Uputstvo - OSNOvNA SREDSTvA ! S!TAN !

NvENTAR

Uvod
Evidencija osnovnih sredstava (i sitnog inventara) je nezavisna od glavne knjige. Ona sluzi da se:
- evidentira nabavka novih osnovnih sredstava
- obracunava periodicna (mesecna ili godisnja) amortizacija
-obracunava revalorizacija
-vrsi dodatno ulaganje u postojeca osnovna sredstva
-vrsi evidencija otpisa osnovnih sredstava

Evidencija novog osnovnog sredstva

Aktivirajte stavku menija Osn. Sredstva f Sifarnici f Osnovna sredstva
Da biste uneli novo osnovno sredstvo, kliknite na ikonicu za Dodavanje reda. Pojavice se maska kao na slici. Na dalje sledi
opis polja u masci za unos osnovnog sredstva.


Opis polja:
!nv. broj*: !nventarski broj osnovnog sredstva. Jedninstveni podatak koji odreduje osnovno sredstvo.
Tip: !zaberite: osnovno sredstvo ili sitan inventar.
Naziv: Naziv osnovnog sredstva. Slobodan unos do 80 karaktera.
Opis: Blizi opis osnovnog sredstva. Slobodan unos do 150 karaktera.
Objekat: Sifra objekta. Korisno ako se prate fizicke lokacije osnovnih sredstava. Broj koji se popunjava iz padajuce liste
(sifarnik objekata) ili direktno.
Radna jedinica: Sifra radne jedinice. Broj koji se popunjava iz padajuce liste (sifarnik radnih jedinica) ili direktno.

Broj sobe: Broj sobe u okviru objekta. Zajedno za objektom i radnom jedinicom cini potpunu lokaciju osnovnog sredstva.
Am. grupa: Amortizaciona grupa kome pripada osnovno sredstvo. Sifra koja se popunjava iz padajuce liste ili direktno.
Ovo nije obavezno polje, ali je zadrzano zbog kompatibilnosti sa prethodno vazecim propisima.
Rev. grupa*: Revalorizaciona grupa kome pripada osnovno sredstvo. Sifra koja se popunjava iz padajuce liste. U
drzavama u kojima se ne vodi obracun revalorizacije, polje treba popuniti sifrom 1.
Konto*: Konto za glavnu knjigu. Kroz ovo polje su osnovna sredstva povezana sa glavnom knjigom. Na osnovu ovog
podatka se mogu isfiltrirati podaci na izvestajima na osnovu kog se popunjavaju podaci za nalog glavne knjige.

Datum nabavke*: Datum nabavke osnovnog sredstva. Od ovog datum se pocinje racunati amortizacija i revalorizacija.
Datum aktiviranja: Datum aktiviranja osnovnog sredstvo. Postoje sredstva koja su aktivirana posle nabavke. Nema uticaj
na obracun.
Broj fakture: Broj fakture dobavljaca.
J. mere: Jedinica mere. !zabira se iz padajuce liste.
Kolicina*: Kolicina kod osnovnog sredstva. Kod sredstava koje se vode zasebno, unosi se 1, dok se kod sredstava koja se
vode grupno unosi proizvoljan pozitivan broj.
Ovde treba napomenuti da postoje dve filozofije vodenja osnovnih sredstava - gledano u odnosu na popunjavanje kolicine
osnovnih sredstava.
Po jednoj, svako osnovno sredstvo ima svoj inventarski broj, bez obzira da li je nabavljeno u grupi sa jos nekim osnovnim
sredstvima. Tada bi kolicina morala biti jednaka 1. Tako je otezan unos, jer svako osnovno sredstvo mora imati svoj
inventarski broj, ali se moze pratiti lokacija za svako tako navedeno osnovno sredstvo.
Po drugoj filozofiji, vise osnovnih sredstava koja su nabavljena istog datuma od istog dobavljaca i istog su tipa (npr. 10
kompjutera), mogu zauzimati jedan inventarski broj. Taj inventarski broj je onda proizvoljan, ali kolicina je onda veca od
1 (u nasem primeru 10). To olaksava unos osnovnih sredstava, ali se gubi informacija o jedinstvenoj lokaciji svakog
osnovnog sredstva.
Obe filozofije su primenljive u ovom programu, ali korisnik mora biti upoznat sa prednostima i manama svake od njih.
Popisana kolicina: Popisana kolicina. Ovaj podatak se unosi svaki put posle popisa osnovnih sredstava. Popisne liste se
mogu odstampati na stavci menija Osnovna sredstva f !zvestaji f Popisna lista. !nicijalno, ako nije bilo promena, unosi se
isti podatak kao i u polju Kolicina.
Rashodovana kolicina: Rashodovana kolicina. Aktuelna je samo kod rashoda ili otudenja osnovnog sredstva, ako se zeli
evidentirati da je sredstvo rashodovano, a da nije manjak u uzem smislu (npr. krada itd.). U zavisnosti od ovog polja,
razlicito ce se popuniti kartica osnovnog sredstva. !nicijalno, ovaj podatak je jednak nuli.

Datum rashoda: Ako je sredstvo rashodovano, treba da se unese datum rashoda. Taj podatak ce biti upisan u karticu
osnovnog sredstva. Ako je podatak prazan, u karticu ce biti upisan datum obracuna amortizacije.
Br. fak. kupca: Broj fakture kupca. Ovaj podatak ima smisla ako je sredstvo otudeno tj. prodato, da bi se kasnije imala
evidencija o kupcu osnovnog sredstva. Prethodno uz ovaj podatak treba uneti rashodovanu kolicinu i datum rashoda.
Nabavna vrednost*: Nabavna vrednost osnovnog sredstva. Ako je sredstvo novo, ovo polje treba obavezno popuniti.

Otpisana vrednost*: Otpisana vrednost (ispravka vrednosti) osnovnog sredstva . Ako je sredstvo ranije nabavljeno, polje
treba popuniti dotadasnjom vrednosti ispravke osnovnog sredstva. Ako je sredstvo novo, ovo polje treba obavezno
ostaviti prazno, jer program na osnovu tog podatka vrsi razlicito knjizenje u karticu osnovnog sredstva: ako je u polje
unet podatak razlicit od nule, progam shvata da je u pitanju staro osnovno sredstvo i popunjava u kartici red sa
predefinisanom promenom za pocetno stanje, dok ako je ostavljeno prazno progam shvata da je u pitanju novo osnovno
sredstvo i popunjava u kartici red sa predefinisanom promenom za nabavku osnovnog sredstva. O predefinisanim
promenama mozete videti u temi Kartica osnovnog sredstva

Ostale kontrole
Dugme: Kopiraj - Kopira jedan red u tabeli osnovnih sredstava sa istim vrednostima kao i tekuce osnovno sredstvo, ali sa
maksimalnim inventarskim brojem. Ovo je jako korisna funkcija kada postoji veliki broj osnovnih sredstava koji su isti po
tipu, a zele se pratiti posebno (kolicina jednaka 1). Npr, ako ste nabavili 10 istih kompjutera sa istim osobinama istog
datuma, dovoljno je uneti jedno osnovno sredstvo, a zatim jos 9 puta kliknuti na dugme Kopiraj.
Dugme: Sacuvaj - potvrduje promene koje su izvrsene
Dugme: Odustani - odustaje od daljeg unosa osnovnog sredstva i ako je sredstvo bilo novo, brise ga


Popis osnovnih sredstava i sitnog inventara
Prvo treba odstampati popisnu listu. To se moze uciniti na sledeci nacin:
Aktivirajte stavku menija: Osnovna sredstva f !zvestaji f Popisna lista
Ukoliko zelite popisnu listu osnovnog sredstva, filtrirajte samo po koloni tip = 0.
Ukoliko zelite popisnu listu sitnog inventara, filtrirajte samo po koloni tip = 1.
Nakon prebrajanja popisanih kolicina, unesite ih u program, u sifarniku osnovnih sredstava, u polju popisana kolicina.

Dodatna ulaganja
Ponekad je potrebno izvrsiti dodatna ulaganja u osnovno sredstvo. Dodatna ulaganja su elementi, delovi, i radovi ulozeni
u postojece osnovno sredstvo. Dodatna ulaganja se amortizuju kao po istoj stopi kao i obicna osnovna sredstva kojima
pripadaju, ali se na kraju godine vrednost osnovnog sredstva sabira sa vrednosti dodatnog ulaganja, a sama ulaganja se
vise ne evidentiraju posebno. To znaci da dodatna ulaganja postoje samo u godini u kojoj su nastala.
Primer: Automobil je osnovno sredstvo, a alarm je dodatno ulaganje. Alarm ne treba evidentirati kao posebno osnovno
sredstvo, nego kao dodatno ulaganje u osnovno sredstvo automobil. ! alarm i automobil se amortizuju i revalorizuju
posebno (tragovi o tome se mogu videti u kartici osnovnog sredstva), a po prenosu u sledecu godinu, nabavna vrednost
ulaganja i revalorizacija nabavne vrednosti alarma se dodaju na ukupnu nabavnu vrednost automobila, a tekuci otpis i
revalorizacija otpisane vrednosti alarma se dodaju na ukupnu otpisanu vrednost samog automobila.

Da biste evidentirali dodatno ulaganje, potrebno je uraditi sledece:
-Aktivirajte stavku menija Osn. Sredstva f Dodatna ulaganja. Pojavice se maska kao na slici.

Na dalje sledi opis polja u masci:
Osnovno sredstvo: izaberite sifru osnovnog sredstva na koje se dodatno ulaganje odnosi. Noze se izabrati i iz padajuce
liste. Pre nego sto se vrsi dodatno ulaganje na neko osnovno sredstvo, mora se izabrati inventarski broj i pritisnuti
Zastavica za prikaz podataka.

Dugme: Zastavica . Pre unosa podataka mora se pritisnuti ovo dugme, kako bi program znao da treba da se vrse
doknjizavanja bas na izabrano osnovno sredstvo, cak i kad program ne izda nijedan red (nema dodatnih ulaganja za ovo
sredstvo) .
Dugme: Zatvori . Zatvara ovu masku


Godina: poslovna godina u kojoj se dodatno ulaganje evidentira
!nv. Broj: inventarni broj osnovnog sredstva
R. broj: Redni broj ulaganja u toku godine (Ovaj broj se vidi na kartici osnovnog sredstva nakon obracuna)
Datum: Datum dodatnog ulaganja. Nora biti iz godine baze. Ako to nije slucaj, program ce pri snimanju promena da
upozori greskom.
Ukljucenje: Da li ste doknjizavanje ukljucuje u obracun ili ne. Ukoliko zelite da vidite efekat nabavne vrednosti i otpisa
dodatnog ulaganja, obavezno stiklirajte ovo polje.
vrsta ulaganja: vrsta dodatnog ulaganja (adaptacija, nadogradnja itd.)
Opis: Opis ulaganja. Slobodan unos do 50 karaktera.
Nabavna vrednost: nabavna vrednost ulaganja
Otpisana vrednost: ako se ulaze sredstvo koje nije novo, onda otpisana vrednost ima smisla.

Nakon unosa snimite promene.
Da biste videli sva dodatna ulaganja tekuce godine, jednostavno kliknite na zastavicu bez odabira osnovnog sredstva.

Obracuni
Obracun osnovnih sredstava predstavlja obracun amortizacije, revalorizacije i knjizenja manjkova i viskova. Kako postoji i
storniranje obracuna, moze se pustati neogranicen broj puta ukoliko postoji potreba za ispravkom podataka. Obracun se
moze pustati i van obracunskog perioda i moze se koristiti za brzo i efikasno utvrdivanje finansijskog rezultata u bilo kom
momentu sto ubrzava postupak narocito kod korisnika koji imaju brojna i raznovrsna osnovna sredstva i sitan inventar.

Postoje dve vrste obracuna: grupni i pojedinacni. Grupni se koristi obavezno godisnje i eventualno na svakih tri meseca (
a moze najcesce jednom mesecno), a pojedinacni se koristi za obracun amortizacije i revalorizacije osnovnog sredstva
koje je otudeno u toku godine.
Da biste izvrsili obracune, aktivirajte stavku menija : Osn. Sredstva f Obracun. Pojavice se maska kao na slici:


Obracun amortizacije
Za grupni obracun: Ukucajte datum obracuna. Ako je datum koji ne pripada godini baze, program ce javiti poruku. Ako je
vec uraden neki od obracuna za taj mesec, program ce javiti poruku.

Za pojedinacni obracun: Ukucajte i inventarski broj za koji zelite da izvrsite obracun. Program vodi racuna o tome da li
inventarski broj koji ste uneli postoji medu osnovnim sredstvima.
-Pritisnite dugme Amortizacija, za obracun amortizacije. Ako je program uspesno obavio obracun, javice poruku o
uspesnosti obracuna. Racun amortizacije samo popunjava kolonu tekuci otpis. U karticama osnovnih sredstava popunjava
red sa predefinisanom promenom, ali i popunjava prethodno red sa nabavkom (ako je sredstvo novo) ili pocetnim
stanjem (ako je sredstvo nabavljeno ranije). Predefinisane promene mozete videti u temi Kartica osnovnog sredstva.

Obracun revalorizacije
-Pritisnite dugme Revalorizacija za obracun revalorizacije. Ako je program uspesno obavio obracun, javice poruku o
uspesnosti obracuna. Racun revalorizacije popunjava dve kolone: revalorizaciju nabavne vrednosti i revalorizaciju ispravke
vrednosti i red u kartici osnovnog sredstva sa predefinisanom promenom za revalorizaciju.

Obracun rashoda J otudenja osnovnog sredstva
-Ako zelite da isknjizite neko sredstvo (sredstvo je otudeno, ukradeno, rashodovano), potrebno je prvo uraditi obracun
amortizacije iifili revalorizacije osnovnog sredstva. Osnovno sredstvo se otuduje jedan po jedan inventarski broj.
Da bi ste izvrsili otudenje jednog inventarskog broja, potrebno je uciniti sledece:
1. Aktivirajte stavku menija Osn. Sredstva f Sifarnici f osnovna sredstva
-U sifarniku osnovnih sredstava, pronadite inventarski broj koji zelite da otudite
-U masci za unos osnovnih sredstava popunite sledeca polja:
-Popisana kolicina: umanjite na popisanu kolicinu. Ako je u polju kolicina uneto 1, onda u ovo polje unesite 0
-Rashodovana kolicina: prepravite za onoliko koliko rashodujete. Ako je u polju kolicina uneto 1, onda u ovo polje uneslLe
1.
-Datum rashoda: unesite datum pod kojim zelite da izvrsite otudenje osnovnog sredstva.

2. Aktivirajte stavku menija Osn. Sredstva f Obracun.
-U polju datum obracuna, unesite datum rashoda osnovnog sredstva
-U polju !nv. Broj, unesite inventarni broj sredstva koje otudujete
-kliknite na dugme Amortizacija
-kliknite na dugme Revalorizacija
-kliknite na dugme visak-manjak.
Ovaj obracun ce umanjiti ili povecati otpisanu i nabavnu vrednost sredstva i kolicinu samih sredstava i upisace redove u
kartice sa predefinisanim promenama za visak, manjak ili rashod osnovnog sredstva.

Storniranje obracuna
Ako neki podatak nije dobro unesen ili postoji potreba da se iz bilo kojih razloga obracun stornira, to se moze uraditi na
dugme Storniraj. Kompletan poslednji obracun ce biti ponisten. Ako storniranje nije moguce iz nekih razloga, program ce
obavestiti porukom.

Prenos podataka u narednu poslovnu godinu
Nakon godisnjeg obracuna, sredstva se moraju preneti u sledecu poslovnu godinu. Posle tog postupka vise nije
dozvoljeno bilo kakvo azuriranje podataka nad osnovnim sredstvima u bazi za tekucu godinu. Da bi ste preneli sredstva,
kliknite na dugme Prenos godine.
Program se povezuje na sledecu poslovnu godinu, sva dodatna ulaganja prikljucuje osnovnim sredstvima i brise ih iz baze
za sledecu godinu, prebacuje sve kartice i sva osnovna sredstva. Po uspesnom prenosu program javlja poruku.

Napomena: Obracun u zavisnosti od brzine racunara, pristupa mrezi i broja osnovnih sredstava moze potrajati. Za svako
osnovno sredstvo program ispisuje tekst u status baru na prozoru, pa se na osnovu njega moze pratiti napredovanje
obracuna.


Izvestaji
!zvestaje o amortizaciji, revalorizaciji i sadasnjoj vrednosti, kao i kartice osnovnih sredstava mozete pregledati pod
stavkom menija Osnovna sredstva f !zvestaji.

-Kartica osnovnog sredstva
Ovaj izvestaj sluzi za evidentiranje istorije svih promena nad osnovnim sredstvom.
Kontrole
Sifra o.s.: !nventarski broj osnovnog sredstva. Ako polje ostane prazno, dobija se pregled za sve inventarske brojeve.
Promena: Neka od promena iz sifarnika vrste promena. Obicno su promene za osnovna sredstva od 80 do 90. Ako polje
ostane prazno, dobija se pregled za sve promene.
Predefinisane vrste promena:
80 - pocetno stanje (za stara osnovna sredstva)

81 - nabavka osnovnog sredstva (za nova osnovna sredstva)
82 - amortizacija
83 - revalorizacija
8+ - manjak
85 - rashod
86 - visak
87 - nabavka dodatnog ulaganja
88 - amortizacija dodatnog ulaganja
89 - revalorizacija dodatnog ulaganja

Datum od: pocetni datum od kog se prikazuju redovi ovog pregleda. Program automatski nudi prvi januar poslovne
godine.
Datum do: krajnji datum do kog se prikazuju redovi ovog pregleda.

Dugme: Zastavica - prikaz podataka

Dugme: Zatvori

Opis kolona
!nv. broj: !nventarski broj na koga se promena u kartici odnosi.
Ulaganje: Redni broj ulaganja. Za samo sredstvo je 0, a za ulaganje je broj veci od nule.
Datum: Datum promene.
Promena: neka od promena (nabavka, amortizacija, revalorizacija ...)
Kolicina: Kolicinska promena. pozitivna u slucaju nabavke ili viska, a negativna u slucaju rashoda ili manjka.
Saldo: Kolicinski saldo kroz promene
Stopa: Stopa za datu promenu. Kod amortizacije je proporcionalna broju meseci od pocetka godine, a kod revalorizacije
se cita iz sifarnika revalorizacionih koeficijenata ili koeficijenata otudenja. Kod ostali promena je jendaka 0.

Nabavna vrednost: Prirastaj nabavne vrednosti za datu promenu. Kod revalorizacije je uvek nula.
Saldo: Ukupna nabavna vrednost za osnovno sredstvo u periodu koji je specifiran.
Otpisana vrednost: Prirastaj otpisane vrednosti za datu promenu.
Saldo: Ukupna otpisana vrednost za osnovno sredstvo u periodu koji je specifiran.
Ukupno: Razlika izmedu salda nabavne i otpisane vrednosti. Odgovara sadasnjoj vrednosti osnovnog sredstva.

Liste koje prate aktivnosti kod osnovnih sredstava se dobijaju iz stavke menija Osnovna sredstva f !zvestaji.
Bice objasnjeni samo iznosi, jer se ostale za kolone smatra da imaju poprilicno jasno znacenje.

-Amortizacija
1. Nabavna vrednost: nabavna vrednost osnovnog sredstva
2. Nabavna - ulaganja: Ukupna nabavna vrednost svih dodatnih ulaganja za osnovno sredstvo sa tim inventarskim brojem
3. Nabavna ukupno: 1 + 2
+. Otpisana vrednost: otpisana vrednost osnovnog sredstva

5. Tekuci otpis: Ovo je kolona koja se popunjava nakon obracuna amortizacije, na osnovu datuma obracuna i stope
amortizacije za dati inventarski broj.
6. Otpis - ulaganja: Ukupan otpis za sva ulaganja za osnovno sredstvo sa tim inventarskim brojem. Popunjava se nakon
obracuna amortizacije.
7. Otpis posle am.: + + 5 + 6

-Grupna amortizacija
Kontrole
Grupisanje: po kontima, po am. Grupama, po profitnim centrima
Ukupna amortizacija: ovo je poseban izvestaj kojim se moze videti amortizacija za sva sredstva, samo za otudena, kao i
za preostala osnovna sredstva.
vrednosti: vrednosti koje zelite da budu prikazane. Neotudena sredstva, vrednost dodatnih ulaganja, vrednost otudenih
sredstava.

-Revalorizacija
1. Nabavna vrednost: nabavna vrednost osnovnog sredstva
2. Nabavna - ulaganja: Ukupna nabavna vrednost svih dodatnih ulaganja za osnovno sredstvo sa tim inventarskim brojem

3. Rev. nab. vrednosti: Revalorizacija nabavne vrednosti. Popunjava se nakon obracuna revalorizacije na osnovu stope
revalorizacije ili koeficijenta otudenja.
+. Rev. nab. - ulaganja: Revalorizacija nabavne vrednosti svih ulaganja za osnovno sredstvo sa tim inventarskim brojem.
Popunjava se nakon obracuna revalorizacije na osnovu stope revalorizacije ili koeficijenta otudenja.
5. Stanje nabavne: 1 + 2 + 3 + +
6. Ukupan otpis: otpisana vrednost + tekuci otpis osnovnog sredstva. Popunjava se nakon obracuna amortizacije.

7. Otpis - ulaganja: Ukupan otpis za sva ulaganja za osnovno sredstvo sa tim inventarskim brojem. Popunjava se nakon
obracuna amortizacije.
8. Rev. otp. vrednosti: Revalorizacija otpisane vrednosti. Popunjava se nakon obracuna revalorizacije na osnovu stope
revalorizacije ili koeficijenta otudenja.
9. Rev. otpisa - ulaganja: Revalorizacija otpisane vrednosti za sva ulaganja za osnovno sredstvo sa tim inventarskim
brojem. Popunjava se nakon obracuna revalorizacije na osnovu stope revalorizacije ili koeficijenta otudenja.
10. Stanje otpisa: 6 + 7 + 8 + 9

-Sadasnja vrednost
1. Nabavna vrednost: Ukupna nabavna vrednost osnovnog sredstva. 1 + 2 iz prethodnog pregleda
2. Rev. nab. vrednosti: Ukupna revalorizacija nabavne vrednosti. 3 + + iz prethodnog pregleda
3. Otpisana vrednost: Ukupna otpisana vrednost osnovnog sredstva. 6 + 7 iz prethodnog pregleda
+. Rev. otp. vrednosti: Ukupna revalorizacija otpisane vrednosti. 8 + 9 iz prethodnog pregleda

5. Sadasnja vrednost: Sadasnja vrednost osnovnog sredstva. 1 + 2 - 3 - +

-Poreska amortizacija

Poreska amortizacija se prema vazecim zakonima racuna na dva nacina. Za prvu grupu, racuna se na nabavnu vrednost,
a za ostale na neotpisanu vrednost. Da bi se poreska amortizacija ispravno racunala, potrebno je svakom sredstvu
odrediti odgovarajucu poresku grupu amortizacije. Poreske amortizacione grupe se unose kroz opciju programa Osn.
sredstva Sifarnik Amortizacioni koeficijenti.

Obracun poreske amortizacije vrsi se kad i obracun racunovodstvene amortizacije i samo za grupu p1.
Za ostale grupe, postoji OA obrazac. Da bi OA obrazac ispravno radio, neophodno je uneti pocetno stanje iz prethodne
godine.
Da biste uneli pocetno stanje po grupama, ucinite sledece:
-aktivirajte stavku menija Osn. Sredstva !zvestaji OA obrazac.-U koloni pocetni saldo unesite stanje iz prethodne
godine u redovima sa siframa p2, p3, p+, p5.


Pocetno stanje po grupama prepisite iz OA obrasca za prethodnu godinu.
OA obrazac ostale vrednosti automatski racuna.
Da bi OA obrazac racunao podatke u polju Nabavka u toku godine, neophodno je da se svim osnovnim sredstvima
nabavljenim u tekucoj godini dodeli odgovarajuca poreska grupa.
Da bi OA obrazac racunao podatke u polju Otudenje, neophodno je za da se svim osnovnim sredstvima otudenim u
tekucoj godini upise podatak u polju broj fakture kupca.