Osnove elektrotehnike 1

VT

1. Koaksijalni kabel ima duljinu l = 10 m, polumjer unutarnjeg vodia r1 = 2 mm, polumjer

vanjskog omotaa r2 = 5 mm. Na koji se napon moe ukljuiti kabel ako maksimalna jakost
elektrinog polja ne smije biti vea od 1/3 probojne vrstoe koja je 2104 kV/m?
2. Tokasti je naboj q smjeten u ishoditu koordinatnog sustava. Napon izmeu toaka a
(Ra = 3 cm) i b (Rb= 7 cm) je Uab = 25 V. Odredite iznos vektora jakosti elektrinog polja u
toki c (Rc = 5 cm) ako se naboj nalazi u zraku.
3. U shemi na sl. 3 zadane su struje I1 i I3, otpori otpornika i EMS. Odrediti struje I2, I4, I5, I6, i
razliku potencijala Uab izmeu toaka a i b, ako je I1 = 10 mA; I3 = 20 mA; R4 = 5 k;
E5 = 20 V; R5 = 3 k; E6 = 40 V; R6 = 2 k.
4. Na torusu od elika ravnomjerno je namotan svitak s brojem zavoja N = 300. Pri I = 0,2 A
magnetska indukcija unutar svitka (po duljini srednje linije silnice) ima istu vrijednost kao i
pri I = 200 A ali bez eline jezgre. Odrediti magnetsku indukciju, jakost magnetskog polja i
relativnu permeabilnost elika. Srednji promjer torusa je dsr = 23,9 cm.
5. Na jezgri cilindrinog oblika, povrine poprenog presjeka S = 50 cm2, nalaze se dva svitka,
kojima teku struje prema sl. 5. Prvi svitak je nepomian, drugi se moe premjetati du osi x.
Nepomini svitak sa strujom I1 stvara magnetsko polje. Ovisnost komponente magnetske
indukcije, usmjerene du osi x, je B = e 3x T. Odrediti silu koja djeluje na drugi svitak, ako je
I2 = 10 A; N2 = 20.

Sl. 3

Sl. 4

Sl. 5

1. Emax =

2 r1

U=

r
ln 2
2 r1

Emax =

U
r
r1 ln 2
r1

Epr
3

(0,6b)

r2 2 107
5
=
2 103 ln = 12 217 V (0,4b)
3
r1
3
2
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------U=

Epr

r1 ln

1
q 1
(0,4b)

4 R
4 Ra Rb
U ab
25
Ec =
=
= 525 V/m (0,6b)
1
1
1 2 1
2
Rc 0, 03 0, 07 0, 05

Ra Rb
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------q

2. E =

U ab =

3. I1 + I 2 + I 3 = 0 I 2 = I1 I 3 = ( 10 + 20 ) 103 = 10 mA
I3 + I 4 = I5 ;
I 6 + I1 = I 4
I 4 R4 + I 5 R5 + I 6 R6 = E6 E5

(0,2b)

I 6 = I 4 I1

I 4 R4 + ( I 3 + I 4 ) R5 + ( I 4 I1 ) R6 = E6 E5
I 4 ( R4 + R5 + R6 ) + I 3 R5 I1 R6 = E6 E5
I4 =

E6 E5 + I1 R6 I 3 R5 40 20 + 10 103 2 103 + 20 103 3 103

=
= 10 mA
R4 + R5 + R6
( 5 + 3 + 2 ) 103

I 5 = I 3 + I 4 = ( 20 + 10 ) 103 = 10 mA

(0,2b)

I 6 = I 4 I1 = (10 10 ) 10 = 0

(0,2b)

(0,2b)

U ab = I 6 R6 I 4 R4 = 0 10 10 5 10 = 50 V (0,2b)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------4. H 0 =

NI 300 200
=
= 79 910 A/m (0,2b)
lsr
0, 239

B0 = 0 H 0 = 4 107 79910 = 0,1 T = BFe = 0 r H1

H1 =

H
NI1
= 0 = 78, 91 A/m
lsr
1000

BFe = 0 r H1 = 0 H 0

r =

(0,2b)
H0
= 1000 (0,3b)
H1

(0,3b)

L1 I12 L2 I 22
+
MI1 I 2
(0,2b)
2
2

 dWm
F =
(0,2b)
dx

N SB N 2 Se3 x
=
M = 12 = 2
(0,3b)
I1
I1
I1

 dWm
F =
= 3I 2 N 2 Se3 x = 3 10 20 50 10 4 e3 x = 3e3 x N
dx

5. Wm =

(0,3b)