Professional Documents
Culture Documents
MT VI PHNG PHP GII BI TP DI TRUYN HC QUN TH SINH HC 12 Phn I : L do chn ti . Trong chng trnh sinh hc 12 phn bi tp qun th l rt kh i vi hc sinh. V trong chng trnh ch trang b l thuyt, khng c tit rn luyn bi tp, ngay c trong sch bi tp sinh hc 12 dng ton qun th t phi cng nh qun th giao phi khng c mt bi tp no. M trong nhng nm gn y,phn ton qun th B gio dc o to thng hay ra thi tt nghip, thi i hc, thi hc sinh gii.. do hc sinh rt d gp kh khn, lng tng khi gp nhng bi tp ny, c bit i vi hc sinh cc trng THPT vng su, vng xa, phn ln hc sinh phn ln hc sinh c lc trng bnh yu th vic gio vin hng dn gii bi to v cng vt v nhng hiu qu t c khng cao. Nhiu hc sinh vn dng l thuyt gii bi tp mt cch m h, lng tng, khng c s khoa hc. lm r nhng im cn lu trong qu trnh gii bi tp, hc sinh yn tm, t tin hn trong qu trnh lm bi, ti mnh dn a ra mt s phng php v gii phn bi tp qun th t phi v qun th giao phi cho hc sinh yu v hc sinh trung bnh trng THPT . Mc d c nhiu c gng song chc chn c nhiu thiu st, rt mong c s gp chn thnh ca cc bn ng nghip. Phn II Ni dung. A. Qun th t phi. 1. C s khoa hc : Phn bi tp qun th t ph l dng bi tp hon ton mi, i hi hc sinh phi hiu r c s khoa hc ca n vn dng vo gii bi tp. Trong khi hc sinh trng vng su, vng xa nhn thc v l thuyt cha vng, chnh v vy phi c mt s phng php gii bi tp ny cho hc sinh d hiu, d nh, vn dng v pht huy c kh nng c lp suy ngh ca mnh trong qu trnh hc tp. 2. Ni dung c th : 2.1. Kinh nghim gii bi tp t phi. * gii c bi tp phn ny yu cu hc sinh phi nm vng l thuyt, khi nim qun th t phi, qun th giao phi, th ng hp tri, th ng hp ln, th d hp, kiu gen, kiu hnh, alen, kin thc di truyn. * Vn dng l thuyt trn gii mt s bi tp v qun t phi. 2.2. Cc phng php gii. Nu gi x l th ng hp tri (AA). Nu gi y l th d hp (Aa) Nu gi z l th ng hp ln (aa) Gi n l s th h t phi Cu trc di truyn ca qun th c dng : xAA: yAa : zaa ( vi x + y + z = 1 ) a) Dng th I : Qun th ban u ch c mt kiu gen : * Nu qun th ban u ch c mt kiu gen th c 3 loi. - Loi kiu gen AA : Khi t th phn cho ra dng thun chng tri - Loi kiu gen aa : Khi t th phn cho ra dng thun chng ln. - Loi kiu gen Aa : + Nu qun th t phi ban u ch c mt kiu gen d hp th : 1 n T l d hp = ( ) 2 1 n T l ng hp = 1 - ( ) 2 n: l s th h t phi VD1 : mt qun th thc vt ti th h P0 c 100% th d hp v kiu gen Aa nu bt buc t t t qua 3 th h th c t l d hp v th ng hp l bao nhiu. Gii
% 1 ( ) 0 .100% = 100% 2 P1 1 1 ( )1 .100% = 50% 1 ( )1 .100% = 50% 2 2 P2 1 1 ( ) 2 .100%= 25% 1 ( ) 2 .100% = 75% 2 2 P3 1 1 3 ( ) 3 .100% = 12,5% 1 ( ) .100% = 87,5% 2 2 b) Dng th 2 : Nu qun th ban u c kiu gen AA v Aa hoc AA; Aa, aa hoc Aa v aa th ta a v dng tng qut: xAA : yAa : zaa = 1 nu t phi qua n th h th : 1 y th d hp (Aa) = ( ) 2 1 y ( )n .y Th ng hp tri (AA)= x + 2 2 1 y ( )n .y Th ng hp ln (aa) = z + 2 2 VD1 : Mt qun th thc vt c s lng c th vi t l ng hp tri (AA) . Chim 50%, t l d hp (Aa) chim 50%. Nu cho t th qua 3 th h th t l d hp tri, ng hp tri, v th ng hp ln l bao nhiu %. GII 1 3 1 3 - T l d hp Aa = ( ) . y = ( ) .50% = 6,25% 2 2 1 1 3 50% ( ) 3 .50% = 71,75% - T l ng hp tri AA = x + y - ( ) . y = 50% + 2 2 2 1 50 ( ) 3 .50% = 21,875% 2 2 VD 2 : Mt qun th th ng vt c 70% l th d hp ( Aa), 20% l th ng hp ln (aa) nu cho t ph phn qua 5 lp th h th t l % th ng hp tri, th d hp, ng hp ln l bao nhiu %. 1 3 - T l ng hp ln aa = z + y - ( ) . y = 0 + 2 GII
TI LIU THAM KHO 1. Sch gio khoa sinh hc 12. 2. Sch bi tp sinh hc 12 ca tc gi L Th Tho ( NXB GD ) 3. Bi tp t lun v trc nghim sinh hc 12 ca Hunh Quc Thnh (NXBGD). 4. Mt s nghi tt nghip cc nm.