Για το Γενικό Πλαίςιο

Φωροταξικού ΢χεδιαςμού
και Αειφόρου Ανάπτυξησ
Γενικι και ειδικι τοποκζτθςθ

Το Εθνικό Χωποηαξικό Σσέδιο είναι «κομμένο και παμμένο» ζηα μέηπα ηος
μεγάλος κεθαλαίος και απόλςηα εναπμονιζμένο με ηιρ επιηαγέρ ηηρ Εςπω-
παϊκήρ Ένωζηρ. Το ζσέδιο πεπιγπάθει ηιρ γενικέρ καηεςθύνζειρ και ζηπαηη-
γικέρ πος αθοπούν ηομείρ όπωρ: μεηαθοπέρ, ηοςπιζμόρ, ενέπγεια, πολεοδό-
μηζη, διοικηηική δομή, αγποηικό ηομέα, βιομησανία. Το πώρ δηλαδή θα οπ-
γανωθεί σωποηαξικά η οικονομική δπαζηηπιόηηηα ηηρ σώπαρ με έναν ζςγκε-
κπιμένο ηπόπο πος εξςπηπεηεί απόλςηα ηιρ ανάγκερ για νέερ επενδύζειρ από
ελληνικά και ξένα κεθάλαια.

Δεληολάνησ Ευάγγελοσ
Δευτζρα 5/5/2008
 Περιεχόμενα
ΕΚΝΛΚΟ ΧΩ΢ΟΤΑΞΛΚΟ ΣΧΕΔΛΟ: «Αφιερωμζνο» ςτο μεγάλο κεφάλαιο. «΢» 01/08/2007 ςελ.: 8 ................................. 2
ΕΚΝΛΚΟ ΧΩ΢ΟΤΑΞΛΚΟ ΣΧΕΔΛΟ: «Χάρτθσ» για επενδφςεισ ςε κάκε ςπικαμι. «΢» 12/08/2007 ςελ. 17 ......................... 3
ΕΚΝΛΚΟ ΧΩ΢ΟΤΑΞΛΚΟ ΣΧΕΔΛΟ: «Ανοίγει» χϊρο για το μεγάλο κεφάλαιο. «΢» 02/03/2008 ςελ.: 23........................... 5
«ΑΝΑΡΤΥΞΛΑΚΑ Ρ΢ΟΓ΢ΑΜΜΑΤΑ» «΢» Κυριακι 09/03/2008 ςελ. 16........................................................................... 7
ΧΩ΢ΟΤΑΞΛΑ ΓΛΑ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΛΟ. «΢» 18/04/2008. Σελ. 4 .............................................................................................. 9
ΧΩ΢ΟΤΑΞΛΚΟ ΚΑΛ ΕΣΡΑ (Δ' ΚΡΣ). «΢» 04/05/2008. Σελ. 20 ......................................................................................... 10

ΕΘΝΙΚΟ ΦΩΡΟΣΑΞΙΚΟ ΢ΦΕΔΙΟ: «Αφιερωμένο» ςτο μεγάλο κεφάλαιο. «Ρ» 01/08/2007 ςελ.: 8
Το Εθνικό Χωροταξικό Σχζδιο είναι «κομμζνο και ραμμζνο» ςτα μζτρα του μεγάλου κεφαλαίου και
απόλυτα εναρμονιςμζνο με τισ επιταγζσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ. Το ςχζδιο περιγράφει τισ γενικζσ κα-
τευκφνςεισ και ςτρατθγικζσ που αφοροφν τομείσ όπωσ: μεταφορζσ, τουριςμόσ, ενζργεια, πολεοδόμθςθ,
διοικθτικι δομι, αγροτικό τομζα, βιομθχανία. Το πϊσ δθλαδι κα οργανωκεί χωροταξικά θ οικονομικι
δραςτθριότθτα τθσ χϊρασ με ζναν ςυγκεκριμζνο τρόπο που εξυπθρετεί απόλυτα τισ ανάγκεσ για νζεσ ε-
πενδφςεισ από ελλθνικά και ξζνα κεφάλαια.
Αν και γενικζσ οι κατευκφνςεισ, το Σχζδιο πατά ςε ςυγκεκριμζνα ειδικά χωροταξικά ςχζδια που ζχουν
παρουςιαςτεί το προθγοφμενο διάςτθμα και αφοροφν τουσ τομείσ: Ανανεϊςιμεσ Ρθγζσ Ενζργειασ, Τουρι-
ςμόσ και Βιομθχανία. Αξίηει να ςθμειωκεί ότι το χωροταξικό πλαίςιο για τον τουριςμό δίνει τθ δυνατότθ-
τα να αναπτυχκοφν τουριςτικζσ εγκαταςτάςεισ ακόμα και ςτουσ εκνικοφσ δρυμοφσ τθσ Ρίνδου και του
Ολφμπου ι τθσ Ράρνθκασ, ενϊ το ίδιο μπορεί να γίνει και ςε προςτατευόμενεσ περιβαλλοντικά περιοχζσ,
ςε ακτζσ και βραχονθςίδεσ!
Τθν ίδια ςτιγμι, εντείνεται θ ανθςυχία των κατοίκων ςε πολλζσ περιοχζσ τθσ χϊρασ που ζχουν υποςτεί
καταςτροφζσ από τισ φωτιζσ, αφοφ διαπιςτϊνουν ότι μεγάλα επιχειρθματικά ςυμφζροντα καραδοκοφν.
Ράντωσ, το Εκνικό Χωροταξικό Σχζδιο επιχειρεί να «λφςει τα χζρια», παρακάμπτοντασ όποια νομικά ι άλ-
λα εμπόδια υπάρχουν.
«Ανάπτυξη» με γνώμονα την... ανταγωνιςτικότητα
Ραρόλο που το ςχζδιο επικαλείται ςε πολλά ςθμεία τθ κετικά φορτιςμζνθ ζννοια τθσ «ανάπτυξθσ»,
μια πιο προςεκτικι ματιά αποκαλφπτει το ταξικό περιεχόμενό τθσ. Ρρόκειται για ανάπτυξθ προςαρμο-
ςμζνθ ςτθν ανταγωνιςτικότθτα, δθλαδι ςτθν κερδοφορία των μεγάλων επιχειρθματικϊν ςυμφερόντων.
Ωσ κφριοι ςτόχοι του ςχεδίου αναφζρονται μεταξφ άλλων, θ βελτίωςθ τθσ ανταγωνιςτικότθτασ τθσ ελλθ-
νικισ οικονομίασ και θ «αφξηςη τησ ελκυςτικότητασ τησ χώρασ για την προώθηςη παραγωγικών επενδφ-
ςεων ςε κλάδουσ τουσ οποίουσ διαθζτει ςυγκριτικό πλεονζκτημα».
Συγκεκριμζνα, όπωσ αποκάλυπτε το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίςιο για τον Τουριςμό (Μάθσ 2007) κάκε
ςπικαμι τθσ χϊρασ - ορεινζσ, θμιορεινζσ, νθςιωτικζσ και αγροτικζσ περιοχζσ, από τουσ Εκνικοφσ Δρυμοφσ
τθσ Ρίνδου και του Ολφμπου, τισ βραχονθςίδεσ ωσ τισ προςτατευόμενεσ περιοχζσ NATURA - φωτογραφί-
ηεται ωσ παρακεριςτικό κζντρο. Σε όλεσ τισ παράκτιεσ περιοχζσ δθμιουργείται ηϊνθ 200 μζτρων από τθν
ακτι, όπου δε κα επιτρζπονται αςφμβατεσ με τον τουριςμό χριςεισ. Ρροωκείται ακόμα ο ςυνεδριακόσ
τουριςμόσ, θ καταςκευι 17 γθπζδων γκολφ ςε όλθ τθ χϊρα, θ καταςκευι πλθκϊρασ μαρίνων κ.ά. Ανά-
πτυξθ, δθλαδι, όχι με βάςθ τισ ανάγκεσ τθσ κοινωνίασ και των εργαηομζνων, αλλά με ςτόχο τθν προςζλ-
κυςθ επενδφςεων.
Στθν ίδια λογικι μπαίνει επιτακτικά ςτο ςχζδιο και θ «ανάδειξη τησ χώρασ ωσ ςημαντικοφ κόμβου ςε
δίκτυα μεταφορών, ενζργειασ, επικοινωνιών». Ρρόκειται για τθ δθμιουργία εκνικϊν και διεκνϊν οδικϊν
δικτφων με ςτόχο τθν ευκολότερθ μεταφορά εμπορευμάτων, αλλά και για τθν ανεμπόδιςτθ εφαρμογι
των επενδυτικϊν ςχεδίων του κεφαλαίου ςτον τομζα τθσ ενζργειασ. Ακόμα και για τουσ πυρινεσ εκνικϊν
δρυμϊν και περιοχϊν ιδιαίτερου φυςικοφ κάλουσ θ εγκατάςταςθ αιολικϊν πάρκων κα...«κρίνεται κατά
περίπτωςθ», όπωσ αναφερόταν ςτο Ειδικό Χωροταξικό για τισ Ανανεώςιμεσ Πηγζσ Ενζργειασ. Δθλαδι,
αν κρικεί ότι για παράδειγμα ςτον Εκνικό Δρυμό τθσ Πίνδου πρζπει να γίνει τζτοια εγκατάςταςθ, κα αί-
ρονται όλοι οι νομοκετικοί περιοριςμοί...
Νόμιμα τα «αυθαίρετα» για το κεφάλαιο
Το ςχζδιο είναι ξεκάκαρο ςε ό,τι αφορά τον τρόπο πολεοδόμθςθσ και τα αυκαίρετα. Συγκεκριμζνα,
απαιτείται θ «υιοκζτθςθ τθσ αρχισ τθσ μζγιςτησ ευελιξίασ ςτο ςφςτθμα του χωροταξικοφ και πολεοδομι-
κοφ ςχεδιαςμοφ». Από τθ μια προβλζπει «αντιμετϊπιςθ τθσ αυκαίρετθσ δόμθςθσ, με αυςτθρό ζλεγχο και
άμεςθ κατεδάφιςθ των αυκαίρετων» κι από τθν άλλθ, ςτα πλαίςια τθσ... ευελιξίασ, το ςχζδιο προβλζπει
τρόπουσ «ζγκαιρησ αντιμετώπιςησ προτάςεων ιδιωτικών επενδφςεων μεγάλησ κλίμακασ και ςημαντι-
κήσ δημόςιασ ωφζλειασ»!
Ρρζπει να ςθμειωκεί ότι το Ειδικό Χωροταξικό Σχζδιο για τη Βιομηχανία, προβλζπει ότι βιομθχανίεσ
κα μποροφν να χωροκετθκοφν ακόμθ και ςε ορεινοφσ όγκουσ, παραλίεσ, δάςθ, γεωργικζσ εκτάςεισ υψθ-
λισ παραγωγικότθτασ κ.ά. Ρροβλζπει ακόμα ότι για τισ εκτόσ ςχεδίου περιοχζσ το ελάχιςτο εμβαδόν των
υποδοχζων βιομθχανικϊν εγκαταςτάςεων ορίηεται ςε 50 ςτρζμματα για βιομθχανίεσ χαμθλισ όχλθςθσ,
100 ςτρζμματα για μζςθσ όχλθςθσ και 250 ςτρζμματα για υψθλισ όχλθςθσ.
Στο ίδιο μοτίβο το Εκνικό Σχζδιο αναφζρει τθν οριοκζτθςθ ηωνϊν προςταςίασ, ςτισ οποίεσ «θ εκτόσ
ςχεδίου δόμθςθ δε κα επιτρζπεται παρά μόνον ςε ειδικζσ και περιοριςμζνεσ περιπτϊςεισ»... Ρροβλζπει
ακόμα τθν «άμεςθ πολεοδόμθςθ περιοχϊν που παρουςιάηουν ιδιαίτερα υψθλι ηιτθςθ (περιοχζσ περια-
ςτικϊν, παρακεριςτικϊν ι τουριςτικϊν δραςτθριοτιτων)». Κατά τα άλλα, ςτο ςχζδιο αναφζρεται για...
«τα μάτια του κόςμου» και θ κατάρτιςθ δαςικϊν χαρτϊν...
Διόδια ςτο κζντρο των πόλεων!
Ακόμα, από το ςχζδιο προβλζπεται θ επιβολι διοδίων ςτο κζντρο τθσ Ακινασ και των άλλων μεγαλου-
πόλεων. Ππωσ αναφζρεται ςτο άρκρο 6 «για τισ μαηικζσ οδικζσ μεταφορζσ υιοκετοφνται πολιτικζσ για...
εφαρμογι διοδίων ςε κορεςμζνα, από κυκλοφοριακι κίνθςθ, τμιματα των αςτικϊν κζντρων κ.ά.». Το μζ-
τρο αυτό των διοδίων πόλθσ, που προετοιμάηεται χρόνια τϊρα, με πρόςχθμα τθν αντιμετϊπιςθ του κυ-
κλοφοριακοφ - ςυγκοινωνιακοφ προβλιματοσ των μεγάλων αςτικϊν κζντρων, είναι φυςικά ζνα ακόμα
χαράτςι ςε βάροσ των εργαηομζνων.
Αναφορά ςτον Β' «Καποδίςτρια»
Για τθν καλφτερθ εφαρμογι των αντιλαϊκϊν διατάξεων του ςχεδίου και για τθ διευκόλυνςθ των επεν-
δυτικϊν ςχεδίων προβλζπεται και μείωςθ των υφιςτάμενων διοικθτικϊν Ρεριφερειϊν τθσ χϊρασ, μείωςθ
του αρικμοφ των Νομαρχιϊν και των Διμων και κακιζρωςθ μθτροπολιτικϊν αυτοδιοικιςεων ςτα πολεο-
δομικά ςυγκροτιματα Ακινασ και Κεςςαλονίκθσ.

ΕΘΝΙΚΟ ΦΩΡΟΣΑΞΙΚΟ ΢ΦΕΔΙΟ: «Φάρτησ» για επενδύςεισ ςε κάθε ςπιθαμή. «Ρ» 12/08/2007 ςελ. 17
Το Εκνικό Χωροταξικό Σχζδιο αποτελεί ζνα...«χάρτθ» που αποτυπϊνει τουσ τομείσ αλλά και τισ περιο-
χζσ τθσ χϊρασ όπου κα μποροφν να γίνουν μελλοντικζσ επενδφςεισ του μεγάλου κεφαλαίου, πλιρωσ ε-
ναρμονιςμζνο με τισ ανάγκεσ για ακόμα μεγαλφτερθ κερδοφορία του. Στθν ουςία, δεν πρόκειται απλϊσ
για χωροταξικό ςχεδιαςμό, αλλά για αναπτυξιακό, που προδιαγράφει το χαρακτιρα τθσ ανάπτυξθσ ςτθν
Ελλάδα, με βάςθ τισ προτεραιότθτεσ που κζτει θ Ευρωπαϊκι Ζνωςθ για το πϊσ ακριβϊσ κα υπθρετεί θ
χϊρα από τθ δικι τθσ ςκοπιά και κζςθ τα ςυμφζροντα του ντόπιου και ξζνου κεφαλαίου.
Ζνα δείγμα - όχι το μοναδικό - αποτελεί το γεγονόσ ότι θ κυβζρνθςθ μεκοδεφει τθν παραχϊρθςθ κομ-
ματιϊν του Ολφμπου ςε επιχειρθματικοφσ ομίλουσ για τουριςτικι αξιοποίθςθ, όπωσ αποκάλυψε τον Αφ-
γουςτο του 2007 ο «΢». Το ίδιο βζβαια ιςχφει και για πολλζσ ακόμα περιπτϊςεισ δαςϊν, ορεινϊν όγκων,
παραλιϊν, ελεφκερων χϊρων τθσ χϊρασ.
Ρίςω από τισ αποπροςανατολιςτικζσ διατυπϊςεισ για «ιςόρροπθ προϊκθςθ τθσ ανταγωνιςτικότθτασ,
τθσ κοινωνικισ και οικονομικισ ςυνοχισ και τθσ προςταςίασ του φυςικοφ και πολιτιςτικοφ περιβάλλο-
ντοσ», όπωσ αναφζρεται ςτο Χωροταξικό Σχζδιο, διαφαίνεται, ότι αυτό όχι μόνο δε θζτει ωσ προτεραιό-
τητα την προςταςία των δαςών, των ορεινών όγκων, των ακτών και του φυςικοφ πλοφτου τησ χώρασ,
αλλά αντίθετα ςτοχεφει ςτο πώσ θα διευκολφνει τισ επενδφςεισ του κεφαλαίου, ώςτε να ζχουν τη με-
γαλφτερη δυνατή κερδοφορία, ςτα πλαίςια τησ ανταγωνιςτικότητασ. Ετςι, η Ελλάδα ςκιαγραφείται ςτο
ςχζδιο ωσ μια χώρα - τουριςτικό θζρετρο, με ανεπτυγμζνα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφοράσ, ενζργειασ
και επικοινωνιών.
Το περιεχόμενο
Στο Εκνικό Χωροταξικό Σχζδιο προςδιορίηονται οι ςτρατθγικζσ κατευκφνςεισ για τθν ανάπτυξθ, με βά-
ςθ τθν οργάνωςθ του εκνικοφ χϊρου, για τα επόμενα 15 χρόνια. Συγκεκριμζνα, αναφζρεται ςτθ κζςθ τθσ
χϊρασ ςτο ευρωπαϊκό και διεκνζσ περιβάλλον, περιλαμβάνει προτάςεισ για τθν αναμόρφωςθ των δικτφ-
ων υποδομϊν και των υπθρεςιϊν μεταφορϊν, αναλφει τουσ ςτόχουσ και τισ κατευκφνςεισ ανά τομζα (α-
γροτικόσ, βιομθχανία, τουριςμόσ). Επιπλζον, αναφζρεται ςτθ χωρικι διάρκρωςθ του αςτικοφ δικτφου,
του ορεινοφ, του παράκτιου, του νθςιωτικοφ, του αγροτικοφ χϊρου και των παραμεκόριων περιοχϊν, αλ-
λά και ςτο ςχεδιαςμό για τθ γεωγραφικι και διοικθτικι αναςυγκρότθςθ τθσ χϊρασ. Κι ενϊ όλα τα παρα-
πάνω «φωτογραφίηουν» τθν πλιρθ ελευκερία των επιχειριςεων να πράττουν κατά βοφλθςθ, να επενδφ-
ουν κυριολεκτικά όπου κζλουν, το ςχζδιο, υποτίκεται ότι «περιλαμβάνει κατευκφνςεισ για τθν προςταςία
του φυςικοφ και πολιτικοφ πλοφτου». Αναφορά επίςθσ γίνεται και ςτο «ενδεχόμενο» γενίκευςθσ των διο-
δίων, ακόμα και ςτα αςτικά κζντρα. Ασ ςτακοφμε όμωσ ςε οριςμζνεσ από τισ πιο αποκαλυπτικζσ για τον
ταξικό και αντιπεριβαλλοντικό χαρακτιρα του ςχεδίου, κατευκφνςεισ.
Επενδφςεισ ςε κάθε ςπιθαμή γησ
Ιδθ, τα Ειδικά Χωροταξικά Ρλαίςια για τον τουριςμό, τισ ανανεϊςιμεσ πθγζσ ενζργειασ και τθ βιομθ-
χανία, που προθγικθκαν του Εκνικοφ Χωροταξικοφ, «ανοίγουν» όλεσ τισ πόρτεσ για δθμιουργία τουριςτι-
κϊν εγκαταςτάςεων, εγκαταςτάςεων εναλλακτικϊν μορφϊν ενζργειασ και βιομθχανιϊν ςε κάκε ςπικαμι
γθσ τθσ χϊρασ από τουσ Εκνικοφσ Δρυμοφσ τθσ Ρίνδου και του Ολφμπου, μζχρι τισ πιο απομακρυςμζνεσ
βραχονθςίδεσ.
Σφμφωνα με το Ειδικό Χωροταξικό για τον τουριςμό, που δόκθκε ςτθ δθμοςιότθτα τον περαςμζνο
Μάθ:
 Για τισ ιδθ κορεςμζνεσ τουριςτικά περιοχζσ προβλζπεται θ ακόμθ μεγαλφτερθ τουριςτικοποίθςι τουσ
με προςανατολιςμό ςτθν καταςκευι πολυτελϊν τουριςτικϊν μονάδων 4 και 5 αςτζρων.
 Επιτρζπεται θ εκτόσ ςχεδίου δόμθςθ τουριςτικϊν καταλυμάτων ςτισ περιοχζσ αυτζσ, με τθν προχπό-
κεςθ τθσ αρτιότθτασ των 15 ςτρεμμάτων και τθσ μζγιςτθσ πυκνότθτασ των 6 κλινϊν ανά ςτρζμμα.
 Δίνεται θ δυνατότθτα ανάπτυξθσ τουριςτικϊν εγκαταςτάςεων ςε περιοχζσ όπου κυριαρχοφν άλλεσ
χριςεισ και ενιςχφονται οι τάςεισ για ανάπτυξθ τουριςτικϊν εγκαταςτάςεων ςτισ μθτροπολιτικζσ περι-
οχζσ τθσ Ακινασ και τθσ Κεςςαλονίκθσ.
 Στα νθςιά επιτρζπεται θ ανζγερςθ ξενοδοχειακϊν μονάδων μζχρι 100 κλίνεσ, εκτόσ Κζρκυρασ, Κριτθσ
και ΢όδου, όπου επιτρζπονται ακόμθ περιςςότερεσ.
 Ανοίγει ο δρόμοσ για τθν τουριςτικι εκμετάλλευςθ των βραχονθςίδων, όπου κα επιτρζπεται θ ανάπτυ-
ξθ τουριςτικϊν εγκαταςτάςεων ςτο 2% τθσ ςυνολικισ τουσ ζκταςθσ.
 Ραρζχεται θ δυνατότθτα ανάπτυξθσ τουριςτικϊν εγκαταςτάςεων ακόμθ και ςτισ περιοχζσ ΝΑΤΟΥ΢Α.
Στο ίδιο πνεφμα κινοφνται και τα Ειδικά Χωροταξικά για τθ βιομθχανία και τισ ανανεϊςιμεσ πθγζσ ε-
νζργειασ, προβλζποντασ πρόςκετεσ επιχορθγιςεισ ςτο μεγάλο κεφάλαιο και χριςεισ γθσ κομμζνεσ και
ραμμζνεσ ςτα μζτρα των μεγάλων επενδυτικϊν ςχεδίων.
Βιομθχανίεσ κα μποροφν ςτο μζλλον να εγκαταςτακοφν όπου κζλει το κεφάλαιο (ακόμθ και ςτουσ ο-
ρεινοφσ όγκουσ, ςτισ παραλίεσ, ςε δάςθ, ςε γεωργικζσ εκτάςεισ υψθλισ παραγωγικότθτασ, ςε περιοχζσ
του δικτφου ΝΑΤΟΥ΢Α κ.α.), ενϊ για τισ εκτόσ ςχεδίου περιοχζσ, το ελάχιςτο εμβαδόν των υποδοχζων βι-
ομθχανικϊν εγκαταςτάςεων ορίηεται ςτα 50, 100 και 250 ςτρζμματα. Επίςθσ για τα αιολικά πάρκα, ςχε-
δόν όλεσ οι περιοχζσ τθσ Ελλάδασ μποροφν να κρικοφν κατάλλθλεσ. Ακόμθ και για περιοχζσ ιδιαίτερου
φυςικοφ κάλλουσ θ εγκατάςταςι τουσ κα κρίνεται... κατά περίπτωςθ!
Αυθαίρετα μόνο για το κεφάλαιο
 Από τα περιςςότερα ΜΜΕ προβλικθκε θ πρόβλεψθ του ςχεδίου για αυςτθρι αντιμετϊπιςθ τθσ εκτόσ
ςχεδίου δόμθςθσ. Πρόκειται ουςιαςτικά για «μηδενική ανοχή» ςτα αυθαίρετα κτίςματα μικροϊδιοκτη-
τών, και μζγιςτη διευκόλυνςη ςτα επενδυτικά ςχζδια του κεφαλαίου. Εξάλλου, το ςχζδιο αναφζρει
«την υιοθζτηςη τησ αρχήσ τησ μζγιςτησ δυνατήσ ευελιξίασ ςτο ςφςτημα του χωροταξικοφ και πολεοδο-
μικοφ ςχεδιαςμοφ». Στο ςχζδιο γίνεται λόγοσ για «άμεςθ πολεοδόμθςθ περιοχϊν που παρουςιάηουν ι-
διαίτερα υψθλι ηιτθςθ», με γνϊμονα τα μεγάλα ιδιωτικά ςυμφζροντα και όχι τθν προςταςία του περι-
βάλλοντοσ. Αυτό άλλωςτε γίνεται ακόμα πιο ξεκάκαρο ςτθ διατφπωςθ για «οριοκζτθςθ ηωνϊν προςταςί-
ασ (αρχαιολογικοί τόποι, τοπία φυςικϊν οικοςυςτθμάτων κλπ.), όπου θ εκτόσ ςχεδίου δόμθςθ δε κα επι-
τρζπεται παρά μόνον ςε ειδικζσ και περιοριςμζνεσ περιπτϊςεισ».
«Όχημα» για τον Β΄ Καποδίςτρια
Για τθν πιο εφκολθ και αποτελεςματικι εφαρμογι όλων των παραπάνω, το ςχζδιο προβλζπει τθ «γεω-
γραφικι και διοικθτικι αναςυγκρότθςθ τθσ χϊρασ» με μείωςθ των διοικθτικϊν Ρεριφερειϊν, μείωςθ του
αρικμοφ των Νομαρχιϊν και των Διμων. Ρροδιαγράφεται, με άλλα λόγια, θ «ντε φάκτο» εφαρμογι του
νζου Καποδίςτρια, ωσ απαραίτθτθ προχπόκεςθ για τθν «ανάπτυξθ» τθσ χϊρασ. Μια «ανάπτυξθ», που οι
εργαηόμενοι δεν πρόκειται ποτζ να καρπωκοφν.
Στα πλαίςια τθσ διοικθτικισ αναςυγκρότθςθσ τθσ χϊρασ, αναφζρεται ακόμα και θ ανακατανομι αρμο-
διοτιτων μεταξφ κράτουσ και Τοπικισ Αυτοδιοίκθςθσ, θ λεγόμενθ «αποκζντρωςθ» των αρμοδιοτιτων,
που απαλλάςςει το κράτοσ από ςτοιχειϊδεισ υποχρεϊςεισ του (Υγεία, Ρρόνοια, Ραιδεία) και φορτϊνει
τουσ διμουσ - δθλαδι τουσ εργαηόμενουσ - με νζα βάρθ.

ΕΘΝΙΚΟ ΦΩΡΟΣΑΞΙΚΟ ΢ΦΕΔΙΟ: «Ανοίγει» χώρο για το μεγάλο κεφάλαιο. «Ρ» 02/03/2008 ςελ.: 23
το «Γενικό Ρλαίςιο Χωροταξικοφ Σχεδιαςμοφ και Αειφόρου Ανάπτυξθσ» (ι απλά Εκνικό Χωροταξικό
Σχζδιο) είναι Εξαιρετικά αφιερωμζνο ςτο μεγάλο κεφάλαιο και απόλυτα εναρμονιςμζνο με τισ επιταγζσ
τθσ ΕΕ. Το ςχζδιο δεν αποτελεί ζνα τυπικό νομοκζτθμα με ειδικζσ ρυκμίςεισ. «Ακροβατεί» ςε πολλζσ πε-
ριπτϊςεισ μεταξφ βερμπαλιςμοφ και αοριςτολογίασ. Ρεριγράφει, ωςτόςο, τισ γενικζσ κατευκφνςεισ και
ςτρατθγικζσ που κα εφαρμοςτοφν τα επόμενα 15 χρόνια και αφοροφν τομείσ, όπωσ των μεταφορϊν, του
τουριςμοφ, τθσ ενζργειασ, του αγροτικοφ τομζα, τθσ πολεοδόμθςθσ, τθσ βιομθχανίασ, τθσ διοικθτικισ δο-
μισ τθσ χϊρασ, του περιβάλλοντοσ κ.ά.
Το ςχζδιο αυτό «δζνει» απόλυτα με τα Ειδικά Χωροταξικά ςχζδια για τον Τουριςμό, τθ Βιομθχανία και
τισ Ανανεϊςιμεσ Ρθγζσ Ενζργειασ (ΑΡΕ), που ζχουν ιδθ δθμοςιοποιθκεί από το ΥΡΕΧΩΔΕ, αλλά και με
αυτά για τα Ραράκτια Οικοςυςτιματα και για τουσ Ορεινοφσ Πγκουσ. Τα ειδικά αυτά ςχζδια αποκαλφ-
πτουν τισ πραγματικζσ προκζςεισ τθσ κυβζρνθςθσ, αφοφ μζςω αυτϊν αίρονται οι οποιοιδιποτε περιορι-
ςμοί και κακορίηονται τζτοιεσ χριςεισ γθσ που «λφνουν τα χζρια» για νζεσ επενδφςεισ από το ελλθνικό
και ξζνο κεφάλαιο, όπου και όπωσ ακριβϊσ εξυπθρετοφνται οι ανάγκεσ τουσ για μεγαλφτερθ κερδοφορία.
Χαρακτθριςτικό παράδειγμα αποτελεί το ειδικό χωροταξικό για τον τουριςμό, το οποίο δίνει τθ δυνατότθ-
τα να αναπτυχκοφν παλιοφ ι νζου τφπου τουριςτικζσ εγκαταςτάςεισ (αγροτουριςμόσ, οικιςμοί για πϊλθ-
ςθ ι ενοικίαςθ, γιπεδα γκολφ κ.ά.) ακόμθ και ςε εκνικοφσ δρυμοφσ, ςε προςτατευόμενεσ περιοχζσ ιδιαί-
τερου φυςικοφ κάλλουσ, ςε ακτζσ ι και ςε απομακρυςμζνεσ βραχονθςίδεσ.
Μετά τθ κζςπιςθ του Γενικοφ Χωροταξικοφ Σχεδίου, προβλζπεται μάλιςτα να ανακεωρθκοφν και προ-
ςαρμοςτοφν ςτισ επιταγζσ του και όλα τα περιφερειακά χωροταξικά ςχζδια που είχαν κεςμοκετθκεί πριν
μερικά χρόνια.
«Ανάπτυξη» με γνώμονα την ...ανταγωνιςτικότητα
Ζνασ από τουσ πιο βαςικοφσ ςτόχουσ τθσ «μεταρρφκμιςθσ» αυτισ, όπωσ διλωςε και ο ίδιοσ ο υπουρ-
γόσ ΡΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάσ, αλλά και όπωσ περιγράφεται ρθτά ςτο κείμενο, είναι «θ βελτίωςθ τθσ ανταγω-
νιςτικότθτασ τθσ ελλθνικισ οικονομίασ με τθν ανάπτυξθ τθσ οικονομίασ τθσ γνϊςθσ και τθν αφξθςθ τθσ
ελκυςτικότθτασ τθσ χϊρασ για τθν προϊκθςθ παραγωγικϊν επενδφςεων ςε κλάδουσ ςτουσ οποίουσ δια-
κζτει ςυγκριτικό πλεονζκτθμα». Ρίςω από τθ φράςθ αυτι, δεν κρφβεται παρά ο ςτόχοσ για μια ανάπτυξθ,
προςαρμοςμζνθ μόνο ςτθ μαγικι λζξθ «ανταγωνιςτικότθτα», δθλαδι ςτθν κερδοφορία των μεγάλων επι-
χειρθματικϊν ςυμφερόντων και όχι φυςικά ςτθν εξυπθρζτθςθ των λαϊκϊν αναγκϊν.
Άλλοσ ςτόχοσ είναι «θ ενίςχυςθ του ρόλου τθσ χϊρασ ςε διεκνζσ, ευρωπαϊκό, μεςογειακό και βαλκανι-
κό επίπεδο». Δθλαδι, θ χρθςιμοποίθςθ τθσ χϊρασ μασ ωσ πφλθσ για τθ διείςδυςθ του κεφαλαίου ςτισ άλ-
λεσ χϊρεσ τθσ περιοχισ, ςφμφωνα και με τα ςχζδια χωρικισ ανάπτυξθσ που ζχουν ςυναποφαςιςτεί ςτισ
Βρυξζλλεσ από όλεσ τισ κυβερνιςεισ τθσ ΕΕ, μαηί και τισ ελλθνικζσ τθσ ΝΔ και του ΡΑΣΟΚ.
Ροια θ αναγκαιότθτα, όμωσ, τθσ νομοκζτθςθσ του χωροταξικοφ ςχεδιαςμοφ τϊρα, 33 ολόκλθρα χρόνια
μετά τθν ψιφιςθ του άρκρου 24 του Συντάγματοσ που τον προζβλεπε; Για πολλοφσ λόγουσ: Ρρϊτα - πρϊ-
τα επειδι πλζον πολλά επενδυτικά ςχζδια (τουριςτικζσ μονάδεσ ςτθν Ρελοπόννθςο, τθν Κριτθ, τθ Χαλκι-
δικι και αλλοφ) ςκόνταφταν ςτθν πάγια νομολογία του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ. Βιομθχανικζσ ι άλ-
λεσ εγκαταςτάςεισ (για παράδειγμα διάφορα αιολικά πάρκα) παρά τισ αδειοδοτιςεισ που ζλαβαν κατά
καιροφσ κινδφνευαν λόγω προςφυγϊν ςτα δικαςτιρια. Επίςθσ, το ξζνο κεφάλαιο δίςταηε να κάνει επεν-
δφςεισ ςτθν Ελλάδα λόγω ακριβϊσ τζτοιων δικαςτικϊν ι άλλων γραφειοκρατικϊν εμποδίων (αδειοδοτι-
ςεισ από υποκείμενουσ τθσ κυβζρνθςθσ φορείσ, όπωσ αυτοί τθσ περιφζρειασ, τθσ νομαρχίασ, των διμων).
Και βζβαια, γιατί πλζον ςτο πλαίςιο τθσ λεγόμενθσ «πράςινθσ» οικονομίασ, και το περιβάλλον μπαίνει
ςτθ μζγκενθ τθσ ιδιωτικισ κερδοςκοπίασ, γεγονόσ που προχποκζτει τθ διευκζτθςθ και του χϊρου.
Αποχαρακτηριςμοί δαςών και αλλαγή διοικητικήσ δομήσ
Ωσ «εργαλεία», για τθν εφαρμογι των αρχϊν του Γενικοφ Χωροταξικοφ Σχεδίου, προβλζπονται:
1. Οι ευρείσ αποχαρακτθριςμοί δαςϊν και δαςικϊν εκτάςεων, αφοφ για τθν οριοκζτθςι τουσ και τθ ςφ-
νταξθ του Δαςολογίου (μζςα ςε μια τετραετία) ο υπουργόσ ΡΕΧΩΔΕ απζκλειςε να χρθςιμοποιθκοφν
αεροφωτογραφίεσ του 1945, αλλά όςο γίνεται οι πιο κοντινζσ με το 1975, χρονολογία που ψθφίςτθκε
το άρκρο 24 του Συντάγματοσ. Σθμειϊνουμε ότι ακόμθ και αν χρθςιμοποιθκοφν οι αεροφωτογραφίεσ
του 1960, τότε, ςφμφωνα με τουσ δαςολόγουσ, κινδυνεφουν να αποχαρακτθριςτοφν δαςικζσ εκτάςεισ
περίπου 12 εκατομμυρίων ςτρεμμάτων, που κα δοκοφν βορά ςτο μεγάλο κεφάλαιο και ςτουσ κάκε λο-
γισ καταπατθτζσ να αναπτφξουν τισ κερδοςκοπικζσ δραςτθριότθτζσ τουσ. Ρολφ περιςςότερο που αρκε-
τζσ από τισ εκτάςεισ αυτζσ ζκανε ςτάχτθ θ πφρινθ λαίλαπα του περςινοφ καλοκαιριοφ (π.χ. περιοχζσ
Καϊάφα Θλείασ, Γράμμου).
2. Θ αλλαγι τθσ διοικθτικισ δομισ τθσ χϊρασ (προφανϊσ ο «Καποδίςτριασ Β'») που προβλζπεται να γίνει
μζςα ςτθν επόμενθ τετραετία. Ο Γ. Σουφλιάσ διλωςε ότι ο ίδιοσ κα προτείνει οι υπάρχουςεσ περιφζ-
ρειεσ, νομοί και διμοι να μειωκοφν ςτο μιςό. Ο λόγοσ είναι προφανισ: Με τον τρόπο αυτό λιγοςτεφ-
ουν τα γραφειοκρατικά εμπόδια για το μεγάλο κεφάλαιο ςτθν εφαρμογι των επενδυτικϊν του ςχεδί-
ων. Αντίκετα, διευκολφνεται για να μπει ςε τομείσ, όπωσ αυτοί τθσ εκμετάλλευςθσ εκτάςεων που βρί-
ςκονται ςτα όρια πολλϊν διμων, ςτθ δθμιουργία και εκμετάλλευςθ μεγαλφτερων εγκαταςτάςεων δια-
χείριςθσ αποβλιτων (βιολογικοί κακαριςμοί, ΧΥΤΑ κ.ά.), διαχείριςθσ νεροφ, ακόμθ και εκμετάλλευςθσ
πλατειϊν και παραλιϊν μζςω Συμπράξεων Δθμοςίου και Λδιωτικοφ Τομζα.
Σθμειϊνουμε ότι θ ΚΕΔΚΕ (που ςυνδιοικείται από εκπροςϊπουσ ΝΔ, ΡΑΣΟΚ και ΣΥΝ) μζςω του προζ-
δρου τθσ Ν. Κακλαμάνθ ζκεςε ωσ κριτιριο για να δεχτεί το Χωροταξικό Σχζδιο ακριβϊσ αυτι τθ «διοικθτι-
κι μεταρρφκμιςθ», προφανϊσ επειδι αυτι κα «ςτθρίηεται ςε μια ουςιαςτικι φορολογικι αποκζντρω-
ςθ»! Δθλαδι ςτθν προςκικθ νζων φορολογικϊν βαρϊν και ανταποδοτικϊν τελϊν ςε βάροσ τθσ λαϊκισ
οικογζνειασ...
Αντιαγροτικζσ κατευθφνςεισ
Λδιαίτερο ενδιαφζρον ζχει το κεφάλαιο για τον αγροτικό τομζα, όπου το χωροταξικό ςχζδιο χρθςιμο-
ποιείται για να προωκθκοφν οι αντιαγροτικζσ πολιτικζσ τθσ ΕΕ για τθ ςυρρίκνωςθ των επιδοτιςεων, του
αρικμοφ των αγροτϊν και τθσ αγροτικισ παραγωγισ. Στο άρκρο 7 που αφορά τον αγροτικό τομζα γίνεται
υποκριτικά λόγοσ για βιϊςιμθ ανάπτυξθ. Πμωσ με τα όςα επιβάλλουν θ νζα ΚΑΡ, ο ΡΟΕ και το Δ' ΚΡΣ αυ-
τό δεν μπορεί να γίνει. Κι εδϊ φαίνεται πωσ πραγματικι κατεφκυνςθ είναι να ενιςχυκοφν με λεφτά που
κόβονται από τισ αγροτικζσ επιδοτιςεισ, εξωγεωργικζσ δραςτθριότθτεσ και ο αγροτουριςμόσ, που δε κα
αφορά τθ μικρομεςαία αγροτιά, αλλά διάφορουσ μεγαλοεπιχειρθματίεσ (π.χ. περιοχζσ Κίςςαβου, ΢εκφ-
μνου κ.ά. τουσ ςχεδιαςμοφσ για τισ οποίεσ ζχει αποκαλφψει ο «΢»). Γίνεται επίςθσ λόγοσ για πολυλειτουρ-
γικό χαρακτιρα τθσ γεωργίασ, πράγμα που ςθμαίνει ότι όςοι μπορζςουν να παραμείνουν αγρότεσ και δε
γίνουν ςφγχρονοι «μεγαλοτςιφλικάδεσ», κα πρζπει να κάνουν και άλλθ δουλειά για να μπορζςουν να ε-
πιβιϊςουν...
Ραρότι γίνεται λόγοσ για «ενίςχυςθ τθσ περιφερειακισ ανάπτυξθσ και τθσ κοινωνικισ ςυνοχισ», θ α-
νάπτυξθ περιορίηεται ςε δφο μθτροπολιτικά κζντρα (Ακινασ και Κεςςαλονίκθσ), ςε μερικοφσ ακόμθ πό-
λουσ μεγάλων πόλεων και λιμανιϊν (Λάριςα, Ράτρα, Βόλοσ, Αλεξανδροφπολθ, Κομοτθνι, Χανιά, Θράκλειο
και μερικζσ ακόμθ), αλλά και κατά μικοσ των μεγάλων οδικϊν αξόνων που ιδθ ζχουν παραδοκεί ςε ιδιω-
τικοφσ ομίλουσ.
Τα ειδικά χωροταξικά
Σθμειϊνουμε ότι με τα Ειδικά Χωροταξικά Σχζδια που δόκθκαν ςτθ δθμοςιότθτα:
 Για τον Τουριςμό κάκε ςπικαμι γθσ τθσ χϊρασ (ορεινζσ, θμιορεινζσ, νθςιωτικζσ και αγροτικζσ περιοχζσ,
από τουσ Εκνικοφσ Δρυμοφσ τθσ Ρίνδου και του Ολφμπου ωσ τισ βραχονθςίδεσ και τισ προςτατευόμε-
νεσ περιοχζσ «NATURA») «φωτογραφίηεται» ωσ παρακεριςτικό κζντρο. Ο υπουργόσ ΡΕΧΩΔΕ διλωςε
ότι δεν ακολουκείται το «ιςπανικό μοντζλο», που ζχτιςε πολυκατοικίεσ πάνω ςτο κφμα, ωςτόςο μίλθ-
ςε για διϊροφεσ καταςκευζσ, αλλά και τριϊροφεσ με τθν προχπόκεςθ ότι κα απζχουν...200 μζτρα από
τθ γραμμι του αιγιαλοφ!
 Στθν ίδια λογικι, το χωροταξικό για τισ ΑΡΕ με το οποίο θ εγκατάςταςθ αιολικϊν πάρκων ακόμθ και ςε
πυρινεσ εκνικϊν δρυμϊν και περιοχϊν ιδιαίτερου φυςικοφ κάλλουσ κα...«κρίνεται κατά περίπτωςθ»!
 Με το Ειδικό Χωροταξικό για τθ Βιομθχανία μάλιςτα, πζρα από το γεγονόσ ότι παρζχεται και πάλι θ
δυνατότθτα χωροκζτθςθσ βιομθχανιϊν και ςε ορεινοφσ όγκουσ, παραλίεσ, δάςθ και γεωργικζσ εκτά-
ςεισ υψθλισ παραγωγικότθτασ, προβλζπονται και νζα κίνθτρα για τθ μετεγκατάςταςι τουσ ςε οργα-
νωμζνουσ χϊρουσ.
Ιδιωτική πολεοδόμηςη
Ρροκειμζνου να περάςουν πιο εφκολα ςτο λαό οι βαςικζσ ρυκμίςεισ του Γενικοφ Χωροταξικοφ για τθν
ιδιωτικι πολεοδόμθςθ από μεγάλεσ επιχειριςεισ ςε εκτόσ ςχεδίου περιοχζσ, τελικά ο υπουργόσ ΡΕΧΩΔΕ
ανακοίνωςε ότι δεν καταργοφνται οι αρτιότθτεσ των 4 ςτρεμμάτων (οφτε βζβαια και των 20 ςτρεμμάτων
για τθν Αττικι), όπου υπάρχουν, οφτε και παρεκκλίςεισ τουσ για εκτόσ ςχεδίου δόμθςθ, ενϊ πρόςκεςε ότι
κα επιταχυνκοφν οι διαδικαςίεσ ζνταξθσ νζων περιοχϊν ςτα ςχζδια πόλθσ.
Τζλοσ, το Γενικό Χωροταξικό προβλζπει τθν επιβολι διοδίων πόλθσ, που μποροφν να εφαρμοςτοφν φ-
ςτερα από μελζτεσ.

«ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ» «Ρ» Κυριακή 09/03/2008 ςελ. 16

Εμπόριο γθσ με τθν ταμπζλα τθσ ανάπτυξθσ. Δεκάδεσ επενδυτικά προγράμματα «τρζχουν» ςε όλθ τθ χϊ-
ρα, ενϊ το Εκνικό Χωροταξικό Σχζδιο «ανοίγει το δρόμο» για τθν εμπορευματοποίθςθ κάκε ςπικαμισ γθσ
«Ξενοδοχεία ακόμθ και ςτον Πλυμπο»! Αυτόσ ιταν ο τίτλοσ του «΢», όταν το Μάθ του 2007 παρουςιά-
ςτθκε για πρϊτθ φορά από τον υπουργό ΡΕΧΩΔΕ το Ειδικό Χωροταξικό Σχζδιο για τον Τουριςμό. Δεν πζ-
ραςε πολφσ καιρόσ από τότε και αρχίηει να επαλθκεφεται απόλυτα. Ρλζον ομολογείται από όλουσ ότι και
το χωροταξικό αυτό ςχζδιο δεν κάνει τίποτε άλλο, παρά να ανοίγει το δρόμο για τθν εμπορευματοποίθςθ
κάκε ςπικαμισ γθσ τθσ χϊρασ, προκειμζνου να υλοποιιςει τουσ ςχεδιαςμοφσ του για κερδοςκοπικζσ
δραςτθριότθτεσ το ξζνο και ντόπιο μεγάλο κεφάλαιο.
Στθν κυριολεξία, με βάςθ όςα ζχουν δει ωσ τϊρα το φωσ τθσ δθμοςιότθτασ, το χωροταξικό για τον Τουρι-
ςμό, ανοίγει τον «αςκό του Αιόλου» για να αναπτυχκοφν εναλλακτικζσ, παραδοςιακζσ ι και νζεσ μορφζσ
τουριςμοφ τόςο ςε νθςιά και ςε περιοχζσ τθσ θπειρωτικισ Ελλάδασ, αλλά και ςε μνθμεία τθσ φφςθσ, όπωσ
ο Πλυμποσ, θ Βόρεια Ρίνδοσ, θ λίμνθ Κερκίνθ, οι Ρρζςπεσ, οι βραχονθςίδεσ, οι περιοχζσ «ΝΑΤΟΥ΢Α», οι
πεδινζσ αγροτικζσ περιοχζσ υψθλισ παραγωγικότθτασ. Κι όλα αυτά με τθν ταμπζλα των «αναπτυξιακϊν
προγραμμάτων». Ραντοφ «φωτογραφίηονται» επενδυτικά ςυμφζροντα, των οποίων ο χωροταξικόσ αυτόσ
ςχεδιαςμόσ επιχειρεί να «λφςει τα χζρια», παρακάμπτοντασ οποιοδιποτε εμπόδιο για τθν υλοποίθςι
τουσ, ακόμθ και αυτά τθσ προςταςίασ του περιβάλλοντοσ.
Αξίηει να ςθμειϊςουμε ότι οι περιςςότερεσ από τισ «επενδφςεισ» αυτζσ είναι επιλζξιμεσ και χρθματο-
δοτοφνται αφειδϊσ από κονδφλια τθσ ΕΕ, επιβεβαιϊνοντασ ζτςι και τισ γενικότερεσ κατευκφνςεισ να εντα-
χκοφν, πζρα από τον αιγιαλό και τισ παραλίεσ και οι ορεινοί όγκοι τθσ χϊρασ μασ ςτθ λεγόμενθ «βαριά
βιομθχανία» του χειμερινοφ και κερινοφ τουριςμοφ.
Ασ δϊςουμε, όμωσ, οριςμζνα παραδείγματα:
Πρόγραμμα «Πίνδοσ»
Ζνα από τα πιο χαρακτθριςτικά παραδείγματα αποτελεί το πρόγραμμα «Ρίνδοσ», το οποίο καταρτί-
ςτθκε από το υπουργείο Οικονομίασ το 2004 επί κυβζρνθςθσ ΡΑΣΟΚ και ανοίγει το δρόμο ςτο κεφάλαιο
να εκμεταλλευτεί τον φυςικό πλοφτο τθσ Ρίνδου και να τον μετατρζψει ςε εμπόρευμα. Συγκεκριμζνα,
αφορά το πϊσ όλοι οι ορεινοί όγκοι τθσ οροςειράσ τθσ Ρίνδου (Γράμμοσ, Σμόλικασ, Τφμφθ, Λφγκοσ, Βαςι-
λίτςα) κα γίνουν ελκυςτικά τουριςτικοί.
Σε μια πρϊτθ φάςθ οι πραγματικζσ προκζςεισ ςυγκαλφπτονται με μζτρα και ζργα που ενιςχφουν τθ μι-
κρι ςε τοπικό επίπεδο επιχειρθματικότθτα, ϊςτε ςτθ ςυνζχεια να γίνει θ επζλαςθ του μεγάλου κεφαλαί-
ου χωρίσ αντιδράςεισ.
Κυμίηουμε ότι το περαςμζνο καλοκαίρι ο Γράμμοσ υπζςτθ μεγάλεσ καταςτροφζσ από τισ πυρκαγιζσ.
Τθν περίοδο που θ φωτιά ακόμα κατζκαιγε ό,τι ζβριςκε μπροςτά τθσ, ςτθν Άρτα ο πρϊθν υφυπουργόσ
Οικονομίασ Χρ. Φϊλιασ, μαηί με πολλοφσ νομάρχεσ και άλλουσ αρμόδιουσ παράγοντεσ ςυνεδρίαηαν με
αντικείμενο: «Ολοκλθρωμζνο Ρρόγραμμα Βιϊςιμθσ Ανάπτυξθσ Βόρειασ και Κεντρικισ Ρίνδου». Εκείνθ τθ
μζρα μάλιςτα, ιδιαίτερθ αναφορά ζγινε ςτθ διατφπωςθ προτάςεων για τθ διεφρυνςθ τθσ περιοχισ εφαρ-
μογισ του προγράμματοσ «Ρίνδοσ» και ςε περιοχζσ των νομϊν Κοηάνθσ και Κεςπρωτίασ. Ασ δοφμε όμωσ
ειδικά για το νομό Καςτοριάσ τι ζργα προβλζπεται να γίνουν.
Μετατροπι Ραλαιοφ Ρζτρινου Σχολείου Νεςτορίου ςε ΛΕΚ Ορεινοφ και Φυςιολατρικοφ Τουριςμοφ,
προχπολογιςμοφ 467.000 ευρϊ. Μετατροπι παλαιοφ πζτρινου κτιρίου κοινότθτασ Γράμμου ςε ξενϊνα
για ςπουδαςτζσ ΛΕΚ Νεςτορίου, 120.000 ευρϊ. Δεκάδεσ μελζτεσ για τθν καταςκευι δρόμων (Ρεφκο - Μυ-
ροβλφτθ - Ρευκόφυτο - Χρυςι - Επταχϊρι, Ρεφκο - Λιανοτόπι, Λιανοτόπι - Γράμμοσ κ.ά.).
Τα ςυγκεκριμζνα ζργα ζχουν ςυγκεκριμζνο προςανατολιςμό. Τθν επιχειρθματικι τουριςτικι αξιοποίθ-
ςθ και τθν αφξθςθ των κερδϊν του κεφαλαίου. Στο ίδιο το ενθμερωτικό υλικό του προγράμματοσ αναφζ-
ρεται: «Στόχοσ του προγράμματοσ δεν είναι τα ζργα μεταφορικισ υποδομισ και πολιτιςμοφ αλλά το απο-
τζλεςμα τθσ επζνδυςθσ ςε ζργα με προςδοκϊμενα αποτελζςματα τθν ενεργοποίθςθ και δραςτθριοποίθ-
ςθ του ιδιωτικοφ τομζα».
«Επζκταςη του προγράμματοσ»
Ρρόςφατα, θ κυβζρνθςθ τθσ ΝΔ αποφάςιςε τθν επζκταςθ του προγράμματοσ «Ρίνδοσ» και ςε νζεσ πε-
ριοχζσ. Ζτςι αυτό πλζον επεκτείνεται από τουσ νομοφσ Ευρυτανίασ και Αιτωλοακαρνανίασ μζχρι Άρτασ,
Ρρζβεηασ, Γρεβενϊν, Τρικάλων, Λάριςασ, Κοηάνθσ, Καςτοριάσ και Φλϊρινασ.
Μζχρι τϊρα ζχουν ενταχκεί ςτο πρόγραμμα αυτό ζργα και μελζτεσ άνω των 126 εκατ. ευρϊ. Ρρόκειται
για ζργα που αφοροφν εναλλακτικζσ μορφζσ τουριςμοφ, διάνοιξθ δεκάδων τουριςτικϊν δρόμων μζςα
ςτον εκνικό δρυμό τθσ Ρίνδου, αναπλάςεισ χϊρων, αποκαταςτάςεισ παλιϊν κτιρίων και γεφυριϊν, ανά-
δειξθ οικιςμϊν κ.ά. Το πρόγραμμα αυτό δζνει και με το ειδικό Χωροταξικό για τον Τουριςμό, που προ-
βλζπει νζεσ μορφζσ τουριςμοφ (αγροτουριςμό κ.ά.), αλλά και τθν καταςκευι ποικίλων εγκαταςτάςεων ςε
περίμετρο 500 μζτρων γφρω από παραδοςιακοφσ οικιςμοφσ.
Στθν ίδια λογικι κινείται και το «Επιχειρθςιακό Ρρόγραμμα ανάπτυξθσ των ορεινϊν όγκων του Νομοφ
Φωκίδασ», με τθ μζκοδο των Συμπράξεων Δθμοςίων και Λδιωτικοφ Τομζα (ΣΔΛΤ) που διαφιμιςε προ θμε-
ρϊν περιοδεφοντασ ςτθν Αμφιςςα ο ίδιοσ ο υπουργόσ Οικονομίασ Γ. Αλογοςκοφφθσ.
Ο Ολυμποσ κι ο... Κίςςαβοσ
Πςοι κατάγονται από τθ Κεςςαλία ξζρουν ςίγουρα το ςτίχο του δθμοτικοφ τραγουδιοφ «ο Πλυμποσ κι
ο Κίςςαβοσ τα δυο βουνά μαλϊνουν...». Τϊρα πλζον τα δυο βουνά ζχουν μετατραπεί ςε πεδίο μάχθσ πο-
λυποίκιλων επιχειρθματικϊν ςυμφερόντων...
Ρρόςφατα ο «΢» αποκάλυψε ότι θ κυβζρνθςθ προωκεί ςχζδιο ξεπουλιματοσ του Ολφμπου ςτο ιδιωτι-
κό κεφάλαιο, παρότι ζχει χαρακτθριςτεί από τθν ΟΥΝΕΣΚΟ μνθμείο τθσ φφςθσ. Ειδικότερα:
 Ζκταςθ 1.000 ςτρεμμάτων, κοντά ςτθν κορυφι του Ολφμπου παραχωρείται ςτο ξζνο κεφάλαιο για επι-
χειρθματικι - τουριςτικι εκμετάλλευςθ. Εκεί και ςε υψόμετρο 1.500 μζτρων ςτθ κζςθ «Γελαδαριζσ»,
ρωςικόσ επιχειρθματικόσ όμιλοσ ςχεδιάηει να χτίςει υπερπολυτελζσ παρακεριςτικό κζντρο πολλαπλϊν
δράςεων.
 Ανάλογθ «τουριςτικι αξιοποίθςθ» από άλλθ εταιρεία προγραμματίηεται και ςε άλλθ πλευρά του βου-
νοφ, με τθν καταςκευι χιονοδρομικοφ κζντρου και άλλων «τουριςτικϊν υποδομϊν», που κα εκτείνο-
νται ακόμθ και μζςα ςτα όρια του Εκνικοφ Δρυμοφ!
Ράλι ο «΢» αποκάλυψε ότι ςτο «μάτι» διαφόρων «επενδυτϊν» ζχει μπει και ο Κίςςαβοσ, ςτο πλαίςιο
τθσ λεγόμενθσ «πράςινθσ» οικονομίασ, δθλαδι τθσ προςαρμογισ του φυςικοφ περιβάλλοντοσ ςτισ ανά-
γκεσ κερδοφορίασ του κεφαλαίου. Θ όλθ ςυηιτθςθ μάλιςτα για τθν «αξιοποίθςθ» του βουνοφ, λίγουσ μό-
λισ μινεσ μετά τισ πυρκαγιζσ του περαςμζνου καλοκαιριοφ που ζκαψαν τμιμα του, γίνεται με τθ ςυμμε-
τοχι εκπροςϊπων τθσ Νομαρχιακισ και Τοπικισ Αυτοδιοίκθςθσ του νομοφ Λάριςασ, που υπερκεματίηουν
υπζρ των ςχεδιαςμϊν των επιχειρθματικϊν ομίλων!
Επιςθμαίνουμε με βάςθ το Ειδικό Χωροταξικό Σχζδιο του Τουριςμοφ, ςτθν κατθγορία του εναλλακτι-
κοφ τουριςμοφ εντάςςεται μεγάλοσ αρικμόσ νθςιϊν, αλλά και οι περιοχζσ τθσ θπειρωτικισ χϊρασ, όπωσ:
Δαδιά - Σουφλί, Βζροια - Καϊμακτςαλάν - Εδεςςα - Βζροια - Νάουςα, Καςτοριά - Φλϊρινα - Ρρζςπεσ,
περιοχι Βόρειασ Ρίνδου - Ηαγορίου - Τηουμζρκων - ορεινόσ όγκοσ Δυτικισ Κεςςαλίασ, Ολυμποσ - Κίςςα-
βοσ - Μαυροβοφνι, Ορεινόσ όγκοσ Στερεάσ Ελλάδασ, Ορεινόσ όγκοσ Δυτικισ Ρελοποννιςου, Ορεινόσ χϊ-
ροσ Κεντρικισ και Δυτικισ Κριτθσ (Λδθ κ.ά.).
Κατά ςφμπτωςθ, πρόκειται για τισ περιοχζσ που ζχουν εκδθλϊςει ενδιαφζρον οι επενδυτζσ και κατά
άλλθ ςφμπτωςθ, ςε αρκετζσ από αυτζσ εκδθλϊκθκαν μεγάλεσ φωτιζσ το περαςμζνο καλοκαίρι...

ΦΩΡΟΣΑΞΙΑ ΓΙΑ ΣΟ ΚΕΥΑΛΑΙΟ. «Ρ» 18/04/2008. ΢ελ. 4

Κατατζκθκε χτεσ ςτθ Βουλι - μετά από εκκόλαψθ αρκετϊν χρόνων από τισ κυβερνιςεισ και τθσ ΝΔ και
του ΡΑΣΟΚ - το Εκνικό Χωροταξικό Σχζδιο. Επιπλζον, θ κυβζρνθςθ ζχει ςτα ςκαριά τον «Καποδίςτρια 2»
με τον οποίο κα μειωκοφν οι διμοι, οι νομαρχίεσ και οι περιφζρειεσ με ςκοπό να διευκολυνκεί ακόμα πε-
ριςςότερο θ διείςδυςθ του μεγάλου κεφαλαίου και θ διάςπαςθ του ενιαίου χαρακτιρα κοινωνικϊν το-
μζων, όπωσ τθσ Ραιδείασ, Υγείασ, Ρρόνοιασ. Τα ςχζδια αυτά είναι ςτθν κυριολεξία δεμζνα μεταξφ τουσ,
όπωσ και με το Ειδικό Στρατθγικό Ρλαίςιο Αναφοράσ (ΕΣΡΑ) και είναι απόλυτα εναρμονιςμζνα με τισ επι-
ταγζσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ενωςθσ.
Το Εκνικό Χωροταξικό περιγράφει τισ γενικζσ κατευκφνςεισ και ςτρατθγικζσ που κα εφαρμοςτοφν τα
επόμενα 15 χρόνια ςε κρίςιμουσ τομείσ, όπωσ των μεταφορϊν, τον αγροτικό, του τουριςμοφ, τθσ βιομθ-
χανίασ, τθσ ενζργειασ, του περιβάλλοντοσ, τθσ πολεοδομίασ. Γιατί, όμωσ, γίνεται τϊρα θ «μεταρρφκμιςθ»
αυτι, 33 ολόκλθρα χρόνια μετά τθν ψιφιςθ του άρκρου 24 του Συντάγματοσ που τθν προζβλεπε; Επειδι
πλζον πολλά επενδυτικά ςχζδια (τουριςτικζσ μονάδεσ ςε Ρελοπόννθςο, Κριτθ, Χαλκιδικι κ.α.) ςκόντα-
φταν ςτθν πάγια νομολογία του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ. Βιομθχανικζσ ι άλλεσ εγκαταςτάςεισ (π.χ.
αιολικά πάρκα) παρά τισ αδειοδοτιςεισ που λάμβαναν, κινδφνευαν λόγω προςφυγϊν ςτα δικαςτιρια. Α-
ξίηει να ςθμειωκεί ότι πλζον, ςτο πλαίςιο τθσ λεγόμενθσ «πράςινθσ» οικονομίασ και το περιβάλλον μπαί-
νει ςτθ μζγκενθ τθσ ιδιωτικισ κερδοςκοπίασ, γεγονόσ που προχποκζτει τθ διευκζτθςθ και του χϊρου.
Ωσ εργαλεία για τθν εφαρμογι των αρχϊν του Εκνικοφ Χωροταξικοφ Σχεδίου, προβάλλονται: Οι ευρείσ
αποχαρακτθριςμοί δαςϊν και δαςικϊν εκτάςεων, αφοφ για τθν οριοκζτθςι τουσ και τθ ςφνταξθ του Δα-
ςολογίου δε κα χρθςιμοποιθκοφν οι αεροφωτογραφίεσ του 1945, αλλά τουλάχιςτον του 1960. Βαςικό
επομζνωσ ςτοιχείο είναι θ χριςθ γθσ και θ δεδομζνθ εμπορευματοποίθςθ ωσ θ βάςθ για τθν άκρατθ επι-
χειρθματικι δραςτθριότθτα. Και μόνο με αυτό το μζτρο του τρόπου ςφνταξθσ Δαςολογίου, κινδυνεφουν
με αποχαρακτθριςμό τουλάχιςτον 12 εκατ. ςτρζμματα δαςϊν. Στθν κυριολεξία λφνονται τα χζρια του με-
γάλου κεφαλαίου και δίνεται το ςφνκθμα ςτουσ εκπροςϊπουσ του - τθν «επόμενθ μζρα» κιόλασ που οι
καταςτροφικζσ πυρκαγιζσ μαφριςαν τθ μιςι Ελλάδα - να ιςοπεδϊςουν, να αρπάξουν, να λεθλατιςουν.
Το δεφτερο εργαλείο είναι ο «Καποδίςτριασ 2». Με τθν αλλαγι του διοικθτικοφ χάρτθ τθσ χϊρασ λιγο-
ςτεφουν τα γραφειοκρατικά εμπόδια για το μεγάλο κεφάλαιο ςτθν εφαρμογι των επενδυτικϊν του ςχε-
δίων. Αντίκετα, κα το διευκολφνουν να μπει ςε ςυνεργαςία με τθν Αυτοδιοίκθςθ μζςω ΣΔΛΤ ςε τομείσ ό-
πωσ αυτοί τθσ εκμετάλλευςθσ εκτάςεων και παραλιϊν, εγκαταςτάςεων φδρευςθσ, διαχείριςθσ αποβλι-
των, νεροφ κ.ά. Μάλιςτα, θ ΚΕΔΚΕ (ςυνδιοίκθςθ ΝΔ, ΡΑΣΟΚ και ΣΥΝ) ζκεςε ωσ κριτιριο για να δεχτεί το
Χωροταξικό Σχζδιο ακριβϊσ αυτι τθ «διοικθτικι μεταρρφκμιςθ», επειδι αυτι «ςτθρίηεται ςε μια ουςια-
ςτικι φορολογικι αποκζντρωςθ». Δθλαδι ςτθν προςκικθ νζων φορολογικϊν βαρϊν ςτθ λαϊκι οικογζ-
νεια...
Ρρόκειται, λοιπόν, για μια ακόμθ αντιλαϊκι επιλογι, ςτθν οποία ο λαόσ πρζπει να βάλει φραγμό, απαι-
τϊντασ τθν οργάνωςθ ςε άλλθ βάςθ τθσ οικονομίασ και τθσ κοινωνίασ. Ρροβάλλοντασ τθν πρόταςι του
για τθ λαϊκι εξουςία και τθ λαϊκι οικονομία. Και που μόνο με αυτοφσ τουσ όρουσ και κάτω από ζναν κε-
ντρικό ςχεδιαςμό μπορεί να υπάρξει ανάπτυξθ τζτοια που να καλφπτει όλεσ τισ ανάγκεσ των εργαηομζνων
και τθσ λαϊκισ οικογζνειασ.

ΦΩΡΟΣΑΞΙΚΟ ΚΑΙ Ε΢ΠΑ (Δ' ΚΠ΢). «Ρ» 04/05/2008. ΢ελ. 20

Σε επίπεδο οικονομίασ, θ κυβζρνθςθ ζχει προωκιςει οριςμζνεσ αλλαγζσ που ςχετίηονται με τθ διοικθ-
τικι δομι τθσ χϊρασ.
1. Το Εκνικό Χωροταξικό Σχζδιο με το οποίο περιγράφονται οι γενικζσ κατευκφνςεισ και ςτρατθγικζσ που
αφοροφν τομείσ όπωσ Μεταφορζσ, Τουριςμόσ, Ενζργεια, Ρολεοδόμθςθ, Διοικθτικι Δομι, Αγροτικόσ
Τομζασ, Βιομθχανία. Το πϊσ δθλαδι κα οργανωκεί χωροταξικά θ οικονομικι και παραγωγικι δραςτθ-
ριότθτα με τρόπο που να εξυπθρετεί απόλυτα τισ ανάγκεσ για επενδφςεισ, όπωσ άλλωςτε ζχουν ηθτι-
ςει ο ΣΕΒ και θ Ευρωπαϊκι Ζνωςθ.
Το χωροταξικό μιλά για «βελτίωςθ τθσ ανταγωνιςτικότθτασ τθσ ελλθνικισ οικονομίασ και ςτθν αφξθςθ
τθσ ελκυςτικότθτασ τθσ χϊρασ για τθν προϊκθςθ παραγωγικϊν επενδφςεων ςτουσ κλάδουσ που δια-
κζτει ςυγκριτικό πλεονζκτθμα». Το ςχζδιο απαιτεί «υιοκζτθςθ τθσ αρχισ τθσ μζγιςτθσ ευελιξίασ ςτο
ςφςτθμα του χωροταξικοφ και πολεοδομικοφ ςχεδιαςμοφ» και τθν «ζγκαιρθ αντιμετϊπιςθ προτάςεων
ιδιωτικϊν επενδφςεων μεγάλθσ κλίμακασ». Αυτό άραγε δε κα επιτευχκεί πιο αποτελεςματικά με τθ
μείωςθ των διμων, των νομαρχιϊν και των περιφερειϊν, αφοφ ζτςι τα μεγάλα - και όχι κατακερματι-
ςμζνα ςε μικρζσ χωρικζσ ενότθτεσ - ζργα υποδομισ κα αναλαμβάνουν μεγάλοι μονοπωλιακοί όμιλοι;
2. Το Εκνικό Στρατθγικό Σχζδιο Αναφοράσ (ΕΣΡΑ) 2007 - 2013 ζχει ςυγκεκριμζνεσ κατευκυντιριεσ γραμ-
μζσ:
 Να γίνει θ Ευρϊπθ και οι περιφζρειζσ τθσ οι πιο ελκυςτικοί τόποι για τουσ επενδυτζσ. Στθν κατεφκυνςθ
αυτι εντάςςεται το ςφνολο των υποδομϊν που είναι αναγκαίεσ για τθ δθμιουργία ενόσ άκρωσ ευνοϊ-
κοφ περιβάλλοντοσ για τθ διευκόλυνςθ τθσ αναπαραγωγισ του κεφαλαίου.
 Θ ενίςχυςθ τθσ ζρευνασ και τθσ καινοτομίασ, δθλαδι θ ακόμα βακφτερθ υποταγι τθσ Ερευνασ και τθσ
Ραιδείασ ςτισ ανάγκεσ των επιχειρθματικϊν ομίλων, μζςα από τθ ςφηευξθ των επιχειριςεων με τα ε-
ρευνθτικά - εκπαιδευτικά ιδρφματα και τθν προϊκθςθ τθσ επιχειρθματικότθτασ ςτουσ ςυγκεκριμζνουσ
τομείσ.
 Θ επιτάχυνςθ τθσ απελευκζρωςθσ τθσ αγοράσ εργαςίασ από τα εμπόδια που παρεμβάλλονται και τθν
προϊκθςθ τθσ κινθτικότθτασ και τθσ προςαρμογισ των εργαηομζνων ςτισ ανάγκεσ των καπιταλιςτϊν.
3. Οι νζεσ διαδικαςίεσ αξιολόγθςθσ και υλοποίθςθσ του ΕΣΡΑ (Δ' Κοινοτικό Ρλαίςιο Στιριξθσ) επιχειροφν
τθ βελτίωςθ τθσ διαχειριςτικισ ικανότθτασ του κράτουσ. Εςτιάηουν τθν προςοχι τουσ ςτθν αντιμετϊπι-
ςθ τθσ διαςποράσ πόρων ςε μικρά ζργα και υποδομζσ μικρισ κλίμακασ. Στοχεφουν ςτθ ςυγκζντρωςθ
πόρων ςε μεγάλα ζργα και υποδομζσ. Επιχειροφν τθ μείωςθ του αρικμοφ των τελικϊν δικαιοφχων δια-
χείριςθσ τθσ χρθματοδότθςθσ ςε κάκε περιφζρεια, νομό και κυρίωσ μικρότερων διμων με ελλιπι τε-
χνικι επάρκεια.
Θ κυβζρνθςθ λοιπόν, ςτθ βάςθ αυτϊν των κατευκφνςεων τροποποιεί τθ διοικθτικι δομι διαχείριςθσ
τθσ χρθματοδότθςθσ του κράτουσ και τθσ ΕΕ. Διαμορφϊνει πιο ςυγκεντρωτικοφσ επιτελικοφσ μθχανι-
ςμοφσ υλοποίθςθσ και ελζγχου των αποφάςεϊν τθσ.
Τι λζμε
Θ οποιαδιποτε Διοικθτικι Δομι πρζπει να ενιςχφει τθν εργατικι τάξθ και τα λαϊκά ςτρϊματα, να λει-
τουργεί προσ όφελόσ τουσ και να μθν εξυπθρετεί το κεφάλαιο. Το ηιτθμα είναι ποιοσ κερδίηει από τισ αλ-
λαγζσ και ποιοσ χάνει. Θ «ανάπτυξθ» δε γίνεται με διοικθτικζσ αλλαγζσ. Το κζμα είναι ποιοσ ελζγχει τθν
αναπτυξιακι διαδικαςία, ποιο είναι το αποτζλεςμά τθσ και ποιοσ ωφελείται. Υπάρχουν ςυγκεκριμζνεσ
ευκφνεσ τθσ ανιςόμετρθσ ανάπτυξθσ τθσ περιφζρειασ, όπωσ και για τθν εριμωςθ τθσ υπαίκρου. Ζχει άμε-
ςθ ςχζςθ με τθν εφαρμογι τθσ πολιτικισ τθσ ΕΕ και των κομμάτων που κυβερνοφν.
Θ ανάπτυξθ προσ όφελοσ του λαοφ δεν είναι κζμα διοικθτικισ δομισ αλλά διαφορετικισ πολιτικισ κα-
τεφκυνςθσ. Τισ ανάγκεσ τθσ εργατικισ τάξθσ, του λαοφ γενικότερα, μόνο ζνα ενιαίο δθμόςιο δωρεάν ςφ-
ςτθμα ςτουσ τομείσ κοινωνικοφ περιεχομζνου - Υγεία, Ραιδεία, Ρρόνοια - μπορεί να τισ καλφπτει πλιρωσ.
Ο ςχεδιαςμόσ μιασ ανάπτυξθσ ανά τομζα και κλάδο, με κοινωνικά τα βαςικά μζςα παραγωγισ, και ςφμ-
φωνα με τα ςυγκριτικά πλεονεκτιματα τθσ χϊρασ, τισ αναπτυξιακζσ δυνατότθτεσ και προοπτικζσ προσ
όφελοσ των εργαηομζνων, μπορεί να οδθγεί ςτθ λαϊκι ευθμερία.