Professional Documents
Culture Documents
Sindhi Intro To ROTA
Sindhi Intro To ROTA
ﺌڳ
ﺌ ﺌ ﺌ ﺌم ﺊ ، آ ڙ ر ﺌ ي ﮢ آ ا داز ا رڻ ش
ان ﺌر خ را داز ﺌران ر ڌارا ،ان ﺌآ ﺌﺊ
ا ﺌ زﺐﺌ رواﺊ ن ﺌول ﮙ ِء . ر ﮙ ﺌڳ ﺌ ي ا داز ۾ ش ا
اڄ ﺐ ﺌن ﮙ واري و ت ﺌن اڳ را ،ا ﺌس ﺌڙﮡ اﺊﮙ وارن ﺌ
ﺊ ن، ر ،ﺌروي، ، ﺌ،ل ،ا ران ،راق ،ر ﺌن، ، ،ﺐﺌ ،ﺌوا ،ﺐر ﺌ، ر، ا
. دآ ۽ ﺌدن ۾ روا ﺌﮡ د ﺌن ۽ ﺌ ،ر ،روس، ،ا
ن ﺐﺌﺐت ﺌڻ دو ت اٺ زار ﺌل ق .م ﺌن اڳ اﺊﮙ ِء روري آ آ ﺌﮡ آر
ﺐﺌري ۾ رن ﺊ ۽ ﺋ وﺊ آ ش ﺌول ۾ ﺐ ا ي ﺊ . ﺌري ﺌ
. ﺋ وﺊ آ ج
ﺋ ون ۽ ۾ ﺌ را ڌرم ۽ ان ﺌن اڳ ﺌ ن ﺐ ﺌد ،ان دو ت *
. ﺌ ﺌرت د ش
م رس ﺌ ﺐ ﺌد. ر ،ﮢ ن ،ﺌدي ﺌ رواج ۽ ﺌ ،ﺌﺊ ري ا ، * اوم
رن ،ﺌﺊدو ﺌ ن، ر ،ر ۽ ﺐ در ﺌ ل، ﺌ ﺌ، دو راڄ *
، ، ت ،رت ،ﺌ ، ﺎ ،را ﺋ ت، ، رﺌ ر، ﺋ گ، آﺐﺌد ﺌري
د ۽ واڌاري و ت ۽ ﺌدي ر دا، ۽ ڌر ﺌري( ا ر) ، اڏڻ
ﺌڻ. ﺐ ﺌدن
1
ﺌﺊ ن. ن دن د و۽ ر ﺌ ﺌ ۽ ﺌ *
د۾ا ﮙ۽ و رن رڻ ۽ ﺌڻ ﺌ ذﺑ ﺌ ،دراڙوي ۽ ﺑﺌﺊ و، *
ر. ( ري ر دوارا ) ر دوار( ۽ ﺌ اواﺊ وכ ﺐ ﺌرس )وارا ﺌ ﺌري ﺌڻ ﺌس ﮙ
دو ﺌن اڳ رو ر“ ) (Heroاواﺊ ” ر ﺌن ﮗﺌ ﺌن آر
دو ﺌن ﺋ ن ﺌڙون ﺐ ا ت دو ﺋﺌ“ ا دو ﺌوا ۽ ،ج زار ﺌل ق م ﺌ آر ﺌ ” آ
آر ﺌ و اﺊ ي ر ا ﺌ ﮗﺌ ﺌﮡ ن، ۾ا ر روا
ا ﺌﺐ ،ﺌ ﺊ ﺌن اڳ د۾آ ﺌ۽ ﺌن اڳ و ﺊ ِا ﺌر
روان دوان، .ا ﺌس آﺊ آ د۾ و ﺌﺊ د از تآ
ﺌڳ اڳ رول ﺋﺌ ۽ ا دو آر ﺌ ڻ ﺌ ﺌ ﺎ ،ا لآ ۽ ار ﺌﺊ
ﺋﺌ. ﮗﺌ ﺌ ۽ ذ ﺑ روا دن ﺌن دن ﺌ
، آ ﮗ ن ع ر آ عﮗ نا ﺌن ﺋ ﺌن ا
ن ر ن ذﺐ ا ﺌس دو ت ، آ ﺌ ن ﺋ آ آ
1947ع دواﮡ ُء ﺌم داس دواﮡ ۽ ﺊ رام ر ڊا ﺌ
ر۾ ﺊ ت ﺊ ۾ را ﮡ ﺆ ﺌﮗ . ڏ ا ور ﺌﮛ و ت
ﺌرت ﮙ دن ﺋﺌ ر ﺌن ﺋ ﺌر و ر ﺌ ﺌ ر دا ﺋﺌ ر
ور ﺌﮛ اﮗ اﮡ ،ر ﺌرت ﮗﺌ ﺌ ﺌﺊ ر ذ ﺑ ۽ ڌر ﺌ راﮡﺌ دش ﺌ د
ﺌر ﺌ ﺌا ۾ ﺌ دن ﺐ ﺑﺎ ا ﮙ
ا دران ﺌ ﺑﺎ ﺌ ر ﺌن ﺌن وڌ ﺑﺌ رآ . دڳ رڻ
د و ،ذ ﺑ ﺌن ا ، ﺊ ڌر وا ڌر ر ﺋ آ ﺌ .ﮘ
رآ . ﺌن ﺐ ﺌﺊﮙ وﮗ ڙ دڙن ۽ ا در ﺌ ﺌ ر ري
2
ﺌ ذن دي ۾ ﺐﺌري ۾ ﺊ رام آر ر و ﮙ ﮘ .ڊا ڌ و ﺌﺊ ﺌن وڌ
ﺋﺌ. تﺐ ﺌ دن ۾ ِء ﺐ
ﺌري ﺌ ﺐﺌري ۾ ﺌڻ ع ﺌن ان را ﺋ را ا در ۾ ان و ت ﺌن
ر ﺑ 18 .ا ﺌ رڻ روع اد ﺐﺌري ۾ ﺌن ان ذر ن ﺌن ۽
، رار“ ﺌن ﺌول ” ﺌن ، آ ﮗﺌ ﺌل اڳ
. روع رو وا ٰ ۾ آر ح ان ﺐ د ﺌن
ﺌ ر ﺌ ري رڻ ﺐ ۾ ﺐ ﺌن ﺌ 22 ا
ادب ۽ ذ ﺎ، ري دو ﺌن ﺐ ﺌن ﺌ 22 ،ا آ
از و دن س ﺌر خ دو ﺌن ﺌ ُا . ا ر ﺐ ﮗﺌ ا ﺌن ري
۽ ﺌ ﺌرت ڙ ،۽ را ﺌﺊﮙ ﺌﮡ ﺌ ﺌرن ،ﺌﮗ ت و ا رآ دن ﺌ ﺌ ،ا
دا ت ﺌر ﮙ ِء آ ﮜر ن ڏ دا ر ﺌ ؛ ا ڏد ر ڏ ﺌﺊ و ر ﺌ ﺌن ر
ِِ ا ﺌآ ا ي دا، ﺌن آ ﺌ آر ﺌ ﺌ ران ﺌڏ
ﺐ ﺌ ر ر ﺌ ڌر را دو ﺌن ۾ ا ، ﺊ ﺌن
واﺊ ڏ ﮙ ﮙ ذﺎ ﺌڻ ۽ ار ﺊ ﺌ ر
. ڏس
3
دو ﺌن ۾ ، وزن دار ڏ ﺌس آراﺊ ا ﺌ ﺐ ﺋ ر اڄ
ﺌٺ روپ ۽ در ﺌن ر ، ا ر۽ڏ ﮙ۾ ر ۾ ﺌص ﺊ
ﺐﺌري ۾ ر ي ان رق ﺌل ۾ وا ح ﺌول . آ و ڏا ا ﺌرو ﺌو
دو. و ﺌ ت
ن ۾ دو .ان و ﺌڻ وا ح دن ﺌن آر ﺌن اڳ اواﺊ
ﺌر ا ر آر ﺌ ا ر او آ اد ﮢ ﺌ ﺌرت را ﺌﺊﮙ ۽ آر دن ۽ و دن ا
دا ﺌ ﺐﺌو ﮙ ﺌ ز ﺋ ﺎ ﺌر و ﺌن آ ﺌ ﺋﺌ ،ا
ي ﺋ ؟ وﺌ آ ر ﺋ ﺌﮡﺌﺊﮙ ﮗﺌ
ﺌن ،ر ان ﮗﺌ آ ﺌﺊ رڻ ﺌ ت ﺌر و ر ﺌر ر ﺌم
.ﺌن ر رڏ ﮙ ور ﺌﺊ ۽ ﺌ ري ﺌر ا
آ ﺌن ري ﺌن اڳ ۾ ﺐ رض ﺋ ۽ رورت آ ا ﺊﮙ ﺌر خ ان اﺊ
وڌاﺊ دي ا رو اﮗ د ،ﺌن آ دﺐ ﺌ ﺌ ن
ت آر ذﺎ ري دو ﺌن و دو روع ۾ ا دس رور
۽ اﺐ ري او دا ۾ آ د ﺌن اڳ رﮗ ۽ آر ر ﺌن ڏ ﮙ ﺐ ري
ﺋ .
ﺌن اڳ آر ﮢ ا ۽ ر ذﺑ ِء ﮙ ﺌن ﺑ
ذﺎ ﺌل ﺌ تﺊ رو ﮙ رو ﺌت ذﺎ و ﺌر
4
، آر ﺌ ان و دﺐ ا ﺐﺌو ﺑ ﮙ ،ر ا د ،ر رﮗ ﺋ ،
ﺌن آ ﺌ ﺋﺌ! ﺐ د ۾ ﺌ ران ﺌ ،ر ا دو ﺌن ،ﺌن
اﺊﮙ دو ﺌڻ ﺌﮡ ڌرم ﺌ ﺋ آ و ا ﺌول ۾ ا
۾ ﺊ ﺌن ﺑ ل ر ﺌ ا ِء ا . د
ﺌرڻ. ط ا ﺌرڻ ظ ﺌ ران آ
5
آر ﺌ כ ﺌرت د س ﺌ ر ﺌ آ رڻ وا ح ﺌول ا در ﺌن ِا ﺌ ﮗﺌ
ﺌ ﺑﺌز، ﺊ ا رارا ﺋﺌ، ﺌ ڏا ﺌ ﺌ وري ﺊ ا ﺋﺌ،
ڏ ﺌ ﺋﺌ. ﺌ ،ﺌ ذ ﺑ ، ﺌ را ڌر ﺊ ا ﺌن رد ﺋﺌ، رو
، دڳ ا ۽ ﺌن آ ﺌ ﺌכ ﺌف ﺐراﺊ ﺋﺌ، ﺊ ﺌﮗ رز رﮗ ان اڻ
ﺌس ا ا ! آ ر ﺌر ر ﺌڳ ر ِء ر ر رف و
۽ ان ري ،۽ ﺌڻ ﺌڻ ﺌﮡ اِء ان ، د و ا ي
ر ﺐﮢﺌﺊ . ﺌכ ﺌف
ﮘﺌﮭ ۽ذ ﺌن ذﺐﺌ آر ﺌﺊ دو ﺌن ﺌڻ ﺌ ران آ
رام زت ا ﺋ ۽ آ ﺌن ڏي وٺ، ﺋ ﺌر، چو دﺊ ﺑﺎ،
. ري ڙي ۾ واري ﮗﺌ
،ر ﺋ دو ﺌن َ ُس رﮗ ر ۾ ﺊ ﺌ ر آر ﺌﺊ
د ﺌ ،ﺌ ﺌن آر ﺌﺊ ا ﺌڻ ، ﮙ ﺌﮡ ﺌ ا
ن ا ﺌول ۾ ؛ آ ڌو اڻ ﺌ ا ﺌ ، رواڻ آ دو ﺌ راﺊ ا ا ۾
. رورت آ ﺐﺌري ۾ ﮙ ر ردن ۽ ر
ﺌول س ﺊ آ ﮗ ري دور“ ” ﺌﺊ ۽ ۾ا ﺌ ﺌ
دي. ﺌن ﺌ
ﺌ ﺋﺌ، ﺌ ﺌ ر دا ﮝ د ﺊ ﺋﺌ، ﺌ ﺌ ر وڏڙا د ﺋ ا ﺌن ﺌ
ر ا دا. ردار راﺊ ﺌن اڄ ﺌڻ رو ﺌر خ ﺌن اڳ واري دور
ڏ ﮙ۾ ﺐ ﺌن ۽ ﮗ ﮗ ، ﮗ ۽ ﺌ ،و ﺌدار ۽ دار، ۽ وﺊ ﺌ ﺌ ﺋر، ۽ ر
، ا دي ﺋ ،ﮗﺌﺊﮢﺌ ر ﺌص ،دا ﺌن ر ۾ رڌل ﺌ ر ت رو ﺌ ا ا دا .ﺌﮡ
6
ﺌر، ﺌر، ر ﺌر، ﮙ وارا ،ﺐت راش، رت ۽ و دت و د ﺑ ﺎ ﺌﮡ ود ﺌ وان ۽
ا ﺌ ﮙ ﮙ وارا ،ﺌڏ ن ﺌڏا ۽ ڙڻ وارا، و اﮡ دڙ ،ﺌ ن ر د، ش، ت
د ﺋ ! س ر ﺊ ﺌ- ﺌ ر ﺌ ي ﺌ ﺌ ﮙ وارا ،ﺌ وارا ۽ را د
ا ﺌن ﺌن ا رڙاﺊ ، آ ر ،۽ اڄ ﺐ آ دو ر اﺊ
ﺌرج ۾ رت رت ا دا ،ﺐﺌ ﺌ ﺌن ر ﺌن ﺌﺌ دا، ﺌ
اري ﺊ ۽ ﺐ ري، ﺌن ذات ا تﺊ ِا ﺌ ا ﺌ ﺌ سا دا. ﺊ رڌل
! دي ڏ ﺌرﺐ آ ش
ڙا، ﺌن را اڄ ﺌن ران ﮙ راﺊ ان دور ﺌ ا ري در
اڄ ر ا دا .رق رﮗ ا رو آ ﺌر ﺌ ﺐ ﺌ ،در ﺌري ،و ﺌﺊ د رض ،ا رﺑ ،
ﺊﮙ ﺌ د ،ان و ت ﺌب آ ۽ﺐ اڻ ﺌل ﺌ و ا ام ران وٽ
ن ،ر ن ﺌ ري ۾ ا ﺌ دا دو ن ﺐرا ن ﺌم ورڇ واري ،ﺑ ﺌ ﮡ
،رﺐ د۾ ﺌﺊ ر د نﺊ رف ﺌن ا ش ،ر رواج ﺋ
. و ج زار ﺌل ق م ۾ ر ۽ ﺌ
،و وڌ دو ڌار ﺌن اڳ اواﺊ ﺋ اﺊ ر ﺌم
ﺌر ،ر ت ﺌ ۾ ري ،ور ر ﮢ ﺑ ﮙ ر ﮙ۽ . ت ذار دو ﺌﺐ ۽
،ﺊ ا دران ﺋ ۽ ﺊ ﺎ س ۽ رورش ﺌر ﺌن وا ﺑ ط ﺌﺌ
ﮘﮙ ﺌدو ر ن ۽ ﺊ ا وس -و ﺌﺊ . ﺌرن ۾
. ﺊﮙ ﺌر ،ﺐ ۾ا ڌﮡ ﺌ ﺊ ز ، وارو
ﺌري“ ري ” ۽ ان ف رام ۽ ا ﺌ ل ا رﮡ واري ” رم“ رﮡ
، ران ﺐ ۾ ان و ت ﺌ ﺌ دا ﺋﺌ .اڄ رڌل ﺌ ت۾ ﺌ
ري ﮜﺌﺊ ا در دن ﺐ اﮡ ا دا ﺋﺌ، כ ڀ وارا ۽ ﺌﮗ
ت رڙي ﺌ وري ن، ، ِء ﺌن رڻ ﺌن ، ﺌرڻ ﮙ ر رڻ،
. ڻ روﮗ ا ﺌ ج
دو ري دور ڏ ﮙ ﺌ رﺌ ۽ ﺊ ۾ ُا ﺌ ، ﺌ ﺌول ﮢ
دڙ در دور ذر شا ﺌآ دي ر ﺌ ،
ان و ت כ آر ﺌﺊ .در ا ر۾ ش ﺐ ﺌِء ﮙ ر
چ دن ﺌﺊ ن ؛ ر ڻ ري ا ﺌن ﺌ ۽ ان ﺌن ﺌا د ۽ ﺌ س ﺌ
ر آﺊ ! ۽ ﺌ دل ،و ، ڙ وڌ ۾و ﺊ س ﺐر
7
ﺌ ري ﺌ ﺐ ر۽ وڌ ،آر ﺌ ۾ﺐ ۾ ر دڙ ﺊ
ڻ۽ ﺋ ز ري ﺌري ﺋ ،ان د ن راﮡ ۽ ذﺎ دن ﺋﺌ، ا ر
ا ش ﺌﮗ ، ورڻ ڏا رز ت ﺊ وا س ﺊ ر ﮙ ﺌن ز
. رت ﺋ در ت ﺌ رﮡﺋ ﺌ ﺌ ر ﺌ۽ ﺌ دو ﺌن ڻ ان و ت ا
، ﺌﮡ ، ، ،ا را ﺌ ن ،ا ﺌن ﺌ وارث آ ذﺎ را ا ﺌن
،ا نآ ﺌر ن ڏ ﺑﺌ ر نﺊ ﺑﺎ ،ڊچ ۽ ا ر زن را
ﺌﺐر ﺑ ،را ﺋ آ ش ﺋ ﺌﺊﮙ ذﺎ ا ﺌن ﮡ ﺌﮡﺌ اڏا و
ر ا ﺌن ﮡ . آ ر رو ت آزادي ف ا ﺌن ﺑ
.ان ﺐ د 1947ع واري آزادي ا ﺌن ذ ﺎ ﺌﺊ آ ،ر ا ﺌن وﺊ آ اڌ ر ذري ز
ﺌن ؛ وڌ دي ر د ا درو ا ﺌن نڏ ،ڏ ﺌ دڙ ا
. آ ذات ﺌن ر ”ا دران“، ر ا ﺌن رو ” ﺌ ر ﺌن“ وڏو
ﺌري ﺌڻ ذﺎ راﮡ د ،ا ﺌ ا ﺌن ﺐ ﺌ آ ﮗﺌ ۾ ﺌ ا ﺌن
.ر ا ﺌن آ لر ش ا ش۽ ارڻ ﺌرڻ ۽ ِء ان آﺊ ده ۽
ﺐﺌري ۾ اڻ ﺌﮡﺌﺊ ۽ ذﺎ ،ا ﺌن رڻ وارو آﺊ ده ۾ ﺑﺌ
۽ ر ﺐ دن روا دو! ۾ ﺌ ر ﺌﺊ ﺌ ﺌڙن د
ا ﺌ ﺌڻ ﺋ ﺌﺊ دي ” رت“ ۽ا ﺌﮡ .اواﺊ آ ﺌ ن ﺌدن ۾ ن ا ﺌن روا
ر “ 5095ق م واري دور ۾ ” ﺌد ﺌر ﺑﺎ آ ﺊ ۽ ا
ﺌﮡﮙ ِء ۽ ﺌدن ﺌ ذر ، اﮗ اڻ “، و ”
رڻ ﺌ ر ڏ ﺌ. دور ۽ ان ﺌ ري ﺐ ﺐ ﺌد ا رڻ ﺑ
8
اﺐداري آ ر د۾ ر و دڙ ﺌدن ز ر در ۽ ﺐ اڄ
ر ڏ ﺌﺊ ، ر و ﺌ دڙ زد ﺌ ري ، ﺌﺊ ردار ﺑت
و دان ﺌ دڙن ري رڻ ش ر ح ﺌﺊﮙ ﺌ
س ِء م، ﺌ ﺌ ا ، ري ظ ر ص ،
ﮙ ﮘﺌﺊ . رڻ ﺐردا ت دڙن ﺌ ﺑ ا
ﮘ ان ا س دواﮡ
ﺋ ﺌڊا
ﺊ 1994
9