CHUYN II: NIT - PHOTPHO A./ Phn l thuyt trng tm I./ Nit 1.

./ V tr - cu hnh electron nguyn t - V tr: Nit th 7, chu k 2, nhm VA ca bng tun hon. 2 2 3 - Cu hnh electron: 1s 2s 2p . - Cng thc cu to ca phn t: NN. 2./ Tnh cht ha hc - nhit thng, nit tr v mt ha hc, nhng nhit cao nit tr nn hot ng. - Trong cc phn ng ha hc nit va th hin tnh oxi ha va th hin tnh kh. Tuy nhin tnh oxi ha vn l ch yu. a./ Tnh oxi ha (tc dng vi kim loi, H2,)
t0 3Mg+N2 Mg3 N2 (Magie nitrua) xt.t ,P 2N H (Amoniac) N2 + 3H2 3 b./ Tnh kh t 2N O (Nit monooxit) N2 + O2 Kh NO sinh ra kt hp ngay vi O2 khng kh to ra NO2. 0
0

-3

-3

+2

2N O + O2 2N O2 3./ iu ch a. Trong cng nghip Nit c iu ch bng cch chng ct phn on khng kh lng. b. Trong phng th nghim (gim ti khng hc) un nng nh dung dch bo ha mui amoni nitrit. t0 NH4NO2 N2 + 2H2O
t NH4Cl + NaNO2 N2 + NaCl + 2H2O II./ Amoniac Mui amoni 1./ Amoniac a./ Cu to phn t - Tnh cht vt l - Cu to phn t + Nguyn t nit lin kt vi 3 nguyn t hidro bng lin kt cng ha tr c cc. + Phn t NH3 c cu to hnh chp. - Tnh cht vt l NH3 l mt cht kh, tan nhiu trong nc cho mi trng kim yu. b./ Tnh cht ha hc * Tnh baz yu - Tc dng vi nc: NH3 + H2O NH4+ + OH- Tc dng vi dung dch mui (AlCl3, FeCl3,) AlCl3 + 3NH3 + 3H2O Al(OH)3 + 3NH4Cl Al3+ + 3NH3 + 3H2O Al(OH)3 + 3NH4+ c./ Tc dng vi axit NH3 + HCl NH4Cl (Amoni clorua) NH3 + H2SO4 (NH4)2SO4 (Amoni sunfat) * Tnh kh t0 - Tc dng vi kh oxi: NH3 + O2 N2 + H2O 850 900 ,Pt - Tc dng vi oxi khng kh (850-9000C, Pt): 4 N H + 5O2 4 N O + 6H2O 3 -3
0 0

+2

+4

+ 2

c./ iu ch * Trong phng th nghim 2NH4Cl + Ca(OH)2 2NH3 + CaCl2 + 2H2O * Trong cng nghip
xt,t 2NH3 N2 + 3H2 P 2./ Mui amoni a./ nh ngha - Tnh cht vt l - L cht tinh th ion, gm cation amoni NH4+ v v anion gc axit. - Tt c u tan trong nc v in li hon ton thnh ion. b./ Tnh cht ha hc * Tc dng vi dung dch kim (NH4)2SO4 + 2NaOH 2NH3 + Na2SO4 + 2H2O Pt ion rt gn: NH4+ + OH- NH3 + H2O Phn ng dng nhn bit v iu ch NH3 trong phng th nghim. * Phn ng nhit phn t0 NH4Cl NH3(k) + HCl(k) t (NH4)2CO3 NH4HCO3 + NH3 0 t NH4HCO3 NH3 + CO2 + H2O 0 t NH4NO3 N2O + 2H2O (gim ti) III./ Axit Nitric 1./ Cu to phn t - Tnh cht vt l a./ Cu to phn t
0 0

Trong hp cht HNO3, nguyn t nit c s oxi ho cao nht l +5. b./ Tnh cht vt l - Axit nitric tinh khit l cht lng khng mu, bc khi mnh trong khng kh m. Axit nitric khng bn lm: khi un nng b phn hu mt phn theo phng trnh: 4HNO3 4NO2 + O2 + 2H2O - Axit nitric tan trong nc theo bt k t l no. Trn thc t thng dng loi axit c c nng 68%, D = 1,40 g/cm3. 2./ Tnh cht ha hc a./ Tnh axit - Axit nitric l mt axit mnh. C y tnh cht ca mt axit. CuO + 2HNO3 Cu(NO3)2 + H2O Ca(OH)2 + 2HNO3 Ca(NO3)2 + 2H2O CaCO3 + 2HNO3 Ca(NO3)2 + CO2 + H2O b./ Tnh oxi ha - Axit nitric l mt trong nhng axit c tnh oxi ho mnh. Tu thuc vo nng ca axit v bn cht ca cht kh m HNO3 c th b kh n mt s sn phm khc nhau ca nit. * Vi kim loi - Khi tc dng vi kim loi c tnh kh yu nh Cu, Pb, Ag,... HNO3 c b kh n NO2, cn HNO3 long b kh n NO. V d:
t Cu+ 4H N O3a Cu(NO3)2 + 2N O2 +2H2O c 0 +5
0

+2

+4

3Cu+ 8H N O3(loa 3Cu(NO3)2 + 2N O +4H2O ng) - Khi tc dng vi nhng kim loi c tnh kh mnh nh Mg, Zn, Al,... HNO3 long c th b kh n N2 O , N2 hoc N H NO . 4 3 * Lu : - Fe, Al b th ng ho trong dung dch HNI3 c, ngui. *Vi phi kim
t S+ H N O3a H2 SO4 +N O2 + H2O c * Vi hp cht t H2 S+ H N O3a H2 SO4 +N O2 + H2O c 3. iu ch a. Trong phng th nghim t0 NaNO3(r) + H2SO4(c) HNO3 + NaHSO4 b. Trong cng nghip - HNO3 c sn xut t amoniac. Qu trnh sn xut gm ba giai on: + Giai on 1: Oxi ha NH3 bng oxi khng kh to thnh NO t0 4NH3 + O2 4NO + 6H2O + Giai on 2: Oxi ho NO thnh NO2. 2NO + O2 2NO2 + Giai on 3: Chuyn ho NO2 thnh HNO3. 4NO2 + 2H2O + O2 4HNO3 2 +5
0

+5

+2

+2

+1

+5

+6

+4

+6

+4

IV. Mui Nitrat - Mui nitrat l mui ca axit nitric. V d: Natri nitrat (NaNO3), ng (II) nitrat (Cu(NO3)2),... 1. Tnh cht vt l - Tt c cc mui nitrat u tan nhiu trong nc v l cht in li mnh. NaNO3 Na+ + NO32. Tnh cht ho hc - Mui nitrat ca cc kim loi hot ng mnh (K trc Mg) b phn hu thnh mui nitrit v oxi: t0 V d: 2KNO3 2KNO2 + O2 - Mui nitrat ca cc kim loi hot ng trung bnh (Mg Cu) b phn hu thnh oxit kim loi tng ng, NO2 v O2: t0 V d: 2Cu(NO3)2 2CuO + 4NO2 + O2 - Mui nitrat ca bc, vng, thu ngn,... b phn hu thnh kim loi tng ng, kh NO2 v O2.
t 2Ag + 2NO2 + O2 Th d: 2AgNO3 3. Nhn bit ion nitrat (gim ti)
0

- nhn ra ion NO3 , ngi ta un nng nh dung dch cha NO3 vi Cu v H2SO4 long: 3Cu + 8H + 2N O 3Cu + 2N O + 4H2O (xanh) (khng mu) 2NO + O2 NO2 (nu ) Phn ng to dung dch mu xanh v kh mu nu thot ra.
0 + +5 3 t0 +2 2+ +2

V./ Photpho 1./ V tr - Cu hnh electron nguyn t - V tr: th 15, nhm VA, chu k 3 trong bng tun hon. - Cu hnh electron: 1s2 2s22p6 3s23p3. 2./ Tnh cht vt l - Photpho c hai dng th hnh: photpho trng v photpho . Ty vo iu kin m P trng c th chuyn thnh P v ngc li. - P trng km bn hn photpho . Do vy bo qun P trng ngi ta ngm vo nc. 3./ Tnh cht ha hc - Trong cc hp cht, photpho c cc s oxi ha -3, +3, +5. - Trong cc phn ng ha hc photpho th hin tnh oxi ha hoc tnh kh. a./ Tnh oxi ha
t0 V d: 2P+ 3Ca Ca3 P2 (canxi photphua) b./ Tnh kh * Tc dng vi oxi t0 - Thiu oxi: 4P +3O2 2P2 O3 (photpho trioxit) t0 - D oxi: 4P+ 5O 2P2 O5 (photpho pentaoxit) 2 * Tc dng vi Clo t0 - Thiu clo: 2P+ 3Cl 2P Cl3 (photpho triclorua) 2 t0 - D clo: 2P+ 5Cl 2P Cl 5 (photpho pentaclorua) 2 4./ Trng thi t nhin Trong t nhin photpho khng tn ti di dng t do. Hai khong vt quan trng ca photpho l: photphorit Ca3(PO4)2 v apatit 3Ca3(PO4)2.CaF2. 0 +5 0 +3 0 +5 0 +3 0 3

VI./ Axit Photphoric Mui Photphat 1./ Axit photphoric a./ Tnh cht ha hc - L mt axit ba nc, c mnh trung bnh. C y tnh cht ha hc ca mt axit. H3PO4 H+ + H2PO4-; H2PO4- H+ + HPO42-; HPO42- H+ + PO43- Khi tc dng vi dung dch kim, ty theo lng cht m to ra cc mui khc nhau. H3PO4 + NaOH NaH2PO4 + H2O H3PO4 + 2NaOH Na2HPO4 + 2H2O H3PO4 + 3NaOH Na3PO4 + 3H2O b./ iu ch * Trong phng th nghim P + 5HNO3 H3PO4 + 5NO2 + H2O * Trong cng nghip - Cho axit sunfuric c tc dng vi qung apatit hoc photphoric Ca3(PO4)2 + 3H2SO4(c) 2H3PO4 + 3CaSO4 - sn xut axit photphoric vi tinh khit v nng cao hn ngi ta iu ch t photpho. 4P + 5O2 2P2O5 P2O5 + 3H2O 2H3PO4

2./ Mui photphat a./ nh ngha - Mui photphat l mui ca axit photphoric. - Mui photphat c chia thnh 3 loi + Mui ihirophotphat: NaH2PO4, NH4H2PO4, Ca(H2PO4)2, + Mui hirophotphat: Na2HPO4, (NH4)2HPO4, CaHPO4, + Mui photphat: Na3PO4, Ca3(PO4)2, b./ Nhn bit ion photphat - Thuc th: dung dch AgNO3. - Hin tng: Xut hin kt ta mu vng. 3Ag + + PO43- Ag3PO4 (mu vng) VII./ Phn bn ha hc - Phn bn ha hc l nhng ha cht c cha cc nguyn t dinh dng, c bn cho cy nhm nng cao nng sut ma mng. 1./ Phn m - Phn m cung cp nit ha hp cho cy di dng ion nitrat NO3-v ion amoni NH4+. - dinh dng ca phn m c nh gi theo t l % v khi lng nguyn t nit. a./ Phn m amoni - l cc mui amoni: NH4Cl, NH4NO3, (NH4)2SO4, - c iu ch bng cch cho NH3 tc dng vi axit tng ng. 2NH3+H2SO4 (NH4)2SO4 b./ Phn m nitrat - l cc mui nitrat: NaNO3, Ca(NO3)2, - c iu ch bng phn ng gia axit HNO3 v mui cacbonat tng ng. CaCO3 + 2HNO3 Ca(NO3)2 + CO2 + 2H2O c./ Phn m ur - (NH2)2CO (cha khong 46%N) l loi phn m tt nht hin nay. - c iu ch bng cch cho NH3 tc dng vi CO nhit v p sut cao. t0 ,xt 2NH3 + CO (NH2)2CO + H2O - Trong t ur dn chuyn thnh mui cacbonat. (NH2)2CO + 2H2O (NH4)2CO3 2./ Phn ln - Phn ln cung cp nguyn t photpho cho cy di dng ion photphat (PO43-). - dinh dng ca phn ln c nh gi theo t l % khi lng P2O5 tng ng vi lng photpho c trong thnh phn ca n. a./ Supephotphat - C hai loi: supephotphat n v supephotphat kp. * Supephotphat n: Gm hai mui: Ca(H2PO4)2 v CaSO4. c iu ch bng cch cho qung photphorit hoc apatit tc dng vi axit H2SO4 c. Ca3(PO4)2 + 2H2SO4 (c) Ca(H2PO4)2 + CaSO4 * Supephotphat kp: l mui Ca(H2PO4)2. c iu ch qua hai giai on Ca3(PO4)2 + 3H2SO4 2H3PO4 + 3CaSO4 Ca3(PO4)2 + 4H3PO4 3Ca(H2PO4)2 b./ Phn ln nung chy 3./ Phn kali - Phn kali cung cp nguyn t K di dng ion K+. - dinh dng ca phn K c nh gi theo t l % khi lng K2O tng ng vi lng Kali c trong thnh phn ca n. 4./ Phn hn hp - Phn phc hp a./ Phn hn hp: cha N, P, K c gi chung l phn NPK.

-V d: (NH4)2HPO4 v KNO3. b./ Phn phc hp V d: Phn amophot l hn hp cc mui NH4H2PO4 v (NH4)2HPO4. 5./ Phn vi lng - Phn vi lng cung cp cho cy cc nguyn t nh bo, km, mangan, ng dng hp cht.

B./ Bi tp I./ Bi tp v axit HNO3 * Khi gii bi tp v axit HNO3 ta ch yu da vo phng php bo ton s mol electron gii bi tp. Ni dung ch yu ca phng php ny l - s mol electron nhng = s mol electron nhn - Xc nh ng trng thi s oxi ha u v cui. * Cc h qu ch yu khi s dng phng php bo ton s mol electron: - Khi lng mui nitrat thu c khi cho kim loi tc dng vi axit HNO3 (khng c mui NH4NO3) l mmuo = mkim loai + mNOmNO- = 62. so m ol electronnh nghoa c nha n i ; 3 33 3 - S mol HNO3 cn dng ha tan ht hn hp cc kim loi nHNO = 4nNO + 2nNO + 12nN + 10nN O + 10nNH NO
3 2 2 2 4 3

V d: Ha tan hon ton m gam Al bng 500 ml dung dch HNO3 CM (va ) thu c 0,01 mol NO; 0,03 mol NO2 v dung dch A cha x gam mui (khng c mui NH4NO3). a./ Tnh gi tr m. b./ Tnh CM (HNO3) dng ban u. c./ Tnh gi tr x. Gii * Cch 1: y l cch m chng ta thng dng khi gii cc bi tp ha hc thng thng t0 Al + 4HNO4 Al(NO3)3 + NO + 2H2O 0,01 0,04 0,01 0,01 t0 Al + 6HNO3 Al(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O 0,01 0,06 0,01 0,03 a./ mAl = 0,02.27 = 0,54 (g) 0,1 = 0,2(M ) 0,5 = 0,02.213 = 4,26(g) c./ x = m Al ( NO3 )3 b./ CM (HNO3 ) = * Cch 2: Ta da vo phng php bo ton s mol electron v cc h qu ca n gii bi tp 3e N; N + 1 e N 0,03 0,01 0,03 0,03 a./ mAl = 0,02.27 = 0,54 (g) (m ol) CM (HNO ) = b./ nHNO3 = 4.0,01+ 2.0,03 = 0,1 3 =m +m c./ x = m Al ( NO3 )3 Al NO3 N +
+5 +2 +5 +4

Al Al 3+ + 3e 0,02 0,06

0,1 = 0,2(M ) 0,5 = 0,54+ (62.0,06) = 4,26(g)

V d: Khi cho 9,1 gam hn hp Cu v Al tc dng vi dung dch HNO3 c, d un nng sinh ra 11,2

lt kh NO2 (ktc) l sn phm kh duy nht. a./ Tnh % khi lng mi kim loi trong hn hp ban u. b./ Tnh khi lng mui thu c. Gii 1 ,12 nNO = = 0,5(m ol ) 2 22,4 Gi x, y ln lt l s mol ca Cu v Al Cu Cu+ 2e x 2x
0 +2

Al Al + 3e y 3y

+3

N + 1e N 0,5 0,5

+5

+4

2x + 3y = 0,5 x = 0,1 Ta gii h phng trnh: 64x + 27y = 9,1 y = 0,1 0,1.64 .100 = 70,33% %Al = 100 70,33 = 29,67% a./ %Cu = 9,1 =m +m = 9,1+ (62.0,5) = 40,1 (g) b./ m m uo i Cu+ Al NO
3

II./ Bi tp v P2O5, H3PO4 tc dng vi dung dch kim H3PO4 + NaOH NaH2PO4 + H2O H3PO4 + 2NaOH Na2HPO4 + 2H2O H3PO4 + 3NaOH Na3PO4 + 3H2O nbazo t T = nH PO
3 4

Nu

3 T 1 to 4 mui duy nht NaH PO 2 4

1 < T < 2 to hn hp hai mui NaH2PO4 v Na2HPO4 2 < T < 3 to hn hp hai mui Na2HPO4 v Na3PO4 T 3 to mui duy nht Na PO
3 4

- Khi gii ton dng ny th u tin ta phi xc nh xem mui no c to thnh bng cc tnh gi tr T. Nu trng hp to hai mui th thng ta s lp h phng trnh gii bi tp. - Nu ra khng cho H3PO4 m cho P2O5 th ta gii hon ton tng t nhng m 1 nP O = nH PO 2 5 2 3 4 V d: Trn 100 ml dung dch NaOH 1.5M vi 100 ml dung dch H3PO4 1M thu c dung dch A. Tnh khi lng cc cht tan trong A. Gii NNaOH = 1,5.0,1 = 0,15 (mol); nH3PO4 = 0,1.1 = 0,1 (mol) T= nbazo nH PO
3 4

0,15 =1 ,5 to ra hn hp 2 mui NaH2PO4 v Na2HPO4. 0,1

Gi x, y ln lt l s mol ca 2 mui trn. H3PO4 + NaOH NaH2PO4 + H2O x x x H3PO4 + 2NaOH Na2HPO4 + 2H2O 2y y y

= 0,05.120 = 6(g) x + y = 0,1 x = 0,05 NaH2PO4 m Ta gii h phng trnh: m = 0,05.142 = 7,1 (g) x + 2y = 0,15 y = 0,05 Na2HPO4

Dng 1: Vit phng trnh phn ng Cu 1: Vit phng trnh phn ng nhit phn cc mui sau: a./ NH4Cl, (NH4)2CO3, NH4HCO3, NH4NO3, NH4NO2. b./ Ca(NO3)2, NaNO3, Al(NO3)3, Cu(NO3)2, AgNO3, Fe(NO3)3, Mg(NO3)2. Cu 2: Hon thnh s phn ng sau v ghi r iu kin (nu c): (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) a./ N2 NH3 (NH4)2SO4 NH3 N2 NO NO2 HNO3 NH4NO3 (1) (2) (3) (4) (5) (6) b./ NH4NO3 NH3 N2 AlN NH3 NH4Cl NH3 (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) c./ H2 NH3 N2 NO NO2 HNO3 NaNO3 NaNO2 (1) (1) (1) (1) (1) (1) d./ NH3 N2 Mg3N2 NH3 NH3 NH4NO3 N2O (8) (9) Fe(NO3)3 Fe2O3 (7) Fe(OH)3 (1) (2) (3) (4) (5) (6) e./ (NH4)2CO3 NH3 NO NO2 HNO3 Al(NO3)3 Al2O3 (10) (11) (12) (13) HCl NH4Cl NH3 NH4HSO4 (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) f./ Ca3(PO4) P Ca3P2 PH3 P2O5 H3PO4 Ca3(PO4)2 Ca(H2PO4)2 Na PO (8) 3 4 (2) (1) (5) (6) (7) g./ H3PO3 PCl P P O H PO (NH4)2HPO4 3 2 5 3 4 (3) (9) (4) (10) (11) H3PO4 PCl5 NO NO2 HNO3 (1) (2) (3) (4) (5) h./ P PH P2O5 H3PO4 Na3PO4 Ag3PO4 3 (1) (2) (3) (4) (5) (6) i./ Ca3P2 PH3 P2O5 H3PO4 NaH2PO4 Na3PO4 Ca3PO4 Cu 3: Hon thnh v cn bng cc phng trnh phn ng sau: a./ Al + HNO3 + N2O + g./ FeO + HNO3c, nng b./ Mg + HNO3 + NO + h./ ZnO + HNO3 c./ Zn + HNO3 + N2 + i./ Al2O3 + HNO3 d./ Cu + HNO3 + NO + j./ PbO + HNO3 e./ Fe + HNO3 + N2 + k./ CuO + HNO3 f./ Pb + HNO3 + NO + l./ MgO + HNO3 Cu 4: Vit cc phng trnh phn ng xy ra khi: a./ Ca3(PO4)2 tc dng vi dung dch H2SO4 (t l 1:2). b./ Dung dch NH3 tc dng vi dung dch AlCl3. c./ Cho Cu vo dung dch HNO3 long sinh ra kh khng mu ha nu ngoi khng kh. d./ Nung nng hn hp gm CO2 v NH3 180 2000C v p sut 200atm. e./ Lu hunh tc dng vi dung dch HNO3 c. f./ un nng NaNO3 vi dung dch H2SO4 c. Cu 5: Bng phng php ha hc hy vit phng trnh chng minh s c mt ca cc ion sau trong dung dch: CO32-, SO42-, PO43-, NO3-. Dng 2: Nhn bit Bng phng php ha hc hy phn bit cc dung dch sau: a./ NH3, Na2SO4, NH4Cl, (NH4)2SO4. d./ NH4NO3, NH4Cl, (NH4)2SO4, (NH4)2CO3. b./ NH4NO3, NaNO3, FeCl3, Na2SO4. e./ HCl, HNO3, H2SO4, H3PO4. c./ NH4NO3, NaCl, FeCl3, (NH4)2SO4. f./ (NH4)3PO4, NH4Cl, NaNO3, Na3PO4. Dng 3: iu ch Cu 1: T N2, nc v cc iu kin cn thit khc. Hy vit phng trnh iu ch NH3 Cu 2: T Mg3P2, khng kh (N2 v O2), nc v cc iu kin cn thit c . Hy vit phng trnh Cu 3: phn ng iu ch H3PO4.

Cu 4: T CaCO3, NH4Cl, nc v cc iu kin cn thit c . Vit phng trnh phn ng iu ch NH3. Cu 5: T khng kh, nc v cc iu kin cn thit khc. Vit phng trnh phn ng iu ch HNO3. Cu 6: T NH3, khng kh (N2 v O2), nc v cc iu kin cn thit c . Vit phng trnh phn ng iu ch HNO3. Cu 7: T P, O2, nc v cc iu kin cn thit khc. Vit phng trnh phn ng iu ch H3PO4. Cu 8: T Ca3P2, khng kh (N2 v O2), nc v cc iu kin cn thit khc. Vit phng trnh phn ng iu ch (NH4)2HPO4)2. Cu 9: T P, O2, CaCO3, nc v cc iu kin cn thit khc. Hy vit phng trnh phn ng iu ch Ca(H2PO4)2. Dng 4: Bi ton tng hp Cu 1: Cn ly bao nhiu lt kh N2 v H2 iu ch c 67,2 lt kh NH3 (ktc). Bit hiu sut ca phn ng l 25%. Cu 2: Cho dung dch NaOH d vo dung dch (NH4)2SO4 1M, un nng nh. a./ Vit phng trnh phn t, phng trnh ion thu gn. b./ Tnh th tch kh thu c iu kin tiu chun. Cu 3: Cho 4,48 lt kh NH3 (ktc) i vo 50 gam dung dch H2SO4 19,6% thu c dung dch A. a./ Tnh khi lng mui sinh ra. b./ Tnh nng phn trm ca dung dch A. Cu 4: Ha tan 3 gam hn hp Cu v CuO trong 1,5 lt dung dch axit HNO3 1M (long) thy thot ra 6,72 lt NO (ktc) l sn phm kh duy nht. a./ Tnh % khi lng mi cht trong hn hp ban u. b./ Tnh nng mol ca ng (II) nitrat v dung dch axit nitric sau phn ng. Bit th tch dung dch sau phn ng khng thay i. Cu 5: Cho 60 gam hn hp Cu v CuO bng dung dch HNO3 d thu c 6,72 lt kh NO (ktc, l sn phm kh duy nht). Tnh % khi lng mi cht trong hn hp u. Cu 6: Cho 10,7 gam hn hp MgO v Al tc dng vi 1,6 lt dung dch HNO 3 thu c 2,24 lt kh NO (kc). a./ Tnh phn trm khi lng mi cht trong hn hp ban u. b./ Tnh nng mol ca dung dch HNO3 dng v cc ion trong dung dch sau phn ng. Cu 7: Cho 1,81 gam hn hp Zn v Al2O3 tc dng vi 10 gam dung dch HNO 3 c thu c 5,91 gam hn hp mui. a. Tnh phn trm khi lng mi cht trong hn hp ban u. b. Tnh nng phn trm ca dung dch HNO3 dng v ca cc cht trong dung dch sau phn ng. Dung dch Ha tan 12 gam hn hp Cu v Fe bng HNO3 c ngui, d thu c 4,48 lt kh NO2 ( ktc, l sn phm kh duy nht). Tnh % khi lng mi kim loi trong hn hp u. Cu 8: Cho 25,8 gam hn hp Al v Al 2O3 tc dng va vi dung dch HNO 3 2M thu c 2,24 lt NO (ktc). a./ Xc nh phn trm khi lng ca mi cht trong hn hp ban u. b) Tm th tch dung dch HNO3 2M cn dng. Cu 9: Cho 60 gam hn hp Cu v Fe 2O3 tc dng vi 3 lt dung dch HNO 3 1M thu c 13,44 lt NO (ktc). a./ Tnh khi lng mi cht c trong hn hp ban u. b./ Tm nng mol/lt cc cht trong dung dch sau phn ng. Cu 10: Ha tan 8,3 gam hn hp Al v Fe bng dung dch HNO3 d thu c 8,96 lt kh NO2 (ktc, l sn phm kh duy nht) v dung dch cha m gam mui. a./ Tnh khi lng mi kim loi trong hn hp u. b./ Tnh m. Cu 11: Cho 11,0 gam hn hp Al v Fe vo dung dch HNO3 long, d th c 6,72 lt kh NO bay ra (kc) l sn phm kh duy nht. Tnh khi lng mi kim loi trong hn hp u. Cu 12: Cho m gam hn hp Fe v Al tan ht trong dung dch HNO3 thu c 6,72 lt kh NO (ktc,

l sn phm kh duy nht) v dung dch A. C cn dung dch A thu c 67,7 gam hn hp cc mui khan. Tnh khi lng mi kim loi trong hn hp u. Cu 13: Khi cho 9.1 gam hn hp Cu v Al tc dng vi dung dch HNO3 c, d un nng sinh ra 11.2 lt kh NO2 (ktc) l sn phm kh duy nht. Tnh % khi lng mi kim loi trong hn hp ban u. Cu 14: Ha tan hon ton 24,8 gam hn hp kim loi gm ng v st trong dung dch HNO3 0,5M thu c 6,72 lt (kc) mt cht kh duy nht, khng mu ho nu ngoi khng kh. a./ Tnh thnh phn phn trm theo khi lng mi cht trong hn hp ban u. b./ Tnh th tch dung dch HNO3 0,5 M cn dng ho tan ht hn hp trn. c./ Nu cho 1/2 lng hn hp trn vo dung dch HNO3 c, ngui th th tch kh mu nu thu c ( kc) l bao nhiu? Cu 15: Cho hn hp gm Fe v Zn tc dng vi dung dch HNO3 c ngui thu c 0,896 lt mu nu (ktc). Mt khc, nu cho hn hp trn tc dng vi dung dch HCl 10% thu c 0,672 lt kh (ktc). a./ Tnh % khi lng mi kim loi trong hn hp. b./ Tnh khi lng dung dch HCl cn dng. Cu 16:Cho 15 gam hn hp Cu v Al tc dng vi dung dch HNO3 long (ly d) thu c 6,72 lt NO (ktc, l sn phm kh duy nht). Xc nh khi lng ca Cu v Al trong hn hp u. Cu 17: Cho 21,8g hn hp kim loi gm bc v st tc dng va vi 1,2 lt dung dch HNO3 0,5M thu c mt cht kh (X) duy nht, khng mu ho nu ngoi khng kh. a./ Tnh thnh phn phn trm theo khi lng mi cht trong hn hp ban u. b./ Tnh th tch kh (X) thu c kc. Cu 18: Cho 6,4 gam lu hunh vo 154ml dung dch HNO 3 d 60% (D = 1,367g/ml). un nng ngi ta thy c phn ng xy ra v to thnh kh mu nu bay ra. a./ Tnh th tch kh sinh ra sau phn ng. b./ Tnh nng % cc axit thu c trong dung dch sau phn ng. Bit khi lng dung dch thay i khng ng k. Cu 19: Chia hn hp 2 kim loi Cu v Al thnh hai phn bng nhau: Phn 1: Cho tc dng hon ton vi dung dch HNO3 c, ngui thu c 8,96 lt kh NO2 (l sn phm kh duy nht). Phn 2: Cho tc dng hon ton vi dung dch HCl thu c 6,72 lt kh. a./ Vit cc phng trnh ha hc. b./ Xc nh % v khi lng ca mi kim loi trong hn hp trn. Cc th tch kh c o ktc. Cu 20: Chia hn hp Cu v Al lm hai phn bng nhau: Phn 1: Cho vo dung dch HNO3 c, ngui th c 8,96 lt kh mu nu (ktc) bay ra. Phn 2: Cho vo dung dch HCl th c 6,72 lt kh H2 (ktc) bay ra. Xc nh thnh phn % v khi lng mi kim loi trong hn hp ban u. Cu 21: Nung nng 66,2 gam Pb(NO3)2 thu c 55,4 gam cht rn. a./ Tnh hiu sut ca phn ng phn hy. b./ Tnh th tch cc kh thot ra. p n: a./ 50% b./ 4,48 lt NO2 v 1,12 lt O2 Cu 22: Khi nung nng 15,04 gam Cu(NO3)2 thy cn li 8,56 gam cht rn. a./ Tnh khi lng Cu(NO3)2 tham gia phn ng. b./ Tnh th tch cc kh thot ra. p n: a./ 11,28 g Cu(NO3)2 b./ 3,36 lt Cu 23: Khi nung nng 83,6 gam hn hp Cu(NO 3)2 v Hg(NO3)2 n khi khi lng khng i th thu c 19,04 lt kh (ktc). Tnh khi lng mi mui ban u. p n: 18,8 g Cu(NO3)2 v 64,8 g Hg(NO3)2 Cu 24: Nung nng 302,5 gam mui Fe(NO3)3 mt thi gian ri ngng li v ngui. Cht rn X cn li c khi lng l 221,5 gam.

a./ Tnh khi lng mui phn hy. b./ Tnh th tch cc kh thot ra (ktc). Cu 25: Nung 63,9 gam Al(NO3)3 mt thi gian em cn li c 31,5 gam cht rn. Tnh hiu sut phn ng trn. Cu 26: Nhit phn hn hp 2 mui KNO 3 v Cu(NO3)2 c khi lng 95,4 gam. Khi phn ng hon ton thu c hn hp kh c t khi so vi hiro bng 18,91. Tnh khi lng mi mui trong hn hp ban u. Cu 27: Cho dung dch cha 11,76 gam H3PO4 vo dung dch cha 16,8 gam KOH thu c dung dch A. C cn dung dch A thu c m gam mui. Tnh gi tr m p n: 10,44 g K2HPO4 v 12,72 g K3PO4 Cu 28:. Thm 250 ml dung dch NaOH 2M vo 200ml dung dch H3PO4 1,5M. a./ Tm khi lng mui thu c? b./ Tnh nng mol/l ca cc cht trong dung dch to thnh. Cu 29: Cho 2,3 gam H3PO4 vo dung dch cha 16 gam NaOH. Th tch dung dch thu c l 400ml. Xc nh nng mol/l ca mui to thnh. p n: 0,5mol NaH2PO4 v 0,25mol Na2HPO4 Cu 30: Cho dung dch cha 44 gam NaOH cho tc dng vi dung dch cha 39,2 gam axit photphoric. Tnh khi lng cc mui thu c khi c cn dung dch sau phn ng. p n: 14,2 gam Na2HPO4 v 49,2 gam Na3PO4 3 Cu 31: Cho 13,44 m kh NH3 (ktc) tc dng vi 49kg H 3PO4 th thu c bao nhiu gam mui Amophot. p n: 46kg NH4H2PO4 v 13,2kg (NH4)2HPO4 Cu 32: t chy hon ton 6,2 gam P trong oxi d. Cho sn phm to thnh tc dng va vi dung dch NaOH 32% to ra mui Na2HPO4. a./ Tnh khi lng dung dch NaOH dng. b. Tnh nng % ca mui trong dung dch thu c sau phn ng. Cu 33: Ha tan hon ton lng P2O5 thu c bng cch oxi ha 6,2 gam photpho i vo 25ml dung dch NaOH 25% (D = 1,28 g/ml). Tnh % khi lng mui thu c. Cu 34: Cho 0,1 mol P2O5 vo dung dch cha 0,35 mol KOH. Dung dch thu c c cc cht no? Khi lng bng bao nhiu? Cu 35: Cho 100 ml dung dch KOH 1,5M vo 200 ml dung dch H3PO4 0,5M, thu c dung dch X. C cn dung dch X, thu c m gam hn hp gm cc cht. Xc nh cc cht v khi lng chng bng bao nhiu? Cu 36: Cho 100 ml dung dch KOH 1,5M vo 200 ml dung dch H3PO4 0,5M, thu c dung dch X. C cn dung dch X, thu c m gam hn hp gm cc cht. Xc nh cc cht v khi lng chng bng bao nhiu? Cu 37*: Cho 59,4 gam Al tc dng vi dung dch HNO 3 4M ta thu c hn hp kh NO v N 2O c t khi i vi H2 l 18,5. a./ Tnh th tch kh thu c sau phn ng. b./ Tnh th tch dung dch HNO3 cn dng. Cu 38*: Mt lng 8,32 gam Cu tc dng va vi 240ml dung dch HNO3 cho 4,928 lt mt hn hp gm 2 kh NO v NO2 (ktc) bay ra. a./ Tnh th tch mi kh thu c sau phn ng. b./ Tnh nng mol/l ca dung dch axit ban u. Cu 39*: Ha tan hon ton m gam Cu trong dung dch NHO 3 thu c 1,12 lt hn hp kh gm NO v NO2 (ktc) c t khi hi i vi H2 l 16,6. a./ Tnh th tch tng kh trong hn hp kh sau phn ng. b./ Xc nh gi tr m Cu 40: Cho m gam Al phn ng hon ton vi dung dch axit nitric thu c 8,96 lt (ktc) hn hp kh NO v N2O c t khi so vi hiro bng 16,5. Tnh m. Dng 5: Xc nh tn nguyn t

Cu 1: Cho 6,4 gam kim loi ha tr II tc dng vi dung chd HNO3 c, d thu c 4,48 lt NO2 (ktc, l sn phm kh duy nht). Xc nh kim loi . Cu 2: Ha tan ht 1,92 gam mt kim loi trong 1,5 lt dung dch HNO3 0,15M thu c 0,448 lt kh NO ( ktc) v dung dch A. Bit khi phn ng th tch dung dch khng thay i. a./ Xc nh kim loi R. b./ Tnh nng mol ca cc cht trong dung dch A. Cu 3: Cho 19,5 gam mt kim loi M ha tr n tan ht trong dung dch HNO3 thu c 4,48 lt kh NO ( ktc) l sn phm kh duy nht. Xc nh kim loi M. Cu 4: Khi nung nng 18,8 gam mui nitrat ca mt kim loi cho n th thu c 8 gam oxit kim loi. Xc nh tn ca kim loi . p n: Cu Cu 5: Nung 6,06 gam mui nitrat ca mt kim loi kim cho n khi phn ng xy ra hon ton th thu c 5,1 gam mui nitrit. Xc nh tn ca kim loi kim . p n: K * Cu 6 : Ho tan hon ton 5,94g kim loi R trong dung dch HNO3 long thu c 2,688 lt (ktc) hn hp kh gm NO v N2O c t khi so vi H2 l 18,5. Xc nh kim loi R. Cu 7*: Thy phn hon ton 8,25 gam mt photpho trihalogenua thu c dung dch X. trung ha X cn 100ml dung dch NaOH 3M. Xc nh cng thc ca photpho trihalogen .