1.ta podrazumijeva teritorijalna zajednica?

Teritorijalne ili lokalne zajednice su skupovi ljudi koji ive na odreenoj teritoriji,imaju svijest o pripadnosti zajednici,kao i organizaciju da bi ostvarili glavne zajednike ciljeve. 2.Kako Cvetko Kostid definie pojam i oblike naselja?
Naselje je ira teritorijalna zajednica od susjedstva;upravo ono je sastavljeno od vie susjedstva.Ona se meu sobom razlikuju veliinom,brojem,organizacijom prostora,socijalnim i kulturnim osobenostima.Oblici naselja su:selo,rurban,grad i konurbacija. 3.Kako se odreuje ruralna populacija? Ruralnu populaciju ine seljani koji naseljavaju ruralnu teritoriju.Populacija pokazuje izvjesna kolektivna obiljeja koja se mogu brojano izraziti.Najvaniji od tih oblika su:veliina i gustina populacije,prostorni raspored,stopa nataliteta i mortaliteta,uzrasna struktura,tok rastenja i odravanje populacije.Neka od ovih obiljeja nikako se ne mogu povezati sa individuom,ved jedino sa populacijom kao kolektivom,koji je stalno u kretanju i iji se sastav i veliina stalno mijenjaju u prostoru i vremenu. 4.Selo i seljatvo kroz istoriju 5.Kako se odreuju prostorni odnosi kao dio ruralnih odnosa? Ovi odnosu se po pravilu mogu mjeriti ,jer u prvom redu znae odstojanje i rastojanje izmeu linosti i zemljita,ili gustinu ljudi na odreenoj povrini zemlje,ili oblike kako linosti i kolektivi koriste zemlju za svoje potrebe.Najvaniji prostorni odnosi su:numeriki i rezidencijalni. Numeriki odnosi pokazuje broj ljudske populacije na zemljitu na kome je ona nastanjena,kao i stepen koridenja zemljita,metabolizam izmeu ljudi i sredine i sl.Vaniji od njih su:odnos gustine naseljenosti,tj.odnos izmeu ljudske populacije i prostora koji naseljava;odnos izmeu gustine i obradivog zemljita;odnos obradivog zemljita i aktivnosti stanovnitva u naselju.Rezidencijalni odnosi su rastojanje izmeu 3 sredine u kojima ovjek provodi ivot i to:stana,radnog mjesta i lokala za dokolicu. Ja pojma nemam da li je ovaj odg taan 6.ta podrazumijevaju srodniki odnosi? Srodniki odnosi i veze jedan su od najranijih i najvanijih osnova udruivanja ljudi.Jou osvit zasnivanja drutva ,kao i u zaostalim drutvima danas,srodstvo je mistina veza koja omogudava participiranje u grupu i u njene religiozne i moralne vrijednosti.U tim drutvima drutvena jedinica nije linost nego grupa i srodstvo oznaava u prvom redu odnose izmeu grupa i njihove veze prema porijeklu,a zatim po njemu se linosti klasiraju i dijele.Tek tokom drutvenog razvoja srodstvo se poelo smatrati kao bioloka veza izmeu lica zajednike krvi. 7.Kako Cvetko Kostid odreuje patrijarhalnu porodicu.

Nosilac svih prava u porodici je bio pater familias.Pored ostalog on je u porodici i svetenik,pa kada umre i sam je postajao domadi bog.ena to nikako nije mogla biti.Zbog toga je glavni cilj braka da se osigura muko potomstvo koje de naslijediti imanje i produiti kult predaka.Vanbranom sinu nisu priznavana nikakva prava,jer je domadi kult mogao odrati samo sin roen u zakonskom braku.Poto ensko dijete nije moglo da ispuni osnovne funkcije porodice,smatralo se da je brak ispunio svoj cilj samo akoima muke djece.U protivnom,toj porodici pretila je opasnost da uzumre i da njeni preci ostanu bez domadeg kulta.Zbog toga je zakon dozvoljavao da se takva porodica produi vjetaki,usvajanjem tueg mukog djeteta.in usvajanja bio je svean;usvojeni je tim inom ulazio u novu porodicu i u kult njenih predaka,a time je potpuno naputao kult svoje ranije porodice. 8.ta podrazumijeva tradicionalizam kao obrazac ponaanja i miljenja? Tradicionalizam je est obrazac ponaanja i miljenja u ruralnom drutvu.Ponekad on predstavlja konicu za napredak,posebno u nerazvijenim i zaostalim zemljama.Tradicionalizam je obrazac ponaanja i pogled na svijet koji smatra da je uvanje tradicije i upravljanje po njoj osnovni zadatak potomaka,pa i onda kada to nije u saglasnosti sa novim tekovinama i saznanjima u drutvu.Njegova su osnova ustanjena miljenja,djelovanja i ponaanja koja poivaju na konzervativnim shvatanjima i strahu od novog.Zbog toga on moe biti i smetnja ,posebno kada se protivi uvoenju nove tehnike i trai zbog tradicije upotrebu starih orua. 9.ta se podrazumijeva pod pojmom mentalitet? U slinim situacijama lanovi nekog ruralnog kolektiva reaguju na isti ili slian nain.To bi bilo nemogude postidi da meu tim ljudima ne postoji identinost ili analogija misljenja.Taj zajedniki nain reagovanja i miljenja je mentalitet.On moe biti individualan ili kolektivan;prvi ine dispozicije,nain miljenja i vjerovanja pojedinca,a drugi je nain miljenja i kolektivnih predstava u nekoj zajednici ili drutvu. 10.Kako H.Mendras odreuje pojam seljak? Henri Mendras opisuje seljake kao istorijski posebnu populaciju koju je mogude jasno identifikovati u prostoru i vremenu,koja je potpuno okrenuta koritenju zemlje za koju je najede i vezana. 11.ta podrazumijeva ravnotea izmeu naseljenosti i resursa? ovjek u prirodi nalazi ono to je navikao da tamo trai i vidi,a iz nje izvlai ono to moe izvudi svojim sredstvima.Najede trai mjesta koja imaju velike prehrambene rezerve.Taj mehanizam moe biti poremeden rastom epidemijama ili nekim prirodnim katastrofama. 12.ta podrazumijeva drutvo meusobnog poznavanja,kao kategorija lokalnog kolektiviteta? Drutvo meusobnog poznavanja se definie kao poznavanje najmanje 500,a najvie 5000 osoba na jednomprebivalitu.Oni mogu biti povezani enidbeno ili formirati jedinstveni vie ili manje zamreni splet srodstvenih i enidbenih veza.Rije je o potpunom i stalnom poznavanju linosti drugoga,njegovih sadanjih i prolih sociolokih poloaja i svih osobenosti njegove linosti.Svako je za svakog vezan bilateralnom vezom potpunog poznavanja.

.Podrazumijeva potpunu ideoloku saglasnost svih svojih lanova koji dijele istu viziju svijeta,isti sistem vrijednosti i koriste isto intelektualno i verbalno orue. 13. 14.Intelektualci i seoska pripadnost Intelektualci.ive na selu,porijeklom sa sela,rade za selo.Procesi drutvene tranzicije povedavaju potrebu za onim resursima koje posjeduju intelektualci,Rije je o znanju i raznovrsnim sposobnostima koje bi mogle biti iskoritene mnogo vie u transformaciji i razvoju seoskih zajednica.Socioloka obiljeja inteligencije:posjedovanje i koritenje znanja,moralni senzibilitet,autonomnost,kritinost,odgovornost,graanska hrabrost,drutvena pravda.Intelektualci podstiu:drutveno-ekonomsku,tehniko-tehnoloku,socio-kulturnu,politiku i duhovnu modernizaciju. 15. 16.Selo kao drustvena grupa,selo kao zivotna i radna zajednica,seljastvo kao klasa drustva,nacin

zivota na selu,drustvene odnose na selu,drustevene pojave,odnos selo-grad,specificnost poljoprivredne proizvodnje,poljoprivreda kao zanimanje,specificnost rada na selu,seoska ekonomija,demografska kretanja na selu,seoska kultura,buduscnost sela,ekologija i selo 17.Selo predstavlja jednu drustvenu grupu,odnosno drustvenu zajednicu koja je sacinjena od odredjenih ljudi koji zive i rade na selu. 18.SElo takodje predtavlja radnu i zivotnu zajednicu za seljake jer je to prostor u kome zive ,rade i egzistiraju.

19.Antika misao o selu (Ilijada i Odiseja, Platon, Aristotel)

Stari Rim i selo Feudalizam i vezanost za zemlju Francuska revolucija i ubzanje prvobitne akumulacije kapitala Industrijalizacija i ruralni egzodus Ekonomska uenja i problemi sela Marksizam i seljako pitanje ...Razvitak kapitalistikog oblika proizvodnje presekao je ivotni nerv sitnog gazdinstva u poljoprivredi; ono neodoljivo nazaduje i propada. (F. Engels) Emil Dirkem i francuska sociologija Razvoj sociologije sela izmeu dva Sv. Rata - SSSR, Poljska, Italija, Rumunija, ehoslovaka Vuk Karadid, Jovan Cvijid, Valtazar Bogiid, Sreten Vukosavljevid

20.uvodni deo
formulisanje problema istraivanja odreenje predmeta istraivanja (teorijsko, opertacionalno) cilj istraivanja (nauni, praktini)

postavljanje hipoteza varijable tehnike prikupljanja podataka uzorak analiza dobijenih rezultata zakljuak literatura i izvori

21.posmatranje
razgovor i upitnik klasifikacija i merenje statistika analiza eksperiment uporedna analiza analiza sadraja studija sluaja (case study)

22.

23.Proizvodna, ekonomska funkcija

Demografska funkcija Socijalna funkcija Ekoloka funkcija Antropoloko-kulturna funkcija

24.Prema geografskom poloaju: a) brtska, b)planinska, c)ravniarska sela, d)sela u dolinama

Prema gustini naselja (J.Cvijid): a)sela razbijenog tipa, b) sela zbijenog tipa Prema veliini: a)mala sela-do 500 stanovnika, b) srednja sela-500-1000, c)velika sela, sa pratedim objektima preko 1000 stanovnika Prema tipu gazdinstva: a)poljoprivredna, b)meovita, c)nepoljoprivredna, specijalizovana (rudarska,banjska) Prema udaljenosti od saobradajnica: a)sela blizu puteva, b) sela udaljena od glavnih komunikacija Prema blizini gradskog naselja: a) prigradska,b) manja udaljenost od grada, c)ve da udaljenost o grada

25.Agrarna struktura skup elemenata poljoprivredne proizvodnje i njihov uticaj na seosku zajednicu i
ire drutvene delove Prirodni uslovi Stanovnitvo

Svojinski odnosi i veliina poseda Seljakov rad Tehnika opremljenost Organizacija rada i usmerenost proizvodnje Dravna agrarna politika

26.Ruralna drutvena struktura

Karakter naselja, veliina, stanovnitvo Lokalna organizacija (grupe, ustanove) Starosjedioci i imigranti (doseljenici) Vezanost za seosku ekonomiju Seoska kultura Ukupan odnos moderno - tradicionalno

27.Novi svojinski odnosi (nestanak PK i zadrune svojine)

Trite i otkup poljoprivrednih proizvoda Kapital i finansiranje (krediti) Mere podsticaja u poljoprivredi (stimulisanje , nagrade i fondovi) Cene i pariteti Porezi Zdravstvo, osiguranje, penzije

28.Smanjenje seljastva u razvijenim zemljama,privremene i sezonske migracije,prodor urbanih

navika,sve veca zavisnost od grada,modernizacija poljoprivredne proizvodnje,tehnicka opremljenost,obrazovanje i slocijalno raslojavanje,drustvene krize,selo kao izvor zaliha i dopuna ind.radu,poljoprivredni proizvodi u funkciji socijalnog mira gradskog stanovnistva,tipovi sela i mogucnosti poljoprivredne proizvodnje,org.rada na selu,uslovi zivota na selu,agrarna politika

29.Prodor urbanih navika utice na socijalnu transformaciju sela tako sto desavanja i aktivnosti koje nudi urbana sredina djeluju najvise na omladinu,mladi odlaze sa sela,zaposljavaju se u gradovima,odlaze u druge drzave. Dok sa druge strane,na selu ostaju samo stari i nemocni. 30.Danas se vecina mladih opredjeljuje na visoko skolovanje,a samim tim uslovljeni su na odlazak sa sela. Nekada su mladi koji su se skolovali u gradu ipak vracali na svoja porodicna domacinstva,dok danas ostaju u gradovima koji im pruzaju vece mogucnosti nego selo. 31.Bogati seljaci(potpuni poljoprivrednici)

Srednje stojeci seljaci Siromasni seljaci Radnici seljaci Seljaci sa dopunskim zanatskim poslovima Vlasnici zemlje sa pretezno usluznim poslovima Zaposleni u pratecim poslovima na selu Stari na selu Penzioneri na selu(koji su penziju stekli u urbanim sredinama) 32. Teritorija uticu na licnost i kolektive na vise nacina: To je mjesto stanovanje i rada,zatim je osnova razmjena materije izmedju licnosti i sredine ciji je ona dio. Prostor nema isti znacaj za sve drustvene zejednice,institucije i licnosti. Napr.za lokalne zajednice, sela, grada,provincije ili drzave ne moze biti bez odredjenih teritorija.Ovi odnosi se mogu po pravilu mjeriti jer u prvom redu znace odstojanje i rastojanje izmedju licnosti i zemljista il gustinu ljudi na odr.povrsini zemlje ili oblike kako licnosti i kolektivi koriste zemlju za svoje potrebe. Najvazniji teritorijalni odnosi jesu: Numericki i rezidencijalni Numericki odnosi pokazuju broj ljudske populacije na zemljistu na kome je ona nastanjena. Rezidencijalni odnosi su rastojanja izmedju 3 sredine u kojima covjek provodi zivot:stana,radnog mjesta i lokala za dokolicu. 33. Domacinnstvo predstavlja najprisnije odnose na selu. Obuhvata vise clanova jedne porodice. Na celu domacinstva je najstariji muski clan u porodici. On je postovan od strane svih ukucana,on zadaje zadatke clanovima i odredjuje izvrsioce tih zadataka,bavi se ravnopravnom raspodjelom prihoda.. 34.Susjedstvo predstavlja primarnu drustv.grupu za koju je karak.da njegovi stanovnici:1.Formiraju odr.oblik organizacije preko koje rjesavaju prob.infrastrukture-vode i otpadnih voda,puteva,el.energije,telefona... 2.Rjesavaju prob.skolovanja,igre djece,omladinskih zabava 3.izgradjuju manje ili veci stepen primarnih i neformalnih odonosa,izgradjuju medjusobne odnose i veze koji mogu biti manje ili vise cvrste

35. Generacijski odnosi u prvom redu odrzavaju bioloske razlike u uzrastu raznih kategorija stanovnistva. Kada se govori o sukobu generacija misli se uparavo na razlike izemdju dvije generacije koji dijeli period od 33 god. 36.U kulturen odnose spadaju praznici,slave,vasari,seoske proslave.Mjestani se skuplaju prilikom odrzavanja i organizovanja ovih kulturnih dogadjaja. 37.Postoji nekoliko vrsta drustvenih ustanova: Bilosko-reproduktivna(porodica i brak) Ekonsomke(gazdinstvo,domacinstvo.. Politicke (drzava stranka,lobi) Kulturne(vjerske,obrazovne,informativne,zdravstvene,naucne,istrazivacke) Zabavno-rekreativne 38.Savjet mjesne zajednice zaduzen je za rjesavanje lokalnih pitanja i problema kao sto su odrzavanje puteva,medja,odrzavanje izbora,sanacija objekata u vlasnistvu sela i mjesne zajednice,pokretenje inicijativa za odrzavanje predavanja i razna infrastrukturna investiranja,odrzavanje i organizovanje svecanosti.
39.Za zivot seljana je neophodno da postoje odredjene servisne usluge na selu,ali na zalost ne postoje mogucnost servisnih usluga u svim krajevima.Neke od servisnih usluga su trgovina,posta,apoteka,veterinarske stanice,ambulante. Znacajna servisna usluga na selu bi bila dostava ljekova na kucnu adresu onesposobljenim licima. 40.Ekonomske institucije i organizacije na selu:Gazdinstva i porodicna domacinstva,zemljoradnicke zadruge,zanatske radnje,trgovinska djelatnost,industrijski pogoni. 41.Postoji razlika izmedju tradicionalne seoske ekonomije i moderne,a ona se odnosi na koristenje orudja za rad,razlike u privredjivanju,uticaj trzista i slicno. Te razike su: 1.Orudja za rad-seljaci sami proizvode,dok u modernoj se fabricki proizvode 2.Stocna vuca-dominantna u seoskoj ekonomiji,a u modernoj masinksa 3.Naturalna privreda-dominantna u tradicionalnoj ,a u modernoj trzisna 4.Siroka proizvodnja poljoprivrednih proizvoda-dominira u tradicionalnoj,a u odernoj je specijalizovana 5.Tradicionalno znanje,vjestine i iskustva-dominira u tradic,a u modernoj naucno znanje,vjestine i iskustva 42.Kulturne institucije na selu su crkva,skola,zdravstvene ustanove,seoske kafane.

Njaznacajnija je crkva jer okuplja seljane,utice na odrzavanje duhovnog zivota.Crkva jaca kolektivnu svijest.Skole nisu zastupljene u svim selima. Kvalitet znanja na selu je nizi nego u gradu i nastava se zajedno odvija za 2-3 generacije.Zdravstvene ustnove takodje ne postoje u svakom selu.Doprinose razvoju sela i zadrzavanju mladih na selu. Seoske kafane,pored seoskih trgovina,predstavljaju mjesto okupljanja muskih stanovnika 43. Rad poinje u ranoj ovekovoj dobi Kontinuitet rada Privr~enost radu Neizvesnost rada i rezultata rada Kultura rada Racionalnost, kvantifikacija Industrijalizacija rada (tehnika, mehanizacija, hemija, koli ina) Nova znanja i napredak u organizaciji rada 44.Kontinuitet rada na selu je neizostavan. Cime god da se bavili na selu,mi moramo neprekidno da radimo na tome zbog prrode posla na selu. Svaki posao na selu trazi ozbiljnost,predanost i tezak mukotrpan rad.Ukoliko se bavimo tovom svinja,mi svakodnevno moramo da provodimo odr.broj sati radeci oko njim jer zivotinje moraju svakodnevno da jedu,piju... 45.Neizvjesnost rada na selu je uvijek pristuna i nikada ne mozemo sa sigurnoscu da ocekujemo rezultete rada. Prirodni uslovi su kljucni u obavljaju poslova u poljoprivredi kao i cjelokupni nacin rada. Bez obzira na to sto samo precizno obavljali sve poslove,moze doci do suse,poplave,raznih bolesti koje ce unistiti sve vrijednosti naseg rada. 46.Razvoj tehnike i tehnologije doveo je do olaksanja rada na selu. Nova znanja i mehanizacija znatno uticu na poboljsanje kvaliteta rada na selu kao i na cjelokupnu organizaciju rada. Danas je uz mehanizaciju i savjete strucnjaka mnogo lakse obavljati poslove na selu.. 47.Seljaci samostalno obavljaju svoj posao uz pomoc clanova porodice. Teze sto vise da budu samostalni. Danas je tesko postici individualizam jer se stalno javljaju potrebe koje ne mozemo samostalno zadovoljiti. 48.Postavlja se pitanje da li uopste postoji konkurentnost seoskog rada sa industrijskim. To se moze ostvariti ali na velikim poljoprivrednim povrsinama. Poljoprivredni proizvodi su

konkurentni industrijskim u pogledu kvaliteta jer su proizvodi seljakovog rada cesto kvalitetniji,zdraviji i bolji. Dok je na mail imanjim ajako tesko postici konkurentnost. 49.Na selu je rad drugaciji nego u industriji. Seljaci imaju u sebi ugradjenu ekolosku svijest. U proizvodnji gotovo da ne koriste herbicide,pesticide,fungicite. Takodje koriste sve ekoloske metode u proizvodnji.

50. 50. Koji su to uzroci depopulacije savremenog sela?

Istoriske tendecije odnosa ruralno-urbano (sanovnistvo u gradovima se povecava u selima smanjuje) Intezivni odlasci sa sela u vrijeme industrijalizacije Egzodusi ruralis Privid lakseg zivota Veca ponuda posla Soc. Sigurnost zaposlenih Mogucnnost obrazovanja u gradu Sezonske migracije Pravcu migracije Agrarna politika postice depopulaciju sela Osiromasenje sela Velika raylika izmedju cijene rada na selu i u gradu Kulturne razlike Zdrastvena i soc. Zastita Kulturni trendovi Specijalni lokalni uzroci

51..Ruralna migracija ili eksodus je znacila prelazak u predindustrijske gradove viska seoske populacije koja se,jer resursi nisu bili dovoljni ,nije mogla prehraniti u selu ,a tad prelazak u gradove nije imao posljedica za seljacki kolektiv.( Ruralni egzodus je termin koji se koristi za
opisivanje migracijskih obrazaca, koji se normalno pojavljuju u regiji, a slijede nakon mehanizacije poljoprivrede. U takvoj situaciji ljudi tee kretanju iz ruralnih podruja u urbana. To se odnosi na injenicu da je s mehanizacijom (ili bilo kojom drugom promjenom u metodi proizvodnje koja poveava produktivnost) potrebno manje ljudi da donesu istu koliinu poljoprivrednih prinosa na trite.) 52.Pravci migracija:1.Iz manjih u veca sela,2.iz brdsko-planinskih u ravnicarska sela,3.iz sela u najblize gradove(opstinske centre),4.iz sela u velike gradove,5.iz sela u druge drzave(regije kontinenta) 53. Posljedice depopulacije savremenog sela? Demografski vakum izmedju sela i dagra

Nagli rast gradova Razvoj prigradski naselja Satelitska naselja Ekonomske posljedice Soc. Razlike Monopol i privilegija gradova u odnosu na sela Mnogo radne snage na malom prostoru Migracije iz malih gradova u vece centre Kulturni tokovi Patoloske pojave i soc. Devijacije Narusena demografska struktura sela umjetnost na selu kultura svakodnevnog zivota na selu kultura stanovanja i seoska arhitektura kultura odjevanja i mode kultura ishrane odnos prema obrazovanju navike i slobodno vrijeme 54.

55.Tesko je precizno odrediti pojam sela u odnosu na pojam grada pa cemo to vise u idealno-tipskom
pogledu ucniti. Selo je vise vezano za prirodu i priodnu sredinu,a grad za vjestacku tehnicku . Selo je pretezno rijetko naseljeno,a grad gusto naseljen. U gradu ubrzano dominiraju procesi urbanizacije ,industralizacije i modernizacije,a na selu procesi ruralizacije takodje zahvaceni i prethodno naznaceni procesima. Grd je razvio gradsku atmosferu,masovnu kulturu i urbani nacin zivota,a selo ruralnu ,sekjacku,tradicionalnu i seoski nacin zivota.

56.Monopol i privilegije gradova u odnosu na selo je jedna od posljedica depopulacije. U gradu ljudi uospte imaju vece mogucnosti nego u selu,pocevsi od osnovnih ljudskih potreba pa sve do nekih sitnih zelja i prohtjeva. Imaju vece mogucnosti za skolovanje,bolje uslove za zivot,vecu vecu ponudu posla.. Gradovi samo po sebi vrse monopol nad selima,imaju ukupnu prevlas. 57.Mladi cesto odlaskom iz seoske sredine u urbanu dolaze u iskusenje na probaju razne izazove koje im nudi urbana sredina i odlaze krivim putem. Odaju se alkoholu,drogi,kriminalu,prosjacenju,skitnji.. 58.1.polna(visak muskaraca,visak zena) 2.staracka domacinstva Zbog migracija dolazi do narusavanja demografske strukture sela. Cesto muskarci migriraju iz sela u gradove zbog posla,zene ostaju na selu i javlja se visak zena. Ili se javlja visak

muskaraca,nezenja,jer je rijetkost da se daans zene zele udati na selo. Mladi uopste odlaze sa sela ,tako da na selu ostaju samo stari.

59. Kako demografski revitalizovati savremeno selo? Odrzivo selo osnovni principi Strategija ukupnog demog. Razvoja drustva Posebna strategija za razvoj sela Formiranje drzavnih tijela za pomoc selu Fond za pomoc demografske stabilizacije i obnovi sela Agrarni i ruralni budzet Drugi oblici mikro kredita i finansije za razvoj agrobiznisa Poreske olaksice za pojedina ruralna podrucija Poreska olaksica za malo i srednje preduzece iz oblasti agrara Pomoc porodici i djeci na selu Posebni peMzioni fondovi za selo Izgraditi infrastrukturu na selu Napustena imanja ustupiti onima koji zele da ih obradjuju 60.Tranzicione promjene koje zahvataju selo ogledaju se u:urbanizacija,modernizacija sela,smanjivanje seljastva kao dijela stanovnista koje zivi na selu,odvajanje sela od tradic.poljoprivrede koja se modernizuje i industralizacije postajuci djelatnoscu koja je org.u urbanim centrima koji regulisu poljop.proizvodnju. Selo se vec postepeno transformise u savremeni i urbanizovanu zajednicu. 61=55 62. 63.Ogleda se u: znacaju tradicije religiji magiji i mitovima obredi,rituali i svetkovine folklori i etnologija kulturni kontinuitet pravila, pravda i sistem vrijednosti drzava i drustvene obaveze zemljiste i materijala vr. Radi stvaranja novih dobara kulturne inovacije i mitacije sumnjicenje i povjerenje tradicija i novi muzicki tokovi umjetnost na selu kultura svakodnevnog zivota na selu kultura stanovanja i seoska arhitektura kultura odjevanja i mode kultura ishrane odnos prema obrazovanju

navike i slobodno vrijeme 64. 65. 66.Obicaji i proslave su stari koliko i sam covjek. obicaji su nastali veoma rano u razvoju ljudke istorije oblikujuci snazno normativni sisitem koji se odnosi na kompletan covjekov zivot. obicaju su odredjeni kulturom i nemaju isto znacenje za svako drustvo:Relativnost je njihova karak. Proslave imaju za cilj da clanovima odr.grupe pruze informacije o njihovom porijeklu i sudbini.Dakle,one su odgovor na kljucna pitanja koja covjek sebi postavlja. 67.

68..Na selima su uglavnom kuce gradjene od losih materijala. Na nasem prostoru kuce su se gradile od pecene cigle i pruca premazanog ciglom.U danasnje vrijeme one su modernije i izgradjene od jaceg materijala.Stambene prostorije su se dijelile na vise prostorija. Okupljane oko kucnog ognjista predstavljalo je njaugodnije trenutke za clavone porodice.Domacin je oderdjivao zadatke i imenovao izvrsioce. Danas je slicna situacija,porodica je uglavnom na okupu za vrijeme objeda i tada se donose vazne odluke i prica se o potencijalnim problemima. 69.U slobodno vrijeme seljaci se (muskarci)se okupljaju oko seoskih kafana i trgovina, tu razmijenjuju iskustva,ili se okupljaju u seoskim sportskim klubovima.Seljaci slobodno vrijeme koriste za odlazak u rodbinski posjet.Navike se odonose na to ,i uvijek se ponavljaju 70.Citav vijek nasa seoska porodica se nalazi u procesu transformacije.Porodica na selu postaje samo zajednica muza,zene i njihove djece ili u nju jos ulaze i najblizi srodnici. Bogosic je definisao porodicnu zadrugu kao skup seoske porodice koju cini vise brace ,brace od striceva ,ili daljih srodnika sa zenom i djecom.Seosak porodica je prilagodnjena zivotu i radu u polju i poljoprivredi. Seoska porodica obicno obuhvata vise generacija,ne obuhvata samo roditelje i njihovu djecu nego i dalje srodnike kao sto su stricevi itd. 71.Srodstvo je odnos izmeu dviju ili vie osoba zasnovan na meusobnoj vezi koja moe biti bioloke,
socioloke ili pravne prirode. Postoji nekoliko vrsta srodstva: krvno srodstvo - bioloke je naravi i temelji se na krvnoj vezi, a definira se kao odnos dviju osoba povezanih podrijetlom, bilo da potjeu jedna od druge (npr. otac i sin), ili od zajednikog pretka (npr. stric i neak). tazbinsko srodstvo - socioloko-pravne je naravi, a definira se kao odnos izmeu jed ne osobe i srodnika njezinog branog druga (npr. svekar i snaha, punica i zet, ogor i ogorica, itd.). Temelj tazbinskog srodstva je postojanje braka. gra ansko srodstvo ili srodstvo po posvojenju - temelji se na injenici posvojenja, a definira se kao odnos izmeu posvojeta (posvojenika) i posvojitelja te njegovih krvnih srodnika. duhovno srodstvo ili srodstvo po krtenju - kumstvo

srodstvo po mlijeku - izmeu dojilje i dojenog djeteta i njegovih potomaka

Srodnicki odnosi na selu su veoma prisni,prvenstveno zbog blizini zivljenja,cesto se posjecuju i obicno ucestvuju u zajednickim radovima. Rodbinski odnosi na selima su mnogo drugaciji nego u selima. 72. Polozaj zena na selu je veoma bio tezak. Zena prva ustaje,odlazi po cistu vodu,namiruje stoku,zaduzena je za odgoj i vaspitanje djece,mora da postuje starije,ponizna je i pokorna,radi u njivi,radi u kuci,uvijek je kod zena na selu prisutan strah od fizickog i psihickog nasilja,,kao i strah da ce biti ponizene. 73.Mladi na selu Mladi na selu su od 15-20 godina. Znacajni su zbog toga sto predstavljaju radnu snagu,oni su karika promjena i dinamicnosti zivota na selu. Unose modernizaciju u seoski nacin zivota. Kljucni su za odrzavanje i opstanak sela. 74.Strucnjaci na selu Strcnjaci cine oko 2-3% seoskog stanvnistva.Prvi obrazovani ljudi u selu su bili svestenici,a zatim ucitelji,zatim se pojavljuju ljekari,agronomi,veterinari.Strucnjaci na selu se ne bave poljoprivredom,oni zive u vecim selima gdje obavljaju svoj posao.Cesto razmisljaju o prelasku u grad kako bi imali bolji zivot. Oni su uglavnom seljackog porijekla.