ROMANIZACIJA- Salmedin Mesihovi

ROMANIZACIJA- Dvojaki proces koji se sastojao od:

1. Usvajanje obiaja rimsko- latinske kulture i naina ivota (kulturoloka romanizacija) - Ovaj tip romanizacije nije nasilan, ve drugi narodi vremenom prihvataju rimsku kulturu i obiaje 2. Primanje rimskog graanstva (politiko- pravna romanizacija) - civitas romane (graanstvo, pripadnost rimskoj dravi) dobijalo se pri roenju (ako su ga roditelji imali) ili oslobaanjem od ropstva - Rimsko graanstvo je sloena institucija - Rimljaninom bi se nazivao svako ko bi imao rimsko graanstvo a) Rimsko graanstvo je podrazumijevalo itav splet prava: politika prava: pravo da se naziva rimljaninom pravo da ga titi drava

b) pravna prava: - jura publica- aktivno i pasivno birako pravo (da glasate i da budete izglasani za mjesto neke funkcije) - jura privata- pravo poslovanja po rimskim zakonima - komercijalno pravo - pravo na legalizovanje braka prema rimskim standardima - pravo na provokaciju- ako vas osude na smrt ili prognanstvo, imate pravo da se alite komicijama - pravo na sluenje vojske u legijama - Graanin koji je imao sva ova prava nazivao se civis optimum jure (Nisam siguran da li se ova prava pisu jure ili iure pa ako neko nadje neka obavijesti) - Za vrijeme srednje Republike: civis minuto jure (umanjeno pravo graana), graanin ima jure privato, ali nema jure publica

-Kazne su bile: novane, fiziko odraivanje poslova, prognanstvo,... (rimske graane nisu smjeli razapinjati) 1. 2. 3. 4. 5. 6. Proces romanizacije odvijao se kroz 6 etapa: vojna intervencija (osvajanje i obezbjeivanje teritorije) putevi (povezivanje gradova i kolonija) vojne utvrde komunikacije vea naselja i infrastruktura vile

- Za razliku od grkih, rimske kolonije se nisu nalazile samo na obalama, ve bile i duboko u kopnu - U Rimu postoje 2 vrste kolonija: 1. Rimska kolonija u punom smislu: - u poetku su male (300-600 stanovnika) - to su uglavnom rimski graani sa porodicama koji su dobili zemlju na osvojenom podruju - oni ostaju graani Republike i imaju sva prava kao i graani koji ive u gradu Rimu - kolonije se vremenom transformiu u gradove i mogu imati i nekoliko hiljada stanovnika 2. Latinske kolonije: - sline su apoikijama, ali su pod velikim uticajem Rima i Republike, a i vremenski se veu za postojanje Republike - ove kolonije imaju od 3000 do 6000 stanovnika - to su uglavnom zemljoradnike zajednice - ljudi koji naseljavaju ove kolonije dobijaju latinsko graanstvo (latinsko pravo) i tako gube rimsko graanstvo - u koliko bi se vratili na teritoriju Republike, opet bi dobili rimsko graanstvo OPIDUM- utvren grad koji naseljavaju stanovnici sa rimskim graanstvom (administrativnia sredita provincija)

CASTELUM- vojna utvrda URBS- gradsko naselje na ravnom terenu (?) MUNICIPIJ- nisu ih osnovali rimljani, ve su nastajali tako sto bi se ve postojee ne rimsko naselje stavilo pod rimsku vlast. Stanovnici su imali ograniena prava (pravo da stiu i prodaju imovinu, pravo na sklapanje braka, pravo ulaganja zalbe na kaznu). Municipij je imao svoju samoupravu, ali je njegov status bio ispod kolonija KOLONIJA- organizacija se temelji na graanskom statutu (lex colonorum). Osnovali ih rimski graani na pokorenoj teritoriji. Prvenstveno su sluile kao vojna uporita, a nakon iranja rimske drave, poinju se pretvarati u gradska naselja.