 dk.)altktan sonra stop edilecektir. Elektriksel kumandada, kontrol ve tasarm ekli mikrocontroller ihtiva eden tasarmlar tercih edilecektir. Sistem, otomatik olarak alacaktr. Aadaki durumlardan birinin meydana gelmesi halinde grup, otomatik olarak devreye girerek, yk zerine alacaktr a) ebeke geriliminin nominal voltajn %85'in altna dmesi (380x0,85=325 Volt) b) ebeke geriliminin nominal gerilimin %10 yukarsna kmas (380x1,10=420 Volt) c) Fazlardan birinin tamamen kesilmesi veya ilk iki ktaki limitlerin dna klmas, Otomatik, elle veya test konumlarndan birinde altrma halinde, ilk kalkta motor ya basnc "o" olduundan, bu srada yalanc alarm verilmemesi iin, gerekli her trl tedbir alnacaktr. Dk ya basnc, ar hararet, yksek hz, dk hz, alternatr k geriliminin dk ve yksek seviyelere ulamas, ar akmn faz bana nominal akmn %20'yi gemesi durumlarnda jeneratrn her trl alma durumunda motor stop edecektir. Kumanda panosu zerinde ayrca, acil alarm sistemi ile birlikte ACL DURDURMA BUTONU bulunacaktr. Acil durdurmada motor stop ederken alternatr kontaktrnn enerjisi de kesilecektir. Sistem, deprem annda jeneratr grubunun devreye girmesini engelleyecek veya alan sistemin durmasn salayacak deprem uyar ve koruma cihaz ile tehiz edilecektir. Bu cihaz TEDAn ngrd zelliklerde olacaktr. 6.11 Ak arj nitesi Grubun almasn salamak ve kumanda panosu zerinde mevcut devrelerin her trl besleme gerilimlerini karlamak amac ile gruplarla birlikte verilecek kuru tip ak bataryasn arj etmek zere, kumanda panosu ierisinde bir adet'te ak arj nitesi verilecektir. arj cihaz, hem ebekeden, hem de grup kndan beslenecektir. arj cihaznn arj etmemesi halinde, sesli ve kl alarm verecektir. arj nitesi k ve arj dinamosu k ile ak besleme kablosu, kontrol tablosu zerinde, bir klemens dizisinde toplanacaktr. Redresrn arzalanmas halinde, ak bataryas ebeke varken arj redresrnden, grup alrken arj dinamosundan beslenecektir.

- 295 -

6.12 Montaj Dizel elektrojen gruplarnn montaj, imalat firmann temel, boru donanm ve ekzost borusu planlarna ve tevzi tablosu balant emalarna gre yaplacaktr. Temel planlar Kg./cmlik zemin gerilmesine gre tanzim edilecektir. i yaptran messesenin yazl msaadesi alnmak suretiyle, montaj plannda deiiklik yaplmas mmkndr. Temel yaps, dizel firmasnca verilecek projeye gre olacaktr. Proje olmad takdirde; dizel temel kitle betonu dklmeden nce, temel tabanna, elenmi ve ykanm, 10 cm. ykseklikte kum denecek ve bunun zerine de 5 cm. kalnlkta mantar levhalar konduktan sonra dizel temel kitlesi dklecektir. Kitlenin etrafna, temelden 30 cm. daha derine indirilmi ve dizel temel kitlesinden 10 cm. aralkta beton blok (dolu briket) duvar yaplacak ve duvarla kitle aras 23 cm.lik aklla doldurulacaktr. Dolgu akl st seviyesinden, santral zeminine kadar, 5 cm. kalnlkta epeevre katran veya zift dklecektir. Betonarme kaide, jeneratr grubunun hassas cihazlara yakn veya yanna konulmas ve binalarn ara katlarna monte edilmesi durumunda yaplacaktr. Kablo ve boru kanallar en az 30x30 cm., duvar kalnlklar 10 cm.den az olmayacaktr. Btn kanallar, baklaval sala rtlecek, salarn oturaca kanal kenarlar 40x40x4 mm kebentlerle takviye edilecektir. Temelde kullanlacak olan betonun snf, temel projesi ile belirlenecektir. Titreimlerin civara yaylp yaylmadnn kontrolu, vibrometre ile llecek olan titreimin amplitd, 200 Psden byk gruplar iin 0,025 mm. ve 200 Ps'den kk gruplar iin, titreimin amplitd 0,05 ten fazla olmayacak ve temelden civara hibir titreim gemeyecektir. Alternatr gvdesi mstakil olarak 50 mm kesitinde elektrolit som plak bakr tel ile santral topraklanmasna balanacaktr. Yldz noktas topraklanmas da, projesine uygun ekilde yaplacak ve santral koruma topraklama elektrodundan en az 20 m. mesafede olacaktr. Topraklama elektrodlar, sistemin kurulaca araziye gre, asgari gei direncini salayacak ekilde hesaplanacaktr. Her trl malzemenin i yerine nakli, temel hafriyat, beton, kalp, kablo kanallar, kanal kebentleri ve baklaval salar, topraklama tertibat ve artnamede belirtilmedii halde, montaj ve kabul iin gerekli dier mteferrik malzeme ve iiliklerle, geici kabul hazrlanrken, motora konulacak yalama ya, geici ve kesin kabullerde sarf olunacak yakt ve ya, yklenici tarafndan karlanacaktr. Montajda, grup ile pano arasndaki kablolar, gruptan ekilecek maksimum akm tayacak kablonun bir st kesitinde olacak ve imalat firma tarafndan temin edilecektir. Pano ile ebeke arasndaki kablo ise, mesafeye ve akm tama kapasitesine gre yklenici firma tarafndan temin edilerek, montaj firmas tarafndan balants yaplacaktr. Grubun topraklanmasnda 0,5 m2'lik ve 1,5 mm kalnlkta elektrolitik bakrdan mamul levha ve en az 50 mm2'lik elektrolitik bakr iletkenler kullanlacak, grup, pano ve yakt tank, komple birimler topraklanacaktr. Grlt kirliliinin nlenmesi iin, evre Bakanlnn tespit ettii dB deerlerini elde edecek ekilde ses izolasyonu yaplacaktr. 6.13 Eitim letme ve bakm eitimi idarenin isteini karlayacak dzeyde, jeneratrn alt mahalde ilgili personele, imalat firma veya yklenici tarafndan karlanacaktr. - 296 -

Eitim, teorik ve uygulamal olmak zere iki aamal olacaktr. Uygulamal eitim iin, gerekli her trl l aleti avadanlk vs. firmaca temin edilecektir. Eitim srasnda her trl koruyucu tedbirler firmaca alnacak, yaralanma veya lmle sonulanabilecek her hangi bir kazaya meydan vermemek iin, firmaya ait kalifiye personel, eitim grubu ile birlikte altrlacaktr. Her trl sorumluluk firmaya ait olacaktr. 6.14 Teknik dokmantasyon Verilecek olan teknik dokmantasyon, montaj yaplan techizatn bakm ve iletmesini en iyi ekilde srdrmeye ve bunlardan en st dzeyde yararlanmaya ynelik olacaktr. Montaj, bakm ve iletme ile ilgili teknik dokmanlarn, kabul heyetince yeterli bulunmamas halinde, istekli istenen dokmantasyonu hazrlamak ve idareye teslim etmekle ykmldr. Elektrojen grubuna ait el kitab, yerleim ve devre emalar bizzat montaj yaplan gruba ait bilgileri ierecektir. Verilecek dokmanlar: alma ve bakm el kitab, Dizel ve alternatr basit tamir kitab, Tm sistemin elektrik-elektronik komple balant emas, Kumanda panosu ak devre emas, Sistemin kumanda ve kontrolnde kullanlan her trl nitenin alma ekli, arza arama ve giderme diyagram gibi dokmanlar. Tekliflerde dizel motora ait teknik zellikler aadaki balklara gre verilecek ve kabul deneylerinde bu deer ve garantiler esas alnacaktr. Motorun markas : Modeli : Tipi : Ka zamanl olduu : Turboarjl olup olmad: Srekli net faydal gc : (KVA) (Deniz seviyesinde) Srekli net faydal gc : (KVA) (Mahalli artlarda) Farkl mahalli artlarda g azalmas : Ar g yklenebilme oran: (1 saat sre ile .............%.........) Ar g yklenebilme oran: (ani olarak ...................%.........) Motorun alaca devir says: (bota:max,gte) .....devir/dakika Reglatrn, devir says deiimine tesiri : ................ a)Ykn ani olarak %50 deimesi halinde;........................... b) Sabit yklerde; .............................. c) Bota; .......................................... Silindir says :...........ad. Silindir ap:.............mm. Stroke:........................mm. Sktrma oran:........................ Sktrma basnc: .....................kg/ cm Ortalama silindir basnc: ..............kg/cm Ortalama piston hz:.....................m/sn. zgl yakt sarfiyat : (Normal art ve mahalli artlarda) a) 4/4 ykte b) 3/4 " :............................................. :............................................. - 297 -

c) 1/2 " :............................................. zgl ya sarfiyat :.....................lt/kwh Yanma sistemi :.............................. Yalama sistemi :........................... Soutma sistemi :........................... Yol verme ekli :............................ Hava ile yol vermede:.................... a) Hava basnc :......................... b) Hava iesi hacmi ve yol verme says :......................... c) Kompresr motorunun gc :........................ Elektrikli yol vermede: a) Aknn cinsi (Kurunlu v.s.) gerilimi, kapasitesi........................... b) Mar motorunun gerilimi, gc, devir says ............................... c) arj dinamosunun gerilimi, gc, devir says............................... Alarm ve otomatik durdurma tertibat hakknda bilgi: Motorun boyutlar : a) Eni.................b) Boyu..............c) Ykseklii................d) Arl: Soutma suyu tketimi:................... lt/h, Motorun soutulmas iin suya intikal edecek s deeri:.................. kcal/h, Tekliflerde, alternatrn aada istenen teknik zellikleri verilecektir: Markas : Modeli : Tipi : Frekans : Gerilimi : Akm : Srekli gc (KVA) : Ar g yklenebilme snr: Devir says: Gerilim ayar snr: Verimi (Cos = 0,8 ve Cos = 1 iin) : a) Tam ykte : b) 3/4 ykte : c) 1/2 ykte : Isnma snr (muhit scaklna nazaran) : zolasyon snf : a) Statorun b) Rotorun kaz ekli : kaz makinesinin srekli ve maksimum : a) Gerilimi : b) Akm : c) Gc : Balant ekli: Alternatrn d etkilere kar korunma tipi: Alternatrn arza ve ar yklere kar korunmas: Ksa devre oran (500 KVA dan byk gler iin) a) Bota : b) Tam ykte : Amortisr sargsnn tipi ve tesiri: Senkronize edici g (500 KVA dan byk gler iin) :....................kw/radyan Gerilim regltr a) Markas : b) Tipi : c) Duyarl : Alternatrn: a) Eni : b) Boyu : d)Arl : - 298 -

Dizel alternatr grubunun: a) Eni : b) Boyu : 6.15 Kabul ilemleri

c) Ykseklii :

d) Arl :

Grubun imaltsnda yaplan fabrika testleri ile sahada kabul ncesi yaplan bota ve ksmi ykte altrma testleri kabul heyetince olumlu bulunmas neticesinde yklenici gerekli tm (as built) projelerini ve dokmanlar salayarak alma msaadesini alacaktr. 6.16 Garanti Yklenici, jeneratr grubunun alr halde tesliminden (geici kabulden) itibaren 2 (iki) yl veya (1000) alma saati sre ile, imalat ve malzeme hatalarndan doabilecek arzalara kar garanti verecek, bu sre iinde bedelsiz bakmn, ayrca 10 yl sresince bedeli karl yedek para teminini salayacan taahht edecektir. Garanti hkmleri ierisinde temin edilecek malzeme, imalatta kullanlan orijinal malzemenin ayns olacaktr. Grubu reten ve satan firmann uluslararas ISO 9001 belgesine sahip olmas kesin kouldur. Ayrca, imalat firmann TSEK kalite uygunluk, TSEK imalat yeterlik ile Sanayi ve Ticaret Bakanl servis yeterlik belgelerine sahip olmas gerekmektedir. 6.17 Yedek malzeme ve avadanlk Her bir grupla birlikte, grup zerinde bulunan miktar kadar (adet veya takm) birer adet ya, yakt, hava filtreleri ile bir adet (V) kay verilecektir. malat firma, aada listelenmi takm ve avadanl her grup iin 1 takm olmak zere verecektir. Her takm aadaki unsurlar ihtiva edecektir. Pense (TSE'li) 1 adet Tornavida (TSE'li) 3 adet (3 boy, dz) Tornavida (TSE'li) 3 adet (3 boy, yldz) Yan keski (TSE'li) 1 adet Kargaburnu (TSE'li) 1 adet Kurbaack anahtar (10'luk) 1 adet Gres el pompas 1 adet Special anahtar takm 1 takm Kombine anahtar takm (632 mm) 1 takm 6.18 Uygunluk Kriteri Kullanlan malzeme ve imalatn uygunluu, ilgili Trk standartlar ve /veya uygulamaya konulmu Avrupa Birlii standartlarnda verilmi kriterlere gre deerlendirilecektir. 6.19 lgili Standartlar TS HD 384.5.551 S1 Binalarda elektrik tesisat Blm 5: Elektrikli donanmn seilmesi ve montaj Grup 55: Dier donanm Ksm 551: Alak gerilimli jeneratr gruplar TS ISO 8528-1 Gidip gelme hareketli iten yanmal motorla tahrik edilen alternatif akm jeneratr gruplar - Blm 1: Uygulama, beyan deerleri ve performans TS ISO 8528-2 Gidip gelme hareketli iten yanmal motorla tahrik edilen alternatif akm jeneratr gruplar - Blm 2: Motorlar TS ISO 8528-3 Gidip gelme hareketli iten yanmal motorla tahrik edilen alternatif akm jeneratr gruplar - Blm 3: Jeneratr gruplar iin alternatif akm jeneratrleri - 299 -

TS ISO 8528-4 Gidip gelme hareketli iten yanmal motorla tahrik edilen alternatif akm jeneratr gruplar - Blm 4: Kontrol tertibat ve balama donanm TS ISO 8528-5Gidip gelme hareketli iten yanmal motorla tahrik edilen alternatif akm jeneratr gruplar - Blm 5: Jeneratr gruplar TS ISO 8528-6 Gidip gelme hareketli iten yanmal motorla tahrik edilen alternatif akm jeneratr gruplar - Blm 6: Deney metotlar TS ISO 8528-7 Gidip gelme hareketli iten yanmal motorla tahrik edilen alternatif akm jeneratr gruplar - Blm 7: Tasarm ve artname iin teknik bildirimler TS ISO 8528-8 Gidip gelme hareketli iten yanmal motorla tahrik edilen alternatif akm jeneratr gruplar Blm 8: Dk g jeneratr gruplar zellikler ve deneyler TS EN 88528-11 Gidip gelme hareketli iten yanmal motorla tahrik edilen alternatif akm jeneratr gruplar Blm 11: Dner kesintisiz g sistemleri - Performans kurallar ve deney metotlar TS 4239 Bir Fazl Endksiyon Motorlar TS 3067 Fazl Endksiyon Motorlar

YEDNC BLM Yldrmdan Korunma ( Paratoner ) Tesisat

7.1 Kapsam Bu blm, patlayc, kolay yanc ve zor sndrlen maddelerin ( kibrit, petrol alkol, LPG gibi ) imali ve istifinde kullanlan depo ve binalar, tiyatro, cami, okul, niversite binas, sergi salonu, hapishane, fabrika, elektrik merkezi, su tevzi merkezi, byk ticarethane, banka, kla, depo, silo, otel, ihanlar, istasyon binalar, adliye binalar, hkmet konaklar, mzeler, ktphane, kreler, ocuk yuvalar, renci yurtlar, hava alanlar, tatil siteleri, akaryakt istasyonlar, zel yerleim siteleri, hastaneler ve benzeri binalarda yldrmdan korunmak amacyla tesis edilecek d ve i yldrmlk sistemini kapsar. 7.2 Yldrmdan korunma sisteminin tasarm ve snflandrlmas Yldrmdan korunma sistemi tasarmnda, TS 622, TS IEC 61024, Binalarn Yangndan Korunmas Hakkndaki Ynetmeliin 64. maddesi ve ilgili dokmanlara uyulacaktr. Yldrmdan korunma tesisatlar, TS IEC 61024 standardna gre hazrlanacak yldrm risk raporu, sonucu yaplan projeye uygun tesis edilecek, yldrm risk raporu ile belirlenecek koruma dzeyi, tablo-1 esas alnarak belirlenecek ve bu artnamede korunma sistemi, d yldrmdan korunma tesisat ve i yldrmdan korunma tesisat olarak snflandrlacaktr. 7.3 Yldrmdan korunma gerei Bu artname, D ve yldrmdan korunma tesisatn kapsar. Yldrmdan korunma tesisatlar, yldrm risk raporuna gre hazrlanacak projeye uygun tesis edilecek, yldrm risk raporu ile belirlenecek koruma dzeyi Tablo1 esas alnarak belirlenir.

- 300 -

Tablo1: Yldrmdan koruma dzeyleri Faraday/Franklin Metodu in Koruma Dzeyi Yldrmdan Korunma Sistemi Etkinlii E E> 0,98 Koruma Dzeyi 1 Koruma Dzeyi 2 Koruma Dzeyi 3 Koruma Dzeyi 4 0,95<E<0,98 0,90<E<0,95 0,80<E<0,90 0<E<0,80 Aktif Paratoner Koruma Dzeyi

Koruma Dzeyi 1+Ek nlem Koruma Dzeyi 1 Koruma Dzeyi 2 Koruma Dzeyi 2 Koruma Dzeyi 3

7.4 D yldrmdan korunma tesisat D yldrmdan korunma tesisat, aadaki ksmlardan meydana gelecektir. Yldrm yakalama sistemi, ni iletkenleri, Topraklama tesisat, 7.5 Yldrm yakalama sistemi Franklin ubuu ve Faraday kafesi uygulamas iin, koruma dzeylerinde bu tesisatlara kar gelen kriterlere uyulacaktr. Tablo2. Tablo2: Franklin/Faraday kafesi uygulama kriterleri Koruma Dzeylerine Gre Franklin/Faraday Kafesi Uygulama Kriteri Koruma Dzeyi I II III IV alar Franklin ubuu Ykseklik (m) 20 25 35 45 55 30 25 35 45 45 25 35 60 25 Kafes Aral (m) 5x5 10x10 15x15 20x20 ni letken Aral (m) 10 15 20 25

7.6 Franklin ubuu Paslanmaz malzemeden (scak daldrma ile galvanizlenmi elik, bakr, prin, krom-nikel, alminyum veya paslanmaz elikten) yaplm, 10,16,20mm apnda, projeci tercihine gre seilmi, ucu konik olarak sivriltilmi, boylar, monte edildikleri ykseklikte, koruma alan iin, yeterli alan salayacak ekilde, koruma as dikkate alnarak seilecektir. Tablo2. Franklin ubuklar, uygun ve paslanmaz zellikteki malzemelerden retilmi, iletken balant ve yapya montaj parasndan ibaret olacaktr. letkenler, Franklin ubuklarna, kaynak yntemi ile tutturulacaktr. 7.7 Faraday kafesi

- 301 -

Yakalama sistemi olarak Faraday Kafesi, koruma dzeyine gre verilen boyutlar dikkate alnarak, tasarlanacaktr. Tablo2. Faraday Kafesi alminyum, galvanizli elik veya bakrdan mamul iletkenlerin at malzemesi ile korozyon riski dikkate alnarak seilecektir. Bunlarn en kk kesitleri Tablo- 5 de verilmitir. Byk boyutlu atlarn iletken kesime noktalarnda, iletkenlerin scaklk etkisi ile boy farkllamasn tolere edecek balant dzenekleri kullanlacaktr. Tablo3: letken tespit nokta aralklar Tespit Aralklar Yerletirme (mm) Yatay yzeyler zerindeki yatay iletkenler 1000 Dzey yzeyler zerindeki yatay iletkenler Dey iletkenler 20 mden daha uzun dey iletkenler 25 mden daha uzun dey iletkenler 500 1000 750 500

Faraday Kafesi iin kullanlacak iletkenler, Tablo-3e gre belirlenen aralklarla, paslanmaz zellikte kroelerle yapya denecektir. Faraday Kafesi uygulanan atdaki ykseklikler (baca, klima kon dansr, uydu, anten v.b.) ya Faraday Kafesinin bu ksmlarda devam veya atya paralel bu ksmlarn zerinde yatay gerili iletkenler veya uzun Franklin ubuklar ile koruma altna alnacaktr. Ayn zamanda bu ksmlarn iletken paralar yldrmdan korunma sistemi ile e potansiyelde olacaktr. Faraday Kafesinde, yldrm ark noktasn, Franklin ubuklar ile yanc at yzeylerinden uzaklatrmak gereklidir. Bu ubuklar 510 m aralklar ile boylar 30cm.den az olmamaldr. letken balant noktalar, korozyona kar korunmal, tercihen termo kaynak kullanlmaldr. Balantlarda cvata kullanlacaksa, cvatalar paslanmaz elik olacaktr. Faraday Kafesi olarak kullanlacak metal at kaplama kalnlklar Tablo-4e uygun olacak, aksi durumda, ek Faraday Kafesi oluturulacaktr. ki metal aras izole atlarda, metal kalnl olarak, izole kpk malzemenin bir yzndeki metal kalnl dikkate alnacaktr. Bu atlarda, izolasyonu bozmadan epotansiyelleme salanacaktr. Tablo4: Yakalama ucu sistemlerinde en kk metal kalnlklar Koruma Seviyesi Malzeme Demir I-IV Bakr Alminyum t Kalnl (Mm) 4 5 7

7.8 Aktif paratoner bal Elektrostatik alan deiimi prensibine gre alacak, balk etrafnda oluturulacak iyonizasyon iin radyoaktif izotop kullanlmayacaktr. Aktif paratoner bal, en az 15 sene alma mr olarak retici firma tarafndan, verilen orijinal, taklide kar korunmu (halogramik v.b. tekniklerle) garanti belgesine sahip olacaktr. Bu belge, yalandrma deneyleri yaplm laboratuar raporlar ile desteklenmi olacaktr. - 302 -

Montaj yapan yklenici, her trl korozyona kar, tesisatn her yl bakm yaplmak kaydyla, 10 yl garanti verecektir. Balk, paslanmaz zellikte malzemelerden retilecektir. Balklar, satc firma tarafndan sevk edilmeden veya montajdan nce zel test cihazlar ile yaplan kontrolle test edilecek ve test raporu dier belgelerle birlikte idareye verilecektir. Aktif paratoner bal, hesaplanan koruma dzeyine gre paratonerin en u noktasnn minimum 6 m. aasndaki yarap deerleri, dikkate alnarak monte edilecektir. Aktif paratoner, koruyaca blgenin en yksek noktasndan 1,5 m. yksek noktada olacaktr. Aktif paratoner tayc direi 2 apnda, 6mt boyunda, galvanizli boru olacak, korozyona kar koruyucu kaplama yaplm tayc direk nite balants ve direk tespit kelepeleri ile yerine monte edilecektir.6 mtden uzun direklerde muayene komisyonu gerek grrse direk lente teli ve gergi aparatlar ile 3 noktadan sabitlenmesini isteyecektir. Aktif paratoner bal, NFC 17102 veya uluslararas standardlara uygun olacaktr. Aktif paratoner balklarnn koruma yaraplar, koruma seviyelerine gre, aadaki forml ile hesaplanacaktr. Rp= h (2D-h)+L (2D+L) m. olacaktr. Bu formlde: Yldrm ilerleme adm Koruma seviyesi 1 iin Koruma seviyesi 2 iin Koruma seviyesi 3 iin rne ait parametre Aktif paratoner ykseklii Koruma yarap 7.9 ni iletkenleri ni iletkenleri Franklin ubuu, Faraday Kafesi ve aktif paratoner iin minimum kesitler Tablo5 ve Tablo-6da verilmitir. Tablo5: Franklin ve Faraday kafesi iin min. letken kesitleri ni letkenleri Toprak Balant Yakalama Sistemi (mm2) Koruma Seviyesi Malzeme Ucu Sistemi Sistemi (mm2) (mm2) Bakr 35 16 50 I-IV Alminyum 70 25 Galvanizli Demir 50 50 80 Tablo-6: Aktif paratonerler iin min. ni iletken kesitleri erit, min.2x30 mm Bakr Dolu daire kesitli (ap) erit min.2x30 Paslanmaz elik Dolu daire kesitli (ap) 30x3 mm. Alminyum 2x10 mm. 95 mm2 Max..7 ohm. Empedansl, max.35 nH/m indktansa sahip, 2 katl, izoleli 50 mm2 - 303 : D (m) : D=20m, : D=45m, : D=60 m, : L : h (m) : Rp (m) dir.

2x8 mm. 2x8 mm.

zel kablo

Faraday Kafesi uygulamasnda, ini iletkenleri zemine yakn, koruyucu boru ile test klemensi arasnda yakn bir noktada, paslanmaz zellikte numaral etiketle iaretlenecek ve bu durum bilgi formunda yer alacaktr. ni iletkenlerinin yap malzemesi ile korozyon ilikisi incelenecek, iletkenleri tutturmak iin kullanlan kroelerde, paslanmaz cvatalar kullanlacaktr. Kroeler, metal veya d ortam artlarna dayankl plastik malzemeden retilecektir. TSE ve Topraklama Ynetmeliine gre betonarme yaplarda, demir donatnn, ini iletkeni olarak kullanlmas durumunda, iletkenlik kesinlikle uygun kaynak teknikleri ile salanacaktr. Sonuta, at iletkenleri ile topraklama iletkenlerinin direnlerinin ayn deerlerde lld, elektrik srekliliinin olduu, bilgi formunda yer alacaktr ni iletkenlerinde dier tesisatlara emniyetli yaklam mesafesi (s) hesaplanacak, bu deer bilgi formunda yer alacaktr. ni iletkenleri bklme ekilleri ve birbirine olan yaklam mesafeleri, TS IEC 61024 standartlarnda belirtilen hkmlere uygun olacaktr. ni iletkenleri, zemin seviyesinden 2 mt yukarya kadar, d etkilere kar korunacaktr. Koruyucu boru veya kapak, iletken ile korozyon yapabilecek zellikte olursa, iletken ve koruyucu birbirinden izole edilecek, ancak, epotansiyelleme kesinlikle salanacaktr. Aktif paratonerlerde iletken inii, yap ykseklii 28 m.den kk ve dey iletken boyu yatay at iletken boyundan byk ise, bir yerden, yap ykseklii 28 m.den byk veya dey iletken boyu yatay at iletken boyundan kk ise, iki ayr yerden yaplacaktr. Bu durumda, her bir ini 2x50mmlik iletken yerine 1x50mm olacaktr. Koruyucu borunun 200300 mm zerinde, ini iletkenleri ve topraklamadan gelen iletkenler, test klemensinde birletirilecektir. Bu klemens d ortam artlarna kar korumal (plastik kapakl) ve topraklama direnci llmesinde ini iletkenlerini birbirinden ayrma iini, ara balant eleman ile gerekletirecek zellik ve yapda olacaktr. 7.10 Topraklama tesisat Topraklama tesisat TS IEC 610241 standardna gre A veya B tipi olarak dzenlenecektir. Hangi topraklama balant sistemi kullanlrsa kullanlsn, dokunma ve adm gerilimi bakmndan uygun olacak ekilde tasarlanacaktr. 7.11 A tipi dzenleme Bu tip topraklama, Franklin tipi yakalama ubuklar, gerili iletkenler veya koruyaca yapdan izole edilmi yldrmdan korunma tesisatlar iin uygulanacaktr. Bu uygulamada, her ini iletkeni iin topraa paralel veya dey elektrotlar kullanlacaktr. Bu uygulama, dk toprak zdirenci olan yerler ve kk yaplar iin tercih edilecektir. 7.12 B tipi dzenleme Birden fazla ini iletkenli veya Faraday Kafesi uygulamalar iin kullanlacak halka eklinde, topraklama sistemidir. Toprakta tesis edilecek ring eklindeki iletken, ini iletkenlerini balayacak ve en az boyunun %80i, toprak iinde olacaktr. Yldrmdan korunma topraklama tesisinin direnci, en fazla 10 ohm olacaktr.

- 304 -

Aktif paratoner tesisatlar iin A tipi dzenleme uygulanacaktr. Ancak, bu dzenleme, aktif paratonerin monte edilecei tesiste B tipi dzenleme var ise, zel bir durum olmad takdirde, birbirleri ile birletirilecektir. Bu dzenlemede aadaki elektrotlar kullanlacak ve bu elektrotlarn minimum kesit ve cinsleri, Topraklama Ynetmeliine uygun olacaktr. Dey (ubuk, profil, boru) elektrotlar, Yatay gml(erit, yuvarlak kesitli) elektrotlar, Temel betonarme demirleri, Levha ve hasr kafesler (a), 7.13 yldrmdan korunma tesisat Yldrmdan korunma iin TS IEC 61024 standardna uygun ekilde, epotansiyel duruma getirilecek ve dalga bastrclar kullanlacaktr. Epotansiyel kuaklama, zellikle, canl yaamn korumak iin ihmal edilmeden uygulanacaktr. Epotansiyel kuaklamann temin edilemedii yerlerde, tehlikeli kvlcmlardan kanlmas iin, yldrmdan korunma sistemi ile metal tesisatlar arasnda ve hatlar ile d iletken blmler arasnda, ayrma uzakl (s), standartlar gerei hesaplanan emniyet mesafesinden (d) byk olacaktr. Dalga bastrclar, ark aralkl veya yariletken yapda koruyucular olarak orta gerilim ve alak gerilimde tesis edilecek, yldrmdan korunma dzeyi (1) ve ek nlem olan yerler kesinlikle dalga bastrclarla korunacak, alak gerilim (0,4 KV) de uygulama ana datm panosunda B veya C snf cihazlarla salanacak ve zmler IEC 60364441 standardna uygun olacaktr. 7.14 Muayene ve kabul Yldrmdan korunma sistemi muayenelerinde, tesisatn projesine uygun olarak tesis edildii, tasarma esas, yldrmdan korunma sistemi etkinliinin doruluu, kullanlan malzemelerin retim kalitelerinin belgelendirilmesi salanacaktr. zellikle ISO-EN 9000/2000 Kalite Ynetim Sistemleri ile ilgili, retici belgesi olanlar tercih edilecektir. Dzenlenecek kabul tutananda, projede olmayan uygulamalar ve topraklama direnci lm sonular hazrlanacak bilgi formunda yer alacaktr. 7.15 Bakm Yldrmdan korunma tesisatlarnn her eidinin, bakm periyodik olarak ylda bir kere yaplacak, bu bakm, meteorolojik ve evre artlarna bal sebeplerle veya sz konusu tesiste yldrm olay hasar nedeni ile deiebilecektir. Ancak, bakm olaynn kapsamnda aadaki hususlar bulunacaktr. Yldrmdan korunma iletkenleri ve tesisatn dier paralarnn fiziki kontrol, Tesisatn elektriksel srekliliinin kontrol, Topraklama tesisinin, topraklama direncinin llmesi, Korozyonun incelenmesi, Dalga bastrclarnn kontrol, Tesisat iletkeni ve dier elemanlarn yap ile balantlarnn kontrol, artlarn deime olasl yznden, yldrmdan korunma sistemi, etkinliinin kontrol, - 305 -

7.16 Bakm dokman Bakm maddesindeki kontrollerin sonularnn yer ald bir belge dzenlenecek, bu belge, yldrmdan korunma tesisat tasarm ve kabul belgeleri ile birlikte saklanacaktr 7.17 Uygunluk Kriteri Kullanlan malzeme ve imalatn uygunluu, ilgili Trk standartlar ve /veya uygulamaya konulmu Avrupa Birlii standartlarnda verilmi kriterlere gre deerlendirilecektir. 7.18 lgili Standartlar TS 622 Yaplarn Yldrmdan Korunmas Kurallar IEC. 61024-1 Yaplarn Yldrmdan Korunmas Blm1. SEKZNC BLM Kesintisiz G Kaynaklar 8.1 Kapsam Bu blm, aadaki gruplarda belirtilen glerdeki kesintisiz g kayna sistemlerinin statik invertr, redresr arj grubu, ak grubu ve statik by-pass alterini kapsar. 8.2 Gruplar Grup I kesintisiz g kaynaklar : 0.7, 1, 2, 3 kVA kapasitelerde, Grup II kesintisiz g kaynaklar : 6, 10, 15 kVA kapasitelerde, Grup III kesintisiz g kaynaklar : 6, 10, 15, 20, 30, 40 kVA kapasitelerde, Grup IV kesintisiz g kaynaklar : 10, 15, 20, 30, 45, 60, 80, 100, 120, 160, 200, 250, 300, 400, 500, 600, 700 kVA kapasitelerde, 8.2.1Grup I kesintisiz g kaynaklar (UPS) 8.2.1.1 Genel esaslar UPS, aadaki alma durumlarna gre dizayn edilecektir: Normalde; kritik ykler invertr tarafndan devaml beslenecektir. Redresr/ak arj sistemi ebekeden g ekecek ve invertre DC g temin edecektir. Ayn anda da aky arjda tutacaktr. Acil durumda; ebeke gerilimi kesildiinde kritik ykler invertrden beslenecek, invertr ise herhangi bir alter ap kapamas olmakszn aklerden beslenecektir. ebeke gerilimi kesilmesinde veya yeniden gelmesinde, kritik yklerin beslenmesinde hibir kesinti olmayacaktr. arj durumunda; ebeke gerilimi tekrar geldiinde redresr/arj grubu invertr tekrar beslemeye ve aky tekrar arj etmeye balayacaktr. Bu ilemler tamamen otomatik olacak ve kritik yklerin beslenmesinde herhangi bir kesintiye neden olmayacaktr. - 306 -

UPS, aada belirtilen elektriksel karakteristiklere sahip olacaktr: Redresr/arj grubu girii, ebeke veya jeneratr nominal voltaj; tek faz 184V ile 276V arasnda, Frekans : 50 Hz, %5 Giri g faktr : 0.95 arj grubu; sistemin aklerini arj etmeye yeterli kapasitede olacaktr. nvertr k Voltaj: Tek faz 230V fabrika ayarl, ayrca 208V, 220V, 230, 240V olarak ayarlanabilecektir. Frekans: 50Hz Frekans tolerans: ebekeye senkron iken giri frekans tolerans ile ayn olmal kendi osilatr ile retim yaplrken %0.5 olacaktr. 8.2.1.2 Ak grubu Tip: Maintanence-free, 5 yl mr beklentili olacaktr. Minimum besleme sresi 10 dakika olacaktr. Cihazla ak grubu ayn kabin iinde olacaktr. Sistem verimi; sistemin giri ve k arasndaki genel verimi tam ykte % 85ten fazla olacaktr. Grlt seviyesi; normal alma artlarnda UPS tarafndan oluan grlt, UPS ten 1mt uzakta 50 dBi gemeyecektir. Enerji giri ve k; kablo giri ve klar kabinin arkasnda bulunan fi ve prizlerle yaplacaktr. Havalandrma; UPSin normal evre artlarnda almasn salamak zere cebri havalandrma olana salanacaktr. Havalandrma fanlar UPS kabinleri iine, kritik cihazlara hava sirklsyonunu kolayca salayacak ekilde monte edilecektir. Fan motorlar kapal bilyal olacaktr. Btn hava girileri koruyucu muhafaza kafesli olacaktr. EMI koruma; bilgisayar sistemleriyle buna benzer dier elektronik sistemlerin etkilenmemesi veya bu sistemlerin UPSi etkilememesi bakmndan elektromanyetik tesirleri minimuma indirecek nlemler alnacaktr. Elektriksel koruma; UPS sistemi, dk voltaj, ar akm ve yksek voltaj ile voltaj ve akm darbelerinden korunmak iin TS EN 50091-1e gre gerekli nlemlere sahip olacaktr. Radio frekans bastrma; teklif edilen kesintisiz g kayna Radio frekanslarn bastrmak iin TS EN 500912 standardna gre tasarlanm olacaktr. Kontrol paneli; cihaz, n panelinde bulunan butonlarla altrlp devre d braklacak, cihazn zerindeki kontrol panelinde, enerji ak diyagram ledlerle donatlm olarak gsterilecek, ayrca mevcut ledler ile ar yk, yk seviyesi (% olarak), invertr (invertr aktif), ak arj durumu (% doluluk seviyesi), ebeke gerilimi gsterilecektir (ebeke gerilimi tolerans iinde). Redresr/arj grubu; redresr/arj grubu, aknn gaz kartmakszn arj srasnda nominal invertr k ykn salayacak kapasitede olacaktr. Ar yk korumas, redresr/arj grubu giri ve klar sigorta ve otomatik alterlerle ar voltaj, ar akm ve ksa devrelere kar korunacaktr. - 307 -

nvertr; ak zerinden (aknn tam doludan ve boalma durumuna kadar) istenilen kalitede AC k gcn verebilecek kapasitede olacaktr. Statik durumda invertr k voltaj ve frekans toleranslar: Gerilim : %3, Frekans : %0,5 (z tetiklemeli) deerlerini gemeyecektir. k voltajndaki harmonik distorsiyon: Lineer ykte; %3, lineer olmayan ykte; % 5den fazla olmayacaktr. Ar yk durumunda, invertr tam yk akmnn %105ine 10 sn., % 130una 300 msn.de dzenli bir voltaj vererek dayanabilecektir. Bu snrlar aldnda invertr kapanacaktr. Ayrca %130dan yksek deerlerde ksa devre korumas olacaktr. nvertr DC girii, ak grubundan kaynaklanacak dk veya ar voltaja kar korumal olacaktr. Crest faktr deeri 3 olacaktr. Teklif edilen sistemin reticisi ISO 9001 belgesine sahip olacaktr. Kesintisiz g kayna sisteminin tamam yeni ve kullanlmam olacaktr. Teklif veren istekliler, teknik artnamenin btn maddelerine bire bir olumlu ya da olumsuz cevap verecekler, ayrca verilen cevaplar dorulayan imalat firma kataloglarn tekliflerine ekleyeceklerdir. stenen teknik zellikler katalogda yer almyorsa, bu deerler ayrca belirtilecektir. Teknik zelliklere karlk sadece uygun cevab yeterli saylmayacaktr. stekliler, Trkiye'de teklif edilen marka ile ilgili referans listesini teklifleri ile birlikte vereceklerdir. Aadaki dokmanlar sistemle birlikte verilecektir: Kullanm klavuzu Sistemin montaj ve iletmeye alma dokmanlar Tavsiye edilen yedek malzeme listesi Yklenici, sistemde kesin kabulden itibaren 2 yl sreyle imalat ve malzeme hatalarndan meydana gelebilecek btn arzalar bedelsiz olarak giderecek ve gerektiinde ak veya cihaz tamamen deitirecektir. Firma en az 10 yl cret karlnda yedek malzeme temin garantisi verecektir. retici/thalat firmann Trkiye genelinde TSE Hizmet Yeterlik Belgesine sahip, yeterli sayda servis merkezi olacaktr. Kesintisiz g kaynan teklif eden istekli retici firma deilse, Trkiye Yetkili Temsilcilik Belgesi veya Yetkili Satc Belgesi teklifle birlikte verilecektir. Kesintisiz g kayna zerinde, bilgisayar balants yapmak iin RS232 seri haberleme portu bulunacaktr. - 308 -

8.2.2 Grup II kesintisiz g kaynaklar (UPS) UPS, aadaki ana ekipmanlardan oluacaktr: 1 adet redresr (arj cihaz), invertr, statik by-pass ve manuel by-pass alteri, 1 adet UPS ak grubu, UPS, aadaki alma durumlarna gre dizayn edilecektir: Normalde; kritik ykler invertr tarafndan devaml beslenecektir. Redresr/ak arj sistemi ebekeden g ekecek ve invertre DC g temin edecektir. Ayn anda da aky arjda tutacaktr. Acil durumda; ebeke gerilimi kesildiinde kritik ykler invertrden beslenecek, invertr ise herhangi bir alter ap kapamas olmakszn aklerden beslenecektir. ebeke gerilimi kesilmesinde veya yeniden gelmesinde, kritik yklerin beslenmesinde hibir kesinti olmayacaktr. arj durumunda; ebeke tekrar geldiinde redresr/arj grubu nvertri tekrar beslemeye ve aky tekrar arj etmeye balayacaktr. Bu ilemler tamamen otomatik olacak ve kritik yklerin beslenmesinde herhangi bir kesintiye neden olmayacaktr. UPS, aada belirtilen elektriksel karakteristiklere sahip olacaktr: Redresr/arj grubu girii, ebeke veya jeneratr nominal voltaj: 1 faz/AC 220V % 20, Frekans : 50 Hz, %5 nvertr k Gerilim: 220V AC voltaj fabrika ayarl olacak, ancak montaj mahallinde de ayarlanabilecektir. Frekans: 50Hz, % 0.1(akden alma) Kapasite: ....kVA Ak Grubu Tip: Maintanence-free, 5 yl mr beklentili olacaktr. Tam ykte besleme sresi: Projesinde gsterilen deerde olacaktr. Sistem verimi; sistemin giri ve k arasndaki genel verimi tam ykte en az % 90 olacaktr. Grlt seviyesi; normal alma artlarnda UPS tarafndan retilen grlt, UPS ten 1m. Uzakta ve 55 dBi gemeyecektir. Panolar; UPS sistemleri tek panodan ibaret olacaktr. Besleme srelerini uzatmak iin UPS ile ayn renkte ak kabinleri kullanlmasna elverili olacaktr. Havalandrma; UPSin normal evre artlarnda almasn salamak zere cebri havalandrma olana salanacaktr. Havalandrma fanlar UPS kabinleri iine, kritik cihazlara hava sirklasyonunu kolayca salayacak ekilde monte edilecektir. - 309 -

Elektriksel koruma; UPS sistemi, dk voltaj, ar akm ve yksek voltaj ile voltaj ve akm darbelerinden korunmak iin gerekli nlemlere sahip olacaktr. Kontrol Paneli; cihazn zerindeki kontrol panelinde neler olduu ayrntl olarak aklanacaktr. Redresr/arj grubu, aada belirtilen durumlarda, ak grubunu ve invertr beslemeye devam edecektir Giri voltaj: 1 faz 220V AC % 20 ve frekans 50 Hz. %5 Ortam scakl deiimi: 0C ile +40C Redresr/arj grubu, aknn arj srasnda nominal invertr k ykn salayacak kapasitede olacaktr. Redresr/arj grubu, giri ve klar ar voltaj, ar akm ve ksa devrelere kar korunacaktr. Cihazn giri katnda ebekeye kar g faktr 0.98den byk olacaktr. nventr nvertr, statik olacak ve ak zerinden (aknn tam doludan ve boalma durumuna kadar) istenilen kalitede AC k gcn verebilecek kapasitede olacaktr. nvertr k voltaj ile frekans toleranslar aada belirtilen deerlerde olacaktr: Gerilim: %1, Frekans : %0.1 (akden beslenme halinde) deerlerini gemeyecektir. k voltajndaki harmonik distorsiyon: 0 - %100 yk arasnda ve 0.7 g faktrnde %2 ile snrlanacaktr (lineer ykte). nvertr tam yk akmnn %125ine 15 dk., %150sine 1 dk. sre ile dzenli bir voltaj vererek dayanabilecek, bu snrlar aldnda invertr, yk by-passa geirecektir. nvertr k voltaj 220 V %5 arasnda ayarlanabilecektir. nvertr DC girii, ak grubundan kaynaklanacak dk veya ar voltaja kar korunmal olacaktr. Ayrca invertr ters polaritenin etkilerine dayanacak kapasitede olacaktr. Statik alter, UPSin btnleyicisi olacaktr. Statik alter yksek bir transfer cihaz olup nobreak yklerin dier bir g kayna ile balantsn salamak zere statik alter ile ayn zamanda harekete geen bir by-pass devre kesici alterle paralel olarak tesis edilecektir. alma ekli; invertrn mantk devreleri ar yk limitlerinin aldn, UPS deki bir arzay veya limit d voltaj deiimlerini algladktan sonra, 200 mikro saniye iinde statik alter aktive olacaktr. Manel By-Pass alteri Kesintisiz g kayna arza durumunda veya bakm durumunda yk manuel olarak ebekeye aktarmak iin KGK ile btnleik olarak manuel by-pass alteri bulunmaldr. Teklif edilen KGKnin reticisi ISO 9001 kalite belgesine sahip olacaktr. Teklif veren isteklinin Trkiye genelinde yeterli sayda servis merkezi olacaktr. Bilgisayarla haberleme (idarece istenilmesi durumunda) Teklif edilecek tm kesintisiz g kaynaklar, bal olduklar bilgisayar sistemi ile tam uyumlu bir ekilde alacak ve enerji retiminin bitmesine yakn bir srede, bilgisayar donanm tarafndan aktif kullanclara mesaj iletilmesini salayc her trl donanm ve yazlm zelliklerine sahip olacaktr. - 310 -

Teklif edilecek sistemle birlikte verilecek yazlm sistemine bal aknn alma durumu ve sresi hakknda bilgi verilecektir. Teklif edilecek KGKler, network alar ile haberleecek, ayn anda birden fazla sunucuyu kontrol edebilecektir. KGK ile birlikte verilecek yazlm; ebeke kesintileri, ebekenin geri gelmesi, Frekans, Alarmlar, Shut down, Teknik arzalar, (Bu yazlmlar, tarihleri ile birlikte depolama kabiliyetine sahip olacaktr. Giri voltaj, Giri frekans, Ak voltaj, Ak arj durumu, -Ar scaklk durumu gibi gemi verileri grafik ara yz zerinden izleyebilecektir. 8.2.3 Grup III kesintisiz g kaynaklar (UPS) 8.2.3.1 UPS, aadaki ana ekipmanlardan oluacaktr: 1 adet redresr, (arj cihaz), invertr, statik by-pass ve manuel by-pass alteri, 1 adet UPS ak grubu, 8.2.3.2 UPS, aadaki alma durumlarna gre dizayn edilecektir: Normal durumda; kritik ykler invertr tarafndan devaml beslenecektir. Redresr/ak arj sistemi ebekeden g ekecek ve invertre DC g temin edecektir. Ayn anda da aky arjda tutacaktr. Acil durumda; ebeke gerilimi kesildiinde kritik ykler invertrden beslenecek, invertr ise herhangi bir alter ap kapamas olmakszn aklerden beslenecektir. ebeke gerilimi kesilmesinde veya yeniden gelmesinde, kritik yklerin beslenmesinde hibir kesinti olmayacaktr. arj durumunda; ebeke gerilimi tekrar geldiinde redresr/arj grubu invertr tekrar beslemeye ve aky tekrar arj etmeye balayacaktr. Bu ilemler tamamen otomatik olacak ve kritik yklerin beslenmesinde herhangi bir kesintiye neden olmayacaktr. 8.2.3.3 UPS, aada belirtilen elektriksel karakteristiklere sahip olacaktr: Redresr/arj grubu girii ebeke veya jeneratr nominal voltaj: 3 faz /AC 380V % 20 Frekans: 50 Hz, %5,

- 311 -

8.2.3.4 nvertr k Gerilim: 220V AC voltaj fabrika ayarl olacak, ancak, montaj mahallinde de ayarlanabilecektir. Frekans: 50Hz, % 0,1(akden alma), Kapasite: ..kVA 8.2.3.5 Ak grubu Atk pil ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmelii hkmleri esas alnarak Akmlatr ve redresr tesisat gerekletirilecektir. Tip: Maintanence-free, 5 yl mr beklentili olacaktr. Tam ykte besleme sresi: Projesinde gsterilen deerde olacaktr. Sistem verimi, sistemin giri ve k arasndaki genel verimi tam ykte en az % 85 olacaktr. Grlt seviyesi, normal alma artlarnda UPS tarafndan retilen grlt, UPSden 1m. uzakta 55 dBi gemeyecektir. Panolar, UPS sistemlerinde tek panodan ibaret olacaktr. Besleme srelerini uzatmak iin UPS ile ayn renkte ak kabinleri kullanlmasna elverili olacaktr. UPSin normal evre artlarnda almasn salamak zere cebri havalandrma olana salanacaktr. Havalandrma fanlar UPS kabinleri iine, kritik cihazlara hava sirklsyonunu kolayca salayacak ekilde monte edilecektir. UPS sistemi dk voltaj, ar akm ve yksek voltaj ile voltaj ve akm darbelerinden korunmak zere gerekli nlemlere sahip olacaktr. Cihazn zerindeki kontrol panelinde neler olduu ayrntl olarak aklanacaktr. Redresr/arj grubu, aada belirtilen durumlarda redresr/arj grubunu, ak grubunu ve invertr beslemeye devam edecektir. Giri voltaj 3 faz 380V %20, frekans 50 Hz. %5, Ortam scakl deiimi 0C ile +40C, Redresr/arj grubu, aknn arj srasnda nominal invertr k ykn salayacak kapasitede olacaktr. Redresr/arj grubu, giri ve klar ar voltaj, ar akm ve ksa devrelere kar korunacaktr. Cihazn giri katnda ebekeye kar g faktr 0,8den byk olacaktr. 8.2.3.6 nvertr nvertr, statik olacak ve ak zerinden (aknn tam doludan boalma durumuna kadar) istenilen kalitede AC k gcn verebilecek kapasitede olacaktr. nvertr k voltaj ile frekans toleranslar aada belirtilen deerlerde olacaktr. Gerilim: %1, frekans: %0.1 (akden beslenme halinde) deerlerini gemeyecektir.

- 312 -

k voltajndaki harmonik distorsiyon: 0 - %100 yk arasnda ve 0,7 g faktrnde %2 ile snrlanacaktr (lineer ykte). nvertr tam yk akmnn %125ine 15 dk., %150ine 1 dk.sre ile dzenli bir voltaj vererek dayanabilecek, bu snrlar aldnda invertr, yk by-passa geirecektir. nvertr k voltaj 220V %5 arasnda ayarlanabilecektir. nvertr DC girii, ak grubundan kaynaklanacak dk veya ar voltaja kar korunmal olacaktr. Ayrca invertr ters polaritenin etkilerine dayanacak kapasitede olacaktr. - Statik alter UPSin btnleyicisi olacaktr. Statik alter yksek bir transfer cihaz olup nobreak yklerin dier bir g kayna ile balantsn salamak zere statik alter ile ayn zamanda harekete geen bir by-pass devre kesici alterle paralel olarak tesis edilecektir. alma ekli; invertrn mantk devreleri, ar yk limitlerinin aldn, UPSdeki bir arzay veya limit d voltaj deiimlerini algladktan sonra, 200 mikrosaniye iinde statik alter aktive olacaktr. 8.2.3.7 Manel by-pass alteri Kesintisiz g kayna arza durumunda veya bakm durumunda iken yk manuel olarak ebekeye aktarmak iin KGK ile birlikte manuel by-pass alteri bulunacaktr. - Teklif edilen KGKye ait ISO 9001 kalite belgesi teklifle birlikte verilecektir. Teklif veren isteklinin Trkiye genelinde en az 5 ilde servis merkezi olacaktr. Bilgisayarla haberleme (idarece istenilmesi durumunda) Teklif edilecek tm kesintisiz g kaynaklar, bal olduklar bilgisayar sistemi ile tam uyumlu bir ekilde alacak ve enerji retiminin bitmesine yakn bir srede, bilgisayar donanm tarafndan aktif kullanclara mesaj iletilmesini salayc her trl donanm ve yazlm zelliklerini salayacaktr. KGK, sistemle birlikte verilecek yazlm sistemine bal aknn alma durumu ve sresi hakknda bilgi verecektir. Teklif edilecek KGKler, network alar ile haberleecek, ayn anda birden fazla sunucuyu kontrol edebilecektir. KGK ile birlikte verilecek yazlm; ebeke kesintileri, ebekenin geri gelmesi, Frekans, Alarmlar, Shut down, Teknik arzalar, (Bu yazlmlar, tarihleri ile birlikte depolama kabiliyetine sahip olacaktr.) Giri voltaj, Giri frekans, Ak voltaj, Ak arj durumu, Ar scaklk durumu, gibi gemi verileri grafik ara yz zerinden izleyebilecektir. - 313 -

8.2.4 Grup IV kesintisiz g kaynaklar (UPS) 8.2.4.1 Genel esaslar UPS, aadaki alma durumlarna gre dizayn edilecektir: Normal durumda; kritik ykler invertr tarafndan devaml beslenecektir. Redresr/ak arj sistemi ebekeden g ekecek ve invertre DC g temin edecektir. Ayn anda da aky arjda tutacaktr. Acil durumda; ebeke gerilimi kesildiinde kritik ykler invertrden beslenecek, invertr ise herhangi bir alter ap kapamas olmakszn aklerden beslenecektir. ebeke gerilimi kesilmesinde veya yeniden gelmesinde, kritik yklerin beslenmesinde hibir kesinti olmayacaktr. arj durumunda; ebeke gerilimi tekrar geldiinde redresr/arj grubu invertr tekrar beslemeye ve aky tekrar arj etmeye balayacaktr. Bu ilemler tamamen otomatik olacak ve kritik yklerin beslenmesinde herhangi bir kesintiye neden olmayacaktr. By-pass durumunda; UPS bakm istendiinde veya tamir durumunda kritik ykler kesinti olmakszn dier bir kaynaa by-pass edilecektir. By-passa gei elle olabilecek veya arza halinde otomatik olacaktr. Ykn by-passtan invertre tekrar transferi ise UPSin dier kaynak ile otomatik senkronisazyonu ile olacaktr. Bu srada invertr ykleri alacak ve dier kaynakla balant kesilecektir. Ak grubunun devre d kalmas

Bakm iin yalnz ak grubunun devre d braklmas aklerin bir devre kesici vastasyla redresr/arj grubu ve invertrden ayrlmas ile olacaktr. Bu durumda UPS (ak grubu olmakszn gerekletirmesi gereken) fonksiyonunu yapacak ve bu artnamede belirtilen performans kriterlerini salayacaktr. UPS, aada, belirtilen elektriksel karakteristiklere sahip olacaktr: Redresr/arj grubu girii ebeke veya jeneratr nominal voltaj: 3x380/220 V AC %20, Frekans : 50 Hz, %5 Giri g faktr : 0.80 Giri akm distorsiyonu : <%14 Redresr/arj grubu k Nominal DC bara gerilimi : 300-405 V Ak voltaj s kompanzasyonu: Is, kompanzasyonlu arj sistemine sahip olacaktr. Ak akm dalgacklar : <0,05 C10 Statik tolerans : <%1 nvertr k Gerilim: 3x380/220V AC, %1, 3 faz, 4 iletkenli. Gerilim fabrika ayarl olacak, ancak montaj mahallinde de ayarlanabilecektir. Gerilim tolerans : %1 statik %5 dinamik Toparlanma sresi : <40msn. Frekans : 50Hz - 314 -

Frekans tolerans : %1 ayar edilebilir, ebekeye senkron iken %0.1 (kendi osilatr ile), Kapasite : ...kVA k gcne sahip olmaldr. k g faktr : 0.8 Ar yk : %125 ar yk 15 dakika %150 ar yk 1 dakika sreyle, besleyecektir. Ksa devre kapasitesi : %150 ykn zerini 1 dk., Gerilim distorsiyonu : <%2 (lineer ykte) <%4 (lineer olmayan ykte), Crest faktr :3 olacaktr. Statik Anahtar Nominal g :...kVA Nominal gerilim :380%10 (ayarlanabilir)3 faz +1 N Nominal frekans :50Hz Ar yk :%125 ar yk 10 dakika %150ar yk 1 dakika %20003000 ar yk 10 msn. karlayacaktr. Gei sresi (ebeke ile senkron iken) nvertrden ebekeye:<0.5msn. ebekeden invertre :<0.5msn. Senkron deilken :<20msn. olacaktr. Ak Grubu, Tip: Maintanence-free, 5 yl mr beklentili olacaktr. Minimum besleme sresi projesinde gsterilen deerde olacaktr. Sistem verimi, sistemin giri ve k arasndaki genel verimi tam ykte % 90dan fazla olacaktr. Grlt seviyesi, normal alma artlarnda UPS tarafndan retilen grlt, UPSden 1m uzakta 65 dBi gemeyecektir. Panolar, UPS serbest dikili ve kanatl elik iskeletten oluan metal sa panolar iinde bulunacaktr. Kablo girileri, balantlar kabin altndan yaplacaktr. UPSin normal evre artlarnda almasn salamak zere cebri havalandrma olana salanacaktr. Havalandrma fanlar UPS kabinleri iine, kritik cihazlara hava sirklsyonunu kolayca salayacak ekilde monte edilecektir. Fan motorlar kapal bilyal olacaktr. Btn hava girileri standart filtreli ve metal muhafaza kafesli olacak ve bu filtreler kolayca deitirilebilecektir. Fan motorlar yedekli ve herhangi bir fan motoru arzasnda dierleri soutmaya yeterli olacaktr. UPS k ntr baras metal aksamdan izole edilecektir. Metal aksam ve topraklamas birletirilerek mterek topraklama noktasna balanacaktr. Ntr baras ise tesisteki g sisteminin ntryle birletirilecektir. G trafolar, yksek verimli olarak dizayn ve imal edilecektir. zolasyon tipi, UPSin normal alma artna gre hesap edilen scakln 30C zeri bir nominal scaklk deerine sahip olacaktr. EMI koruma, bilgisayar sistemleriyle buna benzer dier elektronik sistemlerin etkilenmemesi veya bu sistemlerin UPSi etkilememesi bakmndan elektromanyetik tesirleri minimuma indirecek nlemler alnacaktr. Elektriksel koruma, UPS sistemi dk voltaj, ar akm ve yksek voltaj ile voltaj ve akm darbelerinden korunmak zere gerekli nlemlere sahip olacaktr. - 315 -

Cihazn zerindeki kontrol panelinde neler olduu ayrntl olarak aklanacaktr. Cihaz zerinde dijital display bulunacaktr. Dijital display zerinde KGK ile ilgili aadaki deerler okunacaktr: 8.2.4.2 Redresr ve ak arj modl ile ilgili olarak Alarmlar, Voltaj, Toplam DC akm, Ak akm, UPS giri akmlar, 8.2.4.3 nvertr modl ile ilgili olarak Alarmlar, Faz ntr aras gerilim deeri, Frekans, Ar scaklk durumu, 8.2.4.4 Yk/statik anahtar Alarmlar, Faz akmlar, Frekans, Faz bana yk yzdesi, nvertrn toplam besleme sresi, Ykn statik bypass zerinden toplam beslenme sresi, Redresr arj grubu faz kontrollu, statik tip ve sabit voltaj/sabit akm kontrollu olacak, 6 pulse darbe prensibine gre alacaktr (12 pulse opsiyonel). Voltaj reglasyonu, statik durumda redresr/arj grubunun k voltaj %1den fazla deimeyecektir. Yzen voltaj zerindeki ripple miktar %2yi gemeyecektir. Akm limiti, redresr/arj grubu tam yk akmnn %150sini verebilecek kapasitede olacak, bunun stndeki akm deerlerini limitleyecektir. Ar yk durumu kalktnda redresr/arj grubu herhangi bir performans dkl ve para arzas gstermeden normale dnecektir. Redresr/arj grubu ebeke veya yedek dizel jeneratr voltaj tekrar geldiinde voltajn dzgnle kavumasn temin etmek maksad ile 10 saniyede tam yke geecektir. Redresr/arj grubu aknn gaz kartmakszn aknn arj srasnda nominal invertr k ykn salayacak kapasitede olacaktr. Redresr/arj grubu giri ve klar sigorta ve otomatik alterlerle ar voltaj, ar akm ve ksa devrelere kar korunacaktr. nvertr, statik ve ak zerinden (aknn tam doludan boalma durumuna kadar) istenilen kalitede AC k gcn verebilecek kapasitede ve kesin olarak IGBT teknolojisiyle donatlm olacaktr. Statik durumda invertr k voltaj ve frekans toleranslar aada belirtilen deerlerde olacaktr: - 316 -

Gerilim : %1, frekans : %0,1 (z tetiklemeli), % 100 dengesiz yklenmede ise, k gerilim tolerans %3, k voltajndaki harmonik distorsiyon %100 lineer ykte %4, lineer olmayan ykte %5ten fazla olmayacaktr. %100 yk deiiminde (dinamik) transiyent k gerilim tolerans %5'i gemeyecektir. nvertrn k, dzgn durumdaki k geriliminin %2sine en ok 40 milisaniyede ulaacaktr. nvertr, tam yk akmnn %125ine 15 dakika ve %150sine 30 sn sre ile dzenli bir gerilim vererek dayanabilecektir. Bu snrlar aldnda invertr, yk by-passa geirecektir. nvertr k gerilimi, 380 V % 10 olacak ve el ile ayar edilebilecektir. nvertr DC girii, ak grubundan kaynaklanacak dk veya ar gerilime kar korunmal olacaktr. Ayrca invertr, ters polaritenin etkilerine dayanacak kapasitede olacaktr. Crest faktr deeri 3 olacak ve kullanlan ak hcre says belirtilecektir. Sistem zerinden bilgisayar ile iletiimi salayan software KGK ile birlikte (idarenin istemesi durumunda) verilecektir. Bilgisayar zerinden izlenecek programdan en az ebeke ve ak durumu gzlenebilecektir. Ayrca reticinin salad imknlar belirtilecektir. Sistemin ksa devre davran biimi aklanacaktr. Statik alter ve manuel by-pass Statik alter ve manuel by-pass UPSin bir btnleyicisi olacaktr. Kontrol nitesi, invertr antk devrelerinin sinyallerini ve alarm durumlarn hisseden ve buna gre kesintisiz yk transferini salayan otomatik transfer devrelerini ierecektir. Statik alter, yksek bir transfer cihaz olup no-break yklerin dier bir g kayna ile balantsn salamak zere statik alter ile ayn zamanda harekete geen bir by-pass devre kesici alterle paralel olarak tesis edilecektir. By-pass devre kesici alter bakm maksad ile statik anahtar ve UPS ksmlarn elektriksel olarak izole edecektir. By-pass alter statik alter, aktive olduu anda kapanacaktr. Statik alter ve by-pass nitesi ve dier elektronik kontrol niteleri cihazn ana blouna entegre olacaktr. nvertrn mantk devreleri, ar yk limitlerinin aldn, UPSdeki bir arzay veya limit d voltaj deiimlerini algladktan sonra, 200 mikrosaniye iinde statik ve/veya by-pass alter aktive olacaktr. Kontrol paneli zerinde bulunacak bir seici anahtarla otomatik veya manuel olarak yk transfer durumu belirlenecektir. Seici anahtar otomatik durumda ise, arza hali kalktnda yk otomatik olarak tekrar invertr zerine aktarlacaktr.

- 317 -

Seici anahtar manuel konumda ise ve kumanda panosunda yk aktarmann mmkn olduu belirtiliyorsa, yk manuel olarak invertr zerine aktarlabilecektir. Aada belirtilen artlarda bir kilitleme devresi, by-passa yk aktarlmasna mani olacaktr: By-pass devresinde dk veya ar voltaj olduu zaman, By-pass senkron d olduu zaman, By-pass voltajnda invertre nazaran %10 fark olduu zaman, Teklif edilecek kesintisiz g kayna, paralel/redunt sisteme gre altrlabilir ve teklif edilecek UPS'ler daha sonradan g arttrldnda 4 adete kadar paralel balanma zelliine sahip olacaktr. Sistemin bytlebilirlii hakknda aklamal bilgi verilecektir. Teklif edilen sistemi reten veya satan istekli ISO 9001 kalite belgesine sahip olacaktr. Kesintisiz g kayna sisteminin tamam yeni ve kullanlmam olacaktr. Sistemi kullanacak kurum teknik personelinin eitimi retici firma veya yetkili satc firma elemanlarnca montaj aamasnda cretsiz yaplacaktr. Teklif veren istekliler, teknik artnamenin btn maddelerine bire bir olumlu ya da olumsuz cevap verecekler, ayrca verilen cevaplar dorulayan imalat firma kataloglarn tekliflerine ekleyeceklerdir. stenen teknik zellikler katalogda yer almyorsa, bu deerler ayrca belirtilecektir. Teknik zelliklere karlk olarak sadece "uygun" cevab yeterli saylmayacaktr. stekliler, Trkiye'de teklif edilen marka ile ilgili referans listesini teklifleri ile birlikte vereceklerdir. Aadaki dokmanlar sistemle birlikte verilecektir: Kullanm klavuzu, Sistemin montaj ve iletmeye alma dokmanlar, Servis, bakm ve onarm dokmanlar, Genel devre ve irtibat emalar, Yklenici, sistemde kesin kabulden itibaren 2 yl sreyle imalat ve malzeme hatalarndan meydana gelebilecek btn arzalar bedelsiz olarak giderecek ve gerektiinde ak veya cihaz tamamen deitirecektir. stekli, en az 10 yl sre ile bedeli karlnda yedek para temin garantisi verecektir. stekli, kendi elemanlarndan oluan kesintisiz g kayna servis rgtnn blgelere gre listesini verecektir. Yklenici tarafndan, fabrikada yaplan son testlere ait test raporlar geici kabulden nce idareye teslim edilecektir. Bilgisayar balantsnn yan sra, n panel zelliklerini haiz (neler olduu ayrntl olarak belirtilecektir) uzak izleme paneli, idarenin istemesi durumunda sistem ile birlikte verilecektir.

- 318 -

8.3 Uygunluk Kriteri Kullanlan malzeme ve imalatn uygunluu, ilgili Trk standartlar ve /veya uygulamaya konulmu Avrupa Birlii standartlarnda verilmi kriterlere gre deerlendirilecektir. 8.4 lgili Standart: TS EN 50091-2 Kesintisiz G Sistemleri (KGS)-Blm 2: Elektromanyetik Uyumluluk (EMU) Kurallar DOKUZUNCU BLM Kartl Giri Kontrol Sistemi 9.1 Kapsam Toplu insan alan binalarda, insanlarn giri ve klarnn kontrol ve kayt altna alnmas ve gvenlik zonlarnn belirlenmesi amacyla kurulan sistemi kapsar. 9.2 Genel zellikler Tm kaplar, arza durumunda alabilir olacak, yangn durumunda yangn paneli tarafndan kilitlemeli olarak alacaktr. Kartl gei sistemi ile kapal devre televizyon sistemi entegre alabilir olacak, hatal bir kart kullanmnda, bal kamera grnts otomatik olarak spot monitrne gelecektir. Tm kartlarn zerine resim ve kimlik bilgileri girilebilir olacak, bu kartlar hazrlama (PhotoID Sistemi) ana sistemin bir paras olacaktr. Sistem, kaplar ve kart okuyucularndan ayn anda gelecek birden fazla alarm noktasn ekranda grntleyecektir. ebeke besleme voltaj frekans ile fi ve prizlerde Trk Standartlarna uyulacaktr. Tm cihazlar 220 Volt +/- % 10 ve 50 Hz +/- % 4 ehir ebekesinden beslenebilir zellikte olacaktr. Avrupa standartlarna uygunluu iin ilave adaptr vs. kabul edilmeyecektir. Sistemde, monitrlerin kolayca yerletirilecei kablaj iin uygun rack'lar kullanlacaktr. Bilgisayar programnn operatr menleri Trke olacaktr. Sistem ok kullancl (Multi User) ve ayn anda birden ok ilemin yaplabilecei (Multi Tasking) zelliinde olacaktr. Program ve menlerin kullanm ile ilgili HELP mens olacaktr. Kartl gei sistemi ile ilgili operating ve maintenance manuelleri idareye verilecektir. Sistemlerin ( CACS, kart basm ve bilgi giri nitesi) btn orijinal software backup'lar, en son deiiklikleri ierecek ekilde yedek CD'lerde idareye verilecektir. Sistemde gerekli olan topraklama firma tarafndan yaplacaktr. Kartl Gei Kontrol Sistemi; herhangi bir izinsiz veya zorla giri teebbsnde alarm durumuna geip, "Entegrasyon zellikleri" blmnde belirtilen hususlar yerine getirecektir - 319 -

Kartl Gei Kontrol Sistemi; bilgisayar (PC) ya da mikroilemci kontroll olacaktr. Ayn zamanda yazlm ile gelitirilmeye msait olacaktr. Ziyaretilere verilecek kartlarn giri/k yetkilerini belirlemek zere sisteme en az 1 adet Workstation (terminal) balanacaktr. Bu terminal darenin n grecei uygun yere konulacaktr. Terminalden sadece ziyareti kartlarna ait bilgiler girilecektir. Bunun dnda baka bir yetki verilmeyecektir. Kart bilgilerini girmek, yetkilerini belirlemek ve kart basm ilemini yapmak amac ile sisteme bilgisayar ve kart printer balanacaktr. Sisteme, en az projesinde belirtilen sayda kart okuyucu (Card Readers) balanabilecek ve bu kapasite genileyebilecektir. Sistem, en az idarenin istedii sayda kart kapasitesinde olacak ve kapasite genileyebilecektir. Sistemin, Yangn ihbar Sistemi ile balants mmkn olacak, Yangn hbar Sisteminde alnan alarmn geldii zonlarda bulunan kap veya turnikeler otomatik olarak alacaktr. 9.3 Sistem 9.3.1 Sistem aadaki nitelerden oluacaktr: Genel zellikler Merkezi sistem ve Yazlm zellikleri Okuyucu panelleri Backup'l besleme panelleri, Kodlu kartlar Kart okuyucular Turnikeler Kap zellikleri Kart basm nitesi 9.3.2 Entegrasyon zellikleri Eer varsa veya ileride tesis edilmesi dnlyor ise kapal devre televizyon sistemi ile kartl gei kontrol sistemi entegre edilerek aada sralanan fonksiyonlar yerine getirecektir. CCTV ve CACS sistemleri birbirinden bamsz olarak alabilecektir. Sistem bu zellik sayesinde, CCTV de veya CACS de oluan arza halinde dier sistemi etkilemeyerek normal almasna devam edecektir. CACS sisteminin kontrol ve denetimini salayan kart basm nitesi bilgisayar ve workstationlar NETWORK ile birbirine balanacaktr. CACS sistemleri kendi kendini srekli test etme zelliine sahip olacak, hangi aralklarla bunu yapaca ve merkez ile kap (turnike), merkez ile okuyucu panelleri arasndaki iletiimin olup olmad kontrol edilecek ve herhangi bir iletiim kopukluu var ise mesaj olarak grlecektir. Kurulacak sistemin; yangn alglama, evre gvenlik ve dier alarm sistemleriyle entegrasyonu salanabilecek, bu fonksiyonun nasl salanabilecei teklifle dokmanlar ile detayl biimde aklanacaktr. CACS sisteminde oluacak her trl alarmda (kap veya turnikelerden herhangi bir zorla giri teebbsnde, kaplarn belirlenen ak kalma srelerinden daha uzun bir sre ak kalmas halinde, - 320 -

vb) sistem alarm durumuna geip, CCTV sistemini devreye sokarak, alarmn geldii blgedeki kameray alarm blgesine otomatik olarak yneltecek ve alarm blgesinin aniden otomatik olarak kumanda monitrnde grntlenmesine olanak salayacaktr. Bu ilemin ne ekilde gerekletirildii firma tarafndan detayl olarak aklanacaktr. Ayrca; operatrn kabul ettim mdahalesine kadar grntnn ekranda kalmas salanacaktr. Eer operatr mdahale etmeden ikinci alarm gelir ise ikinci alarm blgesine ait grntnn ne ekilde grntlenecei firma tarafndan aklanacaktr. 9.4 Merkezi santral ve iletim yazlm Merkezi santral yazlm, kullanc idarenin belirleyecei lisansl iletim ortamnda alacak, bu yazlm her trl kartl gei sistemiyle ilgili programlar iin zel yazlm olacak ve en az aadaki zelliklere sahip olacaktr: Sistemde en az idarenin istedii sayda personel bilgisinin tutulmasn salayacak bir database bulunacaktr. Program men'ler vastasyla kullanlabilecektir. Santraln kullanm ve genileme kapasitesi ve giri-k noktalar idare tarafndan tespit edilecektir. Minimum kart okuyucusu sadece yazlm deitirilmesiyle genileyebilir olacak, kart okuyucu kapasitesi idare tarafndan tespit edilecektir. Alarm'lar onaylanabilir (Acknowledge) olacaktr. Kart sahiplerinin tm giri ve klarnn izlenmesi, raporlanmas ve gerekli kstlamalarn yaplmas salanabilecektir. Bir adet bilgisayardan ve matrix yazcdan (raporlama iin) oluacaktr. Snrsz ifre denetimli olacaktr. Tm tatil zaman programlanabilir olacaktr. Manel olarak istenilen kaplar herhangi bir terminalden alabilecektir. Zaman programna gre otomatik kaplar kilitli veya kilitsiz duruma otomatik olarak getirilebilecektir. Fotorafl kart basm sisteme entegre olacaktr. Kapdan kartn okutarak geen kiilerin resimleri, operatr ekrannda annda grlecektir (idarece istenmesi halinde). Acil durumlarda, bina ierisindeki personeli belirleyen otomatik rapor retebilir olacaktr. Sistem veri taban paylalabilir olacaktr. Turnikelerin gei yn sistem tarafndan deitirilebilmelidir. Sistem bilgisayar herhangi bir personelin hangi kap ya da turnikeden ne zaman giri/k yaptn ve her bir kap ya da turnike iin ayr ayr olacak ekilde giri/k yapan grevlilerin kimlik bilgilerini ve listesini istenildiinde verecektir. . - 321 -

Sistemde, kart verilen kiilere ait bilgilerinin girilmesi iin oluturulacak database'e ait field'ler (alan) idarenin mutabakat ile kesinlik kazanacaktr. Alarm zellikleri, tanmlanabilir ve normal olmayan her durum alarma neden olacaktr. Alarm bilgileri ve mesajlar sesli olarak da verilebilecektir. Kaplardan ya da turnikelerden gelecek olan alarmlar kaydedilerek istenildiinde listesi alnabilecektir. Sistem programlar modler yapda olacak, istenildiinde ilave programlar eklenebilir ve paylalabilir olacaktr. 9.5 Okuyucu santralleri Kartl gei kontrol panelleri Kartl gei kontrol panelleri (KGKP), mikro ilemci kontroll ve modler yapda, kart kullanc bilgileri ile olay bilgileri arasnda dinamik hafza denetimi olacak ve her trl kart okuyucu formatn destekleyecektir. Merkezi bilgisayar, devre dnda da olsa, paneller kendi balarna alabilecek, tekrar devreye girdiinde, hafzadaki tm olay ve alarm bilgileri zaman formatlaryla beraber, merkez bilgisayara gnderilecektir.Her bir panele en az 8 adet kart okuyucu balanabilecektir. Herhangi bir enerji kesilmesinde, en az idarece belirlenen sre (saat), programlar ve kart okuyucu bilgilerini hafzasnda tutulabilecektir. Kolay bir ekilde gncelletirilmesi iin iletim sistemi Flash Romda saklanacaktr. Panele, uzaktan (dial-up) balant ile balanabilecek ve haberlemesini network zerinden de yapabilecektir. Bu panelde herhangi bir zel durumda (Emergeney) kendisine bal kap ve turnikelerin almas zelliinin olup olmad bildirilecektir. Okuyucu paneller, kilitli muhafaza iinde bulunacaktr. 9.6 Backup'l besleme paneli Kartl gei panelleri, kart okuyucular ve kap tutucularnn beslemelerini salamak iin bir besleme paneli bulunacak ve en az; Ksa devre korumal, En az 5 ayr sigortal bamsz ka sahip, Minimum 12 VDC 4 A, Yangn alarm durumu iin yangn girii, Besleme hatas kontroll, Akl ve dk ak seviyesi kontroll olma zelliklerine sahip olacaktr. - 322 -

9.7 Kart okuyucular Besleme gerilimi: 4.75- 16 VDC, Kart okuyucu: Sesli ve grsel ikaz verebilir, Alglama aral: 10 ile 14 cm. olacaktr. Kart okuma sresinin iki saniyeden az olmas tercih edilecektir. Ayrca; turnikeden bir kiinin geme sresi en fazla 5 saniye olmas tercih edilecektir. Kart okuyucular Proximity teknolojisinde imal edilmi olacaktr. Kart okuyucu boyutlar belirtilecek, boyutlarn kk olmas tercih edilecektir. Kart okuyucularn sistem bilgisayarna balanmas modler yapda olacak ve gerektiinde uzak mesafelere modem vastasyla balanma imkn olacaktr. Bina dna konulacak kati okuyucu ve panelleri harici tipte olacaktr. 9.8 Proximity kartlar Kartlar, standart kredi kart byklnde ISO standardnda olacaktr. Kartlara 2 farkl saha kodu verilebilir ve her kart sahibinin kendine ait bir kodu olacaktr. Kartlar, pasif Proximity teknolojisinde imal edilmi olacaktr. Kart zerinde pil ya da benzeri enerji kayna olmayacaktr. Kartlar enerjisini tamamen okuyucudan alacaktr. Kartlar, sudan, manyetik alanlardan, izilmekten, 60 Cye kadar scaklktan ve hafif darbelerden etkilenip bozulmayacaktr. Kartlar, ince yapda olacak ve yazlm kartn zerine direkt yaplacaktr. 9.9 Magnetik kontakt Magnetik kontakt, mknats ve kontakt olmak zere iki paradan oluacaktr. Mknats kap zerinde, kontakt ise kap kasasnda, karlkl gelecek ekilde monte edilecektir. 9.10 Kap ama butonu Kaplarn ieriden alabilmesi iin, yerine gre sva st veya sva alt kap ama butonu kullanlacaktr. Kontakt akm 7 mA olacak ve butona basldnda kl gsterge yanacaktr. 9.11 Turnikeler Turnikelerin yaps ift ynl geie uygun olacaktr. Turnikenin zorlanmas veya turnike kolu altndan ve zerinden geilerin yaplmas durumunda, hem CACS bilgisayar zerinde hem de turnikenin bulunduu yerde sesli ve kl uyar sinyali verilecektir. Turnike zerinde geilerin izin verildiini ve turnikelerin kullanm d kaldn gsterir iki ynde uyanc (krmz ve yeil renkte display vb.) olacaktr. - 323 -

Turnike kollu (Tripot Turnstile) olacaktr. Turnike kol boyu 4550 cm civarnda olacaktr. Her bir turnikenin gei genilii (akl) 7080 cm civarnda olacaktr. Verilen tm turnikeler ayn tip olacaktr. Turnike kol ap firmaca bildirilecektir. Turnike nitesi ve kol malzemesi paslanmaz elikten olacaktr. Turnikelerin periyodik bakmnn yaplmas maksadyla, turnikenin st veya yan kapaklarndan biri alabilir olacak ve bu kapak kilitli olacaktr. 9.12 Kaplar CACS sisteminde, mimari zelliklere uygun olarak aada belirtilen tiplerde kaplar kullanlacaktr. Kayar kaplar Dner kaplar Kanatl kaplar Kanatlar arasnda bir cisim olduunda kapnn kapanmamas iin gerekli emniyet tertibat alnacaktr. Tanmlanan zamanda kap kapanmaz ise panel tarafndan merkeze alarm sinyali gnderilecektir. Dner kaplardan gei srasnda kap yarm ak kalsa dahi ikinci bir geie imkn vermeyecek ekilde yan taraflar kapatlacaktr. Dner kaplardan kardan veya yan yana 2 kiinin geme teebbsnde bulunduu zaman dner kap sisteme bir alarm sinyali gnderecektir. Belirtilen mevcut kaplara kilit sistemi taklacak ve kart okuyucuya balanacaktr. Sistemde kullanlacak tek kanatl kaplar ve kilit dzenei eklenerek kullanlacak, mevcut kaplar da aldktan sonra kapnn kapanarak kilitlenmesini salayan itici sistem bulunacaktr. Kap panelleri ve ereve arasndaki boluk 1 mm den az olacaktr. Kaplarn kelerine fra tipi hava akmn nleyiciler (Exc1uder) taklacaktr. Herhangi bir arza veya acil durumlarda kaplarn manel alma imkn olacak, manel ama anahtar yetkisiz kiilerin kullanmn nlemek amac ile korunmu olacaktr. Kapnn imal edildii malzeme kolayca izilebilen, krlabilen ve deforme olan tipten olmayacaktr.

- 324 -

9.13 Kart basma nitesi 9.13.1 Yazlm (Software) Kart verilecek kiilere ait bilgi girii ve yetkilendirmeler ile kart basm ile ilgili ilemler bu blmdeki bilgisayar tarafndan yaplacak ve bu bilgisayarn da ana bilgisayara balants yaplacaktr. Girilen bilgiler sisteme aktarlacaktr. Sistemde kullanlan yazlm ile kart dzenlenmesi yaplabilecektir ( stee bal olarak logo ve bilgi yer deiiklii yaplabilmelidir). Yazlm, kart kullanclar iin dosya hazrlamaya olanak verecek database ve kullanm yazlmn ihtiva edecektir. Kimlik bilgilerine yerletirilecek vesikalk fotoraflar, scanner ile taranarak bilgisayara aktarlmas mmkn olacaktr. Bu amala buradaki bilgisayara bal olarak alan 1 adet scanner verilecektir. Yazlm, operatr tarafndan idarenin ihtiyacna uygun renk ve grafik zelliklerde kimlik kart tasarlama yeteneini haiz olacaktr. Fotoraf, bilgisayar ile uygun ebatlara getirilerek dzenlenen kart tasarmna yazlm ile yerletirilecek, kart basma printerinden kart, fotoraf baslm olarak kacaktr. Kaytl bulunan kiilere ait bilgilere istenildiinde ulalabilecek, bu bilgiler kiiye ait fotoraf ile ekrana gelebilecektir. Sisteme kaytl bulunan tm bilgilerin, raporlarn ve alarm mesajlarnn alnabilmesi iin i adet Trkeye uyumlu lazer printer bulunacaktr. 9.13.2 Yazc (Card printer) Yazc, renkli olacaktr. Tek bir kartn basm sresi en ok 120 saniye olacaktr. Yazcnn evre birimleriyle haberleme tr paralel olacaktr. Yazc znrl, en az 300 dpi olacaktr. Yazc fotoraf, yaz ve logo basabilecektir. Kartlar, yazcdan kullanma hazr halde kacak, stma, fotoraf yaptrma gibi ek ilemlere kesinlikle gerek duyulmayacaktr. 9.14 Uygunluk Kriteri Kullanlan malzeme ve imalatn uygunluu, ilgili Trk standartlar ve /veya uygulamaya konulmu Avrupa Birlii standartlarnda verilmi kriterlere gre deerlendirilecektir. ONUNCU BLM Merkezi Saat Sistemi 10.1 Kapsam Projesinde belirtilen mahallere hizmet verebilmek iin aada belirtilen zelliklerde ve artlarda Merkezi Saat Sistemi temin ve tesis edilecektir. - 325 -

10.2 Sistem Ana merkezi saat nitesi, tali saat niteleri, montaj elemanlar ve kablo tesisatndan oluacaktr. retici firma; tesis ettii saat sistemlerine ait referans listesini teklifi ile birlikte verecektir. (Tesis ettii sistemlerin marka, model ve kapasiteleri ile tesis edildii yerler belirtilecektir. ) 10.3 Ana saat nitesi 10.3.1 Genel esaslar Tm Merkezi Saat nitesi tamamen elektronik ve senkronize alan 2 adet quartz ana saat nitesi ve hat modllerinden oluacaktr. Merkezi saat nitesinin, uluslararas belli merkezlerden yaynlanan radyo dalgalarn alarak alabilmesi salanacaktr. Herhangi bir arza durumunda master (I.ana) saatten slave (II. yedek) saate otomatik gei salanacaktr. (GPS tercih nedeni olacaktr.) Sistem, ana saat nitesinden gnderilen sinyaller ile senkron alabilecek yapya sahip olacaktr. Sistem, yaz ve k dnemi ileri-geri saat ayarlamasn merkezden yapabilecek nitelie, Ana Saat nitesi; hem Analog hem de dijital saat nitelerine sinyal gnderme zelliine sahip olacaktr. Hat modlleri yardmyla tali saatleri durdurma, ilerletme ve senkronizasyon kontrol yaplabilecektir. Ana saat nitesinden dier sistem bilgisayarlarna k verilebilecektir. 10.3.2 Ana merkezi saat nitesinin teknik karakteristikleri a) Hassasiyet b) k gerilimi c) Hat modlleri d) l modl e) Besleme gerilimi f) Ortam artlar 10.4 Tali saat niteleri 10.4.1 Genel esaslar Sistemde, kadranl akrep-yelkovan gstergeli Analog tali ve dnya saat niteleri ile LCD/LED gsterge modll Dijital Saat niteleri kullanlacaktr. 10.4.2 Analog tali saat niteleri : 0.1 saniye / gn : 24 V DC/220 V AC : Dakika sinyali iin (1 A) Saniye sinyali iin (0.2 A) : Dijital olarak akm, gerilim lmek iin seici nite ile birlikte : 220 V AC:t % 10, 50 Hz . : O C ila 50 C

- 326 -

Sistemde; dakika sinyali impuls ile alan tali saat niteleri tek veya ift yzl, kare veya yuvarlak tiplerde olacaktr. Tali saat nitelerinin d aplan idarenin isteine ve projesinde belirtilen llerde olacaktr. Analog tali saat nitelerinin d erevesi eloksall alminyum olacak, nitenin ii beyaz kadran zerine siyah dakika ve saat taksimat le akrep-yelkovan niteleri bulunacaktr. Her saat nitesi zerinde koruma amacyla standartlara uygun plastik veya cam kaplama bulunacaktr. Analog tali saat niteleri, 24 V DC/220 V AC gerilimi ile alabilecektir. 10.4.3 Digital tali saat niteleri Dakika sinyal impuls ile alan, zerinde SAAT+DAKKA+TARH bilgilerini tayan LCD veya LED modll digital tek yzl veya ift yzl tali saat niteleri tesis edilecektir. Bulunduu ortamn ssn gstermesi tercih nedeni saylacaktr. alma gerilimi ektii akm Karakter bykl D muhafaza 10.5 Kablolar Besleme ve sinyal kablolar, retici firmann nerileri dorultusunda temin edilecektir. G kablolar, mesafe ve g hesaplarna bal olarak tespit edilecek kablo kesitlerinde tesis edilecektir. Kablolar kablo raf vb. gibi ksmlarda tesis edilecekler ise NYM tipinde olmas tercih edilecektir. 10.6 Montaj Sistemin montaj ileri, idare ve imalat firma Mhendislerinin nerileri dorultusunda yrtlecektir. Yklenici, malzemelerin nakliyesi, montaj , test ve ayarlarnn yaplmas iin gerekli btn alet ve cihazlar iin yapm esnasnda antiye mahallinde bulunduracaktr. 10.7 Dokmantasyon Btn dokmantasyonlar, Trke olarak hazrlanacaktr. Btn teknik dokmanlar, ilgili tehizatlarda yaplm en son modifikasyonlar da kapsayacaktr. . Firma, sisteme ait iletme, bakm ve onarm kitaplarndan Trke yazl 2 takm verecektir. Trke dokmanlar arza arama talimatlarn da kapsayacaktr. : 24 V DC veya 220 V AC : 10mAmax. : min. 50 mm. : Is, toz, rutubete dayankl, plastik muhafaza

- 327 -