You are on page 1of 2

Clculo de primitivas de funcins racionais

Poderemos calcular m:
P( x ) P(x)=a0+a1x+a2x2+...+anxn Q( x ) dx sendo P(x) e Q(x) polinomios de graos n e

Q(x)=b0+b1x+b2x2+...+bmxm

Se o grao de P(x) maior ou igual que o grao de Q(x) (nm): Funcin Racional Impropia: Faise a divisin P(x):Q(x). Sabemos que P(x)=Q(x).C(x)+R(x) , polo que Q( x ) = C( x ) + Q( x ) . Entn
P( x ) R( x )

Q( x ) dx = C( x ) dx [integral dun polinomio] + Q( x ) dx [integral Funcin Racional

P( x )

R( x )

Propia] Se o grao do numerador menor que o grao do denominador (n<m): Funcin Racional Propia:
P( x ) pode sempre descompoerse en suma de fraccins simples. Dependendo das races de Q(x): Q( x ) P( x ) A B Z (a) Se as races de Q(x) son reais simples (non mltiples) , , ... , Q( x ) = x + x + ... + x

desta expresin sacamos A, B, ..., Z igualando os coeficientes de P(x) cos do polinomio resultante, e facemos

Q( x ) dx = x dx + x dx + ... + x dx .

P( x )

Estas integrais son inmediatas tipo Ln(x). (ex. 34) raz mltiple de multiplicidade n raz mltiple de multiplicidade m (b) Se as races de Q(x) son reais, algunhas mltiples: raz mltiple de multiplicidade t
P( x ) A1 A2 An B1 B2 Bm Z1 Z2 Zt = + + ... + + + + ... + + ... + + + ... + 2 n 2 m 2 Q( x ) ( x ) ( x ) ( x ) ( x ) ( x ) (x ) ( x ) ( x ) ( x )t

desta expresin sacamos A1,A2,...,An,B1,B2,...,Bm,Z1,Z2,...,Zt. e facemos

Q( x ) = ( x ) + ( x )

P( x )

A1

A2

+ ... +

( x ) + ( x ) + ( x )
n

An

B1

B2

+ ... +

(x )

Bm

+ ... +

(x ) + (x

Z1

Z2

Estas integrais son inmediatas tipo Ln(x) e tipo potencial. (ex. 35) (c) Se Q(x) ten algunha raz complexa simple, ou sexa, ten un factor cadrtico ax2+bx+c (con b2-4ac<0) a cada factor cadrtico correspndelle, na suma de fraccins, unha fraccin do tipo ter como integral a suma dun Ln mis un arctan. (ex 36)
Mx + N que ax 2 + bx + c

Calcula as seguintes integrais indefinidas que aparecen no exercicio 1 do boletn: (34)

( x

dx 2 1 )

(35)

x2 + x +1 dx (36) x 4 2x 3 + x 2

x 4 2 x 3 + 3x 2 x + 6 dx x 3 2 x 2 + 3x

Clculo de primitivas de funcins trigonomtricas

( ax )cos( ax ) dx ou cos n ( ax )sen( ax ) dx son 1 inmediatas tipo potencial. [ex: 11 (con n= ) ex. 12 (con n=-3)] 2

As integrais da forma

sen

As integrais da forma

sen

( ax ) dx

ou

cos

( ax ) dx fanse do seguinte xeito:

(a) se m impar: Seprase un. O restante transfrmase usando sen2(x)+cos2(x)=1 e obtemos suma de integrais inmediatas: Exemplo: (ex. 37)

sen

( x ) dx = sen 4 ( x )sen( x ) dx = ( 1 cos 2 )2 sen( x ) dx = sen( x ) dx +cos 4 ( x )sen( x ) dx +2 cos 2 ( x )s

= cos( x )

cos 5 ( x ) cos 3 ( x ) 2 +K 5 3

1 cos( 2 x ) 1 cos( ) sen 2 ( x ) = )= 2 2 2 Aplcanse as frmulas do ngulo metade: 1 + cos( 2x ) 1 + cos( ) cos 2 ( x ) = cos 2 ( ) = 2 2 2
sen 2 (

(b) se m par:

Exemplo: (ex. 38)


1 + cos 2 ( 6 x ) 2 cos( 6 x ) 1 cos 2 ( 6 x ) 1 cos( 6 x ) 4 2 2 sen ( 3 x ) dx = (sen ( 3 x )) dx = dx = dx = dx + 4 4 dx 2 4
2

=
=

1 1 1 1 1 1 + cos( 12 x ) 1 1dx + cos 2 ( 6 x ) dx cos( 6 x ) dx = x + dx 6cos( 6 x ) dx = 4 4 2 4 4 2 12

1 1 .x + 4 4

2 dx + 4

cos( 12 x ) 1 1 1 1 1 3 1 dx sen( 6 x ) = x + x + 12 cos( 12 x ) dx sen( 6 x ) = x + sen 2 12 4 8 812 12 8 96

Nas integrais da forma sen ( ax )cos ( ax ) dx con m ou n impar, da funcin que ten expoente impar seprase un factor, e os restantes (con expoente xa par) transfrmanse con sen2(x)+cos2(x)=1. Finalmente so todas integrais inmediatas tipo potencial.
m n

Exemplo: (ex. 39)

sen
=

( 5 x ) cos 2 ( 5 x ) dx = sen 2 ( 5 x ) cos 2 ( 5 x ) sen( 5 x ) dx = ( 1 cos 2 ( 5 x )) cos 2 ( 5 x ) sen( 5 x ) dx =

[cos

( 5 x ) sen( 5 x ) cos 4 ( 5 x ) sen( 5 x ) dx =

1 ( 1 ) cos 2 ( 5 x )( sen( 5 x ))5 dx cos 4 ( 5 x )( sen( 5 x 5 5

cos 3 ( 5 x ) cos 5 ( 5 x ) 1 cos 3 ( 5 x ) 1 cos 5 ( 5 x ) + +K = + +K 5 3 5 5 15 25


1
1 +tan( x ) cos( x )

Deben saberse

cos( x ) dx = Ln
+K

sen( x ) dx = Ln tan( 2 )
+K

Calcula a seguinte integral indefinida, para o que ters que empregar varios mtodos: (40)

arcsen( x ) x2

dx

You might also like