Bosna i Hercegovina Federacija Bosne i Hercegovine KANTON SARAJEVO Ministarstvo obrazovanja i nauke

Bosnia and Herzegovina Federation of Bosnia and Herzegovina CANTON SARAJEVO Ministry of Education and Science

NASTAVN !"AN !RO#RAM za $eti razred deveto%odi&nje osnovne &ko'e

MAJ( )**+,

e-.ai'/ .onks0ks,%ov,ba( 111,.onks,ba Tel: +387 (0) 33 5 !"1!8# Fa$: +387 (0) 33 5 !"!18 %arajevo# &eisa '(e)al*dina +a*,evi-a

2,3, OSNOVE TE4N KE

OSNOVE TE4N KE 5, razred deveto%odi&nje osnovne &ko'e

6uku$no/ 75 8asova9

Ci'j nastave $red.eta/ Osnove te:nike .ilj nastave /red)eta Osnove te:nike * 50 razred* devetogodi,nje osnovne ,1ole je da */ozna *2eni1e sa osnovni) ele)enti)a te3ni1e 1ao jedni) od naj4itniji3 seg)enata (ivota savre)enog 2ovje1a# 1ao i da i3 /ri/re)i za ,to *s/je,nije /o3a5anje nastave i *svajanje znanja iz /red)eta Te3ni21a 1*lt*ra ( 0# 70# 80 i 60 razred) i /red)eta 7nfor)ati1a ( 0 i 70 razred)0

;adaci nastave iz $red.eta/ Osnove te:nike *vo5enje *2eni1a * te3ni21a i infor)ati21a znanja /odizanje svijesti 1od *2eni1a o te3ni21i) i infor)acioni) te3nologija)a: /ri/re)e# organizacija# dostign*-a# )og*-nosti 1oje iste /r*(aj* *vo5enje *2eni1a * 1reativan rad /*te) 1reativni3 radionica s cilje) izrade /red)eta od */otre4ne vrijednosti (,1ola# do)a-instvo000) */oznavanje *2eni1a sa 1reativni) ra2*nars1i) /rogra)i)a za il*stracij* i crtanje /odizanje nivoa 1orelacije iz)e5* nastavni3 /red)eta: te3ni21a 1*lt*ra# infor)ati1a# )ate)ati1a# /riroda# dr*,tvo# 1*lt*ra (ivljenja */oznavanje oso4ina )aterijala i nji3ovi3 te3nolo,1i3 1ara1teristi1a ovladavanje ele)entarni) /ost*/ci)a o4rade )aterijala# 1ao i */otre4o) alata razvijanje 1reativnosti# )a,te# osje-aja za 1oristan rad i te3ni21og stvarala,tva izrado) /red)eta od */otre4ne i estets1e vrijednosti os/oso4ljavanje *2eni1a za /ravilno i 4ez4jedno 1retanje * sao4ra-aj* /odizanje nivoa svijesti 1od *2eni1a o zna2aj* o2*vanja (ivotne o1oline i *ticaja te3ni1e na (ivotn* o1olin*# 1ao i o zna2aj* njene /ri)jenea na za,tit* (ivotne o1oline /oticanje na sa)ostalnost i sa)oinicijativ* *2eni1a *1azivanje na zna2aj individ*alnog rada# sa /oste/eni) *vo5enje) rada * /ar*# 1ao 1valitetnoj /ri/re)i za 1asniji rad * gr*/i8ti)*

NA!OMENA/ 10 9astav* iz /red)eta :snovi te3ni1e * 50 razred* * devetogodi,njoj osnovnoj ,1oli )og* izvoditi: nastavnici te3ni21og odgoja nastavnici te3ni21og odgoja i infor)ati1e /rofesori te3ni21og odgoja i infor)ati1e nastavnici te3ni21og odgoja i fizi1e nastavnici te3ni21og odgoja# fizi1e

- /rofesori 1*lt*re (ivljenja i te3ni21og odgoja a) &ealizacij* nastavnog sadr(aja izvoditi is1lj*2ivo /odjelo) odjeljenja na dvije gr*/e# /ri 2e)* * gr*/i ne 4i tre4alo 4iti vi,e od 1 *2eni1a0

9;%T;<9= .>=?79= 7 :B?;%T7 @vod * nastavni /red)et (1) Te3ni1a i infor)ati1a (15) 7nfor)ati1a i te3ni1a (13) 7z4orni dio nastave ( )

<VO= < NASTAVN !RE=MET 62 sat9 %adr(aj nastave iz :snova te3ni1e * 50 razred*: /laniranje i /ri/re)a za rad * 1a4ineti)a za te3ni21* 1*lt*r* i infor)ati1*# organizacija radni3 )jesta# HTA# literat*ra i /ri4or za /ra-enje i realizacij* nastavni3 sadr(aja0 N>ORMAT KA 625 sati9

TE4N KA -

zrada .e:ani8ko-te:ni8ki: .ode'a i .aketa od u$otrebne vrijednosti 'efinisanje osnovni3 /oj)ova: ,ta je te3ni1a# /odjela te3ni1e# zani)anja * te3nici i infor)atici# 3istorijs1i razvoj te3ni1e i infor)ati1e %avladavanje osnovni3 /ravila te3ni21og crtanja:vrste linija# r*1ovanje i */otre4a /ri4ora za te3ni21o crtanje @/oznavanje sa osnovni) /rinci/i)a *ticaja te3ni1e i te3nologije * za,titi (ivotne o1oline: reci1la(a# /rerada starog /a/ira# organizacija s1ladi,tenja /a/irnog ot/ada @svajanje osnovni3 znanja o sao4ra-ajni) /ravili)a i /ro/isi)a: *loga i zna2enje sao4ra-ajni3 zna1ova# osnovni /oj)ovi# reg*lisanje sao4ra-aja na ras1rsnica)a# 4ici1l 1ao sao4ra-ajno sredstvo (1o)4inacija teorets1og izlaganja i /ra1ti2nog rada)

KREAT VNA RA= ON CA/ praktina primjena usvojenih znanja iz tehnikog crtanja, osobine materijala, obrada, alati i pribor za obradu papira, kartona, ljepenke, koe, platna, plastine folije, kao i iz saobraajno-tehnke kulture izrada geo)etrijs1i3 fig*ra i tijela izrada odgojno"o4razovni3 /anoa# /rigodni3 2estit1i izrada igra2a1a# a1cent 4aciti na 1reativne igra21e (razne vrste slagalica od 1artona) izrada )odela sao4ra-ajni3 sredstava (1o/nenog# vodenog i vazd*,nog sao4ra-aja) *z */oznavanje sa osnovni) )e3ani21i) 1ara1teristi1a)a (1orelacija nastavnog gradiva: te3ni1ainfor)ati1a)

N>ORMAT KA TE4N KA 6279 3istorijs1i razvoj infor)ati1e# ra2*nara i ra2*nars1e te3nologije definicija i /oja) infor)ati1e# ra2*nara i /ri)jena infor)ati1e /oja) 3ardvera i softvera dijelovi ra2*nara savladavanje osnovni3 /ravila 1ori,tenja ra2*nara (*1lj*2ivanji i is1lj*2ivanje# /o1retanje a/li1acija# r*1ovanje tastat*ro) i )i,e)) 1reiranje i 4risanje foldera */oznavanje sa ade1vatni) /rogra)o) za *nos te1sta (osnove) */oznavanje sa /rogra)o) za crtanje (Baint C osnove)

KREAT VNE VJE?@E/ praktina primjena usvojenih znanja iz tehnikog crtanja) izrada crte(a geo)etrijs1i3 fig*ra i tijela izrada sastavni3 dijelova odgojno"o4razovni3 /anoa# /rigodni3 2estit1i izrada nacrta igra2a1a# 1ao i 1reativni3 igra2a1a (razne vrste slagalica od 1artona) izrada nacrta )odela sao4ra-ajni3 sredstava (1o/nenog# vodenog i vazd*,nog sao4ra-aja) *z */oznavanje sa osnovni) )e3ani21i) i fizi21i) 1ara1teristi1a)a (1orelacija nastavnog gradiva: te3ni1a"infor)ati1a) izrada 1reativni3 /rogra)a za testiranje *svojeni3 znanja iz sao4ra-ajno"te3ni21e 1*lt*re

Tabe'a 2 Broj 2asova 9astavna o4last @vod Te3ni1a 7nfor)ati1a 7z4orni dio nastave Tabe'a ) Nastavna ob'ast i sadrAaj :B&;';: 'efinisanje osnovni3 /oj)ova: ,ta je te3ni1a# /odjela te3ni1e# zani)anja * te3nici i infor)atici# 3istorijat i razvoj te3ni1e i infor)ati1e Aktivnosti u8enika Bra-enje izlaganja i svi3 /rezentacija /red)etnog nastavni1a# 1ao i a1tivno s*djelovanje * isto)0 ;1tivno *2e,-e * 1reiranj* 2asa /odraz*)jeva ade1vatn* /ri/re)* *2eni1a da /ri1*/e odre5eni 4roj infor)acija sa: )edija# inerneta# literat*re i sl0 (/ri/re)a )*lti)edijalnog sadr(aja# /isanog )aterijala i crte(a za izrad* o4razovnog /anoa) O8ekivana $osti%nuBa @svajanje osnovni3 znanja o: te3nici# zna2aj* te3ni1e * sva1odnevno) (ivot*# razvoj* te3ni1e# infor)ati1e# na*2nici)a zasl*(ni) za razvoj razli2iti3 o4last te3ni1e# afir)acija i ot1ri-a iz te3ni21i3 o4lasti0 @/oznavanje sa zani)anji)a (*vod * /rofesionaln* orijentacij*)# razvijanje o/,te 1*lt*re# /ro,irivanje vlastiti3 afiniteta i lj*4avi /re)a va(no) seg)ent* lj*ds1og (ivota (4ez te3ni1e# te3nologije i infor)ati1e je neza)isliv (ivot savre)enog 2ovje1a * !10 vije1*) Aktivnosti nastavnika 7zlaganja nastavnog gradiva /ri)jeno) razli2iti3 )etoda * cilj* ,to 1valitetnije# zani)ljivije i afir)ativnije /rezentacije gradiva0 Bostavljanje razli2iti3 vrsta jednostavni3 /itanja /oti2e *2eni1e na 1valitetne odgovore0 9astavni1 il*str*je# o4ja,njava i /rezentira /ret3odno /ri/re)ljen o4razovni /ano# 1oji 1reira zajedno sa *2enici)a0 @ cilj* osavre)enjavanja nastavnog /rocesa nastavni1 *1lj*2*je i )*lti)edijalne sadr(aje: 3ronolo,1i /ri1az te3ni21i3 ostvarenja# /odat1e o (ivot* lj*di zasl*(ni3 na /olj* te3ni1e0 :4rada " 5 D " @tvr5ivanje " ! ! " <je(4e " 3 ! " Ereativne radionice " 5 5 1 15 13

Nastavna ob'ast i sadrAaj :B&;';: %avladavanje osnovni3 /ravila te3ni21og crtanja: vrste linija# */otre4a /ri4ora za te3ni21o crtanje Aktivnosti u8enika ;1tivno s*djelovanje * svi) o4lici)a nastavnog rada0 Bra-enje izlaganja i /rezentacija /red)etnog nastavni1a# /ra-enje )*lti)edijalni3 i dr*gi3 sadr(aja 1oji /rezentiraj* nastavno gradivo na 2as*0 @/oznavanje sa sastavo) /ri4ora za te3ni21o crtanje i njegovi) /ravilni) 1ori,tenje)# *svajanje ele)entarni3 znanja o vrsta)a linija0 O8ekivana $osti%nuBa @2enici *svajaj* osnovna znanja o te3ni21o) crtanj*# zna2aj* /oznavanja te3ni21og crtanja# *lozi i zna2aj* te3ni21i3 crte(a0 @svajaj* znanja o zani)anji)a i str*2noj s/re)i oso4a 1oje se * /rofesionalno) (ivot* 4ave 1reacija)a i il*stracija)a razli2iti3 dijelova )a,ina# *re5aja i sl0 Aktivnosti nastavnika 7zla(e nastavno gradivo vezano za osnovna /ravila te3ni21og crtanja0 Bri)jenj*je razli2ite )etode * cilj* ,to 1valitetnije# i afir)ativnije /rezentacije gradiva0 :4ja,njava i /rezentira /ret3odno /ri/re)ljen o4razovni /ano# 1oji 1reira zajedno sa *2enici)a0 @ cilj* osavre)enjavanja nastavnog /rocesa nastavni1 *1lj*2*je i */otre4* grafos1o/a# radni3 lista# a /ose4no )*lti)edijalni3 sadr(aja iz o4lasti te3ni21og crtanja0

Nastavna ob'ast i sadrAaj <>=FB=: Te3ni21o crtanje <>=FB=: %avladavanje radni3 /ost*/a1a i */otre4e alata za rad sa /a/iro)# 1artono)# lje/en1o)# 1o(o)# /latno)# /lasti2no) folijo) Aktivnosti u8enika O8ekivana $osti%nuBa Aktivnosti nastavnika

@2e,-e * rad* /re)a */*tstvi)a /red)etnog nastavni1a i a1tivna /ri)jena *svojeni3 znanja iz te3ni21og crtanja: - vrste linija - crte( ;D for)ata - o1vir# zaglavlje i sastavnica ;1tivno *2e,-e * rad* /re)a */*tstvi)a /red)etnog nastavni1a i a1tivna /ri)jena *svojeni3 znanja0 %a)ostalan /rist*/ rad*# razvijanje vlastite 1reativnosti i stica4je radni3 navi1a0

@2enici /ri)jenj*j* *svojena znanja o te3ni21o) crtanj* na osnov* 2ega se sti2e *1*/an *vid * ste/en *svojenosti nastavnog gradiva0 <je(4a: savladavanje osnova)a r*1ovanja /ro4oro) <je(4a: razvijanje osje-aja za /raviln* il*stracij* svi3 vrsta linija * odnos* na njen* *log* na te3ni21o) crte(*0

9astavni1 savjeti)a i ade1vatni) /o)aganje) na /ra1ti2an rad *vodi *2eni1e * sr( /ri)jene *svojeni3 znanja# de)onstrira radne /ost*/1e iz stalno /otenciranje realizacije *2eni21i3 a1tivnosti (sa)ostalnost *2eni1a * rad*)

Nastavna ob'ast i sadrAaj :B&;';: @/oznavanje sa osnovni) /rinci/i)a *ticaja te3ni1e i te3nologije * za,titi (ivotne o1oline: reci1la(a# /rerada starog /a/ira# organizacija s1ladi,tenja /a/irnog ot/ada Aktivnosti u8enika O8ekivana $osti%nuBa Aktivnosti nastavnika

Bra-enje izlaganja i svi3 /rezentacija nastavni1a# 1ao i a1tivno s*djelovanje * isto)0 Bra-enje )*lti)edijalni3 i dr*gi3 sadr(aja 1oji /rezentiraj* nastavno gradivo na 2as*0 @z ade1vatn* /ri/re)* *2eni1 )o(e na 1valitetan na2in /ri)jeno) do sada *svojeni3 znanja iz ove o4lasti# *2estvovati * 1reiranj* o4razovnog /anoa0

@2enici *svajaj* osnovna znanja te3ni21i) )jera)a za,tite (ivotne o1oline (reci1la(a# organizacija i */ravljanje de/onija)a /a/ira i /a/irni3 /roizvoda)0 @svajanje znanja o novi) /roizvodi)a na/ravljeni3 od ot/adni3 /a/irni3 )aterijala0

Brezentacija gradiva it te)ati1e vezane za osnovne /rinci/e *ticaja te3ni1e i te3nologije * za,titi (ivotne o1oline: reci1la(a# /rerada starog /a/ira# organizacija s1ladi,tenja /a/irnog ot/ada0 Eori,tenje razli2iti3 )etoda * cilj* ,to 1valitetnije i afir)ativnije0 @ cilj* osavre)enjavanja nastavnog /rocesa nastavni1 *1lj*2*je i */otre4* grafos1o/a# izrad* o4razovnog /anoa# a /ose4no )*lti)edijalni3 sadr(aja iz o4lasti oso4ina )aterijala# /red)eta i *re5aja te3ni21i) )jera)a za,tite (ivotne o1oline0 Bose4an o4razovni osvrt dati na te3ni21e )jere za,tite (ivotne o1oline i *ticaj fa4ri1a za /rerad* /a/ira na (ivotn* o1olin*# *ticaj sje2e ,*)e na erozij* tla# ind*strijs1oj /reradi# reci1la(i i sl0)0

Nastavna ob'ast i sadrAaj :B&;';: @svajanje osnovni3 znanja o sao4ra-ajni) /ravili)a i /ro/isi)a: *loga i zna2enje sao4ra-ajni3 zna1ova# osnovni /oj)ovi# reg*lisanje sao4ra-aja na ras1rsnica)a# 4ici1l 1ao sao4ra-ajno sredstvo (1o)4inacija teorets1og izlaganja i /ra1ti2nog rada) Aktivnosti u8enika O8ekivana $osti%nuBa Aktivnosti nastavnika

Bra-enje izlaganja vezani3 za sao4ra-ajna /ravila i /ro/ise# 1ao i a1tivno s*djelovanje * isto)0 Bra-enje )*lti)edijalni3 i dr*gi3 sadr(aja 1oji /rezentiraj* nastavno gradivo vezano za sao4ra-ajna /ravila i /ro/ise0 @z ade1vatn* /ri/re)* *2eni1 )o(e na 1valitetan na2in /ri)jeno) do sada *svojeni3 znanja iz ove o4lasti *2estvovati * 1reiranj* o4razovnog /anoa0

@2enici *svajaj* osnovna znanja o sao4ra-ajni) /ravili)a i /ro/isi)a: *svajanje teorets1i3 znanja o 4ez4jednosti * sao4ra-aj*# definicija)a: sao4ra-ajni zna1ovi# ,ta je /je,a1# 1olovoz# 1olovozna tra1a# trotoar# sao4ra-ajna tra1a# /je,a21i /relaz# nosivost# vozila# o/tere-enje# radnje vozilo) na /*t*# /ravila reg*lisanja sao4ra-ajana ras1rsnica)a: /ravilo desne strane# sao4ra-ajni) znaci)a0 Bici1l * javno) sao4ra-aj*# savladavanje vo(nje 4ici1la na ade1vatno ocrtano) /oligon* (/re/re1e# za*stavljanje# )i)oila(enje# startanje isl0)

7zlaganje nastavnog gradiva o o sao4ra-ajni) /ravili)a i /ro/isi)a# *lozi i zna2enj* sao4ra-ajni3 zna1ova# reg*lisanj* sao4ra-aja na ras1rsnica)a0 Bri)jena razli2iti3 )etoda * cilj* ,to 1valitetnije# zani)ljivije i afir)ativnije /rezentacije gradiva0 @ cilj* osavre)enjavanja nastavnog /rocesa nastavni1 *1lj*2*je i */otre4* grafos1o/a# izrad* o4razovnog /anoa# radni3 listi# a /ose4no )*lti)edijalni3 sadr(aja iz o4lasti sao4ra-ajno" te3ni21e 1*lt*re# 4ez4jednosti * sao4ra-aj*# fa1tora 4ez4jednosti i sl0

Nastavna ob'ast i sadrAaj KREAT VNA RA= ON CA/ praktina primjena usvojenih znanja iz tehnikog crtanja, osobine materijala, obrada, alati i pribor za obradu papira, kartona i ljepenke, kao i iz saobraajno-tehnke kulture) izrada geo)etrijs1i3 fig*ra i tijela izrada odgojno"o4razovni3 /anoa# /rigodni3 2estit1i izrada igra2a1a# a1cent 4aciti na 1reativne igra21e (razne vrste slagalica od 1artona) izrada )odela sao4ra-ajni3 sredstava (1o/nenog# vodenog i vazd*,nog sao4ra-aja) *z */oznavanje sa osnovni) )e3ani21i) i fizi21i) 1ara1teristi1a)a (1orelacija nastavnog gradiva: te3ni1a" infor)ati1a) Aktivnosti u8enika O8ekivana $osti%nuBa Aktivnosti nastavnika @2enici /ri)jenj*j* *svojena znanja o te3ni21o) crtanj* na osnov* 2ega se sti2e *1*/an *vid * ste/en *svojenosti nastavnog gradiva0 <je(4a: savladavanje osnova)a r*1ovanja /ro4oro) <je(4a: razvijanje osje-aja za /raviln* il*stracij* svi3 vrsta linija * odnos* na njen* *log* na te3ni21o) crte(*0 <je(4a: razvijanje osje-aja /re)a il*straciji * )jeril*8raz)jeri0 9astavni1 savjeti)a i ade1vatni) /o)aganje) na /ra1ti2an rad *vodi *2eni1e * sr( /ri)jene *svojeni3 znanja# de)onstrira radne /ost*/1e iz stalno /otenciranje realizacije *2eni21i3 a1tivnosti (sa)ostalnost *2eni1a * rad*)0

;1tivno *2e,-e * rad* /re)a */*tstvi)a /red)etnog nastavni1a i a1tivna /ri)jena *svojeni3 znanja iz te3ni21og crtanja0 ;1tivno *2e,-e * rad* /re)a */*tstvi)a /red)etnog nastavni1a i a1tivna /ri)jena *svojeni3 znanja0 %a)ostalan /rist*/ rad*# razvijanje vlastite 1reativnosti i sticanje radni3 navi1a0

Nastavna ob'ast i sadrAaj

:B&;';: 'efinisanje osnovni3 /oj)ova: ,ta je info)ati1a# zani)anja * infor)atici# te3nici# fizici# razvoj infor)ati1e# infor)ati21e te3nologije# zna2aj /oznavanja osnovni3 f*n1cija ra2*nara# osnovni dijelovi ra2*nara# *loga i zna2aj /oznavanja infor)ati21i3 /rogra)a i a/li1acija# ,ta je 3ardver# ,ta je softver# f*n1cija ti/1i i tastat*re i /eriferni3 *re5aja# ,ta je folder"dire1torij# ,ta je datote1a# na 1oje) /rinci/* radi ra2*nar# 1a1o o4ra5*je /odat1e# ,te je /odata1# ,ta je infor)acija Aktivnosti u8enika Bra-enje izlaganja vezani3 za definisanje osnovni3 /oj)ova o infor)atici# o osnovni) f*n1cija)a ra2*nara# osnovni) dijelovi)a ra2*nara# infor)ati21i) /rogra)i)a i a/li1acija# 3ardver*# softver*# f*n1cija)a ti/1i i tastat*re# /eriferni) *re5aji)a# dire1torij*# datoteci# /rinci/* rada ra2*nara0 ;1tivno *2e,-e * 1reiranj* 2asa /odraz*)jeva ade1vatn* /ri/re)* *2eni1a da /ri1*/e odre5eni 4roj infor)acija sa: )edija# literat*re i sl0 O8ekivana $osti%nuBa 9astavni1 na ovaj na2in )o(e ste-i *vid * /redzna)je 1oje *2eni1 /osjed*je i sa 2i)e ras/ola(e 1ada je * /itanj* nastava1 rada na 2asovi)a infor)ati1e0 @2enici *svajaj* osnovna znanja o te3nici# infor)atici# zna2aj* infor)ati1e i infor)ati21e te3nologije * savre)eno) (ivot* 2ovje1a0 Historijs1i razvoj ra2*nara i ra2*nars1e te3ni1e # dana,nja dostign*-a o na*2nici)a zasl*(ni) za razvoj 3ardvera i softvera0 @/oznavanje sa zani)anji)a (*vod * /rofesionaln* orijentacij*)# &azvijaj* o/,t* 1*lt*r*# /ro,ir*j* vlastite afinitete i lj*4av /re)a va(no) seg)ent* lj*ds1og (ivota (4ez te3ni1e# te3nologije# infor)ati1e# i dr*gi3 te3ni21i3 o4lasti je neza)isliv (ivot savre)enog 2ovje1a * !10 vije1*) Aktivnosti nastavnika 7zlaganje nastavnog gradiva vezani3 za osnovne /oj)ove (info)ati1a# razvoj infor)ati1e# osnovni ele)enti ra2*nara# zna2aj /oznavanja osnovni3 f*n1cija ra2*nara# *loga i zna2aj /oznavanja infor)ati21i3 /rogra)a i a/li1acija)0 Bostavljanje razli2iti3 vrsta jednostavni3 /itanja /oti2e *2eni1e na 1valitetne odgovore# il*str*je# o4ja,njava# /rezentira i de)onstrira0 9astavni1 *1lj*2*je i ra2*nar i dire1tno na ra2*nar* /rezentira gradivo0

10

Nastavna ob'ast i sadrAaj :B&;';: %avladavanje osnovni3 /ravila 1ori,tenja ra2*nara: /o1retanje ra2*nara# osnovni i /eriferni *re5aji0 &*1ovanje tastat*ro)8ti/1ovnico) C f*n1cije ti/1i ra2*nara0 @/oznavanje sa /eriferni) *re5aji)a0 @/oznavanje sa ade1vatni) /rogra)i)a za *nos te1sta# za crtanje (Baint)0 Aktivnosti u8enika Baralelan rad sa izlaganje) /red)etnog nastavni1a"sva1a ti/1a# njena f*n1cija# rad sa )i,e)# rad na te1st*# rad sa o/cija)a: /isanje# 4risanje# 1o/iranje# rezanje# lije/ljenje# )e)orisanje# 1reiranje foldera i datote1e0 O8ekivana $osti%nuBa @2enici *svajaj* osnovna znanja o 1ori,tenj* ra2*nara: - 1a1o 1reirati folder# datote1* - 1a1o is/isivati i *re5ivati te1st - 1a1o /ovla2iti linije i *re5ivati iste# 1a1o 4ojiti 1reirane 8nacrtane /ovr,ine - 1a1o i /re)a 1oji) /ravili)a nacrtati o1vir# zaglavlje i sastavnic* na crte(* odre5enog for)ata (;D) - 1a1o 1oristiti a/li1acije 1oje 1ao gotove n*di /rogra) za crtanje - 1a1o )e)orisati *re5eno i 1a1o datote1* s)jestiti * 1reirani folder - 1a1o iza-i iz datote1e i i /onovno *-i * nj*# 1a1o izvr,iti iz)jene# )e)orisanje Aktivnosti nastavnika ;1tivnost na /reno,enj* znanja znanja o osnovni) /ravili)a 1ori,tenja ra2*nara0 7zlaganje gradiva /ri)jeno) razli2iti3 )etoda0 Bostavljanje razli2iti3 vrsta jednostavni3 /itanja /oti2e *2eni1e na 1valitetne odgovore# il*str*je# o4ja,njava# /rezentira i de)onstrira0 @ cilj* osavre)enjavanja nastavnog /rocesa nastavni1 dire1tno *1lj*2*je i ra2*nar 1ao osnovno sredstvo rada# a /rate-a nastavna sredstva -e 4iti: grafos1o/ i )*lti)edijalni sadr(aji0

;@ORN = O NASTAVE 639 7z4orni dio nastave iz :snova te3ni1e * 50 razred* sastoji se od jedne od sljede-i3 o4lasti:
10 !0 30 D0 7zrada )odela 7zrada ,1ols1i3 *2ila 7zrada fotografija Te3ni21o"dida1ti21i *re5aji za /otre4e ,1ole i oso4n* */otre4*

11

2,C, K<"T<RA ? V"JENJA

1!

K<"T<RA ? V"JENJA ;A V RA;RE=

!RO#RAMSK ;A4TJEV :'G:>97 'a 1od *2eni1a razvije /otre4* za rado) #*2enje) i /otre4* za 1*-ni) /oslovi)0 @/*-ivanje *2eni1a na vrijednosti /orodi2nog i dr*gi3 o4li1a dr*,tvenog (ivota0 'a /*te) /ra1ti2ni3 vje(i *2enici razvij* svoj* 1reativnost 1oja -e i) * (ivot* 1oristiti da stvaraj* 4olje *slove (ivljenja0 'a *2enici ste1n* osnovna 3igijens1a /ravila /ri odr(avanj* li2ne 3igijene# 3igijene sta)4enog /rostora# odje-e i o4*-e0 @/*titi *2eni1e na iz4or odre5eni3 zani)anja i zanata0 Bose4an zadata1 nastave 1*lt*re (ivljenja je da svoji) sadr(aje) *s/ije iz)jeniti lo,e ste2ene /re3ra)4ene navi1e0 'a se *2enici na*2e /ravilno odnositi /re)a /rivatni) i dr*,tveni) do4ri)a# razvijanje e1olo,1og /ona,anja0 :2*vanje 1*lt*rne 4a,tine na,i3 naroda i narodnosti# *2enje) razni3 o4i2aja# /osjeto) )*zeja #starina #2*vanje) starins1i3 */otre4ni3 /red)eta i narodni3 no,nji * o1vir* svoje /orodice i sl0 @/oznavanje *2eni1a sa 4olesti)a savre)enog svijeta i ,tetno) dejstv* razni3 to1si1o)anija :B&;A:<97 &azvijanje osje-aja i /otre4e 1od *2eni1a za 1*lt*rni) o/3o5enje i /ona,anje) * o1vir* svoje /orodice # ,1ole i dr*,tva *o/-e0 9a*2iti i3 /ravili)a 1*lt*rnog /ona,anja# 1*lt*ro) dijaloga0 @svajanje znanja o 1*lt*rno) na2in* stanovanja# odijevanja #/ravilno) /re3rano) itd0 9a*2iti i3 da 4*d* tolerantni /re)a dr*gi) i dr*g2iji) * sredini (ivljenja i *o/-e * (ivot*0 &azvijanje estets1i3 vrijednosti (ivota0 %tvaranje navi1a za ,tednjo) li2ni3# dr*,tveni3 i /ri/odni3 )aterijalni3 do4ara0 ODEK VANA !OST #N<EA H797H;?9; Aadovoljavanje * /osjedovanj* znanja o osnovni) i te)eljni) /otre4a)a 1*lt*rnog (ivljenja djeteta *zrasta od deset godina0 Eoje se odnose na /osjedovanje znanja o va(nosti s/rovo5enja osnovni3 3igijens1i3# zdravstveni3# estets1i3 i 1*lt*rni3 /otre4a0 Hini)alni is3odi *2enja o osnova)a 1*lt*re stanovanja# odijevanja i /re3rane tre4a da 1od *2eni1a razvija ili )ijenja lo,e ste2ene navi1e0 ':<:?>9; 7s3od *2enja# a1o 1od *2eni1a razvije s)isao neo/3odnosti /ovezanosti teorijs1og znanja i njegove /ri)jene * sva1odnevno) (ivot*0 ;1o se *2enici os/oso4e da na*2ena /ravila i /ost*/1e o osnovni) /otre4a)a 1*lt*rnog (ivljenja# /*te) /ra1ti2nog rada )og* izvoditi )e5*so4no) saradnjo)# sa)ostalno# gr*/ni) rado)# str/ljivo i */orno sa izra(eni) ta1)i2ars1i) oso4ina)a0 7s3odi *2enja -e 4iti zadovoljavaj*-i# a1o roditelji i nastavnici /ri)jete /ozitivne /ro)jene * na2in* /ona,anja *2eni1a <7%:E; ;1o se 1od *2eni1a razvije *s/je,na 1o)*ni1acija /o,tivanje) 1*lt*re dijaloga i )e5*so4nog *va(avanja *2eni1a i nastavni1a0 &azviti 1od *2eni1a )e5*so4an odnos tolerantnog /ona,anja i rje,avanje s*1o4a nenasilni) /ona,anje)0 'a /osjed*j* lj*4av i /ravilan odnos /re)a svi) (ivotni) do4ri)a 1oja s* neo/3odna za 1*lt*rno (ivljenje

13

!RO#RAMSK SA=R?AJ NASTAVNO# !RE=META K<"T<RE ? V"JENJA ;A V 6!ET 9 RA;RE= =EVETO#O= FNJE# OSNOVNO# O@RA;OVANJA 2 8as sed.i8no - 75 8asova %odi&nje 2, <VO=

10 @/oznavanje sa /rogra)s1i) sadr(aje)# zadaci)a i o4aveza)a 0

(1 2as)

), SAVREMENA!OR O= CA 6O@ TE"J9

10 Borodi2ni (o4iteljs1i) (ivot"2lanovi o4itelji# ravno/ravnost i *va(avanje 2lanova /orodice# /oznavanje /orodi2nog /orije1la !0 Botre4e savre)ene /orodice"ras/odjela /oslova * /orodici#*stanove 1oje /r*(aj* /o)o- /orodici0

(! 2asa)

7, O!EA K<"T<RA !ONAFANJA 6@ONTON 9

10 ?j*4av"/orodi2na lj*4av#nenasilno /ona,anje * /orodici# o4lici nasilja * /orodici i *o/-e * dr*,tv*# 1*lt*ra dijaloga !0 Bravilan odnos /re)a (ivotni) do4ri)a"/rivatnost# /rivatna i)ovina# 2*vanje dr*,tvene i)ovine# e1olo,1a /ravila /ona,anja * sredini (ivljenja i *o/-e0 30 Bravilan odnos /re)a starina)a " o2*vanje 1*lt*rne 4a,tine sredine (ivljenja# *o/-e na,e do)ovine B:%9= 7 H=&.=G:<79=# tradicije i tradicionalni3 o4i2aja na,i3 naroda# /rednosti i 4ogatstvo raznoli1osti * na,oj dr(avi B:%97 7 H=&.=G:<797# /o,tivanje dr*gi3 i dr*g2iji3 D0 :4ilaza1 starina# o4ilje(avanje i *2enje tradicionalni3 o4i2aja i sl0 50 <je(4a C izrada /ortofolije " %tarine )oga zavi2aja 0 E*lt*ra de)o1rats1og /ona,anja"/oja) de)o1rats1og dr*,tva# 1a1o ostvariti svoje /ravo i rije,iti /ro4le) de)o1rats1i) /*te)# )ali de)o1rats1i 70 %iste)atizacija iz /rogra)s1og sadr(aja o/-e 1*lt*re /ona,anja

(7 2asova)

G, K<"T<RA STANOVANJA

10 =stets1i ele)enti * stan*"te1stil# zidni *1rasi# narodne r*1otvorine# sitni *1rasni /red)eti !0 <je(4a C 7zrada *1rasnog /red)eta# aran(iranje cvije-a 30 Tradicionalni ele)enti stanovanja"ar3ite1t*ra 4osans1e 1*-e D0 Bose4na o4ilje(ja seos1og stanovanja"gos/odars1i o4je1ti 50 <je(4a " Hoj iz4or na)je,taja za )oj 0 &azvijanje i s/rovo5enje sta)4ene 1*lt*re"1ori,tenje zajedni21i3 /rostorija i /rostora# * sredini (ivljenja# /o,tivanje 1*-nog reda ( 2asova)

5, " DNA 4 # JENA

10 Bolesti *zro1ovane ne3igijeno) (4olesti /rljavi3 r*1* i dr*ge 4olesti savre)enog svijeta) !0 <je(4a C esteti1a lica# 1ose# no1tij*# tijela i sl0# vrste zani)anja i zanata /osjeta frizers1o)# 1oz)eti21o) i dr*gi) saloni)a za *lje/,avanje (! 2asova)

1D

3, K<"T<RA O= JEVANJA

10 <rste )aterijala za izrad* odje-e"/rednosti i nedostatci /rirodni3 i vje,ta21i3 !0 Boje * odijevanj*"oso4enost sva1e 4oje# osnovna /ravila do4rog 1o)4inovanja 4oja 30 <je(4a " 1o)4iniranje dijelova odje-e * jedn* estets1* cjelin* D0 9arodne no,nje * BiH C sastavni dio 1*lt*rne 4a,tine# vrste r*2nog rada 50 Brate-i ele)enti * odijevanj*"vje(4a vezivanja 1ravate# )ara)e i sl0 10 Hranljivi sastojci 3rane C neo/3odni za rast# razvoj# rad i o2*vanje zdravlja# /ravilan ras/ored dnevni3 o4ro1a i nji3ova 1alorijs1a vrijednost !0 Bre3ra)4ene na)irnice C vrste na)irnica# nji3ova */otre4na i 3ranljiva vrijednost# 3igijena i /ravilno 2*vanje na)irnica 30 E*linars1i /ost*/ci /ri/re)e 3rane i 1ontrola 1valiteta 3rane# e1olo,1a /roizvodnja 3rane D0 <je(4a C /ravilan na2in 1o)4iniranja na)irnica C /ri/re)anje *(inr i jednostavnog jela 50 %iste)atizacija rada iz /re3rane (5 2asova) (5 2asova)

+, !RE4RANA ;=RAV"JE

C, VA?NOST !RE4RANE

10 Bolesti *zro1ovane nedostat1o) 3ranljivi3 sastoja1a * 3rani# nedostat1o) 3rane# ne/ravilno)# /re1o)jerno) i ne3igijens1o) /re3rano)0

(1 2asa)

H, SERV RANJE 4RANE !ONAFANE ;A VR JEME JE"A

(1 2asa)

2*, TRA= C ONA"NO K<" NARSTVO

(! 2asa)

22 , EKONOM KA =OMAE NSTVA

(1 2asa)

2), "JE!FA STRANA ? VOTA

10 Ho4i # za4ava# zna2aj od)ora# s/orta i re1reacije za 1*lt*rno (ivljenje !0 =val*acija /rogra)s1og sadr(aja 1*lt*re (ivljenja

(! 2asa)

Navedeni $ro%ra.ski sadrAaj nastavno% $red.eta ku'ture Aiv'jenja $o obi.u( teAini( .etoda.a rada i $ristu$u $ri'a%oditi uzrastu dijeteta od 2*, %odina( to jest u8eniku $eto% razreda osnovne deveto%odi&nje &ko'e,

15