Professional Documents
Culture Documents
PH C Dương Đ I B T U
PH C Dương Đ I B T U
1. XUT X
Nm 1953 trn mt nht bo xut bn H-ni, c k huyn thoi v vua th nh triu Nguyn Vit-Nam l Minh-Mnh (1791-1840), mt m c th giao hoan 6 ln. Sau 6 ln giao hoan vi 6 b phi tn , th 5 b th thai sinh ra 5 ngi con. S d vua Minh-Mnh ang l ngi b bt lc, phc hi sc khe l lng nh vy, v ngi c danh y ng thi ct cho mt thang thuc b. Huyn thoi vit ra ngi c khng nm vng vn , tng rng vi mt thang thuc duy nht, c th to cho con ngi mt thn lc tuyt vi n ang l ngi bt lc, m mt m c th giao hoan 6 ln, s giao hoan khng cn c gng min cng, hn na di do sinh lc, n trong 6 cuc giao hoan, 5 cuc kt qu th thai. Sau vua Minh Mnh tr thnh ng vua rt mnh v Sex, c 147 ngi con. S tht nh th no? Vn l khng c g huyn b c. Vua Minh-Mnh b chng phong thp (Tchng) tr khi, ri c b dng m c sc lc nh trn. Cc lng y ng thi (1953) sau khi c bi bo trn, bn mang huyn thoi trong y-s Vit-nam v y-s Trn Ngn-Xun tr bnh cho vua MinhMnh ra k, nhng khng v no bit r thang thuc ni dung c nhng v g ? Bo ch ra sao ? Th ri ngi ta cn c vo s thc, vua Minh Mnh c 147 ngi con, m kt lun : Bi bo kia ng ch khng sai u. Nm 1955, Th-tng Ng nh-Dim o chnh Quc-trng Bo-i, mt n v qun i tin vo hong cung c Hu. Vin ch huy qun i khng ngn cm c qun s, nn nhiu bo vt b ly cp i mt, cn sch v, ti liu, th vt ba bi. Triu nh c hai ni tng tr th tch mt l : Quc-s qun v Tnnhn ph . Quc-s qun l ni cha sch v, ti liu lin quan n vic triu chnh, s k v a d hc. Tn-nhn ph l c quan ti cao ca hong tc, c trch nhim kim sot nh vua, c trch nhim c nhng v vua k v. Tn-nhn ph cha tt c ti liu ti c mt ca triu Nguyn, m ch ngi thn thch trng yu hong gia c bit m thi. Trong nhng ti liu c mt ca triu Nguyn, c mt s y-n do danh y triu Nguyn l Nguyn Min-Thanh (1830-1877) bin chp. Nguyn Min-Thanh l con th 51 ca vua Minh-Mnh, ng ni ting l thn-y ng thi. Nguyn Min-Thanh chp tt c nhng b n v bnh l ca hong cung triu Nguyn. T cuc binh bin sch v hong cung b lt ra ngoi, ngi ta mi c bit r v phng thuc xa kia vua Minh-Mnh ung, thang thuc y khng phi l thn dc g l lng, m c ngun gc rt su sa. Nguyn Min-Thanh chp cn thiu st, so vi s ph ng l Trn Ngn-Xun chp. Bng i 13 nm sau, nm 1966, trn nht bo Sng, xut bn ti Si-gn, nh vn Chu T (Chu VnBnh) trong mc Ao th vt c vit gin lc rng ng c mt n s tng cho thang thuc b thn ca vua Minh-Mnh xa kia, tn l Nht d lc giao sinh ng t . Chu T cn gii thch : Sau khi vua Minh-Mnh x dng, mt m nh vua c th giao hp 6 ln, trong 6 ln , sau sinh ra 5 ngi con. Xt thang thuc m nh vn Chu T chp trn Sng th thiu mt v v cch pha ch th cng khc xa vi c nhn. T trong dn gian Vit-nam ngi ta c pha ch ung ba bi, cho rng b thn trng dng. H khng bit r ti sao li c nhng v thuc y. Nhng v thuc y tc dng nh th no ? Bn cht thang thuc t u m c, cng dng ra sao? C ngi ung vo thu c kt qu, c ngi ung vo ch thy ngon m khng c hiu qu g. Li cng c ngi ung vo th tuyt hn ng sinh dc, vi ngi ln ng ra cht ! Nm 1978, cc ng nghip ARMA, IFA cng chng ti th nghim li ri em ging dy. Hin nay trong nc cng nh bn Hoa K, nhiu c s thng mi cn c vo ti liu ny pha ch ra bn, cng c ni li ch thnh vin. Vy lai lch thang thuc nh th no?
2. NGUN GC
Ngun gc thang thuc c nhiu tn, nhng tn dng trong y-hc gi l Phc dng i b tu . Thang thuc c ngun gc t th k th 12. 2.1. Thin-s Minh Khng Nin hiu Hi-tng i-thnh th 6 (1115) Thin-s Nguyn Minh-Khng (tc L Quc-s) cha chng bt lc cho vua L Nhn-tng (1066-1128) v Sng Hin hu (sinh 1068), v c hai anh em cc ngi u b chng bt lc. Ngun gc ca chng bt lc do vua cha l L Thnh-tng (1023-1072) b bt lc, c ngi Minh-Khng tr khi, nhng n i cc con l vua Nhn-tng v Sng-Hin hu v dm ng qu m b bt lc na. Thin s Minh-Khng chn mch cho hai ngi. C hai b thn m, thn dng u h, nn ngm ru thang thuc gm 17 v. 2.1.1. L triu tam hong thang Thang thuc ny cn c tn l L triu tam hong thang. V vua L Thnh-tng l v vua th ba ca triu L. 2.1.2. Thnh phn Thang thuc ny gm c - 6 v i b huyt. Trong y hc -chu b huyt tc l b m. Bi theo hc thuyt m dng th huyt thuc m. l cc v : Sa-sm, Thc-a, Bch-thc, ng-qui, Cu-k-t v o-nhn. 6 v b kh. B kh tc l b dng. l cc v : Nhn-sm, i-to, Cam-tho, -trng, Bch-trut, Tc-on. 2 v lm cho hot huyt. Tc lm cho huyt lu thng tt, l: Xuyn-khung, i-hi. 3 v b t. Theo y-hc -chu, mun b dng th phi b t. Bi t l gc ca hu-thin-kh, b t cho n ung ngon ming, tiu ha tt. l : Trn-b, Nhc-qu, Phc-linh. 1 v i b nguyn dng (thn dng). Lm cho sinh tinh ty cc k mnh lit l: Lc-nhung. Cng chung l 18 v. Hai anh em vua L u khi chng bt lc, nhng nh vua th khng th c con trai, cn Sng-hin hu th c con. Phng thuc ny, c lu truyn di cc tn sau : Minh-Khng b dng thang, Nhn-tng phc dng i b thang,
L triu tam (hoc t) hong thang. Hi vua Nhn-tng cng nh Sng-hin hu u c phc hi sinh l. C hai u c nhiu con. Nhng vua Nhn-tng ch sinh cng cha, m khng sinh hong t. Sng-hin hu th c c th t ln qun cha. Vua ung ti 25 thang. Sng-hin hu ung 15 thang. Di y l phn lng dng cho vua Nhn-tng v Sng-hin hu. Phn lng th nht l ca vua Nhntng, phn lng th nh l ca Sng-hin hu.
Thang thuc ny ty theo tng b phn trong ngi mnh hay yu, ty theo bin chng, ty theo thi kh ca bnh nhn m cho v no nhiu hay t, c lu truyn x dng trong sut triu nh L, sang u triu Trn. Cc y gia sau L Quc-s c sa i i cht, nhng cn bn vn nguyn vn. Kt qu tt. Nhng phi chn on cho ng l Thn dng v m u h th mi dng c. Nu thn-m h m dng th nguy him, nht l nhng ngi b chng m-h sinh ni nhit nh : Tai ku, p-huyt cao (HTA), v.v... m dng th tai v khng nh. Thang thuc trn ch dng trong trng hp thn dng h hoc Thn m, thn dng u h m thi. 2.1.3. Cch pha ch Thng thng th ngm ru lm hai nc. Nc th nh gim hiu nng 2 phn. Vy nhng v kh gi hoc sng M-c, thuc r th ch nn ngm mt nc thi. a. Nc th nht Khi ct th yu cu dc phng gi thnh 2 gi. Mt gi ln gm 16 v, mt gi gm 2 v Nhn-sm, Lcnhung. Dng 200 n 300 g ng phn, b vo 2 lt nc un si, ch ng tan th ngui. Nghin 16 v gi ln dp dp, ln khong ht ng. Ri b vo nc ng. Ngm khong 3 n 4 gi. 2 lt ru np trng trn 40 (Ru , ru u nnh, ru chui u c). Nu khng c th dng Thiu-hng tu, Mai-qu l. vo ch m p, kh ro. Tuyt i khng c chn di t, hoc ct vo ni lnh, m t. Mi ngy o mt ln. Sau 20 ngy th gn nc ct ra. Nu kh gi th b i. Bng tic th ngm nc th nh. B nc ct vo bnh khc, by gi mi ngm nc ct vi Lc-nhung, Nhn-sm. Sau khi ngm 7 ngy th bt u ung. b. Nc th nh. Dng 100 g ng phn vo 1 lt nc un si. ngui, ri b vo ngm. Sau 7 ngy th vo 1 lt ru ngm tip trong 20 ngy. Sau vt b vt i. Nc ny li ngm vi Lc-nhung, Nhn-sm. 2.1.4. Hiu nng B thn dng, Sinh tinh, ch ty. 2.1.5. Ch tr a. Dng bi b sc khe, Nhng ngi khng bnh, tnh trng m dng thng bng, dng phng thuc ny v hi. Hn na lm tng tin sc khe, gi c tui xun (ca c qu ng, qu b). ng ngi ngng, khi dng thuc ny thy: Ngi nng ln, tim p mau, (trong lc say). n ngon. Tinh thn minh mn, Lm vic bng tr c hiu qu tng. Cng sex tng. Ghi ch dnh cho cc v bc s : Nhng ngi m dng thng bng khi th nghim mu, tt c u bnh thng. Sau khi ung lin 3 thang th thy : Hng cu tng.
Bch cu gim. T3-TSH u tng. Glycmie tng. Cholestrol bnh thng. Triglycride bnh thng. Tuy tng, gim nhng vn trong tnh trng gii hn.
b. Ch tr, (Ch nh) Thn dng h hoc dng h theo y hc c truyn. Sc mt trng bch, S lnh, chn tay lnh (Huyt p thp, nhit trong ngi thp, tim p chm), Tinh thn m mt, Lng au, gi mi, Bt lc : Dng vt khng c, hoc c m khng kin. N th bo cung lnh, khng th thai. Cht li lt, ru li trng.
Mch trm-t v lc. Theo y hc -chu, cng nng ca thn nh sau: Tng tinh, ch ct, sinh ty, thng no. Khi thn dng h s sinh ra: Nam bt lc sinh l. N lnh cm. Bn tinh (Oligospermies), tinh nhc (Asthnospermies) hoc c hai (Oligo-Asthnospermies). Xng ct suy nhc: Ngi ln mt mi, tr con chm ln, xng ku lc cc, i ng kh khn, tui gi lng cng. Rng l xng, v vy rng yu, khng bng. c khng c bi dng, km linh hot, tinh thn tht thng. Thn khai cng nh m, quan ca thn l tai, Khi thn dng h suy sinh ra: Tin b. Tiu tin bt li (Tiu m, tiu vt, vi i, tr con i dm). Vi i (Incontinence), Tin lit tuyn suy nhc (Prostatite). Tai ic. Hoa ca thn l tc. Khi thn dng h suy s sinh ra chng rng tc (Cn chng tc bc sm l do thn m h). c. Phn dnh cho cc v bc s Chng ti dng ru ny tr bnh ph n, rt hu hiu trong trng hp sau: Xo trn hormone, v thn kinh, v suy nhc. Ph n khng th thai, do c th suy nhc (Infertilit). Ph n trong thi k mi th thai b nn ma, suy nhc. T cung co git khi mang thai ( Contractions ultrines). T cung b sa (Prolapsus gnital.) Kinh nguyt khng u. Thi k chun mn kinh (Pr-mnopauses.) Tuy nhin phi cn thn, c nhiu tai nn: Khi ph n sp n thi k mn kinh, khng nga thai, ung ru ny s th thai. Sn ph thiu sa. 2.1.6. Dng php, dng lng Ngy ung hai ln lm ru khai v. Mi ln ung t 10 ti 20 cl. Khng nn ung qu 40cl mt ngy. Ung nguyn cht. Tuyt i khng nn ung vi nc . Khi ung, tuyt i trong ngy khng ung bt c loi ru no khc, k c bia. Nc ngt th c. n ng, n b; gi, tr u ung c. Ph n mang thai, trong thi gian hnh kinh cng ung c. 2.1.7. Cm k Cc trng hp sau y khng nn ung ru ny: Thn m h, m h ni nhit. Nhit chng (tim p nhanh trn 90 ln mt pht). Huyt p cao. Khi b nhim trng tm ngng. Sau khi tr nhim trng khi th ung tr li c. (Cm mo, nhim trng ng h hp, tiu tin, siu vi gan, AIDS-SIDA) v.v.) Trong thi gian x dng ru khng nn n, ung thc mt (Rau m, u xanh, gi sng, kh qua, hoa cc v.v.)
Ung th phi, gan. Tai bin mch mu no (AVC). y l loi ru lm tng kh nng Sex, v vy cc nh tu nn trnh, gi thanh quy, ng gii. Tuy nhin cc v tu s ca Hi-gio, ca Tin-lnh th... tha h!
2.2. Cng cha Thy-Tin Nm 1294 Thu-Tin Cng-cha (1254-1359), dng n ca Hng-o vng, phu nhn ca danh tng Phm Ng-Lo (S thc tc phong ca Ngi l Thc-ha oan-du, hiu khang cng cha) tr bnh cho vua Trn Anh-tng (1267-1320) x dng li. Vua Anh-tng nh Trn nhn v b huyt-h, t-dng, thn dng h nn b chng phong-thp. Cng-cha dng chm cu khu phong, tn-hn v trc-thp. Nguyn tc tr phong-thp bng dc -chu hay chm-cu hc, th ch tr cho khi au, nu kho gi gn, th bnh kh ti pht. Cn khng th bnh ti pht rt d dng. Tr bnh th ch c khu phong, tn-hn l d, cn thp th khng bao gi trc tuyt c. Loi t ny vn cn di mt mc no , nn khi ra ngoi, gp hn, gp phong, l b ti pht ngay. Bi vy sau khi Thy-Tin Cng-cha dng chm cu tr cho nh vua, th li dng thang thuc ca Minh-Khng thin-s b dng Thn-dng, b-huyt v b-kh bnh khng ti pht. Tuy nhin trong ngi nh vua vn cn b ngoi t phong, hn, thp cho nn b dng 5 v tr phong-thp l : Thng-thut, Khng-hot, Tn-gia, H-ct, Mc-qua. V vy thang thuc ang t 18 v tng thnh 23 v. Hiu nng c l b thn-dng hoc c thn dng v thn m nay tr thnh thang thuc : B dng thn dng, thn m, b kh, b huyt v tr Phong-thp mc thp. Ch tr by gi thnh : Tr chng bt lc do di chng ca phong-thp. Hoc tr chng bt lc cho nhng ngi vng hn-i. Bi ngi vng hn-i th khng th no khng mc phi chng phong-thp, nhng bnh mc thp nn khng pht tc au m. Tm li, thang thuc tr chng bt lc c 8 phn, th tr phong thp 2 phn. Nhng ngi b chng m h ni nhit nh ni trn, hoc huyt p cao, ang thi gian nhim trng,
cm cm th khng nn dng. 2.3. Cc y gia i L Nm 1433, con trng ca vua L Thi-t l qun vng L T-T (1408-1438) nhn v trn i nin thiu theo vua cha chinh chin, nn b chng bt lc nh vua Trn Anh-tng xa kia. Thin s Trn QuangT (1384-1462) li dng thang thuc trn cha cng khi. Thang thuc c dng nhiu trong sut thi nh L gn 400 nm.
3. PHC DNG I B TU
Nm 1824, vua Minh-Mnh b chng phong thp. Ngun gc do ngi c ng vng nhit i (Gianh) sut thi th u, li bn ba vt v v theo ph hong l vua Gia-Long chinh chin nhiu. Y-s Trn Ngn-Xun dng thang thuc Phong thp tu (xem phn th 3, chng th 5) tr phong thp cho nh vua. Trong thang thuc ny cng c nhng v tr phong thp v mt s t v b dng. Khi nh vua gn khi chng phong thp th chng bt lc cng khi, nh vua vn ung thuc, nhng m m vui chi vi cung nga. Y-s Trn Ngn-Xun phi da nh vua rng : Thang thuc m nh vua dng ung ch tr phong thp m thi. Nh vua cn ung ht hai thang tr chng phong thp. Khi chng ny gn tuyt, by gi y-s mi thc s tr chng bt lc cho nh vua. Nh vua hi ti sao ch mi ung phong thp m ngi thm phng s ? Y-s tr li rng : Chng phong thp ca nh vua, mt l do thu thiu thi Nguyn kh suy, lao kh, trong vng nng, ri ln ln vng lnh (Hu), bi vy bnh cng nng. Chnh phong, hn, thp lm cho c th tn hi thm, thnh ra bt lc. Trong thang thuc tr phong thp th c n 8 phn tr bnh v c 2 phn tr bt lc tc b dng. Khi tr phong thp th c th khng b t kh lm ngn tr, nn tnh dc tr li, c thm 2 phn b thn dng na, nn nh vua cm thy ngi khe mnh. S thc s khe mnh cha phc hi. i sau khi nh vua ung ht hai thang thuc tr phong thp, ri li c ung hai thang thuc bi b c th na th mi thc s khe mnh. B da, nh vua khng cn dm phng s na, c kin tm ung thuc, nhng thc s ngi rt thm phng s, m khng dm, s b bt lc vnh vin nh y-s da. Sau khi ung ht thang thuc tr phong thp th nh, y-s cho nh vua ung thang thuc m thnh phn nh sau : Ly thang thuc ca Thy-Tin Cng-cha, m thm vo mt s v. 3.1. Thnh phn Nhng v thm vo l: 3 v tr phong thp: Phng-phong, c-hot, Hng-cc. 1 v i b can, thn : H-th-. Nh vy thnh phn cui cng ca thang thuc m vua Minh-Mnh c ung l : Phc dng i b tu 8 v b thn-m, b huyt v tinh kh : Sa-sm 5 tin, Thc-a 5 tin, ng-quy 5 tin, K-t 1 tin, o nhn 5 tin, Xuyn khung 3 tin, Bch thc 5 tin, H-th- 5 tin. 10 v i b nguyn dng (Thn dng), i to 5 tin, Cam tho 2 tin, trng 3 tin, Tc on 2 tin, Bch trut, 3 tin Trn b 3 tin, Nhc qu 3 tin, i hi 2 tin, Nhn sm 4 tin.Lc nhung 5 tin. 9 v tr Phong thp: Thng thut 2 tin, Hng cc 2 tin, Khng hot 2 tin, Tn gia 2 tin. H ct 2 tin, Phc linh 3 tin, Phng phong 3 tin, c hot 2 tin, Mc qua 2 tin. Cng chung 27 v nng 8 lng 6 tin (268,75 g)
Tm li din tin ca thang thuc t khi thy l Minh-Khng thin s cho n y-s Trn Ngn-Xun nh sau : Minh-Khng . X dng 18 v tr chng bt lc, khng con cho 2 v i L vo nm 1115. Thuc ch tr chng bt lc ngun gc do di truyn. i cha bt lc, i con phng s qu b bt lc v khng con. Thang thuc b c thn m, ln thn dng. Kt qu hai bnh nhn khi bt lc, nhng ch 1 ngi c con. Thy-Tin Cng cha . X dng thang thuc ca Minh Khng, tr chng bt lc do di chng ca phong thp. Bi bnh nhn l vua Trn Anh-tng b bt lc, mi sinh phong-thp nay dng chm cu tr phongthp, ri thm 5 v tr phong-thp vo thang thuc b thn ca Minh-Khng tr chng bt lc v mt phn phong-thp cn li trong c th. Nh vua khi bnh c nhiu con. Trn Quang-T . Dng li thang thuc ca Thy-Tin Cng-cha tr chng bt lc cho qun vng L TT. Nguyn do chng bt lc l b phong-thp a n nh vua Trn Anh-tng. Kt qu : Bnh nhn khi hn. Trn Ngn-Xun . X dng thang thuc ca Thy-Tin cng-cha tr chng bt lc cho vua Minh-Mnh (1824), nhn nh vua b phong-thp sinh bt lc. Y-s thm vo ba v na l Phng-phong, Hng-cc, c-hot tr phong-thp v mt v i b thn-can na l H-th-.Vua Minh-Mnh khi bnh c 147 con. Tng truyn sau khi ung ht thang thuc b, khi y-s Trn Ngn-Xun thy nh vua c th phng s c, ng cho nh vua nhp hu cung.Vua Minh-Mnh trong mt m phng s vi su ngi cung nga. Sau 6 ngi cung nga th thai v sinh ra 7 ngi con, bi c mt ngi sinh i... Huyn thoi truyn ra ngoi, dn chng gi thang thuc l Nht d lc giao sinh tht t , ngha l mt m giao hp 6 ln sinh 7 ngi con. Nhng chnh ra thang thuc c tn l Phc dng i b tu .Trong by ngi con c 5 hong t, 2 cng cha. V ng thi trng nam, khinh n, nn ngi ta cn gi l Nht d lc giao sinh ng t . 3.2. Cch pha ch 3.2.1. Nguyn tc tng qut Khi ct thuc, yu cu gi lm bn gi. Cc v H-th-, Nhn-sm, Lc-nhung gi lm ba gi khc nhau . y l phn ngm sau. Gi th t, gm tt c cc v cn li tt c gi chung mt gi. y l phn ngm trc. 3.2.2. Cch ngm ru a. Cc v ngm trc mang nghin dp dp ra, ln bng ht bp l c khng cn thit nghin nh thnh bt. Thc a khng nghin c th thi nh ra. b. Ly 2 lt nc un si vi 200-300 g ng phn. Nu khng c ng phn, th thay bng ng th cng c. Tt c cc loi ng khc u khng dng c. c. Sau khi un si ngui. d. tt c s thuc ngm trc vo nc ng. Nh ngui mi ngm, ngm khi nc cn nng th hng. Ngm khang 6-12 gi th vo 2 lt ru tht ngon (45 tr li). Nu khng c ru trng (Np) th ngm vi Mai-qu-l, Thiu-hng tu cng tt. Tt c cc loi ru khc u khng dng c. Ngi Php c loi ru trng l Eau de vie dng ngm cc loi hoa qu, tuyt i khng nn dng th ny, khng ch li, m cn c kt qu ngc li na. e. Sau 7 ngy th cht ly nc ct, b b ra.
Nc ct li ngm vi nhng v ngm sau l H-th-, Nhn-sm, Lc-nhung. Khng nn ngm nc ct vi c ba loi ngm sau, m phi cn c vo bnh l. Mun bit mnh nn dng v no trong ba v H-th-, Lc nhung, Nhn-sm th xem phn Phn tch dc l. f. Sau khi gn nc ct, th b cn li cng dng c. un si 100 g ng phn, ngui, vo vi b, thm vo 1 lt ru loi nh trn. C ngm nh vy cng lu, cng tt. i sau khi ung ht nc ct th nht th li vt b ra ly nc ct th nh, ngm vi loi ngm sau (H-th-, Lc-nhung, Nhnsm) ni trn. Nc th nh khng tt bng nc th nht. Nu c phng tin (nhiu tin) th khng cn phn lm hai nc. Ngay khi ngm nc th nht trong vng mt thng mi vt ra, ngm vi cc v ngm sau, b th b i.
4. CCH TNG TR
Ngm trong mt bnh tht kn, nt kn, nu bay hi, thuc mt mt phn cng hiu. Nn ct vo nhng ch m p, Tuyt i khng c ct vo nhng ch m t, lnh lo. Khi ung cng tuyt i cm ung vi nc . Bi bn thn tn l Phc dng i b tu chuyn v b dng, m vo ch m t, lnh lo hoc ung vi nc l loi m hn lm mt cng hiu ca thuc. Trc y c mt v lng-y khng r nguyn l dc tnh, mang thuc i chn di t, bi vy khi dng, mt gn ht cng hiu.
5. HIU NNG
i b kh huyt, i b thn. Tr di chng phong-thp.
6. CH TR
6.1. Ch tr tng qut Cc chng Phong-thp nh, thnh thong mi pht. Sau khi tr phong-thp bng cc phng php khc, ung bn tu th bnh s khng ti pht. Nhng c kh ca phong-thp trong ngi s c trc ra ngoi ht. Hoc dng bn tu tr chng phong-thp cng mt lc vi nhng phng php khc (Ty dc, cc loi thuc Bc, Nam, chm cu, gic hi, tm qut.) Nhng ngi s lnh, c tr vng nhit i, mi n vng hn i, cn ung bo v sc khe, gi c m trong ngi, chng tr vi kh hu lnh. Nhng ngi cn lm vic di nhit lnh : Nh nng dn, trong phng lnh, lm vic ngoi tri lnh, cn ung chng lnh. Cc chng i tin lng kinh nin, si bng kinh nin, n ung y kh tiu, bao t lnh. Hoc t khng chu lm vic sinh ra i tin chy. Tm li tt c cc bnh sinh ra n kh tiu, bao t, rut lnh sinh ra i tin lng, phn mu bc, v.v. Ph n b huyt trng sinh ra au bng kinh, khng th thai, kinh nguyt ti tr. Cc chng lnh cm ca ph n. Cc chng sinh ra gu nhiu, tc rng v vng kh hu lnh. Cc chng sinh ra bn chn, bn tay lnh ngi lnh, s lnh. 6.2. Ch tr cc ca n ng, bt lc di cc hnh thc sau : Khi phng s, lc chun b, th dng vt li b u thoi (Cbk tc c bt kin). Tinh xut qu sm (Bnh g). Cn tr (di 30 tui) m nhp giao hoan tha (1 tun tr i mi giao hoan c 1 ln). Bt lc do hn lnh, do bao t, rut lnh. Bt lc do di chng hay do chng phong-thp. Bt lc do lm vic di kh hu lnh lo. Bt lc do di chng bnh tt nh nhng ngi t ra, b nh p... Bt lc do tm l :chn nn khng mun giao hp (Dcl tc dng c ln). Bt lc do tui gi hoc thi nin thiu trc tng (ru, gi) qu . Thng thng nhng ngi t 30
tui tr i, th thn-kh bt u suy, k c nam ln n. Cn ung phc hi tui xun : Yu i, v ti phng s c. Bi vy bn dc thng t coi l thuc hi xun, trng sinh bt lo. Cc chng ph thng, ngi y nc. Nhng ngi mp nc, ung vo nc s b tng ra ngoi. 6.3. B dng Dng cho ngi au mi khi, sn ph mi sinh. Kit sc.
8. CM K
Bi l mt loi thuc i b dng, nn cc trng hp sau y cm ung : Cc bnh nhim trng. i sau khi ht bnh hy ung. Cc chng cm mo. Cc chng to bn (i cu phn cng). Cc chng huyt p cao (HTA). Nhit chng (Mch nhy trn 90 ln mt pht). Cc chng i ng loi nng. Trong khi dng thuc tr sinh, (Antibiotiques) hay Cortisone ngng ung bn tu. m h, dng thng. (Xem biu hnh cm k phn trn ni v L triu t hong thang).
9. PHN TCH DC L
Bn dc thuc loi i b ton c th. 9.1. Gm 8 v i b thn m, b huyt, b tinh kh Nhng v ny b huyt trong trng hp huyt h nh thiu mu, thiu hng huyt cu, hoc trong mu c nhng bt thng. B thn m, bi thn m ch sinh ra xng, ty, no, nn b thn m s lm cho xng, ty c b sung, dng cho ngi gi yu xng ct yu, ngi lm vic sc lc nhiu xng ct mi. Hoc bnh phong thp lm cho xng ct tn hi. B thn m tc b no, tr chng gi hay qun, hoc v bt c l do g tr nh gim thiu, lm vic tr no, u c mt mi. V i b thn m, nn nhng ngi thiu tinh kh, nht l ph n m h b kh do ln tui, s c b dng, nam th bn tinh ( Asthnospermies, Oligo-spermies), lu ngy mi phng s c mt ln. Nhng ngi b bnh mn, nht do huyt h. Ph n kinh nguyt t a n khng con, hoc mt kinh qu sm, hoc kinh k ti tr. 9.2. Gm 10 v i b thn dng tc b dng, b kh Nhng v ny lm cho ph n ht lnh cm, t cung nng ln, tr c huyt trng v au bng kinh. Nam th dng vt kh c, hoc c m khng kin, c b dng kh gip dng vt c d dng, c cng, chc. B dng tc lm nng c th ln, ngi cm thy khe mnh, lm nng bao t, rut, chng c cc chng tiu chy, ph thng. Dng kh lm con ngi chng c lnh, ngi linh mn, hot ng lm vic c nhiu. 9.3. Dng tr t kh Nu bn dc ch c cc v b m, b dng khng, th l mt th b m, dng, nhng thm vo 9 v tr phong thp, m v tr Phong thp no cng c tnh cht lm nng c th, cho nn bn dc thin v b dng cc mnh, mi gi l Phc dng i b tu. Trong 9 v, c v khu phong, c v tr thp, nhng v no cng lm nng c th tc tn hn. Phong thp do phong, hn, thp nhp vo c th m
thnh. Nh vy trong 9 v u lm nng c th c, m cn gii phong, v nht l tr thp. Tr thp lm nng c th, th nc trong ngi s c tng ra ngoi, bi vy ngi b ph thng tr cng c. Hn v thp thng lm cho bao t lnh, rut lnh sinh ra i tin chy, ph n b huyt trng, bi vy 9 v ny hp vi cc v b dng trn, thnh mt th tr hn thp, phong thp sinh ra au nhc, huyt trng v ph thng, i tin rt tt. Ring ba v thuc gi ring ngm sau th tc dng khc nhau rt nhiu. Ty theo tnh trng bnh nhn m dng, ch khng nn tham lam dng c mt lt. Nhn-sm. Tnh v: Cam (ngt), vi kh (hi ng), vi n (hi m). Qui kinh: nhp t, ph kinh. Cng hiu : i b nguyn kh, b t ch kh, nh thn ch kh, sinh tn (Nc nhn trong ngi). Lc-nhung. Tnh v : Cam (ngt), hm (mn), n (hi m). Quy kinh : Nhp can, thn kinh. Cng hiu : B can, thn ; ch tinh huyt. H th . Tnh v: Kh (ng), vi n. Quy kinh : Nhp can, thn kinh. Cng hiu: B can, ch huyt . C ba v u c tnh cht vi n ( hi m), tc l lm nng thin v b dng c. Nhng nhn-sm th nhp t-kinh, ph-kinh. Cn 2 v kia th nhp can, thn-kinh. Vy : Bnh nhn n t, h hp kh khn, b bnh phi, mi, th cho dng Nhn-sm. Ngm thm vi Nhn-sm th ph, t s mnh hn ln, hi th d dng, n ung ngon ming. Khi t, ph mnh th hu thin kh (Gm kh tri v thc vt n ung m thnh) mnh ln do vy tr nh tng. Lc-nhung dng trong trng hp thn yu, can yu a n mt nhn vt khng r, lm cho mnh thn dng, sinh ra nhiu tinh kh, gn ct mnh. Bi vy bnh nhn thin v bt lc, t tinh, gn ct yu th dng. H-th- thin v b huyt nhiu hn. Vy bnh ph n kinh nguyt t, n ng gy g, hoc sau khi b bnh lu ngy th dng n. Nhng ngi b bao t lnh, au bng tiu chy th khng nn dng H-th-. Nht l nhng ngi b bnh phi, b bnh c m, b nhc trong ngi nhiu trnh dng H-th-. Lc-nhung t gp my ln Nhn-sm, tuy nhin chnh Nhn-sm cng khng r cho lm. Nu mun tn tin th dng cc v pha trc cng , khng cn thit n cc v pha sau. Trc y chc vua Minh-Mnh b chng phong-thp hnh h lu ngy, khin cho thn h, can h, huyt h qu ng nn y-s Trn NgnXun mi phi dng 3 v pha sau. Tm tt Bnh nhn yu phi, n t thm Nhn-sm. Bnh nhn bnh nng hn bt lc hon ton hoc gi, tr con chm ln thm Lc-nhung. Bnh nhn ngi gy g, tinh huyt kh, nht l tc sm bc thm H-th-. H-th- dng tr nhng ngi u sm bc do thn h. Ngi ta thng huyn thoi ha i rng Hth- c th ci lo hon ng, lm u bc ha u xanh, l ni qu i. Thc s H-th- ch lm ngng bc tc m thi. Cn nu bnh nhn qu h nhc, bt lc, phong-thp th dng c ba th ngm sau.
T sau nm 1955 trong dn gian Vit-nam thng truyn tng thang thuc ru thuc vua Minh-Mnh, hoc Nht d lc giao sinh ng t, nhng thang thuc khng thy ni hai v quan trng l H-th- v Lcnhung. Thc s b thn, cha bnh bt lc th nhn-sm khng tt bng hai v kia. Thang thuc b mt hai v kia, th cng hiu b thn gim i mt na. C l ngi ph bin thang thuc khng c ti liu, ch nm c mt phn, hoc gi h mun du, m ch ph bin c v nhn-sm, khin cho bnh nhn n ngon. Thang thuc khi u do L Quc-s Nguyn Minh-Khng c tn l L Quc S i b tu, do L Quc-s tr cho vua L. Thang thuc Thy-Tin Cng-cha tr cho vua Trn gi l Thy-Tin trng th tu hay ng-a phc dng tu, hay Trng xun tu. n y-s Trn Ngn-Xun ci sa, tr cho vua Minh-Mnh c gi lNht d lc giao sinh Tht t hoc Phc dng i b tu , nhng trong dn chng li gi l Ru thuc vua Minh-Mnh hoc Nht d lc giao sinh ng t.
10. KT LUN
Phng thuc c thi, t th k th 12, lu truyn sa i mi cho n th k th 19 th khng sa i g na. S d n b coi l thang thuc b truyn, v ch nm trong nhng gia nh qu tc. Hin u c ngi Vit l thang thuc ny c lu truyn, pha ung ba bi, khng hiu nguyn do ti sao, nht l thiu mt ba v cn bn. Chng ti phn tch, th nghim li, v c dng rt rng ri trong gii cc bc s u-M chu, sau khi tt nghip cc i hc y-khoa, thy mt s bt lc y-hc hin ti, nn tm v y-hc -chu gii quyt. Thang thuc gip cho vic tr bnh rt nhiu, kt qu rt tt. Cc bc s Chu-u thng tr chng phong-thp cho bnh nhn bng chm cu, nhng khng bit lm th no cho chng ny ht ti pht, bi chm cu m b dng th rt kh khn, nht l i vi ngi gi. Bi vy thang thuc ny c dng ti. Bnh nhn b chng bt lc do phong-thp mc thp, cha n trnh sng nhc, hoc di chng phong-thp lm cho bt lc, cc bc s khng bit lm sao gii quyt, nn tr v vi thang thuc trn kt qu thc ton vn. Gn y ngi ta hoc dng phng thuc ca Quc-s Minh-Khng, hoc ca Cng-cha Thy-Tin, hoc ca Y-s Trn Ngn-Xun, ri ngm ru bn, hoc ch thnh vin, vi nhng tn khc nhau, nhng khng hng dn tn tng, khin ngi mua dng m khng kt qu, hn na c nn tin mt khng phi tt mang, m cht oan ung: Hong i b tu, Trng xun tu, Ru b vua Minh-Mng. Minh Mng hong hon. V.v. v v.v.
BS Trn i S