REGIJE AUSTRALIJE

REGIJE AUSTRALIJE
ZAPADNA AUSTRALIJA Unutra. predeli Zap.Aus Jugozapadna Australija

SEVERNA AUSTRALIJA QUEENSLAND Severni Centralni NOVI JUNI VELS Primorje VIKTORIJA Primorje Viktorijanske planine TASMANIJA JUNA AUSTRALIJA Junoaustralijsko primorje Junoaustralijske planine Zagorje Juni

AUSTRALIJA REGIJE ZAPADNA AUSTRALIJA

- Od 1830. do 1901. engleska kolonija - 2 527 530 km2 , samo oko 650 000 stanovnika 2.163.200 (2007) - 32,8% A - oko 7% st, prosena gustina iznosi 0,2 0,8 stanovnika na 1 km2 - Od 1849. do 1868. jo je bila kanjenika kolonija - ivot - tek otkriem Au 90-tih XIX veka - 1. Unutranji predeli Zapadne Australije - 2. Jugozapadna Australija - Unutranji predeli Zapadne Australije pripadaju Velikoj peanoj pustinji - Ogromne, nenaseljene - od peane Ninety Mile Beach na NE preko pustinje Waburton, Gibson i Victoria prema S i prelaze u isto tako pustinju Nullarbor - Bez drvea - oligoceni krenjaci, puno udolina, velikih vrtaa (don-gas) i podzemnih peina (blow holes) - Na SW unutra. pustinjskih predela - mnogo slanih jezera (Salt Lake Plateau) - Pretkambrijski masiv - obrastao scrubom - ispunjen ilama zlata - Gl. rudnici Au kod Kalgoorliea, Zlatnoj milji (Gold Mile) na jugu pripadaju polja Au kod Norsemana i na severu kod Leonore i Murchisona - Kalgorlie (13 000 st - 28.242 (2006)) - ostrvo moderne civilizacije usred pustinje - Tekoe prevoza, drva, vode - akvadukt 566 km od zapadne obale

Pert na reci Svan, u kome ivi 75% populacije Zapadne Australije

AUSTRALIJA REGIJE ZAPADNA AUSTRALIJA

- Pusta Zapadnoaustralijska povr - izdie se na ivicama u vie predele - Krajnji zapad (18. i 28 JG) je raseckan rekama - Murchison River tee jedino u vreme pljuskova - predeo potpuno pustinjski - Stenoviti Dampierland na severu - lep primer planinske pustinje - Obala - pusta i teko pristupana, puna stena i grebena od korala - Jedino na krajnjem N i SW - N - letnja tropskomonsunska kia - U Kimberleyskoj oblasti - ivica kristalastog masiva iseckana rekama i dolinama, dok se povrina raspala u plodnu zemlju i svuda je prekrivena sonom travom (Mitchel Grass) i drveem - Ovde poinje pojas tropskog govedarstva - stoarskim putevima - Klanice u Wundham - taka velikog transkont. telegrafa u Cambridgeskom zalivu - Otkrie Fe odlinog kvaliteta (hematita) na ostrvu Cockatoo i na drugim ostrvima u zalivu Yampi Sound

AUSTRALIJA REGIJE ZAPADNA AUSTRALIJA

- Jugozapadna Australija ili Swanland, prema reci - U primorju - prilino vlano (Perth 780 mm) - Leti je suvo i vrue, a zimi prijatno hladnjikavo i kino, slino sredozemlju - Tipina australijska uma eukaliptusa (santal, jarral, karri) - Podesno za gajenje penice - Navodnjavanjem uspevaju - voke i vinova loza - Australijski Mediteran. - Na obroncima platoa - Perth (350 000 stanovnika - 1.554.769 (2007)) - Velika transkontinentalne pruga preko zlatne visoravni prema istoku - Luka Fremantle (30 000 stanovnika) - Provedeni kablovi na ostrvo Mauritius i u junoafriki Durban - Juno od Pertha, u dolini reke Collie - paleozojski ugalj

Crveni i zeleni Kengurski Paw je florni simbol Zapadne Australije

Fremantle luka, najvanija u Zapadnoj Australiji

AUSTRALIJA REGIJE SEVERNA AUSTRALIJA

- Severna teritorija (Northen Territory) - 17,6% (1 356 120 km2) - Oko 20 000 domorodaca i oko 20 000 doseljenika 221.100 (2008) - 70 te XIX veka i Au nije ga bilo dovoljno - Prostire daleko u puste centralne oblasti Australije - Do usamljenih planina Mac Donnell i Musgrave - Do vodne oaze Allice Spring - Zemljite pustinjskog peska i stenja - Raskopani, isueni krikovi i zasoljene udoline - Mallee, wilga i spinifex - Stari Overland Telegraph - Arnhemska oblast na severu - visoki kristalasti rub zalazi u podruje tropskih letnjih kia - Neto govedarstva - Darwin sa jedva 6 000 stanovnika - kabel na Javu 120.652 (2006) - Izgradnja eleznice do Allice Springa neostvarena zbog avio saobraaja - Uranova ruda Rum Jungle kod Darvina - donosi nove perspektive?

Stena sa aboridanskom umetnou u NP Kakadu

Uluru (Ayers Rock)

Prosene mesene temperature vazduha u Severnoj Australiji

Mesec January February March April May June July August September October November December Izvor: Bureau of Meteorology Darwin 31.8 C 31.4 C 31.9 C 32.7 C 32.0 C 30.6 C 30.5 C 31.3 C 32.5 C 33.2 C 33.2 C 33.6 C Alice Springs 36.3 C 35.1 C 32.7 C 28.2 C 23.0 C 19.8 C 19.7 C 22.6 C 27.1 C 30.9 C 33.7 C 35.4 C

Ranger Mine

Gan, prolazi od severa ka jugu do Alis Springsa

AUSTRALIJA REGIJE QUEENSLAND

- Severoistoni deo Australije - 1859. postao britanska kolonija, prema kraljici Viktoriji - 1 736 524 km2, vie od 1/5 (22,5%) Australije, oko 1 500 000 st, (0,9 /km2) - 4,182,100 (2007) - Vlanotropsko podneblje za tropske kulture (e trska, banane, kukuruz) - Obuhvata sve stoarske pojaseve unutranje Australije - Po broju goveda (oko 40% australijskih) - Po broju ovaca druga, a po broju mlene stoke trea - Prelaz od gajenja stoke radi mleka u primorju, na gajenje stoke za klanje u predelima unutranjosti - oigledan - Rudna bogatstva - Po reljefu, dugi pojasevi - od primorja preko brda proteu do sedimentnih ploa, terasa i nizina u unutranjosti - Uzduna razgranatost zemljita se preplie sa poprenom, odreenom podnebljem, tj. slabljenjem tropskih kia i ublaavanjem temp. prema jugu - Zato se deli na severni, srednji i juni - Oni se reaju pravcem sever-jug, na istonoj obali su pristanita, odakle kreu eleznike pruge popreno preko planina u unutranje stoarske predele

City Brizbejn Mekej Kairns Tausnvil

Min. Temp oC 14 18 20 18

Max. Temp oC 26 27 29 29

Padavine (mm) 1061 1667 2223 1144

AUSTRALIJA REGIJE QUEENSLAND

- SEVERNI QUEENSLAND

- Otvara se prema E primorju i N u Karpentarijski zaliv, najvlaniji je deo zemlje - Dolina reke Johnstone u istonom primorju - 2 000 mm kie - Primorsko zemljite na N i E obraslo tropskom praumom - E primorje gl. podruje e. trske i ostalih tropskih kultura - Granitna obala - strma i razuena - Pristup zatvara Veliki koralni greben - pribliava i do 2 km - Zato je ovaj deo najudaljeniji od saobraajnih veza - Teko privlai radnu snagu - Od 200 do 300 000 st. tropske Australije - preteni deo ivi ovde - Townsville (36.000 stanovnika 157.174 (2007)) - sredite eerne trske, ishodite eleznice - Njome se prevoze stoarski proizvodi iz unutranjosti prema moru - U unutra. predelima, u starom pragu razvoa: Au (Charters Tower, Cloncurry), Pb, Zn (M. Isa) i Cu (Cloncurry). - Na Mt. Isi - uranova ruda (White Blow i Glowing Hill) - Usijano brdo - u tamnim noima sijalo zlato

Queensland je najmanje centralizovana drava u poreenju sa ostalima, znaajniji broj stanovnika je lociran oko Taunsvila.

AUSTRALIJA REGIJE QUEENSLAND

- CENTRALNI QUEENSLAND

- Primorje e. trska - Unutranjost - od suvih pearskih ploa - Arteki bunari - najtipinijih stoarskih oblasti Australije - Daleki zapad (Far West) leti natapa monsunska kia - Politika closer settlementa; - farme sa 0,5-1,5 miliona ha i sa 10-50 000 grla - eleznica povezuje unutranje sa Rockhamplon (40.000 st - 75.497 (2008)) - Velika postrojenja za preradu mesa - U blizini i veliko rudarsko podruje Mt. Morgan (Cu, Ag, Au) - Prema NW, u paleozojskim planinama kod Clermonta, ugalj Blair Atholl

Rockhamplon

Archer Park Steam Tram Museum

AUSTRALIJA REGIJE QUEENSLAND

- JUNI QUEENSLAND

- Agrarni predeli unutranjosti - suptropsko podneblje - Zimi temp. blaa, a i maksimum padavina u zimsko doba - Tipina oblast ovarskih, pa i poljoprivrednih farmi - Gde su se raspali nekadanji veliki posedi - Najtipinija u plodnom Darling Downs - Uz junu eleznicu - prema gl gradu Brisbejnu (500 000 st -1.867.594 (2007)) - U zalivu, zatienom Moretonskim ostrvljem - Brisbane - monumentalne javne zgrade i iroke avenije, drvoredi tropskog drvea - Vie od st. Queenslanda - Koncentrisana celokupna privredna snaga ove drave - Klanice, ureaji za preradu mesa, brodogradiliia - U okolini ugljenokopa Ipswich izrasle i ostale industrije - Au (Gympie)

Najnaseljeniji grad u ovoj australijskoj dravi - Brizbejn

Zlatna obala

AUSTRALIJA REGIJE NOVI JUNI VELS

- Samo 10,4% povrine (800 396 km2), sa preko 3,5 miliona st, 1/3 aus.st. - Privredno najznaajniji, aus.ovaca, 1/3 mlene stoke u primorju, 47% vune - Najvie obraenog zemljita i peninih polja - uglja i 40% industrije, sva crna metalurgija - 3 uzduna geo. pojasa Ist. Australije primorje, planine i zagorje - Primorje, najrazvijeniji i najgue naseljeni deo - Jedine aluvijalne ravnice, drugde obale u paleozojske i mezozojske stene - Velike povrine livada, mlena stoka i ita, na N e.trska i kukuruz - Primorje - permokarbonski ugalj - od Newcastla na N pored Sydneya (600 m ispod povrine) do Bullija na S, a i daleko na W u planine (Litgow) - U blizini ugljenokopa - crna metalurgija: prvo u Lithgowu i Newcastlu, gde je tokom I sv.rata Broken Hill Proprietary Company izgradila eliane i elezare - 1928. - Lithgow fabrike - ka moru - Pristanino mesto Porth Kembla, 70 km S od Sydneya, gde su od 1907. postojale i topionice bakra - Metalurgija - uslove za druge ind: u Newcastlu (cevi, ice i elez. materijal), u Brisbanu i Sydneyu (brodogradilita), koksare u Newcastlu i Port Kembli, hem. ind (katran, benzol, sintetika nafta, plin). - Sidnej auto i avio ind. 7.017.100 (2008)

U dolini reke Meri

AUSTRALIJA REGIJE NOVI JUNI VELS

- Sidnej, najvei grad (oko 2 miliona st 4.336.374 (2007)) - Port Jacksona - zaliv, potopljeno ue doline useene u podnoje Blue Mountains, planine od peara - u bezbroj zaliva, ostrva i poluostrva - Plan - u obliku ahovske table, zgrade bez stila, veliki parkovi - Na junoj strani zaliva oko prostrane luke Darling Harbour - Najstarije jezgro Rocks ima uzane, strme i zavojite ulice - Newcaslte (200 000 st 523.662 (2007)) - na N kraju ugljenokopnog podruja - Pokraj potopljenog ua reke Hunter - Rudarski i metalurgijski grad i pristanite - Du Huntera vodi najpodesniji put u unutranjost, izmeu Plavih planina na S i Liverpoolskog pobra na N - Istonoaustralijske planine - manje su znaajne u privrednom pogledu - Na Novo-engleskim visinama nalaze se Au, An, Sn i - U blizini Emervilla - boksit, u Glen Devisu N od Lithgowa - uljani kriljci - Australijski Alpi, junije - za turizam - Canberra (40 000 st - 388,072 (2007)), posle 1909. - Ulice i avenije - rasporeene su koncentrino oko vie monumentalnih centara - U 600 - 700 m visokoj dolini Molonglo, 1 od izvorinih reka Murrumbidgeea

3 sestre, kamenite stenske formacije koje su jedne od najpoznatijih turistikih atrakcija u regionu

Newcastle, Australia

AUSTRALIJA REGIJE NOVI JUNI VELS

- Zagorje - nizije pokraj Murraya i Darlinga, ukljuivi Riverinu - Plodno navodnjavano podruje izmeu Murraya i Murrumbidgeea - Potplaninske tercijarne i bazaltne breuljke Downs a - Velika brana Hume Dam - na gornjem toku Murraya - 180 km2 - Brana na reci Murrumbidgee kod Burrinjucka NW od Canberre, manja i starija - Riverina i Downs - podruje ovarstva i poljoprivrede - Zemljite malih poljoprivrednih imanja i prilino intenzivne proizvodnje, produava se na sever u Queensland - Na istoku - silursko-devonski masiv kod Cobara - neznatno uzdie iznad ravnice - vaan zbog Cu - Na zapadu - arhajsko-paleozojski Barrier Rangu - Broken Hill (32 000 st) - Od 1883. BH - centar razvijenog rudarstva i proizvodnje Zn, Pb i Ag - BH gravitira prema Junoj Australiji - Topionica Port Pirie - Zn dalje - u rafinerije na Tasmaniji

Broken Hill

AUSTRALIJA REGIJE VIKTORIJA

- Po kraljici Viktoriji, naseljene od 1834. godine - Mala povr. (227 610 km2), vie od aus.st, manje od 3% australijske povr. - Najvea prosena gustina st. - 5,205,200 (2007) - Oko 32% celokupne aus.ind, 30 do 40% celokupne aus.penice - 36% ukupnog ovijeg mesa i gaji preko 30% ukupne mlene stoke - Razvitak pokrenut 1851, kada pronaeno Au, kasnije nestalo - Zahvaljujui podneblju i primorskom poloaju ne zaostaje za NJVelsom - Primorje - poinje zaravnjenim niskim ostacima paleozojsko-mezozojskog masiva, obraslim visokim, sivozelenim eukaliptusovim umama - Iza njih, sve do podnoja planina prostire se Viktorijsko podolje - Nekadanji morski zaliv, ispunjen terc. sedim., na W prekriveni bazaltom - Centralni deo potopljen je u zaliv Port Philipp, koji bazaltnu oblast na W odvaja od tercijarnog Gippslanda na E - Od Port Philippa - blagi Kilmerski prelaz preko planina u Murraysku niziju

uvenih 12 Apostola u Viktoriji

AUSTRALIJA REGIJE VIKTORIJA

- Na N obali Port Philippa - izgraen Melburn (2 miliona st 3.806.092 (2007)) - Jednolian, ali moderan, pravi ameriki sa velikim predgraima - U ovom gradu - najvei deo viktorijske ind. (brodogradilita, avio fabrike) - Gippsland - oblast istono od Melbourna - uma - ustupila mesto poljima, livadama, vonjacima, vinogradima - Rudnici boksita, Cm (Yallourn) dravne TE koje snabdevaju itavu Viktoriju - Viktorijske planine - od W - E, od 1800 do 2 000 m, privlanim za turiste, dopiru u centar Australijskih Alpi - Planine erozijom - snano iseckane, njihove visine su blagih nagiba i imaju izgled visoravni - S str pl, Viktorija obuhvata jo deo Murayske nizije - U E delu nizije - ovarsko-poljoprivredna oblast plodne Riverine iz NJVelsa - Ureaji za navodnjavanje - uz vode koje teku sa pl. ka Murrayu - Najvei su ureaji izmeu na reka Goulburn i Loddon - W deo ravnice - slian je zemljitu u Junoj Australiji - Vode presuuju, oblast - suva ikarasta stepa (mallee)

Melbourn

AUSTRALIJA REGIJE JUNA AUSTRALIJA

- 984 267 km2, po br st (900 000) i gustini (0,8) - iza njih - 1.598.000 (2008) - Na 12,8% povrine ivi 8,5% st. - Veliki broj suvih, pustih podruja - Poto nije imala zlata - dugo nisu bila poznata ostala rudna bogatstva - Proizvodnja penice, voarstvo i vinogradarstvo 1. u Australiji - Zahvaljujui saobra.gravitaciji rudarskog podruja Broken Hill ka primorju - Od Fe industrijalizacija - Poinje na E sa donjim Murrayskim nizijama kojima reka tee, a nekad ak i gubi vodu - Poljoprivreda - voe, vino i povre - vetako navodnjavanje

AUSTRALIJA REGIJE JUNA AUSTRALIJA

- Junoaustralijske planine - Kaledonsko tektonskog porekla - Od kambrijskih i silurskih slojeva - Poinju s Kengurujskim ostrvljem i proteu ka N - Ne dostiu visinu od 1 000 m - S deo (Mt. Lofty) blagih je nagiba i lako prohodan - Preko Mt. Lofty-a, vinograda i vonjaka, eleznica iz Melbourna u Adelaide - N deo (Flinders Range) uvlai se meu velika jezera i movare unutranjosti (jezera Frome, Torrens) - N deo je vii i pustiji, ali bogat rudama - U blizini Leigh Creeka, trijaski ugalj srednjeg kvaliteta - U Radium Hillu, u blizini Broken Hilla, na dr. str. granice u NJVelsu uran - W deo Junoaustralijskih planina, vrh Gaivler Range, visok oko 600 m - Sa kristalastim poluostrvom Ejr - krajnja ivica Zapadno-australijske ploe

Aridna zemlja Flinders Ranges - a

AUSTRALIJA REGIJE JUNA AUSTRALIJA

- Izmeu ivice Zapadno australijske ploe i pravih Junoastralijskih planina - irok tektonski rov u koji je u tercijarno doba dopirao morski zaliv - Ostaci su jezero Torrens, Spencerov zaliv i Zaliv sv. Vincenta - Tercijarna oblast oko njih - jezgro Junoaustralijskog primorja - Privredno - geografski centar June Australije - 10 km udaljen od obale Zaliva sv. Vincenta - gl grad Adelaide - 500 000 st., ulice se pravougaono ukrtaju, pravilan plan - 1.158.259 (2007) - Veliki parkovi pored reke Torrens - dele ga na dva dela - Severni sa stambenim - Juni deo sa poslovnim etvrtima - Sredozemno podneblje, izloenom zimskoj kii sa W - Glavno podruje junoaustralijskog voarstva i vinogradarstva - Grad usred bujnog suptropskog zelenila i sredozemnih kultura - Barossa, centar vinogradarstva, junije od grada Adelaid (8 000 ha)

Adelaida

AUSTRALIJA REGIJE JUNA AUSTRALIJA

- Oblast uz Spencerov zaliv W suvlja, ali najivlji deo Ju.aus. primorja - 50km u unutra. Eriejskog pol-va, tokom I sv rata, Fe Iron Knob i Iron Monarch - U elezare i eliane NJVelsa, ali 1941, u Whyalli - visoke pei - Whyalla, brodogradilita, ind.grad, voda iz reke Murray, 350km cevovoda - Port Auguste, na N obali istog zaliva, pristanite za izvoz vune, ita i ruda iz Broken Hilla, ishodite obe transkontinentalne el. koje skreu prema W i N - Stare topionice Pb u oblinjem Port Prie - Na dr.str. pol-va Eyre, deo kristalaste ivice Zap.aus.ploe, Ju.Aus. obuhvata veliki deo njenog sediment.sloja koji prekriva Nullarbor dalje do usamljenog pust. pobra Musgrave - Predeo je pust i malog znaaja za privredu - Stoarstvo i penica - uz veliku zapadnu elezniku prugu - Isto i Centralne nizije - slana jezera i movare smenjuju se pustinjom - Pustinja peskovita ili od grubo rastvorenih konglomerata i peara (Sturt Stony Desert), a svuda pak prekrivena ikarom mallee ili voilga - Reke Diamantina i Cooper's Creek jedva se probijaju do jezera Eyre, mada su u periodu kia, u Queenslandu odakle dolaze, jo obilate vodom

Hummock Hill nad Whyall-om

Whyalla

- Plitki Bassov prolaz

AUSTRALIJA REGIJE TASMANIJA

- Po NL Tasmanu, otkrio ga 1642, ali imenovano sredinom XIX veka - Ranije, po guverneru NL Indije nazivalo se Van Diemen's Land - Ostrvo je nastavak Istonoaustralijskih planina - Zemljite je planinsko i umovito - Najvii predeli su na zapadu, oko 1 000 m visoke povri - Najvii vrh Mt. Cradle (1 544 m) - Na zapadu - strmo se sputaju prema pustoj obali - Obala je stalno pod udarom zapadnih vetrova - Obilne padavine (do 3 500 mm) - reke bogate vodom - duboko iseckale ivicu povri - Zaleenje u pleistocenu - velike razmere - niz jezera - Najvea: Great Lake i Lake Sorell - Na istoku - visoravni, u nizu strmih stepena, nazvanih tiers, prelaze u nie predele koji, sredinom ostrva, uglavnom naginju prema junim obalama, kuda tee i vei deo reka - Ua doline - potonula su zalivima slinim fjordovima - Na uu Derwent - gl grad Hobart (100 000 st 207.467 (2007)) - Na istoku - ostrvo je planinsko, ali se sputa prema N obali gde, u levkastom izlivu reke Tamar, lei pristanini grad Launceston (50 000 st -104.071 (2007))

Hobart

Russell Falls Mt Field National Park

Kockast plonik, retka stenska formacija na Tasmaniji

AUSTRALIJA REGIJE TASMANIJA

- Mala po povr. 67 889 km2, ali br. st 350 000 - 205,566 (2006) - Okeansko podneblje i planinsko, umovito zemljite - Obilne vode i visinska jezera - Poljoprivreda - okeanske osobine - ovas, krompir, povre i krmno bilje - Jabuke - Vodne snage (oko 700 000 HP) dragocene - Glavni HE sistem izgraen - na Velikom jezeru - Reka enon, pritoka Derwenta - dovedena u 300 m nii predeo do HE Waddamana na reci Ouse - Tasmanija bogata drvetom i vodama - fabrike hartije i ind. Al na reci Tamar - Rudama koje se nalaze ponajvie na zapadu - Sn (Mt. Bischoff) - Cu (Mt. Lyell) - Pb, Zn, Ag (Mt. Lyell, Mt. Zeehan) - Topionice Cu (Queenstown), Pb i Zn (Mt. Lyell) - Rysden kod Hobarta ima rafineriju Zn - Na istonoj obali ugalj

Tasmanijski avo

REGIJE AUSTRALIJE