Page |1

ความเปนมาของ CSR

เมื่อเราพูดถึง จุดประสงคหลักในการดําเนินธุรกิจ คือ การแสวงหากําไร และ หาประโยชนใหกับ

บริษัทตัวเองซึ่งก็ดูจะหางไกลกันสุดขั้วกับการดําเนินกิจกรรมเพื่อสังคมที่เปนการไมมุงหวังผลกําไร
และใหประโยชนกับกลุมคนดอยโอกาสในสังคม

การดําเนินธุรกิจดวยความรับผิดชอบตอสังคม หรือ Corporate Social Responsibility (CSR) ก็

คือการคํานึงถึง ผูมีสวนไดสวนเสียทุกคน โดยมีเปาหมายสูงสุดคือ การสรางความยั่งยืนใหกับ
องคกรธุรกิจ ไปพรอมๆกับการสรางความเจริญอยางยั่งยืนใหแกสังคม แนวคิดนีเ้ ขามามีบทบาท
กับองคกรธุรกิจในโลกทุนนิยม ปรับเปลี่ยนมาสูการแสวงหากําไรผนวกกับการใสใจตอสังคมและ
สิ่งแวดลอมแทน

ในอดีต องคกรธุรกิจมองเรื่องของกําไรเปนหลัก โดยมอง CSR เปนเรื่องการบริจาคหรือการกุศล

เมื่อมีการรองขอ ตอมา เริ่มเปลี่ยนเปนสวนเสริมในกลยุทธการขาย แตก็ไมไดจริงจังหรือจริงใจมาก
นัก

เมื่อหลายปที่ผานมา ทั่วโลกตางเริ่มตื่นตัวกับทิศทางใหมของการพัฒนา นั่นคือ การพัฒนาที่ยั่งยืน

ซึ่งหมายความวา นอกจากประเด็นในทางดานเศรษฐกิจแลวตองใสใจในเรื่องสิ่งแวดลอม และใน
ประเด็นตางๆ ทางดานสังคมดวย

CSR จึงเปนอีกภารกิจหนึ่งที่ทุกองคกรธุรกิจตองหันมาใหความสําคัญ เพื่อใหธุรกิจไดรับการ

ยอมรับ และสนับสนุนจากสังคม อันจะสงผลดีตอ ชื่อเสียงจนเกิดเปนภาพลักษณที่ดีและกอใหเกิด
การเติบโตของธุรกิจอยางยั่งยืนในที่สุด

NIDA Competitiveness Review: Issue 02 Worawisut Pinyoyang & Sorawit Praditbatuga

 Page |2

CSR แคแฟชั่น หรือ สิ่งที่จําเปนตอการดําเนินธุรกิจ?

จากผลสํารวจผูบริหารองคกรขนาดกลางถึงขนาดใหญ จํานวน 510 คน ทั่วประเทศสหรัฐอเมริกา

พบวา สิ่งที่องคกรควรจะตองรับผิดชอบตอสังคม อันดับ 1 คือ การขายผลิตภัณฑหรือบริการที่มี
ความปลอดภัยตอสาธารณะ รองลงมาคือ เรื่องความโปรงใสของธุรกิจ/การปฎิบัติการทางการเงิน
และ ความใสใจในสภาพแวดลอมที่ปลอดภัยและไรมลพิษ

ที่มา: Grant Thornton LLP Survey of U.S. Business Leaders, 15th Edition

จริงๆ มีหลายคนคิดวา CSR เปนแฟชั่น หรือเปนกระแสที่บางบริษัทมีไวเพื่อภาพลักษณของ

องคกรเปนหลัก บางกรณี ตองรอใหบริษัททํากําไรใหไดเยอะๆกอน แลวคอยกลับมามองถึง CSR
ซึ่งอาจจะเปนแนวปฏิบัติที่ไมใช CSR ที่แทจริง หรือ ถูกตองเทาไรนัก

บางองคกรมองเรื่อง CSR เปนเรื่องการกุศล การบริจาค เปนครั้งคราว เพื่อสรางภาพลักษณหรือ

สรางกระแสในชวงสั้นๆ ทําใหคูแขงขันทางธุรกิจเกิดความจําเปนตองหันมาทําเรื่อง CSR บาง

แมวาจะมีหลายองคกรไดจัดโครงการ ปลูกปา รณรงค ประหยัดพลังงาน จัดคายเยาวชน และอื่นๆ

อีกมากมาย แตก็มีคําถามวาองคกรเหลานั้น ไดบรรลุวัตถุประสงคที่แทจริงของ CSR หรือไม โดย
CSR ที่แทจริง ยกตัวอยางที่เห็นไดชัด เชน การวางรากฐานความรับผิดชอบใหกับพนักงานของ
บริษัท ทั้งความ รับผิดชอบตอการทํางาน ความรับผิดชอบตอลูกคา ตอบริษัท ตอตัวเอง และขยาย
ความรับผิดชอบนั้นออกไปสูสังคม โดยเนนความยั่งยืนเปนหลัก โดยผูบริหารระดับสูงควรทําตัว
เปนตัวอยาง และ ผูนํา Mind set นี้ขององคกร จนกลายเปนวัฒนธรรมองคกร และนําไปบูรณา
การกับพันธกิจ, กลยุทธ และเปาหมายขององคกรตอไป

NIDA Competitiveness Review: Issue 02 Worawisut Pinyoyang & Sorawit Praditbatuga

 Page |3

CSR กับ เทคโนโลยี

จาก 4-5 ปที่ผานมา จนถึงปจจุบัน ความกาวหนาทางเทคโนโลยีดําเนินไปอยางกาวกระโดด การ

จัดทํารายงานผานเว็บไซต เชน Wikipedia เปนอีกทางเลือกหนึ่งซึ่งชวยประหยัดคาใชจาย ชวยลด
ปริมาณกระดาษและหมึกที่ใชในงานพิมพลงไปไดมาก ผูใชไดรับความสะดวก รวดเร็ว สามารถ
ปรับปรุงขอมูลใหทันสมัยตลอดเวลา และยังสามารถเผยแพรไดในวงกวาง
นอกจากนี้ ระบบงาน workflow ตางๆ และระบบ Sales Force Automation หรือ Job Dispatch
ที่ลดงานเอกสาร เวลาที่ใช ทรัพยากรตางๆ เชน น้ํามัน ก็เปนตัวอยางที่ดี ในการใชเทคโนโลยี กับ
เปาหมายของ CSR

ตัวอยาง บริษัทระดับโลกที่มีเปาหมายองคกร เปนในแนว CSR ผนวกกับ Technology มาใชก็เชน

HEWLETT-PACKARD โดยมีเปาหมายวา “จะพยายามหาหนทางดานเทคนิค เพื่อชวยให
มนุษยชาติไดประสบความกาวหนาและอยูดี กินดี” หรือ บริษัทยักษใหญอยาง SONY ก็มี
เปาหมาย “รวมสรางประสบการณแหงความสุขโดยการใชเทคโนโลยี เพื่อผลประโยชนแก
สาธารณชน”

อีกตัวอยาง เชน P&G ประเทศไทย กําลังการดําเนินการใช CSR เพื่อลดตนทุน ประหยัด

งบประมาณ และไดทั้งสวน Brand Image ซึ่ง P&G ไดทุมเงินกวา 450 ลานบาท ซึ่งสามารถชวย
ลดตนทุนได 90 ลานบาทตอป คือ เปลี่ยนโรงงานผลิต จากการใชน้ํามันหนัก ไปเปนโรงงานที่ใช
กาซธรรมชาติในกระบวนการผลิต ทําใหลดการใชน้ํามันไดปละ 2 ลานลิตร รวมทั้ง การออกแบบ
เครื่องจักรเพื่อลดการใชน้ํา เชน ทอบรรจุผลิตภัณฑมีขนาดสั้นลง ทําใหใชน้ําในการลางนอยลง
เปนตน ทําใหลดการใชน้ําลง 38 % และ ลดการปลอยน้ําเสียลง 85%

นอกจากนี้ P&G ยังไดปรับปรุงในการออกแบบแพ็กเกจจิ้งใหมีขนาดเล็กลง ทําใหใชพื้นที่จัดเก็บ

นอยและชวยลดตนทุนการขนสงและการทําลายได ซึ่งโดยรวมทั้งหมดพีแอนดจีทั่วโลกใชงบในการ
R&D ราว 67,000 ลานบาท

หรือไมวาจะเปน สหรัฐอาหรับเอมิเรตส ที่แมวาจะมีน้ํามันใชไดเหลือเฟอ ไดลงทุนพัฒนาเมืองสี

เขียว โดยโครงการใหญสุด คือ มาสดาร ซิตี้ ซึ่งเปรียบเสมือนโอเอซิสกลางทะเลทราย เนนแนวคิด
คารบอนสมดุล ไมปลอยกาซเรือนกระจกและของเสีย นอกจากนี้ ยังมีระบบขนสงกระสวยเดินทาง

NIDA Competitiveness Review: Issue 02 Worawisut Pinyoyang & Sorawit Praditbatuga

 Page |4

ไดอยางรวดเร็ว ทางรถไฟยกระดับ และทางเทากวางขวาง ซึ่งใชพลังงานหมุนเวียนลวนๆ โดย

ลงทุนไปราว 22,000 ลานเหรียญสหรัฐ

หรือการคํานึงถึงการรักษาวิถีชีวิตเดิมของชุมชนที่บางสะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธของเครือสห
วิริยา ที่ไดรักษาอนุรักษสงิ่ แวดลอม โดยการสรางทาเรือ โดยที่ไมไดระเบิดหินจากภูเขา และลงทุน
ซื้อเทคโนโลยีจากฝรั่งเศส คือเปนการนําซีเมนตมาหลอเปนแทง นํามาใชแทนหินในการทําเขื่อน
และทําอางเก็บน้ํา แลวจะสูบตอนหนาน้ําที่ฝนตกมาก น้ําไหลลงทะเล

ปมน้ํามันบางจาก ก็ทําปมพลังงานแสงอาทิตย ที่ชวยลดการใชพลังงานลง รวมถึงการรับรีไซเคิล

น้ํามันพืชจากประชาชนเพื่อนําไปทําเปนน้ํามันไบโอดีเซล ซึ่งเทคโนโลยีไดรับการวิจัยและพัฒนา
อยางตอเนื่อง ควบคูไปกับการทํากิจกรรมเพื่อสงเสริมชุมชนทองถิ่นตางๆ

สวนบริษัทอินเตอรเน็ตยักษใหญอยาง google จนถึงปจจุบัน ไดใหความสนับสนุนเงินจํานวน

มากกวา 95 ลานเหรียญสหรัฐ ในการลงทุนและใหความชวยเหลือการวิจัยและพัฒนาในดาน
ตางๆ เชน ภาวะโลกรอน เผาระวังภัย อาทิ โรคระบาด ความแหงแลง ความหายนะทาง
สิ่งแวดลอมตางๆ พัฒนาสาธารณประโยชน ใหประเทศยากจน รวมไปถึง ใหการสงเสริม บริษัท
ขนาดเล็กและกลาง (SME) ในดานตางๆทั่วโลก

รถตนแบบที่ใชน้ํามัน 230 ไมลตอแกลลอน จาก

โครงการ Aptera ที่ Google ใหการสนับสนุน
เงินจํานวน 2.75 ลานเหรียญเพื่อการพัฒนา
เทคโนโลยีดังกลาวซึ่งตอนนี้ใกลจะเปนจริง

NIDA Competitiveness Review: Issue 02 Worawisut Pinyoyang & Sorawit Praditbatuga

 Page |5

CSR จายเงิน หรือ ทําเงิน?

CSR สามารถนํามาใชในการสราง Brand ไดดวย โดยการทําใหผูคนชื่นชอบ brand เชน Body

Shop ที่ใชเทคโนโลยี ไมทําลายสิ่งแวดลอม สอดคลองกับ ลักษณะขององคกรที่ เปนคนดี และ
ผูใชรับรูวา เปนสวนหนึ่งในการชวยโลก ถาใชผลิตภัณฑของ Body Shop

การทํา CSR เปนสวนหนึ่งของการสื่อสารทางการตลาด เปนสวนประกอบที่เปนสาระสําคัญของ

การประชาสัมพันธองคกร แตตองไมทําใหมากเกินไป จนรูสึกวาโดนยัดเยียด อีกอยางหนึ่ง คือ ทีม
ที่ทํา CSR ในองคกรควรจะเปนทีมเดียวกันกับทีมการตลาด เพื่อควบคุมทิศทางใหไปเปนในแนว
เดียวกัน ซึ่งสุดทายแลว ทั้งองคกร ชุมชน ตางก็ win-win และ การทํา CSR ที่ดี ตองสรางความ
แตกตาง ไมตามคนอื่น ไมตามกระแส และ ที่สําคัญ ควรจะมีงบประมาณที่ถูกจัดสรร อยาง
ตอเนื่องยาวนาน

CSR สามารถเพิ่มยอดขายและสวนแบงทางการตลาดได รวมถึงลดคาใชจายในการดําเนินลง

ผูบริหารควรจะเขาใจวาแนวคิด CSR เปลี่ยนจากการจายเงินมาเปนการทําเงินใหกับองคกร

อีกทั้ง CSR กําลังกลายเปนสวนสําคัญของการจัดการความเสี่ยงสําหรับบริษัทขนาดใหญ มากไป

กวานั้น CSR จะเปนพันธกิจทางธุรกิจที่มีสวนชวยเสริมตอการพัฒนาเศรษฐกิจแบบยั่งยืน โดย
รวมมือกับพนักงาน และครอบครัว, ชุมชนทองถิ่น จนถึง สังคมสวนใหญ เพือ่ ที่จะพัฒนาคุณภาพ
ชีวิตของทุกๆคนใหดีขึ้น

นอกจากองคกรขนาดใหญแลว บริษัทขนาดยอมและขนาดกลาง (SME) ก็ควรมองเรื่อง CSR เปน

แนวทางในการดําเนินธุรกิจดวยเชนกัน โดยอาจจะเริ่มจากกิจกรรมงายๆ และใชงบประมาณเพียง
เล็กนอย รวมถึงการดําเนินธุรกิจโดยไมทําลายสิ่งแวดลอม ไมจางแรงงานผิดกฎหมาย และ เสีย
ภาษีอยางถูกตอง

อยางไรก็ตาม ความยากคือ มูลคาของ CSR ไมสามารถถูกวัดเปนมูลคาได ก็ยังเปนคําถามจาก

ผูบริหารองคกรหลายๆที่อยูในปจจุบัน

NIDA Competitiveness Review: Issue 02 Worawisut Pinyoyang & Sorawit Praditbatuga

 Page |6

อะไรจะเปนแรงขับใหองคกรหันมาสนใจเรื่อง CSR ?

จากผลสํารวจหลายชิ้น แรงขับสวนใหญกวาครึ่ง มาจากภายนอกองคกร หมายถึง ผูบริโภคและ

จากสาธารณะ รองๆลงมา จะเปนนักลงทุน ผูถือหุน และ รัฐบาลตามลําดับ ลูกคาสามารถหา
ขอมูลเชิงลึกวาองคกรทําอะไรบางจาก Internet และจับตาดูอยูตลอด จึงทําใหองคกรจําตองมี
ความรับผิดชอบอยูตลอดเวลา สวนการสนับสนุนจากรัฐบาล เชน สรางแรงจูงใจทางภาษี เปนตน

ที่มา: Grant Thornton LLP Survey of U.S. Business Leaders, 15th Edition

ไมวาอะไรที่เปนแรงขับ ผูบริหารองคกรสวนใหญก็เชื่อวา CSR มีความเกี่ยวเนื่องกับกัน

ความสามารถในการทํากําไรขององคกร และไมใชแคเรื่องประชาสัมพันธองคกร หรือการตลาด แต
มันเปนอะไรที่ลูกคาตองการจริงๆ

อีกทั้ง เปนความจําเปนที่ผูบริหารและผูถือหุนตองเขาใจ CSR อยางถองแท เนื่องจากสินทรัพยไร

สภาพ หรือ Intangible Asset อาทิเชน ภาพลักษณของแบรนด, ความเชื่อถือของลูกคา วัฒนธรรม

NIDA Competitiveness Review: Issue 02 Worawisut Pinyoyang & Sorawit Praditbatuga

 Page |7

องคกร และ ลิขสิทธิ์ โดยเมื่อ 20 ปที่แลว มูลคาของ Intangible Asset มีสวนแค 40% ของบริษัท
ในกลุม S&P500 แตในวันนี้ มีสว นในมูลคาทางการตลาดสูงถึง 85%
ผูบริหารองคกรควรตระหนักในความสําคัญของเรื่องนี้ และมองเปนโอกาสมากกวา ดังคํากลาว
ของ Warren Buffet นักลงทุนและมหาเศรษฐีชื่อดัง วา “เราอาจใชเวลา 20 ป ในการสรางชื่อเสียง
แตใชเวลาแค 5 นาทีในการพังมันลง”

CSR กําลังกลายเปนประเด็นสําคัญเกี่ยวกับธรรมาภิบาลขององคกร เริ่มจากรัฐออกกฎเกณฑ

เพิ่มเติมที่เกี่ยวกับการวัดผลปฎิบัติการในดาน CSR รวมถึง รายงานตางๆที่เกี่ยวของ นอกจากนี้
ดัชนีชี้วัดผลในดาน CSR จะมีผลตอการลงทุนของนักลงทุนหรือผูถือหุนของบริษัทอีกดวย

ผูบริหารองคกรไมควรคิดวา CSR เปนสิ่งที่เริ่มไดยาก แตในความเปนจริง หลายๆบริษัทไดทํา

CSR ไปแลว โดยไมรูตัวดวยซ้ํา

ความสําเร็จขององคกร ในอนาคตอันใกล จะยิ่งทําไดยากขึ้น ความคาดหวังทางสังคมตอองคกร

จะเพิ่มสูงขึ้นมาก องคกรจําเปนตองเขาใจในความเสี่ยงตางๆมากขึ้น และเลือกวาจะแคเรียนรูมัน
หรือ วาจะเปนสวนหนึ่งในการเขียนกฏนี้เอง และองคกรสามารถกําหนดความสําเร็จขององคกรได
โดยใชแนวปฎิบัติของธุรกิจแบบยั่งยืน แลวก็ใหมั่นใจวาองคกรกําลังจะเดินไปถูกทางเพื่อผลสําเร็จ
ทางธุรกิจอยางยั่งยืน…

NIDA Competitiveness Review: Issue 02 Worawisut Pinyoyang & Sorawit Praditbatuga