S thng nht c bn gia Chnh cng v Lun cng ca ng nm 1930 (PGS.

TS Ng ng Tri)
Cng lnh chnh tr l c s vch ra cc mc tiu, nhim v, xc nh ch trng, bin php tp hp lc lng v t chc u tranh thc hin cc mc tiu v nhim v chnh tr c th thch ng vi iu kin v tnh th chnh tr ca mi giai on u tranh chnh tr( ). ng Cng sn Vit Nam t ngy thnh lp n nay c bn cng lnh chnh tr (k c Cng lnh b sung, pht trin nm 2011), mt cng lnh rung t v mt s vn kin khc c tnh cng lnh v vn ha, v qun s... Cc cng lnh chnh tr ca ng c mi lin h k tha v pht trin trin theo hng cng ngy cng hon chnh v y hn. Tuy nhin, lu nay c mt s kin cho rng gia Chnh cng vn tt v Lun cng chnh tr ca ng nm 1930 c mu thun vi nhau, ci sau ph phn ci trc v tht li so vi ci trc. gp phn lm r vn ny, chng ti trnh by mi lin h gia hai vn kin y qua su phng din c tnh cht chung, c bn l: 1) Mc ch v ng li chin lc; 2) Nhim v chin lc; 3) Lc lng cch mng ch yu; 4) Giai cp lnh o; 5) Phng php cch mng; 6) Quan h ng minh quc t. 1.1. V mc ch v ng li chin lc Hiu theo ngha n gin, cng lnh l vn bn xc nh mc ch chin lc v con ng i ti mc ch y (cng l dy, lnh l nh). Chnh cng vn tt v Lun cng chnh tr u c mc ch nh nhau, u ch trng a cch mng pht trin tri qua hai giai on: cch mng t sn kiu mi v cch mng x hi ch ngha. Cch mng t sn kiu mi hay cch mng t sn dn quyn c mc ch l nh quc, phong kin, ginh c lp dn tc v dng nn chnh quyn dn ch, a rung t cho dn cy. Cch mng x hi ch ngha l cuc cch mng k tip cch mng t sn dn quyn, c mc ch l xy dng ch ngha x hi, ch ngha cng sn gii phng x hi, gii phng giai cp, gii phng con ngi. Chnh cng vn tt ghi: ng ch trng lm t sn dn quyn c.m v th a c.m i ti x hi cng sn. nh quc ch ngha Php v bn phong kin. Lm cho nc Nam c hon ton c lp. Dng ra chnh ph cng nng binh... Thu ht sn nghip ln ca t bn quc ch ngha Php giao cho Chnh ph cng nng binh qun l. Thu ht rung t ca quc ch ngha lm ca cng chia cho dn cy ngho( ). Lun cng chnh tr ghi: Trong lc u, cuc cch mng ng Dng s l mt cuc cch mng t sn dn quyn T sn dn quyn cch mng l thi k d b lm x hi cch mng. T sn dn quyn cch mng c thng li, chnh ph cng nng
[2] [1]

dng ln ri, th cng nghip c pht trin, cc t chc v sn c thm mnh x ng Dng s nh v sn giai cp chuyn chnh cc nc gip sc cho m pht trin, b qua thi k t bn m tranh u thng ln con ng x hi ch ngha( ). Ngha l t tng c lp dn tc gn lin vi ch ngha x hi l ct li ca c hai cng lnh ch khng ch ring ca mt cng lnh no. Tuy nhin, c hai cng lnh v c trong Li ku gi nhn dp thnh lp ng ca Nguyn Ai Quc u cho rng chnh th cch mng ca giai on u l Chnh ph cng nng binh. l ch trng khng ph hp vi thc tin Vit Nam. C kin cho rng m hnh nh nc cng nng binh, chnh quyn X vit Ngh Tnh, cc cng hi , nng hi , t v v khu hiu tr ph a ho, o tn gc trc tn r l sn phm ca Lun cng chnh tr. Y kin y l khng ng, khng khch quan. V Lun cng chnh tr n thng cui thng 10-1930 mi c thng qua, trong khi , cao tro cch mng 1930-1931 v X vit Ngh Tnh n thng 10-1930 ti nh cao v chuyn sang sang thoi tro. Ch trng thnh lp chnh ph cng nng binh nu l gio iu, t khuynh th iu ghi Chnh cng vn tt v trong Li ku gi nhn dp thnh lp ng ca Nguyn i Quc . 1.2. V nhim v chin lc C hai cng lnh u xc nh nhim v chin lc ca cch mng Vit Nam trong giai on u, giai on cch mng t sn dn quyn l nh quc v phong kin, lm cho nc Vit Nam c c lp, nhn dn c t do, a rung t cho dn cy ngho Chnh cng vn tt ghi: A. V phng din x hi: a) Dn chng c t do t chc; b) Nam n bnh quyn; c) Ph thng gio dc theo cng nng ha. B. V phng din chnh tr: a) nh quc ch ngha Php v bn phong kin; b) Lm cho nc Nam hon ton c lp; c) Dng ra Chnh ph cng nng binh; d) T chc ra qun i cng nng. C V phng din kinh t: a) th tiu ht cc th quc tri; b) Thu ht sn nghip ln (nh cng nghip, vn ti, ngn hng,v.n) ca t bn quc ch ngha Php giao cho Chnh ph cng nng binh qun l; c) Thu ht rung t ca quc ch ngha lm ca cng chia cho dn cy ngho( ). Lun cng chnh tr ghi: Nhim v ct yu ca cch mng t sn dn quyn l: a) nh quc ch ngha Php, phong kin v a ch; b) Lp chnh ph cng nng; g) X ng Dng hon ton c lp; h) Lp qun i cng nng( ). Ngha l c hai cng lnh u xc nh cch mng Vit Nam trong giai on u l t sn dn quyn v th a cch mng. T sn dn quyn cch mng l cch mng v phng din chnh tr, th a cch mng l cch mng v phng din kinh t. Hai nhim v chin lc y quan h mt thit vi nhau hp thnh cch mng t sn kiu mi. Khng c cng lnh no ni chng quc l hng u hay chng phong kin l hng u nh mt s cng trnh khng nh. Cng khng c cng lnh no ni
[5] [4] [3]

vn rung t l l th hai, l phc v nhim v dn tc. Tuy nhin, theo cch ni nh quc ch ngha Php v bn vua quan, phong kin a ch th cn hiu l c hai cng lnh u coi mc tiu, nhim v chng quc l hng u. Lun cng chnh tr ghi: S ct yu ca t sn dn quyn cch mng th mt mt l phi tranh u nh cc di tch phong kin, nh cc cch bc lt theo li tin t bn v thc hnh th a cch mng cho trit , mt mt na l tranh u nh quc ch ngha Php, lm cho ng Dng hon ton c lp. Hai mt tranh u c lin lc mt thit vi nhau, v c nh quc ch ngha mi ph c giai cp a ch v lm cch mng th a c thng li; m c ph tan ch phong kin th mi nh c quc ch ngha( ). C kin cho rng quan nim ny l sai v t hai nhim v ngang nhau, thm ch cn cho l a nhim v chng phong kin ln trn nhim v gii phng dn tc. Thc cht, y l ni v mi quan h bin chng gia hai nhim v chin lc ca mt cuc cch mng c mc tiu kp ch khng hn l nguyn tc coi hai nhim v phi tin hnh song song trong mi giai on cch mng dn tc dn ch hay a nhim v dn ch ln hng u. Ni cch khc, Vn th a l ci ct ca cch mng t sn dn quyn l ni v phng din kinh t ca cch mng t sn dn quyn, do khng phi l a nhim v phn ln hng u. Lun cng chnh tr coi vn rung t l ci ct ch khng coi l nhim v hng u ca cch mng t sn dn quyn nn v im ny khng th ph phn l sai v ch o chin lc hay ng li chin lc. Ngay sau Hi ngh Trung ng thng 10-1930, trong Th gi ng Cng sn ng Dng, ngy 13-11-1930, Ban Phng ng thuc B Vin ng ca Quc t Cng sn, c ghi: Cch mng ng Dng trong giai on hin nay l mt cuc cch mng dn ch t sn, chng quc. Nhng nhim v trc mt l: gii phng khi ch thng tr v p bc ca quc v ginh c lp hon ton. ng thi tin hnh cuc cch mng in a trit , khng tha hip v xa b mi quan h v di tch phong kin v na phong kin. ng lc ca cch mng ng Dng l: giai cp v sn v giai cp nng dn ng minh trc tip ca bn quc l: a ch, phong kin, k ho v giai cp t sn dn tc( ). Nu ni Lun cng chnh tr l t trong vn xc nh lc lng cch mng v k th cch mng th Th ny ca Ban Phng ng ra i mun hn cng mc hn ch tng t. iu ng lu l trong giai on ny c mt vn kin cp n c hai cng lnh. l Ch th ca Trung ng Thng v v vn thnh lp Hi Phn ng minh ngy 18-11-1930. Ch th c on: Chnh cng sch lc ca cuc cch mng t sn dn quyn ng Dng phn tch: Giai cp cng nhn khng ng minh c vi giai cp nng dn l lc lng tt yu ca cch mng th khng nh c quc Php v ti phong kin phn cch mng trong nc; tri li ng minh vi
[7] [6]

nng dn m khng c khu hiu chia t cho dn cy, th dn cy s khng hng ng. Nh vy cng khng lm c cuc cch mng t sn dn quyn thnh cng. Trn l hai ng lc chnh cn bn cho s b tr hng ng cch mng; cn mt khc na l giai cp v sn lnh o cuc cch mng t sn dn quyn ng Dng m khng t chc c ton dn li thnh mt lc lng tht ng, tht kn th cuc cch mng cng kh thnh cng (rng l ton dn cng ng trong mt mt trn chng quc v ti phong kin lm tay sai phn ng hn h; kn l t cng nng trong bc tng thnh dn tc phn bao la). T trc cc ng ch cha r vn y, m nay cng vn mp m, nn d t chc cch mng vn n thun cng nng v l mt mu sc nht nh- nh: Cng hi , Nng hi , Thanh nin , Sinh hi , v Cu t ; do thiu mt t chc tht qung i qun chng, hp th cc tng lp tr thc dn tc, t sn dn tc chnh l hiu chm chp v cha tht trit Lun cng cch mng t sn dn quyn Do chng ta tch ri dn tc cch mng vi giai cp cch mng lm hai ng m cha nhn nh ng l dn tc cch mng vn l mt nhim v trong giai cp cch mng. S chuyn bin li ny hay li khc l hon cnh tng ni tng lc, ch khng phi hai ng sai tri nhau. Hn na trong Chnh cng sch lc ra phn v in a l song song, th t chc Phn ng minh l ng v cn, nn nhc li cc cp ng y v cc ng ch nhn thc r rng trn hai mt l thuyt v thc hnh( ). Chng ti cho rng nhn xt ca ch th ny l khch quan, rt ng lu khi nghin cu v quan h gia nhim v dn tc v dn ch trong hai cng lnh nm 1930 ca ng. 1.3. V lc lng cch mng C hai cng lnh u coi lin minh cng nng l lc lng chnh v ht sc quan tm n li ch ca cng nng, u c ch nhn thc cha y v vai tr v tnh tch cc cch mng ca cc giai cp a ch, t sn, tiu t sn mt nc thuc a. Chnh cng vn tt ghi: ng phi thu phc cho c i b phn dn cy v phi da vo hng dn cy ngho lm th a c.m nh trc bn i a ch v phong kin ng phi ht sc lin lc vi tiu t sn, tr thc, trung nng, Thanh Nin, Tn Vit,v.v. ko h i vo phe v sn giai cp( ). ng tp hp a s qun chng nng dn, chun b cch mng th a v lt bn a ch v phong kin ng gii phng cng nhn v nng dn thot khi ch t bn(
[10] [9] [8]

). Lun cng chnh

tr ghi: V sn giai cp l mt ng lc chnh v rt mnh ca cch mng ng Dng, dn cy l mt ng lc mnh cho cch mng t sn dn quyn. ng minh ca giai cp v sn l bn trung v bn nng(
[11]

).

Nhng quan im c bn l ng n, v cch mng l s nghip ca qun chng nhn dn m cng nng l lc lng ng o nht, cch mng nht, khng c lin minh cng nng s khng c cch mng Vit Nam. Mt khc, l ng Cng sn th ng nhin phi quan tm n li ch ca qun chng lao ng, ng o nht, cn bn nht l cng nng. Khng quan tm n li ch ca nhn dn, trong c bn, ng o nht l cng nng th khng phi l ng Cng sn. iu ny thuc v nguyn tc bn cht giai cp ca ng Cng sn v quan nim khng tri vi quan im coi trng li ch ton dn tc. y l im ring c ca ng Cng sn, mt ng chnh tr, c tnh giai cp r rng m cng quan tm n li ch giai cp mnh th cng quan tm n li ch ca mi giai tng x hi khc, mun gii phng giai cp mnh th phi ra sc gii phng tt c cc giai tng x hi, phi gii phng dn tc. Hin nay, ng ta vn kin nh quan im ny nn lun ch trng c lp dn tc gn lin vi ch ngha x hi. Tuy nhin, vic tp hp lc lng cch mng qu coi trng lin m inh cng nng, nhn mnh vai tr v quyn li ca giai cp cng nhn, giai cp nng dn vo thi im t nc cn b quc h l cha ph hp, th hin t tng gio iu, t khuynh, nng vi. C hai cng lnh u mc hn ch ny. Chnh cng vn tt cho rng ng phi thu phc cho c i b phn dn cy v phi da vo hng dn cy ngho lm th a c.m nh trc bn bn i a ch v phong kin. Cn i vi bn ph nng, trung, tiu a ch v t bn An Nam m cha r mt phn c.m th phi li dng, t lu mi lm cho h trung lp. B phn no ra mt phn c.m (ng Lp hin, v.v...) th phi nh . Trong khi lin lc vi cc giai cp, phi rt cn thn, khng khi no nhng mt cht li ch g ca cng nng m i vo ng tha hip...([12]). Khng bao gi ng li hy sinh quyn li ca giai cp cng nhn v nng dn cho mt giai cp no khc([13]). on trch th hin Chnh cng vn tt c quan im giai cp rt rch ri, c s phn bit v d dt trong tp hp lc lng cch mng. Lun cng chnh tr ghi: bn t bn thng mi ng v mt phe vi quc ch ngha v a ch m chng cch mng. Bn t bn cng nghv sc lc yu km, c dnh dng vi a ch, s phong tro v sn cho nn chng n khng th ng v quc gia cch mng m ch ng v mt quc gia ci lng. Bn th cng nghip th thi ca chng n i vi cch mng rt do d. Bn tiu thng th khng tn thnh cch mng, bn tr thc, tiu t sn, hc sanh,v.v hng hi cch mng nhng ch lc u(
[14]

).

Nhng iu chng t Lun cng chnh tr cha thc s coi trng vai tr v kh nng cch mng ca tng lp tr thc, tiu t sn v t sn dn tc, trung v tiu a ch mt nc thuc a. Cha thc s coi trong, song khng hn l t khuynh. V nu t khuynh nh mt s ngi hiu

th lm sao Trung ng ng li c s ph phn X y Trung k l: X y Trung K, nht l ng ch B th, ra ch th thanh ng vit r tng ch: thanh tr tr ph a ho, o tn gc trc tn r, nh vy th gc u m o, xem r u m trc, qu l mt ngh m h, mt ch th v on v l mt li hnh ng qung xin chi tng([15]). 1.4. V giai cp lnh o cch mng Hai cng lnh u khng nh lnh o cch mng Vit Nam l giai cp v sn, thng qua chnh ng l ng Cng sn Vit Nam (Chnh cng vn tt), hoc ng Cng sn ng Dng (Lun cng chnh tr). Chnh cng vn tt ghi: ng l i tin phong ca v sn giai cp phi thu phc cho c i b phn giai cp mnh, phi lm cho giai cp mnh lnh o c dn chng (trong Sch lc vn tt)(
[16]

). ng l i tin phong ca o qun v sn gm mt s ln ca giai cp cng nhn v lm cho

h nng lc lnh o qun chng. ng tp hp a s qun chng nng dn, chun b cch mng th a v lt bn a ch v phong kin. ng gii phng cng nhn v nng dn thot khi ch t bn(
[17]

). Hoc Tn ch: ng Cng sn Vit Nam t chc ra lnh o qun chng lao kh lm giai

cp tranh u tiu tr t bn quc ch ngha, lm cho thc hin x hi cng sn(trong iu l vn tt)(
[18]

). Lun cng chnh tr ghi: Trong cuc cch mng t sn dn quyn, v sn giai cp v nng

dn l hai ng lc chnh, nhng v sn c cm quyn lnh o th cch mng mi thng li c(

[19]

).

iu kin ct yu cho s thng li ca cuc cch mng ng Dng l cn phi c mt ng Cng sn c mt ng li chnh tr ng, c k lut, tp trung, mt thit lin lc vi qun chng, v tng tri u tranh m trng thnh. ng l i tin phong ca v sn giai cp ly ch ngha Cc Mc v Lnin lm gc m i biu quyn li chnh v lu di, chung cho c giai cp v sn ng Dng v lnh o v sn giai cp ng Dng ra tranh u t c mc ch cui cng ca v sn l ch ngha cng sn( (
[21] [20]

). Trong cng tc, ng phi lin lc mt thit vi ng Cng sn Php, Tu v n

). Chng ti cho rng vn ny- vn ng v xy dng ng, Lun cng chnh tr r rng

v y hn so vi Chnh cng vn tt. 1.5. V phng php cch mng C hai cng lnh u ni l phi s dng bo lc cch mng, tc l phi s dng sc mnh ca nhn dn. Chnh cng vn tt c s dng t nh chnh quyn quc, phong kin v dng ra chnh ph cng nng binh. Ngha l theo quan im cch mng bo lc, khng phi bng phng php ci lng, song khng r l nh nh th no. Lun cng chnh tr ghi r l phi c cch tranh u t thp n cao, t phn t n khi c thi c th thc hin khi ngha v trang ginh chnh

quyn. Lc ng phi lp tc lnh o qun chng nh chnh quyn ca ch nhn v ginh ly chnh quyn cho cng nng. V trang bo ng khng phi l mt vic thng, chng nhng l theo hnh th trc tip cch mng, m li phi theo khun php nh binh(
[22]

).

R rng Lun cng chnh tr nhn thc c bo lc cch mng l sc mnh nhn dn. Xc nh s dng bo lc cch mng l s dng sc mnh ca ton dn, nht l cng nng, l phng php cch mng ng n. Vic phi cn thn khi lin lc vi cc giai tng khc ngoi cng nng, trong khi lin lc vi cc giai tng khc khng c i vo con ng tha hin m hy sinh quyn li ca cng nng, hay coi t bn v a ch ni chung u l ng v phe quc, khng th hp tc c l sai lch ca c hai cng lnh. V Chnh cng vn tt ch c mt cm t din t l nh , cn Lun cng chnh tr th y hn, khng nh phi s dng bo lc cch mng, phi tin ti khi ngha v trang, nu ln c vn tp dt qun chng, vn nm bt thi c khi ngha, tun th cc nguyn tc nh binh khi khi ngha, nn trong vn phng php cch mng, Lun cng chnh tr r rng, c th hn Chnh cng vn tt. 1.6. V quan h quc t C hai cng lnh u ni cch mng Vit Nam, cch mng ng Dng l mt b phn ca cch mng th gii (cch mng v sn), nn phi lin lc vi phong tro v sn v gii phng dn tc cc nc. Chnh cng vn tt ghi: trong khi tuyn truyn ci khu hiu nc An Nam c lp, phi ng tuyn truyn v thc hnh lin lc vi b p bc dn tc v v sn giai cp th gii, nht l v sn Php(trong Sch lc vn tt). ng ph bin khu hiu Vit Nam t do v ng thi ng lin kt vi nhng dn tc b p bc v qun chng v sn trn th gii nht l vi qun chng v sn Php(trong Chng trnh tm tt). Lun cng chnh trghi: V sn ng Dng phi lin lc mt thit vi v sn th gii, nht l v sn Php lm cho mt trn v sn mu quc v thuc a cho sc u tranh cch mng c mnh ln... Trong cng tc, ng phi lin lc mt thit vi ng Cng sn Php, Tu v n (
[23]

).

Quan im quc t coi cch mng Vit Nam l mt b phn ca cch mng th gii l mi m, ng n. Vi quan im, ch trng , cch mng Vit Nam bt u hi nhp vi cch mng th gii, nn va c iu kin tranh th s gip ca cch mng th gii va c th ng gp vo s nghip chung ca nhn dn th gii. Lun cng chnh tr y , rng ri hn Chnh cng vn tt v mt on kt quc t v bn ng minh khi nhn mnh ti quan h khng ch vi v sn Php m cn c vi qun chng cch mng cc thuc a v bn thuc a, nht l Tu v n .

 y cn lu l khi coi cch mng Vit Nam l mt b phn ca cch mng th gii (cch mng v sn) th tnh dn tc ca cch mng Vit Nam, t tng dn tc/yu nc ca H Ch Minh v cc ng ch ca Ngi khng phi l dn tc/yu nc hiu theo phm tr c m l dn tc/yu nc theo lp trng v sn, l gii phng dn tc trong khun kh cch mng v sn, mt b phn ca cch mng v sn, thuc cch mng v sn. l cch mng v sn th nh quc, phong kin, thc hin c lp dn tc v ngi cy c rung khng phi l mc ch cui cng, m ch l mt bc i cn thit trn l trnh phi tri qua i ti ch ngha x hi, ch nghi cng sn. V cch mng v sn c mc ch cui cng l gii phng giai cp, gii phng x hi, gii phng con ngi nn tnh dn tc/yu nc ca H Ch Minh v nhng ngi cng sn l khc v cht so vi tnh dn tc/yu nc ca cc bc tin bi theo lp trng phong kin hay t sn... Trong Di chc, H Ch Minh vn khng nh Ngi i theo C Cc Mc, C Lnin. ***** Nh vy, Chnh cng vn tt v Lun cng chnh tr ca ng nm 1930 l thng nht vi nhau v tt c cc ni dung c bn; s sai khc nhau ch i ch thuc v din t v ch yu trong vn sp xp lc lng cch mng. Lu nay, c nhiu ngi cho rng Lun cng chnh tr (thng 10-1930) ph phn Chnh cng vn tt (thng 2-1930), c nhiu im sai khc, mu thun v tht li so vi Chnh cng l khng xc ng. H nhm ln s khc nhau gia Chnh cng vn tt vi n Ngh quyt ca Trung ng i hi ton th thng 10 nm 1930 (n Ngh quyt), Th ca Trung ng gi cc cp ng b ngy 9-12-1930 vTh ca Ban Phng ng gi ng Cng sn ng Dng, ngy 13-11-1930. Thc ra trong cc vn kin ch c n Ngh quyt v Th ca Trung ng l c s ph phn v khc nhau vi Chnh cng v Th ca Ban Phng ng l ph phn Lun cng m thi. n ngh quyt c on ph phn Hi ngh hp nht l: Sai lm v vic t chc ng. Lc u t chc ng, k hoch khng xc ng H.N.H.N (hi ngh hp nht) li khng ly mt nn chnh tr C.S, v nhng k hoch lm vic C.S lm cn bn m chn ly nhng phn t chn chnh C.S ca cc on th t xng l C.S (Thanh Nin, .D.C.S, C.S Lin on, An Nam C.S ng, v.v H.N.H.N ch lo vic hip cc on th y li lm mt m t ch n vic bi tr nhng t tng v hnh ng bit phi ca cc ng phi trc kia. Bi vy cho nn ng tuy hip nht, nhng t tng, hnh ng ca ng phi no c gi nh c(
[24]

). Hoc Sai lm v iu l v tn ng. Trong h thng t chc ca

ng th b mt x b. Sai l v bt T. (by ngi) trc tip ch huy cc tnh b, lm cho T. khng chu o c n mi vic cc tnh; m li khng cn th gi m lo n vic quan trng chung cho ton th ng na(
[25]

).

Th ca Trung ng gi cho cc cp ng b ngy 9-12-1930 c on: ng hip nht k c sanh hot gn mt nm ri nhng vn cha c th thng g, l v: 1) Hi ngh hip nht (H.n.h.n) ch trng cng vic rt s si, m c nhiu iu khng ng vi ch trng ca quc t. 2) Lm thi Trung ng c ra sau lc H.n.h.n khng nhm mt ln hi no m bn nh k hoch lm vic trong ton th ng(
[26]

). Ti sao ch trng ca H.n.h.n li c nhiu ch khng ng vi ch trng ca

Q.t? ng ch ng ra chiu tp H.n.h.n nm trc kia th c Q.t cho v ty hon cnh m lm vic ch cha c c k hoch r rng g. Khi ng ch y v n ni th thy phong tro c.s tuy mi ni nhng chia r ri nn t hnh ng c nhiu vic sai lm khng ng vi k hoch ca Q.t. V m c Hi ngh hip nht. ng ch y nay nhn r nhng iu sai lm v cng ng vi T. m sa i nhng ch sai lm lc trc(
[27]

). Trung ng ch trng: Trong ni b: a) Th tiu chnh

cng sch lc v iu l c ca ng, ly kinh nghim trong thi k va qua m thc hnh cng vic cho ng nh n ngh quyt v Th ch th ca Q.T.C.S([28]),... Th ca Ban Phng ng gi ng Cng sn ng Dng, ngy 13-11-1930 c on: Trc ht, chng ti gi rng vn kin d tho ca hi ngh gn y ca Ban Chp hnh Trung ng khng nn gi l Cng lnh ca ng m lc ny s ch n gin c cng b l d tho ngh quyt ca hi ngh ny cho cc ng vin tho lun nhm chun b cho hi ngh ng sp ti. Chng ti cho rng thi gian cn cha chn mui ng ng Dng thng qua mt cng lnh ton quc ca ng. Mt cng lnh nh vy l mt vn rt nghim tc v ch c th c xy dng sau khi nghin cu k lng tnh hnh ng Dng v nhiu vn nghim trng ca phong tro cch mng x ny. Vn kin d tho ca cc ng ch m cc ng ch gi l Cng lnh ca ng cn rt s si v phi c vit li rt cn thn(
[29]

)...

Nhng on ph phn khng h c trong Lun cng thng 10-1930. V li s ph phn ca cc vn kin trn l xut pht t thc, trch nhim chung, theo nhn thc ca Trung ng v Ban Phng ng lc by gi, l s ph phn Bnsvc ch khng phi l mu thun, i lp v t tng. Bn thn Nguyn i Quc l ngi tham d, cng ch tr hi ngh Trung ng thng 10-1930 v cng tn thnh vi s ph phn ([30]). S tht lch s l nh vy. Bn lnh, tr tu v tinh thn cch mng ca Lnh t H Ch Minh, ca Tng B th Trn Ph, ca cc bc tin bi thi dng ng l nh vy. ng ta, nhn dn ta, dn tc ta mi mi t ho v Chnh cng vn tt v Lun cng chnh tr, v Ch tich H Ch Minh ngi sng lp ng v v ng ch Trn Ph, Tng B th u tin ca ng. Vi ct li nht qun l t tng c lp dn tc gn lin vi ch ngha x hi, Chnh cng vn tt v Lun cng chnh tr ca ng nm 1930 c ngha l lun v thc tin ht sc to ln.

H Ch Minh khng nh: Trong bn Cng lnh cch mng t sn dn quyn nm 1930, ng nu r nhim v chng quc v chng phong kin, thc hin dn tc c lp, ngi cy c rung. Cng lnh y rt ph hp vi nguyn vng thit tha ca i a s nhn dn ta l nng dn. V vy, ng on kt c nhng lc lng cch mng to ln chung quanh giai cp mnh. Cn cc ng phi ca cc giai cp khc th hoc b ph sn hoc b c lp. Do , quyn lnh o ca ng ta ng ca giai cp cng nhn- khng ngng cng c v tng cng(
[31]

N--T --------Ghi ch: a chi ca Ng ng Tri: Khoa Lch s, Trng HKHXHNV, HQG H Ni. T: 0913593354; 0438586385

[1] - T in bch khoa, T1, Nxb T in bch khoa, H Ni, 1995, tr 637 [2] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, ton tp, T2, Nxb CTQG, H N, 1998, tr 2-3 [3] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, ton tp, T2, Sd, tr 93-94 [4] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 2-3 [5]- ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 95 [6] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 94 [7] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 274- 275 [8] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 227-228 [9] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 4 [10] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 6 [11] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 97-98 [12] ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 4 [13] ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 6 [14] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 96-97 [15] -Vn kin ng, ton tp, Tp 3, 1931, Nxb CTQGHN, 1999, trang 157 [16] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 4 [17] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 5 [18] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 7 [19]- ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 94 [20] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 100 [21] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 103 [22] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 101- 102 [23] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 103 [24] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 108 [25] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 111 [26] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 233 [27] - ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 238 [28] ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 112-113 [29]- ng Cng sn Vit Nam. Vn kin ng, T2, Sd, tr 274-275

[30] -TS Chu c Tnh (Gim c bo tng H Ch Minh). ng ch Nguyn i Quc c d Hi ngh Trung ng thng 10-1930 khng?. Bo co ti Hi tho khoa hc H Ch Minh vi con ng gii phng dn tc, ti Bo tng H Ch Minh, H Ni, 10-5-2011. [31]- H Ch Minh: Ton tp, Nxb CTQG, H Ni, 2000, t.10, tr.9