Professional Documents
Culture Documents
Παράρτημα 5 - ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ
Παράρτημα 5 - ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ
Laplace
1 5
1. Έστω η f(x) = (x + ) (x2 + x + )
2 4
a. Να μελετηθούν οι μεταβολές της.
b. Έστω (C) η καμπύλη που παριστά την f(χ).
1 3 1
i. Να βρεθούν οι τεταγμένες των σημείων της (C) με αντίστοιχες τετμημένες - , - , .
2 2 2
1
ii. Να δοθεί η εξίσωση της εφαπτόμενης (Τ) της καμπύλης (C) στο σημείο Ι με τετμημένη - .
2
iii. Να δειχτεί ότι το Ι είναι κέντρο συμμετρίας της καμπύλης (C) και να προσδιορίσετε τη θέση της (C) σε
σχέση με την ευθεία (Τ) ως προς το σημείο Ι. Να χαράξετε την (C) .
(Partie du bacc.B , Lille)
x
b. Έστω η f(χ) = 1 +
x2 + 1
Να μελετηθούν οι μεταβολές της. Να βρεθεί το σημείο καμπής. Να γίνει η γραφική παράστασή της. Να
βρεθεί η εξίσωση της εφαπτομένης στο χ = 0
(Partie du bacc. D, Besancon).
1 4
1. Έστω η f(χ) = 2 − + .
χ +1 χ −1
a. Να μελετηθούν οι μεταβολές της f(χ)
i. Πεδίο ορισμού
ii. Όριο της f στα άκρα του πεδίου ορισμού της.
iii. Πρόσημο της παραγώγου της.
2. Γραφική παράσταση της f(x). Εξίσωση εφαπτομένης της, στο χ = -2
(Bacc. A , Nantes)
ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ 342
( χ − 1)
3
b. i. Μέσα στο διανυσματικό χώρο Ε των πολυωνύμων βαθμού το πολύ 3ου, τα πολυώνυμα 1, χ –1,
(χ –1)2, (χ – 1)3 αποτελούν μια βάση Β. Να αναλυθεί στη βάση αυτή το πολυώνυμο του Ε: (χ + 1)3.
γ δ
Να συμπεράνετε έτσι ότι για κάθε χ ≠ 1, η f(χ) παίρνει τη μορφή: f(χ) = αχ+β + + όπου
( x -1)
2
χ -1
α , β , γ , δ να προσδιοριστούν.
ii, Απ’ τα προηγούμενα να συμπεράνετε ότι η καμπύλη (C) που απεικονίζει την f(χ) , δέχεται μια ασύ-
μπτωτη (Ρ) όχι παράλληλη προς τους άξονες . Να χαραχτεί η (C).
(Partie du bacc.D, Nantes)
χ−4
5. Να μελετηθούν οι μεταβολές και να γίνει η γραφική παράσταση της f(χ) =
2χ + 1
(Bacc A , Besancon)
χ 2 + pχ + q
6. Έστω f(χ) = όπου p,q E R
4χ
a. Αν (C) η καμπύλη της f (χ) σε ορθογώνιους. Άξονες, να προσδιοριστούν τα p και q ώστε η (C) να πλη-
ρεί τις εξής ιδιότητες:
i. Να περνάει απ’ το σημείο Α (-2 ,0)
ii. Να δέχεται στο Α μια εφαπτομένη παράλληλη της y=0
1 1
b. . Έστω η g(χ) = χ + 1+ και έστω (Γ) η καμπύλη (C) στο ίδιο σύστημα αξόνων.
4 χ
στις (Γ) και (D) με την ίδια τετμημένη. Να βρεθεί το lim NQ και lim MQ . Τι συμπεραίνετε απ’ αυτό;
x →+∞ x →−∞
χ ( χ − 2) 3
7. Θεωρούμε τις f(χ) = και g(χ) =
3 χ ( χ − 2)
χ 2 + μχ + 1
9. Έστω η f(χ) =
χ 2 − 2χ − 3
a. . Να βρεθούν οι τιμές για τις οποίες η f:
δέχεται ένα μέγιστο και ένα ελάχιστο.
δέχεται μόνο ένα ελάχιστο.
δεν δέχεται ούτε μέγιστο ούτε ελάχιστο.
b. Να μελετηθούν οι μεταβολές της συνάρτησης που προκύπτει για μ = -2 και να γίνει η γραφική της πα-
ράσταση (C) .
c. Να δειχτεί ότι η καμπύλη (C) είναι συμμετρική με άξονα συμμετρίας την ευθεία (Δ) με εξίσωση χ = 1.
Β Γ
d. Να δειχτεί ότι η f(x) (για μ = –2) μπορεί να γραφεί: f(χ) = Α + + ,και να προσδιοριστούν
χ+1 χ−3
τα Α, Β , Γ.
(Bacc. B, Lyon)
χ 2 + (μ − 2)χ − 10
10. Θεωρούμε την fμ(χ) που ορίζεται απ’ τον τύπο: f μ (χ) = μ∈R και έστω (Cμ) η καμπύ-
χ 2 − 2χ − 3
iii. Να δειχτεί ότι όλες οι καμπύλες (Cμ) περνούν από ένα σταθερό σημείο Α μ του οποίου να βρεθούν
οι συντεταγμένες.
b. Να προσδιοριστεί το μ, ώστε η εφαπτομένη στο Α της (Cμ) να είναι παράλληλη με την ευθεία με εξί-
20
σωση ψ = − χ . (Είναι η τιμή μ = 2). Να παρασταθεί γραφικά η (C2).
9
c. Έστω Β ένα σημείο του άξονα yOy΄ με ΟΒ =λ και (Δ) η παράλληλη προς τον χΟχ΄ που περνάει απ’ το
Β. Να βρεθούν οι τιμές του λ για τις οποίες η ευθεία (Δ) τέμνει την (C2) σε δύο σημεία Μ΄ και Μ΄΄
Β΄Μ΄ ΒΜ΄
Σημειώνουμε με Β΄ το σημείο της (Δ) τέτοιο ώστε = . Να υπολογιστούν συναρτήσει του λ
Β΄Μ΄΄ ΒΜ΄΄
οι συντεταγμένες του Β΄. Να κατασκευαστεί στο ίδιο σύστημα με την C2 η καμπύλη (Γ) που παριστά το
σύνολο των σημείων Β΄, όταν το λ μεταβάλλεται.
(Bacc. D , Montpellier).
αχ + β
11. Δίδεται η f(χ) = με (α, β)∈R×R*
2χ + 5
χ3
12. Έστω η fm(χ) = όπου m∈R. Επίσης έστω (Cm) η καμπύλη της fm σε ορθ, σύστημα αξόνων.
( χ − m)
3
Α. a. Να μελετηθούν για τις διάφορες τιμές του m,οι μεταβολές , και η συμπεριφορά των συναρτήσεων
fm(x) στα άκρα του πεδίου ορισμού τους. (θεωρείστε m < 0, m = 0 και m > 0)
c. Έστω Μ το σημείο της (Cm) του οποίου η τετμημένη χ πληρεί την f´m(x) = 0. Να μελετηθεί το σύνολο
(Ε) των σημείων Μ, όταν το m μεταβάλλεται .Να δοθεί η εξίσωση που παριστά τα σημεία Μ.
d. Να δειχτεί ότι ∀m∈R.οι καμπύλες (Cm) και (C-m) είναι συμμετρικές ως προς την αρχή 0, των αξόνων.
e. Να βρεθούν οι συντεταγμένες των σημείων τομής των (Cm) με τις ευθείες y = χ + 2m και y = χ.
Β. a. Να χαραχτεί η (C1) (καμπύλη της f1).
b. Να υπολογιστούν οι πραγματικοί αριθμοί α, β, γ, και δ έτσι ώστε
ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ 345
γ δ
∀χ∈R– {1} f(χ) = α + β + + .
( χ − 1)
2
χ −1
c. Να βρεθεί το εμβαδόν του επιπέδου που αποτελείται απ’ τα σημεία Μ(χ και y) που πληρούν τις:
2 < χ < 1+ e χ + 2 < y < f1(x).
(Bacc. D, Amiens)
αχ + β
13. Έστω F το σύνολο των συναρτήσεων με τύπο f(χ) = όπου α, β∈R.
2χ + 3
a. Να δειχτεί ότι όλες οι f, και οι παράγωγοι τους έχουν το ίδιο πεδίο ορισμού Ε.
b. Ονομάζουμε G το σύνολο των συναρτήσεων f , που είναι σταθερές σε κάθε διάστημα του Ε. Ποια
σχέση μεταξύ των α και β , χαρακτηρίζει τα στοιχεία του G;
c. Nα γίνει η γραφική παράσταση ενός στοιχείου του G.
(Classes de premiere A et B)
14. a..i. Να βρεθούν τα όρια όταν χ→0 του xlog|x| και του x2log|x|.
eχ − 1
ii. Ομοίως lim
x →0 χ
χlog χ
e -1
iii. Ομοίως lim
x →0 χ
⎧⎪e x log x χ ≠ 0
2
eχ eχ
a. Αν είναι γνωστό ότι →∞ όταν χ→∞να βρεθεί το όριο του όταν χ→∞. Να βρεθούν τα όρια
χ χ2
b. Να γίνει η γραφική παράσταση (Γ) της συνάρτησης f. Να βρεθούν τα όρια της f(χ) όταν x→ ±∞.
f(χ)
c. Ομοίως της όταν χ →∞. Να αποδείξετε ότι η συνάρτηση παίρνει μια μέγιστη τιμή στο διάστημα
χ
16. Έστω η συνάρτηση: fμ(χ) = μ(μ – χ)χ3 – μχ2 + χ + 1 με μ∈R. Η καμπύλη που αντιστοιχεί στην fμ θα
συμβολίζεται με(Cμ).
a. Να σχεδιαστούν οι καμπύλες C0,C1 και να προσδιοριστεί η τομή τους.
b. Να δειχτεί ότι οι καμπύλες(Cμ) έχουν ανά δύο ένα σημείο επαφής το οποίο να προσδιοριστεί.
χ
( χ + 1) + ( χ + 1) .
2
c. Να γίνει η γραφική παράσταση Ε της g(χ) = −
4
d. Να μελετηθεί η τομή της (Cμ) και της (Ε). Να δειχτεί ότι εκτός από μια εξαίρεση, οι καμπύλες (Cμ) εφά-
πτονται της (Ε) σ’ ένα σημείo Βμ του οποίου να υπολογιστεί η τετμημένη συναρτήσει του μ.
e. Να καθοριστούν οι συντεταγμένες των Β0 καιΒ1.
(Classes de premiéres C ,D, E)
3χ 2 + 2χ − 1
17. Έστω η συνάρτηση : f(χ) =
( χ − 1)
2
19. Α. a. Να δειχτεί ότι η ποσότητα χ 2 − 1 + χ είναι θετική αν χ > 1 και αρνητική αν χ < -1
b. Να βρεθούν τα όρια των παραστάσεων:
χ2 − 1 + χ
χ 2 − 1 + χ όταν χ→+ ∞, όταν χ→+ ∞,[ χ 2 − 1 + χ ] – 2χ όταν χ→+ ∞,
χ
χ2 − 1 + χ
d. Να βρεθούν τα όρια της όταν χ → ±∞.
χ2 − 1
ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ 347
Β. Έστω η συνάρτηση y = χ + χ 2 − 1 .
b. Να γίνει η γραφική της παράσταση (γ) . Να δειχτεί ότι δέχεται δύο ασύμπτωτους με εξισώσεις y = 0
και y = 2χ
c. Για κάθε σημείο Μ (α, β) της (γ) ορίζουμε το συμμετρικό του Μ1 (χ1 ,y1) ως προς το συμμετρικό του
Μ1(χ1 ,y1) ως προς την αρχή των αξόνων. Να χαραχτεί η καμπύλη (γ1) που είναι ο γ. τόπος των Μ1. Να
δειχτεί ότι η καμπύλη (Γ) που αποτελείται απ’ την (γ) και την(γ1), παριστάνει το σύνολο των σημείων
που οι συντεταγμένες του πληρούν τη σχέση (y – χ)2–χ2+1=0.
λ
25. Έστω η σχέση y2 + λχ2 +(λ+1)χ - =0 λεR.
4
a. Να εξετάσετε για τις διάφορες τιμές του λ το είδος των καμπύλων που παριστά η σχέση αυτή , σε
ορθ. άξονες.
b. Να δοθούν οι συντεταγμένες των κέντρων συμμετρίας των καμπύλων σε κάθε περίπτωση, καθώς
και οι εξισώσεις των ασυμπτώτων τους.
(Bacc. D et E, Dakar)
μχ 2 − 2χ + 1
26. Έστω οι συναρτήσεις fμ(x) = Συμβολίζουμε με Cμ τις καμπύλες την Τμ(χ) σε ορθογώνιο
χ −1
σύστημα.
a. Να υπολογιστεί η παράγωγος f΄μ(x) .
b. Να μελετηθούν οι συναρτήσεις f1 και f0 και να δειχτεί ότι οι καμπύλες C1 και C0 εφάπτονται σ’ ένα
σημείο Α το οποίο να καθοριστεί. Να παρασταθούν γραφικά οι δύο συναρτήσεις.
c. Να δείξετε ότι για οποιοδήποτε μ , η Cμ εφάπτεται στο Α την C1.
d. Να μελετηθεί και να παρασταθεί γραφικά η C2 σε σύστημα διαφορετικό απ’ το προηγούμενο.
Να βρεθεί μια πλάγια ασύμπτωτος και ένα κέντρο συμμετρίας για την C2.
e. Όλες οι καμπύλες (Cμ) έχουν κέντρο συμμετρίας;
(Classes de premiere C ,D ,C)
( 2χ − 7 )( 2χ − 1)
27. Έστω η f(x) = .
4(χ − χ −1 )
⎛π⎞
b. Να οριστεί η σταθερά α , απ’ το γεγονός y ⎜ ⎟ =2.
⎝2⎠
c. Μ’ αυτή την τιμή του α, να γίνει η γραφική παράσταση της συνάρτησης.
1
⎛ 1⎞
29. Έστω y = f(x) = ⎜ 1 − ⎟ e x .
⎝ x⎠
a. Να βρείτε το πεδίο ορισμού της, και τα όρια της συνάρτησης όταν χ→ ±∞ και όταν χ→0.
χ2 − χ
30. Έστω f(x) = .
χ +1
a. Να βρεθούν τα όρια της f(x) στα άκρα του πεδίου ορισμού της.
γ
b. Να μετασχηματιστεί η f(x) στη μορφή f(x) = αx + β + και να προσδιοριστούν τα α, β, γ.
x+1
c. Έστω (Γ) η γραφική παράσταση της f(x). Να δείξετε ότι η ευθεία (Δ) με εξίσωση y = αχ + β, όπου τα
α, β είναι αυτά που βρέθηκαν στο 1, είναι ασύμπτωτη της (Γ) .
d. Να βρεθεί μια άλλη ασύμπτωτη της ( Γ ) έστω η ( Δ΄ ). Να δειχτεί ότι το Ι, σημείο τομής των ( Δ ) και
( Δ΄) είναι κέντρο συμμετρίας της ( Γ ).
(Bacc, B, Lyon)
31. Δίνεται η συνάρτηση y = 3x –4x3.
a. Να παρασταθεί γραφικά.
b. Τέμνουμε την (C) της προηγούμενης γραφικής παράστασης με μια ευθεία παράλληλη του Οχ την y =
λ. Για ποια λ , απ’ τα σημεία τομής που προκύπτουν υπάρχουν δύο τα Μ΄, Μ΄΄ των οποίων οι τετμη-
μένες χ΄, χ΄΄ είναι θετικές; Βρείτε μια σχέση ανεξάρτητη του λ, ανάμεσα στα χ΄, χ΄΄.
c. Η ευθεία Μ΄Μ΄΄ τέμνει τον (C) σε ένα σημείο Μ. Υπολογίστε την τετμημένη του Μ, συναρτήσει των
χ΄,χ΄΄.
d. Αν είναι γνωστή η τετμημένη α , του μέσου Α του τμήματος Μ΄Μ΄΄ να προσδιοριστούν τα χ΄ και χ΄΄.
Να γίνει διερεύνηση . Να υπολογίστε το λ συναρτήσει του α.
π
e. Θέτω χ = ημt (0< t < ). Δείξτε ότι y = ημ3t. Αν t΄ και t΄΄ είναι οι τιμές του t, που αντιστοιχούν στις χ΄
2
και χ΄΄ (t΄<t΄΄) να γράψετε τι σχέση υπάρχει ανάμεσα στα t΄και t΄΄. Να προσδιοριστούν τα t΄, t΄΄ ώστε
το σημείο τομής της y =λ με τον Οy είναι συζυγές του Μ΄΄ ως προς τα Μ και Μ΄.
f. Μια ευθεία y = αχ , τέμνει την καμπύλη C, σ’ ένα σημείο Ρ με θετική τετμημένη. Να προσδιοριστεί το
α, ώστε αυτή η ευθεία, να χωρίζει σε δύο ίσα μέρη, το εμβαδόν ανάμεσα στην καμπύλη και στον ά-
ξονα Οχ.
(Institut Catholique d; Arts et Metiers)
α+x
32. Να γίνει η γραφική παράσταση (C) της y = x .
α−x
π π
a. Μια ευθεία που περνάει απ’ το Α(−α, 0) σχηματίζει με τον Οχ γωνία ω, έτσι ώστε − ≤ω ≤
2 2
και τέμνει τον Οy στο σημείο Ρ και την (C) στο Μ.
b. Να υπολογιστούν συναρτήσει των α και ω, οι συντεταγμένες των Μ και Ρ. Να συγκριθούν τα ΟΡ και
ΡΜ.
c. Να σχηματιστεί η εξίσωση του γ. τόπου των σημείων Μ΄ συμμετρικών του Μ ως προς Ρ. Να χαρα-
χτεί ο γ. τόπος (C΄) .
ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ 350
b. Έστω (D) η ευθεία που περνάει απ’ την αρχή των αξόνων και έχει συντελεστή κατευθύνσεως μ.Να
σχηματιστεί η εξίσωση που δίνει τις τετμημένες των κοινών σημείων των (C) και (D). Διερευνήστε το
πλήθος των κοινών σημείων. Για ποια μ, οι (C) και (D) εφάπτονται;
c. Έστω η εξίσωση (x - 1)ημ2t – 2(κ + 1)ημt + κ = 0 όπου t ∈ (0, 2π) και κ παράμετρος. Να εκφραστεί το
κ, συναρτήσει του t. Στη συνέχεια να δειχτεί ότι συναρτήσει αυτού του κ, μπορώ να βρω το πλήθος
των κοινών σημείων της (C) και μιας μεταβλητής ευθείας παραλλήλου προς τον Οχ. Να βρεθεί το κ,
ώστε η εξίσωση ως προς t, να έχει δύο συμπληρωματικές λύσεις.
x 2 + 2x
d. Θεωρούμε τη συνάρτηση y = α . Ποια είναι η παράγωγος της; Πότε αυτή μηδενίζεται; Η κα-
x −1
μπύλη της y, η (Cα) τέμνει τον χ΄χ σε δύο σημεία. Να προσδιοριστεί το α , ώστε οι εφαπτόμενες της
α στα σημεία αυτά να είναι κάθετες.
(Bacc. écon France métrop)