MẸ VÀO HOANG MẠC

Người bình dân Việt nam, với lòng đạo đức đơn sơ mộc mạc, thường kêu lên
“Giêsu Maria” khi gặp những khó khăn trắc trở trong cuộc đời của mình. Thói quen đạo
đức ấy dường như ẩn chứa một ý niệm thần học: Mẹ Maria luôn ở bên và đi cạnh Con yêu
dấu của mình, cả đến lúc người tín hữu kêu cầu Danh Cực Thánh Đức Giêsu thì cũng có
bóng dáng của Mẹ hiền. Từ ngày Đức Giêsu thành thai nơi cung lòng Mẹ, đến ngày Người
chịu chết đau thương trên Thánh Giá và rồi cho đến lúc Người vinh quang về Trời, Đức
Maria lặng lẽ chiêm ngắm Lời Thánh Kinh, ở bên cạnh và đồng cam cộng khổ với Con
mình. Vậy thì có quãng thời gian nào Mẹ phải rời xa Con chí thánh của mình? Có thể thời
gian duy nhất Mẹ xa Con ấy là thời gian bốn mươi ngày Đức Giêsu bước vào Mùa Chay
đầu tiên trong lịch sử Hội Thánh, Người đi vào hoang mạc và chịu cám dỗ để chuẩn bị cho
thời kỳ Người công khai đi rao giảng Tin Mừng.
Kinh Thánh không hề nói Mẹ phải chịu cám dỗ và cũng không nói Mẹ đã làm gì
trong suốt thời gian Con chí thánh của Mẹ vượt qua những khó khăn với tư cách là Con
Người. Nhưng chúng ta có thể tin rằng Mẹ lặng lẽ hướng về Con của Mẹ, và lúc Mẹ xa
Con thì là lúc Con rất gần bên Mẹ. Và hơn thế nữa, nền giáo dục mà Mẹ dành cho trẻ
Giêsu chắc chắn ảnh hưởng lớn lao trên nhân cách và lối sống đạo đức của Con Người
Giêsu. Nền giáo dục thấm đẫm mầu nhiệm “Xin Vâng”, nền giáo dục bắt nguồn từ Lời
Thiên Chúa mà Mẹ lặng lẽ tin tưởng, suy ngắm và sống trong cả đời mình, nền giáo dục do
một người Mẹ được tôn vinh là “đầy ơn phúc” hiển nhiên đã đào tạo một Con Người Giêsu
mạnh mẽ, can trường và chỉ biết sống cho Mầu Nhiệm của Lời Hứa tự ngàn xưa. Và nếu
suy nghĩ như thế, chúng ta lòng tràn cảm xúc mà kêu lên rằng Giêsu có một người Mẹ
tuyệt vời, và vinh phúc thay, chúng ta cũng kêu lên rằng chúng ta có một người Mẹ tuyệt
vời.
Thiên Chúa khôn ngoan vô cùng đã phú bẩm cho các bà mẹ khả năng “tiên tri”, biết
trước con cái của mình sẽ gặp những khó khăn và cám dỗ nào trong mỗi giai đoạn trong
cuộc đời của chúng, để có cách giáo dục phù hợp. Mẹ Thiên Chúa chắc chắn với lòng đạo
đức sâu xa, càng hiểu được những cám dỗ mà Con Người Giêsu phải đương đầu khi đi vào
thời kỳ mở đầu cho sứ mạng cứu rỗi. Là người thấm nhuần Thánh Kinh, người Mẹ ấy biết
trước ma quỉ sẽ giương oai diễu võ như thế nào, cho nên Mẹ đã chuẩn bị sẵn cho Con
Người lý tưởng và lối sống biết vâng nghe và chỉ vâng nghe Thiên Chúa mà thôi.
Con Người Giêsu quyết liệt xua đuổi các cơn cám dỗ của ma quỉ bằng những câu
trả lời cực kỳ khôn ngoan trích từ Thánh Kinh, Lời của Thiên Chúa. “Người ta sống không
chỉ bằng cơm bánh, mà còn bằng Lời do miệng Thiên Chúa phán ra”. Câu Thánh Kinh này
phản ánh cuộc đời thánh thiện của Mẹ Người, người phụ nữ mà sau này khi Người đi rao
giảng, Người đã từng đề cao: “Ai là Mẹ Ta, ai là anh em Ta? Đó là những người nghe và
giữ Lời Thiên Chúa”. Người nhấn mạnh Đức Maria là Mẹ Người, không chỉ vì Mẹ cưu
mang và sinh hạ Người, mà hơn nữa, còn vì Mẹ đã vâng giữ Lời Thiên Chúa cách trọn hảo
nhất. Cuộc đời thơ ấu của Đức Giêsu là chuỗi ngày Người nhìn ngắm gương sáng của Mẹ,
để bất cứ lúc nào sau này, Người cũng nghĩ một điều duy nhất: Lời của Chúa Cha và Thánh
Ý Chúa Cha. Câu trả lời này là lời miêu tả chính xác và đầy đủ nhất chân dung của Mẹ
Người: thôn nữ Maria, sau này là Nữ Vương trời đất.
Ma quỉ xảo quyệt còn xúi giục Đức Giêsu nhảy xuống từ trên nóc Đền Thờ. Chúng
muốn Con Người Giêsu quên đi sứ vụ làm một người tôi tớ đau khổ mà Isaia đã tiên báo,
để bắt Chúa Cha phải đỡ nâng mình ngay cả khi mình muốn thử thách Ngài. Đức Giêsu đã
nói thẳng vào mặt loài ma quỉ xảo quyệt kia rằng không ai có quyền thử thách Chúa là
Thiên Chúa của họ. Câu trả lời ấy sao mà giống lời Xin Vâng của Mẹ hơn ba mươi năm
trước đến thế. Khi nghe lời thiên thần Gabriel truyền tin, ngày truyền tin làm “xôn xao
muôn tinh tú” và “náo động cả muôn trời” như Hàn Mặc Tử diễn tả, Maria vẫn một mực
khiêm hạ và mau mắn thưa “Xin Vâng”. Không chút e dè. Không dám thử thách. Không
đòi phép lạ. Maria Nazaret là như thế, và Con của Mẹ cũng hành xử trong khuôn mẫu đó.
Câu trả lời của Con Người Giêsu lần thứ hai quả thật khắc hoạ thêm hình ảnh của Mẹ
Người. Dường như ma quỉ sẽ đến xúi giục Mẹ: Con của bà là Đấng Thánh đấy, bà cứ làm
bất cứ điều gì bà thích đi, Chúa sẽ nâng đỡ bà! Mẹ sẽ trả lời như Con của Mẹ. Câu trả lời
của Đức Giêsu và cuộc sống chứng tá của Mẹ dạy chúng ta biết phó thác và cậy trông
nhưng không bao giờ dám theo ma quỉ mà giương oai diễu võ trước mặt Thiên Chúa. Xã
hội hôm nay đầy dẫy những con người vung tay la hét, không những thách đố Thiên Chúa
mà còn muốn loại trừ Ngài. “Chúng tôi đuổi đánh con cái ông, chúng tôi nhục mạ chủ chăn
ông cắt đặt, chúng tôi lừa lọc gia nhân của ông đấy, ông làm gì chúng tôi?” Với lời xin
vâng của Mẹ, thế giới bước vào trật tự mới. Với lời thách thức của thế gian, tất cả các giá
trị xã hội dường như sụp đổ tan hoang.
Có lúc tôi tự hỏi nếu Mẹ Maria được đưa lên núi cao để thấy cả vinh quang thiên hạ
và nghe lời dụ dỗ của ma quỉ thì Mẹ sẽ trả lời thế nào. Hỏi xong thì thấy mình ngớ ngẩn.
Câu mà Con Người Giêsu trả lời cho ma quỉ chắc chắn Người đã nghe từ Mẹ Người từ
thuở còn ấu thơ. Maria, Người Phụ Nữ của lời hứa cứu độ, phải là người am hiểu Lời
Thánh Kinh hơn nhiều người thời ấy. Phải hiểu và sống Thánh Kinh thế nào thì Mẹ mới
can đảm và tin tưởng “Xin Vâng” tuyệt vời như thế. “Xin Vâng” là hiểu rằng “ngươi chỉ
được tôn thờ một mình Chúa là Thiên Chúa ngươi”. “Xin Vâng” nghĩa là coi mọi vinh
quang mời mọc của trần gian như phù vân, như bèo bọt. Đền thờ Giêrusalem nguy nga
dường ấy mà còn có lúc không còn viên đá nào nằm trên viên đá nào thì nói chi đến của cải
trần gian. Vậy mà ngày nay thiên hạ vẫn không học được những bài học của lịch sử, bài
học đơn giản mà chỉ cần có cái nhìn thoáng qua, tả quân Lê Văn Duyệt cũng viết được, đại
ý rằng các vương triều rồi cũng sụp đổ, các thế lực trần gian rồi cũng qua đi. Vinh quang
Thiên Chúa thì muôn đời bền vững, bởi vì chỉ có Chúa là Đấng tuyệt đối cao sang vinh
hiển.
Như vậy, Đức Maria không đi vào hoang mạc để chịu cám dỗ với Con mình, nhưng
Mẹ đã bước vào hoang mạc để ăn chay cầu nguyện trong cả cuộc đời và đã dùng Lời Thiên
Chúa làm lương thực cho cuộc đời mình. Và càng suy ngắm, chúng ta càng thấy mầu
nhiệm Maria và mầu nhiệm Giêsu gắn chặt với nhau vì cùng một lý tưởng là để Lời Thiên
Chúa hướng dẫn trên mọi nẻo đường. Người ta không thể hiểu được Giêsu khi tách Người
ra khỏi Mẹ Người. Cách đây ít lâu trong Lễ Giao Thừa, một cha khách đến dâng lễ nhà thờ
họ lẻ xứ tôi. Lúc giảng lễ, cha cầm micro đi đi lại lại trên cung thánh mà nói, bất ngờ cha
đứng lại giơ tay trên cộng đoàn và nói lớn: “Lúc Chúa Giêsu đi rao giảng, Đức Mẹ tò tò (!)
đi theo. Khi người ta nói với Chúa có Mẹ và anh em Chúa đến, Chúa bảo ai nghe và giữ
Lời Ta là Mẹ và anh em Ta. Vậy anh chị em ngon hơn Đức Mẹ rồi, vì anh chị em nghe và
giữ lời Chúa” (!?) Chúng tôi nhìn nhau ngơ ngác. Rồi tôi nhìn lên bàn thờ Đức Mẹ. Tại sao
cha lại nói Mẹ “tò tò” theo Chúa? Làm sao chúng ta “ngon” hơn Mẹ được? Hình như cha
giảng lễ chưa giải thích được câu nói đầy tính ca ngợi Mẹ mà Đức Giêsu đã nói công khai
với dân chúng. Tôi ao ước các linh mục là con cưng của Mẹ sẽ soạn bài giảng về Mẹ một
cách kỹ càng hơn. Các ngài nên nói như thế nào để con cái Mẹ ngày càng hiểu Mẹ hơn,
ngày càng thấy nền giáo dục mà Mẹ dành cho Con Người Giêsu là một nền giáo dục lý
tưởng tuyệt đối, bởi vì chính Mẹ, người thầy mẫu mực, đã trọn đời lắng nghe, suy ngắm và
thực hành Lời Thiên Chúa.
Buớc vào Mùa Chay, dân Chúa suy niệm mầu nhiệm Chúa chịu cám dỗ, không chỉ
suy ngắm việc phải ứng phó thế nào trước mỗi cơn cám dỗ, nhưng còn là học biết phải
sống Lời Chúa trong cả cuộc đời mình như thế nào để mọi hành xử, phản ứng và hoạt động
của mình phải nằm trong quỹ đạo Lời Chúa. Đức Maria là Mẹ và là thầy dạy của Đức
Giêsu, Mẹ cũng là Mẹ và là thầy dạy của chúng ta. Việc Chúa ăn chay và chịu cám dỗ
trong sa mạc là kết cuộc của nền giáo dục thánh mà Đức Maria và Thánh Giuse đã tận tuỵ
thực hiện, và lại là khởi đầu cho việc Đức Giêsu ra đi làm Thầy muôn dân. Việc chay tịnh
của dân Chúa chỉ có kết quả thật sự khi lương thực của mình là Lời Thiên Chúa, chứ không
phải chỉ là xé áo hay nhịn ăn cho dù trong suốt bốn mươi ngày liên tục.
Xin Mẹ là thầy dạy của chúng con, cho chúng con bắt chước Mẹ mà đi vào hoang
mạc của lòng mình, nơi chúng con qui chiếu tất cả mọi hoạt động của chúng con vào điểm
tụ hội duy nhất là Lời hằng sống do Thiên Chúa toàn năng đã phán.

Gioan Lê Quang Vinh