OPISYAL A PABLAAK Defend Ilocos Against Mining Plunder ken BAMPIS Mining Watch September 19, 2013 NAPNOAN

PANANG-ALLILAW KEN VIOLATION TI FPIC PROCESS PARA ITI OPERASYON TI SOUTH OCEAN MINING COMPANY IDIAY QUIRINO ILOCOS SUR Naisayangkat idi Setyembre 17 ti panagbibinnotos idiay Legleg, Quirino kasilpo iti panangala iti South Ocean Mining Company (SOMC) iti Free, Prior and Informed Consent (FPIC) para iti panangituloy da ti operasyon iti planta para iti panaggiling iti naba ken panangala iti gambang. Basar iti resulta, 489 ti bimmotos pabor iti panagtuloy iti operasyon iti planta bayat a 268 nang madi. Ti nasao nga resulta ket siraragsak nga impadamag ken inlawlawag a dagus ni Mayor Clifford Patil-ao. Basar kadagiti inibbatan na a sao, saan a mailimed a palalo a pabor isuna iti operasyon ti kumpanya. Kalaksidan iti nasasam-it a sarita mainaig kadagiti maitulong kano iti planta iti Quirino, imbaga na pay a ti 268 a simmalungasing ket dagiti met laeng saan a bimmotos kanyana. Iti sobra nga ayat na a liklikan dagiti pudno nga isyu kasilpo iti planta, pinag parang na a kasilpo iti politika ti panagbotos ti 268 nga indibidwal iti no. Nalpasen iti pangbobotos ngem agtultuloy latta ti panangalilaw na kadagiti umili ken panangkalob na kadagiti nakaro a bayolasyon iti naisayangkat a proseso iti FPIC. 1. Ti Takder ti Save Quirino Movement ken dagiti dadduma pay nga umili karaman ti Defend Ilocos Against Mining Plunder iti operasyon ti SOMC ket basar iti KINAULBOD, KINATUSO ken NARUGIT A REKORD iti kumpanya. a. NARUGIT ti pakaistoryaan ti SOMC. Kinasoan ti Mines & Geosciences Bureau idiay Northern Mindanao ti kumpanya gapu iti illegal nga operasyon ken panagminas iti balitok idiay Iponan River. Maysa isuna kadagiti nadakamat a makagapu iti nakaro a pannakalayos idiay Cagayan De Oro ken Iligan City idi Bagyo Sendong a nakatayan ti agarup 2,000 nga indibidwal. b. NATUSO gapu ta itakder da ti planta idi Oktubre 2012 nga awan iti konsultasyon kadagiti maseknan nga umili ken environmental compliance certificate (ECC). Nag-operate nga awan iti Mineral Processing Permit (MPP) na. c. ULBOD gapo ta kinuna ni Engr. Santos, mangibagbagi iti SOMC idi Mayo 21, 2012 Community Consultative Assembly (CCA) a saan nga acidic ti agtaud a rugit manipud iti panangiproseso da iti naba gapu ta awan iti kemikal nga usaren da. Ngem basar kadgiti panagsukisok ken siyentista, mapasamak iti panagbalin nga acidic iti danum babaen iti naba wenno uray bato nga addaan iti mineral na nu daytoy ket mailaok iti danum bayat a maanganginan ken maiinitan isu iti makunkuna nga acid rock drainage wenno acid mine drainage a makasabidong. Ti gambang ket maysa kadagiti mineral a nadaras nga ag-react ken makagapu iti polyusyon. Isunga uray saan nga agusar iti kemikal gapu ta aglalaok iti danum, naba ken gambang kontaminado ken mabalin mangadadael iti aglawlaw. 2. Manangalilaw ken napunoan ti agsasalungasing nga inpormasyon ti ibagbaga ti SOMC ken ni Mayor Patil-ao kasilpo iti operasyon ti planta. a. Basar iti minutes idi Mayo 21 Community Assembly, kinuna pay ni Engr. Santos nga impila da iti aplikasyon da para iti permit idi Oktubre 3, 2013 ket naikkan da ti permit idi Oktubre 10. Ngem basar iti opisyal a rekord iti MGB-I idi laeng Pebrero 19, 2013 nga nagaplikar da iti permit ket under process pay laeng ingana ita.

b. Iti met lang nasao a Community Assembly idi Mayo 21, binigbig ni Mayor Patil-ao nga nagbiddot iti kumpanya ket imbaga na pay nga uray isuna ket biktima iti panangalilaw kano iti panang iproseso ti peke a permit. Imbagana na pay nga umanamong isuna nga isuspende pay lang iti operasyon iti SOMC. Nu sublian ti resulta ti naisayangkat nga Inquiry cum Dialogue idi Disyembre 7, 2012 nga indauloan ti Committee on Environment ti Sangguniang Panlalawigan, nalawag nga awan iti permit ti SOMC ken imbingay met ti nangibagi iti NCIP nga awan ti maited nga permit nu saan a maisayangkat ti proseso ti panangala ti FPIC isunga ammo ni Mayor Patil-ao nga awan ti posibilidad a makaala ti SOMC ti permit ta awan pay ti naisayangkat nga FPIC process ket iti ayayat na a tungpalen ti bilin ti maysa a dakkel nga politiko para iti pannakaipatakder ken operasyon ti planta, saan na nga inikkan atensyon nga adalen a nasayaat ti usto a proseso ken dagiti pamalagip dagiti grupo a mangsupsupyat iti nasao a kumpanya. Nayun pay a naglabasen ti nasurok a makabulan sakbay a nagsardeng ti operasyon ti SOMC. Kalpasan daytoy iti panangimandar ti NCIP Regional Office kas resulta iti impila a reklamo iti SQM. Kayat na saoen, iti intero panawen si papalubos da iti illegal nga operasyon ti kumpanya. Napilitan laeng isuna a pumauneg iti FPIC process gapu ta naibutaktak ti panangkunsintir na iti daytoy. 3. Panang maniobra ken panaglabsing ti processo ti FPIC basar iti nailanad iti RA 8371 wenno Indigenous Peoples Rights Act. a. Pananglabsing iti Part IX Sec 65 Par d, kuna ti nasao a probisyon: Undue influence or interference with the FPIC process or to the community, either to the members, elders/leaders or their representatives, exerted by representatives of NGOs or CSOs or GAs or local government instrumentalities, including barangay officials and their functionaries, and those made by other entities or groups with religious affiliations. Bayat iti panagtaray ti proseso ti FPIC, nangisayangkat daguiti local a politico nga si aanamong babaen iti panangidaulo ni Mayor Patil-ao idi Hunyo10, 2013 iti maysa a petition signing.Kuna ti nilaon ti petisyon: xxx si aanammong kami iti pannakalegal ken agtultuloy nga operasyon iti naipatakder a Mineral Processing Plant idiay Sinagaban xxx Idi June 13, 2013, baben iti mandar dagiti Kapitan ti barangay, nairikos a maipapirma iti maysa a dokumento nga kaparis ti nilaon na ti naisurat iti petisyon nga pinirmaan dagiti empleyados ken opisyal iti LGU. Partikular a napaneknekan daytoy idiay Brgy. Patungcaleo nu sadino ket natiliwan ti SQM ti maysa a tanod nga mangkumkumbinsir nga agpirma dagiti umili gapu ta imbaon isuna ni Brgy. Kap. Farol iti Patungcaleo. Basar kadagiti nailanad a banag ken pasamak iti ngato, ti SQM, Defend Ilocos,ken Bampis Mining Watch,ken dadduma pay nga umili ken organisasyon a lumablaban iti dadakkel ken makadadael a panagminas ket takderan dagiti sumaganad nga posisyon mainaig iti isyu: 1. Basar iti linteg, ti pammalubos dagiti nainsigudan nga umili ket consensual. Nu maala ti usto a kaipapanan ti termino a consensus , daytoy ket saan a simple a mayorya kontra iti minorya -- masapol nga adda ti naananay a pammalubos ti apektado a komunidad nga awan signipikante a panangsalungasing dagiti dadduma pay a maseknan. Ti 268 a nagbotos iti NO ket nasurok kagudwa iti nagbotos iti YES, kayat na saoen, adda iti signipikante a bilang ti agindeg kadagiti maseknan a komunidad a kontra iti operasyon iti planta. Isunga iti esensya, saan a mabalin a makuna a nagun-od iti consensus ti umili iti naisayangkat a panagbobotos.

2. Manipud idi nairugi a naibangon ti planta ti SOMC ingggana iti agdama, maysa laeng ti pinaneknekan ni Mayor Patil-ao, nga isuna ket agserserbi kas tagapagsao ti ganganaet a kumpanya nga agpangpanggep a gundawayan dagiti abot iti linteg ti panagminas tapno makaala iti dakkel a ganansya manipud iti natural a gameng ken kinabaknang ti pagilian. 3. Awan kabaelan ken interes ti NCIP a nga itandudo ken naan-anay a protektaran dagiti nainsigudan nga umili iti linteg mainaig iti panagminas. Ti panangipamuspusan ti NCIP babaen iti FPIC team nga ikkan iti ligal a parupa iti maysa a nalatak nga illigal nga operasyon ket pammaneknek nga daytoy ket saan nga impartial ken naimpluwensyaan dagiti politiko ken negosyante nga mangidurduron iti panagminas iti probinsya. 4. Agtultuloy iti kampanya laban kadagiti dadakkel ken makadadael a panagminas ken panangibutaktak iti nairut a panakikumplot ti kumpanya kadagiti lokal a pulitoko ken ahensya iti gobyerno tapno ramesen ti aglawlaw ken takawen ti mineral a kinabaknang para iti umili.### Para iti Defend Ilocos: Para iti BAMPIS Mining Watch:

DONNA RABANG PETA 09093026676

EDWARD BAGNI 09396557368