NEJEDNAKOSTI (mh)

Znakovi nejednakosti:
> ( ''vee '') , ( ''vee ili jednako '') , < ( ''manje '') , ( ''manje ili jednako '')

Ako su a i b dva razliita realna broja i ako je njihova razlika a b pozitivna, tada je a vee od b, u oznaci a > b, tj. b manje od a, u oznaci b < a: a b > 0 a > b b < a. Za dva realna broja a i b postoji samo jedna od relacija: a < b ili a = b ili a > b. a > b > 0 i c > d > 0 ac > bd a > b i b > c a > c ( svojstvo tranzitivnosti ) a > b i c > d i a > 0 i d > 0 ac > bd a > b i c > 0 a c > bc a > b > 0, a > b > 0, ..., an > bn > 0 1 1 2 2 a b a>b i c>0 > a a a ... an > b b b ... bn 1 2 3 1 2 3 c c a < b i c > 0 ac < bc a > b > 0 a n > bn

a<b i c>0

a b < c c

a>b>0

1 1 < n n a b
2 n +1 >b 2 n +1

* a > b i c < 0 a c < bc a b * a>b i c<0 < c c * a < b i c < 0 ac > bc a b * a<b i c<0 > c c * Ako oba dijela nejednakosti pomnoimo ili podijelimo s istim negativnim brojem, dobivamo nejednakost suprotnog smisla.
a > b i c = 0 a c = bc

a>0>b a

a>b>0 n a >n b

a>b>0 a

p q

>b

p q

a > b > 0 i x > 0 ax > bx a+b a + b

( nejednakost trokuta )

a < b i c = 0 a c = bc ** a > b i c R a + c > b + c ** a < b i c R a + c < b + c ** Dodavanjem jedne te iste veliine na obje strane nejednakosti njezin smisao se ne mijenja. a>b>0 a<b<0 1 1 < a b 1 1 > a b

n n ak ak k =1 k =1
a b a+b

a b
a

a 2 b2
a b

x < a, a > 0 a < x < a x a, a > 0 a x a x > a, a > 0 x < a i x > a x a, a > 0 x a i x a a, b R a b a b a + b

*** a > b i c > d a + c > b + d *** a > b , a > b , a > b , ..., an > bn 1 1 2 2 3 3 a + a + a + ... + an > b + b + b + ... + bn 1 2 3 1 2 3 *** Nejednakosti istog smisla zbrajamo tako da zbrojimo desne strane i zbrojimo lijeve strane.

a >b i c<d ac>bd

Bernoullijeva nejednakost Za sve realne brojeve a 1 i cijele brojeve n 1 vrijedi n (1 + a ) 1 + n a

Znak jednakosti vrijedi kada je n = 1 ili a = 0. Binomna nejednakost a, b R a b Cauchy-Schwarzova nejednakost Za sve realne brojeve ai, bi vrijedi
a b + a b + a b + ... + an bn 1 1 2 2 3 3 ili 2 + a 2 + ....a 2 b 2 + b 2 + b 2 + ....b 2 ( a1 b1 + a2 b2 + a3 b3 + ... + an bn ) ( a12 + a2 n) ( 1 n) 3 2 3 Nejednakost ebieva Ako su a1, a2, a3, , an, b1, b2, b3, , bn pozitivni realni brojevi, onda vrijedi: 2 2 b 2 + b 2 + b 2 + ....b 2 a 2 + a 2 + a 2 + ....an n 1 2 3 1 2 3

1 a 2 + b2 2

a1 + a2 + a3 + ... + an b1 + b2 + b3 + ... + bn a1 b1 + a2 b2 + a3 b3 + ... + an bn n n n

za a a a ... an i b b b ... bn 1 2 3 1 2 3 ili a a a ... an i b b b ... bn . 1 2 3 1 2 3

a1 + a2 + a3 + ... + an b1 + b2 + b3 + ... + bn a1 b1 + a2 b2 + a3 b3 + ... + an bn n n n za a a a ... an i b b b ... bn . 1 2 3 1 2 3