KINH T V M Chng 7: M hnh tng cu v tng cung Chng 8: Tng cu trong nn kinh t ng (IS, LM) Chng 9: Tng cu trong

nn kinh t m Chng 10: Mi quan h gia lm pht v tht nghip

Chng 7 - Giai on m thu nhp gim trong khi tht nghip tng c gi l suy thoi - Nu suy thoi trm trng th ngi ta gi giai on l khng hong - Cc bin ng kinh t c gi l chu k kinh doanh - M hnh tng cung- tng cu gii thch 2 bin s: + Tng sn lng HH v DV c o bng GDP thc t + Mc gi c o bng ch s gi tiu dng CPI hay ch s iu chnh GDP I. Tng cu ca nn kinh t (AD)

1. Tng cu l khi lng hng ha v dch v c SX trong nc (GDP) m cc tc nhn kinh t sn sng v c kh nng mua ti mi mc gi Trong nn kinh t m: AD=C+I+G+NX NX : xut khu rng (NX)= Xut khu- Nhp khu 2. ng tng cu: ng tng cu cho bit tng khi lng hng ha v dch v c mua ti nhng mc gi khc nhau (lng cu v mc gi) 3. ng tng cu dc xung. ( xem xt nh hng ca P ti C, I, NX, b qua nh hng n mua sm ca chnh ph v chi tiu ca CP c coi l bin chnh sch, do cp kim sot, ty thuc vo mc tiu ca iu tit v m) Mc gi v tiu dng: hiu ng Pigou: Vi mc gi P thp hn, lng tin m cc h gia nh ang nm gi tr nn c gi tr hn. Cc h gia nh cm thy giu c hn v chi tiu nhiu hn, lm tng tiu dng. Mc gi v u t: Hiu ng Keynes: Vi P thp hn, cc h gia nh cn gi t tin hn mua hng ha nh c, h cho vay phn tin tha-> li sut i gim-> kch thch u t Mc gi v NX: Hiu ng t gi hi oi: vic gim P trong nc lm cho hng ha Vit Nam tr nn r mt cch tng i so vi hng ngoi.-> Khuyn khch xut khu, hn ch nhp khu , lm tng NX trong AD KL: 3 hiu ng hm -> mi quan h ngc chiu gia P v khi lng hng ha v dch v c mua-> ng tng cu dc xung Di chuyn, dch chuyn ng cu??? II. Tng cung ca nn kinh t (AS) AS cho bit MQH gia mc gi chung v khi lng HH v DV m cc hng SX trong nc sn sng v c kh nng cung ng

Cung HH trong

Ngn hn ng tng cung dc ln

Di hn ng tng cung thng ng ti mc sn lng t nhin. Y=Y+ (P-Pe) Ph thuc vo CN, khi lng K, L, khng ph thuc vo P C 4 m hnh khc nhau gii thch v ng Tng trng kinh t c biu th bng s dch tng cung ngn hn: M hnh tin lng chuyn ca AS di hn sang phi theo thi gian, cng nhc, m hnh nhn thc sai lm ca khi CN tin b hn, NKT nhiu lao ng v t CN (nhn mnh th trng hng ha), m bn hn, th SX c nhiu HH, DV hn hnh thng tin khng hon ho, m hnh gi c cng nhc (nhn mnh th trng hng ha)

III. Cn bng cung cu: AD- AS Mc gi nm trn c 2 ng tng cu v tng cung ngn hn nh l trng thi cn bng ca NKT Trng thi cn bng khng nht thit l trng thi ti u hay l trng thi mong mun, n c th tng ng vi mc trng thi pht trin qu nng (sn lng cao hn mc tim nng v lm pht cao) hoc nn kinh t ang lm vo suy thoi (khi sn lng thp hn mc tim nng) 1.Cc c sc cu Bi quan nn kinh t-> C, I gim-> AD dch tri-> suy thoi-> gim sn xut v ct vic lm-> lm g kch thch-> CS ti kha v tin t (hc chng sau) 2. Cc c sc cung Xy ra do s thay i gi c cc yu t u vo hay s thay i cc ngun lc trong nn kinh t Cc c sc lm gim cung gi l c sc cung bt li ( thi tit xu lm gim sn xut lng thc, sc p ca cng on lm tng tin lng, OPC hn ch sn lng khai thc lm tng P trn th trng th gii) lm tng chi ph sn xut-> cc hng bn t hng ha v dch v hn. AS1 dch chuyn sang tri AS2, gi tng, sn lng gim NKT suy thoi (nu i km lm pht gi l suy thoi i km lm pht) Cc c sc lm tng cung gi l c sc cung c li. CHNG 8: TNG CU TRONG NN KINH T M hnh IS- LM coi nn kinh t bao gm hai th trng: Th trng hng ha v th trng tin t S thay i trn mi th trng u c nh hng n th trng kia Xy dng m hnh IS LM da trn hai cng trnh ca Keynes: M hnh giao im Keynes v l thuyt a thch thanh khon. IS l ng m t nhng im cn bng trn th trng hng ha. LM l ng mo t nhng im cn bng trn th trng tin t I. ng IS (M hnh giao im Keynes) 1. Nn kinh t ng: Y=C+I+G phn tch trong chng ny nhn mnh n trong NKT khng c nhng hn ch v AS, sn lng ch do tng cu quyt nh Chi tiu k hoch AE trong nn kinh t ng , gi s li sut c nh l r, u t theo k hoch s l I(r), khi AE= C(Y-T)+I(r) + G AE l hm tng ca thu nhp, ti trng thi cn bng AE=Y

V hnh 2

Nu chnh ph tng chi tiu-> AE tng, khuyn khch doanh nghip sn xut nhiu hn, lm sn lng tng nhiu hn _> nh hng n chi tiu k hoch v sn lng cn bng S gia tng cui cng c xc nh bng biu thc:
1 G 1 MPC

Y=

m=Y/G=

1 gi l s nhn chi tiu chnh ph 1 MPC

Chnh ph c th s dng chnh sch ti kha nh hng NKT trong ngn hn Chnh sch Ti kha c th l cng c hu hiu kch thch nn kinh t trong giai on suy thoi S khc bit duy nht bt ngun t thc t l gim thu T lm tng tiu dng MPC. T mT=Y/T=
MPC 1 MPC

2. CCH XY DNG NG IS

3. DC NG IS Ni cc im ny li ta c ng IS, ng ny c dc m phn nh tng chi tng khi li sut gim m v tng li sut lm gim chi tiu cho u t, do vy lm tng cu v mc thu nhp cn bng-> dc IS ph thuc vo mc nhy cm ca u t i vi s thay i ca li sut (r thay i nh , nu I thay i nhiu th IS s thoi v nu I t nhy cm vi r th IS s dc ) v gi tr ca m (m ln IS s thoi, m nh IS s dc) II. Th trng tin t v ng LM (l thuyt a thch thanh khon) 1. im xut pht l iu kin cn bng trn th trng tin t : M/P= L(i,Y) (cu tin thc t bng cung tin thc t) L thuyt a thch thanh khon ca Keynes cho rng

+ cu v tin thc t ph thuc dng vo thu nhp quc dn v ph thuc m vo li sut danh ngha ng vai tr l chi ph c hi ca vic gi tin + cung tin thc t ph thuc vo cung tin danh ngha + mt bin chnh sch G, vmcs gi c coi l bin ngoi sinh trong m hnh IS-LM 2. CCH XY DNG NG LM ng LM hay ng cn bng th trng tin t l tp hp cc kt hp khc nhau gia li sut v thu nhp sao cho cung tin thc t bng vi cu tin thc t

3. DC NG LM ng LM dc ln hm thu nhp ln hn s i km vi li sut cao hn bi v TN ln hn lm tng cu tin, vi mc cung tin khng thay i, li sut cn phi tng ln a th trng tin t tr li trng thi cn bng dc ca ng LM cng dc khi MD cng nhy cm vi thu nhp (s tng nhiu v do vy khi phc trng thi cn bng li sut phi tng ng k v) v t nhy cm vi li sut Thoi khi cu tin t nhy cm vi thu nhp v rt nhy cm vi li sut III CN BNG NG THI TRN TH TRNG HNG HA V TIN T Xc nh mc sn lng Y v li sut ti trng thi cn bng bng cch kt hp hai ng IS v LM ng IS: Y=C(Y-T)+I(r)+G ng LM: M/P=L(Y,r) Do vy gii h hai phng trnh ny c gi tr Y v r ti trng thi cn bng

IV.

GII THCH NHNG BIN NG KINH T BNG M HNH IS-LM Chnh sch ti kha v s dch chuyn ng IS - Chnh ph thc hin chnh sch ti kha bng cch thay i mc chi tiu chnh ph v thu -> lm thay i trng thi cn bng ban u-> dch chuyn ng IS - CS tk nhm kch tng cu v tng Y thng qua vic tng chi tiu CP hoc gim thu-> CSTK m rng, cstk lng - nhng CS nhm ct gim tng cu c gi l chnh sch TK tht cht Hin tng ln t u t v hiu qu ca chnh sch ti kha Chi tiu CP tng lm tng c TN v li sut. Vic gim I t nhn khi chnh ph tng chi tiu c gi l hin tng ln t u t.Quy m ln t Y1-Y1 cng ln th chnh sch ti kha cng t hiu qu trong vic iu chnh tng cu AD v ngc li. Hai nhn t quyt nh hiu ng ln t l dc ca ng LM, s nhy cm u t vi li sut.

IS

Chi tiu chnh ph tng-> tng cu v thu nhp tng-> Cu tin tng-> li sut tng-> u t gim-> tng cu li gim Chnh sch tin t v s dch chuyn ng LM - Chnh sch kch cu bng cch tng cung ng tin t gi l CSTT m rng, cs tin t lng - Ngc li - Khi thc hin CSTT m rng-> AD b nh hng thng qua s thay i ca cu u t, trong khi chi tiu cp G khng thay i, C tng do thu nhp tng) - tri li chi tiu CP lm li sut v u t t nhn. iu g quyt nh hiu qu ca chnh sch tin t. 3 nhn t c bn quyt nh hiu qu ca CSTT + H s co gin ca MD vi li sut Khi cu tin co gin mnh vi li sut (thoi), tng MS c nh hng nh ti li sut, r tng t -> ch c mt s gia tng nh ca I v AD ( vi iu kin mi ci khc gi nguyn) +S nhy cm ca I vi li sut Khi s nhy cm ny t (u t t co gin)-> tng MS t hiu qu in vic tng AD-> v vy MS-> r gim-> I v AD gim + Gi tr ca s nhn m cng nh, I th AD t

LM

Cung tin tng-> li sut gim-> u t tng> tng chi tiu k hoch tng (AE)-> Thu nhp tng S tng tc gia chnh sch tin t v ti kha Trong thc t CSTK v CSTT c th khng tn ti c lp vi nhau NHTW v B ti chnh u theo ui cc mc tiu chnh sch m chng c th tng hp hoc cng c th khng VD: G thu, ci khc gi nguyn-> gim sn lng Y v r trong ngn hn Nu NHTW tm cch gi r khng i-> phi gim MS-> sn lng Y gim nhiu hn. Nu NHTW mun gi sn lng n nh , n s tng MS, lm gim r nhiu hn. - nh hng cui cng n NKT ph thuc vo hn hp cc chnh sch c la chn bi cc c quan 5

qun l tin t v ti kha. V. M HNH IS-LM VI T CCH L L THUYT V TNG CU

1.Cch v ng tng cu bng m hnh IS-LM Chnh sch ti kha hoc tin t m rng lm tng thu nhp trong m hnh IS- LM, do lm dch chuyn ng tng cu AD trong h trc Y-P sang bn phi v ngc li

2. Phn tch IS-LM v AD-AS trong ngn hn v di hn MS-> tc ng n NKT trong ngn hn v di hn nh th no???

Gi s NKT ban u trng thi cn bng ti mc sn lng tim nng Y* MS lm LM dch chuyern sang Ngn hn Di hn phi, sn lng cn bng tng ln NKT di chuyn dc theo ng S tng ln P d kin -> AS dch Y1 (vi gi thit P ko i)-> AD tng cung ngn hn ban u AS0 dn sang tri ti AS1, ct AD1 ti dch phi 1 on=Y1-Y0 t A n C mc sn lng tim nng, lm mc - trn th IS-LM mc gi cao gi tng ln P2 , ti P2 LM dch v hn lm dch chuyn LM sang tri v tr ban u ti LM2 - nh vy NKT s chuyn t A n C vi li sut thp hn r2 vi sn lng cao hn Y2 v mc gi cao hn P1>P0 -Vic tng MS ch to ra sn lng cao hn trong ngn hn -Trong di hn s dch chuyn ca AD c phn nh hon ton trong mc gi P m ko c mt nh hng no ti sn lng v cc bin thc t 6

khc CHNG 9: TNG CU TRONG NN KINH T M Trong chng ny chng ta s nghin cu cch thc m rng m hnh IS-LM cho mt NKT m tnh n 2 hin tng ko xut hin trong nn kt ng l: + Thng mi quc t v hng ha v dch v + chu chuyn vn quc t Trong chng ny: - t gi hi oi - iu chnh m hnh IS-LM cho thch hp vi nn kinh t m - SD m hnh phn tch tc ng ca cc c sc v CS n mt NKT m I. T gi hi oi T gi hi oi thc t

T gi hi oi danh ngha e

T gi hi oi bnh qun Ee effective exchange L t l trao i gia tin ca cc L t gi hi oi danh ngha c S bnh qun gia quyn ca hu quc gia iu chnh theo lm pht tng ht cc t gia song phng i gia trong nc v nc ngoi Mt ng tin ln gi ngi ta gi =e.P/P* Ee=ei. Wi mnh hn v n c th mua - N cho bit gi tng i gia Ee l t gi bnh qun danh ngha, c nhiu ngoi t hn hng ni v hng ngoi (tnh theo ei l t gi danh ngha song ng ngoi t). phng vi nc I, v Wi t trng - Khi gim, hng ha v dch v thng mi ca nc i trong tng trong nc tr nn r hn mt gi tr thng mi quc t cch tng i so vi hh v dv nc ngoi-> c ngi tiu dng trong nc v nc ngoi u c xu hng thay th hng ngoi bng hng sn xut trong nc , lm tng XK, gim NK-> NX tng II. 1. K/n l 1 dng ca m hnh IS-LM p dng trong nn kinh t nh, m ca, vn lun chuyn hon ho. Y=C+I+G+X-IM C, I ging trong NKT ng T gi e v Nx ngc chiu nhau C 2 cch biu din m hnh Mudell Fleming Cch 1: r trn trc tung, thu nhp thc t Y trn trc honh Cch 2: thay r bng e Cn bng chung trn cc th trng Trn h trc Y-r: trng thi cn bng c xc lp ti giao im 3 ng IS, LM, CM Trn h trc Y-e: giao im gia cc ng IS* v LM* xc nh mc thu nhp v e ti trng thi cn bng 2. Tc ng ca cc chnh sch kinh t v m 7 M hnh Mundell Fleming (l mt dng ca m hnh IS, LM- v c 2 m hnh u gi nh mc gi P c nh, sau phn tch nguyn nhn gy ra nhng bin ng trong tng thu nhp)

a. e th ni Trong NKT nh, m ca vi t gi th ni, vn lun chuyn hon ho Chnh sch ti kha Chnh sch tin t Chnh sch hn ch thng mi

Gi s chnh ph c gng tng sn lng bng CSTK m rng-> G tng-> AE v hang trong nc tng -> G bn tri phiu v gy sc p lm tng li sut trong nc-> mt dng vn chy vo v ng ni t ln gi-> gim XK, tng NK-> a mc ls trong nc v mc li sut th gii

Tng MS-> r trong nc tm thi gim xung thp hn so vi r nc ngoi-> chuyn ni t sang ngoi t mua ti sn quc t c r cao hn, gi tr ca ng ni t gim - trn trc Y-e MS tng-> dch chuyn LM-> e v I tng - trn trc Y-r c ng LM v IS cng dch chuyn sang phi mt lng ging nhau CSTK hon ton khng hiu qu CSTT hiu rt hiu qu trong vic iu tit tng cu (v sn lng khng thay i)

Khng thnh cng v n lm tng cu v xut khu rng ti mi mc t gi e cho trc-> IS sang phi-> ng ni t ln gi v khng c s thay i ca Nx v Y ca NKT

b. e c nh hot ng nh th no c inh e, NHTW phi hi sinh quyn kim sot MS - Nu dn c cn bn nhiu ngoi t hn-> NHTW phi bm thm ni t vo lu thng mua ngoi t, ngc li NHTW phi bn ngoi t v rt bt ni t t lu thng v - MS tr thnh bin ni sinh m NHTW khng th kim sot c Trong NKT nh, m ca vi t gi c nh, vn lun chuyn hon ho Chnh sch ti kha Chnh sch tin t Chnh sch hn ch thng mi c hiu qu v ging cs ti kha-> dch chuyn ng IS sang phi, LM cng dch phi tng ng-> Nx, I, MS ti trng thi cn bng mi u cao hn trng thi cn bng ban u. Gi s CP c gng tng SL bng cch m rng tin t. r trong nc gim-> vn chy ra> gy sc p gim gi ng ni t> NHTW can thip vo th trng ngoi hi bng cch bn ngoi t t ngun d tr-> MS gim-> ti khi MS tr li ban u Rt hiu qu trong vic iu tit Khng hiu qu trong vic iu AD v hon ton khng xy ra hin tit AD v nu NHTW theo ui 8 Cp c gng tng Y bng cch m rng ti kha, -> AD tng, r trong nc tng-> mt dng vn chy vo-> MS ngoi t tng v ng ni t c xu hng ln gi

tng ln t.

chnh sch tin t m rng-> s gim st v d tr ngoi t->

3. Vn lun chuyn hon ho l ti sn trong nc v nc ngoi c th thay th hon ho cho nhau. Nu ko thay th hon ho th R khng nht thit phi ging nhau gia cc nc 4. t gi nn th ni hay c nh Nhc C nh Th ni C quan qun l khng th kim S bin ng trong e th ni gy sot c MS bt li cho cc hot ng thng mi quc t do vic lp k hoch kinh doanh tr nn phc tp hn

Thc t khng h tn ti ch hon ton th ni hay hon ton c nh. NHTW c th can thip khi cn thit nhm nh hng bt li n e trong ch t gi th ni.