40 HADS

Hadis-i erifte: "Kim mmetime dini ilerine dair krk hadis hfzediverirse, Allah Tel onu limler zmresinde hareder.... Ben de kyamet gnnde ona ahid ve efaati olurum" buyurulmu slm limleri bu mjdeye erebilmek iin eitli konularda Krk Hadisler derlemiler. Tarihte ilk nce krk hadis derleyenin Kfe'de oturan Merv'li Bilgin Abdullah bn-i Mbare k olduu bilinmektedir.

mm Nevevi'nin bu gelenei devam ettiren elinizdeki eseri, en fazla yaynlanan ve zerine erhler yaplan bir eserdir. Ayrca, merhum Ahmed Nam'in tercme ve slbuyla sunduumuz bu er, tercme edildii devrin dilini de vermesi bakmndan bir nem arzetmektedir. 1. Emir'l-M'minin Eb Hafs mer b. El-Hattb (ra)'den: Demitir ki, kendim iittim, Reslullh (sav) yle buyuruyordu: Ameller (in kymeti) niyetlere baldr. Herkesin niyet ettii ne ise eline geecek olan odu r. Hicreti Allah'a ve Resl'ne mteveccih olann hicreti Allah'a ve Reslullah'adr. Hicret i, eline geirecei bir dnyaya veya nikah edecei bir kadna mteveccih ise hicreti de gaye -i hicreti ne ise (dnya veya kadn) ona mntehidir.

(Bu hadis-i erifi, her biri mm'l-muhaddisin olan Eb Abdillh Muhammed b. smil b. brah el-Mugire b. Berdizbe el-Buhari el-Cu'fi ile Eb'l-hseyn Mslim b. el-Haccac el-Kueyr i En-Nisaburi ktb-i musannifenin esahh olup sahihayn denilen kitablarnda rivyet etmile rdir.) 2. Yine mer b. El-Hattb (ra)'den: Demitir ki, gnn birinde Reslullah (sav) Efendimiz'in huzrunda bulunduumuz srada bir de baktk ki elbisesi bembeyaz, salar simsiyah, zerinde yolculua delalet eder hi bir almet olmayan ve byle iken yine hi birimizce tannmayan bir kimse karmza ka geldi. (sokula s la) nihyet Nebiyy-i Ekrem (sav) Hazretleri'nin yanna (varp) oturdu. Ve dizlerini di zlerine dayayp ve her iki avucunu iki uyluu zerine koyup: "Ya Muhammed, slam nedir? Bana syle" dedi. Reslullah (sav): "slm Allah'dan baka hi bir ilh ve Ma'bd- bi'l-hak ve Muhammed'in Reslullah olduuna ehdet etmen, namaz ikme etmen, zekt vermen, Ramazan' oru tutman ve yoluna gcn yeterse Beytu'llh'a hac etmendir." buyurdu. O (yabanc kimse) : "Doru sylyorsun." dedi. Biz onun hline hem Cenb- Resl'e soruyor, hem de onu tasdik e iyor diye teaccb ettik. Ondan sonra: "Bir de imn nedir?" syle." diye sordu. Resl-i E krem (sav) Efendimiz: "mn Allah'a, meleklerine, kitablarna, peygamberlerine, hiret gnn e imn etmendir. Bir de hayr ve er (tatl, ac hangi trls olursa olsun) kadere imn etme " buyurunca yine: "Doru sylyorsun." dedi. Ve: "ihsan nedir? syle" diye bir daha sord u. Cenb- Rislet-meb Efendimiz de: "hsan, Allah'a sanki gryormu gibi ibdet etmendir. n O'nu grmyorsan, O seni gryor." buyurdu. O, yine: "Doru sylyorsun." dedikten sonra: " et (in ne zaman kopacan) bana haber ver." dedi. Cevben: "Bunda sorulann ilmi sorandan ziyde deildir." buyurdu. "yle ise emrelerin (yani daha evvelki almetlerini) bildir" dedi. Cevbnda: "Criye-i memlkenin kendi shibini dourmas ve yaln ayak, srt plak, f banlarnn hangimizin kurduu bin daha yksektir diye (servet ve smnca) yara ktklar rdu. Bundan sonra o (yabanc) kimse gitti. Nebiyy-i Ekrem (sav) Hazretleri de durd u durdu da neden sonra: "Y mer, bilir misin o soran kim idi?" diye sual buyurdu. " Allah ve Resl a'lemdir". dedim. Buyurdular ki: "O, Cibril idi. Size dininizi retmek iin geldi." (Bu hadis-i erifi, Mslim rivayet etmitir.) 3. Eb-Abd'r-Rahmn Abdullah b. mer b. El-Hattb (ra)'dan: Demitir ki, kendim iittim, Reslullh (sav) yle buyurdu: (Bin-y) slm be ey zerine lah'dan baka hi bir ilh ve Ma'bd- bi'l-hak olmadna ve Muhammed'in O'nun kulu ve Resl a ehdet, namaz ikme, zekt vermek, hacc- Beytu'llh, savm- Ramazan. (Bu hadis-i erifi, Buhri ile Mslim tahric etmilerdir.) 4. Eb-Abdi'r-Rahman Abdullah b. Mes'ud (ra)'den: Demitir ki; Reslullh (sav) "ki sadk ve masdk O'dur" bize yle buyurdu: "Her birinizin ( e-i) hilkati ana rahminde nutfe olarak krk gn derlenir toplanr. Sonra tpk yle alka (ka phts) olur. Sonra yine tpk yle muda (et paras) olur. Ondan sonra da melek gnderili nefh- rh eder. Ve drt kelimeyi yani rzkn, ecelini, amelini ve ki mi yoksa sad mi ola

i kaz ve kader olarak) yazmas (o melee) emrolunur. Kendisinden baka hak ilh olmayan A llah'a kasem ederim ki, iinizde yle adam bulunur ki, ehl-i Cennet amelleriyle mil o la ola kendisi ile Cennet arasnda bir arndan ziyde mesfe kalmaz. Derken (hkm-i) kitab (yni o yaznn hkm) ona galebe eder, ehl-i nr ameli ile mil olur da Cehennem'e girer. Ke ik iinizde yle adam bulunur ki, ehl-i nr ameli ile amil ola ola kendisi ile Cehenne m arasnda bir arndan ziyde mesfe kalmaz. Derken (hkm-l kitab ona galebe eder, ehl-i Ce net ameli ile mil olur da Cennet'e girer. (Bu hadis-i erifi, Buhari ile Mslim rivyet etmilerdir.) 5. mm'l-M'minin Aie-i Sddika (ra)'dan: Demitir ki, Reslullh (sav) Efendimiz Hazretleri yle buyurdu: "Her kim bizim bu iimizin (yni dinimizin) iine ondan olmayan bir eyi yeniden sokarsa (o yapt i) merdddur, ba (Bu hadis-i erifi, Buhari ve Mslim rivyet etmilerdir.) Mslim'den gelen dier bir rivayette de yle denilmitir. Her kim emrimize (ahkm- dinimize) uygun olmayan bir amel ilerse o ameli merdddur, bana alnr. 6. Ebu Abdi'llh Nu'mn b. Beir (ra)'dan: Demitir ki, Reslullh (sav) Hazretlerinden kendim iittim; yle buyuruyordu: Hall belli, aram da bellidir. kisi arasnda da (hall mi, haram m belli olmayan birtakm) pheli eyle ardr ki, ok kimseler onlar bilmezler. pheli eylerden her kim saknrsa, dinini ve rzn lur. Her kim pheli eylerin iine dalarsa harmn da iine dalm olur. (bylesi) tpk (i sak edilen) koru etrfnda davar otlatan oban gibidir ki, srsn o koruya (dnp) otlatm esi karsnda bulunur. Haberiniz olsun, her padiahn bir korusu olur. Biliniz ki, Allah'n korusu da harm ettii eylerdir. Aah olunuz, cesedin iinde bir et paras vardr ki, iyi r olursa btn cesed iyi olur. Bozuk olursa btn cesed bozuk olur. te o (et paras) kalbd

(Bu hadis-i erifi, Buhri ile Mslim rivyet etmilerdir.) 7. Ebu Rukayye Temin b. Evs ed-Dri (ra)'den: Demitir ki, Nebiyy-i Ekrem (sav) Efendimiz yle buyurdu: "Din hemen nasihattr. Din he men nasihattir. Din hemen nasihattir." "Y Resla'llh, kimin iin nasihat?" diye sorduk . "Allah iin, kitb iin, Resl iin, Eimme-i mslimin ve mme-i mslimin iin." buyurdula (Bu hadis-i erifi, Mslim rivyet etmitir.) 8. Abdullah b. mer (rha)'dan: Demitir ki, Reslullh (sav) Efendimiz Hazretleri yle buyurdu: "Allh'tan baka Hak lh o e Muhammed'in Reslu'llh olduuna (zahirde) ehadet, namaz ikme, zekt ed edinceye kadar e muhrebe etmek bana emrolundu. Onlar bunlar yapnca "Mslmanlk hakknn muktezs (olan esn olmak zere" canlarn ve mallarn benim elimden kurtarrlar. (Batnlarndan dolay ola plarna gelince, o (hesb grmek) Allh'a kalmtr." (Bu hadis-i erifi, Mslim rivyet etmitir.) 9. Eb Hureyre Abdu'r-Rahmn b. Sahr- Devsi (ra)'den: Demitir ki, kendim iittim, Reslullh (sav) Efendimiz yle buyurdu: "Sizi her neden nehye dersem ondan ictinb ediniz. Size her neyi emredersem kudretiniz yettii kadar yapnz ( da nasl yapacanz sormaynz.) Zir sizden evvelki (mmet)leri helk eden, ancak onlarn lar ve peygamberlerine muhlefet etmeleri olmutur. (Bu hadis-i erifi, Buhari ile Mslim rivyet etmilerdir.) 10. Eb Hreyre (ra)'den: Demitir ki, Reslullh (sav) yle buyurdu: "Allah Tela pkdr. Pk olandan bakasn kab Tela mrsel olan Peygamberlerine neyi emrettiyse m'minlere de onu emretmitir. (Peyga mberler): "Ey peygamberler, pk ve hall tamlardan yiyiniz ve slih amel ileyiniz" (M'min lere de) "Ey iman edenler, rzk olarak size verdiimiz pk ve hall eylerden yiyiniz" buy urdu. Ondan sonra Resl-i Ekrem (sav) Hazretleri (sz dndre dolatra) buyurdu ki, insan ( llah yolunda uzun seferlere katlanr, salar birbirine karm, yz gz toza bulanm, "Y erek ellerini gk yzne aar. Halbuki, yedii haram, idii haram, giydii haram. Haram ile lenmi. Bylesinin dus nereden mstecb olacak?" (Bu hadis-i erifi, Mslim rivyet etmitir. 11. Resulullah (sav)'in torunu ve sevgili yavrusu Eb Muhammed Hasan b. Ali b. Ebi Talb (rha)'dan: Demitir ki, Reslullah (sav) Hazretleri'nin "(Hill ve hrmeti, fide ve zarar) seni pheye dren ey'i brak da drmeyene bak." buyurduklarn kendilerinden iitip belledim. (Bu hadis-i erifi Ahmed b. uayb- Nesei ile Ebu s muhammed b. s-y Tirmizi rivyet etmi . Tirmizi: "Bu hadis hasen'dir, ahiddir." diyor.)

12. Eb Hreyre (ra)'den: Demitir ki, Reslullh (sav) Hazretleri: "Kiinin mlya'niyi terketmesi, iyi mslman oldu almetleri)ndendir." buyurdu. (Bu hadis-i erif hasen olup onu Tirmizi gibi bakalar da bylece (mevslen) rivayet etmil erdir.) 13. Reslullh (sav)'in hadimi Eb Hamza Enes b. Malik (ra)'den: Demitir ki: Reslullh (sav) Efendimiz: "Her biriniz kendi nefsi iin neyi severse (yan i arzu ederse Mslman) kardei iin de onu arzu etmedike m'min olmu olmaz." buyurdu. (Bu hadis-i erifi, Bhari ile Mslim rivyet etmilerdir.)

14. bn-i Mes'ud (rha)'den) Demitir ki: Reslullh (sav) yle buyurdu: (u) sebebden biri olmadka hi bir Mslman : Biri, seyyib zninin (yani bandan nikh gemi zaninin ki, recm olunur), dieri kat-i nef edenin (ki maktle bedel ksas olunur), biri de dinin terk eden ve cematten ayrlann (k i, katl olunur). (Bu hadis-i erifi, Buhari ve Mslim rivyet etmilerdir.) 15. Ebu Hreyre (rha)'den: Demitirki: Reslullh (sav) Hazretleri yle buyurdu: "Allah'a ve hiret gnne imn olan, sylesin, ya azn mhrlesin. Allah'a ve hiret gnne imn olan, komusuna ikrm etsin. A t gnne imn olan, misafirine ikrm etsin." (Bu hadis-i erifi, Buhri ile Mslim rivayet etmilerdir.) 16. Eb Hreyre (ra)'den: Demitir ki: biri Nebiyy-i Ekrem (sav) Hazretlerine "Y (Resla'llah), bana vasiyyet yn i nasihat et" dedi. (Cevben) gazab etme, buyurdu. O kimse talebini birka defa tekrr etti. (Hepsinde) gazab etme cevbn verdi. (Bu hadis-i erifi, Buhari rivyet etmitir.) 17. Eb Ya'l eddd b. Evs (ra)den: Demitir ki, Resl-i Ekrem (sav) efendimiz yle buyurdu: Allah Tela (cc) ve Tekaddes Hazr etleri her eye gzel mumele edilmesini (iyilikle davranlmasn) emretmitir. yle ise (can r mahlku hakl olarak) ldreceiniz vakitte (maktl ta'zb etmiyecek) gzel bir sret-i ka iyr ediniz. Kezlik bir hayvan boazladnz vakitte (hayvana ez vermiyecek) gzel bir s laynz. Her hanginiz byle bir ie giriecek olursa, ban (iyice) bilesin ve zebhasn yvan) rahatlandrsn. (Bu hadsi erfi, Mslim rivyet etmitir.) 18. Eb Zer Cndb b. Cndete'l-Gfr ile Eb Abdi'r-Rahmn Muz b. Cebel (rha)dan: Demilerdir ki, Resl-i Ekrem (sav) Efendimiz yle buyurdu: Her nerede olursan ol, Alla h'tan ittik zere bulun (yni hakkn gzet ve gzetmemekten sakn). Seyyienin ardnca hemen neyi yetitir ki, o seyyieyi mahvedesin. Halka da gzel huy ile mumele et. (Bu hads-i Tirmiz rivyet etmi olup (Hadis-i Hasen) olduunu da tasrif eylemitir. Bz n ra gre, (Hasen, Sahh) diye kaydlamtr. 19. Ebu'l-Abbs Abdullh b. Abbs (ra)'dan: Demitir ki, birgn Resl-i Ekrem (sav)'in terkisinde idim. Buyurdu ki: Evld, sana bir ka sz belleteyim: Allah' (yni emir ve nehyini) gzet ki, Allah'da seni gzetsin. Allah' et ki, O'nu karnda bulasn. (Bir ey) istediin vakit Allah'tan iste. Yardm dilediin vaki Allah'tan dile. unu bil ki, cemi mahlkat el birliiyle sana bir fide ve menfaat bah e tmek isteseler, Allah'n sana yazdndan fazla bir ey bahedemezler. Kezlik cemi mahlkat birliiyle sana bir zarar vermek isteseler, Allah'n sana takdir ettii zarardan ziyad esini yapamazlar. Kalemler (ileri hitma erip) kaldrlm, sahifeler de (zerlerindeki yaz tamam olup) kurumutur. (Bu hadis-i erifi, Tirmizi rivyet edip, (Hasen, Sahih) olduunu sylemitir. Tirmizi'den bakasnn rivyetine gre ise yle buyrulmutur.) Allah' gzet ki, O'nu nnde bulasn. Geni zamannda Allah'a kendini sevdir ki, O da seni s zamannda tansn (sevsin). Bilmi ol ki, (takdir-i lhi'ye gre) bana gelmiyecek olan ey isabet edecei yok. Ve sana isabet edecek olan eyden de senin kurtulacan yok. Bilmi o l ki, nusrat (- lhiyye) sabr ile, kyi-i kalb de gam ve gussa ile beraberdir. Her gl r bir kolaylk vardr. 20. Eb Mes'd Ukbe b. Amr el-Ensri el-Bedri (ra)'den: Demitir ki, Reslullah (sav) Hazretleri yle buyurdu: "Utanmadktan sonra dilediini yap" sz, ilk nbvvet zamanlarndan nsn hatrnda kalan szlerdendir.

(Bu hadis-i erifi, Buhari rivyet etmitir.) 21. Eb Amr (yahud eb Amre) Sfyan b. Abdullh Sakafi (ra)'den: Demitir ki: "Y Resla'llah! slm'a dir bana bir sz syle ki, Senden baka birinden daha ya muhta olmayaym." dedim. "ment bi'llh.... de ondan sonra da dosdoru ol (yni Allah'n rine imtisl ve nehyinden itinbda sbit ol)." buyurdu. (Bu hadis-i erifi, Mslim rivyet etmitir.) 22. Eb Abdillah Cbir b. Abdillah Ensari (ra)'dan: Demitir ki, biri Reslullah (sav) Hazretleri'nden u suli sordu: "Ne buyurursunuz? Eer ben (be vakit) farz namazlar klar, Ramazan' tutar, halli helal ve harm haram klar da dan ziyde hi bir ey yapmasam Cenne'te girer miyim? Resl-i Ekrem (sav), "Evet" buyurd ular. (Bu hadis-i erifi, Mslim rivyet etmitir. Harm haram klmaktan murad haramdan itinbdr hall etmek de onu hall itikd ederek yapmak demektir.) 23. Eb Mlik Hris b. sm E'ari (rha)'den: Demitir ki, Reslullah (sav) Hazretleri yle buyurdu: (Abdest veya sir) temizlik, imnn y rsdr. "El-Hamd li'llah" (sz) mizn doldurur. "Subhna'llh ve'l-hamd li'llh" (szler yerin arasn doldurur. Namaz nrdur. Sadaka (imna) brhandr. Sabr (zulumt- gam ve gussa ren) zydr. Kur'n da (haline gre) ya lehine ya aleyhine hccettir. Herkes sabah olunca i ne gcne gider. ve nefsini (ya Allah'a, ya msiva'llh'a) satar da (neticede) ya zd, ya h elk eder. (Bu hadisi erifi, Mslim rivyet etmitir.) 24. Eb Zerr-i Gfri (ra)'den: Nebiyy-i Ekrem (sav) Efendimiz Rabb- Celil-i Tela ve Tekaddes Hazretlerinden rivyet ettiklerinden olmak zere tideki Hadis-i Kudsi'yi nakil buyurdu: "Ey kullarm, muhakkak biliniz ki, ben zulm kendime harm ettim. (Zulmden mteli ve mnezz him.) Sizin aranzda da zulm harm ettim. yle ise, birbirinize zulmetmeyiniz. Ey kulla rm, benim hidyet ettiklerimden baka hepiniz dallettesiniz. yle ise benden hidyet diley iniz de size hidyet vereyim. Ey kullarm, benim beslediklerimden baka hepiniz asnz. yle ise benden tam dileyiniz ki, sizi besliyeyim. Ey kullarm, benim giydirdiklerimden baka hepiniz plaksnz. yle ise benden giyecek isteyiniz ki, sizi giydireyim. Kullarm, s z gece gndz hep hat ilerseniz. Ben de batan baa btn gnahlar mafiret ederim. yle i ifar ediniz ki, size mafiret edeyim. Ey kullarm, sizin bana zarar vermek elinizden gelmez ki, bana zarar verebilesiniz. Bana menfaat vermek elinizden gelmez ki, ba na nef'iniz dokunabilsin. Ey kullarm, eer evveliniz, hiriniz, insiniz, cinniniz iini zde en taky olan kim ise onun kalbi gibi (hep muti kalbli) olsanz yine mlkme ziyde hi bir ey katlm olmaz. Ey kullarm, eer evveliniz, hiriniz, insiniz, cinniniz iinde en f lan kim ise onun kalbi gibi (hep si, kalbli) olsanz yine mlkmden bir ey eksilmez. Ey kullarm, eer evveliniz, hiriniz, insiniz, cinniniz hep bir yerde durup benden matlu blarnz dileseniz de hep birinize (ayr ayr) dileini versem bu balay nezdimdeki hazi ine denize girdiinde denizden ne eksiltirse ondan ziyde bir ey eksiltmez. Ey kullarm , ameller hep sizin amellerinizdir. Ben onlar sizin hesbnza noksansz olarak zabtederi m. Sonra karln size tastamam gsteririm. Artk her kim (karlk olarak) hayr bulursa, md etsin. Her kim de baka ey bulursa, kendisinden bakasna levm etmesin. (Bu hadis-i erifi, Mslim rivyet etmitir.) 25. Eb Zerr-i Gfri (ra)'den: Ashb- Reslullah (sav)'den (ve fukar-y Muhacirinden) baz kimseler Nebiyy-i Ekrem (sav)' e dediler ki: Ya Resla'llah, ehl-i servet olanlar (byk byk) ecirleri alp gidiyorlar. Hem bizim gibi namaz klyor, bizim gibi oru tutuyorlar, hem de artan mallaryla sadaka veriyorlar. Ha zret-i Resl (sav) buyurdu ki: "Allah Tela ve Tekaddes Hazretleri size tasadduk edecek ey vermemi mi (ki, byle sylyor unuz)? her tesbihinize mukbil sadaka (ecri) vardr. Her tekbirinize mukbil sadaka (e cri) vardr. Her tahmidinize mukbil sadaka (ecri) vardr. Her tehlilinize mukabil sad aka (ecri) vardr. Emr-i bi'l-ma'rufda da sadaka ecri var. Nehy-i ani'l-mnkerde de sadaka ecri var. Hatt birinizin (ehline) mukrenet etmesinde de sadaka ecri var." d ediler ki: Ya Resla'llh, birimiz ehvetini kaz ederse, yine nil-i ecir mi olur? (Cevben) buyurdu k i: Syleyin! O kimse ehvetini harm ile kaz edeydi ona vizr (yni gnah) olmayacak myd? te gibi hall ile de kaz- ehvet ederse ecre nil olur.

(Bu hadis-i erifi, Mslim rivayet etmitir.) 26. Eb Hreyre (ra)'den: Demitir ki, Reslullh (sav) Efendimiz yle buyurdu: "insann mefslndan her biri iin g gnde (krne-i afiyet olarak) bir sadaka lzmdr. ki kimsenin arasn bulup slh etmen r kimseye, hayvanna binerken yardm edip bindirmen yhud ykn hayvanna yklemekte ona mua ette bulunman sadakadr. Kelime-i Tayyibe sadakadr. Namaza gitmek iin attn her adma bed l bir sadaka (ecri) vardr. Ez verecek eyi geecek yoldan uzaklatrman (bile) sadakadr. (Bu Hadis-i erifi, Bhari ile Mslim rivyet etmilerdir.) 27. Nevvs b. Sem'n (ra)'den: Demitir ki, Nebiyy-i Ekrem (sav) Hazretleri yle buyurdu: Birr (yani iyi i, iyilik) ahlak gzelliidir. sm (yani gnh) da nefsinde iz brakp da ba ca ma'lm olmasn istemediin eydir. (Bu hadis-i erifi, Mslim rivayet etmitir.) Vbisete'bn-i Ma'bed (ra) de rivyete gre yle demitir: Reslullah (sav)'in huzruna vardm.Birr'in ne olduunu sormaa m geldin? diye ben sul etme en) sordu. Evet, dedim. Buyurdu ki: "Kalbine dan (kalbinden fetv iste). yilik nefsi te'min, kalbi tatmin eden; gnah da ne fiste iz brakan ve bakalar fetva verseler, fetvalar verseler bile snede yine teredddd en kurtulmayan (vicdn teskin etmeyen) eydir." (Bu, Ahmed b. Hanbel ile Drimi'nin msnedlerinde isnd- ceyyid ile bize rivyet olunan b ir hadis-i sahihdir.) 28. Eb Nech Irbd b. Sriye (ra)'den: Demitir ki, Reslullah (sav) (bir gn) bize yle bir vaazda bulundu ki, (dinleyenlerin) gnlleri titredi. Gzleri yaard. Dedik ki: "Ya Resla'llh, bu, ved' edip gidecek kimsenin va'zna benziyor. (Bri) bize bz vesyda ." Cevben buyurdu ki: "Size Allh'a kar ittiky ve zerinize emir olan bir kimse abd-i Habei) de olsa, szn d ona itat etmeyi vasiyet ederim. Bir de iinizden yaayan olursa, bir ok ihtilflar grece ktir. te byle zamanlarda benim snnetime ve hidyet zere olan Hulef-y Ridin'in snnet ete drt el ile sarlnz. Ve muhaddest- umrdan saknnz. Zir her bid'at dalletdir. (Bu hadis-i erifi, Eb Davut ile Tirmizi rivyet etmilerdir. Tirmizi hadisi "hasen, sa hih" kayd ile tansif eylemitir.) 29. Muz b. Cebel (ra)'den: Demitir ki: (Reslullah (sav) ile Tebk gazsna kmtk. Scak bast. Herkes birer tarafa baktm ki, Reslullh (sav) yan bamdadr. Hemen ona yaklap: "Ya Resla'llah, beni Cenne' cak ve Cehennem'den uzaklatracak bir ameli bana haber ver" dedim. Buyurdu ki: "Sen ok byk bir ey sordun. Maahz Allah Tela'nn myesser kld kimseye gre herhalde s i erik etmemek zere" ibdet edersin. Namaz klar, zekt verir, Ramazan' tutar, Beytu'll c edersin." Ondan sonra buyurdu ki: "Sana hayr kaplarna delalet edeyim mi? Oru siper ve kalkandr. Sadaka gnh, "su atei sndrr gibi" sndrr. Gece ortasnda adamn namaz ." Sonra: "Onlar (m'minler) yle kimselerdir ki, yanlar yataklarndan uzak durup ibdete kym ederler. Rab'larna kh korkarak, kh umarak du ederler. Ve rzk olarak kendilerini diimizden de infak ederler. te bunlar iin" yapm olduklar amellerin mkfat olarak ne sakladmz hi bir kimse bilemez" yet-i kerimelerini (Secde Sresi:16-17) tilvet buyurd dan sonra: "in (dinin) ba, direi, en yce taraf nedir sana haber vereyim mi?" dedi. Eve ya Resla'llh, dedim. Dedi ki: "in ba slm'dr. Direi namazdr. En yce taraf cihdd "Bu dediklerimin hepsini tutan, sebeb-i bak ve kemli olan nedir sana syliyeyim mi? " diye sordu. Evet y Reslallah deyince mbret dilini (eliyle) tutup, "te unu tut" buyur u. Dedim ki: Ya Nebiyya'llh, biz sylediimiz szlerle de mi muhaze olunacaz?" Buyurdu ki "Herkesi Cehennem'de yzkoyun dren, dillerinin bitiklerinden (yni kazandklarndan) ba nnedersin." (Bu hadis-i erifi, Tirmizi rivyet edip "Hasen, Sahih" demitir.) 30. Eb Sa'lebete'l-Hueni Crsmi'bn-i Nir (ra)'den: Demitir ki, Reslullah (sav) Hazretleri yle buyurdu: Allah Tela bir takm eyleri farz k nlar zyi' etmeyiniz. (Bz mesi iin) birtakm hadler (yni cezlar) gstermitir. Onlara meyiniz. Bir takm eyleri harm etmitir. Onlara el uzatmaynz. Bir takm eylerden de unut lk (eseri) olmayarak size (mahz) merhamet olsun iin skt etmitir. Onlar soruturmaynz (Bu hadis-i erif, Drekutni ile dierlerinin tahric ettii bir Hadis-i Hasen'dir.) 31. Eb'l-Abbs Sehlibn-i Sa'di's-Sidi (ra)'den Demitir ki, Bir zt Nebiyy-i Mkerrem (sav)'in huzruna gelerek: "Y Resla'llah, bana yle

ir amel gster ki, onu yaptm zaman beni hem Allah sevsin, hem de halk sevsin" dedi. ( Reslullah (sav) buyurdu ki: "Dnydan rabetini kes ki, Allah seni sevsin. Herkesin eli nde olandan da rabetini kes ki, halk seni sevsin." (Bu hadis-i erif, bn-i Mce ile dierlerinin esnid-i hasena ile rivyet ettikleri bir Had is-i Hasen'dir.) 32. Eb Said Sa'di'bn-i Mliki'bn-i Sinn- Hudri (ra), Reslullah (sav)'in: "Zarar vermek de, zarar ile karlamak da yok" buyurduunu rivyet ediyor. (Bu hadis-i erif, bn-i Mce ve Drekutni ile bakalarnn msned (yani mevsl) olarak rivy bir Hadis-i Hasen'dir. mam- Malik de "Muvatta'"nda bu hadis-i erifi Amr b. Yahy'dan , o da babasndan olmak zere Nebiyy-i Ekrem (sav)'den mrsel olarak rivyet etmi ve Eb Sa id-i Hudri-yi iskat eylemitir. Bunun yekdieri takviye eden baka tarikleri de vardr.)

33. bn-i Abbs (rha)'dan: Demitir ki, Reslullah (sav) Hazretleri yle buyurdu: Herkese (mcerred) da'vlar zerine edikleri verilmi olsa bir ok adamlar bir ok kimselerin mallarn, canlarn iddi eder dur ar. Lkin beyyine mddeiye, yemin de inkr edene der. (Bu hadis-i erif, hasen olup Beyhaki ile bakalar bunu bu lfz ile rivyet etmilerdir. Bi r paras Sahihayn'da da vardr.) 34. Eb Sid-i Hudri (rha)'den: Demitir ki, Reslullah (sav) Hazretleri yle buyurdu: inizden her kim bir mnker grrse liyle, buna kudreti yetmezse, dili ile tayir etsin. Ona da kudreti yetmezse kalbi ile inkr etsin (yni beenmesin). Bu sonuncusu imnn en zaifidir. (Bu hadis-i erifi, Mslim rivyet etmitir.) 35. Eb Hreyre (ra)'den: Demitir ki, Reslullah (sav) Hazretleri yle buyurdu: Birbirinize hased etmeyiniz. Al ve rite birbirinizi aldatmaynz. Birbirinize buzetmeyiniz. Birbirinize dargn durmaynz. Bir irinizin pazarl bitmi al veriini bozmaynz. Ey Allah'n kullar, karde olunuz. Msl ir. Ona zulmetmez. (mdad ve nusret deminde) onu kendi hline brakmaz. Ona yalan syley ip aldatmaz. Ona hor bakmaz. (k kere sadr- erifine iaret buyurarak:) Takv ite buradad Bir kimse mslman kardeine hor bakdm, ite errin bu kadar ona yeter (artar bile). Msl eyi; can, mal, rz mslmana haramdr. (Bu hadis-i erifi, Mslim rivyet etmitir.) 36. Eb Hreyre (ra)'den: Demitir ki, Reslullah (sav) Hazretleri yle buyurdu: Her kim bir m'minin dnya derdlerin den bir derdini def' ederse, Allah da onun kymet gnndeki dertlerinden bir (byk) derdi def' eder. Her kim muzyakada bulunan (bir bolu veya dier bir) fakre kolaylk gsterirse, Allah da dnya ve hirette ona kolaylk gsterir. Her kim bir Mslman(n aybn ve plak ni setr ederse, Allah da onu dnya ve hirette setreder. Bir kul, kardeinin yardmnda ol duka Allah da o kula hep yardm eder durur. Her kim ilm(-i nfi') aramak iin bir trika slk ederse, bu syede Allah da ona Cennet'e doru kolay bir tarik aar. Allah evlerinden bir evde Kitbu'llh' tilvet ve aralarnda O'nu tedris ve tederrs halinde bulunan hi bir kavim yoktur ki, zerlerine sekinet nazil olmu, rahmet-i lhiyye kendilerini brm, her y arn sarm ve Allahu z'l-Cell kendilerini (mel-i A'l'da) nezdinde olanlara anm olmasn im ameli geri brakrsa sebebi ileri gtremez. (Bu hadis-i erifi, Mslim bu lfz ile rivyet etmitir.) 37. bn-i Abbs (rha)'den: Demitir ki, Reslullah (sav) Rabb- Celili Tebrek ve Teala Hazretlerinden rivyet ettikl erinden olmak zere tideki Hadis-i Kudsi'yi nakl buyurdu: Allhu Tela ve Tekaddes Hazretleri hasent ile seyyit yazm (ezelden takdir etmi ve Levh Mahfz ile deftir-i a'mle geirmi)dir. Ondan sonra (bu icmli tefsil ve) beyn buyurarak d di ki: Her kim bir haseneye kasd ve niyet eder de onu ilemezse, onu Cenb- Hak nezd-i lhisind e bir hasene-i kmile olarak yazar. Eer kasd eder ve ilerse, onu nezd-i lhisinde on ha seneden yediyz kata kadar, belki ed'f- kesiresi ile yazar. Her kim de bir seyyieye kasd edip ilemezse, onu nezd-i lhisinde bir hasene-i kmile olarak yazar. Eer kasd edi p ilerse, onu yalnz bir seyyie olarak yazar. (Bu hadis-i erifi, Buhari ile Mslim rivyet etmitir.) 38. Reslullh (sav)'in yle buyurduu Eb Hreyre (ra)'den rivyet olunuyor: Allahu Tela buyurdu ki: Her kim benim velilerimden bir veliye dmanlk ederse, phesiz ben ona i'ln- harb ederim.

Benim kulum, zerine farz ettiim eyden daha sevgili hi bir ey ile bana tekarrb edemez. Bir de kulum nevfil ile bana peyderpey tekarrb ede ede nihyet yle bir hle gelir ki, b en onu severim. Onu sevdiim vakitte de onun iitmesine vsta olan kula, grmesine vsta gz, tutup yakalamasna vsta olan eli, yrmesine vsta olan aya, (anlamasna vsta ol sine vsta olan dili) olurum. ylesi benden (bir ey) isterse muhakkak veririm. Bana snr onu hfz ve siynet ederim. (Bu hadis-i erifi, Buhri rivyet etmitir.) Lkin Onun metninde: "lmeyi istemeyen, kendisine s-i mumelede bana ho gelmeyen, halbuki (Hasbe'l-takdir) l memesine de re olmayan m'min kulumun rhunu kabzetmekteki teredddm kadar fili olduum h r eye tereddt gstermedim." ziydesi vardr. 39. bn-i Abbs (rha)'dan: Demitir ki, Reslullah (sav) Hazretleri yle buyurdu: phesiz Allah Tela mmetimden hata yn, ikrh olunduklar eyler (den hsl olacak gnahlar) bana balad. (Bu hadis-i erif, bir Hadis-i Hasen olup, bn-i Mce ile Beyhaki ve madlar rivyet etmil ir.) 40. bn-i mer (rha)'dan: Demitir ki, Reslullah (sav) (birgn) omuzumdan tutup buyurdu ki: Dnyda bir garib (yaba nc) yhud bir yolcu imisin gibi ol. (Ve kendini ehl-i kuburdan say.) bn-i mer (rha): "Akamladn vakit sabaha (kmaa) muntazr olma. Sabahladn vakit de a untazr olma. Shhatinden istifde edip marazna, haytndan istifde edip mevtine hazrlk y der idi. (Bu hadis-i erifi, Buhari rivyet etmitir.) 41. Eb Muhammed Abdullh b. Amr b. El-s (rha)'dan Demitir ki, Reslullah (sav) Hazretleri yle buyurdu: "Hi birinizin iradesi (arzuzu) be nim tebli ettiim eylere tbi' olmadka m'min olmu olmazsnz." (Bu hadis-i erifi, "Kitb'l-Hcce"de isnd- sahih ile bize rivyet olunan bir hadis-i sahi dir.) 42. Raslullah (sav)'in yle buyurduu Enes (ra)'den rivyet olunuyor: Allah Tel buyurdu ki: "Ey dem-olu, sen bana yalvarp benden mmidvr olduka senden sdr olan (gnahlar) her ne a olsun sana mafiret ederim ve aldrmam. Ey dem-olu, senin gnahlarn gkyzn kaplayacak yi bulsa da benden mafiret dilesen sana mafiret ederim. Ey dem-olu, btn yer dolusu gna lar getirirsen de sana bana hi bir eyi erik tutmayarak huzruma ksan herhalde ben sana btn yer dolusu mafiret veririm. (Bu hadis-i erifi, Tirmizi rivyet etmi olup, "Hadis, Hasendir, Sahihdir" demitir.)