EL YIKAMA TALMATI

1. AMA: Salk hizmetiyle ilikili enfeksiyonlarn ve apraz bulamalarn nlenmesi amacyla salk personeli, temizlik elemanlar, hasta, hasta refakatileri ve ziyaretiler iin uygun el temizlii yntemlerini belirlemektir. 2. KAPSAM: Hastanedeki tm alanlar, hasta, hasta refakatilerini ve ziyaretileri kapsar. 3. TANIMLAR: 3.1. Sosyal ( normal ) el ykama: Ellerin sabun ve su ile mekanik hareketler (ovma) yaparak ykanmasdr. Bu tip ykama ile kirler ve geici mikrop floras uzaklatrlr, kalc flora etkilenmez. 3.2. El Antisepsisi: Hijyenik ( antiseptik kullanarak ) el ykama ve el ovmay kapsar. 3.3. Hijyenik ( antiseptik kullanlarak ) el ykama: Riskli durumlar iin ( enfekte hastalarla temastan sonra ve youn bakm nitelerinde hasta ile temastan nce ve sonra ) antiseptikler kullanlarak yaplan el temizliidir. Kalc floray etkilemekle birlikte esas ama geici florann daha etkin ve ksa srede ortadan kaldrlmasdr. Antiseptik solsyonla veya abuk etkili alkolik zeltiler ile ellerin kuvvetlice ovuturulmasyla yaplr. 3.4. Cerrahi El ykama: Cerrahi personel tarafndan operasyon ncesinde geici floray elimine etmek ve kalc floray azaltmak zere yaplan el ykama ve/veya el ovmay tanmlar. 3.5. Hasta bakmnda el ykama 3.5.1. Hastaya temas ncesi. 3.5.2. Hastaya temas sonras ( ate, nabz, tansiyon lmleri sonras, hastay tama sonras ). 3.5.3. Eldiven giymeden nce. 3.5.4. Eldiven karldktan sonra. 3.5.5. riner kateter, periferal venz kateter veya dier invaziv aletlerin uygulanmas ncesinde, 3.5.6. Vcut svlar, mukoz membranlar, btnl bozulmu deriye temas sonras ve yara bakm sonras. 3.5.7. Hasta bakm srasnda kontamine blgeden temiz blgeye geerken. 3.5.8. Hasta yaknnda bulunan malzemelere temas sonras. 4.UYGULAMA 4.1. Sosyal ( normal ) tip el ykama: 4.1.1. Eller su ile slatlr, sv sabun avuca alnr. 4.1.2. En az 30 saniye sre ile avu ileri ve parmak aralar bata olmak zere eller tm yzey ve parmaklar kapsayacak ekilde kuvvetlice ovuturulur. 4.1.3. Eller su ile iyice durulanr, durulama parmak ularndan dirseklere doru yaplr, parmaklar yukar gelecek ekilde tutularak, kontamine suyun dirsekten ele doru ak nlenir. 4.1.4. Lif brakmayan kat havlu ile kurulanr, musluk kat havlu kullanlarak kapatlr.

4.1.5. Hasta temaslar arasndaki tekrar ykamalarda 15 saniye sre yeterlidir. 4.2. Hijyenik el ykama: 4.2.1. Eller su ile slatlr, 3 5 ml antiseptik sabun avuca alnr. 4.2.2. Klorheksidin kullanlyorsa 1 dakika, povidon iyot kullanlyorsa 2 dakika sre ile avu ileri ve parmak aralar bata olmak zere eller tm yzey ve parmaklar kapsayacak ekilde kuvvetlice ovuturulur. 4.2.3. Eller su ile iyice durulanr, durulama parmak ularndan dirseklere doru yaplr, parmaklar yukar gelecek ekilde tutularak, kontamine suyun dirsekten tekrar parmak ucuna ak nlenir. 4.2.4. Eller lif brakmayan kat havlu ile kurulanr, musluk kat havlu kullanlarak kapatlr. 4.3. Hijyenik El Ovalama: 4.3.1. Alkol ancak temiz artlarda etkili olduundan grnr kir varsa eller nce su ve sabunla ykanarak kurutulur. 4.3.2. Alkol bazl solsyon 3 5 ml bir avuca alnr. ki el birletirilerek tm el yzeyi ve parmaklara temas edecek ekilde 1 dakika sre ile iyice ovuturulur, kendi halinde kurumas beklenir. 4.4. Cerrahi el ykama: 4.4.1. Saat, yzk ve bileklikler karlr. 4.4.2. Antiseptikli ( klorheksidin veya povidon iyot ieren ) sabundan 5 ml kadar alnr, el ve kollar ovuturularak 3 5 dakika sreyle ykanr. Gnn ilk uygulamasnda ayrca trnak dipleri 30 saniye sreyle fralanr ( antiseptikli sabun emdirilmi tek kullanmlk snger/fralar cerrahi el ykama iin uygundur ). Ara ykamalarda 2 dakika sre yeterlidir. 4.4.3. Dirseklerden aaya su aktlarak durulanr ve steril havluyla kurutulur. 4.5. Cerrahi el ovalama: 4.5.1. Saat yzk ve bileklikler kartlr. 4.5.2. Alkol ancak temiz artlarda etkilidir. Bu nedenle ellerde grnr kir varsa eller nce su ve sabunla ykanarak kurutulur. 4.5.3. Hzl etkili alkol bazl rn 3 5 ml kadar ele alnr ve ellere, kollara ovalanarak uygulanr. lem sresi gnn ilk ameliyat iin 3 dakika olmaldr. Bu sre boyunca ilave antiseptik alnarak tm yzeylerin slak kalmas salanr. Sonrak i ameliyatlar iin 1 dakika sre yeterlidir. 4.5.4. Parmak ular yukar tutularak ellerin kendi halinde kurumas salanr. Steril eldiven giymek iin tamamen kurumas beklenir.

ELDVEN KULLANMA TALMATI

1. AMA: Salk hizmetiyle ilikili enfeksiyonlarn ve apraz bulamalarn nlenmesi amacyla salk personeli iin eldiven kullanm yntemlerini belirlemektir. 2. KAPSAM: Hastanedeki tm alanlar kapsar. 3. TANIMLAR:

3.1. Eldiven ne zaman kullanlmal: 3.1.1. Kan ve vcut svlar ile temas, 3.1.2. Potansiyel olarak infeksiyz materyaller ( cerahat, solunum sekresyonlar veya eksdatif deri lezyonlar) ile temas, 3.1.3. Salk personelinin elinde deri btnl bozulduu zaman eldiven giyilmelidir. 3. UYGULAMA: Eldiven apraz bulamalar ( salk personelinin elinden hastalara veya steril malzemelere, hastadan salk personeline ya da salk personelinin eliyle hastadan hastaya ) nlemek iin giyilir. Bununla birlikte eldiven kullanm bulama riskini tamamen kaldrmaz. Bu nedenle eldiven el ykama yerine kullanlamaz. Eldiven giymeden nce ve eldiveni kardktan sonra eller mutlaka ykanmaldr. Bulama riskinin fazla olduu durumlarda ift eldiven giyilebilir. Hastadan bir baka hastaya geerken ayrca ayn hastann kontamine bir blgesiyle temastan sonra baka bir blgeye temas etmeden nce eldiven deitirilmelidir. Salk personelinin elinde kesik, izik ve atlaklar olduunda rutin ilemler srasnda da kendini korumak amacyla eldiven giyilmelidir. Eldiven giymeyi gerektiren aktivite sonunda eldiven karlarak eller ykanmaldr. Ayn eldivenle asla iki farkl giriimde bulunulmamaldr. zolasyon odalar, giriimler ve dier uygulamalarda eldiven kullanm ilkeleri ilgili hususlar talimatlarda belirtilmitir.

Tablo: Sosyal el ykama, el antisepsisi, cerrahi el antisepsisi ve eldiven kullanm

El ykama Klinik almalara balarken ve bitiminde Eller gzle grnr ekilde kirlendiinde Bir hastadan dierine geerken Eller kan, dk, idrar ve dier vcut svlar ile kontamine olduktan hemen sonra Ellerin kan, dk, idrar ve dier vcut svlar ile

El antisepsisi Hijyenik el ykama Hijyenik el ovalama * Cerrahi el antisepsisi Eldiven kullanm

* * * * * *

**

youn kontaminasyon olasl ncesinde mmn sistem yetmezlii ( YB, yenidoan ) olan hastalara temastan nce Eller temiz grnse bile hastalara fiziksel temas sonrasnda Elektif aseptik uygulamalardan nce ve sonra ( kk giriimler, pansuman, kan, kltr rnei alma, invaziv giriimler vb ) Acil aseptik giriimlerden nce Acil aseptik giriimlerden sonra Cerrahi operasyon ncesi Yemekten ve yemek servisinden nce Tuvalete girmeden nce ve girdikten sonra * * * * * * * * ** * * * * *

* Her seenek birbirinin alternatifidir, birini uygulamanz yeterlidir. ** Her hastann klinik rnei bulac kabul edilmeli, rnek alrken ve alrken mutlaka eldiven kullanlmaldr.

CLT ANTSEPSS TALMATI

1.AMA: Hastane Enfeksiyonlarn nlemek amacyla cilt antisepsisi konusunda yntem belirlemektir. 2. KAPSAM: Tm Birimler, doktor, hemire ve laborantlar kapsar. 3. UYGULAMA: 3.1. Damar i Kateter ve Dier lemler in Cildin Hazrlanmas: Cilt Hazrl in Uygun Antiseptikler; yot tentr ( %1 2 ), Alkol ( %70 ), yodofor ( povidon iyot ), Klorheksidin glukonatn sudaki veya alkoldeki zeltisi ( %0,5 4 ) yot Tentr: Gl ve hzl etkilidir. Ancak tahri edici ve leke brakcdr. Uzun sre kaldnda cilt yan oluturur ve bu nedenle en az 30 saniye kadar bekledikten sonra % 70 alkolle iyodun fazlasn uzaklatrmak gerekir. Alkol: abuk etkilidir, fakat kalc etkinlii yoktur. zellikle santral kateterler iin cilt hazrlanmasnda tek bana kullanlmamaldr. yodoforlar: Cilt ve mukozalar iin olduka elverili antiseptik bileiklerdir. Ancak etkilerini yava gsterirler. Kalc etkinlikleri snrl ve ksa srelidir. Tahri edici deillerdir. Uygulandklar alan belirginletirdikten karkla yol amaz. Klorheksidin: Kalc ( rezidel ) etki gstermesi nedeniyle antibakteriyel etkinin uzun sre devam etmesi gereken durumlarda avantaj salayan bir antiseptiktir. Klorheksidinin alkoldeki zeltisi Klorheksidinin kalc etkinlii ile alkoln abuk etkisini birletirmesiyle stnlk salar. Cilt Hazrl:

3.1.1. Eller El hijyeni ve Eldiven Kullanm Talimatna gre ykanr, eldiven giyilir. 3.1.2. Uygulama blgesi alkol ve klorheksidin kullanlyorsa 1 dakika, iyodofor preparatlar kullanlyorsa birka kez farkl gaz bezi kullanlarak merkezden evreye doru yeniden merkeze dnmeden en az 2 dakika sre ile silinir. 3.1.3. yot tentr kullanlyorsa 30 saniye beklendikten sonra %70 alkol ile silinir. 3.1.4. Silinen alan tekrar palpe edilmez. 3.2. nsizyon Yerinin Hazrlanmas: 3.2.1. Hastaya bir gn nce banyo yaptrlr veya antiseptik uygulamadan nce cilt sabunlu antiseptik ile temizlenerek organik kirlerden ve yzeysel bakterilerden arndrlr. 3.2.1. Kl temizlii gerekiyorsa depilatr veya elektrikli krpma makineleri ile ameliyattan hemen nce yaplmaldr. Jilet kullanlacak ise ameliyathanede slak tra yaplr. 3.2.3. nsizyon blgesi, olas kesi ve dren yerlerini de kapsayacak biimde, merkezden perifere doru dairesel dnme hareketleriyle en az 4 kez deitirilerek ve en az 1 dakika ( iyodofor iin 2 dakika ) sreyle antiseptikle silinerek kurumas beklenir.

DAMAR KATETERLER LE LKL ENFEKSYONLARI NLEME TALMATI

1. AMA: Damar ii kateter enfeksiyonlarndan kaynaklanabilecek nozokomiyal enfeksiyonlar nlemek iin gerekli ilem basamaklarn belirlemektir.

2. KAPSAM: Kateter uygulamas yaplan tm birimlerdeki personeli kapsar. 3. TEMEL LKELER 3.1. Kateter takma endikasyonlar belirlenmeli ve endikasyon ortadan kalktnda bekletilmeden kateter kartlmaldr. 3.2. Kateter eitimli bir personel tarafndan veya onun gzetiminde taklr. 3.3. Kateter taklmas konusunda Hastane Enfeksiyon Komitesi Talimatlarna uyulmaldr ( El hijyeni, Eldiven Kullanm Talimat, Tbbi Atk Ynetimi Talimat ). 3.4. Kateter enfeksiyonlarn nlemek iin aktif srveyans yaplmaldr. 3.5. Santral venz kateter kullanm, nemi ve riskleri konusunda hasta ve hasta yaknlar bilgilendirilir. Hastann kateter yeri, kateterden uygulanan tedaviler rasnda yaad sorunlar ( ar, yanma, kant, aknt vb. ) bildirmesi istenir. 3.6. Kateter giri yeri steril gazl bez veya yar geirgen effaf rt ile rtlr. Giri yeri slandnda, kirlendiinde rt deitirilir. Hasta fazla terliyorsa veya kateter giri yerinde kanama, szdrma varsa

gazl bez kullanlmas nerilir. Gazl bez kullanlm ise 2-3 gnde bir, effaf rt kullanlm ise haftada bir deitirme nerilir. 3.7. Kateterin giri yeri her gn gzden geirilerek kaydedilir ve herhangi bir sorun olduunda ilgililere bildirilir. 3.8. Bakm ve pansuman iin temiz eldiven giydikten sonra sadece kateterle ilgili ilemin yaplmas, bu esnada kontamine alanla temas olursa eldivenin hemen kartlp, hzl alkol bazl el antiseptii uyguladktan sonra yeni eldiven giyerek ileme devan edilmesi gereklidir. Pansuman malzemeleri her hasta iin zel olmaldr. Pansuman srecinde iyotlu antiseptikler kullanlabilir. yotlu bileiklerin etkili olabilmesi iin 1-2 dakikalk kullanlmamaldr. 3.9. Kateter d ularna, ayrca hazrlanan bir infzyon seti taklacaksa, ara balant veya l musluk ile taklmas nerilir. Sete enjeksiyon yaplacak ise d u %70lik alkol ile en az 30 saniye silinmelidir. 3.10. Kateter d ularna taklan kapaklar gzle grlen kirlenme/kan phts saptandnda hemen, yoksa 24-48 saatte bir deitirilmelidir. Kapak uygulama srasnda karlmadan nce d ksm, yeniden takarken i ve d ksm alkol ile 30 saniye silinmelidir. karldnda i ksm steril bir enjektre taklarak korunabilir. bekleme sresine mutlaka uyulmaldr. Antibiyotikli pomatlar

UYGULAMALAR 1. Kateter deneyimli bir kii tarafndan taklmal ve mmknse kateter ekibi oluturulmaldr. 2. nce kateter takacak ekip daha sonra kateter taklacak blge hazrlanmaldr. 3. Kateter taklmasnda antiseptik teknie zen gsterilmelidir. zellikle santral venz kateter taklmas esnasnda steril eldiven, maske, bone, nlk giyilmesi ve geni delikli rt kullanlmas ( maksimum bariyer nlemleri ) nerilir. 4. Kateter ile ilgili her ilem ncesi eller mutlaka ykanr veya alkol bazl el antiseptii kullanlr. Katetere dokunmadan nce steril eldiven giyilir. Periferik venz kateterlerde temiz eldiven giyilmesi yeterlidir. 5. Giri yeri antisepsisinde %2 klorheksidin ile 1 dakika silme ardndan %70 alkol ile silme, olmad durumlarda % 7.5 povidon iyot ile 2 dakika silme ve ardndan %70 alkol ile silme nerilir. Silme ilemi merkezden perifere doru olmal ve tekrar ayn tamponla merkeze dnlmemelidir. Hazrlandktan sonra giri yeri tekrar palpe edilmemelidir. 6. Ayn kateterle birden fazla kateter giriimi yaplmamaldr. 7. Antimikrobiyal ajan emdirilmi kateterler rutin nerilmez. Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesi nerilerine bavurulur. 8. Kateter enfeksiyonlarn nlemek iin rutin olarak filtre kullanm, antibiyotik lock uygulamalar, sistemik antibiyotik profilaksisi ve lokal antibiyotikler gereksizdir. 9. Erikin hastalarda, flebit geliimini nlemek iin periferik venz kateterler 72 -96 saatte deitirilmelidir. ocuk hastalarda ise komplikasyon gelimedike rutin olarak deitirilmesine gerek yoktur.

10. Acil artlarda ve aseptik kurallara uyulduu konusunda phe bulunan tm damar ii kateterler mmkn olan en ksa srede ( 24 saat ) ierisinde deitirilmelidir. 11. Tm uygulamalar kayt altna alnmaldr.

ATIK YNETM TALMATI

1. AMA: Atklarn evre ve Orman bakanl Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmeliine uygun olarak toplanmas, tanmas, geici depolanmas ve ilgili birimlere teslimini salamaktr. 2. KAPSAM: Hastane ynetimini, tm birimleri, hastane alanlarn ve temizlik firmas alanlarn kapsar. 3. TANIMLAR: 3.1.Tbbi atk: Salk nitelerinde hastalarn tanm, tedavisi ve immunizasyonu srasnda oluan, patolojik ve patolojik olmayan, enfekte, kimyasal ve farmastik atklar ile kesici, delici aletler ve sktrlm kaplardr. 3.2. Enfekte atk: Hastalk etkenleri bulam veya bulamas muhtemel her trl; insan doku ve organlar, idrar kaplar, kan veya plazma bulam atklar, bakteri kltrleri, bakteri ve virs tutucu hava filtreleri, dk ve bunlarla bulam eyalar, izolasyondaki hasta atklardr. 3.3. Evsel nitelikli atk: niteden atlan ancak enfekte olmam mutfak at, bahe at, bro at, ambalaj malzemeleri, ie ve benzeri maddelerden oluan atklar ifade eder. 3.4. Radyoaktif Atklar: Vcut doku ve svlarnn analizleri, vcut ve organ grntlemesi, tmr lokalizasyonu veya tedavi amacyla, eitli aratrmalarda kullanlan kat,sv ve gaz atklar ifade eder. 4. TEMEL LKELER: 4.1. Evsel nitelikli atklar, kontamine olmamak koulu ile tbbi tehlikeli ve ambalaj atklar ile kartrlmadan siyah renkli poetlerde toplanr. 4.2. Cam malzemeler, ambalaj atklar, kontamine olmamak koulu ile mavi renkli poetlerde toplanr. Enfekte camlar krmz renkli poetlere atlr ve zerine enfekte cam vardr ibaresi konur. 4.3. Tbbi atklar, zerinde DKKAT TIBB ATIK ve Uluslararas Biyotehlike amblemi bulunan krmz renkli poetlerde toplanr. Farkl bir alanda/blmede depolanr. 4.4. Kesici - delici atklar Uluslararas Biyotehlike ve Dikkat! Kesici ve Delici Tbbi Atk ibaresi bulunan sar renkli, zel koullar olan enfekte atk kutu yada konteynrlarda toplanr. 4.5. Radyoaktif atklar, retildikleri yerden Trkiye Atom Enerjisi Kurumu Mevzuatna gre ilem grr. 4.6. Tehlikeli atklar dier atklardan ayr toplanr, Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliine gre ilem grr. 4.7. Atk torbalar azna kadar doldurulmaz, torbadan torbaya boaltlmaz, drtte orannda dolmu atk torbas hemen yenisi ile deitirilir, toplama ekipmanlar atklarn kaynana yakn yerlerde bulundurulur.

5. UYGULAMA: 5.1. Atk toplamada grevli personel greve balamadan nce eitilir. Ylda iki kez hizmet ii eitim verilir. Personel hepatit B ve tetanos as ile alanr, kesici ve delici alet yaralanmalar durumunda Hastane Enfeksiyon Kontrol Ekibine mracaat edilir. 5.2. Atklar maske, eldiven, gzlk takm, turuncu renkli zel giysili personel tarafndan toplanr, tanr. Sz konusu zel kyafet sadece atklarn toplanmas ve tanmas srasnda kullanlr. 5.3. Az skca balanm p poetleri sktrlmadan, evsel ve ambalaj atklar ile kartrlmadan bu i iin ayrlm turuncu renkli, zerinde DKKAT TIBB ATIK ve Uluslararas Biyotehlike amblemi bulunan, tekerlekli paslanmaz metal veya plastikten yaplm, keskin kenarlar olmayan, yklemesi, boaltlmas, dezenfeksiyonu kolay tama aralarna yklenir. 5.4. Yklenmi atk tama arac, insan trafiinin youn olmad, belirlenmi gzergah izleyerek geici depo alanna ulatrlr. 5.5. Tama srasnda poetlerden delinen yrtlan olursa, atklar dklrse derhal atklar gvenli bir ekilde toplanr, yer ve ara dezenfekte edilir. 5.6. Geici depo alanlar tbbi atk ve evsel atk olmak zere iki blmden oluur, depo alanna depo grevlilerinden baka kimse giremez, depo kaps srekli kilitli tutulur, depolar gnde 1 kez ve gerektike dezenfekte edilir. 5.7. Geici depo alannda alan personel alma sre since turuncu renkli zel elbise, gzlk, maske, eldiven ve izme giyer, bu kyafeti alma alan dnda kullanmamaldr. 5.8. Evsel atklar ile belediyesi ibirlii ile uzaklatrlr, belediye evsel atklar almak iin gnde 1 yada 2 kez hastaneye gelir. 5.9. Ambalaj atklar ilgili firma ibirlii ile ( kat rnler ilgi firma tarafndan, cam rnler de ie cam kurumu tarafndan ) hastaneden uzaklatrlr. 5.10. Tbbi atklar byk ehir belediyesi ibirlii ile uzaklatrlr, byk ehir belediyesinin tbbi atk arac atklar almak iin gnde 1 yada 2 kez hastaneye gelir, tutanak ile geici depo alannda belediye yetkililerine teslim edilir. 5.11. Radyoaktif atklar Trkiye Atom Enerjisi Kurumu ibirlii ile uzaklatrlr.

HASTANE TEMZL TALMATI

1. AMA: Hastanedeki blmlerin risk durumlarna gre snflandrlmas ve temizliin doru ve etkin bir ekilde yaplmas iin yntem belirlemektir.

2. KAPSAM: Tm birimleri kapsar.

3. TANIMLAR: ok yksek riskli alanlar: Ameliyathaneler, youn bakmlar, izolasyon odalar ve bu alanlardaki banyo, koridor, depo, toplant odas, bro ve personel odalar. Yksek riskli alanlar: Acil servis, sterilizasyon nitesi, steril destek alanlar, kateter laboratuar ve bu alanlardaki banyo, koridor, ofis, depo, toplant odas, bro ve personel odalar. Orta riskli alanlar: Gnlk kullanm alanlar, klinikler, mutfak, laboratuarlar, radyoloji, halka ak ilek blmler, poliklinikler, eczane, dier i alanlar. Dk riskli alanlar: dari blmler, ktphane, asansr, balkon vb. En az riskli alanlar: Ariv, teknik servis, evre alanlar. 4. TEMEL LKELER: 4.1. Temizlik temizden kirliye doru yaplr. 4.2. Temizlik malzemeleri her blm iin farkldr. 4.3. Temizlik hareketlilik balamadan nce yaplr. 4.4. Temizlik solsyonu temizlenen blgenin risk durumuna gre hazrlanr. 4.5. Temizlenecek alana gre kova ve bez rengi belirlenir. 4.6. Temizlik bitiminde malzemeler uygun ekilde ykanp kurutulur. 4.7. Temizlik malzemeleri kova iinde ve slak braklmaz. 4.8. Temizlik maddeleri ve dezenfektanlar birbiri ile kartrlmaz. 4.9. Tuvaletler en son temizlenir. 4.10. Kuru sprme ve silkeleme yaplmaz. 4.11. Temizlik/dezenfektan zeltileri ar kirlendiinde, 2 3 hasta odas kullanmndan sonra, izolasyon odasnda kullanmdan sonra deitirilmelidir.

5. UYGULAMA Orta, dk riskli veya en az riskli blmlerin temizlii su ve deterjanla yaplr. Dezenfektan kullanlmaz. 5.1. Hasta odalarnn temizlii: 5.1.1. Steril olmayan eldiven kullanlarak odadaki pler gnde en az iki kere Atk Ynetimi Talimatna gre toplanr. 5.1.2. p kovalar grnr kir varlnda hemen, periyodik olarak da haftada bir kere ykanp durulanr. 5.1.3. Atk kovalar riskli infeksiyz materyalle kontamine olduysa 1/100 amar suyu ile dezenfekte edilir. 5.1.4. Lavabolar gnlk olarak temizlenir. 5.1.5. Pencere kenar ve kap kolu gnlk olarak temizlenir. 5.1.6. Hasta yata, etajer, sandalye, yemek masas gibi dz yzeyler deterjanl su ile gnlk temizlenir. 5.1.7. Duvarlar, kap ve kap evresi gerektiinde slak temizlik veya leke temizlii yaplr.

5.1.8. Oda zeminindeki kirler ekek ile temizlenir. 5.1.9. Kan ve dier potansiyel riskli materyal ile bulama durumunda kirli alan dezenfektanla slatlr, kat havlu ile temizlenir ve sonra dezenfektanl slak paspas yaplr. 5.1.10. Kan ve dier riskli materyalle temasta temizlikten sonra paspas bal deitirilir. 5.1.11. Btn ilemler toz kaldrlmadan yaplr. 5.2. Personel odalarnn temizlii: 5.2.1. Steril olmayan eldiven ile pler Atk Ynetimi Talimatna gre toplanr. 5.2.2. Temiz alandan kirli alana doru her yer su ve sabunla silinir. 5.2.3. Camlar ve kaplar periyodik olarak haftada bir, kap tokmaklar elektrik prizleri her gn s ilinir. 5.3. Zemin ve koridor temizlii: Deterjanl su ile kirlendiinde ve gnlk olarak Paspas yapma talimatna uygun olarak paspaslanr ve kurulanr. 5.4. Banyo du ve tuvalet temizlii: Her gn Tuvalet, Banyo ve Lavabo Temizleme Talimatna uygun olarak temizlenir. Riskli ve yksek riskli blmlerin temizlii, dezenfektanl solsyon ile yaplr. 5.5. Hasta odalar ( Youn bakm niteleri vb ) temizlii: 5.5.1. Oda temizlii iin kullanlacak temizlik malzemeleri odaya tanr. 5.5.2. Personel El ykama ve eldiven giyme talimatna gre ellerini ykar ve eldiven giyer. 5.5.3. zolasyon odalarnda maske ve gmlek kullanlr. 5.5.4. pler Atk ynetimi talimatna gre toplanr. 5.5.5. p kovalar dezenfekte edilir ve temiz poet yerletirilir. 5.5.6. Yzeylerin dezenfeksiyonu iin solsyon hazrlanr. 5.5.7. Hasta ekipman, pompa ve cihaz yzeyleri nite sorumlu hemiresi veya yatakba hemiresi nezaretinde silinir. 5.5.8. Masa, dolap, etajer vb yzeyler silinir, kurulandktan sonra eyalar yerine konur. 5.5.9. Cam kenarlar, karyola kenarlar, kap kollar, sandalye vb yzeyler silinir. 5.5.10. Taburcu sonrasnda dolap ileri, duvarlar ve tavanlar silinir. 5.5.11. Dezenfektanl solsyona batrlm paspas ile Paspas yapma talimatna uygun olarak zemin iki kez paspaslanr. 5.5.12. Dier bir odaya ya da baka bir hastaya gemeden nce eldiven karlr, eller ykanr, temizlik bezleri deitirilir. 5.6. Kan ve vcut svlar dkldnde yaplacak temizlik 5.6.1. Koruyucu giysi ve eldiven giyilir. 5.6.2. Kan ve vcut svlar dkldnde beklemeden hemen kat havlu ile kaba kiri alnr, atklar krmz poete atlr.

5.6.3. 1/10 amar suyu ile silinir, temiz su ile durulanr. 5.6.4. lem sonras paspas dezenfekte edilir ve eller ykanr. 5.7. Ameliyathane temizlii: 5.8. Temel ilkeler: 5.8.1. Ameliyathane temizliinde grevli personel ( temizlik irketi elemanlar ) bu konuda eitim alm olmaldr. 5.8.2. zel ameliyathane gerelerinin temizliinde o aleti kullanan ekipler grev almaldr. 5.8.3. Ameliyathane temizliinde ameliyat odasndaki grevli hemire ilemlerin, ameliyat aras temizliin yaplmasn salar ve denetler. 5.8.4. Ameliyathanelerde kullanlacak temizlik kovalar ve paspaslar servislerde kullanlanlardan farkl renkte olmal, mmknse her ameliyat odas iin ayr renk kova ve paspas salanmaldr. 5.8.5. Ameliyathanede kullanlacak temizlik ekipman ve malzemelerin depoland, temiz ve kirliler iin ayr yerleri olan bir birim oluturulur ve bu birimde paspas ve kovalar temizlenmi ve kurutulmu olarak saklanr. 5.8.6. Temizlik solsyonlar her oda iin ayr hazrlanmal, dezenfektan solsyonlar ve ykama sular sk sk deitirilmelidir. 5.9. Gnn ilk ameliyatndan nce: 5.9.1. Tm aletlerin, eyalarn ve ameliyathane lambalarnn tozu alnr. 5.9.2. Toz alma ileminde hav brakmayan nemli bez kullanlr. 5.10. Ameliyatlar arasnda/her ameliyatn sonunda: 5.10.1. Grevli temizlik personeli uygun kyafet giymi olarak ( maske, eldiven, nlk, bone ) ameliyathaneye girerek ileme balar. 5.10.2. Kullanlm rtler hemire kontrolnde silkelenerek krmz atk p torbas ( ya da zel kapal amar toplama kab ) iine atlr. 5.10.3. Kompresler ve dier atlacak malzemeler dikkatle elden geirilerek p kovasna atlr. Bu srete kullanlan ameliyathane aletlerinin kompres iinde kalmamasna zellikle zen gsterilmesi gerekir. 5.10.4. Kesici/delici atklar mutlaka zel plastik toplama kaplar iine atlr. rtler, kompresler arasnda delici/kesici alet kalmamas grevli hemire ve toplayan temizlik elemannn sorumluluundadr. 5.10.5. pler ve rtler toplannca kaplarn az kapatlarak odadan darya alnr. Yeni ameliyat iin yeni p poeti taklr. 5.10.6. Ameliyat masas ve yakn evresi 1/100 amar suyuyla ( grnr kirlenme saptanyorsa 1/10 amar suyu kullanlmaldr ) silinir. 5.10.7. Dier yzeyler ( ventilasyon cihaz, lambalar vb ) 1/100 amar suyuyla silinir. Bu silinme aamasnn gereklilii ve nelerin silinmesi gerektii hemirenin sorumluluundadr. 5.10.8. amar suyu kullanlamayacak kk yzeyler iin %70 alkol kullanlr.

5.10.9. Ameliyathane hasta ktlaryla kirlenmi alanlar temizlenir ve 1/10 amar suyu ile dezenfekte edilir. 5.10.10. pler ve kirli rtler ayr ayr ilgili blmlere temiz alana hi uramadan ulatrlr.

5.11. Gn sonunda: 5.11.1. Odadaki tm tanabilir aletler oda dna karlr. 5.11.2. Lambalar, dolaplar vb 1/100 amar suyu ile silinir. amar suyu ile silinemeyecek yzeyler %70 alkol ya da %1 3 hidrojen peroksit ile silinir. 5.11.3. Yerler slak vakum veya slak paspas ile deterjanla temizlenir ve sonrasnda 1/100 amar suyu ile dezenfekte edilir. Darya karlan malzemelerin tekerlekleri ve yzeyleri 1/100 amar suyu ile silinerek ieriye alnr. 5.11.4. Havalandrma filtrelerinin d yzeyleri gn sonunda 1/100 amar suyu ile silinir. 5.11.5. Cerrahi el ykama lavabolar ykanr, yzeyleri amar suyu ile dezenfekte edilir, kurutulur. 5.11.6. Hasta nakil sedyeleri gn sonunda 1/100 amar suyu ile silinir.

5.12. Periyodik temizlik: 5.12.1. Ameliyathane faaliyet younluuna ve kontaminasyon durumuna gre haftada ya da 15 gnde bir kapsaml ekilde temizlenir. 5.12.2. Tm tanabilir aletler dar karlr, temizlik sonunda y zey ve tekerlekleri dezenfekte edilerek ieri alnr. 5.12.3. Zemin su ve deterjanla ykanr ( ykama arabalar kullanlabilir ), temizlik sonrasnda 1/100 amar suyu ile silinerek dezenfekte edilir. 5.12.4. Duvarlar su ve deterjanla ykanr, tavanlar silinir. 5.12.5. Kaplar, cam aralar, dolaplar, raflar, prizler vb gibi tm yzeyler temizlenip kurulanr. 5.12.6. Ameliyat masasnn tm yzeyleri, aspiratr, asklar, oksijen tanklarnn hortumlar vb ykanr, 1/100 amar suyu ile dezenfekte edilir, kurulanr.

PASPAS YAPMA TALMATI

1. AMA: Bu talimat paspas ileminin belli bir standart alnmas amacyla hazrlanmtr. 2. KAPSAM: Bu talimat ekip efi ve paspas grevlisinin yapaca ileri kapsar. 3. SORUMLULUK: Bu talimatn uygulanmasndan paspas yapma grevlisi ve ekip efi sorumludur. 4. TANIMLAR:

5. UYGULAMA: 1. Paspas yapan personel, ihtiyac olan paspas malzemelerini hazrlayarak grev yerine gider. Paspas yapma srasnda ihtiya duyulan malzemeler ift koval paspas arabas, su, pskll paspas orlon mop, iplik mop ve deterjanlardr. 2. Eldiven giyilir. 3. Paspas yaplmadan nce zemindeki atklar bir orlon mop yardm ile toz kaldrlmadan uzaklatrlr. 4. ift koval paspas arabasnn iki kovasna yeterli miktarda temiz su doldurulur ve bir kovaya kullanm talimatnda belirtilen deterjan miktar konulur (veya amar suyu ilave edilir). 5. Pskll paspas ncelikle deterjanl suya batrlarak preste iyice sklr. 6. Paspas yapma ilemi; zeminin ncelikle dip kelerden balanp sekiz izme hareketi ile paspaslama yaplr. 7. Paspas yaplan alanda ncelikle dip keler sonra dz yzeyler temizlenir. 8. Paspas yaplan zeminde be admda bir paspas, paspas arabasnda bulunan ift kovann nce sade su bulunan kovada ykanr, preste sklr. Daha sonra paspas deterjanl suyun bulunduu kovada ykanr ve preste sklr. Paspasn temiz olmasna dikkat edilir. 9. alma esnasnda mutlaka suyun kirliliine dikkat edilir, su kirlenmise deitirilir. 10. Paspas yaplan alanda eer kaldrlamayacak bir eya var ise eyann etraf dikkatlice paspaslanmaldr. Kaldrlabiliyorsa eya kaldrlp alt paspaslanmaldr. 11. Paspas bittikten sonra iplik mop ile kurulama yaplr. 12. Paspas yaplan alanda eyalara zarar vermemek iin ok dikkatli davranlr. 13. lem bittikten sonra; paspas deterjanl suda iyice ykanr, durulanr ve sklr. Daha sonra 100 l suya 1 l amar suyu koyularak hazrlanm zeltide 20 dakika bekletilir. Paspas, daha sonra durulanr, sklr ve kurumaya braklr. 14. Paspas kovas deterjanl su ile ykanr, durulanr ve kurutulur

TOZ ALMA TALMATI

1. AMA: Toz alma ileminin en uygun ekilde nasl yapldn belirlemektedir. 2. KAPSAM: Bu i talimat toz alma ilemini gerekletiren tm personeli kapsar. 3. SORUMLULUK: Bu i talimatnn uygulanmasndan toz alma grevlisi ve ilgili birimler sorumludur. 4. TANIMLAR

5. UYGULAMA

1. Toz alan Temizlik Personeli htiyac olan toz alma malzemelerini hazrlayarak grev yerine gider. Toz alma srasnda ihtiya duyulan malzemeler toz bezi, su kovalar, deterjan ve kuru bezdir. 2. Eldiven giyilir 3. Su kovalarna uygun miktarda su doldurularak belirtilen oranda deterjan suya ilave edilir. 4. Bez deterjanl suda iyice ykanr ve sklr. 5. Toz alma ilemi srasnda temizlenmesi gereken yer sadan sola dz izgiler veya yukardan aa dz izgiler eklinde yaplr. Ardndan temiz ve kuru bezle kurulanr. 6. Toz alma ileminde esas ilk nce az kirli yzeyler temizlenir Az kirliden ok kirliye doru gidilir. 7. Toz aldmz alanlarda farkl yzeylerde farkl renkte kovalar ve farkl toz bezleri kullanlmaldr. ( beyaz kova st yzeyler iin, mavi kova alt yzeyler iin, krmz kova enfekte alanlar iin ) 8. Toz alnan yerde ncelikle dikey alanlar sonra yatay yzeyler temizlenir. 9. Toz alnan bez sk sk ykanarak temiz olduundan emin olunmaldr. 10. Eer su ve toz bezleri kirlendiyse temiziyle deitirilmelidir. 11. Toz alma ilemine hangi keden balanyorsa ilem yine o noktada son bulacak ekilde srdrlmelidir. 12. Eer bir oda veya ofis ierisinde toz alnyorsa eyalarn yerleri deitirilmeden toz alma ilemi gerekletirilir. 13. Toz alnrken toz bezleri kesinlikle silkelenmez. 14. lem bittikten sonra toz bezleri deterjanl suda iyice ykanr, durulanr ve sklr. Daha sonra . 100 l suya 1 l amar suyu koyularak hazrlanm zeltide 20 dakika bekletilir. Toz bezleri, daha sonra durulanr, sklr ve kurumaya braklr. 15. Kovalar ise deterjanl su ile ykanr durulanr ve kurutulur.

BANYO, TUVALET VE DU TEMZLEME TALMATI

1. AMA: Temizlik irketinde grevli personelin WC, lavabo ve banyolarn temizlenmesinde grevlerini, sorumluluklarn, uygulama yntemlerini ve temizliin hangi sra ile nasl yaplacan belirlemektir.

2. KAPSAM: Bu talimat temizlik elemanlarn, ekip efinin yapaca ileri kapsar.

3. SORUMLULUK: Bu talimatn uygulanmasndan temizlik elemanlar, ekip efi ve sorumlu hemireler sorumludur.

4. UYGULAMA: 4.1. WC, lavabo ve banyoyu temizleyecek eleman temizlie balamadan nce kapya uyar levhas asar. 4.2. Eldiven giyilir ve maske taklr.

4.3. Btn p kovalarndaki pler servis arabasndaki p poetine boaltlr. 4.4. Lavabo ve banyo kaba kirinden arndrlr. 4.5. Lavabo ve kenarlar su ve deterjanla temizlenir (en son amar suyu ile temizlenir). 4.6. Bez ykandktan sonra lavabo arkasndaki fayanslar silinir. 4.7. Du ve kvet temizlenirken nce fayanslar silinir, arkasndan musluk ve du teknesi silinir. 4.8. Tuvalette nce sifon ekilir. 4.9. Klozetin ii WC fras ve deterjanla fralanr (en son amar suyu ile temizlenir). 4.10. Klozet evresi ayr bez ile silinir ve kurulanr. 4.11. Banyo ve tuvalet zemini en son temizlenir (en son amar suyu ile temizlenir). 4.12. Burada kullanlan temizlik malzemeleri baka hibir yerde kullanlmaz.

ZOLASYON NLEMLER TALMATI

1. AMA:

Enfekte veya kolonize hastalardan dier hastalara, ziyaretilere ve salk personeline mikroorganizmalarn bulamasn nlemektir. 2. KAPSAM: Tan, tedavi ve bakm uygulamalar yapan tm birimleri ve bu birimlerde alan tm salk personelini kapsar. 3. STANDART NLEMLER Btn hastalarn bakmnda kan, vcut svlar ve kartlarna kar ilk srada uygulanacak nlemlerdir. Bunlarn esasn temizlik ve riskli materyalle temasn engelleyecek uygun bariyerlerin kullanlmas oluturur. 3.1. UYGULAMA: 3.1.1. Kontamine materyalle ( kan, vcut svlar, btnl bozulmu deri ve mukoz membranlar, kontamine eyalar vb. ) temastan nce; eldiven, maske ve koruyucu nlk giyilir, kan veya vcut svlarnn gze srayabilecei durumlarda gz korumas ( gzlk veya yz siperi ) yaplr. Ancak temiz eyalara veya bir dier hastaya dokunmadan nce eldiven kartlp El hijyeni ve eldiven kullanm talimatna gre eller ykanr. 3.1.2. Kesici, delici, tek kullanmlk aletler kullanldktan sonra delinmeye dayankl uygun kaplara atlr. Yaralanmalardan kanmak iin ineler yeniden kapatlmaz ve bklmez. 3.1.3. Eksdatif deri lezyonu olan salk personeli iyileene kadar dorudan hasta bakmndan uzaklatrlr. 3.1.4. Kan veya kanl svlar ile kirlenen araflar ve dier materyal su geirmeyen zel torbalar iinde uzaklatrlr. 3.1.5. Tanmlanm veya phe edilen kan yoluyla bulaan enfeksiyonlar iin hastala zg nlemler yada dier izolasyon nlemleri alnr.

METSLNE DRENL STAPHYLOCOCCUS AUREUS ( MRSA) TALMATI

1. AMA MRSA ( Metisiline direnli staphylococcus aureus ) enfeksiyonlarn nlemek iin gerekli kontrol nlemlerini belirlemek, olas salgnlar nlemektir. 2. KAPSAM Hastanedeki tm birimleri ve personeli kapsar. 3. UYGULAMA 3.1.Rutin veya baka amal kltrlerde MRSA remesi durumunda, Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesi ( HEKK) haberdar edilir. 3.2. MRSA saptanmas veya phesi durumunda temas izolasyonu uygulanr, mmknse hasta tek kiilik odaya alnr, tek kiilik oda yoksa yalnz yatrlabilecei bir odaya alnr ( eer ok sayda hasta varsa MRSA saptananlar ayn odada yatrlabilirler ). 3.3. Odada hastaya zel stetoskop, tansiyon aleti, termometre vb. malzemeler bulundurulur. Eer bu malzemelerin dar kmas gerekiyorsa dezenfekte edilmelidir. 3.4. Odaya girite nlk giyilir ve nln odada kalmas salanr. 3.5. Hasta odasna giri ve kta eller alkol bazl el dezenfektan ile dezenfekte edilir. 3.6. Hasta ve enfekte materyal ile temasta eldiven ( steril olmayan ) giyilir, odadan kmadan eldiven kartlr ve eller el hijyeni ve eldiven kullanm talimatna gre ykanr. 3.7. Hasta yatak takmlar, ykamaya gnderilecek kuma materyal zel bir torbada toplanr, amarhane ( eyalarn yksek derecede ykanmas konusunda ) uyarlr. 3.8. Hastann kartlar, pleri enfekte atk torbasnda toplanr, sonra atk merkezine gnderilir. 3.9. Hasta baka bir blme/servise gnderilecekse mutlaka izolasyon kurallarna nakil srecinde de uyum gsterilir. Serviste yatak takmlar ve hasta giysileri deitirilir, varsa mevcut lezyonlarn st kapatlr, hasta ile giden kiilere nlk giydirilir ve ilgili servis/kurum uyarlr. 3.10. Odann temizlii dezenfektanlar ( %1lik amar suyu ) ile her gn yaptrlr. Bu odada kullanlan temizlik malzemesi baka bir yerde kullanlmaz, ykama makinesi kullanlacaksa ilem sonras aletin yzey fras deitirilir. 3.11. MRSA remi hastalardan komitenin belirleyecei sklkta kontrol kltrleri alnr. HEKK gerekli grrse tm hastalar ve personelden tarama kltrleri yaplabilir. Temas nlemleri, HEKK almalarna gre sonlandrlr.

KONTROL

KORUYUCU

NLEMLER

3.12. MRSA taycs olduu saptanan personelde eradikasyon iin gerekli nlemler alnr. Tayclk eradike edilmesiyle ilgili personelin hasta bakm hizmetinde almasna izin verilmez.

VANCOMSNE DRENL ENTEREKOKLARIN ( VRE ) KONTROL N KORUYUCU NLEMLER TALMATI

1. AMA VRE ( vancomisine direnli enterekok ) enfeksiyonlarn nlemek iin gerekli kontrol nlemlerini belirlemek, olas salgnlar nlemektir.

2. KAPSAM Hastanedeki tm birimleri ve alanlar kapsar.

3. UYGULAMA 3.1. Rutin veya baka amal kltrlerde VRE remesi durumunda Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesi ( HEKK ) haberdar edilir. 3.2. Baka bir hastanede veya serviste uzun sre yatan ve geni spektrumlu antibiyotik kullanm yksne sahip her hasta mmknse tek yatakl odaya alnarak, VRE ve dier direnli mikroorganizmalar asndan aratrlr. 3.3. VRE saptanmas yada phelenilmesi durumunda temas izolasyonu uygulanr. Hasta tek kiilik odaya alnr ( eer ok sayda hasta varsa VRE saptananlar ayn odaya alnabilir ). Kolonize ocuk hastalarn ortak kullanm alanlarna ( oyun odas vb ) girii engellenmelidir. 3.4. Odaya hastaya zel stetoskop, tansiyon aleti, termometre vb. malzemeler salanr, eer bu malzemeler dar karlacaksa dezenfekte edilmelidir. 3.5. Odaya girite nlk giyilir ve nln odada kalmas salanr. 3.6. Hasta odasna giri ve kta eller alkol bazl el dezenfektan ile dezenfekte edilir. 3.7. Hasta ve enfekte materyal ile temasta eldiven ( steril olamayan ) giyilir, eldiven odadan kamadan kartlr ve eller el hijyeni ve eldiven kullanm talimatna gre ykanr. 3.8. Hasta yatak takmlar, ykamaya gnderilecek kuma materyal zel bir torbada toplanr, amarhane ( eyalarn yksek derecede ykanmas konusunda ) uyarlr. 3.9. Hasta kartlar, pleri enfekte atk torbasnda toplanr., atk merkezine ift torba ile gnderilir. 3.10. Hasta baka bir blme/servise gnderilecekse mutlaka izolasyon kurallarna nakil srecinde de uyum gsterilir, serviste yatak takmlar ve hasta giysileri deitirilir, varsa mevcut lezyonlarn st kapatlr, hasta ile giden kiilere nlk giydirilir ve ilgili servis/kurum uyarlr. 3.11. Odann temizlii dezenfektanlar ile ( %1lik amar suyu ) her gn yaplr. Hasta tuvaleti, kullanm sonras dezenfekte edilir. Bu odada kullanlan temizlik malzemesi baka bir yerde

kullanlmaz, yerler yzey ykama makinesi ile temizleniyorsa ilem sonras aletin yzey fras deitirilir. 3.12. VRE remi olan hastalardan komitenin belirleyecei sklkta kontrol kltrleri alnr. HEKK gerekli grrse tm hastalar ve personelden tarama kltrleri yaplabilir. Temas nlemlerinin sonlandrlmas iin hafta bir olmak zere pe pee yaplan rektal srnt kltrnn negatif kmas gerekir.

OKLU

LA

DRENL

GRAM

NEGATF

OMAK

ENFEKSYONLARI KONTROL TALMATI

1. AMA Hastane enfeksiyonlarnn ve salgnlarnn nemli etkenlerinden biri olan ok ila direnli gram negatif omak enfeksiyonlarn nlemek iin gerekli kontrol nlemlerini belirlemek ve bu amala yaplacaklar planlamaktr. ok la Direnli Gram Negatif omak ( D GN ) Mikroorganizmalar Genilemi spektrumlu beta-laktamaz yapan GSBL yapan Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae ve dier enterik omaklar; ndklenebilir beta-laktamaz BL yapan Enterobacter spp, omaklar; Karbapenem ve seftazidim direnli Pseudomonas aeruginosa; Karbapenem direnli Acinetobacter spp. Serratia spp ve dier enterik

2. KAPSAM Hastanede alan hekim, hemire ve dier tm salk personelini kapsar.

3. UYGULAMA 3.1. Rutin ve baka amal kltrlerde D GN remesi durumunda Hastane Enfeks iyon Kontrol Komitesi haberdar edilir. 3.2. Baka bir hastanede veya serviste uzun sre yatan ve geni spektrumlu antibiyotik kullanm yksne sahip her hasta mmknse tek yatakl odaya alnarak, D GN mikroorganizmalar asndan aratrlr. 3.3. D GN saptanmas yada phelenilmesi durumunda temas izolasyonu uygulanr, hasta tek kiilik odaya alnr, tek kiilik oda yoksa yalnz yatrlabilecei bir odaya alnr ( eer ok sayda hasta

varsa D GN saptananlar ayn odada yatabilir ). ocuk hastalarn yatt kliniklerde ortak kullanm alanlarna kolonize hastalarn girii engellenir. 3.4. Odaya, hastaya zel stetoskop, tansiyon aleti, termometre vb. malzemeler salanr, eer bu malzemelerin oda dna kartlmalar gerekiyorsa dezenfekte edilerek karlr. 3.5. Odaya girite, zel nlk giyilir ve nln odada kalmas salanr. 3.6. Hasta odasna giri ve kta eller alkol bazl el antiseptii ile dezenfekte edilir. 3.7. Hasta ve enfekte materyal ile temasta eldiven ( steril olmayan ) giyilir, Eldiven odadan kmadan kartlr ve eller el hijyeni ve eldiven kullanm talimatna gre ykanr. 3.8. Hasta yatak takmlar, ykamaya gnderilecek kuma materyal zel torbada toplanr, amarhane ( eyalarn ykse sda ykanmas konusunda ) uyarlr. 3.9. Hastann kartlar, pleri enfekte atk torbasnda toplanr. Atk merkezine ift torba ile gnderilir. 3.10. Hasta baka bir blme/servise gnderilecekse mutlaka izolasyon kurallarna nakil srecinde de uyum gsterilir, serviste yatak takmlar ve hasta giysileri deitirilir, varsa mevcut lezyonlarn st kapatlr, hasta ile giden kiilere nlk giydirilir ve ilgili servis/kurum uyarlr. 3.11. Odann temizlii dezenfektanlar ile ( %1lik amar suyu ) her gn yaplr. Hasta tuvale ti, kullanm sonras dezenfekte edilir. Bu odada kullanlan temizlik malzemesi baka bir yerde kullanlmaz, yerler yzey ykama makinesi ile temizleniyorsa ilem sonras aletin yzey fras deitirilir. 3.12. D GN remi olan hatalardan komitenin belirleyecei sklkta kontrol kltrleri alnr. HEKK gerekli grrse tm hastalar ve personelden tarama kltrleri yaplabilir. 3.13. D GN tayc olan hastalar baka hasta odalarna giremez. Baka blmlerdeki ilemleri iin koruyucu nlemler alnr. Hasta odadan kmadan ellerini ykar.

STERLZASYON-DEZENFEKSYON TALMATI

1.AMA: Hastane genelindeki sterilizasyon/dezenfeksiyon uygulamalar iin sterilizasyon yntemlerini, dezenfektan seimi ve dezenfektanlarn kullanm ilkelerini belirlemektir. 2.KAPSAM: .. Kardiyoloji Enstitsndeki tm birimleri ve alanlar kapsar. 3. TANIMLAR: TEMZLK: Kir ve organik atklarn fiziksel olarak uzaklatrlmas, STERLZASYON: Tm canl organizmalarn uzaklatrlmas ve inaktivasyonu, DEZENFEKSYON: Sporlu bakteriler dndaki mikroorganizmalarn cansz ortamdan elimine edilmesidir. Yksek Seviye Dezenfeksiyon: Tm vejetatif bakteriler, virsler ve mantar sporlar ile bakteri sporlarnn bir ksmnn eliminasyonu,

Orta Seviye Dezenfeksiyon: Tberkloz etkenleri ve dier vejetatif bakterilerle virs ve mantarlarn ounun inaktive edilmesi, Dk Seviye Dezenfeksiyon: Tberkloz etkenleri ve zarfsz virslere etkisiz olan, ancak bir ksm vejetatif mikroorganizmalar inaktive edebilen dezenfeksiyon seviyesidir. Dekontaminasyon: Kontamine malzemenin temizlik, dezenfeksiyon ve sterilizasyon ile kullanma elverili hale getirilmesidir. GERMST: Mikroorganizmalar tahrip eden herhangi bir madde ( dezenfektan, antiseptik, sanitizer ). Dezenfektan: Cansz ortamda mikroorganizmalar inaktive etmek iin kullanlan maddeler. Antiseptik: Canl zerinde kullanlan germisitler. Sanitizer: Balca gda ve ieceklerle ilgili malzemelerde kullanlan dezenfektanlar.

Aadaki tabloda hastanede kullanlan ara-gerece gre yaplacak sterilizasyon ve dezenfeksiyon gereklilikleri sunulmutur.
Tablo 1. Spaulding Snflamas Snflama Kritik ara-gereler Tanm Sterilizasyon/dezenfeksiyon nerisi Mutlaka steril olmaldr Steril dokulara temas eden veya vaskler sisteme giren, ara gereler ( cerrahi aletler, kardiyak kateterler, baz endoskoplar, protezler vb.) Yar-kritik ara Mukoza ve btnl bozulmu deri ile Sterilizasyon veya yksek dzey gereler dezenfeksiyon gerektirir temas eden ara gereler ( Solunum ekipmanlar, gastroenterolojik endoskoplar, larengeskoplar, bronkoskoplar vb ) Kritik olmayan ara Vcut btnl bozulmam, salam deri Orta veya dk dzeyde gereler dezenfeksiyon veya sadece su ile ile temas eden ara gereler ( tansiyon basit temizlik nerilir aleti klf, steteskop vb ) Tablo 2, 3, 4 de hastanemizde bulunana yksek dzey, yer yzey ve el/cilt antiseptikleri yer almaktadr.

Tablo 2. Hastanemizde bulunan yksek dzey ( sporisit ) dezenfektanlar Optimal PH

Glutaraldehit (>%2) 8

Avantajlar

Dezavantajlar
Yk.sev.dez

Temas Sresi
Sterilizasyon Maksimum Kullanm sresi

- Korozyon yapmaz - Malzemelerle uyumludur - Organik maddelerden pek etkilenmez -ucuzdur

- Toksik, alerjik, iritan - Fiksatif * Kullanclar maske, eldiven nlk giymelidir. Ortam havalandrlmaldr. - Baz materyallerle ( bakr, piri, inko, naylon, doal kauuk ) uyumsuzdur. - Endoskoplarn

20 dakika

> 3 saat

30 gn

Hidrojen Peroksit ( % 7.5 )

asit

- Koku ve toksiditesi yoktur. - Zararl atk oluturmaz - Organik kirlerin, biofilm tabakasnn

10 dakika

> 6 saat

21 gn

uzaklatrlmasn kolaylatrr.

polimer kaplamalarna zarar verebilir - Kullannclar maske, eldiven, nlk giymelidir

Tablo 3. Hastanemizde Bulunan Yzey Dezenfektanlar

Org. Mad. Etkilenme + Tberklosit Etki + Avantajlar - Hzl etkili - Geni etki spektrumu - Ucuz - Toksisitesi az - Yzeylete fiske olmu mikroplarn, biofilm tabakasnn uzaklatrlmasnda etkilidir. Dezavantajlar - Organik maddelerden olduka etkilenir. - Koroziv - Stabil deildir - Amonyak ve asitlerle toksit bileikler oluturur. - Tekstil rnlerinin rengini gideriri. - Bakr, pirin, inko gibi baz materyallerle uyumsuzluk gsterir. -Endoskoplarn baz polimer kaplamalarna zarar verebilirler. Kullanm - Gnlk temizlik iin 1/100 orannda sulandrlr. - Youn kontaminasyonda 1/10 orannda sulandrlr - Baka temizlik rnleriyle kartrlmamaldr.

Hipokloritler

Hidrojen peroksit

Hafif

- Geni etki spekrumu - Toksisite ve koku problemi gstermez - Organik kirlerin, biofilm tabakasnn giderilmesini kolaylatrr. - Tbbi aletlerin ultrasonik temizliinde, lens ve endeskoplarn dezenfeksiyonunda kullanlmaktadr.

Gnlk temizlik iin 1/100 orannda sulandrlr.

Tablo 4. Hastanemizde bulunan antiseptik bileikler ( el ve cilt )

Org. Mad. Etkilenme Hafif Tberklosit etki + Avantajlar - abuk etkili - Toksik-alerjik etkileri yok - Su ve kurutma gerektirmez - Dier dezenfektanlarla ( iyot, klorhekzidin ) etkili kombinasyonlar - Cilt-el antisepsisi ve temiz sert yzeylerin dezenfeksiyonu iin uygun Dezavantajlar - abuk buharlar - Fark edilmez - Yanc -Kalc ( rezidel ) etkisi yok -Penetrasyonu zayf - Temiz artlarda etkili - Uzun sre kullanmda cildi kurutabilir - Mercekli aletlerin montaj materyalini bozabilir, lastik-olastik malzemeyi bozabilir. - Nispeten yava etki gsterirler - Kan varlnda aktivitelerini byk lde kaybederler - Metallere koroziv etki yapabilirler - Nadiren iyot alerjisi oluturabilir

Alkoller ( %60-90 )

yodoforlar ( povidon iyot )

- yotun ar koku, tahri edici etki ve boyama zelliklerini gstermezler. - Hem antiseptik ve hem de dezenfektan olarak kullanlabilirler. - Deterjanla ( noniyonotik ve katyonik ) kombine etki gsterirler.

- Cilt, gz irritasyonu yapabilir.

4. UYGULAMA 4.1- El antisepsisi El hijyeni ve eldiven kullanma talimatnda" ayrntl olarak ele alnmtr. 4.2- Cilt antisepsisi Cilt antisepsisitalimatnda ayrntl olarak ele alnmtr. 4.3- Endoskopik aletlerin sterilizasyon/dezenfeksiyonu Endoskopik aletlerin dezenfeksiyonu/ sterilizasyonu talimatnda ayrntl olarak ele alnmtr. 4.4- Yer ve yzeylerin dezenfeksiyonu Hastane temizlii talimatnda ayrntl olarak ele alnmtr. 5. ALET DEZENFEKSYONU 5.1- Kullanc nlk ve eldiven giyer. 5.2- Tablo 1e gre snflandrlan aletler ayrlabilir paralar sklerek bol su ve deterjanla organik kirden arndrlr. 5.3- Bol su ile durulanr ve kurulanr. 5.4- Isya dayankl kritik yada yar kritik aletler paketlenerek sterilizasyon nitesine gnderilir. 5.5- Isya dayankl olmayan yar kritik aletler iin yksek dzey dezenfeksiyon zeltisi hazrlanr. 5.6- Aletler dezenfektan zeltisi iine tamamen batrlr (gluteraldehit zeltisi kapal kaplarda kullanlr). 5.7- Tablo 2de belirtilen srelerde bekletilir. 5.8- karlan aletler bol su ile durulanr ( tercihan distile su ) ve iyice kurutulduktan ( tercihan basnl scak hava ) sonra kolay temizlenebilir dolaplarda saklanr.

Tablo 5. Aletlerin snflandrlmas ve sterilizasyon/dezenfeksiyon yntemleri

Kritik Aletler Cerrahi aletler Kardiyak Kateterler Protezler - Isya dayankl olanlar iin otoklav ile sterilizasyon - Isysa dayanksz malzeme iin Etilen oksit buhar ile sterilizasyon Tek kullanmlk aletlerin yeniden kullanmnda her nite kendi protokollerini oluturmal ve bu uygulamalar srecinde protokole titizlikle uyulmaldr.

Endoskoplar

Yar Kritik Aletler

Vaginal/rektal ultrason proplar

Endoskoplar iin gluteraldehit ile yksek dzey dezenfeksiyon ( Bkz: Endoskopik cihazlarn Dezenfeksiyonu/Sterilizasyonu Talimat ) Proplar iin uygulama srecinde kondom kullanlmas riski azaltacak bir uygulamadr. Bu uygulama sonrasnda da dezenfeksiyon ilemi yaplmaldr.

Endotrakeal tpler

% 2 gluteraldehit iinde 20 dakika yksek

Vaginal proplar gamet ve embriyo zerinde olumsuz etki riski tad iin gluteraldehit yerine 1/100 amar suyu ierisinde 2 dakika bekletmek nerilmektedir. Aletlerle uyumsuzluk varsa % 70 alkol iinde 2 dakika bekletmek yeterlidir. Dezenfeksiyon sonras

Trakeostomi kanl Hava yolu aralar Anastezi solunum devreleri Laringoskop bladleri Termometreler

dzey denfeksiyon

eme suyu ile durulanmal, kurutulmal ve dolapta saklanmaldr.

% 70 etil / isopropil alkol ile kuvvetlice ovuturularak silmek

Kritik Olmayan Aletler

Tansiyon aleti manonu, EKG kablo ve proplar, tutucular, Steteskop, ila kadehleri, oksijen maskeleri, ambu mask Nemlendiriciler

1/100 dile amar suyu ya da % 70 alkol ile silinir.

Tek kullanmlk olmas nerilir.

Medikasyon Neblizatrleri Kuma ve tekstil malzemeler

Tek kullanmlk olmas nerilir. Ayn hastada tedavi sonuna kadar kullanlabilir. % 3 hidrojen peroksit kullanlr. Salanamad takdirde 1/100 amar suyu kullanlabilir.

Her hastaya zel termometre kullanlmas nerilir. Ortak termometre kullanm nerilmemektedir. amar suyu sadece sert ve dzgn yzeyler iin uygundur. Deri, mukoza ve gz irritasyonu yapabilir ve metal yzeylerde korozyon yapabilir. Mutlaka iine steril su konmal. Sabit nemlendiriciler kullanlyor ise her hastadan sonra karlmal 1/10 amar suyu ile dezenfekte edilmeli, kullanlmadnda rezervuarlar kuru olarak tutulmaldr. Alkolle silinip kuruduktan sonra kullanlabilir.

* Yukardaki lemler mekanik temizlik sonras yaplr.

STERLZASYON 1. Kullanlm Ara-Gerecin Toplanmas ve Dekontaminasyonu: 1.1. Tbbi ve cerrahi ilemde kullanlan tek kullanmlk malzemeler kullanm alannda uygun bir yntemle ayrtrlarak tbbi atk kabna atlmaldr. 1.2. Steril edilecek aletler kullanmdan hemen sonra zerindeki kaba kirden arndrlmaldr ve uygun bir dezenfektan kullanlarak dekontamine edilmelidir. 1.3. Dekontamine edilmi aletler szdrmaz, kapal kaplar ierisinde sterilizasyon nitesine tanmaldr. 1.4. Bu ilemleri yapan personel kan ve vcut svlar ile bulamay nlemeye ynelik niversal nlemler kurallarna uygun olarak eldiven, maske, bone ve gereine gre koruyucu nlk ve gzlk takmaldr. 1.5. Dekontaminasyon alanna grevli personel dndaki kiilerin girii nlenmelidir. 2. Ykama ve Sterilizasyona Hazrlk: 2.1. Aletlerin sterilizasyon ncesi ykanmas, sterilizasyonun en nemli aamasdr.

2.2. Elde ykamada hafif alkali, az kpren kolay durulanabilen deterjanlar ve enzimatik temizleyiciler kullanlmaldr. 2.3. Ykama suyunun scakl temizliin etkinliini arttrr. Enzimatik temizleyiciler kullanldnda enzimin aktif olduu scaklk derecesine dikkat edilmelidir. 2.4. Manuel ykamada kullanlan fralar, ykama tanklar vb. ekipman her kullanmdan sonra temizlenip dezenfekte edilmelidir. 2.5. Ykamadan sonra mutlaka etkili bir durulama yaplmal, aletler zerinde sterilizasyonu engelleyen ve daha sonra kullanm srasnda hastaya zarar verme riski olan deterjan vb. kalntlarnn kalmamsna zen gsterilmelidir. Son durulama suyu mutlaka kiresiz, yumuatlm olmal, olanak varsa tm ykma ilemlerinde yumuak su kullanlmaldr. 2.6. Ykamada grevli personel su geirmez koruyucu giysi ve eldiven giymeli, niversal nlemle ri uygulamaldr. 2.7. ok paral aletler paralarna ayrlarak ykanmal, ykama sonras paralar birletirilerek fonksiyon kontrol yaplmaldr. 2.8. Eklemli aletler ak ekilde ykama tepsilerine yerletirilmeli, sivri aletlerin ularn koruyan last ik bantlar karlmaldr.

3. Paketleme: 3.1. Tekstil ( ift katl delik olmayan kompresler ) paketleme malzemeleri mutlaka her kullanmdan nce ykanmal, ar kurumaya braklmamal, kesinlikle tlenmemelidir. 3.2. Metal veya plastik konteynrlarn her sterilizasyon evriminde filtreleri deitirilmeli, valf sistemlerinin alr durumda olduu kontrol edilmelidir. 3.3. Paketler zerinde sterilizasyon evrimine ilikin bilgiler ieren ( sterilizasyon tarihi, sterilizasyon yntemi, protokol numaras vb. ) bir etiket ve sterilizasyon ileminden gemi olduunu gsterecek bir proses indikatr bulunmaldr. 4. Otoklav Kullanrken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar: 4.1. Otoklav ierisinde hava bulunmamaldr. 4.2. Steril edilecek malzemeler otoklavn ierisine aralarnda buharn serbest dolaabilecei ve btn eyaya temas edebilecei bir ekilde yerletirilmelidir. 4.3. Kat kada, plastik yzey plastik yzeye karlk gelmelidir. 4.4. Eyalarn snma sresi hacmine, cinsine ve ierdii madde miktarna bal olmas nedeniyle byk hacimli eyalar ile kk hacimli eyalar bir arada bulunmamaldr. 4.5. Paketlenmi eyalarn geni yzeyleri dikey duracak ekilde otoklava yerletirilmelidir. 4.6. Manometrenin basnc 0 C ye dmeden otoklavn kapa almamaldr. 5. Buhar Otoklavn Haftalk Temizlii: 5.1. Otoklavn i yz sv deterjanl suyla ve yzeyi izmeyen malzemeler ile temizlenmelidir. 5.2. Temiz su ile durulanmal ve mutlaka kurulanmaldr. 5.3. ember iinde bulunan filtre kartlarak ykanmal ve tekrar taklmaldr.
o

5.4. Drenaj yuvasnda tkanma varsa bol su ile temizlenmelidir. 5.5. Kontrol penalnn zerindeki lambalarn yanp yanmad kontrol edilmelidir. 5.6. Kap contas sk sk kontrol edilmeli yrtk veya kopma varsa deitirilmelidir. 6. Etilen Oksit ( EO ) le Sterilizasyon: 6.1. EO penetrasyon zellii gl bir gazdr. Sterilizasyon srasnda malzemenin niteliine bal olarak az yada ok miktarda absorbe olur. lem sonrasnda serbest atmosferde malzemeye absorbe olmu gazn uzaklamas ok yava olmakta, uzun sre gerekmektedir. Steril edilmi malzemenin yapsna gre 3 14 gn sre bekletildikten sonra kullanlmas gerekmektedir. 6.2. EO sterilizasyonuna hazrlanan aletler ykanm ve kurutulmu olmaldr. Alet zerinde kalan suyun EO ile reaksiyonu sonucunda dezabsorbsiyon ile uzaklatrlmayan Toksik rnler ortaya kar. 6.3. Uzun sre bekletilmesine ve dezabsorbsiyon uygulanmasna karn malzemenin EO gazndan tamamen arndndan emin olunamad iin implante edilecek malzemeler EO ile steril edilmemelidir. 7. EO le Sterilizasyonda Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar: 7.1. Sterilizasyon sresi ok dikkatli bir ekilde monitrize edilmelidir. 7.2. Buhar sterilizasyonuyla steril edilebilecek malzemeler EO ile steril edilmemelidir. 7.3. EO sterilizatrnn kontrolnde biyolojik ve kimyasal indikatrler kullanlmaldr. Kaytlarnn tutulmas gerekir. 7.4. Sterilize edilmi malzemeler havalandrmaya karlrken EO penetrasyo nuna izin vermeyen zel eldivenler giyilmelidir. 7.5. Tekrarlanan sterilizasyonlar gzenekli maddelerde gaz younluunun artmasna neden olabilecei unutulmamaldr. 7.6. nhale edilen EO gaz mukoz membranlarda irritasyona neden olabileceinden koruyucu nlemler alnmaldr. 7.7. lk kullanmn hemen ardndan sterilizatrn kapa aralanmal ve tekrar yklenmeden nce 15 dakika btn evre temizlenmelidir. 8. EO Sterilizatrnn Haftalk Temizlii: 8.1. EO sterilizatrnn ii ve kaps temizlenirken sert fra tr malzemeler kullanlmamaldr. 8.2. Sterilizatrn ii ve ykleme arabas scak su ve deterjanla silinmelidir. 8.3. Ykanan malzemeler durulanmal ve kurutulmaldr. 8.4. Drenaj tkal ise filtre kartlarak fla edilmelidir. 9. Sterilizasyon Kontrol in Yaplmas Gereken Testler: 9.1. Bowie-Dick Testi: Ama: n vakumlu otoklavlarda buhar tahliyesinin tam olarak yaplp yaplmadn kontrol etmektir. 9.1.1. Bowie-Dick test indikatr her sabah bo otoklavda 3,54 dakika sreyle test edilir. 9.1.2. Otoklavda kan test indikatr deerlendirilir. Buhar tahliyesi ile ilgili sorun saptanmas durumunda sorumlu personele haber verilir.

9.1.3. Test indikatrnn zerine tarih, saat ve otoklav numaras kaydedilerek saklanr. 9.1.4. Testi uygulayan kii, uygulama tarihi-saati, otoklav numaras, test sonucu ve uygulayan kiinin ad-soyadndan oluan bilgileri bu amala hazrlanm forma kaydetmekle sorumludur. 9.2. Biyolojik ndikatr: Ama: Sterilizasyon ileminin gerekleip gereklemediini kontrol etmektir. 9.2.1. Haftada 2 kez buhar otoklavna ykleme srasnda hzl sonu veren biyolojik indikatr test tpleri yerletirilir. 9.2.2. Sterilizasyon ilemi tamamlanp otoklav boaltldktan sonra biyolojik indikatr t est tpleri sorumlu personel tarafndan bulanklk ve renk deiimi ynnden deerlendirilir. 9.2.3. Test sonular ( uygulama tarihi-saati, otoklav numaras, uygulayan kii ve deerlendirmeyi yapan kii ) bu amala hazrlanm olan forma sorumlu personel tarafndan kaydedilir.

10. Depolama: 10.1. Tm malzemeler kapal transfer aralarnda tanmaldr. 10.2. Tekli paketlenmi aletleri kapakl konteynrlarda saklamak gerekir. 10.3. Kontamine olduundan phe edilen malzemeler tekrar en bandan sterilizasyon ilemine tabii tutulmaldr. 10.4. Malzemeler yerden 20-25 cm yukarda, tavandan 30-40 cm aada ve duvardan 5 cm ieride olan raflarda saklanmaldr.

ENDOSKOPK CHAZLARIN TALMATI

1. AMA:

DEZENFEKSYONU/STERLZAYONU

Endoskopik giriimlerde enfeksiyon riskini nlemek ve endoskopik cihazlarn uygun dezenfeksiyon ve sterilizasyon yntemini belirlemektir. 2. KAPSAM: Endoskopik cihazlar kullanan tm birimler ve o birimde alanlar kapsar. 3. TEMEL LKELER: 3.1. Endoskoplar kullanm sonras hemen bulunduklar yerde dekontamine edilir ve tm ayrlabilir paralar sklr. 3.2. Endoskoplarn sya dayankl blmleri dekontamine edildikten sonra otoklavda steril edilir. 3.3. Steril dokularla temas eden endoskop aksesuarlar steril edilmeli veya tek kullanmlk olmaldr. Bunun mmkn olmad durumlarda en azndan yksek seviye dezenfeksiyon uygulanmaldr. 3.4. Temizlik iin kullanlan fralar temizlendikten sonra yksek seviyede dezenfekte edilmeli veya tek kullanmlk olmaldr.

4. UYGULAMA: 4.1. Hastaya kullanlm endoskobun hortum yzeyindeki kaba kir ve sekresyonlar temiz bir gazl bez ile alndktan sonra ayrlabilen tm paralar sklr, enzimatik deterjan zeltisi iine atlr. 4.2. Endoskop ve paralar zerinde organik madde kalmayncaya kadar ykanr. 4.3. Endoskop ve paralar bol su ile durulanr. 4.4. Yksek dzey dezenfektan zeltisi iine konulmadan fazla suyu giderilir ( aletin slakl dezenfektan sulandrarak younluun azalmasna neden olabilir. ). 4.5. Yksek dzey dezenfektan iine batrlarak nerilen srede bekletilir. Tm yzeylerin dezenfektan solsyon ile temas etmesi gereklidir. 4.6. Endoskop ve paralar steril distile su veya musluk suyu ile iyice durulanr. 4.7. Hastane enfeksiyon kontrol komitesinin onay alnmadan baka bir dezenfektan kullanlmamaldr. 4.8. Endoskopik uygulamaya bal bir enfeksiyon geliirse Hastane enfeksiyon komitesi derhal haberdar edilir. 4.9. Uygulayclar eldiven ve maske takmaldr. 5. YKSEK SEVYE DEZENFEKTAN SOLSYONUN HAZIRLANMASI 5.1. Dezenfektan srasnda eldiven ve koruyucu maske kullanlmaldr. lem srasnda dezenfektan kveti kapal tutulmaldr. 5.2. Hidrojen peroksit % 0.5 veya % 1lik konsantrasyonda ve musluk suyu kullanlarak hazrlanmaldr. 5.3. Hazrlanm solsyon ilem sonrasnda atlmaldr. 5.4. Gluteraldehit kullanlacak ise %2 lik hazrlanr. Uygulama: 1 litre suya 5 10 cc dezenfektan olacak ekilde 15 dakika daldrma yntemi kullanlarakyaplr.

NOZOKOMYAL URNER SSTEM ENFEKSYONLARINI NLEME TALMATI

1.AMA: .. Kardiyoloji Enstitsnden hizmet alan hastalarda kateter ile ilikili riner sistem enfeksiyonlarnn nlenmesi.

2.KAPSAM: riner kateter uygulanan tm birimleri ve hasta ile ilikili personeli kapsar. 3. TEMEL LKELER 3.1. Kateterizasyondan olabildiince kanlr. 3.2. Kateter endikasyonlar belirlenir ve endikasyon bittiinde bekletilmeden kateter karlr. 3.3. Uygulama yapan kii kateter takma teknii ve bakm konusunda eitimli olmaldr.

3.4. Tm uygulamalar aseptik artlarda yaplr ve kapal drenaj sistemi oluturulur. 3.5. Srveyans almalar yaplarak Nozokomiyal riner Sistem Enfeksiyonu ( NS ) olgular 1000 kateter gn bana deerlendirilir. 3.6. Gereken en kk kateter taklr, uzun sreli kateterizasyonda silikon veya tefl on kateter tercih edilir. 3.7. Antiseptik, antibiyotik ve gm kapl kateterler rutin uygulamalarda gereksizdir. Bunlar ancak ok zel durumlarda tercih edilebilir. 3.8. Kateterin taklmas ve bakm sresince antibiyotikli pomat kullanlmas nerilmez. 3.9. oul direnli mikroorganizmalarda ( metisilin direnli S aureus, vankomisine direnli enterekok, klebsiella cinsi, P. Aeruginosa vb ) enfekte hastalar mmknse ayr odalara alnmaldr. Ayr oda olmadnda temas nlemlerine zen gsterilmelidir. 3.10. Kateter rutin olarak deil ancak klinik gereklilik varsa ( yapkanlk, tkanklk vb ) deitirilmelidir.

4. UYGULAMALAR 4.1. Kateter ile ilgili her trl ilem ncesi ve sonras eller ykanr. 4.2. Perine ve meatus blgesi su ve sabunla temizlenir ayrca meatus antiseptik solsyon ( %10 povidon iyot ) ile silinir. 4.3. Kateter taklmas srasnda, aseptik teknik ve steril ekipman kullanlr. Uygulama alann kaplayan steril delikli rt kullanlmas uygundur. 4.4. Kateter takma ilemi yapacak kii, nce ellerini ykamal, sonra steril eldiven giymelidir. 4.5. Kateter takma ileminde steril tek kullanmlk jeller kullanlr, yal flakonlar nerilmez. 4.6. Kateter takldktan sonra balon 810 cc steril su ile iirilir. 4.7. drar torbalar yeterince salam ve alt ksmnda idrar boaltlmas iin musluk olmaldr. drar k izlenmek isteniyorsa zel miktar belirleyici torbalar ( rofix vb ) tercih edilmelidir. 4.8. Uygulama esnasnda aseptik artlarn bozulduundan pheleniliyor ise yeni steril kateter ekipman kullanlarak ilem tekrarlanr. 4.9. lem bittikten sonra eldiven kartlr ve eller ykanr. 4.10. Kadnlarda ve dksn tutamayanlarda perinenin su ve sabunla temizlenmesi uygundur. Bu uygulamalara hastann kiisel hijyen gereksinimine gre karar verilir. 4.11. Erkek hastalarda kondom kateter kullanlabilir. Bu durumda zellikle hastanede yatan yal hastalarda penisde lezyon/ yara, nekroz geliebilecei dikkate alnarak sk aralklarla kontrol yaplmaldr. 4.12. Aralkl kateter uygulamas; mesane boaltm disfonksiyonu olan hastalarda uygun bir alternatif olarak nerilebilir. 4.13. Kateterden idrar toplama torbasna kesintisiz akm salanmaldr. Kateter ve idrar toplama mesane seviyesinin altnda olmaldr ve torba yerle temas etmemelidir. Ayrca sistemde kvrlmalar ve kava kabarcklar olumamasna dikkat edilmelidir. Bakteriler hava kabarcklaryla st seviyelere tanabilirler. 4.14. Hasta transportu srasnda da idrar toplama torbas mesane seviyesinden yksee kaldrlmamal, torba boaltlm ve balantlar kapal olmaldr.

4.15. Kateter ve idrar toplama torbas arasndaki balant bozulmamal, idrar mutlaka idrar toplama torbasnn altndaki sistemden boaltlmaldr. 4.16. Her hasta iin ayr boaltma kab kullanlmal, boaltma musluu kontamine toplama kab ile temas etmemelidir. 4.17. Mesane irrigasyonu rutinde nerilmez, zel durumlarda ( kateter tkandnda vb) gerekli olabilir. 4.18. Mikrobiyolojik inceleme iin idrar rnei mutlaka kateterden aseptik teknie uyularak alnmaldr . 4.19. Dier idrar incelemeleri iin torbann boaltc sisteminden aseptik koullarda rnek alnr. 4.20. drar kateter ucu mikrobiyolojik inceleme iin uygun bir rnek deildir. 4.21. Rutin olarak kateterli hastalardan idrar kltr nerilmez. 4.22. drar toplama torbalar rutin olarak deitirilmemeli ve idrar boaltm ilemi gerekli olduka ve mmkn olan en az sklkla yaplmaldr. 4.23. Hastann banyo ncesinde idrar torbas boaltlmal ve balantlar kapal olmaldr. 4.24. Sonda kald srece ve kirlendike meatus su ve sabun ile temizlenir. 4.25. nvaziv giriimler ile ilgili tm bilgiler ( uygulayan kii, tarih ve saat ) kayt edilir.

PARENTERAL SOLSYON HAZIRLAMA VE UYGULAMA TALMATI

1. AMA Parenteral solsyonlarla geliebilecek enfeksiyonlarn nlenmesi ve kontrol.

2. KAPSAM Parenteral solsyon hazrlanan tm birimlerdeki personeli kapsar. 3. TEMEL LKELER 3.1. Btn Parenteral solsyonlar mmknse eczanede, laminar hava akm altnda, aseptik tekn ik kullanlarak hazrlanmaldr. Salanamyorsa, serviste hasta alanndan uzak bir yerde, zel bir kabinde veya tezgah zerinde hazrlanmaldr. 3.2. Son kullanm tarihi gemi veya bulank olduu grlen, iinde partikl bulunan, atlak veya szdrd fark edilen hibir parenteral solsyon kullanlmaz. 3.3. Parenteral ilalar veya katk maddeleri iin mmkn olduunca tek dozluk ampul veya flakonlar kullanlr. Flakon ve ampullerin yzeyi %70 alkolle 30 saniye silinir. 3.4. Tek dozluk ampul veya flakonlar iinde kalan solsyonlar daha sonra kullanlmak zere saklanmaz. 3.5. Multi doz Flakon kullanlacak ise.retici firma talimatna uyulur. Sterilitesi bozulan multidoz flakonlar kullanlmadan atlr.

3.6. a) Katetere bal enfeksiyon phesi olmad srece infzyon setleri ve balantlar 72 saatten nce deitirilmez. b) Kan, kan rnleri ve lipit emlsiyonlar ( glikoz ve amino asitlerle kombine olarak verilen l solsyonlar veya tek bana verilen lipit solsyonlar ) iin kullanlan infzyon s etleri 24 saat iinde deitirilmelidir. Eer solsyon sadece dekstroz ve amino asit ieriyor ise infzyon setlerinin 72 saatten nce deitirilmemesi nerilir. c) Propofol infzyonu iin kullanlan setler, 6-12 saatte bir deitirilir. d) Parenteral svlar; - Lipit ieren svlarn infzyonu 24 saat, - Sadece lipit ieren solsyonlarn infzyonu 12 saat, - Kan ve kan rnlerinin infzyonu ise 4 saat iinde tamamlanmaldr. 3.7. Enjeksiyon portlar giri ncesi %70 alkol veya iyodofor ile silinmelidir. Portlara mutlaka steril aletler kullanlarak giri yaplmaldr.

4. UYGULAMALAR 4.1. Tm parenteral solsyonlarn hazrlanma aamasnda aseptik teknik uygulanr. 4.2. la sulandrmak iin kullanlan solsyonlar 24 saatten fazla kullanlmamaldr. 4.3. Hazrlanan solsyon zerinde tarih, saat, kii ismi mutlaka yazlmaldr. 4.4. Tek kullanmlk olan parenteral solsyon torbalar ( TPN torbas ) ve setleri ikinci kez kullanlmamaldr. 4.5. TPN torba iine konulacak ilalar varsa, her bir torba iin ayr enjektr kullanlmaldr. Torbann giri yeri en az 30 saniye % 70 alkol ile silinmelidir. 4.6. nvaziv giriimle ilgili tm bilgiler ( yapan kii, tarih, saat ) kayt edilmelidir.

DELC/KESC YARALANMALARDAN KORUNMA VE ZLEME TALMATI

1. AMA: .. Kardiyoloji Enstits alanlarnn yaralanmasn nlemek ve yaralanma sonrasnda yaplacaklar belirlemek, yaralanmaya bal geliebilecek enfeksiyon sorunlarn engellemek.

2. KAPSAM: Enstitdeki tm birimleri ve alanlar kapsar.

3. TEMEL iLKELER

3.1. Personele yaralanmalardan korunmak iin hizmet ii eitim verilir. 3.2. A ile korunabilecek hastalklar asndan serolojik durumlar belirlenir ve a hikayesi renilir. 3.3. Atklar toplayan personel Atk Ynetimi Talimatndaki kurallara uyar. 3.4. Tm yaralanmalar ilgili birime ( Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesine ) derhal bildirilir. 3.5. Yaralanan personel iin yaplan tm uygulamalar kayt altna alnr. 3.6. Tm nvaziv giriimlerde gerekli koruyucu nlemlere titizlikle uyulur ( zolasyon nlemleri inde Standart nlemler Baknz ). 3.7. Servis iinde koruyucu ekipman ve tbbi atk materyalleri ulalabilir olmaldr. 3.8. nvaziv giriimler deneyimli personel denetiminde uygulanr.

5. UYGULAMA 1. nvaziv giriimler iin gerekli tm ekipman nceden hazrlanr. 2. Uygulama ncesinde, el hijyeni ve eldiven kullanmna zen gsterilir ( El Hijyeni ve Eldiven Kullanm Talimatna baknz ). 3. Enjeksiyon inesi ular gibi delici-kesici materyal, plastik klfna yeniden geirilmeye allmadan derhal sar tbbi atk kovasna atlr. 4. Yaralanma sonrasnda yaral blge ilk olarak su ve sabunla ykanr, ardndan cilt antiseptii uygulanr ( % 70 alkol, povidon iyot ). 5. Yaradan kan emilmesi, yarann kanatlmaya allmas gibi doku harabiyetini arttrc uygulamalar sakncaldr. nerilmez. 6. Hepatit B ve Tetanos immnitesi sorgulanarak gerekiyorsa Rapel uygulamas salanr. 7. Yaralanan kii, kaynak ile bilgi alnr, ilgili birim haberdar edilir ve Delici/Kesici yaralanma Takip Formu doldurulur. 8. Dklen kan / vcut svs fazla miktarda ise, eldiven ve koruyucu nlk giyilir, kat havlu ile kaba kir alnr, atklar krmz poete atlr, 1/10 amar suyu ile sili nip, temiz su ile durulanarak dezenfeksiyon salanr. 9. Hastaya ait tm bilgiler toplanarak Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesine ulatrlr. Sonraki uygulama sreci ve takip planlanr. 10. Mesai saatleri dndaki yaralanmalarda en ksa srede Enfeksiyon Kontrol komitesi ile iletiim kurularak yaplmas gerekenler takip edilir. 11. nvaziv giriimler ile ilgili tm bilgiler ( uygulayan kii, tarih, saat ) kayt edilir.

YOUN BAKIM NTES ENFEKSYON KONTROL TALMATI

1. AMA: Youn Bakm nitesinde hastane enfeksiyonlarnn olumasnn ve nlenmesinin kontrol

2. KAPSAM:

Youn Bakm nitesinde grev yapan niteye giren ve hastayla ilgilenen herkesi kapsar 3. TEMEL LKELER 3.1.Youn Bakm niteleri hastane enfeksiyonlar ynnden en riskli birimlerdir.Bu birimde grev alan tm personel, youn bakm konusunda bilgili deneyimli olmaldr. nitede yeni almaya balayan personele oryantasyon eitimi verilmelidir. 3.2. Enfeksiyonlarn nlenmesi ve kontrol konusunda Hastane Enfeksiyon Kontrol K omitesi talimatlarna uyulmaldr 3.3. Youn bakm nitelerinde mutlaka aktif bir srveyans uygulanmaldr. Salgn durumunda gerekli almalar Hastana Enfeksiyon Kontrol Komitesi ile birlikte yrtlmelidir. 3.4. Youn bakm nitelerinde en nemli ve en sk bula temas yolu ile olduundan ( salk alanlarnn elleri veya tbbi malzemeler ) El Hijyeni ve Eldiven Kullanm Talmatna zenle uyulmaldr. 3.5. zolasyon nlemleri zenle uygulanmal ve bu konuda Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesi ile ibirlii salanmaldr. 3.6. Antibiyotik kullanm izlenmeli, deien mikroorganizma paterni dorultusunda Antibiyotik Kontrol Alt Komitesi tarafndan belirlenen antibiyotik kullanm politikalarna uyulmaldr. 3.1. Yapsal zellikler 3.1.1. Youn Bakm nitelerinde izolasyon odalar bulunmaldr. 3.1.2. Yataklar arasnda en az 2.5 metre boluk braklmaldr. 3.1.3. Lavabolarda antiseptikli sv sabun ve kat havlu bulunmaldr. Duvara monte optik el dezenfekten cihazlar daima alr durumda olmaldr. Ayrca her hasta yata banda alkol bazl hzl el antiseptii bulundurulmaldr. 3.1.4. Tm yzeyler kolay temizlenebilir, silinebilir ve dezenfeksiyon ilemlerine dayankl olmaldr. 3.1.5. nitede alanlarn dinlenebilecei, lavabo, yemek vb. ihtiyalarn karlayabilecei ayr bir oda bulunmaldr. 3.1.6. nite havalandrmasnda en az %90 etkinlie sahip filtre sistemi ile desteklenen, bir havalandrma nerilir. Tercihan hava saatte en az on kez deimeli, bu deiimlerin d hava kullanlarak yaplmaldr. 3.1.7. Filtre etkinlii alt ayda bir partikl saym ile denetlenmeli, gereinde ve retici firma nerilerine uyarak belirli aralklarla deitirilmelidir. Firma deiim ve deiim ilemlerinin y klenici firma tarafndan salanmas teknik artnameye konulmaldr. 3.1.8. Temas izolasyonu gereken hastalar ( MRSA,VRE vb. ) iin ayr bir izolasyon odas oluturulmaldr. 3.1.9. Yksek dzey dezenfektan uygulamalar iin tercihen kirli oda iinde ayr havalandrmal blm oluturulmaldr. Servis ierisinde ve ayr bir havalandrma sistemi olmayan odalarda Gluteraldehit ile dezenfeksiyon ilemleri yaplmaldr. 3.1.10. Solunum izolasyonu gerektiren hastalarda negatif basnl, havann tamamn ayr bir sistemle ve filtreleyerek darya veren, saatte en az 6 kez hava deiimi salayan, girii kontroll, kaps hep

kapal zel izolasyon odas nerilir. Byle bir oda salanamyor ise servisin dier hastalara uzak bir blmnde, zel bir odada bakm vermeye allmal, bulama riskine kar personel ve dier kiiler koruyucu nlemler almaldr ve mmkn olan en ksa zamanda hasta ilgili blme transfer edilmelidir. 3.1.11. Laboratuar rnekleri gnderilinceye kadar ayr bir alanda tutulmaldr. 3.1.12.p kovalar el demeden alp kapanabilmeli ve tm uygulamalarda Atk Ynetimi Talimatna uyulmaldr. 3.1.13. Youn Bakm nitelerinde temiz ve kirli ilemler iin ayrlm odalar bulunmaldr. Kirli oda olarak kullanlan yerde, kirli amarlar iin kapal amar torbas veya arabas, temizlik iin kullanlabilecek malzemeler, yeniden kullanlacak tbbi gerelerin ykama ve dezenfeksiyonunu salayabilecek bir lavabo bulunmaldr. Temiz oda olarak kullanlan yerde ise, temiz amarlar, steril paket malzemeler vb bulunmaldr. Eer iki ayr oda salanamyorsa temiz malzemeler iin hastalara uzak bir blmde kapal dolaplar kullanlmaldr. 3.1.14. nite ierisinde tamirat yaplacak ise hastalar tamamen ayr bir birime alnmal veya tamirat alan ile hastalar arasnda toz geirmez bir bariyer salanmaldr. 3.1.15. nite ierisinde kullanlmayan cihazlar iin ayr bir alan salanmaldr. 3.2. Personel ile lgili zellikler 3.2.1. Her alma nbetinde 1-2 hasta iin bir hemire salanmaya allmaldr. 3.2.2. Youn Bakm nitesi alanlarna girite PPD yaplmal, sonu negatif gelirse takip edilerek gereinde test tekrarlanmaldr. 3.2.3. Youn Bakm nitesinde grev yapan tm personelin kzamk, kzamkk, kabakulak, hepatit -B, suiei ve polio ynnden al ya da bu hastalklara bakl olmas nerilir. Her yl influenza as yaplmaldr. 3.2.4. Ellerinde eksdatif cilt lezyonlar olan salk alanlar hastalarla veya tbbi bakm gereleri ile temas etmemelidir. 3.2.5. Bulac enfeksiyon hastal bulgular olan personel bu srete nitede altrlmamaldr. 3.2.6. Trnaklar ksa olmal, trnak cilas ve oje kullanlmamal, alyans dnda yzk taklmamaldr. 3.2.7. Youn Bakm nitesi iinde rutin kullanlan kyafetler ile nite dna klmamaldr.

4. UYGULAMALAR 4.1. zolasyon gerektiren bir durum yoksa hastalarn rutin bakm srecinde zel nlk gerekli deildir. 4.2. Galo uygulamasnn enfeksiyon kontrol ynnden bir faydas gsterilmemitir. Fakat temizlik ynnden bu uygulamaya devam edilebilir. 4.3. Enfeksiyon bulgular olan ziyaretilerin niteye girii engellenmelidir. Ziyaretiler sadece o hastaya zg tek kullanmlk nlk ve maske kullanarak niteye alnmaldr. Hastaya dokunmadan nce el hijyeni salamaldr. 4.4. nite toz oluturmayan bir temizleme sistemiyle, gnlk olarak Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesince hazrlanm Hastane Temizlii talimatna uygun olarak temizlenmelidir. 4.5. Aspirasyon mayi ve idrar vb vcut svlar ayr bir odada, personel tarafndan kullanlmayan lavabo, gider vb boaltlmaldr. Sistemin dezenfeksiyonu 1/100 amar suyu ile salanmaldr.

4.6. Yzey dezenfeksiyonu gereken durumlarda 1/100 amar suyu, h idrojen peroksit uygulanabilir. 4.7. Solunuma yardmc cihazlarn temizlii ve dezenfeksiyonu - Ventilatrlerin i temizlik bakm ve dezenfeksiyon ilemlerinde retici firma nerileri dikkate alnr. - Ventilatrlerin d yzeyleri gnlk olarak su ve deterjanla temizlenir ve 1/100 amar suyu, (zellikle hassas yzeylerd) %70 alkol ile dezenfekte edilir. - Devreler tek kullanmlk olmaldr ( Ancak ok zel durumlarda yksek dzey dezenfeksiyon uygulanarak yeniden kullanlabilir ). - Gzle grlr kirlenme ve ilev bozukluu olmadka devreler deitirilmemelidir. - Devreler iinde oluan svlar boaltlarak hastaya gitmesi engellenmelidir. lem srecinde eldiven giyilmeli ve sekresyonlarn evreye bulamamas salanmaldr. - Nazal oksijen kateter ve maskelerin, fonksiyonu bozulduunda yada gzle grlr kontaminasyon saptandnda deitirilmelidir. - la nebulizatrleri hastaya zg olmaldr. Nebulizasyonda tek kullanmlk ampller kullanlmaldr. Nebulizasyon maskesi ayn hasta iin ykanmal, % 70 alkol ile silinmeli ve kuru olarak saklanmaldr. - Sistemdeki tm nemlendiricilerde steril su kullanlmal, bu sular gnlk olarak deitirilmelidir. - Ambu kullanm sonrasnda steril edilmeli veya yksek dzey dezenfeksiyon uygulanmaldr. - Her hasta iin ayr aspiratr olmaldr. Hastaya zel ve tek kullanmlk plastik aspiratr kavanozlar tercih edilmelidir. - Ortak kullanlan cam hazneli aspiratrler kullanlacak ise iindeki sv ayr bir odada boaltlmal, scak su ile ykanmal, 1/100 amar suyu ile dezenfekte edilip durulanmal ve kurutularak kullanlmaldr. - Ayn hastada kullanm devam eden aspiratr svs gnlk olarak boaltlmal, kavanozu temizlenip dezenfekte edilmeli, aspirasyon sondasnn takld balant hortumu deitirilmeli veya dezenfeksiyonu salanmaldr. - Ayn hastada arka arkaya yaplan iki aspirasyon arasnda aspirasyon ara balant hortumundan 1/100 amar suyu ve ardndan distile su geirilir ve hortum kuru olarak saklanr. - Her aspirasyon ileminde tek kullanmlk aspirasyon sondalar kullanlmaldr. - Aspirasyon hortumlar kullanlmadnda kontamine olmasna imkan vermeyecek artlarda temiz ve kuru olarak muhafaza edilir. - Aspirasyon ileminde aspirasyon sondasnn baka alanlara dememesine azami zen gsterilmelidir. - Laringoskop bladeleri tercihen s ile steril edilmeli veya yksek dzey dezenfeksiyon ilemi uygulanmaldr. - Aspirasyon ykama svlar her gn yenilenmelidir. 4.8. nvaziv giriimler ve intravenz tedavilerle ilgili ilkeler - nvaziv giriimler ve uygulanan nvaziv aletler en az seviyede tutulur. Her gn nvaziv aletlerin gereklilii sorgulanarak gerekmeyen aletler karlr.

- Damar ii kateter, riner kateter ve parenteral solsyon hazrlama kanlarnda Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesi talimatlarna uyulur - nitede yaplan tm ilemler kayt edilir.

YOUN BAKIM NTESNDE YATAN OCUKLARDA ENFEKSYON KONTROL TALMATI

1. AMA: Youn Bakm nitesinde takip edilen yenidoan hastalarn hastane enfeksiyonlarnn nlenmesi ve kontrol 2. KAPSAM: Youn Bakm nitesinde alan tm personeli kapsar 3. TEMEL LKELER 3.1. Youn Bakm niteleri hastane enfeksiyonlar ynnden en riskli birimlerdir. Korunma iin ncelikle bu birimde grev alan personelin, youn bakm konusunda bilgili ve deneyimli olmas esastr. 3.2. Eitimlerin ve gnlk uygulamalarn yazl standartlar olmaldr. 3.3. Youn bakm nitelerinde mutlaka aktif bir srveyans uygulanmaldr. 3.4. Youn bakm nitelerinde en nemli ve en sk bula temas yolu ile olduundan ( salk alanlarnn elleri veya tbbi malzemeler ) El Hijyeni ve Eldiven Kullanm Talmatna zenle uyulmaldr. 3.5. zolasyon nlemleri her hastada zenle uygulanmal ve ok ilaca direnli bakteri enfeksiyonlar veya dier izolasyon gerektiren enfeksiyonlar saptandnda Hastane Enfeksiyon kontrol Komitesi haberdar edilmelidir. 3.6. Antibiyotik kullanmnda Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesi nerilerini dikkate alarak yazl rehber oluturulmaldr. 3.7. Youn bakm nitelerinde temiz ve kirli ilemler iin odalar bulunmaldr. 3.8. p kovalar el demeden alp kapanabilmelidir. Tm uygulamalarda Atk Ynetim Talimatna uyulmaldr. 3.9. Youn Bakm nitelerinde izolasyon uygulamalar iin ayr bir blm oluturulmaldr. 3.10. Tm yzeyler kolay temizlenebilir, silinebilir ve dezenfeksiyon ilemlerine dayankl olmaldr. 3.11. Tamirat halinde mutlaka hastalar tamirattan etkilenmeyecei tamamen ayrlm bir birime alnmal veya tamirat alan ile hastalar arasnda toz geirmez bir bariyer oluturulmaldr. 3.12. nitede alanlarn dinlenebilecei, yemek, iecek vb. ihtiyalarna hizmet verebilecei ayr odalar bulunmaldr. 3.13. nite iinde kullanlmayan cihazlar iin ayr bir alan salanmaldr. 3.14. Youn bakm nitelerinde zel eitim alm personel grevlendirilmeli ve grev tanm iinde almasnn devamll salanmaldr. 3.15. El veya kollarnda eksdadtif cilt lezyonu olan salk alanlar hastalarla veya tabi bakm gereleri ile temas etmemelidir.

4. UYGULAMALAR 4.1. Youn bakm nitelerinde el ykama iin antiseptikli sabunlar ve ayrca alkol bazl el antiseptii kullanlmas nerilir. 4.2. Trnaklar ksa olmal, yapma trnak, oje, ve cila kullanlmamal, yzkler, kola bilezik vb taklar taklmamaldr. 4.3. zolasyon gerektiren bir durum yoksa hastalarn rutin bakm srecinde zel nlk gerekli deildir. 4.4. Galo uygulamasnn enfeksiyon kontrol ynnden bir faydas gsterilmemitir. Fakat temizlik ynnden bu uygulamaya devam edilebilir. 4.5. Enfeksiyon bulgular olan ziyaretilerin niteye girii engellenmelidir. Ziyaretiler sadece o hastaya zg tek kullanmlk nlk ve maske kullanarak niteye alnmaldr. ocuk hastaya dokunmadan nce el hijyeni salamaldr. 4.6. nite toz oluturmayan bir temizleme sistemiyle, gnlk olarak Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesince hazrlanm Hastane Temizlii talimatna uygun olarak temizlenmelidir. 4.7. Aspirasyon mayi ve idrar vb vcut svlar ayr bir odada, personel tarafndan kullanlmayan lavabo, gider vb boaltlmaldr. Sistemin dezenfeksiyonu 1/100 amar suyu ile salanmaldr. 4.8. Yzey dezenfeksiyonu gereken durumlarda 1/100 amar suyu, hidrojen peroksit uygulanabilir. 4.9. ocuk bakm tepsileri tek kullanmlk tepsiler olmaldr. Tek kullanmlk tepsilerin olmad durumlarda tepsiler, tart vb. deri ve mukoza temas olan ekipman her ocuktan sonra 1/100 orannda amar suyu veya %70 alkol ile dezenfekte edilmelidir. Tart zerinde tek kullanmlk rtler tercih edilebilir. 4.10. Kuvzlerin temizlii ve dezenfeksiyonu: - Kuvzlerin temizliinde tek kullanmlk bez kullanlmal ve tm aamalarda deitirilmelidir. - lem yukardan aa doru su ve deterjan ile silme ve ayr bir bezle durulama eklinde olmaldr. - Temizlik gnlk olarak ayrca grnr kirlenme olduunda yaplr. - En youn olarak dokunulan alanlarda kontaminasyon riski fazla olacandan bu alanlar gn ierisinde en az iki kez dezenfektanla ( tercihen %70 alkol ) silinmelidir. - Bebek ktktan sonra kuvz dezenfekte edilerek kullanlmaldr. Uzun sre yatan bebeklerde haftada bir bebek baka yere alnarak kuvz dezenfekte edilmelidir. - nce kuvzn tm ayrlabilir paralar ayrlarak ykanabilecekler su ve deterjanla ykanmal, dierleri gnlk temizlikteki gibi silinmelidir. - Dezenfeksiyon amacyla 1/100 amar suyu, %70 alkol, %1 hidrojen peroksit kullanlabilir. 4.11. Solunuma yardmc cihazlarn temizlii ve dezenfeksiyonu - Ventilatrlerin i temizlik bakm ve dezenfeksiyon ilemlerinde retici firma nerileri dikkate alnr. - Ventilatrlerin d yzeyleri gnlk olarak su ve deterjanla temizlenir ve 1/100 amar suyu, (zellikle hassas yzeylerd) %70 alkol ile dezenfekte edilir. - Devreler tek kullanmlk olmaldr. Tek kullanmlk olmayan devreler, kullanm sonras sklr, tek tek ykanr, kurutulur, paketlenir ve steril edilir. - Gzle grlr kirlenme ve ilev bozukluu olmadka devreler deitirilmemelidir.

- Devreler iinde oluan svlar boaltlarak hastaya gitmesi engellenmelidir. lem srecinde eldiven giyilmeli ve sekresyonlarn evreye bulamamas salanmaldr. - Nazal oksijen kateter ve maskelerin, fonksiyonu bozulduunda ya da gzle grlr kontaminasyon saptandnda deitirilmelidir. - la nebulizatrleri hastaya zg olmaldr. Nebulizasyonda tek kullanmlk ampller kullanlmaldr. Nebulizasyon maskesi ayn hasta iin ykanmla, % 70 alkol ile silinmeli ve kuru olarak saklanmaldr. - Sistemdeki tm nemlendiricilerde steril su kullanlmal, nemlendirici devrelerindeki sular gnlk olarak deitirilmelidir. - Ambu kullanm sonrasnda steril edilmeli veya yksek dzey dezenfeksiyon uygulanmaldr. - Her hasta iin ayr aspiratr olmaldr. Hastaya zel ve tek kullanmlk plastik aspiratr kavanozlar tercih edilmelidir. - Ortak kullanlan cam hazneli aspiratrler kullanlacak ise iindeki sv ayr bir odada boaltlmal, scak su ile ykanmal, 1/100 amar suyu ile dezenfekte edilip durulanmal ve kurutularak kullanlmaldr. - Aspirasyonda kullanlan hortumlar eme suyu ile ykanp ierisinden 1/100 amar suyu geirilmeli ve 15 dakika sonra distile su ile durulanp kuru olarak saklanmaldr. - Her aspirasyon ileminde tek kullanmlk aspirasyon sondalar kullanlmaldr. - Aspirasyon ileminde aspirasyon sondasnn baka alanlara dememesine azami zen gsterilmelidir. - Laringoskop bladeleri tercihen s ile steril edilmeli veya yksek dzey dezenfeksiyon ilemi uygulanmaldr. - Aspirasyon ykama svlar her gn yenilenmelidir. 4.12. Bebek bakm ve Beslenmesi ile ilgili neriler - Bebeklere temas eden amarlarn ykanmasnda bebein cildine zarar vermeyecek deterjanlar kullanlmaldr. - Bebeklerin bezleri deitirilince hemen az kapal tbbi atk torbalarna konulmal, bez deiimi yapan kiiler bu konuda eitimli olmal ve bebek bez deiiminden nce eldiven giyilmeli, sonra hemen karak ellerini ykamaldr. - Bebek cilt bakmnda scak su ve ntral PH bir sabun ile silme yeterlidir. - Bebeklerde flasterler, oksijen problar cilde zarar verebilir, antibiyotik iermeyen topikal pomad kullanlabilir. - Anne st ile beslenme nerilen yaklamdr. Anne st alnrken ellerin antiseptikle ykanmas ve stn steril bir kaba alnmas gereklidir. Eer pompa kullanlacak ise her uygulamadan sonra scak sabunlu su ile tm pompa yaplarnn ykanmas ve dezenfekte edilmesi nerilir. - Anne st antisepsiye zen gsterilerek biberon iine alnmal ve ocua verilmelidir. HIV (+), meme ucu HSV lezyonu olan ve meme apsesi olan, ayrca ste geen ve ocua zarar verebilecek ila kullanan annelerin stleri kullanlmamaldr. - Anne st derin dondurucuda ay, normal dondurucuda 3 hafta, buzdolabnda 48 saat tazeliini korur.

- Forml toz mamalar hazrlanp kullanlacaksa nce eller ykanmal, mama hazrlamada kullanlan tm malzemeler 10 dakika kaynatlarak temiz bir yzeyde kurutulmaldr. - Mama hazrlamada kullanlacak ime suyu kaynatlmaldr. - Mama paketi aldktan sonra retici firman nerdii sre ierisinde tketilmelidir. - Mamalar o nde kullanlacak kadar, devaml nazogastrikten beslenen ocuklarda 4 saatlik olarak hazrlanmaldr. Artk mama dklmeli ve bekletilerek bir daha kullanlmamaldr. - Kullanlan biberon temizlenip dezenfekte edilmeden tekrar kullanlmamaldr. - Biberonlarn tercihan cam olmas nerilmektedir. Plastik biberonlar retici firma nerileri ile veya deforme olduka yenilenmelidir. - Plastik, cam biberonlar, emzik ular nce fralanmal sonra bulak makinesinde 65 Cde ykanmal ve 80 Cde kurutulmaldr. - Nazogastrik yolla beslenen bebeklerde setler 24 saatte bir deitirilmelidir. Beslenme amal kullanlan enjektrler 6 saatte deitirilmelidir. 4.13. nvaziv giriimler ve intravenz tedavilerle ilgili ilkeler - nvaziv giriimler ve uygulanan nvaziv aletler en az seviyede tutulur. Her gn nvaziv aletlerin gereklilii sorgulanarak gerekmeyen aletler karlr. - Cilt antisepsisinde %10 povidon iyot ve %70 alkol kullanlr. - Kateter taklmas, kateter bakm ve damar ii tedavilerin uygulanmasnda Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesi talimatlarna uyulur. - Kateter pansuman srasnda giri yerinde aknt, eritem, s art gibi enfeksiyon bulgular aratrlr. Giri yeri %10 povidon iyod ve %70 alkol ile silinerek steril kuru gaz bezi ile kapatlr. - Sv ierisine uygun miktarda heparin konularak kateterin tkanmamas salanr. - Kateter rutin olarak deitirilmemelidir. Ancak kateter ilikili bakteremi, damar yetersizlii veya tromboz belirtileri varsa kateter kartlmaldr. - Lipit veya kan taklan setler 24 saatte bir deitirilmelidir. Dier uygulamalarda 72 saatten nce deitirilmemelidir. - nitede yaplan tm ilemler kayt edilir.

KLTR ALMA TALMATI

1. AMA: Enfeksiyon etkeninin doru bir ekilde tanmlanabilmesi iin doru numunelerin, uygun bir ekilde alnmasn salamak.

2. KAPSAM: Tm birimleri, doktor, hemire be laboratuar alanlarn kapsar.

3. UYGULAMA Her hangi bir vcut blgesindeki enfeksiyon varlnda olas etkeninin doru bir ekilde tanmlanabilmesi iin doru yerden, doru zamanda uygun bir ekilde rnek alnmas gerekmektedir. Uygun ekilde seilmi, toplanm ve nakledilmi ise, rnein ierdii patojen mikroorganizma gerek pozitif sonucu gsterir. RNEKLERE LKN GENEL PRENSPLER 1. rnekler enfeksiyonu en iyi temsil eden blgeden (mikroorganizmann en youn ve canl olduu blgeden), mmkn olduu kadar endojen mikrobiyal flora ile kontaminasyon nlenerek alnmaldr. 2. rnekler infeksiyonun akut safhasnda mmkn ise antibiyotik tedavisi balanmadan alnmaldr. Eer antibiyotik tedavisine balanm ise rnek yeni antibiyotik dozu verilmeden hemen nce alnmal ve laboratuar bilgilendirilmelidir. 3-Kontrol amacyla kltr, antibiyotik kesildikten en az 48 saat getikten sonra alnmaldr. 4. rneklerin toplamasnda steril ekipman kullanlmal ve aseptik teknikler uygulanmaldr. 5. rneklerin alnd kaplara hasta ad, soyad, rnein alnd tarih ve saat kaydedilir. 6. rnein kayna ve/veya zel blge hem istem formu hem de rnek kab zerinde ak ve doru olarak tanmlanmaldr. 7. rnek miktar yaplacak ilemler iin yeterli olmaldr. Yetersiz miktardaki rnekler genellikle hatal negatif sonulara neden olur. 8. zellikle invaziv giriimle alnacak rneklerde risk/fayda oran iyi deerlendirilmeli; salayabilecei ek veriler konusunda laboratuarla iletiim kurulmaldr. 9. Akamzeri alnan rnekler ertesi sabah yeterince remez RNEK REDDNE SEBEP OLAN DURUMLAR 1. Hasta ad ve soyad veya rnek tanmnn yaplmad, hatal yapld veya istek formu ile rnek kabnda uyumsuzluk olan durumlarda, 2.Yukarda belirtilen istisnalar dnda 24 saat iinde bir hastadan ayn mikrobiyolojik incelemenin istenmesine ait rnekler, 3. Steril olamayan ve zelliini yitirmi rnek toplama kaplar ile gnderilen rnekler , 4. Baka bir materyalle kontamine rnekler, 5. Miktar olarak yetersiz rnekler,

6. Naklinde gecikme olan rnekler, 7. Mikrobiyolojik inceleme iin alnan ve formalin iinde nakledilen rnekler, 8.Mantar ve mikobakteri incelemesi dahil 24 saat sre ile toplanan balgam ve idrar rnekleri, 9. Flora ile kontaminasyon olaslndan dolay hatal mikrobiyolojik veri salama ihtimali bulunan rnekler, 10. Anaerobik inceleme iin uygun olamayan rnekler. 3.1. BOAZ SRNT KLTR

1- Dil basaca ile dili aaya doru bastrlr. 2- Ekvyon ile boazn arka ksm, tonsiller ve posterior farenks zerindeki enflamasyon alanlar ve eksdadan rnek alnr. 3- Ekvyon azdan dar karlrken dil, yanak, damak, di ve di etlerine dokunulmaz 4- A gurubu streptokok izolasyonunu inhibe edebileceinden tkrk ile kontaminasyonu mmkn olduunca nlenmelidir 5- Materyal 1 saat ierisinde laboratuvara ulatrlmaldr 6- Transport besiyerinde; < 24 saat, oda ssnda saklanabilir.

3.2. ORAL SRNT KLTR 1- Maya veya fuzobakteri hastalklarnn aratrlmasnda kullanlr. 2- Az steril S.F. ile alkalanr. 3- Lezyon gazl bezle kurulanr. 4- Ekvyon ile normal dokulara dedirmeden eksdasyon veya lserasyon blgesinden kaznarak numune alnr. 5- En uygun rnek ine aspirasyonudur 6- 1 saat ieririnde laboratuvara ulatrlmaldr 7- Transport besiyerinde; < 24 saat, oda ssnda saklanabilir

3.3. NAZAL SRNT KLTR 1- Primer olarak staphylococcus tayclarn aratrmak iin yaplr. 2- Ekvyonu steril serum fizyolojik ile slatlr 3- Burun deliklerinden yaklak 2.5 cm kadar ieri sokulur 4- Nazal mukozaya kuvvetlice srterek evirilir 5- Burnun dier delii ile ayn ilem tekrarlanr. 6- rnek bir saat ierisinde laboratuvara ulatrlmaldr. 7- Buzdolabunda rnek bekletilmez 8- Transport besiyerinde; < 24 saat, oda ssnda saklanabilir 3.4. NAZOFARENGAL SRNT KLTR 1- Primer olarak N.meningitidis tayclarn aratrmak ve B.pertussis'i tehis etmek iin kullanlr. 2- Kalsiyum aljinat ulu ekvyon kullanlr 3- Ekvyonu burun deliklerinden yavaa posterior farenkse sokulur ( Ekvyonu burun tabanna ve septuma srmemek gerekir ) 4- Sekresyonlar absorbe etmesi iin ekvyonu yavaa 5 saniye eviriniz. Ekvyonu karnz. 5- Hasta banda ekim yapnz veya mutlaka transport besiyeri kullannz. 6- Direk besiyerine ekim; < 15 dakika, oda ssnda saklanabilir 7- Kalsiyum aljinat ekvyon; < 2 saat, oda ssnda saklanabilir 8- Kalsiyum aljinat ekvyon ve transport besiyeri; < 24 saat, oda ssnda saklanabilir

3.5. NAZOFARENGAL ASPRAT KLTR 1- S.pyogenes, N.meningitidis, C.dipththeriae ve B.pertussis tayclarn aratrmak iin yaplr 2- Nazofarinks'den alnan aspirat materyali steril bir kapta toplanr 3- 1 saat iinde laboratuvara ulatrlmaldr

3-6. NAZAL YIKAMA KLTR 1- Primer olarak viral kltrler iin nerilir 2- lem srasnda hastaya ykama svsn yutmamas sylenir 3- Hastann ba yaklak 70lik a ile arkaya doru eilir ve 5 ml kadar % 0,85 NaCl herbir burun deliine verilir 4- Materyali toplamak iin ba ne doru eilerek svnn burun deliklerinden steril kaba akmas salanr 5- Serum fizyolojik (SF)li ykant svs, eit hacimde viral transport ortamna aktarlr veya steril bir kap iinde transport edilir 3.7. SNS ASPRAT KLTR 1- rnga ile aspire ederek, KBB uzman maxiller, frontal veya dier sinslerden materyali alabilir 2- rnga muhtevas anaerobik transport sistemi iine koyularak veya rnga iinde laboratuvara gnderilir

3.8. BALGAM KLTR 1- Hastaya tkrk ile balgam arasndaki fark anlatlr 2- Varsa di protezlerini kartlr, su ile azn alkalamas sylenir 3- Derin bir ksr takiben tek seferde balgam karmas sylenir 4- Steril kltr kabna, kapann da sterilliine dikkat edilerek alnmaldr. 5- Sabah ilk balgamn verilmesi anlamldr. 6- < 2 saat, oda ssnda saklanabilir 7- < 24 saat, 4 C derece de saklanabilir
o

3.9. ENDOTRAKEYAL ASPRAT KLTR (ETA) 1- ki ekilde alnabilir. zel aspirat toplama kaplar ve kateterin ucunu kesip gnderme eklinde (ok fazla tercih edilen bir yntem deildir). 2- Kltr alacak kii steril eldiven giyerek zel toplama kab kullanyorsa bir defada endotrakeal tp ierisinden materyali aspire ederek zel toplama blmne alr. Kateterin ucunu kesecek ise yardm almak durumundadr. Bir dier kii steril eldiven giyerek steril bir bistri ile k ateterin ucunu 5-6 cm kadar keserek steril bir tp ierisine alr. Kltr alnrken kateter hibir yere temas ettirilmez. 3- < 2 saat, oda ssnda saklanabilir 4- < 24 saat, 4 C derecede saklanabilir
o

3.10. YARA VE APSE RNEKLER 3.10.1. Ak lezyonlarda; 1- % 70 alkol ile yara evresindeki deri silinir kurumas beklenir 2- Tercihan biyopsi veya derin doku rnekleri alnmaldr 3- Srnt rnei gnderilmesi durumunda yara tabanna iki ayr ekvyonla srterek derin doku rnei alnr 4- Kronik yaralarda ve yank yaralarndan biyopsi alnmas uygundur 5- < 2 saat, oda ssnda saklanabilir 6- Transport besiyerinde; < 24 saat, oda ssnda saklanabilir 3.10.2. Kapal lezyonlarda; 1- Kapal abselerde deri yzeyi %70 alkol ile silinir. 2- Steril enjektr ile ponksiyon svs alnp steril koullarda laboratuara ulatrlmaldr 3- Enjektrn havas boaltlp ucu hava almayacak biimde kapatlmaldr (kvrmak nerilmiyor yaralanmalara neden olduu iin) 4- < 2 saat, oda ssnda saklanabilir 5- Transport besiyerinde; < 24 saat, o da ssnda saklanabilir 3.11. BEYN OMURLK SIVISI KLTR 1- Enfeksiyonu nlemek iin ine sokulacak blge alkol ve antiseptik solusyon ile temizlenir 2- ne ile L3-L4, ocuklarda L4-L5, veya L5-S1 arasndan girilir. Subaraknoid bolua ulaldnda piston ekilir ve spinal sv ine iine dolmaya balar 3- BOS yavaca steril tplere alnr. Genellikle mikrobiyoloji, hematoloji ve biyokimya testleri iin 3 ayr tpe alnr. kinci alnan tp mikrobiyolojik tetkik iin, son tp ise hematoloji iin kullanlr. En youn tp mikrobiyolojiye gnderilmelidir. 4- Materyal 15 dakika oda ssnda saklanabilir asla buzdolabna koyulmaz.

3.12. SANTRAL SNR SSTEM RNEKLER a.Beyin apseleri: 1- Beyin apselerinin % 90ndan anaerobik bakteriler rer. Anaerop transport sistemleri kullanlmaldr. Klinisyen lezyondan materyali aspire eder ve anaerop transport sistemi iinde mikrobiyoloji laboratuvarna gnderir. Anaerop transport sistem olmad durumlarda, materyal, inesinin ucu kapatlm enjektr iinde hi geikmeden laboratuvara gnderilmelidir. b.Santral sinir sistemi biyopsi rnekleri 1- Cerrahi ile lezyondan alnan biyopsi rnei anaerop transport sistem iinde mikrobiyoloji laboratuvarna gnderilir. Formalin ilave edilmemelidir.

3.13. VCUT SIVILARI KLTR (Abdominal, Asit, Safra, Peritoneal, Plevral, Eklem, Sinoviyal) 1- Cilt iyot ile dezenfekte edilir 2- Cerrahi veya perktan ine aspirasyonu ile rnek alnr 3- Derhal laboratuara ulatrlr 4- Olabildiince ok sv alnr 5- Asla ekvyon kullanlmaz 6- 15 dakika oda ssnda saklanabilir 7- Transport besiyerinde < 2 saat oda ssnda saklanabilir .

3.14. KAN KLTR 3.14.1. Deri Hazrl ve Kan Alma Prosedr 1- Kan kltrlerinde en fazla reyen mikroorganizmalar deride bulunan mikroorganizmalardr. Bu nedenle kan kltrnde kontaminasyonu azaltmada en nemli etken deri antisepsisinin iyi yaplmasdr 2- Kan kltrn eitilmi salk personeli almaldr 3- Kan kltr alrken steril eldiven giyilmelidir 4- Kan almnda ilk giriim baarsz olmusa enjektr deitirilerek tekrar kan alnmaldr. 5- Venz ponksiyondan nce kan kltr iesinin kauuk bal % 70 alkol ile silinmelidir ( iyot kauuun yapsn bozacandan tercih edilmez ) 6- Venz ponksiyon iin uygun blge seildikten sonra turnike uygulanmal ve ven palpe edilmelidir. Sonra %70 alkol ile deri temizlenmeli alkol kuruduktan sonra %10 povidon iyot ile merkezden balayp perifere doru dairesel hareketlerle silinmelidir. yodun antiseptik zellii zaman bal olduundan iyot kuruyana kadar beklenmelidir ( 1.5-2 dk ) 7- Kan alan kii dezenfeksiyondan sonra steril eldiven giymemi ise yeniden cildi palpe etmemelidir 8- Kan enjektre alnr ve ine deitirilerek kan kltr iesine aktarlr 9- Kan alndktan sonra derinin tahriini nlemek iin iyot artklar % 70 alkolle temizlenir 10- 1 kan kltr iesine erikinler iin 10ml, ocuklar iin 3-5ml, yenidoan 0.5-1 ml kan alnmaldr 11- Kan kltr alma tarihi ve saati hastaya ait bilgilerle beraber ve phelenilen enfeksiyon mutlaka ie zerine yazlmaldr 3.14.2. Kan Kltrnn Alnma zaman ve Kltr Says 1- 2 yada 3 ayr set kan kltr alnmaldr 2- Kanda en fazla mikroorganizma saysnn ate veya me titremelerinin balamasndan 1 -2 saat nce olduu yaplan almalarla saptanmtr. Bu nedenle kan kltrnn ate pikinden 1.5 saat nce alnmas idealdir. Fakat ne zaman hastann ateinin olacan bilemediimizden dolay semptomlar balar balamaz ( ate, me, titreme vb ) kan kltr alnmaldr 3- Hasta antibiyotik tedavisi alyorsa bir sonraki dozdan hemen nce alnmasna dikkat edilmelidir 4- Kateter ilikili sepsis dnldnde hem kateterden hem de periferden kan alnmaldr 5- Oda snda maksimum 2 saat bekletilebilir.ienin darda bekleme sresi ne kadar uzarsa bakteri izolasyon ans o kadar azalmaktadr

6- Kan kltrleri asla buzdolabnda saklanmaz

3.15. KATETER UCU KLTR 1- Kateter evresindeki cildi alkol ile temizlenmelidir 2- Aseptik koullarda kateter kartlmal; distal ucundan 5 cmlik blm steril tpe konulmaldr 3- Kurumamas iin derhal laboratuara ulatrlmaldr 3.16. BYOPS RNEKLER 1- Steril kaba alnmaldr, 2- zellikle kk boyutlardaki rneklerin kurumamas iin steril serum fizyolojik eklenmelidir 3- Kurumasna engel olunmaldr 4- Anaerobik transport sistemi kullanlmaldr 5- Hemen laboratuara gnderilmelidir 3.17. DRAR KLTR 1- Kadnlarda retral ve vajinal blgeyi nden arkaya doru, erkeklerde glans penisi su ve sabun ile temizlenir 2- Islak gazl bez ile blgeyi durulanr, 3- Temizleme ve rnek alma arasnda kadnlarda labiumlar bir el ile srekli ak tutulur, 4- drarn ilk birka mililitresini dar yaptktan sonra, iemeyi durdurmadan orta akm blmn kavanoza alnr 5- Steril kavanozun kapan hzla kapatlr 6- drar alndktan sonra en ge 2 saat iinde laboratuvara tanmaldr. Buna olanak yoksa idrar rnei +4Cde buzdolabna koyulmaldr. Bakteri says en fazla 2 saat 4C de sabit kalr Sonda ile idrar toplama 1- retral blgeyi su ve sabun ile temizleyiniz. Islak gazl bez ile durulanr 2- Aseptik koullarda sonday mesaneye ilerletilir 3- lk 15 mllik idrar sondadan atlr 4- Orta veya ge idrar blmn kavanoza alnr Daimi sonda taklm hastalardan rnek toplama 1- Sondann retraya yakn blm %70 lik alkol ile temizlenir ve klemplenir 2- Aseptik koullarda enjektr ile 5-10ml idrar ekilir 3- drar steril kavanoza aktarlr 4- rnek asla idrar torbasndan alnmamaldr 3.18. DIKI KLTR 1- Dorudan temiz ve kuru bir gaita toplama kabna gaita yaplmas salanr, gaita tuvaletten kaba aktarlmaz 2- Bir saat iinde laboratuara ulatrlmaldr veya ekvyon ile transport besiyerine aktarlr

3.19. REKTAL SRNT KLTR 1- Ekvyon anal sfinkterden yaklak 2.5 cm kadar ieri itilir 2- Ekvyon rektum iinde evirerek rnek alnr, 3- Gonokok iin rnek alrken fekal kontaminasyonu ekarte ederek anal kriptlerden rnek alnr 4- rnek 1 saat ierisinde laboratuara ulatrlmaldr

3.20. BASI YARA KLTR 1- Steril serum fizyolojik ile blge temizlenir 2- Biyopsi rnei tercih edilir 3- Biyopsi rnei alnmas mmkn deilse lezyonun ilerleyen snr ve tabanna ekvyon kuvvetlice srtlr 4- Ekvyon transport besiyerine alnr 5- 2 saat ierisinde laboratuara gnderilmelidir RNEKLERN NAKL 1. Tm rneklerin laboratuvara nakli hemen, hi bekletilmeden yaplmaldr.( rnekler lokal anestezik maddeler kullanlarak alnm ise bu maddeler antibakteriyel etki gstereceinden lokal anestezik ile rnein temas sresinin mmkn olduunca ksa olmasna dikkat edilmelidir.)ve bu istek formuna yazlmaldr. 2. Herhangi bir nedenle rnein nakli hemen salanamyorsa aadaki istisnalar dnda rnekler 2-8 derecede buzdolabnda bekletilerek muhafaza edilmelidir.( rnek kab zerinde rnek alnma zaman kaydedilmelidir.) 3. Buzdolabnda muhafaza edilmedii srece idrar ve solunum sistemine ait rnekler alnd andan itibaren 1 saat iinde laboratuara ulam olmaldr. drar rnekleri 2-8 saat buzdolabnda tutulabilir. 4. Dk rnekleri nakil besiyeri kullanlyorsa 1 saat iinde laboratuvara ulam olmaldr. Aksi takdirde flora elemanlar oalarak patojen bakterilerin tespitini nler. 5. Yara ve vcut svlar alnd andan itibaren 1 saat iinde laboratuara ulam olmaldr. 6- rnek kaplarnn d ksmlar iinde bulunan rnekle bulal olmamas gerekmektedir.

RNEKLERN SAKLAMA KOULLARI Buzdolab snda ( +4C ) drar Dk, rektal srnt Virs, klamidya, mikoplazma tanmlanacak rnekler Balgam, BAL Srntler Mantar kltr iin alnm rnekler

Oda Issnda ( 22C) Anaerop rnekler Kan Genital blgeden rnekler Gz i kulak rnekleri Vcut svlar Boaz, nazofarenks srntleri Vcut ssnda ( 37 C) BOS ( hemen ekilmeli ) Gastrik biyopsi ( hemen ekilmeli ) Gastrik aspirat ( alndktan sonra 1 saat iinde ntralize edilmeli ) Kemik, Kemik ilii Dondurucu sda ( - 20/70 C ) Serum rnekleri ( 1 hafta 20 C ) Dokular ( - 70 C alkol veya formol koyulmamal ) Uzun sre saklanacak tm rnekler ( -70 C ) Bakteri stok kltrleri Virs tanmlanacak rnekler

AMAIR YIKAMA TALMATI

1. AMA: Hastanede enfeksiyon kontrolln salamak amacyla hijyenik bir ortamn oluturulmas iin kullanlan tm tekstil rnlerinin uygun artlarda ykanmasdr. 2. KAPSAM: Tm servisleri, poliklinikleri ve ilgili personeli kapsar.

3. UYGULAMA 1- amarlarn toplanmas ileminden nce eldiven giyilmelidir 2- Kan ve vcut sekresyonlar bulam amarlarn toplanmas esnasnda personel gmlek, eldiven ve bone takmaldr. Bu tr amarlar ykanabilir amar torbalarna toplanmaldr. 3- Tm amarlar, makinelere ve amarhane personeline zarar verecek kesici, delici ve batc materyallerden arndrldktan sonra amar torbalarna konularak amarhaneye gnderilmedir.

4- Temiz ve kirli amarlar ayr olarak toplamal, tanmal ve ileme alnmaldr. 5- amarlar silkelenmemeli ve havalandrlarak toplanmamaldr. 6- Oda ierisinde yerlere atlmadan ve temiz mobilyalara dedirilmeden torbalanmaldr. 7- Kirli ve enfekte amarlar tanrken asansrde gda malzemeleri ve hasta olmamaldr. 8- amar toplama ilemi bittikten sonra eldivenler karlmal ve eller El Hijyeni Talimat na uygun olarak ykanmaldr. 9- amar tama ileminde kullanlan kuma tekneler ya da torbalar gnlk olarak ykanmaldr. 10- amarlar nce dk sda n ykamayla sonrasnda en az 60 70 derecede ve 1/1000 ( binde bir ) orannda amar suyu ile ykanmaldr. 11- amar ykama makinelerinin s lm sensorlar olmal ve ykama suyu scaklklar amarhane personeli tarafndan takip edilmelidir. amar makinelerinin periyodik bakmlar ve kontro lleri yaplmaldr. 12- Hasta takmlar her gn ve ihtiya halinde, muayene ve ameliyat amarlar her hastadan sonra deitirilmelidir. 13- - Temizlenen amarlar kontrol yapldktan ve tlendikten sonra mmkn olduunca az dokunularak katlanmal ve temiz raflarda saklanmaldr. 14- amarhane iyi havalandrlmaldr. 15- Temiz ve kirli amarlar fiziksel bariyerlerle ayrlm farkl alanlarda depolanmaldr. 16- Temiz ve kirli amarlarn ileme alnd yerlerde el ykama alan olmaldr. 17- Servislerden gelen grevli eleman temiz amarlar alarak amar arabalar ile servise tanmaldr.

MUTFAK TEMZ VE GIDALARIN SAKLANMASI TALMATI

1. AMA: Mutfakta grevli personelden ve alma ortamndan kaynaklanan, besinler yoluyla bulaabilecek, enfeksiyonlarn nlenmesi iin gerekli enfeksiyon kontrol nlemlerinin belirlenmesidir. 2. KAPSAM: Hastane ynetimini ve mutfak sorumlularn kapsar. 3. GVENL GIDA HAZIRLAMADA DNYA SALIK RGTNN 10 ALTIN KURALI 1. Gvenli gda sein. 2. Gdalar tam olarak piirin. 3. Pimi gdalar bekletmeden hemen tketin. 4. Piirilmi gdalar uygun artlarda saklayn. 5. Piirilmi gdalarn yenilecek miktarn tekrar stma ilemine tabii tutun. 6. Piirilmi gda ile i gda temasn nleyin.

7. Elleri tekrar tekrar ykayn. 8. Tm mutfak yzeylerini temiz tutun. 9. Gdalar bcekler, kemirgen ve dier hayvanlardan koruyun. 10. me suyu kalitesinde kaynatlm, soutulmu su kullann.

4. UYGULAMA 4.1. YYECEKLERN SAKLANMASI 4.1.1. Gdalar souk hava depolarnda veya buzdolabnda saklanmaldr. 4.1.2. Souk hava depolarnda yerleim dzeni aadaki gibi olmaldr. 1 numaral souk oda st raf: Mutfak tarafndan hazrlanm gdalar Orta Raf: St ve st rnleri Alt raf: Sebze ve meyveler, yumurta 2 numaral souk oda st raf: Mutfak tarafndan ilenmi etler Orta raf: arkteri rnleri Alt raf: Ambalajl et rnleri, tavuk ve kanatllar 4.1.3. Gda depolama scaklklar ve saklama sresi gda gvenilirlii iin nemlidir. Scaklklarn aadaki ekilde olmas nerilir. - Et ve tavuk depolama scakl 0-2 C - Balk depolama scakl 1 C - Yumurta depolama scakl 3-4 C - St ve st rnlerinin scakl 2-4 C - Meyve ve sebze depolama scakl 4-7 C 4.1.4.rnlerin depolara yerletirilmesi srasnda son kullanm tarihi yakn olanlar rafn n ksmna yerletirilmeli ve ilk olarak kullanma alnmas salanmaldr. 4.1.5. Haere ve kemirgen giriini nleyici tedbirler alnmaldr. Depo kaplar daima kapal tutulmaldr. 4.1.6. Bozulmu ve son kullanm tarihi gemi, ambalajsz veya zeri ak etiket bilgisi olmayan rnler depolanmamaldr. 4.1.7. Depolarda tahta kasa veya tahta palet olmamal, depodaki rnler yerle v e duvarla temas etmemelidir. 4.1.8. Souk depo ve derin dondurucuya karton koli iinde rn sokulmamal ve bu durumda karton koli zerindeki rn bilgileri etikete aktarlmaldr. 4.1.9. Ak etler stre filme sarlmal etiketlenerek saklanmaldr. 4.1.10. Vakumlu etlerin vakum ambalajnn depolama aamasnda bozulduu tespit edilirse rnn hemen ambalaj deitirilmeli ve maksimum iki gn iinde retime verilmelidir. 4.1.11. Dondurulmu et, balk ve tavuun zlmesi maksimum 4 C de bekletilerek yaplmal, oda snda bekletilerek zlmemeli, etiket zerindeki rn ad ksmna znen rn net olarak tanmlanmaldr.
o o o o o o

4.1.12. Tm rnler ambalaj aldktan sonra d etkilerden koruyabilecek kapakl kaplara alnmal, sala ambalaj aldktan sonra tenekede braklmamal baka bir kaba alnmaldr. 4.1.13. Teneke kutulu konserve vb. ambalajnda ime tespit edilirse rn kesinlikle kullanlmamaldr. 4.1.14. Kyma, sakatat, st ve st rnleri, soslu ve pimi et ve yemeklerin, salam, sosis, sucuk, pastrma vb. arkteri rnleri gibi riskli rnlerin dondurulmas ve dondurulmu olan bir rnn zndrldkten sonra tekrar dondurulmas kesinlikle yaplmamaldr. 4.1.15. Souk depo ve derin dondurucularn olmas gerekli s dereceleri, ierisindeki rn gurubuna gre belirlenmelidir. Bir depo ierisinde birden fazla rn gurubu varsa deponun derecesi en dk scaklkta depolanmas gereken rne gre ayarlanmaldr. 4.1.16. Souk hava depolarnn kaplarnda termometre bulunmaldr. 4.1.17. Mutfak ve souk hava depolarnn zemini kolay ykanabilir zellikte malzemeden yaplm olmaldr. 4.1.18. Souk hava depolarnda i ve pimi yiyecekler birbirinden ayr tutulmaldr. 4.1.19. Kiler ilevi gren yer kuru saklanmas gereken yiyecekler iindir. Buralar k esinlikle nem almamaldr. Bu blmlerin kapa aldnda kf ve nem kokusu alnmamaldr . 4.1.20. Depo ve kilerde uygun havalandrma sistemleri bulunmaldr. 4.1.21. eker, tuz ve baharatlar vb toz gdalar kapal kaplarda veya tek tek paketler halinde u ygun ambalajlarda saklanmaldr. 4.1.22. Gdalar mmkn olduunca abuk ilenmeli, ortam scaklna fazla maruz braklmamaldr. 4.1.23. Kasalar yerde srklenerek deil tekerlekli malzeme arabalaryla tanmaldr. 4.1.24. Mutfakta kullanlan kasalar her kullanmdan sonra ykanmaldr. 4.1.25. Mutfan iindeki p kovalarnn azlar kapal tutulmaldr. 4.1.26. Mutfak personeli temizlik bezi olarak tek kullanmlk kat havlu kullanmaldr. Ancak temizlenen yzey ayrca dezenfekte edilecek ise kuma temizlik bezleri kullanlabilir. 4.1.27. Temizlik bezleri ykandktan sonra mutlaka kurutulmal ve yle kullanlmaldr. 4.1.28. Temizlik ara ve gereleri i bitiminde temizlenip 1/100lk amar suyu ile dezenfekte edilmelidir. 4.1.29. Ykanan tabak, atal vb malzemeler kirli bulaklarn yanna yerletirilmemelidir. 4.1.30. yemek hazrlanan platformlar en az gnde kez nce deterjan ile temizlenmeli gn bitiminde 1/ 100lk amar suyu ile dezenfekte edilmelidir. 4.1.31. Tavanlarn kirli kabarm ve yiyeceklere kir decek ekilde olmamas salanmaldr. 4.1.32. Eller, sv el ykama solsyonu ile el ykama lavabosunda sk sk ykanarak kat havlu ile kurulanmaldr. Bu lavabolarda gdalar kesinlikle ykanmamaldr. 4.1.33. Yemek arabalar gnlk olarak temizlenip dezenfekte edilmelidir. 4.1.34. Meyve ve sebzeleri ykama ileminden nce ii su dolu bir kapta en az 10 -15 dakika bekletildikten sonra ykanmas gerekir ( bekleme suyuna limon yada sirke ilave edilmesi nerilmektedir. 4.1.35. Mutfakta alan personelin 3 ayda bir fizik muayenesi, 6 ayda bir gaita kltr, ylda bir boaz ve burun kltr ve akcier grafisi tetkikleri yaplmaldr. 4.1.36. Mutfak alanlar balk, maske, eldiven ve ayak giysileri iin uygun koruyucular kullanmaldr.

4.1.37. Mutfak personeli retim srasnda sigara imemeli, sakz inememeli, gdalara doru haprmamal, ksrmemelidir. Kiiler eyalar ve giysileri gdalarn ilendii alanlarda bulundurulmamal, hibir tak taklmamal, trnaklar ksa kesilmi olmaldr. 4.1.38. Gdalarla tanmas ihtimali olan bir hastal ( yara, deri enfeksiyonlar, ishal vb) olan kiiler gda ileme alanna girmemelidir.

NOZOKOMYAL PNMON NLEME TALMATI

1.AMA: Nozokomiyal pnmonileri nlemek ve bu konuda bilin oluturmaktr . 2. KAPSAM: Youn bakm nitesinde alan tm personeli ve mekanik ventilator kullana n kliniklerdeki tm alanlar kapsar. 3. UYGULAMA: 3.1. Salk Personelinin Eitimi 3.1.1. Saplk personelinin eitim durumuna gre, performans gelitirici eitim yaplmaldr. 3.2. Mikroorganizma Bulann nlenmesi 3.2.1. Sterilize veya dezenfekte edilecek tm alet ve ekipmanlar ykanarak temizlenir. 3.2.2. Tekrar kullanlacak s ve neme dayankl yar kritik alet ve gereler iin ( cihazn alt solunum yolu mukozasyla direkt veya indirekt temas eden paralar vb.) buharla sterilizasyon veya yksek dzey dezenfeksiyon uygulanr. Dezenfeksiyon uygulamas sonrasnda zerinde dezenfektan kalmamas iin alet ve gereler durulanr, kurulanr ve paketlenir. Bu ilemler srasnda yeniden kontamine etmemeye zen gsterilmelidir. Dezenfeksiyon Talimatna uyulmaldr. 3.2.3. Isya veya neme dayanksz alet ve ekipman iin dk syla sterilizasyon yntemi kullanlr. 3.2.4. Tek kullanmlk aletlerin tekrar kullanmndan kanlmaldr. Zorunluluk halinde sadece ok kolay temizlenebilir zellikte olan malzemeler iin tekrar kullanm gndeme gelebilir. 3.2.5. Gzle grlebilir kirlenme veya mekanik fonksiyon bozukluu olmad s rece solunum devreleri ( hortum, nemlendirici vb. ) belirli aralklarla rutin olarak deitirilmemelidir. 3.2.6. Solunum devrelerinde birikim sv periyodik olarak boaltlmal, bu ilem srasnda temiz eldiven giyilmeli ve uygulamaya hasta tarafndan balanarak devredeki svnn hastaya geri kamamasna dikkat edilmelidir. Bu ilem ncesinde ve sonrasnda el hijyeni salanmaldr. 3.2.7. Nemlendirici kaplarda mutlaka steril su kullanlmaldr. Bu amala steril olmayan distile su, serum fizyolojik ve steril olmayan su kullanm uygun deildir. Dezenfeksiyon ve sterilizasyon iin Sterilizasyon ve

3.2.8. Nemlendirici kaplar ( humidifier) iinde bulunan su azaldka zerine ekleme yaplmamaldr. Temizlenip dezenfekte edilen nemlendirici kaplar, kuruduktan sonra yerine taklarak tekrar steril su ile doldurulmaldr. 3.2.9. Tek kullanmlk solunum devreleri, nemlendirici kaplar kullanlmaldr. Tekrar kullanlabilir zellikte ise yeni bir hasta iin bir nceki hastadan kalan nemlendirici kab kesinlikle kullanlmamal, her yeni hasta iin temizlenip dezenfekte edilmi ve kurutulmu yeni bir nemlendirici kab kullanlmaldr. 3.2.10. Nemlendirici filtreler mekanik fonksiyon bozukluu gelimedii veya gzle grlebilir kirlenme olmad srece rutin olarak deitirilmemelidir. Solunum devresi deitirildiinde nemlendirici filtrelerde deitirilmelidir. 3.2.11. Istlc nemlendiricilerin yerine kontrendikasyon yoksa s-nem tutucularnn kullanm nerilir. 3.2.12. Oksijen tedavisi nemlendiricileri iin steril su kullanlmaldr. Bu amala serum fizyolojik, steril olmayan distile su ve steril olmayan su kullanlmaz. 3.2.13. Tek kullanmlk steril stcl oksijen tedavisi nemlendiricilerinin kullanlmas nerilir. 3.2.14. Oksijen tedavisi nemlendiricisinin iindeki su miktar azaldnda stne ekleme yaplmamal, temizlenip dezenfekte edilen kaplar kuruduktan sonra yerine taklarak tekrar steril su ile doldurulmaldr. 3.2.15. Kullanlmayan oksijen tedavisi nemlendiricileri bo, temiz ve kuru tutulmaldr. 3.2.16.Yeni bir hasta iin bir nceki hastadan kalan oksijen tedavisi nemlendiricileri kesinlikle kullanlmamal, her yeni hasta iin temizlenip dezenfekte edilmi ve kurutulmu yeni bir oksijen tedavisi nemlendiricisi kullanlmaldr. 3.2.17. Gezici oksijen tp ile transfer edilen hastalar iin oksijen tedavisi nemlendiricisine su konulmasna gerek yoktur. Hastann mutlaka nemlendirilmi hava alma ihtiyac var ise k endi oksijen flowmetresi ile transfer edilmelidir. 3.2.18. Nazal oksijen kanlleri ve maskeleri fonksiyon bozukluu veya gzle grlebilir kirlenme olmas durumunda deitirilmelidir. 3.2.19. Nazal oksijen kanlleri ve maskeler hastadan hastaya kullanlmamaldr. 3.2.20. Mekanik ventilasyon srasnda mmkn olduunca ventilatr devresine yerletirilmi adaptrler ile ll doz inhaler kullanlmaldr. 3.2.21. Neblizasyon tedavisinde tek kullanmlk neblizr maskeleri kullanlmaldr. 3.2.22. Neblizr haznesine steril su veya steril distile su aseptik teknie uygun olarak konulmaldr. 3.2.23. Neblizr aracl ile verilecek ilalar mmkn olduunca tek kullanmlk olmaldr. 3.2.24. Yksek enfeksiyon riski nedeniyle buhar makinelerinin kullanmndan kanlmaldr. 3.2.25. Buhar makinelerinin kullanm zorunlu ise mutlaka steril su veya steril distile su ile doldurulmal, su azaldka stne ekleme yaplmamal, temizlenip dezenfekte edildikten ve kurutulduktan sonra yeniden steril su konularak altrlmaldr. 3.2.26. Buhar makinelerinin iindeki sv azalmam olsa bile her gn en az bir kez mutlaka boaltlp temizlenerek dezenfekte edilmelidir. 3.2.27. Tek kullanmlk ambular hastaya ait olmal ve baka bir hastaya kullanlmamaldr.

3.2.28. Ambular hasta yatana ve mamasna braklmamal, hasta banda stc ve nemden uzak bir ekilde saklanmaldr. 3.2.29. Ambular her kullanm sonrasnda temizlenip dezenfekte edilmelidir. Ayrlabilen her para ayrlarak temizlenmelidir. 3.2.30. Solunum fonksiyon testlerinde kullanlan az paras ve spirometrenin filtresi her hasta sonrasnda deitirilmeli ve tek kullanmlk olmaldr. 3.3. Hastalar Arasnda Bulan nlenmesi 3.3.1. El hijyeni - Ellerde gzle grnr kir veya proteinli bir madde ile ya da kan ve vcut svlar ile kontaminasyon sz konusu ise antimikrobiyal sabun ve su ile eller ykanmaldr. - Mukoza, solunum sekresyonlar veya solunum sekresyonlar ile kontamine olmu gerel erle temas sonras ellerde gzle grnr bir kirlenme sz konusu deil ise alkol bazl el antiseptikleri ile el hijyeni salanabilir. - El hijyeni eldiven kullanlsa da kullanlmasa da uygulanmaldr. - Eldivenli eller zerine alkol bazl el dezenfektan kullanlmamaldr. - Endotrakeal veya trakeostomi tp olan hastayla temas ncesi ve sonrasnda, solunum devreleriyle temas ncesi ve sonrasnda el hijyeni salanmaldr. 3.3.2. Eldiven Kullanm - Solunum sekresyonlar veya solunum sekresyonlar ile kontamine olmu aletlerle temas ncesinde eldiven giyilmelidir. - Hastadan hastaya geerken, ayn hastada kontamine bir blgeden solunum yolu veya solunum devreleri gibi temiz bir blgeye geerken, solunum sekresyonlar veya solunum sekresyonlar ile kontamine olmu aletlerle temas sonrasnda baka bir hasta, yzey veya aletle temastan nce eldiven deiimi ve el hijyeni salanmaldr. - Eldiven kullanldktan sonra hibir yere dokunmadan eldiven dikkatlice karlmal ve eller ykanmaldr.

3.3.3. Koruyucu nlk - Solunum sekresyonlar ile kontaminasyon riski olan durumlarda nlk giyilmeli, kirlenme durumunda ve bir baka hastaya gemeden nce deitirilmelidir. lem biter bitmez nlk karlmal ve el hijyeni salanmaldr.

3.3.4. Maske ve Gzlk - Ak aspirasyon, trakeostomi almas gibi solunum sekresyonlarnn yze -gze srama olasl olan durumlarda maske ve gzlk kullanlmaldr. 3.3.5. zolasyon

- Tanmlanm veya phe edilen bulac hastal olan veya epidemiyolojik olarak n emli bir patojenle enfeksiyon srasnda standart nlemlere ek olarak bulama yolunu engellemeye ynelik izolasyon nlemleri alnmaldr. oklu antibiyotik direnci olan patojenlerin yaylmnn nlenmesi iin temas izolasyonu uygulanmaldr. - Temas nlemleri epidemiyolojik olarak nemli veya temas yoluyla bulaan bir mikroorganizmayla enfekte yada kolonize hastalara uygulanr. - Hasta zel odaya alnmaldr. zel oda yoksa ayn mikroorganizmayla aktif enfeksiyonu olan bir baka hastayla oda paylalabilir. Her ikisi de uygun olmadnda servisin dier hasta poplasyonu gzden geirilmeli ve enfeksiyon hastalklar konsltasyonu istenmelidir. - Odaya girite temiz, steril olmayan eldivenler giyilmelidir. Enfektif materyalle temas sonrasnda eldiven deitirilmelidir. Odadan kmadan nce eldiven karlmal, eller antimikrobiyal ieren sabunla ykanmal veya alkol bazl el dezenfektan kullanlmaldr. Eldiven karldktan ve el hijyeni salandktan sonra odada hibir yere dokunulmamaldr. - Hastann odasna girmeden nce nlk giyilmelidir. nlk temiz olmaldr. Odadan kmadan nlk karlmaldr. - Hasta nakli en az dzeyde olmaldr. Mutlak gerektiinde, evrenin kontamine olmamasna zen gsterilmelidir. - Hasta ara ve gereleri mmknse hastaya zel olmaldr. Baka hastalara kullanlacaksa dezenfekte edilmeli veya steril edilmelidir. 3.3.6. Trakeostomili hasta bakm - Trakeostomi alrken asepsi kurallarna uyulmaldr. - Trakeostomi kanl sadece gerekli olduunda deitirilmeli ve deitirilirken temiz nlk giyilmeli, aseptik teknik kullanlmaldr. Taklan trakeostomi kanl steril olmal veya dezenfekte edilmi olmaldr. - Trakeostomi kanl evresine antimikrobiyal topikal pomat kulla nlmamaldr. - Trakeostomi stroma bakm iin nce el hijyeni salanir. Steril olmayan eldiven giyilir. Eski pansuman karldktan sonra stroma blgesi steril serum fizyolojik ile silinir, steril gazl bez kullanlr. Stroma blgesi enfekte olmad srece epitilizasyonu geciktirebilecei iin iyotlu bileikler kullanlmamaldr. Trakeostomi tpnn kuma balantlar kirlendike deitirilir. lem bittiinde el hijyeni salanr. - kanl temizlii iin el hijyeni uygulanr, steril olmayan eldiven giyilir. kanl karlr, n temizlik uygulandktan sonra yar kritik alet dezenfeksiyonu iin uygun bir dezenfektan seilerek dezenfekte edilir. kanl steril su ile ykanr, kurutulur ve hastaya yerletirilir. - Trakeostomi bakm bittikten sonra stoma alanndaki kanama, kzarklk, dem, koku, hassasiyet ve scaklk deiiklikleri hemire bakm planna kaydedilir. 3.3.7. Solunum sekresyonlarnn aspirasyonu - Ak aspirasyon uygulanan hastalarda her aspirasyon iin yeni ve steril bir kateter kullanlmaldr. Ayn kateter kesinlikle tekrar kullanlmamaldr.

- Solunum sekresyonlarnn aspirasyonu srasnda steril eldiven giyilmelidir. - Solunum sekresyonlar aspire edilirken endotrakeal tp iine sv verilmemesi tercih edilmelidir. Fazla kurutu olan veya solunum sekresyonlar ok kuruyan hastalarda aspirasyon iin 5 -15 ml steril sv ieren plastik ampuller kullanlmal, ihtiya duyulan miktar endotrakeal tp iine verildikten sonra steril kateter ile endotrakeal tp iine girilerek aspirasyon ilemi yaplmaldr. - Aspirasyon ilemine devam edilmesi gerekiyor ise kullanlan ilk kateter ykama solsyonu ile ykanmal ve atlmaldr. Yeni bir steril kateter ile ayn ilem tekrarlanmaldr. - Akcier sekresyonlar yeterince temizlendikten sonra ykama solsyonunda ykanan kateter ile az sekresyonlar aspire edilmeli ve kateter atlmaldr. - Aspirasyon ilemi tamamlandktan sonra kullanlan 5-15 mllik plastik ampul iinde sv kalm ise bekletilmeden atlmaldr. - Ykama solsyonu olarak 500 ml plastik veya cam ieler iindeki steril svlar (serum fizyolojik veya steril su) kullanlmaldr. Bu svlar 8 saatten uzun bir sre kullanlmamal, ykama solsyonu ok kirlenmi ise 8 saat dahi beklenmeden deitirilmelidir. Solsyon kabnn zerine kullanlmaya baland tarih ve saat yazlmaldr. - Hastane vakum sistemine bal sabit aspiratrler aracl ile ak veya kapal aspirasyon uygulanan her hastada aspiratrn ierisindeki tek kullanmlk torba iaretli s eviyeye kadar dolunca yenisi ile deitirilmelidir. Her hasta iin mutlaka torba, hortum ve varsa am ucu deiimi de yaplmaldr. - Tanabilir aspiratr kavanozu dolduka veya 24 saatte bir boaltlp, temizlenip dezenfekte edilmelidir.

3.3.8. Aspirasyonun nlenmesi - Aspirasyonun nlenmesi iin hastann bann mmkn olduunca 45 derece, en azndan 30 derece yukarda tutulmas gerekmektedir. Bu zellikle enteral beslenen hastalarda daha da nem kazanr. - Endotrakeal tp kafnn zerinde biriken sekresyonlarn aspire edilmesi nlenmelidir. Subglottik alanda biriken sekresyonlarn aspirasyonuna imkan veren dorsal lmenli endotrakeal tpler tercih edilmelidir. - Subglottik blge aspirasyonunun aralkl deil mmkn olduunca srekli olarak yaplmas nerilmektedir. - Aspirasyonun nlenmesi iin kaf dinlendirilmesi veya kafn sndrlmesi gibi ilemler yaplmamal, kaf basnc monitrizasyonu yaplarak kaf basnc 20 -30cmH2O arasnda tutulmaldr. Kafn sndrlmesi gereken durumlarda ncelikle az ii mmknse subglottik blge iyice aspire edilmelidir.

3.3.9. Beslenme - Enteral beslenmenin VP geliimini arttrd gsterilmi ise de dier beslenme ekli olan parenteral beslenmenin komplikasyonlarnn daha fazla olmas nedeni ile youn bakm hastalarnn mmkn olduunca erken enteral beslenmeye balanmas nerilmektedir.

- Beslenirken ba uygulanmaldr.

yukarda tutulmal ve mmkn olduunca orogastrik beslenme

- Beslenme tpnn postpilorik blgede yer almas dorudur ve tp takldktan sonra yerinin grafi ile gsterilmesi nerilir. - Srekli infzyon eklinde beslenme aralkl bolus tarznda beslenmeye tercih edilmelidir. - Tpn hedeflenen yerde olup olmad aralkl olarak kontrol edilmelidir. 3.3.10. Entbasyon ve Mekanik ventilasyon uygulamas, sresi - Mmkn olan ve tbbi kontrendikasyon bunmayan durumlarda, entbasyon yerine noninvaziv mekanik ventilasyon uygulanmaldr. Bu uygulama pnmoni riskini azaltmaktadr. - Reentbasyon pnmoni riskini arttrdndan mmkn olduunca nlenmelidir. - Mekanik ventilasyon sresi uzadka pnmoni riski arttndan mekanik ventilasyon sresi ksa tutulmaya allmaldr. Bu amala weaning denemeleri yaplmaldr. Denemeler T para denemesi veya basn destekli mod ile yaplmaldr. - ksrk ve dier koruyucu refleksleri basklayan kas gevetici ila kullanm ve derin sedasyon uygulamalarndan kanlmaldr. Sedasyon uygulamalar skalalar kullanlarak yaplmaldr Sedasyon uygulamasna gnlk ara vermenin mekanik ventilasyon ve youn bakmda yat sresini azaltt gsterilmitir. Bu nedenle her gn hastann uyanmasn salayacak ekilde sedasyona ara verilmesi gerekmektedir. - Youn bakm nitelerinde kalifiye ve yeterli sayda personel bulunmas yat sresini ve mekanik ventilasyon sresini azaltt gsterilmitir.

3.3.11. Kolonizasyonun nlenmesi - Pnmoninin geliiminde en nemli risk faktr orofarengeal kolonizasyon olduundan youn bakm hastalarnda iyi bir az hijyeni salanmaldr. Az hijyeni her mesai dneminde en az bir kez di, yanak, ve dili kapsayacak ekilde mekanik temizlik yaplarak salanmaldr.

3.3.12. Postoperatif pnmoninin nlenmesi - Tm hastalarn operasyondan en az alt-sekiz hafta nce sigara ve alkol brakmalar gerekmektedir. - Tm postoperatif hastalara derin nefes alma egzersizi yaptrlmas ve medikal kontrendikasyon yoksa yataktan en ksa srede kmasnn ve hareket ermesinin salanmas nerilmektedir. - Pnmoni riski yksek hastalarda zorlu spirometre kullanm nerilmektedir.

OTOKLAV-FLASH PROGRAMI KULLANIM TALMATI

1. AMA:

Ameliyatlar esnasnda sterilitesi bozulmu, hastaya hemen kullanlmas gereken yedei olmayan aletlerin flash programla steril edilme yntemi belirlemektir.

2. KAPSAM: Otoklavlarnda flash program olan ve uygulayan tm birimleri kapsar. 3. TEMEL LKELER: 3.1. Falsh program hastaya hemen kullanlmas gereken, yedei olmayan ve temizlenmi aletlerin paketlenmeden steril edilmesi iin kullanlr. 3.2. Paketli materyal ve konteynerler ile implant materyali flash programda steril edilmez. 3.3. Flash prgram, zaman kazanmak veya ek alet/set teminine alternatif olarak kullanlmaz. Otoklavn kontrolleri ( mekanik, kimyasal, biyolojik) yaplmaldr.

4. UYGULAMA: 4.1. Aletler otoklava konmadan nce dekontamine edilir. 4.2. Flash program kullanlarak steril edilir.
Porsuz, lmensiz materyal 132 oC de 3 dk, Porlu, lmenli materyal 132 oC de 10 dk, ( n vakumlu ise 132 oC 4 dakika )

4.3. Steril malzeme sterilizatrden hastaya tanrken kontaminasyon engellenmelidir. Flash otoklav ameliyat masasna en yakn noktada bulundurulur.