-1-

KARS VE ARDAHAN HAVALİSİNDE MÜSLÜMANLARA

VE ESİRLERE YAPILAN SOYKIRIM
Kars ve Ardahan havalisinde soykırıma uğrayan Müslümanların
sayısının 30.000'e vardığı, muhafazası Ermenilere verilen Osmanlı esirlerinin
çok kötü muamele gördükleri ve tüfek dipçikleriyle öldürüldükleri; Osmanlı
ordusu içinde bulunan Ermeni ve Rumların kasden esir düşerek Ruslara bilgi
sızdırdıkları, Kafkasya Ermenilerinin de önce Osmanlılara esir düştükleri ve
sonra kaçarak öğrendiklerini Ruslara bildirdiklerine dair.
Massacre of prisoners and Muslim population in the
nighborhood of Kars and Ardahan.
The number of Muslims committed to the guards of Armenians and
massacred by them after being inflicted physical pains upon and struck by the butt
of rifles reached 30.000; the Armenians serving in the Ottoman army were
deserting and deliberately surrendering to Russians to disclose informations about
the said army; Armenians from the Caucasus were first allowing to be taken
prisoners by the Ottomans and afterwards evading and delivering to the Russians
the intelligence they gathered.
19 R. 1333 (6. III. 1915)

Bâb-ı Âlî
Hâriciye Nezâreti
Umûr-ı Siyâsiyye Müdîriyet-i Umûmiyyesi
Mühimme Kalemi
Kayıt Numarası: 90
Fî 21 Şubat sene [1]330
Hulâsa: Kafkasya'daki
İslâmlara ve üserâya mezâlim
Dâhiliye Nezâret-i Celîlesine
Kars ve Ardahan havâlîsinde hükûmetin tahrîkiyle bi'l-hâssa Ermeniler
tarafından itlâf edilen Müslüman erkeklerin adedi otuz bine vardığı ve hânelerinin
ihrâk edildiği ve karlı ve buzlu dağlara dökülen bî-çâre kadın ve çocukların hâli dil-
hırâş bulunduğu ve muhâfazası Ermenilere verilen Osmanlı üserâsının bunlar
tarafından envâ‘-i sû-i mu‘âmelâta ma‘rûz kaldıkları ve tüfenk dipçiğiyle döğülerek
itlâf edildikleri mevsûkân istihbâr kılındığı ve Ruslarla temâsda bulunan asâkir-i
Osmaniyye miyânında Rum ve Ermenilerin bulunmasını Kafkasya'daki hayır-
hâhlarımızın tenkîd etmekte oldukları ve rivâyet olunduğuna göre bunların bi'l-
iltizâm esîr düşdüklerini ve Kafkasya Ermenilerinden bir kısmının da amden bize
esîr düşerek ve sonra kaçarak öğrendiklerini Ruslara söylediklerini binâ’en alâ-zâlik
bu bâbda ihtiyât edilmesi Tahran Sefâreti'nden bildirilmişdir. Harbiye Nezâret-i
Celîlesi'ne teblîğ-i keyfiyyet olundu.
Üserâmıza hüsn-i mu‘âmele edilmesi esbâbının istihsâli zımnında İtalya
Sefâreti nezdinde mükerreren teşebbüsât-ı kaviyye icrâ olunmuş ve aksi takdîrde
Rus esirlerine karşı tedâbir-i şedîde ittihâz olunacağı bildirilmişdir, efendim.
BOA. HR. SYS. 2878/1, Belge no: 2