ZELLKLE SU KULARI YAAMA ORTAMI OLARAK ULUSLARARASI NEME SAHP SULAK ALANLAR HAKKINDA SZLEME (RAMSAR SZLEMES)

Akit Taraflar; nsan ve evresinin karlkl bamllklarn tanyarak; Sulak alanlarn temel ekolojik fonksiyonlarnn, su rejimlerini dzenlemek ve karakteristik bitki ve hayvan topluluklarnn, zellikle su kularnn yaama ortamlarn desteklemek olduunu gz nne alarak; Sulak alanlarn ekonomik, kltrel, bilimsel ve rekreasyonel olarak byk bir kaynak tekil ettiine ve kaybedilmeleri halinde bir daha geri getirilemeyeceine inanarak; Sulak alanlarn giderek artan ekilde kaybna sebep olacak hareketleri imdi ve gelecekte durdurmay isteyerek; Su kularnn mevsimsel gleri srasnda snrlar aabildiini ve bu yzden uluslararas bir kaynak olduunu tanyarak; Sulak alanlarn ve onlara bal bitki ve hayvan topluluklarnn korunmasnn, ileri grl ulusal politikalarla, koordineli uluslararas faaliyetlerin birletirilmesi yoluyla salanacandan emin olarak; Aadaki hususlarda anlamlardr: Madde 1 1. Bu Szlemenin amac bakmndan, doal veya yapay, devaml veya geici, sular durgun veya akntl, tatl, ac veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketinin ekilme devresinde alt metreyi gemeyen derinlikleri kapsayan, btn sular, bataklk, sazlk ve trbiyerler sulak alanlardr. 2. Bu Szlemenin amac bakmndan, ekolojik olarak sulak alanlara baml olan kular, su kulardr. Madde 2 1. Her Akit Taraf, lkesi topraklar iindeki elverili sulak alanlar, bundan byle Liste adyla tanmlanacak ve 8 inci Madde uyarnca kurulacak Bro tarafndan tutulacak olan Uluslararas neme Sahip Sulak Alanlar Listesine dahil edilmek zere tayin edecektir. Her sulak alann hudutlar kesinlikle belirtilecek ve ayn zamanda haritaya izilecek ve zellikle su kular yaama ortam olarak nem tad yerlerde, sulak alanlara mcavir olan akarsu ve deniz ky alanlaryla, ada veya gel-git

hareketinin ekilme devresinde derinlii alt metreyi geen ve sulak alanlar dahilinde yer alan deniz sularyla birletirilebilecektir. 2. Liste iin sulak alanlarn seimi, bu sulak alanlarn ekoloji, botanik, zooloji, limnoloji ve hidroloji ynlerinden uluslararas nemlerine gre yaplmaldr. Hangi mevsimde olursa olsun, su kular iin uluslararas neme sahip sulak alanlar ncelikle dahil edilmelidir. 3. Bir sulak alann listeye kaydedilmesi, sulak alann yer ald Akit Tarafn mnhasr egemenlik haklarna zarar vermez. 4. Her Akit Taraf, 9 uncu Maddede belirtildii ekilde, Szlemeyi imzalarken veya onay ya da katlma belgesini tevdi ederken Listeye girecek en az bir sulak alan tayin etmi olacaktr. 5. Herhangi bir Akit Taraf, gelecekte kendi topraklar iinde bulunan dier sulak alanlar Listeye eklemek, Listeye kaydedilmi olanlarn snrlarn geniletmek veya nemli ulusal karlar nedeniyle snrlarn kstlamak ya da tamamen kayttan sildirmek hakkna sahiptir ve bu kabil deiiklikleri 8 inci Maddede belirtilen devaml Bro hizmetlerinden sorumlu organizasyon veya hkmete mmkn olan en ksa zamanda bildirecektir. 6. Her Akit Taraf, snrlar iindeki gmen su kular stoklarnn korunmas, ynetimi ve akllca kullanlmas iin; gerek Listeye girecek olan sulak alanlarn tayin ederken, gerekse bunlarda deiiklik yapma hakkn kullanrken uluslararas sorumluluklarn dikkate alacaktr. Madde 3 1. Akit Taraflar, planlamalarn, Listeye dahil ettirdikleri sulak alanlarn korunmasn gelitirecek ve lkelerindeki dier sulak alanlarn mmkn olduu kadar akllca kullanlmasn salayacak ekilde formle edecek ve uygulayacaklardr. 2. Her Akit Taraf, snrlar iinde bulunan ve Listeye dahil olan herhangi bir sulak alann ekolojik karakterinin, teknolojik gelime, kirlenme veya insan mdahalesi ile deitiini, deimekte olduunu veya deime ihtimali bulunduunu en ksa zamanda haber alacak bir dzenleme yapacaktr. Bu kabil deiiklikler hakkndaki bilgiler gecikmeksizin, 8 inci Maddede belirtilen devaml Bro hizmetlerinden sorumlu organizasyon veya hkmete bildirilecektir. Madde 4 1. Her Akit Taraf, Listeye dahil olsun veya olmasn, sulak alanlarnda tabiat koruma alanlar ayrarak sulak alanlarnn ve su kularnn korunmasn gelitirecek ve yeterli inzibati tedbirleri alacaktr.

madde 2-5 2. Akit Taraflardan biri nemli ulusal karlarndan tr, Listeye kaydettirdii bir sulak alann hudutlarn daraltr veya tamamen kaldrrsa, ayn veya baka bir yerde, orijinal yaama ortamnn yeterli byklnde baka tabiat koruma alanlar tesis ederek bu sulak alan kaynann kaybn mmkn olduu kadar telafi edecektir. 3. Akit Taraflar, sulak alanlar ve bu sulak alanlarn bitki ve hayvan topluluklar hakknda aratrma yaplmasn, bilgi ve yaynlarn deiimini tevik edeceklerdir. 4. Akit Taraflar, uygun sulak alanlarn ynetimi populasyonlarnn artrlmas iin aba gstereceklerdir. yoluyla su kular

5. Akit Taraflar, sulak alanlarn aratrma, ynetim ve muhafazasnda yetenekli perso-nelin eitimini gelitireceklerdir.

nemli, trkiye kar kt: frat-dicle

Madde 5 Akit Taraflar, zellikle bir sulak alann birden fazla Akit Tarafn topraklarna yaylmas veya bir su sisteminin Akit Taraflarca paylalr durumda olmas halinde, Szlemenin getirdii ykmllklerin uygulanmasnda, birbirlerine danacaklardr. Taraflar, ayn zamanda, sulak alanlar ve bu sulak alanlarn bitki ve hayvan topluluklarn korumaya ilikin bugnk ve gelecekteki politikalar ve dzenlemeleri desteklemeye ve koordine etmeye gayret gstereceklerdir. Madde 6 (Deiik madde: 28.5.1987 tarihinde yaplan konferans) 1. Szlemenin uygulanmasn gzden geirmek ve gelitirmek iin bir Akit Taraflar Konferans tesis edilecektir. Akit Taraflar Konferansnn olaan toplantlar Konferans baka trl karar vermemise yl gemeyen aralklarla ve olaanst toplantlar ise Akit Taraflarn en az te birinin yazl istei ile 8 inci Maddenin 1 inci paragrafnda belirtilen Bro tarafndan dzenlenecektir. Her olaan Akit Taraflar Konferans bir sonraki olaan toplantnn zamann ve yerini de belirleyecektir. 2. a. b. Akit Taraflar Konferans aadaki hususlarda yetkili olacaktr: Bu Szlemenin uygulanmasn grmek, Listeye yaplan ekleri ve deiiklikleri grmek,

c. 3 nc Maddenin 2 nci paragrafna uygun olarak, Listeye kaydedilmi sulak alanlardaki deiikliklere ait haberleri dikkate almak, d. Sulak alanlar ve bu sulak alanlarn bitki ve hayvan topluluklarnn korunmas, ynetimi ve akllca kullanlmas hakknda Akit Taraflara genel veya zel tavsiyelerde bulunmak,

e. lgili uluslararas kurululardan sulak alanlar etkileyen uluslararas nitelikteki meseleler zerinde rapor ve istatistik hazrlamalarn istemek, f. Szlemenin ilemesini ileri gtrmek iin gerekli dier tavsiye ve kararlar kabul etmek. 3. Akit Taraflar, sulak alanlarn ynetiminden sorumlu her dzeydeki kurulua, sulak alanlarla bunlarn bitki ve hayan topluluklarnn korunmas, ynetimi ve akllca kullanmna ilikin Konferans tavsiyelerinin duyurulmasn ve dikkate alnmasn temin edeceklerdir. 4. Akit Taraflar, Konferans, her toplants iin ileyi kurallarn kabul edecektir.

5. Akit Taraflar Konferans Szlemenin mali dzenlemelerini tesis edecek ve devaml olarak gzden geirecektir. Her olaan toplantda katlan ve oy veren Akit Taraflarn te iki ounluuyla, bir sonraki mali dnem btesini kabul edecektir. 6. Her Akit Taraf, Akit Taraflar Konferansnn olaan toplantsnda katlan ve oy veren Akit Taraflarn ittifakla kabul ettii bir ba leine gre bteye katkda bulunacaktr. Madde 7 - (Deiik madde: 28.5.1987 tarihinde yaplan konferans) 1. Bu gibi Konferanslarda Akit Taraf temsilcileri sulak alanlar ve su kular hakknda bilimsel, idari ve dier uygun grevlerde bilgi ve tecrbe kazanm uzman kiileri mutlaka ihtiva etmelidir. 2. Konferansta temsil edilen her Akit Taraf bir oy sahibidir. Szlemede baka trl belirtilmemise, tavsiyeler, sonular ve kararlar mevcut ve oy veren Akit Taraflarn basit oy okluu ile kabul edilir. Madde 8 1. Bu Szleme uyarnca, Uluslararas Doa ve Doal Kaynaklar Koruma Birlii, btn Akit Taraflarn te iki ounluunun yapaca atamayla baka bir kurulu veya hkmete devredilinceye kadar, devaml Bro grevlerini yerine getirecektir. 2. Aadaki hususlar devaml Bronun grevlerini tekil etmektedir:

a. 6 nc Maddede belirtilen Konferanslarn toplanmasna ve organize edilmesine yardmc olmak, b. Uluslararas neme sahip sulak alanlarn Listesini tutmak ve 2 nci Maddenin 5 inci paragrafna uygun olarak, Listeye yaplan eklerden, geniletmelerden, kartma ve kstlama-lardan Akit Taraflar haberdar etmek,

c. 3 nc Maddenin 2 nci paragraf uyarnca Listeye dahil edilen sulak alanlarn ekolojik karakterlerinde meydana gelen deiikliklerden Akit Taraflarca haberdar edilmek, d. Gelecek Konferansta grlmesini salamak zere, Listedeki deiiklikler veya Listeye dahil sulak alanlarn karakterindeki deimeler hakknda btn Akit Taraflara bildirimde bulunmak, e. Listedeki deiiklikler veya Listeye dahil edilmi sulak alanlarn karakterindeki deimeler hakkndaki Konferans tavsiyelerini ilgili Akit Tarafa bildirmek. Madde 9 1. Bu Szleme sresiz olarak imzaya ak kalacaktr.

nemli

2. Birlemi Milletler Tekilatnn veya Uzmanlk rgtlerinden birinin veya Uluslararas Atom Enerjisi Ajansnn tm yeleri veya Uluslararas Adalet Divan Statsnn Taraflar, a. b. c. Onay hakk mahfuz olmadan imzalayarak, Onaya tabi ekilde imzalayp, daha sonra onaylayarak, Katlarak,

bu Szlemeye Taraf olabilir. 3. Onay veya katlma, Birlemi Milletler Eitim, Bilim ve Kltr Tekilatnn (UNESCO) Genel Mdr nezdinde, (bundan byle Depoziter olarak geecektir.) onay veya katlma belgelerinin tevdiinden balayarak geerli olur. Madde 10 1. Bu Szleme, yedi devletin 9 uncu Maddenin 2 nci paragrafnda belirtildii ekilde, Szlemeye Taraf olmalarndan drt ay sonra yrrle girecektir. 2. Mteakiben bu Szleme her Akit Taraf iin, szlemeyi onay hakk mahfuz olmadan imzalamasndan veya onay veya katlma belgesini tevdiinden drt ay sonra yrrle girecektir.
deiiklik Madde 10- Tekrar yapma 1. Bu Szleme, bu amala toplanan bir Akit Taraflar toplantsnda bu madde uyarnca deitirilebilir.

2.

Deiiklik nerileri, herhangi bir Akit Tarafa yaplabilir.

3. nerilen herhangi bir deiikliin metni ve bunun nedenleri, Szleme uyarnca devaml Bro grevlerini icra eden kurulu veya hkmete (bundan byle Bro olarak geecektir) bildirilecek ve tm Akit Taraflara Bro tarafndan derhal haber verilecektir. Akit Taraflarn metin hakkndaki grleri, deiiklikler Bro tarafndan Akit Taraflara bildirildii tarihten sonra ay iinde Broya bildirilecektir. Bro, grlerin son sunu tarihinin hemen ardndan, o gne kadar sunulan tm grleri Akit Taraflara bildirecektir. 4. nc paragraf gereince bildirilen bir deiiklii grmek iin, Akit Taraflarn te birinin yazl istei zerine, Bro tarafndan bir Akit Taraflar toplants yaplacaktr. Bro, Toplantnn yeri ve zaman konusunda Akit Taraflara danacaktr. 5. Deiiklikler, oy veren Akit Taraflar mevcudunun te iki ounluu ile kabul edilecektir. 6. Kabul edilen bir deiiklik, Akit Taraflarn te ikisinin, kabul belgesini Depozitere tevdi tarihini izleyen drdnc ayn ilk gn, bunu kabul eden Akit Taraflar iin yrrle girecektir. Akit Taraflarn te ikisinin kabul belgesini tevdi ettii tarihten sonra bu kabul belgesini tevdi eden herbir Akit Taraf iin deiiklik, kabul belgesini tevdi tarihini izleyen drdnc ayn ilk gn yrrle girecektir. sresiz olarak imzaya ak ve yrrlkte Madde 11 1. Bu Szleme sresiz olarak yrrlkte kalmaya devam edecektir.

2. Akit Taraflardan herhangi biri Szlemenin kendisi iin yrrle girdii tarihten be yl sonra Depozitere yazl olarak bir ihbarda bulunmak suretiyle Szlemeden ekilebile-cektir. Szlemeden ekilme, yazl ihbarn Depoziterin eline getii tarihten drt ay sonra geerli olacaktr. Madde 12 1. Depoziter bu Szlemeyi imzalayan veya katlan btn devletleri en ksa zamanda; a. b. c. d. e. Szlemeyi imzalayanlar, Szlemeyi onaylama belgesini tevdi edenler, Szlemeye katlma belgesini tevdi edenler, Szlemenin yrrle girdii tarih ve, Szlemeden ekilme ihbar verenler,

hakknda haberdar edecektir. 2. Szleme yrrle girdiinde, Birlemi Milletler artnn 102 nci Maddesi uyarnca Depoziter bunu Birlemi Milletler Sekreteryasna kaydettirecektir. KEYFYET TEYDEN, aada imzalar bulunanlar, tam yetkili olarak bu Szlemeyi imzalamlardr. 1971 ubatnn 2 nci gnnde Ramsarda yaplm olup, orijinalleri ngiliz, Fransz, Alman ve Rus dillerinde birer tanedir; btn metinler eit derecede geerlidir; bu metinler Depozitere tevdi edilecek ve Depoziter sahih kopyalar btn Akit Taraflara gnderecektir. * Tercme Resmi Gazeteden alnmtr.