Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

T-10. OBRADA PROVLAENJEM

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

CILJEVI UENJA:

1. Razumete proizvodne operacije i alate za obradu provlaenjem. 2. Planirate geometrijske parametre obrade. 3. Razumete reime u obradi provlaenjem. 4. Objasnite osnovna kretanja, otpore i vunu silu maine. 5. Planirate maine u obradi provlaenjem.

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Nastavna pitanja:
Strana u udbeniku

1. 2. 3.
OTPORI REZANJA I SNAGA MAINE MAINE U OBRADI PROVLAENJEM

165 170 171

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Polazni materijal: ve obraivan predmet. Opis procesa: 1. skidanje strugotine se vri viesenim alatom - provlakaem, koji se gura ili vue kroz ve izbuen otvor (kod unutranjeg provlaenja) ili preko povrine predmeta (kod spoljanjeg provlaenja); 2. uz uzastopno poveanje dubine rezanja stvara se eljeni profil u jednom prolazu provlakaa; Primena: obrada ljebova u otvorima, glatkih otvora velike tanosti (puane cevi), spoljanjih profila. Konstrukcione karakteristike dobijenog predmeta: oblici ogranieni prirodom procesa, dodaci za obradu: 0,5-6 mm, hod provlakaa: od 25-3000 mm, kvalitet povrine: odlian, srednja povrinska hrapavost: 0,2-6,3 m, ostvarene tolerancije mera: od 0,002 mm do 0,02 mm, zavisno od dimenzija predmeta.
T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Obrada provlaenjem predstavlja

savremeni postupak obrade metala rezanjem visoke proizvodnosti, tanosti i kvaliteta obrade. Koristi se samo u serijskoj i masovnoj proizvodnji, jer su alati veoma skupi i strogo namenski projektovani i izraeni.

Principijelna ema obrade provlaenjem: 1 provlaka; 2 voica; 3 - radni sto; 4 predmet obrade.

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Proces rezanja ostvaruje se: samo jednim kretanjem i to pravolinijskim glavnim kretanjem alata provlakaa. Proces rezanja karakterie: 1. postepeno rezanje zadatog dodatka za obradu u obliku posebnih slojeva male debljine i velike irine, 2. istovremeno rezanje veim brojem reznih elemenata alata, 3. ne postoji pomono kretanje kao samostalno kinematsko kretanje, jer poveanje dimenzija narednog zuba u odnosu na prethodni odreuje debljinu sloja meterijala (dubinu rezanja po zubu az) koji uklanja rezni element (zub). Izuzetak su proizvodne operacije izrade zavojnih ljebova (npr. kod cevi naoruanja) kada postoji pomono obrtno kretanje u skladu sa korakom zavojnice, 4. male brzine rezanja 15 - 18 m/min, a kod novijih konstrukcija maina u obradi provlaenjem i do 30 m/min

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Geometrijski parametri obrade

Profilno provlaenje karakterie uklanjanje zadatog dodatka za obradu u slojevima debljine az, ija konfiguracija odgovara konfiguraciji profila predmeta obrade. Slojevito provlaenje odlikuje uklanjanje dodatka u ravnim slojevima debljine az ili koncentrinim krugovima lunog oblika pri proizvoljnom profilu obratka. Progresivno provlaenje je provlaenje kod koga svaki zub uklanja deo duine sloja b1, b2, ..., dok debljina strugotine po zubu raste az' > az.

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Proizvodne operacije obrade provlaenjem se razvrstavaju na dve grupe i to proizvodne operacije: 1. unutranjeg provlaenja 2. spoljanjeg provlaenja. Unutranjeg provlaenja:
1. prethodno se izrauje cilindrini otvor (buenjem, struganjem i sl.), 2. cilj obezbeenja pravilnog voenja alata i stvaranja uslova za konano oblikovanje otvora provlaenjem

formiranje otvora visoke tanosti i kvaliteta, razliitog oblika - kruni, trougaoni, kvadratni
T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Proizvodne operacije spoljanjeg provlaenja su operacije obrade povrina razliite konfiguracije primenom viedelnih alata za provlaenje. Dva osnovna postupka provlaenja su sa: 1. dubinskim primicanjem, 2. bonim primicanjem.

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Spoljanjim provlaenjem se mogu formirati profili povrina razliite konfiguracije i dimenzija (zamena za glodanje, rendisanje,..)

Proizvodne operacije spoljanjeg provlaenja

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Alati za provlaenje (provlakai) spadaju u grupu specijalnih alata, zbog svoje sloenosti, tanosti izrade i drugih specifinosti. Dele se na provlakae za: 1. unutranje i 2. spoljanje provlaenje. Provlakai za unutranje provlaenje se najee izrauju kao integralni alati od brzoreznog elika. Mogu biti oplemenjeni prevlakama od TiN. Sastoje od pet karakteristinih delova:

a- prednji prihvatni deo; b- vodei deo; c- rezni deo; d- kalibrirajui deo; e- zadnji prihvatni deo
T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Sastavni elementi provlakaa

Provlaka za unutranje provlaenje

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Provlakai za spoljanje provlaenje se izrauju od brzoreznog elika ili sa segmentima od tvrdog metala.
Segmenti se sastoje od reznog dela sa zubima za grubu i finu obradu i montiraju se na osnovnu plou.

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Geometrija reznih elemenata alata za provlaenje (zuba) je odreena: 1. oblikom i dimenzijama reznih elemenata (zuba) provlakaa, 2. geometrijom reznog klina (, i ),

1. 2. 3. 4. 5.

Korak zuba provlakaa (e), Visina (dubina) zuba (H) irinom zuba (B), Radijus meuzublja (r), Porast po zubu (dubinom rezanja - az) 6. Duinom provlakaa (L),

Osnovni elementi geometrije provlakaa i oblici meuzublja

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Nastavna pitanja:
Strana u udbeniku

1. 2. 3.
OTPORI REZANJA I SNAGA MAINE MAINE U OBRADI PROVLAENJEM

165 170 171

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Na svaki zub provlakaa deluje rezultujua sila rezanja FR koja se, u optem sluaju, razlae na: 1. glavni otpor rezanja F1, 2. otpor prodiranja F2, kod nesimetrinih alata (izrada ljeba za klin, alati za spoljanje provlaenje), 3. aksijalni otpor rezanja F3 = Fa, kada su zubi provlakaa sa uglom nagiba rezne ivice 0. Glavni otpor rezanja definisan je relacijom: FR = C Ks A Z , (N)

u kojoj su: C = 1,1 - 1,3 - koeficijent koji uzima u obzir trenje izmeu zuba provlakaa i zidova otvora; Ks, (Mpa) - specifini otpor rezanja; A, (mm2 ) -povrina poprenog preseka strugotine, Z - broj zuba u zahvatu.
T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Vuna sila maine se odreuje za maksimalnu vrednost povrine strugotine po zubu (Amax) i iznosi: Fm = C Ks Amax Z , (N)

Pogonska snaga maine je:

gde su: - mehaniki stepen iskorienja snage maine, V, m/min - brzina rezanja (male brzine rezanja 15 - 18 m/min, a kod novijih konstrukcija maina u obradi provlaenjem i do 30 m/min ).

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Reim obrade u obradi provlaenjem

Reim obrade u obradi provlaenjem je odreen brzinom kretanja provlakaa-brzinom rezanja V . Na osnovu brzine rezanja definie se glavno vreme izrade:

gde je: L = LR + l +2 e, mm - hod alata; LR, mm - duina reznog dela provlakaa; l, mm -dubina provlaenja, e = 2 - 3 mm - prilaz i izlaz zuba provlakaa iz zahvata. Izbor brzine rezanja se moe izvesti na bazi preporuka i proraunom.

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Nastavna pitanja:
Strana u udbeniku

1. 2. 3.
OTPORI REZANJA I SNAGA MAINE MAINE U OBRADI PROVLAENJEM

165 170 171

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Maine u obradi provlaenjem - provlakaice se razvrstavaju, prema nameni (vrsti proizvodne operacije provlaenja) na provlakaice za: 1. unutranje provlaenje, 2. spoljanje provlaenje. Prema pravcu kretanja alata i nameni dele se na: 1. horizontalne provlakaice 2. vertikalne provlakaice. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. zadnji vodei deo maine (1) radni sto maine (2), nosa radnog stola (3) prednji prihvatni deo (4) elektromotor - 5, prenosnom sistemu 6 predmet obrade (7) alat (8)

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Horizontalne provlakaice za unutranje provlaenje

1. kretnje alata (2) u horizontalnom pravcu 2. sistem za prihvatanje i stezanje predmeta obrade (1)
Predmet se postavlja u naslon na glavi Prednji deo pravlakaa Zadnji kraj provlakaa se pridrava linetom

Radni cilindar

Postolje sa hidraulinim pogonom

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Osnovne eksploatacione karakteristike maina u obradi provlaenjem su: 1. koeficijent preciznosti Cmp i tanosti maine Cmpk; 2. maksimalna vuna sila maine; 3. maksimalna brzina provlaenja; 4. maksimalni hod alata; 5. gabariti predmeta obrade

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

HVALA NA PANJI

T ehniki sistemi 2011. Duan B. Regodi