Professional Documents
Culture Documents
QCVN 32:2011/BTTTT
H NI - 2011
QCVN 32:2011/BTTTT
Mc lc
1. QUY NH CHUNG ................................................................................................................4
1.1. Phm vi iu chnh ..........................................................................................................4
1.2. Ti liu vin dn ..............................................................................................................4
1.3. Gii thch t ng v ch vit tt ......................................................................................4
1.4. Quy trnh qun l ri ro thit hi do st............................................................................8
1.5. Cc tiu ch c bn v bo v chng st ........................................................................9
1.5.1. Mc bo v chng st..............................................................................................9
1.5.2. Vng bo v chng st.............................................................................................9
2. QUY NH K THUT .........................................................................................................10
2.1. Yu cu v ri ro do st gy ra cho cng trnh vin thng.............................................10
2.1.1. Yu cu i vi nh trm vin thng......................................................................10
2.1.2. Yu cu i vi cp ngoi vi vin thng.................................................................11
2.2. Phng php tnh ton ri ro do st..............................................................................11
2.2.1. Tnh ton ri ro do st gy ra i vi nh trm vin thng.....................................11
2.2.2. Tnh ton ri ro do st gy ra i vi cp ngoi vi vin thng ................................14
2.3. Cc bin php bo v chng st cho cng trnh vin thng ..........................................16
2.3.1. Cc bin php bo v chng st cho nh trm vin thng.....................................16
2.3.2. Cc bin php bo v chng st cho cp ngoi vi vin thng................................19
3. QUY NH V QUN L......................................................................................................21
4. TRCH NHIM CA T CHC, C NHN ........................................................................21
5. T CHC THC HIN........................................................................................................21
PH LC A (Quy nh) Xc nh v tr lp t in cc thu st................................................22
PH LC B (Quy nh) Xc nh dng gy h hng cho cp kim loi v cp quang c thnh
phn kim loi ............................................................................................................................28
PH LC C (Quy nh) Tnh ton h s che chn ca dy chng st ngm bo v cp thng
tin chn ngm ...........................................................................................................................31
PH LC D (Tham kho) c im dng st ca Vit Nam....................................................33
PH LC E (Tham kho) Tnh ton ri ro tn tht cho mt trm vin thng in hnh............40
TH MC TI LIU THAM KHO ...........................................................................................43
QCVN 32:2011/BTTTT
Li ni u
QCVN 32:2011/BTTTT c xy dng trn c s sot xt, chuyn
i Tiu chun Ngnh TCN 68-135:2001 Chng st bo v cc
cng trnh vin thng - Yu cu k thut ban hnh theo Quyt nh
s 1061/2001/Q-TCB ngy 21/12/2001 ca Tng cc trng
Tng cc Bu in (nay l B Thng tin v Truyn thng)
Cc yu cu k thut v phng php tnh trong QCVN
32:2011/BTTTT c xy dng trn c s tiu chun IEC 62305
phn 1, 2, 3 (2006), v cc Khuyn ngh K.39 (1996), K.40 (1996),
K.25 (1999) v K.47 (2008) ca ITU-T.
QCVN 32:2011/BTTTT do Vin Khoa hc K thut Bu in bin
son, V Khoa hc v Cng ngh trnh duyt, B Thng tin v
Truyn thng ban hnh km theo Thng t s 10/2011/TT-BTTTT
ngy 14/04/2011 ca B trng B Thng tin v Truyn thng.
QCVN 32:2011/BTTTT
1. QUY NH CHUNG
1.1. Phm vi iu chnh
Quy chun k thut quc gia ny quy nh:
- Ri ro thit hi cho php do st gy ra i vi trm vin thng v cp ngoi vi vin thng;
- Phng php tnh ton tn sut thit hi do st gy ra i vi trm vin thng v cp ngoi vi
vin thng;
- Cc bin php chng st bo v trm vin thng v cp ngoi vi vin thng.
Quy chun ny c p dng cho cc cng trnh vin thng c trm vin thng, cp ngoi vi
vin thng nhm hn ch cc thit hi do st gy ra, m bo an ton cho con ngi v kh
nng cung cp dch v ca cc cng trnh vin thng.
1.2. Ti liu vin dn
QCVN 9:2010/BTTTT, Quy chun k thut quc gia v tip t cho cc trm vin thng.
TCVN 8071:2009, Cng trnh vin thng - Quy tc thc hnh chng st v tip t.
1.3. Gii thch t ng v ch vit tt
1.3.1. Din tch ri ro (risk area)
Din tch ri ro l din tch ca min bao quanh cng trnh vin thng, khi st nh vo din
tch ny c th gy nguy him cho cng trnh vin thng.
1.3.2. Dng xung st (lightning impulse current)
Dng xung st l xung dng in di tn s thp, xut hin khng c chu k nht nh, tng
vt n gi tr nh, ri gim xung n gi tr khng. Cc c trng ca dng xung st l:
- Gi tr nh (bin ) xung, I;
- Thi gian sn trc t gi tr nh, T 1;
- Thi gian sn sau gim n na gi tr nh, T2;
- Dng sng dng xung, T1/T2;
Hnh 1 trnh by dng sng dng st chun v cch xc nh cc thng s dng st.
QCVN 32:2011/BTTTT
I
0,9
1
0,5
0,1
A
O1
t
B
T1 =
1,25AB
T2
CCITT-3941
0,9
0,5
0,3
A
O1
T1 = 1,67AB
T2
QCVN 32:2011/BTTTT
Dng th l dng in nh nht chy trong v kim loi ca cp, gy ra h hng cho cp do
cc tc ng c hoc nhit.
1.3.7. Dng in mi ni (i vi cp quang) (connection current)
Dng in mi ni l dng in nh nht chy trong cc thnh phn kt ni ca cp quang,
gy ra h hng cho cp do cc tc ng ca c hoc nhit.
1.3.8. in p nh xuyn (breakdown voltage)
in p nh xuyn l in p xung nh thng gia cc thnh phn kim loi trong li cp v
v kim loi ca cp.
1.3.9. Mt st (lightning density)
Mt st l s ln st nh xung mt n v din tch mt t trong mt nm (ly bng 1
km2).
1.3.10. Mc Keraunic (Keraunic level)
Mc Keraunic l gi tr ngy dng trung bnh trong mt nm, ly t tng s ngy dng trong
mt chu k hot ng 12 nm ca mt tri, ti mt trm quan trc kh tng.
1.3.11. Ngy dng (thunder day)
Ngy dng l ngy m v c trng kh tng, ngi quan trc c th nghe r ting sm.
1.3.12. St (lightning strike, flash)
St l hin tng phng in c tia la km theo ting n trong khng kh, n c th xy ra
bn trong m my, gia hai m my mang in tch tri du hoc gia m my tch in
vi t. Cc cng trnh vin thng trong qu trnh khai thc, chu tc ng ca st nh sau:
- Tc ng do st nh trc tip: l tc ng ca dng st nh trc tip vo cng trnh vin
thng;
- Tc ng do st lan truyn v cm ng: l tc ng th cp ca st do cc nh hng tnh
in, in t, galvanic...
1.3.13. Tn sut thit hi (frequency of damage)
Tn sut thit hi do st l s ln st nh trung bnh hng nm gy thit hi cho cng trnh
vin thng.
1.3.14. Thit b bo v xung (Surge Protective Device - SPD)
Thit b bo v xung l phng tin hn ch qu p t bin v r cc dng xung.
1.3.15. Tr khng truyn t (tr khng ghp) ca v che chn kim loi ca cp (transfer
(coupling) impedance of metal cable sheath)
Tr khng truyn t (tr khng ghp) ca v che chn kim loi ca cp l t s gia in p
st t mt trong ra mt ngoi v che chn kim loi ca cp trn ton b dng in chy trong
v che chn kim loi.
1.3.16. Vng chng st (Lightning Protection Zone - LPZ)
Vng chng st l vng c phn chia trong mt khu vc trm vin thng, c c trng
bi mc khc nghit ca trng in t v nh hng do st gy nn.
1.3.17. Xc sut thit hi (probability of damage)
Xc sut thit hi do st l xc sut mt ln st nh gy thit hi cho cng trnh vin thng.
1.3.18. Ri ro (Risk - R)
QCVN 32:2011/BTTTT
L gi tr trung bnh c th c ca tn tht hng nm (v con ngi v dch v) do st, tng
ng vi tng gi tr (v con ngi v dch v) ca i tng c bo v.
1.3.19. Ri ro chp nhn c (tolerable risk - RT)
L gi tr ri ro ln nht c th chp nhn c i vi cng trnh c bo v.
1.3.20. Mc bo v chng st (Lightning Protection Level - LPL)
L con s lin quan n mt tp hp cc tham s dng st tng ng vi xc sut m cc gi
tr thit k ln nht v nh nht s khng b vt qu trong hin tng st nh t nhin.
1.3.21. Cc bin php bo v (protection measures)
L cc bin php c p dng vi i tng cn bo v lm gim ri ro.
1.3.22. H thng bo v chng st (Lightning Protection System - LPS).
L mt h thng hon chnh c dng lm gim cc thit hi vt l do st nh vo cng
trnh.
1.3.23. H thng bo v chng st bn ngoi (External Lightning Protection System)
L phn ca h thng bo v chng st bao gm h thng in cc thu st, h thng dn st
xung v h thng in cc tip t.
1.3.24. H thng bo v chng st bn trong (Internal Lightning Protection System).
L phn ca h thng bo v chng st bao gm cc kt ni ng th v/ hoc cch in vi
h thng bo v chng st bn ngoi.
1.3.25. H thng in cc thu st (air-termination system)
L mt phn ca h thng chng st bn ngoi, s dng cc thnh phn kim loi nh thanh,
cc dy dn dng li nhm mc ch thu cc tia st.
1.3.26. H thng dn st xung (down-conductor system)
L mt phn ca h thng chng st bn ngoi, nhm mc ch dn dng st t h thng in
cc thu st xung h thng in cc tip t.
1.3.27. H thng in cc tip t (earth-termination system)
L mt phn ca h thng chng st bn ngoi, nhm mc ch dn v phn tn dng st vo
trong t.
1.3.28. Cc b phn dn bn ngoi (external conductive parts)
L cc b phn kim loi i vo hoc i ra cng trnh cn bo v, nh cc h thng ng ng,
cp kim loi, ng dn kim loi... c th mang mt phn dng st.
1.3.29. Kt ni ng th (lightning equipotential bonding)
L kt ni vi h thng bo v chng st ca cc b phn kim loi tch bit, bng cc kt ni
trc tip hoc qua cc thit b bo v xung, lm gim chnh lch in th do dng st gy
ra.
1.3.30. Dy che chn (shielding wire)
L dy kim loi dng lm gim thit hi vt l do st nh xung ng dy vin thng.
1.3.31. H thng cc bin php bo v chng xung in t do st (LEMP Protection
Measures System LPMS)
L mt h thng hon chnh ca cc bin php bo v chng li xung in t do st (LEMP)
cho cc h thng lp t bn trong cng trnh.
QCVN 32:2011/BTTTT
1.3.32. Trm vin thng (telecommunication station)
Mt khu vc bao gm mt hoc nhiu nh trm trong cha cc thit b vin thng, ct cao
ng ten v cc loi trang thit b ph tr cung cp dch v vin thng. Trm vin thng
khng bao gm nh v cc thit b nh thu bao.
1.3.33. Cng trnh vin thng (telecommunication plant)
Cng trnh xy dng, bao gm h tng k thut vin thng th ng (nh, trm, ct, cng, b)
v thit b mng c lp t vo .
1.3.34. Nh trm vin thng (telecom building)
L nh trong t h thng thit b vin thng.
1.3.35. Cc ch vit tt
SPD
Thit b bo v xung
LEMP
Xung in t do st
LPZ
Vng bo v chng st
LPL
Mc bo v chng st
LPMS
Vi mi loi tn tht:
- Xc nh mc ri ro cho php RT
- Xc nh v tnh ton tt c cc thnh phn ri ro R X
Tnh ton
R= RX
KHNG
R> RT
QCVN 32:2011/BTTTT
1.5.
Cc tiu ch c bn v bo v chng st
II
III
IV
Dng nh ln nht , kA
200
150
100
100
Dng nh nh nht, kA
10
16
LPL
I
II
III
IV
Dng nh nh nht I, kA
10
16
Bn knh qu cu ln r, m
20
30
45
60
LPZ 0B
QCVN 32:2011/BTTTT
xung st;
LPZ 1
LPZ 2,, n
LPZ 0A
LPZ 0B
LPZ 1
LPZ 2
H thng
chng st ct
anten bn
ngoi
Thanh lin kt 1 ti
ranh gii LPZ 1 v
LPZ 0
Cp in lc,
vin thng
Phng my
Lin kt cc li chn 1 v 2
Li chn 1 cho cng trnh
xy dng
H thng
tip t
2. QUY NH K THUT
2.1. Yu cu v ri ro do st gy ra cho cng trnh vin thng
2.1.1. Yu cu i vi nh trm vin thng
Nh trm vin thng phi c trang b cc bin php bo v sao cho gi tr ri ro khng c
vt qu gi tr ri ro chp nhn c sau:
Bng 3 - Gi tr ri ro chp nhn c i vi nh trm vin thng
Loi tn tht
RT (nm-1)
10-5
10-3
10
QCVN 32:2011/BTTTT
2.1.2. Yu cu i vi cp ngoi vi vin thng
Cp ngoi vi vin thng phi c trang b cc bin php bo v sao cho gi r ri ro khng
c vt qu gi tr ri ro chp nhn c sau:
Bng 4 - Gi tr ri ro chp nhn c i vi cp ngoi vi vin thng
Loi tn tht
RT (nm-1)
10-3
(2.1)
Rloss = L S Fi
(2.2)
Trong :
Fi: Tn sut thit hi do st gy ra i vi nh trm, do cc nguyn nhn st nh trc tip vo
nh trm, st nh vo ct anten k bn, st nh xung t gn nh trm, st lan truyn qua
cc ng dy i vo nh trm; c tnh ton theo 2.2.1.1.
L: Trng s tn tht, th hin mc tn tht trong mt ln thit hi do st gy ra i vi nh
trm.
- Vi ri ro tn tht v con ngi: L = 1;
- Vi ri ro tn tht v dch v L = 2.74 x 10-3.
pinj: xc sut gim nh thit hi cho con ngi, do cc bin php bo v trong Bng 8 v Bng
9.
2.2.1.1 Tnh ton tn sut thit hi do st gy ra i vi khu vc nh trm vin thng
Tn sut thit hi (F) ti mt trm vin thng vi mt st ca khu vc t trm (Ng) khi xt
n hiu qu ca cc bin php bo v vn c hoc b sung, c xc nh bng cng thc:
F = Ng (Ad.pd + An.pn + As.ps + Aa.pa)
(2.3)
F = Fd + Fn + Fs + Fa
(2.4)
Hay:
Trong :
Ng: Mt st nh ti khu vc t trm, c tnh tu theo khu vc a l, xem Bng D1,
Ph lc D.
p: Cc h s xc sut thit hi khc nhau ph thuc vo cc bin php bo v hin c nhm
lm gim tn sut thit hi (F), xem 2.2.1.2;
Fd = Ng.Ad.pd - Tn sut thit hi do st nh trc tip vo nh trm (d);
Fn = Ng.An.pn - Tn sut thit hi do st nh xung t gn khu vc trm (n);
Fs = Ng.As.ps - Tn sut thit hi do st nh vo cp hoc vng ln cn cp dn vo trm (s);
11
QCVN 32:2011/BTTTT
Fa = Ng.Aa.pa - Tn sut thit hi do st nh trc tip vo cc vt gn, v d ct anten c
lin kt bng kim loi vi nh trm vin thng (a).
Ad - Din tch ri ro st nh trc tip vo nh trm vin thng:
Ad = (9ph2 + 6ah + 6bh + ab).10-6, km2
(2.5)
Trong :
a: Chiu rng ca nh trm vin thng, m;
b: Chiu di ca nh trm vin thng, m;
h: Chiu cao ca nh trm, m.
Trong trng hp din tch ri ro st nh trc tip vo ct anten che ph mt phn din tch
ri ro st nh trc tip vo nh trm, din tch Ad c gim i phn b che ph .
An - Din tch ri ro do st nh xung t cnh nh trm lm tng th t nh hng n
trung tm vin thng. An c tnh bng din tch ca mt min to bi mt ng cch nh
mt khong cch d = 500 m, tr i din tch ri ro do st nh trc tip vo nh Ad.
Ni no c cc vt gn nh cc cng trnh xy dng cao khc (v d: ct anten, nh cao
tng) v cc cp dn vo th din tch An s c gim i bi phn din tch ri ro che ph ca
cc cng trnh , nh minh ho trn Hnh 5.
As - Din tch ri ro do st nh xung cc ng cp (thng tin, in lc) dn vo
trm.Trng hp tng qut, cp dn vo nh trm vin thng gm cc loi treo v chn, din
tch As c tnh bng cng thc:
n
A s = 2. l i d i
(2.6)
i =1
Trong :
li: Chiu di ca mi on ng dy, m;
di: Khong cch tng ng ca mi on, m;
- i vi cp treo, di = 1000 m;
- i vi cp ngm, di = 250 m;
n: S on ng dy chn ngm hoc treo ni;
Aa: Din tch ri ro st nh trc tip vo ct anten c lin kt bng kim loi vi nh trm.
- i vi ct anten c dng thp, din tch Aa c tnh tng t nh A d;
- i vi ct anten l ct tr trn, ct tam gic, ct t gic c dy co v kch thc nh, Aa
c tnh bng din tch hnh trn bn knh 3h (h l chiu cao ct anten) A a = p(3h ) .
2
12
QCVN 32:2011/BTTTT
Ct
Cp thng tin hoc
cp in lc
As
Aa
Ad
An
pd, pa, pn
Khng c tnh che chn (g, gch, b tng khng c thp gia cng)
0,1
Kim loi
0,01
pd , pinj
0,1
13
QCVN 32:2011/BTTTT
20 W/km (theo quy nh ti 2.3.1.2)
Cp thng tin bn ngoi c che chn, c tr khng truyn t cc i
0,1
5 W/km (theo quy nh ti 2.3.1.2)
Cp thng tin bn ngoi c che chn, c tr khng truyn t cc i
0,01
1 W/km (theo quy nh ti 2.3.1.2)
Lp bin p cch ly ti giao din mng h p (in p nh xuyn ln
0,1
hn 20 kV) (theo quy nh ti 2.3.1.2)
La chn v lp thit b chng st c phi hp tt vi kh nng chu
ng ca thit b, k thut lp t c cht lng (theo quy nh ti 0,01
2.3.1.2)
0
pinj
B tng m
10-2
B tng kh
10-3
Nha ng, g
10-5
10-6
(2.6)
Trong :
Fpa
Fpb
Fps
La
Lb
14
QCVN 32:2011/BTTTT
Ls
(2.7)
(2.8)
Trong :
L : di ng dy, (m);
Ha : chiu cao ca cng trnh ni vi u a ca ng dy, (m);
Hb : chiu cao ca cng trnh ni vi u b ca ng dy, (m);
p(Ia): H s xc sut dng gy h hng, c tnh bng cng thc:
p(i) = 10-2 e(a-bi) vi i 0
a = 4,605 v b = 0,0117 vi i 20 kA
a = 5,063 v b = 0,0346 vi i > 20 kA
Cd : H s v tr;
Cd = 0,25 vi v tr bao quanh bi cc cu trc c cao bng hoc ln hn (v
d ng dy in lc, cy ci,...);
Cd = 0,50 vi v tr bao quanh bi cc cu trc c cao nh hn;
Cd = 1,0 vi v tr bit lp (khng c cu trc no ln cn);
Cd = 2,0 i vi v tr trn nh i hoc g.
Ng : Mt st, (km-2. nm-1) (xem Ph lc D);
D : Khong cch st nh, (m);
- Vi cp chn:
D = 0,482 (r)1/2 vi r 100 W.m;
D = 2,91 + 0,191 (r)1/2 vi 100 W.m <r < 1000 W.m;
D = 0,283 (r)1/2 vi r > 1000 W.m;
- Vi cp treo:
D = 3 H, (m); H l cao treo cp (thng c quy nh gia 4 m n 15 m);
Ia : Dng gy h hng, (kA) (xem Ph lc B.1);
Kd : H s hiu chnh thit hi;
Kd = 2,5 vi cp chn khng c che chn;
15
QCVN 32:2011/BTTTT
Kd = 1,0 vi cp chn c che chn;
2.2.2.2. Tn sut thit hi do st nh trc tip vo cng trnh m cp i vo (Fps)
Tn sut thit hi do st nh trc tip vo cng trnh gy ra cho cp c tnh bng cng
thc:
Fps = Ng.Ad.p(Ia). Cd (thit hi/nm);
(2.9)
Trong :
Ad: Din tch ri ro st nh vo kt cu, c tnh bng cng thc:
Ad = (9ph2 + 6ah + 6bh + ab) 10-6, (km2);
Trong :
p(Ia)
Ia
16
QCVN 32:2011/BTTTT
Bng 10 Gi tr ln nht ca bn knh qu cu ln, kch thc li v gc bo v
tng ng vi mc ca LPS
Mc LPS
Phng php bo v
Bn knh qu cu ln r,
Kch thc li W, m
Gc bo v 0
Xem Hnh 6
m
I
20
5x5
II
30
10 x 10
III
45
15 x 15
IV
60
20 x 20
CH THCH:
1- Khng p dng c vi cc gi tr ln hn gi tr c nh du bi
17
QCVN 32:2011/BTTTT
- Cc dy dn st phi c phn b xung quanh chu vi ca cng trnh cn bo v sao cho
khong cch gia hai dy khng vt qu 30 m. Trong mi trng hp, cn t nht hai dy
dn xung.
- Cc dy dn st phi c ni vi h thng in cc tip t.
- Cc dy dn st phi c lp t thng, ng, sao cho chng to ra ng dn ngn nht,
thng nht xung t v trnh to ra cc mch vng. Khng lp t cc dy dn st cc v
tr gy nguy him cho con ngi.
c) H thng tip t
- H thng tip t bao gm cc in cc, dy ni cc in cc v cp ni t.
- H thng tip t phi c thit k v c gi tr in tr tip t theo quy nh trong QCVN
9:2010/BTTTT, Quy chun k thut quc gia v tip t cho cc trm vin thng.
- Phi la chn dng in cc tip t, cu trc b tr cc in cc sao cho ph hp vi iu
kin a hnh thc t ni trang b tip t.
- H thng in cc tip t phi c lin kt vi cc h thng tip t khc (nu c) theo
quy nh trong QCVN 9:2010/BTTTT, Quy chun k thut quc gia v tip t cho cc trm
vin thng.
d) Vt liu
Vt liu v kch thc vt liu c la chn lm h thng chng st nh trc tip phi m
bo sao cho h thng ny khng b h hng do nh hng in, in t ca dng st, nh
hng ca hin tng n mn v cc lc c hc khc.
e) Cc in cc thu st, dy dn st phi c c nh v lin kt vi nhau mt cch chc
chn, m bo khng b gy, t hoc lng lo do cc lc in ng hoc cc lc c hc
khc. Cc mi ni phi c m bo bng cc phng php hn, vn vt, lp ghp bng bu
lng v c s lng cng nh cng tt.
2.3.1.2. Chng st lan truyn t bn ngoi nh trm
Cc thit b in t bn trong nh trm vin thng c th b h hng do st lan truyn v cm
ng qua cc ng dy thng tin, in lc bng kim loi dn vo nh trm. hn ch cc
nh hng , phi p dng cc bin php sau:
a) Bin php bo v i vi ng dy thng tin i vo trm
- La chn loi cp vin thng dn vo v i ra khi nh trm c v che chn vi tr khng
truyn t nh hoc cp quang khng c thnh phn kim loi; v che chn cp phi c lin
kt ng th theo quy nh trong QCVN 9:2010/BTTTT, Quy chun k thut quc gia v tip
t cho cc trm vin thng.
- Lp t cc thit b bo v xung (SPD) trn ng dy thng tin ti giao din dy - my theo
quy nh trong TCVN 8071:2009, Cng trnh vin thng - Quy tc thc hnh chng st v tip
t.
b) Bin php bo v i vi ng dy in lc i vo nh trm
- Lp t thit b bo v xung trn ng dy in lc, ni ng dy dn vo trm theo quy
nh trong TCVN 8071:2009, Cng trnh vin thng - Quy tc thc hnh chng st v tip t.
- Dng my bin th h p ring cung cp ngun in cho nh trm.
2.3.1.3. H thng LPS bn trong (Chng st lan truyn v cm ng bn trong nh trm)
a) Lin kt ng th
18
QCVN 32:2011/BTTTT
Thc hin lin kt ng th ti ranh gii gia cc vng chng st (LPZ) i vi cc thnh phn
v h thng kim loi (cc ng ng dn kim loi, cc khung gi cp, khung gi thit b).
b) Thc hin cc bin php che chn bn trong nh trm
- Lin kt cc thnh phn kim loi ca to nh vi nhau v vi h thng chng st nh trc
tip, v d mi nh, b mt bng kim loi, ct thp v cc khung ca bng kim loi ca ta
nh.
- Dng cc loi cp c mn chn kim loi hoc dn cp trong ng kim loi c tr khng thp.
V che chn hoc ng dn bng kim loi phi c lin kt ng th hai u v ti ranh gii
gia cc vng chng st (LPZ). ng dn cp phi c chia lm hai phn bng vch ngn
bng kim loi, mt phn cha cp thng tin, mt phn cha cp in lc v cc dy dn lin
kt.
c) Thc hin cu hnh u ni v tip t trong nh trm vin thng
Phi thc hin cc quy nh v cu hnh u ni v tip t bn trong nh trm theo QCVN
9:2010/BTTTT Quy chun k thut quc gia v tip t cho cc trm vin thng.
2.3.2. Cc bin php bo v chng st cho cp ngoi vi vin thng
2.3.2.1. Nguyn tc chung
Cc thnh phn kim loi ca cp phi lin tc sut chiu di ca cp, ngha l chng phi
c kt ni qua tt c cc mng sng, b ti to... Cc thnh phn kim loi phi c kt ni
(trc tip hoc qua SPD) vi thanh lin kt ng th ti cc u cp.
Vic p dng cc bin php bo v ng dy vin thng s lm gim tn sut thit hi do
st, c th hin qua h s bo v (Kp) nh sau:
Fd = Fd . Kp
(2.10)
Trong :
Fd l tn sut thit hi sau khi p dng bin php bo v;
Fd l tn sut thi hi trc khi p dng bin php bo v.
C nhiu bin php bo v s lm gim tn sut thit hi bng cch tng dng gy h hng.
Trong trng hp ny, h s bo v c tnh bi cng thc:
Kp = exp [b1(Ia- Ia)]
vi Ia v Ia 20 kA
vi Ia v Ia > 20 kA
(2.11)
19
QCVN 32:2011/BTTTT
- S dng ng thp, thng l ng thp m km.
b) i vi cp treo, c th xem xt cc bin php bo v sau:
- S dng dy lm dy che chn (xem phn a), mc 2.3.2.3);
- Thay th bng tuyn cp chn v p dng cc bin php bo v theo a).
c) i vi c cp treo v cp chn, c th xem xt cc bin php sau:
- Thay th bng cp quang khng c thnh phn kim loi hoc ng truyn v tuyn (xem
phn a), mc 2.3.2.3);
- S dng cp c dng in nh thng v ln (xem phn b), mc 2.3.2.3);
- S dng cp c in p nh thng v ln (xem phn c), mc 2.3.2.3).
2.3.2.3 La chn cp
a) Cp si quang khng c thnh phn kim loi
Cp quang khng c thnh phn kim loi s khng b st nh trc tip, v vy s dng cp
quang phi kim loi s cho Kp = 0.
b) Cp c dng nh thng v ln
Nu dng gy h hng (Ia) c xc nh bi dng in nh thng v (Is), c th chn cp c
dng in nh thng v ln hn bng cch:
- tng in p nh thng v bng cch chn vt liu cch in bng nha thay v bng giy
hoc tng cng s cch in ti cc mi ni;
- gim in tr lp v bng cch dng v kim loi dy hn.
H s bo v t c khi tng dng gy h hng c tnh bng cng thc 2.11.
c) Cp c in p nh thng ln
Nu dng gy h hng c xc nh bi dng th (It), c th chn cp c dng th cao hn
bng cch:
- dng v c bn c kh cao (v d bng st);
- dng v kim loi dy hn.
H s bo v t c khi tng dng gy h hng c tnh bng cng thc 2.11.
2.3.2.4 S dng thit b bo v xung SPD
SPD c th c lp t ti im ng dy i vo cng trnh c kh nng b st nh trc
tip, lm gim tn sut thit hi do st nh vo cng trnh (F ps). SPD phi c ni gia
cc si ca cp vi thanh lin kt ng th ca cng trnh.
Vic lp t SPD s lm tng dng nh thng v cp Is (xem Ph lc B.3)
H s bo v t c khi tng dng gy h hng v cp c tnh theo cng thc 2.11 v
B.4 (theo Ph lc B).
2.3.2.5. Trang b dy chng st ngm cho cp chn
gim nh dng st nh vo cp chn, dng dy chng st ngm bng kim loi chn pha
trn, dc theo tuyn cp thu ht mt phn dng st. Nh vy, dy chng st ngm c tc
dng lm tng dng gy h hng (I a) v lm gim tn sut thit hi. Dy chng st ngm phi
c b tr dc theo ton b chiu di on cp cn c bo v v ko di thm mt on
Y, vi Y c tnh bng cng thc:
Y 2,5. (r) 1/2 , (m)
(2.12)
20
QCVN 32:2011/BTTTT
Trong :
r = in tr sut ca t, W.m.
Gi tr dng gy h hng mi (I a) c tnh bng cng thc:
Ia = Ia/ , (kA);
(2.13)
3. QUY NH V QUN L
Cc trm vin thng v mng cp ngoi vi vin thng ca doanh nghip thit lp h tng mng
vin thng phi tun th cc yu cu quy nh ti Quy chun ny.
21
QCVN 32:2011/BTTTT
PH LC A
(Quy nh)
Xc nh v tr lp t in cc thu st
A.1. Xc nh v tr ca h thng in cc thu st s dng phng php gc bo v
V tr ca h thng in cc thu st c coi l tho ng nu i tng cn bo v c t
hon ton bn trong vng c bo v do h thng in cc thu st to nn.
xc nh vng c bo v, cn xem xt kch thc vt l ca h thng in cc thu st
bng kim loi.
A.1.1 Vng c bo v bi h thng in cc thu st gm 1 in cc thng ng
Vng c bo v bi 1 in cc thu st thng ng c dng mt hnh nn c nh nm trn
nh ca in cc thu st, na gc nh l , ph thuc vo mc ca LPS v chiu cao ca
in cc thu st, theo nh Bng 10. V d v vng c bo v c th hin trn Hnh A.1
v A.2.
K hiu
A
nh ca in cc thu st;
Mt phng chun;
OC
Bn knh vng c bo v;
h1
Gc bo v theo Bng 10
22
QCVN 32:2011/BTTTT
23
QCVN 32:2011/BTTTT
V d v vng c bo v bi cc dy dn dng li c th hin Hnh A.4 v A.5.
24
QCVN 32:2011/BTTTT
CH THCH: H = h
25
QCVN 32:2011/BTTTT
CH THCH 1: Bn knh qu cu ln phi tun theo mc LPS c la chn (xem Bng 10)
CH THCH 2: H= h
26
QCVN 32:2011/BTTTT
- Phng php li thch hp vi cc mi bng hoc nghing m khng cong;
- Phng php li thch hp vi cc b mt phng cnh ca cu trc bo v khi st nh vo cnh thn ca cu trc;
- Nu dc ca mi vt qu 1/10, c th dng cc dy dn thu st song song vi nhau thay v dng li, min l khong
cch gia cc dy khng ln hn rng ca mt li theo yu cu.
27
QCVN 32:2011/BTTTT
PH LC B
(Quy nh)
Xc nh dng gy h hng cho cp kim loi v cp quang c thnh phn kim loi
B.1. Xc nh dng gy h hng i vi cp chn ngm v cp treo trong trng hp
st nh trc tip vo cp
B.1.1. Dng gy h hng cho cp kim loi
Dng gy h hng cho cp kim loi, Ia, c xc nh nh sau:
I nu I t < 2I s
Ia = t
2I s nu I t > 2I s
(B.1)
Trong :
It : Dng th;
Is : Dng nh thng v (xem mc B.3);
B.1.2. Dng gy h hng cho cp quang c thnh phn kim loi
Dng gy h hng cho cp quang c thnh phn kim loi, Ia, c xc nh nh sau:
It nu It < 2Ic v It < 2Is
Ia =
(B.2)
(B.3)
28
QCVN 32:2011/BTTTT
- i vi cp kim loi khng c che chn:
Ia = 2.n.m.Ic
(B.4)
Trong :
Is l dng nh thng v xc nh theo mc B.3;
Ic l dng chy vo tng si:
+ Vi cp khng c che chn, khng c SPD, Ic = 0;
+ Vi cp khng c che chn, c trang b SPD, Ic = 8.Sc; [kA]
Trong , Sc l thit din ngang ca dy dn, tnh theo mm2.
- i vi cp quang:
2.n.Is nu Is < Ic;
Ia =
(B.5)
2.n.Ic nu Ic < Is.
Trong :
n: S ng ng v cp kim loi i vo kt cu (vin thng, in, nc..);
B.3. Xc nh dng nh thng v cp, I s
Cng thc tnh dng nh thng v cp trong Ph lc ny c p dng vi cp c mt lp
v kim loi. Vi cc loi cp vin thng ph bin, cc gi tr in p nh thng sau c xem
xt:
- Cp c lp cch in bng giy: Ub = 1,5 kV
- Cp c lp cch in bng cht do: Ub = 5 kV.
B.3.1. Dng nh thng v cp chn
Dng nh thng v cp kim loi hoc cp quang (c thnh phn kim loi c v v li) chn
ngm c tnh bng cng thc sau:
Is = Ub/(K.R.1/2), kA;
(B.4)
Trong :
K = 8 : H s dng sng dng st (dng sng 10/350 s), (m/)1/2;
R
Ub
: in p nh xuyn ca cp, V;
: in tr sut ca t, .m;
(B.5)
Trong :
e: in tr sut hiu dng ca t, .m, c tnh bng cng thc:
re = p.D.Rg/ln(2.H/a);
(B.6)
Trong :
29
QCVN 32:2011/BTTTT
D
: cao ca cp, m;
: Bn knh ca cp, m;
Rg
: Gi tr in tr tip t, .m.
30
QCVN 32:2011/BTTTT
PH LC C
(Quy nh)
Tnh ton h s che chn ca dy chng st ngm bo v cp thng tin chn ngm
Tc dng che chn ca dy chng st ngm ph thuc vo v tr lp t ca dy chng st
ngm v c nh gi bng h s che chn .
H s che chn c xc nh bng t s cc dng in trn v cp khi c (Ish) v khng c
(Ish) dy chng st ngm nh sau:
= Ish/Ish
C.1. H s che chn ca mt dy chng st ngm
H s che chn ca mt dy chng st ngm c xc nh bng biu thc:
= ln(x/s)/ln(x2/s.r)
(C.1)
s = 2 mm
s = 3 mm
s = 5 mm
s = 8 mm
s = 12 mm
0,15
0,61
0,59
0,56
0,52
0,48
0,25
0,60
0,58
0,55
0,52
0,49
0,50
0,59
0,57
0,54
0,51
0,49
1,00
0,57
0,56
0,53
0,51
0,49
s = 2 mm
s = 3 mm
s = 5 mm
s = 8 mm
s = 12 mm
0,15
0,68
0,65
0,62
0,59
0,55
0,25
0,65
0,63
0,60
0,57
0,54
0,50
0,63
0,61
0,59
0,56
0,54
1,00
0,61
0,60
0,58
0,55
0,53
31
QCVN 32:2011/BTTTT
Bng C.3 - H s che chn ca 2 dy chng st ngm
x (m)
g = 30
g = 45
g = 60
g = 90
0,15
0,38
0,36
0,34
0,33
0,25
0,38
0,35
0,34
0,33
0,50
0,37
0,35
0,34
0,33
1,00
0,37
0,35
0,34
0,33
g = 60
g = 90
g = 120
0,33
0,26
0,23
0,22
n=6
n=8
0,16
0,09
0,06
32
QCVN 32:2011/BTTTT
PH LC D
(Tham kho)
c im dng st ca Vit Nam
Bng D.1- Mt st ti cc tnh, thnh ph ca Vit Nam
Mt st nh
TT
Tnh, Thnh
Huyn
ph
An Giang
(s ln/km2/nm)
10,9
Tn Thnh, Chu c
3
Bc Cn
Ch n
4
Bc Giang
Bc Ninh
Bc Liu
10,9
Tx Bc Liu
10,9
Bn Tre
Bnh nh
10,9
5,7
Bnh Dng
10
Bnh Phc
11
Bnh Thun
14,9
13,7
33
QCVN 32:2011/BTTTT
c Linh
10,9
Ph Qu
7,0
Bc Bnh
5,7
Tuy Phong
3,4
12
C Mau
13
Cao Bng
14
Cn Th
15
Nng
16
c Lk
7,0
M'rk
17
in Bin
18
19
c Nng
ng Nai
k Nng, Krng N
10,9
13,7
Xun Lc, Cm M
20
ng Thp
21
Gia Lai
22
H Giang
10,9
Ch Prng, Ch S, A Yun Pa
13,7
34
QCVN 32:2011/BTTTT
Qun B, V Xuyn,
Hong Su Ph, Quang Bnh, Xn Mn, ng 8,2
Vn, Mo Vc, Yn Minh
23
24
H Nam
H Ni
10,9
8,2
Sc Sn
26
H Tnh
Hu giang
10,9
10,9
Hi Dng
28
Hi Phng
10,9
29
30
Ho Bnh
Hng Yn
13,7
8,2
Khnh Ho
3,4
35
QCVN 32:2011/BTTTT
32
33
Kin Giang
Kon Tum
8,2
Trng Sa.
7,0
13,7
Ph Quc.
7,0
k T, Ngc Hi.
34
Lm ng
5,7
Huoai, Th
35
36
37
Lo Cai
Lc Dng
13,7
8,2
Bo Thng, Bo Yn, Vn Bn
10,9
Lng Sn
Lai Chu
Long An
14,9
38
Nam nh
39
Ngh An
Qu Chu, Qu Hp
40
41
Ninh Bnh
Ninh Thun
10,9
1,4
Bc i, Ninh Sn
5,7
36
QCVN 32:2011/BTTTT
3,4
Ninh Hi
42
Ph Th
43
Ph Yn
Tp. Tuy Ha
3,4
8,2
5,7
44
Qung Bnh
Tuyn Ha
45
Qung Nam
46
Qung Ngi
47
Qung Ninh
48
Qung Tr
49
Sn La
50
Sc Trng
51
Ty Ninh
13,7
52
Thi Bnh
37
QCVN 32:2011/BTTTT
Th
53
Thi Nguyn
54
Thanh Ho
13,7
Tha
Hu
13,7
56
Tin Giang
57
58
Tr Vinh
Cn Gi
10,9
C Chi
14,9
13,7
60
61
Tuyn Quang
Vnh Long
Vnh Phc
8,2
13,7
10,9
Tam o, M Linh
62
Yn Bi
38
QCVN 32:2011/BTTTT
TT
c tnh st
S st lp
12
25
35
55
90
150
400
ms
12
20
30
50
80
130
kA
10
15
20
30
40
kA
dc st th nht, (dI/dt)
10
15
25
30
40
70
GA/s
15
25
45
80
100
200
GA/s
39
QCVN 32:2011/BTTTT
PH LC E
(Tham kho)
Tnh ton ri ro tn tht cho mt trm vin thng in hnh
Tnh ton ri ro thit hi do st cho mt trm vin thng ti thnh ph Tuy Ho, tnh Ph Yn,
c cc s liu c s:
- Kch thc v vt liu nh trm: (5 x 3 x 3) m; b tng ct thp;
- cao anten v khong cch t anten ti nh: cao 80 m, cch nh 4 m;
- c im v chiu di ca cc cp vo nh trm:
+ Cp in lc di 600 m, khng c che chn, chn ngm;
+ Cp thng tin di 1000 m, khng c che chn, treo ni;
Cp
anten
Cp thng tin
Cp in lc
40
QCVN 32:2011/BTTTT
Astele = 2.d1tele.Ltele Aa/2= 2.1000. 1000 90000 = 1,91. 10-6 (m2) = 1,9 (km2) (din tch ri ro
st nh xung cc ng cp c gim do s che ph bi din tch ri ro st nh xung
ct anten);
- Din tch ri ro st nh xung cp in lc:
Aspower = 2. d1power.Lpower Aa/2 = 2 . 250. 600 90000 = 0,21. 10-6 (m2) = 0,2 (km2)
- Din tch ri ro st nh xung ln cn nh trm, An, c gim do s bao ph ca din tch
ri ro st nh vo ct anten v din tch ri ro st nh vo cc ng dy, ring tng
trng hp ta c:
+ Trng hp bao ph bi cp thng tin:
An(tele) = P d2/2 Aa/2 = 0,3 (km2);
+ Trng hp bao ph bi cp in lc :
An(power) = P d2/2 Aa/2 + (Pd2/3 2 d1. d1 3/2) = 0,5 (km2) (cc thnh phn trong
ngoc biu th din tch ca mnh vng trn khi d= 2 d1 )
Ct anten
d1 = 1000 m
Aa
Aa
d1 = 250 m
Cp in lc
Cp thng tin
An
AStele
An
Aspower
41
QCVN 32:2011/BTTTT
vi pn = 0,1 do to nh c cu trc b tng ct thp (theo Bng 5),
Fn = 3,7. (0,3 + 0,5). 0,1 = 0,296 (ln/ nm);
- Tn sut thit hi do st nh vo cp hoc vng ln cn cp:
Fs = Ng. (As(tele) + As(power)). ps
vi ps = 1 do khng c cc bin php bo v trn cp (theo Bng 7):
Fs = 3,7. (1,9 + 0,2).1 = 7,7 (ln/nm)
- Tn sut thit hi do st nh trc tip vo ct anten:
Fa = Ng. Aa. pa
vi pa = 0,01 do to nh c cu trc b tng ct thp (theo Bng 5) v gi thit cp c ni
t tt vi ct thp to nh:
Fa = 3,7.0,2 . 0,01 = 0,0047 (ln/ nm);
E.3. Tnh ton ri ro tn tht
- Ri ro tn tht cho con ngi bn trong khu vc trm vin thng c tnh theo cng thc
2.1, vi gi thit lp b mt sn lm bng b tng kh (p injury= 10-3 theo Bng 9):
Rinjury = L.pinjury. Fi =1.10-3. (0,296 + 7,7 + 0,0047)= 8.10-3
Ri ro nh trn l qu cao so vi yu cu ri ro cho php (10-5), do vy cn trang b thm cc
bin php bo v.
- Ri ro tn tht dch v c tnh theo cng thc 2.2:
Rloss = L.Fi = 2,47.10-3.8 = 19,76.10-3
Ri ro nh trn l qu cao so vi tiu chun rui ro cho php (10 -3), do vy cn trang b thm
cc bin php bo v.
T tnh ton trn, ta thy ngun tn sut thit hi do st ln nht l t cc ng dy thng tin
v in lc (Fs= 7,7 ln/nm), do vy, cn phi lp t trang b bo v trn cc ng dy ny.
Nu phng php lp t c cht lng, s lm gim F n v Fs mt h s p = 0,01. Nh vy,
tn sut thit hi s l:
F = 3,7.[0,8.10-1.10-2 + 2,1.10-2 + 0,2.10-2] = 8,51.10-2 (ln/ nm)
- Ri ro tn tht cho con ngi c th c gim bng cch trang b h thng chng st bn
ngoi (pinjury= 0,1 theo Bng 6) v b mt ca din tch lm vic c ph bng vt liu nha
ng hoc g (pinjury=10-5), th ri ro tn tht cho con ngi s l:
Rinjury = 8,51.10-2.10-1.10-5 = 8,51.10-8
Gi tr ny l t so vi tiu chun cho php. V vy, vic trang b bo v cho con ngi nh
trn l .
- Ri ro tn tht dch v:
Rloss = 8,51.10-2. 2,74.10-3 = 23,3.10-5 = 0,233.10-3
Gi tr ny l t so vi tiu chun cho php. V vy, vic trang b bo v cho dch v nh trn
l .
42
QCVN 32:2011/BTTTT
TH MC TI LIU THAM KHO
[1] IEC 62305 1: 2006, Protection against lightning Part 1: General principles
[2] IEC 62305 2: 2006, Protection against lightning Part 2: Risk management
[3] IEC 62305 3: 2006, Protection against lightning Part 3: Physical damage to structures
and life hazard
[4] ITU-T Recommendation K. 39 (1996), Risk assessment of damages to telecommunication
sites due to lightning discharges
[5] ITU-T Recommendation K.40 (1996), Protection against LEMP in telecommunication
centers
[6] ITU-T Recommendation K. 25 (1999), Protection of optical fibre cables
[7] ITU-T Recommendation K. 47 (2008), Protection of telecommunication lines using metallic
conductors against direct lightning discharges
43