K TON CHI PH SN XUT V GI THNH SN PHM

---------------------------1. Khi nim chung:

CP l ton b cc chi ph bng tin v lao ng sng v lao ng vt ho
Gi thnh l biu hin bng tin ton b cc chi ph m DN b ra Bk thi im no nhng c lin quan
n khi lng cng vic, sp hon thnh trong k
S Mi quan h chi ph v ga thnh sn phm:
CPSX d dang u k

Chi ph sn xut pht sinh trong k

Tng gi thnh sn phm

CP SX d dang cui k

2. Trnh t k ton v tng hp CPSX thch ng:

Trnh t k ton chi ph cc doanh nghip khc nhau th khc nhau. Tuy nhin c th khi qut cc bc
nh sau:
Bc 1: Tp hp cc chi ph c bn c lin quan trc tip cho tng i tng s dng
Bc 2: Tnh ton v phn b gi tr dch v ca cc ngnh SXKD ph cho tng i tng s dng trn c
s Khi lng dch v phc v v gi thnh n v dch v
Bc 3: Tp hp v phn b CP SX chung cho cc i tng c lin quan
Bc 4: Xc nh chi ph SX d dang cui k
Phn loi chi ph:
Phn loi theo yu t:
Yu t nguyn vt liu
Yu t nhin liu, ng lc SD vo quy trnh sn xut, KD trong k
Yu t tin lng v cc khon trch theo lng
Yu t TSC v khu hao

Yu t dch v mua ngoi

Yu t chi ph khc bng tin
Theo khon mc chi ph trong gi thnh sn phm:
Chi ph nguyn vt liu trc tip
Chi ph nhn cng trc tip
CP sn xut chung
CP qun l DN, bn hng
3. Phn loi gi thnh sn phm
C nhiu cch phn loi khc nhau: Theo thi im v ngun s liu, theo chi ph pht sinh
Theo thi im v ngun s liu c:
Gi thnh k hoch: X trc khi bc vo KD trn CS gi thnh thc t k trc v cc nh
mc, cc d ton kinh ph
Gi thnh nh mc: X trc khi bc vo SX c XD trn c s cc nh mc bnh qun
tin tin v ko bin i trong sut c k k hoch
Gi thnh thc t: L ch tiu c xc nh sau khi kt thc qu trnh sn xut sn phm da
trn c s cc cho ph thc t pht sinh trong SX SP
Theo chi ph pht sinh:
Gi thnh sn xut
Gi thnh tiu th
Gi thnh tiu th c tnh theo cng thc:
Gi thnh ton b ca SP = Gi thnh SXSP + CP qun l DN + chi ph Bn hng
i tng tnh gi thnh chnh l cc sn phm, bn thnh phm, cng vic, lao v nht nh i hi phi
tnh ga thnh n v. i tng c th l sn phm cui cng ca qu trnh sn xut hay ang trn dy
chuyn SX tu theo yu cu ca cch hch ton kinh t ni b v tiu th sn phm.

4. Phng php tnh gi thnh:

Phng php trc tip (PP gin n): phng php ny c p dng trong cc doanh nghip thuc
loi hnh sn xut gin n, s lng mt hng t, sn xut vi s lng ln v chu k sn xut ngn.
Gi thnh SP HThnh = CPSX KD DD u k +Tng CP SX SP CP SX DD
CK

Tng Gi thnh SP HThnh

Gi thnh Sp =
S lng sn phm hon thnh

Phng php tng cng chi ph: p dng trong nhng doanh nghip m qu trnh sn xut SP c
thc hin nhiu b phn SX, nhiu giai on cng ngh, i tng k ton chi ph sn xut l cc b phn
chi tit SP hoc giai on cng ngh hay b phn sn xut.
Gi thnh = Z1 + Z2 + + Zn
Phng php h s: Vi DN m trong mt chu k SX cng s dng mt th vt liu v mt lng
L nhng thu c ng thi nhiu SP Khc nhau v chi ph ko tp hp ring cho tng sn phm.

Gi thnh n v SP
Gc =

Tng gi thnh ca tt c cc loi SP

Tng s sn phm gc (K c quy i)

Gi thnh v SP Tng loi = Gi thnh V SPGc * H s quy i tng loi

Tng gi thnh sn xut ca cc loi SP =

Gi tr SP d dang u k
+ Tng CP pht sinh trong k

- Gi tr sn phm DD cui k

Phng php t l chi ph: Cn c vo t l chi ph SX thc t vi chi ph SX k hoch, Kton s tnh
ra gi thnh n v v tng gi thnh sn xut tng loi
Gi thnh Thc t tng loi Sp = Gi thnh k hoch (nh mc) * T l CP

Tng gi thnh thc t ca tt c Sp

T l CP =

Tng gi thnh k hoch (nh mc) ca tt c

SP

Phng php loi tr gi tr SP ph:

Tng gi thnh SP chnh = Gi tr SP Chnh DD K + Tng chi ph Psinh trong k- Gi tr SP ph

thu hi c tnh- Gi tr Sp Chnh DD cui k

Phng php lin hp: p dng kt hp nhiu PP tnh gi thnh SP

V d: Ti mt DN tin hnh SX 2 loi Sp A v B, cui thng hch ton, chi ph c tp hp nh sau:
(v tnh: 1.000)
1.

Chi ph nguyn vt liu trc tip: 5.000

2.

Chi ph nhn cng trc tip: 1.500

3.

Chi ph SX chung: 1.200

4.

SL Sp hon thnh trong thng: SP A Nhp kho 900, SP B hon thnh gi

bn ngay: 400
Yu cu: Tnh gi thnh tng loi SP theo cc PP ph hp bit:
TH1:

- CP NVL TT SP a: 3.200. SP B: 1.800

CP SX chung phn b theo chi ph NVL

trc tip

Chi ph SXKD DD u k ca SP A l 400,

SP B 600

CP SXKD DD Ck ca SP A 768, SP B 232

TH2: Chi ph SX tp hp chung khng hch ton ring c cho tng SP A v B, bit h s quy i
SP A l 1.25, SP B 1.75, chi ph SX KD DD u k: 600, cui k: 1.000
TH3: Chi ph SX ko hch ton ring cho tng SP v gia Sp A v B khng c h s quy i, bit gi
thnh KH SP A l 4, Sp B l 6, CPSX DD K A: 600, B: 1000
Bi gii:
TH1: p dng phng php tnh gi thnh trc tip:
Phn b chi ph SX chung:
Cho SP A: (1.200/ 5.000) * 32.00=768
Cho SP B: 1.200 768 = 432
Kt chuyn chi ph:
a. N 154:

5.000

- 154A:

3.200

- 154B:

1.800

C 621: 5000
- 621A:

3.200

- 621B:

1.800

b. N 154: 1.500
-154A:

900

-154B:

600

C 622:
c. N 154:
154A:

1.200
768

1.500

154B:

432
C 627: 1.200

Tnh gi thnh:
SP A:
-

Tng gi thnh: 400+(3.200+900+768) 768= 4.500

Gi thnh v: 4.500/900 =5

Tng gi thnh: 200+(1.800+600+432)-232 = 2.800

Gi thnh n v: 2.800/400 = 7

SP B:

k:

N 155: 4.500
N 157: 2.800
C 154: 7.300

TH2: p dng PP h s:
Kt chuyn chi ph:
N 154: 7.700
C 621: 5.000
C 622: 1.500
C 627: 1.200
Tnh gi thnh nhm SP A v B v gi thnh n v:
+ SL SP gc: (900*1.25)+ (400*1.75) = 1.825
+ Tng gi thnh SP A v B:
600+(5.000+1.500+1.200)- 1.000 = 7.300
+ Gi thnh v SP gc: 7.300/1.825 = 4
Gi thnh v SP A: 4*1.25 = 5
Tng gi thnh: 900*5= 4.500
Gi thnh v SP B = 4*1.75 = 7
Tng gi thnh B: 7* 400 = 2.800
K:

N 155: 4.500

N 157: 2.800
C 154: 7.300
TH3: tnh gi thnh theo phng php t l:
Kt chuyn chi ph:
N 154:

7.700

C 621:

5.000

C 622:

1.500

C 627:

1.200

Tnh gi thnh:
+ Tng gi thnh k hoch: (900 * 4) +(400*4)= 6.000
+ Tng gi thnh thc t: 600+(5.000+1.500+1.200)-1.000 = 7.300
+ T l gi thnh = (7.300/6.000)*100=121.67%
+ Tng gi thnh thc t A: 900*4 *121.67 = 4.380
Gi thnh n v A: 4.380/900= 4.8
+ Tng gi thnh thc t B: 7.300- 4.380 = 1.920
Gi thnh nv: 2.920 / 400 = 7.3
5. K ton chi ph sn xut theo phng php k khai thng xuyn:
A. Chi ph nguyn vt liu trc tip:
Bao gm gi tr nguyn vt liu chnh, vt liu ph, nhin liu c xut dung trc tip cho vic ch
to SP.
Chi ph VL phn b cho tng Tng = Tng tiu thc PB ca tng i tng * t l (hay h s)
phn b.

Tng chi ph vt liu cn phn b

T l (H s) phn b =
Tng tiu thc phn b ca tt c cc i

tng
Trong :
TK s dng: 621 Chi ph nguyn vt liu trc tip
Bn n: Tp hp gi tr nguyn vt liu xut dung trc tip cho ch to sn phm hay thc hin cc lao
v dch v
Bn c: Gi tr nguyn vt liu trc tip xut dng khng ht, kt chuyn chi ph nguyn vt liu trc
tip
TK ny cui k khng c s d:
Vic tp hp chi ph NVL trc tip c tin hnh nh sau:
Nu xut kho:
N 621
C 152: Gi thc t VL xut dung
Nu nhn vt liu v khng nhp kho m xut trc tip:
N 621:
N 133
C Tk lin quan 111,112, 331,411
Phn nh gi trVL xut dung khng ht nhp li kho:
N 152:
C 621
Kt chuyn chi ph NVL trc tip theo tng i tng tnh gi thnh vo cui k hch ton:
N 154
C 621
i vi gi tr vt liu cn li k trc khng nhp kho m ti b phn s dng, k ton ghi vo
u k sau bng bt ton:
N 621
C 152
B. Chi ph nhn cng trc tip:

TK 622: Chi ph nhn cng trc tip

Bn n: Tp hp chi ph nhn cng trc tip thc t pht sinh
Bn c: Kt chuyn CP nhn cng trc tip
Tk ny khng c s d
Phn nh tng tin lng cho cng nhn trc tip SX, Kton ghi:
N 622
C 334
Phn nh cc khon trch:
N 622
C 338 (3382,3383,3384)
Kt chuyn chi ph nhn cng:
N 154
C 622
C. K ton cc khon chi ph tr trc:
Chi ph tr trc (chi ph ch phn b) l cc khon chi ph thc t pht sinh
TK 142 chi ph tr trc:
TK 242 Chi ph tr trc di hn
Ni dung phn nh cc ti khon:
Bn n: tp hp chi ph tr trc thc t pht sinh trong k
Bn c: Cc khon chi ph tr trc phn b
D n: Cc khon CP phi tr thc t pht sinh nhng cha phn b vo CP KD
Cch hch ton:
TK 142:
N 142:tp hp chi ph tr trc ngn hn:
N 133
C 152,153,156

Hng thng k ton X gi tr hao mn:

N 152,153, 156,641,,,:gi tr hao mn tnh vo CP mua hay bn hng
C 142 (1421)

Gi tr hao mn

TK 242: Chi ph di hn:

N 242:tp hp chi ph di hn pht sinh
N 133: thu
C 1531, 2413, 341, 111, 112
Phn b chi ph tr trc di hn vo chi ph SX KD cho cc i tng chu CP
N 241:tnh vo chi ph t XDCB
N 627, 641, 642
C 242
Ton b chi ph bn hng, CP qun l DN sau khi pht sinh c kt chuyn vo bn n TK 142 hoc 242.
S chi ph ny c chuyn dn vo TK X KQ tu thuc vo Dthu ghi nhn trong k:
Chuyn CP BH + CP QL
N 142, 242
C 641, 642
Kt chuyn dn:
N 911
C 142, 242
D. K ton chi ph phi tr:
Chi ph phi tr l nhng chi ph thc t pht sinh nhng cha c ghi nhn l chi ph ca k hch ton.
Nhng khon chi ph lin quan t 2 nin k ton tr ln s c a vo d ton trch trc:
TKSD: 335 (chi ph phi tr)
Bn n: tp hp chi ph phi tr c ghi nhn vo CP trong k theo k hoch
Bn c: Cc khon chi ph phi tr c ghi nhn vo chi ph trong k theo KH.
D c: Cc khon chi ph phi tr tnh vo chi ph kinh doanh nhng thc t cha pht sinh.
TK 335 m chi tit theo cc ti khon cp 2: 3351, 3353, 3358

u k tin hnh trch trc chi ph phi tr a vo chi ph KD

N TK lq (627, 641, 642): ghi tng chi ph
C 335(chi tit theo tng khon)
Khi c pht sinh thc t trong k, ghi:
N 335
N 133
C 331,2413,111,112,152
Nu pht sinh thc t ln hn chi ph phi tr ghi nhn th khon chnh lch c ghi b sung tng chi
ph:
N 627, 641, 642,811
C 335
Trng hp pht sinh thc t nh hn s ghi nhn:
N 335
C TK lq: 627, 641, 642
E. chi ph sn xut chung:
Chi ph SX chung l nhng chi ph cn thit cn li SX sn phm sau chi ph NVL, CP NC trc tip.
y l cc khon chi ph pht sinh trong phm vi cc phn xng, b phn sn xut ca doanh nghip
TK SD 627 (chi tit theo tng tiu khon)
Bn n: tp hp chi phiSX chung thc t pht sinh trong k
Bn c: Cc khon ghi gim chi ph SX chung, kt chuyn chi ph SX chung
Tk ny cui k khng c s d
Cch hch ton chi ph SX chung nh sau:
Tin lng phi tr cho Nvin PX:
N 627 (6271)
C 334
Trch cc khon theo lng:
N 627
C 338 (chi tit theo tng tiu khon)

Chi ph VLiu Xkho dung cho PX:

N 627
C 152, 153 (ton b gi tr xut dung)
Trch khu hao TSC:
N 627
C 214
Chi ph dch v mua ngoi:
N 627:
N 133
C 111,112, 331 : gi tr mua ngoi
Phn b dn chi ph di hn tr trc vo chi ph chung phn xng:
N 627
C 242
Trch trc a vo CP SX chung:
N 627
C 335
Cc chi ph bng tin:
N 627,
C 111, 112, 152,
Kt chyn CP SXC cho cc i tng:
N 154
N 632: phn tnh vo gi vn hng bn.
C 627

F. Tng hp chi ph SX, kim k v nh gi SP d dang:

Tng hp chi ph sn xut:
TK 154: chi ph SX KD d dang
Bn n: Tng hp cc chi ph SP pht sinh trong k

Bn c: Cc khon gim chi ph Sp, Tng gi thnh SX thc t ca SP, dv hthnh

D n: Chi ph thc t ca Sp lao v dch v d dang cha hon thnh
Cui k cc bt ton kt chuyn nh sau:
N 154
C 627, 641, 642, 622
ng thi phn nh cc bt ton ghi gim chi ph:
N 152 (ph liu thu hi nhp kho)
N 138 (sn phm hng ngoi nh mc)
N 334, 811, 155,157
N 632 (Trng hp tiu th thng)
C 154
6. Xc nh gi tr SP DD cui k:
Theo chi ph nguyn vt liu chnh

S lng SP DD cui k
* Ton b
Gi tr VLC nm trong SP DD =
GTr VLC
S lng TP + SL SP DD

Theo sn lng c tnh tng ng:

S lng SPDD CK (khng quy i)

*
Gtr VLC nm trong SPDD =

GTr
SLng TP + SPDD khng quy i

VLC

SLng SP DD CK quy i ra thnh phm

Chi ph Ch bin nm trong SP

* Tng CP CB

d dang (theo tng loi) =

tng loi
S lng TP + SL SP DD quy i ra TP

Xc nh GTr SP DD theo 50% chi ph ch bin:

GTr SPDD cha HThnh = GTr NVLC nm trong SPDD + 50% CP ch bin
Xc nh gi tr SP DD theo chi ph nguyn vt liu trc tip hoc theo CP trc tip
Xc nh Gtr SP DD theo chi ph nh mc hoc k hoch
V d:
Ti 1 Dn c tnh hnh chi ph sn xut cho SP A c tp hp nh sau: (V: 1000)
chi ph DD u k:

Chi ph NVL TT (6210: 310, trong VLC: 300

Chi ph nhn cng trc tip (622): 150

Chi ph SX chung (627): 291

Chi ph SX SP A trogn k bo co:

Chi ph NVL TT (621): 4.785 trong NVL Chnh: 3.450

Chi ph nhn cng trc tip (622): 3.150

Chi ph SX chung: (627): 4.065

Yu cu tnh gi tr SP DD cui k theo cc PP trn bit SL S SX trogn k bo co: 1.500 SP,
hon thnh 1.200 SP A, SL SP DD 300 mc Hthnh 40%

Bi gii:
1. Tnh theo SL c lng tng ng:

SP DD cui k quy i: 300* 40% = 120 SP

Tnh cc chi ph DD cui k = 1.568 gm:

chi ph VLC = (300+3.450)/(1.200+300)*300 = 750

chi ph VL khc= (9+ 1.335)/(1.200 +120)*120 =122

Chi ph nhn cng=(150+3.150)/(1.200+120)*120 =300

chi ph SX chung = (291+4.065)/(1.200+120)*120 = 396

2. Tnh theo 50% chi ph ch bin:
DDCK = CP NVLC + 50% CP ch bin

Chi ph NVLC = (300+3.450)/(1.200+300)*300 = 750

Chi ph ch bin = [ (9+150+291) +(1.335+3.150+4.065)] *50% = 4.500

Tng DDCK = 750+4.500=5.250

3. Tnh theo chi ph NVLC. Theo phng php ny, chi ph cho 300 Sp DD Ck ch bao
gm Chi ph VLC l 750

Bi tp vn dng:
Bi 1: Ti liu ti mt doanh nghip thng 3/N (V tnh: 1.000). Gi tr SP DD u k: 30.000. Cc chi
ph sn xut pht sinh trong k:
1. Chi ph NVL trc tip (VLC): 350.000
2. Chi ph nhn cng trc tip: 50.000
3. Chi ph SXC: 30.000
Gi tr SP DD cui k: 35.000
Yu cu:
1. Tnh tng gi thnh v gi thnh n v SP, bit cui k DN hon thnh nhp kho 1.000 SPA v 500
SPB, h s quy i: SP A = 1.2,SP B = 1.6
2. Tng tng ga thnh v gi thnh n v SP, bit cui k DN hon thnh nhp kho 1.000 SP A, 500
SP B.Gi thnh nh mc 1 SP A: 200, 1 SP B: 400.
Bi gii
YC1:
Tng SP gc quy i=1.000 *1.2 + 500* 1.6 = 2.000
Gi thnh V SP Gc = (30.000 + 350.000+50.000+30.000 35.000)/ 2.000=212,5
Gi thnh V SP A = 212,5*1,2 =255,0

Tng gi thnh SPA = 255*1.000= 255.000

Gi thnh V SP B = 212,5 *1.6 =340,0
Tng gi thnh v SP B = 340,0*500= 170.000
YC2:

30.000+350.000+50.000+30.000-35.000
T l
*100 = 106.25%
CP =
1.000*200+500*400

Gi thnh n v SP A = 200*106.25% =212.5

Tng gi thnh SP S =212.5 *1.000 =215.500
Gi thnh V SP B = 400*106.25% = 425.0
Tng gi thnh SP B =500*425 = 215.500