Nmero

97
Urria
2013

Garraio Publikoak
Ondo komunikatutako
herria

Gurea
Aretoko
egitaraua eta

n
Garraio publikoare
ordutegiak

EDITORIALA

Azaleko argazkia:
Garraioak
(Egilea: DerioKOmunikazioa)

02 Editoriala
03 Omenaldia emakume baserritarrei
04 Gizarte-jantokia
04 III Memorial Kepa eta Arene
05 Musika Eskola
06 Azoka Txikia
06 Euskeraz bizi nahi dut
07 KZ ordutegi berria
07 Lore Eskaintza
08 Onderearen Europako Jardunaldiak
09 Gure garraioez seguru
10 Bizikletaren jaia
10 Iigo Vicente: record
11 AL21: Farolak haga erdian
12 Txapela buruan: Traspinedo
14 Gurea Aretoaren ikuskizunak
15 Garraioen gida

Beharrezko telefonoak
DERIOKO UDALA
944 541 019
AYUNTAMIENTO
FAX 944 542 832
UDALTZAINGOA - POLICIA MUNICIPAL 944 543 725
SERVICIOS SOCIALES
944 542 243
SUHILTZAILEAK BOMBEROS
946 555 337
KULTUR BIRIKA 
944 659 714
GARBIGUNE
944 034 090
HERRI IKASTETXEA ESCUELA
944 541 246
UDALSAREAK - AVERIAS DE AGUAS 944 873 187
BEHARGINTZA TXORIERRI 
944 540 370
INSTITUTUA INSTITUTO
944 543 258
EUSKALTEGIA
944 540 062
MANKOMUNITATEA
944 540 350
KIROLDEGIA POLIDEPORTIVO
944 540 159
GAZTELEKU
944 540 469
BIBLIOTEKA
944 540 210
NAGUSIEN ETXEA
944 540 763
AEK
944 543 967
KZ GUNEA
944 033 335
OSASUN ZENTROA - CENTRO DE SALUD
944 543 004
TAXI DERIO
944 800 909
BEITU ALDIZKARIA
beitu@deriokoudala.net
Legezko Gordailua: BI137704I
Inprimatzea: Graficas Mungia

GARRAIOEN GIDA
BARNEALDEAN

arraiobideak, errepideak eta komunikazioak

funtsezko bihurtzen dira hiri handien inguruan
dauden udalerriak bizirik mantentzeko. Derio
bidegurutze batean dago, joan-etorriaren gune
bat da, abiapuntua eta helmuga. Bilbo Handiko
zati izateaz edo Bilboko Parke Teknologikoa
edukitzeaz gain, gure bideetatik bidaiariak
lekualdatzeko era guztietako garraiobide
publikoak ibiltzen dira. Beitu honen erdialdeko
orrialdeetan agertzen da garraiobide horiei
dagozkien konpainiei eta ordutegiei buruzko
informazio guztia. Horiei esker, gure inguru
hurbilera joateko aukera dugu, eta horrek
aukera ematen digu
gure inguruan sortzen
den bizimoduan ere
parte hartzeko. Jakin
badakigu gabeziak
eta hobetu beharreko
kontuak daudela, eta
egunen batean iritsiko
dira hobekuntza horiek; hala nola, Derio eta
aireportua lotzen dituen linea. Hori eginda, ez
dugu hiribururaino joan behar izango, ondoren,
bide bera egin behar izateko, terminaleraino.
Joan-etorri horretan ordubete irabaziko dugu.
Dena den, ez dira gutxi gure udalerrian egunero
gelditzen diren autobus eta trenak: ehunka
derioztar jasotzen dituzte, bizitza errazteko,
erosoago bihurtzeko eta merkatzeko.

Ordutegien
taula
osoa eta
eguneratua

97 Urria
Zenbakia 2013

BIZITZA OSO BATEN

AITORPENA
Urriaren 15ean emakume baserritarrei
buruzko erakusketa egingo da

izitza oso bat lanean kementsu. Hori ikusita,

datorren urriaren 15ean omenaldi berezia
egingo zaie, Kultur Birikan, euren bidea landagiroan egin duten emakumeei. Mendez mende
baserriaz arduratu dira isilpean, eta lan hori
guztia aitortzeko, erakusketa bat egingo da,
Derion baserriak eta bertako gidak (emakume
baserritarrak) nagusi ziren garaiko
argazkiekin.
Juan Jose Ibarluzeak, Udaleko
Sustapen Ekonomikoa, Enplegua
eta Ingurugiroa Arloko delegatuak,
azpimarratu du baserria giro bereziki
gogorra dela, eta are gehiago emakume
izanda. Gaur egun ezinezkoa da
baserritik bakarrik bizitzea. Izan ere,
horretan ari diren gehien-gehienek
erretiroa hartua dute; beraz, pentsioa
edo bigarren enplegu bat dute adierazi
du Ibarluzeak, lur libreak lortzeko
ahaleginak eginbidean daude, abeltzain eta
nekazari berri eta gazteek irtenbidea izan
dezaten landa-giroan; baina, lan gaitza da.
Bat besterik ez dago
Baserriko bizimodua oso gogorra da,
eta gaur egun jendeak nahiago du enplegu
erosoagoak, hainbeste nekerik ez dakartenak,
lortu. Hori azaltzen dute zinegotziak eta
esperientziak berak. Esan daiteke gaur egun
emakume bakar bat bizi dela Derion baserritik.
Gainerako guztiek erretiroa hartu dute.

Baserriko bizimoduak
nekea eta lana
eskatzen ditu.

Bada, lan hori guztia aitortzeko, baserria

familiaren funtsezko iturri ekonomikoa zen
garaiko emakumeen bizimoduari buruzko
argazki-erakusketa zabalaz gain, lunch bat
emango zaie Kultur Birikara hurbiltzen diren
guztiei, baita zenbait opari ere.

Bizimodu baten
desagertzea ikusten ari
gara
3

GIZARTE JANTOKIAK
24 PERTSONA
ZERBITZATZEN DITU
Proiektuak bi lanpostu berri sortu ditu

izarte-jantokia irekita, bi helburu lortu dira:

bi lanpostu sortzea eta, are garrantzitsuagoa
dena, zailtasun ekonomikoak bizi dituzten familiei
laguntzea. Lokala Larrabarri baserriaren behealdean
dago, eta Udalak berak prestatu du, udalerrian
arazo ekonomikoak dituzten familiak daudela
atzeman ondoren. Proiektuak hamabost mila euroko
aurrekontua du, eta kopuru horrekin zerbitzua urte
amaierara arte emango dela bermatzen da.
Jantoki horretara, astelehenetik ostiralera,
24 pertsona joaten dira, eta egunero menu
bat jasotzen dute, doan. Erabiltzaileak Derioko
biztanleak dira, gizarte-larrialdietarako laguntza
jasotzen dutenak eta Mankomunitateko gizartezerbitzuek aitortutako premia-egoeran bizi
direnak. Laguntza Txorierriko beste familia batzuei

Zerbitzua Larrabarri
baserriaren sukaldean dago.

ere eman ahal izango zaie, egoera bera bizi

badute, Alkatetzak azaldu duenaren arabera.
Urtearen amaierara arte
Jantokiaren hasiera bateko aurrekontua
hamabost mila eurokoa da, eta diru hori Enplegua
eta Gizarte Ongizatea zinegotzigoek eman dute.
Kopuru horren bidez, zerbitzuan jarduten duten bi
langileen nominak eta menuak ordainduko dira
urtearen amaierara bitartean. Jatekoak enpresa
batek prestatu eta Larrabarrira eramaten ditu.
Bertan, bi langile horiek bertaratuei zerbitzatzen
dizkiete. Lehenengo hilabeteok zerbitzuaren
eskaera eta beharrizana ebaluatzeko erabiliko
dira: beharrezkoa izaten jarraituz gero, Udalak
2014an zehar ere eskainiko du.

KORRIKA KAUSA ON BATEN ALDE

Errekorra parte-hartzeen kopuruan, Gure Seeak elkarteak antolatutako krosean

epa eta Arene gogoan izanik, Gure Seeak

elkarteak berriro ere hitzordua jarri zigun gure
alderik solidarioena erakusteko. Hitzordu horretan,
lehenik eta behin parte hartzea beharrezkoa
zen, eta helburua ezin hobeto bete zen; izan ere,
parte-hartzeen kopuruan errekorra lortu zen gure
udalerrian egin izan diren mota hauetako ekimenei
dagokienez. 425 parte-hartzaile egon ziren, eta joan
den urtean 348. Berrehun bat lagunek hartu zuten
parte proba nagusian. Proba horretan 6 kilometro
baino gehiagoko ibilbidea egon zen, eta lasterketa
zirraragarria izan zen, amaiera bikainarekin, Fathi
Youssif eta Hamet Bendaouod -lehen bi sailkatuak-

elkarri eskua emanda sartu baitziren 20 minutu baino

gutxiagoko tartean. Asier Aguirre sartu zen hirugarren,
minutu bat geroago baino ez. Amaia Prez izan zen
nesken artean sartu zen lehenengoa, eta atzean utzi
zituen Loli Talavn eta Marianna Fano. Azken hori
iritsi eta hogei segundotara zeharkatu zuen helmuga
Sendoa Ruizek, 9 urte besterik ez dituen partehartzaile gazteenak. Lortutako markak apartekoak
izan baziren ere, momenturik zirraragarriena F.
Vencedor sasoi onean ikustea izan zen. 84 urteko
korrikalaria da, eta aurten ere ez du huts egin ekimen
solidario honetan, kausa eskuzabal horren alde
egiteko protagonista izan ginen guztiok bezalaxe.

97 Urria
Zenbakia 2013

MUSIKA ESKOLAK ATEAK

IREKITZEN DIZKIGU
Ikasturte berri eta anitzerako
matrikula zabalik

elodia instrumentalaren zaleak pozik egon

daitezke, Musika Eskola indartsu itzuli
baita, beharrizan guztiak asetzeko. Hamabost
urte bete dira ateak Institutuko lokaletan ireki
zituenetik, eta ondoren Larrabetzurainoko
erromesaldia etorri zen. Gaur egun Batzokiaren
eraikineko hirugarren solairuan dago,
borondatezko lagatze bati esker, eta hasiera
batetik zaleak bildu besterik ez du egin.
Eskaintzen diren ikastaroak espezializatu
egin dira denboran zehar, eta gaur egun era
guztietako musika erakusten da: klasikoa, gaur
egungoa, modernoa, euskalduna... Zaletasun
eta adin guztietarako. Helburu nagusia da
melomanoek alderdi guztiak gozatu ahal
izatea. Are gehiago, klaseak banaka zein
taldeka eman daitezke, ikasturte ofizialak
hautatzen dituztenak ahaztu gabe.
Eskola Izar Argia Abesbatzaren baitan
dago, eta bere errepertorio zabalaren lagin
bat erakutsi ohi du, gure herritarren aurrean,
Gabonetan eta ikasturtearen amaieran. Iaz,
berrikuntza legez, Gazte Orkestra sortu zen,
Txorierriko musika-eskoletako kideekin.

Egonkortzen ari den

eskolaren akordeak
Interesdunak: Euskal Herria kalea, 2, 3.
944 557 066 - larrabetzum.e@gmail.com

Gabriela, ikasle beteranoa, bere

instrumentua jotzen.

Orkestra horretan 8 eta 30 urte bitarteko 40

artistak parte hartu zuten, eta ekainean bildu
ziren, Derion kontzertu bat emateko.
Musikari gazteak
Gabrielarekin hitz egin dugu. Badira
zenbait urte eskola honetako kidea dela,
zeharkako txirula jotzen du, instrumentu
talde batean parte hartzen du eta, aurten,
gainera, abesbatzan ere eman du izena.
Zaletasunak horretara darama, gustuko du
eta. Era guztietako instrumentuak probatu
ondoren, txirula eta pianoa hautatu zituen;
alabaina, azken horren kostu handia eta
bere etxean hartuko lukeen lekua ikusita,
zeharkako txirula hautatu zuen. Musikaren
inguruko jakin-mina aspalditik datorkio:
Bartzelonan biolina ikasten hasi zen imitaziometodo baten bidez (Suzuki metodoa),
aitari biolina jotzen ikusita, nahiz eta klase
magistral haien inguruko oroitzapenak
eskasak izan. Uda honetan, bestalde, musikaudalekuetan eman du izena, eta astebeteko
ikastaro trinkoa egin du bere instrumentu
gogokoenarekin. Esperientzia asko gustatu
zaio eta, errepikatu beharko balitz, ez luke
zalantzarik egingo.

TRUKEAK FUNTZIONATZEN DUENEAN

Iraileko merkatua arrakastatsua izan zen

erkatu txikia, aurreikuspenekin bat,

irailaren 8an (igandea) egin zen, eguraldi
txarrak uztaileko truke-merkatua bertan behera
uztera behartu ondoren. Txoria da merkatu
solidario honetako antolatzailea, eta modu
positiboan baloratu dute jendeak ekitaldi honi
emandako erantzuna. Hala ere, aitortu dute
publizitate gehiago beharrezkoa zela; baina ,
aurreko edizio zapuzturako eginiko kanpainak
funtsen zati bat xahutu zuen. Nolanahi
ere, Santi de Domingok, taldekide batek,
azpimarratu zuen garrantzitsua dela jendea
birziklatzearen inguruan kontzientziaraztea,
gauza gehienak berrerabili ahal direlako.
Balorazioa oso positiboa izan zen,
herritarren laguntzari esker: etxean utzita

zeuden gauzak eraman

zituzten beste erabilera
batzuk eman eta
trukatzeko. Inguruko
ostalaritza-lokalak ere
lagungarri izan ziren Jendea goizetik animatu
zen trukean hastera edo
merkatua girotzeko.
merke saltzera.
Zehazki, gure
udalerriko oinezkoentzako zonaldean egin
zen. Sollube kalea eta ingurukoak jendez
beteta egon ziren.

Trukea da, zalantzarik gabe,

aberasgarriena

EUSKERAZ BIZI NAHI DUT

Urriaren 12an aldarrikatzeko

lasterketa

ximintxek, AEKrekin eta euskararen aldeko

Txorierriko beste elkarte batzuekin batera,
lasterketa bat antolatu du urriaren 12rako
Euskeraz bizi nahi dut (Quiero vivir en euskera)
kanpainaren baitan. Kanpaina horren xedea da
gure hizkuntza sustatzea eta plazara ateratzea.
Proba 10:30ean hasiko da kiroldegi ondoko
kanpoko frontoian, eta hiru ibilbide izango
ditu: txikientzako 500 metroko ibilbide laburra,
tarteko adinekoentzako 3 km-ko beste bat eta
5 km-ko ibilbide nagusia. Izen-emateak (2
euro haurrek eta 5 helduek, eta kanpainaren
kamiseta polita nahi izanez gero beste 5 euro)
Kultur Birikan egin ahal izango dira urriaren

Derion be euskaraz gabiltz.

10ean eta 11n, arratsaldez, edo txepetxa@aek.

org zein tximintx@gmail.com helbideetan,
edo lasterketaren egunean bertan. Gainera,
besteak beste, musika zuzenean, bertsolariak,
janari dastatzea, tailerrak, sarien zozketa eta
parte-hartzaileentzako diplomak egongo
dira. Halaber, lasterketaren ostean kiroldegiko
dutxak erabili ahal izango dira.

97 Urria
Zenbakia 2013

KZ ORDUTEGI BERRIAREKIN HASI DA

Ikasturte berriak online tailerrak eta kudeaketa berria dakartza

Z Gunearen denboraldi berriak beste

ordutegi bat eta kudeaketa-modu berri
bat izango ditu. Lokala irekita egongo da
goizez, hamar eta erdietatik ordu bietara.
Arratsaldean, bestalde, lauretatik zortzietara
bitartean egongo da irekita. Beste alde batetik,
berrikuntza legez, larunbatetan goizeko
ordutegian (ordu bata eta erdiak arte) egongo
da irekita.
Denboraldi honetan berrikuntzak
egongo dira ikastaroen inguruan; izan ere,
aurrez aurrekoez gain, online egiteko aukera
ere emango da. Horretarako, zenbait tailer
antolatu dira: Oinarrizko Internet, Irudia eta
soinua, Gizarte Sareak 2.0, Software askea,
Google Apps eta e-Administrazioa. Taldeak itxi

gabe daude oraindik, ikastaro bakoitzean izena

ematen dutenen kopuruaren arabera egingo
baita. Ikasturte honetako beste aldaketa bat da
dinamizazio-zerbitzua, gelan etengabe ematen
zena, orain hamabost egunean behin ordu pare
batez bakarrik erabili ahal izango dena.

Ikastaroak, online direnez gero,

izena eman duen jende kopuruaren
araberakoak izango dira.

LORE ESKAINTZA GERTAERA GARRANTZITSUA

GOGORA EKARTZEKO

Irailaren 24an ekarri zen gogora

Batzarretan sartu izana

agoeneko 325 urte igaro dira Derio

Bizkaiko Batzar Nagusietan sartu
zenetik. Gertaera hori gogoratzeko eta
horrek duen garrantzia azpimarratzeko,
Udalak urtero egin ohi du lore eskaintza
Uribe Parkearen monolitoan, irailaren
24an. Parte-hartze eskasa egon bazen ere,
laneguna izan zen goiz hartan hainbat
herritar eta gaur egungo korporazioko
zenbait kide elkartu ziren. Herritarrak
elkartzeko unea izan zen, gure herriko
historiaren unerik esanguratsuena ez
ahaztekoa.

Eguraldia lagun izan genuen

eskaintza honetan, urtero
bezala.

ONDAREARI BURUZKO EUROPAKO

JARDUNALDIAK DERIORA ITZULI DIRA

ure ibilbide historikoa ezagutzen

jarraitzeko eta Ondareari buruzko
Europako Jardunaldien baitan, Derioko
Udalak, DerioKOmunikazioak eta
Bizkaiko Foru Aldundiak kultur topaketak
prestatu dituzte urri honetarako.
Lehenengoa Patrimonio y
transformaciones histricas izeneko
hitzaldi-elkarrizketa izango da. Datorren
hilaren 24an egingo da, zazpietan, Kultur
Birikan. Mahai-inguruan kulturaren,
arkitekturaren, antropologiaren eta
komunikazioaren esparruetako ikertzaileek
parte hartuko dute. Ikuspuntu artistikoa edo
historikoa erabilita, gure iragana aztertu
eta etor daitekeen etorkizunaren inguruan
aurrera egingo da.
Bisita gidatu berria
Azken kultur ibilbideak (Derio
zeharkatzen zuen Errege Bidea ibili
zen) izan zuen harrera onaren ondoren,
aurten gure historiarekin lotutako beste
alderdi bat erakutsiko da: Ondare Historikoa
Eraldatzearekin lotutakoa. Hilaren 27an
(igandea) izango da, hamaiketatik aurrera, eta
topagunea San Isidro elizako plaza izango da.
Gehienez ere 30 pertsona bil daitezke.
Ibilbideak eta bisitak, gutxi gorabehera,
bi orduko iraupena izango dute, eta San Isidro
elizari (XX. mendearen erdialdekoa) eta San
Kristobal elizari (XVIII. mendekoa) buruzko
bitxikeriak ezagutu ahal izango dira. Horiez gain,
Aldekonzarreko Errege Ostatua ere ezagutu ahal
izango da (gaur egun San Isidro jatetxea da). San

San Kristobal elizan kultu

ortodoxoa egiten da.

Kristobal eliza da bisita

gidatuaren gune nagusia, eta gaur egun erlijio
katoliko ortodoxoko kultua egiten da bertan.
ada, bisitari esker, azken eraldatzearen inguruko
xehetasunak ezagutu ahal izango dira.

Ondareari buruzko Europako

Jardunaldien baitan, Deriok bi ekitaldi
antolatu ditu: hitzaldi-elkarrizketa hilaren
24an eta bisita gidatua, hilaren 27an
(igandea), elizetara eta Errege Ostatura.

97 Urria
Zenbakia 2013

GURE GARRAIOEZ
SEGURU
Autobus-gidariak
garraiobide horren alde

erio puntu garrantzitsua eta

bidegurutzea dugu, eta ez litzateke
gauza bera izango garraiobide-sare
egokia eta inbrikatua ez balu. Bizkaiko
enpresa-parke garrantzitsuenaren zati
bat gure lursailetan dago, mendiaren
atzealdean hiri handia dugu, hondartza nahiko hurbil
dugu, baita ospitale handia eta unibertsitateak ere.
Dena dago konektatuta. Gehiago kostatzen zaigu,
ordea, hegazkina hartzea; baina, interes gehiegi
dituen gaia da.
Andrs Domnguezekin eta Javier Garcarekin
elkarrizketatu ginen garraioaz hitz egiteko,
herritarrek hainbeste erabiltzen duten garraiobide
horren egoera ezagutzeko. Izenak ez dituzue oso
ezagunak izango, derioztarrentzat Sito eta Rudy
baitira, gure herriko autobus-gidarietako bi. Hamabi
bat ibiltzen gara garraio publikoan, alajaina!

Garraio publiko seguruaren beteranoak

Rudy 21 urte zituela hasi zen garabi bat
gidatzen, baina familiaren herentziak asko tiratzen
zuen. Bizkaibusen aitaren eskutik sartu nintzen, eta
ondo baino hobeto gogoratzen du, derioztar askok
bezalaxe, Juliok; izan ere, Julio izan zen azulito
Bizkaiko garraiobide mitiko hartako beterano
irribarretsuetako bat. Orain Rudyk bikotea osatzen
du Sitorekin, linea berean txandakatzen baitira. Bata
goizez aritzen da eta bestea arratsaldez. Sitok 18 urte
igaro ditu garraioen munduan, ni, berriz, anaiari
esker nabil honetan. Dagoeneko 15 urte baino
gehiago pasa dira.

Joseba, Judy eta Sito gure

udalerriko gidarietako hiru.

Hirugarren linea da orain bere lekua. Parte

Teknologikorako, Artxandarako eta Larrabetzurako
autobusek osatzen dute linea hori. Oso linea
familiarra da. Azkenerako ezagutu egiten dituzu
bidaiariak eta batzuetan psikologo-lana ere egiten
duzu dio Rudyk. Txorierrikoak, Larrabetzun hasi eta
Bilbon amaitzen denak, 190 km ditu. Egiten dugun
luzeena da esan du Sitok. Bizkaibusen igarotako urte
guztietan oso istripu gutxi izan dituztela aitortzen
dute. Errepidean arretaz ibili behar dugu gainerakoek
egiten dituzten hutsegiteen aurrean ziurtatzen du
Rudyk. Aurrealdean kamera bat jarriko bagenu,
jendea harri eta zur geratuko litzateke gaineratu du
Sitok. Baina, segurtasuna ez dute arriskuan jartzen,
gidaria naizenenez, nik daukat azken ahalmena
ibilgailuak arauak betetzen dituen ala ez erabakitzeko.

Eguneroko bidaiaren laguntzaile

Autobus barruan, bidaiariei laguntzeko prest
egoten dira beti, batik bat, adinekoei. Oraindik ere
gogoan dute San Cristobaleko geralekua aldatzeak
zer nolako eragina izan duen beteranoenen artean,
geraleku zaharrera ere igo behar izan genituen
behin edo behin. Arau bat dute: zure lana pozik
egiten baduzu eta bidaiariei erraztasunak ematen
badizkiezu, hobeto egiten duzu zeure lana. 

PEDALEI ERAGITEN, DENA GURPILEN GAINEAN

Urriaren 20an izango da bizikletaren jaia

rtero bezala,
bizikletek gure
herria hartuko dute
egun batez. Aurtengoa
hamaikagarren
edizioa da. Ez
dakigu, ordea, heldu
zein umeentzako
honen azken
edizioa ez ote den
izango. Eta hitzordu
honen inguruko
etorkizunaren zalantza
handia da; izan ere, Euskaltel-Euskadi taldea
aurki desagertuko da, nahiz eta Itzulia irabazi,
eta horrek ez dakar ezer onik. Goza dezagun,
beraz, aurtengoa. Apaiztegiaren aurrealdeko
zelaia izango da topagunea eta ibilbide

Helduek zein txikiek

gozatzen dute egun hori.

jendetsuaren hasiera. Aurten, Gure Seeak-eko

kideek zainduko dute segurtasuna, boluntario
gisa, gurutze-bideetan, eta elkarte horrek
eskuratuko du dortsalen salmentatik jasotzen
den dirua.

ETORKIZUN HANDIA IZATETIK

ERREALITATE IZATERA

Iigo Vicentek golen errekorra lortu du Athleticen

erioko Iigo Vicentez hitz egin genuen aurreko

Beitun, baina oraindik ere hizpide dugu; izan
ere, duela bi urte Athleticen baja hartu ondoren,
gure talde entseinaren klub hitzartua den Danok
bat taldean aritu zen, eta Real Madrid taldearen
interesa piztu zuen. Denboraldi arrakastatsua egin
ondoren, Vicente merenge taldearen jomuga izan
zen, eta horrek promesa handirik ez zuen Athletic
taldearen interesa erakarri zuen. Azkenean,
Athleticek berreskuratu zuen bere kumea.
Iigok 15 urte besterik ez ditu, oso
ondo hasi da eta izugarrizko kalitatea

10

duela erakusten
jarraitzen
du. Horren
adierazgarri
Vicentek Athleticeko promesetako
bat dela erakutsi du.
da berak sartu
zituela Athleticeko
kadete A taldeak Cultural de Durangori
sartu zizkion hamar goletatik zazpi. Klub
bilbotarraren errekorra. Ibilbide horretatik
jarraituz gero, datozen urteetan hurbiletik
jarraitu beharreko jokalaria izango da, ez izan
zalantzarik.

FAROLAK HAGA ERDIAN

Ziurtasun falta areagotu egin da argiztapen eskasaren ondorioz

kasturtea hastearekin batera, dagoeneko

ohar asko iritsi dira TA21en bulegora herriko
zenbait zonaldetan dagoen argiztapen
eskasa dela eta. Mankomunitateko udalerri
guztietan energia-ikuskaritzak egin ondoren
gehiegizko argiztapena zegoela egiaztatu
zutenez, argiteria publikoaren kudeaketa
integralerako zerbitzua kontratatu zen. Horren
baitan, argiztapen gune guztiak berritu egin
ziren, argiztapenaren intentsitateari buruzko
araudia betetze aldera. Dagoeneko aldaketa
orokorraren fasea amaitu da, eta urteko azken
hiruhileko honetan beste neurketa batzuk
egingo dira ikusteko zein gunetan indartu
beharko litzatekeen argiztapena intentsitate
gehiagorekin edota argi gune berriekin.
Gaur egun argi eta garbi antzeman daiteke
argiteria publikoaren intentsitatea aldatu egin
dela. Haraneko herritarrek berehala adierazi
izan dute ez daudela ados araudiak ekarri dituen
ondorioekin. Beraz, sortu den kezka aintzat
hartuta, TA21ek beharrezkoa ikusi du azterketa
egitea zonalde ilun horiek nola geratuko diren
ikusteko; besteak beste, Ganbe hariztian, herritar
asko nahitaez igaro behar izaten direlako zonalde
horretatik. Era berean, argiteria eskasaren ondorioz
ziurtasun falta sor dezaketen gune ahulen planoa
egitea ere proposatu da.
Txakurrei buruzko Lege Dekretu berria
Tokiko Gobernu Batzordeak uztailean
erabaki zuen arriskutsuak izan daitezkeen
txakur gisa sailkatutakoak solte eramateko
baimena ematea. Animalia horiek euren jabeen

Tokiko Agenda 21
Agenda Local 21

edo eramaten dituztenen kontrola izan beharko

dute, eta berariaz zehaztutako zonalde eta
ordutegietara mugatuko dira; hau da, Uribe,
Ganbe eta Rementarie parkeetan, gaueko
21:00etatik goizeko 08:00etara bitartean.
Ordutegi hori murriztu egingo da uda partean,
maiatzetik irailera bitartean, aipatu garaian
ordubete atzeratuko baita ordutegia. Aipatu
ordutegitik eta adierazitako zonaldeetatik
kanpo, txakurrek uhala eta lepokoa eraman
beharko dituzte, eta hori bete ezean, zigorra
jaso ahal izango dute. Gainera, 60 euroko isuna
jasoko dute jabeek baldin eta gorozkiak poltsen
barruan berehala jaso eta birziklatzekoak ez
diren hondakinen edozein paperontzi edo
edukiontzitan modu higienikoan uzten ez
badituzte. Era berean, berariaz debekatuta
egongo dira haurrentzako zonaldeetan gernu
edota kaka egitea; besteak beste, parke eta
lorategietan.

Hartutako irizpideak elkarri

lotuta daude: eraginkortasuna
eta energia aurreztea
Argiteriari buruzko araudira egokitzeko
eginiko azken aldaketen ondoren,
herritar askok TA21eko bulegoan adierazi
dute ez daudela horrekin ados. Bertan
proposatu dute gune beltzen mapa egitea
beharrezkoa den lekuetan argiztapena
indartzeko.
11

BESTE BIZITZA BAT

BIZITZEAREN ABENTURA
Olga Ariasek landa-giroa hautatu
zuen, Valladolidetik gertu

lga Ariasek Derion igaro zuen bere

haurtzaroa, baina bere abentura handiena
orain dela zortzi urte hasi zen, etxebizitzaaldaketa sinplea zela ematen zuenarekin:
Orduan Zamudion bizi nintzen eta igogailua
eta nire etxeak baino prestazio hobeak zituen
etxebizitza nahi nuen. Alabaina, batzuetan
baldintzek bat egiten dute eta bizimoduak
bira ematen du: horrela, etxebizitza-aldaketa
horrekin programatzaile-lanpostu finko bat,
iparraldeko udalerri bat eta bizimodu bat
(biak osoak eta biak jendez eta maitasunez
beterik) uzten dira: Erabakia neurea izan zen
erabat. Asko hausnartu nuen, lanpostu bat, nire

Ez ditu bere sustraiak ahazten,

bertan igaro baitzituen
haurtzaroa eta gaztaroa.

12

bizimodua, lagunak eta familia, guzti-guztia,

uztea zekarren gogoratu du.
Haurra eta gaztea zela beti egin zuen
amets etxe lorategiduna izatearekin, eta
Valladolidetik 20 kilometrora lortu zuen,
Traspinedo udalerrian: helburuok lortzea askoz
ere zailagoa da nire jatorrizko lurraldean. Bere
senarra eta seme-alabak bertakoak dira, eta, ur
hau ez dut inoiz dastatuko esaterik ez badago
ere, Olgak ez du uste itzuliko denik, bere nahia
bertan egotea baita. Natur ingurugiroan
bizitzea pribilegioa izan arren, oztopoak ere
badaude: gidabaimena eta autoa eduki behar
dituzu mugitzeko; dena den, ez nuke munduko
ezeren truke aldatuko baieztatu du.
Jende bera
Bere ametsa beteta ikusteak ez dakarkio
herriaren eta jendearen magia ezagutzea;
azken batean, bertan daude nire sustraiak, nire
haurtzaroa eta nire nerabezaroa. Gazte-sasoi
hartan jaiak eta topaketak gozatu zituen, eta
batez ere Txapasen taberna, bere aldez aldeko
irribarrearekin gogoratzen du.
Etxera, Derio sorterrira, itzultzen da,
bere familiarekin, urtebetetze eta ospakizunegunetan, eta aitortzen du pozik ikusten duela
jendeak berdin jarraitzen duela, aldatu gabe.
Aldatzen ari dena, eta ez onerako, herria bera
da. Gaur egun krisia presente dago inguruan
eta bere bizimoduan. Langabetua naiz,
espainiar gehienak bezala esan du, baina

97 Urria
Zenbakia 2013

Olgak naturaren
erdian gozatzen du.

uste du egoera zailagoa dela Bilbon, bertan

hipotekak laukoiztu egiten direlako. Artean,
bere seme-alabak natur ingurugiroan hazten
dira, bere amaren sukaldaritza dastatzen. Hain
zuzen ere, bere haurtzaroan ezagutu zuenaren
antzekoa da, nahiz eta leku bakoitzak bere
gozotasunak eduki, kuzinatzeko modua ez dut
aldatu: zabaldu egin dut.

Olgak amets baten bila alde egin zuen:

etxe bat eta lursail bat, eta horiek bizikalitate hobea eta natur ingurugiroan
bizitzeko modua ematen dizkiote. Hori
ezinezkoa da Bilbon. Valladolidetik
kilometro gutxira dagoen herria,
Traspinedo izenekoa, izan zen bere
abenturaren helmuga. Bertan familia
eta bizimodua osatu ditu, nahiz eta
urtebetetzeetan eta ospakizun-egunetan
itzultzen den, zure ingurukoek bakarrik
eman diezazuketen magia aurkitzeko.

Nahi nuen guztia dut

Traspinedo eta inguruak

Traspinedo Tierra
de Pinaresen dago,
baina, ezer baino
lehen, eman dezagun
buelta bat. Izan
ere, Valladolidetik
hirurogeita hamar
kilometro eskasera

Peafiel gaztelua
dago, X. mendean
eraikitako eraikin
erakusgarria eta,
Olgaren ustez, ikusi
beharrekoa. Erdi
Aroko estilo hutsean
eraikitako eraikina

da, eta bisitatzean

errege eta printzesen
mundura itzuliko gara.
Ibilbide bat egiteko,
gure bizilagunak
Traspinedoko Pino
Atalaya gomendatu
digu: bertan bizi da eta
natura bizia eskaintzen
du, zaratetatik urrun.
Alabaina, Gaztelako
lur horietara eginiko
bisita ez da osoa
izango, beharbada,
hiriburuan gelditu
gabe, Valladolideko
plaza nagusiko terraza
batean geldialdia

egin gabe. Bertan

hainbat gertakizun
historiko berebiziko
bizi ziren. Bestalde,
tokiko mahastietatik
lortutako ardo onak
dastatu behar dira.
Eta, ardoarekin bat,
ehunka jaki on. Horien
artean, Valladolidera
joandako derioztar
honek, zalantzarik
gabe, Traspinedoko
esneko arkume errea
nabarmentzen du,
bilatutako bizitza
hau eskaintzen dion
herriaren omenez.

13