MODERNA U EUROPSKOJ KNJIEVNOSTI Drutveno-politike prilike Graanska klasa krajem 19.st.doivljava svoj pad (dekadansu).

Pozitivistika gledanja, materijalistiki pogled na svijet nisu donijela eljenih rjeenja. Umjesto filozofije materijalizma javlja se filozofija idealizma. realistiki svjetonazor materijalizam modernistiki svjetonazor idealizam ( duhovno, nesvjesno ) Taj je svjetonazor utemeljen na filozofiji Francuza Bergsona i njemakog filozofa Hartmanna : nesvjesno u ovjeku je osnova i uzrok svih pojava. ovjek se poinje promatrati kao duhovno, spiritualno bie ( usp. u realizmu ovjek je fizioloko bie ). 1887. uenici Emila Zole javno su se odrekli svog uitelja. Pojam modernizma prvi je upotrijebio Charles Baudelaire ija zbirka pjesama Cvjetovi zla izlazi 1857.i znai prekid s romantiarskim nainima izraavanja. LARPURLARTIZAM Theophile Gautier /Teofil Gotje/ zalae se za larpurlartizam ( l'art pour l'art) umjetnost za umjetnost- umjetnost ne moe biti sredstvo, nego cilj samoj sebi. On od romantiara uzima smisao za egzotine teme, ali nasuprot romantikoj bujnosti inzistira na besprijekornoj poetskoj formi. Time otvara put grupi pisaca koji su se nazivali PARNASOVCI (Parnas brdo u grkoj mitologiji gdje su se skupljale muze). Zaetnik tog literarnog pokreta je Leconte de Lisle /Lekont de Lil/. Pojavili su se kao grupa 1866.kad su izdali prvi zajedniki zbornik stihova Suvremeni Parnas.

U njemu se javljaju Theophile Gautier, Charles Baudelaire te kasniji simbolisti Paul Verlaine i Stephane Malarme. Obiljeja njihove poezije: - kult iste forme ( sonet ) - odreeni subjektivizam daje dojam pjesnike odmjerenosti i suzdranosti- pjesnici zaziru od iznoenja individualnih osjeaja - umjesto toga su hladno refleksivni SIMBOLIZAM Javlja se 80-ih godina 19. stoljea. 1866. obljavljen je prvi simbolistiki manifest iji je autor Jean Moreas. Pretee su simbolizma Edgar Allan Poe i Charles Baudelaire. Simbolisti parnasovcima zamjeraju to njihovom pjesnitvu nedostaje tajanstvenosti. Smatraju da je svijet uma simbola, a pjesnik je taj koji e ih prenijeti itatelju. Pritom mu ne treba sve otkriti; neto mu treba samo nagovijestiti i ostaviti njegovu duhu da dokui bit pjesme. Znaajke su i sinestezija i muzikalnost stiha. Predstavnici:Theophile Gautier i Paul Verlaine; u Rusiji Aleksandar Aleksandrovi Blok i Anton Pavlovi ehov; u Austriji Rainer Maria Rilke; u Norvekoj dramatiar Henrik Ibsen.

DEKADENCIJA Pojam dekadencije oznaava stanje tjeskobe, klonua, spleena. Prvi su ga upotrijebili Theophile Gautier i Paul Verlaine. BEKA MODERNA Sintagma koja obuhvaa raznolik umjetniki ivot Bea krajem 19.st. To je nejedinstvena stilska formacija otvorena raznim smjerovima, osobito impresionizmu. Ideolog je Hermann Bahr. Beka moderna utjecala je na hrvatsku knjievnost.

IMPRESIONIZAM ( franc.impression- dojam, doivljaj) Dobio je naziv prema slici Impresija izlazak sunca Clauda Moneta. Impresionisti razaraju vrst oblik predmeta i pretvaraju ga u mrlju boje. Predstavnici: Edgar Degas, Camille Pisaro, Pierre Auguste Renoir. Najznaajniji francuski kipar je Auguste Rodin (Mislilac).

SECESIJA Pojam potjee od lat secessio odvajanje, odmak, udaljavanje. Oznaava umjetniki pokret s kraja 19. i poetka 20. st. koji se pojavljuje u Beu i Munchenu (Jugendstil).Naziv se odnosi na skupinu umjetnika koja se suprotstavila akademiznu. Pojam secesije oznaava i borbu protiv kola upoe.Osnovne su mu znaajke:valovita linija, plonost i stilizacija, naglaena dekorativnost i asimetrinost. Najpoznatiji je predstavnik beke secesije slikar Gustav Klimt.