Univerzitet u Novom Sadu Tehniki fakultet Mihajlo Pupin Zrenjanin

SEMINARSKI RAD Informacioni sistem ugostiteljskog objekta

Mentor: prof. dr Biljana Radulovi Asistent: mr Ljubica Kazi

Student: Dejan Ivanovi 51/05-11 dipl. in. informatike

Zrenjanin, 2013.

Sadraj
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Uvod .......................................................................................................................... 3 Opis posla .................................................................................................................. 3 Snimak stanja............................................................................................................. 3 Dijagram poslovnih procesa ...................................................................................... 4 Dijagram konceptualnog modela podataka CDM diagram .................................... 5 Dijagram fizikog modela podataka PDM diagram ............................................... 6 Dijagram sluajeva korienja Use Case diagram.................................................. 7 Dijagram klasa Class diagram ................................................................................ 8 Dijagram sekvenci - Sequence diagram .................................................................... 9 Prijavljivanje ................................................................................................................. 9 Evidencija narudbine................................................................................................. 10 Auriranje proizvoda .................................................................................................. 11 Pregled narudbina ..................................................................................................... 12 10. Dijagram komunikacije - Communication diagram ............................................ 13 Prijavljivanje ............................................................................................................... 13 Evidencija narudbine................................................................................................. 14 Auriranje proizvoda .................................................................................................. 15 Pregled narudbina ..................................................................................................... 16 11. Dijagram aktivnosti Activity diagram............................................................... 16 Prijavljivanje ............................................................................................................... 17 Evidencija narudbine................................................................................................. 18 Auriranje proizvoda .................................................................................................. 19 Pregled narudbina ..................................................................................................... 20 12. 13. Opis aplikacije korisniko uputstvo .................................................................. 21 Opis kljunih delova implementacije. ................................................................. 27

1. Uvod
Ugostiteljski objekat na osnovu kojeg je izraen informacioni sistem za evidenciju zaposlenih, proizvoda i narudbina je klub Stefani koji se nalazi na adresi Trg dr Zorana inia 1 u Zrenjaninu. Iako se ovaj informacioni sistem, verovatno, moze primeniti na veinu manjih ugostiteljskih objekata, uraen je na osnovu linog iskustva u radu u pomenutom objektu.

2. Opis posla
Ugostiteljski objekat se bavi usluivanjem i prodajom vie vrsta alkoholnih i bezalkoholnih pia, kao i pravljenjem, usluivanjem i prodajom raznih vrsta toplih napitaka. Sav posao obavlja konobar koji prima narudbinu od muterije, uslui muteriju eljenim proizvodom, naplati uslugu i evidentira je u papirnu belenicu. Prilikom dostave novih koliina robe u objekat, zaposleni vri proveru dostavljene robe, broji koliine i zavodi ih u evidenciju proizvoda koji su na zalihi. Svakoga dana, na poetku smene, vri se provera koliine proizvoda na zalihi i eventualne napomene i korekcije se uvode u evidenciju. Po zavretku smene, vri se proraun zarade, za tu smenu, na osnovu prodatih proizvoda i proverava se i evidentira preostala koliina proizvoda na zalihi. U svakom trenutku poslodavac moze da ima uvid o poslovanju objekta na osnovu evidentiranih podataka.

3. Snimak stanja
Trenutno ne postoji informacioni sistem u pomenutom ugostiteljskom objektu. Sva evidencija se vri pomou papira i olovke, a prorauni uz pomo kalkulatora. Iz istog razloga, potreba za aplikativnim softverom za skladitenje podataka, njihov prikaz i tampnje je razumljiva.

4. Dijagram poslovnih procesa

5. Dijagram konceptualnog modela podataka CDM diagram

6. Dijagram fizikog modela podataka PDM diagram

7. Dijagram sluajeva korienja Use Case diagram

8. Dijagram klasa Class diagram

9. Dijagram sekvenci - Sequence diagram

Prijavljivanje

Evidencija narudbine

10

Auriranje proizvoda

11

Pregled narudbina

12

10.Dijagram komunikacije - Communication diagram

Prijavljivanje

13

Evidencija narudbine

14

Auriranje proizvoda

15

Pregled narudbina

11.

16

Dijagram aktivnosti Activity diagram

Prijavljivanje

17

Evidencija narudbine

18

Auriranje proizvoda

19

Pregled narudbina

20

12.Opis aplikacije korisniko uputstvo

Forma za prijavu korisnika (Slika 1.) slui kao zatita od neovlaenog evidentiranja narudbina, kako bi svaka evidentirana narudbina ukazivala na odgovorno lice koje ju je zavelo.

1 2

Slika 1. - Prijava korisnika. 1. 2. 3. 4. Odabir konobara na osnovu korisnikog imena. Unos ifre za odabranog konobara. Dugme za prijavu konobara. Dugme za odustajanje od prijave i izlaz iz aplikacije.

Nakon prijavljivanja otvara se korisniki interfejs za unos narudbina.

9 10 1 7 8

4 5 6

Slika 2. Kasa. 21

Tabovi sa nazivima kategorija. Spisak proizvoda za zadatu kategoriju. Proizvodi odabrani za naruivanje. Totalni iznos narudbine. Dugme za naplaivanje narudbine. Dugme za brisanje svih proizvoda sa liste za naruivanje. Promena reima rada sa prodaje proizvoda na auriranje proizvoda i kategorija. Dugme za odjavljivanje korisnika i pnovno otvaranje forme za prijavu. Otvaranje forme za auriranje konobara (ukoliko je trenutno prijavljeni korisnik oznaen kao administrator). 10. Otvaranje forme za pregled i tampanje narudbina. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Osnovna svrha forme kasa (Slika 2.) je evidentiranje narudbina na brz i jednostavan nain. Prijavljeni konobar vri odabir kategorije pomou tabova pri vrhu forme. Odabrani tab prikazuje proizvode sa nazivom, slikom, cenom i trenutnom koliinom na zalihi. Pritiskom na eljeni proizvod (ukoliko postoji na zalihi) on se dodaje listi proizvoda za naruivanje koja se nalazi u desnom delu ove forme. Istog trenutka se smanjuje broj koji predstavlja koliinu na zalihi. Ukoliko se jedan proizvod odabere vie puta, poveava se mnoilac u listi proizvoda za naruivanje. Korisnik moe smanjiti koliinu ili izbaciti proizvod iz liste za naruivanje klikom na njega u listi. Pritiskom na dugme Odustani briu se svi proizvodi iz liste. U donjem desnom uglu se prikazuje ukupan iznos, koji konobar treba da naplati, za sve proizvode sa liste. Pritiskom na dugme Naplati otvara se forma za potvrdu evidentiranja narudbine

3 4

Slika 3. Naplata narudbine. 1. 2. 3. 4. 5. Ukupni iznos narudbine. Unos novanog iznosa predatog od strane muterije. Novana razlika koju treba vratiti muteriji (kusur). Odabir momentalnog tampanja narudbine. Potvrda naplate i unos u evidenciju. 22

6. Odustajanje od narudbine. U dialogu za potvrdu naplate (Slika 3.). moe se izraunati novana suma za povraaj muteriji na osnovu sume koju je muterija predala. Takoe se moe odabrati da se odtampa raun nakon potvrde. Pritiskom na dugme Naplati narudbina se zavodi u evidenciju i eventualno tampa. Promenom taba, na formi kasa, sa Prodaja na Imena, prelazi se u reim za auriranje proizvoda i kategorija (Slika 4.).

1 3 2

Slika 4. Auriranje proizvoda i kategorija. 1. 2. 3. 4. Odabir kategorije za auriranje. Odabir proizvoda za auriranje. Opcije za auriranje kategorije. Opcije za auriranje proizvoda.

Pritiskom na Unos u opcijama za kategoriju i proizvod kreira se nova kategorija, odnosno proizvod. Tada se mogu uneti eljeni podaci i pritiskom na dugme Snimi vri se dodavanje u bazu podataka. Odabirom eljene kategorije, odnosno proizvoda, moe se izvriti, izmena podataka, ili brisanje iz baze. Pregled i tampanje evidentiranih narudbina (Slika 5.) vri se na dugme Narudbine.

23

Slika 5. - Pregled i tampanje evidentiranih narudbina. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Odabir vremenskog perioda za pregled. Lista narudbina za zadati period. Lista stavki odabrane narudbine. Iznos svih narudbina za zadati period. Iznos odabrane narudbine. tampanje narudbina za zadati period. tampanje odabrane narudbine.

Prilikom pregleda moe se odrediti period u kome su evidentirane narudbine. Ukoliko se odabere samo poetni datum, bie prikazane narudbine od tog datuma do danas. A ukoliko se odredi samo krajnji datum, prikazae se narudbine od prve evidentirane do zadatog datuma. Kada nijedan datum nije odreen prikazuju se sve narudbine. Odabirom jedne od izlistanih narudbina u listi sa desne strane se prikazuje detaljniji prikaz sa stavkama odabrane narudbine. Pritiskom na odgovarajue dugme otvara se prozor za tampanje vie narudbina, ili odabrane narudbine (Slika 6. i Slika 7.).

24

Slika 6. Pregled pre tampe narudbina za zadati period.

Slika 7. Pregled pre tampe odabrane narudbine. Ako je prijavljeni korisnik obeleen kao administratorm, ima mogunost auriranja konobara pritiskom na dugme Konobari (Slika 8.).

25

Slika 8. Auriranje konobara 1. Odabir konobara za auriranje. 2. Unos podataka o konobaru. Pri auriranju konobara potrebno je odabrati eljenu osobu iz liste, ukoliko se vri izmena, ili brisanje. Pri unosu i izmeni unose se odgovarajui podaci i pritiskom na Snimi aurira se baza podataka. U polje Korisnik unosi se korisniko ime koje e sluiti za prikaz u ovoj aplikaciji. ifra se moe uneti po elji. Ukoliko se konobar oznai kao administrator, dobija privilegije unosa novih i izmene i brisanja postojeih korisnika. Na osnovnoj formi kasa (Slika 2.), ukoliko je potrebno promeniti prijavljenog konobar (pri promeni smene, ili iz drugog razloga), pritiskom na Odjavi se ponovo se otvara forma za prijavu (Slika 1.).

26

13.Opis kljunih delova implementacije.

Biblioteka BusinessLogicLayer sa klasama Kategorija, Proizvod, Narudbina, StavkaNarudbine i Konobar slui za smetanje podataka u liste, pribavljenih iz baze podataka i opsluivanje poslovne logike. Podaci iz ove klase se dalje prosleuju korisnikom interfejsu koji na odreeni nain vri njihov prikaz. Pozivanjem metode za dobijanje podataka o kategorijama proizvoda zahtevaju se podaci iz baze podataka i smetaju u generiku listu tipa klasa Kategorija (BindingList<Kategorija>).
public static BindingList<Kategorija> DajKategorije() { BindingList<Kategorija> results = new BindingList<Kategorija>(); foreach (KafanaDataSet.KategorijeRow row in kategorije) { Kategorija kategorija = new Kategorija() { IdKategorije = row.IdKategorije, Naziv = row.Naziv }; kategorija.proizvodi = Proizvod.DajProizvodePoKategoriji(kategorija); results.Add(kategorija); } return results; }

Ova metoda poziva drugu medtodu Proizvod.DajProizvodePoKategoriji(kategorija), koja na osnovu kategorije, prosleene kao parametar, zahteva, od baze podataka, listu proizvoda (BindingList<Proizvod>) za tu kategoriju.
public static BindingList<Proizvod> DajProizvodePoKategoriji(Kategorija kategorija) { BindingList<Proizvod> results = new BindingList<Proizvod>(); ProizvodiTableAdapter adapter = new ProizvodiTableAdapter(); KafanaDataSet.ProizvodiDataTable proizvodiPoKategoriji = adapter.GetDataByKategorija(kategorija.IdKategorije); foreach (KafanaDataSet.ProizvodiRow row in proizvodiPoKategoriji) { Proizvod proizvod = new Proizvod() { IdProizvoda = row.IdProizvoda, IdKategorije = row.IdKategorije, Naziv = row.Naziv, Cena = row.Cena, Opis = row.Opis, Mera = row.Mera, Zaliha = row.Zaliha, Kategorija = kategorija }; results.Add(proizvod); } return results; }

27

Lista sa kategorijama se prosleuju klasi FormKasa u interfejsu, koja pomou kontrole tabControlKategorije prikazuje kategorije u vidu tabova. Lista proizvoda za odgovarajuu kategoriju se prikazuje u TabPage-u za tu kategoriju u okviru FlowLayoutPanel-a. Proizvodi se prikazuju u kreiranoj korisnikoj kontroli (UserControlProizvod) koja podsea na kontrolu Button, stim to je u okviru ove kontrole omoguen istovremeni prikaz naziva, cene, koliine na zalihi i slike proizvoda u zasebnim poljima. Metoda UpiiKategoriju() upisuje kategoriju u bazu podatak.
public void UpiiKategoriju() { KafanaDataSet.KategorijeRow kategorijaRow = kategorije.NewKategorijeRow(); kategorijaRow.Naziv = this.Naziv; kategorije.Rows.Add(kategorijaRow); adapter.Adapter.RowUpdated += new OleDbRowUpdatedEventHandler(Adapter_RowUpdated); adapter.Adapter.Update(kategorije); } private void Adapter_RowUpdated(object sender, OleDbRowUpdatedEventArgs e) { if (e.StatementType == StatementType.Insert) { IdKategorije = (int)adapter.IdPoslednjeDodateKategorije(); kategorije[kategorije.Count - 1].IdKategorije = IdKategorije; } }

Poto je baza podata podeena, da pir unosu nove kategorije, automatski generie IdKategorije, dodata je metoda (Adapter_RowUpdated) za dogaaj (event Adapter.RowUpdated) koji iz baze podata uzima ID poslednje dodate kategorije i smeta u objekat u okviru liste kategorija. Metode IzmeniKategoriju() i ObriiKategoriju(), kao to im i samo ime govori vre izmenu i brisanje kategorije.
public void IzmeniKategoriju() { kategorije.FindByIdKategorije(IdKategorije).Naziv = this.Naziv; adapter.Update(kategorije); } public void ObriiKategoriju() { (kategorije.FindByIdKategorije(IdKategorije)).Delete(); adapter.Update(kategorije); }

U okviru klasa Proizvod, Narudbina, StavkaNarudbine, Konobar nalaze se metode za unos, izmenu, brisanje, kao i zahtev podataka na osnovu iste analogije.

28