Trkiyedeki Sosyo-Kltrel Deimeler Hakknda Liseli Genlik Ne D...

http://mutam.maltepe.edu.tr/node/39

T.C. Maltepe niversitesi

nsan ve Toplum Bilimleri Aratrma ve Uygulama Merke i =MTAM>

- letiim - Ulam - WebMail -

MT M <a&&"n)a 4ro*eler Ba$"nlar 4ro*e Ba!vuru /"lavu'lar" 1t&inli&ler ;u$urular ;i-er ra!t"rma Mer&e'leri Ia$)al" 7in&ler 4otansi$el ra!t"rma Ionlar"

Trkiyedeki Sosyo-Kltrel Deimeler Hakknda Liseli Genlik Ne Dnyor ratrmasndan !ar"# Son$lar%
Start: 08/03/2011 - 00:38 T.C. Maltepe niversitesi nsan ve Toplum Bilimleri Aratrma ve Uygulama Merke i! "osyolo#i B$l%m%n%n yapt& 'T%rkiye()eki "osyo-*%lt%rel +e&imeler ,akkn)a -iseli .en/lik 0e +%%n%yor1

Ara
Ara

Aratrmasn)an 2arp3 "onu/lar4 5&itim "istemi i kyasya eletiren -iseli $&ren3ilerin va ge/ilme leri arka)alk! m% ik! internet ve )ini inan/...

T.C. Maltepe niversitesi, nsan ve Toplum Bilimleri

ra!t"rma ve #$%ulama /0T, Belma T.

Mer&e'i(n)en Sos$olo*i B+l,m, +-retim elemanlar", Ba.attin

/0T, 1sra /2T13 41/15 ve Seval 6713 tara8"n)an %er9e&le!tirilen :T,r&i$e()e&i Sos$o-/,lt,rel ;e-i!meler <a&&"n)a 7iseli 6en9li& 3e ;,!,n,$or=> ?a!l"&l" ara!t"rma)a 7iseli 6en9li& ile il%ili 9o& 9arp"@" sonu9lar el)e e)il)i. Maltepe niversitesi Sos$olo*i B+l,m, +-ren@ilerinin )e .er a)"m"na &at"l)"-" ni@eli&sel ara!t"rman"n %e9i@i sonu9lar"n)an ?a'"lar" a!a-")a +'etlenme&te: Son on $"l ve +'elli&le son $"l)a, Arta ;o-u ,l&elerin)e $a!anan ola$lar, T,r&i$e mo)ernle!mesinin ?,t,n ),n$a)a tart"!"lmas"na $ol a9m"!t"r. T,r&i$e mo)ernle!mesinin ta!"$"@"lar" ve a&t+rleri olan $urtta! +'nelerin temel olu!umlar" il& ve orta +-retim &urumlar" tara8"n)an olu!turulma&ta)"r. T,r&i$e mo)ernle!mesin)e e-itim &urumlar"n"n ve e-itim politi&alar"n"n rol, son )ere@e +nemli)ir. Bu ara!t"rma)a toplumsal ve &,lt,rel $ap"lar"n %ele@e&te&i ta!"$"@"lar" ve +'nelerinin niteli&lerinin, )e-erlerinin, tutumlar"n"n ne ola@a-" orta$a &onulma$a 9al"!"lm"!t"r. Aratrma! stanbul Ana)olu yakasn)a bulunan )% )evlet liseleri!

Ana)olu liseleri! meslek liseleri! imam-6atip ve $ el liseler arasn)an istatistik7 y$ntemlerle se/ilen 89 lise)e uygulanm ve :;9< $&ren3i)en bilgi toplanmtr. B,')e CD(s" &"' +-ren@i olan &at"l"m@"lar"n $,')e 8C(i ?,$,&!e.irler)en ?irisin)e )o-mu!tur. /at"lanlar"n +nemli ?ir 9o-unlu-u, 1C-1E $a! ve F.-11.s"n"8 aral"-"n)a)"r. 2rne&lem)e&i +-ren@ilerin lise t,rlerine %+re )a-"l"m" !+$le)ir: GH8(i Mesle& lisesi, G3F(u ;,' lise ve na)olu lisesi, G8(i mam-<atip lisesi ve GD(s" +'el lise. 2-ren@ilerin annelerinin G30(u lise ve ,st, e-itime sa.ip&en, ?a?alar"n"n GHH(, lise ve ,st, e-itime sa.iptir.

1 of 4

09/10/2013 6:10 PM

Trkiyedeki Sosyo-Kltrel Deimeler Hakknda Liseli Genlik Ne D...

http://mutam.maltepe.edu.tr/node/39

/at"l"m@"lar, sa.ip ol)u&lar" &a$na&lar a9"s"n)an in@elen)i-in)e !unlar )i&&at 9e&me&te)ir: 2-ren@ilerin $,')e D3(n,n &en)ine ait ?ir o)as" var)"r, an@a& ?u oran +'el lise +-ren@ilerin)e $,')e EF olup imam-.atip lisesi +-ren@ilerin)e $,')e C8()ir. 2-ren@iler)en &re)i &art" sa.i?i olanlar $,')e F ),'e$in)e)ir. Bu $,')e +'el liseler)e 2D($a &a)ar $,&selme&te, ),' lise +-ren@ilerin)e ise $,')e H(e ),!me&te)ir. Mo)ern ve post-mo)ern ileti!im ara9lar" &ullanara& ),n$a ile ili!&i &urma ?i9imleri i&i %rupta sor%ulanm"!t"r: Birin@i %rupta %a'ete, ra)$o, TJ %i?i &lasi& mo)ern me)$a ara9lar", i&in@i %rupta ise internet ,'erin)en %eli!en sos$al me)$a ile post-mo)ern sanal ),n$a)a ileti!im &urma ara9lar" )i&&ate al"nm"!t"r.

?A+@A CA0 C5*B@A?! .AC5T5 A?TA+A! TD D5 EC5--*-5 0T5?05T @*"5-BT54 .a ete ile .a?erleri ta&ip etme &onusun)a :.er 'aman> )i$en liseliler $,')e 22 ),'e$in)e)ir. 6a'ete o&uma, : ras"ra> se9ene-i ile ?irli&te ele al"n"n@a $,')e E0 @ivar"n)a)"r. n@a& ?u oran, ra)$o ile &ar!"la!t"r"l)"-"n)a i$i ?ir &onum)a)"r. n@a&, %a'ete o&uma televi'$on KG8FL ve internetin KGE8L %erisin)e &alma&ta)"r. 6a'ete o&uma $,')elerinin en $,&se& ol)u-u lise t,r, $,')e 2E ile +'el liseler&en, .emen onun ar&as"n)an imam-.atip liseleri %elme&te)ir. s"ra %a'ete o&uma )a e&lenin@e +'el liseleri ra na)olu liseleri ta&ip etme&te)ir.

?a)yo ile .a?erleri ta&ip etme $,')eleri ise ?,t,n lise t,rlerin)e 9o& ),!,&t,r. :<er 'aman ta&ip e)i$orum> )i$enlerin en $,&se& ol)u-u lise t,r, $,')e 8 ile na)olu liseleri)ir. <er 'aman ve ara s"ra ?irle!tiril)i-in)e, +'el liselilerin ta&ip etme $,')esi D($a 9"&ma&ta)"r. n@a& ?u ?ile 9o& ),!,&t,r. BBC(nin T,r&9e ra)$o $a$"nlar"na son vermesinin ar&as"n)a ?+$le ?ir %er9e&li& ol)u-u ),!,n,lme&te)ir. 3a'"m <i&met ve Bertol) Bre@. %i?i mo)ern )+nem $a'ar ve !airlerinin a!&la ?a-lan)"-" ra)$o postmo)ern 9a-)a @an 9e&i!me&te)ir. Televi yon lise %en9li-i aras"n)a $,')e F0 @ivar"n)a i'lenme&te)ir. nternet! ileti!im ve en8ormas$on te&nolo*ileri )evriminin sem?ol,),rM atoplumunun ve postmo)ern %er9e& sanall"& &,lt,r,n,n ortam")"r. nternet ,'erin)en ),n$a)a&i ola$lar" i'leme $,')e E8 oran"n)a)"r. n@a& nternet ,'erin)en %er9e&le!en sos$al-me)$a ve$a sanal ar&a)a!l"& sitelerine ,$e olma& a9"s"n)an Ia@e?oo& $,')e F1 i'lenme oran" ile en +n)e %elme&te)ir. Ia@e?oo&(u, interneti )i-erlerine %+re )a.a a' i'le$en imam-.atip liseliler ?ile $,')e 8D ),'e$in)e i'leme&te)irler. TNitter(" ta&ip e)enlerin $,')esi Ia@e?oo&(un )+rtte ?iri KG22L ?ile )e-il)ir. TNitter, pop,ler &,lt,r 9er9evesin)e tan"nm"! olan ve$a !+.ret olan ve )ola$"s"$la i'le$i@ileri olan &i!iler ve onlar"n i'le$i@ilerini ?ulu!turmas" $an"n)a $erel ola$lar" an"n)a )u$urma$" m,m&,n &"lan ?ir ileti!im a-")"r. #lusal ?ir so$sal me)$a a-" olan Bon*a ?u ara!t"rma$a &at"lan +-ren@ilerin u$ar"s" ile sorular aras"na al"nm"!t"r ve ol)u&9a ),!,& olan ?ir i'lenme ),'e$i KGCL var)"r. 7iseli +-ren@ilerin .a$atta va'%e9eme$e@e&leri e$lemleri, et&inli&leri ve al"!&anl"&lar" orta$a 9"&art"lma$a 9al"!"lm"! ve on i&i e$lem, .o?i, et&inli&, al"!&anl"& listesi verilmi! ve ?u liste)e&iler)en .an%ilerin)en

2 of 4

09/10/2013 6:10 PM

Trkiyedeki Sosyo-Kltrel Deimeler Hakknda Liseli Genlik Ne D...

http://mutam.maltepe.edu.tr/node/39

va'%e9eme$e@e&lerini i!aretlemeleri istenmi!tir. T,m +-ren@iler ele al"n)"-"n)a, va'%e9ileme$e@e&lerin ?a!"n)a :ar&a)a!lar> KGEEL, :m,'i&> KGECL, :internet> KGDEL ve :)ini inan9> KGD0L %elme&te)ir. Bu s"ralama, imam-.atip +-ren@ileri aras"n)a :)ini inan9> en ?a!a %elere& KGFFL )e-i!me&te, )ini inan@" :ar&a)a!lar> KGE8L, :m,'i&> KGD2L ve :&itap> KGC2L ta&ip etme&te)ir. liseleri ve +'el liseler)e :ar&a)a!lar> ve :m,'i&> en va'%e9ileme$e@e& et&inli&ler)en)ir. 7iseli +-ren@ilere $a' tatili ve $urt)"!" )ene$imleri )e sorulmu!tur. T,m +-ren@iler )i&&ate al"n)"-"n)a, :memle&ete %itme> +-ren@ilerin ,9te ?irinin $apt"-" et&inli& olara& orta$a 9"&ma&ta)"r. <er ne &a)ar +rne&lem)e&i +-ren@iler ?,$,&!e.ir ve &ent )o-umlu iseler )e, ?ir &"sm"n"n ailelerinin &+$/memle&et ile ili!&ileri )evam etme&te)ir. mam-<atip liselerin)e o&u$an +-ren@iler a9"s"n)an :memle&ete %itme> $,')e C3(, ?ulma&ta)"r. 2'el liseler)e ise $a'"n :)eni' &enar"na %itme&> +ne 9"&ma&ta)"r KGH1L. na)olu

-"5- EF?50C-5? @U?T +GBG0+A @ABAMA* "T@A? O ra!t"rma$a &at"lan +-ren@ilerin $urt)"!" )ene$imleri +'el lise +-ren@ileri )"!"n)a ol)u&9a s"n"rl")"r. n@a&, $urt)"!"n)a $a!ama& iste$enlerin $,')elerinin ?,t,n na)olu lisesi +-ren@ilerinin lise t,rlerin)e $,&se& olu!u )i&&at 9e&me&te)ir: isteme&te)irler. 2-ren@ilerin T,r&i$e($i .an%i ,l&eler %ru?una &at"lm"! olara& %+rme& iste)i&leri )e $urt)"!"n)a $a!ama iste-i &a)ar +nemli)ir. 2-ren@iler %+re : vrupa Birli-i>, T,r&i$e(nin &at"la?ile@e-i ,l&eler %ru?unun ?a!"n)a %elme&le ?irli&te $ar")an a'" ?unu i8a)e etmi!tir KGH2L. Bu anlam)a ?ir sonra&i ,l&e %ru?u :slam ),n$as"> olup &at"l"m@"lar"n ?e!te ?iri tara8"n)an an"lm"!t"r. :<i9?ir %ru?a &at"lma$al"m> )i$enler )e $,')e 1C ),'e$in)e)ir. 7ise t,rleri aras"n)a&i var$as$on a9"s"n)an in@elen)i-in)e, +'el lise +-ren@ileri aras"n)a :.i9?ir %ru?a &at"lma$al"m> )i$enler KG20L ile :T,r&P ),n$a$a &at"lal"m> )i$enler KG1FL : vrupa Birli-ine &at"lal"m> KG3CL )i$enler)en sonra %elen i&i %rup olmu!tur. slam ),n$as"na &at"lma ),!,n@esi en 8a'la KGDHL imam-.atip +-ren@ileri aras"n)a)"r. MAT5MAT* D5 H50 5FTM ,5+5H05 U-ABAMG@A?O 7iseli +-ren@ilerin matemati& ve 8en &onusun)a&i tutumlar" )a 9al"!"lm"!t"r. 7ise +-ren@ilerinin &at"l)"-" ?ir uluslararas" $ar"!ma olan 4QS ?a'" s"navlar"n)a +-ren@iler 8en, matemati& ve ana)il)en sorular 9+'me&te)irler. Bu testlerin il& s"ralar)a, vrupa ,l&elerinin $an" s"ra Rin, 6,ne$ /ore %i?i ?a'" ,l&eler )e na)olu liseleri ve +'el liseler)e 8en n@a&, ,l&e olara& ?ulunma&ta)"r. T,r&i$e()en &at"lan +-ren@iler maalese8 alt s"ralar)a $er ala?ilme&te)irler. Bu ara!t"rma sonu@un)a, ve matemati-e &ar!" )a.a olumlu ?ir tutum %+r,lm,!t,r.

,9te i&isi, imam-.atip lisesi +-ren@ilerinin $ar"s" $urt)"!"n)a $a!ama&

liselerimi')e matemati& ve 8en ?ilimlerine &ar!" )o-ru $a&la!"m" %er9e&le!tire?il)i-imi'i s+$leme& pe& m,m&,n olamama&ta)"r.

-"5- EF?50C-5? 5FTM ""T5MMC *G@A"G@A 5-5BT?@A?4

3 of 4

09/10/2013 6:10 PM

Trkiyedeki Sosyo-Kltrel Deimeler Hakknda Liseli Genlik Ne D...

http://mutam.maltepe.edu.tr/node/39

7iseli +-ren@ilerin T,r&i$e()e&i e-itim sistemi .a&&"n)a&i ),!,n@eleri )e a9"& u9lu sorularla orta$a 9"&art"lma$a 9al"!"lm"!t"r. B,'ler@e %+r,! %ruplanma$a 9al"!"lm"!t"r. B,t,n ?unlar"n sonu@u olara& &at"l"m@"lar"n +nemli ?ir 9o-unlu-unun KGD1L orta +-retim)e&i e-itim sistemine &ar!" ele!tirel ol)u-u %+r,lme&te)ir. Ro& ele!tirel ve 9o& &ar!" olanlar alt")a ?ir ),'e$in)e olup ?e-enenler &at"l"m@"lar"n on)a ?iri ),'e$in)e)ir.

*sa3a Maltepe niversitesi: Maltepe niversitesi, 1FF1 $"l"n)a, S nao&ulun)an niversite$eS slo%an"$la e-itim .i'metine ?a!la$an Marmara 1-itim /urumlar"n"n ?a!ar"l" e-itim %e9mi!inin son .al&as")"r. stan?ul Marmara 1-itim Ja&8" KM1JL tara8"n)an F Temmu' 1FFE tari. ve H282 sa$"l" &anunla &urulan niversite, F 8a&,lte, 3 enstit,,2 B,&se&o&ul ile e-itim +-retime )evam etme&te)ir. ;a.a a$r"nt"l" ?il%i i9in 6,l /5/7 B /Q5T 0 Bas"n ve <al&la li!&iler ;aire Ba!&an" Marmara 1-itim /+$, Maltepe niversitesi 021D D2310C0 %ul?a&irtasTmaltepe.e)u.tr

Calen)ar

Ba'"@"-)ostu s,r,m

T.C. Maltepe niversitesi nsan ve Toplum Bilimleri ra!t"rma ve #$%ulama Mer&e'i V 2008 Site <a&&"n)a

4 of 4

09/10/2013 6:10 PM