CS Mantemento Equipamento Industrial

Decreto 55/2006, do 16 de febreiro, polo que se establece o currculo do ciclo formativo de grao superior correspondente ao ttulo de tcnico superior
en mantemento de equipamento industrial. De acordo coa competencia plena que figura no artigo 31 do Estatuto de Autonoma e de conformidade co Real decreto 1763/1982, do 24 de xullo, sobre traspaso de funcins e servizos da Administracin do Estado Comunidade Autnoma de Galicia en materia de educacin, aprobouse o Decreto 239/1995, do 28 de xullo, polo que se establece a ordenacin xeral das ensinanzas de formacin profesional e as directrices sobre os seus ttulos na Comunidade Autnoma de Galicia, que determina os aspectos que deben cumprir os currculos dos ciclos formativos. O Real decreto 2043/1995, do 22 de decembro, establece o ttulo de tcnico superior en mantemento de equipamento industrial e as sas correspondentes ensinanzas mnimas, e, na sa disposicin adicional segunda, habilita os rganos competentes das comunidades autnomas para executaren e desenvolveren o disposto neste real decreto. O Real decreto 1635/1995, do 6 de outubro, adscribe o profesorado do corpo de profesorado de ensino secundario e do corpo de profesorado tcnico de formacin profesional s especialidades propias da formacin profesional especfica. O Real decreto 777/1998, do 30 de abril, polo que se desenvolven determinados aspectos da ordenacin da formacin profesional no mbito do sistema educativo, completa a ordenacin bsica relativa a estas ensinanzas e, na sa disposicin derradeira primeira, apartado 2, autoriza as comunidades autnomas para ditaren, no mbito das sas competencias, as normas que cumpriren para a aplicacin e o desenvolvemento deste real decreto. O Real decreto 334/2004, do 27 de febreiro, aproba o regulamento de ingreso, accesos e adquisicin de novas especialidades nos corpos docentes que imparten as ensinanzas escolares do sistema educativo. A Orde ECI/2527/2005, de 4 de xullo, actualiza e ampla o disposto no anexo X do Real decreto 777/1998, de 30 de abril, sobre o acceso directo a estudos universitarios desde a formacin profesional para adecualo s titulacins actualmente existentes.
1
O Decreto 296/1999, do 21 de outubro, no seu artigo dcimo primeiro, establece os requisitos mnimos de espazos formativos para a imparticin dos ciclos formativos de formacin profesional especfica. Seguindo os principios xerais que han rexer a actividade educativa recollidos nos preceptos anteriores, o currculo dos ciclos formativos da formacin profesional especfica establcese de xeito que permita a adaptacin da nova titulacin ao campo profesional e de traballo na realidade socioeconmica galega e s necesidades de cualificacin do sector produtivo da nosa economa, tendo en conta a marxe suficiente de autonoma pedagxica que posibilite aos centros adecuaren a docencia s caractersticas do alumnado e ao seu contorno sociocultural. Isto require o posterior desenvolvemento nas programacins elaboradas polo equipamento docente do ciclo formativo que concrete a adaptacin sinalada, tomando como referencia inmediata as capacidades profesionais que definen o perfil profesional do ttulo. Estas han permitir realizar o papel do posto de traballo en actividades especficas que producen resultados concretos, dirixir as variacins que se dan na prctica do traballo e nos procesos produtivos, actuar correctamente ante anomalas, dirixir o conxunto do traballo e acadar os obxectivos da organizacin, as como establecer prioridades e actuar en coordinacin con outros departamentos. O currculo que se establece no presente decreto desenvlvese tendo en conta os obxectivos xerais que fixan as capacidades que o alumnado debe acadar ao finalizar o ciclo formativo, e describen o conxunto de aptitudes que configura a cualificacin profesional, as como os obxectivos dos mdulos profesionais, expresados neste decreto como capacidades terminais elementais, que definen en termos de resultados avaliables o comportamento, o saber e o comprender que se requiren do alumnado para acadar os logros profesionais do perfil profesional. Estas capacidades acdanse a partir duns contidos mnimos necesarios de tipo conceptual, procedemental e actitudinal, que han proporcionar o soporte de informacin e destreza preciso para desenvolver comportamentos profesionais, tanto no aspecto tecnolxico como no de valoracin funcional e tcnica. Estes contidos son igualmente importantes, xa que todos eles levan a acadar as capacidades terminais elementais sinaladas en cada mdulo. Presntanse agrupados en bloques que non constiten un temario nin son unidades compartimentadas que tean por si mesmas sentido; a sa
2
estrutura responde a aquilo que deber ter en conta o profesorado hora de elaborar as programacins de aula e a orde na que se presentan non implica secuencia. O proxecto integrado, que se incle neste ciclo formativo, permite comprender globalmente os aspectos sobresalientes da competencia profesional caracterstica do ttulo que foron abordados noutros mdulos profesionais. Ademais, integra ordenadamente coecementos sobre organizacin, caractersticas, condicins, tipoloxa, tcnicas e procesos que se desenvolvan nas actividades produtivas do sector ao que corresponda o ttulo e, ao mesmo tempo, permite adquirir coecementos, habilidades, destrezas e actitudes que favorecen o desenvolvemento daquelas capacidades relacionadas coa profesin que, sendo demandadas polo contorno produtivo en que radica o centro, non puideran ser recollidas no resto dos mdulos profesionais. A inclusin do mdulo de formacin en centros de traballo (FCT) posibilita que o alumnado complete a competencia profesional acadada no centro educativo mediante a realizacin dun conxunto de actividades produtivas e/ou de servizos contidos do centro de traballo. Estas actividades de referencia poden ser modificadas ou substitudas por outras que, adaptndose mellor ao proceso produtivo ou de servizos do centro de traballo, conduzan adquisicin das capacidades terminais deste mdulo. Os centros educativos han dispor dun determinado nmero de horas que lles permitan realizar o desenvolvemento curricular establecendo os obxectivos, os contidos, os criterios de avaliacin, a secuencia e a metodoloxa que respondan s caractersticas do alumnado e s posibilidades de formacin que ofrece o seu contorno. Por todo isto, por proposta da conselleira de Educacin e Ordenacin Universitaria, co informe do Consello Galego de Formacin Profesional e do Consello Escolar de Galicia, e logo da deliberacin do Consello da Xunta de Galicia na sa reunin do da dezaseis de febreiro de dous mil seis, DISPOO I. Titulo, perfil e currculo
Artigo 1.- Identificacin do ttulo 1. Este decreto establece o currculo que ser de aplicacin na Comunidade Autnoma de Galicia para as ensinanzas de formacin profesional relativa ao ttulo de tcnico superior en mantemento de equipamento industrial, regulado polo Real decreto 2043/1995, do 22 de decembro, polo que se aproban as ensinanzas mnimas. 2. A denominacin, a duracin e o nivel de formacin profesional do ciclo formativo son os que se establecen no apartado 1 do anexo deste decreto. Artigo 2.- Perfil profesional A competencia xeral, as capacidades profesionais, as unidades de competencia, as realizacins e os criterios de realizacin, o dominio profesional, as como a evolucin da competencia e a posicin no proceso produtivo que definen o perfil profesional do ttulo son os que se establecen no apartado 2 do anexo deste decreto. Artigo 3.- Currculo do ciclo formativo O currculo do ciclo formativo o que se establece no apartado 3 do anexo deste decreto. As capacidades terminais elementais son os resultados avaliables de cada mdulo. II. Ordenacin acadmica e imparticin Artigo 4.- Admisin de alumnado Os criterios de prioridade na admisin de alumnado para acceder a este ciclo formativo en centros sostidos con fondos pblicos son os que se expresan no apartado 4.1 do anexo deste decreto. Artigo 5.- Profesorado 1. As especialidades do profesorado con atribucin docente nos mdulos que compoen este ttulo son as que se expresan no apartado 4.2.1 do anexo deste decreto.
4
2. As materias de bacharelato que poden ser impartidas polo profesorado das especialidades relacionadas no presente ttulo son as que se expresan no apartado 4.2.2 do anexo deste decreto. 3. As titulacins declaradas equivalentes para efectos de docencia son as que se expresan no apartado 4.2.3 do anexo deste decreto. Artigo 6.- Espazos e instalacins Os requisitos de espazos e instalacins que deben reunir os centros educativos para a imparticin do presente ciclo formativo son os que se determinan no apartado 4.3 do anexo deste decreto. Artigo 7.- Validacins, correspondencias e acceso a estudos universitarios 1. Os mdulos susceptibles de validacin por estudos de formacin profesional ocupacional ou correspondencia coa prctica laboral son os que se especifican, respectivamente, nos apartados 4.4.1 e 4.4.2 do anexo deste decreto. 2. Sen prexuzo do anterior, por proposta do Ministerio de Educacin e Ciencia, e do Ministerio de Traballo e Asuntos Sociais, poderanse inclur, de ser o caso, outros mdulos susceptibles de validacin e correspondencia coa formacin profesional ocupacional e a prctica laboral. 3. As persoas que cursen este ciclo formativo podern, unha vez que o superen, acceder aos estudos universitarios que se indican no apartado 4.4.3 do anexo deste decreto. Artigo 8.- Distribucin horaria 1. Os mdulos profesionais deste ciclo formativo organizaranse segundo se establece no apartado 4.5 do anexo deste decreto. 2. As horas de libre disposicin que se inclen neste apartado sern utilizadas polos centros educativos para reforzar, nos mdulos asociados a unidades de competencia, as capacidades de formacin profesional de base ou de formacin profesional especfica, para lles dar resposta s caractersticas do alumnado, e ter en conta as necesidades de desenvolvemento
5
econmico, social e de recursos humanos do seu contorno socioprodutivo. Disposicin adicional nica A Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria poder adaptar as ensinanzas deste ciclo formativo s peculiares caractersticas da educacin a distancia e da educacin de persoas adultas, as como s caractersticas do alumnado con necesidades educativas especiais. Disposicin derradeira primeira Autorzase a conselleira de Educacin e Ordenacin Universitaria para ditar cantas disposicins cumpran, no mbito das sas competencias, para a execucin e o desenvolvemento do disposto no presente decreto. Disposicin derradeira segunda Este decreto entrar en vigor o da seguinte ao da sa publicacin no Diario Oficial de Galicia. Santiago de Compostela, dezaseis de febreiro de dous mil seis.
Emilio Prez Tourio Presidente
Laura Snchez Pin Conselleira de Educacin e Ordenacin Universitaria

6
ANEXO
1.
Identificacin do ttulo
Denominacin: mantemento de equipamento industrial. Nivel: formacin profesional de grao superior. Duracin: 2.000 horas.
2.
2.1
Perfil profesional
Competencia xeral
Os requisitos xerais de cualificacin profesional do sistema produtivo para este tcnico son: Programar e organizar a realizacin dos plans de mantemento de maquinaria e equipamento industrial, partindo da documentacin tcnica. Coordinar e supervisar a execucin dos procesos de mantemento, as como realizar a instalacin en planta e a posta a punto da maquinaria e do equipamento industrial, aproveitando convenientemente os recursos humanos e os medios dispoibles, dndolles o soporte necesario aos tcnicos de nivel inferior e conseguindo o nivel de calidade e as condicins de seguridade establecidas, as como o nivel de normalizacin vixente. Desenvolver proxectos de modificacin ou de mellora da maquinaria a partir do anteproxecto, de acordo coas normas establecidas e garantindo a viabilidade da fabricacin. Este tcnico ha actuar, en todo caso, baixo a supervisin xeral de arquitectos, enxeeiros, licenciados, arquitectos tcnicos, enxeeiros tcnicos ou diplomados.
2.2
2.2.1
Capacidades profesionais
Capacidades tcnicas
Interpretar correctamente as instrucins, os manuais de montaxe, as especificacins tcnicas, os planos, etc., que permitan a realizacin dos procesos de instalacin e montaxe en planta da maquinaria e do equipamento industrial, as como a sa posta a punto. Analizar especificacins, documentacin tcnica e, en xeral, toda a informacin asociada maquinaria e ao equipamento industrial, interpretando adecuadamente as variables, os parmetros, os requisitos etc., que incidan directamente no bo funcionamento do conxunto, co fin de identificar o avellentamento e o desgaste de pezas, de elementos ou de partes deles, para definir e planificar o mantemento preventivo e correctivo, as como o control da execucin. Posur o coecemento e o dominio precisos das tecnoloxas e dos elementos de automatismos existentes no campo da implantacin, a ensamblaxe, a regulacin, o control e a posta a punto da maquinaria e do equipamento industrial, as como das tcnicas e dos medios utilizados para as medidas dos seus parmetros caractersticos. Analizar e identificar os problemas de funcionamento da maquinaria e do equipamento industrial, interpretando a informacin tcnica para obter un diagnstico, co fin de elaborar a orde de traballo correspondente.
Posur unha visin global e integradora dos procesos de mantemento da maquinaria e do equipamento industrial nos seus aspectos tcnicos, organizativos e econmicos, que permita organizalos e adecuar convenientemente a sa aplicacin.
2.2.2
Capacidades para afrontar continxencias

Realizar o diagnstico de avaras da maquinaria e do equipamento industrial coa fiabilidade e a precisin necesarias, seleccionando os medios e os equipamentos precisos e operando con eles, seguindo unha orde lxica nas operacins e con aplicacin das normas de uso e de seguridade adecuadas. Actuar en condicins de posible emerxencia dirixindo as actuacins dos membros do seu equipo e aplicando os medios de seguridade establecidos para previr ou corrixir posibles riscos causados pola emerxencia.
2.2.3
Capacidades para a direccin de tarefas

Definir e elaborar os procesos e os mtodos de mantemento e reparacin (gamas de intervencin), as como as fichas de mantemento. Organizar os programas de mantemento da maquinaria e do equipamento electromecnico e o seu automatismo, rede elctrica e de comunicacin industrial. Xestionar o aprovisionamento de subministracins industriais, elementos de sistemas e materiais, elaborando un programa de compras de acordo coas necesidades e establecendo as especificacins de subministracin requiridas para asegurar o nivel de calidade establecido. Distribur, coordinar e supervisar o traballo dun grupo de tcnicos de nivel inferior, comprobar que se cumpran os criterios de seguridade, calidade e econmicos establecidos, e resolver as continxencias que xurdan no seu desenvolvemento. Realizar o seguimento da planificacin do mantemento, reunindo a informacin adecuada, as como elaborar os informes necesarios sobre posibles desviacins e propor as vas e os medios que permitan corrixilos. Darlles o apoio, a formacin e o asesoramento tcnico requirido aos tcnicos que dependan organicamente deste tcnico superior. Manter relacins fludas cos membros do grupo funcional en que se estea integrado: Responsabilizarse da consecucin dos obxectivos asignados ao grupo. Respectar o traballo dos demais. Organizar e dirixir, de ser o caso, reas colectivas. Cooperar na superacin de dificultades que se presenten cunha actitude tolerante cara s ideas dos compaeiros e subordinados. Manter comunicacins efectivas no desenvolvemento do seu traballo coa estrutura funcional do seu contorno, cos membros do equipo en que est integrado e con outras reas da empresa que esixan coordinacin de actividades: Interpretar ordes e informacin. Xerar instrucins claras con rapidez. 9
Transmitirlle informacin a quen proceda. Solicitarlle axuda ou informacin persoa ou entidade axeitada cando se produzan continxencias no traballo.
2.2.4
Capacidades para adaptarse ao medio

Analizar o comportamento das mquinas, dos equipamentos e dos sistemas, e relacionalos co funcionamento e co mantemento requiridos, de xeito que permitan introducir melloras de mtodo, proceso, producin e execucin, seguindo en todo momento criterios de mellora da calidade e da produtividade. Adaptarse a novas situacins laborais xeradas como consecuencia dos cambios producidos polas tcnicas, a organizacin laboral e os aspectos econmicos relacionados coa sa actividade profesional, e co sistema de producin da empresa.
2.3
Responsabilidade e autonoma nas situacins de traballo

A este tcnico, no marco das funcins e dos obxectivos asignados por tcnicos de nivel superior ao seu, requirirnselle nas ocupacins e nos campos concernidos, polo xeral, as capacidades de autonoma en: Achegas, melloras e adaptacin ao deseo de novos produtos, mediante propostas de especificacins tcnicas e solucins construtivas. Realizacin de planos e documentos tcnicos necesarios para a modificacin, a implantacin e a instalacin de maquinaria e de equipamento industrial, a partir dun anteproxecto e de informacins xerais, mediante a utilizacin de ferramentas informticas de deseo asistido. Modificar os programas de control para os equipamentos baseados en PLC ou dispositivos microprogramables, mediante a utilizacin de linguaxes e ferramentas de programacin, para a introducin de melloras no proceso. Realizacin de clculos tcnicos para o dimensionamento dos elementos normalizados. Realizacin e adaptacin de esquemas elctricos, pneumticos, hidrulicos e de automatismo para os procesos en que estn involucrados. Utilizacin de sistemas informticos e manuais tcnicos. Recollida de datos e emisin de informes asociados ao desenvolvemento do mantemento, a montaxe e a instalacin en planta. Arquivo e mantemento da documentacin relativa montaxe, instalacin e ao mantemento da maquinaria e do equipamento industrial. Aplicacin das tcnicas de diagnstico e reparacin de maquinaria e de equipamento industrial mediante a operacin destra cos instrumentos de medida e as ferramentas axeitadas.
10
Proposta de procedementos e tiles especficos para a mellora dos procesos e dos procedementos de traballo. Distribucin e organizacin das cargas de traballo para a obtencin dos obxectivos predeterminados. Organizacin e control do traballo realizado polo persoal ao seu cargo, inclundo a emisin de instrucins escritas sobre procedementos e secuencias de operacin e o control do proceso. Xestin da documentacin e dos aprovisionamentos de materiais empregados no mantemento e na reparacin, as como dos requiridos para probas, ensaios e posta a punto dos equipamentos. Relacins e coordinacins tcnicas necesarias para o desenvolvemento do seu traballo cos talleres auxiliares, provedores e clientes. Determinacin de desenvolvementos de mtodos, procesos, procedementos de traballo e tempos para o mantemento. Elaboracin de modificacins do proceso de mantemento e reparacin. Coordinacin, ao seu nivel, das funcins de mantemento, control da calidade, innovacin e melloras. Elaboracin de estatsticas de mantemento ou obtencin de conclusins para a mellora dos procedementos de reparacin e aproveitamento o ptimo desenvolvemento dos procesos.
2.4
Unidades de competencia
1. Desenvolver procesos e mtodos de mantemento e reparacin, e organizar a sa execucin. 2. Xestionar e supervisar os procesos de instalacin, mantemento e reparacin do equipamento industrial, e realizar a sa posta a punto. 3. Desenvolver proxectos de mellora e modificacin do equipamento industrial.
11
2.5
2.5.1
Realizacins e dominios profesionais

Unidade de competencia 1: desenvolver procesos e mtodos de mantemento e reparacin, e organizar a sa execucin
Realizacins e criterios de realizacin
1.1 Elaborar procesos operacionais de intervencin para o mantemento, a reparacin e a inspeccin de mquinas, a partir da documentacin tcnica e do historial das mquinas, asegurando a factibilidade e o ptimo desenvolvemento da intervencin, as como os niveis de calidade e seguridade requiridos. Establcense correctamente os procedementos e os mtodos de desmontaxe e montaxe de elementos da mquina para acceder parte interesada, a orde que se debe seguir, os utensilios, a ferramenta e os materiais que se deben empregar, as accins e as comprobacins para o restablecemento do funcionamento e a desagregacin de tempos por operacin. Establcese a pauta de inspeccin de elementos de mquinas e dos seus automatismos para a predicin e a avaliacin do seu estado, especificando a magnitude que cumpra medir, o valor que se deba comprobar e os procedementos que se deban utilizar. Determnanse os puntos e os parmetros que se deban comprobar na maquinaria, as como os equipamentos e os procedementos de medida para utilizar en sistemas de deteccin automtica e/ou de xestin informtica do mantemento preditivo, ademais de establecerse as accins que cumpra realizar a partir do protocolo causa-efecto. Determnanse para cada operacin as condicins de estado en que se deba atopar a mquina e os procedementos que se deban seguir para garantir as condicins de seguridade requiridas para as persoas e os bens. 1.2 Desenvolver os procesos de fabricacin para a reconstrucin de elementos mecnicos, definindo a secuencia de operacins, as mquinas que se deban utilizar e as especificacins de calidade requiridas. O proceso operacional desenvlvese de xeito que comprenda todas as fases, as como a orde correlativa na fabricacin. As fases do proceso determinan correctamente: Mquinas e ferramentas necesarias. Especificacins tcnicas. Operacins de fabricacin e a sa secuencia. Tratamentos superficiais e trmicos. Tempos de fabricacin. Pautas de control de calidade. Utensilios. Cualificacin dos operarios. Os procesos desenvolvidos permiten realizar a fabricacin nas condicins de calidade, seguridade e custo establecidas. 12
1.3 Realizar o informe de repostos de mquina e determinar e actualizar os niveis de pezas de reposto (PDR) necesarios, a partir da informacin tcnica do fabricante, do historial da mquina e das experiencias adquiridas. Determnase a dotacin para o consumo normal, realizando o estudo de reposto a partir da listaxe do fabricante de maquinaria, do historial de avaras e do historial de mantemento preventivo ou preditivo. Determnase a criticidade do reposto conxugando adecuadamente o tipo de fallo (accidental ou desgaste), a dispoibilidade da mquina, o peso econmico e os prazos de entrega do provedor. Elxese o reposto alternativo tendo en conta as garantas de intercambiabilidade, fiabilidade, mantenibilidade e subministracin, as como os custos. Identifcanse as pezas e os elementos de reposto de acordo co sistema de codificacin establecido e co procedemento de control de existencias. Especifcanse as condicins de almacenaxe do reposto. Tense en conta as garantas ofrecidas polos provedores. 1.4 Realizar a programacin a longo e a medio prazo do mantemento preventivo (sistemtico e preditivo) das mquinas e das instalacins, a partir do plan de producin e do plan de mantemento. O programa de mantemento e reparacin da maquinaria e do equipamento industrial determina correctamente as etapas, as listaxes de actividades e tempos, e os recursos humanos e materiais necesarios para a sa execucin, e os obxectivos responden en prazo e custo s especificacins do plan xeral. Establcese o programa de mantemento de mquina a partir do seguimento dos puntos crticos da mquina que impliquen risco de parada, deterioro da calidade e falta de produtividade, de maneira que responda aos obxectivos que cumpra conseguir sobre cotas de producin, calidade e custos de mantemento. Os programas establecidos reducen ata os niveis desexados as actuacins do mantemento correctivo. Os programas aproveitan convenientemente os recursos propios, determinan as necesidades de apoio externo e compatibilizan o cumprimento do plan de mantemento e do plan de producin. Actualzanse os programas de mantemento coa frecuencia requirida en funcin dos cambios nos ciclos produtivos, da capacidade produtiva, da calidade da producin e da mellora da fiabilidade, a mantenibilidade e a dispoibilidade do equipamento. Inclese na planificacin a programacin relativa aos movementos de mquinas, transformacins e novas implantacins de mquinas. Coordnanse as actuacins de planificacin e control da aplicacin das tcnicas de mantemento integrado coa producin nas lias de fabricacin. Os diagramas de planificacin da man de obra, materiais e medios (PERT e GANTT) establecen os camios crticos para a consecucin dos prazos e os custos establecidos, e cumpren cos requisitos de practicabilidade requiridos pola planificacin xeral. Elabranse as planificacins de traballos de mantemento para os perodos de actuacin, e estes determinan a orde das actividades en funcin da importancia ou do risco de parada de mquina. 13
1.5 Determinar a fiabilidade, a dispoibilidade e a mantenibilidade (FMD) de equipamentos e dos sistemas de lias de producin aplicando mtodos e procedementos de seguimento e de simulacin establecidos. Obtense os estados das mquinas en tempo real interpretando a informacin do banco de datos e o historial das lias de producin. Establcense os puntos crticos para a capacidade produtiva do sistema aplicando mtodos de simulacin, e elabranse as propostas de mellora da FMD. Determnanse os valores requiridos de FMD para o novo equipamento e establcese o procedemento de recepcin, seguimento e comprobacin da aptitude. 1.6 Realizar o seguimento e controlar a execucin e os custos do mantemento a partir dos obxectivos e das situacins de continxencia, en condicins de mxima eficiencia. Establcense os procedementos para a obtencin de informacin, para a elaboracin de indicadores de seguimento, a avaliacin do mantemento, a determinacin dos custos e a actualizacin do informe da mquina ou da instalacin. A documentacin recibida e a xerada, tanto a tcnica como a administrativa, permiten realizar e supervisar o mantemento e a reparacin do equipamento industrial, as como coecer a sa evolucin e as sas incidencias. Realzase o seguimento e a avaliacin do estado de mquina ou da instalacin a partir da informacin xerada polos procedementos de xestin establecidos (comunicacins escritas, mantemento asistido por computador, etc.) e coa frecuencia adecuada. Determnanse as actuacins correctoras das desviacins observadas na mquina ou na instalacin, e danse as instrucins oportunas ou elabrase un informe para o superior. As especificacins de control dos plans de mantemento e reparacin e de aprovisionamento determinan os momentos e os procedementos para o seguimento e a deteccin anticipada de posibles interferencias e demoras na execucin. Establcese a coordinacin dos talleres especializados de apoio loxstico e os procedementos para o control de cargos por tarefas de reparacin, reconstrucin e modificacin de maquinaria. Establcense procedementos para auditar os plans e as tarefas de reparacin e mantemento. Introdcense as ordes nos mdulos informticos para a ptima utilizacin do programa MAO segundo as necesidades requiridas, as como os datos para programar e analizar a xestin do mantemento. 1.7 Crear, manter e intensificar relacins de traballo no contorno de producin e mantemento, resolvendo os conflitos interpersoais que se presenten e participando na posta en prctica de procedementos de reclamacins e disciplinarios. Difndense os procedementos da organizacin entre os membros que a constiten para estaren informados da sa situacin e da sa marcha, fundamentalmente nos aspectos de calidade e de produtividade. Na toma de calquera decisin que afecte aos procedementos, tense en conta e respctase a lexislacin laboral. Promvense e, de ser o caso, acptanse as melloras propostas por calquera membro da organizacin nos aspectos de calidade, produtividade e servizo. 14
O estilo de direccin adoptado potencia as relacins persoais, e xera actitudes positivas entre as persoas e entre estas e a sa actividade ou o seu traballo. Potnciase que os obxectivos da organizacin sexan asumidos como propios por cada un dos membros que a compoen. Xrase, respctase e potnciase un plan de formacin continuada para conseguir a formacin adecuada do persoal. Identifcanse os conflitos que se orixinan no mbito de traballo e tmanse as medidas para os resolver con prontitude. Reslvense problemas de relacins persoais, reunindo informacin adecuadamente antes de tomar unha decisin e consultando, de ser preciso, o inmediato superior. Infrmase os traballadores dos seus dereitos e dos seus deberes recollidos na lexislacin vixente e no regulamento especfico do seu contorno laboral.
Dominio profesional Medios de producin
Posto informtico conectado rede e programas informticos especficos. Programas informticos de xestin e monitorizacin de sistemas. Calculadora cientfica. Fabricacin mecnica: mquinas de mecanizado, estampado, forxa, fundicin e lias automatizadas de producin. Maquinaria txtil. Maquinaria para a madeira. Artes grficas: preimpresin, impresin, encadernacin e manipulados. Maquinaria para a manipulacin de alimentos e envases. Maquinaria da industria extractiva. Maquinaria para a industria qumica. Elevadores e transportadores. Equipamentos e instalacins de almacenaxe. Mquinas e equipamentos para embalaxe. Materiais, produtos e compoentes. Ensaios de materiais destrutivos e non destrutivos. Ensaios de fiabilidade de equipamentos.
Principais resultados do traballo
Documentacin tcnica dos procesos de mantemento e reparacin de maquinaria e equipamento industrial. Programas de xestin do mantemento. Sistemas de organizacin do mantemento.
Procesos, mtodos e procedementos
Sistemas de obtencin de produtos. Tcnicas de mecanizado e montaxe. Programacin de autmatas e robots industriais. Xestin do mantemento e procesos industriais por computador. Tcnicas de anlise de fallos e defectos nos sistemas e nos procesos de fabricacin. Clculo do tempo bsico ou estndar. Mtodos de medicin de tempos de fabricacin.
Informacin utilizada
Normas, frmulas e datos de tempos para a implantacin, a aplicacin e o mantemento de novos procedementos e novas tcnicas de tempos. Documentacin tcnica referente aos produtos fabricados. AMFEC de proceso. Planos de conxunto, despezamentos, prescricins, etc. Normas tcnicas de utensilios e maquinaria. Documentacin tcnica 15
do produto, prescricins e estudos presentados polas tcnicas de producin. Estudos de factibilidade. Informacin para fabricacin (carga de mquinas).
16
2.5.2
Unidade de competencia 2: xestionar e supervisar os procesos de instalacin, mantemento e reparacin do equipamento industrial, e realizar a sa posta a punto
2.1 Organizar e controlar as intervencins para a instalacin e o mantemento de equipamentos industriais, en funcin dos obxectivos programados e das situacins de continxencia, aproveitando convenientemente os recursos dispoibles e coa menor incidencia na producin. Coordnanse as accins do mantemento coa xestin da producin e recrrese no posible utilizacin dos seus tempos enmascarados para realizar as intervencins. Coordnase e adstrase o operador de fabricacin na aplicacin das tcnicas do mantemento total integrado na producin. Transmteselles aos traballadores de maneira eficaz e interactiva a informacin necesaria para realizar e supervisar o mantemento e a reparacin do equipamento industrial, o que permite coecer a evolucin e as sas incidencias. Asgnanse tarefas e responsabilidades conxugando a xerarqua do mantemento, a prioridade das actuacins e os medios, e recursos humanos propios e externos dispoibles. A supervisin permite coecer as ordes de traballo pendentes e as desviacins do estado actual do programa respecto planificacin, as como proceder reasignacin de tarefas ou axustes de programacin. 2.2 Supervisar os procesos de mantemento e reparacin do equipamento industrial (electromecnico, elctrico e de automatizacin), e resolver as continxencias de carcter tcnico. Comprbase durante o proceso de instalacin que os materiais, os equipamentos e os accesorios instalados sexan os prescritos, e que se transporten e se manipulen segundo procedementos establecidos, coa calidade e as condicins de seguridade adecuadas. Contrstanse coa prctica as propostas de modificacin de gamas de mantemento, que melloran os procesos e os mtodos, e garanten a calidade establecida. A supervisin evita anomalas e desviacins dos procesos e permite conseguir a calidade do mantemento e a reparacin. Reslvense con eficacia e prontitude as continxencias no mantemento e na reparacin, e as modificacins efectuadas recllense na informacin tcnica e comuncanselle persoa adecuada. Realzanse as intervencins nos procesos de mantemento e reparacin que pola singularidade das actividades se requiran. 2.3 Realizar e/ou supervisar os procesos de instalacin e ensamblaxe de equipamento industrial (maquinaria, equipamento electromecnico, elctrico e de automatizacin) a partir do proxecto e de instrucins tcnicas, as como resolver as continxencias de carcter tcnico e organizativo, en condicins de calidade e seguridade requiridas. 17
A documentacin recibida e a xerada, tanto a tcnica como a administrativa, permiten realizar e supervisar a instalacin e a ensamblaxe de maquinaria, equipamento electromecnico e redes de comunicacin industrial, as como coecer a sa evolucin e as sas incidencias. Transmteselles eficazmente aos traballadores a informacin necesaria para realizar e supervisar a instalacin e a ensamblaxe de maquinaria, equipamento electromecnico e redes de comunicacin industrial, o que permite coecer a evolucin e as sas incidencias. Realzase a instalacin en planta do equipamento industrial de acordo coas especificacins tcnicas do proxecto, aplicando procedementos establecidos e garantindo a calidade adecuada, coa seguridade requirida. Comprbase durante o proceso de montaxe que os materiais, os equipamentos e os accesorios instalados sexan os prescritos, e que se transporten e se manipulen segundo procedementos establecidos, coa calidade e as condicins de seguridade adecuadas. A supervisin evita desviacins dos procesos de instalacin e ensamblaxe, as como futuras anomalas, e permite conseguir a calidade do mantemento e da reparacin. As continxencias na instalacin e na ensamblaxe de maquinaria, equipamento electromecnico e redes de comunicacin industrial reslvense con eficacia e prontitude, e as modificacins efectuadas quedan recollidas na informacin tcnica e comuncanselle ao superior. 2.4 Realizar a programacin de manipuladores e sistemas de fabricacin ou instalacins automticas, a partir dun proceso secuencial e funcional establecido. Verifcase o tempo do proceso establecido e adptase s necesidades de producin. Establcense os parmetros (velocidade, forza, temperatura, concentracin, densidades, etc.) en funcin das operacins que se vaian realizar. Verifcase a sintaxe do programa para garantir a sa execucin. Os programas permiten correccins puntuais posteriores para garantir a mellora do proceso. Comprbase, mediante simulacin, que as traxectorias das ferramentas ou das pezas non ocasionen movementos inesperados e estean axustadas ao perfil establecido. A secuencia, a traxectoria dos movementos e as funcins garanten a seguridade para os operarios e para as mquinas. 2.5 Realizar ou supervisar o diagnstico de fallo ou avara de mquinas, equipamentos ou sistemas aplicando tcnicas de anlise, a partir dos sntomas detectados, dos datos tomados para a valoracin, da informacin tcnica de explotacin e do seu historial. A anlise da documentacin tcnica e doutras fontes de informacin dispoibles (historiais, AMFEC, programas informatizados de diagnose ou deteccin de avaras, etc.) permite determinar o alcance dos fallos ou da avara e elaborar un plan de actuacin, a partir da provisin de datos e informacins existente sobre ela (partes de avaras e incidencias, lectura dos indicadores, etc). As probas funcionais realizadas permiten verificar os sntomas recollidos e precisar o tipo da disfuncin, posibilitando a identificacin da zona onde se produza o fallo ou a avara no conxunto, nos sistemas, nos equipamentos e nas partes implicadas e, de ser o caso, establcense as posibles interaccins existentes entre os sistemas. 18
Elxense as ferramentas e os instrumentos de medida de acordo co sntoma presentado e co sistema ou o equipamento que cumpra verificar, e utilzanse aplicando os procedementos correspondentes (preparacin, conexins, manexo de equipamentos, secuencia lxica de operacins, seguridade, etc.) e no tempo establecido. Localzase a posible fonte xeradora de fallos dos sistemas mecnicos, segundo un proceso de causa-efecto, comprobando e relacionando as variables precisas potencialmente xeradoras do fallo (estado e presin do lubricante, consumos, temperatura e estado do refrixerante, esvaramentos, rudos e vibracins anormais, perda de fludos, sincronizacin de movementos, folguras, oscilacins, estados de rganos mbiles e chumaceiras, datos subministrados por programas de autodiagnose, etc.) Localzase a posible fonte xeradora de fallos dos sistemas elctricos, segundo un proceso de causa-efecto, comprobando e relacionando as variables xeradoras do fallo (continuidade dos condutores, estado das conexins, illamento entre si de circutos e entre masas metlicas, estado dos sensores, detectores e aparamenta elctrica, sintomatoloxa presentada polos circutos, datos subministrados por programas de autodiagnose, etc.). O plan de actuacin elaborado para diagnosticar os sistemas automticos e de comunicacin industrial do contorno da mquina permiten localizar con precisin o tipo (fsico ou lxico) e o bloque funcional ou mdulo (detectores, transmisores, elementos de control, actuadores, etc.) onde se atopa a avara. Identifcanse con exactitude as desviacins das caractersticas dos compoentes ou sistemas, e compranse coas referencias patrn dos parmetros coecidos, para identificar o seu estado e as causas que o produzan. Emtese o informe tcnico relativo ao diagnstico realizado coa precisin requirida, e cos datos suficientes e necesarios para identificar inequivocamente os sistemas e os elementos avariados, e as accins que cumpra realizar para a restitucin do funcionamento do equipamento e para avaliar o custo da intervencin. 2.6 Realizar as probas de seguridade e de funcionamento do equipamento industrial a partir da documentacin tcnica, asegurando as condicins de fiabilidade e de seguridade requiridas. O plan de probas para a posta en servizo dos sistemas integrantes da maquinaria determina as probas de seguridade regulamentarias e de funcionamento que cumpra realizar, os procedementos que se deban seguir e a sa secuencia. Comprbase que os aparellos de medida e de proteccin da instalacin cumpran as prescricins regulamentarias. Realzase a proba de estanquidade nos tramos do circuto auxiliar e da maquinaria co fludo (aire, gas inerte, auga ou precarga de fludo), a presin, a temperatura e o tempo adecuados. Utilzanse procedementos para a deteccin de fugas en todo o seu trazado. Cmprense os regulamentos aplicables para cada tipo de instalacin. Prgase ao finalizar a proba. Realzanse as comprobacins de seguridade elctrica prescritivas (medida da resistencia de terra e dos illamentos, resposta dos dispositivos de proteccin, etc.) asegurando que os valores obtidos se axusten aos esixidos polo REBT.
19
Realzanselles as probas de prestacins e eficiencia enerxticas aos equipamentos da instalacin, reglanse e axstanse aos valores establecidos, utilizando os procedementos adecuados e coa seguridade requirida. Os resultados das probas realizadas aos detectores, reguladores, actuadores e elementos de seguridade responden s sas especificacins funcionais e tcnicas. Os detectores, reguladores, actuadores e elementos de seguridade responden s especificacins tcnicas e funcionais establecidas. Os sistemas de emerxencias e de alarmas responden s situacins de continxencia establecidas e nas condicins de eficacia adecuadas. 2.7 Realizar a posta a punto do equipamento industrial despois da instalacin ou reparacin, para conseguir os obxectivos do proceso de producin, efectuando as probas, as modificacins e os axustes necesarios para obter a primeira peza, a partir da documentacin tcnica e asegurando a fiabilidade do sistema. Realzanse as probas e os axustes dos sistemas seguindo os procedementos establecidos na sa documentacin. Na realizacin en baleiro do ciclo, comprbase a inexistencia de colisins ou dos movementos descontrolados. Os parmetros de control dos sistemas estn axustados ao especificado na sa documentacin e de acordo cos requisitos do proceso. A realizacin da primeira peza permite o axuste dos parmetros e a posta a punto das mquinas e dos equipamentos para o lanzamento da producin. A primeira peza permite comprobar que o programa, a preparacin dos equipamentos e as operacins sexan os correctos. Recllense con precisin e de xeito normalizado na sa documentacin as modificacins realizadas no sistema. Os programas de control dispoen de copia de seguridade actualizada e recollen as melloras e os cambios realizados. O informe de posta en servizo do sistema recolle a informacin prescrita coa precisin requirida e no formato normalizado, as como a aceptacin do sistema por parte do responsable. 2.8 Determinar a estratexia que se deba seguir fronte a un equipamento que se debe reparar, avaliando as posibilidades do apoio loxstico interno e externo, e factores econmicos. Obtense a informacin necesaria para establecer os ndices de valoracin dos factores que se vaian considerar para determinar as actuacins que se deban realizar (custos e prazos dos apoios loxsticos interno e externo, programa de producin, incidencias no persoal, etc.). Reorganzanse os recursos e a programacin das tarefas de mantemento, realizndose as actuacins necesarias para a consecucin das prioridades establecidas. Contrlanse os resultados obtidos ao finalizar o proceso, contrstanse coa valoracin de partida dos factores e emtese o informe correspondente. 2.9 Participar na mellora do proceso de producin, co fin de aumentar a produtividade, cumprindo coas especificacins tcnicas e de calidade do produto. 20
As achegas propostas para mellorar o proceso conxugan e xustifican adecuadamente o incremento da produtividade, a calidade, a reducin de custos, a seguridade, a diminucin de esforzos e a ergonoma. O nivel e a actualizacin da informacin sobre o proceso son os adecuados e permiten a achega de melloras continuas ao proceso. Defnense as mquinas, as instalacins e os utensilios de nova adquisicin necesarios para a producin, tendo en conta a dispoibilidade de repostos, a facilidade de mantemento e a flexibilidade nos traballos. 2.10 Crear, manter e intensificar relacins de traballo no contorno de producin e mantemento, resolvendo os conflitos interpersoais que se presenten e participando na posta en prctica de procedementos de reclamacins e disciplinarios. Difndense os procedementos da organizacin entre os membros que a constitan para estaren informados da sa situacin e da sa marcha, fundamentalmente nos aspectos de calidade e produtividade. Na toma de calquera decisin que afecte aos procedementos, tense en conta e respctase a lexislacin laboral. Promvense e, de ser o caso, acptanse as melloras propostas por calquera membro da organizacin, nos aspectos de calidade, produtividade e servizo. Potnciase que os obxectivos da organizacin sexan asumidos como propios por cada un dos membros que a compoen. Xrase, respctase e potnciase un plan de formacin continuada para conseguir a formacin adecuada do persoal. Identifcanse os conflitos que se orixinen no mbito de traballo e tmanse as medidas para os resolver con prontitude. Reslvense problemas de relacins persoais, reunindo informacin adecuadamente antes de tomar unha decisin e consultando, de ser preciso, o inmediato superior. Infrmase os traballadores sobre os seus dereitos e deberes recollidos na lexislacin vixente e no regulamento especfico do seu contorno laboral. Cando se inicia un procedemento disciplinario ou unha queixa, achgase a informacin dispoible coa mnima demora. 2.11 Establecer e facer cumprir as medidas de proteccin e de seguridade que se deban adoptar en cada caso, no referente aos equipamentos, aos medios e s persoas. Mantense as proteccins para seguridade de uso dos equipamentos e das mquinas, e engdense cando se detecten outros riscos na sa aplicacin. Paralzase o traballo cando non se cumpran as medidas de seguridade establecidas ou exista risco para as persoas ou os bens. En caso de accidente laboral, analzanse as causas que o produciran e tmanse as medidas correctivas. Cando se produza un accidente laboral pense en coecemento de todo o persoal as causas que o motivaran e o xeito en que se podera ter evitado. A implantacin de campaas de seguridade continuas permite que estas sexan unha parte importante das tarefas dos traballadores e fomenta a sa participacin no establecemento das normas de seguridade. 21
A vixilancia da realizacin de traballos permite o cumprimento das normas de seguridade establecidas e a incorporacin de novas normas que permitan que o traballo en execucin sexa mis seguro. A vixilancia dos postos de traballo permite comprobar que as medidas de seguridade aplicables en equipamentos e mquinas estean ben visibles, por medio de carteis adecuados aos postos de traballo en lugares estratxicos. 2.12 Actuar segundo o plan de seguridade e hixiene, participando cos responsables da empresa na sa elaboracin, instrundo os seus colaboradores, supervisando e aplicando as medidas establecidas e, as mesmo, supervisando e utilizando os equipamentos de seguridade asignados ao seu equipamento. Identifcanse os dereitos e as obrigas do empregado e da empresa en materia de seguridade e hixiene, e asgnanse tarefas para acometer accins preventivas, correctoras e de emerxencia. Identifcanse os equipamentos e os medios de seguridade mis adecuados para cada actuacin e o seu uso. As propostas que se realizan supoen unha notable mellora nos sistemas de seguridade do seu contorno de traballo. Frmanse os colaboradores de acordo co plan de seguridade e hixiene da empresa. En situacins de emerxencia: Prodcese a evacuacin dos edificios e das instalacins de acordo cos procedementos establecidos. O persoal correspondente acomete as funcins establecidas. O uso de equipamentos e dos medios o adecuado consonte os requisitos e as especificacins. Aplcanse as medidas sanitarias bsicas e as tcnicas de primeiros auxilios.
Posto informtico conectado rede e programas informticos especficos. Cinta mtrica. P de rei. Parafuso micromtrico. Gonimetro. Colimador ou anteollos de puntara. Multmetro. Vatmetro. Pinza amperimtrica. Telurmetro. Medidor de illamento elctrico. Tacmetro. Estroboscopio. Maleta de programacin. Computadores porttiles. Fabricacin mecnica: mquinas de mecanizados, estampado, forxa, fundicin e lias automatizadas de producin. Maquinaria txtil. Maquinaria para a madeira. Artes grficas: preimpresin, impresin, encadernacin e manipulados. Maquinaria para a manipulacin de alimentos e envasados. Maquinaria da industria extractiva. Maquinaria para a industria qumica. Elevadores e transportadores. Equipamentos e instalacins de almacenaxe. Mquinas e equipamentos para embalaxe. Materiais, produtos e compoentes. Ensaios de materiais destrutivos e non destrutivos. Ensaios de fiabilidade de equipamentos.
22
Coordinacin, supervisin e instrucin dos recursos humanos de mantemento. Control da execucin do mantemento. Informe de verificacin e posta en servizo do equipamento e dos sistemas automticos para procesos. Instalacin en planta de maquinaria en estado de correcto funcionamento. Programas de manipuladores. Informes de diagnstico de fallo ou avara da maquinaria e do equipamento industrial.
Tcnicas de organizacin e control de avance da montaxe e do mantemento do equipamento industrial. Procedementos de montaxe, mantemento e reparacin do equipamento industrial. Tcnicas de manipulacin de masas pesadas e voluminosas. Tcnicas de diagnstico de fallos e avaras do equipamento industrial. Tcnicas de medida. Tcnicas de programacin para sistemas automatizados. Tcnicas dos procesos de mecanizado, conformado e unin.
Informacin
Planos de implantacin de masas, mquinas, cimentacin, de conxunto e despezamentos dos sistemas mecnicos, elctrico-electrnicos, pneumticos e hidrulicos, de esquemas de principio e funcionais, e de redes de fludos e enerxticas. Listaxes de materiais, elementos normalizados, equipamentos mecnicos e elementos de automatizacin. Pautas de control. Informe tcnico. Especificacins tcnicas. Documentacin tcnica de elementos normalizados. Normas e regulamentos (da empresa, de seguridade e hixiene, de proteccin ambiental, etc.). Planos de edificios e de instalacins de servizo. Follas de incidencias. Catlogos comerciais (de materiais, produtos, mquinas, compoentes, etc.). AMFE do proceso. Procedementos de fabricacin e parmetros loxsticos. Historiais do equipamento industrial. Informes de estado das mquinas e dos equipamentos. Informes de procesos. Partes de incidencias. Informes de materiais consumidos. Follas de propostas de mellora ao proceso.
23
2.5.3
Unidade de competencia 3: desenvolver proxectos de mellora e modificacin do equipamento industrial

3.1 Elaborar planos xerais e de detalle de implantacin de maquinaria e equipamento industrial a partir dos requisitos do proxecto de producin e instrucins tcnicas dos equipamentos, conseguindo os niveis de calidade establecidos. Realzanse os planos da instalacin aplicando a normativa axeitada e, de ser o caso, as normas internas da empresa. Realzase a disposicin das mquinas, os elementos de manutencin e os armarios elctricos, as como o trazado das instalacins de engraxe e refrixeracin, potencia hidrulica, pneumtica, elctricas e de comunicacin, tendo en conta: As fases do proceso en funcin dos camios crticos, o fluxo de materiais, entradas e sadas, atoamentos e desprazamentos areos. As caractersticas dos edificios, a infraestrutura e as sas instalacins, resolvndose as interferencias e os encontros. Os requisitos ergonmicos das condicins de operacin, de mantemento e de emerxencia nos postos de traballo e nos lugares de intervencin na lia de producin. Incorpranse ao proxecto os planos e/ou as especificacins tcnicas dos elementos estandarizados, mellorando o proceso de debuxo e utilizando adecuadamente os convencionalismos de representacin e de consignacin establecidos. Establcense as especificacins tcnicas da montaxe da maquinaria, do equipamento industrial e dos utensilios, consonte os requisitos do manual de deseo e as instrucins de implantacin precisas para asegurar a calidade da instalacin. Os circutos de automatizacin, control e comunicacin entre os elementos da lia de producin dan resposta ao ciclo de funcionamento establecido e simboloxa utilizada para a sa representacin nos planos, de acordo coa normativa. As listaxes de materiais inclen o cdigo e as especificacins dos elementos do proxecto. Defnese a fixacin dos bastidores, as ancoraxes e as nivelacins soleira e cimentacins de mquinas e pechamentos, atendendo s solicitacins mecnicas e seguindo as especificacins do fabricante. A implantacin definida cumpre coa normativa vixente referente seguridade ambiental, das persoas, dos equipamentos e das instalacins. 3.2 Elaborar planos de conxunto e de detalle para a modificacin, a mellora e a reparacin de mquinas e dos seus automatismos, cumprindo os requisitos de seguridade, a partir do prego de condicins tcnicas establecidas, das instrucins e dos historiais da maquinaria, conseguindo os niveis de calidade establecidos. Realzanse os planos de modificacin da maquinaria aplicando a normativa adecuada e, de ser o caso, as normas internas da empresa.
24
Identifcanse, cuantifcanse e valranse os subconxuntos e as pezas que interveen na modificacin ou na mellora da mquina seguindo os criterios establecidos pola empresa, e a informacin precisa recllese claramente nos planos apropiados. As solucins construtivas de conxunto e despezamento do sistema aseguran a factibilidade da montaxe e a mantenibilidade da mquina. Realzanse os planos de despezamento tendo en conta as condicins de fabricacin e de montaxe (formas, dimensins, tolerancias, accesibilidade dos elementos no conxunto montado, utilizacin de ferramentas normalizadas, facilidade de montaxe, posibilidade de automatizacin, etc.). Utilzanse elementos e formas construtivas normalizadas co fin de facilitar a fabricacin e a intercambiabilidade. Os materiais determinados para cada rgano ou elemento son os esixidos para a aplicacin correspondente, en funcin das solicitacins requiridas e do custo. Establcense os axustes e as tolerancias de acordo coa funcin que desempeen as pezas e o tipo de fabricacin previsto. A disposicin grfica adoptada para a representacin dos elementos dos esquemas, as sas agrupacins e os sistemas de referencia e de codificacin permiten interpretar a cadea de relacins establecidas entre eles e facer o seguimento secuencial do funcionamento da instalacin. Establcense os puntos e os tipos de lubricacin, as como as sas canles e os circutos dentro do mecanismo, determinando as sas dimensins. Mellrase a fiabilidade e a dispoibilidade da mquina coas modificacins introducidas, o que garante a capacidade produtiva da instalacin. Actualzanse os planos e a documentacin tcnica respondendo s modificacins introducidas. Realzase o proxecto de modificacin de maquinaria observando en todo momento o regulamento de seguridade nas mquinas e as normas de seguridade de carcter xeral e especficas da empresa. 3.3 Obter a informacin das caractersticas e especificacins tcnicas dos sistemas da mquina necesaria para a sa modificacin, mellora ou reparacin, a partir do propio equipamento e/ou da sa documentacin tcnica. A informacin sobre os sistemas mecnicos contn: cadea cinemtica e rximes de funcionamento; esbozos de formas e dimensins das pezas e as sas relacins funcionais; materiais, calidades superficiais, acabados superficiais (cincado, cromado, pavonado, pintado, etc.) e posibles tratamentos trmicos; listaxe de elementos normalizados; propostas ao laboratorio para determinacin da estrutura dos materiais, ensaios que cumpra realizar e medicins especiais metrolxicas. A informacin sobre os sistemas elctricos contn: esquemas dos circutos; datos dos consumos en cada circuto; esbozos de disposicin de equipamentos e do embornado; identificacin dos equipamentos e das mquinas (marca, tipo, caractersticas nominais e conexionado) e dos seus axustes, cos rganos do equipamento mecnico; cableados (tipo de cable, seccins, identificacin e botns metlicos); canalizacins elctricas (tipo e formas de suxeicin). A informacin sobre os sistemas pneumticos e hidrulicos contn: esquemas dos circutos e datos das secuencias establecidas; esbozos de disposicin de equipamen25
tos; identificacin de mquinas e elementos, tipo e funcins, caractersticas e datos tcnicos. A informacin sobre os sistemas de automatizacin contn: diagramas de secuencia e listaxe de programa de autmatas; esquemas dos circutos; deseo de disposicin de elementos; caractersticas dos autmatas, da sa estrutura funcional e das tarxetas especficas de control (comunicacin, emprazamento, expansins de entradas e sadas, etc.); programas introducidos. A informacin dos procesos produtivos contn: diagrama de operacins do proceso; ciclos, secuencias, condicins de operacin caracterizadas e puntos de control. Seleccinanse os instrumentos de medida co tipo e o rango adecuado variable que haxa que comprobar, e utilzanse aplicando os procedementos establecidos. Adptanse as medidas necesarias sobre o equipamento industrial para garantir a seguridade das persoas durante as intervencins.
3.4 Participar na definicin das especificacins de novas mquinas e de novos tiles requiridos para conseguir os obxectivos de producin, a partir da informacin tcnica do produto e do plan de producin. As novas mquinas, os utensilios e as instalacins axstanse s dimensins, s formas e s tolerancias dos produtos que se pretenda fabricar. Defnense as caractersticas (potencia, tamao, prestacins, etc.) das mquinas e das instalacins, en funcin dos obxectivos de producin. A actualizacin de coecementos tecnolxicos permite definir as propostas de adquisicins ptimas, para conseguir a mxima rendibilidade nos investimentos. Os medios de producin teen un nivel tecnolxico competitivo e unha versatilidade que permitan rendibilizar optimamente o investimento e conseguir a calidade establecida. 3.5 Realizar a seleccin de elementos mecnicos e elctricos, de compoentes de automatismos comerciais e de subministracins industriais, aplicando procedementos e normas establecidas, para mellorar e/ou modificar a maquinaria. Os elementos seleccionados responden tecnoloxa estndar do sector e s normas de homologacin. Realzanse as operacins de clculos tcnicos para determinar as caractersticas dos elementos, os equipamentos, os compoentes e os materiais, a partir de datos previos que sirvan de soporte ao proxecto, aplicando procedementos establecidos e utilizando manuais, tboas e programas de clculo informatizados. Seleccinanse elementos mecnicos tendo en conta as caractersticas obtidas nos clculos, os rendementos, as solicitacins s que estn sometidas, as condicins de mantenibilidade e as especificacins achegadas polo fabricante. As relacins establecidas entre mquinas, elementos de transporte, paletizacin, amoreadores, manipuladores, ramplas, selectores de peza, etc., responden funcin, s prestacins e compatibilidade requiridas para asegurar a capacidade produtiva da instalacin. As condicins de compatibilidade entre os elementos e os rganos de cada unha das mquinas aseguran a sa capacidade produtiva.
26
Os dispositivos establecidos para o ciclo alternativo nos puntos de illamento parcial da lia de producin aseguran a capacidade produtiva do proceso durante as operacins de mantemento e de reparacin. Os elementos de automatismo comerciais elctricos, electrnicos, pneumticos e hidrulicos cumpren cos requisitos do proxecto, e responden s caractersticas do ciclo de traballo e s condicins de utilizacin e de mantenibilidade. Asegrase a axeitada aplicacin dos elementos e dos equipamentos no proxecto consultando normas de utilizacin e dos fabricantes, e analzase o historial da maquinaria e das instalacins semellantes existentes. Elxense os compoentes tendo en conta as garantas de intercambiabilidade, subministracin e custos. 3.6 Establecer o prego de condicins tcnicas e procedementos de recepcin dos repostos de mquinas, materiais, tiles e ferramentas, para determinar provedores e homologar a subministracin. A especificacin da calidade e das caractersticas dos repostos asegura a obtencin de prestacins e a fiabilidade requiridas. Determnanse os tipos de ensaio e as sas especificacins tcnicas que certificarn os provedores para a homologacin do reposto non estandarizado. A especificacin tcnica dos aceites, as graxas lubricantes e os fludos de corte determina as caractersticas fsicas e qumicas, os procedementos de ensaios de recepcin e de comprobacin da estabilidade das propiedades, e as aplicacins e condicins de uso no seu contorno produtivo. Os elementos, as pezas, os compoentes, as ferramentas e os tiles mecnicos estn definidos pola especificacin dos materiais que os compoen, os seus tratamentos, os seus acabados superficiais e as sas terminacins, dimensins e tolerancias, especificacins dos axustes, aplicacins e condicins de aptitude para o seu uso, e especificacins dos ensaios de recepcin. Os compoentes elctricos, electrnicos, hidrulicos e pneumticos estn determinados pola sa denominacin inequvoca e as sas especificacins no referente s sas caractersticas, datos tcnicos e aplicacin, e indcanse os ensaios de recepcin. Determnanse as condicins de entrega, embalaxe e transporte das subministracins que deban ser cumpridas polo provedor. 3.7 Manter actualizada e organizada a documentacin tcnica requirida para a xestin do mantemento da maquinaria e do equipamento industrial. A documentacin est ordenada e completa, e cumpre as normas internas da empresa en materia de presentacin. Establcense as pautas para a revisin e a actualizacin da documentacin tcnica. Mantense actualizados os historiais da maquinaria e do equipamento industrial, rexistrando as actuacins e as modificacins realizadas no tempo sobre a maquinaria e o equipamento industrial. A actualizacin e a organizacin da documentacin tcnica permiten coecer a vixencia da documentacin existente (catlogos, revistas, manual de calidade, planos, etc.) e incorporan sistematicamente as modificacins que afecten aos planos e aos documentos tcnicos. 27
A informacin e a documentacin dispoibles son adecuadas e suficientes para manter informados os departamentos da empresa involucrados, e permiten que as persoas que deban utilizar a documentacin coezan a sa existencia e a sa dispoibilidade. 3.8 Crear, manter e intensificar relacins de traballo no contorno de producin, resolvendo os conflitos interpersoais que se presenten e participando na posta en prctica de procedementos de reclamacins e disciplinarios. Difndense os procedementos da organizacin entre os membros que a constiten, para estaren informados da sa situacin e da sa marcha, nomeadamente nos aspectos de calidade e produtividade. Tense en conta e respctase a lexislacin laboral na toma de calquera decisin que afecte aos procedementos. Promvense e, de ser o caso, acptanse as melloras propostas por calquera membro da organizacin nos aspectos de calidade, produtividade e servizo. O estilo de direccin adoptado potencia as relacins persoais e xera actitudes positivas entre as persoas, e entre estas e a sa actividade ou o seu traballo. Potnciase que os obxectivos da organizacin sexan asumidos como propios por cada un dos membros que a compoen. Xrase, respctase e potnciase un plan de formacin continuada, para conseguir a formacin adecuada do persoal. Identifcanse os conflitos que se orixinan no mbito do traballo e tmanse as medidas para os resolver con prontitude. Reslvense problemas de relacins persoais, para o que se rene informacin adecuadamente antes de tomar unha decisin e se consulta, de ser preciso, o inmediato superior. Infrmase os traballadores dos seus dereitos e deberes recollidos na lexislacin vixente e no regulamento especfico do seu contorno laboral. Cando se inicia un procedemento disciplinario ou unha queixa achgase a informacin dispoible, coa mnima demora.
Equipamento e aplicacins informticas para deseo asistido por computador (CAD), plotter de debuxo. Impresoras. Tecngrafos e instrumentos de debuxo. Programas informticos de clculo e de simulacin de mecanismos. Equipamento de reproducin de planos e de documentos. Cinta mtrica. P de rei. Parafuso micromtrico. Gonimetro. Colimador ou anteollos de puntara. Multmetro. Pinza amperimtrica. Tacmetro. Estroboscopio. Maleta de programacin. Computadores porttiles. Fabricacin mecnica: mquinas de mecanizado, estampado, forxa, fundicin e lias automatizadas de producin. Maquinaria txtil. Maquinaria para a madeira. Artes grficas: preimpresin, impresin, encadernacin e manipulados. Maquinaria para a manipulacin de alimentos e envasados. Maquinaria da industria extractiva. Maquinaria para a 28
industria qumica. Elevadores e transportadores. Equipamentos e instalacins de almacenaxe. Mquinas e equipamentos para embalaxe. Materiais, produtos e compoentes. Ensaios de materiais destrutivos e non destrutivos. Ensaios de fiabilidade de equipamentos.
Planos de implantacin de masas, de mquinas, de cimentacin e de conxunto, e despezamentos dos sistemas mecnicos, elctricos, electrnicos, pneumticos e hidrulicos, de esquemas de principio e funcionais, de redes de fludos e enerxticas. Listaxes de materiais, elementos normalizados, equipamentos mecnicos e elementos de automatizacin. Pautas de control. Informe tcnico. Libro de instrucins. Informes de estudos. Arquivo de documentacin tcnica.
Definicin funcional e construtiva do produto. Desenvolvemento do deseo e realizacin de planos. Sistemas de organizacin e arquivo de documentacin tcnica. Tcnicas de expresin grfica. Tcnicas de deseo e debuxo por computador. Tcnicas de anlise de fallos e efectos.
Informacin utilizada
Planos de anteproxecto. Especificacins tcnicas. Documentacin tcnica de referencia (proxectos similares). Manual de deseo. Documentacin tcnica de elementos normalizados. Normas de deseo, de codificacin de documentacin tcnica, existentes na empresa, de seguridade e hixiene, e de proteccin ambiental. Planos de edificios e de instalacins de servizo. Follas de incidencias orixinadas na fabricacin. Catlogos comerciais de materiais, produtos, mquinas, compoentes, etc. AMFE do proceso. Procedementos de fabricacin e parmetros loxsticos. Historiais do equipamento industrial.
29
2.6
2.6.1
Evolucin da competencia profesional

Cambios nos factores tecnolxicos, organizativos e econmicos
Mencinase deseguido unha serie de cambios previsibles no sector que, en maior ou menor medida, poden influr na competencia deste profesional. A modernizacin continua e paulatina das estruturas industriais produce un incremento nos investimentos destinados renovacin de bens de equipamento, cunha importante renovacin da maquinaria e a implantacin de sistemas informatizados para a xestin do mantemento. A incorporacin de novas tecnoloxas, principalmente nos sistemas de producin automatizados, ha implicar unha substitucin ou complementacin dos equipamentos e dos sistemas, que melloren e flexibilicen os cambios demandados polos procesos de producin. A mellora crecente dos ndices de dispoibilidade das mquinas e dos equipamentos de producin leva implcito o aumento dos niveis de tecnificacin e de mantenibilidade, as como a incorporacin das novas tecnoloxas. Xe que logo, vanse desenvolver sistemas de diagnstico de estado das mquinas e de monitorizacin dos equipamentos e das ferramentas, o control a distancia dos procesos, etc. A calidade, adquirida e controlada por medio duns plans de especficos, implica a renovacin de tecnoloxas que obriga a un investimento nos procesos produtivos. O desenvolvemento da normativa de seguridade e prevencin ha obrigar a unha maior esixencia na sa aplicacin. As ferramentas informticas para a elaboracin de documentacin tcnica e para a xestin dos procesos (clculo, debuxo, planificacin, control, etc.) implntanse cada vez con maior profusin. A evolucin na organizacin da producin cara a sistemas de mantemento integrado require grandes esforzos de formacin para a implantacin das novas estratexias.
2.6.2
Cambios nas actividades profesionais

O aumento da presenza de equipamentos programables ha determinar que parte da sa actividade se centre na programacin e na posta en funcionamento destes equipamentos. A expansin de sistemas de enxeara asistida por computador ser suficientemente flexible tanto no deseo, en das ou en tres dimensins, como na fabricacin. O aumento e o control dos niveis de calidade han determinar unha actividade baseada no coecemento e na aplicacin do plan de calidade especfico. Algo similar vai ocorrer co plan de seguridade, do que a sa aplicacin e o seu control sistemtico deben constitur unha actividade de importancia crecente. Daranse tamn cambios especficos na actividade deste profesional derivados da utilizacin de novos equipamentos, especialmente coa utilizacin, cada vez mis xeneralizada, de medios informticos na organizacin e no control da producin, o que vai obrigar a manexar bases de datos e programas especficos. 30
O desenvolvemento de procedementos e de mtodos de intervencin de mantemento preventivo sistemtico e preditivo, as como de reparacin das mquinas e dos equipamentos, ha cobrar maior importancia nas tcnicas de mantemento integrado. A experiencia adquirida no mantemento dos equipamentos demandar a sa participacin no desenvolvemento do proxecto de novos equipamentos naqueles aspectos que melloran a sa mantenibilidade. A evolucin na organizacin da producin cara a sistemas de mantemento integrado require dinamizar os programas de formacin e a consecucin de obxectivos para a implantacin das novas estratexias.
2.6.3
Cambios na formacin
Este tcnico deber ter unha formacin en informtica que lle permita utilizar programas de aplicacin, as como a consulta e o control de bases de datos de materiais. En materia de planificacin, os seus coecementos informticos dbenlle permitir realizar e utilizar os grficos e os diagramas de producin. Do mesmo xeito, deber coecer os sistemas de programacin de mquinas e equipamentos. A sa formacin en calidade dbese enfocar a conseguir unha concepcin global dela e uns coecementos en procesos, mquinas, medios e sistemas de control que lle permitan actuar neste campo permanentemente. Deber coecer os aspectos relacionados con tecnoloxas aplicadas s fases do proceso produtivo, que permitan axustarse s esixencias canto capacidade de adaptacin a novos produtos. Deber adquirir a formacin que lle permita conxugar o deseo coa fabricacin asistida por computador e a programacin de sistemas auxiliares de fabricacin, robots, autmatas, PLC, etc. Deber ampliar a sa formacin no coecemento e na preparacin de equipamentos complexos de mecanizado, montaxe e acabado, nos que interveen sistemas hidrulicos, pneumticos, elctricos e electrnicos sofisticados, as como utensilios e ferramentas de alta precisin. A xestin e as relacins co contorno de traballo adquiren cada vez un maior relevo no contexto da formacin, o que lle ha permitir coordinar tarefas produtivas. Deber coecer a utilidade e a instalacin dos medios de proteccin e ter unha visin global da seguridade en fabricacin e montaxe, as como un coecemento da normativa aplicable e da documentacin especfica, o que o vai levar a ter en conta este aspecto permanentemente en todas as sas actuacins. A calidade adquire unha importancia primordial, nomeadamente o concepto de calidade total, o que implica a supervisin e o seguimento do proceso de forma continua, polo que se demanda un tcnico cun alto grao de polivalencia e coecedor do proceso no seu conxunto, o que permitir a relacin con outros tcnicos. Outras necesidades de formacin, que poderan ser deducidas dos cambios previsibles no sector, son o coecemento de novos materiais, o mantemento de mquinas, equipamentos e instalacins, e a utilizacin de novos equipamentos de fabricacin e control. Trtase de necesidades de posterior especializacin que podern ser completadas no posto de traballo. 31
2.7
2.7.1
Posicin no proceso produtivo

Contorno profesional e de traballo
Este tcnico integrarase en departamentos tcnicos de mantemento e nas divisins de instalacin e montaxe en planta de maquinaria e equipamento industrial dos diversos sectores produtivos. En xeral desenvolve o seu traballo en grandes e medianas empresas. Dado que as actividades de mantemento e reparacin se desenvolven na prctica totalidade dos sectores produtivos e non posible relacionar exhaustivamente todos eles, ctanse deseguido algns dos subsectores onde este tcnico pode desempear o seu traballo: Industrias extractivas. Metalurxia e fabricacin de produtos metlicos. Industria da construcin de maquinaria e equipamento mecnico. Construcin e montaxe de vehculos autombiles. Industria txtil. Edicin e artes grficas. Produtos alimentarios e bebidas. Enxeara e servizos de mantemento.
2.7.2
Contorno funcional e tecnolxico

Esta figura profesional sitase funcionalmente nas reas de: Enxeara, planificacin, programacin, compras, execucin, e control de calidade e loxstica de mantemento e reparacin de maquinaria e equipamento industrial. Instalacin e montaxe en planta de maquinaria e equipamento industrial. O contorno tecnolxico da figura profesional engloba os campos de: Ensamblaxe, instalacin e posta a punto do equipamento industrial. Mantemento preventivo, sistemtico, preditivo e correctivo, as como reparacin do equipamento industrial. Diagnstico de avaras. Deseo, planificacin e programacin do mantemento. Calidade, loxstica e auditora do mantemento. Os coecementos atpanse ligados a: Sistemas elctricos, electrnicos, de comunicacin industrial, mecnicos, pneumticos e hidrulicos. Regulacin e control. Tcnicas de mecanizado e unin. Tcnicas e equipamentos de engraxe e refrixeracin de mecanizados. Normalizacin. Planos e esquemas. Interpretacin de regulamentos. 32
Materiais.
2.7.3
Ocupacins, postos de traballo tipo mis relevantes

A ttulo de exemplo e con fins de orientacin profesional enumrase deseguido, de xeito xenrico, un conxunto de ocupacins ou postos de traballo que poden ser desempeados por esta figura profesional. Tcnico en instalacins e montaxes de equipamentos industriais. Tcnico en organizacin do mantemento.
33
3.
3.1
Currculo
Obxectivos xerais do ciclo formativo
Analizar e interpretar adecuadamente a documentacin tcnica correspondente ao mantemento e montaxe de maquinaria e de equipamento industrial. Coecer e aplicar as tcnicas mis usuais de planificacin, programacin e xestin do mantemento da maquinaria e do equipamento industrial de producin, utilizando as ferramentas informticas axeitadas en cada caso. Coecer e aplicar as tcnicas utilizadas na montaxe en planta, no mantemento e na reparacin de maquinaria e equipamento industrial, e dos seus sistemas asociados. Realizar as comprobacins, as medidas e os axustes utilizados no mantemento, na montaxe en planta e na posta a punto da maquinaria e do equipamento industrial. Determinar os procedementos de actuacin para o diagnstico e a localizacin das avaras nos sistemas mecnicos, hidrulicos, pneumticos, elctricos, e de control e regulacin automticos da maquinaria e do equipamento industrial; determinar e propor os tiles especficos mis apropiados, e documentar os ditos procedementos coa precisin requirida, no formato oportuno e no soporte adecuado. Manter ou modificar os sistemas de mando, medida, control e regulacin de mquinas e procesos industriais, con seleccin dos equipamentos e dos materiais mis adecuados en cada caso. Elaborar documentacin necesaria para a definicin e o desenvolvemento de proxectos de modificacin de maquinaria e de equipamento industrial, realizando os clculos, os esquemas e os planos necesarios para a sa concrecin, mediante a utilizacin das ferramentas informticas axeitadas en cada caso. Elaborar e modificar os programas de control correspondentes aos equipamentos de automatizacin de mquinas e procesos, empregando en cada caso a linguaxe, os procedementos e as estruturas mis idneas co fin de mellorar o funcionamento e asegurar a fiabilidade e a seguridade do sistema. Valorar a importancia dos conceptos de calidade total e aplicar as tcnicas que a caracterizan no desenvolvemento e na execucin do mantemento e dos proxectos de modificacin dos sistemas de maquinaria e de equipamento industrial. Valorar a importancia que a seguridade ten no campo das aplicacins industriais dos sistemas de producin automticos, con seleccin e aplicacin da normativa e dos procedementos mis adecuados en cada caso. Comprender o marco legal, econmico e organizativo que regula e condiciona a actividade de execucin e mantemento da maquinaria e do equipamento industrial; identificar os dereitos e as obrigas que se derivan das relacins laborais; adquirir a capacidade de seguir os procedementos establecidos e de actuar con eficacia ante as anomalas que se poidan presentar neles.
34
Procurar, seleccionar e valorar diversas fontes de informacin relacionadas co exercicio da profesin, que permitan o desenvolvemento da sa capacidade de autoaprendizaxe no sector do mantemento da maquinaria e do equipamento industrial, e posibiliten a evolucin e a adaptacin das sas capacidades profesionais aos cambios tecnolxicos e organizativos do sector. Dominar estratexias que permitan a participacin en calquera proceso de comunicacin coas demais reas da empresa, cos clientes e cos provedores. Analizar, adaptar e, de ser o caso, xerar a documentacin tcnica imprescindible na formacin e no asesoramento dos profesionais ao seu cargo.
35
3.2
3.2.1
Mdulos profesionais asociados a unha unidade de competencia

Mdulo profesional 1: procesos e xestin de mantemento
Asociado unidade de competencia 1: desenvolver procesos e mtodos de mantemento e reparacin, e organizar a sa execucin
3.2.1.1
Capacidades terminais elementais
Identificar os compoentes no conxunto de planos dunha mquina e relacionalos coas especificacins tcnicas que se derivan do resto do informe. Identificar os compoentes das mquinas que se deban manter. Determinar as actividades de mantemento preventivo, sistemtico e preditivo que se deben realizar na mquina para un perodo determinado. Determinar o tipo de recursos humanos e materiais necesarios para realizar as intervencins de mantemento da mquina no perodo de xestin. Seleccionar, de entre a gama de mantemento dunha mquina, as intervencins que requiran procedementos escritos, e xustificar a eleccin. Definir as especificacins das operacins que cumpra realizar para a aplicacin do mantemento correctivo por substitucin dunha peza. Descompor en fases cada unha das operacins, establecendo a orde ou secuencia para a aplicacin do mantemento correctivo por substitucin dunha peza. Desenvolver as tcnicas que se deban utilizar en cada fase e establecer os materiais, os medios, as ferramentas, os tempos e os recursos humanos para a aplicacin do mantemento correctivo por substitucin dunha peza. Determinar as verificacins que cumpra realizar durante o proceso e ao seu remate, as como os medios utilizados para a aplicacin do mantemento correctivo por substitucin dunha peza. Determinar os tipos e os tempos de intervencin (de uso, segundo nivel, etc.) para a elaboracin do mantemento aplicado a unha mquina. Establecer as cargas de traballo dos recursos humanos e dos medios materiais necesarios para a realizacin do mantemento dunha mquina. Elaborar a relacin de repostos e produtos consumibles que cumpran para o mantemento dunha mquina nun perodo determinado. Especificar as materias primas, a xeometra e as dimensins do material para a fabricacin ou a reconstrucin dunha peza. Descompor o proceso de fabricacin dunha peza en fases e operacins. Especificar os equipamentos e a maquinaria que cumpran para a realizacin da peza. 36
Especificar os tiles e as ferramentas de medida para a fabricacin dunha peza, en cada fase e operacin. Determinar os parmetros fundamentais de mecanizado (velocidade de corte, avance e profundidade) no proceso de fabricacin dunha peza, elaborando os diagramas de proceso e detallando os tempos de operacin. Establecer os requisitos de aptitude da peza reconstruda e os controis de recepcin. Realizar o orzamento anual de mantemento dunha mquina baseado nos datos do ano anterior. Codificar todas as paradas dunha mquina nun perodo determinado. Desagregar o custo de mantemento anual nos seus compoentes (repostos, paradas imprevistas, custos inducidos doutros equipamentos, man de obra, etc.). Calcular os ndices de fiabilidade, mantenibilidade e dispoibilidade dunha mquina e o seu contorno de producin. Elaborar os criterios para a xestin de almacenaxe de mantemento. Relacionar os aprovisionamentos coas actuacins de mantemento. Explicar os criterios de ptima realizacin da xestin de repostos, con programas informticos de xestin do mantemento. Identificar os contidos dun plan de seguridade no proceso de mantemento. Determinar os medios e os equipamentos de seguridade que cumpra ter en conta para a realizacin da reparacin ou da substitucin dunha mquina ou instalacin auxiliar. Xerar a documentacin tcnica nas fases do proceso de reparacin detallando as normas de seguridade que se deban considerar (medios, equipamentos, mtodos, etc.) para a realizacin da reparacin ou da substitucin dunha mquina ou instalacin auxiliar. Elaborar e comprobar as condicins de seguridade dunha mquina en condicins de producin e na execucin propia do mantemento.
3.2.1.2
Contidos (duracin: 110 horas) Contidos procedementais Estrutura do mantemento
Comparacin das caractersticas bsicas asociadas a cada tipo de mantemento. Identificacin dos equipamentos e dos traballos baixo a responsabilidade do departamento de mantemento. Determinacin dos medios e dos recursos dos que deba dispor o departamento de mantemento dunha empresa para a realizacin dos seus cometidos. Identificacin da estrutura de mantemento que deba existir nunha empresa: postos, funcins, recursos e organizacin. 37
Determinacin, a partir das necesidades e dos obxectivos produtivos dunha empresa, das funcins e dos obxectivos aos que debe dar resposta o mantemento da empresa. Proposicin da estrutura organizativa do departamento de mantemento.
Organizacin do mantemento preventivo
Utilizacin da documentacin tcnica das instalacins, as como de canta informacin auxiliar se dispoa relativa a elas ou aos seus compoentes. Descomposicin dunha instalacin, dun sistema e dunha mquina nos seus compoentes, as como a sa identificacin e a definicin dos seus parmetros de funcionamento. Localizacin e diagnstico de avaras e dos elementos afectados por elas; anlise da causa da orixe e proposta de medidas preventivas para adoptar. Planificacin de traballos de mantemento sobre instalacins, sistemas e mquinas, tanto correctivos como preventivos ou similares. Determinacin dos criterios de seguridade para considerar durante a execucin dunha accin de mantemento. Confeccin de pedidos de repostos de acordo coas necesidades derivadas dunha intervencin de mantemento. Comprobacin das condicins de funcionamento e de seguridade dunha instalacin, dun sistema e dunha mquina. Confeccin de informes tras a realizacin dunha intervencin de mantemento.
ptima realizacin da xestin econmica do mantemento
Elaboracin do orzamento anual de mantemento nunha instalacin; anlise das partidas orzamentarias e proposta de accins de mellora e de reducin de custos. Avaliacin dos ndices de control para os equipamentos (FMD, etc.) e para o mantemento en xeral, e proposta de accins de mellora.
Almacn e material de mantemento
Planificacin das accins de mantemento anuais para unha instalacin. Determinacin dos repostos e os seus niveis de existencias para un equipamento con base na planificacin de mantemento e no estudo de custos realizado.
Calidade no mantemento
Definicin dos equipamentos, as funcins e os traballos baixo a responsabilidade do departamento de mantemento nunha empresa. Definicin de accins de mantemento para realizar (preventivo, preditivo, sistemtico, etc.) a partir das propostas recollidas na documentacin dos equipamentos, do estudo de histricos, de puntos crticos e das esixencias legais. Seleccin das accins para implantar usando criterios de eficacia (anlise ABC, custos, etc.) e lexislativos (normativa en vigor). 38
Definicin de recursos e procedementos para as accins de mantemento e elaboracin de gamas. Redaccin de procedementos de actuacin, procedementos de apertura e pechamento de OT. Circuto documental.
Contidos conceptuais Estrutura do mantemento
Mantemento: funcin, obxectivos e tipos. Empresas de mantemento. Formas de organizacin. Oferta de prestacin de servizos. Industrias con mantemento propio. Formas de organizacin. Recursos propios e alleos. Preparacin dos traballos de mantemento. Banco de histricos (AMFE). Mantemento preventivo. Documentacin de partida. Gamas de mantemento, reparacin e reconstrucin. Parmetros condicionais para o mantemento preditivo. Gamas de exame. Aprovisionamentos: recambios e consumibles. Planificacin e programacin. Plans de mantemento. Programacin do mantemento sistemtico Programacin do mantemento preditivo. Plan de seguridade no mantemento. Tcnicas de programacin.
Organizacin do mantemento preventivo
Documentacin tcnica de instalacins, sistemas, mquinas e elementos. Preparacin do mantemento preventivo: recursos humanos e materiais. Avaras: inspeccins e revisins peridicas. Organizacin das intervencins. Planificacin de lanzamento. Propostas de modificacin. Programas informticos de xestin.
ptima realizacin da xestin econmica do mantemento
Custo do mantemento integral. Anlise de custos. Produtividade do mantemento. Fiabilidade, mantenibilidade e dispoibilidade das instalacins. 39
Programas informticos de xestin.

Almacn e material de mantemento
Subministracins. Homologacin de provedores. Organizacin do almacn de mantemento. Xestin de almacenaxe. Catlogo de repostos. Control de existencias. Control de pedidos. Xestin de ferramentas, tiles e manutencin. Programas informticos de xestin.
Calidade do mantemento
Calidade. Tipoloxa das avaras nas mquinas. Melloramento do taller de mantemento. Mtodo xapons de mantemento: TPM. Sistemas expertos.
Mantemento enerxtico e ambiental
Procesos enerxticos na producin. Control de consumo. Mantemento ambiental. Aproveitamento integral dunha instalacin.
Xestin do mantemento asistido por computador
Base de datos. Software de mantemento correctivo. Software de mantemento preventivo. Xestin e almacenaxe de compras. Mantemento preditivo.
Contidos actitudinais
Respecto polas normas e os procedementos definidos, especialmente no referente a disposicins de seguridade. Orde, rigor e limpeza no traballo. Interese polo coecemento e pola proposta de melloras. Organizacin e mtodo no traballo, e capacidade para analizar situacins e extraer a informacin necesaria para formular accins. Respecto polas normas e polos procedementos, e rigor na sa aplicacin. Rigor na aplicacin das medidas de seguridade persoal e da instalacin. 40
Interese polo traballo en equipos interdepartamentais. Fomento da iniciativa e do interese no persoal ao seu cargo.
41
3.2.2
Mdulo profesional 2: montaxe e mantemento do sistema mecnico

Asociado unidade de competencia 2: xestionar e supervisar os procesosde instalacin, mantemento e reparacin do equipamento industrial, e realizar a sa posta a punto
3.2.2.1
Identificar os elementos mecnicos dun conxunto utilizando a documentacin tcnica (planos, etc.), as como os axustes e as tolerancias dos ditos elementos que forman un grupo mecnico. Analizar o funcionamento dos tiles de verificacin e control dimensional, e explicar as tcnicas metrolxicas. Comprobar e verificar as caractersticas das pezas, os axustes e os conxuntos mecnicos utilizando as ferramentas mis apropiadas. Realizar a montaxe e a desmontaxe de elementos mecnicos e electromecnicos de mquinas segundo os procedementos establecidos (desmontaxe, limpeza, verificacin de elementos, montaxe e posta a punto), consonte as normas de seguridade establecidas e as precisins requiridas. Realizar as probas funcionais e a posta a punto dun conxunto mecnico cumprindo as especificacins tcnicas. Interpretar a documentacin tcnica necesaria para o mantemento dun sistema mecnico, con identificacin dos subconxuntos e dos elementos. Describir os procedementos empregados para realizar un mantemento preventivo e correctivo, as como as ferramentas e os tiles mis adecuados para empregar (de limpeza, engraxe, correccin de folguras, aliacins, axustes de elementos de unin, tensado de correas, axuste de freos, equilibrados, presins, etc.). Elaborar o informe de intervencins de reparacin e anomalas cos datos necesarios para o historial da mquina. Utilizar os equipamentos de diagnstico de avaras, identificar a natureza das avaras e relacionalas coas causas que as orixinan. Elaborar un informe-memoria de actividades realizadas e resultados obtidos. Diagnosticar o estado dos elementos das mquinas. Identificar os desgastes anormais e as roturas, e comparalos coas pezas orixinais. Relacionar os desgastes e as roturas coas causas que os orixinan. Achegar solucins adecuadas para evitar os desgastes e as roturas. Interpretar os resultados das anlises dos aceites dun sistema mecnico para determinar o estado e o desgaste dos elementos nese sistema.
42
3.2.2.2
Contidos (duracin: 185 horas) Contidos procedementais Metroloxa
Manexo de instrumentos de medicin, comparacin e verificacin. Verificacin de pezas e elementos mecnicos.

Instalacin e montaxe en planta de maquinaria
Realizacin de movemento de mquinas. Instalacin de mquinas. Execucin de aliacins, nivelacins, fixacin e illamento de mquinas. Realizacin da ensamblaxe e o encaixe entre mquinas con diferentes tcnicas. Manexo de mquinas, equipamentos, tiles, ferramentas e medios empregados nas tcnicas de ensamblaxe e montaxe de mquinas. Aplicacin da normativa de seguridade requirida na montaxe de maquinaria. Realizacin do control da instalacin de maquinaria. Execucin de probas funcionais.
Mantemento do sistema mecnico
Realizacin de operacins de mantemento preventivo: sistemtico e preditivo. Execucin de operacins de mantemento correctivo. Avaras: clasificacin, causas e natureza. Realizacin do diagnostico de avaras e do estado de pezas e elementos. Manexo de mquinas, equipamentos, ferramentas e tiles empregados no mantemento. Manexo de equipamentos de medicin e diagnstico.
Contidos conceptuais Metroloxa
Instrumentos de medicin, comparacin e verificacin. Procedementos.

Instalacin e montaxe en planta de maquinaria
Procedementos de replanteo. Cimentacins e bancadas: tipos e caractersticas. Illamentos antivibratorios de mquinas. Movemento de mquinas: tcnicas. Instalacin de mquinas. 43
Aliamento, nivelacin e fixacin. Tcnicas de ensamblaxe. Encaixe entre mquinas. Mquinas, equipamentos, tiles, ferramentas e medios empregados nas tcnicas de ensamblaxe e montaxe de mquinas. Descricin e aplicacin dos procesos. Tcnicas de manexo. Normativa de seguridade. Axustes de sistemas mecnicos. Verificacin de pezas e elementos mecnicos. Montaxe de rganos de mquinas. Montaxe en bancadas e guas esvarantes. Montaxes estancas. Montaxe de circutos hidrulicos e pneumticos. Medios, equipamentos e ferramentas para operacins de montaxe e desmontaxe. Probas funcionais.
Mantemento do sistema mecnico
Operacins de mantemento preventivo, sistemtico e preditivo. Operacins de mantemento correctivo. Avaras: clasificacin, causas e natureza. Diagnostico de avaras: procedementos. Diagnostico do estado de pezas e de elementos. Mquinas, equipamentos, ferramentas e tiles empregados no mantemento. Equipamentos de diagnstico: aplicacins.
Contidos actitudinais Traballo en grupo
Preocupacin por axudar os compaeiros nas tarefas de aprendizaxe. Tolerancia ante as actitudes e as opinins discrepantes.
Realizacin estruturada do traballo
Comportamento activo para conseguir montaxes de maquinaria nas mellores condicins. Preocupacin pola orde e a limpeza dos elementos de traballo. Aproveitamento racional dos materiais e das ferramentas que se utilizan na montaxe de maquinaria. 44
Hbito de realizacin dos traballos seguindo as normas e as recomendacins de seguridade e hixiene.

Valoracin de resultados
Valoracin dos traballos en funcin dos resultados obtidos, o tempo empregado, o mtodo utilizado, as como as ferramentas e os tiles usados nas ditas tarefas. Preocupacin pola autoavaliacin como ferramenta para a mellora das capacidades persoais.
45
3.2.3
Mdulo profesional 3: montaxe e mantemento dos sistemas hidrulico e pneumtico

Asociado unidade de competencia 2: xestionar e supervisar os procesos de instalacin, mantemento e reparacin do equipamento industrial, e realizar a sa posta a punto
3.2.3.1
Interpretar a documentacin tcnica (planos, diagramas e esquemas) relativa a sistemas automticos secuenciais de tecnoloxa pneumtico-hidrulica, identificando todos os elementos e os compoentes relacionados co proceso pneumtico e hidrulico de automatizacin. Explicar a secuencia de funcionamento de calquera sistema automtico, especificar as respostas do equipamento s situacins de emerxencia e identificar a variacin que se produce nos parmetros caractersticos do sistema pneumtico e hidrulico. Calcular as magnitudes e os parmetros bsicos dun sistema automatizado pneumaticamente e hidraulicamente. Elaborar un informe de actividades e describir o proceso, os medios utilizados, os esquemas e planos, as medidas e os clculos realizados nun sistema pneumtico e hidrulico. Utilizar optimamente os sistemas automticos (pneumtico-hidrulicos, electropneumticos e electrohidrulicos) cumprindo as condicins de funcionamento. Realizar os planos e os esquemas de acordo coa simboloxa, os parmetros e as especificacins, seleccionando os elementos mis idneos para un sistema automtico. Aplicar un sistema automtico (pneumtico-hidrulico e electropneumtico-hidrulico) nun panel de probas, montado, regulado e axustado s condicins estipuladas. Aplicar as tcnicas de mantemento correctivo e preventivo nos sistemas pneumticohidrulicos. Establecer as marxes de seguridade (temperatura, presin, vibracins, etc.) de acordo coas mquinas e as normas do fabricante. Formalizar a documentacin necesaria para a realizacin do plan de mantemento onde aparezan as ferramentas para utilizar, as normas de operacins de mantemento, os puntos de inspeccin, etc., as como un informe-memoria das actividades de mantemento realizadas (libro de revisins ou mantemento). Diagnosticar avaras nos sistemas hidrulicos e pneumticos, identificar a sa natureza e relacionalas coas causas que as provocan. Determinar os equipamentos e os tiles necesarios para realizar un plan de intervencin en que se determinen as causas das avaras. Identificar os desgastes normais e anormais dos elementos dun sistema pneumticohidrulico, aplicando as tcnicas de medida e comparacin dos parmetros cos orixinais e as sas tolerancias de fabricacin. 46
Relacionar as roturas e os desgastes coas causas que os provoquen (falta de engraxe, temperatura, etc.). Realizar os axustes mecnicos e as medidas das magnitudes nos sistemas mecnicos, hidrulicos e pneumticos utilizando os procedementos mis adecuados que cumpran con precisin e seguridade os requisitos de posta a punto dos equipamentos.
3.2.3.2
Contidos (duracin: 130 horas) Contidos procedementais Sistemas hidrulicos
Interpretacin da documentacin tcnica (planos, diagramas e esquemas) relativa a sistemas automticos secuenciais de tecnoloxa hidrulica. Identificacin de todos os elementos e compoentes relacionados co proceso de automatizacin hidrulica. Realizacin dos clculos das magnitudes e dos parmetros bsicos dun sistema automatizado hidraulicamente. ptimo aproveitamento dos sistemas automticos hidrulicos cumprindo as condicins de funcionamento. Elaboracin dun informe de actividades, con descricin do proceso, os medios utilizados, esquemas e planos, medidas e clculos realizados nun sistema hidrulico. Realizacin dos planos e dos esquemas de acordo coa simboloxa, os parmetros e as especificacins, e seleccin dos elementos mis idneos para un sistema hidrulico. Simulacin dun sistema hidrulico nun panel de probas, e posta a punto do sistema. Elaboracin dun plan de mantemento preventivo e correctivo, as como do informe das operacins de mantemento e puntos de inspeccin.
Sistemas pneumticos
Interpretacin da documentacin tcnica (planos, diagramas e esquemas) relativa a sistemas automticos secuenciais de tecnoloxa pneumtica. Identificacin de todos os elementos e compoentes relacionados co proceso de automatizacin pneumtica. Realizacin dos clculos das magnitudes e dos parmetros bsicos dun sistema automatizado pneumaticamente. ptimo aproveitamento dos sistemas automticos pneumticos cumprindo as condicins de funcionamento. Elaboracin dun informe de actividades, con descricin do proceso, os medios utilizados, esquemas e planos, medidas e clculos realizados nun sistema pneumtico. Realizacin dos planos e dos esquemas de acordo coa simboloxa, os parmetros e as especificacins, e seleccin dos elementos mis idneos para un sistema pneumtico. 47
Simulacin dun sistema pneumtico nun panel de probas, e posta a punto do sistema. Elaboracin dun plan de mantemento preventivo e correctivo, as como o informe das operacins de mantemento e puntos de inspeccin.
Equipamentos de diagnose
Utilizacin dos equipamentos de diagnstico de avaras. Determinacin dos equipamentos e dos tiles necesarios para realizar un plan de intervencin en que se determinen as causas das avaras. Identificacin dos desgastes normais e anormais das pezas dun sistema automtico, en comparacin cos repostos orixinais e coas sas tolerancias xeomtricas, utilizando a tcnica de medida mis adecuada. Determinacin das relacins entre os desgastes e as causas que os provocan. Realizacin dos axustes mecnicos en sistemas automticos (pneumtico-hidrulicos) utilizando os procedementos mis adecuados en condicins de seguridade.
Contidos conceptuais Sistemas hidrulicos
Fundamentos de hidrulica. Bombas, motores e cilindros hidrulicos: aplicacin, tipos e mantemento. Elementos hidrulicos emisores de sinais, de manobra, de procesamento e tratamento de sinais, e de actuacin. Vlvulas distribuidoras, de simultaneidade, reguladoras de presin e selectoras de circuto. Temporizadores. Vlvulas reguladoras de caudal. Vlvulas de descarga. Deseo de sistemas hidrulicos. Posta en marcha de equipamentos hidrulicos. Simulacin dun sistema hidrulico. Montaxe, regulacin e posta a punto dun sistema hidrulico. Localizacin e tipoloxa das avaras.
Sistemas pneumticos
Xeracin e alimentacin do aire comprimido. Compresores. Tipos e caractersticas. Acumuladores e tubos. Deseo de instalacins. Tratamento do aire comprimido. Filtraxe, deshumidificacin e lubricacin. 48
Elementos pneumticos emisores de sinais, de manobra, de procesamento e tratamento de sinais, e de actuacin. Vlvulas distribuidoras, de simultaneidade, reguladoras de presin e selectoras de circuto. Temporizadores. Vlvulas reguladoras de caudal. Deseo de sistemas pneumticos. Posta en marcha dun sistema pneumtico. Simulacin dun sistema pneumtico. Montaxe, regulacin e posta a punto dun sistema pneumtico. Localizacin e tipoloxa das avaras.
Equipamentos de diagnose
Tipos e aplicacins de equipamentos de diagnose.
Comportamento activo para conseguir acabados pulcros nos traballos realizados. Preocupacin pola orde e a limpeza dos elementos de traballo. Interese polo aproveitamento racional dos materiais tendo en conta as tcnicas de fabricacin. Hbito de realizar os traballos seguindo as normas e as recomendacins de seguridade e hixiene. Preocupacin pola autoavaliacin como ferramenta para a mellora das capacidades persoais.
49
3.2.4
Mdulo profesional 4: montaxe e mantemento dos sistemas elctrico e electrnico

3.2.4.1
Realizar unha clasificacin dos motores de corrente continua e corrente alterna, as como dos transformadores, en funcin dos seus campos de aplicacin mis caractersticos. Explicar os parmetros caractersticos dos motores de corrente alterna (monofsicos e trifsicos) e de corrente continua, as como dos transformadores en servizo e en baleiro. Explicar os sistemas de arrinque e freada, as sas caractersticas e os parmetros fundamentais propios das mquinas de corrente continua e de corrente alterna. Explicar os efectos producidos polas mquinas elctricas nas instalacins elctricas industriais relativos variacin do factor de potencia, e describir os procedementos utilizados na sa correccin. Clasificar os sistemas de control e regulacin electrnica de velocidade dos motores de corrente continua e de corrente alterna, e indicar as magnitudes sobre as que se deba actuar en cada caso. Establecer as diferenzas funcionais e de aplicacin entre un arrincador progresivo e un variador de velocidade para un motor asncrono trifsico. Clasificar e describir os elementos utilizados na construcin do equipamento de mando e manobra (rels, contactores, temporizadores, etc.) de motores elctricos. Clasificar e describir o funcionamento, as caractersticas elctricas e os parmetros fundamentais dos dispositivos electrnicos (dodos, transistores e tiristores) utilizados nos equipamentos de potencia, e indicar as reas de aplicacin mis habituais. Clasificar pola sa funcin os circutos electrnicos que se empregan en aplicacins de potencia (rectificadores, talladores, convertedores, corrente continua/corrente alterna, etc.), e indicar o tipo de transformacin enerxtica que producen e as caractersticas de cada un. Explicar o diagrama de bloques dun sistema electrnico de variacin da velocidade dun motor de corrente continua e dun motor asncrono trifsico de gaiola de esquo, indicando os elementos funcionais que o constiten, a funcin que desempea cada un deles e as sas caractersticas especficas. Describir os procedementos utilizados na montaxe, na conexin e no mantemento das instalacins de alimentacin e automatismo dos motores e elementos asociados que incorporen elementos electrotcnicos. Enumerar as ferramentas bsicas utilizadas na montaxe e no mantemento das instalacins, clasificalas pola sa tipoloxa e a sa funcin, e describir as sas caractersticas principais de utilizacin e conservacin. 50
Clasificar os instrumentos de medida mis utilizados na comprobacin das magnitudes caractersticas e regulamentarias das instalacins elctricas de baixa tensin, en funcin das magnitudes que poden medir e do seu mbito de aplicacin. Explicar as caractersticas mis relevantes (tipos de erros, sensibilidade, precisin, etc.), a tipoloxa, as clases e os procedementos de uso dos instrumentos de medida utilizados. Recoecer a simboloxa utilizada nos aparellos de medida e explicar o seu significado e a sa aplicacin. Clasificar e explicar a tipoloxa e as caractersticas das avaras das instalacins elctricas e dos motores, dos transformadores, dos equipamentos e dos elementos de proteccin que lles dan servizo s mquinas e aos equipamentos industriais. Clasificar e explicar a tipoloxa e as caractersticas das avaras dos elementos de automatismo de tecnoloxa electrotcnica presentes nas mquinas e nos equipamentos industriais. Describir as tcnicas xerais e os medios especficos utilizados para a localizacin de avaras nas instalacins de alimentacin, potencia e mando, as como nas mquinas, nos equipamentos e nos elementos de asociados de tipo electrotcnico presentes nas mquinas e nos equipamentos industriais.
3.2.4.2
Contidos (duracin: 185 horas) Contidos procedementais Instalacins elctricas industriais: tipoloxa e caractersticas
Identificacin dos tipos de automatismos secuenciais e continuos. Elaboracin de esquemas de automatismos cableados e descricin do seu funcionamento. Clculo dos parmetros e das magnitudes fundamentais. Utilizacin de catlogos e manuais tcnicos. Interpretacin de circutos e instalacins elctricas en diversas condicins de funcionamento. Identificacin das partes activas (que estn baixo tensin) e as de funcin dos elementos de proteccin e de manobra sobre elementos reais. Seleccin dos elementos e dos materiais das instalacins (cables, proteccins elctricas, tubos e canalizacins, mecanismos, etc.), de acordo coas necesidades do mantemento.
Mquinas elctricas: manobra e posta en servizo
Identificacin das partes internas e externas mis importantes dos motores na documentacin tcnica, relacionando a parte real co debuxo que a representa. Interpretacin da documentacin de mquinas elctricas. Regulacin e control da velocidade en mquinas elctricas. Descricin do funcionamento e clculo dos parmetros asociados. 51
Conexin do equipamento de mquinas elctricas: control, verificacin e sinalizacin. Medida das magnitudes elctricas dos motores en repouso e en funcionamento, utilizando os esquemas de conexin e os instrumentos de medida adecuados. Clculo das magnitudes mis importantes dos motores de corrente continua e de corrente alterna monofsicos e trifsicos que se utilicen. Aplicacin das normas de seguridade elctricas e especficas de mantemento dos equipamentos. Realizacin de operacins de conexin e posta en marcha das mquinas elctricas.
Control e regulacin electrnica de mquinas elctricas
Interpretacin da documentacin tcnica en funcin das caractersticas do automatismo proposto. Representacin de esquemas para a regulacin da velocidade, a freada e a inversin dos motores de corrente continua e de corrente alterna. Localizacin e diagnstico de avaras. Elaboracin de estudos-proxecto de automatizacin con intervencin de diferentes tecnoloxas na sa realizacin. Reparacin, verificacin e posta en servizo de automatismos elctricos. Posta en marcha dos equipamentos de regulacin e comprobacin do funcionamento, con actuacin sobre os sinais de control e con axuste dos parmetros do regulador. Eleccin do regulador de velocidade para diversas aplicacins de motores. Realizacin de automatismos cableados.
Contidos conceptuais Instalacins elctricas industriais: tipoloxa e caractersticas
Instalacins de baixa tensin en ambiente industrial. Aparellos de proteccin, manobra e conexin. Elementos e materiais empregados segundo a tipoloxa de ambientes e necesidades industriais. Tomas de terra. Regulamentacin e normativa electrotcnica de aplicacin. Simboloxa e representacin de esquemas. Configuracin, clculo e deseos bsicos de instalacins de interior industriais. Condutores, canalizacins, etc. Mquinas, equipamentos, tiles, ferramentas e medios empregados nas tcnicas de montaxe de instalacins industriais. Procedementos de montaxe: medios. Medidas elctricas no contorno do equipamento industrial: procedementos e equipamentos. 52
Localizacin de avaras: procedementos, equipamentos e medios. Operacins de mantemento: procedementos, equipamentos e medios.
Mquinas elctricas: manobra e posta en servizo
Tipos de mquinas elctricas estticas e rotativas en funcin das sas aplicacins industriais. Caractersticas elctricas e mecnicas, e conexin das mquinas elctricas de corrente continua e de corrente alterna monofsicas e trifsicas. Posta en servizo e sistemas de arrinque e freada dos motores. Normas para o clculo e o deseo dos equipamentos e das instalacins das mquinas. Equipamentos e cadros de control das mquinas elctricas de corrente continua e de corrente alterna. Elementos de mando, medida, manobra e control nas instalacins industriais. Procedementos de montaxe. Regulamentacin e normativa electrotcnica aplicada. Simboloxa para a representacin de esquemas.
Control e regulacin electrnica de mquinas elctricas
Estrutura xeral dos sistemas de regulacin de mquinas elctricas. Dispositivos e circutos electrnicos de potencia utilizados nos equipamentos de posta en marcha, automatismo e regulacin de mquinas elctricas. Regulacin electrnica de velocidade dos motores elctricos de corrente continua e de corrente alterna. Configuracin dos sistemas. Procedementos, medios e equipamentos especficos para a localizacin e o diagnstico de avaras. Elementos de control.
Rigor na interpretacin da documentacin. Atencin na conexin de equipamentos e na interpretacin de parmetros e medicins. Respecto polas normas de utilizacin e conservacin dos tiles e das ferramentas de traballo. Rigor na aplicacin das medidas de seguridade persoal e da instalacin.
53
3.2.5
Mdulo profesional 5: montaxe e mantemento de sistemas automticos de producin

3.2.5.1
Clasificar os tipos de regulacin usados na industria, especialmente no campo dos procesos continuos. Relacionar as caractersticas e as variables dun proceso continuo cos seus lazos de regulacin. Clasificar os equipamentos, os elementos e os dispositivos de tecnoloxa electrotcnica (autmatas, reguladores de temperatura, de nivel, de velocidade, etc.) empregados nos sistemas automticos de regulacin de procesos, atendendo sa funcin, sa tipoloxa e s sas caractersticas. Clasificar os equipamentos, os elementos e os dispositivos de tecnoloxa fludica (sensores de presin, vlvulas proporcionais, amplificador proporcional, elementos de medida, etc.) empregados nos sistemas automticos de regulacin de procesos, atendendo sa funcin, sa tipoloxa e s sas caractersticas. Describir a relacin que existe entre os parmetros dun regulador PID e a resposta das variables de sada dun proceso automatizado de producin. Explicar o que o proceso de sintona de parmetros dun regulador. Seleccionar marca e modelo alternativos dos elementos que constiten o sistema automtico de producin (detectores, acondicionadores, controladores, actuadores, amplificadores, xeradores de consigna, redes de comunicacin, etc.). Realizar o esquema do sistema automtico empregando smbolos adecuados aos compoentes de carcter electrotcnico, pneumtico e hidrulico. Realizar sobre maquetas e paneis adecuados a montaxe, a conexin e as operacins habituais de mantemento dun sistema automtico de producin simulado. Realizar a posta a punto, o axuste e a regulacin dos compoentes dun sistema automtico de producin que comprenda un ou mis lazos de regulacin, empregando as ferramentas e os aparellos de medida adecuados. Distinguir os robots e os manipuladores que se usan nos procesos automticos de producin en funcin da sa tipoloxa, os graos de liberdade, a tecnoloxa e os mbitos de aplicacin mis caractersticos. Desenvolver a programacin de manipuladores e robots partindo dun proceso secuencial establecido e tendo en conta os parmetros das variables que interveen no proceso. Comprobar mediante simulacin que as traxectorias das partes mbiles dos robots e dos manipuladores sexan acordes co perfil inicialmente establecido.
54
Verificar que as traxectorias dos movementos dos robots e manipuladores garantan a seguridade dos operarios, dos equipamentos e das mquinas. Pr a punto os robots ou manipuladores nun sistema automtico de producin simulado. Apreciar as diferenzas existentes entre os automatismos cableados e os programados. Realizar a montaxe dun sistema automtico controlado por autmata programable sobre maquetas ou paneis axeitados, que simulen un sistema automtico de producin tipo. Realizar as operacins de control e de manexo do programa dun autmata programable, realizar as operacins de transferencia dos programas, e fixar os parmetros de referencia e os valores de consigna. Comprobar e seleccionar marca e modelo alternativos dos elementos que constiten un sistema automtico de producin con autmata programable basendose nas caractersticas requiridas polo proceso. Identificar, sobre esquemas de funcionamento dun proceso de producin automatizado, os sistemas automticos tipo que requirir o sistema. Describir os procedementos utilizados na montaxe, na conexin e no mantemento dun sistema automtico de producin. Documentar o procedemento que se deber de seguir na montaxe, na conexin e no mantemento da instalacin, utilizando para iso os medios necesarios e no formato apropiado (planos, esquemas, proba de axustes, listaxes de materiais, etc.). Realizar a montaxe usando o formato, as ferramentas e os medios adecuados. Enumerar as ferramentas bsicas usadas na montaxe de sistemas automticos de producin, e describir as sas caractersticas principais de utilizacin e de conservacin. Realizar as probas e as medidas necesarias usando os aparellos e os sistemas de medida adecuados, e os procedementos establecidos. Elaborar un informe das actividades desenvolvidas e dos resultados conseguidos.
3.2.5.2
Contidos (duracin: 165 horas) Contidos procedementais Sistemas de regulacin e control
Identificacin do tipo de sistema de regulacin e control usado nun sistema de producin industrial automatizado. Localizacin dos compoentes dun sistema de control con lazo de regulacin. Deducin do esquema de bloques dun sistema cun lazo de regulacin ou con varios a partir dunha montaxe sobre paneis de adestramento dun proceso de producin automatizado tipo. Localizacin dos parmetros que se poden regular nun sistema de control con lazo de regulacin. 55
Interpretacin da relacin existente entre os parmetros variables dun regulador e a resposta do sistema. Percepcin das situacins de emerxencia que nun proceso de producin automatizado se poden presentar, as como as respostas que o sistema pode proporcionar ante elas.
Equipamento e elementos de control e medidas (elctrico, pneumtico e hidrulico)
Descricin dos elementos (entradas, sadas, mando, forza, proteccins, controladores, etc.) que, utilizando tecnoloxa elctrica, pneumtica ou hidrulica, conformen un sistema automtico de producin. Manipulacin de sensores, controladores, acondicionadores e actuadores de xeito que se axusten aos parmetros previamente establecidos. Realizacin das probas e de medidas adecuadas para axustar os parmetros dos elementos do sistema automatizado s condicins establecidas. Manipulacin de instrumentos de medida necesarios para axustar os parmetros dun regulador. Seleccin dos elementos que configuran o sistema automtico, con especificacin de marca e modelo, usando catlogos tcnicos e comerciais e os clculos necesarios.
Manipuladores e robots
Identificacin dos dispositivos e dos compoentes que configuran un sistema automtico manipulado ou robotizado, relacionando os smbolos presentes na documentacin cos elementos reais do sistema. Descricin da secuencia de funcionamento dun sistema de producin automatizado cun robot ou un manipulador. Identificacin da estrutura, os tipos de control e as prestacins dos robots e dos manipuladores. Manexo dos controis manuais e automticos de manipuladores e robots. Realizacin da posta a punto de robots e manipuladores. Realizacin das operacins de mantemento habituais nos manipuladores e nos robots. Construcin de pequenos programas de procesos de producin simulados para robots e manipuladores.
Autmatas programables
Deducin das vantaxes dos sistemas automticos programados fronte aos cableados. Identificacin das partes, os elementos e as principais caractersticas dun autmata programable. Montaxe de sistemas automticos que simulen un proceso de producin, gobernados por un autmata programable e que utilicen dispositivos elctricos, pneumticos e hidrulicos.
56
Realizacin de programas para autmatas programables en diversas linguaxes utilizando diversas ferramentas (consolas, computadores, etc.). Transmisin do programa elaborado no computador ou na consola de programacin ao autmata que goberne o sistema automtico de producin. Realizacin de montaxes de sistemas de producin controlados por autmatas programables, en paneis adecuados de adestramento.
Procesos de producin automatizados
Representacin grfica de diversos procesos de producin automatizados tipo (fabricacin mecnica, fabricacin de equipamentos, artes grficas, elaboracin de produtos alimentarios, etc.). Identificacin da funcin e dos elementos constituntes de cada bloque integrante do sistema de producin automatizado.
Procedementos nos sistemas de control automtico
Manipulacin de aparellos de medida para a montaxe, a conexin e o mantemento de sistemas de producin automatizados de distintos tipos que usen elementos elctricos, pneumticos e hidrulicos. Elaboracin da documentacin que acompaa os procedementos usados na montaxe, na conexin e no mantemento de diversos sistemas de producin automatizados. Realizacin de probas e medidas adecuadas en elementos integrantes dun sistema automtico, co fin de localizar avaras e disfuncins no dito sistema de control. Localizacin das situacins de emerxencia que se poden presentar nos sistemas de producin automatizados, e explicacin da resposta que ofreza o sistema de control. Identificacin dos sntomas da avara con base nos efectos producidos polo sistema ou polas medidas realizadas, e localizacin dos elementos causantes do mal funcionamento.
Contidos conceptuais Sistemas de regulacin e control
Principio do sistema de regulacin automtica. Tipoloxa: sistemas de control en lazo aberto e sistemas de control realimentados. Compoentes do sistema de control: sensores, actuadores, reguladores, xeradores de consigna, etc. Tipos de control: reguladores P, PD, PI e PID. Funcin de transferencia. Estabilidade.
57
Equipamento e elementos de control e medidas (elctrico, pneumtico e hidrulico)
Elementos sensores e transdutores de sinal (elctricos, pneumticos e hidrulicos) usados en sistemas automticos de producin. Elementos captadores ou medidores de sinal. Elementos acondicionadores de sinal (elctricos, pneumticos e hidrulicos) usados en sistemas automticos de producin. Xeradores de consigna. Elementos actuadores elctricos, pneumticos e hidrulicos utilizados en sistemas de producin automatizados. Instrumentos e equipamentos de medida usados nos sistemas automticos de producin.
Manipuladores e robots
Robots e manipuladores como dispositivos de actuacin nos procesos automticos secuenciais: Aplicacins dos robots e dos manipuladores en equipamentos de producin industriais. Tipoloxa, estrutura e caractersticas dos manipuladores e dos robots. Tipos de control utilizados en manipuladores e robots. Sensores, actuadores e sistemas de control utilizados para robots e manipuladores.
Autmatas programables
Sistemas automticos cableados e programables. Autmata programable como elemento de control en procesos automticos. Estrutura e funcionamento dun autmata programable. Caractersticas funcionais dos autmatas programables. Entradas e sadas: analxicas, dixitais e especiais. Linguaxes de programacin usadas nos autmatas programables: linguaxes de instrucins, de contactos e GRAFCET. Sistemas de carga, almacenaxe e utilizacin dos programas. Esquemas de sistemas automticos con autmatas programables.
Procesos de producin automatizados
Procesos de producin automatizados tipo. Representacins grficas para os procesos de producin (bloques, de fluxo, de fases, etc.). Planos de sistemas automatizados de producin: interpretacin da simboloxa.
58
Sistemas de control automtico
Instrumentos de medida utilizados nos sistemas de control automtico. Mtodos de configuracin de sistemas de control automtico. Disfuncins e diagnstico de avaras nos sistemas automticos. Avaras en sistemas automticos utilizados en procesos de producin industrial. Normas para o mantemento de equipamentos e instalacins industriais.
Valoracin da importancia dos sistemas de control automtico nos procesos de producin. Valoracin da importancia de dispor dunha axeitada documentacin tcnica dos elementos que interveen nun sistema de control automatizado de producin. Orde e limpeza no manexo da documentacin. Valoracin da disposicin dunha documentacin correcta e actualizada. Respecto polas normas de representacin grfica. Rigor no seguimento e na interpretacin da normativa vixente sobre as operacins de mantemento en lias de producin automatizadas e as sas instalacins auxiliares. Responsabilidade na realizacin de actividades de mantemento de mquinas e equipamentos presentes en lias de producin automatizadas. Valoracin do alcance da calidade prevista nas actividades de mantemento realizadas. Atencin seleccin do instrumento de medida adecuado. Valoracin da importancia de dispor de programas adecuados s prestacins requiridas. Atencin importancia de realizar copias de seguridade dos programas de control existentes, nos soportes informticos mis adecuados. Hbito de verificar que as caractersticas tcnicas de operadores, mquinas, equipamentos e parmetros que intervean sexan as adecuadas. Rigor na conexin de equipamentos e nas medidas efectuadas con aparellos de medida e comprobacin. Respecto pola aplicacin das normas de seguridade persoal, dos equipamentos e das instalacins. Valoracin da emisin do correcto diagnstico na localizacin de avaras Atencin extrema no manexo de equipamentos e de instrumentos na localizacin de avaras. Valoracin da importancia do traballo en equipo hora de realizar as hipteses durante a localizacin de avaras.
59
3.2.6
Mdulo profesional 6: proxectos de modificacin do equipamento industrial

Asociado unidade de competencia 3: desenvolver proxectos de modificacin e mellora do equipamento industrial
3.2.6.1
Enumerar as principais normas de aplicacin en construcin de maquinaria. Describir a documentacin que intervn nun proxecto de implantacin dun proceso produtivo de fabricacin, definindo as sas caractersticas e determinando os tipos de planos que compoen a documentacin grfica. Seleccionar a normativa que afecte s instalacins dun proxecto de implantacin de maquinaria para un proceso de producin. Elaborar, con todos os datos obtidos, un informe referente aos requisitos esixidos para a implantacin do equipamento industrial dun proxecto de implantacin de maquinaria para un proceso de producin. Determinar o tempo de realizacin e os recursos necesarios para o desenvolvemento dun proxecto de implantacin de maquinaria para un proceso de producin. Elaborar informes, a partir dun proxecto de modificacin dunha mquina ou dun equipamento industrial, sobre os requisitos esixidos relativos a: especificacins tcnicas, caractersticas dos materiais, funcionalidade dos subconxuntos da construcin, condicins de mantemento, normativa e regulamentacin, seguridade esixible e equivalencias de materiais, e especificacins doutra norma que cumpra as esixencias requiridas. Determinar o tempo de realizacin e os recursos necesarios para o desenvolvemento dun proxecto de modificacin dunha mquina ou dun equipamento industrial. Identificar sistemas, grupos funcionais e os elementos da mquina que son afectados por unha modificacin. Configurar os sistemas da mquina para modificar, satisfacendo os requisitos funcionais. Identificar os elementos dunha mquina para modificar que, polas sas caractersticas ou solicitacins, requiran determinar as sas dimensins ou as sas formas. Identificar a normativa pertinente en cada caso de modificacin de mquinas ou elementos. Xustificar a solucin elixida desde o punto de vista da estabilidade e da sa viabilidade construtiva nas modificacins de mquinas e de equipamento industrial. Representar graficamente a solucin elixida nas modificacins de mquinas ou equipamento industrial. Relacionar a solucin construtiva cos materiais que cumpra utilizar, coa forma da sa execucin no taller e na obra, e co custo previsible.
60
Elixir o sistema de representacin grfica mis adecuado para cada parte da mquina e tipo de plano. Seleccionar a normativa para utilizar na representacin de planos. Analizar a natureza do debuxo seleccionando e a escala que se deba utilizar. Ordenar as vistas e a informacin necesaria que aparezan nun mesmo plano. Representar, de acordo coa normativa e coa boa prctica, os alzados, as plantas, as seccins e os detalles que forman parte da informacin grfica que contean os planos. Seleccionar os tiles, os soportes e os formatos mis adecuados para a realizacin do plano. Identificar e denominar cada un dos planos do proxecto. Acotar os planos de xeito claro e conciso. Realizar o manual de funcionamento do produto en que se inclan as instrucins de instalacin, posta en marcha, uso e mantemento, cos seus esquemas correspondentes. Compor e montar ordenadamente os documentos do proxecto (informe tcnico), cunha unha adecuada presentacin.
3.2.6.2
Contidos (duracin: 165 horas) Contidos procedementais Desenvolvemento de proxectos de implantacin do equipamento industrial
Xustificacin tcnica da necesidade e dos motivos tcnicos e econmicos de modificacin dun proxecto. Determinacin dos alzados, as plantas, as seccins e os detalles que cumpra dar para a mellor definicin do debuxo. Elaboracin de alternativas tcnicas razoadas tendentes satisfaccin da necesidade presentada. Elaboracin de solucins tcnicas construtivas correspondentes montaxe de mquinas. Identificacin do deseo, a construcin, a montaxe, as probas, a posta en marcha e a recepcin das mquinas, os aparellos e as instalacins correspondentes ao proxecto de modificacin, ampliacin ou mellora en marcha co prescrito nos cdigos, nas normas e nos regulamentos. Realizacin dos diagramas de proceso e de fluxo de materiais correspondentes execucin da montaxe dunha instalacin ou dun equipamento industrial. Elaboracin de listaxes de equipamentos, materiais e actividades para a execucin do proxecto.
Desenvolvemento de proxectos de modificacin de maquinaria
Confeccin dos orzamentos necesarios para a realizacin do proxecto de modificacin. 61
Elaboracin do anteproxecto da solucin tcnica seleccionada, de entre as alternativas orzadas. Xustificacin econmica do investimento necesario para levar a efecto o proxecto de modificacin. Elaboracin do prego de condicins tcnicas para a realizacin ou execucin, posta en marcha e entrega dun proxecto de modificacin de mquinas ou de equipamento industrial. Realizacin da documentacin para a legalizacin da execucin do proxecto de modificacin das instalacins ou das mquinas.
Contidos conceptuais Proxectos en implantacin de maquinaria e equipamento industrial
Fontes de informacin e consulta. Valoracin de alternativas. Compoentes dun proxecto. Datos que interveen. Normas esixidas. Especificacins requiridas. Memoria descritiva e xustificativa. Prego de condicins. Orzamentos. Planos e caractersticas que os identifican.
Desenvolvemento de proxectos de implantacin do equipamento industrial
Organizacin en planta do equipamento industrial. Planos e distribucin do equipamento industrial e da maquinaria, as como diagramas de organizacin, percorridos e fluxo de materiais, e puntos de inspeccin. Planos xerais e de detalle de bancadas, cimentacins e obra civil anexa (arquetas, canalizacins e revestimentos de condutos de servizos). Planos de detalle de fixacins e ensamblaxe do equipamento industrial, e as sas proteccins de seguridade de uso. Configuracin e seleccin de equipamentos das instalacins auxiliares e de servizo do equipamento industrial (aspiracins de gases, ventilacins de mquinas, instalacins enerxticas e instalacins de fludos refrixerantes). Planos xerais e de detalle das instalacins auxiliares producin.
62
Desenvolvemento de proxectos de modificacin de maquinaria
Configuracin das partes afectadas dos sistemas mecnico, de animacin, e de control e automatizacin. Clculo e seleccin dos elementos constituntes de cada sistema modificado da mquina. Diagramas e esquemas dos circutos modificados de potencia, control e automatizacin. Planos funcionais de conxunto e de pezas da modificacin do sistema mecnico. Planos de conxunto e de detalle da montaxe dos equipamentos e dos circutos dos sistemas elctricos, hidrulicos e pneumticos. Instrucins de uso e mantemento da mquina adaptadas ao novo estado. Deseo da integracin dun sistema de adquisicin de datos da maquinaria (vibracins, temperatura e presins).
Valoracin da importancia de dispor dunha correcta informacin e documentacin. Rigor no clculo de parmetros e elementos. Atencin normativa que regula as instalacins. Rigor na eleccin e no clculo de equipamentos e materiais. Atencin importancia da viabilidade do proxecto. Hbito de orde e mtodo nos procedementos. Responsabilidade na participacin no traballo en equipo. Valoracin da calidade e da responsabilidade.
63
3.3
3.3.1
Mdulos profesionais transversais

Mdulo profesional 7: tcnicas de fabricacin para o mantemento e a montaxe
3.3.1.1
Relacionar as mquinas ferramenta convencionais (torno, fresadora, trade, etc.) coas sas prestacins, coas sas caractersticas, co seu funcionamento e cos seus traballos caractersticos. Describir as instalacins, os elementos e os rganos de mquinas, elementos de elevacin e transporte, materiais construtivos e ferramentas utilizadas. Realizar os procesos de mecanizado por arrinque de labra, soldaxe, conformado, mecanizados especiais, montaxe, fundicin e procedementos pulvimetalrxicos, as como relacionar diferentes pezas cos procesos polos que se obteen. Determinar a sucesin de mquinas e ferramentas, as como o proceso de fabricacin, a partir dunha peza ou dun plano de fabricacin que asegure a sa obtencin de acordo coas especificacins (material, forma, dimensins, signos de mecanizado, tolerancias de fabricacin, sucesin de operacins, parmetros de fabricacin, etc.). Seleccionar ferramentas e maquinaria, e realizar o axuste e a posta a punto das mquinas ferramenta, as como das operacins de mecanizado, consonte as normas de seguridade e hixiene. Elixir o procedemento de soldaxe mis adecuado (tipo de soldadura, preparacin de bordos, consumibles, etc.), a posta a punto dos equipamentos de soldaxe e as operacins de soldaxe para a obtencin dunha peza, aplicando as normas de seguridade.
3.3.1.2
Contidos (duracin: 160 horas) Contidos procedementais Medios de producin
Descricin dos tipos de mquinas e instalacins para mecanizado (tornos, fresadoras, cepilladoras, rectificadoras, trades, etc.), para conformado (curvadora, pregadora, rebordeadora, etc.), para soldaxe (oxiacetilnica, por arco elctrico con elctrodo revestido, en atmosfera protexida, TIG, MIG e MAG), para fundicin e para pulvimetalurxia. Descricin dos sistemas e dos elementos auxiliares empregados na montaxe. Descricin dos sistemas auxiliares e accesorios de fabricacin.
64
Tcnicas operatorias
Realizacin dos procedementos e das operacins de mecanizado (torneado, fresado, tradeado, rectificado, roscado, etc.), de conformado, de soldaxe e de fundicin. Procedementos e operacins de montaxe. Manexo e control das mquinas ferramenta de mecanizado.
Procesos de fabricacin
Realizacin do estudo das fases necesarias para a fabricacin do produto. Ordenacin das fases e das operacins de fabricacin, as como asignacin de mquinas e de medios necesarios.
Contidos conceptuais Medios de producin
Tipos de mquinas e instalacins para mecanizado. Tipos e caractersticas de fresadoras, trades, limadoras, rectificadoras, rebarbadoras e cisalladoras. Tipos de mquinas e de instalacins para conformado. Tipos e caractersticas de cilindros, pregadoras, curvadoras, rebordeadoras e prensas. Tipos de mquinas e de instalacins para soldaxe. Instalacins de soldaxe oxiacetilnica. Caractersticas. Gases. Tipos de sopretes. Tcnicas de soldaxe. Instalacins de soldaxe por arco elctrico con elctrodo reversible. Tipos de elctrodo. Tipos de mquinas de soldar (rectificadores, transformadores, convertedores, etc.). Instalacins de soldaxe por arco elctrico en atmosfera protexida. TIG. MIG. MAG. Tipos de gases. Tipos de mquinas. Instalacins de corte trmico. Oxicorte e corte por plasma: caractersticas; utilizacin. Tipos de mquinas e instalacins para fundicin. Instalacins de fundicin. Tipos de fundicin. Fabricacin de modelos e moldes. Tratamentos das areas. Mestura de arenas. Fabricacin de machos. Mquinas utilizadas na fabricacin de modelos e moldes de fundicin. Tipos de mquinas e instalacins para pulvimetalurxia. Prensas utilizadas na fabricacin por pulvimetalurxia. Sinterizacin de pezas: pezas de metal duro; bronces. Sistemas e elementos auxiliares empregados na montaxe. Ferramentas utilizadas na montaxe. Gatos e guindastres: tipos e caractersticas. 65
Outros dispositivos. Sistemas auxiliares e accesorios de fabricacin. Sistemas de evacuacin de labra, de refrixeracin de ferramentas, de transporte de pezas, de suxeicin, etc.
Tcnicas operatorias
Procedementos e operacins de mecanizado. Torneado, fresado, tradeado, rectificado, limado, etc. Cilindrado, refrontado, escareado, roscado, torneado cnico, moleteado, fresado por xeracin, planeado, rectificado de superficies planas e cilndricas, etc. Procedementos e operacins de conformado. Operacins de pregado, curvado, embutido e corte de chapa. Operacins de pregado ou curvado e corte de tubos. Procedementos e operacins de soldaxe con oxigs, con elctrodo revestido e en atmosfera protexida. Soldaxe de diferentes materiais (aceiros, aluminio, bronces, etc.) en horizontal, en vertical (ascendente e descendente), en cornixa, en teito, etc. Procedementos e operacins de fundicin. Procedementos de fabricacin de moldes e modelos para fundicin. Tratamentos das areas. Tipos de fundicin e os seus procedementos. Procedementos e operacins de pulvimetalurxia. Procedemento de obtencin de pezas por sinterizacin. Sistemas de prensado e quentamento de pezas obtidas por pulvimetalurxia. Procedementos e operacins de montaxe. Procedementos de montaxe. Sistemas e procedementos de control da montaxe. Orde de montaxe. Planos de montaxe e desmontaxe. Manexo e control das mquinas ferramenta de mecanizado. Normas de manexo e de utilizacin das mquinas ferramenta. Control dimensional das pezas obtidas en mquinas ferramenta. Normas de uso e seguridade das mquinas ferramenta. Normas de seguridade e uso de mquinas ferramenta. Sistemas de proteccin persoal no manexo das mquinas ferramenta. Plans de evacuacin das empresas.
Procesos de fabricacin
Estudo das fases necesarias para a fabricacin do produto. Ordenacin das fases e das operacins. Asignacin das mquinas e de medios.
66
Comportamento activo para conseguir acabados pulcros nos traballos realizados. Preocupacin pola orde e a limpeza dos elementos de traballo. Aproveitamento racional dos materiais tendo en conta as tcnicas de fabricacin. Hbito de realizar os traballos consonte as normas e as recomendacins de seguridade e hixiene. Preocupacin pola autoavaliacin como ferramenta para a mellora das capacidades persoais.
67
3.3.2
3.3.2.1
Mdulo profesional 8: representacin grfica en maquinaria

Identificar a simboloxa normalizada aplicable en maquinaria e representar, mediante esta simboloxa, unins desmontables, rganos de transmisin de movemento, tolerancias, acabados, materiais e tratamentos. Identificar e relacionar as representacins que conteen os planos de conxunto e de detalle dos subconxuntos funcionais dunha mquina. A partir dos planos de conxunto e de detalle dos subconxuntos funcionais dunha mquina: Describir o funcionamento de cada sistema e a relacin entre sistemas. Enumerar os elementos que forman cada sistema e a relacin que existe entre eses elementos. A partir da informacin xeral que define un conxunto de elementos de fabricacin mecnica: Seleccionar os tiles, os soportes e os formatos axeitados para a realizacin dos planos de elementos de mquinas. Seleccionar a escala para utilizar, analizando a natureza do debuxo. Determinar as vistas, os cortes e os detalles que cmpren para a mellor definicin dos elementos e do conxunto. Representar, consonte a normativa e no soporte mis adecuado, os alzados, as plantas, as seccins e os detalles que forman parte da informacin grfica que conteen os planos. Acotar os debuxos en funcin da sa funcionalidade e do proceso de fabricacin. A partir da informacin xeral que define os sistemas da maquinaria: Elixir o sistema de representacin grfica axeitado. Seleccionar os tiles, os soportes e os formatos adecuados para a realizacin dos planos. Establecer e ordenar as agrupacins dos tipos de circutos e os sistemas de referencia para expresar as relacins establecidas entre eles. Representar os circutos e os esquemas coa simboloxa e coa codificacin adecuadas, consonte a normativa de aplicacin e no soporte mis adecuado.
3.3.2.2
Contidos (duracin: 110 horas) Contidos procedementais Elementos de normalizacin para a representacin
Realizacin, consonte os convencionalismos de representacin establecidos, de: 68
Vistas, cortes e seccins para a determinacin de pezas e elementos de mquinas. Planos acotados de pezas e elementos de mquinas. Planos de conxunto e de detalle de pezas e elementos de mquinas.
Sistemas de representacin
Realizacin de planos de conxunto e de detalle de pezas e de elementos de mquinas, empregando sistemas de representacin en perspectiva e aplicando os convencionalismos de representacin establecidos.
Representacin de elementos de mquinas
Realizacin de esbozos acotados de pezas, elementos e equipamentos de maquinaria industrial. Realizacin de planos de conxunto e de detalle de mquinas e equipamentos de maquinaria industrial. Realizacin de planos xerais do equipamento electromecnico utilizados nas instalacins de maquinaria industrial.
Especificacins tcnicas nos planos
Realizacin de planos de conxunto e de detalle de pezas e de elementos de maquinaria con indicacin de materiais, tolerancias e estados superficiais, consonte os convencionalismos de representacin establecidos.
Planos de conxuntos e esquemas
Realizacin de planos de diagramas de principio de instalacins de maquinaria industrial, e interpretacin da sa informacin tcnica. Realizacin de planos de esquemas e de automatismos elctricos en maquinaria industrial, a partir da documentacin de caracterizacin correspondente. Realizacin de planos de esquemas de circutos de automatizacin hidrulica e pneumtica en maquinaria industrial, a partir da documentacin de caracterizacin correspondente. Realizacin de planos xerais e de detalle para a implantacin de instalacins de maquinaria industrial, a partir da informacin de deseo. Realizacin de planos xerais e de detalle para a implantacin das instalacins elctricas e de automatismos, de regulacin, control e automatizacin das instalacins industriais, a partir da informacin de deseo. Preparacin de listaxes de materiais para os sistemas das instalacins de maquinaria industrial, a partir dos seus planos de proxecto.
Debuxo tcnico de obra civil
Realizacin de planos xerais e de detalle para a definicin de elementos estruturais para os equipamentos e as redes das instalacins de maquinaria industrial. 69
Realizacin de esbozos acotados de elementos, equipamentos e estruturas de construcin soldada utilizados nas instalacins de maquinaria industrial.
Deseo asistido por computador
Preparacin do traballo con ferramentas CAD: formulacin bsica do proxecto. Organizacin xeral do sistema de planos. Seleccin de libraras informticas con simboloxa pneumtica, hidrulica, mecnica e elctrica. Seleccin de ficheiros informticos con pezas e conxuntos de mquinas deseadas. Dixitalizacin de planos preexistentes. Preparacin dos ficheiros coa informacin grfica existente que se utilizar. Realizacin de esquemas elctricos, pneumticos, hidrulicos e mecnicos con soporte CAD. Configuracin de parmetros do programa utilizado. Captura de compoentes nas libraras do programa. Creacin e incorporacin de novos compoentes s libraras. Edicin de atributos dos compoentes do esquema para realizar. Interconexin de compoentes. Obtencin de listaxes de conexins. Creacin dos ficheiros de listaxes de compoentes e de conexins. Obtencin de copias impresas do esquema con impresora ou plotter. Realizacin de planos de conxunto e de detalle con soporte CAD. Configuracin de parmetros do programa utilizado. Creacin e edicin de elementos de planos. Incorporacin de elementos das libraras. Creacin dos ficheiros dos planos. Obtencin de copias impresas do plano con impresora grfica (plotter).
Contidos conceptuais Elementos de normalizacin para a representacin
Soportes fsicos, instrumentos e produtos para o debuxo tcnico industrial. Sistematizacin dos procesos de definicin e de acotacin da forma. Normativa de representacin UNE, DIN, ISO e especficas sobre: Vistas, cortes e seccins para a determinacin de pezas. Acotacin de pezas, escalas, rotulacin, lias e indicacins escritas.
70
Calidade superficial e parmetros caractersticos da rugosidade. Indicacin das tolerancias dimensionais e xeomtricas e do estado superficial das pezas. Sistema ISO de tolerancias e axustes.
Sistemas de representacin
Sistemas de representacin: esbozamentos e perspectivas. Perspectiva cabaleira ou isomtrica de elementos de mquinas. Sistema didrico: ferramentas para a representacin.
Representacin de elementos de mquinas
Representacins normalizadas de rganos de mquinas: elementos de unin e suxeicin. Resortes; rbores e eixes; engrenaxes; rodamentos; levas; encaixes; freos. Xeitos de mecanizado normalizados. Representacin e designacin nos debuxos. Representacin de elementos de construcin soldada.
Especificacins tcnicas nos planos
Designacin normalizada dos materiais nos planos. Indicacin das tolerancias dimensionais e xeomtricas. Calidade de acabado superficial das pezas. Axustes de pezas. Representacin e designacin dos elementos comerciais nos planos.
Planos de conxuntos e esquemas
Esquemas de funcionamento de mquinas e de circutos. Simboloxa normalizada e convencionalismos de representacin. Diagramas de fluxo e esquemas. Planos de conxunto de mquinas. Listaxes de despezamento. Ordenacin e numeracin de planos. Simboloxa mecnica, hidrulica, pneumtica e elctrica. Normativa para a representacin de esquemas e diagramas das diferentes tecnoloxas.
Debuxo tcnico de obra civil
Elementos construtivos de maquinaria industrial. Interpretacin e realizacin de planos de detalle. Documentacin tcnica de proxectos de maquinaria industrial (planos, memoria, especificacins tcnicas e medicins).
Deseo asistido por computador
Equipamentos para CAD. Tcnicas de CAD e campo de aplicacin. 71
Mtodos de configuracin e adaptacin dos programas CAD aos usuarios. Libraras de compoentes, elementos normalizados e bloques funcionais. Mtodos e prestacins dos programas CAD para o deseo e a representacin de esquemas e instalacins, as como para o debuxo tcnico de obra civil. Introducin ao programa CAD: ordes de axuda, de debuxo de entidades, e de edicin e consulta; controis de pantalla; introducin ao concepto de capa de debuxo; axudas ao debuxo; bloques; acotacins; sombreados e raiados; ordes especiais 3D; trazado en papel por impresora grfica ou plotter. Procedementos do programa CAD: instalacins, estratexia e uso de ferramentas de traballo; formulacin bsica dun proxecto, unidades, capas e bloques; dixitalizacin dun plano preexistente; formulacin do traballo en 3D; obtencin da terceira dimensin.
Valoracin da necesidade de toma de decisins oportunas para a identificacin da informacin necesaria para a representacin grfica de sistemas mecnicos. Racionalidade e sistematicidade na argumentacin das decisins adoptadas. Sistematicidade na correccin dos erros detectados nas representacins grficas realizadas. Interese pola execucin de representacins grficas que inclan toda a informacin necesaria, sen redundancias, segundo criterios de produtividade, eficacia e eficiencia. Racionalidade na distribucin do traballo segundo o tempo dispoible e criterios de eficiencia. Secuencia e ordenacin das fases do traballo asociadas ao proceso de representacin grfica. Orde, pulcritude, precisin e rapidez no desenvolvemento da representacin grfica. Preocupacin pola conservacin dos tiles de debuxo nas condicins especificadas. Respecto polo uso da normativa na realizacin de documentacin grfica. Autosuficiencia na identificacin e na especificacin dos planos e dos sistemas da representacin que cumpra empregar, executando os debuxos necesarios e suficientes. Interese polos avances tecnolxicos no campo da informtica aplicada na realizacin de documentacin grfica. Interese pola asimilacin de novos mtodos de traballo derivados da evolucin da informtica.
72
3.3.3
Mdulo profesional 9: calidade no mantemento e na montaxe de equipamentos e instalacins

3.3.3.1
Describir a funcin de xestin da calidade, identificando os seus elementos e a relacin cos obxectivos da empresa e da produtividade. Identificar os elementos do sistema de calidade aplicables estrutura organizativa e actividade produtiva dunha empresa do sector. Diferenciar as funcins especficas de calidade que poderan estar distribudas na organizacin da empresa. Explicar as funcins especficas dos elementos da organizacin de calidade e describir a relacin entre eles e a estrutura organizativa da empresa. Describir os instrumentos e os dispositivos de control mis utilizados para garantir a correcta avaliacin da calidade dun produto ou dun proceso produtivo. Explicar as tcnicas metrolxicas empregadas no control dimensional e indicar, cando proceda, os clculos aplicables. Explicar os erros de medida e as tcnicas de clculo de incerteza de medida, inclundo os conceptos de calibraxe e trazabilidade. Determinar as tcnicas de control axeitadas aos parmetros que cumpra verificar nunha peza, nun equipamento ou nun sistema, partindo das especificacins tcnicas. Determinar os instrumentos que se deben empregar para lle aplicar as tcnicas de control a unha peza, a un equipamento ou a un sistema. Realizar as tcnicas metrolxicas, rexistrar os resultados e comparalos cos especificados para unha peza, para un equipamento ou para un sistema. Describir os parmetros que miden a centralizacin e a dispersin dunha distribucin estatstica normal. Describir as tcnicas empregadas no control estatstico do proceso. Describir as ferramentas da calidade aplicables mellora continua da calidade. Explicar os fundamentos e as tcnicas de aplicacin dos plans de mostraxe. Explicar o fundamento e campo de aplicacin dos grficos por atributos. Especificar o sistema histrico de mantemento (SHM) dunha montaxe ou do mantemento dos equipamentos e das instalacins. Aplicar as tcnicas de mellora da calidade que permitan a interpretacin da fiabilidade e das caractersticas do equipamento ou da instalacin (control por variables, control por atributos, etc.). Descubrir as accins correctoras que permitan a mellora da calidade dunha montaxe ou do mantemento dun equipamento ou dunha instalacin.
73
Identificar os contidos dun manual e dun plan de calidade, e relacionalos co produto ou co proceso, e coas normas de sistema de calidade. Describir os criterios de valoracin de caractersticas de control. Relacionar os instrumentos e as tcnicas de ensaios coas caractersticas que poidan controlar. Describir a estrutura e os contidos das pautas e dos informes de control. Describir os aspectos que deba inclur unha auditora interna de calidade destinada a detectar o grao de cumprimento dos plans de calidade e as sas anomalas.
3.3.3.2
Contidos (duracin: 90 horas) Contidos procedementais Poltica industrial sobre calidade
Determinacin dos fundamentos da poltica de calidade da empresa. Establecemento dos temas xerais: Nivel de clientela que constite o mercado da empresa. Venda pola empresa de produtos normalizados. Realizacin de ensaios axeitados para a cualificacin do produto. Determinacin das accins para emprender polas divisins da empresa con respecto calidade. Identificacin con precisin do que haxa que controlar durante a fabricacin para conseguir que o produto final cumpra os requisitos necesarios.
Xestin da calidade
Determinacin dos criterios de control de calidade que se deban adoptar respecto ao produto, s operacins do proceso, ao control do proceso e ao mantemento dos instrumentos. Definicin das estruturas que se deban seguir para elixir as fases do control de calidade. Elaboracin dos parmetros fundamentais que cualifican os provedores, por adecuacin para a xestin xeral da empresa, integridade, capacidade financeira, pronto pagamento, etc. Planificacin dos custos da calidade evitable e inevitable.
Fundamentos de metroloxa
Cobertura dos procedementos de calibraxe co fin de mellorar a exactitude das medidas, controlando os erros e as incertezas dos instrumentos. Comprobacin das tolerancias dimensionais e xeomtricas nos equipamentos e nos instrumentos empregados nas tcnicas de medidas. 74
Tcnicas estatsticas da calidade
Caracterizacin das distribucins de probabilidade. Determinacin da capacidade do proceso: Medida da reprodutibilidade intrnseca do produto resultante dun proceso. Tcnicas que determinan ou seu clculo. ndices que valoran estas capacidades. Variabilidade do proceso. Clasificacin dos plans de mostraxe mediante os mtodos de inspeccin. Aplicacin da informtica de control do proceso nos aspectos antes mencionados. Composicin, forma e compilacin dos datos; presentacin numrica e grfica dos datos mediante os histogramas. Realizacin dos diagramas como principio reitor da eleccin dos proxectos e consecucin do mis alto nivel de mellora co menor esforzo. Utilizacin do diagrama de Pareto para achar os sectores con maiores posibilidades. Utilizacin dos diagramas Ishikawa e os clsicos de distribucin de dispersin como anlise dos grficos causa-efecto. Anlise mediante matrices das prioridades, aplicando os criterios de anlise para a toma de decisins relacionadas coa mellora de calidade. Aplicacin das tcnicas de modos de fallos e efectos AMFE ao estudo dos fallos, con posibilidade de os obxectivar nas tres variantes (ocorrencia, gravidade e deteccin), as como establecemento de prioridades para a sa resolucin. Descricin dos sistemas histricos de mantemento e a sa utilizacin como documento fundamental de xestin para controlar todas as incidencias sucedidas nos mantementos e tomar accins de mellora da calidade. Elaboracin de modelos normalizados de informes de calidade para a direccin. Elaboracin de informes sobre a oportunidade da adopcin de medidas de mellora. Xestin de funcionamento da organizacin para coordinar os cambios de deseo tcnico.
Contidos conceptuais Calidade e produtividade
Conceptos fundamentais: calidade de deseo e de conformidade; fiabilidade; calidade dos provedores; calidade do proceso de fabricacin ou montaxe; calidade do produto; calidade no cliente e no servizo, sistema de calidade; planificacin, organizacin e control do sistema de calidade. Sistemas de calidade.
75
Poltica industrial sobre calidade
Soporte bsico e axentes asociados ao perfeccionamento da infraestrutura de calidade. Normativa e manuais de calidade. Normativa e regulamentacins especficas vixentes no sector. Aspectos bsicos dun manual de calidade. Aseguramento de calidade: calidade nos provedores, normalizacin, certificacin, ensaios, cualificacin, inspeccin, calidade concertada e plan nacional de calidade vixente.
Xestin da calidade
Calidade na execucin do mantemento e da montaxe de equipamentos e de instalacins. Planificacin e organizacin. Criterios que se deben adoptar para garantir a calidade na execucin do mantemento e da montaxe dos equipamentos e das instalacins. Control de calidade: fases e procedementos; recursos. Proceso de control da calidade. Calidade de provedores. Recepcin. Calidade do proceso. Calidade no cliente e no servizo. Aspectos econmicos da calidade. Custos da calidade e da non calidade. Tcnicas de valoracin. Sistemas de aseguramento de calidade. Manual de calidade: aspectos que o compoen. Normativa. Tcnicas de motivacin e formacin para a mellora da calidade. Crculos de calidade. Fiabilidade e mantenibilidade: fundamentos e parmetros utilizados para a sa valoracin. Auditoras internas do produto e proceso. Ferramentas informticas para a aplicacin e o seguimento dun plan de calidade.
Fundamentos de metroloxa
Concepto e proceso de medida. Patrns. Calibraxe e trazabilidade. Erros de medida. Incerteza da medida. Plan de calibracin. Documentacin, normas e tcnicas de calibraxe. Tolerancias dimensionais e xeomtricas. Instrumentacin e equipamentos. Tcnicas e procedementos.
Tcnicas estatsticas do control da calidade
Control por variables e por atributos. Grficos de control por variables e por atributos. 76
Capacidade de proceso e de mquina. Tcnicas de clculo. ndices que os valoran. Variabilidade de procesos. Plans de mostraxe. Curvas caractersticas e tipos de mostraxe. Control secuencial e control continuo. Anlise de regresin, correlacin e da varianza. Toma de datos, compilacin, ponderacin, presentacin numrica e grfica de datos, e histogramas. Diagramas de evolucin ou xestin: de Pareto, de afinidade, causa efecto, correlacin, dispersin ou distribucin, etc. Matrices de prioridades, de criterios, de anlise, etc. Anlise de modos de fallo e efectos (AMFE). Sistema histrico de mantemento (SHM). Estrutura e contidos que deben cumprir as pautas de control. Informes e partes de control; normas para considerar na sa elaboracin e presentacin. Organizacin, xestin e actualizacin da documentacin xerada.
Valoracin da importancia da realizacin das tarefas segundo os requisitos establecidos na normativa de calidade. Autoavaliacin dos procesos seguidos e do seu grao de axuste s normativas de calidade afectadas. Valoracin das reas segundo ou grao de cumprimento da normativa de calidade. Sistematicidade na concrecin de conceptos xenricos de aseguramento da calidade realidade de cada empresa. Sistematicidade na secuencia e na ordenacin das accins que permitan separar os sistemas de calidade segundo ou alcance indicado na normativa. Prioridade das accins que afecten mis calidade do produto ou servizo. Hbito no tratamento metdico e preciso da informacin. Hbito no uso das tcnicas axeitadas para a resolucin dos problemas de calidade. Autoavaliacin relativa aos mtodos de traballo para mellorar a produtividade. Interese pola anticipacin das consecuencias de pequenas desviacins dos procesos. Valoracin da importancia da argumentacin de opinins que conduzan a un proceso de ptimo aproveitamento dos mtodos de traballo. 77
Actitude crtica no contraste das ideas do equipo coa realidade concreta. Autosuficiencia na anlise e na resolucin de problemas. Rigor na aplicacin de mtodos e na interpretacin de datos. Seguridade na realizacin de anlises e na toma de decisins. Interese pola procura de accins para diminur as reas da non calidade.
78
3.3.4
Mdulo profesional 10: plans de seguridade no mantemento e na montaxe de equipamentos e instalacins

3.3.4.1
Analizar os plans de seguridade e hixiene de empresas de montaxe de equipamentos e instalacins, as como identificar e describir os aspectos mis relevantes. Analizar os plans de seguridade e hixiene de empresas de varios sectores produtivos, as como identificar e describir os factores e as situacins de risco para a sade e para a seguridade contidos nos plans. Identificar e describir as funcins dos responsables de seguridade da empresa e das persoas s que se lles asignan tarefas especiais en casos de emerxencia. Relacionar e describir as medidas preventivas axeitadas e os mtodos de prevencin establecidos para evitar os accidentes. Valorar os custos e os recursos necesarios para a aplicacin dos plans de seguridade dunha empresa do sector. Identificar as instrucins tcnicas dos regulamentos e da normativa elctrica e mecnica vixentes. Identificar os dereitos e os deberes mis relevantes do empregado e da empresa en materia de seguridade e hixiene. Relacionar e describir as normas relativas limpeza e orde do contorno de traballo contidas nun plan de seguridade e hixiene nunha industria do sector. Identificar e describir as normas contidas en cada plan para a parada e a manipulacin externa e interna dos sistemas, das mquinas e das instalacins. Relacionar e describir as normas contidas nun plan de seguridade sobre simboloxa e situacin fsica de sinais e alarmas, equipamentos contra incendios e equipamentos de curas e primeiros auxilios. Relacionar as normas particulares de cada plan coa lexislacin vixente e describir o desaxuste, se ou houber, entre as normas xerais e a sa aplicacin ou concrecin no plan de seguridade dunha industria do sector. Describir as propiedades e o uso das roupas e dos equipamentos mis comns de proteccin persoal empregados na montaxe e no mantemento de equipamentos e de instalacins. Enumerar os tipos de sistemas para a extincin de incendios, as como describir as sas propiedades e o seu emprego. Describir as caractersticas e a finalidade das alarmas e dos sinais regulamentarios para indicar lugares de risco e situacins de emerxencia. Describir as caractersticas e usos dos equipamentos e dos medios relativos a curas, primeiros auxilios e traslado de accidentados. Determinar as especificacins dos medios e dos equipamentos de seguridade e de proteccin en diferentes contornos de traballo. 79
Elaborar unha documentacin tcnica na que apareza a localizacin de equipamentos de emerxencia, os sinais, as alarmas e os puntos de sada en caso de emerxencia da planta, consonte a lexislacin vixente. Identificar e describir as causas de accidentes reais sucedidos na realizacin de actividades de mantemento e montaxe de equipamentos e instalacins. Identificar e describir os factores de risco e as medidas que teran evitado o accidente. Avaliar as responsabilidades do traballador e da empresa nas causas do accidente. Identificar as causas polas que se puidera pr en perigo a seguridade dos traballadores, dos medios e das instalacins, como consecuencia dun incorrecto ou incompleto plan de seguridade. Enumerar e describir as medidas que teran evitado a situacin de perigo ou o accidente, como consecuencia dun incorrecto ou incompleto plan de seguridade. Definir un plan de actuacin para acometer a situacin de perigo ou de accidente creada. Determinar os equipamentos e os medios necesarios para solucionar a situacin de perigo ou de accidente creada. Describir mediante informes as desviacins respecto normativa vixente ou o seu incumprimento. Valorar o custo dos danos producidos en caso de accidente. Identificar as posibles fontes de contaminacin do contorno ambiental. Relacionar os dispositivos fixos e mbiles de deteccin de contaminantes coas medidas de prevencin e de proteccin para utilizar. Describir os medios de vixilancia mis usuais de afluentes e efluentes, nos procesos de producin e de depuracin na industria. Explicar as tcnicas coas que a industria depura substancias perigosas para o medio ambiente. Xustificar a importancia das medidas de proteccin, no referente sa propia persoa, a colectividade e o medio ambiente. Describir os medios hixinicos para evitar contaminacins persoais ou cara ao produto que se deba manipular ou obter. Relacionar a normativa ambiental cos procesos produtivos concretos en que se deba aplicar.
3.3.4.2
Contidos (duracin: 55 horas) Contidos procedementais Plans e normas da seguridade e hixiene
Identificacin dos riscos laborais, os accidentes de traballo e as doenzas profesionais de orixe laboral mis comns, as como doutras patoloxas de etioloxa comn. 80
Investigacin dos accidentes de traballo. Utilizacin e cobertura dos partes de accidente, tanto os internos da empresa como o impreso oficial de accidente de baixa. Realizacin de inspeccins de seguridade das instalacins e dos equipamentos de traballo, e dos mtodos operativos para detectar riscos e adoptar medidas preventivas que os eliminen e protexan, tanto durante as fases de montaxe como en operacin normal. Informacin e asesoramento en novos proxectos de instalacins de edificio e proceso sobre aspectos legais e tcnicos relacionados coa seguridade na montaxe e no posterior mantemento, que se deban incorporar a eles desde a citada fase de proxecto. Definicin e asesoramento sobre aspectos de seguridade que se deban ter en conta nos mtodos de traballo tanto nas operacins de montaxe como nas de mantemento das instalacins de proceso e edificios. Deseo e implantacin de proteccins e dispositivos de seguridade para a eliminacin e a proteccin dos riscos das instalacins, tanto na fase de montaxe como na de mantemento. Determinacin das caractersticas dos sinais e dos carteis axeitados a cada situacin, como complemento a outras medidas adoptadas de carcter preventivo ou de proteccin.
Factores e situacins de risco
Anlise dos riscos dos traballos en altura (mis de dous metros). Deseo e montaxe de estadas seguras de acordo coas normas. Seleccin do sistema mis axeitado para empregar (plataformas, estadas ou escadas) en funcin do traballo que se realice. Determinacin dos riscos que xera unha mala utilizacin das escadas. Anlise do estado dos sistemas empregados para traballar en altura. Clculo da capacidade de carga dunha carreta mediante a utilizacin do diagrama de carga. Seleccin dunha carreta automotriz en funcin das necesidades da carga, elevacin, requisitos ergonmicos, etc. Deteccin dos riscos das carretas automotrices e proposicin dos medios de proteccin. Revisin das comprobacins diarias nunha carreta, antes de comezar a xornada laboral. Deteccin das anomalas en ganchos que poden xerar accidentes. Determinacin das dimensins e do tipo das eslingas que se deban usar en funcin do peso, da forma e das caractersticas da carga, presenza de ngulos vivos, temperatura elevada, fraxilidade, etc. Inspeccin de eslingas e cables de aceiro. Determinacin da influencia do ngulo formado polos ramais da eslinga. Determinacin das caractersticas dunha eslinga para a identificacin do esforzo a que sometida pola carga. 81
Avaliacin dos riscos para a persoa no manexo manual de cargas nos procesos de montaxe e de mantemento. Determinacin de mtodos de manutencin manual e de tcnicas para o levantamento, o sostemento e o transporte de cargas. Identificacin dos riscos da soldadura elctrica e oxiacetilnica nos traballos de montaxe e de mantemento. Aplicacin das normas de seguridade para a prevencin de riscos nos traballos de soldadura elctrica e oxiacetilnica. Determinacin da existencia dun "espazo confinado" e dos seus riscos. Realizacin de normas e procedementos para o acceso a espazos e para realizacin de traballos dentro deles. Anlise e aplicacin das normas de actuacin para realizar traballos en instalacins de alta tensin sen tensin. Determinacin das medidas de proteccin contra contactos elctricos directos. Determinacin dos equipamentos de primeiros auxilios para instalacins elctricas de alta tensin. Aplicacin da lexislacin existente respecto sinalizacin na industria. Definicin e seleccin de cor, formas e tamaos dos sinais de seguridade en funcin da aplicacin, o risco que sinalen, as distancias e outras condicins do lugar. Determinacin das principais causas de risco de incendio na montaxe e no mantemento de instalacins. Determinacin dos mtodos de prevencin de incendios mis axeitados que se deban aplicar en cada caso. Determinacin e seleccin dos sistemas de deteccin dun lume en funcin dos materiais e das instalacins. Anlise e seleccin dos axentes extintores mis axeitados para cada tipo de risco. Identificacin dos produtos inflamables mis comns e mis usados na industria. Determinacin das condicins para a almacenaxe, a utilizacin e o refugo de produtos inflamables.
Situacins de emerxencia
Elaboracin dun plan de evacuacin. Elaboracin dun plan de autoproteccin eficaz. Desenvolvemento de simulacros de evacuacin. Aplicacin da lexislacin existente sobre proteccin contra incendios. Identificacin dos tipos de contaminantes e das medidas de proteccin que se deban adoptar. Identificacin das clases de residuos txicos e perigosos, as como dos medios e dos sistemas para a sa eliminacin. 82
Execucin das accins e das decisins axeitadas en caso de accidente, tanto ao persoal propio como ao contratado ou alleo ao traballo, dentro das instalacins. Realizacin dos avisos de accidente de xeito preciso e concreto, que asegure a correcta interpretacin polo centro asistencial, a ambulancia, os bombeiros e proteccin civil. Mantemento axeitado do material de primeiros auxilios acorde coas necesidades que xere a montaxe e o mantemento das instalacins.
Contidos conceptuais Plans e normas de seguridade e hixiene
Poltica de seguridade nas empresas. Plan de seguridade na execucin. Normativa vixente sobre seguridade e hixiene no sector de mantemento e montaxe de equipamentos e instalacins. Normas sobre limpeza e orde no contorno de traballo, e sobre hixiene persoal. Normas sobre simboloxa e localizacin fsica de sinais. Plans de seguridade e hixiene. Comunicacin oral de instrucins para a consecucin duns obxectivos. Criterios que se deben adoptar para garantir a seguridade na execucin. Documentacin sobre os plans de seguridade e hixiene. Fases e procedementos. Recursos. Responsables da seguridade e da hixiene, e grupos con tarefas especficas en situacins de emerxencia. Custos da seguridade. Normas de precaucin e seguridade no manexo de materiais.
Factores e situacins de risco
Riscos mis comns no sector de mantemento e montaxe de equipamentos e instalacins. Axentes xeradores de risco. Mtodos de prevencin. Proteccins nas mquinas e nas instalacins. Sistemas de ventilacin e evacuacin de residuos. Medidas de seguridade en producin, preparacin de mquinas e mantemento. Condicins de almacenaxe de produtos perigosos.
Medios, equipamentos e tcnicas de seguridade
Roupas e equipamentos de proteccin persoal. Sinais e alarmas. 83
Equipamentos contra incendios. Tcnicas para a mobilizacin e o traslado de obxectos. Proceso para a resolucin de problemas.
Situacins de emerxencia
Tcnicas de evacuacin. Extincin de incendios. Medios asistenciais para abordar curas, primeiros auxilios e traslado de accidentados. Traslado de accidentados. Valoracin de danos. Factores do contorno de traballo: fsicos (rudos, luz, vibracins, temperaturas, etc.) e qumicos (vapores, fumes, partculas en suspensin, etc.). Factores sobre o medio: augas residuais (industriais) e vertidos (refugallos slidos e lquidos). Procedementos de tratamento e control de efluentes do proceso. Normas de avaliacin ante situacins de risco ambiental. Normativa vixente sobre seguridade ambiental.
Respecto pola sade, o medio e a seguridade laboral. Rigor na aplicacin das normas de seguridade e das medidas de prevencin e proteccin que mellor preserven o medio, a sade propia e a dos demais. Decisin nas actuacins para realizar en caso de incendios, explosins, electrocucins e accidentes de tipo mecnico onde a rapidez de actuacin permita a limitacin dos danos a persoas ou a instalacins. Autosuficiencia no desenvolvemento das funcins asignadas, en caso de emerxencia e primeiros auxilios. Compromiso coas obrigas asociadas ao traballo. Cumprimento das normas de seguridade persoal e colectiva. Participacin e cooperacin no traballo en equipo, colaborando cos compaeiros en caso de emerxencia.
84
3.3.5
3.3.5.1
Mdulo profesional 11: elementos de mquinas

Determinar os datos necesarios para o clculo cinemtico e a simulacin na utilizacin de programas informticos, e interpretar os resultados. Relacionar os mecanismos coas aplicacins tipo de cada programa informtico. Aplicar as frmulas e as unidades adecuadas no clculo das relacins de transmisin que interveen nas cadeas cinemticas empregadas nas mquinas. Clasificar os mecanismos en funcin das transformacins que produzan. Relacionar as formas construtivas dos rganos de mquinas cos tipos de esforzos que deban soportar. Describir mecanismos de mquinas sometidos a diferentes tipos de esforzos, as como o seu comportamento ante estes (traccin, compresin, torsin, cisallado, etc.). Determinar a informacin necesaria para o clculo e a simulacin de programas informticos, e interpretar os resultados. Explicar as caractersticas de grupos mecnicos dunha mquina e as sas relacins funcionais, as como as dos elementos que os constiten, interpretando a sa documentacin tcnica. Describir os efectos do engraxe e da lubricacin nos compoentes sometidos a desgaste. Explicar os sistemas de lubricacin de rganos de mquinas, e describir os elementos que os compoen. Calcular a vida dos elementos sometidos a desgaste ou rotura aplicando as frmulas, as normas, as tboas e os bacos necesarios. Identificar as especificacins tcnicas que garantan a construcin do produto (esforzo mximo que debe transmitir, potencia, velocidade mxima, etc.). Identificar a documentacin e a informacin tcnica necesarias (normas, bacos, tboas, procesos, etc.) que permitan determinar as caractersticas construtivas dos elementos. Representar en esquema os esforzos a que estn sometidos os elementos. Obter o valor dos esforzos que actan sobre os elementos de transmisin, en funcin das solicitacins requiridas. Identificar os grupos funcionais dunha mquina e os seus elementos, as como elaborar as listaxes de materiais, asignando nomes segundo a normativa mecnica e diferenciando os compoentes comerciais e as pezas especificas deseadas para a mquina, ademais das sas especificacins tcnicas. Identificar as partes e os puntos crticos dunha mquina onde poidan aparecer desgastes, fatigas, necesidades de refrixeracin, de engraxe e de tratamentos trmicos, etc., onde pola sa singularidade cumpra realizar algn tipo de mantemento.
85
Elaborar documentacin tcnica establecendo as condicins ptimas de explotacin: marxes dos parmetros iniciais e referenciais, e marxes de funcionamento (vibracins, folguras, desviacins de valores, tensin das correas, etc.). Establecer a periodicidade de lubricacin nunha mquina, as como o cambio dos elementos sometidos a desgaste.
3.3.5.2
Contidos (duracin: 80 horas) Contidos procedementais Materiais
Identificacin dos materiais segundo as sas propiedades e as sas formas comerciais. Seleccin dos materiais mis adecuados segundo as sas propiedades e as sas aplicacins tipo.
Mecanismos
Clculo das relacins de transmisin que interveen nas cadeas cinemticas empregadas nas mquinas Utilizacin de programas informticos para o clculo cinemtico e a simulacin, e interpretacin dos resultados determinando os datos necesarios. Representacin en esquema dos esforzos a que estn sometidos os elementos dunha mquina ou dun mecanismo. Obtencin do valor dos esforzos que actan sobre os elementos de transmisin, en funcin das solicitacins que cumpra transmitir. Anlise dos mecanismos de mquinas sometidos a diferentes tipos de esforzos, as como o seu comportamento ante eles (traccin, compresin, torsin, cisallado, etc.).
Mquinas
Clculo da potencia motriz en funcin das prestacins solicitadas mquina e as caractersticas do conxunto cinemtico. Anlise dos grupos funcionais dunha mquina e os seus elementos. Elaboracin das listaxes de materiais dunha mquina, asignando nomes segundo a normativa mecnica e diferenciando os compoentes comerciais e as pezas especificas deseadas para a mquina, as como as sas especificacins tcnicas. Localizacin das partes e dos puntos crticos onde poidan aparecer desgastes, fatigas, necesidades de refrixeracin, de engraxe, e de tratamentos trmicos, etc., onde pola sa singularidade, cumpra realizar algn tipo de mantemento. Elaboracin da documentacin tcnica establecendo as condicins ptimas de explotacin: marxes dos parmetros iniciais e referenciais, marxes de funcionamento (vibracins, folguras, desviacins de valores, tensin das correas, etc.). 86
Aplicacin de solucins construtivas que melloren o problema do rozamento nos conxuntos mecnicos. Clculo da vida dos elementos sometidos a desgaste nalgunha das solucins anteriores. Seleccin dos materiais e dos tratamentos que diminan o desgaste. Establecemento da periodicidade de lubricacin, as como do cambio dos elementos sometidos a desgaste.
Contidos conceptuais Materiais
Propiedades dos materiais: fsicas, qumicas, mecnicas, tecnolxicas, de deformacin, de oxidacin e de corrosin. Produtos frricos. Aceiros e aliaxes: clasificacin, caractersticas e designacin. Produtos metlicos non frricos. Aliaxes: clasificacin, caractersticas e designacin. Plsticos: clasificacin e propiedades; sistemas de transformacin e aplicacins. Materiais aglomerados e compostos: clasificacin, caractersticas e designacin. Materiais cermicos. Oxidacin e corrosin dos materiais: procedementos de proteccin. Pinturas e vernices: aplicacins. Aceites e graxas: aplicacins. Formas comerciais dos materiais. Nomenclatura e siglas de comercializacin. Condicins das subministracins.
Mecanismos
Elementos de unin. Elementos de transmisin: embragues e freos. Reguladores. Levas e actuadores. Axustes e tolerancias. Dimensionais e xeomtricas, de calidade, superficiais e de custos de calidade. Concepto de axuste. Sistemas de axustes e tolerancias. Diferenzas admisibles para medidas sen indicacin de tolerancias. Mecanismos. Cinemtica e dinmica. Relacins de transmisin, par e potencia, e rendementos.
87
Mquinas
Concepcin orgnica: axustes. Cadeas cinemticas. Lubricacin e engraxe. Rozamentos. Desgastes. Lubricantes e refrixerantes. Sistemas de lubricacin. Procedementos de clculo e criterios de seleccin de elementos e mecanismos. Programas informticos de clculo.
Autonoma e iniciativa na execucin dos traballos. Respecto polas normas e polos procedementos definidos, nomeadamente no referente seguridade, e rigor na sa aplicacin. Disposicin para tomar decisins ao seu nivel e asumir a responsabilidade que se derive delas. Orde, rigor e limpeza no traballo. Interese por coecer e por propor melloras. Organizacin e mtodo no traballo, e capacidade para analizar situacins e extraer a informacin necesaria para formular accins. Capacidade de traballo en equipos interdepartamentais. Interese pola observacin doutros modos de traballo e pola extrapolacin de melloras para a empresa. Iniciativa na procura e no tratamento da informacin. Obxectividade na avaliacin do traballo. Correccin e respecto no trato, e disposicin a asumir crticas e a aceptar suxestins. Fomento da iniciativa e do interese no persoal ao seu cargo. Iniciativa no desenvolvemento dos procesos: Autosuficiencia na anlise de situacin (procura e tratamento da informacin). Interese pola mellora continua e por outros mtodos ou sistemas. Rigor nas anlises realizadas, criterios obxectivos, etc. Asuncin de responsabilidades derivadas do seu traballo e as sas iniciativas. Compromiso co traballo en equipo. Interese pola constitucin de equipos interdepartamentais para a anlise e seguimento de accins.
88
3.3.6
3.3.6.1
Mdulo profesional 12: relacins no contorno de traballo

Describir as vas e os sentidos da comunicacin no mbito laboral que permitan recibir e emitir instrucins e informacin, as como intercambiar ideas, asignar tarefas e coordinar proxectos. Utilizar eficazmente os sistemas de informacin no medio laboral. Analizar os conflitos que se orixinen no contorno de traballo e darlles resposta mediante a negociacin e a participacin de todos os membros do grupo. Aplicar o mtodo axeitado para preparar unha negociacin identificando as estratexias idneas para a resolucin de conflitos na empresa. Identificar os aspectos que caracterizan o proceso de toma de decisins respectando e tendo en conta as opinins dos demais. Liderar un equipo de traballo adoptando o estilo mis apropiado a cada situacin. Analizar comparativamente as funcins de direccin ou mando e as de liderado tendo en conta o tipo de autoridade que se exerce e a responsabilidade que entraan as tarefas e os compromisos asumidos. Conducir e moderar reunins, as como participar nelas colaborando activamente ou conseguindo a colaboracin dos participantes. Describir as teoras e os principios que sustentan a dinmica de grupos, as como as vantaxes do traballo en grupo fronte ao traballo individual. Impulsar o proceso de motivacin no contorno laboral, facilitando a mellora no ambiente de traballo e o compromiso das persoas cos obxectivos da empresa. Dinamizar os factores que favorecen a motivacin no traballo e, en especial, a poltica xeral de empresa sobre recursos humanos.
3.3.6.2 Contidos (duracin: 55 horas) Contidos procedementais Comunicacin na empresa
Producin de documentos. Descricin dos xeitos de envo de informacin e de documentacin. Identificacin das alteracins producidas na comunicacin dunha mensaxe na que exista disparidade entre o emitido e o percibido. Anlise dos procedementos de control de entrada e sada de documentacin e de informacin.
89
Conflitos
Identificacin da existencia dun conflito. Anlise das causas do conflito. Seleccin da alternativa axeitada para a resolucin do conflito. Eleccin de supostos conflitivos de actualidade co obxecto de elaborar un mtodo para a recollida de informacin do conflito, a avaliacin dos intereses postos en xogo e o procedemento interno para a sa solucin.
Negociacin
Identificacin dos principais aspectos da negociacin. Aplicacin das tcnicas concretas de negociacin. Pechamento da negociacin.
Toma de decisins
Identificacin dos aspectos que caracterizan o proceso de toma de decisins. Anlise dos factores que inflen nunha decisin. Determinacin da alternativa mis axeitada aplicando o mtodo de procura.
Liderado
Anlise comparativa das funcins de direccin e de liderado, tendo en conta o tipo de autoridade que se exerce. Investigacin mediante entrevistas ou observacins sobre o estilo de mando que predomina nas empresas do sector. Delimitacin do papel e das competencias do mando intermedio.
Conducin e direccin de equipamentos de traballo
Anlise da incidencia da dinmica de grupos no mundo laboral. Seleccin da tcnica de traballo en grupo mis adecuada en funcin das variables de grupo. Determinacin das habelencias sociais mis elementais para conducir unha reunin de traballo. Identificacin das tipoloxas de participantes. Descricin de problemas que se poden desencadear no desenvolvemento dunha reunin, e proposta de solucin. Simulacin do desenvolvemento dunha reunin de traballo na que se deba tomar unha decisin sobre un problema laboral.
90
Motivacin no contorno laboral
Anlise do proceso de motivacin tomando exemplos da realidade. Identificacin dos elementos do proceso da motivacin diferenciando o significado de cada un. Contraste das teoras da motivacin establecendo relacins entre elas. Anlise da actitude humana ante o traballo. Seleccin de incentivos segundo as actitudes constatadas. Aplicacin e efectos dos incentivos.
Contidos conceptuais Comunicacin na empresa
Tipos de comunicacin. Etapas dun proceso de comunicacin. Canles e redes de comunicacin. Dificultades e barreiras na comunicacin. Recursos para manipular os datos da percepcin. Comunicacin na empresa. Control da informacin.
Conflitos
Clases. Causas. Formas de exteriorizacin. Solucin de conflitos.

Negociacin
Condicins. Estilos de negociacin. Fases nunha negociacin.

Toma de decisins
Factores que inflen na toma de decisins. Fases do proceso decisorio. Tipos de decisins. 91
Liderado
Caractersticas. Teoras do liderado. Estilos de direccin. Supervisin do traballo. Delegacin eficaz. Polticas de empresa.
Caractersticas dos grupos. Funcionamento dos grupos. Tcnicas de dinmica e direccin de grupos. Tipos de reunins. Preparacin de reunins. Desenvolvemento. Problemas que presentan as reunins.
Concepto. Principais teoras de motivacin. Factores de motivacin. Sistemas de motivacin no contorno laboral: programas de formacin e poltica salarial.
Contidos actitudinais Comunicacin na empresa
Coidado na elaboracin e na transmisin de mensaxes para facilitar a sa comprensin. Creatividade ante as barreiras comunicativas. Aceptacin da necesidade de integrar os propios comunicados nun sistema de informacin empresarial planificado. Hbito e capacidade para o manexo de grandes bloques de informacin sintetizando o seu contido en funcin dos obxectivos e destinatarios.
Conflitos
Cordialidade hora de establecer relacins cos demais. 92
Respecto ante opinins, condutas ou ideas non coincidentes coas propias, demostrando unha actitude tolerante con elas. Comportamento hbil para manipular situacins de confrontacin entre individuos. Comportamento responsable e coherente para resolver un conflito.
Negociacin
Sensibilizacin para captar os matices dunha negociacin, valorando as sas implicacins. Imparcialidade hora de escoitar cada unha das partes. Apreciacin do poder de influencia. Destreza para elixir a alternativa de resolucin mis adecuada.
Toma de decisins
Toma de conciencia da importancia que implica o proceso de toma de decisins para a vida persoal, social e laboral. Valoracin crtica das tcnicas que se utilizan na resolucin de problemas. Predisposicin responsable para aceptar a toma de decisin que o grupo considere como a mis axeitada. Responsabilidade na integracin das decisins adoptadas no mbito laboral.
Liderado
Valoracin da entrega e da responsabilidade que implican as funcins de direccin. Coidado no xeito de organizar e dirixir as tarefas dos subordinados. Interese pola aplicacin dos recursos necesarios para realizar unha delegacin eficaz. Interese e curiosidade por descubrir as posibilidades e os tipos de liderado nun mesmo e nos membros dos grupos aos que se pertence.
Fomento de iniciativas dirixidas ao traballo en grupo. Toma de conciencia de que a participacin e a colaboracin cmpren para o logro dos obxectivos da empresa. Valoracin do papel e das competencias do mando intermedio nunha organizacin. Respecto polas persoas e a sa liberdade individual dentro dun grupo social.
Valoracin da influencia da motivacin no desenvolvemento profesional. Responsabilidade ante os prexuzos existentes acerca das actividades humanas no mundo laboral. 93
Fomento dos sistemas de motivacin de carcter responsable, creativo e que potencien o desenvolvemento persoal.
94
3.4
Mdulo profesional de formacin en centros de traballo

Duracin: 380 horas Capacidades terminais elementais e actividades formativas de referencia
1 Intervir no seguimento e no control da planificacin do mantemento, e contrastalo coa situacin do momento no cumprimento dos obxectivos da empresa, analizando a compatibilidade do programa coa producin, coas cargas de traballo, e cos recursos e os medios mobilizados. Clasifcanse os traballos de mantemento planificados e realizados, en funcin das categoras establecidas. Analzanse os traballos de mantemento realizados (os mis significativos dentro do perodo analizado) e contrstanse os elementos da planificacin coas circunstancias da sa realizacin en cada caso. Elabrase un informe coas conclusins obtidas e coa proposta de modificacins sobre os elementos da planificacin do mantemento, para a sa mellora. 2 Determinar os ndices de fiabilidade, dispoibilidade e mantenibilidade dunha lia de producin e das sas mquinas, considerando todas as sas variables, a partir dos histricos do ltimo perodo de xestin. Identifcanse os factores que interveen na determinacin dos ndices, e relacinanse coas variables e coas circunstancias da lia de producin. Aplcanse os procedementos de clculo adecuados para a determinacin de cada ndice. 3 Establecer os niveis de cantidade, dispoibilidade e custos das pezas de reposto (PDR) dunha mquina para garantir o cumprimento do programa de mantemento preventivo e das operacins de reparacin, a partir dos histricos de mantemento e da documentacin tcnica da mquina. Determnase o mnimo de existencias, materiais e produtos para unha mquina, segundo os criterios establecidos pola empresa. Analzanse as variables de compra de pezas de reposto (calidade, prezos, documentos, prazos de entrega, etc.), e elxese ou aconsllase a oferta mis favorable para a empresa. Localzase e proponse a situacin mis adecuada segundo as caractersticas de pezas ou materiais, tendo en conta as condicins ambientais, a rotacin de produtos, e as caractersticas das pezas e dos elementos. Comprbase que os albars coincidan en cantidade e en calidade cos produtos recibidos e, en caso de anomalas, faise constar a incidencia ou a reclamacin, se procede. Lvase un control exhaustivo e puntual das entradas e das sadas do almacn, en calquera soporte de informacin.
95
Realzase o inventario do almacn tendo en conta as variables (entradas, sadas, porcentaxe de pezas deterioradas, etc.) e aconsllase a realizacin de pedidos no momento adecuado. Xrase e actualzase un ficheiro de provedores, con calquera soporte de informacin. 4 Intervir na correccin da disfuncin ou na reparacin de fallos e avaras, realizando o diagnstico correspondente na posta a punto dunha mquina, dun equipamento ou dun sistema, cos equipamentos adecuados e coa seguridade establecida. Realzanse as probas funcionais que verifiquen os sntomas recollidos no parte de avaras, e caracterzanse os ditos sntomas con precisin. Realzase a hiptese de partida das causas da avara e determnase, en cada caso, se a sa natureza mecnica, elctrica ou de software. Establcese o plan de actuacin, no que se determinan as fases para seguir, os procedementos para utilizar e as comprobacins para efectuar, e seleccinase a documentacin tcnica necesaria e os medios mis indicados en cada caso. Localzase a avara nun tempo razoable, seguindo o plan establecido e utilizando os medios adecuados. Realzase o orzamento da intervencin, onde se recolla con suficiente precisin a tipoloxa e o custo da reparacin. Supervsanse as operacins de desmontaxe, montaxe e substitucin de elementos, compoentes e mdulos defectuosos, procurando que se efecten nun tempo adecuado e coa calidade debida. Efectanse as probas funcionais e os axustes necesarios para restablecer a adecuada operatividade do sistema. Realzanse as probas establecidas de fiabilidade do sistema. Respctanse as normas de seguridade persoal, dos equipamentos e dos medios utilizados, seguindo as pautas do bo facer profesional. Realzase o informe de reparacin da avara no formato normalizado, no que se recolle a informacin suficiente para realizar a facturacin da intervencin e a actualizacin do histrico de avaras do dito sistema. 5 Intervir no proxecto de modificacin dos sistemas dunha lia de producin, ou dalgn deles, participando no deseo ou na montaxe, elaborando, de ser o caso, os programas para o equipamento programable, e utilizando os medios dispoibles, coa seguridade e a calidade establecidas. Renense as especificacins funcionais, as condicins de seguridade e todos aqueles datos que se estimen necesarios para o desenvolvemento dos sistemas. No deseo dunha intervencin: Seleccinanse as tecnoloxas mis acordes cos requisitos do sistema. Achganse ideas de configuracin fsica da estrutura dos sistemas e seleccinanse os equipamentos, os dispositivos e os materiais que mellor se adapten relacin establecida entre prestacins e custo. Realzase o estudo tcnico e econmico da solucin adoptada e xustifcanse os criterios adoptados en cada caso. Elabranse esquemas e planos correspondentes solucin adoptada, con emprego das normas de representacin estndar e utilizando os medios dispoibles. 96
Elabranse, de ser o caso, os diagramas e os programas de control necesarios para
o autmata ou para o sistema programable correspondentes solucin adoptada, asegurndose a funcionalidade e a fiabilidade do sistema. Elabrase o informe correspondente s probas funcionais e de fiabilidade prescritas, onde se indiquen as continxencias, as modificacins e demais informacin conveniente que facilite a actualizacin da documentacin do sistema. No suposto de intervencin na montaxe: Renense as especificacins funcionais, as condicins de seguridade e todos aqueles datos que se estimen necesarios para o desenvolvemento dos sistemas. Elabranse, de ser o caso, os diagramas e os programas de control necesarios para o autmata ou para o sistema programable correspondentes solucin adoptada, asegurndose a funcionalidade e a fiabilidade do sistema. Elabrase o proceso de execucin correspondente s fases de implantacin do sistema, especificando as etapas, os medios, os tempos e demais informacin necesaria para a correcta execucin da montaxe. Realzanse os traballos de montaxe do sistema correspondente e achganse solucins que melloren o resultado final do proceso. Cmprese cos plans de calidade e seguridade establecidos, e infrmase convenientemente dos incidentes e das continxencias que xurdan. Realzase, ao seu nivel, a carga dos programas de control, as probas dos sistemas e a posta a punto da instalacin, aplicando os procedementos mis adecuados en cada caso. Elabrase o informe correspondente s probas funcionais e de fiabilidade prescritas, no que se indiquen as continxencias, as modificacins e demais informacin conveniente que facilite a actualizacin da documentacin do sistema. 6 Actuar no posto de traballo respectando as normas de seguridade persoal, dos medios e dos materiais utilizados no desempeo das actividades. Identifcanse os riscos asociados ao desenvolvemento dos procesos e do mantemento de sistemas, equipamentos, mquinas, materiais, ferramentas e instrumentos, as como a informacin e os sinais de precaucin que existan no lugar da sa actividade. Identifcanse os medios de proteccin e o comportamento preventivo que se deba adoptar para cada traballo e en caso de emerxencia. Tense unha actitude cauta e previsora, e respctanse fielmente as normas de seguridade e de hixiene. Emprganse os tiles de proteccin persoal dispoibles e establecidos para as operacins. Utilzanse os medios e os tiles de proteccin de compoentes, instrumentos e equipamentos estandarizados.
97
3.5
3.5.1
Mdulo profesional de formacin e orientacin laboral

Analizar as situacins de risco mis habituais no mbito laboral que poidan afectar sade. Aplicar, no mbito laboral, as medidas de proteccin e prevencin que correspondan s situacins de risco existentes. Analizar as actuacins para seguir en caso de accidentes de traballo. Aplicar as medidas sanitarias bsicas inmediatas no lugar do accidente en situacins simuladas. Analizar os xeitos e procedementos de insercin na realidade laboral como traballador por conta propia ou por conta allea. Analizar as propias capacidades e os intereses, as como os itinerarios profesionais mis idneos. Identificar o proceso para unha boa orientacin e integracin do traballador na empresa. Identificar as ofertas de traballo no sector produtivo referido aos seus intereses. Analizar os dereitos e as obrigas que se derivan das relacins laborais. Describir o sistema de proteccin social. Interpretar os datos da estrutura socioeconmica de Galicia, identificando as variables implicadas e as consecuencias das sas posibles variacins. Analizar a organizacin e a situacin econmica dunha empresa do sector, e interpretar os parmetros econmicos que a determinan. Analizar o tecido empresarial de Galicia e comparalo co doutras comunidades autnomas. Analizar a evolucin socioeconmica do sector produtivo en Galicia.
3.5.2
Contidos (duracin: 55 horas)

Contidos procedementais Sade laboral
Localizacin da normativa aplicable en materia de seguranza tanto para a empresa como para os traballadores. Aplicacin das medidas sanitarias bsicas inmediatas no lugar do accidente nunha situacin simulada. Identificacin dos factores de risco nun contexto concreto. 98
Determinacin dos xeitos de actuacin ante os riscos atopados. Identificacin de anomalas nas mquinas e nas ferramentas do taller. Determinacin dos equipamentos de proteccin individual.
Lexislacin e relacins laborais
Identificacin das modalidades de contratacin. Identificacin dos dereitos e das obrigas dos empresarios e dos traballadores. Interpretacin dun convenio colectivo en relacin coas normas do Estatuto dos Traballadores. Elaboracin dunha folla de salario. Aplicacin da normativa de seguranza social en cada caso concreto.
Orientacin e insercin sociolaboral
Elaboracin do curriculum vitae e as sas actividades complementarias. Identificacin e definicin de actividades profesionais. Localizacin de institucins formativas, as como investigacin e temporalizacin dos seus plans de estudos.
Principios de economa
Lectura e interpretacin de artigos de prensa e de textos tcnicos sobre temas econmicos. Manexo e interpretacin de tboas econmicas. Anlise das causas e das variables que poden influr no investimento, no consumo e no aforro, tanto nas economas domsticas como nas das empresas.
Economa e organizacin da empresa
Anlise das empresas da localidade onde estea o instituto para estudar as caractersticas xerais, comerciais, financeiras etc. Confeccin de organigramas de empresas e estudo das necesidades especficas de cada unha.
O sector produtivo en Galicia
Anlise dunha empresa do sector. Comparacin e clasificacin das empresas do sector. Lectura e anlise dun convenio colectivo do sector.
99
Contidos conceptuais Sade laboral
Condicins de traballo e de seguranza. Factores de risco: fsicos, qumicos, biolxicos e organizativos. Danos profesionais. Medidas de prevencin e proteccin. Marco legal de prevencin laboral. Notificacin e investigacin de accidentes. Estatstica para a seguranza. Primeiros auxilios.
Lexislacin e relacins laborais
Dereito laboral autonmico, estatal e comunitario. Contrato de traballo. Modalidades de contratacin. Modificacin, suspensin e extincin da relacin laboral. rganos de representacin dos traballadores. Convenios colectivos. Conflitos colectivos. Seguranza social e outras prestacins.
Orientacin e insercin sociolaboral
Mercado de traballo. Autoorientacin profesional. Proceso de procura de emprego. Fontes de informacin e emprego. Traballo asalariado, na Administracin e por conta propia. Empresa social. Anlise e avaliacin do propio potencial profesional e dos intereses persoais. Itinerarios formativos e profesionalizadores.
Principios de economa
Variables macroeconmicas e indicadores socioeconmicos. Relacins socioeconmicas internacionais.

Economa e organizacin da empresa
Empresa: tipos de modelos organizativos; reas funcionais e organigramas. 100
Funcionamento econmico da empresa. Patrimonio da empresa. Obtencin de recursos: financiamento propio e alleo. Interpretacin de estados de contas anuais. Custos fixos e variables.
O sector produtivo en Galicia
Tipoloxa e funcionamento das empresas. Evolucin socioeconmica do sector. Situacin e tendencia do mercado de traballo.
Respecto pola sade persoal e colectiva. Interese polas condicins de sade no traballo. Valoracin do medio como patrimonio comn. Interese por coecer e respectar as disposicins legais polas que se rexen os contratos laborais. Valoracin e cumprimento da normativa laboral. Igualdade ante as diferenzas socioculturais e trato non discriminatorio en todos os aspectos inherentes relacin laboral. Toma de conciencia dos valores persoais. Actitude emprendedora e creativa para se adaptar s propias necesidades e aspiracins. Preocupacin polo mantemento da tica profesional. Valoracin da importancia da utilizacin dos bens de uso comn e pblico, as como dos bens libres de uso cotin como, por exemplo, a auga. Valoracin crtica dunha economa de mercado. Valoracin da actuacin do traballo en equipo. Consciencia de que as cooperativas se estn a constitur coa finalidade fundamental de crear emprego.
101
4.
4.1
Ordenacin acadmica e imparticin

Criterios de prioridade na admisin de alumnado para acceder a este ciclo formativo
Na admisin de alumnado en centros sostidos con fondos pblicos a este ciclo formativo, cando non existan prazas suficientes, aplicaranse sucesivamente os seguintes criterios de prioridade: Ter cursada algunha das seguintes modalidades de bacharelato: Ciencias da natureza e da sade. Tecnoloxa. Expediente acadmico do alumno, no que se valorar sucesivamente a nota media e ter cursada a seguinte materia de bacharelato: Tecnoloxa industrial II.
102
4.2
4.2.1
Profesorado
Especialidades do profesorado con atribucin docente nos mdulos profesionais do ciclo formativo de mantemento de equipamento industrial
N 1 2 3 4 Mdulo profesional Especialidade do profesorado Corpo Profesorado de ensino secundario Profesorado tcnico de FP Profesorado tcnico de FP Profesorado tcnico de FP Procesos e xestin do mantemento Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica Montaxe e mantemento do sistema Mecanizado e mantemento de mecnico mquinas Montaxe e mantemento dos sistemas hidrulico e pneumtico Montaxe e mantemento dos sistemas elctrico e electrnico Montaxe e mantemento de sistemas automticos de producin Proxectos de modificacin do equipamento industrial Tcnicas de fabricacin para o mantemento e a montaxe Representacin grfica en maquinaria Calidade no mantemento e na montaxe de equipamentos e instalacins Plans de seguridade no mantemento e na montaxe de equipamentos e instalacins Elementos de mquinas Relacins no contorno de traballo Formacin e orientacin laboral Mecanizado e mantemento de mquinas Instalacins electrotcnicas. Equipamentos electrnicos Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica Mecanizado e mantemento de mquinas
5 6 7 8 9
Profesorado de ensino secundario Profesorado de ensino secundario Profesorado tcnico de FP
Oficina de proxectos de fabricacin Profesorado tcnico de FP mecnica Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica Formacin e orientacin laboral Formacin e orientacin laboral Profesorado de ensino secundario
10
Profesorado de ensino secundario
11 12 13
Profesorado de ensino secundario Profesorado de ensino secundario Profesorado de ensino secundario
103
4.2.2
Materias de bacharelato que poden ser impartidas polo profesorado das especialidades relacionadas neste decreto
Materias Mecnica Tecnoloxa industrial I Tecnoloxa industrial II Economa Economa e organizacin de empresas Especialidade do profesorado Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica Formacin e orientacin laboral (1) Formacin e orientacin laboral (1) Corpo Profesorado de ensino secundario Profesorado de ensino secundario Profesorado de ensino secundario Profesorado de ensino secundario Profesorado de ensino secundario
(1) Licenciatura en administracin e direccin de empresas; licenciatura en ciencias empresariais; licenciatura en ciencias actuariais e financeiras; licenciatura en economa; licenciatura en investigacin e tcnicas de mercado; diplomatura en ciencias empresariais; diplomatura en xestin e administracin pblica.
4.2.3
Titulacins declaradas equivalentes para efectos de docencia

Para os efectos de docencia, as titulacins declaradas equivalentes s de licenciatura, enxeara, arquitectura e doutoramento, para o ingreso nas especialidades do corpo de profesorado de ensino secundario deste ttulo son as que figuran na tboa. Tamn son equivalentes para efectos de docencia as titulacins homlogas s especificadas segundo o Real decreto 1954/1994, do 30 de setembro.
Especialidade do profesorado Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica Titulacin declarada equivalente para efectos de docencia Enxeara tcnica industrial (todas as especialidades). Enxeara tcnica de minas (todas as especialidades). Enxeara tcnica en deseo industrial (todas as especialidades). Enxeara tcnica aeronutica (especialidade en aeronaves; especialidade en equipamentos e materiais aeroespaciais). Enxeara tcnica naval (especialidade en estruturas marias). Enxeara tcnica agrcola (especialidade en explotacins agropecuarias; especialidade en industrias agrarias e alimentarias; especialidade en mecanizacin e construcins rurais). Enxeara tcnica en obras pblicas (especialidade en construcins civs). Diplomatura en mquinas navais. Diplomatura en ciencias empresariais. Diplomatura en relacins laborais. Diplomatura en traballo social. Diplomatura en educacin social. Diplomatura en xestin e administracin pblica.
Formacin e orientacin laboral
As mesmo, para os efectos de docencia, as titulacins declaradas equivalentes s de diplomatura, enxeara tcnica e arquitectura tcnica, para o ingreso nas especialidades do 104
corpo de profesorado tcnico de formacin profesional deste ttulo son as que figuran na tboa.
Especialidade do profesorado Mecanizado e mantemento de mquinas Titulacin declarada equivalente para efectos de docencia Tcnico superior en producin por mecanizado. Tcnico especialista en montaxe e construcin de maquinaria. Tcnico especialista en micromecnica de mquinas ferramenta. Tcnico especialista en micromecnica de instrumentos. Tcnico especialista instrumentista en sistemas de medida. Tcnico especialista en tiles e montaxes mecnicas. Tcnico especialista mecnico de armas. Tcnico especialista en fabricacin mecnica. Tcnico especialista en mquinas ferramenta. Tcnico especialista en matrizara e moldes. Tcnico especialista en control de calidade. Tcnico especialista en micromecnica e reloxara.
105
4.3
Requisitos mnimos de espazos e instalacins para impartir estas ensinanzas

De conformidade co establecido no Decreto 296/1999, do 21 de outubro, o ciclo formativo de mantemento de equipamento industrial, de formacin profesional de grao superior, require, para a imparticin das ensinanzas relacionadas neste decreto, os seguintes espazos mnimos:
Superficie (30 alumnos) 60 m 90 m
2
Espazo formativo Aula polivalente Aula tcnica Taller de instalacins electrotcnicas Taller de mantemento Taller de mecanizado Taller de sistemas automticos
Superficie (20 alumnos) 40 m 60 m 90 m

2
Grao de utilizacin 15 % 30 % 10 % 15 % 10% 20%
120 m 180 m 150 m 120 m
150 m 120 m 90 m
A superficie indicada na segunda columna da tboa corresponde ao nmero de postos escolares establecido no artigo 27.1 do Real decreto 1537/2003, do 5 de decembro. Podern autorizarse unidades para menos de trinta postos escolares, polo que ser posible reducir os espazos formativos proporcionalmente ao nmero de alumnos, tomando como referencia para a determinacin das superficies necesarias as cifras indicadas nas columnas segunda e terceira da tboa. O "grao de utilizacin" expresa en tanto por cento a ocupacin en horas do espazo prevista para a imparticin das ensinanzas, por un grupo de alumnos, respecto da duracin total destas ensinanzas. Na marxe permitida polo "grao de utilizacin", os espazos formativos establecidos poden ser ocupados por outros grupos de alumnos que cursen o mesmo ou outros ciclos formativos, ou outras etapas educativas. En todo caso, as actividades de aprendizaxe asociadas aos espazos formativos (coa ocupacin expresada polo grao de utilizacin) podern realizarse en superficies utilizadas tamn para outras actividades formativas afns. Non se debe interpretar que os diversos espazos formativos identificados deban diferenciarse necesariamente mediante pechamentos.
106
4.4
4.4.1
Validacins, correspondencias e acceso a estudos universitarios

Mdulos profesionais que poden ser obxecto de validacin coa formacin profesional ocupacional
Procesos e xestin do mantemento. Montaxe e mantemento do sistema mecnico. Montaxe e mantemento dos sistemas hidrulico e pneumtico. Montaxe e mantemento dos sistemas elctrico e electrnico. Montaxe e mantemento de sistemas automticos de producin. Proxectos de modificacin do equipamento industrial. Tcnicas de fabricacin para o mantemento e a montaxe.
4.4.2
Mdulos profesionais que poden ser obxecto de correspondencia coa prctica laboral
Procesos e xestin do mantemento. Montaxe e mantemento do sistema mecnico. Montaxe e mantemento dos sistemas hidrulico e pneumtico. Montaxe e mantemento dos sistemas elctrico e electrnico. Montaxe e mantemento de sistemas automticos de producin. Proxectos de modificacin do equipamento industrial. Tcnicas de fabricacin para o mantemento e a montaxe. Formacin en centros de traballo. Formacin e orientacin laboral.
4.4.3
Acceso a estudos universitarios

Diplomatura en mquinas navais. Diplomatura en navegacin martima. Diplomatura en radioelectrnica naval. Enxeara tcnica aeronutica (todas as especialidades). Enxeara tcnica agrcola (todas as especialidades). Enxeara tcnica en deseo industrial. Enxeara tcnica forestal (todas as especialidades). 107
Enxeara tcnica industrial (todas as especialidades). Enxeara tcnica en informtica (todas as especialidades). Enxeara tcnica de minas (todas as especialidades). Enxeara tcnica naval (todas as especialidades). Enxeara tcnica de obras pblicas (todas as especialidades). Licenciatura en fsica.
108
4.5
Distribucin horaria
Os mdulos profesionais deste ciclo formativo organzanse do seguinte xeito:
Horas totais Denominacin dos mdulos 1, 2 e 3 trimestre 185 185 160 110 80 55 55 55 Montaxe e mantemento do sistema mecnico Montaxe e mantemento dos sistemas elctrico e electrnico Tcnicas de fabricacin para o mantemento e a montaxe Representacin grfica en maquinaria Elementos de mquinas Plans de seguridade no mantemento e na montaxe de equipamentos e instalacins Relacins no contorno de traballo Formacin e orientacin laboral 4, 5 e 6 trimestre 110 130 165 165 90 380 Procesos e xestin do mantemento Montaxe e mantemento dos sistemas hidrulico e pneumtico Montaxe e mantemento de sistemas automticos de producin Proxectos de modificacin do equipamento industrial Calidade no mantemento e na montaxe de equipamentos e instalacins Formacin en centros de traballo
As horas de libre disposicin do centro neste ciclo formativo son 75, que se utilizarn nos tres primeiros trimestres.
109

CS Mantemento Equipamento Industrial

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

CS Mantemento Equipamento Industrial

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Decreto 55/2006, do 16 de febreiro, polo que se establece o currculo do ciclo formativo de grao superior correspondente ao ttulo de tcnico superior

Emilio Prez Tourio Presidente

Laura Snchez Pin Conselleira de Educacin e Ordenacin Universitaria

Capacidades para afrontar continxencias

Capacidades para a direccin de tarefas

Capacidades para adaptarse ao medio

Responsabilidade e autonoma nas situacins de traballo

Realizacins e dominios profesionais

Dominio profesional Medios de producin

Dominio profesional Medios de producin

Principais resultados do traballo

Unidade de competencia 3: desenvolver proxectos de mellora e modificacin do equipamento industrial

Dominio profesional Medios de producin

Evolucin da competencia profesional

Cambios nas actividades profesionais

Posicin no proceso produtivo

Contorno funcional e tecnolxico

Ocupacins, postos de traballo tipo mis relevantes

Mdulos profesionais asociados a unha unidade de competencia

Capacidades terminais elementais

Contidos (duracin: 110 horas) Contidos procedementais Estrutura do mantemento

Contidos conceptuais Estrutura do mantemento

Programas informticos de xestin.

Mdulo profesional 2: montaxe e mantemento do sistema mecnico

Capacidades terminais elementais

Contidos (duracin: 185 horas) Contidos procedementais Metroloxa

Manexo de instrumentos de medicin, comparacin e verificacin. Verificacin de pezas e elementos mecnicos.

Contidos conceptuais Metroloxa

Instrumentos de medicin, comparacin e verificacin. Procedementos.

Contidos actitudinais Traballo en grupo

Hbito de realizacin dos traballos seguindo as normas e as recomendacins de seguridade e hixiene.

Mdulo profesional 3: montaxe e mantemento dos sistemas hidrulico e pneumtico

Capacidades terminais elementais

Contidos (duracin: 130 horas) Contidos procedementais Sistemas hidrulicos

Contidos conceptuais Sistemas hidrulicos

Tipos e aplicacins de equipamentos de diagnose.

Contidos actitudinais Traballo en grupo

Mdulo profesional 4: montaxe e mantemento dos sistemas elctrico e electrnico

Capacidades terminais elementais

Contidos conceptuais Instalacins elctricas industriais: tipoloxa e caractersticas

Mdulo profesional 5: montaxe e mantemento de sistemas automticos de producin

Capacidades terminais elementais

Contidos (duracin: 165 horas) Contidos procedementais Sistemas de regulacin e control

Contidos conceptuais Sistemas de regulacin e control

Equipamento e elementos de control e medidas (elctrico, pneumtico e hidrulico)

Sistemas de control automtico

Mdulo profesional 6: proxectos de modificacin do equipamento industrial

Capacidades terminais elementais

Confeccin dos orzamentos necesarios para a realizacin do proxecto de modificacin. 61

Contidos conceptuais Proxectos en implantacin de maquinaria e equipamento industrial

Desenvolvemento de proxectos de modificacin de maquinaria

Mdulos profesionais transversais

Contidos (duracin: 160 horas) Contidos procedementais Medios de producin

Contidos conceptuais Medios de producin

Contidos actitudinais Traballo en grupo

Mdulo profesional 8: representacin grfica en maquinaria

Realizacin, consonte os convencionalismos de representacin establecidos, de: 68

Contidos conceptuais Elementos de normalizacin para a representacin

Equipamentos para CAD. Tcnicas de CAD e campo de aplicacin. 71

Mdulo profesional 9: calidade no mantemento e na montaxe de equipamentos e instalacins

Contidos (duracin: 90 horas) Contidos procedementais Poltica industrial sobre calidade

Tcnicas estatsticas da calidade

Contidos conceptuais Calidade e produtividade

Poltica industrial sobre calidade