You are on page 1of 78

THE CONSTITUTION

OF
THE UNION OF BURMA
( 1947 ckESpf )

jyifqifcsufrsm;udkyl;wGJyHkESdyfxm;ygonf//

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH
.

zGJ hpnf;tkyfcsKyfykHtajccHOya' //
THE CONSTITUTION
OF

THE UNION OF BURMA


zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccH Oya'udk r_vjyXmef;csuftwdkif; jyefvnfyHkESdyfxm;ygonf// jyifqifcsuf&Sdonfh
yk'frrsm;wGif =u,fyGifhjyI jyifqifcsufrsm;udk aemufqufwGJrsm;tjzpf yk;wGJyHkESdyfxm;ygonf//

rmwdum

Oya'ed'gef;

tcef;

pmrsufESm

EdkifiHzGJ hpnf;yHk

tcef; 1

r+vtcGifhta&;rsm;

tcef; 2

EdkifiHawmf[laompum;.t"dy`g,f&Sif;vif;csuf

//

EdkifiHom;jzpfr+

//

nDr#r+tcGifhta&;rsm;

//

vGyfvyfr+tcGifhta&;rsm;

//

bmomomoema&;qdkif&mtcGifhta&;rsm;

//

,Ofaus;r+ESifhynma&;qdkif&mtcGifhta&;rsm;

//

pD;yGg;a&;qdkif&mtcGifhta&;rsm;

//

&mZ0wfOya'qdkif&mtcGifhta&;rsm;

//

zG Jph nf;tkyfcsKyfyHktajccHOya't&umuG,fEdki/f &,lEdkifaomtcGifhta&;rsm;

//

awmifolv,form;rsm;ESifh tvkyform;rsm;mtwGuf EdkifiHawmf.wm0ef


0wW&m;rsm;
EdkifiHawmf.0g'&nf!$ef;csufrsm;

tcef; 3

tcef; 4

Edik fiHawmforwW

tcef; 5

10

ygvDref

tcef; 6

15

tydkif; 1/ t&yf&yfqdkif&m

//

15

tydkif; 2/ jynfol hv$wfawmf

//

22

tydkif; 3/ vlrsdK;pkv$wfawmf

//

24

tydkif; 4/ ygvDref.tm%mrsm;

//

24

tydkif; 5/ Oya'yjcif;

//

27

aiGOya'-urf;rsm;

//

28

vufrSwfxdk;jcif;ESifhxkwfjyefa-ujimnmjcif;

//

31

jynfaxmifpktpdk;&

tcef; 7

32

EdkifiHawmfa&S haecsKyf

//

34

EdkifiHawmfpm&if;ppfcsKyf

//

35

jynfaxmifpk.w&m;pD&ifa&;

tcef; 8

35

tydkif; 1/ &Srf;jynfe,f

tcef; 9

43

&Srf;jynfe,faumifpD

//

43

&Srf;jynfe,ftpdk;&

//

44

tydkif; 2/ ucsifjynfe,f

//

46

ucsifjynfe,faumifpD

//

46

ucsifjynfe,ftpdk;&

//

48

tydkif; 3/ u&ifjynfe,f

//

50

aumfolav;

//

50

tydkif; 4/ u&ifeDjynfe,f

//

51

u&ifeDjynfe,ftpdk;&

//

53

tydkif; 5/ csif;0daoowdkif;

//

55

tydkif; 6/ jynfe,fopfrsm;

//

55

cGJxGufEdkifaomtcGifhta&;

tcef; 10

56

zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'udkjyifjcif;

tcef; 11

57

jynfaxmifcsif;csif;qufqHa&;

tcef; 12

58

t&yf&yfqdkif&mjyXmef;csufrsm;

tcef; 13

59

//

61

t"dy`g,fydkif;jcm;az:jycsuf

tul;tajymif;umvjyXmef;csufrsm;

tcef; 14

62

usrf;opPmqdkcsuf odk hwnf;r[kwf uwdopPmqdkcsufyHkpH

yXrZ,m;

66

vlrsdK;pkv$wfawmfzGJ hpnf;yHk

'kwd,Z,m;

67

pm&if; 1/ jynfaxmifpkEdkifiHOya'ypm&if;

wwd,Z,m;

68

1/ umuG,fa&;

//

68

2/ jynfya&;&m

//

68

3/ qufoG,fa&;

//

69

4/ bma&;

//

70

5/ t&yf&yfqdkif&m

//

71

pm&if; 2/ jynfe,fOya'ypm&if;

//

73

1/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'qdkif&mudpPrsm;

//

73

2/ pD;yGg;a&;udpPrsm;

//

73

3/ vHk_ cHKa&;

//

74

4/ qufoG,fa&;

//

75

5/ ynma&;

//

75

6/ jynfol husrf;rma&;

//

75

7/ a'oEN&tkyfcsKyfa&;

//

75

8/ t&yf&yfqdkif&m

//

76

pwkwZ,m;

77

jynfe,ftcGefawmfpm&if;

aemufqufwGJrsm;
1//
2//
3//
4//

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH. zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' tm%mwnfa-umif; EdkifiHawmf,m,DorwW.


a-ujimcsuf
zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'wGif jyifqifcsufrsm;yvkyfcho
J nfh jzpfpOftusOf;csKyf
1949 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH (tajccHOya't&/ yXrt}udrftrwfa&G;aumufyGJqdkif&m)tul;tajymif;
umv jyXmef;csuftrdef h (1949 ck/ ZGefv 18 &uf)
1950 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH (tajccHOya't&/ yXrt}udrftrwfa&G;aumufyGJqdkif&m)tul;tajymif;

81
83
87
91

5//
6//
7//
8//
9//
10//
11//
12//
13//

umv jyXmef;csuftrdef h (1950 ck/ azaz:0g&Dv 22 &uf)


1951 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH (tajccHOya't&/ yXrt}udrf trwfa&G;aumufyGJqdkif&m)tul;t
ajymif;umv 'kwd,jyXmef;csuftrdef h 1951 ckESpf/ trdef htrSwf 1//
1951 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH (tajccHOya't&/ yXrt}udrf trwfa&G;aumufyGJqdkif&m)
tul;tajymif;umv 'kwd, jyXmef;csuftrdef h 1951 ckESpf/ trdef htrSwf 2//
1951 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' (jyifqifcsuf) tufOya' 1951 ckESpf/ tufOya'trSwf 62//
1959 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' (jyifqifcsuf) tufOya' 1959 ckESpf/ tufOya'trSwf 4//
1959 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' ('kwd,jyifqifcsuf) tufOya' 1959 ckESpf/ tufOya'trSwf
10//
1961 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' jyifqifcsuf tufOya' 1961 ckESpf/ tufOya' trSw3f //
1961 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' ('kwd,) jyifqifcsuf tufOya' 1961 ckESpf/ tufOya'
trSwf7/
1961 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' (wwd,jyifqifcsuf) tufOya' 1961 ckESpf/ tufOya'
trSwf 17//
1961 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' (pwkwjyifqifcsuf) tufOya' 1961 ckESpf/ tufOya'trSwf
20//

95
99
103
111
113
115
117
122
131

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH
.
zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'
Oya'ed'gef;//
e,fpyfa'orsm;ESifh u&ifeDe,frsm;tygt0if jrefrmEdkifiHawmf.EdkifiHom;rsm;jzpf-uaomu|Ekfyfwdk honf/
tcsKyftjcmtm%mydkif vGyfvyfaomjrefrmEdkifiHudktcdkiftcHtnDtnGwfwnfaxmif&efoEdNmefcsIif;// //
w&m;r#wjcif;/ vGyfvyfjcif;/ nDr#jcif;wnf;[laom avmuygv w&m;rsm;udktajcyum/ vlowW0gcyfodrf;
wdk h._ idrf;csrf;om,ma&;udk cdkif_ rJwnfwHhatmifxdef;odrf;&ef oEdNmefcsIif;// // vlr+qufqHa&;w&m;r#w
r+/ pD;yGg;a&;w&m;r#wr+/ EdkifiHa&;w&m;r#wr+/ vGyfvyfpGmawG;}uHEdkifr+/ vGyfvyfpGmzGifh[a&;om;az:jyEdkifr+/
vGyfvyfpGm,Hk-unfEdkifr+/ vGyfvyfpGmudk;uG,fEdkifr+/ vGyfvyfpGmbk&m;ausmif;uefponfwdk hodk h oGm;vm0wfy
Edkifr+/ vGyfvyfpGmy&da,oe&SmrSD;Edkifr+/ vGyfvyfpGmpnf;&Hk;Edkifr+/ vGyfvyfpGmyr+aqmif&GufEdkifr+/ tqifhtwef;nD
r#r/+ ttcGifhtvrf;nDr#r+/ w&m;Oya't&mwGifnDr#r+wdk hudk EdkifiHom;tm;vHk;&&SdcHpm;Edkifapjcif;iSm tcdkift
rm cH0efy&efoEdNmefcsIif;/ jrefrmouU&mZf 1903 ckESpf/ oDwif;u|wfvqef; 10 &ufae h ( c&pfawmf
ouU&Zf 1947 ckESpf/ pufwifbmv ESpfq,fhav;&ufae h ) wGif/ TzGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'udk u|Efkyf

wdk h. wdkif;jynfyv$wfawmfY u|Efkyfwdk honfvufcHI/ Oya'tjzpftwnfy_ yD;v#if/ u|Efkyfwdk htm; ESif;tyf


vdkufonf//
tcef; 1//

EdkifiHzGJ hpnf;yHk//
1// // jrefrmEdkifiHonf tcsKyftcsmtm%mydkiforRwEdkifiHjzpfonf// xdkEdkifiHudkjynfaxmifpkjrefrmEdkifiH[kac:&
rnf//
2// // (u) ,cifujrefrmjynfbk&ifcHrSwqifh/ _ Adwdo#bk&ifrif;jrwf pD&iftkyfcsKyfawmfr+cJhaom e,fajrtm;
vHk;ESifh (c) u&ifeDe,frsm;yg0if-uonfh jrefrmwpfEdkifiHvHk;onf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHwGifyg0if&rnf //
3// // jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH. tcsKyftcsmtm%monf EdkifiHom;wdk hYwnfonf//
4// // Oya'yr+tm%m/ tkyfcsKyfr+tm%m/ w&m;pD&ifr+tm%mtm;vHk;udk EdkifiHom;wdk hxHrScH,lI/ TzGJ h
pnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya't&/ wnfaxmifcef htyfaomjynfaxmifpkjrefrmEdkifiH. odk w
h nf;r[kwfjynf
axmifpktzGJ h0ifrsm;. vkyfief;tzGJ hrsm;ESifht&m&dSrsm;uaomfif;/ xdktzGJ hrsm;ESifht&m&Sdrsm;. tcGifhtm%m
t&aomfif;/ EdkifiHom;wdk h.udk,fpm;/ oHk;pGJEdkif&rnf//
5// // ya'o&mZf&Srf;jynfe,fpk[lI ,cifuac:wGifcJhaome,fajrrsm;ESifh 0e,frsm;onf/ jynfaxmifpkjref
rmEdkifiHtwGif;wGif jynfaxmifpktzGJ h0ifwpfcktjzpfjzifh yg0if&rnf// xdkjynfaxmifpktzGJ h0ifudk TrSaemiftzdk h
wGif &Srf;jynfe,f[kac:&rnf//
6// // jrpf}uD;em;ESifhAef;armfc&dkifrsm;[lI ,cifuac:wGifcJhaome,fajrrsm;udk jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHt
wGif;wGif jynfaxmifpktzGJ h0ifwpfcktjzpf/ zGJ hpnf;&rnf// xdkjynfaxmifpktzGJ h0ifudk TrSaemiftzdk hwGif
ucsifjynfe,f [kac:&rnf//

7// // uEW&0wD/ abmvcJESifh-u,fzdk;}uD;wdk hyg0ifonfhu&ifeDe,frsm;[k ,cifuac:wGifcJ haom e,fajrrsm;udk/


jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtwGif;wGif jynfaxmifpktzGJ h0ifwpfcktjzpf zGJ hpnf;&rnf// xdkjynfaxmifpktzGJ h0ifudk
TrSaemiftzdk hwGif u&ifeDjynfe,f[kac:&rnf//

8// // yk'fr 180 &SdjyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH&Sdusefe,fajr tm;vHk;ESifhouf


qdkifaom Oya'yr+tm%m/ tkyfcsKyfr+tm%m/ w&m;pD&ifr+tm%mtm;vHk;udk/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH.vkyf
ief;tzGJ hrsm;ESifh t&m&Sdrsm;uomv#ifaomif;/ xdktzGJ hrsm;ESifht&m&Sdrsm;. tcGifhtm%m&aomif;/ oHk;pGJEdkif
&rnf//
jyifqifcsuaf emufqufwGJ 10
jyifqifcsufaemufqufwGJ 7

tcef; 2//

rlvtcGifhta&rsm;//
EdkifiHawmf [laomp
ompum;.t"dy`g,f&Sif;vif;csuf//
9// // Ttcef;ESifh tcef; 3/ tcef; 4/ wdk hwGif EdkifiHawmf[laompum;.qdkvdk&if;rSma&S haemufpum;wdk h
. t"dy`g,fudkaxmufI jynfaxmifpkEdkifiH./ odk hwnf;r[kwf oufqdkif&mjynfaxmifpktzGJ h0if. tkyfcsKyfr+
tcGifhtm%mudkaomif;/ Oya'yr+tcGifhtm%mudkaomif;/ qdkvdkonf//
EdkifiHom;jzpfr+//
10// // jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHwpf0ef;vHk;wGifEdkifiHom;[lI wpfrsdK;wnf;om&Sd&rnf// qdkvdk&if;rSm jynfaxif
pktzGJ h0ifrsm;. EdkifiHom;[lI toD;tjcm;r&Sd&/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHom;[lIom&Sd&rnf//
11// // (u) jrefrmEdkifiHwdkif;&if;om;wpfrsdK;rsdK;wGifjzpfaom odk hwnf;r[kwf jzpfcJ haom rdbESpfyg;rSarG;zGg;ol
wdik f;onfif;/
(c) jrefrmEdkifiHwdkif;&if;om;wpfrsdK;rsdK;wGifjzpfaom odk hwnf;r[kwfjzpfcJhaombdk;bGm;rsm;teuf t
enf;qHk;wpfOD;rSjynfaxmifpkEdkifiHwGifyg0ifvwWH haom tm%mydkifeuftwGif;YarG;zGg;olwdkif;onf
if;/
(*) jynfaxmifpkEdkifiH.EdkifiHom;jzpfaomodk hwnf;r[kwf TtajccHOya'pwiftwnfyonfhae h
wGif touf&Sifaeonfjzpfygu wdkif;&if;om;tjzpfudk&,lcGifh&SdaomrdbESpfyg;rS jynfaxmifpkEdkifiH
wGif yg0ifvwWH haom tm%mydkifeuftwGif;YarG;zGg;olwdkif;onfif;/
(C) _ Adwdo#bk&ifrif;jrwf. tm%mjyef h&me,fajrwpfckckwGif arG;zGm;cJhonfjzpfI/ TtajccHOya'
pwiftm%mwnfonfhae hrStxuf/ odk hwnf;r[kwf 1942 ck/ ZEMm0g&Dv 1 &ufae hrStjcm;rJh
aom q,fESpftwGif; &SpfESpfatmufr,kwfaomumvtzdk h jynfaxmifpkEdkifiHwGif yg0ifvwWH h
aom tm%mydkifeuftwGif;aexdkifcJhbl;_ yD;v#if/ jynfaxmifpkEdkifiHtwGif;wGifxm0pOfaexdkif&ef
}uH&G,fcJhonfjzpfI/ xdk hjyifw&m;Oya'jzifhowfrSwfaom tcsdeftwGif;wGif xdk hodk howfrSwf
aomenf;vrf;ESifhtnD jynfaxmifpkEdkifiHom;tjzpf &G;cs,fjcif;udkxkwfaz:olwdkif;onfif;//
jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH. EdkifiHom;jzpf&rnf//
12//
// EdkifiHom;jzpfjcif;oabm/ EdkifiHjcm;om;jzpfjcif;oabmwdk hESifhpyfvsOf;Iavsmfuefoifhjrwfonf[k
xifjrifonfhtwdkif; w&m;Oya'rsm;udkyEddkifaomygvDref,tm%monf/ yk'fr 11 &SdjyXmef;csufa-umifh,kwf
avsmhjcif;rjzpf&/ xdk hjyifxdkuJhodk haom w&m;Oya'wpfckckonf/ yk'fr 11 wGifryg0ifao;aom vltrsdK;tpm;
rsm;udk EdkifiHom;tjzpfjzpfvufcH&efaomfif;/ jyXmef;Edkifonf//
nDr#r+tcGifhta&;rsm; //

13//
// Zmwdra&G;/ udk;uG,f&mbmomra&G;/ a,usFm;rdef;r ra&G;/ vlrsdK;ra&G; EdkifiHom;[lor#onf/
EdkifiHawmfw&m;Oya't&mwGif tnDtr#omjzpfonf// qdkvdk&if;rSm EdkifiHom;wpfOD;ESifhwpfOD;udkodk h
wnf;r[kwf EdkifiHom;vlwef;pm;wpm;ESifhwpm;udk wzufowfoabmtwdkif;cGJjcm;jcif;ry&//
14// // jynfol h0efxrf;qdkif&m &mxl;wdk hYif;/ tvkyfvkyfudkifr+/ ukefoG,fa&mif;0,fr+/ pD;yGg;&Smr+/
twwfynmESifhtoufarG;r+wdk hYif;/ EdkifiHom;tm;vHk;onf/ nDr#aomtcGifhtvrf;tm;vHk;udk&&Sd&rnf//
15//

// rdefrrsm;onf wlnDaomtvkyftwGuf a,usFm;wdk h&aomvcrsdK;udk&Edkif&rnf//


vGyfvyfr+tcGifhta&;rsm; //

16// // w&m;Oya't&r[kwfv#if/ rnfonfhEdkifiHom;r# rdrd.vGyfvyfcGifhudk&kyfodrf;jcif;rcHap&// rdrd.aetdrf


twGif;odk ht0ifcH&jcif;/ ypPnf;todrf;cH&jcif;r&Sdap&//
17// // w&m;Oya'ESifhif;/ _ idrf0yfydjym;a&;ESifhif;/ jynfol hudk,fusifhw&m;ESifhif;rqef husifv#if/ EdkifiHom;
rsm;onf atmufyg tcGifhta&;rsm;udkvGyfvypGmoHk;pGJEdkif&rnf//
(u) rdrdwdk h.,H-k unfcsuf/ xifjrifcsufwdk hudkvGyfvyfpGmxkwaz:ajymqdkEdkifaomtcGifhta&;//
(c) vufeufrygbJ_ idrf;csrf;pGmpka0;EdkiaomtcGifhta&;//
(*) toif;rsm;ESifh toif;tpktzGJ hrsm;udk zGJ hpnf;Edkifaom tcGifhta&; // odk h&mwGif&nf&G,fcsufjzifhaom
if;/ aqmif&Gufr+jzifhaomif; TtajccHOya'udkysufjym;ap&ef}uH&G,faom odk hwnf;r[kwfysufjym;rnfh
ta-umif;jzpfay:apaomtoif;/ toif;tpktzGJ hESifh tonf;t&Hk;rsdK;udkr+um;wmm;jrpfonf//
(C) jynfaxmifpkEdkifiHtwGif;wGif rnfonfhae&mYrqdk aexdkiftajcpdkufEdkifaom/ ypPnf;&,lydkifqdkifEdkif
aom/ tvkyfvkyfudkifEdkifaom/ ukefoG,fa&mif;0,fEdkifaom/ twwfynmjzifh toufarG;Edkifaom tcGifht
a&;//
18// //jynfaxmifpkEdkifiH w&m;Oya'.pnf;rsOf;owfrSwfcsufudkvdkufemI/ jynfaxmifpk tzGJ h0ifrsm;wGiful;
oef;a&mif;0,fjcif;/ ul;vl;qufqHjcif;wdk honfvGyfvyf&rnf//
cGif;csuf// // odk h&mwGifjynfaxmifpktzGJ h0ifwdk honf _ idrf0yfydjym;a&;twGufaomfif;/ jynfoludk,f
usifhw&m;twGufaomif;/ avsmfuefoifhjrwfaom csKwfcs,fcsufpnf;urf;rsm;udkw&m;Oya'jzifhjyXmef;Edkif
onf//
19// // (u) vlta&mif;t0,fyjcif;//
(c) w&m;Oya't& tjypf'%fay;jcif;udkcH&ojzifh/ tvkyf'g%fudkxrf;aqmifcdkif;jcif;rSwyg;/ Edkifxuf
pD;eif;cdkif;jcif;ESifh tvdkqeNr&bJ aus;u|efozG,fcdkif;jcif;wdk hudk wm;jrpfonf//
&Sif;vif;csuf// // Zmwdtm;jzifhaomif;/ vlrsdK;tm;jzifhaomif;/ udk;uG,f&mbmomtm;jzifhaom
if;/ vlwef;pm;tm;jzifhaomif;/ cGJjcm;jcif;ybJ/ jynfol htusdK;iSmrvkyfrae&aom tvkyfrsdK;udkvkyfap&ef Edkif
iHawmf.wm0efcsxm;jcif;udkr+um; Tyk'fr r&Sdpum;a-umifh twm;tqD;r&Sdap&//
bmom omoema&;qdkif&mtcGifhta&;rsm;

20// // _ idrf0yfydjym;a&;aomfif;/ jynfol hudkusifhw&m;ESifhaomfif;/ jynfhol husef;rma&;ESifhaomfif;/ xdk htjyif

Ttcef;&Sdtjcm;jyXmef;csufwdk hESifhif;rqef husifv#ifvlcyfodrf;wdk honfomoema&;wGif vGyfvyfpGm,lqEdkif


aomtcGifhta&;/ vGyfvyfpGmudk;uG,faqmufwnfEdkifaomtcGifhta&;wdk hudktnDtr#&&Sd&rnf//
&Sif;vif;csuf 1// // bmoma&;qdkif&m udk;uG,fwnfaqmufr+ESifh qufpyfaeapumr+/ xdkodk hqufpyf
aeaompD;yGg;a&;/ bma&;/ EdkifiHjcm;a&;ESifhtjcm;avmuDa&;aqmif&Gufr+wdk hudk txufygta&;wGifryg0ifap
&//
&Sif;vif;csuf 2// // Tyk'frwGifxdkodk hvGyfvyfaom tcGifhta&;rsm;udkay;xm;aomfvnf;/ jynfol ht
usdK;udpP/ yjyifa&;udpPwdk htwGufEdkifiHawmf.w&m;Oya'yjcif;udkrwm;jrpf&//

21// // (1) Ak'<bmom omoemawmfonfEdkifiHawmf.EdkifiHom;trsm;qHk; udk;uG,f&mjzpfaom*k%fxl;0dao


oESifh jynfhpHkonfh bmom}uD;jzpfonf[k jynfaxmifpkEdkifiHawmfutodtrSwfyonf//
(2) EdkifiHawmfonf tpPvmrfbmom omoem/ c&pf,mefbmomomoem/ [dENLbmomomoem
ESifh ewfudk;uG,faombmomwdk hudk TtajccHOya'tm%m wnfaomae hYEdkifiHawmfwGif&Sdae-uaom udk;
uG,f&mbmomtcsdK h[lItodtrSwfyonf//
jyifqifcsufaemufqufwGJ 13
jyifqifcsufaemufqufwGJ 12 / 13
(3) EdkifiHawmfonf bmoma&;qdkif&m udk;uG,fr+udkomfif; ,Hk-unfr+udkaomfif;ta-umif;yI/
rnfol hudkr#oufqdkif&mtcGifhta&;csdK hiJhapjcif;/ cGJjcm;jcif;udkry&//
(4) EdkifiHa&;udpPtvdk hiSm udk;uG,f&mbmomudk tvGJoHk;pm;ry&/ xdk hjyif vlrsdK;a&;a-umifhaomif;/
wzufESifhwzuf w*dk%f;ESifhw*dk%f;rkef;wD;jcif;/ &efr+jcif;/ pdwf0rf;uGJjcif;wdk h ay:aygufvmap&ef &nf&G,faom
odk w
h nf;r[wf ay:aygufvm&efta-umif;&Sdaom tytr+onf TtajccHOya'ESifhqef husifonf//
xdktytr+rsdK;twGuf tjypf'%fay;Edkifatmif w&m;Oya'yEdkifonf//

,Ofaus;r+ESifhynma&;qdkif&mtcGifhta&;rsm;
22// // EddkifiHawmfynmoifausmif;rsm;odk h0ifcGifhy&efudpPESifhpyfvsOf;I/ udk;uG,f&mbmom/ vlrsdK;/ bmop
um;wdk hudk t-umif;yum/ rnfonfhvlenf;pkudkr# cGJkjcm;wm;jrpfjcif;ry&/ rnfonfhudk;uG,f&m bmomoif
cef;pmudkr#vnf;/ xdkvlenf;pktm;twif;t-uyfvdkufemoif,lap&efynwfjcif;ry&//
pD;yGg;a&;qdkif&mtcGifhta&;rsm; //
23// // (1)Tykk'fr&Sd jyXmef;csufrSm;ESifhrqef husifbJ/ pD;yGg;a&;udpPrsm;wGif ypPnf;ydkifqdkifcGifhESifhudk,fydkifvkyfudkif
wDxGifEdkifcGifhwdk h&Sd&rnf[k EdkifiHawmfutcdkiftrmcH0efyonf//
(2) udk,fydkifypPnf;toHk;csEdkifaom tcGifhta&;udkjynfol htusdK;ysufpD;epfematmif rnfolr#toHk;r
y&//

(3) apsE+ef;rsm;udk csKyfudkif&efaomfif;/ ta&mif;t0,fwdk hudkvuf0g;}uD;tkyf&efaomfif;/ zGJ hpnf;aom/


odk hwnf;r[kwfEdkifiHawmf.pD;yGg;a&; ysufpD;&mysufpD;a-umif;jzpfaomumw,ftzGJ hrsm;/ qif'DudwftzGJ hrsm;/
x&wftzGJ hrsm; tp&Sdaomudk,fydkifvuf0g;}uD;tkyftzJG hrsm;r&SD&//
(4) EdkifiHawmfujynfol htusdK;twGufvdktyfygu/ ydkif&Siftm;rnfuJhodk haomudpPrsdK;wGif rnfr#av#mf
a-u;ay;&rnf[kjyXmef;xm;aom w&m;Oya'ESifhtnDomv#if/ udk,fydkifypPnf;udkuef howfcsKyfcs,fEdkifonf//
odk hwnf;r[kwfodrf;ydkufEdkifonf//
(5) wqufwnf;jzpfaomtxufygyk'frcGJ&Sd pnf;urf;csufrsm;ESifhrqef husifv#if/ jynfol htusdK;t
wGufvdktyfygu/ EdkifiH.pD;yGg;a&;ESifhoufqdkifaom vkyfief;trsdK;rsdK;udkaomfif;/ wOD;wnf;ydkif vkyfief;rsm;udk
aomfvnf;aumif;/ EdkifiHawmfonf w&m;Oya'jyXmef;I EdkifiHydkifjyKEdkifonf? odk@wnf;r[kwf EdkifiHawmftwGuf
odrf;,lEdkifonf?
24?
/ jypfr+wckudkjyKonfhtcgu twnfjzpfaeaom w&m;Oya'udk usL;vGefonfhtwGufrSwyg;/ rnfol@
udkr#jypfr+xif&Sm;rpD&if&? xdk@jyifjypfr+udkjyKonfhtcgu twnfjzpfaeaomw&m;Oya't&/ ay;Edkifaomtjypf
'%fxufydkI}uD;av;aomtjypf'%ftm;vnf; rnfol htm;r#ray;&//
zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya't&umuG,fEdkif / &,lEdkifaomtcGifhta&;rsm;
25// // (1) Ttcef;Yay;tyfxm;aomtcGifhta&;wckwckudk&,l&ef w&m;v$wfawfcsKyftm;/ oufqdkif&m
enf;jzifhav#mufxm;I / &,lydkifcGifh&Sd&rnf//
(2) TudpPESifhpyfvsOf;I tjcm;w&m;&Hk;rsm;tm;ESif;tyfxm;aomt,%mrsm;udkrxdcdkufapbJ/ T
tcef;Yay;tyfxm;aom TtcGifhta&;ESifh oifhav#mfonfha&S hawmfoGif;pmc|efawmftrdef h(Harbeas Corp
us)/ tm%may;pmc|efawmftrdef h(Mandamus)/ wm;jrpfomc|efawmftrdef h(Prohibition)tm%mydkifar;
pmc|efawmftrdef h(Quo Warranto)/ tr+ac:pmc|efawmftrdef h(Certiorari)/ xdkpmc|efawmftrdef hrsm;.o
oabmrsdK; ygaomtrdefrsm;udkxkwf&ef w&m;v$wfawmfcsKyfYtm%m&Sd&rnf//
(3) ppfjzpfaomtcgYaomfif;/ wdkif;wyg;uxdyg;wdkufcdkufvmaomtcgYaomfif;/ ykefuefaomtcgY
aomif;/ qlylxuGaomtcgYaomif;/ txl;ta&;w}uD;jzpfvmaomtcgYaomfif;/jynfhol hvHk_ cHKr+twGuf
vdkttyfonfhudpPrSmrSwyg;/ TumuG,fcGifh/ &,lcGifhrsm;udk&yfqdkif;xm;jcif;ry&//
26//
//EdkifiHjcm;rsm;ESifhqufqH&mwGif/ EdkifiHom;wdkif;onf jynfaxmifpkEdkifiH.twGif;/ ty ESpfXmevHk;Y/
jynfaxmifpkEdkifiH.umuG,fapmifh&Smufr+udkawmif;qdkEdkif&rnf//
27// // wdkif;wyg;uxdyg;wdkufcdkufjcif;/ ykefuefjcif;/ qlylxuGjcif;/ txl;ta&;w}uD;jzpfjcif;wdk hay:ayguf
onfh tcgrsm;rSwyg;/ EdkifiHom;wOD;.w&m;pGJqdkydkifcGifh&Sdaom epfemcsuftwGuf/ xdkEdkifiHom;tm;/ w&m;Oya'
jzifhpwfrSwfxm;aom umuG,fEdkifcGifh/ &,lEdkifcGifhwdk hudkray;bJrae&//
28// // umuG,fa&;wyfzGJ h0ifrsm;onf odk hwnf;r[kwf_ idrf0yfydjym;a&;twGuf xm;&SdaonmwyfzGJ h0ifrsm;
onf rdrdwdk h .wm0ef0wW&m;rsm;udkausyGefpGmaqmif&GufEdkifapjcif;iSmif;/ xdk htjyifpnf;urf;ao0yfr+&Sdapjcif;
iSmif;/ Ttcef;Yay;tyfxm;aom tcGifhta&;rsm;udk rnfIrnfr#uef howfcsKyfcs,fxm;&rnf[lIodk hwnf;
r[kwfrnfIrnfr# zsufodrf;&rnf[lI ygvDrefuw&m;Oya'jzifhjyXmef;Edkifonf//

29//
// ygvDrefonf Ttcef;&SdjyXmef;csufrsm;udk twnfjzpfap&ef/ vdktyfaomOya'rsm;udky&rnf//
wzefTtcef;wGifjypfr+usL;vGef&ma&mufonf[kaz:jyxm;aomfvnf;/tjypf'%fay;ydkifciG fhr&SdcJhao;aom jypfr+
rsm;twGuf tjypf'%fay;&efvnf; Oya'rsm;udky&rnf//
tcef; 3 //

awmifolv,form;rsm;ESifh tvkyform;rsm;twGuf
EdkifiHawmf.wm0ef0wW&m;rsm; //
30// // (1) EdkifiHawmfonf ajr,mtm;vHk;. yif&if;ydki&f Sifjzpfonf//
(2) TtajccHOya'.jyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ ajr,mydkifcGifhpHepfrsm;udkpnf;rsOf;wusjzpfap
&efaomfif;/ v$Jajymif;&efaomfif;/ zsufodrf;&efaomfif;/ EdkifiHawmfYtcGifhta&;&Sd&rnf// odk hwnf;r[kwf
rnfonfhajr,mudkrqdk jyefvnfodrf;,l_ yD;v#if/ xdkajr,mudkpkaygif;pdkufysdK;a&;twGufjzpfap/ or0g,rpdkufysdK;
a&;twGufjzpfap/ v,fpD;pm;orm;rsm;twGufjzpfap/ a0iSay;&eftcGifhta&;&Sd&rnf//
(3) rnfonfhtajccHpHepfESifhr# ajr,mtajrmuftrsm;ydkifqdkifcGifhr&Sdap&/ wODd;wnf;ydkifjzpfaomajr,m
. trsm;qHk;ajr{uta&twGufudk ta-umif;nD!Gwfv#ifnD!Gwfjcif; w&m;Oya'jzifhowfrSwf&rnf//
31// // pD;yGg;a&;Yolwyg;udkepfemapI udkusdK;&Smjcif;rSumpD;apa&;twGuf/ rdrdwdk htcsif;csif;aygif;oif;zGJ hpnf;
Edki-f uap&ef tvkyform;rsm;tm; EdkifiHawmfonf pD;ygG;a&;qdkif&maqmif&Gufcsufjzifhif;ajcm;aqmif&Gufcsuf
rsm;jzifhif;ulnDEdkifonf//
tvkyform;rsm;tm; pnf;&Hk;ydkifcGifhay;ap&efif; ESpfpOftm;vyf&ufrsm;& cGifh&SdatmifpDrHap&efif;/
tvkyfcGif.tajctaeudk aumif;rGefatmifyap&efif;/ &nf&G,fI/ EdkifiaH wmfonf Oya'yay;jcif;jzifh/ tvkyf
orm;rsm;udkumuG,fapmifh&Smuf&rnf// xdk htjyifta-umif;nD!Gwfv#ifnD!Gwfjcif;/ aecif;xdkifcif;ESifh axmuf
yHhr+tmrcH pHepfwdk htwGuf pDrHcsufrsm;udktm;ay;jcif;jzifhif;/ umuG,fapmifha&Smuf&rnf//
tcef; 4 //

EdkifiHawmf.0g'&nf!Gef;csufr+rsm; //
32//
// Ttcef;wGif az:jyxm;aomr+rsm;udk EdkifiHawmftwGuf a,bk,svrf;!$efozG,f&nf&G,fonf//
EdkifiHawmfonfOya'y&mYif;/ tkyfcsKyf&mYif; xdkr+rsm;ESifhtnD aqmif&Guf&eftav;*&ky&rnf// odk h&mwGif
xdk hodk haqmif&Gufap&efrnfonfhw&m;&Hk;wGifr#w&m;pGJqdkydkifcGifhr&Sdap&//
33// // EdkifiHom;wdkif;atmufygtcGifhta&;rsm;udk&&SdcHpm;Edkif&ef EdkifiHawmfonf 0g'xm;&SdI/ xdk0g'twdkif;a&S h
&+ haqmif&Guf&rnf//
(u) tvkyfvkyfydkifcGifh//
(c) tdkrif;rpGrf;jzpfEdkifaomtcgYaomfif;/ emzsm;rusef;jzpfaomtcgYaomfif;/ tvkyfvkyfjcif;iSmr
pGrf;apmifEdkifaomtcgYaomfif;/ taxmuftyhH&EdkifaomtcGifhta&;//

(*) tem;,lcGifh/ tm;vyfcGifh&EdkifaomtcGifhta&;//


(C) ynmoif-um;EdkifaomtcGifhta&;//
txl;tm;jzifEh dkifiHawmfonf tcv$wfroifrae&r+vwef;ynmoif-um;a&;twGufjyXmef;csufrsm;udky&rnf/
34// // EdkifiHawmfonf i,f&G,folrsm;udk txl;*&kyI/ xdkolwdk h.ynmoif-um;a&;udktm;ay;&rnf//
35// // EdkifiHawmfonf tiftm;enf;I wdk;wufr+wGifaemufusaom EdkifiHom;pkrsm;. ynma&;ESifhpDyGg;a&;wdk
h udktxl;*&kyItm;ay;&rnf// xdk hjyifvlr+qufqHa&;rw&m;r+rSif;/ olwyg;udkepfemapIudk,fusdK;&Smr+rSif;/
xdkolwdk huif;vGwfap&efEdkifiHawmfuumuG,fapmifha&Smufay;&rnf//
36// // jynfol haexdkifa&; tqifhtwef;jrifhwifr+ESifh jynfolusef;rma&;aumif;rGefwdk;wufr+wdk honf EdkifiH
awmf.t"duwm0ef0wW&m;wckjzpf&rnf//
37// // (1)EdkifiHawmfonftvkyform;wdk h.cGeftm;ESifhusef;rma&;wdk hudk xdcdkufjcif;rjzpfap&efif;/ uav;ol
i,fEke,faomt&G,fudk xdcdkufjcif;rjzpfap&efif;/ xdk h tjyifxdkolwdk honfrdrdwdk h. usm;= r b0/ touf/ cGef
tm;wdk hESifhroifhrav#mfaomtoufarG;r+ tvkyftudkifwdk hwGif pD;yGg;a&;csdK hwJhr+a-umifhraeombJ/ 0ifa&muf
vkyfudkif&jcif;r&Sdap&efif; ,Hk-unfpdwfcs&atmifpDrH&rnf//
(2) EdkifiHawmfonf rD;zGg;a&;ESifhuav;apmifha&Smufa&;tzGJ hrsm;/ uav;a*[mrsm;/ uav;xdrf;Xme
rsm;uddkzGifhvSpfjcif;tm;jzifh/ om;onftarESifhuav;wdk h.tusdK;udkapmifha&Smuf&ef/ xdk hjyifrD;rzGg;rDESifhrD;zGg;_ yD;
umvrsm;twGuf vkyfcESifhem;cGifh&&eftcGifhta&;udk tcpm;vkyfudkifaeaomrdcifwdk h&&SDcHpm;Edkifap&ef 0g'xm;
&SdI/ xdk0g'twdkif'a&S h&+aqmif&Guf&rnf//
38// // EdkifiHawmfonf usef;rma&;0efxrf;tzGJ hrsm;/ aq;&Hkrsm;/ aq;ay;&Hkrsm;/ txl;aq;&Hkrsm;/ olemy&Hkrsm;
evHxaq;&Hkrsm;ESifhtjcm;/ usef;rma&;&Hkrsm;udkwnfaxmif}uDd;-uyfb tkyfcsKyfay;jcif;jzifh/ jynfolusef;rma&;
udkaumif;onfxufaumif;atmifaqmif&Guf&rnf//
39// // jynfol husef;rma&;ESifhwuG/ vkyf&nfpGrf;tm;udkwdk;wufap&efif; EdkifiHawmfumuG,fa&;pGrf;tm;udk
jynfhwif;ap&efif;/ EdkifiHawmfonfjynfolrsm;twGuf txl;tm;jzifhvli,frsm;twGuf/ um,Avynmoif
-um;a&;udktxl;*&kjyKI aqmif&Guf&rnf//
40// // EdkifiHawmfonfroefrpGrf;jzpfvmaomppfr+xrf;a[mif;rsm;tm;/ oifhwifhav#mufywfpGmaexdkpm;
aomufEdkifap&efif;/ oufarG;r+ynmudktcvGwfoif,lEdkifap&efif; pDrHaqmif&Guf&rnf// EdkifiHawmfonfusqHk;
aomppfom;rsm;.uav;rsm;ESifh ppfa-umifhrdbrJhjzpf&aom uav;rsm;udk txl;*&kyI -unfh&+apmifha&Smuf&
rnf//
41// // EdkifiH."etiftm;udkwdk;wufap&efif;/ jynfol hypPnf;OpPmtiftm;udkaumif;onfxufaumif;ap&ef
if;/ jynfol h,Ofaus;r+tqifhtwef;jrifhwufvmap&efif;/ jynfaxmifpkEdkifiH.vGyfvyfa&;udkwnfwHhcdkif_ rJap
&efif;/ EdkifiHawmfumuG,fa&;pGrf;tm;udk}uDd;rm;vmap&efif;/ &nf&G,fI jynfaxmifpkEdkifiH.pD;yGg;qdkif&mpDrH
udef;rsm;udky&rnf//
42// // udk,fusdK;tjrwftpGef;twGufr[kwfbJ/ vkyfudkifaqmif&GufaeaompD;yGg;a&; vkyfief;tzGJ htpnf;rsm;

tm; ypPnf;aiGa-u; taxmftyHay;&ef EdkifiHawmfwGif0g'xm;&SdI xdk0g'twdkif;a&S h&+aqmif&Guf&rnf// or0g,


rtpnf;t&Hk;rsm;ESifhtvm;wlpD;yGg;a&;tpnf;t&Hk;rsm;tm; ydkrdktcGifhta&;ay;&rnf//

43// // 0dZmynmESifhody`Hynmrsm;/ okawoeESifh,Ofaus;r+tzGJ htpnf;rsm;/ xdk htjyifygVdESifhouUoif-um;


a&;wdk hudk EdkifiHawmfuaxmufyHhapmifha&Smuf&rnf//
44//
// (1) jynfoloHk;vkyfief;rsm;udk EdkifiHawmftpdk;&udk,fwdkifuaomfif;/ a'oEW&tzGJ hrsm;uaomfif;/
jynfolwdk h.or0g,r tpnf;t&Hkrsm;uaomfif;/ wnfaxifvkyfudkifap&ef EdkifiHawmftpdk;&Y0g'xm;&SdI/
xdk0g'twdkif;a&S h&+aqmif&Guf&rnf//
(2) jynfaxmifpkEdkifiHawmftwGif;wGif/ "eypPnf;xGufrnfhobm0yif&if;tajctjrpfrsm;ufk EdkifiHawmf
tpdk;&udk,fwdkifuaomfif;/ a'oEW&tzGJ hrsm;uaomfif;/ jynfolwkd h.or0g,rtpnf;t&Hk;rsm;uaomfif;/
vkyfudkifoHk;pGJap&efEdkifiHawmftpdk;&Y 0g'xm;&SdI / xdk0g'twdkif;a&S h&+aqmif&Gufrnf//
jyifqifcsufaemufqufwGJ 12
tcef; 5 //

EdkifiHawmforRw //
45// // atmufyk'frrsm;wGifEDkifiHawmforRw[kac:tyfaom jynfaxmifpkEdkifiHawmf.orRw&Sd&rnf// EdkifiH
awmforRwonf/ jynfaxmifpkEdkifiHw0ef;vHk;wGif EdkifiHom;tm;vHk;.txGyftxdyfae&mudk&&SD&rnf// xdk htjyifh
TtajccHOya'ESifh w&m;Oya'wdk hutyfESif;aomtm%mESifhtvkyf0wW&m;rsm;udk oHk;pGJaqmif&Guf&rnf//
46// // EdkifiHawmforRwudkv#dk h0Sufaom rJqENay;pHepfjzifh/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfESpf&yf. wGJzufnDvmcH
wGif a&G;aumufwifajrmuf&rnf// Ttceef;&SdjyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ EdkifiHawmforRw&mxl;t
wGufa&G;aumufwifajrmufjcif;udk/ ygvDreftufOya'jzifhowfrSwf&rnf//
47// // (1) EdkifiHawmforRwonf ygvDrefqdkif&mrnfonfhv$wfawmf.trwfr#rjzpf&//
(2) ygvDrefqdkif&mv$wfawmfw&yf&yf. trwfwOD;udk EdkifiHawmforRwtjzpfa&G;aumufwifajrmufcJh
aomf/ xdktrwfonf oufqdkif&mv$wfawmfY rdrd.trwfae&mudkpGefv$wfcJh_ yD;jzpfonf[krSwf,l&rnf//
(3) EdkifiHawmforRwonf/ vpmp&dwfa-u;aiG&aomtjcm;&mxl;XmeEW&rsm;udk tpdk;&ESifhoufqdkifo
nfjzpfap/ roufqdkifonfjzpfap/ rcH,l&//
48// // (1) EdkifiHawmforRwonf/ &mxl;oufwrf;rukeefqHk;rD/ &mxl;oufwrf;rSEkwfxGufaoma-umifhif;/
uG,fvGefaoma-umifhif;/ &mxl;rSEkwfy,fjcif;cH&aoma-umifhif;/ xm0pOfrpGrf;raqmifEdkifaoma-umifhif;/
xdkta-umif;wckcka-umifhr[kwfv#if/ &mxl;Ypwifxrf;&Gufonfhae hrSpI ig;ESpfwdkifwdkifxrf;&Guf&rnf //
(2) rnfonfhyk*~dKvfrqdk/ EdkifiahwmgforwWtjzpfjzifh &mxll;oufwrf;ESpf}udrfxufydkItrxrf;r&Guf&//
49//
// (u) rdrdudk,fwdkifaomif;/ rdrd.rdbESpfyg;aomfif;/ jynfaxmifpkEdkifiH.ydkifeuftwGif;YarG;zGm;cJhI
jynfaxmifpkEdkifiHom;vnf;jzpfaom/ xdk htjyif

(c) ygvDreftrwftjzpfa&G;aumufwifajrmufjcif;cHEdkifonfh t&nftcsif;ESifhjynfhpHkonfvnf;jzpf


aomfyk*~dKvfrsdK;r[kwfv#if/ rnfolr#EdkifiHawmforRw&mxl;twGuf a&G;aumufcHEdkifcGifhr&SDap&//
50// // yXrEdkifiHawmforRwonf/ rdrdtm;a&G;aumufwifajrmuf_ yD;onfhaemuf/ vsifjrefor#vsifjrefpGmrdrd.
&mxl;wGif0ifa&mufxrf;&Guf&rnf//aemufaemifaomEdkifiHawmforRwwdkif;onf / rdrdtvsifxrf;&GufoGm;aom
EdkifiHawmforERw.&mxl;oufwrf;ukefqHk;_ yD;onfhaemufwae hYaomfif;/ xdk hodk hukefqHk;_ yD;onfhaemuf/ apEdkif
or#apmaomae hYaomfif;/ &mxl;wGif0ifa&mufxrf;&Guf&rnf// tu,fIrdrdtv#if xrf;&GufoGm;aomEdkifiH
awmforRwtm;&mxll;rSEkwfy,fvdkufv#if/ odk hwnf;r[kwfxdkEdkifiHawmforRw&mxl;rSEkwfxGufoGm;v#if/ odk h
wnf;r[kwfxm0pOfrpGrf;apmifEdkifv#if/ odk hwnf;r[kwfuG,fvGefv#if/ rdrdtm;a&G;aumufwifajrmuf_ yD;onfh
aemuf v#ifjrefEdkifor#v#ifjrefpGm &mxl;wGif0ifa&mufxrf;&Guf&rnf//
51// // EdkifiHawmforRwonf/ tpnf;ta0; usif;yv#uf&Sdaom ygvDrefqdkif&mv$wfawmfESpf&yfESifh w&m;v$wf
awmfcsKyf. w&m;0ef}uDd;rsm;a&S harSnufwGif/ atmufygtwdkif; vlod&Sif-um;opPmqdkI/ vufrSwfxdk;_ yD;v#if/
&mxll;Y0ifa&mufxrf;&Guf&rnf//
u|Ekfyfonf jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH. zGJ hpnf;yHktajccHOya'udk wnf_ rJatmifxdrf;odrf;I/ jynf
axmifpkjrefrmEdkifiH.w&m;Oya'rsm;udkapmifh&Smufygrnf// u|Ekyfonf zGJ hpnf;yHkiajccHOya'ESifhwuG/ w&m;Oya'
wdk hESifhav#mfnDpGm rdrd.wm0ef0wW&m;rsm;udk ,Hk-unfav;jrwfajzmifhrSwfrSefuefpGmaqmif&Gufygrnf// jynf
axmifpkjrefrmEdkifiH. ab;&eftEW&,ftaygif;wdk hudk wGef;vSefz,f&Sm;&ef }uD;pGmaomowd0D&djzifh tm;xkwfyg
rnf// u|Ekfyfonf jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH.tusdK;iSm/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtm; u|Efkyf.toufESifhudk,fudk
tyfESif;onf[k av;eufwnf-unfpGmausnmI/ uwdopPmyonf//
52//
// jynfaxmifpktpdk;&. t}uHay;csufrSwyg;/ EdkifiHawmforRwonf rdr.&mxl;oufwrf;twGif;wGif
jynfaxmifpkEdkifiHrSxGufcGgroGm;&//
53//
// EdkifiHawmforRopf a&G;aumufwifajrmufa&;twGuf/ EdkifiHawmforRwonf/ rdrd.&mxl;oufwrf;
ukefqHk;tHhqJqJjzpfaom 3 vtwGif;wGif ygvDrefudkqifhac:&rnf//
54// // (1) atmufygta-umif;wckcktwGuf EdkifiHawmforRudkpGyfpGJjypfwifEdkifonf//
(u) EdkifiHawmf.aus;Zl;opPmawmfudkazgufzsufjcif;//
(c) tajccHOya'udkusL;vGefjcif;//
(*) tusifhoduQmvGefuJpHmysufjym;jcif;//
(2) Tyk'fr&SdjyXmef;csufrsm;ESifh rqef husifapbJ/ xdk hjyifxdkjyXmef;csufrsm;ESifhav#mfnDpGm/ pGyfpGJcsufudkyg
vDrefqdkif&mv$wfawmfw&yf&yfuwifoGif;Edkif&rnf//
(3) Tyk'frt&EdkifiHawmforRwudk pGyfpGJ&efygvDrefqdkif&mv$wfawmfw&yf&yfodk hwifoGif;aomtqdkudk/
oufqdkif&mv$wfawmf.trwfOD;a& pkpkaygif;teuf av;yHkwyHkatmufrv#mhaomtrwfrsm;u tqdk
oGif;&ef}udKwifta-umif;-um;csufudk udk,fwdkifvufrSwfxdk;I ay;tyfaomtcgrSm rSwyg;/ vufrcH&//
(4) ygvDrefqdkif&mv$wfawmfw&yf&yfu/ xdkuJhodk haomftqdkudkoufqdkif&mv$wfawmf.trwfOD;a&oHk;
yHkESpfyHkatmufrav#mhaomtrwfrsm;uaxmufcHI qHk;jzwfjyXmef;aomrcgrSmrSwyg;/ twnfry&//
(5) ygvDrefqdkif&mvGwfawmfw&yfu/ pGyfpGJcsufwckudk wifoGif;_ yD;aomtcg tjcm;v$wfawmfw&yfu/
xdkpGyfpGJcsufudkpHkprf;ppfaq;&rnf// odkwnf;r[kwfpHkprf;ppfaq;&rnf//
(6) pGyfpGJcsufudkpHkprf;ppfaq;aomtcgwGif/ EdkifiHawmforRwY/ rdrdudk,fwdkifaomfif;/ udk,fpm;vS,fjzpf
aomfif;/ acsycGifh&Sd&rnf//

(7) pGyfpGJcsufudkppfaq;_ yD;ojzifh/ pGyfpGJcsufudkpHkprf;ppfaq;aom/ odk hwnf;r[kwfpHkprf;ppfaq;aom/ ygvD


refqdkif&mv$wfawmf.trwfOD;a&pkpkaygif;teuf oHk;yHkESpfyHkxufrv#mhaomtrwfrsm;u xdkpGyfpGJcsuf
onf rSefuefonfhtjyif/ pGyfpGJcH&aomjypfr+onf EdkifiHawmforRwtm; &mxl;wGifqufvufI rxrf;r
&Gufapoifhaom jypfr+jzpfonf[lIausnmjyXmef;onfh jyXmef;csuftqdkudktwnfycJhaom/ xdkjyXmef;
csuftqkdudkta-umif;yI EdkifiHawmforRwtm;/ &mxl;rS&yfpJap&rnf//
55// // EdkifiHawmforRonf/ tdrfawmfwaqmif&&Sd&rnf// xdk hjyifw&m;Oya'jzifhowfrSwf&rnfjzpfaomvpm
ESifhp&dwfrsm;udk&&Sd&rnf// EdkifiHawmforRw.vpmESifhp&dwfrsm;udk EdkifiHawmforRw.&mxl;oufwrf;twGif;wGif
rajymif;rvJ&//
56// // (1) EdkifiHawmforRwonf jynfol hv$wfawmfu trnfwifoGif;aomyk*~dKvftm;0ef}uDd;csKyfcef hxm;&
rnf// xdk0ef}uD;csKyfonfjynfaxmifpktpdk;&tzGJ h.t}uD;tr+;jzpf&rnf//
(2) EDkifiHawmforRwonf 0ef}uDd;csKyfu trnfwifoGif;aomyk*~dKvfwdk hudk/ jynfaxmifpktpdk;&tzGJ h0if
tjcm;0ef}uD;rsm;tjzpfcef hxm;&rnf//
(3) EdkifiHawmforRwonf/ 0ef}uD;csKyf.t}uHay;csuft&/ jynfaxmifpktpdk;&0ef}uD;wODd;ODd;.&mxl;Ekwf
xGufpmudkvufcH&rnf// odk hwnf;r[kwf &mxl;rS&yfpJap&rnf//
57// // EddkifiHawmforRwonf/ 0ef}uD;csKyf.t}uHay;csuft&/ jynfol hv$wwfawmfudkqifhac:&rnf// odk hwnf;
r[kwf&kwfodrf;&rnf// odk hwnf;r[kwfzsufodrf;&rnf//
cGif;csuf// // odk h&mwGif0ef}uD;csKyfonf jynfol hv$wfawmfY trwfrsm;axmufcHr+udk qufvufIr&&Sd
aomtcg/ 0ef}uDd;csKyfut}uHay;jim;aomfif;/ jiif;y,fEdkifonf// TtcgrsdK;wGif0ef}uD;csyfopfwOD;. trnfudk
wifoGif;I v$fawmftm;csufjcif;qifhqdk&rnf//
xdk htjyif jynfol hv$wfawmfonf15 &uftwGif;wGif/ 0ef}uD;csKyftopfwODd;trnfudk&ef ysufuGufygu
jynfol hv$wfawmfudkzsufodrf;&rnf//
58// // (1) ygvDrefv$wwfawmfESpf&yfvHk;u twnfyaom/ odk hwnf;r[kwftwnfy_ yD;jzpfonf[krswf,l&
rnfh Oya'-urf;onf/ tufOya'jzpfajrmufvma&;twGuf EdkifiHawmforRw.vufrSwfxdk;jcif;udkvdktyf&rnf//
(2) EdkifiHawmforRwonf/ ygvDrefujyXmef;vdkufaomtufOya'wdkif; a-ujim&rnf//
59// // TtajccHOya'&SdjyXef;csufrSm;ESifh rqef husifapbJ/ jynfaxmifpktkyfcsKyfr+tcGifhtm%m[lor#onf/
EdkifiHawmforRwYwnf&Sd&rnf// odk h&mwGif Tyk'fr&Sdpum;a-umifh ygvDrefonf/ vufatmufcHtm%mydkifwdk h
tm;/ tvkyf0ifw&m;rsm;udk ray;tyfEdkif[krjzpfap&// odk hwnf;r[kwf xdkpum;a-umifhyif/ vuf&Sdw&m;Oya'
t& w&m;&Hk;Yaomfif;/ w&m;ol}uD;Yaomfif;/ t&m&SdYaomfif;/ a'oEW&tm%mydkifYaomfif;/ tjcm;tm
%mydkifYaomfif;/ ESif;tyfxm;aomtvkyf0wW&m;rsm;udk edkifiHawmforRwtm;/ v$Jajymif;ay;tyfonf[krrSwf
,l&//
60// // jypf'%fvGwf_ idrf;csrf;omcGifhay;EdkifaomtcGifhta&;onf/ EdkifiHawmforRwYwnf&Sd&rnf//
61// // (1) EdkifiHawmforRwonf/ EdkifiHawmfESifh/ odk hwnf;r[kwfjynfolwdk hESifhoufqdkifonfh ta&;}uD;aom
udpPrsm;ESifh pyfvsOf;I trSmv$mjzifhaomfif; rdefcGef;jzpfaomfif; ygvDrefodk hta-umif;-um;Edkifonf//
(2) EdkifiHawmforRwonf/ rnfonfhudpPta-umif;udkrqdk/ tcgra&G;wEdkifiHvHk;odk h rdef hrGufEdkifonf//

62//
// (1)EdkifiHawmforRwtjzpfjzifhtm%mESifhtvkyf0wW&m;rsm;udk oHk;pGJaqmif&Gufjcif;twGufaomif;/
xdktm%mESifhtvkyf0wW&m;rsm;udk oHk;pGJaqmif&Guf&mwGifjzpfap/ oHk;pGJaqmif&GufonfhtaeESifhjzpfap/ ycJhaom
tytr+wdk htwGufaomfif;/ EdkifiHawmforRwonf ygvDrefqdkif&mrnfonfhv$wfawmfrnfonfhw&m;&Hk;odk hr#
ajz&Sif;&efrvdk //
(2) odk h&mwGif EdkifiHawmforRw. tusifhoduQmudk yk'fr 54 .udpPtvdk hiSm/ ygvDrefqdkif&mv$wf
awmfw&yf&yfYa0zefppfa-umEdkifonf// odk hwnf;r[kwftqdkygyk'frt&/ pGyfpHJcsufrsm;udkpHkprf;ppfaq;a&;twGuf
ygvDrefqdkif&mv$wfawmfw&yf&yfu cef htyfaomw&m;&Hk;ujzpfap/ w&m;cHkawmfujzpfap/ tzGJ hujzpfapa0zef
ppfa-umEdkifonf//
(3) EdkifiHawmforRwu.tajccHOya't&/ oHk;pGJaqmif&GufonfhtaeESifh/ y_ yD;jzpfaomtytr+onf
wqufwnf; jzpfaomatmufyk'frwGifyg&Sdonfh/ odk hwnf;r[kwf !Gef;xm;onfhjyXmef;csufrsm;ESsifhtnDr[kwf
aoma-umifh/ rcdkifvHk[kjiif;qdkydkifcGifhr&Sdap&//
63// // (1) TtajccHOya'wGif EdkifiHawmforRwonf/ rdrd.oabmtwdkif;yrl&rnf[kaomfif;/ yk*~dKvfwODd;OD;
xHrSjzpfap/ tzGJ hwckckxHrSjzpfap/ t}uHay;csuft&/ odkwnf;r[kwf trnfwifoGif;csuft&/ odk hwnf;r[kwf
ta-uif;-um;csuft&/ yr+&rnf[kaomfif;/ jyXef;xm;onfhtwdkif;aqmif&GuftyfonfrSwyg;/ tjcm;udpPrsm;
wGifrdrdtm;ay;tyfxm;aom tm%mrsm;Esifhtvkyf0wW&m;rsm;udk jynfaxmifpktpdk;&.t}uHay;csuft&om
vsif/ oHk;pGJaqmif&Guf&rnf//
(2) EdkifiHawmforRwxHodk ht}uHay;csufudkaomfif;/ trnfwifoGif;csufudkaomfif;/ a-umif;-um;
csufudkaomfif; wifoGif;onf rwifoGif;onfodk hwnf;r[kwfEdkifiHawmforRwuxdktcsufudk&onfr&onf/
tu,fIwifoGif;cJhaomf odk hwnf;r[kwf&cJhaomf/ rnfodk haomt}uHay;csufrsdK;jzpfonf/ odk hwnf;r[kwf rnf
odk haomrnfodk haomta-umif;-um;csufrsdK;jzpfonf [laomtcsufrsm;udk rnfonfhw&m;&Hk;wGifr#ppfa-um;
ar;jref;csif;ry7//

64//
// (1) EdkifiHawmforRwuG,fvGefaaaaomtcg/ &mxl;rSEkwfxGufaomtcg/ ekwfy,fjcif;cH&aomtcg/
tvkyfcGifTYr&Sdaomtcg acwWjxpfap xm0pOfjzpfaprpGrf;raqmifEdkifaomtcg xdktcgwrsdK;rsdk;wGif/ Ttajc
cHOya'u EddkifiHawmforRwtm;/ ay;tyffxm;aomtm%mESifh tvkyf0wW&m;rsm;udkatmufYzGJ hpnf;tyfaom
EdkifiHwmfOD;ao#miftzGJ h uoHk;pGJaqmif&Guf&rnf//
(2) EdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyf/ vlrsdK;pkv$wfawmf em,uESifh jynfol hv$wfawmfOuUXwdk hjzifh EdkifiH
awmfOD;aqmiftzGJ hudkzGJ hpnf;&rnf//
(3) EdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyf &mxl;vpfvyfaeaom tcgYaomif;/ xdkw&m;0ef}uD;csKyf raqmif
&GufEdkifaomtcgYaomfif;/ xdkw&m;0ef}uD;csKyf.ae&mwGif/ xdkw&m;0ef}uD;csKyf.wm0ef0wW&m;rsm;udk aqmif
&Gufap&efcef hxm;aomv$wfawmfcsKyfw&m;0ef}uD;onf/ odk hr[kwdfxdkw&m;0ef}uDd;r&Sdjyefv#if/ xdkw&m;0ef}uD;r
&Sdjyefv#if/ w&m;v$wfawmfcsKyfrS xdkudpPtwGufaqmif&Guf&ef &Edkifaom 0gt&ifhqHk;w&m;0ef}uDd;onf/
EdkifiHawmfOD;ao#miftzGJwGif tzGJ h0ifwOD;OD;tjzpfjzifhaqmif&Guf&rnf//
jyiffqifcsufaemufqufwGJ 2
(4)vlrsdK;pkv$wfawmf em,u&mxl;vpfvyfaomtcgYaomif;/ tqdkygem,uraqmif&GufEdkifaom
tcgYaomif;/ vlrsdK;pkv$wfawmfem,u.ae&mwGif/ vlrsdK;pkv$wfawmf'kwd,em,uonf EdkifiHwmfOD;ao#mif
tzGJ hY tzGJ h0iftjzpfjzifhaqmif&Guf&rnf//

(5) jynfol hv$wfawmfOuUX &mxl;vpfvyfaomtcgYaomif;/ tqdkygOuUXraqmif&GufEdkifaomt


cgYaomif;/ jynfol hv$wfawmfOuUXae&mwGif/ jynfol hv$wfawmfOuUXae&mwGif/ jynfol hv$wfawmf'kwd,
OuUXonf EdkifiHawmf OD;ao#miftzGJ hY tzGJ h0ifwOD;OD;tjzpfaqmif&Guf&rnf//
(6) EdkifiHawmfODd;ao#miftzGJ h0ifESpfOD;&Sdv#if/ xdktzGJ honfaqmif&GufEdkifonf// tzGJ h0ifae&mwckvpf
vyfaeapumr+/ aqmif&GufEdkifonf//
(7) EdkifiHawmforRwonf/ TtajccHOya't&/ tm%mESifhtvkyf0wW&m;rsm;udk oHk;pGJaqmif&Gufo
uJhodk h/ EdkifiHawmf OD;ao#miftzGJ honfvnf;oHk;pGJaqmif&Guf&rnf//

tcef; 6//
6//

ygvDref//
tydkif; 1// t&yf&yfqdkif&m//
65// // jynfaxmifpkEdkifiH.Oya'yr+tm%monf/ ygvDrefwGifwnf&Sd&rnf// ygvDrefwGif EdkifiHawmforRw/
jynfol hv$wfawmfESifhvlrsdK;pkv$wfawmfwwdk hyg0if&rnf// TtajccHOya'wGifygvDrefudkygvDref/odk hwnf;r
[kwfjynfaxmifpkygvDref[kac:&rnf//
66// // ygvDref.nDvmcHudkESpfpOfwESpfv#if tenf;qHk;w}udrfusif;y&rnf// ygvDrefnDvmcHwck.aemufqHk;
tpnf;ta0;ESifh aemufxyfusif;yaomnDvmcH. yXrtpnf;ta0;wdk h.pyf-um;wGif 12 vjcm;raeap&//
67//
// (1) jynfol hv$wfawmfonf/ v$wfawmftrwfrsm;teuf trwfESpfOD;udk v$wfawmfOuUXESifh
v$wfawm'kwd,OuUXtjzpfjzifh/ vsifjrefEdkifoavmufvsifjrefpGma&G;cs,f&rnf// xdk htjyifv$wfawmfOuUX.
ae&m/ odk hwnf;r[kwfv$wfawmf'kwd,OuUXae&mvpfvyfaomtcgwdkif;/ xdkvpfvyfaomae&mtwGuf
jynfol hv$wfawmfonf tjcm;trwfwOD;udk v$wfawmfOuUXtjzpfjzifh/ ta-umif;tm;avsmfpGma&G;cs,f&rnf
jyifqifcsufaemufqufwGJ 11
(2) jynfol hv$wfawmfwGif OuUX&mxl;Y/ odk hwnf;r[kwf'kwd,OuUX&mxl;Yxrf;&Gufaeaomol
onf/ v$wfawmftrwftjzpfrS&yfpJcJhv#if/ xdkolonfrdrdxrf;&Gufaeaom&mxll;udkpGef hv$wf&rnf// xdkolonf
rnfonfhtcgYrqdk/ EdkifiHawmforRwxHodk hrdrdudk,fwdkif vufrSwfa&;xdk;wifoGif;aompmjzifh &mxl;rSEkwfxGuf
Edkifonf// odk hwnf;r[kwf OuUXudkjzpfap/ 'kwd,OuUXudkjzpfap/ v$wfawmfvuf&Sdtrwfrsm;&m.qHk;jzwfjy
Xmef;csufjzifh/ &mxl;rSEkwfy,fEdkifonf// odk h&mwGifTyk'frcGJ.udpPtwGuf qHk;jzwf&ef&Sdaomtqdkudk tenf;qHk;
14 &uf udwifIta-umif;-um;jcif;ryv#if/ xdktqdkudkv$wfawmfYrwifoGif;&//
cGif;csuf// // odk h&mwGif jynfol hv$wfawmfudk zsufodrf;aomtcgwdkif;/ v$wfawmfudkxsufodrf;_ yD;onfhaemuf
aemufxyfw}udrfa&G;aumufaomv$wfawmf. yXrt}udrf tonf;ta0;udkusif;ytHhqJqJtcsdeftxd/ v$wf
awmfOuUXonfrdrd.&mxl;udkrpGef hv$wf&//
(3) jynfolv$wfawmfOuUX&mxl;vpfvyfaomtcg/ xdkv$wfawmfOuUX.wm0ef0wW&m;rsm;udk v$wf
awmf'kwd,OuUXuaqmif&Guf&rnf// v$wfawmf'kwd,OuUX&mxl;vnf; vpfvyfcJhaom/ xdkudpPtwGufv$wf
awmftrwfrsm;teuf EdkifiHawmforRwu cef hxm;aomtrwfwOD;uaqmif&Guf&rnf// v$wfawmftpnf;t
ao;odk h OuUXrwufa&mufaomtcg v$wfawmf'kwd,OuUXu/ OuUXijzpfjxifhaqmif&Guf&rnf// 'kwd,OuUX

vnf; tpnf;ta0;odk hrwufa&mufaomtcg/ v$wfawmfvkyfief;pOfOya't&cef hxm;jcif;cHxm;&aom olw


OD;uOuUXtjzpfjzifh aqmif&Gufrnf// xdkolvnf;tpnf;ta0;odk hrwufa&mufaomtcg/ v$wfawmfua&G;cs,f
aomtjcm;olwOD;u OuUXtjzpfjzifhaqmif&Guf&rnf//
(4) v$wfawmfOuUXESifhv$wfawmf'kwd,OuUXwdk htm;/ ygvDreftufOya'jzifhowfrSwfaomvpmaiG
rsm;udkay;&rnf//
(5) Tyk'fr&Sd txufuaz:jycJhaom jyXef;csufrsm;onf/ jynfol hv$wfawmfESifhoufqdkifouJhodk h
vlrsdK;pkv$WfawmfESifhvnf;oufqdkif&rnf// OuUXtpm;em,u/ 'kwd,OuUXtpm;'kwd,em,u[koHk;pGJ&
rnf// jynfolv$wfawmf[koHk;pGJaomaae&mrsm;YvlrsdK;pkv$wfawmf[koHk;pGJ&rnf//
68//
//(1) tjccHOya'.jyXmef;csufrsm;ESifhif;/ ygvDrefvkyfief;pOfudk pnf;rsOf;wusjzpfatmifyxm;aom
enf;Oya'rsm;ESifhwuG wnfqJtrdef hrsm;ESifhif;rqef husifv#if ygvDrefYvGyfvyfpGmajymqdkcGifh&Sd&rnf// ygvDref
wGif/ odk hwnf;r[kwfygvDref.aumfrwDrsm;wGifajymqdkcJhjcif;/ rJay;cJhjcif;wdk hESifhpyfv#if;I rnfonfhygvDreftr
wfudkr# w&m;pGJydkifcGifhr&Sdap&// xdk htjyif ygvDrefqdkif&mv$wfawmfuaomfif;/ jzef hcsDxkwfa0aomtpDt&ifcH
pm/ pm&Gufpmwrf;/ rJqENrsm;/ v$wfawmf rSwfwrf;rsm;ESifhpyfv#Of;Ivnf;/ rnfol hudkr#w&m;pGJqdkydkifcGifhr&Sdap&//
(2) tjcm;udpPrsm;wGifr+um;/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmftrwfrsm;/ cHpm;xdkufaomtcGifhta&;rsm;onf
tcgtm;av#mfpGmygvDreftufOya'jzifhaz:jyonfhtwdkif;jzpf&rnf// xdk hodk hydkif;jcm;az:jyjcif;ryao;v#ifxdkt
xdktrwfrsm;.tcGifhta&;rsm;onf/ TtajccHOya'tm%mwnftHhqJqJwGifjrefrmEdkifiHOya'ytzGJ htrwf
rsm;cHpm;-uaomtcGifhta&;twdkif;jzpf&rnf//
69// // (1) TtajccHOya'utjcm;jyXmef;csufyxm;jcif;r&Sdv#ifv$wfawmfrsm;.tpnf;ta0;wGif/ odk h
wnf;r[kwfwGJzuftpnf;ta0;wGifaqG;EG;-uaomjy\emtm;vHk;udk tpnf;ta0;wufa&mufrJay;aom
v$wfawmftrwfrsm;.rJrsm;&mjzifhqHk;jzwf&rnf// xdk hodk hqHk;jzwfaomudpPrsm;wGif OuUXonf/ odk hwnf;r[kwf
em,uonf/ odk hwnff;r[kwfOuUXtjzpfjzifhjzpfap/ em,utjzpfjzifhjzpfap/ aqmoif&Gufaeaomyk*~dKvfonf/
rJray;&/ odk h&mwGifrJt&twGuf wlnDaeaomtcg tEdkifrJay;EdkifcGifh&SdI tEdkifrJudkay;&rnf//
(2) rdrd.tm%mrsm;udkoHk;pGJ&ef/ v$wfawmfw&yf&yfonf tpnf;ta0;txajrmufa&;twGuf vdk
tyfaom rwfOD;a&udk v$wfawmf. enf;Oya'rsm;jzifhqHk;jzwfowfrSwf&rnf//
(3) trwfae&mrsm;vpfvyfaeapumr+/ r+ciff;udpPrsm;udkaqmif&GufEdkif&ef ygvDrefqdkif&mv$wfawmf
wdk hwGif/ tm%m&Sd&*rnf// xdk hjyiftcGifhta&;r&SdaomolwOD;wa,mufonf/ v$wfawmftpnf;ta0;odk h
wufa&mufcJhonf[lIaomfif;/ rJqENay;cJhonf[lIaomfif;/ v$wfawmf.r+cif;udpPaqmif&Gufr+wGif tjcm;
wenf;enf;jzifhyg0ifcJhonf[lIaomfif;/ aemiftcgrSmrS ay:aygufvmapumr+/ ygvDrefYaqmif&GufcJhonfhr+cif;
udpPonf twnfjzpf&rnf//
(4) txufujyXmef;csufrsm;. a,bk,soabmudkrxdcdkufapbJ/ jynfe,fwe,fe,frSrdrd.udk,f
pm;vS,ftrwfrsm;udk a&G;cs,fI vlrsdK;pkv$wfawmfodk h apv$wf&efjyufuGufapumr+/ xdkv$wfawmfwGifrdrd.
vkyfief;aqmifwmrsm;udk aqmif&Guf&eftm%m&Sd&rnf//
70// // ygvDref.ygvDrefqdkif&mv$wfawmfw&*yf&yf.tpD&ifcHpmrsm;ESifh jzef hcsDxkwfa0or#aompm&Gufpm
wrf;tm;vHk;twGuf w&m;pGJqdkydkifcGifhvHk;0r&Sdap&//
71//
// v$wfawmftoD;oD;.trwfrsm;onf/ jynfolwkd h.udk,fpm;vS,ftjzpfjzifh wm0ef0wW&m;rsm;udk
aqmif&Guf-uaoma-umifh/ xdkyk*~dKvfrsm;tm;vpmESifh p&dwfa-u;aiGrsm;udkay;&efif;/ ygvDrefuowfrSwfaom
c&D;oGm;vmr+tcGifht&;rsm;ESifh tjcm;tcGifhta&;rsm;udkay;&efif;/ ygvDrefuw&m;Oya'jzifhjyXmef;Edkifonf//

72//
// ygvDrefqdkif&mv$wfawmfw&yf&yf. trwftoD;oDd;onf/ v$wfawmf&Sdrdrd.trwfae&mudkr,lcif/
EdkifiHawmforRw. a&S harSmufYaomfif;/ EdkifiHawmforRwutcGifhtm%mv$Jtyfxm;aom ol.a&S harSmufY
aomfif;/ TtajccHOya'. yXrZ,m;wGifyg&Sdonfhtwdkif; EdkifiHawmf.aus;Zl;opPmawmfudk apmifha&Smufyg
rnf[kusrf;udkifIjzpfap/ opPmqdkIjzpfap/ vufrSwfa&;xdk;&rnf//
73// // (1) wcsdefwnf;wGifrnfolr#/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfESpf&yfvHk;.trwfrjzpfEdkif/ v$wfawmfw&yfwGif
trwfjzpfaeaomolonf/ tjcm;v$wfawmfwGiftrwfjzpfvmcJhaom/ xdkolonfyxrtrwfae&mudkpGef hv$wf
_ yD;jzpfonf[k rSwf,l&rnf//
(2) v$wfawmftrwfwOD;onf=
(u) wqufwnf;jzpfaom atmufyk'fr&Sd/ yk'frcGJ (1) t&/ trwft&nftcsif;ysuf,Gif;vmcJhaom/
odk hwnf;r[kwf/
(c) EdkifiHawmforRwxHodk h/ rdrdudk,fwdkifvufrSwfxdk;I EkwfxGufpmwifoGif;csif;tm;jzifh/ trwftjzpfrS
EkwfxGufcJhaom/ xdktrwf.ae&monfxdktcgYvpfvyf&rnf//
(3) v$wfawmftrfwOD;OD;onf oufqdkif&mv$wfawmf. tcGifhudkr&bJ/ v$wfawmftpnf;ta0;tm;
vHk;odk h/ &ufaygif;oHk;q,fwdwdwqufwnf;rwufa&mufbJaecJhaomf/ oufqdkif&mv$wfawmfonf xdktrwf
.ae&mvpfvyfonf[k ausnmEdkifonf//
cGif;csuf// // odk h&mwGifqdkchaJ om&ufaygif;oHk;q,fudk wGufppf&mY v$wfawmfudk&kyfodrf;xm;aomuv
udk odk hwnf;r[kwfwqufwnf;jzpfaomav;&ufxufausmfvGefI tpnf;ta0;&yfqdkif;xm;aomumvudk/
xnfhoGif;a&wGufxm;jcif;ry&//
74// // (1) atmufygyk*~dKvfrsm;tm;/ v$wfawmfw&yf&yf. trwftjzpfjzifha&G;cs,fjcif;cH&&efif;/ v$wfawmf
w&yf&yf.trwftjzpfwnf_ rJap&efif;/ cGifhry&//
(u) EdkifiHjcm;tpdk;&.aus;Zl;opoPmawmfudk cH,lapmifha&Smuf&dkaool/ odk hwnf;r[kwf EdkifiHjcm;tpdk;
&.vufatmufcHjzpfol/ odk hwnf;r[kwfxdktpdk;&.vufatmufcHjzpfolaomfif;/ EdkifiHom;aomfif;/ cHpm;&
aom tcGifhta&;rsm;ESifhaus;Zll;cHpm;cGifhrsm;udk cHpm;EdkifcGifh&Sdol/ odkwnf;r[kwf
(c) vlrGJtjzpf qHk;jzwfa-unmcHxm;&jcif;rSvGwfajrmufcGifhr&ao;ol/ odk hwnf;r[kwf
(*) pdwfayghoGyfI/ pdwfayghoGyfol[k tcGihftm%m&w&m;&Hk;.trdefcsrSwfjcif;cHae&ol/ odk hwnf;r
[kwf
(C) &mxl;lwckckY xrf;&Gufaeaomfvnf;/ xdk&mxl;a-umifh/ vdktyfaomt&nftcsif; ysuf,Gif;csif;r
&Sdap&[k ygvDreftuftkya'jzifhausnmxm;aom &mx;lrsdK;rSwyg;/ jynfaxmifpkEdkifiHawmftpdk;&vufatmuf
wGifaomfif;/ tusdK;tjrwf&Sdaomtjcm;&mxll;wckckY xrf;&Gufaeonfhol/ odk hwnf;r[kwf
(i) jrefrmjynfOya'yvGwfawmf. odk hwnf;r[kwf ygvDref. tufOya'wck&SdjyXmef;csufrsm;wGif
oD;jcm;az:jyxm;aom umvtydkif;tjcm;rukefqHk;ao;v#if/ xdkv$wfawmf./ odk hwnf;r[kwfxdkygvDref.t
rwfjzpf&eft&nftcsif;ysuf,Gif;aponfh a&G;aumufyGJqdkif&mjypfr+jzpfonf[k/ xdkv$wfawmfuaomfif;/ xdkyg
vDrefuaomfif;/ xdktufOya'jzifhjyXmef;_ yD;jzpfaom jypfr+rsdK;twGuf/ TtajccHOya'tm%mrwnfrDujzpf
ap/ tm%mwnf_ yD;aemufrSjzpfap/ tjypf'%fcH&ol/ oddk hwnf;r[kwfjrefrmjynfOya'yv$wfawmf./ odk hwnf;
r[kwfygvDref. tufOya'wck&SdjyXmef;csufrsm;wGif oD;jcm;az:jyxm;aom umvtydkif;tjcm;rukefvGefao;
v#if/ xdkv$wfawmf./ odk hwnf;r[kwf xddkygvDef.trwfjzpf&eftcsif;ysuf,Gif;aponfh a&G;aumufyGJqdkif&m w
&m;rJh yusifhrj+zpfonf[k/ xdkv$wfawmfuaomfif;/ xdkygvDrefuaomfif;/ xdktufOya'jzifhjyXmef;_ yDd;jzpfaomf

yusifhr+rsdK;twGuf/ a&G;aumufwifajrmufjcif;cdkifvHkonfrcdkifvHkonf/ enf;vrf;usonfrusonfwdk hudk pHkprf;


ppfaq;aomtr+tcif;rsdK;wGif/ tjypfusL;vGef_ yD;onf[ktrdefcsrSwfjcif;cH&_ yDd;ol/ odk hwnf;r[kwf
(p) tjypf'%frSvGwfonfhae hrSpI 5 ESpfumvtydkiftjcm;/ odk hwnf;r[kwfEdkifiHawmforRwu
rdrd.oabmtwdkif;cGifhyaom 5ESpfatmufav#mhaom umvtydkif;tjcm;rukefvGefao;v#if/ tydk'f(i)Yaz:jy
xm;aom jypfr+rsdK;rSwyg;/ tjcm;jypfr+wckcktwGuf jynfaxmifpkEkdifiH. tm%mydkifeufwGif/ TtajccHOya'
tm%m rwnfrDujzpfap/ tm%mwnf_ yDd;aemufrSjzpfap/ jypf'%fcH&I wu|ef;ydk h'%fudkaomfif;/ pD&ifjcif;&
_ yDd;ol/ odk hwnf;r[kwf
(q) a&G;aumufyGJqdkif&mukefusp&dwfudk wifoGif;aomae hrSpI/ 5 ESpfumvtydkif;tjcm; rukefvGef
ao;v#if/ odk hwnf;r[kwfvdktyfaomt&nftcsif;ysuf,Gif;jcif;udk EdkifiHawmforRwurdrd.oabmtwdkif;
y,fzsuf_ yD;r[kwfao;v#if/ ygvDrefodk htrwftjzpfjzifhtrnfwifoGif;jcif;cH&_ yD;aemuf/ odk hwnf;r[kwf xdkodk h
trnfwifoGif;jcif;cH&ol. a&G;aumufyGJ udk,fpm;vS,ftjzpfjzifhaqmif&Guf_ yD;aemuf/ TtajccHOya't&
xkwfqifhaomtrdwfjzifhaomif;/ ygvDref.tufOya'tYaomfif;/ jyXmef;xm;aomtcsdefumvtwGif;wGif/
xdkodk hjyXmef;xm;aomenf;vrf;ESifhtnD/ a&G;aumufyGJqdkif&mukefusp&dwfp&if;udkwifoGif;&efysufuGufcJhol//
cGif;csuf// // odk h&mwGifukefusp&dwf pm&if;wifoGif;onfhae hrSpI/ 1 vjzpfap/ EdkifiHawmforRwu
oD;jcm;udpPwGif rdrd.oabmtwdkif;aqmif&Gufum tcGifhyaom 1 vxufydkaomumvtydkif;tjcm;jzpfap/
aphukefjcif;r&SdrD/ Tyk'frcGJ&Sdtydk'f (q) t& trwfjzpf&efcGihfryjcif;onftwnfrjzpfap&//
(2) wOD;wa,mufaomolonf/ &mZ0wefjypfr+a-umifh wu|ef;tydk hcHae&pOf/ odk hwnf;r[kwf
axmifoGif;tusOf;xm;jcif;cHae&pOf/ xdkolonfv$wfawmfw&yf&yf.trwftjzpf a&G;cs,fjcif;cHEdkifcGifhr&Sdap&//
cGif;csuf// // odk h&mwGiftjypf'%fcH&aomumvonf 2 ESpfxufrydkcJhaomf/ EdkifiHawmforRwonf
tqdkyft&nftcsif;ysuf,Gif;jcif;udk/ rdrd.oabmtwdkif;z,f&Sm;Edkifonf//
(3) tjypf&Sdonf[ktrdef hcsrSwfjcif;cH&aoma-umifhjzpfap/ tjypf&Sdonf[ktrdef hcsrSwfjcif;cH&Itjypf
'%fay;jcif;udkvnf;cH&aoma-umifhjzpfap/ Tyk'fr&Sdyk'frcGJ (1) tydk'f (i) t&/ odkwnf;r[kwftydk'f (p) t&/
t&nftcsif;ysuf,Gif;olwOD;onf/ xdkodk ht&nftcsif;ysuf,Gif;aomae hwGif/ v$wfawmfw&yf&yf.trwfjzpf
aeaomf/ Tyk'frwGifjzpfap/ wqufwnf;jzpfaomtxufygyk'frwGifjzpfap rnfodk hyifqdkxm;apumr+/ xdkol.
trwfae&monf/ t&nftcsif;ysuf,Gif;onfhae hrSpI 3 vrukefrvGefrD/ odk hwnf;r[kwf tjypf&Sdonf[kt
rdef hcsrSwfcH&jcif;ESifhjzpfap/ tjypf'%ftay;cH&jcif;ESifhjzpfap/ pyfvsOf;aeaomt,lcHv$mudkaomfif;/ apm'u
0ifav#mufv$mudkaomfif;/ xdk 3 vtwGif;wGifwifoGif;cJhv#if/ xdkt,lcHv$mudkodk hwnf;r[kwf xdkapk'u0if
av#mufv$mudk rqHk;jzwfao;rD/ xdkodk ht&nftcsif;ysuf,Gif;onfhtcsufa-umifh rvpfvyf&/ odk h&mwGifTyk'f
rcGJu xdkoltm; v$wfawmftrwftjzpfjzifh wnfaecGifhay;xm;onfh umvtydkif;tjcm;twGif;wGif/ xdkol
onfv$wfawmftpnf;ta0;odk h wufa&mufjcif;/ rJqENay;jcif;ry&//
75// // wOD;wa,mufaomolonf/ v$wfawmfw&yf&yfwGif trwfjzpf&efvdktyfaomt&nftcsif;csdK hiJhaeyg
v#ufESifh/ odk hwnf;r[kwfysuf,Gif;aeygv#ufESifh/ odk hwnf;rpkwfyk'fr 74 &Sd yk'frcGJ (3). jyXmef;csufrsm;urdrd
tm;/ xdkv$wfawmftrwftjzpfjzifh rwufra&muf&efaomfif;/ wm;jrpfxm;jcif;cH&ygvsufESifh/ odk hwnf;r[k
wf yk'fr 74 Yyg&Sdonfh vdktyfaomtcsufrsm;udkvdkufav#mjcif;ryrD/xdkolonfv$wfawmfw&yf&yfodk trwf
tjzpfjzifhwufa&mufcJhaomf/ odk hwnf;r[kwfrJqENay;cJhaomf/ rdrdwufa&mufaom/ odk hwnf;r[kwf rJqENay;
cJhaomfae h&ufrsm;twGuf wae hv#if'%faiG 1000 aqmif&efxdkolYwm0ef&Sd&rnf// xdkaiGudkjynfaxmifpkEdkifiH
awmftpdk;&tm;/ ay;qyf&ef&SdaomauG;_ rDuJhodk h/ oabmxm;I xdkolxHrSawmif;,l&rnf//
76// // (1) touf 21 ESpfjynfhonfhtjyif/ TtajccHOya'uaomfif;/ w&m;Oya'uaomfif; vdktyfaom
t&nftcsiflcsdK hiJhonf[k/ jyXmef;xm;jcif;rcH&aomEdkifiHom;wdkif;onf/ ygvDreftrwftjzpfjzifh ta&G;cH,lcGifh&Sd

&rnf//
(2) touf 18 ESpfjynfhI/ w&m;Oya't& t&nftcsif;ysuf,Gif;olr[kwfonfhtjyif/ ygvDreft
wGuf trwfa&G;aumufwifajrmufjcif;qdkif&m w&m;Oya'jyXmef;csufrsm;ESifh nD!GwfaomEdkifiHom;wdkif;onf/
ygvDreftwGuf a&G;aumufyGJwGif rJqENay;ydkifcGifh&Sd&rnf//
(3) ygvDreftrwfjzpfEdkifa&;twGufaomfif;/ ygvDreftrwfa&G;aumufyGJwGif rJqENay;Edkifa&;twGuf
aomfif;/ ypPnf;OpPmt&nftcsif;rsdK;r&Sd&//
(4) ygvDreftrwfjzpfEdkifa&;twGuf rnfonfhEdkifiHom;udkr# usm;= r b0udkaomfif;/ vlrsdK;udkaomfif;
udk;uG,f&mbmomudkaomfif;/ ta-umif;yIvdktyfaomt&nf;tcsif;csdK hiJhatmif/ Oya'ry&/ odk hwnf;r[k
wfqufvuf&twnfrjzpfap&/ ygvDeftrwfa&G;aumufyGJrsm;wGif rJqENay;Edkifa&;twGufvnf;/ rnfonfhEdkifiH
om;udkr# txufygta-umif;rsm;udkyifta-umif;yI/ vdktyfaomt&nftcsif;ysuf,Gif;atmif/ Oya'ry&/
odk hwnf;r[kwfqufvufI twnfrjzpfap&//
cGif;csuf// // odk h&mwGif yk'fr 21 &Sd yk'frcGJ (3) wGif rnfodk hyif&Sdaeapumr+/ qdkcJhaomtrwfa&G;aumuf
yGJrsm;wGif rJqENray;ap&ef/ odk hwnf;r[kwf v$wfawmfYtrwfrjzpfap&ef/ rnfonfhomoemh0efxrf;udkrqdk
w&m;Oya'jzifh wm;jrpfEdkifonf//
(5) rJqENay;jcif;udkv#dK h0SufaomrJqENay;pHepfjzifhy&rnf//
77// // TtajccHOya'.jyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfw&yf&yftwGuftrwf
a&G;aumufyGJqdkif&m/ udpPtm;vHk;udk/ w&m;Oya'ESifhtnDowfrSwf&rnf// xdkudpPtm;vHk;wGif/ rJqENe,fowf
rSwfjcif;/ &Hzef&Hcgvpfvyfaomtrwfae&mrsm;udkjznfhoGif;jcif;/ a&G;aumufyGJusif;y&mrSaomfif;/ a&G;aumuf
yGJESifhpyfv#Of;Iaomfif; jzpfay:vmaom'dG[jzpfr+/ tjiif;yGg;r+rsm;udkqHk;jzwfjcif;wdk hyg0if&rnf//
78// // ygvDrefqdkif&mvGwfawmfw&yf&yf.trwfwOD;udk trwftjzpfrS/ xGufcdkif;&efvdktyfaompnf;urf;
csufrsm;ESifh enf;emrsm;udkygvDrefonf/ w&m;Oya'jzifhjyXef;owfrSwfEdkifonf//
79// // jynfaxmifpk tpdk;&tzGJ h0if0ef}uD;toD;oD;ESifh EdkifiHawmfa&S haecsKyfonf/ v$wfawmfw&yf&yfYif;/
v$wfawmfrsm;.wGJzuftpnf;ta0;Yif;/ rdrdtm;aumfrw0ifDvl}uDd;wOD;tjzpfjzifhtrnfxkwfaz:jyxm;aom
ygvDrefqdkif&maumfrwDYif;/ 0ifa&mufajymqdkcGifh&Sdonfhtjyif/ tjcm;enf;jzifhyg0ifaqmif&GufEkdif&efvnf;
tcGifh&&Sd&rnf// odk h&mwGif Tyk'frudkta-umif;yI rJqENay;ydkifcGifhr&Sdap&//
80//
// (1)TtajccHOya'&Sd jyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmftoD;oD;onf/
v$wfawmf. vkyfief;pOfrsm;ESifh r+cif;udpPaqmif&Gufr+wdk hudkpnf;rsOf;owfrSwfap&efenf;Oya'rsm;udkyEdkifonf//
(2) EdkifiHawmforRwonf/ vlrsdK;pkv$wfawmfem,u/ jynfol hv$wfawmfOuUXwdk hESifh!dE+dif;wdkifyif
_ yD;aemuf/ v$wfawmfESpf&yf. wGJzuftpnf;ta0;rsm;ESifhpyfvsOf;Iif;/ xdkv$wfawmfrsm;. tcsif;csif;quf
oG,fa&;rsm;ESifhif;/ vkyfief;pOfenf;Oya'rsm;udkyEkdifonf//
(3) v$wfawmfESpf&yf. wGzuftpnf;ta0;wGif/ vlrsdK;pkv$wfawmfem,uonf/ odk hwnf;r[kwf
xdkem,urvmra&mufv#ifjynfol hv$wfawmfOuUXonf/ odk hwnf;r[kwfIyk'frt&yxm;aom vkyfief;pOf
enf;Oya'rsm;jzifh jyXmef;onfhyk*~dKvfwOD;onf obmywdtjzpfjzifhaqmif&Guf&rnf//
81// // TtajccHOya'wGifjyXmef;xm;onfhtwdkif;/ w&m;v$wfawmfcsKyfrS/ odk hwnf;r[kwfw&m;v$wfawmf
rSw&m;0ef}uDwOD;ODtm;&mxl;rSEkwfy,f&eftqdkudkaqG;aEG;onfrSwyg; xdkw&m;0ef}uD; tvkyf0wW&m;aqmif
&Guf&mY yr+aomyr+csufrsm;ESifh pyfv#Of;IygvDrefwGifaqG;aEG;jcif;ry&//

82// // (1) ygvDrefwGif/ aqmif&Gufonfh r+cif;udpPonf v$wfawmfrsm;qdkif&mvkyfief;pOfenf;vrf;twdkif;rus


eojzifh rcdkifvHk[k rnfonfhw&m;&Hk;wGifr$jiif;qdkydkifcGifhr&Sdap&//
(2) ygvDrefqdkif&mv$wfawmfw&yf&yfwGif v$wfawmfvkyfief;pOfudkaomfif;/ r+cif;udpPaqmif&Gufjcif;
udkaomfif;/ pnf;urf;owfrSwfay;&ef/ odk hwnf;r[kwfpnf;urf;ao0yfatmifaqmif&Guf&ef TtajccHOya'
uaomfif;/ tm%mrsm;ESif;tyfhjcif;cH&aomjynfol hv$wfawmfOuUXtm;/ odk hwnf;r[kwf vlrsdK;pkv$wfawmf
OuUXtm;/ odk hwnf;r[kwf vlrsdK;pkv$wfawmfem,utm;/ odk hwnf;r[kwf ygvDrefqdkif&mv$wfawmfw&yf&yf
.tjcm;trwfwOD;tm;/ xdktm%mrsm;udkoHk;pGJaqmif&Gufa&;ESifhpyfvsOf;I/ w&m;&Hk;urpD&ifEdkifap&//
tydkif; 2 // jynfol hv$wfawmf //

83// // (1)jynfol hv$wfawmfwGif w&m;Oya'jzifh owfrSwfxm;aom rJqENe,frsm;rS/ a&G;aumufwifajrmuf


vdkufonfh udk,fpm;vS,ftrwfrsm;yg0if&rnf// odk h&mwGif u&iftrsdK;om;udk,fpm;vS,f trwfrsm;twGuf
u&iftrsdK;om;vlODd;a& tcsdK;tpm;tvdkufowfrSwfay;&rnfjzpfaom trwfae&mta&twGufudk oD;oef h
xm;&efjyXmef;csufrsm;udky&rnf//
(2) Tv$wfwmftrwfOD;a&onf/ vlrsdK;pkv$wfawmftrwfOD;a&. ESpfqeD;eD;jzpfEdkifor#jzpfap&rnf//
Tv$wfawmf.trwfOD;a&udk tcgumvtm;avsmfpGm w&m;Oya'jzifhowfrSwf&rnf// odk h&mwGifjynfol hv$wf
awmftrwfOD;a&udk pkpkaygif;udk 100000 v#if trwfwOD;usESifhwGufojzifh/ &&SdaomtrwfOD;a&atmufav#mh
Ijzpfap/ vlOD;a& 30000 v#if trwfwOD;ufESifhwGufjzifh &&SdaomtrwfOD;a&xufydkIjzpfaprowfrSwf&//
jyifqifcsufaemufqufwGJ 6
(3) aemufqHk;t}udrfoef;acgifpm&if;aumufcsuft&/ od&Sd&aomrJqENe,few,f&SdvlOD;a&ESSifh xdke,ft
wGuf a&G;aumufwifajrmuf&rnfh trwfOD;a&wdk h.tcsdK;tpm;onf/ jynfaxmifpkEdkifiHw0ef;vHk;wGif/ rJqEN
e,fwdkif;Y wlnDEdkifor#wlnDEdkif&rnf// odk h&mwGif u&ifjynfeDjynfe,f&SdrJqENe,frsm;ESifh (tcef;9 tydkif; 5 wGif
!Gef;xm;aom) csif;0daowdkif;&Sd rJqENe,frsm;twGufrSmr+um;/ tcsdK;us&Ekdifonfxuf trwfoD;a&udkwdk;jrifh
Edkifonf//
(4) rJqENe,f&SdvlOD;a&twdk;tav#mhudk axmufxm;oifhinfhtwdkif;axmufxm;I/ ygvDrefonf
tenf;qHk;wESpfv#ifw}udrfus rJqENe,frsm;udk ppfaq;jyifpqif&rnf// odk h&mwGif xdkrJwENe,frsm;ESifhpyfvsOf;
aomajymif;vJcsufonf/ ygvDref.oufwrf; rukefqHk;rDtusdK;roufa&muf&//
84// // (1) jynfol hv$wfawmftwGuftrwfa&G;aumufyGJrsm;udk/ v$wfawmfa[mif;tm;zsufodrf;onfhaemuf
&ufaygif; 60 atmufaemufrusapbJ usif;y&rnf// a&G;aumufyGJrsm;udkysif;yaomtcgwdkif;/ jynfaxmifpkEdkifiH
0ef;vHk;Y rJqENay;jcif;udk wae hxJwGifjzpfajrmufEdkifor#jzpfajrmufatmify&rnf//
(2) jynfol hv$wfawmftpnf;ta0;udk/ rJqENrsm;ay;_ yDd;onfhae hrSpI/ &ufaygif; 60 twGif;usif;y&
rnf//
85// // jynfol hv$wfawmfwdkif;onf/ yXrtpnf;ta0;udk usif;yonfhae hrSpI/ av;ESpfwdkifwdkifqufvufI
wnf&Sd&rnf//
cGif;csuf// // odk h&mwGif yk'fr 94 t& ta&;w}uD;tajctaeqdkufa&mufonf[k ausnmaomtrdef h
wnfaecdkufwGif/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfrsm;onf v$wfawmfESpf&yf.wGJzuftpnf;ta0;odk h wufa&mufrJ
ay;-uaom oHk;yHkESpfyHkatmufravsmhonfh trwfrsm;.twnfycsufjzifh/ txufygav;ESpfumvudk wESpf_ yDD;

wESpf qufvufIwnf&SdapEdkifonf//
xdk htjyifEdkifiHawmforRonf/ TtajccHOya'&Sdyk'fr 57 Y jyXmef;xm;onfhtwdkif; jynfol hv$wfawmfudk
tcgra&G;zsufodr;f Edkifonf//
86// // (1) rnfonfhbmawmfESpftwGufrqdk/ jynfaxmifpkEdkifiH. t&rSef;ajcaiGpm&if;ESifh toHk;rSef;ajcaiG
pm&if;udk TtajccHOya'&Sdtcef; 7 t&/ jynfol hv$wfawmfodk hwifjy_ yD;onfhaemuf/ xdkrSef;ajcaiGpm&if;rsm;udk
v$wfawmfuvsifjrefEdkifor#vsifjrefpGmpOf;pm;aqG;aEG;&rnf//
(2) oD;jcm;Oya'yjcufjzifh txl;wvnfjyXmef;xm;aomudpPtwGufr[kwfv#if/ ESpftoDd;oD;.bm
a&;qdkif&mqHk;jzwfcsufrsm;twdkif; aqmif&GufEdkif&ef vdktyfaomOya'udk xdkESpftwGif;wGify&rnf//
(3) rnfonfhudpPtwGufaiGrnfr#ok;H pGJ&rnf[k/ jynfol hv$wfawmfodk h jynfaxmifpktpdk;&u tqdkoGif;
jcif;ryonfhumvywfvHk; jynfol hv$wfawmfonf tcGefawmfudkoHk;pGJ&ef/ odk hwnf;r[kwf jynfol haiGrsmm;udk
oHk;pGJ&ef rJqENay;jcif;aomfif;/ qHk;jzwfjyXef;jcif;aomfif;ry&/ w&m;Oya'udkvnf;ry&//
tydkif; 3 // vlrsdK;pkv$wfawmf //
87// // TtajccHOya'&Sd 'kwd,Z,m;YcGJa0az:jyxm;onfhtwdkif;/ vlrsdK;pkv$wfawmfwGif trwfae&m 125
ae&m&Sd&rnf//
88// // (1) jynfol hv$wfawmfudkjzufodrf;_ yD;onfESifhw_ ydkifeuf/ vlrsdK;pkv$wfawmfonfvnf;jzufodrf;_ yD;jzpfap
&rnf//
(2) vlrsdK;pkv$wfawmftwGuf/ a&G;aumufyGJudk jynfol hv$wfawmfjzufodrf;_ yD;onfhaemuf/ aemufxyf
a&G;aumufaom jynfol hv$wfawmf.yXrtpnf;a0;udkusnif;yonfrSpI/ 15 &ufajrmufae hrvGefrDusif;y_ yD;
jzpfap&rnf//
89// // a&G;aumufyGJ_ yD;onfhaemuf/ vlrsdK;pkv$wfawmf. yxrt}udrftpnf;ta0;udk/ 0ef}ud;csKyf. t}uHay;
csuft& EdkifiHawmforRwuowfrSwfaomae h&ufwGif/ usif;y&rnf//
tydkif; 4 // ygvDref.tm%mrsm; //
90// // TtajccHOya'&Sd jyXmef;csufrsm;ESifh rqef husifapbJ/ jynfaxmifpkEdkifiHwGif Oya'yEdkifaomtm%m
onf/ ygvDrefYomwnf&Sd&rnf//
cGif;csuf// // odk h&mwGif ygvDref.tufOya'wckonf/ xdktufOya'ESifhoabmudkufnDaom enf;Oy
a'rsm;ESifh pnf;rsOf;Oya'rsm;udkyap&ef/ xdktufOya'wGiftxift&Sm;az:jyxm;aomolwOD;OD;tm;if;/ odk h
wnf;r[kwf tm%mydkifwOD;ODtm;aomfif;/ tcGifhtm%mudkv$JtyfEdkifonf// xdkenf;Oya'rsm;ESifhpnf;rsOf;Oy
a'rsm;rSm w&m;Oya'uJhodk htm%m&Sd&rnf/ odk h&mwGifxdkenf;Oya'rsm;ESihfpnf;rsOf;Oya'rsm;udk ygvDrefqdkif&m
v$wfawmftoD;oD;odk h / qufvufusif;vuWHaomnDvmcHwGifwifoGif;&rnf// xdk t
h jyiftqdkygenf;Oya'rsm;
t&/ odk hwnf;r[kwfpnf;rsOf;Oya'rsm;t&ta&;,laqmif&GufcJh_ yD;jzpfaom tr+udpP.cdkifvHkjcif;udkrxdcdkufap
bJ/ xdkenf;Oya'rsm;ESifhpnf;rsOf;Oya'rsm;udk wifoGif;onfhae hrSpI/ oHk;vtwGif;wGif ygvDrefqdkif&mv$w fawmf
ESpf&yfvHk;Y tqdkwifoGif;qHk;jzwfI y,fzsufEdkif&rnf ///

91//
// odk h&mwGifa'otvdkufudk,fydkiftkyfcsKyfcGifh&Sdonf[laom&nf&G,fcsufoabmw&m;udk tajccHI/
w&m;Oya'jzifhowfrSwfxm;aom a'oqdkif&mudk,fpmvS,ftzGJ hrsm;odk h/ tkyfcsKyfa&;udpP/ ,Ofaus;r+udpP/ pD;yGg;
a&;udpPrsm;twGuftxift&Sm;az:jyxm;aom tm%mrsm;udkv$Jay;&ef/ w&m;Oya'jzifhjyXmef;csufyEdkifonf/
xdkjyXmef;csufrsm;yg0ifaomw&m;Oya'onf/ xdkudk,fpmvS,ftzGJ hrsm;.tcGifhta&;rsm;/ tm%mrsm;ESifhwm0ef
0wW&m;rsm;udkif;/ xdk htzGJ hrsm;ESifh jynfaxmifpktpdk;&wdk h. qufqHa&;udkif;/ owfrSwf&rnf//

92// // (1) wqufwnf;jzpfaomatmufyk'frcGJjzifh/ jynfe,faumifpDrsm;odk h vHk;0cGJa0v$JtyfaomOya'ytm


%mrSvGJI/ ygvDrefwGifjynfaxmifpkwEdkifiHvHk;twGufjzpfap/ jynfaxmifpkEdkifiH. wpdwfwa'otwGufjzpfap/
Oya'rsm;udky&eftm%m&Sd&rnf//
Tyk'frY a&S huaz:jycJhaom pnf;urf;csufwdk h.a,bk,soabmudk tcsKwftcs,frjzpfapbJ/ xdk hjyif
aocsmonfxufaocsmatmif/ wqufwnf;jzpfaom atmufyk'frcGJYrnfodk hyifqdkxm;apumr+/ jynfaxmifpk
ygvDrefYomY&SdaomOya'yr+tcGifhtm%monf (jynfaxmifpk Oya'ypm&if;[kaz:jyvwWHaom) TtajccHOy
a'.wwd,Z,m;&Sdpm&if; 1wGifoD;jcm;a&wGufjyxm;aomudpPtm;vHk;tay:Y oufa&mufjyef hESH h&rnf aus
nmvdkufonf//
tqdkygpm&if;wGif oD;jcm;a&wGufaz:jyxm; aqmif&GufzG,fta-umif;t&m trsdK;tpm;wckckY/ yg0ifae
onfhudpPwckckonf/ wqufwnf;jzpfaom/ atmufyk'frcGJjzifh jynfe,faumifpDrsm;odk h vHk;0cGJa0v$Jtyfxm;
onfh jynfe,fa'oEW&oabmouf0ifaom/ odk hwnf;r[kwf jynfe,fwGif;a&;&m oabmouf0ifaom/ odk h
wnf;r[kwf jynfe,fwGif;a&;&m oabmouf0ifaom aqmif&GufzG,fta-umif;t&mpm&if;wGifyg0ifonf[kr
rSwfr,l&//
(2) jynfe,fOya'ypm&if;[kaz:jyvwWHaomtqdkygZ,m;&Sdpm&if; 2 Y oD;jcm;a&wGufjyxm;onfh
udpPwckckESifhpyfvsOf;I/ jynfe,ftwGufaomfif;/ jynfe,f.wpdwfwa'otwGufaomfif;/ Oya'rsm;udky&ef
jynfe,faumifpDYomtm%m&Sd&rnf//
(3) rnfonfhjynfe,faumifpDrqdk/ rdrd.e,fajrrsm;udkaomfif;/ tm%mrsm;udkaomfif;/ jynfaxmifpk
EdkifiHodk h qHk;jzwfcsufcsI/ jyeftyfEdkifonf//
93// // jynfaxmifpkOya'ypm&if;wGif opfawmudpP/ owWwGif;udpP/ a&eHajrudpP/ owWKwl;az:yjyifa&;udpP/
pnf;rsOf;owfrSwfydkifcGifh yg&Sdonfjzpfaoma-umifh/ jynfaxmifpkEdkifiHuoHk;pGJydkifcGifh&Sdaomtm%mrsm;udk oHk;pGJ&mY
xdkopfawmrsm;/ owWKwGif;/ a&eHajrrsm;udk vkyfudkifoHk;pGJap&efaomfif;/ wdk;wufatmifyap&efaomfif;/
toHk;csap&efaomfif; vufrSwfudk/ odk hwnf;r[kwfvdkifpOfudk/ odk hwnf;r[kwftcGifhtm%mv$Jtyfaomtjcm;
enf;udkxkwfray;rD/ xdkodk hxkwfay;aom tm%mydkifonf/ oufqdkif&mjynfemftwGufcef hxm;jcif;cH&aom
jynfaxmifpktpdk;&tzGJ h0if 0ef}uD;ESifhwdkifyif&rnf//
jyifqifcsufaemufqufwGJ 2
94// // (1) ppfa-umifhjzpfap/ EdkifiHwGif;qlylr+a-umifhjzpfap/ jynfaxxmifpkEdkifiH.wnfwHhr+udk tEW&,fjzpfap
tyfaom txl;ta&;w}uD;tajcjzpfay;ae_ yD[lIaomfif;/ jynfaxmifpkEdkifiHudkxdcdkufaeaompD;yGg;a&;ta&;
w}uD;tajconf/ jynfaxmifpkEdkfiiH.wpdwfwa'oYay:aygufae_ yD[lIaomfif;/ EdkifiHawmforRwu (Tt
ajccHOywGifta&;w}uD;a-ujimcsuf[k!Gefxm;aom) ausnmcsufw&yfudkxkwfjyefcJhaomf/ yl'fr 92 wGifrnfodk
hyifqdkxm;apumr+/ jynfe,fOya'ypm&if;wGif oD;jcm;a&wGufaz:jyxm;aom udpPwckckESifhpyfvsOf;I/ jynfe,f
we,ftwGufaomfif;/ Oya'rsm;udky&efygvDrefwGiftm%m&Sd&rnf//
(2) TtajccHOya't&/ Oya'y&ef tm%m&Sdaomjynfe,faumifpD.tm%mudk/ Tyk'fr&Sdpum;

a-umifh/ csKwfcs,fjcif;ry&/ odk h&mwGif jynfe,fw&m;Oya'. jyXmef;csufwckckonf/ Tyk'frt&Oya'y&ef


tm%m&SdaomygvDref. jynfaxmifpkw&m;Oya'&SdjyXmef;csufwckckESifhqef husifaecJhaomf/ jynfe,fw&m;Oya'
twnfryrDujzpfap/ y_ yD;rSjzpfap/ twnffjzpfaeaomjynfaxmifpkw&m,;Oya'udkomv#ifvdkufem&rnf//
jynfe,fw&m;Oya'onf jynfaxmifpkw&m;Oya'twnfjzpfaecdkuf/ jynfaxmifpkw&m;Oya'ESifhqef husifor#
om/ tm%mysufjy,faeap&rnf//
(3) ta&;w}uD;a-unmcsufudk= =
(u) aemufxyfa-unmcsufw&yfxkwfjyefI&kyfodrf;Edkifonf//
(c) ajcmufvtcsdefumv rukefqHl;rD/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfESpfyfvHk;u qHk;jzwfjyXmef;Itwnf
ryv#if/ xdkajcmufvtcsdefumvukefqHk;aomtcg/ xdkausnmcsufonf tm%mewnf_ rJjcif;
rS&yfpJ&rnf//
cGif;csuf// // odk h&mwGif xdka-unmcsuf tm%mqufvufwnfaeap&ef/ oabmwlaomqHk;jzwfjyXmef;
csufudk/ yfvDrefqdkif&mv$wfawmfESpf&yfvHk;utwnfyv#if/ xdk htjyiftwnfywdkif; / xdka-unmcsufonf &kyf
odrf;jcif;rcH&ao;or#/ Tyk'frcGJt&/ xdka-unmcsuftm%mwnfaejcif;rS&yfpJ&rnfhae hrSpI aemufxyf 12
v umvtwGufqufvuftm%mwnf&rnf//
(4) ta&;w}uD;a-unmcsufxkwfjyefjcif;a-umifhomv#ifygvDrefuyydkifcGifh&SdI xdkyydkifcGifhtESifhtnDy
xm;aomw&m;Oya'onf/ xdka-unmcsuftm%mwnfjcif;rS &yfpJ_ yD;onfhaemufajcmufvtcsdefumvukef
qHk;aomtcg/ tqdkygtcsdefumvrukefqHk;cifuy_ yD;aom/ odk hwnf;r[kwfrybJcsefcJhaomt&mrsm;ESifhpyfvsOf;
IrSwyg; /tusdK;roufa&muf&//
95//
// jynfe,fESpfe,f./ odk hwnf;r[kwfESpfe,fxufydkaom jynfe,frsm;.jynfe,faumifpDrsm;onf/
jynfe,fOya'ypm&if;wGifoD;jcm;a&wGufaz:jyxm;aomudpPwckcktwGuf ygvDref.tufOya'jzifh/ xdkjynfe,f
rsm;wGifpnf;rsOf;owfrSwfay;oifhonf[laomtcsufudktvdk&Sdxdkufonf[kxifjrifcJhaomf/ xdk hjyifxdkjynfe,f
aumifpDrsm;u/ xdkodk htvdk&Sdonf[kqHk;jzwftwnfycJhaomf/ ygvDrefonf/ xdkodk hpnf;rsOf;owfrSwfay;&eft
wGuftufOya'wckudktwnfyjyXmef;Edkif&rnf// odk h&mwGifxdkodk hjyXmef;vdkufaomtufOya'udk xdktufOya'
ESifhoufqdkifonfhjynfe,few,fESifhpyfvsOf;I/ xdkjynfe,faumifpD.tufOya'ujyifEdkifonf// odk hwnf;r[kwf
&kyo
f drf;Edkifonf//
96// // (1) TtajccHOya'&SdpwkwZ,m;Y a&wGufaz:jyxm;aom tcGefxGufyif&ifrsm;rS &rnfh tcGefawmf
tm;vHk;onf jynfe,fYaomffif;/ jynfe,fuaomfif;/ aumufcH&&Sdaomjynfe,f.tcGefawmfaiGwGifyg0if&rnf
(2) wqufwnf;jzpfaomtxufyk'frcGJt&/ jynfe,frsm;odk hcGJa0v$Jtyfxm;aomtcGefawmfrsm;rSvGJI
tcGefawmftm;vHk;onf/ jynfaxmifpkEdkifiHawmf.tcGefawmfwGifyg0if&rnf//
cGif;csuf// // TudpPtwGufcef hxm;aom tzGJ hwckck. odk hwnf;r[kwftjcm;tm%mydkifwckck.axmuf
cHcsufrsm;t&axmufyHh&ef vdktyfonf[k qHk;jzwfowfrSwfaom taxmuftyHhaiGrsm;udk/ jynfaxmifpkEdkifiH
awmftpdk;t&onf rdrd.tcGefawmfrsm;rSxkwfI jynfaxmifpk tzGJ h0ifrsm;.tcGefawmfrsm;udk jznfhwif;aom
tm;jzifh/ xdkjynfaxmifpktzGJ h0ifrsm;.tpdk;&rsm;tm;ay;Edkifonf//
97// // (1) ukef;wyf/ a&wyf/ avwyfzGJ hpnf;xm;&SdaomtcGifhta&;onf/ ygvDrefYomwnf&Sd&rnf//
(2) ygvDrefuzGJ hpnf;xm;&Sdaom ukef;wyf/ a&wyf/ avwyfrsm;rSwyg; rnfonfhukef;wyf/ a&wyf/
avwyfudkr#aomfif;/ rnfonfhppfwyftpnf;t&Hk;udkr#aomfif;/ ppfwyfoabtcsdK ht0ufygaomf rnfonfht
pnf;t&Hk;udkr#aomfif;/ rnfonfhta-umif;udpPESifhr#/ rzGJ hrpnf;rxm;&Sd&/ odk h&mwGif_ idrf0yfydjym;a&;qdkif&mwm
0ef0wW&m;oufoufudkom aqmif&Gufap&ef jynfaxmifpktzGJ h0ifwckck. tcGifhtm%mt&xm;&Sdaom&mZ

0wftzGJ hudkr+um; zGJ hpnf;xm;&SdEdkifonf//


tydkif; 5 // Oya'yjcif
Oya'yjcif; //
98//
//jynfol hvGwfawmfwGifpwifwifoGif;I/ xdkv$wfawmfuyiftwnfyvdkufaom Oya'-urf;wdkif;udk/
vlrsdK;pkvGwfawmfodk hwifydk h&rnf// xdkOya'-urf;onf aiGOya'-urf;r[kwfv#if/ vlrsdK;pkv$wfawmfu jyifqif
csufyEdkifI jynfol hv$wfawmfodk hpOf;pm;aqG;aEG;ap&ef wifydk hEdkifonf//
99// // aiGOya'-urf;rsdK;rSwyg;/ tjcm;Oya'-urf;wdkif;udk vlrsdK;pkv$wfawmfwGifwifoGif;EdkifI/ xdkv$wfawmfu
twnfyvdkufv#if/ jynfol hv$wfawmfodk hwifydk h&rnf// jynfol hv$wfawmfujyifqifcsufyEdkifI/ vlrsdK;pkv$wf
awmfodk h/ pOf;pm;aqG;aEG;ap&efjyefydk hEdkifonf//
100// // v$wfawmfw&yfutwnfyvdkufI/ tjcm;v$wfawmfuvufcHaomOya'-urf;udk/ ygvDrefqdkif&m
v$wfawmfESpf&yfvHk;u/ twnfyonf[krSwf,l&rnf//
101// // tpdk;&.omrefESpfpOftoHk;pm&dwfrsm;twGuf/ tcGefawmfudk/ odk hwnf;r[kwfaiGudkowfrSwfay;aom
Oya'-urf;onf/ xdkodk howfrSwfcGJa0ay;aomtcsufrsm;Sifhomv#if/ oufqdkif&rnf//
102// // tcGefpnf;usyfa&;qdkif&mOya'-urf;rsm;onf/ tcGefpnf;usyfaomtcsufrsm;ESifhomoufqdkif&rnf/
xdkOya'-urf;rsm;Yyg&Sdonfhtjcm;udpPrsm;qdkif&mjyXmef;csufrsm;udktusdK;oufa&mufjcif;rjzpfap&//
aiGOya'ya'-urf;rsm; //
103// // aiGOya'-urf;rsm;udk/ jynfol hv$wfawmfYomv#if/ pwifwifoGif;&rnf//
104// // jynfol hv$wfawmfu twnfyvdkufaom aiGOya'-urf;wdkif;udk/ vlrsdK;pkv$wfawmfodk h/ t}uHay;
ap&efwifydk h&rnf//
105// // (1) vlrsdK;pkv$wafwmfodk ht}uHay;ap&efwifydk haomaiGOya'-urf;wdkif;udk/ xdkv$wfawmfodk h wifydk h_ yD;
onfhaemuf 21 &uftwGif;wGif/ jynfol hv$wafwmfodk hjyefydk h&rnf// jynfol hv$wfawmfonf/ vlrsdK;pkv$wfawmf
.t}uHay;csuftm;vHk;udkaomfif;/ tcsdK hudkaomfif;/ vufcHEdkifonf/ odk hwnf;r[kwf y,fEdkifonf//
(2) xdkuJhodk haomaiGOya'-urf;wdkif;udk/ vlrsdK;pkv$wfawmfu jynfolv$wfawmfodk h 21 &uftwGif;
wGifjyefrydk hv#if/ odk hwnf;r[kwfjynfol hv$wfawmfu vufrcHaomt}uHay;csufrsm;jzifh/ xdk 21 &uftwGif;
wGifjyefydk hv#if/ xdkaiGOya'-urf;onf 21 &ufukefvGefaomtcg/ v$wfawnfESpf&yfvHk;.twnfycsufudk &onf
[krSwf,l&rnf//
106// // (1) aiGOya'-urf;plonfrSm/ atmufygudpPrsm;tm;vHk;ESifhaomfif;/ wckckESifhaomfif;/ oufqdkifonfh
jyXmef;csufrsm;om yg0ifaomOya'-urf;udkqdkvkdonf// xdkudpPrsm;um; tcGedfawmfpnf;-uyfjcif;/ tcGefaawmf
&kyfodrf;jcif;/ tcGefawmfcsrf;omcGifhay;jcif;/ tcGefawmfpHepfajymif;jcif;/ tcGefawmfpHepfpnf;rsOf;owfrSwfjcif;/odk h
wnf;r[kwf auG;_ rDay;qyfjcif;twGufaomfif;/ tjcm;bma&;udpPrsm;twGufaomfif;/ jynfaxmifpkEdkifiH.

tcGefawmfrS uscHap&efowfrSwfjcif;/ xdkodk haomowfrSwfcsufudkjyifjcif;/ xdkodk haomowfrSwfcsufudk&kyfodrf;


jcif;/ odk hwnf;r[kwfcGifhy&efyHkaiGowfrSwfjcif;/ odk hwnf;r[kwfbmawmfaiGcGJa0oHk;pGJjcif;/ vufcHjcif;/ xde;f
odrf;jcif;/ xkwfay;jcif;/ pm&if;ppfaq;jcif;/ odk hwnf;r[kwf aiGacs;,ljcif;/ acs;,laiGtwGuftmrcHjcif;/ acs;,l
aiGudkjyefqyfjcif;/ xdkudpPrsm;ESifhaomfif;/ qufoG,fIjzpfay:vmaomudpPrsm;jzpfonf//
(2) txufyk'frcGJ&SdtcGefawmpnf;usyfjcif;/ jynfaxmifpkEdkifiH.tcGefawmf/ acs;,laiG [l
aompum;&yftoDoD;,t"dy`g,fwGif/ a'oEW&qdkif&mudpPrsm;twGuf/ a'oEW&qdkif&mtm%mydkifrsm;uaomf
if;/ tzGJ hrsm;uaomfif;/ pnf;-uyfaomftcGef odk hwnf;r[kwf aumufcHaombmaiG odk hwnf;r[kwf
acs;aiG/ rygacs//
107// // (1) jynfol hvGwfawmfOuUXonf/ rdrd.xifjrifcsufwGif/ aiGOya'-urf;[k,lqaom rnfonfhOya'
-urf;udkrqdk/ aiGOya'-urf;[kwfrSefa-umif;axmufcHcsufay;&rnf// Tyk'frwGif qufvufyg&Sdonfh jyXmef;csuf
rsm;ESifh rqef husifv#if/ xdkaxmufcHcsufonft_ yD;tjywftwnfjzpf&rnf//
(2) Oya'-urf;wcktm; aiGOya'-urf;[kwfr[kwf tcGifhta&;aumfrwDodk hwifjypOf;pm;ap&ef vlrsdK;
pkv$wfawmfonf/ trwfpkpkaygif;.oHk;yHkESpfyHkatmufrav#mhaom trwfrsm;wufa&mufonfh tpnf;a0;wck
wGif twnfyaomjyXmef;csufjzifh/ EdkifiHawmforRwtm;yef-um;Edkifonf//
(3) EdkifiHawmforRwonf/ rdrd.oabmtwdkif;/ xdkyef-um;csufudk vdkufavsm&efqHk;jzwfv#if/
tcGifhta&;aumfrwDwckudkcef h&rnf// xdkaumfrwDwGif jynfol hv$wfawmfESifhvlrsdK;pkv$wfawmfwdk hrs trwfOD;
a&tnDtr#yg0if&rnfhtjyif/ w&m;v$wfawmfcsKyfrSw&m;0ef}uD;wOD;udkvnf;/ obmywdtjzpfjzifhvnf;cef h&
rnf//
rJqENta&twGufwlnDaeaom udopPYomv#if obmywdY rJqENay;udkifcGihf&Sd&rnf//
(4) xdkodk hcef htyfvdkufaomtcGifhta&;aumfrwDodk h EdkifiHawmforRwonf/ xdkjy\emudkay;ydk h
axmufvSrf;&rnf// Oya'-urf;udkvlrsdK;pkv$wfawmfodk hay;ydk h_ yD;onfhaemufwae hrSpI 21 &uftwGif;wGif xdk
aumfrwDonf rdrd.,lqcsufudkEdkifiHawmforRwxHodk hwifoGif;tpDt&ifcH&rnf//
(5) tpDt&ifcHcsufudktajcyIEdkifiHawmforRwu rdrd.oabmtwdkif;csrSwfaomqHk;jzwfonf/ t
jyD;tjywftwnfjzpf&rnf//
108// // EdkifiHawmforRwonf vlrsdK;pkv$wfawmf. yef-um;csufudkrvdkufav#m[k rdrdoabmtwdkif;qHk;jzwf
v#if/ odk hwnf;r[kwftcGifhta&;aumfrwDonf txufygowfrSwfxm;aomtcsdeftwGif;wGif tpD&ifcH&efjyuf
uGufv#if/ jynfol hv$wfawmfOuUX.[kwfrSefa-umif;axmufcHcsufonf twnfjzpf_ rJjzpf&rnf//
109// // v$wfawmfw&yfutjcm;Oya'-urf;wckckudkwnfyvdkufI/ tjcm;v$wfawmfuxdkOya'-urf;udky,fcs
v#if/ odk hwnf;r[kwftwnfy&efysufuGufv#if/ odk hwnf;r[kwfxdkOya'-urf;udkpwifwifoGif;onfhv$wfawmf
uvufrcHaomjyifqifcsufrsm;jzifhtwnfyvdkufv#if/ EdkifiHawmforRwonfv$wfawmfESpf&yf.wGJzuftpnf;
ta0;udkusif;yap&rnf//
wGJzuftpnf;ta0;odk hwufa&muf-uaomv$wfawmftrwfrsm;onf/ Oya'-urf;udkpwifwifoGif;aom
v$wfawmfu twnfyvdkufonfh Oya'-urf;ESifhwuG/ tjcm;v$wfawmfuy_ yD;jzpfaomjyifqifcsufrsm;&Sdv#if/
xdkjyifqifcsufrsm;udkyg/ pOf;pm;aqG;aEG;Edkif&ef rJqENay;&rnf/ tu,fItpnf;ta0;odk hwufa&mufrJay;-u
aomv$wfawmfESpf&yftrwf pkpkaygif;.trwfrsm;&mu/ jyifqifcsufrsm;ygv#if/ xdkjyifqifcsufrsm;ygaom Oya'
-urf;udktwnfyvdkufaomf/ cdkOya'-urf;onf v$wfawmfESpf&yfvHk;. twnfycsufudk&,lonf[krSwf,l&rnf//
cGif;csuf// // odk h&mwGifwGJzuftpnf;ta0;Y= =
(u) v$wfawmfw&yfutwnfy_ yDd;jzpfaomOya'-urf;udk/ tjcm;v$wfawmfuy,fcsI/ pwifwifoGif;

aomv$wfawmfodk hjyefydk hv#if/ xdkOya'udktwnfy&eftcsdef-uef h-umaoma-umifh ytyfaomjyifqifcsufrsm;rS


wyg;/ tjcm;rnfonfhjyifqifcsuiftqdkudkr#rwifoGif;&//
(c) Oya'-urf;udktjcm;v$wfawmfw&yfu jyifqifcsufrsm;xnfhItwnfy_ yD;aemuf pwifwifoGif;
aomv$wfawmfodk hjyefydk hv#ifr+um;/ tydk'f (u) wGifaz:jycJhaomjyifqifcsuftqdkrsm;ESifh v$wfawmfESpf&yf o
abmuGJvGJonfhtcsufrsm;ESifhqdkifaomjyifqifcsuftqdkrsm;udkwifoGif;&rnf//
xdk hjyif/ Tyk'frt&cGifhyxdkufaom jyifqifcsufrsm;ESifh pyfv#Of;Iobmywdtjzpfjzifh aqmif&Gufaom
ol.qHk;jzwfcsufonf t_ yD;tjywfjzpf&rnf//
110// // (1) ygvDrefqdkif&mv$wfawmfESpf&yfvHk;.nDvmcHr&Sdcdkuf/ rnfonfhtcgrsdK;Yrqdk/ EdkifiHawmforRwon/f
csufcsif;ta&;,l&efvdktyfaomudpPrsm; ay:aygufvmonf[k,lqv#if/ xdkudpPrsm;ay:aygufvmonfhtav#muf
vdtyfonf[kxifjrifaom wcsufv$wfOya'rsm;udkxkwfjyefa-unmEdkifonf// Tyk'frt& xkwfjyefa-unm
aomwcsufv$wfOya'onf/ EdkifiHawmforRwuoabmwl_ yD;jzpfaom ygvDref.tufOya'uJhodk h/ tusdK;ouf
a&mufItwnfjzpf&rnf//
(2) xdkuJhodk haomwcsufv$wfOya'wdkif;udk udwifEkwfodrf;xm;_ yD;r[kwfvsif/ xkwfjyefausnmonfh
ae hrspI/ 45 &uftwGif;Y/ EdkifiHawmforRwonf/ xdkwcsufv$wfOya'udkygvDrefqdkif&mv$wfESpf&yfvHk;odk hwifjy
&rnf// jynfol hv$wfawmfjyefvnfpnf;a0;0nfhae hrS 15 &ufukefvGefaomtcgYjzpfap/ vlrsdK;pHkjyefvnfpnf;a0;
aomae hrS 15 &ufukefvGefaomtcgYjzpfap/ aemufus&mae hwGif/ xdkwcsufv$wfOya'onf twnfjzpfaejcif;
rS&yfpH&rnf//
cGif;csuf// // odk h&mwGifEdkifiHawmforRwonf/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfESpf&yfvHk;.oabmwlnDcsufjzifh
xdkwcsufv$wfOya'udk/ vdktyfaomumvtydkif;tjcm;txd/ qufvuftwnfjzpfapEdkifonf//
(3) wcsufv$wfOya'xkwfjyefa-unmonfhae hrSpI 45 &uftwGif;YEkwfodrf;_ yD;uzpfv#if/ xdkwcsuf
v$wfOya'udk ygvDrefodk h/ qufvufusif;yvwWHaomnDvmcHwGifwifjy&rnf//
(4) Tyk'frt&/ wcsufv$wfOya'wckwGif/ TtajccHOya't&/ ygvDrefuryEddkifaom jyXmef;csufyg
&Sdv#if/ yg&SdaomxdkjyXmef;csufonfysufjy,f&rnf//
vufrSwfxdk;jcif;ESifh xkwfjyefa-unmjcif; //
111// // (1) Oya'-urf;wckudk ygvDrefqdkif&m v$wfawmfESpf&yfvHk;u twnfyvdkufonfESifh wydifeuf/ xdkOy
a'-urf;udk Tyk'fr&SdjyXmef;csufrsm;ESifhtnD vufrSwfa&;xdk;&efESifh tufOya'w&yftjzpfjzifhxkwfjyefa-unm&ef
xdkOya'-urf;udk EdkifiHawmforRwxHodk hwifjy&rnf//
(2) TtajccHOya'Y/ tjcm;jyXmef;csufyxm;jcif;r&Sdv#if/ rdrdxHodk hwifjyaomOya'-urf;wdkif;udk Edkif
iHawmforwWonf /wifjy_ yD;onfh aemufwae hrSpI 7&ufatm ufaemufrusapbJ/ vufrSwfa&;xdk;&rnf//
(3) Oya'-urf;wckckudk EdkifiHawmforRwonf/ rdrdxHodk hwifjy_ yD;onfhaemufae hrSpI 7 &uftwGif;Y/
vufrSwfrxdk;v#if xdkOya'-urf;onf/ 7 &ufajrmufaomae hwGif/ EdkifiHawmforRw.vufrSwfa&;xdk;csufudk &
bdouJhodk htufOy'jzpfvm&rnf//
112// // (1) TtajccHOya't&/ EdkifiHawmforRwuvufrSwfa&;xdk;aom/ odk hwnf;r[kwfvufrSwfa&;xdk;_ yD
onf[krSwf,ltyfaomOya'-urf;wdkif;onf/ Oya'-urf;udkvufrSwfa&;xdk;aom/ odk hwnf;r[kwf vufrSwfxdk;
_ yD;onf[krSwf,ltyfaomae hrSpI tufOya'jzpfvm&rnf//
(2) xdkuJhodk haomOya'wdkif;udk/ EdkifiHawmforRw.trdef ht&/ tpdk;&jyefwrf;wGif xkwfjyefa-unm&
rnf// xdktufOya'Y/ oD;jcm;!$ef-um;csufrygv#if/ xkwfjyefa-unmaomae hYtm%mwnf&rnf//

113// // EdkifiHawmforRwvufrSwfxdk;aom tufOya'rsm;ESifh wcsufv$wfOya'rsm;.pmr+rsm;udk w&m;v$wf


awmfcsKyf. twGif;0ef&Hk;wGifarmfuGef;wif&rnf// xdkpmr+rsm;onf tqdkygtufOya'. odk hwnf;r[kwf wcsuf
v$wfOya'.jyXmef;csufrsm;twGuf/ t_ yD;owfoufao taxmuftxm;jzpf&rnf//
tcef; 7 //

jynfaxmifpktpdk;& //

114// // EdkifiHawmforRwonf/ jynfaxmifpkEdkifiHtpdk;&tzGJ hudkyk'fr 56 t&cef hxm;aom0ef}uD;csKyfESifh0ef}uD;


rsm;jzifhzGJ hpnf;&rnf//
115// // tpdk;&tzJG honf/ jynfol hv$wfawmftm;/ tzGJ hvdkufpkaygif;wm0efcH&rnf//

116// // tpdk;&tzGJ h0if0ef}uD;wOD;onf/ ajcmufvr#wqufwnf;ygvDrefr[kwfv#if/ xdkumvtydkif;tjcm;


ukefqHk;aomtcg/ tpdk;&tzGJ h0if0ef}uDd;tjzpfrS&yfpJ&rnf//
117// // (1) EdkifiHawmforRw.vufodk hrdrd.EkwfxGufv$mudkay;tyfjcif;jzifh/ 0ef}uD;csKyfonf tcgra&G;/ &xl;rS/
&mxl;rSSEkwfxGufEdkifonf//
(2) EdkifiHawmforRwxHodk hwifoGif;ap&ef rdrdEkwfxGufv$mudk 0ef}uD;csKyfvufodk hay;tyfjcif;jzifh/ rnf
onfhtpdk;&tzGJ h0if0ef}uD;rqdk/ &mxl;rSEkwfxGufEdkifonf// wqufwnf;jzpfaomatmufyk'frcGJt& EdkifiHawmforR
wuvufcaH omtcg xdkodk hEkwfxGufjcif;onftwnfjzpf&rnf//
(3) 0ef}uD;csKyfut}uHay;cJhv#if/ EdkifiHawmforRwonf 0ef}uD;csKyf.EkwfxGufjcif;udkrSwyg;/ tjcm;
rnfonfh0ef}uD;.EkwfxGufudkrqdkvufcH&rnf//
118// // 0ef}uD;csKyfonf/ rdrdoabmt& vHkavmufaomta-umif;rsm;&Sdonf[kxifjrifv#if/ tpdk;&tzGJ h0if0ef
}uD;wOD;tm; rnfonfhtcsdeftcgYrqdk/ &mxl;rSEkwfap&efawmif;qdkEdkifonf// tu,fI oufqdkif&m0ef}uD;onf
xdkawmif;qdkcsufudkvdkufemaqmif&Gufjcif;rybJysufuGufcJhaomf/ xdk0ef}uD;tm;/ 0ef}uD;csKyfu&mxl;rS&yfpJa&eft
}uHay;cJhv#if/ EdkiHawmforRwonf xdk0ef}uD;udk&mxl;rS&yfpJap&rnf//
119// // 0ef}uD;csKyfonf/ jynfol hv$wfawmfwGif trwfrsm;&m.axmufcHr+udkr&aomtcg/ &mxl;rSEkwfxGuf&
rnf// odk h&mwGif 0ef}uD;csKyf.t}uHay;csuftwdkif;/ EdkifiHawmforRwu yk'fr 57 t&/ ygvDrefudkzsufodrf;I/
xdkodk hzsufodrf;_ yD;aemuf/ ygvDrefudkwzefjyefvnfusif;ypnf;a0;aomtcg/ xdk0ef}uD;csKyfonfjynfol hv$wfawmf
wGiftrwfrsm;&m. axmufcHr+udkjyefvnf&&Sdv#if/ rdrd.&mxl;rSjyefvnfEkwfxGuf&efrvdk//
jyifqifcsufaemufqufwGJ 2
jyifqifcsufaemufqufwJG 8
120// // (1) 0ef}uD;csKyfonf rnfonfhtcgYrqdk &mxl;rSEkwfxGufv#if 0ef}uD;rsm;onfvnf;/ rdrdwdk h.&mxl;rS
EkwfxGufonf[krSwf,l&rnf// odk h&mwGif&mxl;rsm;YqufcHxrf;&Gufrnfh 0ef}uD;csKyfESifh0ef}uD;rsm;udkcef hxm;_ yD;
onhfwdkifatmif/ vuf&Sd0ef}uD;csKyfESifh0ef}udD;rsm;onf/ rdrdwdk h.wm0ef0wW&m;rsm;udkqufvufaqmif&Guf-u&

rnf//
(2) ygvDrefudkzsufodrf;onfhae h&ufu &mxl;vuf&Sdjzpf-uaomtpdk;&tzGJ h0if0ef}uD;rsm;onf/ &mxl;
qufcHxrf;&Gufrnfh 0ef}ud;rsm;udkcef hxm;onfhwdkifatmif/ rdrdwdk h.&mxl;rsm;wGif qufvufwnf&Sdae-u&rnf//
121// // (1) jynfaxmifpktpdk;&.tkyfcsKyfr+qdkif&m ta&;,laqmif&Gufcsuftm;vHk;udk jynfaxmifpkEdkifiHawmf
orRw. trnfjzifhta&;,lonf[k az:jy&rnf//
(2) EdkifiHawmforRw.trnfjzifh xkwfjyefaom trdef hrsm;ESifhwuG pmc|efawmfrsm;udk/ EdkifiHawmf
orRwu jyXmef;onfhenf;Oya'rsm;wGifaz:jyxm;aomenf;vrf;rsm;ESifhtnD/ [kwfrSefa-umif;xif&Sm;ap&rnf//
xdk hjyifxdk hodk h[kwfrSefa-umif;xif&Sm;atmifyxm;aomtrdef h/ odk hwnf;r[kwfpmc|efawmfonf EdkifiHawmforR
w.trdef h/ pmc|efawmfrsm;r[kwfaoma-umifh rcdkifvHk[kjiif;qdkydkifcGifhr&Sdap&//
(3) rdrd.oabmtwdkif; aqmif&Guf&efTtajccHOya'u jyXmef;onfhr+cif;udpPrSvGJI/ jynfaxmifpkt
pdk;&aqmif&Guftyfaom r+cif;udpPtwGufif;/ tqdkygr+cif;udpPukd 0ef}uD;rsm;tm;cGJa0ay;&efif;/ EdkifiHawmforRw
onf enf;Oya'rsm;udkjyXmef;&rnf//
txufujyXmef;csufrsm;. a,bk,soabmudkrxdcdkufapbJ/ wm0ef0wW&m;rsm;udke,fajra'ovdkuf
cGJa0Edkifonfhtjyif/ tpdk;&Xmeqdkif&mvkyfief;tvdkufvnf;cGJEdkifonf//
122// // TtajccHOya'&Sd jyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifv#if/ jynfaxmifpkEdkifiH. tkyfcsKyfr+tcGifhtm%monf/
atmufygudpPrsm;odk houfa&mufjyef hESH honf//
(u) ygvDrefuOya'yEdkifaomudpPrsm;//
(c) jynfaxmifpkEdkifiHtywGifzGJ hpnf;I jynfaxmifpktpdk;&. oabmwlnDcsufjzifhjynfaxmifpkEdkifiH
awmfwyfcsaeaom/ odk hwnf;r[kwfjynfaxmifpkEdkifiHawmfutoHk;y&ef/ v$Jtyfjcif;cH&aomvufeufudkifppfwyf
rsm;udk xdkudpPtwGuf jynfaxmifcsif;csif;pmcsKyf/ odk hwnf;r[kwfoabmwlnDcsufwGifyg0ifaomjyXmef;csufrsm;
ESifhav#mfnDpGm tkyfcsKyf&efudpPrsm;//
123// // (1) ygvDref.oabmwlnDcsufudkr&bJ/ ppfrausnm&// jynfaxmifpkEdkifiHonfvnf;ppfxJYryg0if&//
(2) odk h&mwGif tjyiftyrSxdyg;wdkufcdkufvmaomtcgYaomfif;/ xdkodk hxdyg;tHHhqJqJtcgYaomfif;/
tpdk;&onfjynfaxmifpkEdkifiHudkumuG,fapmifh&Smuf&efvdktyfonf[k,lpv#if/ vdktyfonf[k,lqonfhtwdkif;/
ta&;,laqmif&GufEdkifonf// xdk hjyifygvDrefnDvmcHusif;yaeqJr[kwfv#if/ tv#iftjrefqHk;qifhac:I nDvmcHudk
usif;yap&rnf//
124// // jynfwGif;a&;&m/ jynfaxmifcsif;csif;a&;&m tm;vHk;ESifhpyfvsOf;aomoabmxm;0g'rsm;udk0ef}uD;csKyf
onf/ EdkifiHawmforRwtm;ta-umif;-um;ae&rnf//
125// // (1) jynfaxmifpktpdk;&onf/ bmawmfESpftwdkif; wESpftwGufjynfaxmifpkEdkifiH.t&rSef;ajcpm&if;
ESifhtoHk;rSef;ajcpm&if;rsm;uyI xdkpm&if;rsm;udk jynfol hv$wfawmfodk h pOf;pm;aqG;aEG;ap&ef wifjy&rnf//
(2) toHk;rSef;ajcaiGpm&if;udpP/ jynfaxmifpkEdkifiH. tcGefawmfcGJa0vsmxm;jcif;udpP/ xdkodk hwifjyjcif;/
vsmxm;jcif;wdk hESifhoufqdkifaomudpPrsm;ESifhpyfv#Of;I/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfrsm;wGif/ vdkufem&rnfhvkyfief;
pOfudk TtajccHOya'ujyXmef;xm;_ yD;r&Sdv#if/ w&m;Oya'ESifhtnDjyXmef;&rnf//
EdkifiHawmfa&S haecsKyf //
126// // (1) EdkifiHawmforRwonf/ 0ef}uD;csKyfutrnfwifoGif;aom w&m;v$wfawmfa&S haewOD;udk/ EdkifiH

awmfa&S haecsKyftcsKyftjzpfcef hxm;&rnf//


(2) EdkifiHawmfa&S haecsKyf.wm0ef0wW&m;rsm;rSm/ Oya'ESifhqdkifonfhudpPrsm;wGif/ tpdk;&t}uHay;&efjzpf
onf// xdk hjyiftcgumvtm;av#mfpGm/ EdkifiHawmforRwuaqmif&Gufap&efvGJtyfaom/ Oya'ESifhqdkifonfhtjcm;
wm0ef0wW&m;rsm;udkvnf; aqmif&Guf&efjzpfonf//
127// // (1) EdkifiHawmforRwxHodk hwifoGif;&efjzpfaom EkwfxGufpmudk0ef}uD;csKyftm; ay;tyfjcif;jzifh/ EdkifiH
awmfa&S haecsKyfonf/ tcgra&G;&mxl;rSEkwfxGufEdkifonf//
(2) 0ef}uD;csKyfonf/ vHkavmufaomta-umif;tcsufrsm;&Sdonf[kxifjrifv#if/ EdkifiHawmfa&S haecsKyf
tm;/ &mxl;rSEkwfxGuf&ef/ awmifqdkEdkifonf//
(3) xdkawmif;qdkcsufudk EkdifiHawmfa&S haecsKyfurvdkufemcJhaomf/ EdkifiHawmforRwonf/ 0ef}uD;csKyfu
t}uHay;v#if/ EdkifiHawmfa&S haecsKyfudk&mxl;rS&yfpJap&rnf//
(4) 0ef}uD;csKyfEkwfxGufaomftcg/ Edkifihawmfa&S haecsKyfonfvnf; rdrd.&mxl;rSEkwfxGuf&rnf// odk h&m
wGif0ef}uD;csKyf.&mxl;udkqufcHrnfhyk*~dKvftm;/ cef hxm;onfhtcsdeftxd rdrd.wm0ef0wW&m;rsm;uudkqufvuf
aqmif&GufEdkifonf//
(5) TtajccHOya'&Sd txufujyXmef;cJhaomjyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ EdkifiHawmfa&S haecsKyf
&mxl;ESifhwuG / EdkifiHawmfa&S haecsKyftm; ay;&rnfhvpmp&dwfwdk hudkw&m;Oya'jzifhowfrSwf&rnf//
EdkifiHawmfpm&if;ppfcsKyf //
128// // ygvDrefESifhjynfe,faumifpDrsm;.tcGifhtm%mjzifh/ xdk htjyiftcGifhtm%mt&/ jynfaxmifpktpdk;&
udk,fpm;aiGxkwfay;a&;udpPtm;vHk;udk}uD;-uyftkyfcsKyfap&efif;/ pDrHcef hcGJ&aomaiGrsm;.pm&if;tm;vHk;udkppf
aq;&efif;/ EdkifiHawmfpm&if;ppfcsKyf&Sd&rnf//

129// // EdkifiHawmforRwonf/ 0ef}uD;csKyfESifh!dEdkif;wdkifyif_ yD;v#if/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfESpf&yfvHk;. oabm


wlcsuft&/ EdkifiHawmfpm&if;ppfcsKyfudkcef hxm;&rnf// &mxl;rSEkwfy,faomtcgYvnf; v$wfawmf0ef}uD;wOD;udk
&mxl;rSEkwfy,faomenf;twdkif;/ xdkw&m;0ef}ud;udkEkwfy,f&mwGifvdktyfaomta-umif;rsdk;jzpfomv#if/Ekwfy,f
&rnf// EdkifiHawmfpm&if;ppfcsKyfonf/ ygvDrefqdkif&mrnfonfhv$wfawmftrwfr#rjzpfap&/ tpdk;&Esifhoufqdkifonf
jzpfap roufqdkifonfjzpfap/ vpmp&dwfa-u;aiG&aomtjcm;&mxl;XmeEW&wckckudkrcH,l&/ EdkifiHawmfpm&ifppf
csKyfonf/ rdrd&mxl;rS&yfpJaomtcg/ jynfaxmifpkEdkifiH./ odk hwnf;r[kwfjynfe,frsm;.tpdk;&vufatmufwGif
aemufxyf&mxl;&,lEdkifcGifhr&Sd&//
130// // jynfaxmifpkEdkifiH0efxrf;tm;vHk;ESifhpyfv#Of;I/ toHk;ac|wmjcif;/ &mxl;ta&twGufav#mhjcif;yaom
tcgwGif/ EdkifiHawmfpm&if;ppfcsKyfonf rdrd.vpmudk av#mhap&efrdrdtvdktav#mufoabmrwlcJhaomf/ EdkifiHawmf
pm&if;ppfcsKyfudkcef hxm;_ yD;rS/ ol.vpmudkaomfif;/ tcGifh,ljcif;ESifh/ odk hwnf;r[kwf yifpOf,ljcif;ESifh pyfv#Of;I
tcGifhta&;rsm;udkaomfif;/ ol htusdK;epfematmifajymif;vJjcif;ry&//
131// // EdkifiHawmfpm&if;ppfcsKyfonf/ jynfaxmifpkEdkifiHESifhjynfe,frsm;. aiGpm&if;rsm;qdkif&mtpDt&ifcHpm
rsm;udk w&m;Oya'uowfrSwfaz:jyxm;aomtcsdefumvrsm;wGif/ jynfol hv$wfawmfodk hwifjy&rnf//
132// // txufuaz:jycJhaomf jyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ EdkifiHawmfpm&if;ppfcsKyf&mxl;qdkif&mpnf;
urf;csufrsm;udk w&m;Oya'jzifhowfrSwf&rnf //
jyiffqifcsufaemufqufwGJ 2

tcef; 8 //

jynfaxmifpk.w&m;pD&ifa&; //
133// // jynfaxmifpkEdkifiHw0SefvHk;Y/ w&m;pD&ifa&;udpPudk TtajccHOya't&aomfif;/ w&m;Oya't&aomf
if;/ wnfaxmifxm;aom w&m;&Hk;rsm;wGif/ TtajccHOya'ESifhtnD/ odk hwnf;r[kwf w&m;Oya'ESifhtnDcef h
xm;aom w&m;ol-uD;rsm;u pDrHtkyfcsKyf&rnf//
134// // w&m;&Hk;rsm;wGif/ r+vw&m;&Hk;rsm;ESifh t,lcHw&m;&Hk;rsm;[lI ESpfrsdK;yg0if&rnf//
(u) r+vw&m;&Hk;rsm;wGif w&m;v$wfawmfyg0if&rnf/ w&m;Oya'jzifhrajymif;v$Jor#/ xdkw&m;v$wf
awmfwGif/ r+vpD&ifydkifcGifhESifh t,lcHpD&ifydkifcGifhwdk h&SdI/ Oya'a-umif;ESifhjzpfap tr+csif;&mESifhjzpfap oufqdkifaom
udpPjy\emwdk hudkpD&ifqHk;jzwf&eftm%mvnf;&Sd&rnf//
(c) w&m;v$wfawmf.t}uD;tr+;udkv$wfawmfw&m;0ef}uD;csKyf[kac:&rnf//
135// // (1) atmufygudpPrsm;twGuf/ w&m;v$wfawmfYomr+vpD&ifydkifcGifh tm%mrsm;&Sd&rnf//
(u) jynfaxmifpkEdkifiHucsKyfqdkaom jynfaxmifcsif;csif;pmcsKyfrsm;ESifh pyfvsOf;Iay:aygufvmaomud
pPrsm;//
(c) jynfaxmifpkEdkifiHESifh jynfaxmifpktzGJ h0if tjiif;jzpfyGg;aomudpPrsm; odk hwnf;r[kwf jynfaxmif
pktzGJ h0iftcsif;csif;tjiif;jzpfyGg;aomudpPrsm;//
(*) w&m;Oya'jzifhowfrSwfxm;aom tjcm;udpPrsm;&Sdv#ifvnf;xdkudpPrsm;//
(2) rnfonfhvufatmufcHw&m;&Hk;Yrqdk r_ yD;rjywfjzpfaeao;aom tr+wr+wGif/ w&m;Oya'wckck
onf TtajccHOya'&SdjyXmef;csufrsm;t& cdkifvHkonfrcdkifvHkonf[laomjy\emrsdK;/ ta&;,lavmufatmif
ay:aygufaeonf[k odk hwnf;r[kwfay:ayguf&ef ta-umif;&Sdonf[kw&m;v$wfawmfu ,Hk-unfauseyfcJhaomf/
w&m;v$wfawmfonf xdktr+udkppfaq;&efrdrd.v$wfawmfodk hajymif;a&$ h, l&rnf//
136// // (1) aemufqHk;t_ yD;tjywf t,lcH0if&efjzpfaomw&m;&Hk;udk/ w&m;v$wfawmfcsKyf[kac:&rnf//
(2) w&m;v$wfawmfcsKyf.t}uD;tr+;udkEdkifiHawmf0ef}uD;csKyf[kac:&rnf//
(3) TtajccHOya'&Sdtjcm;jyXmef;csufrsm;ESifh w&m;v$wfawmfcsKyfodk hay;tyfxm;aomtm%mrsm;
udk rxdcdkufapbJ/ xdk hjyifw&m;Oya'ujyXmef;xm;aomcGif;csufrsm; pnf;rsOf;Oya'rsm;ESifhrqef husifv#if/ w&m;
v$wfawmfcsKyfY w&m;v$wfawmf.pD&ifcsuftm;vHk;udkppfaq;qHk;jzwfEdkifaom t,lcHpD&ifydkifcGifhtm%mrsm;&Sd&
rnf/ xdk hjyiftjcm;w&m;&Hk;rsm;. pD&ifcsufrsm;udk w&m;Oya'uowfrSwfxm;onfhtwdkif; ppfaq;qHk;jzwfEdkif
aom t,lcHpD&ifydkifcGifhtm%mrsm;vnf;&Sd&rnf//
137// // w&m;Oya'wckonf tajccHOya'&SdjyXmef;csufrsm;t& cdkifvHkonfrcdkifvHkonf[laom jy\emay:
aygufaeonfhtr+rsm;udk/ w&m;v$wfawmfcsKyf.t,lcHpD&ifydkifcGifhtm%mjzifh/ rpD&ifrqHk;jzwf&[krnfonfhw&m;
Oua'rsdK;udkr#ry&//
138// // w&m;v$wfawmfcsKyf. pD&ifcsufrsm;onf tr+tm;vHk;wGift_ yD;tjywfjzpfI/ t,lcH0ifcGifhr&Sdap&//
139// // (1) v$wfawmfcsKyf w&m;0ef}uD;tjzpfjzifhif;/ v$wfawmfw&m;0ef}uD;tjzpfjzifhif;/ TtajccHOya'
t& cef hxm;jcif;cH&aomyk*~dKvfwdk honf atmufygtwdkif;opPmqdkIvufrSwfxdk;&rnf//

u|Ekfyf= = = = = = = = = = = onf/ w&m;0ef}uD;csKyf (odk hwnf;r[kwf w&m;0ef}uD;) .wm0eftvkyf0wW


&m;rsm;udkajzmifhrwfrSefuefpGm rsufESm}uD;i,fr&G,fraxmuf/ qENm/ a'gom/ b,m*wdrsm;odk hrvdkuf/ udk,fpGrf;
&Sdor#^m%fpGrf;&Sdor# ausukefatmifxrf;&Gufygrnf// xdk hjyif u|Ekfyfonf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHaoya'ESifhw
uGw&m;Oya'rsm;udk/ xdrf;odef;apmifha&Smufrnf[k av;eufwnf_ idrfpGma-unmI uwdopPmyygonf//
(2) EdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyfonf EdkifiHawmforRw.a&S harSmufwGif txufygtwdkfi;opPmqdkIvuf
rSwfxdk;&rnf// w&m;v$wfawmfcsKyfESifhw&m;v$wfawmfqdkif&m w&m;0ef}uD;toDoD;onfvnf; EdkifiHawmfw&m;
0ef}uD;csKyf. a&S harSmufYaomfif; TudpPtwGufaqmif&GufEdkifrnfjzpfaomfw&m;v$wfawmfcsKyfrS 0gt&ifhqHk;
w&m;0ef}uD;.a&S harSmufYaomfif; txufygtwdkif;opPmqdkIvufrSwfxdk;&rnf//
(3) w&m;0ef}uD;wdkif;onf w&m;0ef}uD;tjzpfjzifh wm0ef0wW&m;rsm;udkpwifraqmif&GufrD/ oppmqdk
IvufrSwfxdk;&rnf// xdkodk hyjcif;udkw&m;0ef}uD;tjzpfjzifh cef hxm;_ yD;onfhaemufwae hrSpI 10 &ufatmuf
aemufrusaomae h&ufYaomfif;/ EdkifiHawmforRwu owfrSwfaomaemufwae hYaomfif;/ aqmif&Guf&rnf//
(4) txufygtwdik f; opPmrqdkvdkI vuftrSwfrxdk;vdk[k jiif;qefaom odk hwnf;r[kwf ysufuGuf
aomw&m;0ef}uD;onf &mxl;udkvufrcHvdkjiif;y,f&ma&mufonf[kIrSwf,l&rnf//

140// // (1) EdkifiHawmftpdk;&0ef}uD;csKyfESifhndEd+if;wdkifyif_ yD;v#if/ ygvdrefqdkif&mv$wfawmfESpf&yf wGJzuftpnf;t


a0;.oabmwlcsufjzifh/ EdkifiHawmfw&m;0ef}uDd;csKyfudkEdkifiHawmforRwonf/ rdrdudk,fwdkfi vufrSwfa&;xdk;wHqdyf
cwfESdyfaomtrdef hpmjzifh/ cef hxm;&rnf//
(2) EdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyf EdkifiHawmftpdk;&0ef}uD;csKyfwdk hESifh ndEd+if;wdkifyif_ yD;v#if/ ygvDrefqdkif&m
v$wfawmfESpf&yfwGJzuftpnf;ta0;. oabmwlcsufjzifh/ w&m;v$wfawmfcsKyfESifhw&m;v$wfawmfqdkif&mw&m;
0ef}uD;tm;vHk;udk EdkifiHawmforRwonf rdrdudk,fwdkifvufrSwfa&;xdk;wHqdyfcwfEdSyfaom trdef hpmjzifhcef hxm;&
rnf//
jyifqifcsufcsufaemufqufwGJ 2
141// // w&m;ol}uD;tm;vHk;onf. TtajccHOya'ESifh w&m;Oya'rsm;udkomvdkufemI/ rdrdwdk h.w&m;pD&ifr+
tvkyf0wW&m;rsm;udkvGyfvyfpGmaqmif&GufEdkif&rnf//
142// // (1) wOD;wa,mufaomolonf/ rdrdudk,fwdkifaomfif; rdrd.rdbESpfyg;aomfif; jynfaxmifpkjrefrmEdkif
iH. tm%mydkifeufwGif arG;zGg;cJhI rdrdudk,fwdkif jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHom;jzpfaomolr[kwfv#if/ odk hwnf;r
[kwf tenf;qHk; ig;ESpf xdkEdkifiH.EdkifiHom;rjzpfcJhbl;v#if/ xdk hjyif= =
(u) tenf;qHk;ig;ESpf &efukef rd h[dkufuGwfv$wfawmfw&m;0ef}uD;rjzpfcJhbl;v#if/ odk hwnf;r[kwft
enf;qHk;ig;ESpf TtajcchOya't&wnfaxmifaomw&m;v$wfawmf. w&m;0ef}uD;rjzpfcJ hbl;v#if/ odk hwnf;r
[kwf
(c) tenf;qHk;wq,fhig;Espftr+vkdufvJ aqmif&GufcJhbl;aomw&m;v$wfawmfa&S haer[kwfv#if
xdkolonf v$wfawmfcsKyfw&m;0ef}uD;tjzpfcef hxm;xdkufaomt&nftcsif;SESifhjynfhpHkjcif;r&Sdap&//
(2) wOD;wa,mufaomolonf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH. EdkifiHom;r[kwfv#if/ xdk hjyif= = =
(u) tenf;qHk;q,fESpftr+vdkufvJaqmif&GufcJhaom w&m;v$wfawmfa&S haer[kwfv#if/ odk hwnf;r
[kwf
(c) jrefrmjynfYaomif; jynfaxmifpkEdkifiHYaomif;/ tenf;qHk;ig;ESpfc&dkifpuf&Sifw&m;ol}uD;. &mxl;
atmuf redrfhaom odk hwnf;r[kwf &efukefrd hawmfw&m;rw&m;&Hk; w&m;ol}uD;csKyf. &mxl;atmufredrfhaom
w&m;Xme&mxl;wGif aqmif&GufcJholr[kwfv#if/
xdkolonf v$wfawmfw&m;0ef}uD;tjzpfcef hxm;xdkufaom t&nftcsif;ESifhjynfhpHkjcif;r&Sdap& //

cGif;csuf// // odk h&mwGif (u) xdkolonfw&m;v$wfawmfa&S haer[kwfv#if/ odk hwnf;r[kwfw&m;Xme


&mxl;wGif yXrt}udrfcef htyfpOftcguw&m;a&S haer[kwfcJhv#i/f xdk hjyif
(c) tenf;qHk;wq,fhig;ESpf tr+vdkufvJaqmif&GufcJhbl;aom w&m;v$wfawmfa&S haer[kwfv#if
xdkolonfv$wfawmfw&m;0ef}uD;csKyftjzpf cef hxm;xdkufaomt&nftcsif;ESifhr&Sdap& //
(3) Tyk'fr&Sd jyXmef;csufrsm;ESifhtnD/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfw&yf&yfonf pGyfpGJcsufudkwifjy&rnf//
(4) oufqdkif&mv$wfawmftrwf pkpkaygif;.av;yHkwyHkatmuf rav#mhaomtrwfrsm;uwifjyygonf
[k qHk;jzwfjyXmef;vufrSwfxdk;I ta-umif;-um;aomtcgrSmrSwyg;/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfw&yf&yfwGif
Tyk'frt&wifjy&efjzpfaompGyfpGJcsuftqdkudk ta&;w,lyIrpOf;pm;&//
(5) v$wfawmftpnf;ta0;wufaomtrwfrsm;teuf/ trwfrsm;&muaxmufcHI/ qHk;jzwfjyXmef;
csucf saomftcgrSmrSwyg; xdkuJhodk haompGyfpGJcsuftqdkudkvufrcH&//
(6) pGyfpGJcsufonf v$wfawmfcsKyfw&m;0ef}uD; wOD;ESifhoufqdkifaeaomf/ xdkpGyfpGJcsufudktxl;cHkawmft
zGJ hu pHkprf;ppfaq;&rnf// xdkcHkawmftzGJ hwGifEdkifiHawmforRwaomfif;/ EdkifiHawmforRwu rdrd.oabmtwdkif;
cef hxm;aomyk*~dKvfwOD;aomfif;/ xdk hjyifvlrsdK;pkv$wfawmfem,uESifh jynfol hv$wfawmfOuUXwdk hvnf;yg0if&
rnf?
pGyfpGJcsufonf v$wfawmfw&m;0ef}uD;wOD;ESihfoufqdkifaeaomf/ xdkpGyfpGJcsufudk txl;cHkawmftzGJ huppfaq;
&rnf// xdkcHkawmftzGJ hwGifEdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyf/ vlrsdK;pkv$wfawmf em,uESifhjynfol hv$wfawmfOuUXwdk hyg
0if&rnf//
(7) pGyfpGJcsufudk pHkprf;ppfaq;&mwGif/ pGyfpGJcsufwifjyjcif;cH&aom w&m;0ef}uD;Y rdrdudk,fwdkifaomfif;
rdrd.udk,fpm';vS,ftjzpfaomfif;/ acsycGifh&Sd&rnf//
(8) txl;cHkawmftzGJ honf pHkprf;ppfaq;_ yD;aemuf/ pGyfpGJcsufudkwifjycJhaomv$wfawmfodk htpD&ifcHpm
wifjy&rnf// pGyfpGJcsufrxif&Sm;[ktxl;cHkawmf&Hk;tzGJ hutm;vHk;oabmwl,lqcJhaomf/ xdk,lqcsufonft_ yD;t
jywftwnfjzpf&rnf// odk h&mwGifoabmuGJvGJaomtcgrsm;Yr+um;/ txl;w&m;cHkawmftzGJ h.tpD&ifcHpmudkygvD
refqdkif&mv$wfawmfESpf&yfvHk;u wGJzuftpnf;ta0;wGifpOf;pm;aqG;aEG;&rnf//
pGyfpGJcsufudkpOf;pm;aqG;aEG;_ yD;aemuf/ pGyfpGJcsufxif&Sm;onf[lIif;/ w&m;0ef}udd;.tusifhpm&dwWysufjym;
jcif;onf/ odk hwnf;r[kwfrpGrf;raqmifEdkifjcif;onf/ &mxl;Yqufvufxrf;&Gufap&ef roifhrxdkufaom tusifh
pm&dwWysufjym;jcif;rsdK;/ odk hwnf;r[kwfrpGrf;raqmifEdkifjcif;rsdK;jzpfonf[lIif;/ wGJzuftpnf;ta0;wufa&muf
rJay;aomtrwfrsm;&mu/ tpnf;ta0;wGifaxmufcHIqHk;jzwfa-unmcJhaomf/ EdkifiHawmforRwonf/ rdrdudk,f
wdkifwHqdyfcwfESdyfaomtrdef hpmjzifh/ oufqdkif&mw&m;0ef}uD;udk &mxl;rSEkwfy,f&rnf//
144// // jynfaxxmifpkEdkifiH0efxrf;tm;vHk;ESifhpyfvsOf;I toHk;ac|wmjcif;/ &mxl;ta&twGufav#mhjcif;wdk hudk
yaomftcgwGif/ v$wfawmfcsKyfw&m;0ef}uD;onf odk hwnf;r[kwf v$wfawmfw&m;0ef}uD;onf rdrd.vpmudk
av#mhap&ef/ rdrdtvdktav#mufoabmrwlcJhaomf/ v$wfawmfcsKyfw&m;0ef}uD;udk odk hwnf;r[kwf v$wfawmfw
&m;0ef}uDd;udkcef hxm;_ yD;rS/ ol.vpmudkaomfif; tcGifh,ljcif;ESifhodk hwnf;r[kwfyif&Sif,ljcif;ESifhpyfvsOf;aom t
cGifhta&;rsm;udkaomfif;/ ol htusdK;epfematmifajymif;vJjcif;ry&//
145// // EdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyf&mxl;aomfif;/ v$wfawmfw&m;0ef}uD;csKyf&mxl;aomfif;/ vpfvyfaomft
cg/ odk hwnf;r[kwfxdkEdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyfaomfif; xdkv$wfawmfw&m;0ef}uD;csKyfaomfif; tvkyfcGifYr&Sd
aoma-umifhjzpfap/ tjcm;ta-umif;wckcka-umifhjzpfap/ rdrd.&mxl;qdkif&m wm0ef0wW&m;rsm;udkraqmif&GufEdkif
cJhv#if/ xdkwm0ef0wW&m;rsm;udk/ vpfvyfaom&mxl;wGifcef hxm;jcif;cH&aomyk*~dKvfu0ifa&mufxrf;&Gufonfhwdkif
atmif/ odk hwnf;r[kwfEdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyfuaomfif; v$wfawmfw&m;0ef}uD;csKyfuaomfif;/ rdrd.wm
0ef0wW&m;rsm;udkjyrfvnfaqmif&Gufonfhwdkifatmif/ EdkifiHawmforRwu/ xdkudpPtwGufcef hxm;aom w&m;

v$wfawmfcsKyfqdkif&mtjcm;w&m;0ef}uD;uaomfif;/ ta-umif;tm;av#mfpGmaqmif&Guf&rnf//
146//
// (1) wcgw&H w&m;v$wfawmfcsKyfwGif w&m;0ef}uD;&mxl;wckaomfif; trsm;aomfif;/
vpfvyf.//wcgw&Hw&m;0ef}uD;wOD;aomfif; trsm;aomfif;/ emzsm;rusef;jzpfaoma-umifhjzpfap/ cGifh,laom
a-umifhjzpfap/ tufOya'jzifh/ odk hwnf;r[kwftjcm;wenf;enf;jzifhcGJa0v$Jtyfxm;aomtjcm;wm0ef0wW&m;
rsm;udak qmif&Gufaeaomfa-umifhjzpfap/ tvkyfcGifodk hrwufra&mufEdkifjzpf. wcgw&Hw&m;0ef}uD;wOD;aomfif;/
trsm;aomfif;/ t&nftcsif;ysuf,Gif;. xdktcgwrsdK;rsdK;wGif w&m;cGifYw&m;pD&if&efaomfif;/ w&m;udkquf
vufpD&if&efaomfif;/ w&m;pD&ifa&;txrajrmufEdkifatmif/ w&m;v$wfawmfcsKyfY/ w&m;0ef}uD;OD;a&taphtiS
r&Sdjzpf. // xdkodk hjzpfaomtcg EdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyfonf odk hwnf;r[kwfacwWEdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyf
on/f odk hwnf;r[kwfxdkyk*~dKvfESpfOD;r&Sdcdkufjzpfv#if/ w&m;0ef}uD;rsm;xJrS 0gt&ifhqHk;jzpfaomw&m;0ef}uDonf/
vdktyfaomumvtydkif;tjcm;twGuf v$wfawmfw&m;0ef}uD;wODd;tm; w&m;v$wfawmfcsKyfw&m;cGifodk h wuf
a&mufyg0ifEdkifap&ef/ trnfxkwfaz:I/ pmjzifha&;om;qifhqdkEdkifonf//
(2) xdkodk hqifhqdkjcif;cH&aomv$wfawmf w&m;0ef}uD;onf/ rdrd.&mxl;qdkif&mwm0ef0wW&m;xuf w
&m;v$wfawmfcsKyfqdkif&m/ wm0ef0wW&m;rsm;udk tOD;tzsm;xm;um aqmif&Guf&rnfjzpfaom-umifh/ w&m;pD&if
&efvdktyfaomtcsdefYif;/ w&m;pD&if&efvdktyfaomumvtydkif;tjcm;twGif;Yif;/ w&m;v$wfawmfcsKyf.
w&m;cGifodk hwufa&mufw&m;pD&if&rnf// xdkodk hwufa&mufw&m;pD&if&mwGif xdkw&m;0ef}uD;onf/ v$wfawmf
csKyf w&m;0ef}uD;rsm;.tm%mrsm;ESifhtcGifhta&;rsm;udk&&Sdrnfhtjyif/ wm0ef0wW&m;rsm;udkvnf;/ aqmif&Guf&
rnf//
147//
//v$wfawmfw&m;0ef}uD;&mxl;wckvpfvyfcJhaomf odk hwnf;r[kwfv$wfawmfw&m;0ef}uD;wOD;onf
tvkyfcGifY r&dSaoma-umifhif;tjcm;ta-umif;wckcka-umifhaomfif;/ rdrd.wm0ef0wW&m;rsm;udkraqmif&GufEdkif
cJhaomf/ EdkififawmforRwonft&nftcsif;ESifhjynfhpHkaomyk*~dKvfwOD;tm;/ v$wfawmfw&m;0ef}uD;wOD;tjzpfjzifh
acwWaqmif&Gufap&ef rdrd.oab,twdkif;cef hxm;Edkifonf// TtajccHOya'&Sdyk'fr 140/ yk'frcGJ (2) t&/ cef h
xm;jcif;cH&aomyk*~dKvfonf/ txufygvpfvyfcJhaom&mxl;wGif 0if&mufxrf;&Gufonfhwdkifatmif/ odk hwnf;r
[kwf t_ rJwrf;w&m;0ef}uD;onf rdrd.wm0ef0wW&m;rsm;udkjyefvnfaqmif&Gufonfhwdkifatmif/ EdkifiHawmforR
wu rdrd.oabmtwdkfi; xdkyk*~dKvftm;/ &mxl;rSrEkwfodrf;ao;or# txufygcef hxm;jcif;cH&aomyk*~dKvfonf/
v$wfawmfw&m;0ef}uD;jzpfonf[krSwf,l&rnf//
148//
// w&m;v$wfawmfcsKyfEsifhw&m;v$wfawmfwdk honf/ armfuGef;&Hk;rsm;jzpf&rnf// xdkv$wfawmfrsm;onf/
jynfaxmifpkEdkifiH.rd hawmfwGif&Hk;pdkuf-u&rnfhtjyifEdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyfESifh !dEd+if;wdkifyif_ yD;aemuf/ EdkifiH
awmforwWu tcgumvtm;av#mfpGm owfrSwfaomae&mYvnf;/ odk hwnf;r[kwfae&mrsm;Yvnf;&Hk;pdkuf-u
&rnf//
cGif;csuf// // odk h&mwGifw&m;v$wfawmfw&m;0ef}uD;wOD;onf/ odk hwnf;r[kwfwOD;xufydkaomw&m;
v$wfawmfw&m;0ef}uD;rsm;onf/ EdkifiHawmforRwu EdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyfESifh !dE+dif;wdkifyif_ yD;aemuf tcg
umvtm;av#mfpGm owfrSwfaom&Srf;jynfe,f&Sdae&mwae&mY&Hk;xdkif&rnf//
149// // w&m;&Hk;rsm;ESifhpyfvsOf;I/ TtajccHOya'&Sd txufuaz:jycJhaom jyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapb/J
atmufygudpPrsm;udk w&m;Oya'ESifhtnDowfrSwf&rnf//
(u) bk&m;v$wfawmfcsKyfESifhw&m;v$wfawmfwdk htwGuf/ w&m;0ef}uD;OD;a&owfrSwfa&;udpP/ w&m;0ef
}uD;rsm;.vpmaiG/ t_ idrf;pm;,laomtouft&G,fESifh yif&SifvpmaiGudpPrsm;// xdk hjyif

(c) w&m;&Hk;rsm;udkwnfaxmifzGJ hpnf;jcif;/ w&m;&Hk;rsm;ESifhw&m;ol}uD;rsm;tm;/ vkyfief;aqmifwm


rsm;udkcGJa0ay;jcif;/ xdkw&m;&Hk;/ xdkw&m;ol}uD;rsm;.pD&ifydkifcGifhrsm;/ vkyfief;pOfqdkfi&mudpPrsm;//
150// // (1) w&m;v$wfawmfcsKyf.xifjrif,lqcsufudk,l&avmufatmif jynfolrsm;twGufta&;}uD;onf[l
aom Oya'a-umif;qdkif&mjy\emw&yfay:aygufvmonf[kaomfif;/ ay:ayguf&efta-umif;&Sdonf[kaomfif;/
EdkifiHawmforRwonf rnfonfhtcgYrqdkxifjrif,lqcJhaomf/ xdkjy\emudk pOf;pm;ap&efw&m;v$wfawmfcsKyfodk
h v$JtyfEdkifonf// w&m;v$wfawmfcsKyfuvnf;/ xdkjy\EsifhpufvsOf;I avsmfuefoifhjrwfonfhtwdkif; -um;em
ppfaq;_ yD;aemuf/ edkifiHawmforRwxHtpD&ifcHEdkif&rnf/]
(2) xdkjy\emudk-um;emppfaq;pOfu/ yg0ifaqmif&Guf-uaomw&m;0ef}uD;rsm;&m. oabmudkufnD
csufjzifh w&m;cGifwGiftxift&Sm;csrSwfaomxifjrif,lqcsufESifhtnD Tyk'frt& tpDt&ifcHonfrSwyg;/ rnf
odk hr#tpD&ifrcH&/ odk h&mwGifw&m;0ef}uD;wOD;ODd;.oabmuGJvGJaomxifjrif,lqcsufudkr+um;/ Tyk'frcGJ&Sdpum;
a-umifh/ xkwfaz:a&;om;cGifhry[krrSwf,l&//
152// // w&m;v$wfawmfcsKyfuqHk;jzwfa-unmvdkufaomw&m;Oya'onf jynfaxmifpkEdkifiH. tm%mydkif
euftwGif;&Sd w&m;&Hk;tm;vHk;tay:wGif oufqdkifEdkifor#oufqdkifonftxd/ tm%mwnfonf[lIif;/ xdkw
&m;&Hk;rsm;uvdkufem&rnf[lIif;/ todtrSwfy&rnf//
153// // TtajccHOya't&ay;tyfxm;aomw&m;pD&ifydkifcGiftm%mudk/ w&m;v$wfawmfcsKyfu ydkrdkxda&muf
pGm oHk;pGJEdkifapjcif;tvdk hiSm/ vdktyfonf[k odk hwnf;r[kwftvdk&Sdxdkufonf[kxifjrif,lqEdkifI/ TtajccHOy
a'&SdjyXmef;csufrsm;ESifhvnf;rnDr !Gwfrjzpfaomxyfjznfhtm%mrsm;udk/ w&m;v$wafwmfcsKyftm;ay;&ef/ ygvD
refonf/ tufOya'jzifhjyXmef;Edkifonf//
tcef; 9 ///
tydkif; 1// &Srf;jynfe,f //

&Srf;jynfe,faumifpD //

154// // (1) ygvDref.&Srfljynfe,fqdkif&m udk,fpm;vS,ftrwftm;vHk;yg0ifonfh &Srf;jynfe,faumifpDudkzGJ hpnf;


&rnf//
(2) vlrsdK;pkv$wfawmfY yg0ifrnfh&Srf;jynfe,fqdkif&mtrwftm;vHk;udk &Srf;jynfe,f.apmfbGm;rsm;onf
jynfol hv$wfawmfwGiftrwfjzpfEdkficGifhr&Sdap&//
(3) ygvDreftrwftjzpfrS&yfpJaomjynfe,faumifpDtrwfonf/ aumifpDYvnf; aumifpDtrwftjzpf
rS&yfpJonf[krSwf,l&rnf// odk h&mwGifxdkaumifpDtrwfonf/ rdrdtm;qufcHrnfholudk a&G;aumufwifajrmuf_ yD;
onfhwdkifatmif/ rdrd.wm0ef0wW&m;rsm;udk qufvufaqmif&GufEdkifonf//
155//
// jynfe,faumifpDonf/ rdrdudk,fydkifOya'yydkifcGifhr&SdaomudpPESifh oufqdkifonfhOya'rsm;udkyay;&ef/
ygvDrefodk haxmufcHcsufwifoGif;Edkifonf//
156// // jynfe,faumifpDonf/ Oya'-urf;wckudktwnfy_ yD;aomtcg/ xdkOya'-urf;wckudkvufrSwfxdk;I

xkwfjyefa-unmay;&ef EdkifiHawmforRwxHodk hwifoGif;&rnf// EdkifiHawmforRwonf tqdkygOya'-urf;ESifhpyf


vsOf;I/ wqufwnf;jzpfaomatmuftyk'frt& w&m;v$wfawmfcsKwf.qHk;jzwfcsufudk ar;jref;awmif;qdkjcif;r
yv#if/ xdkOya'-urf;udkwifoGif;onfrSpI wvtwGif;wGif/ vufrSwfxdk;&rnf//
157// // (1) EdkifiHawmforRwxHodk h wqufwnf;jzpfaom twufyk'frt&wifoGif;aomOya'-urf;onf odk h
wnf;r[kwf xdkOya'-urf;.wpdwfa'oonf/ TtajccHOya'ESifhqef husifonf rqef husifonf[laom jy\
emudkqHk;jzwfay;&ef/ EdkifiHawmforRwonf/ rdrd.oabmtwdkif; w&m;v$wfawmfcsKyfodk h/ xdkOya'-urf;udkv$Jtyf
Edkio
f nf//
jyifqifcsufaemufqufwGJ 9
(2) v$wfawmfcsKyfw&m;0ef}uDd;oHk;ODd;atmufrtenf;yg0ifaomcHkv$wfawmfonf/ v$Jtyfaaomjy\
emudkpOff;pm;&rnf// v$Jtyfaomjy\emudkoifhjrwfav#mfuefonf[kxifjrifonfhtwdkif;-um;empOf;pm;_ yD;aom
tcg/ xdkjy\emESifhpyfvsOf;I/ v$Jtyf_ yD;onfhaemuf/ &ufaygif; 30 atmufaemufrusapbJ/ rdrdwdk h.qHk;jzwf
csufudk vsifjrefor#vsOfjrefpGm w&m;&Hk;wGiftxift&Sm;a-ujim&rnf// Tyk'fr.udpPrsm;tvdkiSm/ w&m;0ef}uD;
rsm;&m. qHk;jzwfcsufonf/ w&m;v$wfawmfcsKyf.qHk;jzwfcsufjzpf&rnf//
(3) Tyk'frt&/ w&m;v$wfawmfcsKyfodk hv$JtyfaomOya'-urf;&SdjyXmef;csufonf// TtajccHOya'ESifh
qef husifonf[kw&m;v$wfawmfuqHk;jzwfaomfudpPwdkif;Y/ EdkifiHawmforRwonf xdkOya'-urf;udkjyefvnfpOf;
pm;aqG;aEG;ap&ef jynfe,faumifpDodk hwifydk hrnf/ jynfe,faumifpDu vdktyfaomjyifpOfcsufrsm;udkryv#if/
EdkifiHawmforRwonf/ xdkOya'-urf;udkvufrSwfrxdk;[kjiif;qdk&rnf//
(4) xdkokd hjiif;bG,fr&Sdv#if EdkifiHawmforRonf/ w&m;v$wfawmfcsKyfutqHk;tjzwfudkxkwfaz:a-u
nm_ yD;onfhaemuf/v#ifjrefEdkifor#v#ifjrefpGmxdkOya'-urf;udk vufrSwfxdk;I/ tufOya'jzpfvma-umif;xkwfjyef
a-unm&rnf//
(5) wqufwnf;jzpfaomtxufyk'frt& wifoGif;aomOya'-urf;udk w&m;v$wfawmfcsKyfodk h
rv$JrtyfbJESifhjzpfap/ v$Jtyf_ yD;rS_ zpfap/ EdkifiHawmforRwu/ vyfrSwfxdk;cJh_ yD;v#if/ jynfe,faumifpDu yydkifcGifhr&Sd
[laomta-umif;jycsufjzifh/ xdkOya'-urf;&SdjyXmef;csufonfrcdkifvHk[kjiif;qdkjcif;ry&//
158//
// EdkifiHawmforRwvufrSwfxdk;aom jynfe,faumifpDtufOya'pmr+wdkif;udkw&m;vGwfawmfcsKyf.
twGif;0ef&Hk;YarmfuGef;wif&rnf// rdwWLwdkif;udkvnf;/ &Srf;jynfe,f0ef}uD;&Hk;YarmfuGef;wif&rnf//
159// // &Srf;jynfe,fOuUXonf/ tcgumvtm;av#mfpGmjynfe,faumifpDudkqifhac:Edkifonf/ &kodrf;Edkifonf/
odk h&mwGifjynfe,faumifpD.nDvmcHudkESpfpOfwESpfv#iftenf;qHk;w}udrfusif;y&rnf// xdkodk husif;yaom
tcg/ jynfe,faumifpDnDvmcH.yXrtpnf;ta0;wdk h.pyf-um;wGif 12 vjcm;raeap&//
&Srf;jynfe,ftpdk;& //
160// // 0ef}uD;csKyfonf &Srf;jynfe,faumifpDESifh!dE+dif;wdkifyifI/ ygvDref. &Srf;jynfe,fqdkif&mudk,fpm;vS,ft
rwfrsm;teuf/ trwfwOd;OD;/.trnfudk wifoGif;aomtcg/ xdkodk htrnfwifoGif;jcif;cH&aomtrwfudkEdkifiH
awmforRwonf atmufwGif &Srf;jynfe,f0ef}uD;[kac:wGif&rnfjzpfaomjynfaxmifpktpdk;&tzGJ h0if 0ef}uD;
tjzpfjzifhcef hxm;&rnf// xdkodk hcef hxm;jcif;cH&aom0ef}uD;onf/ TtajccHOya'.udpPrsm;twGuf &Srf;jynfe,f
OuUXvnf;jzpf&rnf//

161// //(1) &Srf;jynfe,fOuUXonf &Srf;jynfe,fpD&iftkyfcsKyfa&;udpPudkwm0ef,lIaqmif&Guf&rnf// qdkvdk&if;rSm/


&Srf;jynfe,fOuUXonfwdkuf&dkufjzpfap/ vufatmufcHt&m&Sdrsm;rSwqifhjzpfap/ jynfe,ftkyfcsKyfr+ tcGifhtm%m
udkoHk;pGJEdkif&rnf//
(2) wqufwnf;jzpfaom atmufyk'fr&SdjyXmef;csufrsm;. a,bk,soabmudkrxdcdkufapbJ/ qdkcJhaom
tkyfcsKyfr+tcGifhtm%monf jynfe,ftkyfcsKyfa&;qdkif&m &mxl;r+xrf;rsm;cef hxm;jcif;/ ae&mcsjcif;/ a&$ hajymif;ay;
jcif;/ xdk&mxrf;r+xrf;rsm;pnf;urf;ao0yfjcif;udpPtm;vHk;odk houfa&mufysHESH h&rnf//
162//
// (1) TtajccHOya'&SdjyXmef;csufrsm;ESifh rqef husifapbJ/ jynfe,f.tkyfcsKyfr+tcGifhtm%monf
jynfe,faumifpDuOya'yydkifaom udpPrsm;odk houfa&mufjyef hESH honf// tkyfcsKyfr+tcGifhtm%mudkoHk;pGJ&mwGif/
jynfe,fOuUXonfaumifpD.qHk;jzwfcsufudkvdkufem&rnf//
(2) jynfe,fqdkif&m tjcm;udpPtm;vHk;wGif/ jynfe,fOuUXonf jynfe,faumifpDESifh!dEdkif;wdkifyif&rnf//
(3) &Srf;jynfe,faumifpD.qHk;jzwfcsufrsm;ESifhxifjrifcsufrsm;udk jynfe,fOuUXxHodk hwifjy&mwGifvG,f
ulpdrfhaomiSm/ jynfe,faumifpDonf a&G;aumifyGJ_ yD;onfhaemuf/ yxrt}udrfusif;yaom tpnf;ta0;wGif/
aumifpDtrwfrsm;xJrSaomfif;/ aumifpDtyrwfr[kwfolrsm;xJrSaomfif; a&G;cs,f&jynfe,ftpdk;&tzGJ hudkzGJ h
pnf;&rnf// xdktpdk;&tzGJ honfjynfe,fOuUXudktvkyf0wW&m;rsm;aqmif&Guf&mwGifulnD&ef/ t}uHay;&efjzpf
onf//
163// // jynfe,fOuUXonf jynfe,faumifpD.omrefnDvmcHusif;yaomtcgrsm;Y/ rdrdaqmif&GufcJhaomvkyf
ief;aqmifwmta-umif;udkajym-um;&rnf// odk hwnf;r[kwfajym-um;ap&rnf// &Srf;jynfe,fudpPtm;mvHk;ESifh
oufqdkifaomtpD&ifcHpmudkwifoGif;&rnf// odk hwnf;r[kwfwifoGif;ap&rnf// jynfe,f.tusdK;pD;yGm;wdk;wuf
&mwdk;wufa-umif;jzpfonf[kxifjrif,lqaompDrHcsufrsm;udk pOfpm;aqG;aEG;ap&efjynfe,faumifpDtm;axmuf
cHt}uH;ay;&rnf//

164// // (1)jynfe,fOuUXonf bmawmfESpfwdkif;wESpftwGuf/ jynfe,fqdkif&mt&rSef;ajcaiGpm&if;ESifhtoHk;


rSef;ajcaigpm&if;rsm;udky&rnf// odk hwnf;r[kwfyap&rnf// xdkaiGpm&if;rsm;udkpOf;pm;aqG;aEG;ap&ef jynfe,f
aumifpDodk hwifoGif;&rnf//
(2) jynfaxmifpktpdk;&. axmuftyHaiGESifhpyfvsOf;I/ jynfaxmifpktpdk;&uowfrSwfaompnf;urf;
csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ jynfe,faumifpDonf jynfe,f.bwfcsufudkvufcHtwnfyEdkif&eftm%m&Sd&rnf//
xdkpnf;urf;csufrsm;twdkif;/ jynfe,faumifpDu usepGmvdkufema-umif;EdkifiHawmforRwtm;/ auseyfEdkifap&ef
jynfe,f.bwfcsufudk jynfaxmifpktpdk;&. bwfcsufwGif/ xnfhoGif;az:jy&rnf//
jyifqifcsufaemufqufwGJ 2
165// // TtajccHOya'&SdjyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapb/J jynfe,fOuUX/ jynfe,faumifpD/ jynfe,ftpdk;
&tzGJ hwdk h. tm%mESifhwm0ef0wW&m;rsm;qdkif&mudpPrsm;/ xdk hjyifxdkOuUX/ cdkaumifpD/ xdktpdk;&tzGJ hwdk hESifhjynf
axmifpktpdk;&tzGJ hwdk h.qufqHa&;udpPrsm;yg0ifaom jynfe,f.zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'qdkif&mudpPtm;
vHk;udk w&m;Oya'jzifhowfrSwf&rnf//
tydkif; 2 // ucsifjynfe,f //

ucsifjynfe,faumifpD //
166// // (1) ygvDref.ucsifjynfe,fqdkif&m udk,fpm;vS,ftrwftm;vHk;yg0ifonfh ucsifjynfe,faumfpDudkzGJ
pnf;&rnf//
(2) vlrsdkK;pkv$wfawmfY ucsifjynfe,ftwGufowfrSwfxm;aomtrwfae&m 12 ae&mteuf/ 6
ae&mudkucsifjynfe,frSucsiftrsdK;om;rsm;.udk,fpm;vS,ftrwfrsm;jznfhoGif;&rnf// tjcm; 6 ae&mudkucsif
jynfe,frSucsiftrdsK;om;r[kwfolrsm;.udkpm;vS,ftrwfrsm;jzifhjznfhoGif;&rnf
(3) ygvDreftrwftjzpfrS&yfpJaomjynfe,faumifpDtrwfonf/ aumifpDYvnf;aumifpDtrwftjzpfrS
&yfpJonf[krSwf,l&rnf// odk h&mwGifxdkaumifpDtrwfonf/ rdrdtm;qufcHrnfholudk a&G;aumifwifajrmuf_ yD;
onfhwdkifatmif rdrd.wm0ef0wW&m;rsm;udkqufvufaqmif&GufEdkifonf//
167// // (1) TtajccHOya'tm%mwnftHhqJqJumvu/ ucsiftrsdK;om;rsm;onf/ odk hwnf;r[kwfucsift
rdsK;om;r[kwfaomtrsdK;om;rsm;onf vlwef;pm;tjzpfjzihfaomif;/ vlrsdK;pktjzpfjzifhaomfif;/ cHpm;cJ-h uaom
tcGifhta&;rsm;udkxdcdkufepfemaponfh Oya'-urf;onf/ tpnf;t0;wufa&mufrJay;aom/ ucsiftrsdK;om;rsm;
. udk,fpm;vS,ftrwfrsm;&muaomfif;/ oufqdkif&muaxmufcHIrJay;jcif;ryv#if/ jynfe,faumifpD.t
wnfcsufudk&,lonf[krrSwf,l&//
(2) jynfe,faumifpDwGif/ Oya'-urf;wckonf/ wqufwnf;jzpfaomtxufyk'frcGJwGif az:jyonfho
abmrsdK; oufa&mufaomOya'-urf; [kwfr[kwftjiif;jzpfyGg;cJhaom/ obmywdonf/ xdktjiif;jzpfyGg;r+Esifhpyf
vsOf;I jynfe,faumifpD0ifucsiftrsdK;om;rsm;./ udk,fpm;vS,ftrwfrsm;ESifh/ ucsiftrsdK;om;r[kwfolrsm;.
udk,fpm;vS,ftrwfrsm;tm;/ woD;wjcm;pD rJqENay;ap&rnf// ucsiftrsdK;om;. udk,fpm;vS,ftrwfrsm;&m
uaomfif;/ ucsiftrsdK;om;r[kwfolrsm;.udk,fpm;vS,ftrwfrsm;uaomfif;/ oufqdkif&muaxmufcHIrJ
ay;cJhaom/ xdkOya'-urf;onfaz:jycJhaomabmrsdK;oufa&mufonfhOya'-urf;jzpfonf[krSwf,l&rnf//
168//
// jynfe,faumifpDonf/ rdrdudk,fydkifOya'yydkifcGifhr&SdaomudpPESifhoufqdkifonfhOya'rsmm;udkyay;&ef/
ygvDrefodk haxmufcHcsufwifoGif;Edkifonf//
169//
// jynfe,faumifpDonf/ Oya'-urf;wckudktwnfy_ yD;aomtcg /xdkOya'-urf;udkvufrSwfxdk;I
xkwfjyefa-unmay;&ef EdkifiHawmforRwxHodk hwifoGif;&rnf// EdkifiHawmforRwonftqdkygOya'-urf;ESifhpyfvsOf;
I wqufwnf;jzpfaomatmufyk'frt&/ w&m;v$wfawmfcsKyf.qhk;jzwfcsufudkar;jref;awmif;qdkjcif;ryv#if/
xdkOya'-urf;udk wifoGif;onfrSpIwvtwGif;wGifvufrSwfa&;xdk;&rnf//
170// // (1) EdkifiHawmforRwxHodk h wqufwnf;jzpfaomatmufyk'frt&wifoGif;aomOya'-urf;onf/ odk h
wnf;r[kwfxdkOya'-urf;.wpdwfwa'oonf/ TtajccHOya'ESifhqef husifonf/ rqef husifonf[laomjy
\emudkqHk;jzwfay;&ef/ w&m;vGwfawmfcsKyfodk hEdkifihawmforRwonf/ rdrd.oabmtwdkif; xdkOya'-urf;udkv$J
tyfEdkifonf//
(2) v$wfawmfcsKyfw&m;0ef}uD;oHk;OD;atmufrenf;yg0ifaomcHkawmfonf v$Jtyfaomjy\emudkpOf;pm;
&rnf// v$Jtyfaomjy\emudkoifhjrwfav#mfuefonf[k xifjrifonfhtwdkif; -um;emppfaq;pOf;pm;_ yD;aemuf/
xdkjy\emESifhpyfvsOf;I vGJtyf_ yD;onfhaemuf&ufaygif; 30 atmufaemufrusapbJ/ rdrdwdk h.qHk;jzwfcsufudk
vsifjrefEdkifor#vsifjrefpGm w&m;&Hk;wGiftxift&Sm;a-ujim&rnf// Tyk'fr.udpPrsm;tvdk hiSm/ w&m;0ef}uD;rsm;
&m.qHk;jzwfcsufonf/ w&m;v$wfawmfcsKyf. qHk;jzwfcsufjzpf&rnf//

(3) Tyk'frt& w&m;v$wfawmfcsKyfodk hv$JtyfaomOya'-urf;&Sd jyXmef;csufonf/ TtajccHOya'ESifh


qef husifonf[k w&m;v$wfawmfcsKyfuqHk;jzwfaomfudpPwdkif;Y/ EdkifiHawmforRwonf/ xdkOya'-urf;udkjyefvnf
pOfpm;aqG;EG;ap&ef jynfe,faumifpDodk hjyefydk h&rnf/ jynfe,faumifpDuvdktyfaomjyifqifcsufrsm;udkryv#if/
EdkifiHawmforRwonf/ xdkOya'-urf;udkvufrSwfrxdk;[k jiif;qdk&rnf//
(4) Todk hjiif;qdkbG,fr&Sdv#if/ EdkifiHawmforRwonf/ w&m;v$wfawmfcsKyfu tqHk;tjzwfudkxkwfaz:
a-ujim_ yD;onfhaemuf/ vsifjrefEDkifor#vsifjrefpGm xdkOya'-urf;udkvufrSwfxdk;I/ tufOya'jzpfvma-umif;xkwf
jyefa-unm&rnf//
(5) wqufwnf;jzpfaomtxufyk'frt&wifoGif;aom Oya'-urf;udk w&m;v$wfawmfcsKyfodk hrv$Jr
tyfbJESifhjzpfap/ v$Jtyf_ yD;rSjzpfap/ EdkifiHawmfprRwuvufrSwfxdk;cJh_ yD;v#if/ jynfe,faumifpDuyydkifcGifhr&Sd[laom
ta-umif;jycsufjzifh/ xdkOya'&SdjyXmef;csufonfrcdkifvHk[kjiifqdkjcif;ry&//
170// // EdkifiHawmforRw vufrSwfxdk;aom jynfe,faumifpD tufya'pmr+wdkif;udk w&m;v$wfawmfcsKyft
wGif;0ef&Hk;YarmfuGef;wif&rnf//
172// // ucsifjynfe,fOuUXonf/ tcgumvtm;av#mfpGmjynfe,faumifpDudkqifhac:Edkifonf/ &kyfodrf;Edkifonf/
odk h&mwGif jynfe,faumifpD.nDvmcHudk ESpfpOfwESpfv#if tenf;qHk;w}udrfusif;y&rnf// xdkodk husif;yaom
tcg jynfe,faumifpD ndvmcH.yXrtpD;ta0;wdk h.pyf-um;wGif 12 vjcm;raeap&//
ucsifjynfe,ftpdk;& //
173// // 0ef}uD;cskyfonf/ ucsifjynfe,faumifpDESifh!dEd+if;wdkfyifI/ ygvDref.ucsifjynfe,fqdkif&mudk,fpm;vS,f
trwfrsm;teuf ucsiftrwfwOD;.trnfudkwifoGif;aomtcg/ xdkodk htrnfwifoGif;jcif;cH&aomtrwffudkEdkif
iHawmforRwonf ucsifjynfe,f0ef}uD;[kac:wGif&rnfhjynfaxmifpktpdk;&tzGJ h0if0ef}uD;onf/ TtajccHOy
a'.udpPrsm;twGuf ucsifjynfe,fOuUXvnf;jzpf&rnf//
174//
// (1) ucsifjynfe,fOuUXonf/ ucsifjynfe,f pD&iftkyfcsKyfa&;udpPudkwm0ef,laqmif&Guf&rnf//
qdkvdk&if;rSm ucsifjynfe,fOuUXonf wdkif&dkufjzpfap/ vufatmufcHt&m&Sdrsm;rSwqifhjzpfap/ jynfe,ftkyfcsKyfr+
tcGifhtm%mudkoHk;pGJEDkif&rnf//
(2) wqufwnf;jzpfaomatmufyk'fr&SdjyXmef;csufrsm;. a,bk,soabmudkrxdcdkufapbJ/ qdkcJhom
tkyfcsKyfr+tcGifhtm%monf/ jynfe,ftkyfcsKyfa&;qdkif&m &mxrf;r+xrf;rsm;cHhxm;jcif;/ ae&mcsjcif;/ a&$ hajymif;ay;
jcif;/ xdk&mxrf;r+xrf;rsm; pnf;urf;ao0yfjcif;udpPtm;vHk;odk houfa&mufjkyef hESH h&rnf//
cGif;csuf// // odk h&mwGif ucsiftrsdK;om;r[kwfolrsm;&mwdk haexdkifaoma'orsm;ESifhpyfvsOf;I/ jynfe,f
OuUXonf tqdkygudpPtm;vHk;wGif tpdk;&tzGJ h0ifrsm;teuf ucsiftrsdK;om; r[kwfolrsm;.udk,fpm;vS,frsm;
ESifh !dEd+;wdkifyifIomv#if/ aqmif&Guf&rnf//
175//
// (1) TtajccHOya'&SdjyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ jynfe,f.tkyfcsKyfr+tcGifhtm%monf/
jynfe,faumifpDw&m;Oya'yydkifaomaomudpPrsm;odk houfa&mufjyef hESH honf// tkyfcsKyfr+tcGifhtm%mudkoHk;pGJ
&mwGif jynfe,fOuUXonf/ aumifpD.qHk;jzwfcsufudkvdkufem&rnf//
(2) jynfe,fqdkif&m tjcm;udpPtm;vHk;wGif jynfe,fOuUXonf/ jynfe,faumifpDESifh!dEd+if;wdkifyif&rnf
(3) ucsifjynfe,faumifpD.qHk;jzwfcsufrsm;ESifh xifjrifcsufrsm;udkjynfe,fOuUXxHodk hwifjy&mwGif

vG,fulpdrfhaomiSm/ jynfe,faumifpDonfa&G;aumufyGJ_ yD;onfhaemuf/ yXrt}udrfusif;yaomtpnf;ta0;wGif


aumifpDtrwfrsm;xJrSaomif;/ aumifpDtrwfr[kwfolrsm;xJrSaomif;a&G;cs,fI/ jynfe,ftpdk;&tzGJ hudkzGJ h
pnf;&rnf// xdktpdk;&tzGJ honf/ jynfe,fOuUXudtvkyf0wW&m;rsm;aqmif&Guf&mwGifulnD&ef/ t}uHay;&efjzpf
onf//
cGif;csuf// // odk&mwGifjynfe,ftpdk;&tzGJ h0if/ xuf0ufatmufrav#mhaomtzGJ h0ifrsm;onf csuiftrsdK;
om;r[kwfolrsm;jzpf&rnf//
176// // jynfe,fOuUXonf/ jynfe,faumifpD.omrefnDvmcHusif;yaomtcgrsm;Y/ rdrdaqmif&GufcJhaom vkyf
ief;aqmifwmta-umif;udkajym-um;&rnf// odk hwnf;r[kwfajym-um;ap&rnf/ ucsifjynfe,fudpPtm;vHk;ESifh
oufqdkifaomtpD&ifcHpmudkwifoGif;&rnf// odk hwnf;r[kwfgwifoGif;ap&rnf/ jynfe,f.tusdK;pD;yGg;wdk;wuf&m
wdk;wufa-umif;jzpfonf[k xifjrif,lqaompDrHcsufrsm;udkjynfaumifpDupOf;pm;aqG;aEG;&efaxmufcHt}uH
ay;&rnf//

177// // (1)jynfe,fOuUXonf/ bmawmf ESpfwdkif;wESpftwGufjynfe,fqdkif&m rSef;ajcaiGpm&if;ESifh toHk;


rSef;ajc aiGpm&if;rsm;udky&rnf// odk hwnf;r[kwfyap&rnf// xdkaiGpm&if;rsm;udkpOf;pm;aqG;aEG;ap&ef/ jynfe,f
aumifpDodk hwifoGif;&rnf//
(2) jynfaxmifpktpdk;&.taxmuftyHaiGESifhpyfvsOf;I/ jynfaxmifpktpdk;uowfrSwfaom pnf;urf;
csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ jynfe,faumifpDonf/ jynfe,f.bwfcsufudk vufcHtwnfyEdkif&eftm%m&Sd&rnf
xdkpnf;urf;csufrsm;twdkif;jynfe,faumifpDu usepGmvdkufema-umif;EdkifiHawmforRwtm;auseyfEkdifap&efjynf
e,fbwf*sufudkjynfaxmifpktpdk;&.bwf*swfwGifxnfhoGif;az:jy&rnf//
178// // TtajccHOya'.tcef; 10 &Sd/ jyXmef;csufrsm;onf/ ucsifjynfe,fESifhroufqdkif&//
179// // TtajccHOya'&SdjyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ jynfe,fOuUX jynfe,faumifpD/ jynfe,ftpdk;&
wdk h.tm%mESifhwm0ef0wW&m;rsm;qdkif&mudpPrsm;/ xdk hjyifxdkOuUX/ xdkaumifpD/ xdktpdk;&tzGJ hwdk hESifhjynfaxmifpk
tpdk;&.qufqHa&;udpPyg0ifaom jynfe,f.zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'qdkif&m udpPtm;vHk;udk/ w&m;Oya'jzifh
owfrSwf&rnf//
jyifqifcsufaemufqufwGJ 2
tydkif; 3 // u&ifjynfe,f //

180// // (1) (u) u&ifeDjynfe,f/ oHvGifc&dkif/ xdk hjyif (*) EdkifiHwmforRwucef hxm;onfhtxl;aumfr&SiftzGJ h
uqHk;jzwfowfrSwfaom u&iftrsdK;om;rsm;aexdki-f uonfh u&ifeDjynf,fESifh oHvGifc&dkifwdk h. qufpyfa'o
rsm;udk/ xdka'ooHk;ckyaexdkif-uolrsm;EsifhwuG/ xdka'orsm;rStyjzpfaom jrefrmEdkifihYaexdki-f uaom u&ift
rsdK;rsm;teuf/ rsm;|&mutvdk&SdcJhaomf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtwGif;wGif jynfaxmifpktzGJ h0ifwcktjzpfzGJ hpnf;
&rnf// xdkjynfaxmifpktzGJ h0ifudk u&ifjynfe,f [kac:&rnfhtjyif/ &Srf;jynfe,f.tqifhtwef;rsdK;udkvnf;&&Sd
ap&rnf/
(2) wqufwnf;jzpfaomtxufyk'frcGJ wGifaz:jyxm;aoma'otoD;oD;&Sdvlrsm;. qENtrSefudkpHkprf;
&mYvdkufem&efjzpfaomenf;vrf;wdk honf/ jynfaxmifpkEdkifiH. w&m;Oya'uowfrSwfonfhtwdkif;jzpf&rnf//
aumfolav; //


181// // wqufwnf;jzpfaom txufyk'frt& u&ifjynfe,fudk rzGJ hpnf;EdkifrD/ oHvGifc&dkifESifhwuGEdkifiHawmf
orRwu cef hxm;onfhtxl;aumfr&SiftzGJ huqHk;jzwf owfrSwfaom u&iftrsdK;om;rsm;aexdkif-uonfhoHvGif
c&dkif.qufpyfa'orsm;udkatmufaz:jyygjyXmef;csufESifhrqef husifapbJ/ aumfolav;[kqc:wGiftyfaom
txl;a'owcktjzpfzGJ hpnf;&rnf//
(1) jynfol hv$wfawmf&Sdu&iftrsdK;om;. udk,fpm;vS,ftrwftm;vHk;yg0ifaom u&ifa&;&maumifpD
udkzGJ hpnf;&rnf// xdktrwfrsm;onfvlrsdK;pkv$wfawmfrS ig;OD;xufrrsm;aom u&iftrsdK;om;rsm;.udk.fpm;vS,f
trwfrsm;udk aumifpDwGifxyfjznfh&rnf//
(2) 0ef}uD;csKyfonfu&ifa&;&maaumifpDESifh !dEd+if;wdkifyifI/ ygvDref&Sdu&iftrsdK;om;rsm;.udk.fpm;
vS,ftrwfrsm;teuf trwfwOD;OD;. trnfudkwifoGif;aomtcg/ xdktrnfwifoGif;jcif;cH&aomtrwfonf
u&ifa&;&m0ef}uD; [kqc:wGif&rnfjzpfaomjynfaxmifpktpdk;&tzGJ h0if0ef}uD;wOD;tjzpfcef hxm;&rnf//
(2) jynfaxmifpktpdk;&.tm%mrsm;udk rxdcdkufapbJ/ u&ifa&;&mef}uD;onf/ atmufygwdk hudk pDrHcef h
!Gef-um;}uD;-uyftkyfcsKyf&rnf//
(u) aumfolav; txl;a'o.t&yf&yfqdkif&m pD&iftkyfcsKyfa&;/ xdk hjyif txl;tm;jzifhaumfolav;t
xl;a'owGif/ tkyfcsKyfa&;qdkif&m &mxrf;r+xrf;rsm;cef hxm;jcif;/ ae&mcsjcif;/a&$ hajymif;ay;jcif;/ xdk&mxrf;r+xrf;
rsm;pnf;urf;ao0yfjcif;/
jyifqifcsufaemufqufwGJ 7
(c) u&iftrsdK;om;rsm;twGuf/ ynmoifausnif;rsm;EsifhwuG ,Ofaus;r+qdkif&mtzGJ htpnf;rsm;ESifh
oufqdkifaomudpPrsm;/
(*) TtajccHOya't&u&iftrsdK;om;rsm;tm;/ ay;tyfonfhtxl;tcGifhta&;rsm;qdkif&mudpPrsm;/
(4) u&ifa&;&m0ef}uDF;tm;/ rdrd.wm0ef0wW&m;udkaqmif&Guf&mwGif/ u&ifa&;&,aumifpDuulnD&rnf
t}uHay;&rnf//
(5) ygvDreftrwftjzpfrS&yfpJaom u&ifa&;&maumifpDtrwfwOD;onf/ aumifp|Dyvnf;aumifpDtrwf
tjzpfrS &yfpJonf[krSwf,l&rnf/ odk h&mwGifxdkaumifpDtrwfonf/ rdrdtm;qufcHrnfholudk a&G;aumufwif
ajrmuf_ yD;onfhwdkifatmif/ rdrd,wm0ef0wW&m;rsm;udkqufvufaqmif&GufEdkifonf//
(6) TtajccHOya'&Sd jyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ u&ifa&;&m0ef}uD;ESifh u&ifa&;&maumifpDwdk h
. tm%mESifhwm0ef0wW&m;rsm;qdkif&mudpPtm;vHk;udkif;/ xdk0ef}uD;EsifhxdkaumifpDwdk h.udpPtm;vHk;udkif;/
xdk0ef}uD;xdkaumifpDwdk hESifh jynfaxmifpktpdk;&.qufqHa&;&mudpPtm;vHk;udkif;/ w&m;Oya'jzifhjyXmef;owfrSwf
&rnf//
tydkif; 4// u&ifeDjynfe,f //
182// // (1) ya'o&mZf &Srf;jynfe,fpk&Sd rdk;_ AJe,f[k,cifuac:wGifcJhaom e,fajrudk xdke,fYaexdkif-uolrsm;
&mu tvdk&SdcJhaomf u&ifjynfe,ftwGif;odk haygif;oGif;&rnf//
(3) xdke,fajr&Sdvltrsm;.qENtrSefudk pHkprf;&mY vdkufem&efjzpfaomenf;vrf;wdk honf w&m;Oya'
jzifhowfrSwfonfhtwdkif;jzpf&rnf//

183// // (1) ygvDrefutjcm;jyZmef;csufyonfhwdkifatmif= =


(u) uEWm&0wD/ abmvcJESifh-u,fzdk;}uD;wdk h.apmzsmrsm;onfvlrsdK;pkv$wfawmfwGif u&ifeDjynfe,f
qdkif&mudk,fpm;vS,ftrwfrsm; tjzpfjzifhyg0if&rnf//

(c) wqufwnf;jzpfaom txufyk'frt&rdk;_ AJe,fudk u&ifeDjynfe,ftwGif;odk haygif;oGif;aomtcg/


rdk;_ AJapmfbGm;onfvnf; vlrsdK;pkv$wfawmfwGif u&ifeDjynfe,fqdkif&m udk,fpm;vS,ftrwfwOD;
tjzpfjzifhyg0if&rnf?
(*) apmzsmrsm;onfif;/ apmfbGm;onfif;/ jynfol@v$wfawmfwGiftrwfjzpfEdkifcGifhr&Sdap&?
jyifqifcsufaemufqufwGJ 9
(2) ygvDref. u&ifjynfe,fqdkif&mudk,fpm;vS,ftrwftm;vHk;yg0ifonfh u&ifeDjynfe,faumifpDudk
zGJ@pnf;&rnf?
(4) ygvDreftrwftjzpfrS &yfpJaom jynfe,faumifpDtrwfonf/ aumifpDYvnf; aumifpDtrwf
tjzpfrS &yfpJonf[k rSwf,l&rnf? odk@&mwGif xdkaumifpDtrwfonf rdrdtm;qufcHrnfholudk a&G;aumufwif
ajrmuf_ yD;onfhwdkifatmif/ rdrd.wm0ef0wW&m;rsm;udk qufvufaqmif&GufEdkifonf?
184? ? jynfe,faumifpDonf rdrdudk,fwkdifOya'jyKydkifcGifhr&Sdaom udpPESifhoufqdkifonfhOya'rsm;udk jyKay;&ef
ygvDrefodk@axmufcHcsufwifoGif;Edkifonf?
185? ? jynfe,faumifpDonf Oya'-urf;wckudk twnfjyK_ yD;aomtcg/ xdkOya'-urf;udk vufrSwfxdk;I
xkwfjyefausnmay;&ef EdkifiHawmforwxHodk@ wifoGif;&rnf? EkdifiHawmforwonf tqdkyg Oya'urf;ESifhpyfvsOf;I/ wqufwnf;jzpfaom atmufyk'frt&/ w&m;v$wfawmfcsKyf. qHk;jzwfcsufudk
ar;jref;awmif;qdkjcif;rjyKv#if/ xdkOya'-urf;udk wifoGif;onfhaerSpI wvtwGif;wGif vufrSwfxdk;&rnf?

186? ? (1) EdkifiHawmforwxHodk@ wqufwnf;jzpfaom txufyk'frt&/ wifoGif;aom Oya'-urf;onf/


odk@wnf;r[kwf xdkOya'-urf;. wpdwfwa'oonf/ TtajccHOya'Esifh qef@usifonf/ rqef@usifonf[laom
jyoemudk qHk;jzwfay;&ef EdkifiHawmforwonf/ rdrd. oabmtwdkif;w&m;v$wfawmfcsKyfodk@ xdkOya'urf;udkv$JtyfEdkifonf?
(2) v$wfawmfcsKyfw&m;0ef}uD; 3 OD;atmufrenf;yg0ifaomcHkawmfonf/ v$Jtyfaom jyoemudk
pOf;pm;&rnf?vGJtyfaomjyoemudkpOf;pm;&rnf?
v$Jtyfaomjyoemudk
oifhjrwfavsmfuefonf[k
xifjrefonfhtwdkif; -um;emppfaq; pOf;pm;_ yD;aomftcg/ xdkjyoemESifhpyfvsOf;I v$Jtyf_ yD;onfhaemuf/
&ufaygif; 30 atmufaemufrusapbJ/ rdrdwdk@.qHk;jzwfcsufudk vsifjrefEdkifor# vsifjrefpGm w&m;&Hk;wGif
txift&Sm;ausnm&rnf? Tyk'fr. udpPrsm;tvdk@iSm/ w&m;0ef}uD;rsm;&m. qHk;jzwfcsufonf
w&m;v$wfawmf. qHk;jzwfcsufjzpf&rnf?
(3) Tyk'frt&/ w&m;v$wfawmfcsKyfodk@v$Jtyfaom Oya'-urf;&Sd jyXmef;csufonf/ TtajccHOya'ESifh
qef@usifonf[k w&m;v$wfawmfu/ qHk;jzwfaom udpPwdkif;Y/ EkdifiHawmforwonf xdkOya'-urf;udk
jyefvnfpOf;pm;aqG;aEG;ap&ef jynfe,faumifpDodk@
jyefydk@&rnf? jynfe,faumifpDu
vdktyfaom
jyifqifcsufrsmudk rjyKv#if/ EdkifiHawmforwonf xdkOya'-urf;udk vufrSwfrxdk;[k jiif;qdk&rnf?
(4)
xdkodk@jiif;qdkbG,fr&Sdv#if
EkdifiHawmforwonf/
w&m;v$wfawmfcsKyfu
tqHk;tjzwfudk
xkwfaz:ausnm_ yD;onfhaemuf/ vsifjrefEdkifor#vsifjrefpGm xdkOya'-urf;udk vufrSwfxdk;I tufOya'jzpfvmaumif;udk xkwfjyefausnm&rnf?

jyifqifcsufaemufqufwGJ 2
(5) wqufwnf;jzpfaom txufyk'frt&/ wif;oGif;aomOya'-urf;udk w&m;v$wfawmfcskKyfodk@
rv$JtyfbJESifhjzpfap/
v$Jtyf_ yD;rSjzpfap/
EkdifiHawmforwuvufrSwfxdk;_ yD;cJhv#if/
jynfe,faumifpDu
jyKydkifcGifhr&Sd[laom ta-umif;jycsufjzifh/ xdkOya'-urf;&Sd jyXmef;csufonf rcdkifvHk[k jiif;qdkjiifrjyK&?
187? ? EkdifiHawmforw vufrSwfxdk;aom jynfe,f aumifpDtufOya'pmrlwkdif;udk w&m;v$wfawmfcsKyf.
twGif;0ef&Hk;Y armfuGef;wif&rnf? rdwWLwkdif;udkvnf; u&ifeDjynfe,f0ef}uD;&Hk;Y armfuGef;wif&rnf?
188? ? u&ifeD jynfe,fOuUXonf tcgumvtm;avsmfpGm/ jynfe,faumifpDudk qifhac:Ekdifonf/
&kyfodrf;Edkifonf?
odk@&mwGif jynfe,faumifpD. nDvmcHudk ESpfpOfwESpfv#if tenf;qHk;w}udrfusif;y&rnf?
xdkodk@usif;yaomtcg
jynfe,faumifpD
nDvmcHwck.
aemufqHk;tpnf;ta0;ESifh
aemufxyfusif;yaomjynfe,faumifpDnDvmcH. yXrtpnf;ta0;wdk@. pyf-um;wGif 12 v jcm;raeap&?
u&ifeDjynfe,ftpdk;&?
189? ? 0ef}uD;csKyfonf/ u&ifeDjynfe,faumifpDESifh ndE+dif;wdkifyifI ygvDref. u&ifeDjynfe,f
qdkif&mudk,fpm;vS,ftrwfrsm;teuf
trwfwOD;OD;.
trnfudk
wifoGif;aomtcg/
xdkodk@trnfwifoGif;jcif;cH&aom
trwfudk
EdkifiHawmforwonf/
atmufwGif
u&ifeDjynfe,f0ef}uD;[kac:wGif&rnfjzpfaom jynfaxmifpktpdk;&tzGJ@0if 0ef}uD;tjzpfjzifh cef@xm;&rnf?
xdkodk@cef@xm;jcif;cH&aom 0ef}uD;onf/ TtajccHOya'. udpPrsm;twGuf u&ifeDjynfe,fOuUXvnf;jzpf&rnf?
190? ? (1) u&ifeDjynfe,fOuUXonf u&ifeDjynfe,f pD&iftkyfcsKyfa&;udpPudk wm0ef,lI aqmif&Guf&rnf?
qdkvdk&if;rSm
u&ifjynfe,fOuUXonf
wdkuf&dkufjzpfap/
vufatmufcHt&m&Sdrsm;rSwqifhjzpfap/
jynfe,f.tkyfcsKyfr+ tcGifhtm%mudkoHk;pGJEkdif&rnf?
(2) wqufwnf;jzpfaom atmufyk'fr&Sd jyXmef;csufrsm;. a,bk,soabmudk rxdcdkufapbJ/ qdkcJhaom
tkyfcsKyfr+tcGifhtm%monf/
jynfe,ftkyfcsKyfa&;qdkif&m
&mxrf;r+xrf;rsm;cef@xm;jcif;/
ae&mcsjcif;/
a&$@ajymif;ay;jcif;/ xdk&mxrf;r+xrf;rsm;pnf;urf;ao0yfjcif;udpPtm;vHk;odk@ oufa&mufjyef@ESH@&rnf?
191? ? (1) TtajccHOya'&Sd jyXmef;csufrsm;ESifh rqef@usifapbJ/ jynfe,f.tkyfcsKyfr+tcGifhtm%monf/
jynfe,faumifpDuw&m;Oya'jyKydkifaomudpPrsm;odk@oufa&mufjyef@ESH@onf? tkyfcsKyfr+tcGifhtm%mudkoHk;pGJ&m
wGif jynfe,fOuUXonf aumifpD. qHk;jzwfcsufudk vdkufem&rnf?
(2) jynfe,fqdkif&mtjcm;udpPtm;vHk;wGif jynfe,fOuUXonf jynfe,faumifpDESifh!dEd+if;wdkifyif&rnf//
(3) u&ifeDjynfe,faumifpD.qHk;jxwfcswfcsufrsm;ESifh xifjrifcsufrsm;udkjynfe,fOuUXxHwifjy&mwGif
vG,fulpdrfhaomiSm/ jynfe,faumifpDonfa&G;aumufyGJ_ yD;onfhaemuf yXrt}udrfusif;yaom tpnf;ta0;wGif
aumifpDtrwfrsm;xJrSaomfif;/ aumifpDtrwfr[kwfolrsm;xJrSaomfif;/ jynfe,ftpdk;&tzGJ h0ifwOD;udkjzpfap/
trsm;udkjzpfapa&G;cs,fEdkifonf// xdkjynfe,ftpdk;&tzGJ h0ifwOD;onf odk hwnf;r[kwftrsm;onf/ jynfe,fOuUX
udktvkyf0wW&m;rsm;aqmif&Guf&mwGifulnD&eft}uHay;&efjzpfonf//

192// // jynfe,fOuUXonf jynfe,faumifpD.omrefnDvmcHusif;yaomtcgrsm;Y/ rdrdaqmif&GufcJhaom


vkyfief;aqmifwmta-umif;udk ajym-um;&rnf// odk hwnf;r[kwfajym-um;ap&rnf// u&ifeDjynfe,fudpPtm;
vHk;ESifh oufqdkifaomtpD&ifcHpmudkwifoGif;&rnf// odk hwnf;r[kwfwifoGif;ap&rnf// jynfe,f.tusdK;pD;yGg;wdk;
wuf&mwdk;wufa-umif;jzpfonf[k xifjrif,lqaom pDrHcsufrsm;udkpOf;pm;aqG;aEG;&ef jynfe,faumifpDtm;
axmufcHt}uHay;&rnf//

193// // (1) jynfe,fOuUXonf bmawmfESpfwdkif;wESpftwGuf jynfe,fqdkif&mt&rSef;ajcaiGpm&ifESifhtoHk;


rSef;ajcaiGpm&if;udky&rnf// odk hwnf;r[kwfyap&rnf// xdkaiGpm&if;rsm;udkpOf;pm;aqG;aEG;ap&ef jynfe,faumif
pDodk hwifoGif;&rnf//
(2) jynfe,faumifpD.taxmuftyHhaiGESihfpyfvsOf;I/ jynfaxmifpktpdk;&uowfrSwfaom pnfg;urf;
csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ jynfe,faumifpDonf/ jynfe,f.bwfcsufudkvufcHtwnfy&ef tm%m&Sd&rnf//
xdkpnf;urf;csufrsm;twdkif;/ jynfe,faumifpDuusepGmvdkufema-umif;/ EdkifiHawmforwWtm;auseyfEdkifap&ef
jynfe,f.bwfcsufudk jynfaxmifpktpdk;&. bwfcsufwGifxJhoGif;az:jy&rnf//
194// // TtajccHOya'&SdjyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ jynfe,fOuUX/ jynfe,faumifpDESifhjynfe,ftpdk;
&tzGJ h0ifwOD;. Odk hwnf;r[kwftrsm;.tm%mESifhwm0ef0wW&m;rsm;qdkif&mudpPrsm;/ xdk hjyifxdkOuUX/ xdkaumif
pD/ xdktpdk;&tzGJ h0ifwdk htcsif;csif;qufqHa&;udpPrsm;yg0ifaom jynfe,f.zGJ hpnf;zGJ h csKyfyHktajccHOya'qdkif&mudpP
tm;vHk;udk w&m;Oya'jzifhjyXmef;owfrSwf&rnf//

195// // Ttydkif;(tcef; 9 tydkif; 4)&Sd/ jyXmef;csuftm;vHk;onf/ yk'fr 180t&/ u&ifjynfe,fudkzGJ hpnf;cJh


aomf/ tusdK;oufa&mufjcif;rS&yfpJ&rnf//
jyifqifcsufaemufqufwGJ 2
jyifqifcsufaemufqufwGJ 7
tydkif; 5 // csif;0daoowdkif; //
196// // EdkifiHawmforwWuowfrSwfaomcsif;awmifrsm;c&dkifESifh &cdkifawmifwef;e,frsm;yg0ifonfh csif;0dao
owdkif;&Sd&rnf//
197// // (1) ygvDref&Sd csif;trsdK;om;rsm;. udk,fpm;vS.ftrwftm;vHk;yg0ifaom csif;a&;&maumifpDwckzGJ h
pnf;&rnf//
(2) 0ef}uD;csKyfonfcsif;a&;&maaumifpDESifh!dEd+if;wdkifyifI/ ygvDref&Sdcsif;trsdK;om;rsm;.udk,fpm;vS,f
trwfrsm;wOD;OD;teuf trwfwOD;OD;. trnfudkwifoGif;aomtcg/ xdk hodk htrnfudkwifoGif;jcif;cH&aomt
rwfudk EdkifiHawmforwWonf csif;a&;&m0ef}uD; [kac:wGif&rnfjzpfaom jynfaxmifpktpdk;&tzGJ h0if0ef}uD;
wOD;tjzpfcef hxm;&rnf//
(3) jynfaxmifpktpdk;&.tm%mrsm;udkrxdcdkufapbJ/ csif;a&;&m0ef}uD;onf/ atmufygwdk hudkpDrefcef hcGJ
!Gef-um;}uD;-uyftkyfcsKyf&rnf//
(u) csif;0daoowdkif;. T&yf&yfqdkif&mpD&iftkyfcsKyfa&;/ xdk hjyiftxl;tm;jzifh/ xdk0daoowdkif;wGif
tkyfcsKyfa&;qdkif&m &mxrf;r+xrf;rsm;cef hxm;jcif;/ ae&mjcjcif;/ a&$ hajymif;ay;jcif;/ xdk&mxrf;r+xrf;rsm;pnf;
urf;ao0yfjcif;//
(c) csif;0daoowdkif;wGif ynmoifausmif;rsm;ESifhwuG/ ,Ofaus;r+qdkif&mrsm;ESifhoufqdkifaomud pPrsm;//

(4) csif;a&;&m0ef}uD;tm;/ rdrd.wm0ef0wW&m;rsm;udkaqmif&Guf&mwGif csif;a&;&maumifpDuulnD&rnf//


t}uHay;&rnf//
(5) ygvDref trwftjzpfrS&yfpJaom csif;a&;&maumifpDtrwfwOD;onf/ aumifpDYvnf; aumifpD
trwftjzpfrS &yfpJonf[krSwf,l&rnf// odk h&mwGifxdkaumifpDtrwfonf/ rdrdtm;qufcHrnfholudka&G;aumuf
wifajrmuf_ yD;onfhwdkifatmif/ rdrdwm0ef0wW&m;rsm;udkqufvufaqmif&GufEDkifonf//
198// // TtajccHOya'&SdjyXmef;csufrsm;ESifh rqef husifapbJ/ csif;a&;&m0ef}uD;ESifh csif;a&;&maumifpDwdk h.
tm%mESifhwm0ef0wW&m;rsm;qdkif&mudpPtm;vHk;udkif;/ xdk0ef}uD;ESifhxdkaumifpDwdk h. qufqHa&;qdkif&m udpP
tm;vHk;udkif;/ xdk0ef}uD;/ xdkaumifpDwdk hESifhjynfaxmifpktpdk;&. qufqHa&;qdkif&mudpPtm;vHk;udkif;w&m;Oya'
jzifh jyXmef;owfrSwf&rnf//
tydkif; 6 // jynfe,fopfrsm; //
199// // ygvDrefonf jynfe,fopfuvdkufem&rnfhpnf;urf;csufrsm;yg0ifaomtufOya'jzifh/ jynfe,fopfwck
udk jynfaxmifpkEdkifiHtwGif;odk h0ifcGifhyEdkifonf// xdkowfrSwfcsufrsm;wGif xdkjynfe,frSygvDrefodk hudk,fpm;vS,f
trwfOD;a& rnfa&G hrnfr#a&G;aumufwifajrmufEdkifonf[laomtcsufvnf;yg0if&rnf//
200// // (u) jynfaxmifpktzGJ h0iftopfwckwnfaxmifzGJ hpnf;jcif;
(c) jynfaxmifpktzGJ h0ifwckck.tus,ft0ef;udkwdk;csJ hjcif;
(*) jynfaxmmifpktzGJ h0ifwckck.tus,ft0ef;udkav$mhjcif;
(C) jynfaxmifpktzGJ h0ifwckck. e,fedrdwfrsm;udkajymif;vJjcif;
wdk hudk/ xdkodk he,fedrdwfyjyifjcif;cH&aom jynfe,fwdkif;.aumifpDu oabmwlnDygu/ ygvDrefonftufOya'
jzifhjyKekdifonf? xdk@jyif xdkuJhodk@aomoabmwlnDcsuf&&Sdygu ygvDrefonfvdktyfonf[k odk@wnf;r[kwf
oifhavsmfonf[kxifjrif,lqaom xyfjznfhjyXmef;csuf/ ta=umif;oifhjyXmef;csufESifh E_dif;!SdjyXmef;csufrsm;udk
jyKEkdifonf//

tcef; 10
cGJxGufEkdfifaomtcGifhta&;?
201? TtajccHOya'Yaomfif; yk'fr 199 t&ygvDrefujyKaom tufOya'Yaomfif;
tjcm;jyXmef;csufjyKxm;jcif;r&Sdv#if/ atmufYjyXmef;xm;aompnf;urf;csufrsm;ESifhtnD jynfaxmifpkEkdifiHrS
cGJxGufEdkif&ef jynfe,fwdkif;Y tcGifhta&;&Sd&rnf?
202? TtajccHOya'tm%mwnfonfhae@rSq,fESpftwGif; cGJxGufEdkifaom tcGifhta&;udktoHk;rjyK&?
203? (1) cGJxGufEkdifaomtcGifhta&;udk oHk;pGJvdkaomjynfe,fonf/ cGJxGufvkda=umif;tqdkudk
rdrd.jynfe,faumifpDwGufwifoGif;twnfjyK&rnf// jynfe,faumifpD&Sd trwfpkpkaygif;teufoHk;yHkESpfyHkatmuf
ravsmhaomtrwfrsm;u xkdtqdkudkaxmufcHIrJay;jcif;rjyKv#if twnfjyKonf[krrSwf,l&?

(2) oufqdkif&mjynfe,f.OuUXonf jynfe,faumifpD. qHk;jzwfjcif;udk EdkifiHawmforwtm;


ta=umif;=um;&rnf? xdk@jyiftwnfjyKvdkufaomaumifpD. bmywdu[kwfrSefa=umif; vufrSwfxdk;aom
qHk;jzwfcsufrdwWLwapmifudk EkdifiHawmforwxHodk@ jynfe,fOuUXuwifjy&rnf?
204 ? xdktcgEkdifiHawmforwonf/ oufqdkif&mjynfe,f.vlxkqENyGJudk usif;yap&eftrdef@xkwf&rnf?
vlxkqENyGJudkusif;yjcif;rSm oufqdkif&mjynfe,f&Sd jynfolwdk@.qENtrSefudk od&SD&efjzpfonf?
205? EkdifiHawmforwonf vlxkqENyGJaumfr&SifwpfzGJ@udk cef@&rnf? xkdtzGJ@wGif jynfaxmifpkekdfifiHrSif;
oufqdkif&mjynfe,frSif;
udk,fpm;vS,fOD;a&tnDtr#yg0if&rnf?
xdktzGJ@onfvlxkqENyGJudk
}uD;=uyfpDrH&efjzpfonf?
206? Ttcef;&SdjyXmef;csufrsm;ESifh rqef@usifapbJ tqdkygcGJxGufEkdfifaom tcGifhta&;toHk;jyKjcif;ESifh
pyfvsOf;aom udpPtm;vHk;udk Oya'jzifhpnf;rsOf;owfrSwf&rnf?

tcef; 11
zGJ@pnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'udk jyifjcif;//
207? TtajccHOya'&Sd jyXmef;csufwckckudk ajymif;jcif;jzifhaomfif;
&kyfodrf;jcif;jzifhaomfif; atmufYazmfjyowfrSwfxm;aomenf;twdkif; jyifEkdifonf?

jznfhxnfhjcif;aomfif;

208? (1) TtajccHOya'udk jyif&efwifoGif;aomtqdkudk Oya'=urf;tjzpfjzifhwifoGif;&rnf?


xdkOya'=urf;udk zGJ@pnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'udk jyif&efOya'=urf; [lIazmfjy&rnf?
(2) zGJ@pnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'udk jyif&eftqdkwckaomfif; trsm;aomfif; yg0ifaomOya'=urf;wGif
tjcm;tqdkrsm;ryg&?

209? (1) xdkuJhodk@aomOya'=urf;udk ygvDrefqdkif&mv$wfawmfw&yf&yfY pwifwifoGif;ekdifonf?


(2) xkdOya'=urf;udk ygvDrefqdkif&mv$wfawmftoD;oD;u twnfjyK+yD;aemuf v$wfawmfESpf&yfvHk;uyif
wGJzuftpnf;ta0;Y pOf;pm;aqG;aEG;&rnf?
(3) v$wfawmfESpf&yf.vuf&Sdtrwfrsm;teuf
wGJzuftpnf;ta0;wGifaxmufcHI
rJay;rSomv#if
twnfjyKonf[krSwf,l&rnf?

oHk;yHkESpfyHkatmufravsmhaom trwfrsm;u
xdkOya'=urf;udk
v$wfawmfESpf&yfvHk;u

(5) (u) wwd,Z,m;&dS jynfe,fOya'jyKpm&if;udkaomfif;


(c ) pwkwZ,m;&Sdjynfe,ftoD;oD;qdkif&m udk,fpm;vS,ftrwfjzpf&ef/
(*) ygvDrefwGif jynfe,ftoD;oD;qdkif&mudkf,fpm;vS,ftrwfjzpf&ef vkdtyfaom t&nftcsif;

ysuf,Gif;jcif;r&Sdap&[k yk'fr 74/ yk'frcGJ (1) &Sdtydk'f (C)t& ausnmxm;aomygvDref tufOya'udk aomfif;
jyifvdkaomOya'=urf;onf v$wfawmfESpf&yf.wGJzuftpnf;ta0;odk@ wufa&mufrJay;aom oufqdkif&m
jynfe,frSodk@wnf;r[kwf
jynfe,ftoD;oD;rSudk,fpm;vS,ftrwfrsm;&muaxmufcHI
rJay;jcif;jyKv#if/
v$wfawmfESpf&yfvHk;.wGJzuftpnf;ta0;wGif twnfjyKcsufudk&onf[krrSwf,l&?
jyifqifcsufaemufqufwJG 7
(5) tajccHOy'u u&iftrsKd;om;rsm;tm;odk@wnf;r[kwf csif;trsKd;om;rsm;tm; ay;tyfxm;aomtcGifhta&;
udk ,kwfavsmhaprnfhOya'=urf;onf wGJzuftpnf;ta0;odk@wufa&mufrJay;aom u&iftrsKd;om;
udk,fpm;vS,frsm;&mujzpfap/ csif;trsKd;om;udkf,fpm;vS,frsm;&mujzpfap/ oufqdkif&muaxmufcHIrJay;jcif;
rjyKv#if v$wfawmfESpf&yfvHk;.wGJzuftpnf;ta0;wGif twnfjyKcsufudk &onf[krrSwf,l&?
210?
Ttcef;&SdtxufuazmfjycJhaom jyXmef;csufrsm;ESifhtnD Oya'=urf;udk twnfjyK+yD;aomtcg
xkdOya'=urf;udkEkfdifiHawmforwxHodk@wifjy&rnf? EkdifiHawmforwonf xkdOya'=urf;udkcsufjcif;vufrSwfxdk;I
xkwfjyefausnm&rnf?

tcef; 12
jynfaxmifcsif;csif;qufqHa&;
211? jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHonf ppfrufudkEkdfifaomEkdfifiHawmf0g'.vufeufozG,ftoHk;r jyKpGef@y,fonf?
xdk@jyifEkdfifiHjcm;ESifhqufqH&mY
jynfaxmifpkcsif;csif;Oya'.
oabmw&m;rsm;udk
usifhpOftjzpfjzifh
vkdufemvufcHonf ?
212? jynfaxmifpkjrefrmEkdfifiHonf jynfaxmifcsif;csif;w&m;r#wr_ESifh EkdifiHwumwdk@apmifha&Smuftyfaom
usifh0wfoduQmwdk@udkf tajccHI urBmh+idrf;csrf;a&;udk EkdifiHwumwdk@ESifhrdwf0wfrysufaygif;zufaqmif&Gufa&;udkif;
a&S@&_rnf[lI cdkif+rJaomt"dXmefudkjyKonf?
213? (1) jynfaxmifpkjrefrmEkdfifiHyg0ifaom jynfaxmifcsif;csif;oabmwlnDcsufwdkif;udk ygvDrefYwifjy&rnf?
(2) oabmwlnDcsuftwdkif; txajrmufatmifaqmif&Gufa&;twGuf/ Oya'jyK&efvdkaom odk@wnf;
r[kwf Oya'jyKjcif;udkfvdk&efta=umif;&Sdaom jynfaxmifcsif;csif;oabmwlnDcsufudk ygvDrefuoabmwlcJhaomf
vufcHtwnfrjyK&?
(3) oabmwlnDcsufwGif jynfaxmmifpkjrefrmEkdfifiH.tcGefawmfrS ukefusp&mrsm;yg0ifaeaom
jynfaxmifcsif;csif;oabmwlnDcsufudk jynfol@v$wfawmfuoabmrwlcJhaomf vufcHtwnfrjyK&?
&Sif;vif;csuf? ? Tyk'fronfvkyfiefk;aqmifwmenf;emwdk@ESifh qdkifaomodk@wnf;r[kwf pD&iftkyfcsKyfr_eSifh
oufqdkifaom tpkd;&tcsif;csif;oabmwlnDcsufrsm;ESifh roufqdkif&?
214? ygvDrefuqHk;jzwfjyXmef;jcif;rjyKv#if rnfonfhjynfaxmifcsif;csif;oabmwlnDcsufr#
oabmwlnDcsuftaeESifh jynfaxmifpkEkdfifiHw&m;Oya'. wpdwfwa'orjzpf&?

xdkuJhodk@aom

tcef; 13
t&yf&yfqdkif&m jyXmef;csufrsm;?

215? EkdifiHawmftvH.yHkrSm axmifhrSefpwk*HyHkjzjpfonf? tvHrSmteDa&mifcHjzpfI vuf0JbuftxufaxmifhY


tjym&ifhtcef;zGifh+yD;v#if xkdtjym&ifhtcef;tv,fwGif a&mifjcnfvufig;ck&Sdaom =u,fjzL}uD;wyGifhxm;&Sdonf?
xdk=u,fjzL.a&mifjcnfvufrsm;t=um;wGif
a&mifjcnfvufig;ckpD&Sdaom
=u,fjzLig;ckudkwpfyGifhpD
oGif;&Hxm;&rnf? =u,fjzL}uD;ESifhwuGoGif;&Hxm;aom =u,fi,frsm;.a&mifjcnfvufrsm;teuf wckpDonf
tvH. txufzufodk@rwfrwf!$efvsufwnfap&rnf? tvHwckvHk;.twdkif;twmrSmtvsm; 9 ay/ teH 5 ay/
tjym&ifhtcef;rSm tvsm; 4ay/ teH 2 ay 6 vuR/ =u,f}uD;twGuf axmifhpGef;rsm;udk qufvufI
qGJxm;aom puf0kdif;.tcsif;rSm 18 vuR / =u,fi,f twGuf 9 vuRjzpfonf? tvH.t&G,frSm}uD;i,fr[l
xkdtcsKd;tpm;twdkif;udkfufnDEdkfifor# udkufnD&rnf?
216? jrefrmbmomonf &Hk;oHk;bmomjzpf&rnf? odk@&mwGif t*Fvdyfbmomudkvnf;oHk;cGifhjyKEdkfifonf?
217? TzGJ@pnf;tkyfcsKyfyHk tajccHpmrlESpfckxm;&Sd&rnf? wckrSmjrefrmbmompmrljzpfI tjcm;wckrSm
t*Fvdyfbmompmrljzpfonf? XdkESpfrlwGif wdkif;jynfjyKv$wfawmfOuUXu vufrSwfxdk;I w&m;v$wfawmfcsKyf.
twGif;0ef&Hk;wGif armfuGef;wif&rnf? xdkpmrlESpfckvHk;udkf TzGJ@pnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'&Sd jyXmef;csufrsm;twGuf
t+yD;tjywfoufaot&mwnfap&rnf?
218? jynfaxmifpkEkdfifiHonf odk@wnf;r[kwf jynfe,fwdk@onf jynfoloHk;vkyfief;aqmifwmrsm;udk vkyfudkifap&ef
vufrSwfudk odk@wnf;r[kwf vdkifpifudk okd@wnf;r[kwf tjcm;enf;jzifh tm%mv$Jtyfaom vkyfykdifcGifhudk (u) jynfaxmifpkEkdfifiHuaomfif; jynfe,fuaomfif; a'oEW&tm%mydkifrsm;uaomfif; }uD;=uyftkyfcsKyfaom
tzGJ@tpnf;rsm;udkomay;&rnf? odk@wnf;r[kwf
(c ) jynfaxmifpk EkdfifiHom;wdk@udkomay;&rnf? odk@wnf;r[kwf
(* ) jynfaxmifpkEkdifiHrSaomfif; jynfe,frSaomfif; a'oEW&tm%mydkifxHrSaomfif; jynfaxmifpkEdkifiHom;rsm;
xHrSaomfif; &mcdkifE_ef; 60 atmufren;fyg0ifamaiG&if;&SdI jynfaxmifpkEkdifiHwGif tm%mwnfaom
w&m;Oya'ESifhtnDzGJ@pnf;xm;aom ukr`%Drsm;udkomjzpfap xdkuJhodk@aom tjcm;tzJG@tpnf;rsm;udk ay;&rnf?
odk@&mwGif
xdkuJhokd@aomvufrSwfukd
odk@wnf;r[kwfvdkifpifudk
odk@wnf;r[kwf
tjcm;enf;jzifh
tm%mv$Jtyfaom vkyfydkifcGifhukd jynfol@tusKd;twGuf vdktyfaomtcg ygvDrefujyifEkdif&rnf?
odk@wnf;r[kwf ajymif;Ekdfif&rnf/ odk@wnf;r[kwf&kyfodrf;Ekdif&rnf[laom pnf;urf;rsm;t&rSwyg; rnfolwOD;
wa,mufodk@r#
odk@wnf;r[kwf
rnfonfhtzGJ@tpnf;odk@r#
odk@wnf;r[kwfrnfonfhukr`%Dodk@r#
ESpfq,fhig;ESpfxuf ausmfvGefaomumvtydkif;tjcm;twGuf ray;&?
219? opfawmajrESifh owWKajrrsm;/ opfawmrsm;/ a&/ wHigvkyfief;trsKd;rsKd;qdkif&ma'orsm;/ owWKrsm;/
ausmufrD;aoG;/ a&eHESifh tjcm;wGif;xGufqDrsm;/ "gwftm;xGufrnfhyif&if;tajctjrpfrsm;ESifh tjcm;obm0
yif&if;tajctjrpfrsm;udk jynfaxmifpkEdkifiHu vkyfudkifoHk;pGJI wdk;wufatmifjyK&rnf? odk@&mwGif
jynfaxmifpkEkdifiH. tusKd;pD;yGg;tvdkiSm ygvDref. tufOya't&jyXmef;xm;aom oD;jcm;cGif;csufpnf;urf;rsm;
ESifhrqef@usifv#if jynfaxmifpkEkdifiHonf txufygwdk@udkvkyfudkifoHk;pGJEkdifaom odk@wnf;r[kwf wdk;wufatmif
jyKEdkifaom odk@wn;fr[kwf toHk;csEdkifaom tcGifhta&;udk jynfaxmifpkEkdifiHom;rsm;tm;ay;Edkifonf?

odk@wnf;r[kwf jynfaxmifpkedkifiHom;rsmxHrS tenf;qHk;&mcdkifE_ef; 60 r#yg0ifonfhaiG&if;&Sdaom ukr`%Drsm;odk@


aomfif; xdkuJhodk@aom tzGJ@tpnf;rsm;odk@aomfif; ay;Ekdifonf?
cGif;csuf? ? xdk@jyifjynfol@tusKd;twGufvdktyfaomtcg txufygtcGifhta&;udkygvDrefu jyifEkdfif
&rnf? odk@wnf;r[kwfajymif;Ekdfif&rnf? odk@wnf;r[kwf &kyfodrf;Edkif&rnf[laom pnf;urf;csufrsm;t& rSwyg;
xdktcGifhta&;rsKd;udk ray;&?
TxufYazmfjycJhaom obm0yif&if;tajctjrpfrsm;udk vkyfukdifoHk;pGJjcif;/ wkd;wufatmifjyKjcif;/
toHk;csjcif;wdk@twGuf vufrSwfudkaomfif; vdkifpifudkaomfif; tjcm;enf;jzihf v$JtyfaomvkyfykdifcGifhu dkaomfif;
ESpfq,fhig;EspfxufausmfvGefaomumvtyddkif;tjcm;twGuf
aemiftcgwGifray;&//
odk@wnf;r[kwf
ESpfq,fhig;ESpfxuf ausmfvGefaom aemufxyfumvtykdif;tjcm;twGuf topfvJcGifhr&Sdap&?
220? jynfaxmifpkEkdifiH. tusKd;pD;ygG;tvdk@iSg ygvDref. tufOya'ujyXmef;xm;aom oD;jcm;cGif;csufpnf;urf;
rsm;t&rSwyg;/ vkyfudkifoHk;pGJap&efaomfif; wdk;wufatmifjyKap&efaomfif; rnfonfhv,f,mudkif;u|ef;ajr
udkr# jynfaxmifpkEkdfifiHom;r[kwfolrsm;tm; jynfaxmifpkEkdfifiHu ray;&?
221?
jynfaxmifpkEkdifiH0efxrf;rsm;
cef@xm;a&;ESifhpyfvsOf;I
jynfaxmifpkEkdifiHtpdk;&udkulnD&efif;/
&mxrf;r_xrf;qdkif&m pnfurf;ao0yfr_udpPrsm;wGif t}uHay;&efif; ygvDrefonf w&m;Oya'jyXmef;I&mxl;0ef
tzGJ@udkxm;&Sd&rnf? xdk&mxl;0eftzGJ@udk zGJ@pnf;jcif;/ xdktzGJ@.tm%mESifh tvkyf0wW&m;rsm; xdk@jyiftzGJ@0ifwkd@.
&mxl;tvkyfqkdif&mpnf;urf;csufrsm;udk ygvDref.tufOya'jzifhjyXmef;owfrSwf&rnf?
222?
(1)
a&S@aemufpum;wdk@.
t"dy`m,fudkaxmufxm;&efrvdkv#if
TtajccHOya'Yyg&Sdaom
atmufygpum;&yfwdk@onf azmfjyxm;aomt"dy`m,fudkaqmifonf? qdkvdk&if;rSm jrefrmjynf / jrefrmEkdifiH / jrefrmEkdifiHawmf [laompum;&yfwdk@onf 1953 ckESpf
jrefrmEkdfifiHawmfpD&iftkyfcsKyfr_Oya'Y yg&Sdaom t"dy`g,frsKd;udkaqmifonf?
vuf&Sdw&m;Oya' [lonfrSm w&m;Oya'/ wcsufv$wfOya'/ trdef@/ pnf;urf;Oya'/ enf;Oya'
pnf;rsOf;Oya'wdk@udkjyKEkdfifaom Oya'jyKtzGJ@uaomfif;/ yk*~dKvfuaomfif;/ TtajccHOya'tm%mrwnfrDu
jynfaxmifpkjrefrmEkdfifiH&Sd e,fajrrsm;wGifjyKcJhaomw&m;Oya'/ wcsufv$wfOay'/ trdef@/ pnf;urf;Oya'/
enf;Oya'/ pnf;rsOf;Oya'wdk@udkqdkvkdonf?
apmfbGm; odk@wnf;r[kwf apmzsm [lonfrSm tjiif;yGm;r_ay:aygufvmv#if/
EkdifiHawmforwu oufqdkfif&m &dkuf&mcHpnf;urf;rsm;ESifhtnD todtrSwfjyKaom yk*~dKvfudkqdkvkdonf?
jynfaxmifpktzGJ@0if [lonfrSm (u) jynfaxmifpk jrefrmEkdifiHwGif tzGJ@0ifwcktjzpfjzifh zGJ@pnf;yg0ifaomjynfe,fudkaomfif;/
(c ) jynfe,f. wpdwfwa'otjzpf rzGJ@pnf;ryg0ifaom jynfaxmifpk jrefrmEkdfifiH&Sd usefe,fajrtm;
vHk;udkaomfif;/ qdkvdkonf?
(2) tcef; 6/ 7/ 10/ 11/ 13 ESifhwwd,Z,m;/ pwkwZ,m;rsm;&Sd jynfe,f [laom
pum;onfqef@usifaom &nf&G,fcsufray:aygufv#if &Srf;jynfe,fudk/ odk@wnf;r[kwf ucsifjynfe,fudk
odk@wnf;r[kwf u&ifeDjynfe,fudk/ odk@wnf;r[kwf tcef; 9 tydkif; 6 t&zGJ@pnf;aom jynfe,f
opfudkfqdkvdkonf ?

(k3) qef@usifaom&nf&G,fcsufray:aygufv#if jrefrmEkdfifiHawmfa,bk,spum;&yftufOya'&Sd jyXmef;csufrsm;


onf TtajccHOya'udk t"dy`m,faumuf,ljcif;/ TtajccHOya'tm%moufa&mufjcif;wdk@ESifh oufqdkif
&rnf?

tcef; 14
tul;tajymif;umvjyXmef;csufrsm;
223? 1953 ckESpf jrefrmEkdifiHawmfpD&iftkyfcsKyfr_ tufOya't&jzpfap/ tjcm;enf;t&jzpfap/
+Adwdo#bk&ifrif;jrwf xdkpOftcgupdk;ydkifawmfrlcJhonfh jrefrmEkdfifiHtwGif;&Sd e,fy,frsm;udk pD&iftkyfcsKyfjcif;ESifh
pyfvsOf;aom odk@wnf;r[kwf oufqdkifaom +Adwdo#bk&ifrif;jrwfY ,cifu wnf&SdcJhaomtcGifhta&;/
tcGihftm%m/ pD&ifykdifcGifhtm%m/ udk,fydkiftcGifhtm%mtm;vHk;EsifhwuG/ jrefrmEkdfifiHawmftwGif;tjcm;
rnfonfh
e,fy,fwGifrqdkjzpfap/
xdke,fy,frsm;ESifhpyfvsOf;Ijzpfap/
oabmwlpmcsKyft&aomfif;/
ay;tyfjcif;t&aomfif;/ xHk;pD"avht&aomfif;/ vspfvsL&_csuft&aomfif; / tjcm;enf;t&aomfif; /
aqmif&GufawmfrlydkifaomtcGifhta&;/ tcGifhtm%m/ pd&ifydkifcGifhtm%m/ udk,fydkfiftcGifhtm%mtm;vHk;wdk@udkyg
jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHu ydkifqdkifonf[k ausnmvkdufonf?
cGif;csuf? ? odk@&mwGif TtajccHOya'tm%mwnftHhqJqJumvu +Adwdo#bk&ifrif;jrwfY wnf&SdcJh
aom xdk@jyif+Adwdo#jrefrmEdkfifiHtwGif;Yaomfif;/ +Adwdo#jrefrmEdkfifiHESifhpyfvsOf;Iaomfif;/ aqmif&Gufawmfrlydkif
aom udk,fydkiftcGifhtm%mudk jynfaxmifpkEdkifiH&Sd rnfonfhtm%mydkifur# udk,fydkiftcGifhtm%mtaeESifh
roHk;pGJ&?
224? TtajccHOya'tm%mwnftHhqJqJumvu jrefrmEdkfifiHawmfESifh u&ifeDe,frsm;.pD&if
tkyfcsKyfa&;udpPtvdkiSm +Adwdo#bk&ifrif;jrwfY odk@wnf;r[kwftjcm;tm%mydkifwckckY wnf&SdcJhaom
tcGifhta&;rsm;/ ydkifqdkifaomypPnf;rsm;ESifh awmif;qdk&,lcGifhrsm;onf TtajccHOya' tm%mwnfonfrSpI/
jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtpdk;&Ywnf&Sd&rnf//
txl;tm;jzifhopfawmtm;vHk;/ ajratmuf&SdowWKESifh tjcm;ypPnf;rsm;tm;vHk;/ "gwfzuf0if aq;zuf
0ifa& paoma&rsm;/ obm0tiftm;wdk;. yif&if; tajctjrpfrsm;/ oHvrf;jzpfo,f,lydk haqmifa&;qdkif&mypPnf;
rsm;/ pmydk haqmifa&;qdkif&mypPnf;rsm;/ a-u;eef;ESifh a-u;eef;rJhqufoG,fa&;qdkif&mypPnf;rsm;/ toHv$ifhvkyfief;
qdkif&mypPnf;rsm;onf/ TtajccHOya'wnfonfrSpIjynfaxmifpkEdkifiH.ypPnf;rsm;jzpf&rnf//
225// // (1) yddnmOfrsm;ESifhpyfvsOf;Iaomif; wm0efrsm;EsifhpyfvsOf;Iaomif;/ tu,fI TtajccHOya't
wnfrjzpfcJhaomf
jrefrmEdkifiHawmftpdk;&tm;w&m;pGJEdkifaomtcGifhta&;t&/
w&m;pGJ&efay:aygufcJhv#if
jynfaxmifpktpdk;&tm; w&m;pGJEdkifonf//
(2) jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHonf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH.trnfjzifh w&m;pGJEdkifonf// xdkenf;wlyif
w&m;pGJjcif;udkcHEdkifonf//
(3) tr+onftjzpfjzifh jrefrmEDkifiHtpdk;& yg0ifaeaom tr+rsm;onf/ TtajccH Oya'tm%mwnf
aomae h&ufwGifr_ yD;rjywfjzpfaeao;ygu xdtr+rsm;wGifjrefrmEdkifiHtpdk;&tpm;/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtpdk;&
yg0ifonf[krSwf,l&rnf//
226// // (1) vuf&Sdw&m;Oya'rsm;onf TtajccHOya'ESifh rnDr!Gwfrjzpfonftxdif;/ TtajccHOya'ESifh

rqef husifv#ifif;/ xdkvuf&Sdw&m;Oya'rsm;udkjzpfap wckckudkjzpfap Oya'yydkifcGifh&SdaomOya'ytzGJ huaom


if;xdkuJhodk haomtm%mydkifuaomif;r&Kyfodrf;ao;or# odk hwnf;r[kwf rjyifao;or#/ qufvufItm%m
wnfap&rnf//
(2) TtajccHOya'&Sd jyXmef;csufudk av;pm;axmufxm;I/ EdkifiHawmforRwuvdktyfonf[kxif
jrifaom/ oifhwifhqDav#mfonfh yjyifcsufrsm;yg0ifaom vuf&Sdw&m;Oya'wckckudk ygvDrefuaomif;/
tcGifhtm%m&Sdaomtjcm;tm%mydkifaomfif;/
r&kyfodrf;ao;or#/
odk
hwnf;r[kwfrjyifao;or#/
EdkifiHawmforRw.trdef hwGif oD;jcm;az:jyxm;aomae hrSpI tusdK;oufa&mufap&rnf[k EdkifiHawmforRwu
trdef hxkwfIjyXmef;Edkifonf//
227// // TtajccHOya'tm%mwnftHhqJqJumvu jrefrmEdkifiHtpdk;&ESifhodk hwnf;r[kwf jrefrmEdkifiHtpdk;&
udk,fpm; _ Adwdo#EdkifiH&Sdbk&ifrif;jrwf.tpdk;ESifh/ tjcm;EdkifiHt}uD;tr+;okd hwnf;r[kwf tpdk;&wdk hcsKyfqdktwnfjzpf
cJhaom pmcsKyfrsm;rSaomfif;/ ay:xGufvmaomw&m;r#wonfhwm0efrsm;udk/ tqdkygtjcm;EdkifiHuvnf;
jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHESifhpyfv#OfI xm;&SdtyfaomydnOfrsm;udk wHk hjyefav;pm;ygu/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHu
vnf;/ wHk hjyefav;pm;&rnff//
228// // TtajccHOya'tm%mwnfonfhae hY/ wnf&Sdaeaomw&m;&Hk;tm;vHk;onf TtajccHOya'ESifhtnD
w&m;Oya'jzifhw&m;&Hk;opfrsm;udk rwnfaxmifor#/ qufvufI w&m;pD&ifydkifcGifhtm%mrsm;udk oHk;pGJaqmif
&Guf&rnf// tqdkygw&m;&Hk;rsm;wGif r_ yD;rjywfjzpfaeao;aom w&m;rr+rsm;/ &mZ0wfr+rsm;ESifh tcGefawmfr+rsm;
udk/ TtajccHOya'tm%mrwnfao;bdouJhodk h _ yD;jywfatmifpD&if&rnf//
229// // TtajccHOya'tm%mwnftHhqJqJuvu/ jrefrmEdkifiHawmftpdk;&vufatmufwGiftr+xrf;cJh-u
aom &mxl;r+xrf;rsm;onf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHutjcm;jyXmef;csufryor# qufvuftr+xrf;&rnf//
230// // udwifrodrjrifEdkifaomtcuftcJrsm;udk/ txl;tm;jzifh 1935 ckESpf/ jrefrmEdkifiHawmfpD&iftkyfcsKyfr+
tufOya'&SdjyXmef;csufrsm;rS/ TtajccHOya'&SdjyXmef;csufrsm;odk hul;ajymif;&mwGif ay:aygufvmaomtcuf
tcJrsm;udk z,f&Sm;&efEdkifiHawmforRwonf/ rdrd.trdef hwGifoD;jcm;az:jyxm;aom umvmtydkif;tjcm;twGuf
ajymif;jcif;jzpfaomif;/ yjyifxm;aom jyifqifcsufrsm;yg0ifonfh TtajccHOya'onf/ tusdK;oufa&muf&
rnf[kEkdifiHawmforRwutrdef hxkwfIjyXmef;Edkifonf// tcef; 6 t&/ enf;vrf;uspGmzGJ hpnf;aomygvDref.
yXrtpnf;ta0;
usif;y_ yD;onfhaemuf
Tyk'frt&
xdkuJhodk
haom
trdef
hudkrxkwf&/
wqufwnf;jzpfaomatmufyk'fr&SdjyXmef;csufrsm;t&/ ygvDrefqdkif&m v$wfESpf&yfvHk;. tm%mrsm;udk
toHk;yum/ Twdkif;jynfyv$wfawmfuqHk;jzwfcsufcsI oabmwlnDcsufray;v#if xdkuJhodk haomtrdef h
udkrxkwf&//
231//
// (1) tcef; 6 t&enf;usepGm zGJ hpnf;aomygvDref. yXrtpnf;ta0;udkusif;yonfhwdkifatmif/
Twdkif;jynfyv$wfawmfonf / ygvDrefqdkif&mv$wfESpf&yfvHk;.tm%mtm;vHk;/ wm0ef0wW&m;tm;vH;k ESifh
tcGifhta&;tm;vHk;udkoHk;pGJaqmif&GufcHpm;&rnf//
(2) EdkifiHawmf,m,DorRwtjzpfjzifh/ wdkif;jynfyv$wfawmfu a&G;aumufwifajrmufaomyk*~dKvf
onf/ tcef; 5 t&/ EdkifiHawmforRwudkenff;vrf;usepGm a&G;aumufwifajrmufonfhwdkifatmif/ /jynfaxmifpk
jrefrmEdkifiH,m,DorRwjzpf&rnf// xdk hjyifxdkEdkifiHawmf,m,DorRwonf/ TtajccHOya'yuEdkifiHawmforRw
tm; tyfESif;xm;aomtm%mtm;vHk;ESifhwm0ef0wW&m;tm;vHk;udk oHk;pGJaqmif&Guf&rnf//

EdkifiHawmf,m,DorRwtjzpfjzifh/ wrf;&Gufaom umvtydkif;tjcm;udk/ yk'fr 48 &Sd yk'frcGJ(2) t&/


&mxl;oufwrf;udk wGufppf&mwGif xnfhoGif;Ira& wGuf&//
(3) jynfaxmifpk,m,Dtpdk;&. 0ef}uD;csKyfESifh tjcm;0ef}uD;csKyfrsm;tjzpfjzifh wdkif;jynfyv$wfawmfu
a&G;aumufwifajrmufaomyk*~dKvfrsm;onf/ tcef; 5 t& enf;vrf;usepGma&G;aumufwifajrmufjcif;cH&aom
EdkifiHawmforwWu/ yk'fr 56 &Sd jyXmef;csufrsm;ESifhtnD tjcm;yk*~dKvfrsm;udk cef hxm;onfhwdkifatmif/ jynfaxmif
pk,m,Dtpdk;&.0ef}uD;csKyfESifh tjcm;0ef}uD;rsm;jzpf&rnf//
232// // (1) tcef; 6 t& enf;vrf;usepGmzGJ hpnf;aom ygvDref.yXrtpnf;ta0;ukdusif;yonfhwdkifatmif
(u) wdkif;jynfyv$wfawmf&Sd ya'o&mZf&Srf;jynfe,fpkqdkif&m udk,fpm;vS,ftrwf tm;vHk;jzifh/
&Srf;jynfe,f,m,DaumifpDudkzGJ hpnf;&rnf//
(c) wdkif;jynfyv$wfawmf&Sd jrpf}uD;em;ESifhAef;armfc&dkifudk,fpm;vS,ftrwftm;vHk;jzifh/ ucsifjynfe,f
,m,DaumifpDudkzGJ hpnf;&rnf//
(*) wdkif;jynfyv$wfwfawmf&Sdu&iftrsdK;om;qdkif&m udk,fpm;vS,ftrwftm;vHk;jzifh/ u&ifa&;&m
aumifpDudkzGJ hpnf;&rnf/
(C) wdkif;jynfyv$wfawmf&Sd/ u&ifeDe,frsm;qdkif&mudkpm;vS,ftrwftm;vHk;jzifhif;/ EdkifiHawmf,m,D
orRwu u&ifjynfe,frS a&G;cs,fcef hxm;aomESpfOD;xufrydkonffh tjcm;yk*~dKvfjzifhif;/ u&ifjynfe,f,m,D
aumifpDudkzGJ hpnf;&rnf//
(i) wdkif;jynfyv$wfawmf&Sd/ csif;awmifrsm;c&dkifESifh &cdkifawmifweff;e,fy,fqdkif&mudk,fpm;vS,ftrwf
tm;vHk;jzifh/ csif;a&;&maumifpDudkzGJ hpnf;&rnf//
(2) qdkcJhaom,m,D aumifpDtoD;oD;onf/ tcef; 9 t&zGJ hpnf;aomoufqdkif&maumifpDtoD;oD;.
tm%mtm;vHk;ESifh wm0ef0wW&m;tm;udkoHk;pGJaqmif&Guf&rnf//

233// // TtajccHOya't&usif;yaom yXrtrwfa&G;aumufyGJudk/ TtajccHOya'tm%mwnfonfhae h


rSpI 18 v twGif;wGif usif;y&rnf//
234// // TtajccHOya'onf EdkifiHawmf,m,DortRwu xkwfjyefausnmaomae hwGif/ tm%mwnf&rnf//
xdkae honfjrefrmouU&mZf/ 1310 ckESpf/ uqkefvqef; * &ufae h (c&pfouU&Zf/ 1948 ckESpf/ {_ yDv 15 &ufae h)
atmufaemufrusap& //
jyifqifcsufaemufqufwGJ 3 / 4 / 5

yXrZ,m; //
usrf;opPmqdkcsuf/ odk hwnf;r[kwfuwdopPmqdkcsufyHkpH //
yk'fr 72 udk-unfh //
u|Ekfyf onf/ jynfol hv$wfawmfvlrsdK;pkv$wfawmf trwftjzpfaa&G;cs,fjcif; cH&_ yDd;jzpfojzifh/
jynfaxmifpk jrefrmEdkifiH.zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'udkwnf_ rJatmifxdrf;odrf;I/ w&m;Oya'rsm;udkapmifh
a&Smufygrnf// xdk hjyif,cku|Ekyfaqmif&Gufrnfjzpfaomwm0ef0wW&m;rsm;udkvnf;/ wnf=unf ajzmifhrSwfrSefuef
pGm aqmif&Gufrnf[k av;eufwnf=unfpGmusrf;opPmqdkygonf // (uwdopPmqdkygonf ) //

'kwd,Z,m; //
vlrsdK;pkv$wfawmfzGJ hpnf;yHk //
yk'fr 87 udk=unfh//
vlrsdK;pkv$wfawmftrwfae&m 125 ae&m&Sdonfhteuf

(u) ESpfq,fhig;ae&mudk/ &Srf;jynfe,frS udk,fpm;vS,frsm;jzifh jznfhoGif;&rnf//


(c) wq,fhESpfae&mudk/ ucsifjynfe,frS udk,fpm;vS,frsm;jzifhjznfhoGif;&rnf//
(*) &Spfae&mudk/ csif;0daoowdkif;rS ukd,fpm;vS,frsm;jzifhjznfhoGif;&rnf//
(C) oHk;ae&mudk/ u&ifeDjynfe,frS udk,fpm;vS,frsm;jzifh jznfhoGif;&rnf//

(i) ESpfq,fhav;ae&mudk/ u&iftrsdK;om;rsm;.udk,fpm;vS,frsm;jzifh jznfhoGif;&rnf//

(p) ig;q,fhoHk;ae&mudk/ jynfaxmifpk jrefrmEdkifiH&Sd usefe,fajrrsm;rS udk,fpm;vS,frsm;jzifhjznfhoGif;&rnf//


jyifqifcsufaemufqufwGJ 7

wwd,Z,m;//

pm&if; 1 jynfaxmifpkEdkifiHOya'ypm&if;//
yk'fr 92 (1) udk=unfh //
1//
// umuG,fa&;//
//qdkvdk&if;rSma,bk,stm;jzifhEdkifiHawmfumuG,fa&;twGufpDrHjyifqifjcif;/
ppfwGif;umvwGifppfatmifEdkifa&;ESifh ppft+yD;wGifppfwyfrsm;udkxda&mufpGm zsufodrf;Edkifa&;wdk htwGuf
pDrHaqmif&Gufjcif;wdk
hyg0ifaomjynfgaxmifpkEdkifiHESifhwuG
jynfaxmifpkEdkifiH.umuG,fa&;/
xdk
h
jyiftxl;tm;jzifh
(1) a&wyf/ ukef;wyf/ avwyfrsm;zGJ hpnf;a&;/ avhusifha&;/ xm;&Sda&;ESifh }uD;=uyftkyfcsKyfa&;rsm;/
jynfaxmifpkEdkifiHudkumuG,f&efif;/ xdkwyfrsm;udktoHk;ya&;//
(2) umuG,fa&;qdkif&mpufr_vufr_vkyfief;rsm;//
(3) a&wyf/ ukef;wyf/ avwyfrsm;ESifhoufqdkifaomvkyfief;rsm;//
(4) wyfajra'orsm;wGif a'oEW&udk,fydkif tkyfcsKyfa&;/ xdka'orsm;twGif; wyfajrtm%mydkifrsm;zGJ h
pnf;a&;ESifh
tm%mrsm;tyfESif;a&;/
xdka'orsm;twGif;
tdrfae&mxdkifcif;pnf;rsOf;
owfrSwfay;a&;ESifhxdka'orsm;. e,fedrdwfowfrSwfa&;rsm;//
(5) vufeufrsm;/ tajrmufaorwfrsm;/ cJ,rf;rD;ausmufrsm;ESifh aygufuGJaponfh0wKypPnf;rsm;//
(6) tEkr_"gwftm;ESifh xdk'gwftm;jzpfxGef;vmap&ef ta&;ygaom "gwfowKyif&if;tajcajrpfrsm;//
(7) ppfqifa&;//
2// // jynfya&;&m//
(1)oHwrefqdkif&m/aumifppf0efqdkif&m/ ul;oef;a&mif;0,fa&;qdkif&mudk,fpm;vS,fcef hxm;a&;//
(2)urBmhukvor*~//
(3)jynfaxmifcsif;csif;nDvmcHrsm;/ toif;rsm;Esifhtjcm;tzGJ hrsm;wGifyg0ifaqmif&Gufa&;EsifhxdknDvmcHt
oif;tzGJ hwdk h. qHk;jzwfcsufrsm;udktxajrmufapa&;//
(4) ppfa=unma&;ESifh ppfajyndrf;a&;//
(5) tjcm;EdkifiHrsm;ESifh/ pmcsKyfrsm;oabmwlnDcsufrsm;udk csKyfqdka&;ESifhtxajrmufapa&;//
(6) EdkifiHjcm;rsm;ESifh ul;oef;a&mif;0,fjcif;udk pnf;rsOf;owfrSwfa&;//
(7) EdkifiHjcm;Esifhacs;iSm;a&;//
(8)EdkifiHom;rsm;/ EdkifiHjcm;om;rsm;/ EdkifiHom;tjzpfcH,ljcif;/ EdkifiHom;tjzpf&yfpJjcif;//
(9)Jjypfr_usL;vGefolrsm;tm; oufqdkif&mEdkifiHodk hay;tyf&efESifh oufqdkif&mEdkifiHrSawmif;qdka&;//

(10) EdkifiHul;'vufrSwfrsm;ESihfADZmrsm;//
(11) EdkifiHjcm;pD&ifydkifcGiftm%m//
(12) yifv,fa&a=umif;pD&DydkifcGifhtm%m//
(13) yifv,f"jrr_rsm;/ yifv,fjyifYif;/ aumif;uif,HYif;/ tjynfjynfqdkif&m w&m;Oya'rsm;udk
usL;vGefaomjypfr_rsm;//
(14) jynfaxmifpkEdkifiHwGif;odk h0ifcGifhya&;/ EdkifiHrSxGufcGifhya&;ESifhjynfESif'g%fay;a&;rsm;//
(15) EdkifiHawmfydkifyifv,fe,fedrdwftjyifty&Sd wHigvkyfief;trsdK;rsdK;//
(16) jynfaxmifpktpdk;&u owfrSwfxm;aom taumufe,fedrdwfrsm;udkjzwfoef;I ,laqmifvmaom
0ifukefESifh xGufukef//
3// // qufoG,fa&;
(1) oabFmqdyfurf;rsm;ESifh wuGjynfaxmifpk tzGJ h0ifwckrS wckodk h ul;pufwwfaoma&m*gumuG,fa&;
(uGm&efwif;)/ oabFmom;aq;&Hk;rsm;ESifh yifv,fa&a=umif;qdkif&maq;&Hkrsm;odk h/ xdk hjyifqdyfurf;uGm&efwif;qdkif
&maq;&Hk;rsm;//
(2) ava=umif;c&D;vrf;rsm;//
(3) jynfaxmifpkEdkifiH.ukef;vrf;/ a&vrf;rsm;jzifhonf[kjynfaxmifpktpdk;&u ausnmxm;aomukef;vrf;
a&vrf;rsm;//
(4) jynfaxmifpktpdk;&u/ jynfaxmifpka&vrf;rsm; jzpfonf[ka=unmxm;aom jynfwGif;a&vrf;rsm;wGif/
pufjzpf ckwfarmif;onfha&,Ofrsm;jzifho,f,lydk haqmifa&;Esifhc&D;oGm; vma&;/ xdka&vrf;rsm;qdkif&m
oGm;vmr_enf;Oya'rsm;/ xdka&vrf;rsm;wwGifc&D;onfrsm;ESifh ukefypPnf;rsm;o,f,lydk haqmifa&;//
(5) rD;&xm;rsm;//
(6) a&wuf a&us&Sdaoma&vrf;rsm;wGifo,f,lydk haqmifa&;ESifhoGm;vma&;vnf;yg0ifaomyifv,fc&D;
o,f,lydk haqmifa&;ESifh oGm;vma&;//
(7) qdyfurf;}uD;rsm;/ qdkvdk&if;rSm xdkqdyfurf;}uD;rsm; ausnma&;ESifhe,ffedrdwfowfrSwfa&;/xdk hjyifqdyf
urf;qdkif&mtm%mydkifrsm;zGJ hpnf;a&;ESifhxdktm%mydkifwdk h. tm%mrsm;//
(8) av,mOfysHrsm;/ ava=umif;c&D;oGm;vma&;/ av,mOfysHuGif;rsm;pDrHxm;&Sda&;/ ava=umif;c&D;oGm;vm
r_ESifh av,mOfysHuGif;rsm;twGuf pnf;rsOf;ysXmef;jcif;EsifhzGJ hpnf;a&;rsm;//
(9) yifv,fa&a=umif;jzpfap/ ava=umif;jzifhjzpfap/ c&D;onfrsm;ESifhukefpnfydk haqmifa&;//
(10)avS/ oabFESifhav,mOFysHrsm;ab;&ef uif;a&;twGuf rD;jyoabFrsm;/ rD;jytxdrf;trSwfrsm;ESifhtjcm;
pDrHcsufrsm;yg0ifaomrD;jywdkufrsm;//
(11) pmydk haqmifa&;ESifh a=u;eef;qufoG,fa&;/ pum;ajyma=u;eef;qufoG,fa&;/ 0dkif,mvuf/
toHv$ifha&;ESifh/ tjcm;tvm;wlqufoG,fa&;rsm;//
4// // bma&;//
(1) jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHudktajcyIaiGacs;,ljcif;//
(2) EdkifiHjcm;odk hydk haomxGufukefrsm;tay:wGifpnf;=uyffaomtaumufawmfvnf;yg0ifonfhtaumuf
awmfvnf;yg0ifonfhtaumufawmfrsm;//
(3) EdkifiHjzpfypPnf;cGefrsm;/ xdktcGefrsm;wGifjynfe,fOya'ypm&if;Ya&wGufaz:jyxm;aom taumuftcGef
rsm;ryg/ odk h&mwGifv#yfppf"gwftm;&atmifyjcif;/ oHk;pGJjcif;wdk hay:wGif pnf;=uyfaomtcGefrsm;ygonf//
(4) ukefpnfa&mif;0,fjcif;wdk htay:wGif pnf;=uyfaomtcGefrsm;//
(5) ukr`%Drsm;tay:wGifpnf;=uyfaomtcGefrsm;//

(6) tjrwfawmfcGefrsm;//
(7) wOD;wa,mufydkifypPnf;rsm;./ odk hwnf;r[kwfukr`DydkifypPnf;rsm;.wefbdk;tay:wGifp nf;=uyfaomt
cGefrsm;//
(8) ukr`%D.aiG&if;tay:wGifpnf;=uyfaomtcGefrsm;//
(9) uG,fvGefolydkif ypPnf;rsm;tay:wGifpnf;=uyfaom tcGefESifhypPnf;qufcHcGefrsm;//
(10) tjrwf}uD;cGef//
(11) aiGpkb%f//
(12)aiGv$JpmcsKyfrsm;csufvbufrSwfrsm;atmf'DrefpmcsKyfrsm;ESifh trjcm;pmcsKyfrsm;tay:wGifpnf;=uyf
aomwHqdyfawmfcGefrsm;//
(13) rD;&xm;jzifhif;/./ yifv,fa&a=umif;c&D;jzifhif;/ ava=umif;c&D;jzifhif;/ oGm;vmo,f,lydk haqmif
aomc&D;onfESifh ukefypPnf;rsm;tay:wGifpnf;=uyfaomc&D;cGefrsm;//
(14) rD;&xm;vlpD;cESifhukefwifctay:wGifpnf;=uyfaomtcGefrsm;//
(15) Tpm&if;&SdudpPwckckESifhpyfv#Of;I &&SdaomtcGefrsm;/ odk h&mwGifw&m;v$wfawmf.vufatmufcHw
&m;&Hk;rsm;Y aumufcH &&SdaomtcGefrsm;ryg0ifacs//
5// // t&yf&yfqdkif&m//
(1) oD;oef hb%f/ b%fzGJ hpnf;a&;EsifhaiGpuULxkwfa&;wdk hyg0ifaomb%fvkyfief;//
(2) aiGpuUL/ '*Fg;oGef;cyfa&;ESifh w&m;0ifaiG//
(3) jynfaxmifpkEdkifiHudpPrsm;twGufpHkprf;jcif;/ ppfaq;=unfh&_jcif;ESifh ppfwrf;,ljcif;//
(4) jynfaxmifpkEdkifiHudpPrsm;twGufypPnf;&,la&;//
(5)jynfaxmifpkwEdkifiHvHk; twGufta&;ygt&ma&mufonf[kjynfaxmifpkw&m;Oya'ujyXmef;aom
jywdkuf/ pm=unfhwdkufESifhtjcm;tvm;wltzGJ htpnf;rsm;//
(6) atmufygudpP&yfrsm;twGuf jynfaxmifpkEdkifiHudk,fpm;vS,ftzGJ hESifh tzGJ hpnf;rsm;/ qdkvdk&if;rSmokaw
oeya&;/ oufarG;r_ynmESifhpufr_vufr_ynmoif=um;a&;/ odk hwnf;r[kwftxl;ynm&yfrsm;oif=um;a&;udk
tm;ay;csD;jrifh&efjzpfonf//
(7) oef;acgif;pm&if;//
(8) jynfaxmifpkEdkifiH0efxrf;tzGJ hrsm;//
(9) zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'ESifhrqef husifapbJ/ ygvDrefodk h trwfa&G;aumufwifajrmufjcif;//
(10) jynfaxmifpkEdkifiHawmforRw. vpmESifh pm&dwfa=u;aiGrsm;/ 0ef}uD;csKyfESifh jynfaxmifpktpdk;&tzGJ h
0if0ef}uD;rsm;. VpmESifhpm&dwfaiGa=u;rsm;/ jynfol hv$wfawmfOuUXESifh 'kwd,OuUXwdk h.vpmrsm;/ vlrsdK;pkv$wf
awmfem,uESifh 'kwd,em,uwdk h.vpmrsm;/ ygvDreftrwfrsm;. vpmp&dwfESifhtcGifhta&;rsm;//
(11) jynfaxmifpkEdkifiHtay:Ywif&SdaomauG;+rD//
(12) &mZ0wfOya'ESifhusifhxHk;//
(13) w&m;Oya'ESifhusifhxHk;/ txl;tm;jzifhxdkOya'ESifhusifhxHk;wdk hwGifuav;oli,frsm;ESifht&G,f ra&muf
ao;olrsm;/ arG;pm;jcif;/ ypPnf;v$Jajymif;a&;/ ,HkyHkv$Jtyfxm;ojzifh pDrHydkifcGifh&dSolrsm;ESifh xdkodk hodk hv$Jtyfxm;a&;/
ydnmOfrsm;/ tEknmwpD&ifqHk;jzwfa&;/ vlrGJpmcHa&;/ w&m;pGJqdkifydkifcGifh&Sdaom epfemcsufrsm;/ &l;oGyfjcif;wk hESifh
pyfv#Of;aom w&m;Oya'rsm;yg0ifonf//
(14) oufaocHOya'//
(15) a&S haevdfkufjcif;/ aq;ukojcif;/ tjcm;twwfynmrsm;jzifhtoufarG;jcif;//
(16) owif;pmrsm;/ pmtkyfrsm;EsifhpmyHkESdyfpufrsm;//
(17) tqdyfrsm;ESifhab;tEW&,fjzpfapwwfaomaq;rsm;//

(18) pufjzpfckwfarmif;aom,mOfrsm;//
(19) ukefpnfvkyfudkifaom,mOfrsm;//
(20) tvkyform;rsm;tusdK;wdk;yGg;a&;/ tvkyform;wdk h.tajctae/ tvkyf&Sifrsm;.wm0ef0wW&m;ESifh
tvkyform;av#mfa=u;/ usef;rma&;tmrcHpepf/ tdkrif;rpGrf;yif&Sifrsm;//
(21) tvkyfvufrJhtmrcHpHepfrsm;//
(22) tvkyform;tpnf;t&Hk;rsm;/ pufr_vufr_qdkif&mESifhtvkyform;qdkif&mydyuQr_rsm;//
(23) v#yfppf"gwf//
(24) tmrcHpHepf//
(25) ukr`%DOya'//
(26) csufvufrSwfrsm;/ aiGv$JpmcsKyfrsm;/ atmf'DrefpmcsKyfrsm;ESifhtjcm;tvm;wlpmcsKyfrsm;//
(27) pmr_ydkif/ topfxGifjcif;/ r_ydkifcGifhrSwfyHkwifjcif;/ ukefrSwfwHqdyfrsm;/ ukefwHqdyfrsm;/ ukefyHkpHrsm;//
(28) pDrHudef;yjcif;//
(29) ajr&SifESifh oD;pm;wdk hqufqHa&;/ ajriSg;cawmif;cHa&;wdk hyg0ifaomajr,mydkifcGifhpHepfpnf;rsOf;owfrSwf
a&;/ ajr,mv$Jajymif;jcif;/ ajr,mpGef hv$wfjcif;/ ajr,mqufcHapjcif;rsm;//
(30) a&S;a[mif;ESifh&mZ0iftxdrf;trSwfrsm; / a&S;a[mif;ausmufpmwnfae&mrsm;ESifh a&S;a[mif;tuGif;
tusefrsm;//
(31) tav; wif;awmif; ponfwdk hudkpHyjcif;//
(32) bdef;/ odk h &mwGifbdef;tay:Y aumufcHaom,pfrsdK;cGefrsm;ryg
(33) a&eHESifhjynfaxmifpk w&m;Oya' ab;tEW&,f jzpfavmufatmifavmifu|rf;apwwfonf[kowf
rSwfxm;aom tjcm;t&nftcJtp&Sdonfrsm;//
(34) jynfaxmifpkw&m;Oya'u jynfaxmifpktpkd;&.}uD;=uyfftkyfcsKyfjcif;jzifh jynfol htusdK;iSmoifhav#mf
onf[k jyXmef;xm;aompufr_vufr_vkyfief;rsm;udkwdk;wufatmifapmif&Gufa&;//
(35) or0g,rtoif;rsm;//
(36) opfawmrsm;/ owWKwGif;rsm;/ a&eHajrrsm;udk owfrSwfa&;/ owWKwGif;rsm;udkwl;az:I wdk;wufatmif
ya&;/ ( owWKwGif;rsm;ESifha&eHajrrsm; owfrSwfa&;udpPwGif tvkyform;ta&;ESifh tvkyform;ab;uif;a&;wdk h
yg0ifonf )//
(37) jynfaxmifpkEdkifiHtwGif;wGifa&$ hajymif;aexdkifa&;//
(38)
Tpm&if;wGifa&wGufaz:jyxm;aomudpPrsm;ESifhpyfvsOf;I/
&Hk;tm;vHk;.pD&ifydkifcGifhtm%mESifh
tm%mrsm;//
(39) Tpm&if;&SdudpPrsm;ESifhpyfvsOf;I w&*m;Oya;rsm;udkusL;vGefaomjypfr_rsm;//
(40) pm&if; 2 wGifa&wGufaz:jyxm;jcif;r&Sdaom tjcm;udpPrsm;//

pm&if; 2
2 jynfe,fOya'ypm&if;//

yk'fr 92 (2) udk=unfh


1// // zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'qdkif&mudpPrsm;//
(1) TzGJ h pnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'&SdjyXmef;csufrsm;ESifh rqef husifapbJ/ jynfe,f.zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHkt
ajccHOya'yjcif;//
(2) jynfe,f0efxrf;rsm;tzGJ hrsm;ESifh jynfe,f&mxl;0eftzGJ h//
(3) ynfe,fyif&Sifrsm;/ qdkvdk&if;rSmjynfe,fu ay;&rnfjzpfaom/ odk hwnf;r[kwf jynfe,ftcGefbm
awmfrsm;rS ay;&rnfjzpfaomyif&Sifrsm;//

(4) jynfe,ftpdk;&tzGJ h0ifrsm;.vpmrsm;/ jynfe,faumifpDobmywd.vmpmrsm;/ jynfe,faumifpDt


rwfrsm;. vpmp&dwfESifh tcGifhta&;rsm;//
2// // pD;yGg;a&;udpPrsm;//
(1) v,f,mpdkufysdK;a&;/ u|JEGm;wd&dp>mefaxmifrsm;ESifh u|JEGm;wd&dp>mefausmfeif;0ifa&mufr_wm;qD;a&;//
(2) jynfe,ftwGif;&SdwHigvkyfief;rsm;//
(3) ajr,m/ ajrcGefawmf/ ajr,mwdk;wuf aumif;rGefa&;ESifhv,f,mtrawmfa=u;rsm;/ pkaygif;Iae&m
topfwnfjcif;/ auG;+rDtaygiftESHruif;aomajr,mypPnf;taqmufttHkrsm;ESifh0&rf;twyfcH&aom ajr,my
pPnf;taqmufttHkrsm;/ &wemodkufrsm;//
(4) jynfe,fodk htyfESif;xm;aom/ odk hwnf;r[kwfjynfe,f.vuf&Sdjzpfaomvkyfief;rsm;ajrrsm;ESifh
taqmufttHkrsm;//
(5) aps;rsm;ESifhyGJaps;rsm;//
(6) a&/ qdkvdk&if;rSm a&ay;oGif;jcif;/ qnfajrmif;rsm;/ wl;ajrmif;rsm;/ a&v$wfajrmif;rsm;ESifha&umwmrsm;/
a&avSmifuefrsm;/ odk h&mwGif jynfaxmifpktzGJ h0ifwe,frSwe,fodk hjzwfoef;pD;qif;v#uf&Sdaomjrpfrsm;ESifh
a&a=umif;rsm;rygacs//
(7) vlcGefESifho\ar"tcGefawmf//
(8) jynfe,ftwGif;wGifvkyfudkifaom/ odk hwnf;r[kwfxGufaom atmufaz:jyygukefypPnf;rsm;tay:wGif
pnf;=uyfaomEdkifiHjzpfypPnf;taumuftcGefrsm;ESifh jynfaxmifpkEdkifiHtwGif;&Sdtjcm; a'orsm;wGifvkyfudkifaom/
odk hwnf;r[kwf xGufaomtvm;wlukefypPnf;rsm; tay:wGifpnf;=uyfonfh E_dif;ndtaumuftcGefrsm;//
(u) aomufoHk;aomaoa&ao&uf//
(c) bdef;//
(*) aq;ajcmuf/ r_;,pf xHkxdkif;apwwfaomaq;rsm;/ rr_;r,pfxHkxdkif;apwwfaomaq;rsm;//
(C) t&ufysHygaom/ odk hwnf;r[kwf txufyg (c) ESifh (*) wGifaz:jyxm;aom t&m0wWKrsm;yg0ifonfh
aq;rsm;ESifh vloHk;ukefrsm;//
(9) ukefpnful;oef;a&mif;0,fa&;ESifhtvkyftudkifrsm; tay:wGifpnf;usyfaomtcGefrsm;//
(10) wd&dp>mefrsm;ESifh a&,Ofrsm;tay:wGif pnf;=uyfaomtcGefrsm;//
(11) yGJvrf;obifaysmf&$ifr_rsm;ESifh avmif;wrf;upm;jcifrsm; tay:wGifpnf;usyfaomtcGefrsm;//
(12) uif;cGefrsm; ( taumufrsm; ) //
3// // vHk+cHKa&;//
(1) jynfol h+idrf0yfydjym;a&; ( odk h&mwGif jynfaxmifpkEdkifiH. ukef;wyf a&wyf qvwyfwdk hudk toHk;yjcif;
rygacs ) //
(2) aus;&Gm&mZ0wftr_xrf;tzGJ hyg0ifaom &mZ0wftr_xrf;tzGJ h//
(3) w&m;pD&ifjcif;/ w&m;v$wfawmf.vufatmufcH &Hk;rsm;zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHkESifh xdk&Hk;rsm;u&&SdaomtccGef
rsm;/ jynfol h+idrf0yfydjym;a&;twGuf umuG,faomoabmjzifh csKyfaESmifxm;jcif;/ xdk hodk hcsKyfaESmifjcif;cH&olrsm;//
(4) Tpm&if;wGifaz:jyxm;aom udpPwckckESifhpyfv#Of;I/ w&m;v$wqfawmfvufatmufcH&Hk;rsm;. pD&ifydkif
cGif htm%mESifhtm%mrsm;//
(5) tusOf;axmifrsm;/ xdktusOf;axmifrsm;wGif tusOf;cHae&aomolrsm;/ tusOf;axmifrsm;ESifhtvm;wl
Xmersm;udktoHk;yEdkif&ef tjcm;jynfe,frsm;ESifhpDpOfjcif;//
(6) Tpm&if;wGifaz:jyxm;onfh udpPwckckESifhpyfv#Of;I/ w&m;Oya'rsm;udkusL;vGefaomjypfrr_ sm;//

4// //qufoG,fa&;//
(1) jynfe,f.e,fedrdwfudkrausmfvGefaomvrf;rsm;/ wHwm;rsm;/ ul;wdk hrsm;ESifhtjcm;qufoG,fa&;rsm;//
(2) r_eDy,f "gwf&xm;rsm;/ ud;vrf;rsm;//
(3) jynfwGif; a&vrf;rsm;ESifh xdka&vrf;rsm;wGif oGm;vmo,f,lydk haqmifa&;//
(4) rD;&xm;rSwyg;/ jynfe,ftwGif;wGifvkyfaqmifEdkifaoma'oEW&vkyfief;rsm;// // xdkvkyfief;rsm;onf/
jynfe,faumifpDESifhpDpOfjcif;aomfif;/ tjcm;enf;aomif;yum/ rnfonfhvkyfief;udkrqdkjynfaxmifpkwEdkifiHvHk;
twGuf ta&;ygt&ma&mufaom vkyfief;[lIausnmEdkifI/ xdkvkyfief;vkyfaqmifa&;twGuf pDrHEDkifaom
ygvDref.tm%mESifhrqef husifap&//
5// // ynma&;//
(1) ynmoif=um;a&; ( TtajccHOya' tm%mwnfonf rSpI/ q,fESpfjzpfaomumvtydkif;tjcm;
ukefvGef+yD;aemuf ygvDrefutjcm;jyXmef;csufryv#ifif;/ wuUodkvfynm/ txufwef;ynmpufr_vufr_ynm
ESifh txufwef;oufarG;r_ynnmwdk hrygacs )//
(2) jynfe,fu}uD;=uyftkyfcsKyfaom/ odk hwnf;r[kwf aiGaxmufyHhaomynma&;qdkif&mtzGJ htpnf;rsm;//
(3) jynfe,fu}uD;=uyftkyfcsKyfaom/ odk hwnf;r[kwfaiGaxmufyHhaompm=unfhwdkufrsm;/ jywdkufrsm;ESifh
tvm;wltzGJ htpnf;rsm;//
(4)Zmwf&Hkrsm;/ uyGJobifrsm;/ &kyf&Sifrsm;/ odk h&mwGifjyo&efjzpfaom &kyf&Sifum;ynwfa&;twGuftrdef h
ay;jcif;rygacs//
6// // jynfol husef;rma&;//
(1) jynfol husef;rma&;ESifhoef h&Sif;pifus,fa&;//
(2) aq;&Hkrsm;/ 'kuQdw&Hkrsm;/ aq;ay;&Hk;rsm;wnfaxmifa&;/ xm;&Sda&;ESifhpDrHtkyfcsKyfa&;//
(3) arG;zGm;jcif;/ aoqHk;jcif;Esifhxdrf;jrm;jcif;wdk hudkrSwfyHkwifjcif;//
(4) ajrjrm;jcif;wdk hudkrSwfyHkwifjcif;//
(5) ajrjrKyfo+*Kvfjcif;ESifh ocsif;ajrrsm;//
7// // a'oEW&tkyfcsKyfa&;//
(1) a'oEW&udk,fydkiftkyfcsKyfa&;twGuf/ odk hwnf;r[kwfaus;&GmtkyfcsKyfa&;twGuf r_eDpy,frsm;ESifh tjcm;
a'oEW& tm%mydkifrsm; //
(2) ukodvfjzpftzGJ htpnf;rsm;//
8// // t&yf&yfqdkif&m//
(1) vlqif;&Jrsm;u,fq,faxmufyHa&;//
(2) Tpm&if;wGifaz:jyxm;onfhudpPrsm;ESifh pyfv#Of;IpHkprf;jcif;/ ppfwrf;,ljcif;//
(3) EdkifiHawmforwW.xifjrifcsufwGifa'oEW&oabmr#omouf0ifonf[lIaomfif;/ jynfe,fwGif;a&;
&moabmr#om ouf0ifonf[lIaomfif;/ [lqjcif;cH&aomudpPrsm;//

pwkwKZ,m;//

jynfe,ftcGefawmfpm&if;//
yk'fr 96 udk=unfh//
1// // ajrcGefawmf//
(u) ajrcGefawmfoufouf//
(c) wHigvkyfief;rsm;qdkif&miSg;crsm;ESifhtccGefrsm;//
(*) a&eHtay:wGifpnf;=uyfaomrcGef//
(C) wGif;xGuf ypPnf;rsm;tay:Ypnf;=uyfaomtcGefESifh wGif;xGufypPnf;ydkifqdkifcGifhrsm;tay:wGifpnf;=uyf
aomtcGefrsm;//
(i) =uufaygifap;tay:wGifpnf;=uyfaomtcGefrsm;//
(p) vlcGefESifh o\arwtcGefawmfrsm;//
2// // jynfe,ftwGif;wGifvkyfudkifaom/ odk hwnf;r[kwfxGufaom atmufaz:jyyg ukefypPnf;rsm;tay:wGif
aumufcHonfh EdkifiHjzpfypPnf;taumuftcGefrsm;ESifh jynfaxmifpkEdkifiHtwGif;&St
d jcm;a'orsm;wGifvkyfudkifaom/
odk hwnf;r[kwfxGufaom tvm;wlukefypPnf;rsm;tay:wGif pnf;=uyfonfh E_dif;ndtaumuftcGefrsm;//
(u) aomufoHk;aomao&nfao&uf//
(c) bdef;//
(*) aq;ajcmuf/ r_;,pfxHk;xdkif;apwwfaomaq;rsm;/ rr_;r,pfrxHkrxdkif;apwwfaomaq;rsm;//
(C) t&ufysHygaom/ odk hwnf;r[kwf txufyg (c) ESifh (*) wGifaz:jyxm;onfht&m0wKrsm;yg0ifonfh
aq;rsm;/ vSoef hukefrsm;//
3// // w&m;v$wfawmf.vufatmufcH w&m;&Hk;rsm;YaumufcH&&SdaomtccGefrsm;//
4// // opfawmrsm;//
5// // rSwyf Hkjcif;//
6// // ukefpnful;oef;a&mif;0,fa&;ESifh tvkyftudkifrsm;tay:wGif pnf;=uyfaomtcGefrsm;//
7// // wd&p>mefrsm;ESifha&,Ofrsm;tay:wGif pnf;=uyfaomtcGefrsm;//
*// // yGJvrf;obifaysmf&$ifr_rsm;/ avmif;wrf;upm;jcif;rsm;tay:wGifpnf;=uyfaomtcGefawmfrsm;//
9// // jynfe,farmfawmf,OfcGeftufOya'rsm;t& pnf;=uyfaomtcGefrsm;//
10// // qnfajrmif;XmerS aumufcH&&SdaomtcGefrsm;//
11// // jynfe,ftcGefawmfrsm;rS xkwfacs;ojzifh&aom twdk;rsm;ESifhjynfe,fu&if;E_D;aomtcGefaiGrS&aomt
wdk;rsm;//
12// // jynfe,f0ifrsm;rS jynfe,fodk hay;aomqufa=u;rsm;//
13// // jynfaxmifpkEdkifiHrSayaomaxmufyHhaiGrsm;//
14// // tccGefrsm;/ '%faiGrsm;/ jynfe,fydkifypPnf;rsm;a&mif;&aiGESifh iSg;&rf;I&aomiSg;crsm;/ ydk ay;xm;ojzifh
jyefvnf&&SdaomaiG/ txufaz:jyyg udpPESifhatmufaz:jyygudpPwckckESifh pyfv#Of;Iaomfif; tr_xrf;aqmif&
aoma=umifhay;aqmif&aomaiGrsm;//
(u) w&m;pD&iftkyfcsKyfa&;//
(c) tusOf;axmifrsm;ESifh tusOf;om;rsm;xm;&ma'orsm;//
(*) &mZ0wftr_xrf;tzGJ hrsm;//
(C) ynma&;//
(i) aq;bufqdkif&m//
(p) jynfol husef;rma&;//

(q) v,f,mpdkufysdK;a&;//
(Z) wd&dp>mefaq;ukoa&;//
(ps) or0g,rtoif;//
(n) arG;zGm;jcif;/ aoqHk;jcif;Esifhxdrf;jrm;jcif;wdk hudkrSwefyHkwifjcif;//
( ) +rdK hjye,fy,fqdkif&mvkyfief;rsm;//
(X) jynfe,f ,mxrf; r_xrf;rsm;tm; tdkdrif;rpGrf;ojzpfI t+idrf;pm;ay;&efaxmufyHhaiGrsm;//
() pma&;ud&d,mESifh pmyHkESdyfjcif;//
() ydkif&Sifray:aomoGif;xm;aiGrsm;//
(%) &wemodkuf//
(w) uif;cGefrsm; ( taumuftrsm; )//
(x) txl;&&SdaiGrsm;//

aemufqufwGJrsm; //

aemufqufwGJ 1

orwWtdrfawmf//
.

ausnmcsuf//

orwWtdrfawmf/ &efuek frd h//


1319 ck/ jymodkvqkwf 9 &uf/
(1948 ck/ ZEMm0g&Dv 4 &uf )

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH.zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya't&EdkifiHawmf,m,DorwWu xdkzGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk


tajccHOya'onf ouU&Zf 1390 ckESpf/ jymodkvqef; 9 &uf (1948 ck/ZEMm0g&Dv 4 &uf ) ae hrSpI
tm%mwnf&rnf[k atmufygtwdkif; xkdae hwGifausnmonf//
zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya't& jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH.EdkifiHawmf ,m,DorwWjzpfaom u|Ekfyf
pyfa&$odkufonf/ wdkif;jynfyv$wfawmfu Oya'tjzpftwnfyvdkufaom jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH. ZGJ hpnf;
tkyfcsKyfyHk tajccHOya'tm;/ 1309 ck/ jymodkvqkwf 9 &uf (1948 ck/ ZEMm0g&Dv 4 &uf ) ae hwGif
tm%mwnf&rnf[kausnmvdkufonf //
pyfa&$odkuf//

trdef ht&/
a&$abmf/
EdkifiHawmforwWtwGif;0ef
aemufqufwGJ 2

zGJ hpnf;tkyfcscsKyfyHk tajccHOya'wGif jyifqifcsufrsm;yvk


;yvkyfcJh
jcif;jzpfpOf tusOf;csKyf
1// // OuUXurSm;,Gif;onfhpmvHk;rsm;ESifh Oya' (rl) udk rxdcdkufonfh trSm;t,Gif;rsm;udkjyifqifjcif;// //
zGJ hpnf; tkyfcsKyfyHktajccHOya'udk wdkif;jynfyv$wfawmfu 1947 ckESpf/ pufwifbmv24 &ufae hwGiftwnfycJh

ygonf// TuJhodk htwnfycJh+yD;aemuf/ tajccHOya'wGif yHkEdSyfrSm;,Gif;jcif;ESifh r_udkrxdcdkufonfhtrSm;rsm;udk


jyifqifEdkif&ef/ wdkif;jynfyvGwfawmfu tqdkyg 1947 ckESpf/ pufwifbmv 24 &ufae hwGifyif atmufygtwdkif;
tqdkw&yfudkjyXmef;twnfy+yD;/ OuUXtm; jyifqifEdkifcGifhtm%m ay;tyfcJhygonf//

tqdk
v$wfawmfOuUXtm; yHkESdyfxm;onfh zGJ hpnf;tkyfcsKyfyt
Hk ajccHOya'pmtkyfwGif rSm;,GifhpmvHk;rsm;ESifh Oya'(r_)
udkrxdcdkufonfhtrSm;rsm;udk jyifqifEDkifcGifhtwGuf tm%may;onf//
TuJhodk htm%may;tyfcsuft& OuUXu 1947 ckESpf/ 'DzifbmvtwGif;u
(1)yk'fr 64 / yk'frcGJ (1)/ jrefrmpmr_wwd,pma=umif;wGifrpGrf;raqmifEdkifaomtcg/ xdktcgwrsdK;rsdK;wGif
[laompmydk'ftpm;/ rpGrf;raqmifEdkifaomtcg rnfonfhtcgYrqdk jrefrmEdkifiHorwW&mxl; vpfvyfaomtcg
xdktcgwrsdK;rsdK;wGif [;aomydkf'fudk xnfhoGif;Iif;/
(2) yk'fr 65/ t*Fvdyfpmr_ 'kwd, pma=umif;wGif Union Parliament [laompum;&yftpm;/
Parliament [laompmum;&yfudkxnfhoGif;Iif;/
(3) yk'fr 75/ t*Fvdyfpmr+ yOPrpma=umif;wGif requirements [laom pum;&yftpm;the
requirements [laom pum;&yfudkxnfhoGif;Iif;/
(4) yk'fr 92 / tydk'fcGJ (1) / jrefrmpmr_'kwd,tydk'f&Sd wwd,pma=umif;wGifjynfaxmifpkygvDref [laom
pum;m&yftpm; / ygvDref [laompum;&yfudk xnfhoGif;Iif;/
(5) yk'fr 114/ jrefrmpmr_ yXrpma=umif;tpwGif jrefrmEdkifiHawmforwWonf [laomtoHk;pum;&yfudk
y,fzsuf&efif;/
(6) yk'fr 164/ yk'frcGJ (1) tqHk;wGif odk hwnf;r[kwfwifoGif;ap&rnf// [kaompum;&yfudkjznfhoGif;Iif;//
(7) yk'fr 177/ tydk'fcGJ (1) jrefrmpmr_tqHk;wGif odk hwnf;r[kwfwIfoGif;ap&rnf// [laompum;&yfudk
jznfhoGif;Iif;/
1959 ckESpfwGif yHkESdyfonfh jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmfygvDref/ jynfol hv$wfawmftrwfrsm; vufpGJpmtkyfwGifyg&Sdaom zGJ hpnf;
tkyfcsKyfyHk tajccHOya'Y jyifqifcsufrsm;yvkyfcJhjcif;ESifhpyfvsOf;onf haz:jycsufrsm;jzpfygonf//

(8) yk'fr 186/ tydk'fcGJ (2) jrefrmpmr_aemufqHk; pma=umif;wGif v$wfawmf. [laompum;&yftpm;/


v$wfawmfcsKyf. [laompum;&yfudkif;/ xdkyk'fr&Sd tydkf'fcGJ (3) 'kwd,pma=umif;wGifw&m;v$wfawmfu
[laompum;&yftpm;/ w&m;v$wfawmfcsKyfu [laompum;&yfudkxnfhoGif;Iif;/
(9) yk'fr 139/ tydkf'fcGJ (1) jrefrmpmr_tqHk;wGif odk hwnf;r[kwfwifoGif;ap&rnf [laompum;&yfudk
jznfhoGif;Iif;/
(10) yk'fr 226/ yk'frcGJ (2) t*Fvdyfpmr_ pma=umif;a& 4 wGif/ Union Parliament [laompum;
&yftpm; Parliament [laompum;&yfudkxnfhoGif;Iif;
jyifqifjcif;rsm;udkyvkyfcJhygonf//
2// // wdkif;jynfyvGwfawmfu OuUX.jyifqifEdkifcGifhtm%mtwGif; tusHK;r0ifonfhjyifqifcsufrsm;yvkyfjcif;//
// EdkifiHawmfpm&if;ppfcsKyf/ EdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyfESifh w&m;v$wfawmfcsKyfw&m;0ef}uD;rsm;ESifh w&m;v$wf
awmfw&m;0ef}uD;rsm; cef@xm;jcif;ESihfywfoufonfh yk'fr 129/ yk'fr 140/ yk'frcGJ (1)ESifh yk'fr 140/ yk'frcGJ (2)
t*Fvdyfpmr_ESifh jrefrmpmr_udk 1948 ckESpf/ ZEM0g&D 3 &ufae hwGifusif;yaom tpnf;ta0;Y/
wdkif;jynfyv$wfawmfutqdkwifoGif;qHk;jzwftwnfyjcif;jzifh atmufygtwdkif; jyifqifcJhygonf//

(1) yk'fr 129 wGif/ jrefrmpmr_Y 0ef}uD;csKyfESifh ndE_dif;wdkifyif+yD;v#if [laompum;&yfudkif;/


t*Fvdyfpmr_Y in consultation with the Prime Minister and [laompum;&yfudkif;/
y,fzsufonf//
(2) yk'fr 140/ yk'frcGJ(1) wGif/ jrefrmpmr_ yXrpma=umif;Y EdkifiHawmftpdk;&0ef}uD;csKyf ESifh
ndEd_if;wdkifyif+yD;v#if [laompum;&yfudkif;/ t*Fvdyfpmr_ wwd,pma=umif;Y in
consultation with the Prime Minister and [laompum;udkif;y,fzsufonf//
(3) yk'fr 140/ yk'frcGJ (2) wGif/ jrefrmpmr_ yXrpma=umif;Y EdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyf/
EdkifiHawmmftpdk;&0ef}uD;csKyfwdk hESifh ndEd_if;wdkifyif+yD;v#if [laompum;&yfudkif;/ t*Fvdyfpmr_ pwWKxpm
a=umif;Y in consultation with the Chief Justic of the Union and the Prime Minister
and [laom pum;&yfudkif; y,fzsufonf//
3//
// tajccHyk'fr 230 t&/ jyifqifcsufrsm;yvkyfjcif;//
// tajccHOya'tm%mwnfonfh 1948 ckESpf/
ZEM0g&Dv 4 &ufae haemufydkif;wGif tajcHOya'yk'fr 230 t& tyfESif;xm;onfh tm%mrsm;t&
tajccHOya'wGifjyifqifcsufrsm;udk 4 }udrfwdkifyvkyyf gonf//
yk'fr 230 t&/ yXrjyifqifcsufrSm
1951 ckESpf/ Zgefv 10 &ufae hwGifusif;yaom wdkif;jynfv$wfawmf (ygvDref) tpnf;ta0;Y qHk;jzwfcsufcs
I oabmwlnDcsufay;ojzifh/ EdkifiHawmforwWu 1949 ckESpf/ Zgefv 25 &ufae hxkwf jrefrmEkdifiHawmfjyefwrf;
tydkif; 1 wGif1949 ckESpf/ jynfaxmifpkjreffrmEdkifiH (tajccHOya't&/ yXrt}udrf trwfa&G;aumufyGJqdkif&m)
tul;tajymif;umv jyXmef;csuftrdef h udk xkkwfjyefI yk'fr 233 wGif 18 tpm;28 [kjyifqifcJhygonf//
yk'fr 230 t&/ 'kwd,jyifqifcsufrSm
1950 ckESpf/ azaz:0g&Dv 16 &ufae hwGifusif;yaom tpnf;ta0;Y wdkif;jynfyv$wfawmf (ygvDref) u
qHk;jzwfcsufcsI oabmwlnDcsufay;ojzifh/ EdkifiHawmforwWu 1950 ckESpf/ azaz:9g&Dv 23 &ufae hxkwf
jrefrmEdkifiHawmf txll;trdef hjyefwrf;wGif 1950 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH ( tajccHOya't&/
yXrt}udrftrwfa&G;aumufyGJqdkif&m) tul;tajymif;umv jyXmef;csuftrdef h udkxkwfjyefI yk'fr 233
wGif28 tpm; 40 [kjyifqifcJhygonf//
yk'fr 230 t&/ wwd,jyifqifcsufrSm
1951 ckESpf/ rwfv 15 &ufae hwGifusif;yaom tpnf;ta0;Y wdkif;jynfyv$wfawmf (ygvDref) uqHk;jzwf
csufcsI aobmwlnDcsufay;ojzifh/ EdkifiHawmforwWu 1951 ckESpf/ rwfv 31 &ufae hxkwf jrefrmEdkifiHawmf
jyefwrf; tydkif; 1 wGif 1951 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH (tajccHOya't&/ yXrt}udrf trwfa&G;aumuf
yGq
J dkif&m) tul;taajymif;umvjyXmef;csuftrdef h udkxkwfjyefI yk'fr 233 wGif 40 tpm;/ 48 jyifqifcJh
ygonf//
ykk'fr 230 t&/ pwkwjyifqifcsufrSm
1951 ckESpf/ rwfv 19 &ufae hwGif usif;yaom tpnf;ta0;Y wdkif;jynfyv$wfawmf (ygvDref) uqHk;jzwf
csucf sI oabmwlnDcsufay;ojzifh/ EdkifiHawmforwWu 1951 ckESpf/ rwfv 24 &ufae hxkwf jrefrmEdkifiHawmf
jyefwrf; tydkif; 1 wGif1951 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEDkifiH ( tajccHOya't&/ yXrt}udrftrwfa&G;aumufyGJ
qdkif&m) tul;tjymif;umv jyXmef;csuftrdef h (rdwWLudkyl;wGJxm;ygonf) udkxkwfjyefI/ yk'fr 84/ yk'frcGJ(1) ESifh/
yk'fr 84/ yk'frcGJ (2) wdk hwGif cGif;csuf w&yfpDtoD;oD;xnfhoGif;jyifqifcJhygonf//

txufaz:jyygjyifqifcsufrsm;rSm tajccHOya'tcef; 6 t&/ enf;vrf;usepGmzGJ hpnf;aom ygvDref.yXrt


}udrftpnf;ta0;usif;y+yD;onfh tcsdeftxd tm%mwnfygonf// ( tcef; 6 t&/ enf;vrf;usepGmzGJ hpnf;aom
ygvDrefjynfol hv$wfawmf. yXrt}udrftpnf;ta0;udk 1952 ckESpf/ rwfv 3 &ufae hwGif usif;yygonf )//
4// // tajccHOya' tcef; 11 t&/ jyifqifcsufrsm;yvkyfjcif;// // tajccHOya'tcef; 11 t&/ tajccHO
ya'udk 3 }udrfjyifqifcJhygonf// if;wdk hrSmu&ifjynfe,fay;onfh 1951 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'
(jyifqifcsuf) tufOya' ( 1951 ckESpf/ tufOya' trSwf 62 )/ ygvDreftrwfr[kwfaomfvnf; tpdk;& tzGJ h
0if0ef}uD;wOD;tm;
6 vumvxdd tpdk;&tzGJ h0if0ef}uD;tjzifhcGifhyonfh tajccHOya'yk'fr 116 udk
,m,D&kyfodrf;onfh 1959 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' (jyifqifcsuf) tufOya' (1959 ckESpf/ tufOya'
trSwf 4) / &Srf;apmfbGm;rsm;Esifhu,m;apmzsmrsm;EsifhywfoufI tajccHOya'yk'fr 154 (2) ESifh 183 (1) wdk h
udky,fzsufonfh 1959 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' ('kwd,jyifqifcsuf) tyfOya' ( 1959 ckESpf/
tufOya'trSwf 10 ) jzpfygonf//
5// // txufwGifaz:jyxm;onfhtwdkif; tajccHOya'udk 3 }udrfjyifqifcJh+yD;aemuf 1961 ckESpfwGif zGJ h
pnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'udk atmufygjyiffqifcsuftufOya'rsm;jzifh 4}udrfjyiffqifcJhygonf /
(u) 1961 ckESpf zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya' (jyifqifcsuf) tufOya' ( 1961 ckESpf tufOya'
trSwf 3 ) /
(c) 1961 ckESpf zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya' ( 'kwd,jyifqifcsuf ) tufOya' ( 1961ckESpf
tufOya'trSwf 7 ) /
(*) 1961 ckESpf zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya' ( wwd,jyifqifcsuf ) tufOya' ( 1961 ckESpf
tufOya'trSwf 17 ) /
(C) 1961 ckESpf zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya' ( pwkwjyifqifcsuf ) tufOya' ( 1961 ckESpf
tufOya' trSwf 20 ) /
jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH zGJ ph nf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'udk 1990 jynfhESpfwGIf jyefvnfyHkESdyf&mY jznfhpGufxnfhoGif;xm;jcif;jzpfyg
onf//

aemufqufwGJ 3
orwWtdrfawmf
orwWtdrfawmf/ &efukefrd h//
1331 ck/ em,kefvqkwf 8 &uf//
( 1949 ck/ Zgefv 18 &uf// )
1949 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH ( tajccHOya't&/ yXrt}udrf trwfa&G;aumufyGJqdkif&m )tul;tajymif;
umv
umv jyXmef;csuftrdef h//
udwif rodrjrifEDkifaom tcuftcJrsm;onf/ txl;tm;jzifh 1935 ckESpf/ jrefrmEDkifiHawmf pD&iftkyfcsKyfr_
tufOya'&Sd jyXmef;csufrsm;rS ( TrS aemiftbdk h wGif tajccHOya'[k &nfn$ef;onfh ) jrefrmEdkifiH. zGJ hpnf;tkyf
csKyfyHk tajccHOya'jyXmef;csufrsm;udk ul;ajymif;&mwGif ay:aygufvmonfwa=umif;/
xdkuJhodk haomf tcufcJrsm;udk z,f&Sm;&eftvdk hiSm/ EdkifiHawmforwWu rdrd.trdef hwGifoD;jcm;az:jyxmaom
umvtydkif;tjcm;twGuf rdrdoifhav#mfonfxiffjrifonfhtwdkif;/ odk hwnf;r[kwf vdktyfonfh xifjrifonfht
wdkif; yvkyfxm;aomjyifqifcsufrsm;yg0ifonfh tajccHOya'onf/ tusdK;oufa&muf&rnf[k trdef hxkwfIjy

Xef;Edkifonfh tm%mrsm;udk tajccHOya'yk'fr 230 t&/ rdrdtm;tyfESif;xm;onfvnf;wa=umif;/


wdkif;jynfyv$wfawmfu a&G;aumufwifajrmufonfh ,m,DorwWonf/ tajccHOya'yk'fr 231/ yk'frcGJ (2)
t&/ tajccHOya'u/ EdkifiHawmforwWtm; tyfESif;xm;aomtm%mtm;vHk;ESifh wm0ef0wW&m;tm;vHk;udk
oHk;pGJaqmif&GufEdkifonfvnf;wa=umif;/
wdkif;jynfyv$wfawmfu tajccHOya'yk'fr 231 (1) t&/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfESpf&yfvHk;. tm%mrsm;
udk toHk;yum qHk;jzwfcsufcsI/ Ttrdef hpm=urf;udk oabmwlnDcsufay;+yD;onfvnf;wa=umif;/
xdkta=umif;rsm;a=umifh/ ,m,DorwWonf/ tqdkygtm%mrsm;ESifhwuG TudpPtwGuf aqmif&GufEdkif&ef
tyfESif;xm;aom tjcm;tn%ntm;vHk;udk oHk;pGJvsuf/ wlnDcsufay;+yD;onfvnf;wa=umif;/
xdkta=umif;rsm;a=umifh/ ,m,DorwWonf/ tqdkygtm%mrsm;EsifhwuG TudpPtwGuf aqmif&GufEdkif&ef
tyfESif;xm;aom tjcm;tm%mtm;vHk;udk oHk;pGJvsuf/ atmufygtwdkif; trdef hxkwfI jyXmef;vdkufonf//
1// // trdef u
h dk 1949 ckESpf/ jynfaxmifpk jrefrmEdkifiH ( tajccHOya't&/ yXrt}udrf trwfa&G;aumufyGJ
qdkif&m ) tul;tajymif;umvjyXmef;csuftrdef h[kac:&rnf//
2//
// Ttrdef honf tajccHOya' yk'fr 234 t&/ if;tajccHOya' pwiftm%mwnfonfhae hrSpI/
1950 jynfhESpf/ Zlvdkifv 5 &ufae ht xd/ tm%mwnf&rnf//
3//
// tajccHOya'yk'fr 233 wGifyg&Sdonfh 18 qdkaom*%ef;tpm; 28 qdkaom*%ef;udk
xnfhoGif;&rnf//
pyfa&Godkuf/
EdkifiHawmforwW/
jynfaxmifpk jrefrmEdkifiHawmf//
&efukef rd h/ 1311 ck/ e,kefvqkwf 8 &uf//
( 1949 ck/ Zgefv 18 &uf// )
trdef ht&/
a&Gabmf/
EdkifiHawmforwWtwGif;0ef//
aemufqufwGJ 4
4
orwWtdrfawmf
orwWtdrfawmf/ &efukefrd h//
1311 ck/ waygif;vqef; 7 &uf//
(1950 ck/ azaz:0g&Dv 22 &uf// )
1950 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEDkifiH ( tajccHOya't& yXrt}udrf trwfa&G;aumufyGJqdkif&m )
tul;tajymif;umv jyXmef;csuftrdef h//
udwif rodrjrifEdkifaom tcuftcJrsm;onf/ txl;tm;jzifh/ 1935 ckESpf/ jrefrmEdkifiHawmfpD&iftkyfcsKyfr_tuf

Oya'&Sd jyXmef;csufrsm;rS ( Taemiftbdk hwGif tajccHOya'[k&nfn$ef;onfh) jrefrmEdkifiH. zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk


tajccHOya' jyXmeff;csufrsm;odk hul;ajymif;&mwGif ay:aygufvmonfwa=umif;/
xdkuJhodk haomf tcuftcJrsm;udk z,f&Sm;&eftvdk hiSm/ EdkifiHawmforwWu/ rdrd.trdef hwGif oD;jcm;az:jyxm;
aom umvtydkif;tjcm;twGuf rdrdoifhavsmfonfxifjrifonfhtwkdif;/ odk hwnf;r[kwf vdktyfonf xifjrif
onft
h wdkif; yvkyfxm;aomjyifqifcsufrsm;yg0ifonfh tajccHOya'onf/ tusdK;oufa&muf&rnf[k trdef h
xkwI
f jyXmef;Edkifonfh tm%mrsm;udk/ tajccHOya' yk'fr 230 t&/ rdrdtm;tyfESif;xm;onfvnf;wa=umif;/
wdkif;jynfyv$wfawmfu a&G;aumufwifajrmufonfh ,m,DorwWonf/ tajccHOya'yk'fr 231/ yk'frcGJ (2)
t& tajccHOya'u EdkifiHawmforwWtm; tyfESif;xm;aom tm%mtm;vHk;ESifh wm0ef0wW&m;tm;vHk;udk
oHk;pGJaqmif&GufEdkifonfvnf;wa=umif;/
wdkif;jynfyv$wfawmfu/ tajccHOya' yk'fr231 (1) t&/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfESpf&yfvHk;. tm%mrsm;
udktoHk;yum/ qHk;jzwfcsufcsI Ttrdef hpm=urf;udkoabmwlnDcsufay;+yD;onfvnf;wa=umif;/
xdkta=umif;rsm;a=umifh/ ,m,DorwWonf/ tqdkygtm%mrsm;ESifhwuG TudpPtwGuf aqmif&GufEDkif&ef
tyfESif;xm;aom tjcm;tm%mtm;vHk;udk oHk;pGJvsuf atmufygtwdkif; trddef hxkwfI jyXmef;vdkufonf//
1// // Ttrdef hudk/ 1950 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEDkifiH ( tajccHOya't& yXrt}udrftrwfa&G;aumufyGJ
qdkif&m ) tul;tjymif;umv jyXmef;csuftrdef h[kac:&rnf//
2// // Ttrdef honf/ tajccHOya'yk'fr 234 t&/ if;tajccHOya' pwiftm%mwnfonfhae hrSpI/ 1951
ckESpf/ Zlvdkifv 5 &ufae htxd tm%mwnf&rnf//
3//
// tajcccHOya'yk'fr 233 wGIfyg&Sdonfh 1949 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH (tajccHOya't&/
yXrt}udrf trwfa&G;aumufyGJqdkif&m ) tul;tjymif;umvjyXmef;csuf trdef ht&xnfhoGif;aom *%ef;28
tpm; 40 qdkaom*%ef;udkxnfhoGif;&rnf//
pyfa&$odkuf/
EdkifiHawmf ,m,Dorw/W
jynfaxmifpkjrefrmEDkifiHawmf//
&efukef rd h/ 1311 ck/ waygif;vqef; 7 &uf//
( 1950 ck/ azaz:0g&Dv 22 &uf// )
trdef ht&/
a&$abmf/
EdkifiHawmf orwWtwGif;0ef//
AemufqufwGJ 5
orwWtdrfawmf
orwWtdrfawmf/ &efukefrd h//
1312 ck/ waygif;vqef; 14 &uf//
(1951 ck rwfv 21 &uf ) //
1951 ckESpf/ jynfaxmif
xmifpk jrefrmEDkifiH ( tajccHOya't&/ yXrt}udrf trwfa&G;aumufyGJqdkif&m )
tul;tjymif;umv jyXmef;csuftrdef h /
1951 ckESpf/ trdef htrSwf 1 //

udwifrodrjrifEdkifaom tcuftcJrsm;onf/ txl;tm;jzifh/ 1935 ckESpf/ jrefrmEDkifiHawmf pD&iftkyfcsKyfr_


tufOya'&Sd jyXmef;csufrsm;rS ( Taemiftbdk hwGif tajccHOya'[k &nfn$ef;onfh ) jrefrmEDkifiH. zGJ h
pnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya' jyXmef;csufrsm;odk h ul;ajymif;&mwGif ay:aygufvmonfwa=umif;/
xdk uJhodk haom tcufcJrsm;udk z,f&Sm;&eftvdk hiSm/ EdkifiHawmforwWu/ rdrd.trdef hwGif oD;jcm;azmfjyxm;
aom umvtydkif;tjcm;twGuf/ rdrdoifhavsmfonfxifjrifonfhtwdkif; yvkyfxm;aomjyXmef;csufrsm;yg0if
onfh tajccHoOya'onf/ tusdK;oufa&muf&rnf[k trdef hxkwfI jyXmef;Edkifonfhtm%mrsm;udk/ tajccHO
ya'yk'fr 230 t&/ rdrdtm;tfyESif;xm;onfvnf;wa=umif;
wdkif;jynfyv$wfawmfu a&G;aumufwifajrmufonfh ,m,DorwWonf/ tajccHOya'yk'fr 231/ yk'frcGJ (2)
t&/ tajccHOya'u EdkifiHawmforwWtm; tyfESif;xm;aom tm%mtm;vHk;ESifh wm0ef0wW&m;tm;vHk;udk
oHk;pGJaqmif&GufEdkifonfvnf;wa=umif;/
wdkif;jynfyv$wfawmfu tajccHOya' yk'fr 231 (1) t&/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfESpf&yfvHk;. tm%mrsm;
udk toHk;yum qHk;jzwfcsufcsI Ttrdef hpm=urf;udk oabmwlnDcsufay;+yD;onfvnf;wa=umif;/
xdkta=umif;rsm;a=umifh/ ,m,DorwWonf/ tqdkygtm%mrsm;EsifhwuG TudpPtwGuf aqmif&GufEdkif&ef
tyfESif;xm;aom tajcm;tm%mtm;vHk;udk oHk;pGJvsuf/ atmufygtwdkif;trdef hxkwfI jyXmef;vdkufonf//
1// // Ttrdef hudk/ 1951 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkfifiH ( tajccHOya't&/ yXrt}udrf trwfa&G;aumufyGJ
qdkif&m ) tul;tjymif;umv jyXmef;csuf trdef h[kac:&rnf//
2// // Ttrdef honf/ tajccHOya'yk'fr 234 t&/ if;tajccHOya'pwiftm%mwnfonfhae hrSpI 1952
ckESpf/ rwfv 5 &ufae htxd tm%mwnf&rnf//
3//
// tajccHOuya'yk'fr 233 wGifyg&Sdonfh 1950 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH ( tajccHOya'
yXrt}udrf trwfa&G;aumufyGJqdkif&m) tul;tajymif;umv jyXmef;csuftrdef ht& xnfhoGif;aom *%ef;
40 tpm; 48 qdkaom *%ef;udkxnfhoGif;&rnf//
pyfa&$odkuf/
EdkifiHawmf,m,DorwW/
jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf//
&efukef rd h/ 1312 ck/ waygif;vqef; 14 &uf//
( 1951 ck. rwfv 21 &uf// )
trdef ht&/
cifarmifz_/
EdkifiHawmforwWtwGif;0ef//
aemufqufwGJ6

orwWtdrfawmf/ &efukefrd
rd h//
1312 ck/ waygif;vjynfhausmf 2 &uf//
(1951 xk/ rwfv 24 &uf// )

1951 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH ( tajccHOya't&/ yXrt}udrf trwfa&G;aumuf


yGJqdkif&m ) tul;tajymif;umv 'kwd,jyXmef;csuf trdef h//

1951 ckESpf / trdef htrSwf2//


udwifrodrjrifEdkifaomtcuftcJrsm;onf/ txl;tm;jzifh/ 1935 ckESpf/ jrefrmEdkifiHawmf pD&iftkyfcsKyfr_tuf
Oya'&Sd jyXmef;csufrsm;rSm ( TrSaemiftbdk hwGif tajccHOya'[k&nfn$ef;onfh ) jrefrmEdkifiH. zGJ h pnf;tkyfcsKyfyHk
TajccHOya'jyXmef;csufrsm;odk hul;ajymif;&mwGif ay:aygufvmonfwa=umif;/
xdkuJhodk haomtcuftcJrsm;udkz,f&Sm;&eftvdk hiSm EdkifiHawmforwWu/ rdrd.trdef hwGifoD;jcm;az:jyxm;
aom umvtydkif;tjcm;twGuf/ rdrdoifhav#mo
f nfxifjrifonfhtwdkif;/ odk hwnf;r[kwf vdktyfonfxifjrif
onfhtwdkif; yvkyfxm;aomfjyifqifcsufrsm;yg0ifonfh tajccHOya'onf/ tusdK;oufa&muf&rnf[k trdef h
xkwI
f jyXmef;Edkifonfhtm%mrsm;udk/ tajccHOya'yk'fr 230 t&/ rdrdtm;tyfESif;xm;onfvnf;wa=umif;/
wdkif;jynfyv$wfawmfu a&G;aumufwifajrmufonfh ,m,DorwWonf/ tajccHOya'yk'fr 231/ yk'frcGJ
(2)t&/ tajccHOya'u/ EdkifiHawmforwWtm; tyfESif;xm;aom tm%mtm;vHk;ESifh wm0ef0wW&m;tm;vHk;udk
oHk;pGJaqmif&GufEdkifonfvnf;wa=umif;/
wdkif;jynfyv$wfawmfu tajccHOya'yk'fr 231 (1) ta&/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfESpf&yfvHk;. tm%mrsm;
udk toHk;yumqHk;jzwfcsufcsI/ Ttrdef hpm=urf;udkoabmwlnDcsufay;+yD;onfvnf;wa=umif;/
xdkta=umif;rsm;a=umifh ,m,DorwWonf/ tqdkygtm%mrsm;ESifhwuG TudpPtwGufqmif&GufEdkif&ef
tyfESif;xm;aom tjcm;tm%mtm;vHk;udkoHk;pGJvsuf/ atmufygtwdfkif; trdef hIjyXmef;vdkufonf//
1// // Ttrdef hudk/ 1951 ckESpf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH ( tajccHOya't&/ yXrt}udrftrwfa&G;
aumufyGJqdkif&m) tul;tajymif;umv 'kwd,jyXmef;csuftrdef h[kac:&rnf//
2// // Ttrdef honf/ tajccHOya'yk'fr 234 t&/ if;tajccHOya'pwifonfhae hrSpI zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk
Oya'tcef; 6 t&/ enf;vrf;usepGmzGJ hpnf;aomygvDref. yXrtpnf;ta0;udk usifyonfhae htxd tm%m
wnf&rnf//
3// // Ttrdef htvdk hiSm atmygtydk'fudk tajccHOya'yk'fr 84/ yk'frcGJ (1) . cGif;cufjzpfonf[krSwf,l
&rnf//
odk h&mwGif rJqEWay;&efaemufqHk;csdef;qdkaomae honf/ 1952 ckESpf/ ZEM0g&Dv 4 &ufae hrwdkifrDjzpfvsif/
yXrt}udrf usif;yaoma&G;aumufyGJwGif rJqENay;jciff;udk/ jynfaxmifpkEdkifiHw0Srf;vHk;Y wae hwnf;wGifyvkyfap
&efrvdk//
4// // Ttrdef htvdk hiSm/ atmyfygtydk'fudk tajccHOya'yk'fr 84 / yk'frcGJ (2) .cGif;csufjzpfonf[krSwf
,l&rnf//
odk h&mwGif tajccHOya'tcef; 6 t&. enf;vrf;usepGmzGJ hpnf;aom ygvDrefqdkif&mjynfol hv$wfawmf
tpnf;ta0;ud/dk yk'fr 84/ yk'frcGJ (1) .cGif;csuft&/ csdef;qdkaom aemufqHk;rJqENay;&efae hrSpI &ufaygif;
ajcmufq,ft wGif; usif;y&rnf//

pyfa&$odkuf/

EdkifiHawmf,m,DorwW
jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf/
&efukef rd h/ 1312 ck/ waygif;vjynfhausmf 2 &uf//
( 1951 ck/ rwfv 24 &uf //)
trdef ht&/
cifarmifz_/
EdkifiHawmforwWtwGif;0ef/

aemufqufwGJ 7

1951 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'jyifqifcsuftufOya'//

1951 ckESpf/ tufOya' trSwf 62//


jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH. ZGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'udkjyif&ef tufOya'//
atmufygtwdkif; tufOya'tjzpfjyXmef;vdkufonf//
1// // (1) TtufOya'udk/ 1951 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'jyifqifcsuftufOya'[kac:
&rnf//
(2) TtufOya'. yk'fr 3 ESifh 7 rSwyg;/ tjcm;yk'frtm;vHk;onf/ TtufOya'udk xkwfjyef
aomae hYpwiftm%mwnf&rnf// tqdkyg yk'fr 3 ESifh 7 onf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'yk'fr 233 t&/
yXr trwf a&G;aumufyGJusif;y+yD;v#if/ zGJ hpnf;aomygvDrefudk zsufodrf;aomae hY pwiftm%mwnf&rnf//
2// // zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktjccHOya'yk'fr 8 wGif 180 qdkonfhpum;&yftpm;yk'fr 180 ESifh 181
qdkonfh pum;&yfudkxnfhoGif;&rnf//
3// // zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktjccHOya'yk'fr 83 yk'frcGJ (1) wGifaemufqHk;0gusudky,fzsuf&rnf
4// // zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'yk'fr 180 ESifh 181 tpm; atmufygjyXmef;csufrsm;udkxnfhoGif;&rnf
180//
// (1) oHvGifc&dkif[k ,cifuac:wGIfcJhaom e,fajrudkjynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtwGif;wGif/
jynfaxmifpktzGJ h0ifwcktjzpfjzifhzGJ hpnf;&rnf// xdkjynfaxmifpktzGJ h0ifudkTrSaemiftbdk hwGif u&ifjynfe,f
[kac:wGifap&rnf// ygvDref. tufOya'jzifh owfrSwfaomu&iftrsdK;rsm;aexdkif=uonfh oHvGifc&dkif.qufpyf
a'orsm;onfvmf;/ xdkjynfe,fwGifyg0if&rnf//
(2) ygvDref. u&ifjynfe,fqdkif&m udk,fpm;vS,ftrwftm;vHk;yg0ifonfhu&ifjynfe,faumifpDudkzGJ h
pnf;&rnf//
(3) ygvDreftrwftjzpfrS&yfpJaom jynfe,faumifpDtrwfonf/ aumifpDYvnf; aumifpDtrwftjzpfrS
&yfpJonf[krSwf,l&rnf// odk h&mwGif xdkaumifpDtrwfonf/ rdrdtm;qufcHrnfholudk a&G;aumufwifajrmuf+yD;
onfhwdkifatmif/ rdrd.wm0ef0wW&m;rsm;udk qufvufaqmif&GufEdkifonf//
(4) jynfe,faumifpDonf/ rdrdudk,fwdkif Oya'yydkifcGifhr&SdaomudpPESifhoufqdkifonfh Oya'rsm;udkyay;&ef/
ygvDrefodk haxmufcHcsufwifoGif;Edkifonf//
(5) jynffe,faumifpDonf/ Oya'=urf;wckudk twnfy+yD;aomtcg/ xdkOya'=urf;udkvufrSwfxdk;I
xkwfjyefausnmay;&ef/ tqdkygOya'=urf;ESifh pyfvsOf;Iyk'frcGJ (6) t&/ w&m;vGwfawmfcsKyf.
qHk;jzwfcsufudk ar;jref;awmif;qdkjcif;ryv#if/ xkdOya'=urf;udk wifoGif;onfrSpIwvtwGif;
vufrSwfxdk;&rnf//
(6) EdkifiHawmforwWxHodk h yk'frcGJ (5) t&wifoGif;aomOya'=urf;onf/ odk hwnf;r[kwf Oya'=urf;.
wpdwfwa'oonf/ tajccHOya'Esifhqf husifonfrqef husifonf[laomjy\emudkqHk;jzwfay;&ef/
EdkifiHawmforwWonf/ rdrd.oabmtwdkif; w&m;vGwfawmfcsKyfodk h xdkOya'=urf;udkvGJtyfEDkifonf//
(7) v$waf wmfcsKyf w&m;0ef}uD;oHk;OD;atmuf renf;yg0ifaomcHkawmfonf/vGtyfaonmjy\emudkpOf;pm;
&rnf// v$Jtyfaomjy\emudk oifhjrwfav#mfuefonf[k xifjrifonfhtwdkif;/ =um;emppfaq;pOf;pm;+yD;aom
tcg xdfkjy\emESifhpyfv#if;Iv$Jtyf+yD;onfhaemuf &ufaygif; 30 atmufaemufrusapbJ/ rdrdwdk h.qHk;jzwfcsuf
udkv#ifjrefEDkifoavmufc#ifjrefEDkifopGm w&m;&Hk;wGif txift&Sm;ausnm&rnf// yk'frcGJ (6) .udpPrsm;tvdk hiSm/
w&m;0ef}uD;rsm;&m. qHk;jzwfcsufonf w&m;v$wfawmfcsKyf. qHk;jzwfcsufjzpf&rnf//
(8) yk'frcGJ(6) t& w&m;v$wfawmfcsKyfodk h v$JtyfaomOya'=urf;&Sd jyXmefk;csufonf/ tajccHOya'ESifhqef h
usifonf[kw&m;v$wfawmfcsKyfu qHk;jzwfaomudpPwdkif;Y/ EdkifiHawmforwWonf/ xdkOya'=urf;udkjyefvnfpOf;

pm;aqG;EG;ap&ef jynfemfaumifpDodk hjyefydk h&rnf// jynfe,faumifpDu vdktyfaomjyifqifcsufrsm;udkryv#if/


EdkifiHawmforwWonf/ xdkOya'=urf;udk vufrSwfrxdk;[kjiif;qdk&rnf//
(9) xdkodk hjiif;qdkbG,fr&Sdv#if/ EdkifiHawmforwWonf/ w&m;v$wfawmfcsKyfu tqHk;tjzwfudkxkwfaz:aus
nm+yD;onfhaemuf/ vsifjrefEdkifor#vsifjrefpGm xdkOya'=urf;udk vufrSwfxdk;I tufOya'jzpfvma=umif;
xkwfjyefa=unm&rnf//
(10)yk'frcGJ (5) t& wifoGif;aomOya'=urf;udk w&m;v$wfawmfcsKyfodk hrv$JrtyfbJESifhjzpfap/
v$Jtyf+yD;rSjzpfap/ EdkifiHawmforwWu vufrSwfxdk;+yD;cJhv#if/ jynfe,faumifpDu yydkifcGifhr&Sd[laom
ta=umif;jycsufjzifh xdkOya'=urf;&Sd jyXmef;csufonfrcdkifvHk[kjiif;qdkjcif;ry&//
(11) EdkifiHawmforwW vufrSwfxdk;aom jynfe,faumifpD tufOya'pmr_wdkif;udk w&m;v$wfawmfcsKyf.
twGif;0ef&Hk;YarmfuGef;wif&rnf/ rdwWKwdkif;udkvnf; u&ifjynfe,f0ef+uD;&Hk;Y armfuGef;wif&rnf/
(12) u&ifjynfe,fOuUXonf/ tcgtm;av#mfpGm jynfe,faumifpDudkqifhac:Edkifonf/ &kyfodrf;Edkifonf/ odk h
&mwGif jynfe,faumifpD.nDvmcHudk ESpfpOfwESpfv#if tenf;qHk;w}udrfusif;yay;&rnf/ xdkodk h
usif;yaomtcg/ jynfe,faumifpDnDvmcHwck. aemufqHk;tpnf;ta0;ESifh aemufxyfusif;yaom
jynfaumifpDnDvmcH. yXrtpnf;ta0;wdk ht=um;wGif 12 vjcm;raeap&//
u&ifjynfe,ftpdk;&//
181// // (1) 0ef}uD;csKyfonf/ u&ifjynfe,faumifpDESifh ndE_dif;wdkifyifI/ xdkaumifpDtrwfrsm;teuf/ trwf
wOD;OD;.trnfudkwifoGif;aomtcg/ xdkodk htrnfwifoGif;jcif;cH&aomtrwfudk EdkifiHawmforwW
onf
atmufwGif
u&ifjynfe,f0ef}uD;
[kac:wGif&rnfjzpfaom/
jynfaxmifpktpdk;&tzGJ
0if0ef}uD;tjzpfjzifhcef hxm;&rnf// xdkodk hcef hxm;jcif;cH&aom0ef}uD;onf/ tajccHOya'.
udpPrsm;twGuf u&ifjynfe,fOuUXvnf;jzpf&rnf//
(2) u&ifjynfe,fOuUXonf/ u&ifjynfe,fpD&iftkyfcsKyfa&;udpPudk wm0ef,laqmif&Guf&rnf/ qdkvdfk
&if;rSm/ u&ifjynfe,fOuUXonf wdkuf&dkufjzpfap/ vufatmufcHt&m&Sdrsm;rSwqifhjzpfap/ jynffe,f
.tkyfcsKyfr_tcGifhtm%mudk oHk;pGEdkif&rnf//
(3) yk'frcGJ (4) &SdjyXmef;csufrsm;. a,bk,soabmudkrxdcdkufapbJ/ qdkcJhaomtkyfcsKyfr_tcGifhtm
%monf/ jynfe,ftkyfcsKyfa&;qdkif&m &mxrf;r_xrf;rsm;cef hxm;jcif;/ ae&mcsjcif;/ a&$ hajymif;ay;
ay;jcif;/ xdk&mxrf;rsm;pnf;urf;ao0yfjcif; udpPtm;odk h oufa&mufysHESH&rnf//
(4) tajccHOya'&SdjyXmef;csufrsm;ESifh rqef husifapbJ/ jynfe,f.tkyfcsKyfr_tcGifhtm%monf/ jynf
e,f.tkyfcsKyfr_tcGifhtm%monf/ jynfe,faumifpDu w&m;Oya'yydkifaomudpPrsm;odk h ouf
a&mufysHESHonf/ tkyfcsKyfr_tcGifhtm%mudkoHk;pGJ&mwGif/ jynfe,fOuUXonf aumifpD.qHk;jzwf
csufudkvdkufem&rnf//
(5) jynfe,fqdkif&m tjcm;udpPtm;vHk;wGif jynfe,fOuUXonf/ jynfe,faumifpDESifhndE_dif;wdkifyif&
rnf//
(6) u&ifjynfemfaumifpD. qHk;jzwfcsufrsm;ESifh xifjrifcsufrsm;uddk jynfe,fOuUXxHodk hwifjy&m
wGif vG,fulpDrfhaomiSm/ jynfe,faumifpDonf a&G;aumufyGJ+yD;onfhaemuf/ yXrt}udrfusif;y
aom tpnf;tas0;wGif aumifpDtrwfrsm;xJrSaomif;/ aumifpDtrwfr[kwfolrsm;xJrSaom
if; a&G;cs,fI jynfe,ftpdk;&tzGJ hudk zGJ hpnf;&rnf/ xdktpdk;&tzGJ honf/ jynfe,fOuUXudk/ t
vkyf0wW&m;rsm;aqmif&Guf&mwGif ulnD&ef/ t}uHay;&efjzpfonf//
(7) jynfe,fOuUXonf/ jynfe,faumifpD.omrefnDvmcHusif;yaomtcgrsm;Y/ rdrdaqmif&GufcJh
aomvkyfief;aqmifwmta=umif;udkajym=um;&rnf/ odk hwnf;r[kwfajym=um;ap&rnf/ u&if

jynfe,fudpPtm;vHk;ESifhoufqdkifaomtpDt&ifcHpmudkwifoGif;&rnf odk hwnf;r[kwfwifoGif;


ap&rnf jynfe,f.tusdK;pD;yGg;wdk;wuf&mwdk;wufa=umif;jzpfonf[kxifjrif,lqaompDrH
csufrsm;udk pOfpm;aqG;aEG;ap&ef jynfe,faumifpDtm; axmufcHt}uHay;&rnf//
(8) jynfe,fOuUXonf/ bmawmfESpfwdkif; wESpftwGuf jynfe,fqdkif&mt& rSef;ajcaiGpm&if;ESifh
toHk;rSef;ajcaiGpm&if;rsm;udky&rnf/ odk hwnf;r[kwfyap&rnf/ xdkaiGpm&if;rsm;udk pOf;pm;
aqG;aEG;ap&ef/ jynfe,faumifpDodk hwifoGif;&rnf/ odk hwnf;r[kwf wifoGif;ap&rnf//
(9) jynfaxmifpktpdk;&. taxmuftyHaiGESifh pyfv#Of;I jynfaxifpktpdk;&uowfrSwfaompnf;
urf;csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ jynfe,faumifpDonf jynfe,f.bwfcsufudkvufcHtwnf
yEdkif&eftm%m&Sd&rnf/ xdkpnf;urf;csufrsm;twdkif;/ jynfe,faumifpDu usepGmvdkufem
a=umif; EdkifiHawmforwWtm;/ auseyffEdkifap&ef jynfe,f.bwfcsufudk jynfaxmifpktpdk;&.
bwfcsuf wGifxnfhoGif;az:&rnf//
(10) TtajccHOya'. tcef; 10 &Sd jyXmef;csufrsm;onf u&ifjynfe,fESifhroufqdkifap&//
(11) tajccHOya'&Sd jyXmef;csufrsm;ESifhrqef husifapbJ/ jynfe,fOuUXonf/ jynfe,faumifpD/ jynf
e,ftpdk;&tzGJ hwdk h. tm%mESifhwm0ef0wW&m;rsm;qdkif&mudpPrsm;/ xdk hjyif xdkOuUX xdkaumif
pD/ xdktpdk;&wdk htzGJ htcsif;csif;qufqHa&;udpPrsm;/ xdk hjyifxdkOuUX/ xdkaumifpD/ xdktpdk;&tzGJ h
wdk hESifhjynfaxmifpktpdk;&. QufqHa&; udpPrsm;yg0ifaom jynfe,f.zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccH
Oya'qdkif&m udpPtm;vHk;udk w&m;Oya'jzifhjyXmef;owfrSwf&rnf//
cGif;csuf// // odk h&mwGifzGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'yk'fr 233 t&/ yXr trwfa&G;aumufyGJusif;y+yD;
v#if zGJ hpnf;aomygvDrefudk zsufodrf;aomae htxd/ u&ifjynfe,faumifpDudkygvDref&Sdu&if
trsdK;om;rsm;. udk,fpm;vS,f trwftm;vHk;jzifhzGJ hpnf;&rnf//
5// // zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' yk'fr 195 udfky,fzsuf&rnf//
6// // zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHtajccHOya' yk'fr 209/ yk'frcGJ (5) wGifyg&Sdaom u&iftrsdK;om;rsm;tm;/ odk h
wr[kwf qdkonfhpum;&yf udky,fzsuf&rnf//
7// // zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'. 'kwd,Z,m;wGif
(u) tydk'f (i) tpm;/ atmufygtydk'fudk xnfhoGif;&rnf// (i) wq,fhig;ae&mudk u&ifjynf
e,frS udk,fpm;vS,frsm;jzifh jznfhoGif;&rnf //
(c) tydk'f (p) wGif ig;q,fhoHk;ae&mudk qdkonfh pum;&yftpm;ajcmufq,fhESpfae&mudk qdk
onfhpum;&yfudk xnfhoGif;&rnf//
8// // jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'wGif u&ifeDjynfe,f qdkonfhpum;&yf
yg&Sdonfhae&mwdkif;Y xdkpum;&yftpm;u&m;jynffe,f qdkonfhpum;&yfudk xnfhoGif;&rnf//
THE CONSTITUTION AMENDMENT ACT, 1951.
[ Act No. LXII of 1951 .]
An Act to amend the Constitution of the Union of Burma.
It is hereby enacted as follows:
1. (1) This Act may be called The Constitution Amendment Act, 1951.
(2) It shall come into forced on the date of promulagation except sections 3 and 7 which
shall come into force on the date of the dissolution of the Parliament following the first
general election held under section 233 of the Constitution.
2. In section 8 of the Constitution, for the expression "section 180" the expression "section
180 and 181" shall be substituted.

3. In sub-section (1) of section 180 of the Constitution, the last sentence shellbe deleted.
4. For the provision in sections 180 and 181 of the Constitution, the following shall be
substituted, namelly:
180. (1) The territory hitherto know as the Salween District shall form a
constituent unit of the Union of Burma and be hereafter known as The Karen State. It shall
also include such adjacent areas occupied by the Karen as may be determined by an Act of
Parliament.
aemufqufwGJ 8

THE CONSTITUTION (AMENDMENT) ACT, 1959.


[ Act No. 4 of 1959 ]
An Act to amend the Constitution of the Union of Burma.
It is herebay enacted as follows:
1.(1) This Act may be called the Constitution ( Amendment ) Act, 1959.
(2) It shall remain in force until the date on which the Prime Minister shall have been
appointe on the nomination of the next Chamber of Deputies.
(3) When this Act cases to have effect, the provision of section 5 of the Burma General
Clauses Act shall apply.
2. So long as this Act remains in force, the provisions of section 116 of the Constitution
shall be deemed to have been repealed.

1959 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' (jyifqifcsuf)


tufOya'//

1959 ckESpf/ tufOya' trSwf 4 //


jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH. zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'udk jyif&ef tufOya'//
atmufygtwdkif;tufOya'tjzpfjyXmef;vdkufonf//
1// // (1) TtufOya'udk/ 1959 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' ( jyiffqifcsuf ) tufOya'[kac:wGif
ap&rnf//
(2) TtufOya'onf/ aemufw}udrf a&G;aumufwifajrmufonfh jynfol hv$wfawmfrS trnfwif
oGif;aomyk*~dKvftm;/ EdkifiHawmforwWu/ 0ef}uD;csKyfcef hxm;onfhae h &ufwdkifatmif tm%mwnfaeap&rnf//
(3) TtufOya'tm%mwnfjcif;rS&yfpJonfhtcg/ jrefrmEdkifiHawmfa,bk,spum;&yftufOya'yg
ykk'fr 5 &SdjyXmef;csufrsm;onf/ tusdK;oufa&mufap&rnf//
2//
// TtufOya'tm%mwnfvsuf&Sdaeor#umvywfvHk; zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'yk'fr 116
ygjyXmef;csufrsm;udk &kyfodrf;bdouJhodk hrSwf,lap&rnf//
aemufqufwGJ 9

1959 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktjccHOya' ( 'kwd,jyifqifcsuf ) tufOya'//

1959 ckESpf/ tufOya' trSwf 10 //


jynfaxmmifpkjrefrmEdkifiHtajccHOya'udk jyif&ef tufOya'//
atmufygtwkdif; Oya'tjzpfjyXmef;vdkufonf//

1//
// (1) TtufOya'udk/ 1959 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya' ( 'kwd, jyifqifcsuf )
tufOya'[kac:wGifap&rnf//
(2) TtufOya'onf/ aemufxyfw}udrf a&G;aumufwifajrmufonfh jynfol hv$wfawmfudk
zsufodrf;onfhae h&uf. aemufae hwGif pwiftm%mwnf&rnf//
2// //zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'yk'fr 154 .yk'frcGJ (2) ESifh yk'fr 183 / yk'frcGJ (1) wdk hudk/ TtufOya'
jzifh&kyfodrf;vdkufonf//
aemufqufwGJ 10

1961 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya' jyifqifcsuf tufOya'//

1961 ckESpf / tufOya'trSwf 3 //


atmufygtwdkif; tufOya'tjzpfjyXmef;vdkufonf//
1//
// TtufOya'udk/
1961 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'jyifqifcsuf
tufOya'[kac:wGifap&rnf//
2// // zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'yk'fr 2 tpm;/ atmufygudk yk'fr 2 tjzpfxnfhoGif;&rnf//
2// // atmufyge,fajrrsm;ESifh e,frsm;yg0if-uonfh jrefrmEdkifiHwEdkifiHvHk;onf/ jynfaxmifpkjrefrm
EdkifiHwGifyg0if&rnf/
(u) 1960 jynfhESpf/ atmufwdkbmv 1 &ufae hwGif jynfaxmifpk jrefrmEdkifiHESifh w&kyfjynfol horwW
EdkifiHwdk hcsKyfqdk-uI/ 1961 ckESpf/ ZEMm0g&Dv 4 &ufae hwGif pmcsKyfcsKyf0ifEdkifiHESpfEdkifiHwdk h toD;oD;enf;
vrf;wusvufcHtwnfy-uaom e,fedrdwfpmcsKyftydk'f 9 ESifh 10 yg owfrSwfcsufwdk hudk t
axmuftxm;yI/ ,cif_ Adwdo# bk&ifrif;jrwfudk,fpm;/ jrefrmjynfbk&ifcH pD&iftkyfcsKyfcJhaom e,f
ajrtm;vHk;/
(c) u,m;jynfe,f/ xdk hjyif
(*) &,lonfhtjcm;e,fajrrsm;&Sdv#if/ xdktjcm;e,fajrrsm;rsm;
3// // zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'yk'fr 5 tpm;/ atmufygudk/ yk'fr 5 tjzpfxnfhoGif;&rnf//
5// // yk'fr 2 / tydk'f (u) ygjyXmef;csufrsm;udk taxmuftxm;yI/ jrpf}uD;em;ESifh Aef;armfc&dkif
rsm;[lI ,cifuac:wGifcJhaom e,fajrrsm;udk/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtwGif;wGif jynfaxmifpktzGJ h
0ifwcktjzpfzGJ hpnf;&rnf// xdkjynfaxmifpktzGJ h0ifudk TrSaemiftbdk hwGif ucsifjynfe,f [kac:&
rnf//
aemufqufwGJ 11

1961 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyH tjccHOya' ('kwd,) jyifqifcsuftufOya'//

1961 ckESpf / tufOya' trSwf 7 //


jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf. zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHtufOya'udk jyifqif&ef tufOya'//
atmufygtwdkif;tufOya'jzpfjyXmef;vdkufonf//
1// // (1) TtufOya'udk/ 1961 ckESpf/ zGJ hpnf;tkycf sKyfyHktajccHOya' ('kwd,) jyifqifcsuf tufOya'[k
ac:wGifap&rnf//
(2) TtufOya'onf/ EdkifiHawmforwWu trdef ha-umfjimpmjzifhowfrSwfonfhae h&ufwGif/
pwiftm%mwnf&rnf//
2// // zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya' tcef; 6 wGif/ atmufygudk tydkif; 6 tjzpfxnfhoGif;&rnf//

tydkif; 6 // a&G;aumufyGJrsm;//
113u// // a&G;aumufyGJ t&yf&yftwGuf rJpm&if;rsm;yvkyfjcif;ESifhif;/ ygvDrefa&G;aumufyGJrsm;usif;yjcif;
ESifh if;/ TtajccHOya'yg jyXmef;csufrsm;udk/ odk hwnf;r[kwf ygvDrefqdkif&m v$wfawmfESpf&yfvkyfief;pOf
enf;Oya'rsm;udk/ odk hwnf;r[kwf ygvDrefqdkif&m1949 ckESpf/ EdkifiHawmforwW a&G;aumufwifajrmufr+tufOy
a'ygjyXmef;csufrsm;udk rxdcdkufapbJ/ tjcm;w&m;Oya'wckckt&a&G;aumufyGJrsm;usif;yjcif;ESifhif;/ pyfvsOf;I
}uD;-uyfa&;/ n$ef-um;a&;ESifh tkyfcsKyfa&;tm%mwdk honf/ yk'fr 113c t&/ zGJ hpnf;xm;aom a&G;aumufyGJ
aumfr&SiYf wnf&Sd&rnf//
113c// // (1) ygvDrefqdkif&m v$wfawmfESpf&yf wGJzuftpnf;ta0;.oabmwlcsufudk&,lI/ EdkifiHawmf
orwWukd,fwdkifvufrSwfa&;xdk;wHqdyfcyfESdyfonfh trdef hpmjzifch ef hxm;aom a&G;aumufyGJrif;}uD;csKyfESifh tjcm;
av;OD;xufrydkaom a&G;aumufyGJrif;}uD;rsm;yg0ifaoma&G;aumufyGJ aumufr&Sifwckudk zGJ hpnf;&rnf//
(2) a&G;aumufyGJrif;}uD;csKyfESifh a&G;aumufyGJrif;}uD;rsm;udk ygvDrefzsufodrf;xm;onfhtcgwGif cef htyf
&efcdkygu/ EdkifiHawmforwWucef hxm;Edkif&rnf// odk h&mwGif tqdkygcef hxm;jcif;twGuf ygvDrefqdkif&m v$wfawmf
ESpf&yfwGJzuftpnf;ta0;. OabmwlnDcsuftwnfycsufudk aemufygvDref.yXrnDvmcHwGif&,l&rnf//
tbdk; 10 jym;//
(3)yk'frcGJ (1) ESifh(2) wdk h t&/ a&G;aumufyGJrif;}uD;csKyf tjzpfif;/ a&G;aumufyGJ riff;}uD;rsm;tjzpfif;/ cef h
xm;jcif;wdk hudk ygvDrefwGif aqG;aEG;jcif;ry&//
(4) a&G;aumufyGJrif;}uD;csKyfonf/ a&G;aumfyGJaumfr&Sif.OuUXtjzpfaqmif&Guf&rnf//
(5) tjcm;a&G;aumufyGJrif;}uD;rsm;onf/ a&G;aumufyGJaumufr&SifwGif&mxl;oufwrf;tEkt&ifhvdkufI
&mxl;pOfa&S haemufjzpf&rnf//
113*// // (1) yk'fr 113c t&/ a&G;aumufyGJrif;}uD;csKyftjzpfif;/ a&G;aumuifyGJrif;}uD;rsm;tjzpfif;
cef hxm;jcif;cH&aom yk*~dKvfwdk honf/ atmufygtwdkif;opPmqdI
k vufrSwfxdk;&rnf//
u|Ekfy
f onf a&G;aumufyGJ rif;}uD;csKyf (odk h wnf;r[kwf a&G;aumufyGJrif;}uD;) .
wm0ef tvkyf0wfw&m;rsm;udk ajzmifhrwfrSefuefpGm rsufESm}uD;i,f r&G,fraxmuf/ qENm/ a'gom/
b,m *wdrsm;odk h rvdkuf/ udk,fpGrf;&Sdor#/ ^m%fpGrf;&Sdor# ausukefatmifxrf;&Gufygrnf// xdk hjyif
u|Ekfyfonf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'ESifhwuG w&m;Oya'rsm;udk xdrf;odrf;apmifha&Smufrnf[kav;
eufwnf-unfpGm ausnmIuwdopPmyygonf//
(2) a&G;aumufyGJ aumfr&Sif0iftoD;oD;onf/ EdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyf.a&S harSmufYaomfif;/ TudpP
twGufaqmif&GufEdkifrnfjzpfaom w&m;v$wfawmfcsKyfrS 0gt&ifhqHk;w&m;0ef}uD;. a&S harSmufYaomif;/
txufygtwdkif;opPmqdkIvufrSwfxdk;&rnf//
(3) a&G;aumufyGJaumfur&Sif0iftoD;oD;onf/ a&G;aumufyGJaumfr&Siftjzpfjzifh wm0eftvkyf0wW&m;rsm;
udk pwifraqmif&GufrDopPmqdkIvufrSwfxdk;&rnf//
(4) txufygtwdkif; opPmrqdkIvufrSwfrxdk;vdk[kjiif;qefaom/ odk hwnf;r[kwf ysufuGufaom
a&G;aumufyGJaumfr&Sif0ifwOD;OD;onf/ &mxl;udkvufrcHvdk jiif;y,f&ma&mufonf[krSwf,l&rnf//
113C// // a&G;aumufyGJ aumfr&Sif0iftm;vHk;onf/ TtajccHOya'ESifhw&m;Oya'rsm;udkomvdkuf
emI/ rdrdwdk h.wm0eftvkyf0wfw&m;rsm;udk vGyfvyfpGmaqmif&GufEdkif&rnf//
113i// // wOD;wa,mufaomolonf/ rdrdudk,fwdkifaomif;/ rdrd.rdbESpfyg;aomif;/ jynfaxmifpk
jrefrmEdkifiH. tm%mydkifeufwGif arG;zGm;cJhI/ rdrdudk,fwdkif jynfaxmifpjk refrmEDkifiHom;jzpfaomolr[kwfv#if/ odk
hwnf;r[kwftenf;qHk;ig;ESpf xdkEDkifiH.EdkifiHom;rjzpfcJhbl;v#if/ xdkolrSm a&G;aumufyGJaumfr&Sif0iftjzpf cef h
xm;xdkufaom t&nftcsif;ESifhjynfhpHkjcif;r&Sdap&//

113p// // (1) a&G;aumufyGJaumfr&SifwOD;OD;onf/ rdrdudk,fwdkifvufrSwfa&;xdk;aom EkwfxGufpmudk/


EdkifiHawmforwWxHodk h wifoGif;jcif;jzifh/ &mxl;rSEkwfxGufEDkifonf//
(2) xif&Sm;onf[kqHk;jzwf_ yD;jzpfonfhtusifhpm&dwWysufjym;r+a-umifhjzpfap/ rpGrf;aqmifEdkifr+a-umifhjzpfap
xdkta-umif;wckckaumifhrSwyg;/ a&G;aum,ufyGJaumfr&Sif0ifwOD;OD;udk &mxl;rSrEkwfy,f&//
(3) Tyk'fr&SdjyXmef;csufrsm;ESifhtnD/ ygvDrefqdkif&m v$wfawmfw&yf&yfonf pGyfpGJcsufudkwifjy&rnf//
(4) oufqdkif&mv$wfawmftrwfpkpkaygif;.av;yHkwyHkatmufravsmhaom trwfrsm;uvufrSwfa&;xdk;I/
ta-umif;-um;aomtcgrSmrSwyg;/ ygvDrefqdkif&mv$wfawmfw&yf&yfwGif Tyk'frt&wifjy&efjzpfaom pGyfpGJcsuf
tqdkudk ta&;w,lyIrpOf;pm;&//
(5) v$wfawmftpnf;ta0;wufaom trwfrsm;teuf/ trwfrsm;&muaxmufcHI/ qHk;jzwfjyXmef;csuf
csaomtcgrSmrSwyg; xdkuJhodk haompGyfpGJcsuftqdkudkvufrcH&//
(6) pGyfpGJcsufudk txl;cHkawmftzGJ hu pHk;prf;ppfaq;&rnf/ xdkcHkawmftzGJ hwGif EdkifiHawmfw&m;0ef}uD;csKyf/
vlrsdK;pkv$wfawmfem,uESifh/ jynfol hv$wfawmfOuUXwdk hyg0if&rnf//
(7) pGyfpGJcsufudk pHk;prf;ppfaq;&mwGif/ pGyfpGJcsufwifjyjcif;cH&aom a&G;aumufyGJaumfr&Sif0ifY/rdrdudk,fwdkif
aomif;/ rdrd.udk,fpm;vS,fjzifhaomif;/ acsycGifh&Sd&rnf//
(8)txl;cHkawmftzGJ honf pHkprf;ppfaq;_ yD;aemuf/ pGyfpGJcsufudkwifjycJah om v$wfawmfodk h tpD&ifcHpmwif
jy&rnf// pGyfpGJcsufrxif&Sm;[ktxl;cHkawmftzGJ hutm;vHk;oabmwl,lqcJhaomf/ xdk,lqcsufonft_ yD;tjywf
twnfjzpf&rnf// odk h&mwGif oabmuGJvGJaomtcgrsm;Yr+um;/ txl;cHkawmftzGJ h. tpDt&ifcHpmudkygvDref
qdkif&m v$wfawmfESpf&yfvHk;u wGJzuftpnf;ta0;wGif pIf;pm;aqG;aEG;&rnf//
pGyfpGJcsufudk pOf;pm;aqG;aEG;_ yD;aemuf/ pGyfpGJcsufxif&Sm;onf[lIif;/ a&G;aumufyGJaumfr&Sif0if. tusifh
pm&dwWysufjym;jcif;onf/ odk hwnf;r[kwf rpGrf;raqmifEdkifjcif;onf/ &mxl;Yqufvufxrf;&Gufap&ef roifh
rxdkufaom tusifhpm&dwWysufjym;jcif;rsdK;jzpfonf[lIif;/ wGJzuftpnf;ta0; wufa&mufrJay;aom trwf
rsm;&mu/ tpnf;ta0;wGifaxmufcHIqHk;jzwfa-unmcJhaomf/ EdkifihawmforwWonf/ rdrdudk,fwdkifvufrSwfa&;
xdk; wHqdyfcyfESdyfaomtrdef hpmjzifh/ oufqdkif&ma&G;aumufyGJaumfr&Sif0ifudk &mxl;rScsufjcif;Ekwfy,f&rnf//
113q// // jynfaxmifpk EdkifiH0efxrf;tm;vHk;ESifh pyfvsOf;I/ toHk;ac|wmjcif;/ &mxl;ta&twGuf
av#mhjcif;wdk hudk yaomtcgwGif/ a&G;aumufyGJaumfr&Sif0ifwOD;OD;onf rdrd.vpmudkav#mhap&ef/ rddrdtvdkt
av#muf oabmrwlcJhaom/ a&G;aumufyGJaumfr&Sif0ifwOD;udkcef hxm;_ yD;rS/ ol.vpmudkaomfif;/ tcGifh,ljcif;
ESi/fh odk hwnf;r[kwf yif&Sif,ljcif;ESifhpyfvsOf;aom tcGifhta&;rsm;udkaomfif;/ ol htusdK;epfematmif ajymif;vJ
jcif;ry&//
113Z// // TtajccHOya't&ay;tyfxm;aomtm%mudk ydkrdkxda&mufpGmoHk;pGJEdkifapjcif;tvdk hiSm/
vdktyfonf[k/ odk h wnf;r[kwf tvdk&Sdxdkufonf[k xifjrifqEdkifI/ TtajccHOya'&SdjyXmef;csufrsm;ESifhvnf;/
rnDrnGwfrjzpfaom xyfjznfhtm%mrsm;udk/ a&G;aumufyGJ aumfr&Siftm;ay;tyf&ef/ ygvDrefonf/ tufOya'
jzifhjyXmef;Edkifonf//
113ps// // a&G;aumufyGJaumfr&Sif/ a&G;aumufyGJrif;}uD;csKyf/ tjcm;a&G;aumufyGJrif;}uDrsm;ESifh pyfvsOf;
I/ TtajccHOya'&Sdtxufaz:jycJhaom jyXmef;csufrsm;ESifh rqef husifapbJ/ atmufygudpPrsm;udk w&m;Oya'
ESiht
f nDowfrSwf&rnf//
(u) a&G;aumufyGJrif;}uD;csKyfESifh a&G;aumufyGJrif;}uD;rsm;.vpmaiG/ t_ idrf;pm;,laomtouft
&G,fESifh yif&SifvpmaiGudpPrsm;/ xdk hjyif
(c) a&G;aumufyGJaumfr&Sif. vkyfief;aqmifwmrsm;udk cGJa0ay;jcif; tm%mrsm;ESifhvkyfief;pOfqdkif
&mudpPrsm;//
113n//
// oD;jcm;tufOya'/ odk hwnf;r[kwf enf;Oya'rsm;jyXmef;jcif;ryao;rDtcdseftwGif;
aqmif&Guf&ef&Sdaom a&G;aumufyGJt&yf&yftwGuf rJpm&if;rsm; yvkyfjcif;ESifhif;/ ygvDrefa&G;aumufyGJrsm;usif;y

jcif;ESifhif;/ TtajccHOya'yg jyXmef;csufrsm;udk/ odk hwnf;r[kwf 1949 ckESpf; EdkifiHawmforwW a&G;aumufwif


ajrmufr+tufOya'ygjyXmef;csufrsm;udkrxdcdkufapbJ/ tjcm;w&m;Oya' wckckt& a&G;aumufyGJrsm;usif;yjcif;
ESifh if;/ pyfvsOf;I}uD;-uyfa&;/ n$ef-um;a&;ESifh tkyfcsKyfa&;wdk hudk /a&G;aumufYJaumfr&Sifu/ vuf&Sdw&m;Oya'
rsm;t&/ aqmif&Guf&rnf//
aemufqufwGJ 12
12

1961 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' ( wwd,jyifqifcsuf ) tufOya'//

1961 ckESpf/ tufOya' trSwf 17//


atmufygtwdkif; tufOya'jzifhjyXmef;vdkufonf//
1// // (1) TtufOya'udk/ 1961 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' ( wwd,jyifqifcsuf ) tufOya'[k
ac:wGifap&rnf//
(2) TtufOya'onf/ EdkifiHawmforwWu trdef ha-umfjimpmjzifhowfrSwfonfhae h&ufwGif pwif
tm%mwnf&rnf//
2// // (u) yk'frcGJ (1) tpm;/ atmufygudkyk'frcGJ (1) tjzpfoGif;&rnf//
(u) Ak'<bmom omoemawmfonf/ EdkifiHawmf.EdkifiHom;trsm;qHk;udk;uG,f&m bmom}uD;jzpf
onfhtm;avsmfpGm EdkifiHawmf bmomomoemjzpfap&rnf//
(c) yk'frcGJ (4) aemufwGifatmufygudkyk'frcGJ (5) tjzpfxnfhoGif;&rnf//
(5) jynfaxmifpkEdkifiHtpdk;&onf/ rdrdESpfpOffomrefoHk;aiG.tenf;qHk; 50 &mcdkifE+Hef;ESifh nDr#aomaiG
udk bmomomoema&;twGuf csD;ajrmufaxmufyHh&rnf//
&Sif;vif;csuf//
// bmomomoem qdkonfrSm/ Tyk'fr&Sd yk'frcGJ(1) ESifh (2) wdk hwGif az:jyxm;onfh
Ak'<bmomomoem/ tpPvmrfbmom omoem/ c&pf,mefbmomomoem/ [dENLbmomomemESifhewfudk;
uG,af om omoemwdk hudkqdkvdkonf// //
3// // zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' yk'fr 21 aemufwGif/ atmufygwdk hudk yk'fr 21u/ 21c/ 21*ESifh
21C tjzpfxnfhoGif;&rnf//
21u// /// Ak'<bmom omoemawmfrSm/ jynfaxmifpkEdkifiH. EdkifiHawmfbmomomoemjzpf
onfESifhtnD/ jynfaxmifpkEdkifiHtpdk;&onf
(u) y&d,wWd omoem/ ydywWdomomemESifh yda0' omoemwnf;[laom Ak'<bmomomoem
awmf oHk;&yfudk pnfyif jyef hyGg;atmif csD;ajrmufaxmufyHh&rnf//
tbdk;10 jym;
(c) bk&m;&wem/ w&m;&wem/ oHCm&wem wnf;[laom &wemoHk;yg;wdk hudk csD;ajrmufylaZmf&
rnf //
(*) tqdkygoomoemoHk;&yfESifh &wemoHk;yg;wdk hudk a&;om;jcif;tm;jzifhaomfif;/ rGufqdkjcif;tm;
jzifhaomfif;/ tjcm;enf;tm;jzifhaomfif;/ apmfum;r+/ r[kwfrrSefpGyfpGJr+ paomab;tEW&,fcyfodrf;rS umuG,f
apmifha&Smuf&rnf//
&Sif;vif;csuf// // oHCm&wem qdkonfrSm/ &[ef;awmfwyg;pDr[kwfbJ/ &[ef;awmf tm;vHk;*dk%;f *%ra&G;yg
0ifaom oHCmudk qdkvdkonf//
21c// // jynfaxmifpkEdkifiHtpdk;&onf
(u) qXoH*g,emwif ydXuygdawmf tXuxmESifhdumpmr+rsm;udk aumif;pGmxdef;odrf;apmifha&Smuf
xm;&rnf//
(c) jynfaxmifpkEdkifiHtwGif;wGif/ xdkyXd u oHk;yHkygdawmf tXuxmESifh Xdumpmr+ rsm;udk yHkESdyf-u&mwGif
trSm;t,Gif;ryg&atmif pnf;urf;rsm;owfrSwfI/ xdkpnf;urf;rsm;twdkif; vdkufemolrsm;udkomyHkESdyfcGifhy&rnf//

21*//
// jynfaxmifpk EdkifiHtpdk;&onff/ rEWav;awmifajcteD; r[mavmu rm&Zdefukodkvfawmf
bk&m;y&0k%f twGif;&Sd yOProH*g,emwif ydXuygdawmf ausmufpmrsm;ESifh xdkbk&m;teD; pENmrkedbk&m; y&0k%f
twGif;&Sd tXuXmESifh dumausmufpmrsm;udk aumif;rGefpGmxdef;odrf;apmifha&Smufxm;&Sdap&rnf//
21C// // jynfaxmifpk EdkifiHtpdk;&onf/ wESpfv#if tenf;qHk;w}udrf atmufygq&mawmf}uD;rsm;tm; yifh
bdwfI/ EdkifiHawmfbmomomoemtwGuf rdrd. aqmif&GufcJhyHkrsm;udkwifjy&rnfhjyif/ xdkaqmif&GufcJhyHkrsm;ESifhpyf
vsOf;onfh q&mawmf}uD;rsm;. a0befcsuf/ t}uHay;csufESifh -o0g'rsm;udkvnf;-um;em&rnf//
(u) tbd"Zr[m&*k&kq&mawmf}uD;rsm;/
(c) t*~r[mydwq&mawmf}uD;rsm;/
(*) EdkifiHawmf-o0g'p&D, q&mawmf}uD;rsm;/ ESifh
(C) EdkifiHawmf0denf;"dk&f q&mawmf}uD;rsm;////
4// // zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'yk'fr 43 aemufwGif atmufygwdk hudk yk'fr 43uESifh 43c tjzpfxnfh
oGif;&rnf//
43u// // EdkifiHawmfonf jynfaxmifpkEdkifiHtwGif;/ a&S hrif;rsm;wnfxm;udk;uG,fawmfr+cJh-uI/
jrwfpGmbk&m;. "gwfawmf arGawmfrsm; udef;0yf&m[lI omoemordkif;wGifxif&Sm;ausmfapmaoma&S;a[mif;
apwD/ ykxdk;rsm;/ ppfab;/ olykefab;/ ivsifab; paomab;tEW&,frsm;a-umifh ysufpD;v#if/ xdkapwD/ ykxdk;rsm;
udkyjyif/ jyefvnfwnfaxmif&mY ulnDaxmufy&H rnf//
43c//
// EdkifiHawmfonf 0denf;a'oemawmfESifh rqef husifap&ef jynfaxmifpkEdkifiHawmfw0ef;vHk;wGif/
vlyk*~dKvfrsm;twGuf aq;&HkESifhwrdk;wx&Hwnf;r[kwfr+I/ bkef;awmf}uD;rsm;ESifhtyfpyfaom oHChmaq;&Hkrsm;
xm;&Sd&rnf/ xdkaq;&Hkrsm;Y/ bkef;awmf}uD;rsm;tm; ypkau|;arG;&mwGifvnf; 0denf;a'oemawmfESifhrqef h
usifapbJypkau|;arG;&rnf//
aemuffqufwGJ 13

1961 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya' (pwkwjyifqifcsuf) tufOya'//

1961 ckESpf/ tufOya' trSwf 20//


atmufygtwdkif;tufOya'jzifhjyXmef;vdkufonf//
1//
//TtufOya'udk/ 1961 ckESpf/ zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya' (pwkwjyifqifcsuf) tufOya'
[kac:wGifap&rnf//
2// // (1) zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'yk'fr 20 wGifvGyfvyfpGm,lqEdkifaom tcGifhta&;/ vGyfvyfpGmudk;
uG,fwnfaqmufEdkifaom tcGifhta&; qdkonfhpum;&yftpm;/ vGyfvyfpGm,lqEdkifaomtcGifhta&;/ vGyfvyf
pGmudk;uG,f aqmufwnfEdkifaomtcGifhta&;/ vGyfvyfpGm oif-um;Edkifaom tcGifhta&; qdkonfhpum;&yfudk
xnfhoGif;&rnf//
(2) atmufygudkzGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'yk'fr 20 .cGif;csuftjzpfxnfhoGif;&rnf//
cGif;csuf// // odk h&mwGif rdb/ odk hr[kwf tkyfxdrf;olwdk h. pmjzifha&;om;xm;aom udwifo
abm wlnDcsufudkr&&Sdb/J ausmif;rsm;wGif rnfonfhftouffrjynfhao;oludkr# if;.rdbudk;uG,fonfhbmomr
[kwfonfhrnfonfhbmomudkr#oif-um;jcif;ry&//
3// // zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'yk'fr 21/ yk'frcGJ (5) aemufwGif atmufygudk yk'frcGJ (6) tjzpfxnfhoGif;
&rnf//
(6) bmom omoemwdk hudk a&;om;jcif;tm;jzifh aomfif;/ rGufqdkjcif;tm;jzifhaomfif;/ tjcm;
enf;tm;jzifhaomfif;apmfum;r+/ r[kwfrrSefpGyfpGJr+ paomab;tEW&,fcyfodrf;rS EdkifiHawmftpdk;&onfumuG,f

apmifha&Smuf&rnf//

You might also like