Professional Documents
Culture Documents
Bladsy 1
2
Voorwoord
Dit was duidelik dat die moontlike groep moes bestaan uit
mense wie vir so ʼn lang periode verlof kon kry en baie goed
met mekaar kon klaarkom. ʼn Toer van hierdie aard en
omvang sou ook deeglike beplanning verg. Nadat die idee
bespreek was, was daar konsensus verkry vir die voorlopige
beplanning van so ʼn toer.
Met die roete gefinaliseer kon ons toe bepaal hoe lank die
toer sou neem. Ons het 37dae tot ons beskikking gehad en
kon die afstande uitwerk wat ons moet ry per dag asook
Bladsy 2
3
waar ons moes oornag. Een van die verskeie vrae wat ons
gehad het, was hoe lank moes ons spandeer in die Serengeti
en Masai Mara om baie diere te kan sien?
Bladsy 3
4
Bladsy 4
5
Ons eerste stop is net voor Grunau waar ons ʼn paar foto’s
neem van die mooi landskap en die sonsopkoms.
Bladsy 5
6
Bladsy 6
7
Bladsy 7
8
Bladsy 8
9
Op die pad vermaak ons vir Poen hulle met musiek van
onder andere Die Briels en Chris Blignaut, musiek wat nie in
Poen se smaak val nie. Die kinders het dit baie amusant
gevind. By Hobas eet ons ʼn vinnige middagete en ry verder
na Grootfontein waar die voertuie en alle Jerry kanne vol
brandstof gemaak word. Ons het gehoor dat diesel se prys in
Zambië maar redelik duur is en ons wil so ver as moontlik,
maar so goedkoop as moontlik ry! Hierdie is dan ook die
laaste skof van die dag tot by Rundu. Op die pad Rundu toe
stop ons en koop hout vir die aand se braai. Die pad is maar
ver en reguit met min draaie. Gelukkig is dit ʼn nuwe
omgewing en dus nie te vervelig nie.
Bladsy 9
10
Bladsy 10
11
Bladsy 11
12
Op ons Kaokoveld toer het ons twee nagte by die Epupa valle
geslaap. Langs die pad ry ons verby verskeie veld-slaghuise.
Die rou vleis hang sommer aan drade uit bome en daar is
geen manier om die vlieë weg te hou nie. Die mense wat die
vleis koop, sal dit maar goed moet gaarmaak om seker te
Bladsy 12
13
maak die vleis is eetbaar. Ons sal dit glad nie eers oorweeg
om te koop nie. ʼn Mens kan ook nie te vinnig ry nie, want
daar is orals beeste en bokke wat oor die pad stap, om nie
eers te praat van die mense wat te voet is of op fietse ry nie.
Ons stop by die Popa Valle wat maar eintlik net ʼn stroom
versnelling is.
Hier moes ons eers toegangsgeld betaal. Nadat ons die plek
verken het en ʼn paar foto’s geneem het, eet ons ʼn ligte
middagete. Na Katima Mulilo moes ons nog deur die Namibië
/ Zambië grenspos gaan en ons weet nie hoe lank dit gaan
neem nie, en het ons besluit om nie te veel tyd langs die pad
te versuim nie. Ons ry verder oor die Okavango rivier tot by
Bladsy 13
14
die hek waar ons die Caprivi strook inry. Orals is daar borde
wat sê dat ons 80 km/h moet ry en uitkyk vir die olifante vir
die volgende 180km, maar nêrens was daar enige diere nie,
wel tekens van olifante. Hierdie pad sal maar baie gevaarlik
wees in die nag. Die naam Caprivi was altyd iets wat ʼn
bekoring inhou maar daar is niks om oor opgewonde te raak
as jy net op die hoofpad bly nie. Ons kom teen 14:00 by
Katima Mulilo aan waar ons by die toerisme kantoor stop en
Poen vir hom wit en rooi weerkaatsers koop. Volgens die
dokumentasie wat ons by die AA ontvang het, is dit in sekere
lande verpligtend om wit weerkaatsers voor en rooies agter
aan weerskante van jou voertuig te hê. Ons gooi diesel in en
vertrek na Livingstone. Eers moes ons deur die Namibiese
grenspos gaan waar daar groot aanbouings is. Die twee
kantoortjies weerskante van die pad is maar in ʼn
verwaarloosde toestand. Na 10 minute is ons klaar en ry ons
verder na die Zambiese grens. Hier word ons vinnig met die
paspoorte gehelp. Hier moes ons 3de party versekering teen
R120 uitneem vir die tydperk in Zambië, en ook N$75 betaal
vir die voertuig vir padbelasting. Daarna is ons na doeane
waar ons die Carne de Passage moes wys asook 15000
kwachas betaal vir uitlaatgas-belasting. Nie een van ons het
kwachas gehad nie en ruil dit buite die kantoor by ʼn straat-
wisselaar. Ek het iewers gehoor dat dit onwettig was maar dit
was die enigste plek waar ons geld kon omruil, nêrens in
Suid-Afrika kon ons geld van die ander Afrika lande kry nie.
Elkeen van ons gee R300 en kry 15000 kwachas. Ons vertrek
na 20 minute verder oor die brug na Sesheke en Livingstone.
Yvette neem video van die brug en die rivier.
Bladsy 14
15
Bladsy 15
16
Bladsy 16
17
Bladsy 17
18
voor die gebou staan met ʼn Madison plakker op. Ons stop by
die museum aan die oorkant van die pad en Poen vra die
sekuriteitswag dat hulle tog nie weer sy bakkie moet was nie.
Die Madison kantoor was op die derde vloer, waar ek toe die
Comesa Yellow Card Insurance kon kry. Die Comesa Yellow
Card kos 88000 kwachas vir 3 lande. Ek neem ook die
versekering uit vir Tanzanië, Kenia en Malawi. Die kantoor
was verskriklik vol papiere en kon definitief nie baie goed
bedryf word nie. Daar was ʼn gekrap aan een van die mure en
het ons vir mekaar spottenderwys gesê dat dit seker muise
moet wees. Poen kon nie regkom nie en moes sy versekering
in Lusaka gaan kry want dit was nie Madison nie. Ons ry toe
maar terug na die kamp waar ons vir die eerste keer ʼn lekker
ontbyt maak. Na ontbyt ry ons almal in Poen se bakkie tot by
die Victoria Valle. Die sproeiwolk is al van ver af sigbaar. Dis
waar die naam “Smoke that Thunders” vandaan kom. Die
toegangsfooi is US$10 per persoon. Die rivier was baie vol
water en veroorsaak dit baie sproei oor die waterval.
Bladsy 18
19
Bladsy 19
20
Ons neem baie foto’s en video waarna almal, behalwe ek, die
roete gaan stap. Die afgrond was te steil vir my en ek besluit
toe om maar bo te bly. Almal trek hul reënjasse aan en toe
hulle terugkom was hulle sopnat, die sproei waai van onder
af onder die reënjasse in. Ons bring ook ʼn besoek daarna aan
die inligtingsentrum waar ons ʼn baie lang eentonige lesing
kry van die geskiedenis van die valle. Daar was ʼn paar
helikopters wat oor die valle gevlieg het, en alhoewel dit
lekker sou wees, sou dit seker baie duur wees. Ons ry daarna
deur Livingstone om die ander mense te wys hoe dit lyk. Op
die pad terug stop ons eers by die Spar, koop houtskool,
brood en water en ry toe verder na die Zambezi Waterfront
waar die African Queen se kaai is om te kyk hoe dit daar lyk
Bladsy 20
21
en om te vra hoeveel dit kos. Dit kos US$55 per persoon. Ons
besluit toe ons sal op die boot kom vaar wanneer ons
terugkom van ons toer.
Bladsy 21
22
Bladsy 22
23
Bladsy 23
24
Die pad was baie sleg tot by Zimba waar dit weer ʼn breë en
goeie teerpad geword het tot by Monze. Daarna was daar
maar weer hier en daar slaggate wat baie dieper was as
voorheen, maar ons kon darem teen 110km/h ry. Ons het
weer langs die pad gestop waar Poen vir hulle ʼn sout en
peperpot houer gekoop het. Daar was ook langs die pad
lewendige hoenders, kalkoene en tarentale te koop.
Wanneer jy ʼn dorp inry is daar gewoonlik eers ʼn 50km/h
bordjie, dan so drie stelle klein spoedwalletjies en dan een
grote, wat seker maak dat die voertuie stadig ry. Die hoofpad
loop deur die dorpies en ons moes maar gereeld stadig ry.
Daar was dan ook gereeld padblokkades. Hulle sit sommer ʼn
drom in die middel van die pad en as hulle jou wil stop, sal
hulle so aandui, anders waai hulle net met die hand dat ons
verder kon ry. Die polisie het ʼn paar standaard vrae soos, “
waar het ons laasnag geslaap”, “waar slaap ons vanaand”, en
“kan hulle ons 3de party versekering sien”. Net een keer in
Tanzanië het ʼn polisieman vir ons gevra “what presents did
you bring us”. Ons het in elke voertuig ʼn paar pakke
sigarette, penne, potlode en lekkers gehad. Ons moes ook
een keer ʼn paar koeldranke afstaan. Die polisie ken nie die
Kaapse nommerplate so goed soos die GP’s van Gauteng nie,
want hulle stop blykbaar die meeste GP’s en het al ʼn paar GP
voertuie laat uitpak. Ons ry verby Mazabuka waar daar baie
groot suikerplantasies is. Ons ry verder tot by Eureka-kamp,
waar ons vir die volgende twee dae gaan bly.
Bladsy 24
25
Bladsy 25
26
Nadat ons kamp opgeslaan het, gaan kyk ons hoe Lusaka lyk,
en soek ook sommer die plek waar Poen sy Comesa Yellow
Card Insurance kon koop en ook waar die Toyota Garage is.
Daar was baie straatsmouse wat hulle produkte aan ons wou
verkoop. Ons neem hulle met die videokamera af, maar van
hulle is maar sku vir die videokamera. Poen sukkel maar
aanvanklik om by die sirkels in die verkeer in te kom. Jy moet
maar indruk en hoop hulle gee jou ʼn kans om te ry. Op pad
terug wou Poen diesel ingooi, maar daar was by meeste van
die bekende garages geen diesel nie. Gelukkig kon hy sy
bakkie volmaak by een van die onbekendes. Iemand het vir
ons genoem dat daar maar gereeld brandstof probleme in
Lusaka is. Die aand braai ons frikkadelle, patat en aartappels.
Die kamp is baie mooi maar daar is te min toilette. Daar is by
die mans net twee toilette en drie storte vir die hele
kampterrein. In die kamp is verskeie wildsoorte oa. sebras,
rooibokke, buffels en apies. Die sebras stap saans in die
kamp rond en vreet die gras.
Bladsy 26
27
Bladsy 27
28
Bladsy 28
29
Bladsy 29
30
Bladsy 30
31
Bladsy 31
32
Bladsy 32
33
ʼn bottel of stuk glas ry, maar ek ignoreer dit omdat daar nog
steeds baie mense om ons saamgedrom het. Daar het baie
voertuie binne die grenspos gestaan, waarvan ʼn klomp duur
4x4’s was. Hierdie is voertuie waarvan die eienaars nie die
invoerbelasting kon betaal nie, en dit bly jare daar staan.
Gelukkig het ons die Carne de Passage gehad, wat verhoed
het dat ons invoerbelasting moes betaal. Hierdie was die
deurmekaarste grenspos wat ons op die hele toer ervaar het.
Nadat al die nodige dokumente gestempel en deurgegaan
was, ry ons na die Tanzanië deel van die grenspos. Die
Tanzanië deel was baie meer georganiseerd, skoner en die
geboue was ook nuut. Ons ruil toe eers geld om te betaal vir
die pad fooie. Deel van ons toer beplanning was om op die
internet die nuutste wisselkoers vir die geldeenhede wat ons
gaan gebruik op ons toer te kry. Dit het vir ons darem ʼn idee
gegee wat om te kry vir Amerikaanse dollars. Om Tanzanië te
kan ingaan, moes elkeen van ons ʼn visum hê. Ons moes ook
elkeen US$50 betaal vir ʼn tydelike visum wat dan 30 dae
geldig was. Ons betaal ook US$25 per voertuig vir die
padbelasting en permitte. Die foto’s wat ek met moeite in
Livingstone laat neem het, was toe nooit nodig gewees nie.
Nadat ons klaar was by die grenspos en weer eens onseker
was oor die spoedbeperking, vertrek ons na Iringa. Ons plan
was om by Kisolanza Farm, so 40km voor Iringa te slaap,
maar ons wou verder ry en eerder by Iringa Riverside
Campsite gaan bly, net 10 km anderkant Iringa . Op pad stop
ons by Mbeya wat op die terugkom roete ʼn slaapplek sou
wees, maar ons sien dat die plek het nie regtig kampplekke
het nie. Ons gooi weereens diesel in en toe ek klaar betaal
Bladsy 33
34
het kom sê iemand dat ek ʼn pap band het. Dit was natuurlik
die klapgeluid wat ek by die grenspos gehoor het. Die band
was darem nie heeltemal pap nie. Reg langs die garage was
daar ʼn plek wat bande regmaak. Volgens een van die manne
daar, was dit die klep van die band wat lek. Nadat ek dit
vervang het en die band weer gepomp het, ry ons verder. Na
so 120 km stop ons langs die pad vir ʼn toiletbreek. Ek merk
toe op dat die band weer pap is. Ek wou nie die band langs
die pad omruil nie, en besluit dat ek eerder elke 100 km die
band gaan pomp. Dit was nie meer te ver na Iringa toe nie.
Op pad Iringa toe het ons deur ʼn paar plantasies gery. Ons
sien die dag baie stukkende voertuie langs die pad en besluit
om die volgende dag te tel hoeveel ons sien.
Bladsy 34
35
Bladsy 35
36
Bladsy 36
37
Bladsy 37
38
Bladsy 38
39
Bladsy 39
40
Bladsy 40
41
Bladsy 41
42
Bladsy 42
43
Ons betaal al die fooie vir die Ngorongoro Crater wat insluit
US$35 per persoon per dag en koop ook ʼn kaart van die
krater asook ʼn plakker van Tanzanië. Hier was net so ʼn klomp
bobbejane soos by Kaappunt, maar hulle val darem gelukkig
nie die mense aan nie.
Bladsy 43
44
Bladsy 44
45
Bladsy 45
46
Dit was baie winderig bo-op die krater se rand en die lig was
maar dynserig, maar nog steeds was die uitsig van bo af baie
mooi. Hierdie was ʼn uitsig wat baie mense al op televisie
gesien het, maar baie min mense het dit al self beleef. Daar
is ʼn paar mooi Lodges bo-op die krater se rand, maar dit sal
seker baie duur wees om daar te bly. Ons gaan vandag kamp
opslaan en dan môreoggend vroeg afgaan in die krater. Die
fooie vir Ngorongoro Crater en Serengeti werk in 24 uur
siklusse d.w.s. as jy teen 15:00 ingaan moet jy teen 15:00 uit
wees, anders betaal jy vir nog ʼn dag. Jy mag ook net 6 uur
lank in die krater wees en dit kos US$200 per voertuig. Nadat
ons klaar foto’s geneem het en die groot oomblik klaar
ingeneem het, ry ons na Simba A kamp waar ons vir die nag
gaan kamp. Dit is waar die Voetspore manne ook was. Die
groot boom wat ons op die Voetspore video gesien het, was
duidelik uitkenbaar. Ons is gewaarsku teen die vuil ablusie
geriewe, maar het gehoop dat dit darem nie so is nie. Nadat
ons die tente opgeslaan het, het ons die kans gebruik om
rustig te wees.
Bladsy 46
47
Bladsy 47
48
Bladsy 48
49
Bladsy 49
50
Bladsy 50
51
Ons het gehoop dat dit nie in die krater sou reën nie, want
dit sou darem ʼn groot teleurstelling vir ons wees. By die
krater-hek moet ons die bewys van betaling toon en toe wil
hulle hê daar moet ʼn gids saam met ons gaan. Volgens die
amptelike dokumente is gidse verpligtend, maar daar was nie
plek op ons voertuig nie. Ons was dan reeds ses mense in
Poen se bakkie. Gelukkig het Poen die naam van die vrou wat
in beheer was van die Overland vragmotor wat gisteraand
langs ons geslaap het gehoor. Hy noem toe dat Wanda gesê
het ons kan saam met hulle ry. Die manne by die hek het ons
nie eintlik geglo nie, maar ons tog later toegelaat om verder
te ry. Terwyl ons teen die kraterrand afgery kom, het die
wolke ook gelig en die reën opgehou. Die plantegroei was
glad nie soos bo-op die kraterrand nie, daar was meer gras
en redelik droog met min bome.
Bladsy 51
52
Ons het al hoe meer diere begin sien, maar gewonder waar
die groot troppe wildebeeste dan was. Ons het op ʼn ver
afstand twee leeus in die gras sien lê. Dit was die eerste leeus
wat ons op die toer gesien het. Verder sien ons nog baie
wildebeeste, sebras, gaselle, en seekoeie. Dit is jammer dat
die tyd in die krater net beperk is tot ses ure, want daar was
so baie ander wild om te sien. Gelukkig het die Serengeti en
Masai Mara nog voorgelê waar ons wild kon sien. Net
voordat ons uit die krater gaan, stop ons by ʼn piekniek-
terrein en toilet. Daar het ons die enigste olifant wat ons in
die krater gekry het, van naby gesien. Die ou grote het ons
nogal laat skrik. Dit is ʼn een-rigting pad en is baie steil teen
die wand uit. By die hek mag jy net afgaan en dan by die
ander pad mag jy net opry. Ons kom teen ongeveer 12:00
terug by Simba kamp. Toe ek by die Landy kom sien ek dat
Bladsy 52
53
Bladsy 53
54
het nie. Die eerste deel van die Serengeti waar ons inkom het
groot kort-gevrete grasvlaktes met baie gaselle daarop. Op
ons kwitansie was die Dik Dik kampplek by Seronera
opgeskryf vir kampering, maar dit was reeds vol. Gelukkig is
daar vier kampplekke reg langs mekaar, die Dik Dik, Pimbi,
Nyati en Ngiri kampe. Die Dik Dik en Pimbi kampe was vol,
maar daar was geen mense by die Nyati kamp nie. Dit was
vir ons ʼn teken dat daar waarskynlik fout was met die
geriewe. Gelukkig kry ons nog plek in die Ngiri kamp waar
ons vir twee nagte gaan bly. By Ngiri kamp aangekom, was
dit Poen se beurt om ʼn pap wiel reg te maak. Gelukkig was
dit net ʼn gat op die loopvlak wat deur ʼn klip veroorsaak is. Hy
kon darem die band maklik met ʼn prop heelmaak. By Ngiri
kamp was die stortgeriewe nog in aanbou, dus moes ons
maar ons eie stort opslaan. Gelukkig is daar baie lopende
water. Die aand maak ons ʼn lekker groot vuur en braai
steaks wat spesiaal in Suid-Afrika gekoop is vir die Serengeti.
Die nag hoor ons gereeld die Sebras senuagtig blaf, maar
geen roofdiere nie. Die hiënas kom gewoonlik snags by die
kampe aas, maar ons was baie gelukkig dat nie een ons kom
pla het nie. Daar is geen heining om enige van die
kampeerplekke nie, die wildediere kan dus maklik inkom. Die
teenwoordigheid van mense is seker maar ʼn afskrikmiddel.
Bladsy 54
55
Bladsy 55
56
Bladsy 56
57
Die foto’s en video kan ʼn mens ʼn goeie idee gee van hoe dit
daar lyk, maar as jy dit nie self beleef nie, mis jy baie. In
sommige dele kom ʼn mens by groot stukke veld waar al die
bome se blare afgevreet is. As die kameelperde eers deur so
ʼn strook veld geloop het, bly daar nie veel oor nie. Die
middag stop ons by Lobo Lodge vir ʼn Sampie breek en ry toe
weer terug na ons kamp. Ons sien glad nie leeus nie en ook
min olifante. Terug by die Seronera, gaan stop ons eers by
die toerisme winkel vir ʼn paar aandenkings. Later die middag
ry ons gou weer ʼn ent om diere te gaan kyk. Ons kom toe
heel toevallig op twee leeus af wat taamlik ver die pad af
was. Op pad terug ry ons verby twee hiënas. Die een het
dragtig gelyk en die ander een het iets in sy poot gehad want
hy het net op drie bene geloop. Hierna moes ons terugkeer
Bladsy 57
58
Bladsy 58
59
Bladsy 59
60
is, maar dit is reg langs die hoofpad wat tussen Musoma en
Mwanza loop . Ons het toe ons inligting ingesamel het vir die
toer, by Karel gehoor van die Nyatwale kampplek, maar kon
dit nêrens op enige kaart sien nie, maar toe ons by die hek
van die Serengeti uitry, sien ons ʼn groot bord wat die
kampplek aandui. Dit was maar net so 10km ver. By die
Nyatwale kampeerplek is geen krag nie, maar wel lopende
water. Ons kry toe ʼn lekker kampplek reg onder ʼn groot
boom. Ons was die enigste mense in die kampplek. Die
opsigter gee toe ook vir ons ʼn kamer met ʼn toilet en stort in.
Die stort se water was veronderstel om warm water te wees
maar of die donkie het nie gewerk nie of die opsigter het ons
verkeerd verstaan toe ons vra of daar warm water was.
Gelukkig was dit darem nie te koud nie en ons stort maar
almal koud. Ons het so 50m vanaf Lake Victoria gebly, en die
muskiete het ons vanaand weer net soveel gepla soos by
Pangani Rivercamp, maar ons kon nie die geleentheid laat
verbygaan om langs Lake Victoria te kamp nie. Poen het vir
hom ʼn visstok gehuur en gaan maak toe ʼn paar gooie in die
Lake Victoria sonder enige sukses.
Bladsy 60
61
Bladsy 61
62
Gedurende die nag was daar ʼn groot geraas wat seker vir 3
tot 4 ure geduur het. Iemand het die hele tyd kliphard gegil
oor ʼn mikrofoon en dan so slag-slag baie onluisterbare Afrika
musiek. Die volgende oggend het ons gehoor dat iemand
gedoop is. Dit was die meeste wat ons nog gesteur was
gedurende die hele toer, nie eers deur wilde diere nie.
Bladsy 62
63
Ons het vandag tot by die Masai Mara gery en moes maar
gaan slaapplek soek. Daar was geen amptelike
kampeerplekke vir die publiek binne in die Masai Mara nie.
Die meeste van die parke het voorsiening gemaak vir oorsese
toeriste en nie toeriste wat met hulle eie voertuie rondry nie.
Ons het in ʼn noordelike rigting gery al langs die Victoria meer
tot by Musoma waar ons gaan diesel ingooi het. Ons sou nie
gou weer diesel kon ingooi nie en ons het nie geweet hoe ver
ons gaan rondry in die Masai Mara nie. Daarna was ons
volgende stop die Tanzanië/Kenia grenspos, wat darem nie te
veel moeite en tyd van ons geneem het nie. Na die gewone
geld ruil transaksies en doeane stempels, ry ons Kenia binne.
So 20 km anderkant die grenspos, net voor die dorpie Suna,
is daar ʼn afdraaipad na regs na die Masai Mara. Daar was ʼn
groot rigtingaanwyser langs die pad wat een van die Lodges
in die Masai Mara aangedui het. Die pad was aanvanklik ʼn
grondpad vol slaggate, wat daarna ʼn twee spoor pad geword
het tot by ʼn sekuriteitshek. Daar moes ons ook maar net
aandui dat ons Masai Mara toe op pad was en is toe
deurgelaat. Hierna het die pad partykeer beter geword en
soms moes ons deur slote en oor riviere met nou bruggies ry.
Hoe nader ons aan die Masai Mara gekom het, hoe slegter
het die pad geword. Meeste van die toeriste wat na die
Masai Mara toe kom, vlieg vanaf Nairobi tot in die Masai
Mara, dit neem maar so 45 minute. As die toeriste die pad
moes ry, sou niemand die park besoek het nie.
Bladsy 63
64
Bladsy 64
65
Bladsy 65
66
Sekere dele van die pad moes ons sommer langs die pad ry of
op ompaaie deur die bosse. In die reënseisoen is die pad
seker ʼn nagmerrie. Toe ons by die Oloololo hek aankom,
gaan vra ons of daar slaapplek was. Net voor die hek is daar ʼn
nie- amptelike publieke kampeerplek waarvoor ons moes
betaal. Ons betaal vir twee nagte en sommer ook die
volgende dag se park fooie. Die park fooie van Kenia is
heelwat goedkoper as die van Tanzanië. Die kampplek het
ook geen omheining gehad nie. Daar is lopende water, put-
toilette en koue storte, so dit was nie werklik nodig om water
saam te ry nie. Gelukkig was daar al mense wat daar gekamp
het. Hulle maak maar saans ʼn groot vuur en hou dit aan die
gang om die roofdiere, soos hiënas, weg te hou. Nadat ons
kamp opgeslaan het, gaan klim al die groot mense op die
Landy se dak. Poen wou baie graag op ʼn voertuig se dak sit
en die uitsig oor die Masai Mara waarneem. Die grasvlaktes
met die doringbome was baie mooi. Ek het gou huis toe
gebel om te laat weet dat ons veilig in die Masai Mara was.
Alles het goed gegaan by die huis. Die Masai Mara het geen
grensdraad nie, die diere migreer oor na die aangrensende
Serengeti soos die reënseisoene is.
Bladsy 66
67
Vanoggend toe dit lig word, maak ons koffie vir die pad en
gaan ry ons in die park, op soek na die diere. Van ons
kampplek af kon ons drie lugballonne sien opstyg. Dit moes
baie mooi uit die ballonne wees. Hulle beweeg baie stil, sodat
die diere nie skrik nie. Die kaart wat ons die vorige dag by die
hek gekoop het, was maar taamlik onakkuraat. Dit het nie al
die paaie aangetoon nie, en van die paaie was ook nie
duidelik gemerk nie. Ons ry tot by die naaste rivier waar daar
ʼn trop olifante was, wat baie naby ons bakkies verby gestap
het. Ons het toe verder op een van die paaie gery, maar die
navigasie was maar moeilik. Ek kon nie op die kaart, die GPS,
die pad en diere tegelykertyd konsentreer nie. Ons het toe
besluit dat ons maar by die hek moet gaan vra of daar nie ʼn
gids was wat saam met ons kon ry nie. Ons was baie gelukkig
om ʼn gids te kry wat toe saam met Poen in die bakkie gery
het. Die gids het ʼn twee-rigting radio by hom gehad,
waarmee hy in kontak was met die ander gidse en vinnig vir
ons kon neem na waar daar diere was. Dit was ook nie lank
nie, toe kom ons op twee leeus af. Hierdie was die eerste
groep leeus wat ons van naby af kon dophou.
Bladsy 67
68
Bladsy 68
69
Bladsy 69
70
Die gids neem ons toe na die Mara rivier waar die diere wat
jaarliks migreer, deur die rivier moet swem. Dit is hier waar
die krokodille lê en wag vir die diere, dis net jammer ons kon
nie die migrasie deur die rivier sien nie. Ons was blykbaar ʼn
week of wat te vroeg vir die migrasie. Die gids laat ons toe
sommer oor die grasvlaktes ry waar daar geen paaie was nie,
ons het nie geweet of dit wettig was nie.
Bladsy 70
71
Ons het nog luiperds gaan soek, omdat ons nog niks gesien
het nie, maar kon niks kry nie. Ons stop later die dag by die
Hippo Pool park hek vir ʼn Sampie en ʼn vinnige middagete.
Daarna ry ons terug na ons kampplek en sien nog ʼn groot
verskeidenheid diere. Die Masai Mara grasvlaktes is baie
mooi. Sekere dele is daar geen bome nie, maar net
grasvlaktes met lang gras. Op pad terug kry ons mense wat
die pad regmaak en vra hulle of hulle nie enige luiperds
gesien het nie, maar hulle sê daar is niks in die omgewing nie.
Terug by die kamp het ons ʼn tydjie rustig gewees en toe weer
gaan rondry op soek na diere. Ongeveer 2.5 km van ons
kampplek af kry ons toe twee leeus in die lang gras. Daar het
alreeds ʼn paar voertuie by hulle gestaan. Ons het maar
gehoop dat hulle ons nie vannag sal kom pla nie. Terug by die
kamp, neem ons die enigste groepfoto van die hele toer. Die
Bladsy 71
72
aand maak ons vuur in die stofies, ons was maar bang dat die
wind die gras aan die brand sou steek. Vannag was ons feitlik
alleen in die kamp, die meeste mense het alreeds vertrek na
ander plekke toe.
Bladsy 72
73
Bladsy 73
74
Bladsy 74
75
Die plek was niks besonders nie, net ʼn bord langs die pad wat
die ewenaar aandui. Toe ons deur Kakamega ry, het dit begin
reën. Ons gaan vanaand slaap by die Naiberi Rivercamp 10
km anderkant Eldoret. Eldoret is ʼn groot plek met selfs
robotte, maar die robotte werk natuurlik nie.
Bladsy 75
76
Bladsy 76
77
ontvang ons en wys vir ons die geriewe. Dit was baie
indrukwekkend, daar is afsonderlike afdakke met braaiplekke
vir elke kampplek. Die ablusie was tot sover die beste wat
ons in Afrika by ʼn kampplek gekry het. Daar is ook ʼn groot
ontspanningsarea onder dak, wat ʼn kroeg en restaurant
insluit. Buite is daar baie gras en ʼn groot splinternuwe
swembad. Op pad na die ontspanningsarea loop ʼn mens in ʼn
tropiese tuin tonnel wat net deur ʼn argitek of iemand met
goeie smaak ontwerp kon gewees het. Nadat ons kos gemaak
het, het dit weer begin reën. Ons gaan maak toe ʼn draai in
die kroeg, betaal gou vir die verblyf en drink ʼn yskoue bier
terwyl ons ʼn paar stories met Ash uitruil. Later kom die
eienaar van die Naiberi kamp ook daar aan, en heet ons
welkom. Hierdie kampplek sal ons oral waar ons kom vir
mense aanbeveel, net jammer Kenia se paaie was so sleg.
Bladsy 77
78
Ash het die vorige aand verduidelik hoe ons moet ry tot waar
ʼn mens die Great Rift Valley die mooiste kon sien. Volgens
hom was die pad nie te sleg nie, en kon ons sommer
daarvandaan direk tot in Nairobi ry. As hierdie pad nie te sleg
was nie, sou ek glad nie die werklik slegte paaie van Kenia
wou sien nie.
Bladsy 78
79
Die feit dat ons sonder skokbrekers gery het, het die ry seker
vererger, maar om plek-plek nie vinniger as 20km/h op ʼn
teerpad te kon ry nie, moes die kondisie van die pad baie sleg
gewees het. Daar was dele van die pad waar die slaggate die
hele pad vol was en dan moes ons maar langs die pad ry.
Soms was daar selfs ook slaggate in die ompad. Dit het maar
op en af geskud en was baie frustrerend vir ons in die Landy.
Ons het gehoop dat die pad nie heelpad so sleg sou wees nie,
en dat die uitsig oor die Great Rift Valley die moeite werd sou
wees. Dit het gelyk soos die heuwels van Switserland. Daar
was groen golwende heuwels, met baie bome en diep valleie.
Dit was maar bewolk en effens dynserig, maar ons kon darem
ʼn goeie idee kry van hoe dit lyk. Die slegte pad het ook nie
beter geword nie. Ons stop toe weereens by die ewenaar se
Bladsy 79
80
Die pad het darem nie meer slaggate nie, maar dit het gelyk
soos die see, met golwe, wat veroorsaak het dat ons nie
vinniger as 60 km/h kon ry nie, anders het die Landy in ʼn
groot wieg in gegaan wat baie gevaarlik kon wees. Van
Nakuru af was hulle besig om ʼn nuwe pad te bou wat tot in
Nairobi loop. Die ou teerpad lyk erger as ʼn sinkplaat pad en
dit was vir 60km ver so. Ons ry nou verby Lake Nakuru en
Lake Naivashu op ʼn tydelike grondpad, terwyl hulle aan die
pad bou tot by Limuru waar ons op die nuwe pad begin ry.
Bladsy 80
81
Net voor Nairobi stop ons by nog toerisme winkels langs die
pad. Hiervandaan kon ons ook ʼn mooi uitsig oor die Great
Rift Valley kry. Ons kom so 15:00 se kant in Nairobi aan. Die
pad wat ons moes ry as ons Nairobi inkom, was ʼn groot breë
pad, net soos die N2 in Kaapstad. Ons moes mooi kyk vir die
afdraai na International Livestock Research Instute (ILRI),
waar ons vir twee dae gaan bly het by Etienne en Santie.
Etienne was op die see besig om sy seiljag vanaf Suid-Afrika
na Kenia te bring, so net Santie en die kinders was by die
huis. Hulle huis is in die ILRI sekuriteit-kompleks. Dit is baie
veilig daar met wagte wat 24 uur die plek patrolleer en ons
moes deur groot hekke by ILRI inry. Voor die huis is daar ʼn
groot grasperk met lekker koeltebome.
Bladsy 81
82
Bladsy 82
83
Bladsy 83
84
Poen se Toyota geken nie en sou hom nie kon help nie. Baie
gefrustreerd ry ons toe terug ILRI toe.
Dit was nou weer die Landy se beurt en ons ry nou terug na
Kwik-Fit toe. Gelukkig was die skokbrekers daar en kon hulle
die stukkende skokbrekers gou omruil. Ek het net gevra dat
ek die stukkende skokbrekers kon kry om dit te gaan terugeis
op Stellenbosch.
Die middag ry ons almal met Poen se bakkie stad toe. Ons
gaan doen inkopies by die Sarit Sentrum en ry ook na die
Springchoice Butchery, waarheen Santie ons verwys het om
lekker Fillet Steaks te koop. Die steaks het baie lekker gelyk
en teen R40 ʼn kilogram koop ons sommer ʼn klomp vir die pad
terug Suid-Afrika toe en vir saamneem huis-toe as daar sou
oorskiet.
Nadat ons beide voertuie vol brandstof gaan maak het, gaan
ruil ons weer die Kenia Sjielings terug na US$. Ons wou die
volgende oggend vroeg uit Nairobi vertrek om te kyk of ons
die verkeer van Nairobi kon vermy en wou ook probeer om
tot by Dar Es Salaam te ry. Ons besluit toe om die tente af te
breek en eerder binne in die huis te slaap. Die aand braai ons
heerlike fillet steaks.
Bladsy 84
85
Bladsy 85
86
te kon sien. Een man vertel vir ons dat so 35km op die Arusha
pad moes ry en dan aan die linkerkant behoort ons
Kilimandjaro te sien. Die geluk was weer nie aan ons kant nie.
Ons sal maar weer ʼn toer moet onderneem, net soos
verskeie ander toeriste, om Kilimandjaro te kan sien.
Ons stop nou in Arusha en gooi weer diesel in. Ons was van
voorneme om maar tot by Dar Es Salaam te probeer ry. Ons
sou seker laat daar aankom maar liewer dit as om twee dae
lank op die pad te wees. By die Pangani kampplek se afdraai
stop ons en eet ʼn middagete langs die pad. Ons gebruik ook
die geleentheid om ʼn bietjie bene te rek, omdat ons nou al
ver gery het. Ons plan was om die Bagamoyo grondpad na
Dar Es Salaam te ry, as ons nie te laat by die afdraai kom nie.
Ons ry redelik goed sonder baie verkeer, en daar was vandag
nie so baie van die busse op die pad nie.
Bladsy 86
87
Ons kom so teen 21:00 in Dar Es Salaam aan. Daar was nie
baie verkeer nie, maar groot dele van die stad het nie krag
gehad nie. Die straatligte het nie gebrand nie en het die ry en
soek van paaie baie moeilik gemaak. Ek moes iewers ʼn fout
begaan het toe ek die nuwe kaarte opgelaai het. Ek kon net
nie die pad binne in Dar Es Salaam vind wat na ons kampplek
by Kipepeo Beach moes loop nie. Nadat Yvette die laptop
met die groot kaart op haar skoot vasgehou het, en ons ʼn
paar paaie verkeerd gery het, vind ons darem die regte pad.
Die grondpad was ʼn ompad vir een van die paaie wat in die
proses was om herbou te word. Ons hoop toe maar net dat
dit die regte pad is, dit het darem in die regte rigting geloop.
Ons kom toe by die Kipepeo Beach se afdraai aan maar dit
het nie meer bestaan nie. Nadat ons ʼn paar keer daar
rondgery het, kom daar toe gelukkig twee manne aan wat vir
ons die pad kon wys tot by Kipepeo Beach. By die kampplek
was daar al ʼn paar tente opgeslaan, en twee Overland
vragmotors. Gelukkig was daar vir ons nog slaapplek. Dit was
toe alreeds 22:30 en ons wou nie graag nog verder gaan soek
na slaapplek nie. Nadat ons kamp opgeslaan het maak die
vrouens vir ons ʼn vinnige aandete en gaan slaap ons maar
redelik moeg. Ons kon die branders van die see redelik naby
ons hoor breek.
Bladsy 87
88
Ons slaap vanoggend later as gewoonlik. Toe dit lig word, kon
ons sien hoe naby ons aan die see was. Die see was so plat
soos ʼn dam.
Bladsy 88
89
Ons het beplan om net met die veerboot oor te gaan Dar Es
Salaam toe en dan weer met die pad te ry wat ons die vorige
aand gery het. Hierdie was maar net so ʼn 40 km ompad
maar neem darem net 1 uur om te ry. Ons koop toe kaartjies
by die veerboot kantoor en wag een en ʼn halfuur om op die
veerboot te klim. Ons het op die veerboot in ʼn ry voertuie
gesit tussen ʼn klomp klein winkeltjies. Ons kon sit en kyk hoe
die mense hulle maaltye geniet in een van die restaurante.
Bladsy 89
90
Nadat ons die kaartjies gekoop het, ry ons na die huis waar
ons vir die tyd wat ons in Zanzibar sou wees, ons voertuie
gaan agterlaat. Dit is die huis van Erik Bakkes, Hans Scheffler
wat saam met my werk, se swaer. Die man wat ons met die
kaartjies gehelp het, het ʼn taxi gehad waarmee hy ons kon
vervoer. Hy ry toe voor ons met sy motorfiets om te sien
Bladsy 90
91
waar die huis van Erik was. Hy sal ons die volgende dag net
daar kom oplaai. Iewers langs die pad het ons hom verloor.
Ons het maar net gehoop dat ons hom die volgende dag
weer sou raakloop. Nadat ons die Askari wat die huis oppas
gesê dat ons die volgende dag die voertuie sou bring, ry ons
terug Kipepeo Beach toe.
Bladsy 91
92
Bladsy 92
93
Met die taxi ry ons toe terug na die veerboothawe en wag vir
die veerboot in die vertreksaal, wat maar eintlik net ʼn afdak
met banke was. Die veerboot was vasgemeer by die kaai en
het darem nie te sleg gelyk van die kant af nie. Daar was nog
ʼn veerboot, die Flying Horse in die hawe. Dit was ʼn baie
groot veerboot, maar dit was baie oud en verwaarloos. Die
Flying Horse neem sowat vier ure tot by Zanzibar en die
ander veerbote so tussen 1hr45min en 2 ure. Ek sou niemand
aanbeveel om op die Flying Horse te gaan nie. Toe die tyd
aanbreek dat ons op die veerboot moes klim, het almal maar
saamgebondel en in die pad na die veerboot begin staan.
Gelukkig was daar darem iemand wat die kaartjies nagegaan
het.
Bladsy 93
94
Bladsy 94
95
portiere wat ons wou help met ons tasse maar ons het net
rugsakke en ʼn paar sakke gehad wat ons self kon dra. Die
hotel waar ons by Nungwi gaan bly, het vir ons ʼn taxi gestuur.
Toe ons by die veerboot afklim het die taxi bestuurder met
ons naambord daar gestaan. Ons stap toe agter die taxi
drywer aan tot by die doeane kantoor, waar ons paspoorte
eers gestempel moes word. Hulle het Mariana se paspoort
lank staan en bekyk omdat sy ʼn Suid- Afrikaanse burger was,
maar in Namibië gebore is. Dit was net snaaks dat ons toe al
deur vyf grensposte was sonder enige probleme. Ons moes
ook ʼn visum hê vir Zanzibar, maar gelukkig was die visums
wat ons op die Zambië / Tanzanië grenspos gekry het nog
geldig.
Ons ry in ʼn smal paadjie tussen hoë mure tot by die hek van
ons blyplek. Dit het baie netjies gelyk, skoon en mooi en reg
teen die see. Ons het nie die goedkoper plek gekry nie, want
dit was vol- bespreek. Die goedkoper plek se kamers is nie
reg op die see nie. By ons kamers het die branders teen die
Bladsy 95
96
Bladsy 96
97
Bladsy 97
98
Die aand het ons na die ander restaurant gegaan vir nog ʼn
seekos maaltyd. By die restaurant kry ons toe iemand wat vir
ons ʼn bootrit en ʼn snorkel-duik kon reël. Ons maak toe ʼn
afspraak vir die volgende dag, hoopvol dat die weer sal
saamspeel.
Bladsy 98
99
Vandag gaan ons snorkel duik. Die see was nie rof nie, daar
het net so ʼn ligte windjie gewaai en dit was effens betrokke.
Ons kry toe die man wat die duik gereël het by die see en
gaan eers na ʼn duik winkel waar ons elkeen paddavoete en ʼn
duikbril uitsoek vir die dag. Dit was laagwater en die see het
ver teruggetrek. Ons moes so 50m in die vlak water stap
voordat ons by die boot, wat ʼn Dhow genoem word, uitkom.
Poen het sommer dadelik daarop aangedring om die Dhow
self te skipper.
Dit sou help teen seesiek. Saam met ons op die Dhow was
twee meisies van Ierland wat in Tanzanië onderwys gee. Die
boot het ʼn kort bo-dek gehad. Ek het sommer daarop geklim
Bladsy 99
100
vir ʼn mooi uitsig. Poen skipper toe die boot, terwyl die
eienaar wys waarheen om te vaar. By die duikplek gekom,
moes die dhow eers geanker word. Toe die dhow begin
skommel het Poen sommer dadelik begin naar voel. Hy
spring toe af in die water met sy duikbril en paddavoete,
maar dit het nie regtig gehelp nie. Die res van ons het rustig
rondgeswem op kyk na die klein skole vissies. Die eienaar van
die boot het klein stukkies kos in die water gegooi wat die
vissies gelok het.
Bladsy 100
101
Die sig in die water was baie goed. Hierdie was my eerste
duikpoging, nadat ek op ʼn ouderdom van sestien die
kreefduik-sport vaarwel geroep het. Hierdie was darem
ander toestande as die koue water van die Atlantiese oseaan
teen die Weskus. Nadat ons sowat ʼn halfuur in die water
was, is ons na die strand naby Kendwa met die dhow. Deel
van ons duikpakket was ook ʼn ligte maaltyd op die strand.
Die maaltyd het bestaan uit papaja, pynappel en kokosneute.
Die kokosneute was in stukke opgesny. Ons het nie geweet
dat ons die kokosneute met die bruin dop kan eet nie. Poen
was nie gretig om op die dhow terug te vaar nie, en wou
sommer terugstap. Ons kon hom darem gelukkig oorreed om
saam met ons terug te vaar. Op die terugvaart het die wind
van agter gewaai en ons seil toe saam met die wind terug na
Bladsy 101
102
Bladsy 102
103
Die kos in die bakke het min gelyk en ons het maar gehoop
daar sal nog kom. Toe ons ʼn tweede bord wou gaan inskep,
was die meeste van die lekker seekos al op. Nadat hulle
bevestigend geantwoord het op Poen se navraag, drink ons
maar intussen nog ʼn bier. Daar was egter geen teken van
ekstra kos nie. Ons was nie die enigste mense wat oor die
hoeveelheid kos gekla het nie en betaal toe nie die volle
bedrag van US$10 per persoon nie. Toe ons by hulle
advertensiebord met die spyskaart verbystap was die deel
van “Eat as much as you can” doodgevee! Hierdie restaurant
sal ons vir niemand aanbeveel nie. Die hoeveelheid seekos by
die ander restaurante was baie meer en ook baie lekkerder.
Teleurgesteld gaan slaap ons maar die aand na al die dag se
aktiwiteite.
Bladsy 103
104
Bladsy 104
105
Na middagete gaan rus ons eers weer vir ʼn kort rukkie, ons
sal nie nou weer na middagete kan slaap voor ons terug is in
Suid Afrika nie. Die aand eet ons ‘n laaste groot bord seekos
op Zanzibar. Ons gaan die kos mis, maar ons sal weer oor ‘n
paar jaar terugkom Zanzibar toe. Laat in die aand kon ons al
die mooi dhow liggies ver op die diep see sien. Die
vissermanne sien vir baie kans, deur so ver vanaf die land te
gaan met sulke swak bote en sonder enige lewensredding
toerusting.
Bladsy 105
106
Vanoggend moet ons die taxi om 08:00 voor die kantoor kry
om ons terug te neem na Stone Town. Ons veerboot vertrek
10:00 en dit is so ʼn een uur se rit met die taxi tot by Stone
Town. Ons vaar vandag terug met die Sea Star wat ook twee
dekke het. Ons sit weer op die boonste dek, maar hierdie
keer was die dek buite met net ʼn seil oor. Hoe dieper ons die
see ingevaar het, hoe rowwer het die see begin word. Een
van die boot se bemanning het begin om klein swart sakkies
uit te deel vir die mense. Amper almal van ons het op ʼn
stadium nie lekker gevoel nie. Die skipper het sy bes probeer
om die stilste waters uit te soek.
Bladsy 106
107
Poen het maar swaar gekry. Langs ons het daar toeriste gesit
en een van die vrouens het maar siek gelyk en ons het almal
gewag dat sy moet opgooi. Dit sou natuurlik veroorsaak het
dat die van ons met swak mae, ook sou opgooi. Ek het maar
solank as moontlik vasgebyt en gehoop dat die vaart so
vinnig as moontlik moet verbygaan. Dit het ons amper twee
dae geneem om weer normaal te voel. Vir iemand wat die
see gewoond is sou dit nie snaaks wees nie, maar vir ons
groentjies was dit ʼn nagmerrie ondervinding.
Terug by Dar Es Salaam, het ons die taxi drywer gekry met
wie ons afgespreek het om ons te kom haal. Ons ry toe almal
met sy bussie na Erik se huis. Daar was die yskas in Poen se
bakkie nog kliphard gevries na drie dae. Dit wys jou hoe lank
kan ʼn yskas koud bly as dit nie oopgemaak word nie. Ons
stop by ʼn garage en maak die voertuie vol diesel en gaan ruil
ook geld om by ʼn Bureau de Change. Daarna ry ons terug na
Kipepeo Beach om weer vir nog een aand daar te gaan slaap.
Bladsy 107
108
Vanoggend gaan ons die pad wat ons oorspronklik moes ry,
toe ons vanaf Chalinze Dar Es Salaam toe gery het, probeer.
Die pad was veronderstel om ons darem vinniger uit die stad
te neem. Die oggend reën dit weer liggies. Dit neem ons
amper twee ure om vanaf Dar Es Salaam tot by Chalinze te
ry. Hier en daar kon ons Chinese sien wat besig was om die
Tanzaniese regering te help met die bou van groot brûe en
die herstel van die paaie. Ek wonder hoeveel geld China hier
in Afrika spandeer, daar moet tog iets wees wat hulle sal wil
terugkry uit die investering. Daar was redelik baie verkeer op
die pad en ons kon nie maklik die stadiger voertuie
verbysteek nie.
Bladsy 108
109
Langs die pad was daar baie stalletjies wat groente en vrugte
verkoop het. Poen wou baie graag kokosneute koop. Ons
stop toe langs die pad waar Poen toe sommer ʼn klomp
tamaties, piesangs en kokosneute koop. Hy koop ʼn emmer
vol tamaties en toe hy dit wil omruil vir ʼn kleiner emmer wou
die persoon wat die tamaties verkoop dit nie doen nie, hy
verloor seker dan op die transaksie. Ek het net gehoop Poen
het pakplek vir al die klomp tamaties, hy sal moet tamaties
eet tot dit by sy ore uitloop. Vanaand wil hy ʼn tamatie
roosterbroodjie eet.
Bladsy 109
110
Bladsy 110
111
geen elektrisiteit nie. Daar is ook huisies vir mense wat nie
wil kamp nie.
Bladsy 111
112
Bladsy 112
113
Die kampplek is reg langs die meer met ʼn groot stuk wit
strand, met ʼn ry mooi pers bougainvilleas teen die kant. Hier
was baie Overland vragmotors. Die ablusie fasiliteite is nie
Bladsy 113
114
Bladsy 114
115
Bladsy 115
116
Die pad draai weg van die meer af en loop deur die berge tot
by Mzusu. Hier gooi ons diesel in en stop by ʼn winkel op soek
na brood, maar kon nie vars brood kry nie en koop toe maar
ʼn klomp bottels water. Anderkant Mzusu het die pad begin
nouer raak en sak ons af in die rigting van die meer. Net voor
Bladsy 116
117
Bladsy 117
118
Nie een van ons het kans gesien om dit te eet nie, maar ons
glo daar sal tog mense wees wat dit al geëet het. In Salima
stop ons by ʼn winkel en koop eiers vir die volgende dag se
ontbyt. Net voor Senga Bay sien ons nou die eerste
rigtingaanwyser teen die pad wat die afstand na Cool
Runnings aangedui het. Cool Runnings is net voor jy Senga
Bay inkom, aan die regterkant van die pad, teen die Malawi
meer. Om by die kampplek uit te kom, ry ons tussen ʼn klomp
modder baksteen huise op ʼn poeierstofpad tot by die hek
van Cool Runnings. Net soos by meeste van die ander
Bladsy 118
119
Bladsy 119
120
Bladsy 120
121
ons sommer aan die regterkant van die pad ry. Net voor
Monkey Bay was daar weer ʼn stukkie teerpad, maar
weereens vol slaggate. Op die stuk teerpad sien ons toe ʼn
Toys R US bordjie, met klein motortjies gekerf uit hout. Ons
besluit ons sal daar stop as ons terugkom. Ons stop by die
houtsneewerke net voor Monkey Bay, waar Poen ‘n sleutel
met ʼn paar mense se name op, laat maak. Ons sou as ons
terugkom van Cape McClear dit optel. Ons ry verder tot by
Monkey Bay en koop lekker koue koeldrank by die winkeltjie.
Monkey Bay is maar klein en daar gaan nie veel aan nie. Ons
plan was om tot by Cape McClear te ry, maar ons stop eers
by die Nature Conservation se kantoor om te vra wat daar te
siene is by Cape McClear.
Ons ry terug Monkey Bay toe, en stop langs die pad vir ʼn
vinnige middagete. Terug by die Monkey Bay stalletjies koop
ons nog ʼn paar houtsneewerke en ry stadig terug Senga Bay
toe met die slegte grondpad. Ons stop ook gou vinnig by die
Monkey Bay afdraaipad en koop die laaste van die
houtsneewerke op die toer.
Bladsy 121
122
Ons volgende stop was by Salima waar ons die voertuie vol
diesel maak. Die volgende dag wou ons vroeg opstaan en tot
by Lusaka ry. Daar sal nie dan tyd wees vir diesel ingooi nie.
Ons kon met US dollars betaal, een van die min garages wat
US dollars aanvaar het. Daarna ry ons terug na Senga Bay.
Net voor Senga Bay is daar stalletjies wat mooi gevlegte
artikels van riet en gras verkoop.
Ons ry verby die Cool Runnings afdraai en gaan kyk hoe lyk
dit by Livingstonia Beach Camp. Hierdie kamp is groter as
Cool Runnings, maar daar is feitlik geen gras nie. Die kamp is
reg langs die meer, en lyk baie mooier as Cool Runnings.
Volgende keer sal ons hierdie plek probeer.
Bladsy 122
123
Die aand braai ons van die steaks wat ons in Nairobi gekoop
het. Terwyl ek en Poen by die vuur sit was die kinders besig
om iets op te warm te maak op een van die gasstofies. Skielik
was daar vlamme rondom die stofie. Poen spring op en storm
nader, maar sien nie die ankertou van die een tent nie. Hy val
oor die ankertou bo-op die tafel, wat weer met stofie en al
bo-op hom val. Poen het sy hemp baie vinnig uitgetrek om te
keer dat dit nie aan die brand slaan nie. Gelukkig het hy
darem nie baie seer gekry nie, net die tafel het vir ʼn tweede
keer tydens die toer ʼn bietjie skade gely.
Bladsy 123
124
Vandag staan ons vroeg op. Ons wou kyk of ons tot by
Lusaka kan ry. Gelukkig het ons geweet waar die Eureka
kampplek was en sou dit selfs in die donker maklik kon vind.
Later die dag ry ons met die Luangwa brug oor die groot
Luangwa rivier, wat baie naby aan die Mosambiek grens is.
Toe ons aan die anderkant van die brug stop, was daar ʼn
Bladsy 124
125
ʼn Ent anderkant die brug stop ons langs die pad, waar ek uit
die jerrykanne diesel ingooi. Dit was nog ʼn redelike ent
Lusaka toe en die diesel in die Landie se tenk was te min.
Ons gaan koop toe kos in die baie groot en netjiese Spar
winkelsentrum. Daarna ry ons in die donker tot by die Eureka
kampplek. Die kampplek was feitlik vol kampeerders met so
tussen ses en agt Overland vragmotors. Vanaand sou ons
maar tussen die mense moet slaap en hoop hulle raas nie te
veel nie.
Bladsy 125
126
Bladsy 126
127
Bladsy 127
128
Bladsy 128
129
Later die middag vertrek ons na die African Queen vir ons rit
op die Zambezi.
Bladsy 129
130
Bladsy 130
131
Bladsy 131
132
Na ʼn rukkie het ons almal ʼn bordjie kos gekry, maar dit was
definitief nie genoeg vir my en Poen nie. Daar was heelwat
seekoeie in die rivier. Aan die oorkant van die rivier kon ons
in die verte die Elephant Hills hotel in Zimbabwe sien. Dit sou
maar seker duur wees om daar te kon bly, maar nie een van
ons het ʼn begeerte gehad om in Zimbabwe in te gaan nie.
Toe dit sononder word, het die boot dwars gedraai in die
Zambezi en vir almal ʼn baie mooi uitsig gegee oor die
sonsondergang oor die Zambezi. Die mense het foto’s
geneem asof hulle nooit weer die son sou sien sak nie. Dit
was ʼn besonderse mooi uitsig.
Bladsy 132
133
Nadat die son onder was, en almal klaar foto’s geneem het,
het die boot gedraai en het dit teen ʼn heelwat vinniger
tempo teruggevaar na die kaai. Die aand wou niemand op die
rivier wees nie, die muskiete sou ons wegdra. Na die bootrit
gaan ons terug kampplek toe en eet aandete. Ons wou die
volgende oggend vroeg opstaan om so vroeg as moontlik by
die veerboot te wees.
Bladsy 133
134
Na tien minute was ons aan die oorkant van die Zambezi en
oppad na die Botswana grenspos. Daar was ʼn redelike klomp
Bladsy 134
135
vragmotors aan die Zambië kant, maar gelukkig kon daar net
een vragmotor op ʼn keer oor die veerboot. As daar nie baie
motors is nie, sal dit altyd gou gaan.
Aan die Botswana kant hoef ons toe nie meer die Carne de
Passage te laat voltooi nie en was ons vinnig deur die
grenspos. Ons betaal P50 per voertuig vir die pad permit en
P20 per voertuig vir die padfonds. Die voertuie moes nou
eers deur ʼn dam met water ry wat ontsmettingsmiddels en
gif bevat het. Daarna moes ons almal een-een op ʼn mat gaan
staan om ons skoene te laat ontsmet. Dit was om te voorkom
dat daar Tsetsevlieg larwes oor die grens kom en ook om bek
en klou seer te voorkom. Geen vleisprodukte en
suiwelprodukte mag oor die grens in Botswana ingeneem
Bladsy 135
136
Ons volgende stop was Nata waar ons die voertuie weer vol
diesel gemaak het. Hier kon ons nou weer met ons
kredietkaarte vir diesel betaal. Ons stop 10 km anderkant
Nata by die Nata Lodge vir middagete waar ons almal
hamburgers bestel. Die Nata Lodge is ʼn baie mooi plek met ʼn
lekker restaurant en swembad. Die kampplekke is maar
sanderig maar onder koeltebome.
Bladsy 136
137
Die plek was net te ver vanaf Francistown en ons besluit toe
om maar ʼn kampplek in Francistown te gaan soek. Ons ry tot
by die Cresta Marang Motel, wat ook ʼn casino is, met ʼn
lekker groot kampplek. Daar is ook groot grasperke en baie
koeltebome. Die kampplek is omhein met paaltjies.
Ongelukkig is hierdie kampplek binne in Francistown en word
dit baie deur kontrakteurs gebruik as goedkoop verblyf. Hulle
kan maar redelik raserig wees. Daar is 24 uur sekuriteit by die
kampplek. Nadat ons ingeboek en die tente opgeslaan het, ry
ons en gaan koop vleis om te braai by die Spar. Ons wou
lekker Botswana steaks braai. Die kampplek het die aand
sommer redelik vol geword aangesien dit ʼn baie gewilde plek
is. Daar was ʼn wag wat die hele nag vuur gemaak en met sy
hond deur die kampterrein gestap het.
Bladsy 137
138
Vandag was ons laaste dag op die toer wat ons in ʼn ander
land sou wees. Ons staan vroeg op terwyl dit nog donker is
en breek die kamp af. Ons vertrek in die rigting van Gaborone
en wou vanaand net voor Vryburg by Boereplaas gaan slaap.
Mense wat ons die vorige aand in die Francistown kampplek
gekry het, het die plek aanbeveel. Hulle kamp baie gereeld
daar en was tevrede met die plek.
Bladsy 138
139
pad waar ons gestop is vir padwerke. Ons kom teen 16:00 se
kant by Boereplaas aan. Die plaas is so 20 km voor Vryburg
met groot grasperke, swembad en koeltebome.
Bladsy 139
140
Bladsy 140
141
nie graag kamp nie. Volgens Oom Wessie was die weer mooi,
maar daar was ʼn kans dat dit sou reën. Ons besluit toe om
maar tot op Springbok te ry en die kans te vat.
Bladsy 141
142
Nadat ons die voertuie weer vol diesel gemaak het, ry ons tot
by die Springbok karavaanpark om te kyk of daar nie ʼn
goedkoop huisie was wat ons kon huur vir die aand nie, maar
alles was vol bespreek. Gelukkig het die eienaars ook die
Boesmanland Gastehuis besit, wat vir ons elk darem ʼn kamer
kon kry. Die plek was baie netjies en het ook veilige
parkeerplek vir ons voertuie gehad. Ons besluit om maar in ʼn
restaurant te gaan eet, dit sou te koud wees om vleis te
braai. Toe ons uit die restaurant kom, het dit heerlik gereën
en ons was maar net te bly dat ons nie gekamp het nie.
Bladsy 142
143
Vanoggend was die laaste dag van ons toer. Dit het nog altyd
gereën en sou vanoggend se rit bemoeilik. Ons eerste stop
was in Klawer waar ons koffie gedrink het. Dit het nog
heelpad gereën en die garage by Klawer was besig om met ʼn
pomp die water weg te pomp wat al diep in die parkeerplek
gelê het. Terwyl ons nog wag vir ons kos, ry Poen hulle
solank verder om langs die pad te stop vir nartjies. Hulle sou
vir ons langs die pad wag. Ons was almal haastig en kon nie
meer wag om by die huis te kom nie en het net gehoop dat
alles darem nog reg was by die huis.
Ons ry sonder om weer langs die pad te stop terug huis toe.
Ons sê sommer vir mekaar op die twee-rigting radio’s
totsiens, want om dit van aangesig tot aangesig te doen sou
net ʼn tranedal veroorsaak het. Ons het meer as 15000 km
gery sonder enige groot teenspoed en ons was net baie
dankbaar dat ons veilig naby die huis was. Hierdie was ʼn toer
wat permanent in ons gedagtes sal bly. Terug by die huis was
almal baie bly om ons weer veilig terug te sien.
Bladsy 143