KITAR BATUAN ATAU LITOLOGI

Disediakan oleh: WAN NOR FATIN AQILAH ZULAIKHA 6 rendah 2010

Objektif Pembelajaran:

Menghuraikan ciri-ciri utama tiga jenis bantuan; igneus, enapan, dan metarfomosis. Menjelaskan bagaimana ketiga-tiga jenis batuan terbentuk. Menghuraikan kitar batuan. Menjelaskan pengaruh batuan ke atas kepelbagaian muka bumi yang terhasil. Menilai kepentingan batuan kepada manusia.

TAKRIFAN BATUAN
komponen semulajadi mineral seperti mika, kuartza, feldsfar, kalsium, karbonat dan lain-lain yang terikat secara langsung menerusi proses pembekuan magma atau diikat oleh bahan perekat yang lain seperti kaolin, kapur, oksida-oksida menerusi proses simentasi atau penyimenan.

Struktur, rekahan & ira batu

Warna, keporosan

Apakah ciri-ciri batuan?

Komposisi mineral, tekstur

Skala kekerasan mineral pembentukan batuan oleh Mohs

Skala Kekerasan
1 (Amat lembut) 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Amat keras)

Mineral Pembentukan Batuan

Talkum Gipsum Kalsit Florit Apatit Feldspar Kuartaz Topez Korundum Intan

Igneus Rejahan Terbentuk hasil pembekuan magma di dlm rekahan-rekahan kerak bumi

Igneus Terobosan Terbentuk hasil penyejukan magma di permukaan bumi

Batuan Igneus

Batuan yg mungkin terhasil dari batuan igneus atau enapan

Batuan Enapan

Jenis-jenis Batuan

Batuan Metamorfosis

Berbentuk berlapis-lapis

Terbahagi kepada 3 jenis utama: i. Batuan klastik/fizikal ii. Batuan kimia iii. Batuan organik /biotik

Ciri-ciri: Amat keras, bersinarsinar, cantik & amat menarik

Terbahagi kepada 2:

Batuan Berjalur Mempunyai susunan mineral berlapislapis secara selari

Batuan tidak Berjalur Tidak mempunyai lapisan

Ciri-ciri Batuan Igneus Rejahan & Terobosan

Jenis

Contoh

Warna

Kandungan Tekstur Mineral Utama Feldspar, Kuartaz & Mika Kasar

Asid/ Bes Asid

Bentuk Muka Bumi Kubah kelupusan, T.tinggi, B.gunung

Contoh Kwasan B.titiwang wa, G.ledang

Igneus Rejahan

Granit

Cerah

Gabro

Gelap

Feldspar, Piroksin & Olivin

Piroksin, Feldspar & Olivin Feldspar

Kasar

Bes

Daik, Lereng curam

Daik, Lereng curam Lereng curam

G.Semata n, Srwak
Tawau, P.Jawa, P.Hawaii T.Negara Yellow Stone, USA

Igneus Terobosan

Basalt

Gelap

Halus

Bes

Obsidian

Gelap

Bkaca

Asid

Pumis

Cerah

Feldspar

Bkaca

Bes

Tanah tinggi Kwsan g.berapi

Jenis batuan & conthnya

Contohnya

Komposisi

Bentuk muka bumi kwasan

Jenis Klastik

Konglemerat
Batu Pasir Syal

Kerakal, kelikir, batu tongkol

Pasir Lempung Halit Gipsum

Permatang & gunung

Pulau Redang
Pulau Langkawi

Cerun landai, lembah & t.pamah Tasik-tasik cetek

Pulau Langkawi Laut mati Habsyah, Afrika & New Mexico

Jenis Kimia

Batu garam Batu gipsum

Jenis Organik

Batu Kapur

Kalsit dari sisa haiwan

Lanskap Karst

Lembah Kinta & sekitar Ipoh, Perak Batu Arang, Selangor & Pahang

Batu Arang

Fosil tumbuhan

Tanah Pamah, pinggir laut

Ciri-ciri Batuan Metamorfosis

Jenis Tekstur Batuan asal Salt, basalt, granit Granit Batu Kapur Batu Pasir Bentuk muka bumi kawasan

Syis Gnesis Batu Marmar Kaurzit

Sederhana Kasar Kasar Kasar Sederhana Kasar

Tanah tinggi & Rutland, permatang Vermont Tanah tinggi Tanah pamah & bukit Bukit sisa Carolina Utara, USA Pulau Langkawi Utah Tengah, USA

Batuan Igneus-proses penyejukan & pembekuan magma yg cair & panas

PROSES PEMBENTUKAN BATUAN

Batuan Enapan- terbentuk melalui proses simentasi & mampatan bahan-bahan mendapan (sedimen) serta fosil

Batuan MetarmofosisTehasil melalui perubahan tekanan & suhu batuan enapan & batuan igneus

Tenaga Suria Batuan di permukaan bumi

Batuan mendak

Batuan mendak

peleburan

tertinbus jatuh ke bawah

Metamorfisme Peleburan

tertinbus jatuh ke bawah

Plat litosfera yg menurun

Magma dari mantel

Haba dari dalam Bumi

Pengondolan
-Warna -Mineral pembentuk -Komposisi kimia -Kestabilan bahan perikat -Darjah porositi -Rekahan -Ira -Satah

Menonjol
-Banjaran Gunung -Bukit

Pengaruh Batuan Terhadap Konfigurasi Bentuk Muka Bumi

-Tebing tinggi -Dataran tinggi

Melekuk -Lembah -Lurah -Lembangan -Tanah pamah

Batuan metarmofosis

Batuan Enapan Batuan igneus

Kepentingan Batuan