You are on page 1of 79

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

Autor: PABLO ARGIBAY PORTELA

TRABALLO FIN DE GRAO DE ADMINISTRACIN E DIRECCIN DE EMPRESAS


curso 2012-2013

Director: FERNANDO COMESAA BENAVIDES

Resumo
As tecnoloxas libres son a da de hoxe un valor seguro. Grandes empresas coma Google, Amazon ou mesmamente Microsoft xa viron as posibilidades que ofrece o modelo de desenvolvemento aberto e as tecnoloxas abertas de cara a competitividade presente e futura. A aposta por solucins abertas e flexibles na empresa media ven moitas veces acompaada por unha necesidade de especialistas nestes sistemas que lles permitan obter todo o rendemento que poden ofrecer e garantir ademais a seguridade dos datos, algo fundamental para calquera empresa, incluso a mis pequena. Nunha situacin coma esta, as empresas que conten con persoal especializado na administracin e implantacin das tecnoloxas abertas estn ben posicionadas para acadar o xito. Este traballo pretende dar resposta as posibles preguntas que se pode facer calquera emprendedor antes da posta en marcha dunha organizacin que explote esta va de negocio e facilitarlle en gran medida esta posta en marcha cunha gua para a planificacin estratxica da empresa.

Palabras chave
TIC, Software Libre, externalizacin

Abstract
Free technologies are today a certain value. Big companies like Google, Amazon and Microsoft have detected the possibilities offered by the open development model and open technologies to present and future competitiveness. A commitment to open and flexible solutions in the business media has been often accompanied by a need for experts in these systems that allow them to get all the performance they can offer and also guarantee the security of data, which is essential for any business, even the smallest. In a situation like this, companies that have specialized in administration and implementation of open technologies are well positioned to achieve success. This paper aims to answer any questions that you can ask any entrepreneur before implementation of an organization that operates this way of business.

Keywords
ICT, Free Software, outsourcing

0. Licenza da obra
Esta obra Plan de Negocio dunha Empresa baseada na Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres est baixo unha licenza Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License. Para obter unha copia desta licenza, pode visitar http://creativecommons.org/licenses/bysa/3.0/legalcode ou enviar un correo postal a Creative Commons, 444 Castro Street, Suite 900, Mountain View, California, 94041, USA. Baixo esta licenza vostede pode: Copiar, distribur e comunicar publicamente a obra. Remisturar, empregar esta obra para facer obras derivadas. Baixo as condicins seguintes: Recoecemento Debe recoecer os crditos da obra da maneira especificada polo autor ou o licenciador (pero non dunha maneira que suxira que ten o seu apoio ou apoian o uso que fai da sa obra). Compartir baixo a mesma licenza Se altera ou transforma esta obra, ou xera unha obra derivada, s pode distribur a obra xerada baixo unha licenza idntica a esta. Entendendo que: Renuncia Algunha destas condicins pode non aplicarse se se obtn o permiso do titular dos dereitos de autor Dominio Pblico Cando a obra ou algn dos seus elementos chese no dominio pblico segundo a lei vixente aplicable, esta situacin non quedar afectada pola licenza. Outros dereitos Os dereitos seguintes non quedan afectados pola licenza de ningunha maneira: Os dereitos derivados de usos lextimos ou outras limitacins recoecidas por lei non ven afectados polo anterior. Os dereitos morais do autor; Dereitos que poden ostentar outras persoas sobre a propia obra ou o seu uso, por exemplo dereitos de imaxe ou de privacidade. Aviso Ao reutilizar ou distribur a obra, ten que deixar ben claro os termos da licenza desta obra.

ndice
0. - Licenza da obra.............................................................................................................................3 1. - Introducin....................................................................................................................................6
1.1 - Aclaracins iniciais..............................................................................................................................6 1.2 - Motivacins do traballo. Profesionais e persoais ................................................................................6 1.3 - Idea Inicial - Obxectivos ....................................................................................................................6 1.4 - Interrogantes a responder ...................................................................................................................7 1.5 - Fases do traballo. Resultados buscados con cada unha .......................................................................7 1.6 - Metodoloxa para cada unha desas fases ............................................................................................8 1.7 - Percepcins persoais sobre a dificultade do traballo que se vai comezar.............................................8

2. - Anlise do entorno xeral................................................................................................................9


2.1 - Anlise da situacin econmica espaola e galega..............................................................................9 2.2 - Lexislacin suxeita............................................................................................................................12 2.3 - Comercio electrnico.........................................................................................................................12 2.4 - O Sistema de patentes........................................................................................................................13 2.5 - A fenda dixital (na sociedade da informacin/empresa)....................................................................13 2.6 - OpenData: unha boa oportunidade....................................................................................................14

3. - Anlise do entorno especfico.....................................................................................................15


3.1 - Licenzas............................................................................................................................................15 3.2 - Tendencias tecnolxicas ...................................................................................................................16 3.3 - Carteira de produtos existente...........................................................................................................17 3.4 - Oferta................................................................................................................................................23 3.5 - Demanda ..........................................................................................................................................25 3.6 - Modelos enfrontados: Android vs iOS...............................................................................................26

4. - Anlise interna da proposta.........................................................................................................28


4.1 - Recursos humanos.............................................................................................................................28 4.2 - Recursos intanxibles..........................................................................................................................28 4.3 - Recursos tanxibles dispoibles..........................................................................................................29

5. - Anlise DAFO da proposta.........................................................................................................30


5.1 - Ameazas............................................................................................................................................30 5.2 - Oportunidades...................................................................................................................................30 5.3 - Debilidades........................................................................................................................................32 5.4 - Fortalezas..........................................................................................................................................32

6. - Creacin da Empresa...................................................................................................................34
6.1 - Obxectivos.........................................................................................................................................34 6.2 - Estratexias a levar a cabo para o cumprimento deses obxectivos .....................................................35 6.3 - Pblico obxectivo..............................................................................................................................36 6.4 - Produtos e servizos ofertados............................................................................................................37 6.5 - Constitucin da sociedade.................................................................................................................38 6.6 - Planificacin da posta en marcha.......................................................................................................39 6.7 - Perfiles dos traballadores...................................................................................................................40 6.8 - Plan econmico financeiro ...............................................................................................................41
Realista....................................................................................................................................................................41 Optimista.................................................................................................................................................................44 Pesimista..................................................................................................................................................................46

6.9 - Planificacin do crecemento..............................................................................................................48 6.10 - Planificacin do cese de actividade.................................................................................................48

7. - Conclusins ................................................................................................................................49
7.1 - Revisin da Idea Inicial ....................................................................................................................49 7.2 - Revisin dos Interrogantes a responder.............................................................................................49 7.3 - Viabilidade do proxecto.....................................................................................................................50

8. - Fontes de informacin.................................................................................................................51
8.1 - Pxinas web.......................................................................................................................................51 8.2 - Publicacins......................................................................................................................................51
4

8.3 - Lexislacin........................................................................................................................................52

9. - Glosario.......................................................................................................................................53 10. - ndice de tboas e Ilustracins..................................................................................................54 11. - Anexos.......................................................................................................................................55


11.1 - Datos xerais.....................................................................................................................................55 11.2 - Caso Realista...................................................................................................................................56
Tesourera................................................................................................................................................................56 Perdas e ganancias...................................................................................................................................................59 Balance....................................................................................................................................................................61

11.3 - Caso Optimista................................................................................................................................64


Tesourera................................................................................................................................................................64 Perdas e ganancias...................................................................................................................................................68 Balance....................................................................................................................................................................70

11.4 - Caso Pesimista.................................................................................................................................73


Tesourera................................................................................................................................................................73 Perdas e ganancias...................................................................................................................................................78 Balance....................................................................................................................................................................80

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

1. Introducin
1.1 Aclaracins iniciais
Para a realizacin de este traballo desbotouse o uso do modelo de documento facilitado pola facultade posto que estaba dirixido a usuarios dunha suit de ofimtica propietaria que non respecta os estndares internacionais. Na elaboracin deste traballo empregaronse exclusivamente ferramentas de cdigo aberto: as aplicacins Writter e Calc, da suit de ofimtica LibreOffice 3.5, para a edicin dos textos e para as proxeccins dos modelos econmico-financeiros respectivamente; para a edicin dalgunhas das imaxes empregouse GIMP. Os sistemas operativos nos que se traballou foron Trisquel GNU/Linux e Ubuntu.

1.2 Motivacins do traballo. Profesionais e persoais


Dende que al polo 2004 instalei por vez primeira aquela xa mtica Suse-Linux 9 no meu primeiro ordenador porttil, un Hundix Pentium 4 a 3GHz e 256Mb de memoria RAM que se quentaba mis que unha cafeteira fai xa case dez anos. Este foi o meu primeiro contacto c mundo do software libre mais non o derradeiro pois a historia contina ata o da de hoxe, desta vez empregando Trisquel, un sistema operativo libre nado na Facultade de Informtica de Ourense (Universidade de Vigo). Dende o primeiro momento foi para min un modelo de desenvolvemento apaixonante, onde persoas de todo o mundo, as veces de xeito totalmente altrusta 1, colaboran para crear software ou coecemento que ceden comunidade con licenzas que permiten a toda toda esta comunidade: usar, modificar, distribur ou mesmamente vender as sas creacins. Inda hoxe en da son para min fascinantes os resultados da cooperacin entre persoas de todo o mundo que continuamente nos sorprenden. No meu caso teo colaborado de formas diversas na promocin e difusin da cultura libre, principalmente realizando traducin de aplicativos galego, impartindo cursos de introducin software libre e facendo proselitismo no emprego de licenzas libres ou abertas. Por outra banda, atopmonos cun mercado laboral cun continuo crecemento da taxa de desemprego polo que practicamente o nico camio que se nos ofrece ante nos o do auto emprego. Foi precisamente a adquisicin das ferramentas necesarias, intelectuais e prcticas, para artellar un proxecto de emprendemento o que me impulsou a cursar esta carreira; por iso que este traballo est dirixido a contar cun estudo tanxible previo que revele a viabilidade dun proxecto empresarial para a implantacin de tecnoloxas libres, que permita compatibilizar as das situacins anteriormente presentadas: a paixn pola cultura libre e o artellamento dun proxecto de emprendemento.

1.3 Idea Inicial - Obxectivos


Os obxectivos deste traballo son: Facilitar a creacin dunha empresa de tecnoloxas libres destinada dar soporte a empresas e
1 Como veremos nas vindeiras pxinas, a pesar do que se poida pensar, a meirande parte do software libre est desenvolvido por programadores contratados. 6

Introducin - Idea Inicial - Obxectivos

outras organizacins. Para isto deberemos coecer en primeiro lugar o medio onde se debera mover esta iniciativa emprendedora e os distintos factores do entorno xenrico e especfico que poden afectar ao desenvolvemento do proxecto. Polo tanto deberemos identificar estes factores determinantes e intentar extraer toda a informacin posible que permita construr unha oferta de servizos e produtos capaz de competir no mercado. Este traballo debera, as mesmo, orientar a calquera persoa interesada na creacin dun proxecto empresarial baseado en tecnoloxas libres para evitar os posibles erros achacables descoecemento do entorno especfico das empresas de software libre. Finalmente deberamos, unha vez rematado o traballo, poder determinar se viable, tanto tecnicamente coma economicamente, o desenvolvemento dunha empresa baseada exclusivamente en tecnoloxas libres.

1.4 Interrogantes a responder


Existen unha serie de preguntas que tentaremos responder que nos permitan acadar os obxectivos propostos no punto anterior, estes sern: suficiente a calidade das tecnoloxas libres para entornas profesionais? Existe unha carteira de tecnoloxas libres suficiente para abastecer as demandas dunha empresa? Poden crearse vantaxes competitivas en torno as tecnoloxas libres? Que poden aportar as tecnoloxas libres fronte as tecnoloxas pechadas as empresas? Son interesantes comercialmente as tecnoloxas libres? Cal o pblico obxectivo ao que se debe dirixir esta empresa? Esta interesado o pblico obxectivo no cambio? Que recursos son necesarios para levar a diante esta empresa? (humanos, econmicos,...) Cal o mellor tipo de sociedade mercantil para acadar os obxectivos?

1.5 Fases do traballo. Resultados buscados con cada unha


Este traballo ten a estrutura clsica dun plan de empresa. En primeiro lugar, temos unha descricin da situacin actual e posibilidades do futuro prximo, tanto do entorno xenrico coma do especfico. Nesta parte tentarase analizar os principais condicionantes do entorno que poden afectar desenvolvemento do proxecto para as coecer dun xeito global a situacin econmica, lexislativa,... Na segunda parte tratarase de analizar o entorno especfico do sector TIC, que fundamentalmente o sector ao que est destinado o proxecto. Con esta seccin buscase coecer con toda a profundidade posible o entorno mis inmediato, tratando de detectar posibles problemas ou nichos de mercado, que permitan atopar negocios interesantes ou descartar outros que non o son e a priori poderan considerarse. Nunha terceira parte presentase a proposta de valor, con todos os tanxibles e intanxibles dispoibles para o desenvolvemento do proxecto que permitan na cuarta parte combinado coas das partes anteriores construr un cadro de Ameazas, Oportunidades, Debilidades e Fortalezas (DAFO)
7

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

que nos ofreza unha visin clara e de conxunto da proposta e permita tomar unha base slida sobre a que construr o proxecto. A cuarta parte iniciase, xa coa informacin de toda a anlise anterior, o proceso de construcin da proposta propiamente, entrando polo mido nos detalles: proposta de valor, plan econmico-financeiro, estratexia,... Na quinta e derradeira parte desenvolverase unha conclusin que permita avaliar con todos os datos e proxeccins realizadas previamente, resultando como resumo final e valorativo da proposta.

1.6 Metodoloxa para cada unha desas fases


Non se pretende con este traballo realizar un traballo de campo de recollida de datos primarios mais si se empregarn datos estatsticos de distintas bases de datos coma podera ser o INE, Eurostats, ou outras bases de datos similares de de recoecido prestixio. Para a segunda fase do traballo, referida desenvolvemento da idea de negocio, empregaranse tcnicas proxectivas que permitirn xerar distintos escenarios posibles que aporten un cerlo halo de luz sobre o rendemento e a viabilidade do proxecto para cada unha das situacins posibles previstas. A terceira, e derradeira, parte do traballo son as conclusins. Nesta parte, xa cunha visin ampla do sector que nos permite situar a aposta deste traballo, explicaremos os resultados obtidos nas fases anteriores e determinaremos se existe algunha correccin posible.

1.7 Percepcins persoais sobre a dificultade do traballo que se vai comezar


A priori difcil concretar o nmero de clientes interesados nos sistemas libres para as sas organizacins, inda que a intuicin indcame que o interese cara este tipo de sistemas crecente nas empresas. Algunhas administracins pblicas parecen amosar tamn certo interese en que se desenvolva este modelo tecnolxico de cdigo aberto, algo que pode dar pulo ao sector se existen os estmulos axeitados tales coma aposta por este tipo de tecnoloxas en detrimento de tecnoloxas pechadas na administracin pblica. Por outra banda, a consultara tecnolxica para organizacins parece unha lia de negocio bastante explotada, atopar oco neste sector vai ser chave para que o proxecto frutifique e acade os resultados que se pretenden. Para isto ser preciso facer un esforzo importante na anlise da competencia, as coma os servizos que ofrecen actualmente na procura de espazos baleiros ou novos espazos que se poden crear nos vindeiros anos. Pode que a chave estea nesta ltima pois ata fai uns anos, pareca que a virtualizacin, a nube e os sistemas de alta dispoibilidade eran tecnoloxas s asumbeis para as grandes empresas, cando hoxe en da calquera empresa pode acceder a isto cun custe relativamente reducido.

Anlise do entorno xeral - Anlise do entorno xeral

2. Anlise do entorno xeral


Nesta seccin trataremos de facer unha fotografa o suficientemente ampla do entorno no que nos movemos pero tamn restrinxida pola extensin deste traballo, obviaranse polo tanto moitos condicionantes, mais os principais e mis significativos estarn recollidos nas seguintes lias

2.1 Anlise da situacin econmica espaola e galega


A situacin econmica xeral do estado espaol , sen dbida, mala: un dos indicadores mis significativos a taxa de desemprego, que nos ltimos anuncios por parte das autoridades rozaba os 6 millns de persoas, supoendo isto un 26% da poboacin en idade de traballar. Se comparamos os datos con algns dos nosos vecios podemos comprobar como, partindo de situacins similares de desemprego ao inicio da crise (2007) o crecemento deste desbocouse a partires de 2009 destacando sobre os nosos vecios (ver ilustracin 1). Outro dato que nos permite completar as cifras anteriores, e facelas comparables pode ser o das afiliacins Seguridad Social2, este indicador leva unha tendencia baixa dende que comezou a crise, e a da de hoxe, a Seguridad Social conta con trece millns de persoas rexistradas o que supn un descenso do 22% dos cotizantes cos que contaba en 2008 cando xa estaba en marcha a crise (ver ilustracin 2).

Ilustracin 1: Taxa de desemprego nalgns pases europeos, media a 3 anos. Fonte: Eurostats

Este descenso no nmero de afiliacins como de agardar especialmente notorio entre os asalariados, pero debe chamarnos a atencin que o nmero de traballadores por conta propia (coecidos coma autnomos) tamn descende de xeito importante. Se temos en conta que o 80%
2 http://prensa.empleo.gob.es/WebPrensa/noticias/seguridadsocial/detalle/1861 9

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

dos asalariados traballan en PeMEs e microPeMEs3 podemos entender que se o nmero de traballadores por conta propia segue a tendencia descendente, antes irn os asalariados que dependen de cada un deses empresarios. Os datos referentes a desemprego non son moito mellores na comunidade galega pois, inda partindo dunha situacin algo mellor, segundo a crise evoluciona imos achegndonos as taxas de desemprego do estado espaol acadando no 2012 segundo os datos do INE un 20,66% de desemprego (fronte o 25,03% estatal).

Taxa de afiliacin SS
16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 2011TII 2009TII 2007TII 2012TII 2010TII 2008TII
Ano

Afiliados (miles)

Asalariados Traballadore s conta propia

Ilustracin 2: Taxa de afiliacin a Seguridad Social. Fonte: INE

Outro indicador interesante e bastante significativo o IPC. Espaa sempre foi un pas con uns elevados incrementos dos prezos pero en pocas de crise e recesin coma o actual poderase agarda unha reducin significativa destes, principalmente se temos en conta que o crecemento espaol basease en grande medida consumo interno4 que actualmente se ve reducido pola importante crise. Lonxe disto, os prezos seguen medrando a unhas taxas bastante elevadas, acadando o 3,5% (ver ilustracin 3). Neste caso, igual que no anterior, Galicia mantn por debaixo da media estatal o IPC mais sendo igualmente elevado acadando un 2,8% o pasado ano. A todo isto debemos engadir o endebedamento das administracins que, non sendo tan elevado coma noutros pases da zona euro, si parece espertar suspicacias s inversores incrementndose a prima de risco do pas a niveis nunca vistos dende a entrada de Espaa

Ilustracin 3: IPC interanual. Fonte: INE

3 4

Empresas espaolas. Competitividad y tamao. Servicio de estudios Camaras de Comercio. http://www.publico.es/449822/la-economia-cayo-el-1-37-en-2012-con-el-consumo-interno-en-coma (07/03/2013) 10

Anlise do entorno xeral - Anlise da situacin econmica espaola e galega

no euro, acadando un tipo de xuro do bono espaol do 7%. Este tipo de xuro importante posto que a referencia para a financiacin das empresas espaolas e a sa suba supn un incremento nos custes de financiamento nos mercados. No caso galego o endebedamento un problema a ter en conta posto que acada a quinta 5 posicin nas comunidades mis endebedadas do estado, acadando os 7.627 Millns de euros o que supn case un 13,3% do PIB (lonxe do 69% do PIB co que rematou o estado espaol pero dbese lembrar que no PIB espaol inclese o galego). Un dato positivo dende o inicio da crise son as cifras de exportacins. Tradicionalmente Espaa mantn un desequilibrio crnico moi negativo da balanza comercial, isto algo que podemos constatar coas series histricas de comercio exterior facilitadas polo INE, mais no pasado 2012 rompeuse a tendencia reducndose as importacins e incrementndose as exportacins. Este efecto dbese, en parte, as boas cifras de turismo e ao incremento das exportacins industriais ante un mercado interno pechado ao consumo. Malia este cambio de tendencia, continuamos cunha balanza comercial con diferencial negativo, principalmente pola dependencia enerxtica dos combustibles fsiles que supoen un lastre de 45.000 millns de euros. No mbito do comercio internacional a comunidade galega est nunha posicin vantaxosa pois trtase dunha rexin netamente exportadora, con supervit na balanza comercial incluso durante todos estes anos de crise, acadando unha cota de supervit do 20% no ano 2011 e mantndose nun 11% no pasado 2012. Na ilustracin 4 podese observar como a Balanza Comercial espaola mantn unha tendecia crecente pero negativa mentres que a galega en todo momento mantn unha cobertura positiva en todo momento, inclusive no 2013 (datos do mes de xaneiro).

Balanza comercial
130 120
Cobertura (%)

110 100 90 80 70 60 2006 2007 2008 2009 2010


ano

Espaa Galicia

2011

2012

2013

2014

Ilustracin 4: Factor de cobertura da Balanza Comercial galega e espaola. Fonte: elaboracin propia. Datos ICEX

O principal sector exportador galego trtase do sector da tecnoloxa industrial e o da moda, onde se ve claramente a dependencia da economa galega de, por unha banda, PSA-Citron, e pola outra, Inditex. O sector das tecnoloxas da informacin6 situouse durante o pasado 2012 no decimo segundo posto en importancia exportadora, por detrs das industrias alimentarias (crnicas, lcteas, animais) e a industria qumica.
5 6 http://www.lavozdegalicia.es/noticia/economia/2012/09/14/galicia-quinta-autonomia-deuda-absoluta-sexta-nivelendeudamiento/00031347619582219631883.htm (07/03/2013) http://www.icex.es/icex/cda/controller/pageICEX/0,6558,5518394_5549233_5554587_0_-1_-1,00.html? redirect=false&tipoinforme=RSE&moneda=EUR&anno=2012&idComunidad=1&sector1234=1&pais5678=&buscar.x=30&buscar.y=18 (07/04/2013) 11

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

2.2 Lexislacin suxeita


A lei de propiedade intelectual protexe calquera creacin orixinal e, inda que moitas veces relacionase exclusivamente coas obras artsticas, literarias ou cientficas; o software tamn est regulado polas leis de propiedade intelectual posto que os programas informticos estan compostos por cdigo fonte, que pode ser orixinal. A lei de propiedade intelectual permite, dende a mesma creacin da obra, protexer os dereitos de autora do creador, sen ningn tipo de requisito, coma pode ser o seu rexistro, no caso das patentes (veremos na seguinte seccin); polo tanto, calquera creacin, salvo que o autor as o decida e faga constar, ten os dereitos restrinxidos (copyright). A lei de proteccin de datos 7 ten coma fin garantir o dereito fundamental de todos os cidadns proteccin dos seus datos, traducndose isto na capacidade do suxeito para controlar o uso que se fai dos seus datos en calquera mbito sexa pblico ou privado. Este control permite evitar que a travs do tratamento dos datos, pidase dispoer de informacin que a afecte intimidade e o resto de dereitos fundamentais e liberdades pblicas. Esta lei afecta tanto a entidades privadas coma a empresas ou organismos pblicos que dispoan de datos de carcter persoal, obrigndoas a cumprir certos requirimentos e a aplicar determinadas medidas de seguridade en funcin da sensibilidade dos datos que posan. As principais, mnimas, obrigas as que se ve sometida calquera organizacin afectada son: Dar de alta os ficheiros na Axencia Espaola de Proteccin de Datos Elaborar e manter actualizado o Documento de Seguridade Obter o visto e prace das persoas includas.

A normativa contempla multas entre 600 e 600.000 , dependendo da gravidade do incumprimento, e malia isto s tres de cada dez empresas actualmente cumpren o requisito bsico de inscribir as sas bases de datos na Axencia Espaola de Proteccin de Datos 8. A principal causa para este incumprimento radica no descoecemento da lei, algo que non exime do seu cumprimento.

2.3 Comercio electrnico


Segundo os distintos estudos e as cifras que se manexan actualmente, e malia a crise mundial, o comercio electrnico non deixa de medrar ano a ano. Europa lider mundial nesta nova e emerxente tendencia que o pasado ano moveu 305.000 9 millns de euros no vello continente, supoendo isto un crecemento do 22% con respecto ao ano anterior (2011). O estado espaol non queda atrs con 12.900 millns de euros no mercado electrnico e cun crecemento con respecto ano anterior dun 19%, concentrado principalmente no sector turstico. Agardase que o crecemento deste sector sexa moi elevado durante os vindeiros anos, sobre todo da man dos novos dispositivos mbiles, sendo xa actualmente relativamente usual o uso do concepto m-commerce (comercio mbil). Para favorecer isto e coa vista posta en acelerar a sada da crise econmica, as institucins europeas estn traballando para xerar un entorno propicio para que agrome con forza, potenciando a implantacin de medidas que xeren confianza nos sistemas de pagamento e procesos de compra en lia. Agardase polo tanto, que nos vindeiros anos se incremente a demanda de sistemas de
7 8 9 Ley Orgnica 15/1999, de 13 de diciembre, de Proteccin de Datos de Carcter Personal. http://www.farodevigo.es/sociedad-cultura/2013/01/28/cumplimiento-ley-proteccion-datos-empresasusuarios/747929.html (29/03/2013) http://comunidad.iebschool.com/iebs/noticias/europa-sigue-reinando-en-el-sector-del-e-commerce/ (29/03/2013) 12

Anlise do entorno xeral - Comercio electrnico

comercio electrnico especializados as coma de pasarelas de pagamento que garantan a privacidade e a seguridade das transaccins.

2.4 O Sistema de patentes


Inda que entra dentro do marco da lexislacin, o sistema de patentes merece un apartado especial no que desenvolver as peculiaridades debidas s caractersticas propias do software. Os sistemas de patentes estn pensados para incentivar a innovacin e a creacin protexendo os recursos investidos polas organizacins no desenvolvemento e investigacin e reservndolles un tempo de monopolio na explotacin do resultado. En Espaa o sistema de patentes est regulado pola Ley de Patentes de Invencin y Modelos de Utilidad realizndose os trmites na Oficina Espaola de Patentes y Marcas. Lonxe de cumprir os seus obxectivos iniciais e declarados de fomentar a innovacin, en sectores tan dinmicos coma o do software os sistemas de patentes xeran barreiras competencia limitando meirande parte das empresas pequenas o seu crecemento e competencia xa que dificilmente poden facer fronte ao custe que supoen as licenzas ou afrontar litixios coas grandes corporacins por violacin ou suposta violacin das patentes rexistradas. Tradicionalmente o continente europeo foi proclive defensa da competencia, rexeitando en varias ocasins o parlamento europeo normativas que introducan as patentes de software, mais en datas recentes os lobbys seguen facendo presin10 para introducir na lexislacin europea as patentes de software. A experiencia nos Estados Unidos co sistema de patentes non pode ser peor pois tdolos das podemos ver nos telexornais demandas multimillonarias entre compaas grazas a un sistema que permite patentes tan amplas que impoen limitacins moi fortes para todo aquel que desexa innovar, provocando que compaas pequenas nun sistema tan complexo non poidan desenvolver o seu negocio polas innumerables barreiras legais e financeiras que implica este sistema. As compaas deben preocuparse de non infrinxir algunha dos millns de patentes existentes sobre algoritmos o que subtrae recursos para a innovacin. A aprobacin dunha normativa que permitise a patentabilidade de cdigo ou algoritmo en Europa sera unha seria ameaza para todo o sector das TIC e calquera empresa fabricante de software (sexa software libre ou propietario) pois elevara dun xeito importante os custes e reducira a competitividade das empresas europeas.

2.5 A fenda dixital (na sociedade da informacin/empresa)


A fenda dixital existente na sociedade un factor importante e a ter en conta. O desigual acceso as tecnoloxas pode xerar unha desvantaxe competitiva para unha empresa/sector/pas. Como vimos, o sistema de patentes, limita o acceso as tecnoloxas e polo tanto crea barreiras de entrada para pequenas e medianas empresas para as que o pagamento das licenzas supn un elevado custe. As tecnoloxas libres permiten reducir a fenda dixital, permitindo un acceso practicamente ilimitado a toda a tecnoloxa existente que conta con este tipo de licenzas. O nivel de penetracin do software libre nunha sociedade facilita a reducin da fenda dixital, e polo tanto unha maior cultura tecnolxica que facilita as empresas pequenas o acceso ao mercado. As algunhas institucins estn a facer un gran traballo neste senso, promovendo o emprego de tecnoloxas libres entre as empresas e particulares, realizando actividades formativas e subvencionando o desenvolvemento de solucins tecnolxicas libres. Unha boa mostra disto tmola
10 http://www.elmundo.es/elmundo/2012/12/14/navegante/1355481300.html (07/03/2013) 13

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

en Extremadura11, onde o propio goberno autonmico desenvolveu unha distribucin a empregar na administracin. Esta solucin permitiu aforrar anualmente 37 millns de euros 12 en licenzas xerando sa vez emprego do sector tecnolxico na rexin. Actualmente o nivel de penetracin das tecnoloxas libres entre as empresas relativamente elevado. Segundo o dossier Uso de Software Libre en la empresa espaola 2010-201113 sobre emprego de tecnoloxas libres no mbito empresarial mis do 50% das PEMEs espaolas empregan polo menos algunha ferramenta con licenciamento libre, destacando o emprego de aplicacins de ofimtica, as mesmo, a cifra de empresas do sector TIC que empregan algunha clase de software libre (navegadores web, ofimtica,...) elevase ata o 90%. Ademais a porcentaxe de empresas que empregan sistemas operativos libres non deixa de medrar de xeito significativo pasando de ser do 9,5% no 2010 a, en tan s un ano mis tarde ser do 26%, dicir, a cuarta parte das empresas espaolas empregan sistemas operativos libres na actualidade.

2.6 OpenData: unha boa oportunidade


A sociedade, cada vez mis, pide contas Administracin o OpenData xunto outros movementos coma o OpenGob esixen unha maior transparencia con todo o que se refire informacin que a administracin dispn. Dando saa a esta demanda da sociedade, as administracins pblicas e segundo a normativa europea, buscan prover Sociedade da Informacin dos sistemas e ferramentas precisas para que todo cidadn que o desexe poida ter acceso a esta informacin. Para acadar este obxectivo os expertos estn de acordo en que a chave estn en empregar tecnoloxas e estndares abertos que permitan transmitir e acceder libremente a esta informacin. Da a da medra o nmero de concellos, comunidades autnomas e outras administracins que desenvolven proxectos nesta lia permitindo, ademais de facilitar a informacin sociedade xeral, aforrar custes ao acceder a informacin de xeito mis directo, integrando as bases de datos das distintas administracins. Trtase dun negocio atractivo para empresas posto que esta informacin podera empregarse para desenvolver aplicacins que permitan consultar centos de milleiros de datos pblicos tales coma: rutas de autobuses, horarios de trens, habitantes dunha cidade, nmeros de emerxencias,... No 2006 estimbase que o negocio do OpenData estaba entre os 10.000 e os 48.000 Millns de eur 14os mais a da de hoxe a cifra podera ser maior. Poderamos caer na tentacin de que a OpenData s debera estar referida as administracins pblicas, mais lonxe diso poderiamos atopar varios casos de exito que nos permitirian afirmar que para as empresas liberar datos tamn interesante comercialmente, tales coma entidades bancarias coma o Citi ou o JPMorgan15.

11 http://linexedu.educarex.es (07/03/2013) 12 http://www.gacetatecnologica.com/esociedad/1560-el-presidente-de-la-junta-destaca-la-utilidad-de-linex-2010para-el-desarrollo-de-la-administracion-electronica.html (07/03/2013) 13 http://www.cenatic.es/dossier/encuesta-ine (07/03/2013) 14 http://www.cpeig.org/portal/node/1329 (16/03/2013) 15 http://blogs.forrester.com/jennifer_belissent_phd/13-02-21-open_data_is_not_just_for_governments_anymore (17/03/2013) 14

Anlise do entorno especfico - Anlise do entorno especfico

3. Anlise do entorno especfico


Trtase deste, o das tecnoloxas libres, un sector cunha marcada tendencia de crecemento sobre todo a travs de empresas de reducido tamao, inicialmente, polo aforro de custes en licencias que o emprego destas supn para as contas destas organizacins. Espaa e, Galiza en concreto, ten un potencial importante neste eido posto que dispn dos elementos necesarios para desenvolver este mercado e ofrecer produtos moi competitivos de cara os vindeiros anos: persoal cunha elevada cualificacin e bagaxe no sector, con pequenas pero potentes empresas, recoecidas internacionalmente (Igalia, Imatia, Tegnix,...) Traballamos polo tanto nun terreo fertil inda que competitivo como veremos nesta seccin.

3.1 Licenzas
Segundo a Ley de Propiedad Intelectual16 o autor de calquera obra , salvo que exprese o contrario, o nico autorizado a explotar economicamente a sa obra, o que se define como todos os dereitos reservados ou copyright. Inda que a lei por defecto protexe os dereitos econmicos do autor existen outro tipo de licenzas que, inda preservando os dereitos morais de autora, pois estes son inalienables segundo a lei, permiten ceder, baixo certas condicins, algns dos dereitos reservados. O grao de apertura (liberacin de dereitos) pode variar dende as mis pechadas que coma algunhas das Creative Commons que restrinxen todos os dereitos tal coma a licenza copyright; pasando polas consideradas licenzas de software libre coma a GPL3, que permiten a copia, difusin, reedicin e venda, esixindo a redistribucin coa mesma licenza das obras derivadas; ata as mis abertas de todas coma a BSD que permite, ademais, outorgar calquera tipo de licenza as obras derivadas (incluso licenza privativa). As licenzas abertas posen varias e importantes vantaxes fronte as licenzas privativas (copyright) tanto para o tecido TIC (empresas desenvolvedoras ou implantadoras) coma para os usuarios finais. A continuacin enumeraremos algunhas das vantaxes para os primeiros, os desenvolvedores: Aforro de custes. Non ter que partir de cero podendo contar con pezas de cdigo xa desenvolvidas por terceiras partes pode supoer un aforro considerable no desenvolvemento, permitindo acelerar as mesmo o desenvolvemento de aplicacins mis complexas. Reducir o time to market. Cada vez mais importante chegar primeiro ao mercado, empregar tecnoloxas abertas permite reducir os tempos de desenvolvemento e polo tanto o tempo entre a idea e a posta venda. Seguridade. O cdigo de fontes abertas visible para moitos programadores que poden detectar erros ou fallos de seguridade e aportar melloras ou solucins, de feito, a meirande parte dos erros de seguridade detectados no ncleo Linux adoitan solucionarse antes de que o erro saia luz por isto que ten un ratio de erros por lia de cdigo moi reducido17. Reduce os custes de cambio. O software libre permite o acceso ao cdigo fonte reducindo

Para os segundos, os usuarios finais:


16 Real Decreto legislativo 1/1996, de 12 de abril, polo que se aproba o texto refundido da Ley de Propiedad Intelectual, regularizando, aclarando e harmonizando as disposicins legais vixentes sobre a materia. 17 O ncleo linux contn un ratio de 0,17 erros por cada 1000 lias de cdigo. http://www.wired.com/software/coolapps/news/2004/12/66022 (01/03/2013) 15

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

isto a dependencia e ampliando o nmero de provedores de servizos de mantemento ou desenvolvemento das tecnoloxas empregadas, do mesmo xeito, facilita unha posible migracin a outras plataformas ou sistemas18. O software propietario imposibilita o acceso ao cdigo fonte das aplicacins desenvolvidas por outra empresa, xerando uns custes de cambio de provedor moi elevados, non s econmicos senn tamn organizativos pois moitas veces implica cambiar os sistemas de informacin da empresa co cambio de provedor de servizos. Como vimos anteriormente, a diferencia do cdigo privativo, as tecnoloxas de cdigo aberto poden empregar partes de cdigo xa existente para construr novas aplicacins o que permite reducir os tempos de desenvolvemento, e por tanto menores prezos que desenvolvementos similares en software privativo. Aforro en harware. Os sistemas libres adoitan ser potentes eficientes e ptimos no emprego de recursos, permitindo alongar a vida dos aparellos, evitando as mercar sistemas novos. Compatibilidade e estandarizacin. Os sistemas abertos, polo xeral, adoptan estndares internacionais que facilitan o emprego de todo tipo de sistemas. Documentacin e soporte. Os desenvolvementos libres case sempre contan cunha comunidade activa que continuamente aporta solucins, documentacin e soporte en distintos soportes: foros, manuais, etc. Ademais, os erros de software adoitan resolverse en perodos moi curtos de tempo posibilitando a disposicin de melloras e correccins de xeito moi frecuente. Garante a seguridade da informacin. Son coecidas as portas traseiras, ou backports, que inclen sistemas coma o de Microsoft19 que permiten empresa ou a outras entidades espiar aos usuarios sen necesidade de requerir a sa autorizacin e sendo o proceso a meirande parte das veces, transparente para o usuario.

Existe tamn algunha desvantaxe con respecto a este tipo de sistemas abertos, principal a violacin das licenzas por parte doutras empresa. Neste senso, tense dado casos notorios 20 de roubo do cdigo fonte e posterior peche deste. Este tipo de prcticas, enerxicamente rexeitadas dentro do sector, xeran desconfianza e trtase do principal argumento co que contan as empresas para pechar o seu cdigo. Outra desvantaxe dos sistemas abertos pode ser a intelixibilidade ou falta de comprensin do cdigo, pois os diferentes estilos de programacin dos programadores e o paso por centos de mans fai que o cdigo poida estar en certa medida ofuscado; isto solucionase en parte coas guas de estilo que promoven as distintas organizacins internacionais que fomentan a estandarizacin do estilo de programacin. Este problema non exclusivo dos desenvolvementos de cdigo aberto pois os desenvolvementos de cdigo pechado atpanse tamn moitas veces con esta problemtica que atrasa o desenvolvemento ou a solucin de problemas (bugs, erros de programacin, etc).

3.2 Tendencias tecnolxicas


Na actualidade existe unha forte tendencia cara a computacin na nube ou cloud computing 21,
18 As migracins dende sistemas abertos son moito mis sinxelas debido coecemento das estruturas internas e do funcionamento tanto dos formatos coma das aplicacins. 19 http://seattletimes.com/html/microsoft/2004379751_msftlaw29.html (16/03/2013) 20 http://readwrite.com/2007/06/15/webos_wars_eyeos_vs_mybooo (17/03/2013) 21 Este termo fai referencia oferta de servizos a travs da rede. Est moi relacionado cos sistemas SaaS, Software as 16

Anlise do entorno especfico - Tendencias tecnolxicas

esta tecnoloxa permite as organizacins reducir custes proporcionando escadabilidade22 de xeito moi doado, rpido e econmico. Este tipo de sistemas adoitan ser de xestin externa ou outsourcing, isto permite as empresas despreocuparse da xestin e da parte tcnica da seguridade mais isto implica certos riscos que deben ser minimizados. Entre os riscos mis importantes o relativo a elevada dependencia dos provedores do sistema (que adoita ser s un) o que dificulta a negociacin de condicins para a prestacin do servizo. Servizos coma Dropbox ou Google Docs popularizaron nos ltimos anos esta tecnoloxa que ofrece numerosas vantaxes fronte os sistemas tradicionais posto que permite as empresas ademais dos comentados anteriormente: o traballo colaborativo dende calquera parte, reducin de custes de renovacin dos sistemas, aforro de licenzas (contratase o uso), etc. Co que quizais non moitas empresas contan coa posibilidade de fallos dos sistemas da nube privada (private cloud), algo do que non estn libres nin os mis grandes 23, que posiblemente favoreza a migracin cara solucins propias en empresas relativamente grandes, ou pequenas empresas clusterizadas, nas que o desenvolvemento e maduracin destas tecnoloxas permitirn implementar os seus propios sistemas na nube garantndolles certa independencia e controlando do mesmo xeito o lugar onde se sitan os sistemas hard que hai detrs da tecnoloxa. A rpida penetracin dos dispositivos mbiles avanzados ou smartphones24 outra das importantes tendencias tecnolxicas do mercado. O uso cada vez mis cotin destes dispositivos e a descarga de aplicacins xa imparable. O desenvolvemento do comercio electrnico ter un forte aliado nestes dispositivos, mudando os paradigmas de consumo, simplificando ata o lmite os procedementos de compra e pagamento. As mesmo, cada vez mis comn a aparicin de novas linguaxes de programacin de alto nivel que permiten un rpido desenvolvemento e escadabilidade: como Rubi on Rails, Phyton,... todos eles con licenzas libres. Se ata agora a escolla da tecnoloxa a empregar para desenvolver as solucins era importante, agora vai ser un elemento fundamental que moitas veces condicionar a viabilidade de calquera idea de negocio: escadabilidade, velocidade de desenvolvemento, integracin, portabilidade, etc, son a chave que abre a porta do xito. Existen grandes oportunidades no eido das TIC posto que continuamente aparecen novas tecnoloxas ou innovadores xeitos de empregalas ou implementalas, ademais, non preciso contar cunha elevada capacidade financeira para soportar o desenvolvemento de proxectos relativamente ambiciosos posto que as tecnoloxas mis punteiras e mis recentes adoitan liberarse con licenzas libres para popularizar o seu uso e favorecer o seu espallamento. Podemos comprobar como grandes multinacionais coma Google, Yahoo!, Facebook, etc, liberan pezas importantes da sa base tecnolxica comunidade, mais isto non se trata de simple altrusmo, a liberacin da tecnoloxa permite que software coma Android sexa hoxe en da un dos sistemas operativos mis empregados en mbiles.

3.3 Carteira de produtos existente


Existe no mundo do software libre unha carteira de produtos case ilimitada. Mirando cara o mercado domstico podemos atopar sistemas operativos para todos os gustos
a Service, ou software coma un servicio. 22 Trtase da propiedade que pose un sistema cando pode medrar de xeito continuo sen reducir o seu rendemento. 23 http://mashable.com/2011/04/22/amazon-cloud-collapse/ (07/04/2013) 24 A penetracin dos smartpones en Espaa un 20% superior media da UE e situase no 76% http://www.muycomputerpro.com/2013/01/13/espana-smartphones-penetracion/ 17

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

baseados en GNU/Linux que se adaptan perfectamente a todas as necesidades: editores de texto enriquecido (procesadores de texto), follas de calculo, reprodutores multimedia, navegadores web, editores de imaxe e vdeo, gravadores de CD/DVD,... dicir, os sistemas libres poden cubrir perfeccin todas as actividades mis comns que realiza un usuario domstico medio. No mbito empresarial os sistemas libres, lonxe de quedar relegados a un sistema testemual ofrecen un amplo abano de posibilidades, coa vantaxe de que os sistemas libres, acadan un alto grao de interoperabilidade, dicir, permiten combinar distintos sistemas evitando problemas no intercambio da informacin posto que, polo xeral, adoitase traballar con estndares abertos coma xml25 ou, no caso de non darse a posibilidade por defecto, sempre pode desenvolverse ad-hoc partindo do cdigo xa desenvolvido. Agora, faremos un repaso sobre as principais ferramentas de software libre a disposicin das empresas: Sistemas operativos tradicionais. Son o sistema base de calquera ordenador o dispositivos. Existen literalmente centos de sistemas operativos polo que a continuacin realizaremos unha lista das mis importantes distribucins: Redhat26 trtase dunha das distribucins mis importantes no mbito empresarial, est respaldada pola empresa de software libre con maiores ingresos do mundo 27. A versin instalable s est dispoible para os clientes subscritos pero a sa licenza aberta obriga a publicar o cdigo fonte que a comunidade compila e saca ao pblico co nome de CentOS, un dos sistemas operativos mis empregados en servidores. Suse Linux28 outra das distribucins importantes no mbito empresarial, destaca pola sa integracin con software de Microsoft, empresa coa que Novell mantn acordos para a interoperatividade de sistemas (clientes servidores mixtos). Debian29, unha das distribucins mis populares, xunto con CentOS, nos sistemas de servidores pois estimase que entre mbalas das opcins acaparan unha cota dun 60% 30 no mercado dos sistemas operativos de servidores linux do mundo e un 20% do total de servidores. Ubuntu31, a distribucin de GNU/Linux mis recoecida e segundo as estatsticas, e unha das mis empregadas en sistemas de escritorio xunto con Linux Mint e Mageia. Triquel32, unhas das poucas distribucins recomendadas pola Free Software Fundation33 (FSF). Esta distribucin ten a sa orixe na Universidade de Vigo, actualmente est desenvolvida pola comunidade e por unha empresa radicada en Ourense. Dispn de edicin escritorio, educativa e profesional, inclundo esta ltima software de xestin empresarial instalado por defecto. Sistemas operativos mbiles. Cada vez mis os sistemas operativos mbiles estn espallados por todo tipo de dispositivos (non s mbiles) que se empregan para funcins diversas.

25 26 27 28 29 30 31 32 33

XML unha linguaxe marcada pensada para o intercambio de informacin estruturada entre diferentes sistemas. http://www.redhat.com/ http://www.techspot.com/news/42978-red-hat-nears-1-billion-in-revenue.html (28/02/2013) https://www.suse.com/ http://www.debian.org/ http://w3techs.com/blog/entry/debian_is_now_the_most_popular_linux_distribution_on_web_servers (04/03/2013) http://www.canonical.com/ http://trisquel.info/ http://www.gnu.org/distros/free-distros.es.html (28/02/2013) 18

Anlise do entorno especfico - Carteira de produtos existente

Algns dos sistemas operativos deste segmento destacables son: Android, o sistema operativo mbil libre por excelencia da multinacional Google Inc. Que est baseado en java, estase a empregar principalmente para mbiles tipo smartphone de tdalas gamas (baixa, media e alta), pero tamn para tboas electrnicas (tablet), consolas de video-xogo, micro-pc's,... Firefox OS, o sistema operativo recentemente presentado no mercado pola Fundacin Mozilla contando co respaldo de Telefnica34, o que garante cando menos a distribucin nos principais mercados latinos. Este sistema emprega o ncleo de Android 4, html5 e javascript o que lle permite ser un sistema mis lixeiro que o Android orixinal posto que est destinado, en principio, a mbiles de gama baixa. Ubuntu Phone, o sistema operativo para mbiles de Canonical, ao igual que Firefox OS, emprega o ncleo de Android. O seu maior valor reside na integracin de todos os sistemas de escritorio que permite empregar o mesmo sistema de escritorio (Unity) en mbiles, tboas, sobremesa, netbooks e porttiles. Os requirimentos tcnicos dos dispositivos son superiores aos do anterior sistema posto que est destinado a dispositivos de gama media-alta. Meego, trtase do sistema operativo mbil desenvolvido conxuntamente entre Nokia (fabricante de mbiles) e Intel (fabricante de procesadores), basease no ncleo linux e est pensado para dispositivos mbiles, netbooks e sistemas embebidos (autombiles, televisores, ...). A aposta de Nokia 35 en abril de 2011 por Windows Phone paralizou o desenvolvemento oficial deste sistema. Ferramentas administrativas LibreOffice (fork de OpenOffice), a suit ofimtica mis recoecida do software libre, incle aplicacins para a creacin e edicin de presentacins, documentos de texto, folla de calculo, debuxo e bases de datos. A mediados de 2013 The Document Fundation, fundacin encargada do desenvolvemento da suit, ten previsto liberar a versin na nube da aplicacin que permitir empregar o aplicativo dende calquera navegador web e incluso dende dispositivos mbiles. Gnumeric: unha folla de calculo lixeira que se integra perfeccin no sistema de escritorio Gnome. BulmaGes, un software de xestin que facilita a administracin dunha empresa: facturacin, contabilidade, TPV e xestin de nminas. Planner, un software de xestin de proxectos, permite planear, programar e seguir o proceso dos proxectos, funciona con ficheiros XML ou con unha base de datos PostgreSQL. LibrePlan36, trtase dun software de xestin de proxectos que permite facer seguimento dos proxectos, asignar recursos,... un dos xestores de proxectos libres mis potentes do mercado. Esta desenvolvido pola empresa galega Igalia, recoecida a nivel internacional.
34 http://cincodias.com/cincodias/2013/02/26/empresas/1361872079_563911.html ( 01/03/2013) 35 http://conversaciones.nokia.com/2011/04/21/nokia-y-microsoft-firman-acuerdo-definitivo-de-la-asociacion/ (01/03/2013) 36 http://www.libreplan.com/gl/ (07/03/2013) 19

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

Ferramentas de edicin A edicin de arquivos multimedia algo moi habitual hoxe en da. Para isto existen multitude de ferramentas que cobren perfectamente as necesidades de calquera empresa Gimp, un editor de imaxes e retoque fotogrfico avanzado que permite traballar con multitude de formatos. Existen milleiros de engadidos que incrementan a sa funcionalidade ou que automatizan procesos. unha alternativa libre e gratuta ao popular Photoshop. Inkscape, un editor de grficos en formato vectorial gratuto, libre e multiplataforma, alternativa a solucins de cdigo pechado tales coma Illustrator ou CorelDraw. Blender3D, un programa para modelado 3D, animacin, rendereizado, post-producin, creacin interactiva e reproducin. Substite aplicacin propietaria 3d Studio Max.

Software CAD

O software CAD (deseo asistido por ordenador) e CAM (manufactura asistida por ordenador) imprescindible a da de hoxe en practicamente calquera organizacin industrial posto que aforran moito tempo, desperdicios e cartos. Estas ferramentas adoitan ter un prezo considerablemente elevado por iso que as alternativas libres son unha opcin moi interesante: qCAD, unha das ferramentas libres de deseo asistido por ordenador mis recoecidas, permite a creacin de deseos 2D en mltiples plataformas. SagCAD, trtase dunha ferramenta moi completa para a edicin CAD/CAM en 2D similar a outras ferramentas de cdigo propietario. Varkon, un sistema CAD de modelado tanto en 2D coma en 3D. ERPs e CRMs Os ERP ou CRM son sistemas de xestin dos recursos da empresa e a xestin da relacin cos clientes. Inda que son ferramentas tradicionalmente empregadas por grandes e medianas empresas, fanse cada vez mis precisos para a xestin de pequenas empresas, a evidencia mis clara que nun espazo reducido de anos incrementouse o nmero deste tipo de aplicativos destinados a este perfil de empresa. Na seguinte lista amosamos os mis destacados sistemas actualmente no mercado que dispoen de licenzas abertas: OpenBravo, software CRM construdo con tecnoloxa java que dispn dunha versin bsica con licenza libre que non incle mdulos especiais, s a aplicacin base. A versin de pago incle mdulos para todas as funcins da empresa (finanzas, producin, almacn,...), ademais esta versin de incle actualizacins e soporte tcnico. AbanQ37, un ERP de software libre orientado a administracin, xestin comercial, producin e comercio electrnico. Como a meirande parte deste tipo de aplicacins un software modular que permite ir incrementando as funcins segundo as necesidades. SugarCRM, software CRM que, ao igual que OpenBravo, libera con licenza libre a sa base mentres que os seus mdulos para as distintas funcins da empresa son de pago, o que permite aos usuarios obter soporte tcnico e acceder a melloras continuas. Vtiger CRM, un fork de SugarCRM, tomou a base liberada con licenza aberta e a partir desa base construu os mdulos do mesmo xeito que SugarCRM pero desta vez
37 http://www.infosial.com/ 20

Anlise do entorno especfico - Carteira de produtos existente

liberndoos todos con licenzas abertas. Ofrecen servizos de soporte tcnico, as como o desenvolvemento de mdulos especiais segundo as necesidades dos clientes de pago. Tendas en lia Trtase de sistemas web que permiten a venda a travs da rede, existen numerosas alternativas deste tipo de sistemas con licenzas libres. Algunhas destas aplicacins son: Prestashop, trtase dun dos xestores de tendas virtuais mis dinmicos e populares do mundo. Destaca por contar cunha ampla base de desenvolvedores moi activa que continuamente engade engadidos que melloran a aplicacin base, principalmente son engadidos de pago pero tamn se liberan algns gratuitamente. En Espaa, segundo as estatsticas, plataforma mis popular para tendas virtuais, isto dbese principalmente a que a sa implantacin relativamente sinxela e a que ten unha curva de aprendizaxe relativamente curta (aplicacin intuitiva, permitindo reducir o soporte tcnico). Magento, un dos sistemas de e-commerce mis populares do mundo, incluso por riba de Prestashop a nivel internacional. Conta, do mesmo xeito que o anterior sistema cunha comunidade moi activa. Existen versins gratutas e de pago que inclen mdulos mis avanzados. Empregase principalmente en tendas virtuais de tamao grande posto que un sistema moi robusto e escadable; pola contra, trtase dun sistema moito mis pesado que Prestashop e require hardware mis potente para funcionar correctamente, ademais ten unha curva de aprendizaxe mis vertical polo que precisa persoal con formacin previa. Opencart, tratase dun sistema de comercio electrnico que destaca pola sa simplicidade pois moi sinxelo de implementar e de manter contar cunha interface moi intuitiva. Adoita empregarse para proxectos de tamao pequeno e mediano. Xestores de contidos Trtase de ferramentas que facilitan a administracin de sitios web sen coecementos de programacin, posibilitando que persoas sen coecementos informticos poidan traballar sobre a web coma se dun procesador de textos se tratase abstrandose das Wordpress, a aplicacin para a publicacin de blogues mis popular inda que tamn se emprega para realizar webs de todo tipo posto que inclue milleiros de plugins que permiten engadir moitas funcionalidades. Est desenvolvida en php e traballa sobre unha base de datos MySQL. Joomla, un dos xestores de contidos mis completos e potentes que existen na actualidade, conta cunha comunidade de desenvolvemento moi activa. Esta aplicacin permite desenvolver sitios web completos pois incle ferramentas para integrar foros, tendas virtuais,... Est desenvolvida con php e traballa sobre varios tipos de bases de datos, entre eles MySQL. Typo3, un xestor de contidos sobrio pero potente, empregado principalmente en sistemas empresariais. Require coecementos avanzados para a sa personalizacin ou para o desenvolvemento de engadidos. Servidores web Son aplicacins que permiten procesar as peticins que realizan os clientes (adoitan ser navegadores), servndolles pxinas web, que poden ser estticas: non muda en cada execucin, ou dinmicas: en cada peticin xerase a pxina que amosa.
21

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

Apache, un dos servidores web mis robustos e confiables. Dende o seu nacemento en 1995 o servidor web mis empregado en todo o mundo, chegando a acadar unha cota do 70% no 2005, ficando agora mesmo en preto do 60% (ver ilustracin 5) debido aparicin de novos competidores. Trtase de software multiplataforma, inda que a configuracin mis comn na que o podemos atopar LAMP (Linux, Apache, MySQL e PHP). Nginx, un dos servidores web con maior crecemento grazas sa estabilidade, velocidade e baixo consumo de recursos. Cheroke, un servidor web de cdigo aberto deseado en Espaa, destaca pola sa velocidade, facilidade de configuracin, integracin con distintas tecnoloxas e polo seu escaso consumo de recursos. Tomcat, un servidor web con soporte para sevlets e JSPs, adoita combinarse con Apache inda que pode funcionar independentemente. O seu principal valor diferencial que permite a xeracin de pxinas web dinmicas mediante a linguaxe de programacin java.

Ilustracin 5: Estatsticas de servidores web. Fonte netcraft.com (02/03/2013)

Bases de datos Que sera hoxe en da dos sistemas TIC sen as bases de datos? Simplemente, non existiran. Case todos os sistemas anteriores empregan bases de datos pois adoitan ser os sistemas mis eficientes para o almacenamento e tratamento da informacin. A eleccin da base de datos a empregar un tema de suma importancia pois condicionar en grande medida as posibilidades actuais e futuras do sistema no que se implemente. Unha clasificacin lxica das bases de datos poderimola facer polo uso que se adoita dar delas: as relacionais, destinadas a almacenar informacin estruturada, e non relacionais, destinadas a almacenar grandes volumes de informacin non estruturada38. As mis empregadas na actualidade son as bases de datos relacionais mais as bases de datos non relacionais son cada vez mis populares polo que tamn o teremos en conta: MySQL, trtase da base de datos SQL mis empregada e mellor documentada, un

38 Gran des compaas coma Google, Facebook ou Twitter empregan bases de datos non relacionais para facer os seus servizos viables, pois este tipo de base de datos ten un desempeo moito mellor en canto a manexo de grandes volumes de transaccins en curtos perodos de tempo. 22

Anlise do entorno especfico - Carteira de produtos existente

estndar de facto nas bases de datos relacionais moi empregado en sistemas de tamao pequeno e medio. Ten un modelo de dobre licenciamento: aberta a versin da comunidade e pechado a versin comercial, da que Oracle se encarga do mantemento e soporte. MariaDB, un fork de MySQL mantido polos desenvolvedores orixinais de MySQL e a comunidade dende a adquisicin desta por Oracle. Ten unha compatibilidade case total coa orixinaria inda que incorpora dous motores de base de datos novos que melloran o rendemento en diferentes contornas. A diferencia de MySQL, s conta cun tipo de licenciamento aberto. PostgreSQL, trtase dun sistema de bases de datos relacionais tal coma MySQL pero permitindo unha maior escadabilidade e destacando pola sa maior robusteza. Est considerada a competencia directa da base de datos de Oracle 39, unha das bases de datos mis empregadas a nivel empresarial e un estndar dentro das grandes empresas. MongoDB, o sistema de base de datos non relacional mis popular nos ltimos tempos, destaca pola rapidez e flexibilidade que ofrece para o desenvolvemento. Emprega unha sintaxe similar a JSON40 e posibilita o almacenamento de calquera tipo de elemento: obxectos, ficheiros fsicos, etc. moi escadable porque, ao contrario das bases de datos relacionais, expn un tipo de crecemento horizontal. Sistemas cloud OpenStack41, trtase dun completo software que permite virtualizar varios servizos, entre eles: almacenamento masivo e redundante, verificacin de identidades (login), computacin distribuda, etc, cunha xestin visual que ofrece a posibilidade de administrar os recursos da informacin dunha organizacin dunha forma sinxela. un dos sistemas mis completos para o desenvolvemento da nube privada na empresa, por iso que organizacins coma a NASA, o CERN ou Mercadolibre.com, empregan este software para xestionar os milleiros de maquinas virtuais que empregan tdolos das nas sas actividades.

3.4 Oferta
A meirande parte das empresas adicadas ao software libre radicadas en Galicia atpanse baixo o paraugas da Asociacin de Empresas Galegas de Software Libre (AGASOL). A administracin pblica a travs do Centro Demostrador TIC compila regularmente informacin sobre as empresas galegas e os principais servizos e produtos ofrecidos por estas. Empregaremos estes dous catlogos para intentar facer unha clasificacin que nos permita analizar a oferta, malia que isto carrexa un erro importante pois as grandes consultoras que traballan no noso territorio son empresas radicadas noutras provincias (principalmente Madrid) e que polo tanto non entrarn na estatstica mais o perfil que adoita dirixirse este tipo de consultaras son grandes empresas tales coma Inditex (Indra) polo que pode considerarse un erro asumible. Actualmente as empresas TIC galegas rexistradas no Centro Demostrador TIC estn distribudas do seguinte xeito: na provincia de Pontevedra 43, na Corua 69, en Lugo 12 e Ourense 9. Constatase unha elevada concentracin nas provincias mis occidentais, por outra parte, como era
39 Comparativa PosgreSQL vs Oracle http://database-management-systems.findthebest.com/compare/36-43/Oraclevs-PostgreSQL (07/03/2013) 40 un formato estndar, lixeiro e moi simple para o intercambio de informacin coma alternativa s ficheiros xml. 41 http://www.openstack.org/ 23

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

de agardar. As principais reas nas que traballan estas empresas poden organizarse segundo o nmero de solucins dispoibles en cada unha do seguinte xeito: Solucins de xestin empresarial(121): Tecnoloxas para a administracin organizativa e econmica das empresas. Neste segmento entraran sistemas tales coma os CRM, ERP ou sistemas menos sofisticados pero suficientes para empresas de tamao mis reducido que non precisan a potencia dos primeiros. Auditora e consultara(78) Trtase da faceta clsica de asesoramento en materia TIC cando na empresa non contan con persoal especializado nestas tarefas ou cando inda contando con persoal especializado, este non conta cos coecementos suficientes para dar solucins axeitadas ou non dispn do tempo preciso para levalas a diante. Software especializado (73) Solucins de software especifico para as necesidades propias dunha organizacin ou sector, cando o software comercial comn non da resposta os requirimentos das empresas. (Ex. Software para o control da emisin de gases de efecto invernadoiro nas explotacins gandeiras) Portais e plataformas web (47) Dende solucins para a presenza na Internet das empresas, como carta de presentacin, ata os mis complexos sistemas de interaccin cos clientes das organizacins, e-administracin, comercio electrnico, sitios de soporte,... Desenvolvemento de software e contidos (52) Aplicacins web para dispositivos mbiles que permitan a interaccin da empresa cos seus potenciais clientes. Electrnica e comunicacins (30) As solucins en base a hardware, sexa con desenvolvementos propios ou empregando solucins existentes no mercado que precisan persoal especializado para a sa instalacin e mantemento. (Sistemas VoIP con Asterisk42) Centrndonos nas solucins recollidas no catalogo de AGASOL, podemos ver claramente como a meirande parte das empresas que desenvolven ou ofrecen solucins con licenzas libres non centran nunha soa tecnoloxa ou actividade as sas operacins, senn que ofrecen un catalogo relativamente amplo de servizos. Podemos comprobar como moi poucas empresas de software libre se centran el facturacin, ofimtica (dominados tradicionalmente por aplicacins propietarias tales coma Contaplus ou Microsoft Office), soporte tcnico, e-administracin, comercio electrnico ou migracin a sistemas libres. Segundo esta anlise podemos interpretar que existe un amplo campo onde labrar dentro do modelo de desenvolvemento aberto e libre coas vantaxes que iso supn, tanto para os clientes coma para os oferentes de servizos tecnolxicos.

42 Sistema de xestin de telecomunicacins 24

Anlise do entorno especfico - Oferta

Ilustracin 6: Mapa cruzado de solucins libres e empresas oferentes. Fonte: Dossier AGASOL. 2012

3.5 Demanda
O estudo anual de Dice e a Linux Fundation 43 sobre o traballo no sector TIC publicado en febreiro de 2013, consultado a 850 directores de recursos humanos de empresas de todos los tamaos en todo o mundo, obtivo que o 93% dos plans de contratacin a seis meses vista, incluan a introducin no persoal de novos profesionais en Linux. As razns argumentadas para este incremento na necesidade destes postos dentro do persoal da empresa era, por orde de importancia: o crecemento da empresa, o incremento no uso de sistemas Linux e por mor da migracin a sistemas Linux. Con este panorama o perfil mis demandado por parte das empresas para un futuro a curto e medio prazo a de administrador de sistemas profesional (73%), desenvolvedores de software (57%) e devOps44 (25%). Como vimos anteriormente, o comercio electrnico un sector en forte crecemento que precisa de profesionais capacitados nas mis avanzadas tecnoloxas de xestin da comercializacin electrnica e polo tanto nas principais plataformas de venda en lia. Neste mbito as tecnoloxas libres teen moito que dicir pois a meirande parte das plataformas de xestin de tendas virtuais que actualmente funcionan no mundo, e que acaparan a cota de mercado mis grande, son plataformas de cdigo aberto tales coma Prestashop, Magento ou OpenCart (que xa presentamos nunha seccin
43 http://www.linuxfoundation.org/publications/linux-foundation/2013-linux-jobs-report (07/03/2013) 44 Trtase de profesionais especializados nun mtodo de desenvolvemento rpido. 25

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

anterior deste captulo). O desenvolvemento de mdulos, engadidos (plugins) e deseo de visualizacins a medida unha das fontes de ingresos mis importantes que deste mercado o que deixa o mercado aberto competencia de calquera organizacin que desexe entrar e realice un bo traballo.

3.6 Modelos enfrontados: Android vs iOS


Existen na actualidade unha dura batalla no mercado dos sistemas operativos mbiles con dous modelos enfrontados: Por unha banda est o modelo iOS, un modelo pechado de desenvolvemento que permite ofrecer un software e un hardware que funcionan perfeccin posto que estn deseados en exclusiva para funcionar o un co outro, a iso debemos engadir o frreo control das aplicacins que se poden instalar no dispositivo, que deben pasar os distintos controis por parte de Apple. Por outra banda, est o modelo Android, un sistema operativo de Google que integra de forma nativa os seus servizos e que distribe con unha licenza Apache (licenza libre pero que non esixe copyleft). Este modelo de licenciamento semi-pechado45 permite que as empresas fabricantes de dispositivos poidan modificar, adaptar e empregar o sistema operativo nos seus aparellos para logo vendelos sen pagar ningunha regala, do mesmo xeito non require por a Ilustracin 7: Informe da Linux disposicin pblica o cdigo fonte das modificacins. Estes dous modelos estn tendo un xito notable acaparando Fonte: Informe anual Linux practicamente o mercado en poucos anos e deixando a Nokia, lder Job Report durante anos do sector con Symbian46, nun segundo plano. As cifras de vendas de cada unha das plataformas revelan cal o modelo que mis xito ten no mercado, as segundo techcrunch.com47, unha das webs mis importantes do mundo tecnolxico, o gaador Android, acadando unhas taxas de crecemento substancial nos principais mercados, destacando o caso espaol, onde case o 90% dos dispositivos vendidos dispoan deste sistema operativo, quedando nunha segunda posicin iOS. Un dos principais factores do xito de Android posiblemente sexa que existen moreas de fabricantes sacando ao mercado dispositivos de todo tipo, con moitos prezos e configuracins de hardware moi distintas, o que xera unha carteira de produtos enorme, axustndose as as posibilidades dun amplo abano de clientes. Pola contra, o aparello de Apple conta cuns parmetros de hardware especficos e prezos relativamente elevados, polo que est destinado a consumidores cun poder adquisitivo mis elevado.
45 Non un termo moi correcto mais trtase dun xeito de referirse a un sistema cando o seu software incle partes de cdigo non libre ou pechado. O caso de Android non o nico, o propio ncleo Lnux oficial incle cdigo pechado. 46 Symbian un sistema operativo mbil desenvolvido por varias empresas do sector, entre elas: Nokia, Samsung, Sony, Siemens,... 47 http://techcrunch.com/2012/09/03/android-smartphone-sales-led-by-big-screens-are-growing-everywhere-exceptin-the-u-s-kantar/ (07/12/2013) 26 Fundation e a consultora Dice.

Anlise do entorno especfico - Modelos enfrontados: Android vs iOS

Por outra lado a gran fragmentacin de Android48 xera unha maior dificultade para o deseo de aplicacins pois cada distribuidor emprega a versin que mellor se axusta s posibilidades do aparello mentres que os programadores adoitan facelo para os sistemas mis modernos, dicir, as ltimas versins pois estes polo xeral inclen melloras ou novas posibilidades. A fragmentacin moito menor nos produtos Apple pois a empresa controla exactamente que aplicacins pode executar cada versin do sistema e deixa sen soporte as versins da penltima xeracin, obrigando os seus usuarios a mercar os novos produtos se queren seguir obtendo as ltimas versins das aplicacins ou actualizacins do software. Pode considerarse unha poltica comercial moi agresiva e inxusta cara os usuarios mais isto non parece causarlle moitos problemas empresa de Cupertino, que consegue un xito con cada estrea.

Tboa 1: Variacin dos distintos sistemas operativos mbiles nalgns pases europeos. Fonte: techcrunch.com

48 Estn a venda produtos coa versin 4.1 mentres seguen sando outros novos con versins 2.2 e seguintes. Isto dbese a que os requirimentos de hardware incremntanse cada nova versin do sistema. 27

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

4. Anlise interna da proposta


4.1 Recursos humanos
Para o desenvolvemento da idea de negocio proposta sera preciso contar cun certo capital humano quen de dar resposta as necesidades tecnolxicas, creativas e organizativas da empresa. Os participantes iniciais deste proxecto inclen perfs formativos non moi diversos inda que si perfs profesionais complementarios. Promotor n1 trtase dunha persoa con formacin da rama xurdico-social, con formacin e experiencia en ensinanza e deseo de material didctico, formacin en ciencias fsicas e administracin e direccin de empresas. No mbito das tecnoloxas de programacin conta con coecementos da linguaxe C e PHP, pxinas web dinmicas. Conta con coecementos e experiencia en SEO 49, WPO50 e en distintas plataformas de xestores de contidos(CMS) coma Wordpress. As mesmo, ten experiencia na venda a travs da rede, contando con experiencia na implantacin de tendas virtuais con PrestaShop51. Os promotores n2, 3 e 4 son enxeeiros informticos. O Promotor n2 ten experiencia no sector da programacin de aplicacins de xestin. Conta con experiencia acreditada na programacin con java, tendo traballado en proxectos desenvolvidos para a administracin pblica (Sergas); as mesmo, ten experiencia en programacin de aplicacins con tecnoloxas GIS (Geographic Information System) 52, tecnoloxas empregadas cada vez mis en conxunto coa realidade aumentada e que estn a ofrecer milleiros de posibilidades a empresas de todo o mundo. Traballa de xeito moi natural con ferramentas de xestin de contidos coma Joomla, Wordpress ou sistemas de xestin de comunidades web coma Elgg53. O promotor n3 trtase dunha persoa con formacin en enxeara informtica que ten experiencia en importantes empresas do sector TIC galego e internacional, principalmente traballando con bases de datos de alto trfico e rendemento. Conta tamn con experiencia en sistemas de xestores de contidos tales coma Joomla ou Wordpress. s seus coecementos en programacin en varias linguaxes coma C ou Java, hai que engadir a sa capacidade para programar aplicacins en Android. Trtase ademais dunha persoa moi dinmica e en continua formacin. O promotor n4, inda que se trata dun enxeeiro conta con moita experiencia no sector da formacin, sobre todo en aplicacins informticas de oficina: folla de calculo, procesador de texto, bases de datos... Ten ademais experiencia na administracin de sistemas, tendo traballado para a administracin pblica neste eido.

4.2 Recursos intanxibles


O equipo promotor conta cunha elevada experiencia tanto no manexo coma na programacin para as plataformas mis entendidas a da de hoxe, isto permite ofrecer un amplo catalogo de
49 50 51 52 53 SEO, Search Engine Optimization, optimizacin para mellorar o posicionamento das pxinas web nos buscadores. WPO, Web Perfomance Optimization. optimizacin para reducir mnimo os tempos de carga das pxinas web. http://www.prestashop.com/ http://en.wikipedia.org/wiki/Geographic_information_system (02/03/2013) http://elgg.org/ 28

Anlise interna da proposta - Recursos intanxibles

solucins web que se adapten a perfeccin as demandas dos clientes e nun espazo de tempo reducido proporcionar resultados cuns altos estndares. Ademais, este equipo promotor xa conta con experiencia no traballo en equipo, tendo desenvolvido proxectos empregando tecnoloxas libres, tanto proxectos relacionados coas tecnoloxas web coma proxectos fora de lia. Esta experiencia garante unha gran sintona entre os compoentes do equipo que xera nun mellor e mis agradable ambiente de traballo repercutindo isto na calidade dos proxectos e o seu rpido desenvolvemento. A experiencia de algn dos compoentes en administracin de sistemas e un factor diferencial, pois como vimos anteriormente, as empresas resltalles difcil atopar persoal especializado neste mbito, algo fundamental para a implantacin de sistemas de seguridade efectivos que permitan garantir a seguridade dos datos dunha empresa mis al de garantir o cumprimento da LOPD, ou a implantacin de sistemas virtuais na empresa. As alianzas con outras empresas do sector TIC galego/estatal e outros sectores fundamental para poder medrar nun sector coma o das tecnoloxas libres, por iso que os promotores adoitan acudir a diferentes eventos tecnolxicos onde se manteen tanto das ltimas novidades que poden afectar a este mbito.

4.3 Recursos tanxibles dispoibles


Os promotores non contan con excesivos recursos econmicos para por en marcha este proxecto mis si contan con unha capacidade de traballo acreditada. Os maiores investimentos da empresa recaeran sobre os sistemas informticos necesarios (impresoras, scaner, ordenadores, etc) para o desenvolvemento das actividades da empresa mais coma todos os socios contan con este tipo de dispositivos, a factura por este concepto podera reducirse considerablemente.

29

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

5. Anlise DAFO da proposta


Nas seguinte lias compilaremos a informacin exposta nas anteriores seccins para construr un pequeno esquema que nos permita clasificar as principais ameazas, oportunidades, debilidades e fortalezas da proposta. Comezamos coas ameazas.

5.1 Ameazas
Unha das principais, e mis evidentes, ameazas podmola atopar na debilidade da economa. A falta de crdito debida crise dificulta o inicio de calquera nova actividade emprendedora, as mesmo, as empresas actualmente en funcionamento teen serias dificultades para obter o financiamento preciso para seguir coa actividade normal: investimento en renovacin dos activos, mellora das instalacins, actualizacin dos sistemas, etc. Do mesmo xeito a elevada taxa de desemprego leva tempo facendo estragos no consumo interno, dificultado o mantemento e supervivencia das poucas empresas que inda seguen en funcionamento. Europa, e Espaa por extensin, estivo ata o momento protexida dunha lexislacin que en pases coma os Estados Unidos, est a lastrar un sector vital para as economas modernas, o sector TIC. Como vimos anteriormente o sistema de patentes americano dificulta o desenvolvemento tecnolxico xerando un ambiente de desconfianza onde as pequenas empresas se ven sobrepasadas polas grandes compaas de software en canto a recursos financeiros que permiten manter longos e duros litixios que as pequenas non son quen de soportar. A fenda dixital supn para calquera sociedade un lastre en canto a que implica a creacin dunha sociedade dual: os que dominan e empregan as novas tecnoloxas e os que descoecen o seu potencial ou non poden chegar a el por distintas causas (econmicas, sociais,...). Este concepto estendido empresa pode dificultar a introducin e desenvolvemento das TIC pola desconfianza que xera o descoecido e a resistencia ao cambio existente en calquera organizacin. Como vimos anteriormente, esta fenda tende a unha reducin progresiva grazas apoio institucional e a popularizacin destas tecnoloxas. O TIC un sector de elevada innovacin, moi inestable e que esixe unha actitude proactiva continua que permita estar en disposicin de competir. A innovacin non s ven da tecnoloxa como a entendemos de xeito clsico (hard e soft), as novas formas organizativas poden supoer unha fonte de vantaxes competitivas importantes.

5.2 Oportunidades
Como explicamos na anlise do entorno xeral, a situacin econmica quizais non sexa a mellor para a creacin dunha empresa mais a tendencia da economa espaola cara a exportacin pode supoer unha importante oportunidade en relacin as consecuencias que isto pode supoer como a mis evidente: o incremento do comercio electrnico, para o que se precisan plataformas capaces de dar resposta as demandas deste potencial mercado exterior. As reformas que estn levando a diante as Administracins Pblicas nos sitemas pblicos coma o de sade, reformas que se manifestan principalmente en axustes nas contas pblicas a costa de reducir investimentos tanto en obra pblica coma en bens de equipo ou recortes nos gastos. O emprego de software e sistemas propietarios supn un custe bastante importante que podera ser reducido en grande medida nestas administracins coa introducin de sistemas libres, xerando ao
30

Anlise DAFO da proposta - Oportunidades

mesmo tempo unha economa local activa entorno ao sector TIC galego/espaol e polo tanto recuperando parte do investimento va impostos. Isto non algo novo e dende xa fai algn tempo, dende as administracins pblicas vense prestando especial atencin a este sector, desenvolvendo programas concretos de apoio implantacin de sistemas libres como pode ser o proxecto Mancomn, oficina da Xunta de Galicia para o fomento das tecnoloxas libres dentro das administracins e empresas. Na mesma lia do apoio as empresas TIC estn as actividades de reducin da fenda dixital, que pretenden reducir o diferente nivel de acceso da poboacin xeral as novas tecnoloxas da informacin e da comunicacin. Como explicamos anteriormente, a reducin da fenda dixital moito mis barata e eficiente, en termos tanto econmicos coma sociais, mediante o emprego de tecnoloxas libres e abertas pois, por unha parte, o seu uso non leva implcito o pagamento de licenzas, reducindo Ilustracin 8: Mancomn o centro de referencia da considerablemente o custe econmico da Xunta de Galicia para o desenvolvemento da sociedade da informacin en base a tecnoloxas libres alfabetizacin dixital, liberando recursos para outras actividades; e por outra banda, o libre acceso s tecnoloxas posibilita que toda a poboacin tea acceso en igualdade de condicins s tecnoloxas, inclusive sen intervencin das administracins pblicas. A aposta da administracin na educacin dixital favorece o emprego destas tecnoloxas, facilitando que unha maior parte da poboacin estea interesada en empregar tecnoloxas libres e se familiarice con este tipo de ferramentas, desbotando a imaxe irreal que pode ter a poboacin xeral sobre estas tecnoloxas (pouco profesionais, inseguras, difciles de empregar...). O pulo que se lle est dando dende as administracins pblicas ao OpenData (regulamentado xa dende a Unin Europea) pode resultar unha oportunidade interesante para empresas de tecnoloxas libres pois a transmisin da informacin das distintas administracins locais, provinciais, autonmicas ou estatais cara a sociedade civil (ou cara outras administracins), implica o emprego de sistemas altamente interconectados e interoperativos polo que se fai preciso o emprego de estndares abertos e internacionais que permitan esta integracin. O sector TIC, como vimos, un sector moi atomizado que centra boa parte das organizacins en unhas poucas reas de negocio (ver clasificacin das reas de negocio) o que facilita encontrar certos segmentos inda non moi explotados coma poden ser o de implantacin de sistemas libres nas empresas ou a adaptacin dos protocolos para a seguridade dos datos, entre outros. Ademais de todo isto que acabamos de comentar, os datos parece que avalan as teses expostas, confirmando que existe unha marxe elevada para entrar no mercado das tecnoloxas libres pois, como vimos, a intensidade coa que crece o nmero de empresas con sistemas operativos libres case que se duplica anualmente e ata agora s o 26% das empresas conta con sistemas operativos de cdigo aberto, sendo mis os que empregan outro tipo de ferramentas libres. Como se pode comprobar parte importante das distintas oportunidades que poden xurdir, dependen fundamentalmente das Administracins Pblicas, organismos que en termos xerais son os principais beneficiados pois estas tecnoloxas permtenlles aforrar custes e incrementar a actividade
31

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

econmica en torno a un sector, o tecnolxico, cun elevado valor engadido, xerando un retorno automtico (va impostos) e outro a longo, medio prazo incrementando a competitividade da economa de cara o exterior. Para rematar, e importante indicar que se trata dun sector no que relativamente sinxelo entrar posto que o investimento para o desenvolvemento ou a implantacin de solucins de cdigo aberto polo xeral reducido, en comparacin con outros sectores, polo que cun investimento pequeno pdese crear unha actividade rendible economicamente que permite xerar emprego cunha elevada capacitacin.

5.3 Debilidades
A consultara un dos campos mis explotados, polo tanto en principio difcil diferenciarse. Como vimos anteriormente existen en Galiza mltiples exemplos disto pois existen ata 78 solucins neste senso segundo o rexistro do mapa TIC galego, mais s 10 ou 12 centran os seu punto de mira na administracin de sistemas, a implantacin de sistemas TIC integrados ou sobre a proteccin de datos dentro da empresa, sendo minoritarias as solucins en base a tecnoloxas libres, coas vantaxes que isto pode reportar as empresas. Inda que o proxecto non require un investimento elevado, si preciso un mnimo capital e recursos a longo prazo que permitan desenvolver os primeiros pasos da actividade, algo que nun entorno coma o actual estase volvendo bastante dificultoso pois as fontes tradicionais de financiamento, as entidades bancarias, teen restrinxido dun xeito notorio as concesins de crdito. A inclinacin claramente tcnica dos promotores pode resultar prexudicial para o proxecto. Para intentar solventar isto poderase introducir na organizacin perfiles mis creativos e/ou do mbito xurdico que permitan obter unha visin mis global e que ample os horizontes do negocio, facilitando a introducin de novos produtos ou servizos dentro da carteira ofertada pola organizacin.

5.4 Fortalezas
Como vimos anteriormente, o continuo crecemento das tecnoloxas da informacin e da comunicacin na demanda de sistemas abertos nas empresas e na administracin xera unha necesidade cada vez maior de administradores de sistemas especialistas. A externalizacin deste tipo de servizos tan especficos unha das mellores oportunidades para empresas de tecnoloxas libres que conten cos profesionais adecuados. A experiencia dos promotores nas distintas tecnoloxas que comporn a carteira de produtos da empresa moi importante e unha fonte de vantaxes, pois permitir ofrecer un produto dunha calidade tcnica e operativa moi elevada que pode repercutir nunha importante reducin de custes para os clientes. Ademais, o traballo coas tecnoloxas abertas mis estendidas permite empresa ofrecer s clientes as

Ilustracin 9: Prestashop e Wordpress son unha das aplicacins que mellor dominan algns dos promotores.

tecnoloxas mis actuais a un custe menor.

32

Anlise DAFO da proposta - Fortalezas

A oferta de servizos de formacin para as empresas ou organizacins nas que se introducen os novos sistemas moi importante para un correcto desenvolvemento da tecnoloxa na organizacin sen que isto repercuta no funcionamento normal desta. Isto pode ser unha baza moi importante fronte a outros competidores. A integracin dos sistemas antigos e os novos e moi importante pois pode ser a peza chave que condicione a decisin de contratar ou non os servizos da empresa. Neste senso, a estandarizacin e unha certa flexibilidade nos protocolos de migracin e integracin dos sistemas herdados (legacy) un punto a favor que pode determinar a contratacin e mantemento do sistema. A experiencia previa coa que contan algns dos compoentes no sector TIC e no da formacin moi importante para esta aposta pois xerar confianza nos posibles clientes e permitir coecer as dificultades s que nos deberemos enfrontar as coma as sadas mis adecuadas a estas problemticas. O investimento preciso, como veremos no plan econmico-financeiro, relativamente reducido mais inda que as canles tradicionais son difciles de acceder pola crise actual, existen lias de crdito estatais e europeas para emprendemento que poderan facilitar o acceso liquidez precisa.

33

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

6. Creacin da Empresa
Na seguinte seccin debullaremos o proceso de creacin da empresa, dende os obxectivos primitivos que moven s promotores para a posta en marcha deste proxecto, ata a previsin econmico-financeira da posta en marcha, pasando por todos os procesos administrativos que require a creacin da empresa. Intentarase describir do xeito mis pormenorizado posible que permite a limitacin de espazo e tempo que estamos constrinxidos neste traballo.

6.1 Obxectivos
O motivo fundamental para a creacin da empresa dar sada a unha necesidade de emprego que permita a obtencin dun salario digno e mesmo tempo promover a cultura libre, da que os promotores son firmes defensores. A creacin dunha oferta integral de solucins que provea as pequenas empresas ou administracins pblicas das tecnoloxas abertas (existentes no mercado ou propias) precisas para competir en mercados globais, ofrecer solucins que engadan valor aos produtos ou procesos dos clientes. imprescindbel coecer o tipo de cliente ao que nos imos dirixir, as coma as necesidades bsicas que nos permitan, dentro dos lmites que nos impn o tipo de produto que ofrecemos, estandarizar ao mximo os servizos e produtos. Isto debera ser posible posto que a meirande parte das empresas de sectores lindantes, teen necesidades ou problemticas similares e, mesmamente, sendo de sectores diferentes, contan con procesos ou seccins similares. Determinar a forma xurdica pola que se debera optar tamn importante pois isto ser determinante. En principio debera cumprir uns requisitos mnimos: que axude a conquerir o obxectivo de cooperacin, asuncin de responsabilidades individuais e colectivas dentro da organizacin, do mesmo xeito debe permitir a flexibilidade e fomentar a iniciativa precisa nun sector moi dinmico coma o tecnolxico. Un pouco mis polo mido: Primeiro ano: O principal obxectivo para o primeiro ano, ser a supervivencia pois, como vimos na introducin, a situacin na que se atopa a economa espaola xa un xito. Para acadar este obxectivo debern obterse un nmero mnimo de clientes que permita polo menos sufragar os custes fixos da empresa (alugueiros, consumos, impostos...) e que permita nun futuro prximo consolidar a posicin no mercado. As auditoras de seguridade e implantacin dos requisitos necesarios para o cumprimento dos requisitos da LOPD son outro produto que se fomentar pois atopase aqu entre as pequenas en micro empresas un mercado moi importante inda sen atender. Segundo ano: O obxectivo para o segundo ano incrementar e consolidar a carteira de clientes de xeito que aumenten os ingresos. Neste segundo ano, se a actividade prevista se acada, tamn se prev a entrada no persoal da empresa do segundo tcnico (socio promotor da cooperativa) que permita afrontar con soltura os traballos que os clientes demanden e os contratados polos novos clientes que se intentarn conseguir.
34

Creacin da Empresa - Obxectivos

O desenvolvemento de sitios web seguir sendo o principal produto que ofreza a empresa xunto coa administracin e soporte tcnico de sistemas TIC, asumible este ano xa se se conta con polo menos das persoas entre o persoal tcnico, e as auditoras de seguridade para cumprir coa LOPD. Terceiro ano: Crecer en facturacin e clientes seguir sendo o obxectivo, consolidando igualmente os clientes antigos e xa este ano explorando a posibilidade de introducir nas empresas compatibles os produtos e servizos mis sofisticados, tales coma: sistemas CRM, integracin de sistemas, implantacin de sistemas cloud, etc estes produtos son os mis interesantes para a empresa pois son os que maior valor engadido teen e que, polo tanto, maiores ingresos reportarn. Seguintes anos: O continuo e estable crecemento do negocio ser excesivos riscos pero apostando polo desenvolvemento permitan xerar e manter unha vantaxe competitiva a reinvestimento dentro da propia empresa sern as lias organizacin. o obxectivo a longo prazo, sen asumir de tecnoloxas e procesos propios que longo prazo, apostando por un forte xerais polas que se rexer o futuro da

Apostarase as mesmo pola integracin dos traballadores da empresa como socios participes da mesma cando permanezan nesta un certo tempo e segundo a empresa medre, de xeito que isto non supoa un problema para a estrutura laboral da cooperativa.

6.2 Estratexias a levar a cabo para o cumprimento deses obxectivos


Para acadar os obxectivos propostos no anterior punto levaranse a diante unha serie de accins. Primeiro ano: Concertaranse citas coas principais empresas da rea de influencia que non dispoan de pxina web ou que, inda tendo web, esta estea anticuada, dndolles a coecer a oferta de produtos e servizos que ofrece a organizacin e que mellor se axusta as necesidades e posibilidades do cliente (facendo fincap na seguridade dos datos e a implicacin que ten a LOPD e a importancia da rede no comercio actual e futuro). Existira a posibilidade de facer unha auditora gratuta que permitise determinar as melloras e beneficios que podera acadar a empresa contratando os servizos da organizacin. Intentar contactarse co maior nmero posible de empresas de nova creacin, as que se lle ofrecern certos servizos a prezo rebaixado para apoiar o seu desenvolvemento e xerar clientes leais. A realizacin de cursos gratutos sobre as TIC, tecnoloxas abertas e seguridade, dirixidos as empresas a travs das cmaras de comercio, das distintas asociacins de comerciantes ou outras institucins para incrementar os coecemento destas tecnoloxas e a predisposicin a empregalas, destacando as vantaxes que ofrecen fronte a outras tecnoloxas. Segundo ano: Cunha carteira de clientes razoable, construda durante o ano anterior, deberase intentar seguir incrementndoa e analizar as posibilidades de que algn dos clientes contraten servizos (migracin a solucins libres, implantacin de sistemas CRM, etc) que inclan actividades secundarias (mantemento, formacin no posto, etc) que permitan aumentar os ingresos medios por
35

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

cliente. Para isto iniciarase este ano a adaptacin de algn dos sistemas open source dispoibles que mellor se axuste as necesidades dos clientes actuais ou potenciais. Continuarase cos cursos formativos gratutos, en caso de na edicin anterior non teren xito, intentar realizarse unha anlise dos temas que mis interese poidan espertar entre as empresas potenciais clientes. Terceiro ano: Iniciado xa o proceso de adaptacin dos programas CRM para os clientes actuais e potenciais, este ano deberase implantar algn destes sistemas a un cliente de confianza, a modo de proba, para ver os resultados que se obteen de xeito que se poida estandarizar o proceso para a sa implantacin mis eficiente a outros clientes. Para a implantacin destes sistemas entrar na empresa coa categora de enxeeiro outro dos socios, isto permitir ademais empezar a desenvolver tecnoloxas propias e adaptadas as necesidades dos clientes, detectadas durante os dous perodos anteriores. Existe a posibilidade, en funcin de como se desenvolva o negocio, de contratar persoal creativo para a creacin de artes e deseos para os distintos desenvolvementos TIC que se realicen para os distintos clientes.

6.3 Pblico obxectivo


Segundo o visto en seccins anteriores podemos determinar que quizais o pblico obxectivo ao que nos deberamos dirixir debera ser tanto a pequenas ou medianas empresas coma a organismos pblicos (concellos, deputacins,...). Detectar as necesidades propias de cada un destes pblicos para ofrecerlles produtos especficos que satisfagan as sas necesidades chave. Como vimos anteriormente, as empresas buscan produtos que lles permitan reducir os seus custes, para acadar isto a tendencia a substitucin dos actuais sistemas propietarios, polos que deben pagar licenzas, por outros con menores custes de mantemento e que inda as lles permitan seguir traballando cun alto grao de interoperatividade. A integracin dos sistemas da empresa cos da administracin pblica pode supoer un valor engadido moi interesante, mis coa tendencia actual da administracin cara a administracin electrnica. A proposta para cada un destes dous perfiles de empresa (pequena e mediana) deberanse desear dous produtos que atendan o mellor posible as demandas de cada unha delas. Por unha banda, as pequenas empresas, en principio a previsin que demanden mis a substitucin dos actuais sistemas propietarios pos sistemas libres que lle reduzan o custe de licenzas. Pola outra banda, as empresas medianas posiblemente demandarn, ademais da substitucin dos sistemas actuais por outros libres tradicionais ou sistemas aloxados na nube privada, que lles garantan a seguridade dos seus datos e o acceso universal (dende calquera dispositivo), isto incle: software de ofimtica, software de xestin dos recursos da empresa, planificadores,... dicir, un produto mis complexo que o destinado a empresas pequenas. As entidades pblicas buscan igualmente a reducin da sa factura en licenzas por tres razns principalmente: para a substitucin dos actuais sistemas da administracin, para reducir a fenda dixital e ligado a mbalas das anteriores, para integrar na administracin a cultura OpenData. Estas tres razns poden ser simultaneas ou realizrense de xeito independente cada unha delas, polo que se deber desear un produto especfico pero modular que permita ir desenvolvendo cada unha das patas do total, pois o ideal acadar o maior grao de desenvolvemento do proxecto en cada un dos
36

Creacin da Empresa - Pblico obxectivo

clientes pblicos.

6.4 Produtos e servizos ofertados


A empresa prover os seus clientes de varias alternativas baseadas en tecnoloxas libres Formacin en sistemas libres: o coecemento e a experiencia previa dos traballadores nos sistemas libres fundamental para que calquera organizacin decida pasarse a sistemas libres aproveitando as as sas vantaxes e reducindo os custes de cambio; deste xeito ofrecese s clientes a formacin en tecnoloxas baseadas en fontes abertas nas que contamos con especialistas, isto incle: sistemas operativos (principalmente Debian ou derivados), ferramentas de oficina (folla de calculo, editor de textos, bases de datos, etc), sistemas de xestin empresarial (contabilidade, nminas, inventarios, facturacin, etc), edicin de imaxes (con gimp e inkscape). Auditora de seguridade tecnolxica: para facilitar o cumprimento da LOPD a calquera empresa. Como vimos anteriormente, a meirande parte das organizacins non contan con protocolos de seguridade mnimos que mantean os datos empresariais seguros e moito menos que cumpran cos requisitos mnimos da LOPD, co que isto pode supoer: multas de entre 300 e 600.000. A meirande parte das veces o descoecemento desta normativa o que fai que se descoide este aspecto tan importante en calquera organizacin, por isto que a auditora de seguridade tecnolxica conta cunha demanda reducida pero que debera medrar no curto prazo. O produto que ofrecera a empresa constara do seguinte proceso secuencial: anlise de risco da empresa, establecemento da poltica de seguridade da empresa, inscricin dos ficheiros precisos na Axencia de Proteccin de Datos, creacin dos documentos de seguridade e contratos de confidencialidade para traballadores e empresas colaboradoras, implantacin das medidas de seguridade obrigatorias (protocolos e tecnoloxas precisas) e para finalizar, formacin sobre proteccin de datos aos empregados da empresa. O proceso descrito anteriormente o procedemento que permite o cumprimento estrito da lei, mais para unha empresa, superar estes requisitos coa implantacin de sistemas de copias de seguridade e a centralizacin de datos facilita a xestin da informacin (eliminacin de redundancias non precisas, optimizacin do espazo, integracin da informacin,...) e da seguridade, por isto que, a maiores, ofrecese o servizo de optimizacin do procesado de datos, implementado o sistema que mellor se axuste as necesidades do cliente. As solucins de comercio electrnico e a sa integracin cos sistemas de informacin da empresa ser unha das apostas da empresa pois, como vimos na anlise do entorno xeral, o comercio electrnico un dos sectores de maior crecemento, sendo Espaa o pas europeo onde existe un potencial elevado de crecemento. A tecnoloxa empregada para desenvolver os proxectos basearase en sistemas de almacenamento de datos tipo SQL en combinacin con PrestaShop que, como vimos antes, unha das aplicacins de comercio electrnico mis populares, con maior potencial e mis flexibles que hai actualmente no mercado, podendo ofrecer as un produto cun alto grao de estandarizacin e calidade con un custe competitivo. O emprego de solucins SQL coma poden ser PostGreSQL, MariaDB ou MySQL permitir a integracin dos sistemas de comercio electrnico co resto de sistemas da empresa dun xeito mis sinxelo e posibilitando a centralizacin dos datos. A implantacin de solucins TIC en organizacins novas ou xa en funcionamento ser unha das principais actividades da empresa. Esta implantacin realizaras previa consultora tecnolxica que permita a implementacin das solucins TIC baseadas en fontes abertas (sistemas de nova
37

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

creacin) que mellor se axusten as necesidades do cliente, as coma migracin das tecnoloxas TIC presentes cara tecnoloxas libres, con ou sen substitucin de hardware, coidando a integracin dos sistemas herdados (legacy systems) da propia empresa cos novos sistemas. O obxectivo final desta implementacin e busca da eficiencia nos procesos da empresa permitindo reducir custes e/ou tempos optimizando as os recursos do cliente. As solucins TIC que incle este apartado van dende os sistemas de sobremesa tradicionais ata as tecnoloxas cloud, pasando por ferramentas de comercio electrnico, de xestin empresarial ou de seguridade, podendo considerarse un servizo integral de auditora, instalacin, mantemento e mellora continua dos sistemas de informacin do cliente para o que se busca sempre a opcin que mellores resultados permita acadar no seu negocio.

6.5 Constitucin da sociedade


Dadas as caractersticas do proxecto e as necesidades de implicacin as coma de integracin coa sociedade, a forma societaria que mis se axusta a estes requirimentos a cooperativa de traballo asociado. A cooperativa fomenta a participacin e implicacin de todos os socios ou socias cara a construcin dun proxecto comn no que todos e todas participan por igual e teen os mesmos dereitos. As persoas son un elemento chave, para levar adiante o proxecto buscarase a implicacin mxima dos traballadores por isto que a sociedade cooperativa a mellor opcin posto que para que a sociedade conserve as vantaxes fiscais que veremos nas seguintes lias, esta debe manter unha certa proporcin de empregados e socios que non debe superar un trinta por cento do nmero de socios. As sociedades Cooperativas de traballo asociado, estn consideradas cooperativas fiscalmente protexidas e incluso cumprindo unha serie de requisitos pode chegar a ser unha cooperativa especialmente protexida o que implica uns importantes beneficios fiscais tales como54: Deducin de ata un terzo do resultado da sociedade destinado a actividades de fomento do cooperativismo. Bonificacin do 95% no imposto de Actividades Econmicas. Bonificacin do 95% no Imposto de Bens Inmobles. Liberdade de amortizacin durante os 3 primeiros anos dende a constitucin da sociedade. Bonificacin do 100% no Imposto de Transmisins Patrimoniais e Actos Xurdicos Documentados. Tipo de gravame de sociedades (IS) do 20%. Bonificacin do 50% na cota integra, c que o tipo efectivo de tributacin pasara a ser do 10%.

Se ademais se conta coa cualificacin de cooperativa especialmente protexida:

Esta organizacin podera acollerse a este ltimo rxime de cooperativa especialmente protexida posto que cumprira todos os requirimentos do artigo 8 da lei. Ademais, as cooperativas teen prioridade nos contratos coa administracin posto que en situacins de empate nos concursos, este tipo de sociedade prima sobre o resto de tipos societarios.
54 Ley 20/1990 Rgimen Fiscal de Cooperativas. 38

Creacin da Empresa - Planificacin da posta en marcha

6.6 Planificacin da posta en marcha


Toda constitucin dunha sociedade mercantil implica unha serie de procesos administrativos. Nas lias que seguen intentaremos describir este proceso dun xeito o suficientemente pormenorizado, servindo de gua para levalo a diante: 1. Solicitude de denominacin social, certificado negativo de nome Trtase do certificado que permite asegurar que non existe outra sociedade que se chame igual, o nome debe conter obrigatoriamente Sociedade Cooperativa Galega ou a sa abreviacin S.C.G. Este certificado expdeo o Rexistro Central de Cooperativas dependente da Consellera de Traballo. Este certificado ten un custe aproximado de entre 20 e 23 . Se o certificado negativo isto permite reservar a denominacin durante o prazo de seis meses durante os que se poder rexistrar no Rexistro Central de Cooperativas de Galicia, sendo gratuto este rexistro. 2. Deposito do capital. En caso de facer unha achega de capital monetaria ser preciso abrir unha conta corrente nunha entidade bancaria onde se depositar o capital social (mnimo 3.000), para isto ser preciso presentar o certificado de denominacin negativa. A entidade bancaria proceder a entregar o certificado de depsito de capital transcorridas 24 horas. No caso dunha achega non monetaria, a valoracin dos elementos aportados corresponde a un experto independente que se far cargo da veracidade do valor da achega. O rgano de administracin tamn pode facer unha valoracin das achegas non monetarias realizadas por calquera socio, facndose igualmente cargo se non corresponde coa realidade. 3. Escritura de Constitucin. Para isto deber aportarse a seguinte documentacin: (a) Certificacin negativa de denominacin. (b) Documentacin que acredite a identidade dos fundadores. (c) Certificado de depsito do capital. (d) Certificado de valoracin das achegas non monetarias. (e) Estatutos: existen modelos estndares facilitados pola propia administracin. O custe de escritura pblica ronda os 260 para un capital social inferior a 6.010,12. 4. Liquidacin do imposto de transmisins patrimoniais Adoita ser do 1% do capital social mais as cooperativas teen unha bonificacin do 100% deste imposto. Deberase presentar igualmente certa documentacin e o impreso 600. 5. Inscricin no rexistro de cooperativas Unha vez feita a escritura pblica deberase inscribir no Rexistro Central de Cooperativas de Galicia ou na sa delegacin provincial. Dende ese momento a cooperativa ter personalidade xurdica a tdolos efectos. Trmites na facenda pblica 1. Solicitude do cdigo de identificacin fiscal (CIF) 2. Alta no IAE
39

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

3. Declaracin censal de IVE Estes trmites son gratutos e realzanse na mesma administracin tributaria presentando a documentacin que est dispoible na web. Trmites no Ministerio de Traballo 1. Afiliacin seguridade social e alta. Todo traballador da empresa debe estar dado de alta e afiliado a seguridade social. 2. Solicitude de nmero de patronal Trtase dun nmero nico do que dependen os empregados da organizacin na que traballan. un procedemento gratuto que se realiza na tesourera da Seguridad Social. 3. Comunicacin de apertura do centro de traballo En caso de existir centro de traballo deber comunicarse tamn Seguridad Social. 4. Solicitude do libro de visitas Trtase dun libro que hai que ter dispoible para as inspeccins de traballo que debe ser visado na Seguridad Social e que pode mercarse en calquera librara. Trmites no concello 1. Licenza de actividades En principio, o local non estar destinado a atencin ao pblico polo que non ser necesaria licenza de actividades municipal. No seu caso, debera solitarse no concello e asumir as taxas correspondentes (variables en cada concello). 2. Licenza de obras precisa sempre que exista a necesidade de realizar algn tipo de obra no local, estas obras poden vir impostas polo concello en cumprimento da normativa municipal.

6.7 Perfiles dos traballadores


Precisaranse basicamente catro perfiles de traballadores na empresa que tern asignadas distintas actividades. Estes perfiles poderan variar e seguramente incrementarse co crecemento da empresa e en funcin da evolucin do mercado: 1. Administracin e vendas, os traballadores asociados a esta seccin ten as funcins de xestin administrativa da cooperativa isto : xestin de cobros pagamentos, xestin de impostos (IVE e outros impostos), preparacin de presupostos, xestin de tesourera, etc. Ser a persoa encargada de realizar as visitas a clientes, para comprobar se existen dificultades ou se todo funciona como debe, e a potenciais clientes como forza de vendas. 2. Desenvolvemento, esta seccin ter as funcins de desenvolvemento de estudo de novas alternativas tecnolxicas ten a funcin de realizar as auditoras, escolla dos sistemas mis axeitados para cada cliente e instalacin se o caso dos sistemas. A formacin nas empresas correr a cargo tamn do persoal asignado a este departamento. 3. Auditora, este tipo de servizo principalmente realizarao un tcnico e no caso de auditoras moi complexas, un enxeeiro con soporte de persoal con coecementos na lexislacin pertinente.

40

Creacin da Empresa - Perfiles dos traballadores

4. Creatividade, o persoal asignado a este departamento realizar actividades de desenvolvemento de imaxe e creacins artsticas, as coma de deseo de interfaces e todas as grafas dos sistemas.

6.8 Plan econmico financeiro


Moitas boas ideas fracasaron no seu momento por non ter contado cunha debida previsin financeira que permitise desenvolver o negocio. Neste apartado desenvolveremos un plan econmico financeiro que facilite a previsin de resultados ou facilite un certo control dos indicadores econmicos e financeiros que permitan coecer o nivel de cumprimento das previsins e saber se hai desvos para as corrixilos. Exporemos tres escenarios posibles s que denominaremos optimista, realista e pesimista, sendo o mis probable o realista, o optimista realizase contando coas mellores condicins posibles e o pesimista obtendo os peores resultados esperables. En tdolos casos considerase que os ingresos proceden da facturacin das horas destinadas a desenvolver a actividade polos traballadores tcnicos ou enxeeiros, isto permite simplificar a proxeccin dos distintos escenarios, resultando ademais bastante realista posto que son as actividades que van retornar ingresos. Resultar curioso ver que s se destinan recursos a compra de inmobilizado no primeiro ano malia que o persoal medra en calquera dos tres supostos, isto dbese a que a previsin que os propios traballadores aporten os seus dispositivos persoais para desenvolver o traballo profesional. Este modelo (coecido coma BYOD55) permite un aforro de custes importante e un incremento da produtividade dos traballadores (pois traballan con un dispositivo que coecen moi ben) mais supn tamn un reto en canto a seguridade dos datos empresariais que se debe asumir tanto en canto o obxectivo ltimo da empresa prover deste tipo de servizos a outras empresas. Se desexa coecer en maior profundidade os datos cos que se construron estas simulacins, estn todos dispoibles nos anexos, a ter a disposicin os datos xenricos de: tipos de xuros, IPC, tboas salariais, amortizacins, etc, que foron empregados para todas as simulacins. Do mesmo xeito, estn dispoibles as tboas de tesourera, Balance e Perdas e Ganancias de cada unha das simulacins. Un dato importante a variacin anual de traballadores, nesta simulacin o primeiro ano todos parten do mesmo nmero de empregados: un administrativo a media xornada e un tcnico a xornada completa. Dependendo da evolucin do resultado operativo de cada un dos escenarios, este nmero vara: multiplicndose por dous no caso de ser positivo o resultado do ano anterior para administrativo e tcnico ou mantndose o mesmo nmero de traballadores se negativo. A contratacin de enxeeiros realizarase en funcin do nmero de tcnicos: por cada tres tcnicos contratarase un enxeeiro.

Realista
Nesta proxeccin consideramos que cando se inicia a actividade non se conta con ningunha carteira de clientes. razoable pensar que durante uns meses polo menos non se tern ingresos procedentes da actividade mercantil da empresa, por iso que deberemos dispoer dunha tesourera suficiente para soportar estes meses mentres se adquire un nmero mnimo de clientes. Estimase que aos seis meses xa se podera contar cunha carteira suficiente que permita unha
55 BYOD, (Bring Your Own Device) trae o teu propio dispositivo. 41

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

actividade normal. Neste caso iniciaremos a actividade con persoal de oficina a tempo parcial e un tcnico a tempo completo. Supoendo que o nmero de das laborais son 248 das contamos con 1.984 horas/ano. O punto de partida que os seis primeiros meses non hai actividade de importancia polo que restan soamente a metade das horas que, no presuposto realista, estimamos, facturaranse s o 70% , dicir, 694 horas. As razns principais que xustifican este uso de horas son: existen tempos mortos de desprazamento ata os establecementos dos clientes e, por outra banda, a falta de carga de traballo, pois pouco probable que se chegue a conseguir un nmero de clientes suficiente para completar todas as horas dispoibles. Os seguintes anos realizase unha estimacin similar da carga de traballo, supoendo que cada un dos traballadores s acada unha carga de traballo dunha certa proporcin das horas que teoricamente estn dispoibles, basendose esta decisin nos mesmos argumentos expostos antes.

Evolucin da Tesourera
60.000,00 50.000,00 40.000,00 30.000,00 20.000,00 10.000,00 0,00 Febreiro Abril Xuo Agosto Outubro Decembro Xaneiro Marzo Maio Xullo Setembro Novembro Ilustracin 10: Evolucin da tesourera durante os tres anos. Caso Realista Ano 1 Ano 2 Ano 3

Con estas suposicins os resultados obtidos na simulacin permiten afirmar que: A tesourera sera suficiente para superar o primeiro ano, inclusive permitindo soportar algn gasto imprevisto pois hai unha marxe de algo mis de tres mil euros. Ademais, a sa evolucin nos seguintes anos moi positiva pois permitira destinar eses excedentes en reducir a dbeda a longo prazo, investimentos en valores ou ben investimentos produtivos en desenvolvemento de novas ferramentas.

42

Creacin da Empresa - Plan econmico financeiro

Saldo inicial Cobros Por ventas s/ive ive ventas Outros cobros Total Cobros Pagos Xerais Suministros Personal Compra Inm s/ive ive Soportado Xuros Devolucin prstamo Imposto S. H.P ive (liquidacin) Dividendos Outros pagos xuros Total Pagos Cobros-Pagos Saldo final

Ano 1 28.000,00 20.832,00 4.374,72 0,00 25.206,72 4.800,00 3.924,00 27.710,40 3.116,77 2.486,56 2.043,75 5.000,00 0,00 158,81 0,00 0,00 49.240,29 -24.033,57 3.966,43

Ano 2 3.966,43 85.411,20 17.936,35 0,00 103.347,55 4.920,00 4.022,10 56.806,31 0,00 1.877,84 1.593,75 5.000,00 0,00 13.773,23 0,00 0,00 87.993,24 15.354,31 19.320,75

Ano 3 19.320,75 131.319,72 27.577,14 0,00 158.896,86 5.043,00 4.122,65 87.644,32 0,00 1.924,79 1.143,75 5.000,00 0,00 23.253,89 0,00 0,00 128.132,41 30.764,45 50.085,20

Tboa 2: Datos anuais de tesourera. Caso realista

Se nos fixamos na conta de Perdas e Ganancias podemos comprobar como evidentemente o primeiro ano as perdas importantes, en grande medida (e como ser en tdolos casos seguintes) xerado pola falta total de ingresos nos primeiros seis meses, onde s hai gastos. Se non fose por este evento, xa o primeiro ano tera un modesto beneficio, algo que se confirma nos seguintes anos onde as perdas acumuladas recuperaranse a principios do terceiro ano.
Ano Ingresos por ventas Gastos Variables Consumos Fixos Suministros Alugueiros Personal Material de oficina Publicidade Amortizacin Inm Rdo. Explotacin Gastos financeiros BAT Base imponible Impostos s/B BN Rendibilidade econmica Retorno do investimento Ano 1 20.832,00 37.125,09 0,00 0,00 0,00 3.924,00 3.600,00 27.710,40 600,00 600,00 690,70 -16.293,09 2.043,75 -18.336,84 -18.336,84 0,00 -18.336,84 -286,85% Ano 2 85.411,20 66.439,11 0,00 0,00 0,00 4.022,10 3.690,00 56.806,31 615,00 615,00 690,70 18.972,09 1.593,75 17.378,34 -958,50 0,00 17.378,34 82,53% 138,24% Ano 3 131.319,72 97.500,67 0,00 0,00 0,00 4.122,65 3.782,25 87.644,32 630,38 630,38 690,70 33.819,05 1.143,75 32.675,30 31.716,79 3.171,68 29.503,62 57,70% 93,70%

Tboa 3: Perdas e Ganancias. Caso realista.

No balance cabe destacar o peso que ten a tesourera dentro do activo, conformando case a totalidade deste. Nunha situacin mis realista este excedente podera estar, como comentamos antes, investido noutras actividades que poidan xerar maior rendemento empresa.

43

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

Activo Inmovilizado Material Inmovilizado Intanxible AAIM AAII Periodificacins Crdito fiscal Clientes Tesourera Total Activo Pasivo e Neto Capital Reservas PeG Rdos Neg. Exer. Anteriores Dividendos Remanente Crditos a L/P Crditos a C/P Periodificacins Debito IS Dbito fiscal (IVE) Proveedores Total Pasivo e Neto

3.116,77 -690,70 0,00 0,00 0,00 3.966,43 6.392,51

3.116,77 -1.381,39 0,00 0,00 0,00 19.320,75 21.056,12

3.116,77 -2.072,09 0,00 0,00 0,00 50.085,20 51.129,88

3.000,00 -18.336,84

3.000,00 17.378,34 -18.336,84

3.000,00 29.503,62 -958,50

20.000,00

15.000,00

10.000,00

1.729,35 6.392,51

0,00 4.014,63 21.056,12

3.171,68 6.413,09 51.129,88

Tboa 4: Balance. Caso realista

Segundo as previsins esta alternativa permitira recuperar o investimento inicial durante o terceiro ano de vida da empresa.

Optimista
Na proxeccin optimista contamos igualmente que non se acadar unha carteira de clientes razoablemente importante para desenvolver unha actividade regular ata transcorridos os seis primeiros meses, polo que non se reciben ingresos nestes primeiros meses. Coma antes, a previsin de ingresos realizase en base nmero de horas facturadas s clientes, sendo neste caso a previsin acadar unha taxa dun 80% das horas totais dispoibles facturadas, dicir, facturarase por cada enxeeiro e tcnico dispoible cento trinta e tres horas mensuais.
Saldo inicial Cobros Por ventas s/ive ive ventas Outros cobros Total Cobros Pagos Xerais Suministros Personal Compra Inm s/ive ive Soportado Xuros Devolucin prstamo Imposto S. H.P ive (liquidacin) Dividendos Outros pagos xuros Total Pagos Cobros-Pagos Saldo final Ano 1 28.000,00 23.808,00 4.999,68 0,00 28.807,68 4.800,00 3.924,00 27.710,40 3.116,77 2.486,56 2.043,75 5.000,00 0,00 471,29 0,00 0,00 49.552,77 -20.745,09 7.254,91 Ano 2 7.254,91 97.612,80 20.498,69 0,00 118.111,49 4.920,00 4.022,10 56.806,31 0,00 1.877,84 1.593,75 5.000,00 0,00 16.007,47 0,00 0,00 90.227,47 27.884,02 35.138,93 Ano 3 35.138,93 150.079,68 31.516,73 0,00 181.596,41 5.043,00 4.122,65 87.644,32 0,00 1.924,79 1.143,75 5.000,00 1.421,91 26.849,17 0,00 0,00 133.149,59 48.446,82 83.585,75

Tboa 5: Tesourera dos tres anos no caso optimista

44

Creacin da Empresa - Plan econmico financeiro

Ano Ingresos por ventas Gastos Variables Consumos Fixos Suministros Alugueiros Personal Material de oficina Publicidade Amortizacin Inm Rdo. Explotacin Gastos financeiros BAT Base imponible Impostos s/B BN Rendibilidade econmica Retorno do investimento

Ano 1 23.808,00 37.125,09 0,00 0,00 0,00 3.924,00 3.600,00 27.710,40 600,00 600,00 690,70 -13.317,09 2.043,75 -15.360,84 -15.360,84 0,00 -15.360,84 -158,67%

Ano 2 97.612,80 66.439,11 0,00 0,00 0,00 4.022,10 3.690,00 56.806,31 615,00 615,00 690,70 31.173,69 1.593,75 29.579,94 14.219,10 1.421,91 28.158,03 76,36% 133,92%

Ano 3 150.079,68 97.500,67 0,00 0,00 0,00 4.122,65 3.782,25 87.644,32 630,38 630,38 690,70 52.579,01 1.143,75 51.435,26 51.435,26 5.143,53 46.291,73 54,70% 86,55%

Tboa 6: Perdas e ganancias do caso optimista.

Este incremento nas horas traballadas por cada un dos profesionais permite incrementar os ingresos con respecto previsin anterior dun xeito importante e modificando moi positivamente todas as contas anuais. Se nos fixamos no estado de tesourera, este indica unha situacin mis folgada, rematando o ano cunha tesourera algo superior s sete mil euros (prtese dunha tesourera de vinte oito mil euros), que permitira facer fronte con relativa facilidade a posibles imprevistos sen ter que recorrer a novo financiamento ou inclusive realizar un pedimento menor de financiacin externa no momento inicial. Os seguintes anos, seguindo a mesma lia permitiran incrementar de xeito considerable a tesourera, existindo a posibilidade de obter rendementos co seu investimento en renda fixa (Dbeda pblica, pois sera a nica que permitira manter a cualificacin de cooperativa especialmente protexida).
Activo Inmovilizado Material Inmovilizado Intanxible AAIM AAII Periodificacins Crdito fiscal Clientes Tesourera Total Activo Pasivo e Neto Capital Reservas PeG Rdos Neg. Exer. Anteriores Dividendos Remanente Crditos a L/P Crditos a C/P Periodificacins Debito IS Dbito fiscal (IVE) Proveedores Total Pasivo e Neto

3.116,77 -690,70 0,00 0,00 0,00 7.254,91 9.680,99

3.116,77 -1.381,39 0,00 0,00 0,00 35.138,93 36.874,31

3.116,77 -2.072,09 0,00 0,00 0,00 83.585,75 84.630,43

3.000,00 -15.360,84

3.000,00 28.158,03 -15.360,84

3.000,00 46.291,73 0,00

20.000,00

15.000,00

10.000,00

2.041,83 9.680,99

1.421,91 4.655,21 36.874,31

5.143,53 7.397,99 84.630,43

Tboa 7: Balance do caso optimista

45

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

As contas de Perdas e Ganancias, coma no caso anterior amosan un panorama moi positivo obtendo perdas s no primeiro ano, a causa dos seis primeiros meses de inactividade, que lastran as contas anuais do primeiro exercicio. No caso do Balance segue resultando chamativo como a conta de tesourera a mis grande do activo. Como indicamos antes isto ocorre pola simplificacin realizada que non prev o mis que probable investimento dos remanentes de caixa e dos beneficios en novos desenvolvementos que incrementen a oferta da empresa. Se se conseguisen acadar as cifras desta alternativa, podera a recuperacin do investimento inicial sera inferior s dous anos.

Pesimista
Nesta proxeccin pesimista consideramos que as horas facturadas acadan o 50% das horas totais dispoibles, dicir, facturar 496 horas durante o primeiro ano. Esta diminucin dos ingresos repercute de xeito dramtico sobre os ingresos, o que fai que a tesourera se resinta e se volva insostible a situacin ata tal punto que inda non rematado o ano, atpanse os primeiros problemas de liquidez, acadando unha tesourera negativa, dicir, non se pode facer fronte a pagos inmediatos e que debera ser refinanciada a curto prazo se se pretende continuar coa actividade.

Evolucin da Tesourera
25.000,00 20.000,00 15.000,00 10.000,00 Ano 1 5.000,00 Ano 2 0,00 -5.000,00 Febreiro Ano 3 Abril Xuo Agosto Outubro Decembro -10.000,00 Xaneiro Marzo Maio Xullo Setembro Novembro -15.000,00 -20.000,00 -25.000,00

Ilustracin 11: Grfica do estado de tesourera caso pesimista

Os anos seguintes, que seguen a mesma tendencia, non fan mis que confirmar a necesidade dunha reestruturacin do negocio que permita incrementar os ingresos, ben pola va dun prezo mis elevado para as horas efectivamente facturadas, inda que un prezo mis elevado incidira na demanda final, descoecndose o efecto que podera ter sobre a recadacin final; ou ben buscando novos produtos ou servizos que ofrecer que permitan incrementar o ratio de horas facturadas, e as incrementar os ingresos. Como cabera esperar, as perdas do primeiro ano (e sucesivos) impiden a entrada de novos traballadores na empresa. Inda con esta poltica, a organizacin mantn perdas debido principalmente baixo nmero de horas facturadas fronte as totais dispoibles.

46

Creacin da Empresa - Plan econmico financeiro

Saldo inicial Cobros Por ventas s/ive ive ventas Outros cobros Total Cobros Pagos Xerais Suministros Personal Compra Inm s/ive ive Soportado Xuros Devolucin prstamo Imposto S. H.P ive (liquidacin) Dividendos Outros pagos xuros Total Pagos Cobros-Pagos Saldo final

Anual 28.000,00 14.880,00 3.124,80 0,00 18.004,80 4.800,00 3.924,00 27.710,40 3.116,77 2.486,56 2.043,75 5.000,00 0,00 0,00

Anual -3.076,68 30.504,00 6.405,84 36.909,84 4.920,00 4.022,10 28.403,16 0,00 1.877,84 1.593,75 5.000,00 0,00 4.034,24

Anual -16.017,92 31.266,60 6.565,99 37.832,59 5.043,00 4.122,65 29.113,24 0,00 1.924,79 1.143,75 5.000,00 0,00 4.612,90

49.081,48 -31.076,68 -3.076,68

49.851,09 -12.941,25 -16.017,92

50.960,32 -13.127,74 -29.145,66

Tboa 8: Tesourera caso pesimista

Unha vez vistas as proxeccins anteriores case non preciso comprobar que ocorre coas contas de balance e Perdas e Ganancias posto que mis que evidente que as contas carecern de senso ao estar compostas cunha tesourera negativa que desvirta toda a anlise que se poida facer, mais pode resultar interesante observar que ocorre o primeiro ano no balance As sucesivas perdas dos primeiros doce meses de actividade da empresa levaran a esta a contar cun activo menor que o capital social, o que por lei obrigara a realizar unha reducin de patrimonio ou un concurso de acredores. Outra opcin sera unha ampliacin de capital mais non se recomenda posto que a empresa non ten visos de levantar a situacin se non se realizan fortes cambios encamiados a conseguir uns maiores ingresos.
Activo Inmovilizado Material Inmovilizado Intanible AAIM AAII Periodificacins Crdito fiscal Clientes Tesourera Total Activo Pasivo e Neto Capital Reservas PeG Dividendos Crditos a L/P Crditos a C/P Periodificacins Dbito fiscal (IVE) Proveedores Total Pasivo e Neto Decembro 3.116,77 0,00 -690,70 0,00 0,00 -3.076,68 -650,61 3.000,00 -24.288,84 20.000,00 0,00 638,24 -650,61

Tboa 9: Balance do caso pesimista 47

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

6.9 Planificacin do crecemento


Como se pode comprobar no plan econmico financeiro, non est provisto o reparto dos resultados da cooperativa, isto non algo baldo posto que como se di na exposicin de motivos do tipo de sociedade, esta organizacin busca a creacin de valor para os socios, para os potenciais clientes e a sociedade en xeral polo que aposta por un crecemento asentado sobre os alicerces dunha forte estrutura econmico-financeira que facilite o desenvolvemento do proxecto con maiores garantas de futuro, e apostando a medio-longo prazo polo desenvolvemento interno de tecnoloxas propias que garantan as incrementar a capacidade competitiva dentro dun entorno que, como vimos, moi inestable e de innovacin rpida. por isto que os beneficios obtidos coa actividade adicaranse a reinvestir na propia cooperativa, recibindo os socios, como norma xeral, exclusivamente rendementos a travs das rendas do traballo. Esta poltica de capitalizacin permitir incrementar a solvencia da cooperativa, facilitando unha aposta forte pola innovacin. A medida que medre a base de clientes potenciarase o emprego de tecnoloxas de escritorio ou tecnoloxas seguras de comunicacin (SSH, VPN, etc) remoto para a resolucin de problemas locais dos clientes, reducindo as os custes, os tempos de desprazamentos e os tempos de resolucin de problemas. A medio prazo apostarase pola especializacin en sistemas integrais para empresas e outras entidades que de resposta a todas as demandas tecnolxicas e organizativas destas, provendo servizos de mantemento e consultara.

6.10 Planificacin do cese de actividade


Ningn proxecto nace para ter unha vida limitada mais as veces circunstancias imprevistas, quizais porque as cousas non se fan todo o ben que se debera ou por que as previsins estn erradas por un exceso de confianza; poden facer que o proxecto non se desenvolva como estaba proxectado e sexa preciso retirarse antes de acadar o desastre. Para que, chegado o momento, e durante o transito normal da empresa contemos con indicadores que nos amosen o nivel de desempeo do proxecto e poidamos saber se as cousas van ben ou mal que nos permita unha estruturacin da oferta para intentar mellorar a situacin ou, no peor dos casos, levar a diante o peche. Para isto empregaremos as distintas proxeccins realizadas no plan econmico-financeiro que, como vimos antes, nos da unha idea de como poderan evolucionar as contas en tres escenarios diferentes. Deste xeito, malia que simplificado, os modelos permitirannos comparar os resultados que se van obtendo na realidade con estas proxeccins e decidir se realmente estamos no bo camio ou se deberamos mudar certas cousas para intentar mellorar os resultados, se fose posible. Se os resultados estivesen moi aloxados dos valores estimados na proxeccin pesimista, dificilmente poderan ser recuperables posto que cunha eficiencia na facturacin de horas inferior ao 60% precisarase un elevado investimento inicial (dbeda ou capital) que permita sobrevivir durante todo o perodo que se tarde en incrementar esa porcentaxe, se que se pode mellorar substancialmente. No caso que esta situacin non poida ser recuperable e o incremento na eficiencia na facturacin de horas de traballo non se achegue polo menos datos da previsin realista, deberase propor a disolucin da empresa antes de seguir incorrendo en maiores perdas.

48

Creacin da Empresa - Planificacin do cese de actividade

7. Conclusins
Nesta seccin realizaremos unha anlise dos resultados obtidos, comparando estes coas propostas iniciais, o que nos permitir valorar o valorar con todos os elementos a viabilidade global do proxecto.

7.1 Revisin da Idea Inicial


Nas primeiras lias deste traballo faciamos unha proposta para o desenvolvemento dun negocio baseado en tecnoloxas libres que parta da idea que se debera crear unha carteira de solucins integral para empresas mis chegamos a conclusin que o ideal sera ofertar unha carteira non tan universal e especializarse en servizos e produtos dos que non existe unha oferta excesivamente elevada que permita competir dentro do mercado. A anlise do entorno xeral permitiunos constatar que o comercio electrnico unha boa sada pois trtase dun mercado en crecemento mis se o xuntamos a un mercado interno pechado e cun potencial exportador moi elevado favorecido por este baixo consumo interno.

7.2 Revisin dos Interrogantes a responder.


inicio propoa algunhas preguntas que deba responder unha vez finalizado este traballo. A conclusins que podemos tirar do traballo realizado nas lias que preceden poderan resumirse en que: Existe unha carteira mis que suficiente de ferramentas con licenzas abertas para case calquera tipo de traballo. No reconto, non exhaustivo, das aplicacins mis habituais que se fixo, podemos atopar aplicacins que suplen a meirande parte das necesidades que pode ter tanto un usuario domstico coma un usuario empresarial, mis, moitas grandes empresas coma Google, Facebook e a mesma Microsoft, desenvolven os seus produtos en base a tecnoloxas libres, que inda liberando o seu cdigo (polo tanto, estando dispoibles para todo o mundo) estas empresas acadan vantaxes competitivas e mantenas grazas a una vertixinosa velocidade no desenvolvemento de novas tecnoloxas, un desenvolvemento que non sera posible co modelo tradicional de desenrolo en base a cdigo pechado. Como vimos, existen casos de Administracins Pblicas enteiras que trasladaron os seus sistemas a sistemas baseados en software libre mais non son casos illados, pois moitas empresas segundo as estatsticas do INE estn cambiando cara este tipo de sistemas, fundamentando esta decisin en tres razns capitais: aforro de custes en licenzas, estabilidade das plataformas e seguridade, factores moi importantes para calquera organizacin. Isto permite despexar toda dbida sobre a calidade deste tipo de aplicacins con respecto s tradicionais de cdigo pechado. As tecnoloxas libres aportan a calquera empresa grandes vantaxes das que poderamos destacar tres fundamentais: en primeiro lugar, flexibilidade pois a estandarizacin nos sistemas abertos a norma o que permite integrar sistemas diversos. En segundo lugar, seguridade, como vimos, o software pechado pode conter portas traseiras descoecidas ou bugs non solucionados que en contornas libres son solucionados en cuestin de das (cando non horas). En terceiro lugar, posibilita a independencia de provedor de servizos de mantemento e desenvolvemento de sistemas, debido a posibilidade de poder acceder ao cdigo fonde das aplicacins.
49

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

Se principio se poda ter algunha dbida sobre a viabilidade econmica das tecnoloxas libres, despois desta anlise pdese chegar conclusin clara de que as tecnoloxas libres son moi interesantes comercialmente, tanto, que moitas pequenas empresas funcionan desenvolvendo software libre que logo venden. Como vimos, unha das grandes empresas do software libre, RedHat, chegou a facturar mil millns de dlares, vendendo software libre e servizos asociados, a onde est a chave, nos servizos asociados que son os que realmente reportan meirande parte das empresas beneficios. O perfil de cliente ao que debera dirixirse unha empresa de tecnoloxas libres coma esta debera ser pequenas e medianas empresas, ofrecndolles servizos de mantemento, implantacin e integracin de sistemas. Ademais, a administracin pblica un cliente interesante debido en parte crise, polo que apostar por tecnoloxas que permitan reducir a factura en sistemas informticos (alongando a vida dos sistemas vellos e limitando a compra de licenzas). Isto pode confirmarse segundo os estudos do INE sobre tecnoloxas da informacin e da comunicacin, posto que existen claras tendencias cara o emprego de ferramentas libres e concretamente cara a implantacin de sistemas operativos libres nas empresas espaolas e galegas, isto dbese en parte polo aforro que supn e pola sa popularizacin. Para levar a diante esta empresa ser necesario contar con certos perfiles profesionais, tales coma: desenvolvedores-programadores, creativos, tcnicos informticos para a implantacin dos sistemas e persoal con coecementos de lexislacin. Por descontado deberase contar cunha fonte de financiacin suficiente para afrontar os gastos dos primeiros meses de vida da empresa. Puidemos comprobar como, segundo o que se busca con este proxecto, a sociedade mercantil mis acaida para instrumentalizar a empresa quizais sexa a cooperativa. Esta permite manter a igualdade entre os socios incrementando a sa implicacin para conseguir os mellores resultados para a empresa. Ademais, este tipo de sociedade ten unha serie de vantaxes fiscais e beneficios moi importantes que poden e deben ser aproveitados.

7.3 Viabilidade do proxecto


Segundo as proxeccins realizadas, a empresa sera econmica e financeiramente viable nos casos en que a facturacin de horas sexa superior 65% das horas dispoible, pois en calquera outro caso, e mantendo o resto de variables constantes, non se acadaran os ingresos suficientes para manter a estrutura de custes fixos da empresa. Por outra banda, sempre que se realice un traballo intenso de promocin e busca de novos clientes, tanto dentro das nosas fronteiras coma fora, o presuposto realista bastante asumible pois o custe por hora no que se basean os presupostos son os prezos medios do mercado para o desenvolvemento de traballos similares ou inclusive, inferiores s prezos doutros pases onde existen clientes potenciais. O potencial crecemento dos mercados virtuais e a experiencia coa que se conta na implementacin de sistemas de xestin de contidos e aplicacins de comercio electrnico poden supoer un firme punto de partida para o desenrolo de todo un proxecto mis complexo que medre pouco a pouco para cara un futuro prximo poder ofertar un nmero maior de servizos cuns altos estndares de calidade e complexidade que permitan s clientes da empresa estar un paso por diante dos seus competidores.

50

Fontes de informacin - Fontes de informacin

8. Fontes de informacin
Nesta seccin detallase a relacin de materiais empregados na elaboracin deste traballo mais algunhas partes do texto conteen puntualizacins ou informacin extra debidamente anotada s ps de pxina que non foi includa nesta seccin por considerrense citas menores.

8.1 Pxinas web


Pxina web do Cenatic (Centro Nacional de Referencia de Aplicacin de las TIC basadas en fuentes abiertas). [Data de consulta: 01/02/2013] <http://cenatic.es> Pxina web do ICEX (Instituto de Comercio Exterior) . [Data de consulta: 07/04/2013] <http://www.icex.es/>

8.2 Publicacins
Abella, Alberto; Segovia, Miguel (2007). Libro blanco del software libre (III). Belissent, Jennifer (2013). [artigo en lia]. [Data de consulta: 16/02/2013]. <http://blogs.forrester.com/jennifer_belissent_phd/13-02-21open_data_is_not_just_for_governments_anymore> Campos Pico, Raquel (2011). El ms que atractivo mercado de los datos pblicos. [artigo en lia]. [Data de consulta: 16/02/2013] <http://www.siliconnews.es/2011/04/08/el-masque-atractivo-mercado-de-los-datos-publicos/> Dans, Enrique. Patentes de software, los problemas de un sistema roto [artigo en lia]. [Data de consulta: 01/02/2013] <http://www.enriquedans.com/2011/08/patentes-de-softwarelos-problemas-de-un-sistema-roto.html> Marziotte, Mercedes (2013). Nuevo record de facturacin del comercio electrnico en el primer trimestre. [artigo en lia] IEBSchool [Data de consulta: 29/03/2013]. <http://comunidad.iebschool.com/iebs/general/nuevo-record-de-facturacion-delcomercio-electronico-durante-el-primer-trimestre/> MAS, Jordi (2003). Software libre en el sector pblico [artigo en lia]. UOC. [Data de consulta: 01/02/2013]. <http://www.uoc.edu/dt/20327/index.html> Pastrana, Christian (2013). Europa sigue reinando en el sector del e-commerce. [artigo en lia]. IEBSchool [Data de consulta: 29/03/2013]. <http://comunidad.iebschool.com/iebs/noticias/europa-sigue-reinando-en-el-sector-del-ecommerce/> Polanco Beldarrain, Joseba (2004). La fiscalidad de las cooperativas. Un modelo que fortalece los fondos propios [Artigo en lia]. [Data de consulta: 07/03/2013]. <https://addi.ehu.es/bitstream/10810/7117/1/CdG_423.pdf> Robles, Jos M; Molina Molina, Oscar; De Marco, S. (2012). Participacin poltica digital y brecha digital poltica en Espaa. Un estudio de las desigualdades digitales.[Artigo en lia]. [Data de consulta: 02/01/2013] <http://digital.csic.es/handle/10261/71035>

51

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

Seoane Pascual, Joaqun; Garca Fernandez, Ramn (2000). Las patentes de software y su efecto en Europa [Artigo en lia]. [Data de consulta: 02/01/2013]. <http://web.dit.upm.es/~joaquin/patentes/trabajo/doc/report_es.pdf> Uruea, Alberto (coordinador) (2012). Tecnologas de la Informacin y las Comunicaciones en la microempresa espaola. Varios Autores (2013). La Sociedad de la Informacin en Espaa 2012. Ed. Ariel. Varios Autores (2013). 2013 Linux Jobs Report. A survey and report by Dice and The Linux Foundation (February 20, 2013). Velasco, Jun J. (2013). Los retos del BYOD [Artigo en lia].[Data de consulta: 04/04/2013] <http://blogthinkbig.com/los-retos-del-byod/>

8.3 Lexislacin
Ley Orgnica 15/1999, de 13 de diciembre, de Proteccin de Datos de Carcter Personal. Lei 5/1998, de 18 de decembro, de cooperativas de Galicia. Real Decreto Legislativo 1/1996, de 12 de abril, por el que se aprueba el texto refundido de la Ley de Propiedad Intelectual, regularizando, aclarando y armonizando las disposiciones legales vigentes sobre la materia. Ley 20/1990, de 19 de Diciembre sobre el rgimen fiscal de las cooperativas.

52

Glosario - Glosario

9. Glosario
Algoritmo: calquera conxunto de instrucins ordenado que permite a resolucin de problemas nun nmero finito de pasos. Bug: erro no cdigo dunha aplicacin. BYOD: trtase dun novo modelo de xestin da infraestrutura TIC das compaas que fuxe da estandarizacin dos sistemas cara a inclusin dos dispostivos electrnicos dos propios traballadores para un uso profesional e persoal dos mesmos. Este modelo permite aforrar custes na dotacin s empregados e incrementa a produtividade destes grazas dominio que o usuario ten do propio elemento, mais leva implcitos certos retos no mbito da seguridade dos sistemas empresariais. Cdigo fonte: trtase do conxunto de lias de texto que permiten a un ordenador executar as ordes dun programa. Na meirande parte das linguaxes preciso un proceso previo de compilacin para que o cdigo fonte sexa executable. Copyleft: ou dereito de copia, unha caracterstica das licenzas libres que implica que a distribucin dunha obra derivada doutra, que tea esta caracterstica, debe redistribuirse do mesmo xeito que a que a primeira. CMS: Content Management System, Sistema Xestor de Contidos, tratase dun software que permite xestionar webs ou weblogs de xeito sinxelo para o usuario, que non precisa coecementos de programacin para administrar a aplicacin. Escadabilidade: trtase da propiedade dun sistema que permite que medre sen afectar capacidade de resposta ou calidade do servizo. Fonte, cdigo: ver Cdigo fonte. Fork: no mbito do desenvolvemento de software, a creacin dun proxecto paralelamente ao desenvolvemento principal, isto s posible no software libre polo sistema de licenciamento que obriga a facer pblico o cdigo fonte. Legacy System: son os sistemas informticos herdados (hard ou soft) que estando anticuados seguen empregndose principalmente porque ou moi complicado substitutivos ou moi custoso. Licenza: trtase dun contrato que permite a unha persoa, fsica ou xurdica, empregar, copiar, distribur, estudar ou modificar algn ben do que a organizacin licenciadora mantn a propiedade, adoita empregarse para a distribucin de software. Multiplataforma: dise daquel software que pode funcionar correctamente en sistemas dispares tales coma Windows, MacOS, GNU/Linux, UNIX,... Porta traseira (Backdoor): trtase de erros ocultos no software que permiten acceder sistema evitando os sistemas de seguridade deste. Private Cloud: ou nube privada, trtase dos sistemas na nube que teen o acceso restrinxido s usuarios da organizacin, dicir, s os usuarios habilitados pola organizacin contratante poden empregar os servizos desta nube, fronte servizos de acceso pblico coma dropbox ou google docs, nos que calquera usuario pode rexistrarse e empregar o servizo. Regala: ou royalty, trtase do pago que se debe facer ao titular de dereitos de autor, patentes ou know-how, como contraprestacin por empregar ou explotar unha tecnoloxa.

53

Plan de Negocio dunha Empresa adicada a Implantacin de Solucins Tecnolxicas Libres

SaaS: Software como un Servizo (polas sas siglas en ingls Software as a Service), trtase dun modelo de distribucin de software onde o soporte a rede, onde se executa o programa e almacenan os datos. Este tipo de distribucin permite as empresas usuarias empregar o software mediante navegadores web dende calquera parte do mundo con conexin rede. SEO: siglas inglesas de Search Engine Optimization, o conxunto de tcnicas de optimizacin tcnica e semntica para mellorar o posicionamento das pxinas web nos buscadores. TIC: o acrnimo de Tecnoloxas da Informacin e a Comunicacin (ICT en ingls) refrese ao conxunto de servizos, redes, software e dispositivos que integran un sistema de informacin interconectado. WPO: siglas inglesas de Web Perfomance Optimization. conxunto de tcnicas para a optimizacin tcnica que busca reducir mnimo os tempos de carga das pxinas web.

10.ndice de tboas e Ilustracins


ndice de ilustracins
Ilustracin 1: Taxa de desemprego nalgns pases europeos, media a 3 anos. Fonte: Eurostats..........8 Ilustracin 2: Taxa de afiliacin a Seguridad Social. Fonte: INE.........................................................9 Ilustracin 3: IPC interanual. Fonte: INE.............................................................................................9 Ilustracin 4: Factor de cobertura da Balanza Comercial galega e espaola. Fonte: elaboracin propia. Datos ICEX............................................................................................................................10 Ilustracin 5: Estatsticas de servidores web. Fonte netcraft.com (02/03/2013)................................21 Ilustracin 6: Mapa cruzado de solucins libres e empresas oferentes. Fonte: Dossier AGASOL. 2012....................................................................................................................................................24 Ilustracin 7: Informe da Linux Fundation e a consultora Dice. Fonte: Informe anual Linux Job Report...............................................................................................................................................25 Ilustracin 8: Mancomn o centro de referencia da Xunta de Galicia para o desenvolvemento da sociedade da informacin en base a tecnoloxas libres......................................................................30 Ilustracin 9: Prestashop e Wordpress son unha das aplicacins que mellor dominan algns dos promotores..........................................................................................................................................31 Ilustracin 10: Evolucin da tesourera durante os tres anos. Caso Realista.....................................41 Ilustracin 11: Grfica do estado de tesourera caso pesimista..........................................................45

ndice de tboas
Tboa 1: Variacin dos distintos sistemas operativos mbiles nalgns pases europeos. Fonte: techcrunch.com...................................................................................................................................26 Tboa 2: Datos anuais de tesourera. Caso realista............................................................................42 Tboa 3: Perdas e Ganancias. Caso realista.......................................................................................42 Tboa 4: Balance. Caso realista..........................................................................................................43 Tboa 5: Tesourera dos tres anos no caso optimista..........................................................................43 Tboa 6: Perdas e ganancias do caso optimista..................................................................................44 Tboa 7: Balance do caso optimista...................................................................................................44 Tboa 8: Tesourera caso pesimista....................................................................................................46 Tboa 9: Balance do caso pesimista...................................................................................................46
54

Anexos - Anexos

11.Anexos
11.1 Datos xerais
1 Ano 2,50% 2,50% 3.000,00 20% 50% 25.000,00 28.000,00 9% 10% 21% 10% 30% 840,00 936,00 312,00 1.296,00 0,50 1,00 0,00 248 2 Ano 2,50% 2,50% 20% 50% 9% 10% 21% 10% 30% 3 Ano 2,50% 2,50% 20% 50% 9% 10% 21% 10% 30%

IPC Incremento de Prezos Capital social Reserva legal (mnimo) Reinvestimento Prestamos L/P* Caixa inicial Xuros I.S.** I.V.E I.V.E reducido Seguridade Social Empresa Suministros Luz Telfono Internet Hosting Empregados Administrativos Tcnicos Enxeeiros Das laborais (ano) Amortizacin Mobiliario Material informtico

861,00 882,53 959,40 983,39 319,80 327,80 1.328,40 1.361,61 1 2 0 das 1,50 3,00 1,00 Salario mensual salario anual inicial 840,49 11.766,86 1.102,30 15.432,26 1.538,48 21.538,72

(min. anos) Coef. max 10 10% 4 25%

*Prestamo a L/P durancin 5 anos **Tipo impositivo dunha cooperativa de crdito especialmente protexida

55

Plan dunha Empresa de Tecnoloxas Libres

11.2 Caso Realista Tesourera


Ano 1 Saldo inicial Cobros Por ventas s/ive ive ventas Outros cobros Total Cobros Pagos Xerais Suministros Personal Compra Inm s/ive ive Soportado Xuros Devolucin prstamo Imposto S. H.P ive (liquidacin) Dividendos Outros pagos xuros Total Pagos Cobros-Pagos Saldo final Xaneiro 28.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 3.116,77 807,19 187,50 416,67 0,00 0,00 Febreiro 20.765,56 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 184,38 416,67 0,00 0,00 Marzo 17.305,53 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 181,25 416,67 0,00 0,00 0,00 3.456,90 -3.456,90 13.848,63 Abril 13.848,63 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 178,13 416,67 0,00 0,00 0,00 3.453,78 -3.453,78 10.394,86 Maio 10.394,86 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 175,00 416,67 0,00 0,00 0,00 3.450,65 -3.450,65 6.944,20 Xuo 6.944,20 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 171,88 416,67 0,00 0,00 0,00 3.447,53 -3.447,53 3.496,68 Xullo 3.496,68 3.472,00 729,12 0,00 4.201,12 400,00 327,00 3.958,63 152,67 168,75 416,67 0,00 0,00 0,00 5.423,71 -1.222,59 2.274,08 Agosto 2.274,08 3.472,00 729,12 0,00 4.201,12 400,00 327,00 1.979,31 152,67 165,63 416,67 0,00 0,00 0,00 3.441,28 759,84 3.033,93 Setembro 3.033,93 3.472,00 729,12 0,00 4.201,12 400,00 327,00 1.979,31 152,67 162,50 416,67 0,00 0,00 0,00 3.438,15 762,97 3.796,90 Outubro Novembro Decembro 3.796,90 4.404,18 5.173,40 3.472,00 729,12 0,00 4.201,12 400,00 327,00 1.979,31 152,67 159,38 416,67 0,00 158,81 0,00 3.593,83 607,29 4.404,18 3.472,00 729,12 0,00 4.201,12 400,00 327,00 1.979,31 152,67 156,25 416,67 0,00 0,00 0,00 3.431,90 769,22 5.173,40 3.472,00 729,12 0,00 4.201,12 400,00 327,00 3.958,63 152,67 153,13 416,67 0,00 0,00 0,00 5.408,09 -1.206,97 3.966,43 Anual 28.000,00 20.832,00 4.374,72 0,00 25.206,72 4.800,00 3.924,00 27.710,40 3.116,77 2.486,56 2.043,75 5.000,00 0,00 158,81 0,00 0,00 49.240,29 -24.033,57 3.966,43

7.234,44 -7.234,44 20.765,56

3.460,03 -3.460,03 17.305,53

56

Anexos - Caso Realista

Ano 2 Saldo inicial Cobros Por ventas s/ive ive ventas Outros cobros Total Cobros Pagos Xerais Suministros Personal Compra Inm s/ive ive Soportado Xuros Devolucin prstamo Imposto S. H.P ive (liquidacin) Dividendos Outros pagos xuros Total Pagos Cobros-Pagos Saldo final Xaneiro 3.966,43 7.117,60 1.494,70 8.612,30 410,00 335,18 4.057,59 0,00 156,49 150,00 416,67 1.729,35 0,00 7.255,27 1.357,02 5.323,46 Febreiro 5.323,46 7.117,60 1.494,70 8.612,30 410,00 335,18 4.057,59 156,49 146,88 416,67 0,00 0,00 5.522,80 3.089,50 8.412,96 Marzo 8.412,96 7.117,60 1.494,70 8.612,30 410,00 335,18 4.057,59 156,49 143,75 416,67 0,00 0,00 5.519,67 3.092,62 11.505,58 Abril 11.505,58 7.117,60 1.494,70 8.612,30 410,00 335,18 4.057,59 156,49 140,63 416,67 4.014,63 0,00 9.531,18 -918,88 10.586,70 Maio 10.586,70 7.117,60 1.494,70 8.612,30 410,00 335,18 4.057,59 156,49 137,50 416,67 0,00 0,00 5.513,42 3.098,87 13.685,57 Xuo 13.685,57 7.117,60 1.494,70 8.612,30 410,00 335,18 4.057,59 156,49 134,38 416,67 0,00 0,00 5.510,30 3.102,00 16.787,57 Xullo 16.787,57 7.117,60 1.494,70 8.612,30 410,00 335,18 8.115,19 156,49 131,25 416,67 4.014,63 0,00 13.579,39 -4.967,10 11.820,47 Agosto 11.820,47 7.117,60 1.494,70 8.612,30 410,00 335,18 4.057,59 156,49 128,13 416,67 0,00 0,00 5.504,05 3.108,25 14.928,72 Setembro 14.928,72 7.117,60 1.494,70 8.612,30 410,00 335,18 4.057,59 156,49 125,00 416,67 0,00 0,00 5.500,92 3.111,37 18.040,10 Outubro 18.040,10 7.117,60 1.494,70 8.612,30 410,00 335,18 4.057,59 156,49 121,88 416,67 4.014,63 0,00 9.512,43 -900,13 17.139,97 Novembro 17.139,97 7.117,60 1.494,70 8.612,30 410,00 335,18 4.057,59 156,49 118,75 416,67 0,00 0,00 5.494,67 3.117,62 20.257,59 Decembro 20.257,59 7.117,60 1.494,70 Anual 3.966,43 85.411,20 17.936,35

8.612,30 103.347,55 410,00 335,18 8.115,19 156,49 115,63 416,67 0,00 0,00 9.549,14 -936,85 19.320,75 4.920,00 4.022,10 56.806,31 0,00 1.877,84 1.593,75 5.000,00 0,00 13.773,23 0,00 0,00 87.993,24 15.354,31 19.320,75

57

Plan dunha Empresa de Tecnoloxas Libres

Ano 3 Saldo inicial Cobros Por ventas s/ive ive ventas Outros cobros Total Cobros Pagos Xerais Suministros Personal Compra Inm s/ive ive Soportado Xuros Devolucin prstamo Imposto S. H.P ive (liquidacin) Dividendos Outros pagos xuros Total Pagos Cobros-Pagos Saldo final Xaneiro 19.320,75 14.591,08 3.064,13 17.655,21 420,25 343,55 8.339,83 0,00 160,40 112,50 416,67 4.014,63 0,00 13.807,82 3.847,38 23.168,13 Febreiro 23.168,13 14.591,08 3.064,13 17.655,21 420,25 343,55 8.339,83 160,40 109,38 416,67 0,00 Marzo 31.033,27 14.591,08 3.064,13 17.655,21 420,25 343,55 8.339,83 160,40 106,25 416,67 0,00 Abril 38.901,53 14.591,08 3.064,13 17.655,21 420,25 343,55 8.339,83 160,40 103,13 416,67 8.711,18 Maio 38.061,73 14.591,08 3.064,13 17.655,21 420,25 343,55 8.339,83 160,40 100,00 416,67 0,00 Xuo 45.936,24 14.591,08 3.064,13 17.655,21 420,25 343,55 8.339,83 160,40 96,87 416,67 0,00 0,00 Xullo 53.813,88 14.591,08 3.064,13 17.655,21 420,25 343,55 16.679,65 160,40 93,75 416,67 8.711,18 Agosto 44.643,63 14.591,08 3.064,13 17.655,21 420,25 343,55 8.339,83 160,40 90,62 416,67 0,00 Setembro 52.527,51 14.591,08 3.064,13 17.655,21 420,25 343,55 8.339,83 160,40 87,50 416,67 0,00 Outubro 60.414,53 14.591,08 3.064,13 17.655,21 420,25 343,55 8.339,83 160,40 84,37 416,67 8.711,18 Novembro 59.593,48 14.591,08 3.064,13 17.655,21 420,25 343,55 8.339,83 160,40 81,25 416,67 0,00 Decembro 67.486,74 Anual 19.320,75

14.591,08 175.092,96 3.064,13 36.769,52 17.655,21 211.862,48 420,25 5.043,00 343,55 4.122,65 16.679,65 116.757,56 0,00 160,40 1.924,79 78,12 1.143,75 416,67 5.000,00 0,00 0,00 30.148,18 0,00 0,00 18.098,65 164.139,93 -443,44 47.722,55 67.043,30 67.043,30

9.790,07 7.865,14 31.033,27

9.786,95 7.868,26 38.901,53

18.495,00 -839,80 38.061,73

9.780,70 7.874,51 45.936,24

9.777,57 7.877,64 53.813,88

26.825,46 -9.170,25 44.643,63

9.771,32 7.883,89 52.527,51

9.768,20 7.887,01 60.414,53

18.476,25 -821,05 59.593,48

9.761,95 7.893,26 67.486,74

58

Anexos - Caso Realista

Perdas e ganancias
Ano Ingresos por ventas Gastos Variables Consumos Fixos Suministros Alugueiros Personal Material de oficina Publicidade Amortizacin Inm Rdo. Explotacin Gastos financeiros BAT Base imponible Impostos s/B BN 1 Xaneiro 0,00 3.093,76 Febreiro 0,00 3.093,76 Marzo 0,00 3.093,76 Abril 0,00 3.093,76 Maio 0,00 3.093,76 Xuo 0,00 3.093,76 Xullo 3.472,00 3.093,76 Agosto 3.472,00 3.093,76 Setembro 3.472,00 3.093,76 Outubro 3.472,00 3.093,76 Novembro Decembro Ano 1 3.472,00 3.472,00 20.832,00 3.093,76 3.093,76 37.125,09

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 187,50 -3.281,26 -3.281,26 0,00 -3.281,26

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 184,38 -3.278,13 -6.559,39 0,00 -3.278,13

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 181,25 -3.275,01 -9.834,40 0,00 -3.275,01

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 178,13 -3.271,88 -13.106,28 0,00 -3.271,88

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 175,00 -3.268,76 -16.375,04 0,00 -3.268,76

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 171,88 -3.265,63 -19.640,67 0,00 -3.265,63

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 378,24 168,75 209,49 -19.431,18 0,00 209,49

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 378,24 165,63 212,62 -19.218,56 0,00 212,62

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 378,24 162,50 215,74 -19.002,82 0,00 215,74

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 378,24 159,38 218,87 -18.783,95 0,00 218,87

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 378,24 156,25 221,99 -18.561,96 0,00 221,99

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 378,24 153,13 225,12 -18.336,84 0,00 225,12

3.924,00 3.600,00 27.710,40 600,00 600,00 690,70 -16.293,09 2.043,75 -18.336,84 -18.336,84 0,00 -18.336,84

Ano Ingresos por ventas Gastos Variables Consumos Fixos Suministros Alugueiros Personal Material de oficina Publicidade Amortizacin Inm Rdo. Explotacin Gastos financeiros BAT Base imponible Impostos s/B BN

2 Xaneiro 7.117,60 5.536,59

Febreiro 7.117,60 5.536,59

Marzo 7.117,60 5.536,59

Abril 7.117,60 5.536,59

Maio 7.117,60 5.536,59

Xuo 7.117,60 5.536,59

Xullo 7.117,60 5.536,59

Agosto 7.117,60 5.536,59

Setembro 7.117,60 5.536,59

Outubro 7.117,60 5.536,59

Novembro Decembro Ano 2 7.117,60 7.117,60 85.411,20 5.536,59 5.536,59 66.439,11

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 1.581,01 150,00 1.431,01 -16.905,84 0,00 1.431,01

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 1.581,01 146,88 1.434,13 -15.471,70 0,00 1.434,13

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 1.581,01 143,75 1.437,26 -14.034,45 0,00 1.437,26

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 1.581,01 140,63 1.440,38 -12.594,06 0,00 1.440,38

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 1.581,01 137,50 1.443,51 -11.150,56 0,00 1.443,51

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 1.581,01 134,38 1.446,63 -9.703,92 0,00 1.446,63

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 1.581,01 131,25 1.449,76 -8.254,17 0,00 1.449,76

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 1.581,01 128,13 1.452,88 -6.801,28 0,00 1.452,88

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 1.581,01 125,00 1.456,01 -5.345,28 0,00 1.456,01

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 1.581,01 121,88 1.459,13 -3.886,14 0,00 1.459,13

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 1.581,01 118,75 1.462,26 -2.423,89 0,00 1.462,26

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 1.581,01 115,63 1.465,38 -958,50 0,00 1.465,38

4.022,10 3.690,00 56.806,31 615,00 615,00 690,70 18.972,09 1.593,75 17.378,34 -958,50 0,00 17.378,34

59

Plan dunha Empresa de Tecnoloxas Libres

Ano Ingresos por ventas Gastos Variables Consumos Fixos Suministros Alugueiros Personal Material de oficina Publicidade Amortizacin Inm Rdo. Explotacin Gastos financeiros BAT Base imponible Impostos s/B BN

3 Xaneiro 14.591,08 10.551,16

Febreiro 14.591,08 10.551,16

Marzo 14.591,08 10.551,16

Abril 14.591,08 10.551,16

Maio 14.591,08 10.551,16

Xuo 14.591,08 10.551,16

Xullo 14.591,08 10.551,16

Agosto 14.591,08 10.551,16

Setembro 14.591,08 10.551,16

Outubro 14.591,08 10.551,16

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 4.039,92 112,50 3.927,42 2.968,92 0,00 3.927,42

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 4.039,92 109,38 3.930,55 6.899,46 0,00 3.930,55

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 4.039,92 106,25 3.933,67 10.833,13 0,00 3.933,67

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 4.039,92 103,13 3.936,80 14.769,93 0,00 3.936,80

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 4.039,92 100,00 3.939,92 18.709,85 0,00 3.939,92

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 4.039,92 96,87 3.943,05 22.652,90 0,00 3.943,05

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 4.039,92 93,75 3.946,17 26.599,07 0,00 3.946,17

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 4.039,92 90,62 3.949,30 30.548,36 0,00 3.949,30

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 4.039,92 87,50 3.952,42 34.500,78 0,00 3.952,42

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 4.039,92 84,37 3.955,55 38.456,33 0,00 3.955,55

Novembro Decembro Ano 3 14.591,08 14.591,08 175.092,96 10.551,16 10.551,16 126.613,91 0,00 0,00 0,00 343,55 343,55 4.122,65 315,19 315,19 3.782,25 9.729,80 9.729,80 116.757,56 52,53 52,53 630,38 52,53 52,53 630,38 57,56 57,56 690,70 4.039,92 4.039,92 48.479,05 81,25 78,12 1.143,75 3.958,67 3.961,80 47.335,30 42.415,00 46.376,80 46.376,80 0,00 4.637,68 4.637,68 3.958,67 -675,88 42.697,62

60

Anexos - Caso Realista

Balance
Ano Activo Inmovilizado Material Inmovilizado Intanible AAIM AAII Periodificacins Crdito fiscal Clientes Tesourera Total Activo Pasivo e Neto Capital Reservas PeG Dividendos Crditos a L/P Crditos a C/P Periodificacins Dbito fiscal (IVE) Proveedores Total Pasivo e Neto 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,00 Xaneiro 3.116,77 0,00 -57,56 0,00 807,19 0,00 28.000,00 28.000,00 20.765,56 24.631,96 Febreiro 3.116,77 0,00 -115,12 0,00 959,86 17.305,53 21.267,05 Marzo 3.116,77 0,00 -172,67 0,00 1.112,53 13.848,63 17.905,26 Abril 3.116,77 0,00 -230,23 0,00 1.265,20 10.394,86 14.546,59 Maio 3.116,77 0,00 -287,79 0,00 1.417,87 6.944,20 11.191,06 Xuo 3.116,77 0,00 -345,35 0,00 1.570,54 3.496,68 7.838,64 Xullo 3.116,77 0,00 -402,91 0,00 994,09 2.274,08 5.982,04 Agosto 3.116,77 0,00 -460,46 0,00 417,64 3.033,93 6.107,88 Setembro 3.116,77 0,00 -518,02 0,00 0,00 3.796,90 6.395,64 Outubro Novembro Decembro 3.116,77 3.116,77 3.116,77 0,00 0,00 0,00 -575,58 -633,14 -690,70 0,00 0,00 0,00 0,00 4.404,18 6.945,37 0,00 5.173,40 7.657,03 0,00 3.966,43 6.392,51

3.000,00 0,00 0,00 25.000,00 0,00 0,00

3.000,00 -3.281,26 24.583,33 329,89 0,00

3.000,00 -6.559,39 24.166,67 659,77 0,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

-9.834,40 -13.106,28 -16.375,04 -19.640,67 -19.431,18 -19.218,56 -19.002,82 -18.783,95 -18.561,96 -18.336,84 23.750,00 989,66 0,00 23.333,33 1.319,54 0,00 22.916,67 1.649,43 0,00 22.500,00 1.979,31 0,00 22.083,33 329,89 0,00 21.666,67 659,77 0,00 21.250,00 989,66 158,81 20.833,33 1.319,54 576,45 20.416,67 1.649,43 1.152,90 20.000,00 0,00 1.729,35

28.000,00

24.631,96

21.267,05

17.905,26

14.546,59

11.191,06

7.838,64

5.982,04

6.107,88

6.395,64

6.945,37

7.657,03

6.392,51

61

Plan dunha Empresa de Tecnoloxas Libres

Ano Activo Inmovilizado Material Inmovilizado Intanxible AAIM AAII Periodificacins Crdito fiscal Clientes Tesourera Total Activo Pasivo e Neto Capital Reservas PeG Rdos Negativos. Exer. Anteriores Dividendos Crditos a L/P Crditos a C/P Periodificacins Debito IS Dbito fiscal (IVE) Proveedores Total Pasivo e Neto

1,00 3.116,77 0,00 -690,70 0,00 0,00 0,00 3.966,43 6.392,51

2,00 Xaneiro 3.116,77 0,00 -748,26 0,00 0,00 5.323,46 7.691,97

Febreiro 3.116,77 0,00 -805,81 0,00 0,00 8.412,96 10.723,91

Marzo 3.116,77 0,00 -863,37 0,00 0,00 11.505,58 13.758,98

Abril 3.116,77 0,00 -920,93 0,00 0,00 10.586,70 12.782,54

Maio 3.116,77 0,00 -978,49 0,00 0,00 13.685,57 15.823,86

Xuo 3.116,77 0,00 -1.036,05 0,00 0,00 16.787,57 18.868,30

Xullo 3.116,77 0,00 -1.093,60 0,00 0,00 11.820,47 13.843,64

Agosto 3.116,77 0,00 -1.151,16 0,00 0,00 14.928,72 16.894,33

Setembro 3.116,77 0,00 -1.208,72 0,00 0,00 18.040,10 19.948,15

Outubro Novembro Decembro 3.116,77 3.116,77 3.116,77 0,00 0,00 0,00 -1.266,28 -1.323,84 -1.381,39 0,00 0,00 0,00 0,00 17.139,97 18.990,46 0,00 20.257,59 22.050,53 0,00 19.320,75 21.056,12

3.000,00 0,00 -18.336,84 0,00 20.000,00 0,00 0,00 0,00 1.729,35 0,00 6.392,51

3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1.431,01 2.865,14 4.302,40 5.742,78 7.186,29 8.632,92 10.082,68 11.535,56 12.991,57 14.450,70 15.912,96 17.378,34 -18.336,84 -18.336,84 -18.336,84 -18.336,84 -18.336,84 -18.336,84 -18.336,84 -18.336,84 -18.336,84 -18.336,84 -18.336,84 -18.336,84 19.583,33 676,27 0,00 1.338,21 19.166,67 1.352,53 0,00 2.676,42 18.750,00 2.028,80 0,00 4.014,63 18.333,33 2.705,06 0,00 1.338,21 17.916,67 3.381,33 0,00 2.676,42 17.500,00 4.057,59 0,00 4.014,63 17.083,33 676,27 0,00 1.338,21 16.666,67 1.352,53 0,00 2.676,42 16.250,00 2.028,80 0,00 4.014,63 15.833,33 2.705,06 0,00 1.338,21 15.416,67 3.381,33 0,00 2.676,42 15.000,00 0,00 0,00 4.014,63

7.691,97

10.723,91

13.758,98

12.782,54

15.823,86

18.868,30

13.843,64

16.894,33

19.948,15

18.990,46

22.050,53

21.056,12

62

Anexos - Caso Realista

Ano Activo Inmovilizado Material Inmovilizado Intanxible Neto AAIM AAII Periodificacins Crdito fiscal Clientes Tesourera Total Activo Pasivo e Neto Capital Reservas PeG Rdos Negativos. Exer. Anteriores Dividendos Crditos a L/P Crditos a C/P Periodificacins Dbito IS Dbito fiscal (IVE) Proveedores Total Pasivo e Neto

2,00 3.116,77 0,00 -1.381,39 0,00 0,00 0,00 19.320,75 21.056,12

3,00 Xaneiro 3.116,77 0,00 -1.438,95 0,00 0,00

Febreiro 3.116,77 0,00 -1.496,51 0,00 0,00

Marzo 3.116,77 0,00 -1.554,07 0,00 0,00

Abril 3.116,77 0,00 -1.611,63 0,00 0,00

Maio 3.116,77 0,00 -1.669,18 0,00 0,00

Xuo 3.116,77 0,00 -1.726,74 0,00 0,00

Xullo 3.116,77 0,00 -1.784,30 0,00 0,00

Agosto 3.116,77 0,00 -1.841,86 0,00 0,00

Setembro 3.116,77 0,00 -1.899,42 0,00 0,00

Outubro Novembro Decembro 3.116,77 3.116,77 3.116,77 0,00 0,00 0,00 -1.956,97 -2.014,53 -2.072,09 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

23.168,13 24.845,95

31.033,27 32.653,53

38.901,53 40.464,23

38.061,73 39.566,87

45.936,24 47.383,83

53.813,88 55.203,90

44.643,63 45.976,10

52.527,51 53.802,43

60.414,53 61.631,88

59.593,48 60.753,27

67.486,74 68.588,98

67.043,30 68.087,98

3.000,00 0,00 17.378,34 -18.336,84 0,00 15.000,00 0,00 0,00 0,00 4.014,63 0,00 21.056,12

3.000,00 0,00 3.927,42 -958,50 14.583,33 1.389,97 0,00 2.903,73

3.000,00 0,00 7.857,97 -958,50 14.166,67 2.779,94 0,00 5.807,46

3.000,00 0,00 11.791,64 -958,50 13.750,00 4.169,91 0,00 8.711,18

3.000,00 0,00 15.728,43 -958,50 13.333,33 5.559,88 0,00 2.903,73

3.000,00 0,00 19.668,35 -958,50 12.916,67 6.949,85 0,00 5.807,46

3.000,00 0,00 23.611,40 -958,50 12.500,00 8.339,83 0,00 8.711,18

3.000,00 0,00 27.557,57 -958,50 12.083,33 1.389,97 0,00 2.903,73

3.000,00 0,00 31.506,87 -958,50 11.666,67 2.779,94 0,00 5.807,46

3.000,00 0,00 35.459,29 -958,50 11.250,00 4.169,91 0,00 8.711,18

3.000,00 0,00 39.414,83 -958,50 10.833,33 5.559,88 0,00 2.903,73

3.000,00 0,00 43.373,50 -958,50 10.416,67 6.949,85 0,00 5.807,46

3.000,00 0,00 42.697,62 -958,50 10.000,00 0,00 4.637,68 8.711,18

24.845,95

32.653,53

40.464,23

39.566,87

47.383,83

55.203,90

45.976,10

53.802,43

61.631,88

60.753,27

68.588,98

68.087,98

63

Plan dunha Empresa de Tecnoloxas Libres

11.3 Caso Optimista Tesourera


Ano 1 Saldo inicial Cobros Por ventas s/ive ive ventas Outros cobros Total Cobros Pagos Xerais Suministros Personal Compra Inm s/ive ive Soportado Xuros Devolucin prstamo Imposto S. H.P ive (liquidacin) Dividendos Outros pagos xuros Total Pagos Cobros-Pagos Saldo final Xaneiro 28.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 3.116,77 807,19 187,50 416,67 0,00 0,00 Febreiro 20.765,56 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 184,38 416,67 0,00 0,00 Marzo 17.305,53 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 181,25 416,67 0,00 0,00 0,00 3.456,90 -3.456,90 13.848,63 Abril 13.848,63 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 178,13 416,67 0,00 0,00 0,00 3.453,78 -3.453,78 10.394,86 Maio 10.394,86 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 175,00 416,67 0,00 0,00 0,00 3.450,65 -3.450,65 6.944,20 Xuo 6.944,20 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 171,88 416,67 0,00 0,00 0,00 3.447,53 -3.447,53 3.496,68 Xullo 3.496,68 3.968,00 833,28 0,00 4.801,28 400,00 327,00 3.958,63 152,67 168,75 416,67 0,00 0,00 0,00 5.423,71 -622,43 2.874,24 Agosto 2.874,24 3.968,00 833,28 0,00 4.801,28 400,00 327,00 1.979,31 152,67 165,63 416,67 0,00 0,00 0,00 3.441,28 1.360,00 4.234,25 Setembro 4.234,25 3.968,00 833,28 0,00 4.801,28 400,00 327,00 1.979,31 152,67 162,50 416,67 0,00 0,00 0,00 3.438,15 1.363,13 5.597,38 Outubro 5.597,38 3.968,00 833,28 0,00 4.801,28 400,00 327,00 1.979,31 152,67 159,38 416,67 0,00 471,29 0,00 3.906,31 894,97 6.492,34 Novembro 6.492,34 3.968,00 833,28 0,00 4.801,28 400,00 327,00 1.979,31 152,67 156,25 416,67 0,00 0,00 0,00 3.431,90 1.369,38 7.861,72 Decembro 7.861,72 3.968,00 833,28 0,00 4.801,28 400,00 327,00 3.958,63 152,67 153,13 416,67 0,00 0,00 0,00 5.408,09 -606,81 7.254,91 Anual 28.000,00 23.808,00 4.999,68 0,00 28.807,68 4.800,00 3.924,00 27.710,40 3.116,77 2.486,56 2.043,75 5.000,00 0,00 471,29 0,00 0,00 49.552,77 -20.745,09 7.254,91

7.234,44 -7.234,44 20.765,56

3.460,03 -3.460,03 17.305,53

64

Anexos - Caso Optimista

Ano 2 Saldo inicial Cobros Por ventas s/ive ive ventas Outros cobros Total Cobros Pagos Xerais Suministros Personal Compra Inm s/ive ive Soportado Xuros Devolucin prstamo Imposto S. H.P ive (liquidacin) Dividendos Outros pagos xuros Total Pagos Cobros-Pagos Saldo final Xaneiro 7.254,91 8.134,40 1.708,22 9.842,62 410,00 335,18 4.057,59 0,00 156,49 150,00 416,67 2.041,83 0,00 7.567,75 2.274,87 9.529,78 Febreiro 9.529,78 8.134,40 1.708,22 9.842,62 410,00 335,18 4.057,59 156,49 146,88 416,67 0,00 0,00 5.522,80 4.319,83 13.849,61 Marzo 13.849,61 8.134,40 1.708,22 9.842,62 410,00 335,18 4.057,59 156,49 143,75 416,67 0,00 0,00 5.519,67 4.322,95 18.172,56 Abril 18.172,56 8.134,40 1.708,22 9.842,62 410,00 335,18 4.057,59 156,49 140,63 416,67 4.655,21 0,00 10.171,76 -329,14 17.843,43 Maio 17.843,43 8.134,40 1.708,22 9.842,62 410,00 335,18 4.057,59 156,49 137,50 416,67 0,00 0,00 5.513,42 4.329,20 22.172,63 Xuo 22.172,63 8.134,40 1.708,22 9.842,62 410,00 335,18 4.057,59 156,49 134,38 416,67 0,00 0,00 5.510,30 4.332,33 26.504,96 Xullo 26.504,96 8.134,40 1.708,22 9.842,62 410,00 335,18 8.115,19 156,49 131,25 416,67 4.655,21 0,00 14.219,98 -4.377,35 22.127,60 Agosto 22.127,60 8.134,40 1.708,22 9.842,62 410,00 335,18 4.057,59 156,49 128,13 416,67 0,00 0,00 5.504,05 4.338,58 26.466,18 Setembro 26.466,18 8.134,40 1.708,22 9.842,62 410,00 335,18 4.057,59 156,49 125,00 416,67 0,00 0,00 5.500,92 4.341,70 30.807,88 Outubro Novembro 30.807,88 30.497,50 8.134,40 1.708,22 9.842,62 410,00 335,18 4.057,59 156,49 121,88 416,67 4.655,21 0,00 10.153,01 -310,39 30.497,50 8.134,40 1.708,22 9.842,62 410,00 335,18 4.057,59 156,49 118,75 416,67 0,00 0,00 5.494,67 4.347,95 34.845,45 Decembro 34.845,45 8.134,40 1.708,22 Anual 7.254,91 97.612,80 20.498,69

9.842,62 118.111,49 410,00 335,18 8.115,19 156,49 115,63 416,67 0,00 0,00 9.549,14 293,48 35.138,93 4.920,00 4.022,10 56.806,31 0,00 1.877,84 1.593,75 5.000,00 0,00 16.007,47 0,00 0,00 90.227,47 27.884,02 35.138,93

65

Plan dunha Empresa de Tecnoloxas Libres

Ano 3 Saldo inicial Cobros Por ventas s/ive ive ventas Outros cobros Total Cobros Pagos Xerais Suministros Personal Compra Inm s/ive ive Soportado Xuros Devolucin prstamo Imposto S. H.P ive (liquidacin) Dividendos Outros pagos xuros Total Pagos Cobros-Pagos Saldo final Xaneiro 35.138,93 16.675,52 3.501,86 20.177,38 420,25 343,55 8.339,83 0,00 160,40 112,50 416,67 4.655,21 0,00 14.448,41 5.728,97 40.867,90 Febreiro 40.867,90 16.675,52 3.501,86 20.177,38 420,25 343,55 8.339,83 160,40 109,38 416,67 0,00 Marzo 51.255,21 16.675,52 3.501,86 20.177,38 420,25 343,55 8.339,83 160,40 106,25 416,67 0,00 Abril 61.645,64 16.675,52 3.501,86 20.177,38 420,25 343,55 8.339,83 160,40 103,13 416,67 10.024,38 Maio 62.014,82 16.675,52 3.501,86 20.177,38 420,25 343,55 8.339,83 160,40 100,00 416,67 0,00 Xuo 72.411,51 16.675,52 3.501,86 20.177,38 420,25 343,55 8.339,83 160,40 96,87 416,67 1.421,91 0,00 Xullo 81.389,40 16.675,52 3.501,86 20.177,38 420,25 343,55 16.679,65 160,40 93,75 416,67 10.024,38 Agosto 73.428,13 16.675,52 3.501,86 20.177,38 420,25 343,55 8.339,83 160,40 90,62 416,67 0,00 Setembro 83.834,19 16.675,52 3.501,86 20.177,38 420,25 343,55 8.339,83 160,40 87,50 416,67 0,00 Outubro Novembro Decembro 94.243,37 94.631,30 105.046,73 16.675,52 3.501,86 20.177,38 420,25 343,55 8.339,83 160,40 84,37 416,67 10.024,38 16.675,52 3.501,86 20.177,38 420,25 343,55 8.339,83 160,40 81,25 416,67 0,00 Anual 35.138,93

16.675,52 200.106,24 3.501,86 42.022,31 20.177,38 242.128,55 420,25 5.043,00 343,55 4.122,65 16.679,65 116.757,56 0,00 160,40 1.924,79 78,12 1.143,75 416,67 5.000,00 1.421,91 0,00 34.728,35 0,00 0,00 18.098,65 170.142,01 2.078,73 71.986,54 107.125,47 107.125,47

9.790,07 10.387,31 51.255,21

9.786,95 10.390,43 61.645,64

19.808,20 369,18 62.014,82

9.780,70 10.396,68 72.411,51

11.199,48 8.977,90 81.389,40

28.138,65 -7.961,27 73.428,13

9.771,32 10.406,06 83.834,19

9.768,20 10.409,18 94.243,37

19.789,45 9.761,95 387,93 10.415,43 94.631,30 105.046,73

66

Anexos - Caso Optimista

Perdas e ganancias
Ano Ingresos por ventas Gastos Variables Consumos Fixos Suministros Alugueiros Personal Material de oficina Publicidade Amortizacin Inm Rdo. Explotacin Gastos financeiros BAT Base imponible Impostos s/B BN 1 Xaneiro 0,00 3.093,76 Febreiro 0,00 3.093,76 Marzo 0,00 3.093,76 Abril 0,00 3.093,76 Maio 0,00 3.093,76 Xuo 0,00 3.093,76 Xullo 3.968,00 3.093,76 Agosto 3.968,00 3.093,76 Setembro 3.968,00 3.093,76 Outubro 3.968,00 3.093,76 Novembro Decembro Ano 1 3.968,00 3.968,00 23.808,00 3.093,76 3.093,76 37.125,09

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 187,50 -3.281,26 -3.281,26 0,00 -3.281,26

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 184,38 -3.278,13 -6.559,39 0,00 -3.278,13

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 181,25 -3.275,01 -9.834,40 0,00 -3.275,01

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 178,13 -3.271,88 -13.106,28 0,00 -3.271,88

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 175,00 -3.268,76 -16.375,04 0,00 -3.268,76

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 171,88 -3.265,63 -19.640,67 0,00 -3.265,63

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 874,24 168,75 705,49 -18.935,18 0,00 705,49

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 874,24 165,63 708,62 -18.226,56 0,00 708,62

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 874,24 162,50 711,74 -17.514,82 0,00 711,74

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 874,24 159,38 714,87 -16.799,95 0,00 714,87

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 874,24 156,25 717,99 -16.081,96 0,00 717,99

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 874,24 153,13 721,12 -15.360,84 0,00 721,12

3.924,00 3.600,00 27.710,40 600,00 600,00 690,70 -13.317,09 2.043,75 -15.360,84 -15.360,84 0,00 -15.360,84

Ano Ingresos por ventas Gastos Variables Consumos Fixos Suministros Alugueiros Personal Material de oficina Publicidade Amortizacin Inm Rdo. Explotacin Gastos financeiros BAT Base imponible Impostos s/B BN

2 Xaneiro 8.134,40 5.536,59

Febreiro 8.134,40 5.536,59

Marzo 8.134,40 5.536,59

Abril 8.134,40 5.536,59

Maio 8.134,40 5.536,59

Xuo 8.134,40 5.536,59

Xullo 8.134,40 5.536,59

Agosto 8.134,40 5.536,59

Setembro 8.134,40 5.536,59

Outubro 8.134,40 5.536,59

Novembro Decembro Ano 2 8.134,40 8.134,40 97.612,80 5.536,59 5.536,59 66.439,11

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 2.597,81 150,00 2.447,81 -12.913,04 0,00 2.447,81

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 2.597,81 146,88 2.450,93 -10.462,10 0,00 2.450,93

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 2.597,81 143,75 2.454,06 -8.008,05 0,00 2.454,06

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 2.597,81 140,63 2.457,18 -5.550,86 0,00 2.457,18

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 2.597,81 137,50 2.460,31 -3.090,56 0,00 2.460,31

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 2.597,81 134,38 2.463,43 -627,12 0,00 2.463,43

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 2.597,81 131,25 2.466,56 1.839,43 0,00 2.466,56

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 2.597,81 128,13 2.469,68 4.309,12 0,00 2.469,68

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 2.597,81 125,00 2.472,81 6.781,92 0,00 2.472,81

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 2.597,81 121,88 2.475,93 9.257,86 0,00 2.475,93

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 2.597,81 118,75 2.479,06 11.736,91 0,00 2.479,06

335,18 307,50 4.733,86 51,25 51,25 57,56 2.597,81 115,63 2.482,18 14.219,10 1.421,91 1.060,27

4.022,10 3.690,00 56.806,31 615,00 615,00 690,70 31.173,69 1.593,75 29.579,94 14.219,10 1.421,91 28.158,03

67

Plan dunha Empresa de Tecnoloxas Libres

Ano Ingresos por ventas Gastos Variables Consumos Fixos Suministros Alugueiros Personal Material de oficina Publicidade Amortizacin Inm Rdo. Explotacin Gastos financeiros BAT Base imponible Impostos s/B BN

3 Xaneiro 16.675,52 10.551,16

Febreiro 16.675,52 10.551,16

Marzo 16.675,52 10.551,16

Abril 16.675,52 10.551,16

Maio 16.675,52 10.551,16

Xuo 16.675,52 10.551,16

Xullo 16.675,52 10.551,16

Agosto 16.675,52 10.551,16

Setembro 16.675,52 10.551,16

Outubro 16.675,52 10.551,16

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 6.124,36 112,50 6.011,86 6.011,86 0,00 6.011,86

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 6.124,36 109,38 6.014,99 12.026,85 0,00 6.014,99

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 6.124,36 106,25 6.018,11 18.044,96 0,00 6.018,11

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 6.124,36 103,13 6.021,24 24.066,19 0,00 6.021,24

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 6.124,36 100,00 6.024,36 30.090,55 0,00 6.024,36

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 6.124,36 96,87 6.027,49 36.118,04 0,00 6.027,49

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 6.124,36 93,75 6.030,61 42.148,65 0,00 6.030,61

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 6.124,36 90,62 6.033,74 48.182,39 0,00 6.033,74

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 6.124,36 87,50 6.036,86 54.219,25 0,00 6.036,86

343,55 315,19 9.729,80 52,53 52,53 57,56 6.124,36 84,37 6.039,99 60.259,23 0,00 6.039,99

Novembro Decembro Ano 3 16.675,52 16.675,52 200.106,24 10.551,16 10.551,16 126.613,91 0,00 0,00 0,00 343,55 343,55 4.122,65 315,19 315,19 3.782,25 9.729,80 9.729,80 116.757,56 52,53 52,53 630,38 52,53 52,53 630,38 57,56 57,56 690,70 6.124,36 6.124,36 73.492,33 81,25 78,12 1.143,75 6.043,11 6.046,24 72.348,58 66.302,34 72.348,58 72.348,58 0,00 7.234,86 7.234,86 6.043,11 -1.188,62 65.113,72

68

Anexos - Caso Optimista

Balance
Ano Activo Inmovilizado Material Inmovilizado Intanible AAIM AAII Periodificacins Crdito fiscal Clientes Tesourera Total Activo Pasivo e Neto Capital Reservas PeG Dividendos Crditos a L/P Crditos a C/P Periodificacins Dbito fiscal (IVE) Proveedores Total Pasivo e Neto 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,00 Xaneiro 3.116,77 0,00 -57,56 0,00 Febreiro 3.116,77 0,00 -115,12 0,00 Marzo 3.116,77 0,00 -172,67 0,00 Abril 3.116,77 0,00 -230,23 0,00 Maio 3.116,77 0,00 -287,79 0,00 1.417,87 6.944,20 Xuo 3.116,77 0,00 -345,35 0,00 1.570,54 3.496,68 7.838,64 Xullo 3.116,77 0,00 -402,91 0,00 889,93 2.874,24 6.478,04 Agosto 3.116,77 0,00 -460,46 0,00 209,32 4.234,25 7.099,88 Setembro 3.116,77 0,00 -518,02 0,00 0,00 5.597,38 8.196,12 Outubro Novembro Decembro 3.116,77 3.116,77 3.116,77 0,00 0,00 0,00 -575,58 -633,14 -690,70 0,00 0,00 0,00 0,00 6.492,34 0,00 7.861,72 0,00 7.254,91 9.680,99

807,19 959,86 1.112,53 1.265,20 0,00 28.000,00 20.765,56 17.305,53 13.848,63 10.394,86

28.000,00 24.631,96 21.267,05 17.905,26 14.546,59 11.191,06

9.033,53 10.345,35

3.000,00 0,00 0,00

3.000,00 -3.281,26

3.000,00 -6.559,39

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

-9.834,40 -13.106,28 -16.375,04 -19.640,67 -18.935,18 -18.226,56 -17.514,82 -16.799,95 -16.081,96 -15.360,84

25.000,00 24.583,33 24.166,67 23.750,00 23.333,33 22.916,67 22.500,00 22.083,33 21.666,67 21.250,00 20.833,33 20.416,67 20.000,00 0,00 0,00 329,89 0,00 659,77 0,00 989,66 0,00 1.319,54 0,00 1.649,43 0,00 1.979,31 0,00 329,89 0,00 659,77 0,00 989,66 471,29 1.319,54 680,61 1.649,43 1.361,22 0,00 2.041,83

28.000,00 24.631,96 21.267,05 17.905,26 14.546,59 11.191,06

7.838,64

6.478,04

7.099,88

8.196,12

9.033,53 10.345,35

9.680,99

69

Plan dunha Empresa de Tecnoloxas Libres

Ano Activo Inmovilizado Material Inmovilizado Intanxible AAIM AAII Periodificacins Crdito fiscal Clientes Tesourera Total Activo Pasivo e Neto Capital Reservas PeG Rdos Negativos. Exer. Anteriores Dividendos Crditos a L/P Crditos a C/P Periodificacins Debito IS Dbito fiscal (IVE) Proveedores Total Pasivo e Neto

1,00 3.116,77 0,00 -690,70 0,00 0,00 0,00 7.254,91 9.680,99

2,00 Xaneiro 3.116,77 0,00 -748,26 0,00 0,00 9.529,78 11.898,30

Febreiro 3.116,77 0,00 -805,81 0,00 0,00 13.849,61 16.160,57

Marzo 3.116,77 0,00 -863,37 0,00 0,00 18.172,56 20.425,96

Abril 3.116,77 0,00 -920,93 0,00 0,00 17.843,43 20.039,27

Maio 3.116,77 0,00 -978,49 0,00 0,00 22.172,63 24.310,91

Xuo 3.116,77 0,00 -1.036,05 0,00 0,00 26.504,96 28.585,68

Xullo 3.116,77 0,00 -1.093,60 0,00 0,00 22.127,60 24.150,77

Agosto 3.116,77 0,00 -1.151,16 0,00 0,00 26.466,18 28.431,79

Setembro 3.116,77 0,00 -1.208,72 0,00 0,00 30.807,88 32.715,93

Outubro Novembro Decembro 3.116,77 3.116,77 3.116,77 0,00 0,00 0,00 -1.266,28 -1.323,84 -1.381,39 0,00 0,00 0,00 0,00 30.497,50 32.347,99 0,00 34.845,45 36.638,38 0,00 35.138,93 36.874,31

3.000,00 0,00 -15.360,84 0,00 20.000,00 0,00 0,00 0,00 2.041,83 0,00 9.680,99

3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 2.447,81 4.898,74 7.352,80 9.809,98 12.270,29 14.733,72 17.200,28 19.669,96 22.142,77 24.618,70 27.097,76 28.158,03 -15.360,84 -15.360,84 -15.360,84 -15.360,84 -15.360,84 -15.360,84 -15.360,84 -15.360,84 -15.360,84 -15.360,84 -15.360,84 -15.360,84 19.583,33 676,27 0,00 1.551,74 19.166,67 1.352,53 0,00 3.103,47 18.750,00 2.028,80 0,00 4.655,21 18.333,33 2.705,06 0,00 1.551,74 17.916,67 3.381,33 0,00 3.103,47 17.500,00 4.057,59 0,00 4.655,21 17.083,33 676,27 0,00 1.551,74 16.666,67 1.352,53 0,00 3.103,47 16.250,00 2.028,80 0,00 4.655,21 15.833,33 2.705,06 0,00 1.551,74 15.416,67 3.381,33 0,00 3.103,47 15.000,00 0,00 1.421,91 4.655,21

11.898,30

16.160,57

20.425,96

20.039,27

24.310,91

28.585,68

24.150,77

28.431,79

32.715,93

32.347,99

36.638,38

36.874,31

70

Anexos - Caso Optimista

Ano Activo Inmovilizado Material Inmovilizado Intanxible Neto AAIM AAII Periodificacins Crdito fiscal Clientes Tesourera Total Activo Pasivo e Neto Capital Reservas PeG Rdos Negativos. Exer. Anteriores Dividendos Crditos a L/P Crditos a C/P Periodificacins Dbito IS Dbito fiscal (IVE) Proveedores Total Pasivo e Neto

2,00 3.116,77 0,00 -1.381,39 0,00 0,00 0,00 35.138,93 36.874,31

3,00 Xaneiro 3.116,77 0,00 -1.438,95 0,00 0,00

Febreiro 3.116,77 0,00 -1.496,51 0,00 0,00

Marzo 3.116,77 0,00 -1.554,07 0,00 0,00

Abril 3.116,77 0,00 -1.611,63 0,00 0,00

Maio 3.116,77 0,00 -1.669,18 0,00 0,00

Xuo 3.116,77 0,00 -1.726,74 0,00 0,00

Xullo 3.116,77 0,00 -1.784,30 0,00 0,00

Agosto 3.116,77 0,00 -1.841,86 0,00 0,00

Setembro 3.116,77 0,00 -1.899,42 0,00 0,00

Outubro Novembro Decembro 3.116,77 3.116,77 3.116,77 0,00 0,00 0,00 -1.956,97 -2.014,53 -2.072,09 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

40.867,90 42.545,72

51.255,21 52.875,47

61.645,64 63.208,35

62.014,82 63.519,97

72.411,51 73.859,09

81.389,40 82.779,43

73.428,13 74.760,60

83.834,19 85.109,10

94.243,37 95.460,73

94.631,30 105.046,73 107.125,47 95.791,10 106.148,97 108.170,15

3.000,00 0,00 28.158,03 -15.360,84 0,00 15.000,00 0,00 0,00 1.421,91 4.655,21 0,00 36.874,31

3.000,00 12.797,19 6.011,86 0,00 14.583,33 1.389,97 1.421,91 3.341,46

3.000,00 12.797,19 12.026,85 0,00 14.166,67 2.779,94 1.421,91 6.682,92

3.000,00 12.797,19 18.044,96 0,00 13.750,00 4.169,91 1.421,91 10.024,38

3.000,00 12.797,19 24.066,19 0,00 13.333,33 5.559,88 1.421,91 3.341,46

3.000,00 12.797,19 30.090,55 0,00 12.916,67 6.949,85 1.421,91 6.682,92

3.000,00 12.797,19 36.118,04 0,00 12.500,00 8.339,83 0,00 10.024,38

3.000,00 12.797,19 42.148,65 0,00 12.083,33 1.389,97 0,00 3.341,46

3.000,00 12.797,19 48.182,39 0,00 11.666,67 2.779,94 0,00 6.682,92

3.000,00 12.797,19 54.219,25 0,00 11.250,00 4.169,91 0,00 10.024,38

3.000,00 12.797,19 60.259,23 0,00 10.833,33 5.559,88 0,00 3.341,46

3.000,00 12.797,19 66.302,34 0,00 10.416,67 6.949,85 0,00 6.682,92

3.000,00 12.797,19 65.113,72 0,00 10.000,00 0,00 7.234,86 10.024,38

42.545,72

52.875,47

63.208,35

63.519,97

73.859,09

82.779,43

74.760,60

85.109,10

95.460,73

95.791,10 106.148,97 108.170,15

71

Plan dunha Empresa de Tecnoloxas Libres

11.4 Caso Pesimista Tesourera


Ano 1 Saldo inicial Cobros Por ventas s/ive ive ventas Outros cobros Total Cobros Pagos Xerais Suministros Personal Compra Inm s/ive ive Soportado Xuros Devolucin prstamo Imposto S. H.P ive (liquidacin) Dividendos Outros pagos xuros Total Pagos Cobros-Pagos Saldo final Xaneiro 28.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 3.116,77 807,19 187,50 416,67 0,00 0,00 Febreiro 20.765,56 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 184,38 416,67 0,00 0,00 Marzo 17.305,53 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 181,25 416,67 0,00 0,00 0,00 3.456,90 -3.456,90 13.848,63 Abril 13.848,63 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 178,13 416,67 0,00 0,00 0,00 3.453,78 -3.453,78 10.394,86 Maio 10.394,86 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 175,00 416,67 0,00 0,00 0,00 3.450,65 -3.450,65 6.944,20 Xuo 6.944,20 0,00 0,00 0,00 0,00 400,00 327,00 1.979,31 152,67 171,88 416,67 0,00 0,00 0,00 3.447,53 -3.447,53 3.496,68 Xullo 3.496,68 2.480,00 520,80 0,00 3.000,80 400,00 327,00 3.958,63 152,67 168,75 416,67 0,00 0,00 0,00 5.423,71 -2.422,91 1.073,76 Agosto 1.073,76 2.480,00 520,80 0,00 3.000,80 400,00 327,00 1.979,31 152,67 165,63 416,67 0,00 0,00 0,00 3.441,28 -440,48 633,29 Setembro 633,29 2.480,00 520,80 0,00 3.000,80 400,00 327,00 1.979,31 152,67 162,50 416,67 0,00 0,00 0,00 3.438,15 -437,35 195,94 Outubro 195,94 2.480,00 520,80 0,00 3.000,80 400,00 327,00 1.979,31 152,67 159,38 416,67 0,00 0,00 0,00 3.435,03 -434,23 -238,29 Novembro -238,29 2.480,00 520,80 0,00 3.000,80 400,00 327,00 1.979,31 152,67 156,25 416,67 0,00 0,00 0,00 3.431,90 -431,10 -669,39 Decembro -669,39 2.480,00 520,80 0,00 3.000,80 400,00 327,00 3.958,63 152,67 153,13 416,67 0,00 0,00 0,00 5.408,09 -2.407,29 -3.076,68 Anual 28.000,00 14.880,00 3.124,80 0,00 18.004,80 4.800,00 3.924,00 27.710,40 3.116,77 2.486,56 2.043,75 5.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 49.081,48 -31.076,68 -3.076,68

7.234,44 -7.234,44 20.765,56

3.460,03 -3.460,03 17.305,53

72

Anexos - Caso Pesimista

Ano 2 Saldo inicial Cobros Por ventas s/ive ive ventas Outros cobros Total Cobros Pagos Xerais Suministros Personal Compra Inm s/ive ive Soportado Xuros Devolucin prstamo Imposto S. H.P ive (liquidacin) Dividendos Outros pagos xuros Total Pagos Cobros-Pagos Saldo final Xaneiro -3.076,68 2.542,00 533,82 3.075,82 410,00 335,18 2.028,80 0,00 156,49 150,00 416,67 638,24 0,00 4.135,36 -1.059,54 -4.136,22 Febreiro -4.136,22 2.542,00 533,82 3.075,82 410,00 335,18 2.028,80 156,49 146,88 416,67 0,00 0,00 3.494,00 -418,18 -4.554,40 Marzo -4.554,40 2.542,00 533,82 3.075,82 410,00 335,18 2.028,80 156,49 143,75 416,67 0,00 0,00 3.490,88 -415,06 -4.969,46 Abril -4.969,46 2.542,00 533,82 3.075,82 410,00 335,18 2.028,80 156,49 140,63 416,67 1.132,00 0,00 4.619,75 -1.543,93 -6.513,39 Maio -6.513,39 2.542,00 533,82 3.075,82 410,00 335,18 2.028,80 156,49 137,50 416,67 0,00 0,00 3.484,63 -408,81 -6.922,19 Xuo -6.922,19 2.542,00 533,82 3.075,82 410,00 335,18 2.028,80 156,49 134,38 416,67 0,00 0,00 Xullo Agosto Setembro Outubro Novembro Decembro -7.327,87 -10.891,23 -11.290,66 -11.686,96 -13.212,14 -13.602,20 2.542,00 533,82 3.075,82 410,00 335,18 4.057,59 156,49 131,25 416,67 1.132,00 0,00 2.542,00 533,82 3.075,82 410,00 335,18 2.028,80 156,49 128,13 416,67 0,00 0,00 2.542,00 533,82 3.075,82 410,00 335,18 2.028,80 156,49 125,00 416,67 0,00 0,00 2.542,00 533,82 3.075,82 410,00 335,18 2.028,80 156,49 121,88 416,67 1.132,00 0,00 2.542,00 533,82 3.075,82 410,00 335,18 2.028,80 156,49 118,75 416,67 0,00 0,00 2.542,00 533,82 3.075,82 410,00 335,18 4.057,59 156,49 115,63 416,67 0,00 0,00 Anual -3.076,68 30.504,00 6.405,84 36.909,84 4.920,00 4.022,10 28.403,16 0,00 1.877,84 1.593,75 5.000,00 0,00 4.034,24 0,00 0,00 49.851,09 -12.941,25 -16.017,92

3.481,50 6.639,17 3.475,25 3.472,13 4.601,00 3.465,88 5.491,55 -405,68 -3.563,35 -399,43 -396,31 -1.525,18 -390,06 -2.415,73 -7.327,87 -10.891,23 -11.290,66 -11.686,96 -13.212,14 -13.602,20 -16.017,92

73

Plan dunha Empresa de Tecnoloxas Libres

Ano 3 Saldo inicial Cobros Por ventas s/ive ive ventas Outros cobros Total Cobros Pagos Xerais Suministros Personal Compra Inm s/ive ive Soportado Xuros Devolucin prstamo Imposto S. H.P ive (liquidacin) Dividendos Outros pagos xuros Total Pagos Cobros-Pagos Saldo final Xaneiro Febreiro Marzo Abril Maio Xuo Xullo Agosto Setembro Outubro Novembro Decembro Anual -16.017,92 -17.530,10 -17.907,14 -18.281,06 -19.812,16 -20.179,83 -20.544,38 -24.145,61 -24.503,91 -24.859,08 -26.371,43 -26.720,35 -16.017,92 2.605,55 547,17 3.152,72 420,25 343,55 2.079,52 0,00 160,40 112,50 416,67 1.132,00 0,00 2.605,55 547,17 3.152,72 420,25 343,55 2.079,52 160,40 109,38 416,67 0,00 2.605,55 547,17 3.152,72 420,25 343,55 2.079,52 160,40 106,25 416,67 0,00 2.605,55 547,17 3.152,72 420,25 343,55 2.079,52 160,40 103,13 416,67 1.160,30 2.605,55 547,17 3.152,72 420,25 343,55 2.079,52 160,40 100,00 416,67 0,00 2.605,55 547,17 3.152,72 420,25 343,55 2.079,52 160,40 96,87 416,67 0,00 0,00 2.605,55 547,17 3.152,72 420,25 343,55 4.159,03 160,40 93,75 416,67 1.160,30 2.605,55 547,17 3.152,72 420,25 343,55 2.079,52 160,40 90,62 416,67 0,00 2.605,55 547,17 3.152,72 420,25 343,55 2.079,52 160,40 87,50 416,67 0,00 2.605,55 547,17 3.152,72 420,25 343,55 2.079,52 160,40 84,37 416,67 1.160,30 2.605,55 547,17 3.152,72 420,25 343,55 2.079,52 160,40 81,25 416,67 0,00 2.605,55 547,17 3.152,72 420,25 343,55 4.159,03 160,40 78,12 416,67 0,00 31.266,60 6.565,99 37.832,59 5.043,00 4.122,65 29.113,24 0,00 1.924,79 1.143,75 5.000,00 0,00 4.612,90 0,00 0,00 50.960,32 -13.127,74 -29.145,66

4.664,89 3.529,76 3.526,64 4.683,81 3.520,39 3.517,26 6.753,95 3.511,01 3.507,89 4.665,06 3.501,64 5.578,03 -1.512,17 -377,05 -373,92 -1.531,10 -367,67 -364,55 -3.601,24 -358,30 -355,17 -1.512,35 -348,92 -2.425,31 -17.530,10 -17.907,14 -18.281,06 -19.812,16 -20.179,83 -20.544,38 -24.145,61 -24.503,91 -24.859,08 -26.371,43 -26.720,35 -29.145,66

74

Anexos - Caso Pesimista

Perdas e ganancias
Ano Ingresos por ventas Gastos Variables Consumos Fixos Suministros Alugueiros Personal Material de oficina Publicidade Amortizacin Inm Rdo. Explotacin Gastos financeiros BAT Base imponible Impostos s/B BN 1 Xaneiro 0,00 3.093,76 Febreiro 0,00 3.093,76 Marzo 0,00 3.093,76 Abril 0,00 3.093,76 Maio 0,00 3.093,76 Xuo 0,00 3.093,76 Xullo 2.480,00 3.093,76 Agosto 2.480,00 3.093,76 Setembro 2.480,00 3.093,76 Outubro 2.480,00 3.093,76 Novembro Decembro Ano 1 2.480,00 2.480,00 14.880,00 3.093,76 3.093,76 37.125,09

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 187,50 -3.281,26 -3.281,26 0,00 -3.281,26

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 184,38 -3.278,13 -6.559,39 0,00 -3.278,13

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 181,25 -3.275,01 -9.834,40 0,00 -3.275,01

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 178,13 -3.271,88 -13.106,28 0,00 -3.271,88

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 175,00 -3.268,76 -16.375,04 0,00 -3.268,76

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -3.093,76 171,88 -3.265,63 -19.640,67 0,00 -3.265,63

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -613,76 168,75 -782,51 -20.423,18 0,00 -782,51

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -613,76 165,63 -779,38 -21.202,56 0,00 -779,38

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -613,76 162,50 -776,26 -21.978,82 0,00 -776,26

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -613,76 159,38 -773,13 -22.751,95 0,00 -773,13

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -613,76 156,25 -770,01 -23.521,96 0,00 -770,01

327,00 300,00 2.309,20 50,00 50,00 57,56 -613,76 153,13 -766,88 -24.288,84 0,00 -766,88

3.924,00 3.600,00 27.710,40 600,00 600,00 690,70 -22.245,09 2.043,75 -24.288,84 -24.288,84 0,00 -24.288,84

Ano Ingresos por ventas Gastos Variables Consumos Fixos Suministros Alugueiros Personal Material de oficina Publicidade Amortizacin Inm Rdo. Explotacin Gastos financeiros BAT Base imponible Impostos s/B BN

2 Xaneiro 2.542,00 3.169,66

Febreiro 2.542,00 3.169,66

Marzo 2.542,00 3.169,66

Abril 2.542,00 3.169,66

Maio 2.542,00 3.169,66

Xuo 2.542,00 3.169,66

Xullo 2.542,00 3.169,66

Agosto 2.542,00 3.169,66

Setembro 2.542,00 3.169,66

Outubro 2.542,00 3.169,66

Novembro Decembro Ano 2 2.542,00 2.542,00 30.504,00 3.169,66 3.169,66 38.035,95

335,18 307,50 2.366,93 51,25 51,25 57,56 -627,66 150,00 -777,66 -25.066,51 0,00 -777,66

335,18 307,50 2.366,93 51,25 51,25 57,56 -627,66 146,88 -774,54 -25.841,04 0,00 -774,54

335,18 307,50 2.366,93 51,25 51,25 57,56 -627,66 143,75 -771,41 -26.612,46 0,00 -771,41

335,18 307,50 2.366,93 51,25 51,25 57,56 -627,66 140,63 -768,29 -27.380,75 0,00 -768,29

335,18 307,50 2.366,93 51,25 51,25 57,56 -627,66 137,50 -765,16 -28.145,91 0,00 -765,16

335,18 307,50 2.366,93 51,25 51,25 57,56 -627,66 134,38 -762,04 -28.907,95 0,00 -762,04

335,18 307,50 2.366,93 51,25 51,25 57,56 -627,66 131,25 -758,91 -29.666,86 0,00 -758,91

335,18 307,50 2.366,93 51,25 51,25 57,56 -627,66 128,13 -755,79 -30.422,65 0,00 -755,79

335,18 307,50 2.366,93 51,25 51,25 57,56 -627,66 125,00 -752,66 -31.175,31 0,00 -752,66

335,18 307,50 2.366,93 51,25 51,25 57,56 -627,66 121,88 -749,54 -31.924,85 0,00 -749,54

335,18 307,50 2.366,93 51,25 51,25 57,56 -627,66 118,75 -746,41 -32.671,26 0,00 -746,41

335,18 307,50 2.366,93 51,25 51,25 57,56 -627,66 115,63 -743,29 -33.414,55 0,00 -743,29

4.022,10 3.690,00 28.403,16 615,00 615,00 690,70 -7.531,95 1.593,75 -9.125,70 -33.414,55 0,00 -9.125,70

75

Plan dunha Empresa de Tecnoloxas Libres

Ano Ingresos por ventas Gastos Variables Consumos Fixos Suministros Alugueiros Personal Material de oficina Publicidade Amortizacin Inm Rdo. Explotacin Gastos financeiros BAT Base imponible Impostos s/B BN

3 Xaneiro 2.605,55 3.247,47

Febreiro 2.605,55 3.247,47

Marzo 2.605,55 3.247,47

Abril 2.605,55 3.247,47

Maio 2.605,55 3.247,47

Xuo 2.605,55 3.247,47

Xullo 2.605,55 3.247,47

Agosto 2.605,55 3.247,47

Setembro 2.605,55 3.247,47

Outubro 2.605,55 3.247,47

343,55 315,19 2.426,10 52,53 52,53 57,56 -641,92 112,50 -754,42 -34.168,96 0,00 -754,42

343,55 343,55 343,55 343,55 343,55 343,55 315,19 315,19 315,19 315,19 315,19 315,19 2.426,10 2.426,10 2.426,10 2.426,10 2.426,10 2.426,10 52,53 52,53 52,53 52,53 52,53 52,53 52,53 52,53 52,53 52,53 52,53 52,53 57,56 57,56 57,56 57,56 57,56 57,56 -641,92 -641,92 -641,92 -641,92 -641,92 -641,92 109,38 106,25 103,13 100,00 96,87 93,75 -751,29 -748,17 -745,04 -741,92 -738,79 -735,67 -34.920,25 -35.668,42 -36.413,46 -37.155,38 -37.894,17 -38.629,83 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 -751,29 -748,17 -745,04 -741,92 -738,79 -735,67

343,55 343,55 343,55 315,19 315,19 315,19 2.426,10 2.426,10 2.426,10 52,53 52,53 52,53 52,53 52,53 52,53 57,56 57,56 57,56 -641,92 -641,92 -641,92 90,62 87,50 84,37 -732,54 -729,42 -726,29 -39.362,37 -40.091,79 -40.818,08 0,00 0,00 0,00 -732,54 -729,42 -726,29

Novembro Decembro Ano 3 2.605,55 2.605,55 31.266,60 3.247,47 3.247,47 38.969,59 0,00 0,00 0,00 343,55 343,55 4.122,65 315,19 315,19 3.782,25 2.426,10 2.426,10 29.113,24 52,53 52,53 630,38 52,53 52,53 630,38 57,56 57,56 690,70 -641,92 -641,92 -7.702,99 81,25 78,12 1.143,75 -723,17 -720,04 -8.846,74 -41.541,24 -42.261,28 -42.261,28 0,00 0,00 0,00 -723,17 -720,04 -8.846,74

76

Anexos - Caso Pesimista

Balance
Ano Activo Inmovilizado Material Inmovilizado Intanible AAIM AAII Periodificacins Crdito fiscal Clientes Tesourera Total Activo Pasivo e Neto Capital Reservas PeG Dividendos Crditos a L/P Crditos a C/P Periodificacins Dbito fiscal (IVE) Proveedores Total Pasivo e Neto 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,00 Xaneiro 3.116,77 0,00 -57,56 0,00 807,19 0,00 28.000,00 28.000,00 20.765,56 24.631,96 Febreiro 3.116,77 0,00 -115,12 0,00 959,86 17.305,53 21.267,05 Marzo 3.116,77 0,00 -172,67 0,00 1.112,53 13.848,63 17.905,26 Abril 3.116,77 0,00 -230,23 0,00 1.265,20 10.394,86 14.546,59 Maio 3.116,77 0,00 -287,79 0,00 1.417,87 6.944,20 11.191,06 Xuo 3.116,77 0,00 -345,35 0,00 1.570,54 3.496,68 7.838,64 Xullo 3.116,77 0,00 -402,91 0,00 1.202,41 1.073,76 4.990,04 Agosto 3.116,77 0,00 -460,46 0,00 834,28 633,29 4.123,88 Setembro 3.116,77 0,00 -518,02 0,00 466,15 195,94 3.260,84 Outubro Novembro Decembro 3.116,77 3.116,77 3.116,77 0,00 0,00 0,00 -575,58 -633,14 -690,70 0,00 0,00 0,00 98,02 -238,29 2.400,92 0,00 -669,39 1.814,24 0,00 -3.076,68 -650,61

3.000,00 0,00 0,00 25.000,00 0,00 0,00

3.000,00 -3.281,26 24.583,33 329,89 0,00

3.000,00 -6.559,39 24.166,67 659,77 0,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

3.000,00

-9.834,40 -13.106,28 -16.375,04 -19.640,67 -20.423,18 -21.202,56 -21.978,82 -22.751,95 -23.521,96 -24.288,84 23.750,00 989,66 0,00 23.333,33 1.319,54 0,00 22.916,67 1.649,43 0,00 22.500,00 22.083,33 1.979,31 0,00 329,89 0,00 21.666,67 21.250,00 20.833,33 659,77 0,00 989,66 0,00 1.319,54 0,00 20.416,67 20.000,00 1.649,43 270,11 0,00 638,24

28.000,00

24.631,96

21.267,05

17.905,26

14.546,59

11.191,06

7.838,64

4.990,04

4.123,88

3.260,84

2.400,92

1.814,24

-650,61

77

Plan dunha Empresa de Tecnoloxas Libres

Ano Activo Inmovilizado Material Inmovilizado Intanxible AAIM AAII Periodificacins Crdito fiscal Clientes Tesourera Total Activo Pasivo e Neto Capital Reservas PeG Rdos Negativos. Exer. Anteriores Dividendos Crditos a L/P Crditos a C/P Periodificacins Debito IS Dbito fiscal (IVE) Proveedores Total Pasivo e Neto

1,00 3.116,77 0,00 -690,70 0,00 0,00 0,00 -3.076,68 -650,61

2,00 Xaneiro 3.116,77 0,00 -748,26 0,00 0,00 -4.136,22 -1.767,71

Febreiro 3.116,77 0,00 -805,81 0,00 0,00 -4.554,40 -2.243,45

Marzo 3.116,77 0,00 -863,37 0,00 0,00 -4.969,46 -2.716,06

Abril 3.116,77 0,00 -920,93 0,00 0,00 -6.513,39 -4.317,55

Maio 3.116,77 0,00 -978,49 0,00 0,00 -6.922,19 -4.783,91

Xuo 3.116,77 0,00 -1.036,05 0,00 0,00

Xullo 3.116,77 0,00 -1.093,60 0,00 0,00

Agosto 3.116,77 0,00 -1.151,16 0,00 0,00

Setembro 3.116,77 0,00 -1.208,72 0,00 0,00

Outubro Novembro Decembro 3.116,77 3.116,77 3.116,77 0,00 0,00 0,00 -1.266,28 -1.323,84 -1.381,39 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

-7.327,87 -10.891,23 -11.290,66 -11.686,96 -13.212,14 -13.602,20 -16.017,92 -5.247,15 -8.868,06 -9.325,05 -9.778,91 -11.361,65 -11.809,26 -14.282,55

3.000,00 0,00 -24.288,84 0,00 20.000,00 0,00 0,00 0,00 638,24 0,00 -650,61

3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 -777,66 -1.552,20 -2.323,61 -3.091,90 -3.857,06 -4.619,10 -5.378,01 -6.133,80 -6.886,47 -7.636,00 -8.382,42 -9.125,70 -24.288,84 -24.288,84 -24.288,84 -24.288,84 -24.288,84 -24.288,84 -24.288,84 -24.288,84 -24.288,84 -24.288,84 -24.288,84 -24.288,84 19.583,33 338,13 0,00 377,33 19.166,67 676,27 0,00 754,67 18.750,00 1.014,40 0,00 1.132,00 18.333,33 1.352,53 0,00 377,33 17.916,67 1.690,66 0,00 754,67 17.500,00 2.028,80 0,00 1.132,00 17.083,33 338,13 0,00 377,33 16.666,67 676,27 0,00 754,67 16.250,00 1.014,40 0,00 1.132,00 15.833,33 1.352,53 0,00 377,33 15.416,67 1.690,66 0,00 754,67 15.000,00 0,00 0,00 1.132,00

-1.767,71

-2.243,45

-2.716,06

-4.317,55

-4.783,91

-5.247,15

-8.868,06

-9.325,05

-9.778,91 -11.361,65 -11.809,26 -14.282,55

78

Anexos - Caso Pesimista

Ano Activo Inmovilizado Material Inmovilizado Intanxible Neto AAIM AAII Periodificacins Crdito fiscal Clientes Tesourera Total Activo Pasivo e Neto Capital Reservas PeG Rdos Negativos. Exer. Anteriores Dividendos Crditos a L/P Crditos a C/P Periodificacins Dbito IS Dbito fiscal (IVE) Proveedores Total Pasivo e Neto

2,00 3.116,77 0,00 -1.381,39 0,00 0,00 0,00

3,00 Xaneiro 3.116,77 0,00 -1.438,95 0,00 0,00

Febreiro 3.116,77 0,00 -1.496,51 0,00 0,00

Marzo 3.116,77 0,00 -1.554,07 0,00 0,00

Abril 3.116,77 0,00 -1.611,63 0,00 0,00

Maio 3.116,77 0,00 -1.669,18 0,00 0,00

Xuo 3.116,77 0,00 -1.726,74 0,00 0,00

Xullo 3.116,77 0,00 -1.784,30 0,00 0,00

Agosto 3.116,77 0,00 -1.841,86 0,00 0,00

Setembro 3.116,77 0,00 -1.899,42 0,00 0,00

Outubro Novembro Decembro 3.116,77 3.116,77 3.116,77 0,00 0,00 0,00 -1.956,97 -2.014,53 -2.072,09 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

-16.017,92 -17.530,10 -17.907,14 -18.281,06 -19.812,16 -20.179,83 -20.544,38 -24.145,61 -24.503,91 -24.859,08 -26.371,43 -26.720,35 -29.145,66 -14.282,55 -15.852,28 -16.286,88 -16.718,36 -18.307,02 -18.732,24 -19.154,35 -22.813,14 -23.229,00 -23.641,73 -25.211,63 -25.618,11 -28.100,98

3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 3.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 -9.125,70 -754,42 -1.505,71 -2.253,87 -2.998,91 -3.740,83 -4.479,62 -5.215,28 -5.947,82 -6.677,24 -7.403,53 -8.126,69 -8.846,74 -24.288,84 -33.414,55 -33.414,55 -33.414,55 -33.414,55 -33.414,55 -33.414,55 -33.414,55 -33.414,55 -33.414,55 -33.414,55 -33.414,55 -33.414,55 0,00 15.000,00 14.583,33 14.166,67 13.750,00 13.333,33 12.916,67 12.500,00 12.083,33 11.666,67 11.250,00 10.833,33 10.416,67 10.000,00 0,00 0,00 346,59 693,17 1.039,76 1.386,34 1.732,93 2.079,52 346,59 693,17 1.039,76 1.386,34 1.732,93 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1.132,00 386,77 773,53 1.160,30 386,77 773,53 1.160,30 386,77 773,53 1.160,30 386,77 773,53 1.160,30 0,00 -14.282,55 -15.852,28 -16.286,88 -16.718,36 -18.307,02 -18.732,24 -19.154,35 -22.813,14 -23.229,00 -23.641,73 -25.211,63 -25.618,11 -28.100,98

79

You might also like