Professional Documents
Culture Documents
Nguyên lí 11.23 (chương6-đề tài 1)
Nguyên lí 11.23 (chương6-đề tài 1)
PHN TH HAI HC THUYT KINH T CA CH NGHA MC LNIN V PHNG THC SN XUT CA T BN CH NGHA
Tip theo giai on cnh tranh t do, ch ngha t bn pht trin ln giai on cao hn l giai on ch ngha t bn c quyn v sau l ch ngha t bn c quyn nh nc.
Thc cht y l nhng nc thang mi trong qu trnh pht trin v iu chnh ca ch ngha t bn v c lc lng sn xut v quan h sn xut thch ng vi nhng bin ng mi trong tnh hnh kinh t - chnh tr th gii t cui th k XIX v u th k XX cho n nay
NGUYN NHN CHUYN BIN CA CH NGHA T BN T CNH TRANH T DO SANG CH NGHA C QUYN
Nghin cu ch ngha t bn cnh tranh t do, C.Mc v Ph.ngghen d bo rng: t do cnh tranh sinh ra tch t v tp trung sn xut, tch t v tp trung sn xut pht trin n mt mc no s dn n c quyn.
Vn dng sng to nhng nguyn l ca ch ngha Mc vo iu kin lch s mi ca th gii, V.I. Lnin chng minh rng ch ngha t bn chuyn sang ch ngha t bn c quyn, ng thi nu ra nm c im kinh t c bn ca ch ngha t bn c quyn.
Ch ngha t bn c quyn xut hin vo cui th k XIX u th k XX do nhng nguyn nhn ch yu sau: (6 nguyn nhn chnh)
- S pht trin ca lc lng sn xut di tc ng ca tin b khoa hc k thut y nhanh qu trnh tch t v tp trung sn xut, hnh thnh cc x nghip c quy m ln
l luyn kim mi Betsme, Mctanh, Tmt... to ra sn lng ln gang thp vi cht lng cao; pht hin ra ho cht mi nh axt sunphuaric (H2SO4), thuc nhum...; my mc mi ra i: ng c izen, my pht in, my tin, my phay...; pht trin nhng phng tin vn ti mi: xe hi, tu thu, xe in, my bay... v c bit l ng st.
Nhng thnh tu khoa hc k thut ny, mt mt lm xut hin nhng ngnh sn xut mi i hi x nghip phi c quy m ln; mt khc, n dn n tng nng sut lao ng, tng kh nng tch ly t bn, thc y pht trin sn xut ln.
Thuc nhum
ng c izen 2 k
4 k
ng c hi nc
L nung Mctanh
t th k 19
Xe in
Xe la chy bng ng c hi nc
ng ray u tin
- Trong iu kin pht trin ca khoa hc k thut, s tc ng ca cc quy lut kinh t ca ch ngha t bn nh quy lut gi tr thng d, quy lut tch ly v.v.. ngy cng mnh m lm bin i c cu kinh t ca x hi t bn theo hng tp trung sn xut quy m ln
Cnh tranh khc lit buc cc nh t bn phi tch cc ci tin k thut, tng quy m tch ly thng th trong cnh tranh. ng thi, cnh tranh gay gt lm cho cc nh t bn va v nh b ph sn, cn cc nh t bn ln pht ti, lm giu vi s t bn tp trung v quy m x nghip ngy cng to ln.
Cuc khng hong kinh t nm 1873 trong ton b th gii t bn ch ngha lm ph sn hng lot x nghip va v nh, thc y nhanh chng qu trnh tch t v tp trung t bn.
S pht trin ca h thng tn dng t bn ch ngha tr thnh n by mnh m thc y tp trung sn xut, nht l vic hnh thnh cc cng ty c phn, to tin cho s ra i ca cc t chc c quyn.
Hnh nh mt s nc t bn
T nhng nguyn nhn trn V.I. Lnin khng nh: "... cnh tranh t do ra tp trung sn xut v s tp trung sn xut ny, khi pht trin ti mt mc nht nh, li dn ti c quyn