You are on page 1of 7

Chinese Filosofie:

INTRODUCTIE
Taal Speelde een belangrijke rol vanaf 4de en 3de eeuw v.C. Qi (gewone dingen) in verschillende graden van fijnheid: water-ijs-stoom-ademkan vluchtig zijn of alles doordringbaar Alles heeft qi en deze qi beweegt volgens een orde vb. seizoen, onze hersenen,.. Maar wanneer qi verward chaos (oorlog, ziektes, ..) DAN, qi best benaderen via haar subtiele, moeilijk waarneembare stadium Toch, zijn het de wijzen alleen die orde kunnen restaureren

Hoe subtiel is taal? Leidt de kracht van taal tot orde of chaos? Wat voor taal wordt er gebruikt? Twee belangrijkste: wat wordt er gezegd OVER taal? En wat wordt er gedaan MET taal?

Wat wordt er gezegd OVER taal? Verschillende benamingen voor taal uit te drukken (vanaf 3de eeuw het meest besproken) : Yan, shuo, shi, xin Twee belangrijkste visies van taal: ming (noemen, benoemen,een woord, definieren) en bian (discussieren, debateren, welsprekend) o Ming: DIEFSTAL, KONINGSMOORD normatieve kracht schept een pad, een weg o Bian: debat met neutrale duidelijke argumentaties gebaseerd op neutrale termen

Wat wordt er gedaan MET taal? De twee soorten van taal (ming en bian AKA strict normatieve termen en argumentatie) zijn tegengesteld, maar soms ook samenvallend, overlappend. Persuasieve definities (Charles Stevenson): onderscheid in emotieve en descriptieve kracht. Ming (noemen) aandacht voor emotie en culturele context STILTE maar krachtige woorden Bian (argumenteren) geen aandacht voor emotie en culturele context UITGEBREIDE TAALGEBRUIK Hemel Hemel is grondslag van het klassieke gedachte. Mens is centraal in Chinese filosofie. De relatie tussen de hemel en de mens is hier van belang Voor elke tekt : Identiteit van de acteurs + de relatie tussen Hemel en mens

BEFORE THE MASTERS


Gouden eeuw = Westelijke Zhou (1100 770 vC.) Midden Zhou periode = Herst-en Lente periode (770 -405 vC. ) Late Zhou = periode van de Strijdende Staten (405-221 vC)oorlog1 keizer: Qin = 1 keizer herenigde het Chinese keizerrijk De 6 Klassieken : shijing, shujing, yijing, li jing, lunyu, yuejing(zhouli) Vr de periode van de meesters, was info over hemel en taal enkel terug te vinden in de shujin, lente en herfst annalen en de shijing.

Taal Shang en vroege Zhou dynastieen: Geschriften vr Confuciusnog geen visies over taalgeschreven taal Beenderen inscripties, bronsschrift,.. rituelenpriesters, koning, enzo enkel voor religieuze en politieke gelegenheden. Midden Zhou: Focus op Herfst en lente annalen waarin Persuasieve definities: 1. Werkelijkheid labelen shi4 sha1 zhu1 (labeling van de werkelijkheid , zoals confucius deed aan Lu hof). In de Zhuozhuan ( 1vd 3 commentaren op H en L annalen) vb. Cui Zhu van de staat Qi. - Vele verhalen uit Strijdende staten getuigd van mensen die geen hoge positie hebben, maar toch politieke macht hebben door: woordkeuze! = kracht van namen door intellectuelen. 2. Termen (her)stipuleren - Emotieve kracht blijft behouden (trad. respect voor li3), descriptieve inhoud wordt aangepast. steeds meer annalen geschreven met voorzichtige woordkeuze en tegelijktijd een aristocratische visie in de inhoud te verwerken, zonder de traditionele inhoud te veranderen. Late Zhou: Opkomst van shi4 (de laagste klasse van de aristocratie), geven politiek advies Ontstaan zi3 , groep van meesters, geven advies aan vorst Periode van de honderd bloemen scholen (vorsten><zi3) Hemel Shang dynastie: Di4 (de heer) raadvragenbeenderen kerven, schildpadschild, opwarmen, lezen Ook shangdi (de oppperste heer) Vroege Zhou:

Overgang van shang naar Zhou (11de eeuw vC): Zhou moest overwinning legitimeren grote verandering: hemelsmandaat (tian1ming4) + hadden zogezegd een eigen god die gelijk was aan shangdi Mandaat gebaseerd op deugd de2 (= charisma= aantrekkingskracht?) Hemel werd gebruikt voor politieke positie te legitimeren Boek der documenten: oppergod (shangdi) of hemel (tian) Vorst Het volk - Ongelijke relatie tussen deze 3hemel en vorst relatie = individueel > hemel en het volk relatie = collectief - Functie van hemel manifesteert zich tweeledig. Maar hemel is in beide gevallen reactief: 1. mandaat voor diegene die deugd (de2) bezitten Hemel kiest niet zelf wie mandaat krijgt, maar kijkt naar wie veel de2 heeftde2 groeit naarmate anderen u meer om advies vragen en dus u dus meer verschuldigd zijn (morele deugd)vandaar de relatie : hemel vorst volk 2. straf voor de boosdoeners in beide gevallen (mandaat of straf) is de hemel onpartijdig, reactie heeft effect op iedereen( mandaat>iedereen beloond, straf>iedereen gestrafd) karakterisctieken van de hemel: o = helder, verlichtend wanneer de hemel mandaat geeft ( !!!! = // de vorst die heldere deugd moet hebben voor mandaat te krijgen) o = wonderbaarlijk, indrukwekkend, verschrikkelijk wanneer de vorst terreur aanricht, gaat de hemel verschikkelijk straffen Hemel + vorst = direct contact (spreken, mandaat, bevelen) Hemel + volk = geen direct contact (rampen overkomt hen op indirecte manier)

Herfst- en lente periode: Odes (xiaoya en daya) : klaagliederen niet puur historisch of politiek als in de documenten Iedereen, ononieme klaagliederen naar de hemel toe Verandering in relatie tussen hemel en de mens. Deze relatie heeft verschillende vormen: - Iemand die geen relatie heeft met de hemel maar gewoon algemeen klaagt - Iemand die terreur heeft meegemaakt en klaagt in naam van iedereen tegen de hemel - Iemand die klaagt voor zichzelf tegen de hemel. dus niet alleen de individuele vorst kan een relatie hebben met de hemel, maar ook het collectieve volk kan een relatie hebben met de hemel. Maar, let wel , het volk heeft geen neiging tot het streven naar het mandaat, maar gewoon puur klagen t.o.v de hemel. hemelsmandaat verdwijnt op de achtergrond in de H en L periode >< vroege Zhou Mandaat het lot mandaat niet meer voor de vorst alleen, maar goed of slechte dingen die gebeuren = lot van hemel voor iedereen.

Straf heeft niets meer te maken met verandering van mandaat klaagliederen geworden van mensen die terreur van de hemel ondervinden maar zichzelf onschuldig bestempelen.

conclusie: een verschuiving van visie t.o.v. de hemel: van een meer positieve hemel die haar mandaat geeft aan vorsten om rust en vrede te bewaren, naar een hemel die rampen veroorzaakt en dus onschuldige mensen straft.

CONFUCIUS
Taal Wat zegt Confucius OVER taal? Voorkeur voor zo weinig mogelijk taalgebruik, is tegen discussie en neutrale argumentatie Volgens hem is spreken een uitdrukking van iemands gecultiveerd zijn, iemands manieren = ! Geen uniformiteit in zijn taalgebruik, want afhankelijk van concrete context vb. Lunyu: abandon language all together. Drie views op taal: 1. Persuasieve definities maken Zuinig en voorzichtig met woorden 2. Wel intresse in een type van spraak : pozie Promoot : zich uitdrukken in pozie ruimte voor interpretatie 3. Correct benoemen (zheng4ming2) in de sociale en politieke context o Relatie tussen taal en werkelijkheid : dingen bij hun echte naam noemen, noemen zoals ze echt zijn o Taalkundig aspect: termen rechtzetten door te bepalen wat het betekent vb.true king o Het gedrag van een persoon moet correponderen met de titel van die persoon.

Wat doet Conducius MET taal? Confucius wilt anderen inspireren voor mee de Levensweg te gaan zoeken. Advies voor discipelen : de antwoorden van Confucius zijn enkel voor concrete gevallen, niet universeel toepasbaar. Minimaal argumenteren en debat Persuasieve definities = Onderscheid maken tussen emotief en beschrijvend, om vervolgens een nieuwe
beschrijvende betekenis te geven aan een reeds bestaand woord door de emotieve kracht te veranderen

Confucius geeft door, creert niets, toch wel belangrijke verandering in termen> de aristocratische positieve traditionele betekenis UITBREIDEN zodat ook lagere aristocraten en gewone mensen de Weg kunnen volgen. DOCH, de persuasieve definities van hem zijn slechts voor concrete, persoonlijke gevallen. Een rode draad door al zijn gedachten : shu4 empathie : met de medemens - zhong1 loyaliteit : naar de heer of superior toe

li3 ritueel, fatsoen : respect voor li3

later in de periode van de Honderd Scholen >Yangzhu en Mozi : meer richting argumentatie Hemel Confucius zegt niet zoveel over de hemel of menselijke natuur Beweert geeft door, creert niet , doch, iets nieuws erin brengen

Confucius individuele relatie met de hemel: Identificeert zich als individueel in relatie met de hemel ( voorheen enkel vorst)reactieve hemel naar individu (hij) ipv vorst Wilt invloed zonder te spreken (in lunyu : meest deugdzame vorst doet wuwei) In lunyu: confucius lamenteert geinspireerd van de Odes : anonieme klaagliederen aan hemel Algemeen: geeft idd de traditie (shujing + oden) door, maar verandert toch een of t ander: o Voor het eerst een individu, andere dan de vorst, die relatie met de hemel aanmeet. o Een meer actieve hemel: geeft geen mandaat, maar de deugd! Lunyu: weinig over de de plaats van de mens in politieke hirarchie Persoonlijke mandaat: Politieke mislukking -> persoonlijke relatie aanmeten mss? Persoonlijke missie = mandaat van hemel gekregen ->politiek gefrustreerd Niet alleen hij, maar alle junzis of gecultiveerde persoon (ook lage van lage klasse) kan zo een persoonlijke relatie met hemel aanmeten = kan persoonlijke mandaat krijgen. Persoonlijk mandaat = gedepolitiseerd, het is een persoonlijke missie waarbij elke gentlemen zichzelf kan zien als individu dat een relatie met de hemel heeft. In Lunyu: twee tendensen die opkomen: 1. Mandaat als persoonlijke roeping of missie + nadruk op li3 2. Mandaat als lot. Lot is alles wat de mens te boven gaat door accepeteren van het lot weten mensen hun teleurstellingen te respecteren het lot ligt buiten ons bereik/controle, goed is het doel als dusdanig

MOZI
Taal Wat zeggen de vroege Mozi OVER taal? (4de en 3de eeuw vC.) >< confucianisten >< geleerden en aristocraten The bell has to sound even when not struck (>< confucianisten: the bell should only sound when struck)

Pleiten voor correcte, practische, niet versierde taal (useful) true speech, eventho not stylish, is a loyals n-ministers duty Convincing speech (debateren) : standaard (fa3) ,modellen (yi4) of normen (biao3) zijn noodzaak om onderscheid tussen en te maken, zoniet: pottenbakkerswiel beweringen en overtuigingen moeten aan drie normen voldoen: 1. Moet al eens tegengekomen zijn in de oude boeken (=basis) 2. mensen moeten hier ervaring mee hebben (controleerbaarheid) 3. het moet de staat en de mensen ten goede komen(toepasbaarheid)

Wat zeggen de latere Mohisten OVER taal? Wat doen de vroege Mohisen MET taal? Mohisten , argumentatie = noodzaak >< traditie Mohisten, streeft niet naar persoonlijk charisma bij het overtuigen van anderen >< confucius, die anderen overtuigde door ze persoonlijk, concreet advies te geven, zonder teveel neutrale argumentatie Mohisten maken geen gebruik van persuasieve definities voor zich uit te drukken >< Confucius Doch, Noemen/naamspeelt wel een belangrijke rol in zijn argumenten, maar deze namen zijn vaak gebruikt als ondersteuning van zijn argumenten waarom iets zo of zo moet worden genoemd. Pacifisten, tegen oorlog etc. Ontwikkelde argumentatie: anderen overtuigen, ongeacht ze gecultiveerd zijn of niet. Bij argumenteren: 1. Drie testen : al eens de vroegeren vorsten overkomen? Mensen al ervaring mee gehad? Voordeel voor de mens en de staat? 2. Gebruik van analogie: universele liefde (jian1ai4 ) vrede en orde voor de staat indien ieder mens zorg draagt voor anderen zoals ze zorg dragen voor zichzelf en zijn familie. Gelooft niet in het lot

Hemel

Tegen het lot: Confucius: de Hemel was verantwoordelijk voor alles dat niet door de mens gecontrolleerd kan worden, dus ook de natuurrampen, etc.. = het LOT Mohisten >< het geloof in het lot Drie criterias waarom niet geloven in het Lot: 1. Xia en shang verslaan door slechte vorsten (verwijzen naar boeken) 2. Niemand heeft ooit het lot gezien of gehoord 3. Het lot is de reden waarom mensen niet streven naar beter

Hemel en gerechtigheid: De Wil van de Hemel : gerechtigheid yi4

Maar yi4 bij Mozi verschilt van yi4 van confucius Confucius yi4 = u juist gedragen (positie, uw plicht doen,..) Mozi yu4 = voordeel (gerechtigheid) voor iedereen, iedereen beter! oorsprong van gerechtigheid y4 volgens Mozi = de hemels wil. De wil van de hemel = de standaard van gerechtigheid.

Wat Mozi van de Hemel vindt: 1. Houdt zich aan de traditie gedachte: hemel geeft mandaat enkel aan vorst, de zoon van de hemel (dus hij is tegen de-politisering van het concept hemelsmandaat >< confucius depolitiseerde het concept van mandaat van de hemel nam een meer persoonlijke relatie aan met de hemel en is ervan overtuigd dat hij een persoonlijke missie heeft van de Hemel. Ook andere hogere aristocraten konden relatie met hemel hebben mozi herstelde de trad gedachte, enkel de vorst kan mandaat van de hemel krijgen en dus een persoonlijke relatie aangaan met de hemel) 2. Mozi breidt deze relatie met de hemel uit tot iedereen die gecultiveerd is of een gentlemen (junzi) iselke junzi moet de wil van de hemel volgen (goed zijn, juist handelen!!!!!) , niet de mandaat van de hemel. NB. Door te spreken van wil van de hemel laat Mozi zien dat de wil buiten get bereik van de gewone mens valt kan dus geen persoonlijke missie zijn. (cfr. Confucius begon met idee van gentlemen in relatie met hemel, maar mozi werkt het uit) Wel nog belang voor hirarchie : hemel vorst gentlemen 3. Tegen het lot >< confucius accepteert dat alles onderworpen is aan het lot. 4. Karakteristieken van de hemel bij mozi : meer en meer menselijk hemel is wijs + hemel ZIET alles , de Hemel SPREEKT zelfs, in eerste persoon enkelv. >< confucius: Hemel verbonden met de natuur. Mozi laat duidelijk zien dat hij alle mensen op basis van de Wil van de Hemel mensen beoordeelt als goed of slecht Mozi heeft dus ook een neiging om zichzelf boven de politiek te plaatsen in termen van taal, ahv. de kracht van taal en verwijzing naar de hemel ( cosmische usurpatie) iedereen moet iedereen evenveel liefhebben (universele liefde) want de hemel doet dit ook, wilt ook dat de mensen dit doen. de hemel gebruiken als ultieme standaard fa3 ->shocking voor de traditionele ru.

You might also like