Energy care

ื
การเลือกซอแผงโซล่
าเซลล์

โดย ถน ัด เกษประดิษฐ

การผลิตไฟฟ้ าจากพลังงานแสงอาทิตย์โดยอาศัยแผงโซล่าเซลล์หรือเซลล์แสงอาทิตย์ (Solar

module) กําลังมีความนิยมเพิม ่ มากขึน เนือ ่ งจากสภาวะนํ ามันทีม ่ รี าคาเพิม
่ สูงขึน ในทางตรงกันข ้ามแผง
โซล่าเซลล์มรี าคาตํา่ ลง และมีประสท ิ ธิภาพการทํางานสูงขึน
ื
การเลือกซอแผงโซล่ าเซลล์เป็ นสงิ่ สําคัญเป็ นอย่างยิง่ เนือ่ งจากแผงโซล่าเซลล์มหี ลายตัวแปรที่
ควรจะพิจารณาทังนีเพือ ่ ความเหมาะสมต่อการใชงานอี ้ กทังยังมีเรือ
่ งของคุณภาพของวัสดุ และความปราณีต
ในการประกอบแผงโซล่าเซลล์ด ้วย บทความนีจะชว่ ยให ้ทราบถึงความแตกต่างและลักษณะของแผงโซล่า
เซลล์ทดี่ ี ชว่ ยให ้ตัดสน ื
ิ ใจเลือกซอแผงโซล่ าเซลล์ได ้อย่างถูกต ้องเหมาะสมกับการใชงาน ้

1. ชนิดของแผงโซล่าเซลล์
โดยทั่วไปแผงโซล่าเซลล์จะทํามาจากซล ิ ก
ิ อน(Sillicon) สามารถแบ่งเป็ น 2 ชนิด คือแบบอะมอฟั ส
(Amorphous) และชนิดเรียงผลึก(Multi aray) ซงึ่ แบบชนิดเรียงผลึกยังสามารถแบ่งย่อยๆ ได ้อีกสองแบบ
คือแบบผสม(Poly crystalline) และผลึกเดีย
่ ว(Mono crystalline) เพือ
่ เป็ นแนวทางในการตัดสนิ ใจ จําเป็ นที่
้
ต ้องทราบชนิดและความเหมาะสมของการใชงานของแผงโซล่ าเซลล์ดังกล่าว

1.1 แผงโซล่าเซลล์ชนิด อะมอฟัส

แผงโซล่าเซลล์ชนิดนีจะมีลักษณะเป็ นแผ่นฟิ ลม
์ เคลือบบางๆ ลักษณะโดยทั่วไปจะมีลักษณะ
ี ํา ตามรูปทีแ
เป็ นสด ่ สดง

รูปที่ 1 แผงโซล่าเซลล์ชนิดอะมอฟั ส

โดยสว่ นใหญ่อะมอฟั สจะผลิตแรงดันโวลล์สงู ประมาณ 36-60 โวลล์ และมีแอมป์ ตํา่ จึงทําให ้เหมาะสาํ หรับที่
จะใชกั้ บระบบทํางานทีต ่ ้องการแรงดันสูง เชน ่ ระบบปั มนํ า หรือระบบไฟฟ้ าสอ ่ งสว่างทีม่ รี ะยะของสายไฟ
้
ยาวๆ การใชงานของแผงอะมอฟั สต ้องมีการเลือกใชอุ้ ปกรณ์รว่ มทีเ่ หมาะสม เชน่ เครือ
่ งชาร์ทแบตเตอรี่ และ
เครือ่ งแปลงกระแสไฟฟ้ าทีเ่ หมาะสมกับแรงดันของแผง โดยทั่วไปไม่นย ้
ิ มใชแบตเตอรี ่ 12 โวลล์ เพียงลูก
เดียวเพราะจะทําให ้สูญเสย ี แรงดันไปโดยเปล่าประโยชน์ ถ ้าแผงอะมอฟั สมีแรงดันทํางานที่ 48-60 โวลล์ควร
ต่อแบตเตอรีข ่ นาด 12 โวลล์ ต่อแบบอนุกรมให ้มีแรงดันที่ 48 โวลล์ ซงึ่ การต่อแบตเตอรีล ่ ักษณะนีจะทําให ้
้
สามารถใชประโยชน์ จากแผงโซล่าเซลล์ได ้สูงสุด ข ้อเสย ี ของแผงชนิดนีคืออายุการใชงานประมาณ
้ 5-6 ปี
ซงึ่ ถือว่าไม่มาก แต่แผงชนิดนีจะมีราคาไม่แพงสามารถผลิตได ้ในประเทศไทย ข ้อควรพิจารณาคือ
ประสท ิ ธิภาพของแผงชนิดนีไม่สงู ประมาณ 5-6 เปอร์เซ็นต์เท่านัน ดังนันการติดตังแผงชนิดนีจึงต ้องอาศัย
พืนทีม ่ าก
ห้ างหุ้นส่วนจํากัด เอ็นจินีโอ โทร. 053-222760, 081-5951285 แฟกซ์ 053-222760 http://www.engineo.co.th
 Energy care

1.2 แผงชนิดเรียงผลึก
แผงโซล่าเซลล์นทํ
ี ามาจากการเรียงตัวของวาฟเฟอร์(wafers) หรือทีน ่ ย
ิ มเรียกว่าเซลล์(Cell)
และนํ ามาเข ้ากรอบโดยมีกระจกใสปิ ดอยูด
่ ้านหน ้า วาฟเฟอร์ทไี่ ด ้ขึนอยูก
่ บ ้ าซงึ่ อาจจะทํา
ั ชนิดของวัดสุทใี่ ชทํ
จากผลึกเดีย
่ วหรือผลึกผสม ดังแสดงในรูปที่ 2

รูปที่ 2 ก ้อนวาฟเฟอร์กอ
่ นจะตัดออกเป็ นแผ่นเซลล์

้
แรงดันการใชงานของแผงชนิ ดนีอยูร่ ะหว่าง 16-20 โวลล์ แต่จะมีกระแสสูงขึนเมือ
่ จํานวนวัตต์เพิม
่ ขึน
เนือ ้ าวาฟเฟอร์มค
่ งจากวัสดุทใี่ ชทํ ี วามแตกต่างกันจึงสามารถแบ่งชนิดของแผงโซล่าเซลล์ทเี่ ป็ น
แบบเรียงผลึกได ้เป็ นสองแบบ คือ

1.2.1 แบบผลึกผสม (Poly crystalline)

แผงโซล่าเซลล์ชนิดนีทํามาจากซล ิ ก
ิ อนสองชนิดขึนไปมาทําละลายด ้วยความร ้อนสูงและทํา
ให ้เย็นตัวกลายเป็ นก ้อนวาฟเฟอร์จากนันนํ ามาตัดเป็ นแผ่น ซงึ่ จะมีลักษณะเป็ นผลึกสอี อกนํ าเงิน เมือ
่ สงั เกตุ
จะเห็นอย่างชด ั เจนว่าแผ่นเซลล์นันมีวัสดุทใี่ ชทํ
้ ามากกว่าหนึง่ อย่าง โดยทั่วไปลักษณะของเซลล์จะมีหลาย
รูปแบบทังขนาดเล็กและขนาดใหญ่ ขึนอยูก ่ บ ั การออกแบบของบริษัทผู ้ผลิต รูปที่ 3 แสดงตัวอย่างของแผง
โซล่าเซลล์ชนิดผลึกผสม

รูปที่ 3 รูปแผงโซล่าเซลล์ชนิดผลึกผสม

แผงโซล่าเซลล์ชนิดนีโดยทั่วไปจะนิยมใชมากกว่ ้ าแผงชนิด อะมอฟั ส เนือ่ งจากมีอายุการใชงานที้ ่

คงทนกว่าปรกติสามารถใชงานได้ ้
้อย่างน ้อยประมาณ 20 ปี การใชงานสามารถใช ้ ้ง่ายกว่าเนือ
ได ่ งจากแผงโซ
ล่าเซลล์ชนิดนีมีโวลล์ทค ื ประมาณ 17-18 โวลล์ ดังนันจึงง่ายสําหรับนํ าไปใชงานทั
่ อ
ี่ งทีค ้ ่วไป โดยการใช ้
งานทีแ
่ รงดันนีสามารถชาร์ทเข ้ากับแบตเตอรีข ่
่ นาดแรงดัน 12 โวลล์ได ้เลยแต่ควรจะใสไดโอดเพือ ่ ป้ องกัน
ห้ างหุ้นส่วนจํากัด เอ็นจินีโอ โทร. 053-222760, 081-5951285 แฟกซ์ 053-222760 http://www.engineo.co.th
 Energy care

กระแสไหลย ้อนกลับมายังแผงซงึ่ อาจจะทําให ้แผงโซล่าเซลล์เสย

ี หายได ้ สําหรับประสท
ิ ธิภาพของแผงโซ
ล่าเซลล์ชนิดนีจะอยูท
่ ป ็
ี่ ระมาณ 12-15 เปอร์เซนต์

1.2.1 แบบผลึกเดีย ่ ว (Mono crystalline)

่ วมีแนวโน ้มว่าจะได ้รับความสนใจจากผู ้ใชสู้ งเนือ
โซล่าเซลล์ทเี่ ป็ นผลึกเดีย ่ งจากโซล่าเซลล์
ิ ธิภาพการผลิตกระแสไฟฟ้ าต่อพืนทีส
ชนิดนีจะให ้ประสท ่ งู ถึง 15 เปอร์เซ็นต์ และราคาไม่แตกต่างจากโซล่า
เซลล์ชนิดผสม เซลล์ผลึกเดีย ่ วสามารถทําได ้จากนํ าซล ิ กิ อนมาแยกผลึกให ้เหลือแต่ชนิดของผลึกทีต ่ ้องการ
จากนันทําการหล่อเป็ นก ้อนวาฟเฟอร์และทําการตัดออกเป็ นแผ่นบ่างๆและนํ าเซลล์มาเรียงเป็ นแผงโซล่า
เซลล์ตอ่ ไป แสดงดังรูปที่ 4

รูปที่ 4 แผงโซล่าเซลล์ชนิดผลึกเดีย
่ ว

ี อกดําเนือเดียว ขนาดและรูปร่างของเซลล์ขนอยู
แผ่นเซลล์จะมีลักษณะเป็ นสอ ึ ก ่ บ
ั บริษัทผู ้ผลิต
้
การนํ าไปใชงานเหมื อนกันแผงโซล่าเซลล์แบบผลึกผสม ซงึ่ สามารถพิจารณาคุณสมบัตแ ิ ผงโซล่า
เซลล์ชนิดนีได ้ตามตารางนี

ตารางคุณสมบ ัติของแผงโซล่าเซลล์แบบผลึกเดีย
่ ว

ห้ างหุ้นส่วนจํากัด เอ็นจินีโอ โทร. 053-222760, 081-5951285 แฟกซ์ 053-222760 http://www.engineo.co.th

 Energy care

จากตารางข ้างบนพิจารณาที่ แผงโซล่าเซลล์ขนาด 10 วัตต์ จะมีแรงดันที่ 17.5 โวลล์และมีกระแสใชงานที ้ ่

0.60 แอมป์ และเมือ ่ พิจารณาแผงโซล่าเซลล์ขนาด 20 วัตต์จะมีแรงดันเท่ากันคือ 17.5 โวลท์ แต่จะมี
กระแสสูงขึนคือ 1.2 แอมป์ นันหมายความว่าเมือ ่ ขึนจาก 10 วัตต์เป็ น 20 วัตต์จะมีเฉพาะแอมป์ ของ
่ วัตต์เพิม
่ ขึน ซงึ่ คุณสมบัตน
แผงโซล่าเซลล์เท่านันทีเ่ พิม ิ ทํ
ี าให ้แผงโซเซลล์งา่ ยต่อการใชงาน ้

ต ัวอย่าง

้
ต ้องการใชแผงโซล่าเซลล์เป็ นระบบชาร์ทไฟให ้กับแบตเตอรี่ ขนาด 12 โวลล์ ขนาด 12 แอมป์ ควร
้
จะใชแผงโซล่ าเซลล์ขนาดใด

วิธค
ี ด
ิ
จากตารางข ้างบนพบว่าโวลล์ของแผงโซล่าเซลล์จะมีคา่ อยูร่ ะหว่าง 17-18 โวลล์ ซงึ่ สามารถต่อ
ชาร์ตเข ้ากับแบตเตอรีข
่ นาด 12 โวลล์ โดยผ่านไดโอดได ้เลย แต่ขนอยู ึ ่ บ
ก ั ขนาดของแอมป์ ทีเ่ ลือกว่า
ต ้องการแผงโซล่าเซลล์ขนาดกีแ ่ อมป์ ถ ้าเลือกแผงโซล่าเซลล์ทม ี่ แ
ี อมป์ สูงก็จะทําให ้ชาร์ตแบตเตอรีเ่ ต็มเร็ว
ขึนขนาดวัตต์ของโซล่าเซลล์จะมีคา่ มากขึนและแผงขนาดใหญ่ซงึ่ จะทําให ้ราคาเพิม ่ สูงขึน โดยปกติการ
ชาร์ตแบตเตอรีต ่ ามมาตราฐานของผู ้ผลิตแบตเตอรีจ่ ะกําหนดการชาร์ตปรกติทน ี่ ้อยกว่า 10 เท่าของแอมป์
ดังนันเมือ ้
่ ขนาด แบตเตอรี่ 12 แอมป์ จึงควรเลือกใชแผงโซล่ าเซลล์ขนาดไม่ควรเกิน 1.2 แอมป์ จากตาราง
จะพบว่าควรเลือกแผงโซล่าเซลล์ขนาด 20 วัตต์ ทังนี การเลือกแผงยังขึนอยูก ่ บ ้
ั ผู ้ใชงานอี
กด ้วย อาจจะ
้
เลือกใชแผงโซล่าเซลล์ขนาด 5 วัตต์หรือ 10 วัตต์ก็ได ้เพียงแต่แบตเตอรีจ ้
่ ะใชเวลามากกว่าเท่านัน

การพิจารณาแผงโซล่าเซลล์
แผงโซล่าเซลล์ทข ี่ ายโดยทั่วไปมีหลายเกรดให ้เลือกแต่สว่ นใหญ่ราคาจะเท่ากันเนือ ่ งจาก ผู ้บริโภค
ยังขาดความรู ้เรือ ื
่ งการเลือกซอแผงโซล่ าเซลล์ ทั่วไปวาฟเฟอร์ทอ ี่ ยูด
่ ้านในของแผงจะมีคณ ุ ภาพหรือ
คุณสมบัตใิ กล ้เคียงกันแต่จะแตกต่างกันในสว่ นรายละเอียดของการเข ้ากรอบและวัสดุทใี่ ชทํ ้ ากรอบนันเอง
สําหรับการพิจารณาเบืองต ้นควรพิจารณาถึงการรับรองของแผงโซล่าเซลล์ดังกล่าวได ้รับการรับรองจาก
สถาบันไหนเชอ ื่ ถือได ้มากน ้อยเพียงใด โดยปรกติแผงโซล่าเซลล์จะได ้รับการตรวจรับรอง IEC61215 ของ
มหาวิทยาลัย Arizona สหรัฐอเมริกา แต่การรับรองผลของสถาบันนีมีราคาสูงมากจึงทําให ้ผู ้ผลิตของ
ใบรับรองเฉพาะรุน ่ ทีม
่ ข
ี นาดกําลังวัตต์สงู ๆ ด ้วยเหตุนอาจจะไม่
ี มใี บรับรองทุกรุน ่ แต่สามารถพิจารณาจาก
ใบรับรอง CE ได ้ นอกจากนีเพือ ่ ให ้ได ้แผงโซล่าเซลล์ทด ้
ี่ ี มีอายุการใชงานได ้นาน ควรพิจารณาเบืองต ้น
ดังนี

1. แผงโซล่าเซลล์ทด ี่ ค
ี วรมีกรอบทีแ
่ ข็งแรง มีความหนาพอสมควร เพือ
่ ความสะดวกในการ
เคลือ
่ นย ้ายและติดตัง

ห้ างหุ้นส่วนจํากัด เอ็นจินีโอ โทร. 053-222760, 081-5951285 แฟกซ์ 053-222760 http://www.engineo.co.th

 Energy care

2. กระจกทีใ่ ชปิ้ ดแผงควรเป็ นกระจกตัดเงา หรือสามารถชว่ ยลดการสะท ้อนของแสงได ้ กระจกชนิด

นีจะชว่ ยให ้แผงโซเซลล์ผลิตกําลังไฟฟ้ าได ้อย่างเต็มประสท ิ ธิภาพ
3. การเชอ ื่ มต่อเซลล์ภายใน ของแต่ละเซลล์ต ้องมีความเรียบร ้อย ขนาดของเซลล์ภายในแผงควร
ทีจ
่ ะเท่ากัน (เนือ
่ งจากขนาดของเซลล์ทต ี่ า่ งกันจะทําให ้สามารถผลิตแรงดันทีต
่ า่ งกันจึงอาจจะ
ทําใหแผงโซล่าเซลล์มอ ้
ี ายุการใชงานที
ส ั
่ นลง

4. การประกอบเข ้ากรอบต ้องมีความเรียบร ้อย มีการป้ องกันนํ าซม ึ เป็ นอย่างดี ไม่มรี อยซอ
่ มแซม
5. ด ้านหลังแผงมีกล่องสําหรับเชอ ื่ มต่อสะดวกต่อการต่อใชงาน
้ ต ้องมีความแข็งแรง มีระบบป้ องกัน
นํ าป้ องกันฝุ่ นได ้เป็ นอย่างดี

6. นอกจากนีแผงทีด ี ายในกล่องสําหรับต่อสายไฟควรจะประกอบด ้วยไดโอดเพือ

่ ภ ่ ป้ องกันการ
ย ้อนกลับของกระแสไฟจากแบตเตอรีม ่ ายังแผงโซล่าเซลล์

ห้ างหุ้นส่วนจํากัด เอ็นจินีโอ โทร. 053-222760, 081-5951285 แฟกซ์ 053-222760 http://www.engineo.co.th

 Energy care

จากความรู ้ในเลือกแผงโซล่าเซลล์เพียงเท่านีจะทําให ้สามารถเลือกแผงโซล่าเซลล์ทไี่ ด ้มาตราฐานและมี

้
อายุการใชงานที ย่ น
ื ยาว นอกจากการเลือกแผงโซล่าเซลล์ทด ี ล ้วสงิ่ จําเป็ นอีกอย่างคือแบตเตอรีซ
ี่ แ ่ งึ่ จะกล่าว
ในโอกาสต่อไป

ห้ างหุ้นส่วนจํากัด เอ็นจินีโอ โทร. 053-222760, 081-5951285 แฟกซ์ 053-222760 http://www.engineo.co.th